<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінде ел экономикасының дамуына бағытталған басты қозғаушы факторлардың бір бағыты – кәсіпкерлік саласы екені жасырын емес. Елдің қазынасын толтырып қана қоймай жұмыссыздықпен күресті оңтайландыруда да осы саланың беріп отырған серпіні тым ерекше. Сондықтан мемлекеттің де назарынан тыс қалмай, ұдайы қолдауға ие болып келе жатқан кәсіпкерлердің табысты еңбегі еселі десек қателеспейміз. Әсіресе бұл ретте жастардың өз ісін бастап, оны жандандыру, ары қарай дамытуға деген жоспарлары, сол жоспарды жүзеге асырудағы шаралары көңіл қуантады. Олардың кәсіпкерлікке деген көзқарасы мен тың идеялары тек өздерін емес, өзгелерді де шабыттандырып, осы бағытта еңбек етуге үлкен көмек болып отыр.Расында тәуелсіздікке қол жеткізгелі бері кәсіпкерлік бағытындағы түрлі қиындықтарды бастан өткердік. Ол жасырын емес. Бастайтын істі толықтай зерделеп, жоспарлап алмай қолға алынғандықтан кәсіптің өміршеңдігі де ұзаққа созылмағанын көріп, біліп жүрдік. Ал бүгінде жүйелі жұмыс пен жетістікке жетуге бағытталған бағдардың нәтижесінде ауданымыздың өзінде бірнеше мыңдаған азамат кәсіппен айналып отыр. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев "2030 жылға қарай жұмыс күшінің үштен бір бөлігіне жуығы цифрлық дағдыларды меңгерген және ерекше қабілеттері бар жастар болады. Оларды тиімді пайдаланған жөн. Үкімет "Атамекен" Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен бірлесе отырып, кадрларды әзірлеу үшін ұзақмерзімді бағыттарды айқындауға тиіс. Яғни алдағы 10-12 жылға арналған құзыреттер болжамын жасау қажет" деген болатын. Міне, кәсіпкерлер палатасының жұмысы қазірдің өзінде өз жемісін беріп отыр.&nbsp;Мемлекеттің толағай қолдауының нәтижесінде кәсібінің көкжиегін кеңітуге, арманындағы адал ісін жүзеге асыруға мүмкіндік алған жандардың қарасы ауданымызда да өте көп. Қазірде аудан көлемінде 6000-нан аса кәсіпкер тіркелсе, биыл қайтарымсыз гранттың жемісін көруге 300-ден аса адам өтініш қалдырып, бақ сынаса, соның алғашқы екі легі бойынша 70 адам қайтарымсыз грантқа қол жеткізді. Міне, табысты еңбектің тура жолын тапқан жандардың қатарында қазірдің өзінде қарқынды еңбек етіп, кәсіпкерліктің тілін меңгерген жандар да бар. Кәсіпкерлік бағытта барынша табысты еңбек етуді меңгерген Арсена Күшжанова өзінің ерекше жұмысымен тұтынушыларын таңдандырып келеді.1988 жылы көршілес Қырғызстанның Ыстықкөл облысында дүниеге кейіпкеріміз бүгінде Аралдың келіні, төрт баланың анасы. Отбасылық қызмет пен келіндік міндетін адал атқарып келе жатқан Арсена бүгінде кәсіпкерлік саласында жан-жақты бағын сынап, табысты еңбек етуде. Қазіргі уақытта касметикалық дүкеннің иесі тағы бір ерекше жұмысымен жұртшылықтың сұранысын қамтамасыз етіп келеді. Нақтырақ тоқталар болсақ көздің жауын алатын түрлі пішіндегі сувинерлік сабындар жасап, өнімі кеңінен таралып үлгерген. Осы жайында сұрағанымызда кәсіп иесі:<blockquote>– Кез келген жұмысты бастауға бір себеп табылады ғой. Менің де өз себебім бар. Алғашында бұл тек хобби болатын. Бірақ декреттік демалыста отырған уақытымда 2017 жылы қызымның үстіне майда бөртпелер шықты. Ана баласы үшін қандай нәрсеге де дайын тұрады емес пе?! Мен де қызымның денсаулығына қатты алаңдадым. Сол уақытта эфир майы арқылы, басқа да қоспалар қосып оның оң әсер беретінін білдім. Сосын осындай емдік қасиеті бар сабынды жасауды қолға алып, бірнеше данасын жасадым. Алғашында жақындарым және сабынның падасын естіген бірнеше адам сатып алды. Бірақ ол уақытта қазіргідей жарнамалауға мүмкіндік аздау болды. Сондықтан сұраныс та аздау болғандықтан, ол кәсіптен қол үзіп кеттім. Және дәл сол уақытта оны кәсіп қыламын деп ойламаған да болатынмын, – дейді.</blockquote>Бірақ қазіргі уақытта жарнамаға да мүмкіндік бар, халықтың да талғамы бөлек уақыт. Бүгінгі уақытта сәндік сабындарға да сұраныс өте жоғары. Тойтабаққа, өзге де тарту жасауға әсемдігі мен ерекшелігіне қарап сәндік сабындарға тапсырыс берушілер өте көп. Сондықтан сабын жасауға ден қойдым. Алдағы уақытта қолдан келер дүниені дамыту мақсатында жан-жақты жұмыс істеп, мемлекеттің қолдауын да пайдаланғысы келеді.– Жақында ауданға арнайы келген Қызылорда облысы кәсіпкерлер палатасының директоры Пирмұхаммед Сыздықовтар көрмеге қойылған өнімімді көріп, ерекше қызығушылық танытты. Мұндай тың жаңалықты қолдауда облыстан да ерекше көмек болатынын айтты. Себебі мұндай сәндік сабын жасап отырған өзге кәсіпкер болмағандықтан, бәсекелстік те аз. Сол себепті әрі қарай дамытуға жағдай жасаймыз деді, – деп қуанышты жаңалығымен де бөлісті Арсена.Расында кәсіпкерлік саласында тың бастама мен жаңашылдық өте маңызды. Ендеше заман талабына сай өнім дайындап отырған Арсенаға біз де табыс тілейміз.Грантқа қол жеткізген келесі кейіпкеріміз Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Мемлекет кәсіпкерлікті жан-жақты қолдау үшін тиімді тәсілдер қолданып жатыр. Атап айтқанда, гранттар, шағын және жеңілдетілген несиелер беріледі. Қазірде еңбекке жарамды халықтың арасында бизнес саласына бет бұрғандар көп. Аймақтағы кәсіпкерлердің санын айтарлықтай көбейту үшін мемлекет тарапынан қолдау шараларын әлі де күшейту қажет. Осы мақсатта арнайы ұлттық жоба жүзеге асырылып жатыр. Бірақ, бұл туралы халықтың көбі білмей жатады. Сондықтан, ел ішінде бизнесті қолдау саясаты туралы ақпараттық-түсіндіру жұмысын жүргізу қажет» деген сөзінен қанаттанған көп балалы ана Гүлсара Айтпақова да осы салада жұмыс істеп келе жатқан жеке кәсіпкерлердің бірі. Биыл наурызда мемлекеттің қолдауына ие болып, 1 380 000 теңге қайтарымсыз грантқа ие болған Гүлсара қалада отырып құс өсіруді кәсіп кеткен.Алғашында қызығушылықпен бастаған жұмысы кейіннен өзінің кәсібіне айналады деп ойламаса керек. Осыдан 5 жыл уақыт бұрын оншақты тауық бағып бастаған кәсіпкер бүгінгі таңда құстың осы түрінің өзінен бірнеше түрін өсіріп отыр. Нақтырақ тоқталсақ адлер, кучин, голощекин парадоларын көбейтіп отыр.<blockquote>– Адам қай жұмысты болса да сүйіп істеуі керек. Басында тауықпен басталған бизнесімнің бүгінде көкжиегі кеңейіп отырғаны да содан болар деп ойлаймын. Өйткені ерекше ықылас қойып, күтім жасамасаң оларды көбейту де қиынға соғады. Қазіргі уақытта тауықтың бірнеше түрімен қатар қаз, үйрек, күркетауық та бағып жатырмын. Тіпті өте сирек кездесетін тауыс та бағып отыр. Олардың өзін, жұмыртқасын сатып қана қоймай, басын көбейтуді де мақсат қылдым. Осы орайда аудандық кәсіпкерлер палатасының директоры Нұрсауле Ембергенова мен Атамекен палатасының қызметкері Нұрлан Бердібекұлына алғысым шексіз. Бастаған істі үйлестіріп, қолға алған жұмыстың ауқымын арттыруда орынды кеңес беріп, таптырмас мүмкіндік жасады. Солардың кеңесінің арқасында мемлекеттік грантқа ие болып, Түркістан қаласынан жұмыртқа алдырып инкубатор аппаратын алдым. Құстардың жұмыртқасын салып, соңғы күндері алғашқы балапандар шығып жатыр, - дейді Гүлсара Айтпақова.</blockquote>Өз кезегінде осындай бастаманы қолға алған тұста тілекші болып, көмек беріп келе жатқан отбасына алғыс айтты. Жолдасы Асанхан Тишев екеуі үш ұл, үш қыз тәрбиелеп отыр. Қыз ұзатып, құдандалы болған шаңырақ. Асанхан аудандық мәдениет орталығында жұмыс жасайды. Мұнан бөлек оның да жеке кәсібі бар. Балдарымның барлығы өнер жолында. Ұлдары Рамазан музыка маманы ретінде баян аспабын игерсе, Аслан – барабаншы. Қазір 1 курс студенті. Инабат Сырдың бойында қалыптасқан жыраулық өнерді жанына серік етіп, осы жолда дәріс алып, аудандық, облыстық, республикалық байқауларда марапат төрінен көрініп жүр. Ал кенжесі Айкөркем 1 жасқа толады.Кәсіп иесі алдағы жоспарларымен де бөлісіп өтті. Кәсібін ұлғайтуды көздеп отырған Гүлсара жанына адам алып, жұмыспен қамтуғысы келеді. Сонымен қатар жер беріліп жатса құс өсіруді одан әрі дамытпақ. Арнайы бассейн жасап, олардың көбеюіне барынша жағдай жасауды көздеп отыр.Ерекше кәсіптің көзін тапқан кәсіпкер Аралдық бренд қалыптастырып, табысты жұмысы мен жағымды жаңалықтарын әлі талай ақпараттандырамыз деген сенім бізде де мол.Сексеуіл кентінде жасалып жатқан шұжықтың иесі Шарбану Мамытова да гранттың игілгін көрген жандардың бірі. Шарбану бүгінде бір шаңырақтың келіні, 4 баланың анасы. Мектеп бітірген соң Ақтөбе қаласындағы Темір жол колледжін бітіріп, кәсіби мамандық алып шығады. Бірақ мамандық бойынша қызмет жасамағанымен, үй шаруасында жүріп жаңа жұмыстың көзін табады. Осылайша бүгінгі уақытта ол шұжық жасаумен айналысып, өз тұтынушыларының көңілін шығып отыр.&nbsp;<blockquote>Кез келген дүниені бастау үшін белгілі бір себеп болады екен. Бірде дүкеннен сатып алған колбасаның ішінен шыққан нәрсені көріп, оның таза еместігіне күмән туды. Осылайша отбасымызбен үзілді кесілді шұжық тұтынудан бас тарттық. Бірақ қазір барлығы дамыған уақыт қой. Іnstagram желісінде отырып, шұжық, ет, сүт өнімдерін табиғи жолмен жасайтын әдісті көзім шалып қалды. Осылайша Ақтөбе қаласынан соны үйреніп қайттым. Десе де мұны кәсіп көзіне айналдырам деген ой мүлде болмады. Бірақ үй жағдайында өзім дайындап, тұтынып жүрдік. Одан дәм татқан туыстар, жақындар, достар оң бағасын беріп, "Керемет дүние жасапсың. Неге осыны кәсіпке айналдырмайсың. Қолдан келетін жұмысты жақсы кәсіп етуге болады ғой" деген пікірлерін білдірді. Осылайша қызығушылығым артып, талап қылдым. Оның үстіне мемлекеттің кәсіпкерлерге жасап жатқан жағдайы, қолдауы да ерекше емес пе?! Кәсіпкерлер палатасы арқылы "Бастау Бизнес" жобасы арқылы оқып, арнайы сертификат алып, қайтарымсыз грантқа қол жеткіздім. Соның нәтижесінде өз жұмысымды ары қарай дөңгелетіп алып кетуге зор мүмкіндік туды, – дейді Шарбану Тәуекелқызы.</blockquote>Иә, бүгінде тыс кәсіптің көзін тауып, соны дамыту жолында тынымсыз еңбек етіп жүрген Шарбану өз тұтынушыларының да қарасы көбейіп келе жатқанын айтты. Жылқы мен сиыр етінен жасалатын шұжықтың құрамы да табиғи тазалығымен ерекшеленеді. Тұз бен бұрыштың қоспасынан әзірленетін өнімнің сұранысқа енуінің өзі сол табиғи тазалығынан екені сөзсіз.Алдағы уақытта өз өнімін нарықтық ауқымын кеңейтуді ойлаған кәсіпкер шұжықтардың барынша тез арада қолданылғанын қамтамасыз етуді қалайды. Себебі арнайы химиялық құрамның болмауына байланысты, ұзақ уақыт сақтауға қолайсыздығын да жасырмады. Тағы айта кететін жағдай Шарбану Мамытова бұл бағыттағы жұмыстармен тоқтап қалуды көздемейді. Алдағы уақытта орталықтан ет, сүт, қойдың құйрығынан жасалатын өзге де өнімдерді әзірлейтін арнайы цех ашуды көздейді.Иә, қазірде кәсіпкердің өзі айтқандай мемлекет тарапынан қолдау өте жоғары. Осы мүмкіндікті пайдаланып, бренд қалыптастырып жатса, ауданнан тек балық пен тұздан да өзге өнімнің шығатынын жаһан жұртшылығы да жақсы танып, білер еді дейміз.

Арал өңірінде кәсіпкерлік саласы біршама дамыған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Жүкті, жұмыс істемейтін әйелге «сақтандырылған» мәртебесін қалай алуға болады? МӘМС жүйесінде «сақтандырылған» мәртебесі неше ай қолжетімді? Осы және басқа да сұрақтарға біздің тілшімізге «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының бас сарапшысы Айгүл Аханова жауап берді.Біздің жұмысымызда барлық міндетті төлемдер кешіктіріліп төленеді. Мысалы, наурыз айы үшін тек сәуірде түседі. Сұрайын дегенім ай сайын уақытында төленбесе, мәртебем сақтала ма? &nbsp;Сіз бірыңғай жиынтық төлем туралы естіген шығарсыз. Иә, өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтар БЖТ-ны уақтылы төлеуі керек. Себебі келесі айға төлем жасалмаған жағдайда мәртебесінен айрылады. Азаматтар бұл төлем түрін өткен айларға төлей алмайды.&nbsp;Қызметкерлерге арналған жарналарға келетін болсақ, олар (БЖТ-ны қоспағанда, төлеушілердің басқа санаттары сияқты) соңғы төлем күнінен бастап 3 ай бойы сақталады. Егер жұмыс беруші ақпан айына жарна төлеген болса, онда сіздің МӘМС жүйесіндегі мәртебеңіз шартты түрде мамырға дейін сақталады. Осы уақыт аралығында жұмыс беруші ҚР заңнамасында көзделген төлемдерді жүзеге асыра алады. Осылайша, сәуір айында наурыз айындағы жарналарды төлеген кезде мәртебеге әсер етпейді.Мен жүктімін, есепте тұрмын. Жеңілдік санатына кіретін адам ретінде сақтандырылғанмын. Бірақ декреттік төлемдерді алу үшін БЖТ төледім, қазір жүйедегі мәртебем «сақтандырылмаған». Неліктен бұл орын алды және мәртебені қайтадан алу үшін не істеу керек?» МӘМС жүүйесінде жеңілдік санаты «Жұмыс істемейтін жүкті әйел» деп аталады. Олар үшін МӘМС жарналарын мемлекет төлейді. Бұл санатқа ресми түрде жұмыс істемейтін және соңғы 2 айда зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдар түспеген әйел кіре алады. Егер әйел ресми түрде жұмыс істесе, онда декреттік демалысқа шыққаннан кейін жұмыс беруші ол үшін жарналар мен аударымдарды төлеуді тоқтатады. Және ол «Жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты, бала (балалар) үш жасқа толғанға дейін оның (олардың) күтіміне байланысты демалыстағы адамдар» жеңілдікті санатына енгізіледі. Бұдан әрі ол мемлекет есебінен сақтандырылған болып табылады.&nbsp;БЖТ-ға келетін болсақ, салық заңнамасы бойынша оны ресми жұмысқа орналаспаған, тіркелген ЖК-сі жоқ, бірақ кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратындар төлейді. Бірыңғай жиынтық төлем бірнеше төлемдерді қамтиды: БЖТ – ның 10% – ы жеке табыс салығын, 20% - ы Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдарды, 30% - ы Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын, 40 % – ы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды құрайды. БЖТ-ны қандай да бір табыс алатын азаматтар төлейді. Яғни, егер жүкті әйел БЖТ төлесе, онда ол жұмыс істейді деп саналады.Жеңілдік санатына қайта оралу үшін екі ай бойы БЖТ төлемеу керек. Содан кейін ғана &nbsp;жүкті әйел жұмыссыз ретінде сақтандырылған мәртебесін алады.&nbsp;Мысалы, егер БЖТ наурыз айында төленген болса, жеңілдік мәртебесін алу үшін сәуір және мамыр айларына төлемдер болмауы тиіс. Жеңілдік мәртебесі маусым айында беріледі. Бала туылғаннан кейін жұмыс істемейтін әйел басқа жеңілдік санатына енеді-үш жасқа дейінгі балаларға күтім жасайтын жұмыс істемейтін адамдар.Екінші нұсқа бар. БЖТ төлемін ай сайын жалғастыруға болады, сонда әйел жеңілдікті санатқа енбейді, бірақ өзін-өзі жұмыспен қамтушы ретінде сақтандырылған мәртебесін алады.Өзін өзі жұмыспен қамтыған азамат 6 ай бойы бірыңғай жиынтық төлем төлеген соң, келесі айды төлеуді ұмытып кетті делік. Ол өткен ай мен ағымдағы айды төлеп, сақтандырылған мәртебесін сақтап қала ала ма? &nbsp; Бірыңғай жиынтық төлем төлеушілер өткен айларға төлем жасай алмайды. Себебі салық кодексінің 774-бабына сәйкес БЖТ төленген кезеңнің соңғы күніне дейін қолданылады. БЖТ төлеушілерге сақтандырылған мәртебесі &nbsp;3-ші айда беріледі. Мысалы, егер азамат БЖТ-ны төлеуді 2023 жылдың шілдесінде бастаса, онда ол 2023 жылдың шілде, тамыз және қыркүйек айлары үшін БЖТ төлеп, қыркүйек айында мәртебе алады. Қазан айында төлем жасамаса, мәртебесін жоғалтады. Сол себепті БЖТ-ны алдын ала төлеп отырған абзал.Егер сіздің тағы да сұрақтарыңыз болса немесе медициналық көмек алуда қиындықтар туындаса, өз емханаңыздағы «Пациенттерді қолдау қызметіне» жүгіне аласыз. Ал ол жерде мардымды жауап ала алмасаңыз, Қордың өзіңізге ыңғайлы арналары бойынша өтініш-шағымдарыңызды қалдыра аласыз: 1414 байланыс орталығы, fms.kz ресми сайты, Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы, Telegramдағы SaqtandyryBot.&nbsp;

МӘМС-ке уақытында төленбесе, «сақтандырылған» мәртебе сақтала ма?  

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp;&nbsp; Сырдария ауданына қарасты Ақжарма ауылында аудандық мәдениет және спорт бөлімі және Ақжарма ауылдық округі әкімдігінің қолдауымен, Ақжарма ауылдық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен "Алтын балық –2023" облыстық әуесқой балық аулаушылар арасында командалық жарыс өткізілген болатын. Аталған жарысқа облыс көлеміндегі аудандардан және Қызылорда қаласынан барлығы 10 командаға бөлінген 20 талапкер қатысты.&nbsp;Негізінен, облыстық жастырың &nbsp; ережесі бойынша қатысушылар 1 қармақпен ғана аулау керек болды. Спорттық бәсекеге облыстық спорттық балық аулау федерациясының мүшелері, білікті мамандар Ш Женсикбаев. пен &nbsp;А.Қобылан төрелік етті. &nbsp;2 кезеңнен тұратын балық аулау жарысы әр кезең 4 сағаттан, барлығы 8 сағатқа созылды. Жарысқа қатысушыларға Ақжарма ауылдық мәдениет үйі қызметкерлерінің ұйымдастыруымен табиғат аясында түскі ас берілді. Облыстық жарыс &nbsp;нәтижесінде, І орынды Қызылорда қаласынан келген "Ема фишин-2" командасы, ІІ орынды Ақжарма ауылынан қатысқан "Фартовые" командасы, ІІІ орынды Сырдария ауданынан қатысқан "Ема фишинг-3" командасы иеленді. Ал &nbsp;"Ең үлкен балық" номинациясын Жаңақорған ауданың балық аулаушысы Сұлтан Байхожаев қанжығасына байлады. Жарыс жеңімпаздары бағалы сыйлықтармен және дипломдармен марапатталды.<blockquote>– Біз спорттық жарыс түрі саналатын балық аулаудан &nbsp;жыл сайын облыс біріншілік өткізуді қолға алғанбыз. Табиғат аясында әуесқой балықшылар бар өнерлерін салды. Көпшіліктің қызығушылығын жарыста балықтыереже бойынша аулай білген әуесқойлар жеңімпаз атанды, – дейді жарыс ұйымдастырушысы Айтмағанбет Темірханов.</blockquote><figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/742d4a9c_8649_40b8_ad7b_16bd7d66f47c_af3fb48940.jpg" alt="742d4a9c-8649-40b8-ad7b-16bd7d66f47c.jpg"></figure>

Сырдарияда балық аулаудан облыстық жарыс өткізілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; &nbsp;Сырдария аудандық құқық қорғау органдары, аудандық пробация қызметі, аудандық жұмыспен қамту бөлімі, аудандық денсаулық сақтау органдары өкілдерінің қатысуымен пробациялық есепте тұрған азаматтармен кездесу ұйымдастырылды.&nbsp;Кездесудің негізгі мақсаты – пробация қызметінің есебінде тұрған азаматтарға медициналық, жұмыспен қамту, әлеуметтік және құқықтық көмектер көрсету болып табылады. Мұнан соң, тиісті сала мамандары тарапынан қайта қылмыс пен әкімшілік құқықбұзушылық жасамау керектігі турасында жан-жақты түсіндірме жұмыстары жүргізілді.<blockquote>– Жыл сайын пробоция есебінде тұрған жастармен жұмыс тұрақты түрде жүргізілуде. Жалпы, пробоция есебінде тұрған азаматтарды қоғам өміріне бейімдеу – маңызды рөл ойнайды. Негізінен, жастар арасында пробоция есебінде азаматтарды барынша қоғамдық іс-шараларға тарту жүргізіледі. Аталған азаматтар арасында қайта қылмыс жасауға бейім жастарға Заңның қатаңдығын ескертіп келеміз. Көбіне қолайсыз &nbsp;отбасылардан шыққан жастар тәртіп бұзушылықтарға барады, – деді аудандық жастар ресустық орталығының директоры Нұрман Абдарасилов.&nbsp;</blockquote>Кездесу соңында азаматтарға әлеуметтік, тұрмыстық, сонымен қатар кәсіпкерлік қызметін жүзеге асыруға қайтарымсыз грант алу, жұмысқа орналасу және өзге де мәселелерге байланысты анықтамалар берілді.&nbsp;

Нұрман Абдарасилов:  Жаза басқандарды қоғамға бейімдеу - маңызды мақсаттардың бірі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Саналы ғұмырларын ішкі істер саласына, оның ішінде саптық бөлініске арнаған, әр жылдары патрульді полиция және жол-патрульді полиция батальондарын басқарған үш командир Құлдықов Айдарбек Әбжалиұлы, Әденов Қайрат Зиятбекұлы және Гудратов Сулейман Махмудұлын еске алуға арналған Ішкі істер органдарының зейнеткерлері арасында шағын футболдан турнир өтті. Жарысқа 6 команда қатысты. Оның ішінде патрульдік полиция, жедел қызмет, жол полиция, Байқоңыр қаласы Ішкі істер саласы, мамандандырылған күзет қызметінің және қылмыстық атқару жүйесі ардагерлерінің командалары бақ сынасты.Байрақты бәсекенің ашылу салтанатына Департамент бастығының орынбасары полиция полковнигі Утегенов Әміржан, Ардагерлер кеңесінің төрағасы Серікбол Тұңғышбай, ішкі істер органдарының ардагерлері Қасымбек Байкенжиев, Әмірбек Шаймағамбетов , Пазылбек Нәлібаев, марқұм комбаттардың жұбайлары, ұл-қыздары мен ағайындары қатысты.&nbsp;Құлдықов Айдарбек Әбжалиұлы ішкі істер органдарында 25 жыл саптық бөліністе қызмет атқарған, қызметін 1978 жылы Қызылорда қаласы ішкі істер бөлімінің патрульді полиция ротасының қатардағы милиционерінен бастап қызметтің бар сатысынан өтіп, 1990-1997 жылдары осы ротаны басқарған, подполковник шенінде 2003 жылы зейнетке шыққан.Әденов Қайрат Зиятбекұлы ішкі істер органдарында 32 жыл қызмет атқарған, қызметін 1986 жылы Қызылорда қаласы ішкі істер бөлімінің патрульдік полиция ротасының милиционері болып бастап, жол полиция саласында қызметін жалғастырып, Қызылорда облысы ішкі істер департаментінің жол полиция басқармасының жол полиция батальонын 2006-2011 жылдары басқарған, полковник шенінде 2018 жылы құрметті демалысқа шықты.Гудратов Сулейман Махмудұлы ішкі істер органдарында 25 жыл саптық бөліністе қызмет атқарған, қызметін 1991 жылы Қызылорда қаласы ішкі істер бөлімінің патрульді полиция ротасының қатардағы милиционерінен бастап, жылдам қимылдайтын арнайы жасақты, 2004-2009 жылдары Қызылорда қаласы ішкі істер басқармасының патрульдік полиция батальонын басқарған, подполковник шенінде 2015 жылы құрметті демалысқа шыққан.Еске алу турнирінің қорытындысы бойынша бірінші орынды жол полиция ардагерлерінің командасы қанжығасына байласа, екінші орынды жедел қызмет саласының ардагерлер командасы, үшінші орынды Байқоңыр қаласы ПБ ардагерлері жеңіп алды.&nbsp; Үздік ойыншылар мен жеңімпаз командаларға кубок, медаль және сыйлықтар табыс етілді.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/f8a8f0da_b64d_40c6_9dde_e91fd78ec274_be098bc9c0.jpg" alt="f8a8f0da-b64d-40c6-9dde-e91fd78ec274.jpg"></figure>

Қызылордада ішкі істер органдарының ардагерлері арасында батальон командирлерін еске алуға арналған турнир өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Сырдария ауданында біршама жорбалар жүзеге асуда. Оның ішінде, бірнеше ауылдың электр желілерін ауыстыру қалға алынды. Өз кезегінде &nbsp;Сырдария ауданы бойынша аудандық құрылыс, сәулет және қала құрылысы бөлімі арқылы биыл 4 елді мекенде электрмен жабдықтау жұмыстары жүзеге асырылады.&nbsp;Айта кетейік, &nbsp;«Қуатты өңірлер – ел дамуының драйвері», «Ауыл – ел бесігі» бағдарламалары аясында 4 жобаға республикалық және облыстық бюджеттен - 1,6 млрд &nbsp;теңге бөлінді. Атап айтқанда, Айдарлы елді мекені бойынша жобаға сәйкес КТПН-10/0,4 кв-160 кВА- 8 дана, ВЛЗ-10 кв-3,9 шақырым, ВЛИ-0,4 кВ-15,4 шақырым электр желісі жүргізілді. Жетікөл елді мекені бойынша жобаға сәйкес КТПН-10/0,4 кв-160 кВА- 7 дана, ВЛЗ-10 кв-3,9 шақырым, ВЛИ-0,4 кВ-15,6 шақырым электр желісі орнатылды. Қазіргі таңда, Айдарлы, Жетікөл елді мекендерін электрмен жабдықтау құрылыс жұмыстары аяқталып, нысанды қабылдау жұмыстары жасалуда. Ал Қоғалыкөл, Аманкелді елді мекендерін электрмен жабдықтау құрылыс жұмыстары тамыз айында тәмамдалып, электр құрылысы пайдалануға берілетін болады. Шын мәнінде, аудан бойынша елді мекендердегі электр желісі тозығы жеткендігі &nbsp;анықталғаны мәлім. Зерделеу жұмыстарының нәтижесінде, 4 жоба қолға алынды.&nbsp; &nbsp;

Сырдарияның ауданының 4 ауылында электр желілері жаңғыртылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Жалағаш – қай кезде болсын ауқымды жұмыс, жарқын жобаларды іске асыруда алда келе жатқан аудан. Тоқсан жылдан астам тарихында дамудың түрлі сатысынан өтті. Бүгінде қай салада болсын, ілгерілеушілік байқалады. Халықтың көкейінде жүрген мәселелер ескеріліп, елді мекендердің инфрақұрылымын дамыту, ауданның әлеуметтік-экономикалық даму динамикасын көтеру, автомобиль жолдары, елді мекен аралық жолдарды жөндеу сынды жұмыстар жүруде.Жалағашта кезең-кезеңімен жүзеге асып жатқан түрлі жобалар биыл да жалғасын табуда. Қазір ауданда қарқын алған жұмыстар қатарында ауылдардағы ауызсу жүйесін кеңейту, жол құрылысы, көпірлерді жөндеу, Жалағаш кентіне жақын ауылдарды газдандыру, жарықтандыру бар.Биыл аудан бюджетінен 4,9 млрд теңге бөлініп, 33 жобаны іске асыру жоспарланған. Аталған жобалардың басым көпшілігі елді мекендердің әлеуметтік-экономикалық жағдайын көтеріп, ауыл инфрақұрылымын дамытуға бағытталған. Қазір 2025 жылға дейін ауылдық жерлерді дамытуға арналған жобалар дайындалып, кейбірінің жұмысы басталған.Жалағашта аудандық маңызы бар жолдар мен ішкі көшелерді жөндеу бойынша 2,2 млрд теңгені құрайтын 8 жоба іске асуда. Нақтырақ айтсақ, 7 жобаның мемлекеттік сатып алу жұмысы аяқталып, құрылыс-монтаж жұмыстары басталған. Қалған бір жоба бойынша мемлекеттік сатып алу жүргізілуде.Елді мекендердегі ішкі көшелер жөндеуден өтіп, ауылдағы ағайынның қуанышы еселенбек. Биыл Ақсу елді мекеніне кіреберіс жол, «Есет батыр - Жаңадария» бағытындағы автомобиль жолы және Бұқарбай батыр ауылындағы 3 көше орташа жөндеуден өтеді. Сондай-ақ, «Жаңаталап-Аққыр» бағытындағы жол, Жалағаш кентіндегі М.Шәменов, Т.Қыстаубаев көшелеріне, М.Шәменов, Аққұм ауылының бір көшесіне күрделі жөндеу жүргізіледі.Ауданда көпірлерді жаңарту жұмыстары да жолға қойылған. Бұл үшін бюджеттен 406,9 млн теңге бөлініп, екі жоба басталған. Әсіресе, көп жылдан бері жалағаштықтардың көкейінде жүрген аспалы көпірдің құрылысы сүйіншілейтін жаңалық болып тұр. Аталған мәселеге биыл нүкте қойылып, Жалағаш кентінен теміржол арқылы өтетін жаяу жүргіншілерге арналған аспалы көпірдің құрылысы басталып кетті. Сонымен бірге Сырдария өзені арқылы өтетін «Қызылорда - Жалағаш» автожолының 78-шақырымындағы көпір де орташа жөндеуден өтіп жатыр.Айта кетейік, ауданда ауызсу мәселесінде қиындық жоқ. Бұған дейін барлық елді мекендерді таза ауызсумен қамтамасыз ету, әр үйге су құбырын кіргізу жұмыстары атқарылған. Былтыр басталған үш жоба бар. Олар – Жалағаш кенті «Ақтерек» учаскесіндегі су тарату кешенінің құрылысы, Аққұм мен Мәдениет елді мекендерінің ауызсу желілерін кеңейту жұмыстары. Аталған құрылыс жұмыстарын аяқтауға облыстық бюджеттен 39 млн теңгеден астам қаржы бөлінген.Құрылыс қарқыны қалай?Жалағашқа қарасты Мырзабай ахун және Есет батыр елді мекеніндегі дәрігерлік амбулатория құрылысына республикалық бюджеттен 752,8 млн теңге бөлінді. Аталған жобалар облыстық құрылыс, сәулет және қала құрылысы басқармасы арқылы іске аспақ. Қазір мемлекеттік сатып алу конкурсы өткізілуде. Сондай-ақ, ауданда инженерлік – коммуникациялық инфрақұрылымды дамыту бойынша да бірнеше жоба бар. Жалағаш кентіндегі «Ақтерек» учаскесін газбен жабдықтау, Ақсу мен Қаракеткен ауылына электр желілерін тарту жұмыстары басталып кетті.Расымен Жалағаштағы құрылыс жұмыстарының қарқын алғанын ерекше айту керек. Бұл сөзімізге кейінгі жылдары бой көтерген жаңа нысандар, күрделі құрылыс жұмыстары дәлел. Әсіресе, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасымен елді мекендер көркейіп-көгалданып, әлеуеті артты, бірнеше ғимарат бой көтерді. Жол сапасына ерекше мән беріліп, ауызсу жүйелері де жаңартылды. Ауданға қарасты ауылдардың ішкі көшелерін жөндеу жұмыстары да осы жоба аясында жүзеге асуда. Сонымен қатар, халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына 50 тұрғын үй сатып алу үшін Ұлттық қордан 480 млн теңге қаралған. Бір тұрғын үйді сатып алуға бөлінген қаржы көлемі 9 млн 600 мың теңге. Қазір жеке кәсіпкер-мердігерлер құрылысты бастап кетті. Бүгінде он бес тұрғын үйдің қабырғасы қаланып, жиырма үйдің іргетасы құйылды. Қазан айына дейін толық бітіру жоспарланған.Жалағаш кентінде демеушілер есебінен 99,7 млн теңгені құрайтын 6 жоба басталды. Аталған жұмыстар кент келбетін арттырып, жол жайын жақсартуға бағытталған. Тарқатып айтар болсақ, Өмірбай шешен көшесінің І.Қабылов пен С.Қалыбаев көшелері аралығындағы жолға, Абай және Сәрке батыр тұйығына, Қ.Сәтпаев көшесіне тас төселеді. Бұған қосымша Желтоқсан көшесі №3 мекен-жайындағы ғимарат шатырын жөндеу басталды. Аудан орталығындағы М.Шәменов, Т.Жүргенов, Қ.Нұрпейісов, Т.Қыстаубаев, А.Ізтілеуова, Төле би, Мысық би, І.Нүркенов, Н.Әпрезов, И.Панфилов көшелерін жарықтандыру жұмыстарына да жоба-сметалық құжаттары әзірленуде. Демеушілер есебінен жүргізіліп жатқан ауқымды жұмыстардың бірі – Дәуімбай елді мекеніндегі 120 орындық мешіт құрылысы. Құны 80 млн теңгені құрайтын жаңа мешіт биыл қыркүйекте пайдалануға берілмек.«Көгілдір отын» қуанышыЖалағаштың орталығына «көгілдір отын» кіргелі тұрмыс жағдайы көп жеңілдеді. Тұрғындардың қуанышында шек жоқ. Шын мәнінде, табиғи газды тұтыну тұрмысты ғана жеңілдетіп қоймай, экологиялық ахуалдың түзелуіне, нақтырақ айтсақ, табиғат байлығының сақталуына оң әсерін тигізері анық.Жалпы ауданды газдандыру жұмыстары 2019 жылы бастау алып, орталықтандырылған газ желісі 2021 жылы пайдалануға берілді. Әлі де бұл бағыттағы жұмыстар жүйелі түрде жүргізілуде. Тек кенттің іші ғана емес, алдағы уақытта ауданға қарасты барлық ауылдарға газ апару көзделген. Әзірге аудан орталығына жақын орналасқан елді мекендер ғана табиғи газбен қамтылмақшы. Бұл жұмыстарға бюджеттен 65,5 млн теңге бөлініп, 4 жоба басталмақ. Қазір мемлекеттік сатып алу рәсімдері аяқталып, мердігер мекемелер анықталған. Жақын арада «көгілдір отынның» игілігіне қол жеткізетіндердің қатарында «Наркескен» спорт клубы, аудандық кітапхана, аудан іргесіндегі Ақсу мен М.Шәменов елді мекендері бар. Ауданға қарасты басқа да елді мекендерге табиғи газ тарту жұмыстары жалғасын табады. Демек, ауылдағы ағайынның табиғи газ игілігін көретін күні алыс емес деген сөз.Басты мақсат – межеден шығуЖалағаш ауданындағы мал өсіріп, егін еккен бейнеткеш жұрттың жұмыс нәтижесі де жаман емес. Жыл сайын бақша дақылдарын өсіріп, күріштен мол өнім жинайтын жалағаштықтар төрт түліктің де санын көбейтіп жүр. Қазір ауданда 40663 ірі қара, 25 мыңға жуық жылқы, 800-ден астам түйе және 45433 бас уақ мал тіркелген.Биыл аудан бойынша 37 мың гектардан астам жерге егін егілді, 19800 гектар жер күрішке тиесілі болса, қалғаны бидай, қант құмайы, арпа, мақсары, жүгері, сұлы, қант қызылшасы, жоңышқа, картоп пен көкөніс және бақша дақылдарына арналған.Қуанарлығы, Жалағаш Сыр салысынан мол өнім алуда жылда рекорд жаңартып жүр. Бұл – ауыл еңбеккерлерінің табанды тірлігінің нәтижесі. Озық технологияларды пайдалану ауыл шаруашылығы саласына тың серпін берумен қатар саладағы еңбек өнімділігін де арттырып отыр. Диқан қауым жоспарды кем орындамау үшін биыл да белгілі межеден шығуды мақсат еткен.Әрине, мол өнім алу үшін су жеткілікті болуы қажет. Су тапшылығын болдырмау үшін облыстық бюджеттен 82,6 млн теңге қаржы қаралған. Бұған екі жоба іске аспақ. Бірі – Жаңаталап елді мекеніндегі үш техникалық су ұңғымасын, екіншісі – Қаракеткен ауылындағы екі техникалық су ұңғымасын бұрғылау жұмысы.Су тапшылығы кезінде аудандағы шаруашылықтар насос қондырғыларын пайдалану арқылы егінді суарып отыр. Қазір олар 24 дана су тартқыш насосты пайдалануда, оның ішінде 8 данасы «Жалағашсушар» өндірістік учаскесінен берілген. Қалған 16 насос қондырғысын шаруашылықтар өз қаржысына алыпты.Облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес, ауданда тұрғындарға 500 гектар жер дайындалған. Бүгінде 921 отбасы 217 гектардан астам картоп, 63 гектар көкөніс, 220 гектарға жуық бақша дақылдарын егіп, күтіп – баптауда.&nbsp;

Жалағаш: Ауқымды жұмыс алға жетелейді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Биылғы екінші жартыжылдықтан бастап елеулі өзгерістер енгізіліп жатырғаны мәлім. Оның ішінде, халықты жұмыспен қамту орталықтары қайта құрылымдалып, мемлекетімізде «Әлеуметтік кодекстің» күшіне енуіне орай «Еңбек мобильдігі» орталықтары болып қайта құрылуда. Осыған байланысты жұмыспен қамту, әлеу-меттік бағдарламалар, және азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімінің қызметтері ықшамдалып, жұмыспен қамту орталықтары «Мансап орталықтарына» айналды. Ал азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімі өз алдына бөлек құрылымдалды.1 шілдеден азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімдері жергілікті органдардан «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ-на берілді. Десе де мұндай өзгеріс аудандық және қалалық бөлімдердің қызметіне әсері етпейді. Әдеттегідей, салаға қатысты құжаттарды электрондық үкімет порталы арқылы онлайн өтініш беру мүмкіндігі сақталады.<blockquote>– Екінші жартыжылдықтан өзгерістер енгізіліп, аудандық АХАТ бөлімінің жұмысын жандандырудамыз. Өзгерістерге сәйкес, бөлімдегі қызмет көрсету регламенттері, оларды қарау тәртібі мен мерзімдері өзгеріссіз қалады. Мемлекеттік корпорацияда АХАТ қызметкерлеріне жүктемені төмендетуге мүмкіндік беретін қосымша штаттық бірліктер беріліп, 3 қызметкер жұмыс атқарудамыз. АХАТ қызметтерін тек тіркеуші органның қызметкерлері көрсететінін атап өтеміз. ХҚКО операторларын қоса алғанда, Мемлекеттік корпорацияның басқа қызметкерлері АХАТ ақпараттық жүйесіне қол жеткізе алмайды. Сондықтан некені тіркеу, бала тууды тіркеу, әкелікті анықтау тағыда басқа секілді жұмыстар тек біздің бөлім қызметкерлері арқылы жүзеге асырылады, – дейді бөлімге тағайындалған басшы Салтанат Бекжүнісова.</blockquote>Бөлім басшысының айтуынша, некеге тұрғысы келетіндер тіркеуші органға жеке басын куәландыратын құжаттармен бірге келуі керек. Бұл некені тіркеудің белгіленген күнінде жасалады. Өтініш берген кезде қызмет алушылар неке қию рәсімін салтанатты жағдайда немесе қарапайым түрде өткізуді өздері таңдай алады.Айта кететіні, АХАТ бөлімдерінде әлеуметтік маңызы бар қызметтер, атап айтқанда бала тууды тіркеу, қаза болуын тіркеу тегін болып қалады. Ақылы қызметтердің тарифі қосымша құн салығын ескере отырып есептеледі. Жақында қайта құрылған АХАТ бөлімінен неке және туу туралы куәлік лаған жандар баршылық.&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;

	Сырдарияда АХАТ бөлімінің жұмысы қайта жанданады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> 162 мың талапкер Ұлттық бірыңғай тестілеуді тапсырды. Оның ішінде түлектердің 76,16%-ға жуығы қазақ тілінде, 24,74% - ы орыс тілінде, 0,1% - ы ағылшын тілінде тестілеуден өтті.ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің шешімі бойынша 2023 жылы талапкерлер негізгі ҰБТ-ны екі рет тапсырып, ең үздік нәтижемен грант конкурсына қатыса алады. Осылайша, 162 мың талапкер ҰБТ-ны 291 мың рет тапсырды.<blockquote>«Тестілеу қорытындысы бойынша 135 мыңға жуық талапкер шекті балл жинады, бұл қатысушылардың жалпы санының шамамен 83%-ын құрайды. Бұл көрсеткіштер өткен жылмен салыстырғанда 16%-ға артқан (2022 жылы – 67%). ҰБТ орташа балы өткен жылғы көрсеткіштен 7 балға артып, 73 балды құрады (2022 жылы – 66 балл). Бес адам ең жоғары көрсеткіш көрсетіп, 137 балл жинады. 2868 оқуға түсуші 120 балдан жоғары нәтижеге қол жеткізді», - деді ҚР Ғылым және жоғары білім вице-министрі Қуаныш Ерғалиев.</blockquote>Тестілеу бес пән бойынша өткізілді: үш міндетті және екі бейінді. Тест тапсырмаларының саны 120, оның ішінде Қазақстан тарихы бойынша – 20, математикалық сауаттылық бойынша – 15, оқу сауаттылығы бойынша – 15 және екі бейіндік пән бойынша – 35 тапсырма. Тестілеу ұзақтығы – 4 сағат (240 минут). Сондай-ақ, ерекше білім беру қажеттіліктері бар талапкерлер үшін қосымша 40 минут уақыт сақталды. Биыл осындай 478 бала ҰБТ тапсырды.Электронды форматта өтетін ҰБТ-да апелляцияға беру оңай, әрі ыңғайлы. Тестілеу қорытындыларымен келіспеген жағдайда талапкер бұрынғыдай келесі күнді күтпей-ақ, бірден апелляцияға электрондық форматта өтініш береді. Биыл апелляцияға 50 мыңнан астам өтініш берілді, олардың ішінде 805 өтініш қанағаттандырылды. Мемлекеттік комиссия жұмысын аяқтады, талапкерлердің сертификаттары жеке кабинетте қолжетімді.ҰБТ өткізу барысында 402 талапкер смартфон, шпаргалка және басқа да тыйым салынған заттарды алып өту әрекеті салдарынан тест тапсыру мүмкіндігінен айырылды. Тестілеу кезінде ережелерді бұзғаны үшін аудиториядан 312 адам шығарылып, олардың нәтижелері жойылды. Кейбір тестіленушілерден жасырын камералар, микроқұлаққаптар, смартфондар және басқа да тыйым салынған заттар табылды. Бөгде тұлғалар анықталған жоқ.Жалпы, негізгі ҰБТ-2023 штатты режимде өтті.

162 мың талапкер ұлттық бірыңғай тестілеуді тапсырды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; А.Тоқмағамбетов атындағы мәдениет үйінде «Сәт сапар, саған жас түлек!» атты Қызылорда ашық университеті және Қызылорда жоғары &nbsp;көпсалалы колледжінің түлектеріне диплом тапсыруға арналған салтанатты жиын өтті.&nbsp;Түлектерге үлкен өмір жолында ақ тілегін арнаған университет ректоры, техника ғылымдарының докторы, Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының академигі, Қазақстанның еңбең сіңірген қайраткері Қылышбай Алдабергенұлы Бисенов білім ордасының ширек ғасырлық тарихында жеткен жетістіктеріне &nbsp;тоқталып өтті. Заманауи талаптарға сай сандық-инновациялық технологиялар меңгеріліп, отандық және шетелдік Ресей, Оңтүстік Корея, Түркияның жетекші жоғары оқу орындарымен тығыз шығармашылық байланыс орнатқан университет педагогика, ауылшараушылығы, технология, құқықтану, экономика, инженерия, өнер бағыттары &nbsp;бойынша жоғары білімді, білікті мамандар дайындауды жүзеге асырып келеді. Бүгінгі таңда университетті 360-тан астам, колледжді 230-дан астам түлек тәмамдап отыр.Салтанатты кеш қонақтары Қызылорда облыстық мәслихатының төрағасы Байқадамов Наурызбай Сейтқалиұлы, Қазақстанның Еңбек Ері Ералиев Абзал Жұмашұлы, Қызылорда облыстық мәдениет және спорт басқармасының басшысы Қазбекова Мира Жомартқызы, Қызылорда облыстық қоғамдық даму басқармасының басшысы Есмаханов Алмасбек Әбілқасымұлы, ардагер ұстаз, техника ғылымдарының докторы, профессор, &nbsp;Қызылорда қаласы ардагерлер кеңесінің төрағасы, Құрмет орденінің иегері, Қызылорда қаласының құрметті азаматы Таупбаев Сұлтанбек Таупбайұлы, Қызылорда қаласының әкімінің орынбасары Сейілов Жанмұрат Жақсымұратұлы, Қызылорда облыстық білім басқармасының басшысының орынбасары Ізімбетов Әзизбек Жәнібекұлы, филология ғылымдарының кандидаты, &nbsp;«Сыр Медиа» ЖШС бас директоры Оңғарбаев Аманжол Сақыпұлы,білім ордасының жұмыс берушілері - &nbsp;«Ақмар И К» ЖШС директоры Қожабеков Марат Сматұлы – ҚР құрметті құрылысшысы, Қызылорда қаласының құрметті азаматы, Құрмет орденінің иегері, «Jusan bank» облыстық филиалының директоры Цой Роман Данилович, Қалалық мәдениет және спорт бөлімінің басшысы Тажмаханов Жағыпар Айтбайұлы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің оқытушы-профессорлары, университеттің белгілі түлектері бітірушілерге диплом табыстап, сәтті сапар, ақ жол тіледі.&nbsp; &nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/5e2f4921_93bb_4487_bbb3_c99be4148e9e_07e3f7c8be.jpg" alt="5e2f4921-93bb-4487-bbb3-c99be4148e9e.jpg"></figure>

Қызылорда жоғары  көпсалалы колледжінің түлектеріне диплом табысталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақ халқының баға жетпес өнерінің бірі – күйшілік. Ғасырдан ғасырға жеткен ұлтымыздың осы бір өнері дала үні мен табиғаттың тылсымын, адам атаулының қуанышы мен мұңын қос ішекке түскен сазды әуен арқылы жүректен жүрекке жеткізіп келеді. Күйді нақышына келтіре орындап, көпшіліктің ықыласына бөленіп жүрген ауданның біртуар азаматы Әділбек Тәшімовті әңгімеге тартқан едік. Атадан балаға мирас болып келе жатқан осынау аманат жайлы ой-толғаныс ортаға өрнектеліп түсті.&nbsp;– Әділбек, жалпы өнер саласына қалай келдіңіз?– Негізінен күйшілікке деген қызығушылық өнерлі отбасында өскендігім, сонымен қатар әкемнің ықпалы дер едім. Мені өнерге баулып, алғашқы ұстаздық еткен әкем Ахметхан. Музыкалық кәсіби білімі болмаса да, дала консерваториясын бітірген деуге болады. Әкем сексенге келсе де қолынан домбырасы түскен емес. Немерелеріне үйретіп, білгенін айтып отырады. Жас кезінен ақын, жыршы, термеші болған. Домбыраның құлағында ойнайтын отбасында өскендіктен осы жолды өзіме серік етіп, күйшілік өнеріне келдім. Себебі әкем бала кезімнен өнерді құлағыма құйып, домбыра тартуды үйретті. Әкем «Жазушы М.Әуезовтің: «Қазақтың ұяты күйінде ғана қалды» деген сөзін үнемі айтып, ой салып оты¬¬рады. Түсінген адамға үлкен мән-мағына тұр. Күй – қашан да қазақтың қорғаны болғанын анық аңғаруға болады.&nbsp;– Дәстүрлі өнер саласындағы ұлы күйшілердің ізін жалғаушысыз. Осы ұлттық музыканың болашағы туралы не айта аласыз? Жаһандану заманында эстрада өнері дәстүрлі өнерді шетке ығыстырып бара жатқан жоқ па?&nbsp;– Талай мың жылдық өтсе де қазақпен бірге жасап келе жатқан күй өнерінің құдіреті де осында болар, атадан балаға мирас болуында. Сондықтан күйшілік өнер қазір де бар, болашақта да болады. Көпшілік оны тыңдайды, құрметтейді. Халық даналығы: «Әуен – бейнесіз тарих» дейді, біз сияқты насихаттаушысы барда өнер қайта жанданып, елдің ішінде жаңа форматта жаңғыра береді. Қазақ өнерінің қоржынында қаншама баға жетпес жауһарға айналған күй болса, олардың шығу тарихын баяндайтын соншама аңыз да бар. Күйді жетімсіретпей &nbsp;тыңдайтын талғамы биік, өресі кең, еститін құлақ баршылық. Дегенмен халықтың музыка тыңдаудағы мәдениеті өзгерген. Сондықтан классикалық өнердің тыңдаушысы қашанда табыла береді. Эстрада өнері дәстүрлі өнерді ығыстырып бара жатыр, жоғалып кетеді деген қауіп, түсінік болмауы керек деп ойлаймын. «Абайдың айтушыдан тыңдаушың мықты болсын» дейтіні бар ғой. Сол мықты тыңдаушыны қалыптастыру біздің борышымыз. Ел арасында күйшіге деген құрмет қай уақытта да жоғары болған. Бұл бүгінде төмендей қойған жоқ. Көпшілік бабы келіскен күйшіге ғана қол соғады. Тыңдаушының талғамына сай өнер табылады, күйшінің талғамына сай тыңдарман табыла бермейді. Бұл – &nbsp;бүгінгі ахуал. Сондықтан болар әрбір концертімде шабытқа бөленіп, әсерге кенеліп күйді орындаймын. Әлімсақтан жалғасып келе жатқан күй өнеріне құрметім ешқашан жоғалмайды.– Әлде күй өнеріне дамудан гөрі сабақтастық тән бе?&nbsp;– Қазақ ежелден қабағын мұң басып, қатты қапаланғанда не болмаса бөркін аспанға атып, аса қуанғанда қастерлі домбырасын қолына алып, күмбірлеген күймен жұбанған. Саздан күй шығарып, оны сан рет құбылтқан. «Домбыра» атты халық әніндегі «Күй ойнайды қазағымның қанында, күй ойнайды қазағымның жанында» деп келетін жыр жолдары рухты халықтың болмысын, құдіретке ие екенін көрсетіп береді. Сондықтан жалғастық пен сабақтастық дәстүрлі өнерге тән қасиет. Бұл уақыттың тезіне беріспейтін, қазақтың маңдайына біткен, өзегінен өшпейтін жасампаз өнер.– «Ұстазы жақсының ұстамы жақсы» дейді Абай атамыз. Сізді халыққа танытқан ұстаздарыңыз жайлы айтып өтсеңіз?– «Ұстаздың жолы атаңнан ұлық» деген тәмсіл бар. Осы орайда ұстазым ретінде жоғарыда айтып кеттім ғой, ең бірінші әкемді айтар едім. Бала күнімнен осы өнерге баулып, жетістікке жетуіме себепші болды. Өнердің осы саласына қадам басқан кезде Төлепберген Тоқжанов, Әлімжан Абсадықов секілді ұстаздардан тәлім алдым. Консерватория қабырғасында тікелей ұстазым болған Қазақстанның халық әртісі, профессор Қаршыға Ахмедияров шәкірт ретінде тәрбиелеп, жанашырлықтың қандай болатынын өз ісімен үлгі етті. Қазақтың күй өнерін жалғастырып, білгенін жастарға үйретіп, әрбір шәкірттің өнердегі өрісін қалыптастыруға бағыт беріп, ақыл кеңесін айтқан басқа да ұстаздарым бар. Олар – профессор Құбыш Мұхитов, Қошқарбек Тасбергенов, Тмат Мерғалиев, Абдулхамит Райымбергенов. Сонымен қатар Нұрғиса Тілендиев атындағы «Отырар сазы» оркестрінде 10 жыл қызмет атқардым. Мен үшін өмірімдегі ойып алар белесімнің ұмытылмас сәттері. Қазіргі таңда отбасылық жағдайыма байланысты туып өскен жеріме келіп, қызметімді жалғастырудамын.&nbsp;– Жалпы өнер жолы – ауыр жол. Кейде адам болған соң күресуден, өзіңді дәлелдеуден шаршайтын кез болады емес пе?! Тіпті қолды бір сілтеп, бәрін тастай салғыңыз келетін сәтте сізді ұстап қалатын қандай күш? Сүйенеріңіз кім?– Өнер жолы қашанда ауыр жол екені мәлім. Көптеген қиыншылыққа мойынсұнбай, өнер жолынан өзіңді алыстатпай, еңбегіңмен танылуың керек. Сондықтан қазір шаршайтын жаста емеспін. «Жас келсе іске» дейді, бойдағы бар қуатты шыңдап, халыққа өнеріңді өз деңгейінде жеткізе білу – парызым. Күш пен жігер, ақыл мен қайрат өнер жолын қуған кез келген адамның бойында табыла білу керек. Сонда ғана талай жылғы еңбек жемісті де жеңісті болады. Әрине пендеміз ғой, көңіл жабырқап, шаршаған кезде домбырамды қолыма алып, бір-екі күйді шерткен кезде бар шаршағаным басылып, қайта қуаттанып, көңіл-күйім көтеріледі. Ал сүйенеріме келетін болсам, осы өнердің тыңдармандары дер едім. Халқым барда, қолдаушым барда ешқандай қиыншылықтан сүрінбей өтуге болады.– Бір кездері «Мен қазақпын» ұлттық телевизиялық жобасына қатыстыңыз. Бұл жоба сізге не берді, нені үйретті?&nbsp;– Қазіргі өтіп жүрген түрлі жобаның ішінде «Мен қазақпын» жобасы ұлттық классикалық өнерді, ұлттық құндылықты насихаттауда «маңдайы жарқыраған» жобаның бірі деп санаймын. Облыс¬тан іріктеу турдан өтіп, Астана қаласында өткен үлкен жобадан сытылып қалдым. Дегенмен де қатысушы ретінде өнерпаздардың бір-бірімен шығармашылық байланыс орнатуына, пікір алмасуына, рухани дамуына, ән, жыр, күй қоржындарын толтыруға үлкен септігін тигізді. Жоба қатысушыға ғана емес көрерменге де берері көп болды. Студент кезімнен халықаралық, республикалық сайыста лауреат атанып, еліміздің үздік орындаушы номинациясын жеңіп алғанмын. Мүмкіндік болса осындай үлкен жобаларға қатысуға тырысамын. Ол адамды шыңдап, дамуыңа ықпал етіп, жаһандану заманында жұтылып кетпеуіңе үлкен сеп болады. Қарап отырмай, ізденіп, күйшілік өнерімді әрі қарай дамыта беремін. Себебі әрбір орындаушы өзінің күй қорын, осындай сайыстарға қатысып, тәжірибе жинақтап, қалыптасады.– Сіздің домбыраңызды қандай шебер жасады?– Менің домбырамды Ғани есімді шебер жасаған. Ақшасы тұрғысынан аса бағалы деп айту қиын. Жақсы шебер көп. Бірақ маған алматылық осы жігіттің жасаған домбырасы ұнайды. Әр домбыраның өзіне тән үні болады десек, сол үнді асқақтататын да, аспандататын да нағыз шебердің қайталанбас қолтаңбасы. Расында да жұмыстың жүйесін ғана біліп, киелі өнердің киесін ұғынбасаң, ұлттық мұраның рухын сезінбесең, сапалы дүние дайындап шығу бекершілік. Бұл қай салаға да тән бұлжымас қағида. Ал ағашына келетін болсақ, қаттылығы жағынан алдыңғы үштікте орын алатын шетелдің полисандр ағашынан жасалған.– Алда қандай шығармашылық жоспарыңыз бар?&nbsp;– «Ұстазсыз шәкірт тұл» дейді ғой. Қазіргі таңда шәкірттеріміз бар. Өскелең ұрпақты тәрбиелеп, ізбасар дайындағым келеді. Жас өнерпаздарға бағыт-бағдар беріп, бәйгеге қоссам деймін. Оған әлі де күш керек. Сонымен қатар жаңаша дамып, жетілу керек. Ол болашақтың еншісінде. Негізінен орындаушылық стиль екіге бөлінеді: төкпе және шертпе күй дәстүрі. Мысалы, Құрманғазының күйі, жалпы батыстың күйі төкпе дәстүріне кіреді. Ал Арқа, Алтай, оңтүстік өңірде шертпе дәстүрі көп тараған. Сондықтан әр басқан перненің дыбыс бояуын тауып, әуендетіп ойнайтын домбырашыны «күйші» дейміз. Осындай білген дүниемді бөліссем деген ниет бар.&nbsp;– Әңгімеңізге рақмет.

Әділбек Тәшімов: Қазатың жаны – күй

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Шиелі ауданында Сәулебай Аймахановты білмейтін жан жоқ шығар?! Айтатын ойы анық, сөйлейтін сөзі тік келетін абзал &nbsp;азаматпен тілдесе қалсаңыз, жақсы әсерге бөленіп шығасыз. &nbsp;«Ұстаздың биігі ойлана қарасаң – биіктей береді, үңіле қарасаң – тереңдей түседі, қол созсаң – қарсы алдыңда, айналсаң – артыңда тұрғандай» деп Сократ айтқан тәмсіл сөз еске түскен сайын өнегемен өрнектелген өмірі көпке үлгі болған, халқына адал қызмет етіп, шарапат нұрын шашып &nbsp;жүрген &nbsp;ұлағатты ұстаз. Бар саналы ғұмырын &nbsp;ұстаздық жолға арнаған, ұстаздықтың мәртебесін &nbsp;көтерген, қоғамнан ойып тұрып орын алған, өзін көпке сыйлата білетін арда туған ардақты тұлға ауданның «Құрметті азаматы».Ұлттық педагогиканың тарих сахнасында өзіндік із қалдырып, өз мүддесін ұлт мүддесімен ұштастыра білген, ұрпаққа ғибрат тұтар дара тұлға – Сәулебай Аймаханов. Ол жас ұрпаққа &nbsp;тәлім-тәрбие беріп, білім саласында ұзақ жылдар бойы үздіксіз қызмет етіп келеді. Осыншама мол, игілікті еңбек қандай адамға болсын зор мәртебе саналары анық. Оның үстіне ұстаздың еңбегінің сан қырлы екеніне көз жетеді. Сәулебайдың азаматтық тұлғасында туа біткен асыл қасиеттер көп-ақ. Соның бірі – өз ұлтына деген зор сүйіспеншілігі десек, қателеспейміз.Сәулебай Аймаханов 1939 жылдың 7 наурызында Шиелі ауданы Жиделіарық ауылында дүниеге келген. Мектеп табалдырығын 1957-1958 оқу жылында Шиелі кенті №45 октябрьдің ХІV жылдығы (қазіргі «Ақ-Орда») қазақ орта мектебін бітіріп, Н.Гоголь атындағы Қызылорда педагогикалық институтының жаратылыстану факультетін тәмамдап, өмір-өзенде бақытын ұстаздық жолдан тапты. Ең алғаш еңбек жолын өзі туып-өскен жерінде, білім алған ошағы №45 қазақ орта мектебінің химия пәні мұғалімі болып бастайды. Тәлім-тәрбиесі түзу, жауапкершілігі мол мұғалімнің еңбегі еселеніп, 1964-1965 оқу жылының 12 сәуірінен бастап мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары, 1967-1968 жылы аудандық білім бөлімі жанындағы аудандық сырттан оқыту орта мектебі және орта мектептер жанындағы консультациялық бөлімді басқарған. Ал 1972 оқу жылынан бастап аудандық білім бөлімінің оқу жөніндегі бас инспекторы, 1978 жылдан зейнетке шыққанша 25 жыл кенттегі №47 М.В.Ломоносов атындағы қазақ орта мектебінің директоры қызметін абыройлы атқарады. Бейнеттің зейнетін көріп, еңбек демалысына 2003 жылы шығады. Сол жылы зейнетке шықса да қоғамдық жұмыста белсенді болғаны үшін «Отан» партиясы төрағасының бірінші орынбасары С.Терещенконың «Құрмет» грамотасын алады.Мектеп басқару іс-тәжірибесі жөнінде «Іскер басшы», «Ұстаздық жолы – үлгі» деген кітап жинақтары облыс, аудан деңгейінде таратылды. Тынымсыз ізденімпаздығының арқасында «Оқушыларды халықтық педагогика негізінде тәрбиелеудің маңызы», «Мектепте нашар үлгерушілермен жұмысты ұйымдастыру» сияқты ізденіс жұмыстары жоғары бағасын алып, оқыту мен тәрбиелеу үрдісінде іске асырылып келеді. Шығармашылық пен ізденіске толы ғибратты ғұмырында «Қазақстан мұғалімі» журналында «Валенттілік бойынша формула құрастыру», «Химия пәнінен тәжірибелік сабақтардың маңызы», «Ион алмасу» тақырыбындағы түрлі тәжірибесі де жарық көреді. Ғылымның тереңіне сүңгіп, білім көкжиегін кеңейтуге барын салған ұстаздың еңбек жолы осындай. Еселі еңбектің еленбей қалуы мүмкін емес. Бірнеше рет облыстық білім бөлімінің грамоталарымен, «Қазақстан халық ағарту ісінің үздігі» төсбелгісімен, 2017 жылы ҚР Білім және ғылым министрлігі атынан «Ұлт ұстазы» медальмен марапатталады. Сонымен қатар «Социалистік жарыс озаты» төс белгісімен үздіксіз 4 жыл бойы марапатталып, көптеген шәкіртке өнегеліліктің үлгісін көрсетіп келді. Дүниедегі барлық ізгілік пен салмақтылық осы кісінің бойынан көрініс тапқандай. Қарапайымдылығымен қай жерде жүрсе де беделге ие болды. Қоғамдық жұмысқа белсенді болып, аудандық және поселкелік мәслихаттың депутаттығына да бірнеше рет сайланады. Түрлі жетістік мен марапатын қатар-қатар жиып қойған білім саласының ардагері «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне – 20 жыл» медалімен, 2018 жылы ауданның «Құрметті азаматы» атанады.«Ұстазы жақсының ұстанымы жақсы», «Адамның адамгершілігі жақсы ұстаздан қалыптасады», – дейді. С.Аймахановтың алдынан талай шәкірт білімге сусындап, үлкен өмірге қанат қақты. Бүгінде білім берген шәкірттерінің көбісі ұстазының жолын қуып, білім ордасында жұмыс істеп келеді. Л.Толстой «Егер мұғалім өн бойына, өз ісіне, шәкіртіне деген сүйіспеншілікті жинақтаса, ол нағыз ұстаз» дейді. Расында біздің кейіпкеріміз әрбір шәкіртіне ерекше ықыласпен қарап, бар білген-түйгенін үйретуден жалыққан емес. Өзі тәрбиелеген кадрларының біршамасын атап айтар болсақ, Ә.Апбасова №47 қазақ орта мектебінің директоры болса, С.Нұрманова осы мектепте оқу ісінің меңгерушісі, Б.Нақыпов тәрбие ісі жөніндегі орынбасары болып қызмет атқаруда. Сондай-ақ Ж.Ахантаев Алматы қаласында мектеп директоры, Ә.Болатбекова М.Шоқай атындағы орта мектепте директоры, ал Ж.Рыспембетова мен Ә.Алыпқашова оқу ісі жөніндегі орынбасары қызметін абырой биігінде атқарып келеді. Тізіп айта берсек, көптеген шәкірті білім саласының биігінен көрінуде. Мектеп басқаруда, білім беруде жаңа серпін, тың өзгеріс әкеліп, әріптестер арасында сыйлы қызмет атқарған С.Аймаханов 2007 жылдан бастап Шиелі ауандық «Туған жер» қоғамдық қозғалысы қауымдастығы қоғамдық қабылдау бөлімінің инспекторы, 2008 жылдан бастап аудандық мұғалімдер ардагерлер кеңесінің төрағасы қызметін атқарады. 2010-2016 жылдары аралығында аудан әкімінің білім саласы жөніндегі кеңесшісі болды. Зейнет жасына жетсе де еңбектен жырақтамаған ардагер білім саласына мағыналы ғұмырының бәрін сарп етіп келеді. Самайдағы ағарған шашының әрбір талында талмас еңбек, қажырлы қайраттың табы жатыр.&nbsp;Өмір жолында талай азаматтың бағыт-бағдарының жүйелі қалыптасуына тікелей ықпал жасаған, &nbsp;тектілігі айшықталып тұратын &nbsp;нар тұлға Сәулебай Аймаханов әрдайым ар-ожданның биігінен көрініп, адамгершілік деген ұлы ұғымның туын желбіретіп келеді. «Көңіл аудар даналардың сөзіне, адал жанды өнеге тұт өзіңе» деп Жүсіп Баласағұн айтқандай, бүкіл өмірі үлгі болған, жақсының жақсы ісін айту, оны өмірге өнеге ету – парызымыз.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары