<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев халыққа арнаған Жолдауында «Орта білім беру жүйесіндегі өткір проблеманың бірі – мектептердегі орын тапшылығы. 225 мың оқушыға орын жетіспейді. Шұғыл шара қабылдамасақ, 2025 жылға қарай орын тапшылығы 1 миллионға жетеді. Мен 2025 жылға дейін кемінде 800 мектеп салу туралы тапсырма берген болатынмын. Бүгін оның санын бір мыңға жеткізуді міндеттеймін. Мектептерді бюджет қаржысына салумен қатар, осы өзекті мәселені шешуге жеке секторды да тартқан жөн. Толық білім беретін ауыл мектептерін оқушы санына қарай қаржыландыруға біртіндеп көше бастауымыз керек. Балаларды ерте жастан мамандыққа бейімдеу айрықша маңызға ие болуда. Өскелең ұрпақ өзінің болашақ кәсібін саналы түрде таңдай білуге тиіс» деген болатын.Иә, жасыратыны жоқ, әр жыл сайын мектеп жетіспеушілігі, мектептегі бала санының артуы, тозығы жеткен білім ордасында оқушылардың білім алып жатқаны жайлы келелі мәселе қозғалатыны анық. Осындай үлкен мәселені шешу үшін мемлекеттен арнайы бағдарлама құрылып, кезең-кезеңімен білім ұясының санын арттыру жұмыстары жүйелі жүргізіліп жатыр. Тәуелсіздік – біздің рухани құндылығымыз, халқымыздың бағы мен бақыты. Болашағына сенім артатын кез келген мемлекет өз ұрпағының сапалы білім алып, бәсекеге қабілетті тұлға болып қалыптасуына айрықша назар аударады. Сондықтан тәуелсіз ел атанған күннен бастап осы салада әлемдік білім кеңістігіне ену үшін бірқатар реформалар жүзеге асырылды.Ұлт ұрпағын жұрт кісісі дәрежесіне көтеретін ол – ата-ана, ұстаз, билік. Осы үш тірек намыс найзасын мұқалтпай, жігерін жанып, үміт отын үрлесе, жалғандыққа бармаса, сапалы білімді санасына күңгірттендірмей сіңірсе, таңғы шықтай мөлдір, күн сәулесіндей тұнық тәрбие берсе, жаратылысында кемдік болмаса, бала теріс кетпейді. Осы тұрғыда жоғарыда айтқан мақсат-жоспарларды өздеріне міндет етіп қойған білім ұяларының бірі – «Ziyatker School» мектебі. Бұл жаңа заманауи үлгідегі жеке мектептің білім нәрімен сусындату техникалары да өзгерек. Атап айтар болсақ, мектепте Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрінің бастауыш білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты негізінде сабақ өтіледі. Сонымен қатар тереңдетілген үш тілде жоғары білікті ұстаздар жұмыс істейді. 1-сыныптан бастап ағылшын, математика, ақпараттық коммуникациялық технология пәндері тереңдетіліп оқытылады.Сәйкесінше, үй тапсырмасын мектепте орындап, мұғалім балаға бағыт-бағдар береді. 3 мезгіл СанПин талабына сай дайындалған ыстық тағаммен қатар тасымалдау қызметі, оқушылардың демалыс бөлмелері бар. Кітап қоры жеткілікті. Қала берді мектеп сыныптары жоғары сапалы заманауи интерактивті жүйе және компьютерлермен жабдықталып, мектеп аумағы түгелдей дерлік бейнебақылаумен қамтылған. Қоса кеткен жөн, «Ziyatker School-да» English Club, робототехника, шахмет, логикалық математика, би үйірмесі, домбыра мен тхэквондо сынды үйірмелер де бар.Еліміз тәуелсіздік алған жылдардан бастап білім саласында қабылданған реформалар жемісті әрі жеңісті болды. Ал бұл тек отыз жылдың ғана жетістігі. Білім берудің жаңа деңгейге көтерілуі, жылдар бойы жеткен жетістіктеріміз ұстаздардың нәтижелі еңбегінің арқасында жүзеге асты. Бірақ бұл бастамасы, алда әлі талай асу, биік белестер бар.

«Ziyatker School» – заманауи білім ошағы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; «Қазгидромет» РМК 25-27 шілде күндеріне ауа райы болжамын жариялады.<blockquote>«Алдағы күндері атмосфералық бөлімдердің өтуімен Қазақстанның басым бөлігінде найзағай, екпінді жел, жаңбыр күтіледі.Солтүстік пен шығыста бұршақ жаууы ықтимал, 27 шілдеде облыстың шығысында қатты жаңбыр күтіледі.Солтүстік-батыс антициклонының сілемімен 25-26 шілдеде оңтүстікте, 27 шілдеде елдің батыс аймақтарында жауын-шашынсыз күн райы қалыптасады.Температуралық фонда күрт өзгерістер күтілмейді», - делінген синоптиктер мәліметінде.</blockquote> &nbsp;

Алдағы күндері найзағай ойнап, жаңбыр жауады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Әр аймақтағы полиция бөлімдері жергілікті жердегі құқық бұзушылықтардың алдын алуда, қоғамдағы қылмыстардың азайып, ел дамуына кедергі келтіретін олқылықтарды болдырмауда табандылық танытып, нәтижеге жұмыс істеуде барын салуда. Әсіресе, осы салада жүрген, ауданның тыныштығын, қоғамның тұрақтылығын күзеткен тәртіп сақшыларының еңбегі еселі.Ауданда соңғы жылдары осыған дейін өсім алған бірнеше қылмыстың азайғаны, қылмыстардың дер кезінде ашылуы атқарылған жұмыста сапа барын аңғартады.Қазақстан Республикасының «Тұрмыстық зорлық зомбылықтың алдын алу туралы» Заңына сәйкес тұрмыстық ортада құқық бұзушылық жасаған адамдарға қатысты 107 қорғау нұсқамасы шығарылып, аудандық сотпен 42 құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талап белгіленген.Отбасы тұрмыстық қатынастар саласында жасалатын қылмыстардың алдын алу, оған жол бермеу мақсатында ішкі істер органдарының профилактикалық және тізімдік есебінде тұратын тұлғалармен үнемі профилактикалық жұмыстар жүргізілу үстінде. Нәтижесінде маскүнемдікке салынған 9 азамат облыс орталығындағы ішімдіктен еріксіз емдеу орталығына жатқызылған. Ал 35 азамат маскүнем ретінде бөлімнің тізімдік есебіне алынған. Бүгінгі таңда олармен профилактикалық жүргізілуде.&nbsp;Айта кетейік, жыл басынан бері белгіленген уақыттардан кейін спирт өнімдерін сатудың 16 дерегі анықталған. Осындай нәтижелі жұмыстың орындалуында учаскелік полиция инспекторларының қолтаңбасы бар.

Шиеліде 9 азамат облыстағы ішімдіктен еріксіз емдеу орталығына жатқызылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Аудандағы іргелі әрі тұңғыш білім ордасы, қара шаңырақ Т.Г.Шевченко атындағы №13 орта мектептің түлектері, ҚР Премьер-Министрі болған Ұзақбай Қараманов, Қазақстанның Еңбек Ері, классик жазушымыз Әбдіжәміл Нұрпейісов оқыған және Құдайберген Сұлтанбаев пен Елмұра Жаңабергенова бірі сатираның тарланы болса, бірі аққу үнді жыр-терменің сардары. Тізе берсек айтулы түлектер жетерлік. Сондай-ақ білім, ғылым жолын қуған мақтаныш түлектердің бірі отыз жасында орда бұзып, еліміздің ірі де іргелі кәсіпорнын басқарып отырған түлегіміз жайында болмақ.Ата-анасы ауданда білікті дәрігер болған әкесі Берекет пен анасы Дараш Сұлтанбаева Ғани дүниеге келгенде Шығыстың жарық жұлдызы, жалынды жастар жетекшісі, «Жас Алаш» газетін ұйымдастырып, оның тұңғыш бас редакторы болған Ғани Мұратбаев ағасындай болсын деп есімін ниеттеп қойған екен. Атына заты сай болып Аралдан түлеп ұшқан жас Ғани Қазақ хандығы құрылған киелі өңірге барып туын тікті.Жуырда қасиетті Құрбан айт мерекесі күні кіндік қаны тамған туған жеріне ат басын бұрған №13 мектептің түлегі, ауданның, қала берді Сыр өңірінің мақтаныш перзенті, Тараз қаласындағы «Қазфосфат» ЖШС бас директоры болып еліміздегі іргелі кен орнын басқарып отырған жерлесіміз Ғани Берекетұлы Тоқсанбаевпен сұхбаттасу сәті түсті.Әңгіме арасында жерлесіміз «САРАТС жобасы төңірегінде және Көкарал бөгетінің екінші, үшінші кезеңдері қолға алынса, теңіз қайтып сөзсіз оралады»,деген ойын толғаныспен жеткізді.&nbsp;Мектептің 60 жылдық мерейтойы қарсаңында АҚШ-тың Вирджиния университетінің түлегі Ғани Тоқсанбаевтан құттықтау жеделхат келген болатын. Бұл да Ғанидің туған жерден жырақта жүрсе де елім деп соққан жүрегінен хабар бергендей еді.&nbsp;Ғани &nbsp;Қазақстандағы сол кездегі ең мықты жоғары оқу орындарында – Қазақ мемлекеттік ұлттық университетінің xалықаралық экономика факультетіне және Қазақстан Заң институтының (қазір академия) xалықаралық құқықтану факультетіне тесттен ең жоғарғы баға алып, үш бірдей жоғары оқу орнына бір мезетте қабылданады. Айта кету керек, бұл сол кездегі конкурсы ең көп факультеттер болатын, шамамен бір орынға 10-15 үміткер тапсыратын. Алтын ұя мектебіндегі ұстаздарынан алған терең білімі мен аяулы ата-анасының арқасында Алматыда да ол 1997-1998 жылдары үш жоғары оқу орнына қатарынан түскен. Оның ішінде жоғарыда аталған университеттерге қоса Қазақ құқықтану және халықаралық институты да бар еді. Сол институттың халықаралық заң факультетін 1997 жылы ең үздік студент ретінде аяқтайды. Бірақ ерте еңбек жолын бастағандықтан, экономика бағытындағы оқуын тоқтата тұруға тура келеді. Бірақ оны кейін ыңғайы түскенде қайта жалғастыру ойында болады. Көңілін заң саласына аударыпты. Оның ойынша, бұл салада біраз жетістіктерге жеткен сияқты. Қысқаша айтар болсақ, алдында айтып өткендей Әділет министрлігінде 1996 жылы стажерлық жұмыстан бастап, бір жыл заңнама департаментінде директордың орынбасары лауазымына дейін өседі. Одан кейін, министрлікке қарайтын Ұлттық заң агенттігінің президенті де болып қызмет атқарған. Бірақ мұндай жоғары лауазымдарға қарамай, Абай атамыз өсиет еткендей, атақ қумай, жас кезінде білімін жетілдіруді қалайды. Сондықтан да шетелде оқу мүмкіндігі пайда болған кезде талпынып, 1998-1999 жылдары Вирджиния университетінің заң мектебінің магистратурасын бітіреді. Вирджиния университеті – заң саласында Американың ең үздік 10 оқу орындарының бірі. Және де ол мектепке «Болашақ» бағдарламасы арқылы емес, керісінше, АҚШ үкіметінің шетелдік үздік студенттерге бөлінетін Musкіе бағдарламасы арқылы түскен. Ол кезде «Болашақ» арқылы шетелге жүздеген түлектер барып жатса, Muskie бағдарламасы арқылы жылына бүкіл Қазақстанға үш орын ғана бөлінген екен. Ол сол магистратураны бітірген ең жас түлек болыпты.Бертін келе, сол заң фирмасында жүрген кезінде тек қана Қазақстан заңгері емес, Англияның да заңгері болуға бел буыпты.Бұл шешіміне оның шетелдік әріптестерінің де зор ықпалы тиіпті. Бірақ Англияда заң саласында жұмыс істеу үшін біздің, тіпті Американың да білімі мен дипломы жеткіліксіз екен. Англияның заң саласында тек өз университеттерін бітіргендерді ғана мойындайды екен. Сондықтанол қайтадан 2 жыл Англияда қосымша оқуына тура келіпті. Содан кейін де ол елдің талабы бойынша әрбір үміткер 2 жыл бойы заң саласында Англия елінде практикадан өтуі тиіс болатын. Сол арманының жолында ол Англияға төрт жылға аттанды. Бірақ сол кезең ол үшін ең қызықты да жауапты жылдар болыпты. Біріншіден, оның жолы түсіп, оқуын әлемнің ең үздік университеті – Оксфорд университетінің заң институтында жалғастырды. Оксфорд университетін бітірген алғашқы қазақтың бірі болғанын бірі білсе, бірі білмейді. Сол Оксфордтың заң институтын үздік бітіріп, екі жыл сол баяғы Дентон фирмасының Лондондағы әйгілі Ситидегі бас офисінде тәжірибе жинады. Сөйтіп, 2006 жылы Англия мен Уэлс заңгерлер ассоциациясына мүше болып, «Англияның заңгері» деген лицензиясына ие болды. Сол кезде Англияда заңгер лицензиясын иеленгенімен қатар, Қазақстан түгіл, бүкіл ТМД елдерінен Ресейді қоса алғанда оншақты ғана жас болғанын айта кету керек.Лондондағы Сити – әлемнің ең үлкен де дамыған қаржы орталығы. Ситиде әлемдегі ең мықты банктер мен қаржы институттарының бас офистері орналасқан. Ол заңгер ретінде сол банктермен көп араласып жүріп, сол инвестициялық банкирлердің мамандықтарына қатты қызығушылық танытты. Бірақ, ол басқа әрі ерекше жауапты мамандық. Ол үшін он жылға жуық заң саласында жинаған тәжірибесін ысырып қойып, бәрін қайтадан бастау керек болды. Қызығы, одан жасыған жоқ. Әрқашан да жаңа білімге, жаңа ұмтылысқа құмарлығы арта түсті. Сондықтан да, Швейцарияның ең үлкен инвестициялық банкі – Кредит Суисстен оған ұсыныс түскенде көп ойланбай, сол банктің Лондондағы офисінде банкир ретінде жаңа жұмысын бастайды. Мұндай қызметке орналасу шынын айту керек, Англияда оқып жүрген әр студенттің арманы болатын. Бір қызығы, оның Дентон заң фирмасындағы әріптестері мен партнерлерінің көбісі ақ нәсілді Англияның тумалары болса, Кредит Суиссте бүкіл әлемнен жиылған ең озық, білімді жастар еді. Оның ішінде Түркиядан, Ресейден, Араб елдерінен, Италия мен Франциядан келген мықты да білікті жастар болды. Оның пайымдауынша, сол кезде Кредит Суиссте жерлесіміз Ғанидан басқа бірде-бір қазақ жоқ екен. Осындай керемет орталықта оның финанс саласындағы қызметі жаңадан басталғанына Аллаға сансыз шүкірлік етіп, риза болады. Кредит Суисте алған тәжірибесі әлі күнге дейін көмектесіп келеді. Кредит Суисстің Лондон офисінде екі жылдай жұмыс атқарып, сол банктің Қазақстанда өкілеттілік офисін ашуға атсалысты. Сол офис ашылғанда, 2009 жылы (Англияда 7 жыл өмір сүріп), елге қайтуды жөн көреді. Бір жағынан, жас келген сайын алған білімі мен тәжірибесін ел-жұрттың қамына жаратуды ойлайды.Кредит Суисстің Алматыдағы офисінде Ғ.Тоқсанбаев екі-үш жылдай қызмет атқарып, қазақстандық мемлекеттік және жеке компанияларға шетелдік қомақты инвестициялар тартуға атсалысты. Одан кейін 2013 жылы жергілікті «Қазақ» банкінің директорлар кеңесінің мүшесі болып тағайындалды. 2016 жылы банк алдыңғы менеджменттің бұрыс әрекеттерінің салдарынан дағдарысқа ұшырап, банк акционерлері оны кризис менеджер ретінде банктің төрағасы етіп тағайындайды. 2018 жылы «KAZ Checmicals (КАЗ Кемикалс)» ЖШС басқарма төрағасының бірінші орынбасары, 2021 жылы «Казфосфат» ЖШС бас директорының бірінші орынбасары қызметінде болса, өткен жылдан бері «Казфосфат» ЖШС бас директоры қызметін атқарып келеді.Бірлескен меморандумға қол қойғаны жөнінде баян етпес бұрын басқарып отырған кәсіпорнына қысқаша тоқталып өтейін. «Қазфосфат» ЖШС Жамбыл өңі¬рінде ғана емес, еліміз бойынша химия өнді¬рісінің локомотиві саналады. Жаңа қызметке тағайындалғаннан бастап Ғани Берекетұлының ең бірінші жұмысы жұмысшылардың басты талабы жалақы мәселесін көтеруді шешті. Әрине бұдан да бөлек атқарылып жатқан ауқымды жұмыстар жетерлік.«Білекті бірді, білімді мыңды жығады» деген тәмсіл әсте тегін айтылмаған-ау, сірі. Ғани Берекетұлы бас директор болып тағайындалғанға дейін жұмысшылары қайта-қайта бас көтеріп, басынан бұлты арылмаған аталмыш кәсіпорынның тізгінін қолға алған күннен бастап жұмысшы-қызметкерлердің айы оңынан туа бастады. Кәсіби мамандарға бар жағдай жасалып, ырғақты жұмысты қалпына келтіріп, қанатын кеңге жая бастады. «Жас келсе іске, іс тетігін кадрлар шешеді» демекші, үш тілде еркін сөйлейтін түлегіміз кәсіпорын жұмысын аз уақыттың ішінде жолға қойды. Еліміздің болашағы осындай білімді де білікті кадрлардың қолында ғой. Иә, қалай білікті басшы келді, солай кәсіпорын тасы өрге домалады, еңбек өнімділігі артты, жұмысшылардың қойған орынды талабы ескеріліп, ол біртіндеп жүзеге асырылып келеді. Бүгінгі таңда «Қазфосфатта» алты жарым мыңнан астам адам еңбек көрігін қыздыруда.Туған жерге сапары Құрбан айт мерекесімен тұспа-тұс келгесін мектебіне, мұражайларға соққанын, ата-бабасының кіндік қаны тамған Қарақұм елді мекеніне баратынын жеткізді. «Алтын түлектің» сөз саптауынан түсінгенім, «туған жерге, ел-халқыма қалайда көмек қолын созуым керек» деп қысқа қайырды. «Арық сөйлеп, семіз шық» демей ме осындайда. Не дегенмен білімді, көреген жас басшының Арал мәселесіне деген көзқарасы қуантты. Дереу қолыма қалам алып, зерделі оқырмандарыма жеткізуге асықтым.Қызылорда қаласында Аралды құтқару халықаралық қорының Қазақстандағы Атқарушы дирекциясының ұйымдастыруымен жыл сайын өтіп жүрген конференция Арал теңізінің экологиясын жақсарту мәселесіне арналды және оған «Казфосфат» компаниясы донор ретінде арнайы шақырылыпты.Осындайда ұлы Абай атамыздың «Сүйер ұлың болса сен сүй, сүйінерге жарар ол» деген данышпанның құнды пікірі дәл осы жігіттерге қарап айтылғандай.

Еңбек адамы: Аралдың түлегі «Казфосфаттың» бас директоры қызметінде

Қазалылық теміржолдың тірлігі толымды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Теміржол саласында жолаушылар мен жүк тасымалдауды қамтамасыз етуші мекемелер үшін қозғалыс қауіпсіздігінің сақталуы – басты шарт. Сондықтан Қазалы вагон пайдалану депосындағылар үшін тәртіп мәселесі бірінші орынға қойылған.Өңірдегі вагон депосы Қазалы стансасының үстімен өтетін пойыздарды қатаң бақылап, ақауды дер кезінде анықтап, шойынжолдағы қауіпсіздікті сақтауға үлкен үлес қосуда. Әсіресе вагон қараушылардың еңбегі зор. Қырық жылға жуық теміржол бойында тер төккен Асылбек Ерекеш бүгінде тілге тиек етілген депода аға вагон қараушы. Еңбек жолын слесарьлықтан бастаған ол жұмысын санаспай тиянақты істегенінің арқасында ұжымдастарына қадірлі. Сондықтан өзін тәжірибелі маман ретінде бағалаған басшылық «Адал еңбегі үшін» төсбелгісімен марапаттаған.Асылбек Малқаждарұлының ауысымында 12 адам жұмыс істейді. Атап айтқанда вагон қараушылар Тарғын Орынбаев, Байғабыл Есімбаев, Қанжарбек Тілеулесов, Жанболсын Сүндетов, Берік Жылқыайдар, Серік Қаюпов, Шыңғыс Өтеғұлов, Дархан Түменов, Мейірман Қалиев, Қайрат Құлыбаев, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету бекетінің және вагон есебін жүргізетін операторлар Бақыт Сәрсен мен Айсәуле Алтыбаева жүктелген міндетін адал атқарады.<blockquote>– Вагон қараушыларымыз жылжымалы құрамдарға техникалық қызмет көрсету кезінде доңғалақ жұбына, арбашықтардың құймалы бөлшектеріне аса қырағылықпен қарайды. Себебі пойыздар қозғалысына қатер төндіретін аса қауіпті ақау – бүйірлік рамалардың сынуы саналады. Ондай жағдай пойыздар қозғалысы қауіпсіздігінің бұзылуына әкеліп соқтырады. Рамалар жарығы вагондардың жолдан шығып кетуіне және соның салдарынан теміржол инфрақұрылымының, басқа да нысандардың зақымдалуына себеп болуы мүмкін. Ал біз сондай жағдайды қалт жібермей дер кезінде жөндейміз, – дейді Асылбек.</blockquote>Оның айтуынша, бұрын бір ауысымда 60-70 адам жұмыс атқарса, қазір оның саны кеміген. Өйткені технология дамығандықтан барлық құрылғылар жаңаланып, автоматтандырылған жүйеге қосылған. Аталған аппарат вагон қызып кетсе, не кілтипан болса дыбыстық ақпарат беріп, ақаулы вагон ағытылып жөндеуге қойылады.Асылбек Ерекеш теміржол саласына кездейсоқ келмеді. Оның әкесі Малқаждар да тоғыз жолдың торабында ұзақ жыл еңбек еткен. Бүгіндері әке жолын қуған ұл бар бақытын осы саланың тынымсыз тірлігінен тауып, көптің құрметіне бөленіп жүр.

Қазалы: Әке ісін жалғаған маман

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Игіліков Т» шаруа қожалығы – 2006 жылдан бастап балық шаруашылығын дамытуда сүбелі үлес қосып келе жатқан аудандағы іргелі кәсіпорын. Сол уақыттан бүгінге дейін су маржандарын мұздатқышта сақтап, жат елдермен тығыз қарым-қатынас орнатып, сауда жасап, кәсібін ширатып келе жатыр. Қазіргі таңда цех жұмысы алға жылжып, айтарлықтай жетістікке жеткен. Жуырда аталған кәсіпорындағы қызу жұмысты көзімізбен көріп, тыныс-тіршілігімен танысып қайттық.Өндіріс орнына кіргеннен ондағы мол балықты көз шалды. Барлығы дерлік тісті. Иә, Арал-Қазалы жұртшылығы мұны «алтын балық» атап кеткен. Бағасы да қымбат. Ал мұның көптігі қазіргі сұранысқа сай болуында. Мұндағылардың қызу жұмысқа беріліп кеткені соншалық, айналасына қарауға мұршасы жоқ. Мақсат – уақытылы келіп тұрған балықты аршып, стандартқа сай етіп кесіп, тиісті орындарға тез арада жеткізуді тиянақты орындау.Бүгінде білікті басшы Төребек Игіліков басшылық ететін бұл орын тәулігіне бір жарым тоннаға дейін балық өнімін шығарады. Мұнда 35-ке жуық адам нәпақасын тауып жүр. Оның 20-сы әйел болса, қалғаны ер азаматтар. Кәсіпорын заманауи құралдарға бай. Жұмысшы теңіз маржанын стандартқа сай кеседі демесеңіз, қалған шаруаны жаңа жабдықтар атқарады. Ал цехқа балық күнделікті келіп, діттеген орынға тұрақты түрде жетіп отырады.Еврокодпен жұмыс жасайтын орыннан өндірілетін өнімді шетелдіктер тұтынып жүр. Атап айтсақ, Польша, Германия, Нидерланды және Латвия елдеріне ірі балық жеткізіледі. Көршілес ресейліктер кіші балықтарды көптеп сұрататын көрінеді. Жіберілетін балықтардың өзіндік формасы бар екенін айта кеткен жөн. Оны мұндағы жұмысшылар жақсы біледі. Негізгі қатты бақылауға алынатыны оның кесілуі. Өнім дайындалған бойда қорапшаларға салынып, мұздатқышта 10 процент көрсеткішке дейін мұздап тұруы қажет. Қазірде мұндағы балықтарға сұраныс төмендеп тұр. Оған қазіргі әлемдегі ахуал айтарлықтай кедергісін келтіруде. Соған қарамастан кәсіпорын жұмысы тоқтаған емес.Қазір Төребек Жұмабекұлының балық өңдеу зауыты қажетті құрал-жабдықтармен толықтай қамтамасыз етілген. Тіпті арнайы зертханасы бар. Өндіріс кешеніне сүбе мен балық тұздау және балық қатыратын, сондай-ақ, сақтайтын цехтар кіреді. Сүбе цехы күніне 2 тонна, ал балық тұздау цехы 3 тонна балық өнімдерін өндіреді. Балық қатыратын және сақтайтын цех тәулігіне 20 тонна балық мұздата алады. 600 тонна көлемінде балықты сақтайтын камера жұмыс істейді. Осының бәрі істің көзін тапқан басшының жүйелі ¬жоспар құруының арқасы десек артық болмас.Т.Игіліков өнімді көбейту үшін 2012 жылы Кіші Арал теңізінің №13 учаскесін иеленеді. Балқаш қаласынан 6 дана «СМБ-40» жылым қайығын және де 60 дана шағын кайық сатып алады. Осылайша, білікті басшы екі жыл ішінде Арал ауданы Ақеспе елді мекенінде тағы бір тоңазытқышты іске қосады. Осында тәулігіне 10 тонна балықты қабылдап, қатыру мүмкіндігі бар. Сондай-ақ 200 тоннаға жететін өнімді сақтай алады. Кіші Арал теңізінде 60-қа жуық балықшы еңбек етуде. Сонымен қатар аусым кезінде тағы 50-ге жуық азамат балық аулайды. Жиырма жылдан аса тәжірибесі бар кәсіпкер зауыттан шығарылған өнімге сұраныс жоғары екенін тілге тиек етті.<blockquote>– Біздегі өндіріс цехы, балық сақтайтын камера, тұрмыстық бөлмелер халықаралық стандарт пен ЕуроОдақ талаптарына сай салынған. Көксерке сүбесін өңдейтін зауыт 2017 жылы пайдалануға берілді. Оның құрылысы мен жабдықтар шығыны 100 миллион теңгені құрады. Зауыт аумағы қоршалған және арнайы күзетпен қорғалады. Бүгіндері көксерке сүбесі Нидерландияға жөнелтілсе, мұздатылған торта, табан, тісті балықтар Ресейге жіберіледі. Әлі де ойға алған жоспар көп. Оны жүзеге асыру жолы қарастырылуда, – дейді Т.Игіліков.</blockquote>Кәсіптің көзін тапқан атпал азаматтың жылдар бойғы еңбегі елеусіз қалып жатқан жоқ. Облыс пен аудан әкімдері және Балық шаруашылығы комитетінің Алғыс хатымен марапатталған. Сондай-ақ Қызылорда облысы әкімінің «Үздік табиғат пайдаланушы» және «Үздік балық өңдеу кәсіпорны» бағамын иемденген. Оған Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің «Құрмет» грамотасы мен Қазалы ауданы әкімінің -дипломын қосыңыз.Басшының айтуынша, жастардың бұл салаға келгісі жоқ. Орташа жалақы 70-80 мың болса да, бұдан қашқақтайды. Бір сөзінде жасөспірімдердің тек ауырдың үстімен, жеңілдің астымен жүргісі келетінін, бойларын еріншектік басқанын айтып бақты. Айта кетейік, қазір шаруа қожалығының басшысы аудандағы өндірістік аймақтан жер алып, жаңа цех ашуда. Онда балық сүйегінен жем шығару жұмысы жүреді. Бұрын балық Алматыға жіберілсе, ендігі жерде бұдан мал азығы әзірленеді. Яғни барлығын қалдықсыз ету көзделуде. Бұл келер жылы іске қосылатын көрінеді.

Балықтан береке тапқан қазалылық кәсіпкер 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Құлақтан кіріп бойды алар, әсем ән мен тәтті күй. Шындығында да, жақсы ән-күйге елеңдемейтін жан бар ма?! Осындай өнерге біртабан жақын бір досым:<blockquote>– Республикалық «Қазақстан» ұлттық телеарнасында танымал әнші Тамара Асар орындап жүрген «Ренжімеші» әнінің авторы Серік Төлеуов Қазалының төл перзенті, – деді.</blockquote>Сұрастыра жүріп, жергілікті сазгер жігітті таптық. Серік ұзынша келген, қапсағай денелі, ақсары өңді, сыпайы мінезді азамат екен. Аз-кем таныстықтан кейін одан өнер жолы жайлы білуге ықылас таныттық.<blockquote>– Мен теміржолшы отбасында дүниеге келдім. Әкем – Төлеу Айтжанов көп жыл Қазалы стансасында вокзал бастығы болып қызмет атқарған. Бала кезімнен гитара тартуға құмар болдым. Алмас, Темірбек есімді көрші ағаларымды айналсоқтап жүріп, 7 сыныпта оқығанымда бірнеше ән орындайтын дәрежеге жеттім. Сабақтан келісімен гитара тартамын. 10 сыныпты бітіретін жылы «Жан досым» деген ән шығардым. Сөзін де өзім жаздым. Бұл туындым құрбы-құрдастар арасына тез тарап кетті. 1983 жылдың күзінде Қызылорда политехникумына оқуға түстім. 1984 жылдың мамырында «Мұңаймайық» деген әнім дүниеге келді. Сол жылдың қараша айында әскер қатарына шақырылып, Балтық теңізі жағалауында әскери-теңіз флотында Отан алдындағы борышымды өтедім. Армия қатарындағы соңғы жылда ауылға демалысқа келген сапарымда «Ренжімеші» әнін жарыққа шығарудың сәті түсті. Бұл әнімді 2005 жылдың қаңтарында «Тамаша» айын-сауық қойылымының республикалық «Қазақстан» ұлттық телеарнасындағы көрсетілімінде әнші Тамара Асар Қазақстан халқының назарына ұсынды. Бірақ онда авторы кім екендігі айтылмады. Сосын телеарна атына хат жібердім. Алайда маған жауап келмеді. Теледидар хабарларын бақылап жүрдім. Бірде «Қазақстан» телеарнасындағы «Таңсәрі» бағдарламасында әнші Тамара Асар сұхбат берді. Онда «Ренжімеші» әнінің авторы табылды, ол – Уәлихан Жаңабаев – деді. Осыдан кейін «Жас Алаш» газетінің «Ырғақ» қосымшасына хат жолдауымның арқасында «Асарға іздеу саламыз» деген мақалам басылды. Сөйтіп бейнебаяндағы әнді шығарған автор ретінде менің аты-жөнім жария болды, – деді Серік Төлеуов.</blockquote>Таныс азаматтардың көмегі арқылы Тамара Асардың телефонын тауып сөйлестім. Әңгіме барысында менің әнімді түсіргенін жеткізді. Мүмкіндік болса, келешекте шығармашылық байланыста болуға шақырды.Тағы бір қуанышты жайт – менің «Жан досым» атты әнімді республикаға танылып жүрген әнші Ақылбек Жеменей аудиотаспаға түсірді. Қазір халыққа таратылып кетті.Жоғарыда тілге тиек еткеніміздей, әндері республика көлеміне тарай бастаған талантты сазгер Серік Төлеуов бұл күндері Әйтеке би кентінде тұрады. Аудандық балалар музыка мектебінде техникалық қызметкер болып істейтін Серік бос уақытында гитарасын қолына алып, әсерлі әуен іздейді.Бойына біткен таланты мен тынымсыз еңбегінің нәтижесінде соңғы жылдары бірнеше тартымды әуенді өмірге әкелді. Олардың қатарына Болат Кенжеәлиев, Еділ Нағыметовтың сөзіне жазылған «Қоңыр күз», «Жүрек сыры» және сөзін өзі шығарған «Бақытым – бағым», «Аққу» әндерін қосуға болады.Қорқыт ата атындағы аудандық балалар музыка мектебінің директоры, Қазақстан Республикасы Композиторлар Одағының мүшесі Сәукен Әліш әріптесі туралы:<blockquote>– Мен Серікті ұжымдасым және өнер саласындағы серігім ретінде айрықша құрмет тұтамын. Оның сыршыл әндері жүректі баурап, тұңғиық сезім әлеміне жетелейді. Кез келген шығармасын тыңдарманға ұсынарда асықпайды. Сапалы да мазмұнды дүниелерге құштар. Қашанда өнерпазға, шығармашылықты қадірлейтін талантқа осындай қасиет керек-ақ, – деген жүрекжарды лебізін ақтарыла жеткізді.</blockquote>Өнер аспанында қанатың талмасын, Серік!

Танымал әндердің авторы Қазалының тумасы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда қалалық полиция басқармасының кезекші бөліміне алаяқтың құрбаны болған қала тұрғыны арызданды. Оның айтуынша, белгісіз біреу «қайтарымсыз грант несие алып беремін» деп сеніміне кіріп, 500 мың теңге ақшасын жымқырған. Осы күнге дейін аталған адам уәде етілген несиені де ақшаны да қайтармаған.&nbsp;&nbsp;Алаяқты ұстау мақсатында полиция қызметкерлері барлық қажетті жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізіп, нәтижесінде қала тұрғыны ұсталды.&nbsp;Қазіргі уақытта аталған дерек бойынша Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің &nbsp;190-бабының 1-бөлігі (Алаяқтық ) бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеру амалдары жүргізілуде. Күдіктіге қатысты ешқайда кетпеу және тиісті мінез-құлық туралы қолхат түрінде бұлтартпау шарасы таңдалды. &nbsp;

Қайтарымсыз несие алып беремін: Қала тұрғынын алдаған алаяқ ұсталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Жосалы кенті талай дарын иелерін үкіліп өсіріп, олардың үлкен өмірге қанат қағуына себепші болған атамекен.Халық жазушысы Ғабит Мүсіреповтың «Асылы, адам өз өмірінің суретшісі. Ол өмірін сырлап, бояуға, оған ажар, түр беруге, тіпті әшекейлеп, өрнектеуге еңбек етеді» деген даналық сөзі бар. Осыбір сөз бүгінгі әңгімелегелі отырған кейіпкерімізге дөп айтылғандай.&nbsp;Рас, ол жүректен шыққан жыр жауһарларымен ел есінде қалған ақын да емес, күміс көмей жыршы яқи адам арашасы дәрігер, талай шәкіртке білім &nbsp;сыйлаған ұстаз да емес. Ол шаруа отбасынан шыққан, елін сүйіп, еліне қызмет еткен, Алланың сыйлаған өміріне риза болып, ұрпақ тәрбиелеп, қолдан келгенше туған елінің туын биікке желбіреткен қатардағы &nbsp;қарапайым азамат. Саналы ғұмырында көпті көріп, көпті көкейіне түйген жан. Міне, осындай құтты мекенде туып-өсіп, туған елінің өсіп-өркендеуіне еңбегін сіңірген ардақты азаматтың бірі – Болатбек Сағымбаев.Қазақ батыры Бауыржан Момышұлының &nbsp;«Адал болмай азаматпын демегін» &nbsp;деген өмірлік ұстанымын бойына сіңіріп өскен Болатбек Сағымбайтегі әкесі Қитарбек пен анасы Марияның құтты шаңырағында тәрбиеленген 9 ұл-қыздың бірі. Ол 1969 жылы мектепті тәмамдаған соң екі жыл ауылда еңбек етіп, содан кейін Отан алдындағы әскери борышын өтеуге Семей қаласына аттанады. Мұнда ол &nbsp;Семей атом сынақ полигонында &nbsp;әскери міндетін атқарып, елге оралады.&nbsp;Семей атом сынақ полигоны &nbsp;қазақ халқына үлкен қасірет әкелгені белгілі. &nbsp;1948 жылы ашылып, 1991 жабылған полигонда 456 рет ядролық және термоядролық сынақ жүргізілген екен. Оның 116-сы ашық, яғни жер бетіндегі немесе әуе кеңістігінде жасалды. Тарихшылардың айтуынша полигонда әуеде және жер бетінде сынақтан өткізілген ядролық зарядтардың жалпы қуаты 1945 жылы Хиросимаға тасталған атом бомбасының қуатынан 2,5 мың есе көп болған екен.&nbsp;Ұзақ жылдар бойы оның зардабын шеккен қазақстандықтардың шыдамы таусылып, 1989 жылы Семейдегі атом полигонын жабу мақсатындағы күресті бастауға ұйғарған «Невада - Семей» қозғалысының алғашқы митингісі өткізілді. Оны ұйымдастырушы есімі елге танымал қоғам қайраткері, ақын Олжас Сүлейменов болды. Сол жылдың 6 тамызында Семей облысының Қарауыл ауылында ядролық қаруды сынауға мораторий жариялау жөніндегі ұсынысты КСРО &nbsp;және АҚШ мемлекеттерінің Президенттеріне үндеу қабылданды. Міне, сондай қасіретті аймақта әскери борышын өтеп, талай сынақты басынан өткерген жерлесіміз бүгінді тәуелсіздік еліміз бейбіт өмір сыйлаған заманда өмір сүруде.&nbsp;Болатбек Қитарбекұлы әскери қызметтен кейін Қызылорда қаласындағы арнайы политехникалық &nbsp;орта оқу орнында алған білімімен &nbsp;Байқоңыр қаласында сантехник, кейіннен Жосалы кентіндегі «ПМК-83» құрылыс-жол мекемесінде &nbsp;электрик, кран автокөлігін жүргізуші болып, ұзақ жыл &nbsp;абыройлы еңбек етеді. Жас маман еңбек еткен дылдарда өзінің алған білімі мен тәжірибесін өміріне серік етіп, үлкен құрмет төрінен көрінеді. Елеулі еңбектері үшін де көптеген мадақтамаларға ие болып, мерейі үстем болады.Жылдар өте Болатбек ағамыздың еңбегін бағалап, аудан басшылары оны «ДОССАФ» мектебіне &nbsp;инструктор қызметіне, яғни жастарды көлік жүргізуге, басқа да сала &nbsp;бейіндеп, олардың қоғамнан орнын сайлап алуына қызмет етуге жібереді. Ал, кейіннен ұжымдастары оны кәсіподақ төрағасы қызметіне сайлайды. Міне, осындай қызметтерді атқара жүріп, ол көптеген игі бастамалардың жүзеге асуына мұрындық болады.– Мен ауылдың қарапайым отбасында дүние дидарын ашып, мектепте білім алдым. Әскерге барып, азаматтық борышымды өтедім. «Байқоңыр қаласында, содан кейін Тұрлыбек Әлиасқаров деген ағамыз басқарған «ПМК-80» мекемесінде автокран жүргізушісі, электрик болып жұмыс істедім. Берік Жұқалов, Асылбек Жұмабаев, сонымен бірге есімдерін ұмытып қалыппын Саламасаев, Сенченко деген азматтармен бірге ауданға қарасты елді мекен шаруашылықтарының егістігіне су айдайтын каналдарға тоспа салдық. Содан кейін ауданымыздың құрметті азаматы Аманкелді Ақжігітов ағамыз басқарған «ДОССАФ»-та инструктор, кейіннен кәсіподақ төрағасы болып қызмет еттім. Ұжымдастарым арасында абыройлы қызмет еттім деп те ойлаймын. Мекемеде Сайлау, Райбек, Артем, Шегебай, тағы басқа да азаматтармен бірге абыройлы қызмет еттім, – дейді өткен өмірінен естелік айтқан Болатбек Қитарбекұлы.Иә, «Өмір – дастан» демекші, кейіпкеріміздің &nbsp;өнегелі өмір жолы &nbsp;көпке үлгі. Болатбек Сағымбаев аудандағы «Невада-Семей» ардагерлер қоғамдық бірлестігінің төағасы және оны 20 жылдан астам уақыттан бері басқарып, келеді. Сонымен қатар, аудандық ақсақалдар кеңесінің, «Аманат» партиясының бақылау комиссиясының белсенді мүшесі. Ағамыз аудандағы қоғамдық жұмыстарға белсене араласып, ұрпақ тәрбиесіне де бей-жай қарамай, ел бірлігін сақтауда аянбай еңбек етіп жатқан ел құрметтісі.Ол осындай елеулі еңбегі үшін де жоғарғы билік тарапынан көптеген марапаттармен мадақталды. Атап айтар болсақ, бүгінде оның омырауында &nbsp;«Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігіне 30 жыл», Бауыржан Момышұлы атындағы «Батыр шапағаты», «Семей полигонына 25-30» жыл мерекелік медальдары мен «Байқоңыр қаласының ардагері» төсбелгісіндей жиырмадан астам басқа да медаль-төсбелгілері жарқырайды. Сонымен бірге аудан, облыс әкімдіктерінен алған Құрмет грамоталары мен Алғыс хаттары қаншама.«Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын», – дейді дана қазақ. Ауданымызды есімі елге белгілі қоғам қайртакері Биғали Қаюпов басқарып тұрған кез болатын. Бір күні ол кісінің қабылдауына жазылып, кірдім. Қабылдауда ол кісі мені жылы қабылдап, &nbsp;аудан эконмикасының нығаюы, тұрғындардың әл-ауқатын арттыруға бағытталған ілкімді істер жайында әңгімелестік. Сөз арасында мен «Невада-Семей» ардагерлері қоғамдық бірлестігі жайлы әңгіме қозғап, семейліктерге көрсетілетін көмектер жайында айттым. Яғни, Семей сынақ полигонында әскери қызмет еткен азаматтарға көрсетілуге тиіс көмектер туралы. Менің сөзімді аяғына дейін тыңдаған аудан әкімі сол кездегі аудандық жұмыспен қамту, әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің басшысы Әділ Қошалақовқа телефон соғып, өзіне шақырды. Сәлден соң әкімге келген Әділ ініміз мән-жайға түсінген соң, мені өзімен ертіп кетіп, көмектестетін айтты. Көмектесті де. Сонымен мен ауданда, тіпті облыста алғашқы болып, мемлекеттен &nbsp;көмек алдым. Содан кейін аудандағы бірлестік мүшелері де ала бастады. Ал, Сұлтан Мақашов ауданды басқарған &nbsp;жылдары ол азаматтың қолдауымен «Жастар» саябағында «Невада-Семей» полигоны мен «Чернобыль» атапына қатысушыларға арнап ескерткіш-белгі орнатылды. Жыл сайын &nbsp;атаулы мерекеде аудан әкімдігі мен аудандық ішкі саясат бөлімінің және кәсіпкерлердің қолдауымен бірлістік мүшелері мен өмірден өткен азаматтарымыздың жесірлеріне арнап құрмет көрсетілуде», – дейді бірлістік төрағасы Болат ағамыз.Міне, осындай аудан тұрғындарына өнегелі өмір жолымен танылған Болат Қитарбекұлы жары, өмірінің барлық қиыншылық пен қызықты күндерінде жанында болып, қолдау көрсеткен, сауда саласының ардагері Нағипамен &nbsp;бірге көтерген құтты шаңырағында &nbsp;1 ұл, 2 қыз тәрбиелеп өсіріп, олардың &nbsp;бақытын табуына еңбек сіңірді.&nbsp;Қайраты Иіркөл ауылындағы шаруашылықта диқан болып еңбек етіп жатса, оның жары Нұргүл балабақшада. Қызы Айгүл Алматыда тұрады. Қаладағы емдеу мекемесінде мейірбике, күйеубаласы Мейіржан – кәсіпкер. Кіші қызы Ақзер де Алматы қаласындағы мектептің бірінде ұстаз, оның жары Ержан да білім саласында қызметте. Осындай ата-ана аманатын арқалап, тәуелсіз еліміздің ұланы атанған ұрпақтарынан 3 немере, 4 жиен сүйген Болатбек Қитарбекұлы &nbsp;бүгінде бақытты ата атанып отырған жайы бар.

Болатбек Сағымбаев: «Невада-Семей» полигонынан ауданда алғаш болып мемлекеттен көмек алдым

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Соңғы күндері Сыр өңірінде кене кеселі көбейді. Өлім фактісі де жоқ емес. Ауру ошағы шыққан аймақтар арасында Жаңақорған ауданын да тіркелген деректер көңіл көншітпейді. Кеше тағы бір жасөспірімнен кене шақты деген дерек тіркелген еді, алайда, дерек теріске шығарылды. Жаман айтпай жақсы жоқ демекші, әрдайым сақтықта болған жөн. Осы жағдайларға байланысты түсіндірме жұмыстары жиі жүргізілуде.Кеше кешкісін аудан әкімі аппаратының жұмылдыру дайындығы, аумақтық қорғаныс және төтенше жағдайлардың алдын алу бөлімінің басшысы Шерхан Ашимов, аудандық қоғамдық даму бөлімінің басшысы Әбілғазы Төлегенов, аудандық ветеринариялық станция басшысының орынбасары Жомарт Нұрхожаев және кент әкімінің жер жөніндегі маманы Нұрсұлтан Оразалыұлы бастаған топ үй-үйді аралап түсіндірме жұмысын жүргізді. Қорасында мал басы бар тұрғындарға сақтану жолдарын түсіндіріп, қандай дәрі-дәрмек қолдану керектігі бойынша кеңес берілді.– Жыл сайын түсіндірме жұмыстары жүргізіледі, жыл сайын залалсыздандыру жұмыстары да кезектілікпен іске асады. Бірақ неге жыл сайын кене шағу жағдайы тіркеледі? – деп сұрақты ветеринария саласының мамандарына бағыттады. Одан кейін залалсыздандыру жұмыстарының қаншалықты деңгейде жүріп жатқанына назар аударды. Бұл ретте тиісті сала мамандары кей тұрғындардың залалсыздандыру жұмыстарына кедергі келтіріп, рұқсат бермейтінін жеткізді.– Ең бастысы, механикалық тазалау жұмысын жүргізу маңызды. Сондай-ақ, малдың астауына да аса мән берген абзал. Кененің паналайтын, ұрық шашатын аумағына аса мұқият болған жөн. Біздің мақсат – тұрғындарға түсіндірме жұмысын жүргізе отырып, осы бір маусымдық кезеңнен аман-есен өтуге жұмылдыру. Бұл мәселе күн тәртібінен түскен емес, күн сайын кентті аралап, тұрғындармен тығыз байланыста боламыз. – Кене – табиғаттың бір жаратылысы, оны табиғаттан біржолата жойып жіберу мүмкін емес. Бірақ одан қорғануға, қауіптің алдын алып, зиянды жәндікті азайтуға атсалысуға болады. Күні кеше С.Сейфуллин ауылдық округінде аса қауіпті әрі жұқпалы Конго ауруның бір жағдайы тіркеліп отыр. Былайынша айтқанда жай түсіндірме жұмыстары сияқты қабылдауларыңыз мүмкін. Бірақ бұл өте қауіпті нәрсе. Биыл кененің белсенділігі жылдағыға қарағанда жоғары болып тұр. «Ауруын жасырған өледі» деген бар. Егер де кене шағуға ұқсас белгілер байқалса, дер кезінде медициналық көмекке жүгінген жөн. Кене уы ағзаға енді тарап жатқан кезде, мүмкін, пациентке көмектесуге болады. Ал у толық жайылған кезде, жағдай қиындай түседі. Сондықтан дене қызуы, кене жабысу сияқты жағдайлар болса, бірден дәрігерге тексерілген дұрыс. Одан бұрын мал қора мен мал-жайдағы тазалыққа аса мән беру керек. Кененің нағыз көбейетін жері – күл-қоқыстың арасы. Сондай жерде кенелер ұялап, ұзақ уақыт өмір сүреді. Оны болдырмас үшін қораны уақытылы тазалап, одан кейін тиісті мамандарға залалсыздандыру жұмыстарын жүргізуге кедергі келтірмеу кере , – деді Шерхан Ашимов.Көктем-жаз басталса кене де оянып, өз тіршілігіне кіріседі. Күн қатты ысыған &nbsp;сайын олардың &nbsp;белсенділігі жоғарылайды. Сол себепті, қазіргі шілдедегі аптап ыстықта &nbsp;кене шағуынан болатын Конго-Қырым геморрагиялық &nbsp;қызбасы (КҚГҚ) &nbsp;ауруы &nbsp;да белең алып, аурушаңдық &nbsp;деңгейі өсуде. Аурудың &nbsp;кеңінен &nbsp;таралуы вируспен зақымдалған &nbsp;кенелер &nbsp;санының &nbsp;көбеюімен байланысты. Республика &nbsp;бойынша 5, атап айтқанда, Түркістан, Қызылорда, Жамбыл, Алматы, Маңғыстау &nbsp;облысы табиғи қолайсыз &nbsp;аймақтарға жатады.Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы &nbsp;немесе көкала – табиғи ошақтық аса қауіпті вирусты &nbsp;жұқпалы ауру. Оның &nbsp;негізгі &nbsp;қоздырғышы &nbsp;вирус, ал резервуары, яғни, өмір сүру ортасы – &nbsp; мал мен &nbsp;жабайы &nbsp;сүтқоректілер (қоян, тышқан тәрізді кеміргіштер, кірпі және саршұнақ, құмтышқан). Кеселдің &nbsp;жалпы екі сілекей &nbsp;безіндегі қоздырғыш вирус адамның &nbsp;денесіне өтіп ауру шақырады. Ал екінші жолы – ауру адаммен тікелей байланысу арқылы.Аурудың &nbsp;басты &nbsp;клиникалық &nbsp;белгілеріне дене қызуының көтерілуі, яғни, 38 градустан жоғары болуы, дененің қалтырауы жолмен жұғатыны дәлелденген. Қоздырғышы бар кенелер трансмиссивті жолмен шаққанда оның, терінің бөртіп қызаруы, бастың қатты ауыруы, бұлшық еттердің қатты ауырсынуы және әлсіздік, құсу, іш өту, геморрагиялық қан кетулер жатады. Кене &nbsp;шаққанда не істеу керек? Оның &nbsp;негізгі қорегі &nbsp;қан &nbsp;болғандықтан адам өміріне өте қауіпті, өлімге әкелуі әбден мүмкін. Теріге жабысқан &nbsp;кенені &nbsp;бірден алып тастау оңайға соқпайды. Сол себепті &nbsp;дер кезінде дәрігерлік көмекке жүгінген жөн. Кенені &nbsp;сығып немесе &nbsp;жарақаттау арқылы &nbsp;теріден жұлуды мүлдем ойламаңыз. Олай жасаған жағдайда ондағы вирус бүкіл денеге тез тарап, жүйке жүйесіне қауіп келтіруі мүмкін. Сондай-ақ, адамның денесінде кене неғұрлым ұзақ болса, аурудың даму қаупі соғұрлым &nbsp;жоғары болады. Дегенмен, кене ара емес, бірден &nbsp;шақпайды және оған екі сағат &nbsp;қажет. Сондықтан уақытылы тексеру барлық қауіптің алдын алады.Ауруды болдырмау үшін табиғат аясында демалуға барғандар міндетті түрде бір-бірінің үстіне кене жабыспағанын тексеруі керек. Әртүрлі реппелент (иісінен кенелер қашатын крем, майлар) қолдану қажет. Елді мекендерде қоқыстар мен мал &nbsp;қоралардағы &nbsp;ескі көңдерді &nbsp;азайтып, кенелердің өсіп-өнуіне және мекендеуіне жол бермеудің маңызы зор. Ал орманға, тауға серуендеуге барғанда демалатын орынды күн сәулесі мол &nbsp;түскен жерден &nbsp;таңдау ыңғайлы. &nbsp;Өйткені &nbsp;күншуақта &nbsp;кене аз болады. Егер саяхаттап немесе серуендеп жүргенде кене жабысса, мүмкіндігінше дәрігерлік көмекке жүгінген абзал. Шет жақта, қаладан алыс болсаңыз, қолда бар заттармен, жіппен немесе пинцетпен кенені абайлап, еппен ырғап алу қажет. Орнын спиртпен өңдеп, йодпен сүртеді. Кенені қорғаусыз (қолғапсыз) жалаң қолмен ұстамаған абзал.Иә, сақтықта қорлық жоқ, сондықтан мамандарға құлақ аса отырып, бірлесе жеңіп шығу аса маңызды. Қалғанын уақыт еншісіне қалдырайық...

Жаңақорғанда бақылау мен түсіндірме жұмысын жүргізілуде

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; «AMANAT» партиясы Қызылорда облыстық партиялық бақылау комиссиясы мүшелерінен құралған мониторингтік топпен Арал, Қазалы, Қармақшы және Жаңақорған аудандарындағы құрылыс нысандарының уақытылы әрі сапалы жүргізілуін бақылау негізінде жүргізген тексеру жұмыстарының қорытындысын талқылау мақсатында облыс әкімінің орынбасары Серік Салауатұлының төрағалығымен отырыс өтті.Аталған отырысқа «AMANAT» партиясы Қызылорда облыстық филиалының төрағасы Н.Байқадамов, облыстық мәслихат депутаттары, Экология, өндіріс, шаруашылық және кәсіпкерлікті дамыту мәселелері жөніндегі тұрақты комиссия төрағасы Б.Сандыбаев, партия филиалы жанындағы партиялық бақылау комиссиясының төрағасы Н.Бақытбекұлы, Ж.Ысқақ, тапсырыс берушілер, қала, аудан әкімдері, тиісті басқарма басшылары, нысандарды салып жатқан мердігер мекемелер мен техникалық қадағалаушылар қатысты.Әрбір құрылыс нысаны бойынша қазіргі таңдағы мәселесі жеке-жеке қаралды. Облыс әкімінің орынбасары жобаларды іске асыруға міндеттеме алып, бірақ оларды орындамаған мердігер ұйымдардың өкілдерін тыңдады.Өз кезегінде партия филиалының төрағасы Н.Байқадамов құрылыс мерзімі өтіп кеткен және кешіктіріліп жатқан бірнеше нысандардағы атқарылған жұмыстардың нәтижесіне тоқталды.Атап айтсақ, құрылыс компанияларының салғырттығы, жауапсыздығы салдарынан бірқатар нысан дер уақытында салынбай, белгілі бір мерзімде пайдалануға беріледі деп жоспарланғанымен, кестеден кешіктірілуде. Сондай-ақ, бітуге жақын қалған құрылыстарда кемшіліктер бар. Бөлінген қаржының мақсатты игерілуі мен құрылыстың сапалы және мерзімінде аяқталуы – басты мақсат. Осы ретте, облыс әкімінің орынбасары С.Қожаниязов проблемалық нысандардың жұмысы облыс әкімінің жіті бақылауында тұрғандығын жеткізіп, құрылысы ұзаққа созылып кеткен әлеуметтік нысандарды пайдалануға беру туралы тиісті мекемелерге тапсырма берді. Сонымен бірге, құрылыстың сапасыз салынып жатқан біле тұра, өз өкілеттігін немқұрайлы атқаратын тапсырыс берушілерге ескерту жасап, құрылыс нысандарына жауапты мекемелерге 1 ай мерзімнің ішінде оң өзгеріс байқалмаған жағдайда, тиісті шара қолданылатындығы жөнінде айтты.Жиын соңында, техникалық қадағалаушылар мен мердігер мекемелер тарапынан да ұсыныстар айтылып, өзара ой-пікір алмасты. Аталған құрылыс нысандарының барлығы алдағы уақытта «AMANAT» партиясының бақылауында болады.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары