<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Жалағаш ауданның жеңіл атлетикадан үлкен додаларда топ жарып жүрген жастар жетерлік. Солардың бірі – аудан мақтанышы Дінмұхаммед Смағұл. Ол былтыр да жеңіл атлетиканың 23 түрінен өткен ел біріншілігінде топ жарып, аймақтың абыройын асқақтатқан болатын. Осылайша жалағаштың алдыңғылардан болып, жетістік шыңынан көрінуін басты мақсат тұтқан және осы жолда үнемі дайындық үстінде жүретін жас спортшы мұнан кейін үлкен додаларда бақ сынап, аймақтың мерейін үстем етті.2005 жылы Жалағаш кентінде дүниеге келген Дінмұхаммед аудандағы №13 олимпиадалық резервтің мамандандырылған балалар және жасөспірімдер мектебіне 13 жасында қабылданыпты. Содан бері спортпен шұғылданып жүрген жас қазір жеңіл ат¬летика, оның ішінде найза лақтырудан жаттығып, дүбірлі додаларда сынға түсіп келе¬ді. Жас спортшы бұған дейін облыстық жарыстарды айтпағанның өзінде, республикалық турнирде 3 дүркін жүлдегер, оқушылар гимназадиясында күміс жүлдегер атанып үлгерген.&nbsp;– Жастайымнан салауатты өмір салтын ұстануды қаладым және осы жолда, яғни спортқа келгеніме еш өкінбеймін. Керісінше бос уақытымды тиімді пайдаланып, тіпті барлық күш-жігерімді спортқа арнап жүргеніме қуанамын. Жаттықтырушымның еңбегінің нәтижесінде, ата-анамның қолдауының арқасында талай жетістікке де жеттім, – деген жас спортшының бапкері де осал адам емес екен.&nbsp;Кезінде атымен де, абыройымен де көпке танылған, көзі тірісінде Жалағашта жеңіл атлетикадан талай жампоздарды шыңдаған Мақсат Қарақұловтың баласы Жандос Қарақұлов кейіпкеріміздің бапкері екен. Мақсат ағамыз кезінде ауылдағы таланттардың тасада қалмауына көптеп көңіл бөлген деседі. Қазір оның ізін жалғаған баласы да спортқа ынтасы бар ауыл балаларын тәрбиелеуде үлкен жауапкершілікті арқалап жүр екен.&nbsp;– Біз баулыған спортшылардың үздіктер қатарынан көрінуі еңбектің еленгені деп білемін. Әрине, жарыс болған соң, жеңіс те болады, жеңіліс те болады. Аудан спортшылары бас бәйгені емес, төменгі орынды қанағат тұтып жатса, оның өзі ауданымыз үшін үлкен жетістік деп есептеймін. Спортшыларымыз барынша жақсы өнер көрсетуге, намысты қолдан бермеуге тырысса, көштің соңында қалмасақ болды. Ал кейде кемшіліктер болып жатса, оның өзі біз үшін сабақ. Тәжірибе деуге болады. Үнемі ізденіс үстіндеміз, шынығу, жаттығу жұмыстары да жүйелі түрде өткізілуде. Сондықтан алдағы уақыттарда да топ ішінен дара шығып, үздіктер қатарынан көрінуге сеніміміз бар, – деген жаттықтырушы алдағы жарыстарға дайындық жұмыстары жүріп жатқанын атап өтті.&nbsp;Былтыр 2005-2006 жылғы жасөспірімдер арасында өткен ел біріншілігінде Дінмұхаммедтің 11 баланың ішінен топ жарып, аудан намысын лайықты түрде қорғап шығуы аудандағы спорт саласының әжептәуір дамығанын дәлелдейді. 51 метр 38 см-ға найза лақтырған жалағаштық жеңіл атлетші бұл сайыста алдына жан салмапты. Ал мұнан кейінгі қос орынды түркістандық спортшылар еншілеген. Жерлесімізді сол уақыттан бері тәжірибелі бапкер Жандос Қарақұлов жат-тықтырады. 2003 жылдан бері бапкерлікті өзіне серік еткен азаматтың осыған дейін Алматыдағы ел біріншілігінде 5 шәкірті бақ сынапты. Олардың ішінде нәзікжандылар да бар. Жалағаштық өрендердің бірқатары найза лақтыруда жүлделерді сарапқа салса, қалғаны 100 метрге қысқа уақытта жүгіруде өзара мықтыны анықтаған. Нәтижесінде бір спортшы жеңіс тұғырынан көрінсе, №31 мектеп-гимназиясының түлегі Аружан Темірбек пен №202 орта мектептің оқушысы Балнұр Қалнияздың үздік үштіктен табылуына аз ғана ұпай жетпей қалған. Ал осыған дейін 100 метрге қысқа уақытта жүгіруден қазақстанда үздік ондықтан түспеген жалағаштық Расул Серік бұл додада да өз міндетін абыройлы орындапты.&nbsp;Жалпы, аудан спортшыларының, оның ішінде №13 олимпиадалық резервтің мамандандырылған балалар және жасөспірімдер мектебінің жарыстарға дайындығында, жаттықтырушылар тарапынан жасалатын жұмыстың жүйесінде тілге тиек етіп айтар тұсы көп-ақ. Ал Дінмұхаммедтің бапкері Жандос Қарақұлов шәкіртімен мұнан да үлкен додаларда биік белесті бағындырарына, алдағы уақытта дәл осы спорт түрлерінен дайындықты жетілдіріп, жоғары нәтиже көрсетуге жұмыс жасайтынын айтты.&nbsp;Сыр елі, оның ішінде Жалағаш өңірінен талай тарландар мен таланттар шық-қаны белгілі. Табиғат бойына күш-қуат, талант берген ұл-қыздарымен туған жердің мәртебесі қашанда биік. «Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар» &nbsp;дегендей, жарыс болған соң жеңіс те болады, жеңіліс те болады. Бірақ кім де болса жарысқа жеңемін деп барады. Ал спорт саңлақтарының бойында сондай «жеңемін» деген ішкі арман-мұраты мықты болса, жеңіс тұғырына көтерілетіні анық.

Жалағаштық жеңіл атлетші

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Қызылорда облысы әкімінің орынбасары Нұрымбет Сақтағановтың төрағалығымен «Мерейлі отбасы – 2023» ұлттық конкурсының облыстық кезеңінің комиссия отырысы өтті.&nbsp;«Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсының негізгі мақсаты өнегелі құндылықтарды жаңғырту және отбасы мен некенің жағымды үлгісін халық арасында кеңінен насихаттауға, отбасы мәртебесін арттыруға бағытталған.Конкурсқа қатысуға отбасы мүшелерінің еңбекте, спортта, шығармашылық, зияткерлік, ғылыми жетістіктері бар, сондай-ақ қоғамдық пайдалы қызметке қатысатын (волонтерлік, қайырымдылық, меценаттық, тәлімгерлік) отбасылар жіберіледі.Байқауға өңірімізден 304 отбасы өтінім білдірген. Жалпы өтінім білдірген отбасылардың ішінен қала және аудан бойынша байқау ережесіне сәйкес келетін 16 отбасы іріктеліп, облыстық кезеңге өтті.Облыстық кезеңде комиссия мүшелері отбасы құндылықтарымен ерекшеленген 11 отбасыны іріктеп, оларға жүлделі орындар мен номинациялар тағайындады. Оның ішінде бас жүлдеге ие болған отбасының құжаттары ІІІ кезең, яғни республикалық кезеңге жолданатын болады. Ал байқау лауреаттарын марапаттау рәсімі жыл сайынғы үрдіспен қыркүйек айында «Отбасы күні» қарсаңында салтанатты түрде өткізілмек.

«Мерейлі отбасы – 2023» ұлттық байқауының облыстық кезеңінің комиссия отырысы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Жалағаш ауданында соңғы жылдары білім саласында серпін қалыптасқанын аңғару қиын емес, бұл сөзімізді аудан түлектерінің ұлттық бірыңғай тестілеуден жоғары бал алып, мемлекеттік гранттар жеңіп алуы, үлкен білім бәйгелерінде, олимпиадаларда оқушыларының топ жаруы қуаттайды. &nbsp;Бұл тұрғыда атқарылған жұмыстардан қалыптасқан оң нәтиже мемлекет үшін тиімді. Себебі мемлекет болашағын жастармен байланыстырса, олардың бәсекеге қабілетті болуында білім саласының маңызды рөл атқаратынын аңғару тағы да қиын емес.&nbsp;Иә, білім бар жерде өрлеу де бар, өсу де бар, жетілу мен кемелдену де толастамақ емес. Жоғарыда айтқанымыздай, білім саласына келгенде ауданда ауыз толтырып айтарлықтай, көпке мақтанарлықтай жетістік жетерлік. Жыл сайын сынама тесттің нәтижесімен, республикалық, қалаберді халықаралық білім бәйгелерінде топ жарып жүрген талапты шәкірттерімен қашанда алдыңғы қатардан Жалағаш ауданы көрініп келеді. Осындай қарқынмен, қабілетпен, жүйелі жұмыс, жан-жақты ізденіс толастамаса, бұл саланың кенжелеп қалмайтыны анық.&nbsp;Ауданның жыл қорытындысымен облыстағы білім беру орындарының ішінен озық шығып, үздік атануы да тегін емес. Біздің ауданға сапарымызда жолымыз түскен Жаңадария ауылындағы №203 орта мектептің же жетістігі мол екен. Ауыл мектебінде жастарға сапалы білім берілсе, біздің мемлекет болашағы үшін жасап жатқан жұмысымыз жемісті болмақ.Алғашында бастауыш сыныптық, одан кейін сегіз жылдық, негізгі білім беретін, ал 1970 жылдан бастап орта білім беретін білім ошағы әр жыл сайын жаңалыққа қол жеткізіп жатыр екен. Мектеп қабырғасында беріректе 25 балаға арналған «Береке» шағын орталығы ашылған. Содан бері мектеп ұжымы бүгінгі күн талабына сай ел болашағын тәрбиелеу жолында мақсатты жұмыс істеп келеді. Аталған білім ошағында ғылыми жоба, олимпиадаларда жүлдегер атанғандардың үлесі өсім алыпты. Алтын ұядағы білімді жастар бірнеше рет жеңіс тұғырынан көрініп, ұстаздарының еңбегін еселей түскен. Атап айтар болсақ, осыған дейін мектептегі 10 сынып оқушысы Ұлпан Амандық облыстық «Жыл оқушысы» сайысының аудандық кезеңінде ІІІ орынды, 7 сынып оқушысы Гүлсезім Мұрынбаева «Менің отбасымдағы дәстүрлер» тақырыбындағы бейнероликтер байқауында ІІ орынды, 8 сынып оқушысы Гүлім Жанболатқызы &nbsp;«Зерде» конкурсының І кезеңінің аудандық секциясында ІІІ орынды, 3 сынып оқушысы Аңсатқан Естай «Менің отбасым» аудандық сурет байқауында І орынды, 6 сынып оқушысы Нұржан Қартаңбай «Отбасы өнегесі» бейнероликтер байқауында ІІ орынды, биылғы мектеп түлегі Әбілқайыр Айтмағанбет «Театрдың ғажайып әлемі» театр өнерінің республикалық фестиваль-байқауының облыстық ке¬зеңінде «Үздік ер адам рөлі» номинациясы бойынша үздіктер қатарынан көрінген. Ал спортта жүрген ауыл балаларының жеңісті сәттері өз алдына бір бөлек. 8-11 сынып оқушылары арасында өткен қол күресте 60 келі салмақта жүлделі ІІ орынды Нұртөре Жақсыбай, Мардан Зәкір, 65 келіден жоғары салмақта жүлделі ІІ орынды Әбіш Батыржан иеленсе, Шерхан Сауранбек асық атудан аудандық жарыста үздік¬тер қатарынан көрінді.Бұл Жаңадариядағы білім ошағының мерейін асырып жүрген оқушылардың бірнешеуі ғана. Әрине осындай жетістіктерге жету үшін оқушылармен бірге күні-түні ізденіс үстінде жүріп, олардың кішігірім жүлдесінің өзіне шын жүрегімен қуана білетін ұлы мамандық иелерінің еңбегін де елеусіз қалдыру мүмкін емес. Біз мақалаға арқау етіп отырған Ерлан Жүсіпбеков басқаратын білім ошағында түрлі бағыттағы байқауларда, білім сайыстарында жүлделі орындарды иеленіп жүрген Ғалия Ильясова, Қанат Тұрғанов, Жазира Нұрмаханова, Жарқынбек Бостанов сынды мұғалімдер бар. Бұл ұлы мамандық иелері білім бәйгелеріне шәкірт баптап қана қоймай, айтып өткеніміздей өздері де үздіктер қатарынан көрініп келеді. Сондай-ақ Әсия Тұрмаханова тәрбиелік шараларда белсенділік танытса, Бағжан Есенова өз шығармашылығын дамытуда «Үздік мұғалім – 2021» номинациясын иеленіп, мектеп директоры тарапынан алғысқа ие болды.&nbsp;Бұған дейін мұғалімнің кәсіби жетістіктері сараланып, Қалжан Бақтыбаева үздік педагогикалық идеялар фестивалі аясында «Шығармашыл толқын» номинациясы бойынша ІІІ орынды, Айнұр Мұрынбаева «Үздік бастауыш пәні мұғалімі» атанса, облыстық «Өрлеу» орталығынан да ІІ дәрежелі дипломға ие болды. Мектеп мұғалімі Шолпан Мұрынбаева «Үздік авторлық бағдарлама» байқауында І орын, Әлия Тұрмаханова «Үздік қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі», «Үздік дене шынықтыру пәні мұғалімі» байқауында мектеп мұғалімі Әуесхан Тұрғанов «Жаңашыл мұғалім» номинациясымен марапатталған.&nbsp; Мектеп ұжымы жас мамандармен толығып, бүгінде ұжымдық еңбектің нәтижесінде &nbsp;білім беру ошағындағы білім сапасы артқан. Мектептегі тәрбие бағытында да жасалып жатқан жұмыстар ауқымды. Осыған дейін мектеп мұғалімдері Бағжан Есенова «Шығармашыл мұғалім», Шолпан Мұрынбаева «Жылдың үздік мұғалімі», Әсия Тұрмаханова «Сынып жетекші-көшбасшы» атанды. Ал мектеп ұжымының осы оқу жылындағы жетістігінің қатарында мектеп мұғалімі Б.Есенованың«Құрмет» грамотасы мен «Педагогикалық идеялар панорамасы» облыстық байқауының аудандық кезеңінен алған ІІ орыны, мектеп мұғалімі Ш.Мұрынбаеваның осы байқаудың аудандық кезеңінен алған І орыны, мектеп мұғалімі А.Жұматаеваның ІІІ орыны бар. Айта кету керек, аталған алтын ұяда жыл сайынғы «мектепке жол» аясындағы қайырымдылық шарасын өткізу де дәстүрге айналған. Бұл игі істе белсенділік танытып, көмек қолын созатын демеушілердің қатарында «Айбатыр» ЖШС, «Маулен» ЖШС бар.&nbsp;«Таланттың бәрі ауылда» деген бұрыннан қалыптасқан қағида бар. Аядай ғана ауылда өсіп жатқан жастардың арманы асқақ, алға қойған мақсаттары айқын. Оны ауыл жастарымен кездесе қалсаңыз, ой-өрісі кең, ересек адамдарша сөз саптағандарынан-ақ байқайсыз. Жастардың осындай ерекше ынта-жігерінің нәтижесі болса керек, спорт, білім саласында да жеңістің дәмін татып, ауыл мерейін тасытып келеді. Ал шәкіртінің жетістігі ұстаз еңбегінің жемісі, бағаланғаны деп білеміз. Еңбегің лайықты бағаланып, оқушың үмітің ақтаса, ұстаз үшін одан асқан бақыт жоқ шығар. &nbsp;Ал ұстаз бен шәкірттің бағындырған әрбір биігі сол мектептің абыройын асырады. Бүгінгі Жалағаш ауданына қарсты шалғайда орналасқан Жаңадария ауылына жасаған сапарымызға осыған көз жетті.

Жалағаштық ұстаздар салада серпін қалыптастырған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Жалпы, өзге өңірде жалағаштықтар түрлі жарыстарда топ жарып, жеңіс тұғырынан көрініп жатса, іштей «спорт саласынан шығар» деп отырамыз. Олай ойлауға да негіз жоқ емес. Себебі соңғы жылдары аталған саладағы саңлақтарымыз елдің намысын қорғауда абырой биігінен аласарған емес. Иә, спорт саласындағы кез келген жетістіктің түбін түртсең, оған басты себеп үлкен ізденіс пен мықты бапкер екенін аңғару қиын емес. Міне, біз де Жалағаш ауданындағы салада қалыптасқан серпінді білікті бапкерлер мен спорт нұсқаушылардың еселі еңбегімен байланыстырамыз.&nbsp;Жалағаш ауданына қарасты Бұқарбай батыр ауылында Азамат Зәуребаев деген спорт нұсқаушы бар. Оның есімі де, еңбегі де еліне етене таныс болатын. Былтыр жыл аяғында Астанада өткен «Ауыл алаңынан – олимпиада тұғырына» атты республикалық конференцияда Жалағаш ауданындағы «Наркескен» спорт клубының Бұқарбай батыр ауылындағы спорт нұсқаушысы «Ең үздік спорт нұсқаушысы» номинациясымен марапатталған. Содан бері оның есімі елімізге таныла бастады. Алайда «Ол мұндай жетістікке жетуі үшін нендей іс тындырды?» деген сауал кез келген адамның көкейінде болуы әбден мүмкін. Бүгін кейіпкеріміздің біркүндік жұмысымен танысып, өзімен сұхбат құруымыздың да басты мақсаты осы сауалдың түйінін тарқату болатын.Иә, республикалық дене шынықтыру және спорт бойынша оқу әдістемелік және талдау орталығының ұйымдастыруымен бірінші рет өткен конференцияда жер-лесімізге бұл номинацияны сала министрі табыстаған. Осындай жетістікке жетуі үшін Азамат салаға қандай еңбек сіңірді? Осы сауалдың жауабына көз жеткізу үшін батыр атындағы ауылдағы аудан мақтанышымен байланысқа шықтық. Мақсат – бұл номинацияның жалағаштық спорт нұсқаушы лайықты иесі ме, осы сауалдың түйінін тарқату. Азаматтың аузын бақсақ, расында Бұқарбай батырда спорт саласы бойынша жетістік мол екен. Кент іргесіндегі ауылдық округте 6 жастан зейнет жасына дейін 180 адам бұқаралық спортты өзіне серік етеді. Ал қазір дәл осы елді мекеннен шыққан саңлақтардың аудан, облыс, қалаберді ел мерейін үстем етуде жеткен жетістігін тізе берсек, тарқатып жазар дүние көп. Бірақ мұның бәрінде Азамат Зәуребаевтың қолтаңбасы барын ешкім жоққа шығара алмайды.Ауылдастары оның бұл салада қажырлы еңбек етіп, жастарды спортқа баулудағы жұмысында жүйе барын жасырмайды.&nbsp; Азамат Таңсықбайұлы аталған ауылда «Наркескен» спорт клубының 2014 жылдан бері спорт нұсқаушысы болып жұмыс жасап келеді. Сол уақыттан бері ол қаншама спорт түрінен команда шығарды, жекелеген спортшылар дайындады. Бастысы, бүгінде батыр атындағы ауылда салаға қадам басқан жастар жеңіс тұғырынан жиі бой көрсетіп жүр. Командалық сайыста да үлкен додаларда ауданның мерейін үстем еткен Бұқарбай батырлық спортшылар жетіп артылады.&nbsp;– Еңбек еленіп жатса, қай саланың өкіліне де бұл шабыт болары анық. Бүгін соған тағы бір мәрте көз жеткізіп отырмын. Министрдің қолынан былтыр үздік нұсқаушы деген номинацияны алғанмын. Бүгін сіздер менің жетістігім жайында материал дайындауға келіп отырсыздар, мұның өзі мен үшін үлкен жетістік деп білемін. Әрине салада еткен азды-көпті еңбегімді көріп, бұл марапатқа мені лайық деп тапқан шығар. Бірақ мен бұл атаққа тоқмейілсіп қалмаймын. Керісінше бұл менің алдағы жұмысыма шабыт береді. Ол жиын тек сала саңлақтарын марапаттаумен шектелген жоқ. Келелі басқосуда ел спортын әлі де ширатуға не кедергі, осы сауалдың түйіні тарқатылып, бірқатар мәселе ой елегінен өтті. Мәселен, жарыстарға спортшы алып баруда спорт нұсқаушылардың басты мәселесіне айналған көлік мәселесі де кеңесте көтерілді. Мұнан бөлек спорт нұсқаушылардың жалақысының төмендігі де тілге тиек етілді. Конференция өте жоғары деңгейде өтті. Саладағы мәселелер сарапқа салынатын осындай жиындардың арқасында бірқатар кедергілер жойылды деп ойлаймын. Ауылда спорт саласының дамуы жаман емес. Бұл жолда шама-шарқымызша жұмыс жасап келеміз. Бастысы, жүйелі жұмысымыз жемісін беріп жатыр. Әлі де бұл саланың серпін алуы жолында аянып қалмаймын. Оған «Наркескен» спорт клубының басшысы тарапынан барлық жағдай жасалып жатыр. Ғалымжан Ержанов келгелі біршама түйткілді мәселелеріміз шешімін тауып жатыр. Басшылық тарапынан осындай қолдау барда біз де ауыл спортын дамытуда аянып қалмаймыз, – дейді Азамат Зәуребаев.8 жыл деген аз уақыт емес, әрине. Тәуелсіздіктің төл құрдасы Бұқарбай батырда 2014 жылдан бері спорт нұсқаушы екен. Осынша уақытта «Наркескен» спорт клубының ауылдағы өкілі нендей іс тындырды, ауыл спортының дамуына тың серпін бере алды ма? Осы сауалдардың түйінін тарқату үшін Азамат еңбек еткен жылдары ауылдағы спорттың даму қарқынына үңілдік. Тарқатайық…Азаматтың өзі – негізінен гір спортынан облыс чемпионы. Шәкірттерінің бірі Ислам Мәжиев – аталған спорт түрінен ҚР біріншілігінің қола жүлдегері және Азия-ның күміс жүлдегері. Осыдан-ақ оның шәкірттерінің байрақты бәсекелерде де ел мерейін үстем етіп жатқанын айқын аңғарамыз.Иә, «Наркескен» спорт клубының ауылдағы өкілі негізінен гір спортына бейім. Бірақ ауылда спорттың барлық түрінің дамуына жауапты. Бойдағы қарым-қабілеті мен табандылығының арқасында ол артылған сенім үдесінен шығып келеді. Мәселен, батыр атындағы ауылда Азамат Таңсықбайұлы жасақтаған команда бұған дейін мүмкіндігі шектеулі жандар арасындағы спартакиадада жүзуден көш бастады.&nbsp;Дәл осы спартакиадада мылтық атудан ауыл командасы 1 рет чемпион атанса, 4 мәрте жүлделі орындардан төбе көрсетті. Ал көкпардың, жалпы ұлттық спорттың бұл ауылда қарқынды дамығанын аудан халқы жоққа шығармайды. Былтыр Қазалыда өткен ауыл спортшыларының спартакиадасына бар¬ған аудан құрамасының басым бөлігін осы Бұқарбай батырлық шабандоздар құрап отыр және олар аталған ұлттық спорт түрінен күміс жүлдені қоржынға салды. Облыстық спартакиадада шахматтан қарсылас шақ келтірмеген Гаухар Жұмабаева да азаматтың шәкірті. Бапкері бұл шәкіртінің әлі талай додада топ жаратынына сенеді.

Жалағаштың ең үздік спорт нұсқаушысы

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Мемлекет тарапынан түрлі бағдарламалар арқылы қарапайым халыққа біршама көмек көрсетіліп жатқаны белгілі. Мәселен, кәсіп бастаймын деген адамдарға арнайы қайтарымсыз гранттар беріліп, қолдау көрсетіліп келеді. Сонымен бірге жалғыз қаланы ғана емес, ауылдарды дамыту бойынша да көптеген мүмкіндіктер қарастырылған. Соның бірі ауыл халқының өмір сүру сапасы мен тұрақты дамыту мақсатында «Ауыл – Ел бесігі» атты бағдарлама іске қосылған болатын. Бұл бағдарламаның басты міндеттерінің бірі – ауылдағы әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту. Осы тұста Арал ауданында көлік инфрақұрылымын дамыту бойынша жүйелі жұмыстар атқарылып келеді. Өзге де «Нұрлы жол», «Моно және шағын қалаларды дамыту» бағдарламалары бойынша біршама жұмыстар жүзеге асырылуда.Қай өңірдің болмасын тұрғындарына алдымен жол мен жарық сапасының жақсы болуы маңызды. Бұл ең алдымен сол жердің даму көрсеткішін айқындаса, екіншіден тұрғындар &nbsp;игілігіне де жарайтыны сөзсіз.Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасына сай 2025 жылға жақсы және қанағаттанарлық жағдайдағы маңызы бар жолдар үлесін 95 пайызға жеткізу көзделген еді. Аудан бойынша маңызы бар автожолдардың жалпы ұзындығы 615,383 шақырым болса, оның 256,45 шақырымы, яғни 41,8 пайызы жақсы, 129,14 шақырымы, яғни 20,9 пайызы қанағаттанарлық және 229,79 шақырымы, яғни 37,3 пайызы қанағаттанарлықсыз жағдайды құрап, 2023 жылдың 1 қаңтарына индикаторлық көрсеткіш жоспарланған 64 пайызға қол жеткізген. Бүгінде аудан көлемінде 32 жоба іске асырылып келеді. Атап өтер болсақ, «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында 14 жоба, «Ауыл – Ел бесігі» бағдарламасы аясында 10 жоба, сонымен бірге «Моно және шағын қалаларды дамыту» бойынша 8 жоба.«Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында 14 жобаның 12-сі толық аяқталып отыр. Ал қалған 2 жоба 2024 жылға өтпелі екен. Сол жұмыстардың нәтижесі арқылы аудандық маңызы бар автожолдар үлесін 64 пайыздан 80 пайызға жеткізуге мүмкіндік туады.«Ауыл – Ел бесігі» бағдарламасы аясында10 жоба жүзеге асырылуда. Жалпы жоба &nbsp;ұзындығы 8,9 шақырым Сексеуіл кентіндегі 7 көшенің, сонымен бірге ұзындығы 3,39 шақырымды құрайтын Аманөткел елді мекеніндегі 3 көшенің автожолдарын жөндеу жұмыстары атқарылып жатыр.&nbsp;«Моно және шағын қалаларды дамыту» бойынша жоба құны 3 141,6 миллион теңгені құрайтын темір жол үстінен аспалы көпір және де жоба құны 772,3 миллион теңге болатын Арал қаласындағы 7 көшенің автожолдарының құрылысы жүргізіліп келеді. Темір жол үстінен аспалы көпір жұмысы бойынша қазіргі таңда свай бағаналары қағылуда, сонымен бірге коммуналдық қызмет көрсету мекемелері нысан ауласындағы желілерді ыңғайлы орындарға ауыстыру жұмыстарын жүргізуде.Мұнымен қоса аудан бюджеті есебінен бөлінген қаражатты 1,8 шақырым болатын Бөген елді мекені көшелерін орташа жөндеуден, 14000 шаршы метрді құрайтын қала көшелері мен аудандық маңызы бар автожолдар да жөндеуден өткізіліп жатыр.Бүгінде маңызды мәселелердің бірі – автожол екендігі сөзсіз. Аудан бойынша автожолдарды жақсарту мақсатында біршама жұмыстар атқарылып, өз нәтижесін беруде. Бұл іске халық та риза.

Аралда көлік инфрақұрылымы жоспарланған 64 пайызға қол жеткізді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгін аудан әкімі Асқарбек Есжанов Жалағаш кентіндегі кәсіпкерлік нысандар мен орталық алаңның абаттандырылуын, жаяу жүргіншілерге арналған жолдар мен көлік қозғалысының кедергісіз болуы үшін базар маңындағы автотұрақтардың жай-күйімен танысты.Кенттің келбетін келтіретін кәсіпкерлік нысандарын аралаған аудан әкімі алдымен орталық базардың жаңа құрылысымен танысты. Қасбеттері ескірген кәсіпорындар бойынша кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөлімінің басшысы Ж. Еспенбетке бір апта мерзімде атаулары мен түсіндірме тақтайшаларды жаңартуға, әрлеу жұмыстарын жүргізуге тапсырма берді.Орталық алаңның абаттандырылуы және жаяу жүргіншілер жолының заңдылыққа сәйкес тұрғындарға ыңғайлы етіп қайта салынуын Жалағаш кентінің әкімі М. Жамалатовқа, халық көп шоғырланатын орындарда тұрғындар қауіпсіздігінің алдын алу үшін көліктердің заңдылықтарға сәйкес орналасуын қамтамасыз етуді аудандық полиция бөлімінің бастығы Т. Лекеровке тапсырды.Кент орталығын аралау барысында аудан тұрғындары аудан әкімі Асқарбек Темірбекұлына өз талап-тілектерін, ұсыныстарын айтып, аудандағы атқарылып жатқан жұмыстарға оң баға беретінін жеткізді.&nbsp;

Жалағаш кентінің келбеті жаңара түспек

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Қызылорда облысының әкімі Нұрлыбек Нәлібаев кезектілік тәртібімен жазылған азаматтарды қабылдап, оларды толғандырған мәселелерді, ұсыныс-пікірлерін тыңдады. Бүгінгі жеке қабылдауға 12 адам келді.Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметінің хабарлауынша, қабылдауға келген тұрғындар тұрғын үй алу, тұрғын үйін заңдастыру, денсаулық сақтау саласы бойынша мәселелерін көтерді.&nbsp;Облыс әкімі азаматтардың мәселелері жіті зерттелетінін, шешімі заң талаптарына сәйкес қарастырылатынын жеткізді. Кейбір сұрақтар бойынша жауапты тұлғалар заң аясында түсіндірме беріп, шешу жолдарын ұсынды.Қала тұрғыны «Шұғыла» шағын ауданы №40 үйдің шатыры апатты жағдайда екенін айтты. Аймақ басшысы қала әкіміне жағдаймен танысып, тұрғындармен кездесіп, шұғыл шара қабылдауды тапсырды.Қабылдауға келген тағы бір тұрғын қаладағы Теректі көшесі сапасыз асфальтталғанын айтты. Облыс әкімі жауапты басшыларға 10 күн ішінде көшедегі жөндеу жұмыстарын талапқа сай етуді жүктеді.Сол жағалаудағы №38 үйдің сапасыз салынғанына шағым айтқан қала тұрғынының да мәселесі де жерде қалмайды. Қыркүйектің 1-іне дейін құрылыстағы кемшіліктер дұрысталуы керек.Аймақ басшысының тапсырмасына сәйкес аталған нысандарға түсірілім тобы барып, қазіргі жағдайы туралы мәліметтер жинақтайды. Облыс әкімі тапсырған мерзімде жұмыс нәтижесі туралы қосымша ақпараттандырылатын болады.&nbsp;Айта кетейік, тұрғындар облыс әкімінің қабылдауына egov.порталы, е-otinish бірыңғай базасы немесе әкімдікке келіп жазбаша өтініш тастау арқылы жазыла алады.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/361919233_579602877694294_6991187121443008559_n_5d2b2625b6.jpg" alt="361919233_579602877694294_6991187121443008559_n.jpg"></figure>&nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/359826854_579602861027629_447146012723231828_n_e0688f514c.jpg" alt="359826854_579602861027629_447146012723231828_n.jpg"></figure>

Нұрлыбек Нәлібаев тұрғындардың жеке мәселелерін тыңдады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Аймақ халқының негізгі табысы ауыл шаруашылығы саласымен тығыз байланысты. Мал және мал өнімдерінен тұратын өндіріс көлемі де соңғы жылдары біршама артқан. Ал көкөніс пен бақша өнімдері қашанда жоғары сұранысқа ие. Жаз аяқтала қоймаса да бау-бақша өнімдерінің алды пісе бастады. Ал жақсы өнім алу үшін оған тиісінше күтім керек. Бағбандар қолда бар мүмкіндікті толығымен пайдалануда. Соңғы жылдары суды аз қажет ететін бақша дақылдарын егудің маңыздылығы артқан.&nbsp;Иә, биыл 37052 гектарға егiн орналастыру жоспарланған болатын. Десек те, көктемнен бастап жоспар артығымен орындалып, 37079 гектарға егін толық ор-наластырылған. Көктемгі егін орналастыру жұмыстарына бүгінге дейін 75 шаруашылық операторлармен келісім-шартқа отырып, 1 850 тонна дизель жанармайын алған. 2 666 тонна дизель бөлуге сұраныс берілген болатын, қазіргі таңда оның 69,4 пайызы жеткізілді.&nbsp;Жыл сайын аяқ су мәселесі шаруаларды қос бүйірден қысып барады. Мамандар оның жыл сайын күрделенбесе, артық су келмейтінін айтып, дабыл қағып жатыр. Олардың шаруаларға берер жалғыз кеңесі бар, ол – күріш көлемін қысқартып, суды аз қажет ететін дақылдарға басымдық беру. Кешеге дейін ауданға жоспар бойынша секундына 96,57 текше метр су келуі тиіс болса, нақты келген судың көлемі секундына 92,07 текше метрді құрап отыр.Су тапшылығы жағдайында аудан шаруашылықтары насос қондырғыларын пайдалану арқылы егінді сумен қамтамасыз етуде. Қазіргі таңда аудан шаруашылықтары 40 дана су тартқыш насос қондырғысын егінді суаруға &nbsp;пай-далануда, оның ішінде 12 насос қондырғысы «Жалағашсушар» өндірістік учаскесінен шаруашылықтарға берілсе, 28 насос қондырғысын шаруашылықтар өз қаржысына сатып алған.Аудандық ауыл шаруашылығы және жер бөлімінің мәліметіне сүйенсек, 179 гектар күріш алқабына су шықпай қалған. Су жарамай қалған егіс алқаптарының 96 гектары Мақпалкөл ауылдық округінде орналасса, Бұқарбай батыр ауылында 83 гектар алқапқа су бармаған.&nbsp;Бөлім қызметкерлері биыл егілген 19800 гектар күріштің 14 320 гектары, яғни 72,3 пайызы жақсы жағдайда екенін айтады. Ал 4 550 гектары қанағаттанарлық жағдайда болса, биыл егілген Сыр салысының 4,7 пайызы нашар жағдайда деп танылған.&nbsp; Биыл 7 200 гектар ескі жоңышқа күтімге алынған. Бүгінде оның 6 750 гектарының бірінші орымы аяқталды. Орта есеппен 1 гектардан 22,2 центнер өнім алынып, барлығы 14 985 тонна мал азығы жиналған. Облыстық ауыл шараушылығы мен жер қатынастары басқармасы мен «Каз-сушар» өндірістік учаскелері өкілдерінен құрылған жұмысшы топ ауданда 7 443 гектар суармалы жерде дақылдарды кезектестіру тәртібі бұзылғанын анықтаған. Бұл жерде күріш дақылының көлемі артық егілмеген. Нақты айтқанда, су тапшылығы жағдайы ескеріліп, күріш егуге кезегі келген 1 400 гектар егістік жерге ескі жоңышқа дақылы қалдырылған, 1 420 гектар жаңа жоңышқаның орнына күріш, 1 420 гектар күріш алқабының орнына жаңа жонышқа орналастырылған. Сонымен қатар аудандағы Аққұм, Бұқарбай батыр, Мәдениет, Таң ауылдық округтерінде «Ирригация және дренаж жүйелерін &nbsp;жетілдіру» жобасының 2 кезеңінің құрылыс жұмыстарын жаз айларында &nbsp;жүргізу үшін &nbsp;ауыл шаруашылығы дақылдарының орналасу тәртібі өзгерген шаруашылықтар бар.&nbsp;Тиісті сала мамандары аудандағы суармалы жерде дақылдарды орналастыру тәртібіне тұрақты бақылау жұмыстарын жүргізуде. Бүгінге дейін 1 346 гектар күріш артық егіп, ауыспалы егіс тәртібін өрескел бұзған 16 шаруашылық анықталған. &nbsp;Заңға сәйкес тиісті шаралар қабылдау үшін Қызылорда облыстық жер ресурстарын басқару департаментіне жолданыпты. Күзгі егін жинау жұмыстарына GosAgro.kz порталы арқылы аудан шаруа-шылықтары тарапынан 1 475 тонна жеңілдетілген дизель жанармайына өтінім берілген. Жоспар бойынша 2 234 тонна дизель жанармайына сұраныс берілуі тиіс болатын. Жоспар 66 пайызға орындалып отыр. Мамандар қазіргі уақытта бөлініп шыққан шаруашылықтар құжаттарының дайын болмауынан GosAgro.kz порталы арқылы өтінім беру мүмкін болмай отырғанын айтады.&nbsp;Ауданда жеке тұрғындар тарапынан 500 гектар жер дайындау жоспарланған болатын. Бүгінге дейін жоспар 100 пайызға орындалып, тиісті жерлер барлық елді мекенде ашылды. Қазіргі таңда 921 отбасы 217,3 гектар картоп, 63 гектар көкөніс, 219,7 гектар бақша дақылдарын орналастырған.

Жалағаш ауданында 921 отбасы бақша дақылдарын орналастырды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Достық» үйінде облыс әкімі, облыстық ассамблея төрағасы Нұрлыбек Нәлібаевтың қатысуымен «Әділетті Қазақстан – даму мен бірегейліктің негізі» тақырыбында облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының ХХV сессиясы өтті. Алқалы жиынға зиялы қауым өкілдері, ардагерлер, облыстық және қалалық мәслихат депутаттары, ғалымдар мен сарапшылар, этномәдени бірлестік жетекшілері, белсенді үкіметтік емес ұйымдар мен жастар, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері және ZOOM байланысы арқылы барлық аудан активі мен аудандық Қазақстан халқы ассамблеясының құрылым мүшелері қатысты.Сессия басталмас бұрын қатысушылар облыстың 85 жылдығына арналған қаланың маңызды нысандары мен көрнекті орындарының фотокөрмесін тамашалады. Алқалы жиын модераторы облыстық қоғамдық даму басқармасының басшысы Алмасбек Есмаханов болды. Сессияның күн тәртібінде облыстық ассамблеяның жұмыстары мен алдағы міндеттері талқыланды.Облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев ассамблеяның жалпыұлттық тұтастықты нығайтудағы маңызын айтты. Сонымен бірге бірінші жартыжылдықтың қорытындысына, аймақтың негізгі макрокөрсеткіштеріне тоқталды. Мемлекет басшысының туған жерді түлету бастамасына үн қосқан жергілікті кәсіпкерлер мен меценаттар атқарған жұмыстар туралы да хабардар етті.<blockquote>– Киелі Түркістан төріндегі Ұлттық құрылтайда Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев: «Біз аз уақытта зор серпіліс жасадық. Бұған ынтымақ-бірліктің және сындарлы қоғамдық диалогтың арқасында қол жеткіздік» деп атап өтті. Отандастарымызды бір мақсат, бір мүддеге ұйыстырудағы бірегей құрылым – Қазақстан халқы ассамблеясы. Осыдан тура бір жыл бұрын өткен облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының ХХІV сессиясында берілген бірқатар нақты тапсырмалар жүзеге асырылып, толымды нәтижелерге қол жетті. Қызылордада «Анаға тағзым» орталығының ғимараты бой көтеріп, «Халық достығы» аллеясы салынды. Сол жағалаудағы «Рухани жаңғыру» орталығы Үкіметтік емес ұйымдар үйі болып ашылды. «Достық үйінің» базасында Қазақстанның саяси реформаларының іске асырылу барысын түсіндіру мақсатында сарапшылар даярлау жөніндегі әдістемелік орталық құрылды. Сарапшы топ мамандары екі әдістемелік құрал әзірледі. Этномедиация бағытын дамытуға арналған жобалар жүзеге асырылып, кәсіби және қоғамдық негіздегі медиаторлар арнайы курстардан өтті. Сыр өңіріндегі аналар кеңесінің «Мәдениетті ана – мәдениетті ұлт» жобасы үздік деп танылып, өзге өңірлерге тәжірибе ретінде таратылды, – деді облыс әкімі.</blockquote>Кейінгі кезде этномәдени бірлестіктердің атаулы мерекелері де назардан тыс қалған емес. Осы уақыт ішінде «Славяне» этномәдени бірлестігінің 25 жылдығы, татар этномәдени бірлестігінің 30 жылдығы, «Алекс» би өнері мектебінің 25 жылдығы, республикалық «Корё ильбо» газетінің 100 жылдығы аталып өтті. Облыстық ассамблея жанынан ақсақалдар кеңесі құрылды. «Өз еліңді таны!» жобасы аясында олар тарихи қалалар мен киелі орындарға саяхаттауда.Мемлекет басшысы елімізде жоғары білім қолжетімділігін арттыруды және 2025 жылға дейін беделді шетел университеттерінің 5 филиалын ашуды тапсырды. Осы орайда облыс әкімі бастаған делегация 22-25 мамыр күндері Корея Республикасының Сеул, Тэджон қалаларына және Чоллабук-до провинциясында іссапарда болып, Сеул қаласында Ұлттық ғылыми-техникалық, Шинхан университеттерінің президенттерімен кездескен болатын. Қызылорда қаласында Корея университеттерінің филиалдарын ашу және жергілікті үздік мектеп түлектері үшін арнайы гранттар бөлу жұмыстарының басталғанын да облыс басшысы айтып өтті. Бірнеше айдың ішінде Ресей, Өзбекстан елдерінің Бас Консулдарымен кездесулер өтіп, облыстың сауда-экономикалық, инвестициялық, мәдени-рухани, туризм, білім және ғылым салаларында өзара ынтымақтастық орнату жөнінде нақты ұсыныстар талқыланғанын тілге тиек етті. Бұл жұмыстар аймақ экономикасының тұрақты дамуына серпін беріп, өңірдегі қоғамдық келісім мен бірегейліктің нығаюына өз септігін тигізе бермек.Сессия барысында облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының мүшесі, облыстық мәслихат төрағасы, тарих ғылымдарының кандидаты Наурызбай Байқадамов қазіргі қоғам үлкен трансформация үстінде өмір сүріп жатқанын, елдің тыныштығы мен бірлігіне ештеңе жетпейтінін айтты. Сонымен бірге ассамблеяның маңызды рөліне тоқталды.<blockquote>– Халқымыз бірлік пен тыныштықтың қадірін қаншалықты маңызды екенін өз көзімен көріп, бастан өткізді. Президенттің бастамасымен қолға алынған саяси реформалар бағдарламасы барлық этносты бір ұлтқа біріктірудің жаңа платформасына айналып келеді. Кейбір үстірт түсінетін адамдар ассамблеяның қажеттілігі қанша деп, біржақты көзқарастарын да білдіріп жатады. &nbsp;Мұны біз этноцентристік көзқарас ұстанатындар деп қабылдаймыз. Ал ассамблея аз этностарға қазақ қоғамы мен мемлекетке сіңісіп кету үшін қажет. Олармен бірге қоғамның бірегейлігін қалыптастырып, проблемаларды &nbsp;сараптап, болжам жасап отыруымыз – алдымен мемлекет құрушы қазақ ұлты үшін қажет. Қазір елдің ішінде бүлік тудыруда этникалық алауыздық, тілдік, діндік текетірестерді қолдану оп-оңай. Өйткені біздің қоғамда тек қана көп этнос немесе көп конфессия ғана емес, әлемдік үрдіске қатысты өркениеттік ұстанымдардың да белгісі байқалып келеді, – деді Наурызбай Сейтқалиұлы.</blockquote>Сондай-ақ, ол тап қазіргі оқиғаларға, көзқарастар мен ұлтаралық таным-түсініктерге қатысты да қоғамдық пікірді елекке салып өтті.<blockquote>– Қазіргі әлемдік жанжалдардың басым бөлігі өркениеттер арасындағы қақтығыс ретінде қалыптасып келеді. Қазақ қоғамының да сыртқы қысымдарға ұшырауы, ішкі өзара әзіл де болса айтатын қала мен дала, шала мен таза қазақ, ескі қазақ, жаңа қазақ, орыс пен украинді қолдайтын, қолдамайтын қазақ, ассамблеяны жақтайтын, жақтамайтын сияқты бөлініс белгілері біз үшін қаншалықты қажет? Бұның барлығы ішкі іріткілерге себеп болуы ықтимал. Ал қазақтардың болашағы ұлттық бірліктің дұрыс &nbsp;шешілуіне тікелей байланысты екеніне ешкімнің дауы жоқ деп ойлаймыз. Әрқайсысымыз ұлттық мүдде дегенде даңғаза жасамай, сабырлы да ұстамды, табанды үлес қоса беруіміз тиіс. Сондықтан да ассамблея еліміздегі этностарды бір өркениетке тоғыстыру үшін құрылғандықтан, оның орнын жоққа шығаруға болмайды. Ассамблея басқа этностар үшін емес, алдымен қазақ ұлты үшін қажет, – деді.</blockquote>Басқосуда баяндамашылар келелі ой айтып, мұнан өзге де қоғамдағы мәселелерді қозғады. Облыстық Қазақстан халқы ассамблеясы жанындағы ақсақалдар кеңесі төрағасының орынбасары, философия ғылымдарының докторы, профессор Баймырза Қожамберлиев ел бірлігінің маңызына тоқталып, татулық пен келісім, бірегейлік жай ұрандаған сөздер емес, әр адамның ұстанымына айналу керегін айтты. Ал облыстық ҚХА жанындағы аналар кеңесінің мүшесі, онкология орталығының дәрігері Юн Виктория кейінгі уақытта жасөспірімдер мен мектеп оқушыларының арасында синтетикалық есірткіге тәуелділіктің артқанын және мұндай заттардың дәріханаларда нұсқаулықсыз оңды-солды сатылып жатқанына назар аударды.Күн тәртібінде облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының қоғамдық негіздегі орынбасары қызметіне облыстық татар этномәдени бірлестігінің төрағасы, ұзақ жылдар білім саласының дамуына үлес қосқан білікті ұстаз, ардагер Галия Гизатуллина тағайындалды. Бүгінге дейін осы қызметті атқарған өзбек этномәдени бірлестігінің жетекшісі Кахар Дадашевке алғыс білдірді.Облыс әкімі, облыстық ҚХА төрағасы Нұрлыбек Нәлібаев сессияны түйіндей келе, осы салаға жауапты тұлғаларға тапсырмалар беріп, бірқатар міндеттерді жүктеді. Алдағы уақытта облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының өкілдерімен жарты жылда кемінде бір рет кездесудің жұмыс кестесі әзірленіп, жүзеге асырылуы керек. Этносаралық қатынастар саласындағы мемлекеттік саясатты түсіндіру бойынша белсенді ақпараттық жұмыс, этномәдени бірлестіктердің, Қазақстан халқы ассамблеясының қоғамдық құрылымдары мен олардың белсенділерінің маңызды қоғамдық бастамалары мен жобаларын қолдау жалғаса береді. Аймақ басшысы облыстық құрылыс, сәулет және қала құрылысы басқармасына облыстық мәдениет және спорт басқармасымен бірлесіп тарихи-мәдени, рухани ұйымдарды біріктіретін типтік үлгідегі «Руханият» орталықтарының жоба-сметалық құжаттамасын және эскиздік жобасын әзірлеуді жеделдетуді тапсырды. Жауапты басқармаларға тәрбие, жасөспірімдерді есірткі мен психотроптық заттардан қорғауды үйлестіру жұмыстары жүктелді. Сонымен қатар «Достық үйін» жөндеу жұмыстарына қаржы бөлу, «Достық аллеясына» сахна және ашық аспан астындағы кітап сөресін ұйымдастыру тапсырылды.Алқалы жиын соңында Сыр өңірінің рухани-мәдени дамуына этносаралық бірлік пен қоғамдық келісімнің сақталуына үлес қосқан бірқатар азаматтар мен ардагерлер марапатталды.

Облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының ХХV сессиясы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Жедел ішек инфекциялары – бұл бактериялар, вирустар, қарапайымдылар тудыратын және балалар мен ересек адамдарда ішек қызметінің бұзылуымен (диарея) сипатталатын жұқпалы ауру. Бұл әлемде ең көп таралған инфекциялардың қатарына жатады. Осы тұста Жалағаш аудандық СЭББ басшысының міндетін атқарушы Г.Айымбетова брифинг өткізіп, жұқпалы жедел ішек ауруларының алдын алу, аурудың белгілері туралы кеңінен ақпарат берді.Жедел ішек инфекциялары – бұл бактериялар, вирустар тудыратын және балалар мен ересек адамдарда ішек қызметінің бұзылуымен (диарея) сипатталатын жұқпалы ауру. Жұқпалы жедел ішек ауруларының бас көтеретін мезгілі қазіргідей жаз айлары болып есептеледі. Бұл ішектің ауруға шалдығуынан, кейде іштің бұзылуы, организмнің кейбір тағамдарды қорыта алмауымен байланысты.Өйткені бұл мезгілдерде ауа-райының жылып, күннің ыстық болуы ауру қоздырғыштарының сақталып қана қоймай, тез бұзылатын тағам түрлері ет, сүт, ба¬лық өнімдерінде, салаттарда, кремді, кондитерлік өнімдерде көбейе түсуіне қолайлы әсер етеді. Сонымен қатар жаз, күз мезгілдерінде &nbsp;топырақпен, тыңайтқыштармен ластанған көкөніс, жеміс-жидектерді жумай жеу аурудың көптеп тіркелуіне себеп болады.&nbsp;Брифингте айтылған мәліметтерге сүйенсек, жұқпалы жедел ішек инфек-циясының алғашқы белгілеріне іштің жиі, су сияқты өтуі, дене қызуының көтерілуі, нәрестенің емуден бас тартуы, асқа тәбетінің болмауы, шөлдеу, құсу, бас ауру, жалпы әлсіздік, селқостық, мазасыздық, ауырсыну, дәретінде қан қоспасының немесе кілегейдің пайда болуы жатады. Науқаста қайталамалы құсу орын алып, іш өткен сайын баланың жағдайы ауырлай түседі. Өйткені ағза өз тіршілігіне қажетті су мен тұздарды көп жоғалтады. Жоғарыдағы аталған клиникалық белгілер пайда бола бастағаннан дәрігерге көріну керек. Мұндай кезде дәрігер келгенше немесе жеткенге дейін біраз уақыт кетеді. Сондықтан мүмкіндігінше ем жасай бастаған жөн. Ол үшін сұйықтықты молынан көбірек ішкізген жөн. Маманның сөзінше, өздігінше емделу аурудың асқынуына әкеліп соғуы да мүмкін, тіпті созылмалы фор¬ма¬ларына ұласуы да ғажап емес.&nbsp;Ал Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, дамушы елдерде жыл сайын 1 млрд ішек аурулары тіркеледі, олардың ішінде 5 жасқа дейінгі балалардың үлесі 65-70 пайызды құрайды. Жыл сайын диареядан 3 млн бала көз жұмады. Бұл жұқпалы ауру әлемде және біздің елімізде де ең көп таралған. Бұл аурумен барлық жастағы адамдар ауырады. Бірақ аурудың қауіптілігі 2 жасқа дейінгі балалар үшін өте жоғары деп есептеледі.– Ауданымызда биылғы жыл басынан 11-ші шілде аралығында ЖЖІИ-ның алғашқы диагнозымен 71 жағдай тіркеліп, 100 мың халыққа шаққандағы көрсеткіш 197,6 құрады. Сырқаттанушылықтың 81,6 пайызы 14 жасқа толмаған балалар үлесінде болып, оның 22,4 пайызы 1 жасқа толмаған және &nbsp;32,7 пайызы 1 жастағы сәбилер құрады. Ал жұқпалы жедел ішек аурулары асқазан-ішек жолдарының қабы¬нуымен сипатталатын патогенді, шартты патогенді бактерия, вирустан &nbsp;болатын, диареямен, адам ағзасының уыттануымен және сусыздануымен сипатталатын әртүрлі жұқпалы аурулар тобы. Жедел жұқпалы ішек ауруларының тобына дизентерия, іш сүзегі, А, В паратифтері, тағамдық токсикоинфекция, сальмонеллез, гастроэнтериттер жатады. Жоғарыда аталған жұқпалы ішек аурулары бір топқа жатқанымен, ауруларды әртүрлі қоздырғыштар тудырады және олар әрқалай өтеді, – деген Г.Айымбетова аталған ауру әлемде кең таралған дерттердің бірі екенін де жасырмады. Яғни инфекция ауыз арқылы жұғып, қоздырғышы ішекте өсіп жетіледі, микробтары нәжіспен сыртқы ортаға түсіп тарайды. Тағы да қайталап өтейік, инфекция гигиеналық тазалықтың төмен дәрежеде болуынан, азық-түліктерден, яғни жуылмаған көкөніс, пісірілмеген сүт, сапасыз, шала пісірілген тағамдармен тамақтануда, сондай-ақ, ауыз суды қайнатпай ішу, лас суға түсуден де жұғуы мүмкін. Ал жаз айларындағы негізгі тасымалдаушысы шыбын.Брифингте айтылған мәліметтерге сүйенсек, жұқпаның негізгі көзі – науқас адам. Маманның сөзінше бұл дерттің алдын алудағы бірден-бір жол – сақтық шараларын қатаң сақтау. Өйткені барлығы денсаулыққа немқұрайды қараудан, салғырттықтан болатыны даусыз. Ал науқастары саны бойынша алдыңғы тізімде тұрған жұқпалы жедел ішек инфекциясының алдын алу шаралары аса қиындық туғызбайды. Мәселен, сәбилерді 1 жасқа дейін тек қана ана сүтімен қоректендіру, жеке бас тазалық шараларының қарапайым қағидаларын сақтау, суды тек &nbsp;қайнатылған түрде, сүтті пісіріп ішу, көкөністер мен жеміс жидектерді мұқият жуу, қайнаған сумен шаю, ас дайындауға, ыдыс жуу және ауыз су үшін ашық су &nbsp;көздерін пайдаланбау, дайындалған тағамдарды ашық қалдырмау, исі, дәмі, сақтау мерзімі бұзылған азық-түліктерді пайдаланбау, тез бұзылатын тағамдарды тоңа¬зытқышта сақтау, жиналып қалған лас- қоқыстарды уақытылы тазалап отыру, ауру тасымалдаушы болып табылатын шыбындарға қарсы есік, терезелерді торлау, әртүрлі дәрілерді пайдалана отырып жою, балаларды әрбір тамақтандырар және тамағын дайындар алдында қолды жақсылап сабындап жуу керек, оның әрбір затын, ойыншықтарын, бөтелкесі мен емізіктерін таза жағдайда ұстау аталған дерттен сізді сақтайды. Ең бастысы ішек инфекцияларының алдын алу үшін жеке бас тазалығын қатаң сақтаңыз.Брифинг барысында айтылған аурудың алдын алу шаралары мен алғашқы белгілері қарапайым болғанымен, әлемде осы аурудың өршіп тұрғанын айтады маман. Тағы айта кететін жайт, жұқпаның негізгі көзі науқас адам, сондай-ақ ауру тасымалдаушылары болып табылады. Су, тағам және тұрмыстық қарым-қатынас арқылы таралады. Сондай-ақ бала күтімінің нашарлығы және сәбилерді қосымша тамақтандыру кезінде ас дайындаудағы &nbsp;тиісті ережелердің сақталмауы аурушаң-дықтың &nbsp;сәбилер арасында тіркелуінің негізгі себептері болып отыр. Көбіне екі жасқа толмаған нәрестелер арасында инфекция көптеп тіркелетінінің бірден-бір себебі де осы.

Сақтық шаралары аурудың алдын алады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Елдегі сот жүйесінің тарихы қазақ билерінен бастау алады. Олар Шыңғыс хан қағанатының заң ережелерін бекіттірген. Майқы би «Орда биі» атанған. Ол кезеңнен «Түгел сөздің түбі – бір, түп атасы – Майқы би» деген даналық сөз қалған. Беріде қазақ құқығының жүйеленген қайнар көзі болып табылатын «Қасым ханның қасқа жолы», «Есім ханның ескі жолы» деп аталатын дала заңдары жарияланды. Заңдар жинағы – «Жеті жарғыны» бекіттірген, Әз Тәуке ханның тұсында билік еткен үш төбе биіміз – Төле би, Қазыбек би мен Әйтеке би төрге шықты.&nbsp;Бүгінде сот билігі Қазақстан Республикасының атынан жүзеге асырылады және азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауға, заңдардың, өзге де нормативтік-құқықтық актілерінің, халықаралық шарттарының орындалуын қамтамасыз етуге қызмет етеді.Жалағаш аудандық сот төрағасы А.Мизанбаев 2023 жылдың 6 айында сот әділдігін жүзеге асыруда атқарылған жұмыстардың қорытындысы бойынша сала қызметкерлерінің және де БАҚ өкілінің қатысуымен баспасөз конференциясын өткізді. Баспасөз конференциясында аудандық сот төрағасы баяндама жасап, бірқатар сұрақтарға жауап берді.&nbsp;Нақтырақ тоқталсақ, аталған мерзімде аудандық сотта барлығы 369 &nbsp;іс қаралып, аяқталған. Оның ішінде, азаматтық 203, қылмыстық 34, әкімшілік құқық бұзушылық 132 іс қаралған. Аяқталған 203 азаматтық істер бойынша, сот бұйрығы 24, &nbsp;шешім 117, тоқтатылған іс саны 38, қараусыз қалдырылған 24, басқа соттың қарауына жолданғаны 1. Тоқтатылған азаматтық істерге қатысты медиация бойынша 38, оның ішінде сотқа дейінге хаттама негізінде 28 іс бойынша жұмыс жүргізілген. Азаматтық істер бойынша ең көп қаралған даулар шарт бойынша міндеттемеден туындаған даулар, яғни банк заем шарты, қарыз ақша өндіру 37, &nbsp;неке бұзу 36, кәмелетке толмаған балаларды асырап бағу үшін алимент өндіру жайлы талаптар 24 болса, заңдық маңызы бар фактіні анықтау жайлы 22 арыз қаралған.Қылмыстық істер бойынша 34-і аяқталған, ал 11 іске үкім шығарылған, 17-сі тоқтатылған, сондай-ақ 17-сі медиация тәртібімен татуласқан, 5 іс соттылығы бойынша жолданған және 13 адам сотталған.&nbsp;– Қазақ қоғамындағы белгілі бір тектілік қасиеттерді ұстанған турашыл би-шешендеріміздің «қара қылды қақ жарған» әділ шешімдерінің ел, ру арасында орындалуы міндетті шарт болып табылған. Әрбір би әділ шешімдерінің өз ортасына ғана емес, дүйім жұртқа жайылғанын қалаған. Осындай мәртебе арқылы ел сеніміне ие болып, үмітін ақтау үшін аянбай қызмет еткен. Сондықтан әрбір азаматқа әділ жаза &nbsp;түрлерін тағайындауға міндеттіміз және қызметтік жағынан да, моральдік жағынан да парызымыз болып табылады. Жаза түрлеріне нақтырақ тоқталсам, 1 азамат қоғамдық жұмысқа тартылды, &nbsp;4 азаматтың бас бостандығы шектелді, бас бостандығынан айыру 6, 1 азаматқа айыппұл міндеттелді, 1-еуіне шартты жаза тағайындалды. Аяқталған істердің санаттарына тоқталсақ, жеңіл санаттағы қылмыс 4, ауырлығы орташа қылмыс 7, ауыр қылмыс 10, ал тағы 10 іс теріс қылық санатындағы қылмыс болып табылады. Аяқталған &nbsp;қылмыстық істердің ең көп қаралған қылмыс санаты бойынша, ҚР ҚК-нің 188-1 бабы, мал ұрлығы бойынша 3 іс, &nbsp; ҚК-нің 188-бабы, ұрлық, яғни бөтеннің мүлкін жасырын жымқыру мақсатында 7 іс, ҚР ҚК &nbsp; 187 бап, ұсақ-түйек жымқыру бойынша 11 іс, есірткі затын заңсыз егу, тасымалдау санатында 3 іс қаралды. Жалпы, қаралған әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша 139 істің аяқталғаны 132 болса, жаза тағайындалғаны 89, тоқтатылғаны 42, соттылығы бойынша жолданғаны 1, тараптардың татуласуына байланысты медиация тәртібімен тоқтатылған 19 іс. Жаза тағайындалғандары бойынша, айыппұл 50, ескерту 5, қамаққа алу 34, көлік құралын басқару құқығынан айыру 12, көлік құралын басқару құқығынан айыру қосымша жаза ретінде 12 адамға жаза қолданылды. Әкімшілік құқық бұзушылықтың ең көп қаралған санаты бойынша көлік құралын алкогольді масаң күйде басқару 12, &nbsp;жеке бастың құқықтарына қол сұғатын, оның ішінде ұрып-соғу, отбасы-тұрмыстық қатынастарда тұратын адамды ұрып соғу 14 іс келіп түскен. 1 іс келесі тоқсанға қалса, 6 іс біріктірілді. Есепті мерзімде сотпен азаматтық істер бойынша 1, &nbsp;жеке ұйғарым, қылмыстық іс бойынша 1, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша 6 іске жеке қаулылар қабылданды, – дейді аудандық сот төрағасы.Баспасөз конференциясын қорытындылай келе сот төрағасы алдағы уақытта да сот төрелігінің сапасын арттыруға, сот жүйесін нығайтуға барлық шаралар қолданылатынын атап өтті. Әрине, сот саласы ешқашан жеңіл болмаған және болашақта да оңай болмайтыны белгілі. Сондықтан еліміздегі сот жүйесінің дамыған мемлекеттер сапына қосылуына үлес қосу – мәртебе әрі мақтаныш.&nbsp;Иә, сонау заманнан қалыптасқан әділетті үкім шығара білген билердің жолы қазіргі тәуелсіз елеміздің сот жүйесіне бағыт-бағдар болары сөзсіз. «Тура биде туған жоқ, туғанды биде иман жоқ», «Ханда қырық кісінің ақылы болса, биде қырық кісінің ары бар» деген бабаларымыздан қалған ұлы сөз бар. Қазақ қоғамындағы белгілі бір тектілік қасиеттерді ұстанған турашыл би-шешендеріміздің «қара қылды қақ жарған» әділ шешімдерінің ел, ру арасында орындалуы міндетті шарт болып табылған. Әрбір би әділ шешімдерінің өз ортасына ғана емес, дүйім жұртқа жайылғанын қалаған. Осындай мәртебе арқылы ел сеніміне ие болып, үмітін ақтау үшін аянбай қызмет еткен.

Жалағаштық сот 6 айда 369 іс қараған

Сырдария ауданының әкімі Берік Сәрменбаев кезекті жұмыс сапары Қоғалы ауылында жалғасын тапқаны мәлім. Бүгінде аудан әкімі желілік кестеге сәйкес, &nbsp;ауданға қарасты елді мекендерді аралап жүргені мәлім. Бұл ретте, аудан басшысы Қоғалыкөл ауылдық клубының жұмысымен танысып, «Сыр көгіндегі сырлы әуен» атты ауылдық клуб үйірмелерінің концерттік бағдарламасына қатысты.Іс-шара барысында аудан әкімі Берік Сәрменбаев ауыл тұрғындарына жылы лебіздерін жеткізді.<blockquote>– Қоғалыкөл ауылының қасиетті топырағы көпке аян. Мұнда елімізбен қатар, алыс-жақын шетелге танымал таланттар түлеп ұшқан. &nbsp; Біз қашанда ауылды түлетугне барымызды саламыз. Қазіргі уақытта ауыл беркелі тіршілігін қалыптастырып, ырзық-несібесін жерден теруде. Ауылда кәсіп ашуға ниетті азаматтар қатары жеткілікті. Сондықтан біз ауыл азаматтары қай кезде де, қолдаймыз. Бүгін керемет кештің куәсі болып отырмыз. Ауыл мәдениеті дамыса, өнерлі жандар көпте шығатыны сөзсіз, – деді аудан әкімі.&nbsp;</blockquote>Негізінен, ауыл мәденеиеті де таланттарға кенде емес. Аудан басшысы ең алдымен клуб үйінің жалпы жұмысымен танысты. Қоғалыкөл ауылдық клуб үйі 2012 жылы салынып, пайдалануға берілген, 150 орындықты көрермендер залы бар. Қоғалыкөл ауылдық клуб үйінің жанынанан құрылған 5 үйірме жұмыс жасайды.Ауылдық клубта өткізілген «Сыр көгіндегі сырлы әуен» атты клуб үйірмелерінің концерттік бағдарламасында жас таланттар ән шырқап, көрерменге көтеріңкі көңіл-күй сыйлады.Қоғалыкөл ауылы - Сырдария ауданындағы ерекше елді мекендердің бірі. Бұл ауыл Тұрсынбай датқа тұрғызған "Құлболды" ишан кесенесі тұрған жер. Батысында ең биік "Жетімасар" құмы тұр. Соғыс жылдарында колхоздың бидай еккен жері – "Қырық жігіт" алқабы да осы жерде. Ауыл маңында орта ғасырлық Баршынкент шаһарының орнына үшінші жыл қатарынан археологиялық қазба жұмыстары жүргізілуде.Ауыл даңқын жоғарғы кеңеске депутат, мемлекеттік сыйлықтың иегері болған Жаңбырбай Қожауов, егіс, мал фермаларын басқарған Сражаддин Әбибуллаев, бұлардың ізін қуа Рабиға Іздіқұлова, механизатор күрішші Гүлжауһар Әдікенова, Гүлнар Әлекеева мен Рахима Досжановалар ел мақтанышына айналды. Ауылдан тұңғыш Ленин орденін алған механизатор Жақсылық Алдамұратов та осы ауылдан. Бұл ауыл алаштың азаматтары Серәлі, Сейдәлі Лапин, Мұңайтпасовтар, сонан соң сахна жұлдызы, шебер актриса, театр падишасы атанған Сәбира Майқановалардың кіндік қаны тамған жер. Ауылдың батыс беткейінде "Қожықтың қыстауы" деген жер әлі бар. Бұл әйгілі "Қыз Жібек" фильмін әлемге танытқан режиссер Сұлтан Қожықовтар әулетінің ата қонысы болған.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары