<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Білім беру сапасын арттыру – бүгінгі күннің басты талабы. Мұғалімдердің біліктілігі, оқушылардың білім деңгейі бойынша қаладағы білім ошақтарында айтарлықтай жетістіктер бар. Оны түрлі деңгейдегі олимпиада, республикалық, халықаралық дәрежедегі білім додаларында үздік шығып жүрген оқушылар жетістігінен байқауға болады.&nbsp;Бүгінде Қызылорда қаласы бойынша қалалық білім бөліміне қарасты 55 жалпы білім беретін және 1 кешкі мектеп жұмыс жасайды. Оның ішінде білім беру жүйесіндегі талапқа сай 11 мектеп-лицейі (№3, 5, 7, 10, 11, 15, 23, 101, 136, 264, 268, 282) мен үш мектеп-гимназия (№1, 9, 212), бір дарынды балаларға арналған Абай атындағы «Мұрагер» мектебі бар.&nbsp;Қаланың демографиялық көрсеткіші көбейген сайын қалада білім ордаларына деген сұраныс артқан. Мәселен, биылғы оқу жылында қала мектептерінде 68 268 оқушы білім алған. &nbsp;Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 1299 оқушыға артып отыр. Осы орайда қалада 3 ауысымды мектеп мәселесін шешу қолға алынуда. Ол мақсатта үш ауысымда сабақ беретін білім ордаларынын жанынан қосымша бастауыш сыныптарға арналған білім нысандары бой көтеруде. Бүгінде аталған қосымша білім ғимараттарының бірқатарының құрылыс аяқталды. Кейбіррі алдағы уақытта аяқталады. Ал, жалпы алғанда жаңа білім ғимараттары алдағы оқу жылында оқушылардың игілігіне берілмек. Одан бөлек, биыл «Жайлы мектеп» жобасы аясында заманауи үлгідегі білім ордалары да бой көтереді. Қазіргі таңда оның құрылыс жүргізу орынджары белгіленіп, сол аумақ бойынша іргетасын қалау жұмысы басталмақ. Бұл да өө кезегінде соңғы үлгідегі, заманға сай барлық талапты қамти алатын білім беру ордасына айналады. Онда бастауыш сынып оқушылары бөлек блокта, жоғары сынып бөлек ғимаратта білім алатын болады. Сондай-ақ, оқушылардың сапалы білім алуы үшін бар мүмкіндік жасалмақ.&nbsp;Шәкірттерге сапалы білім дарытуда мұғалімдерге қойылар талап та жоғары. Бүгінгі күні ұстаздар қауымы заман талабына сай жан-жақты, ізденімпаз білімді, білікті, бала жүрегіне жол таба білетін қабілетті болуы да шарт. Қазіргі таңда қала бойынша орта білім беру ұйымдарында жалпы 7 480 мұғалім дәріс береді екен. &nbsp;Олардың 6614 жоғары білімді болса, 466 арнаулы орта білімді мұғалімдер болып табылады. &nbsp;Ал, олардың ішінде педагогтардың 346 жоғары санатты, 548-і І санатты, 557-і ІІ санатты мамандар, педагог-шебер 12, педагог-зерттеуші 2172, педагог-сарапшы 1822, педагог-модератор 1433 маман. Мұғалімдерге қойылатын талаптың нәтижесі оның шәкірттерінің жетістігінен байқалатыны анық. Бұл ретте қалада өз ісінің үздігі болған, шәкірттерін білім нәрімен сусындатып еңбек жолында талай белесті оқушыларымен бірге бағындырып жүрген ұстаздар жетерлік. Қайсыбір кезеңде болмасын қаладағы ұстаздар қауымы түрлі білім бәсекесінде өзі де, оқушылары да оқ бойы озып, топ жарып жүргенін жасыра алмаймыз. Бұл да болса білім саласындағы басты жетістіктің және жүйелі жұмыстың көрінісі деу артық болмас. Биыл Қызылорда қаласы бойынша 2022-2023 оқу жылында жалпы білім беретін 55 мектепті 2 668 оқушы бітірді. Қазіргі таңда оның 2528-і яғни, 94,7 проценті мамыр айының &nbsp; 22-сінен бастап шілде айының 5-і аралығына дейін &nbsp;Ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысады. Ұлттық бірыңғай тестілеудің алғашқы кезеңінде жоғары балл жинап мектеп абырой асқақтатып, өз дәрежесін биіктен көрсете білген оқушыларда баршылық.&nbsp;Ал, білімді де саналы ұрпақты қалыптастыруда мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының үлесі зор. Бұл ретте, бүлдіршщіндерге алғашқы тәлім көрсетіп, мектеп кезеңіне дайындықпе жіберетін балабақша ұйымдарын атап өткен жөн. Қазіргі күні қалалық білім бөліміне қарасты 248 мектепке дейінгі білім беру ұйымдары бар екен. Оның ішінде 28 мемлекеттік балабақша болса, 214 жеке балабақша, 6 мектепке дейінгі шағын орталық жұмыс жасайды. Мемлекеттік балабақшаға баратын бүлдіршіндер саны бүгінде 5 мыңнан асады, ал жеке балабақша тәрбиеленушілері 17337 бала. Ата-аналардың өз таңдауы бойынша мектепке дейінгі шағын орталыққа баратын балалар саны 95 екен. Жалпы алғанда қалада &nbsp;мектепке дейінгі тәлім-тәрбие орындарында тәрбиеленуші 25487 бала бар екен. Сонымен қатар, 3-6 жас аралығындағы балаларды балабақшамен қамту көрсеткіші қалада 100 процентті құрайды. Алдағы уақытта мектепке дейінгі тәрбие орындарына 2 жастан бастап бала қабылдау жұмысы қолға алынбақө. Бұл өз кезегінде қаладағы балабақша санының артуы мен ата-аналардың баланы ертен жастан балабақшаға беруіне қолайлы мүмкіндік болмақ.&nbsp;Балаларға тек білім алып қана қоймай, сегіз қырлы, бір сырлы өнерпаз болуы да заман талабына айналып отыр. Мұны жіті түсінген ата-аналарда балаларын түрлі үйірмелерге беруді қолға алған. Бір қуанарлық жайт, бүгінгі таңда балалардың шығармашылық тұрғыда дамыту мемлекеттің қолдауына ие болған. Соған сәйкес, қалада түрлі үйірме жұмыстары тегін қызмет көрсетеді. Қазіргі таңда қалалық білім бөліміне қарасты мектептен тыс 5 мекемеде 5766 бала үйірмеге қатысады екен. Оның ішінде қалалық қосымша білім беру орталығы, Тасбөгет кентіндегі оқушылармен жасөспірімдер үйі, «Өнер» мектебі және №264,267 мектептер жанындағы қосымша білім беру орталықтары бар. Ал бұдан бөлек, жек үйірмелер де балаларға тегін қызмет көрсетеді.&nbsp;

Қызылордалық өрендердің білімді, өнерлі болуына мүмкіндік зор

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Елімізде маңыздылығы жағынан ет наннан кейін екінші тұратындықтан, халық еттің, дәмді, сапалы әрі қолжетімді болғанын қалайды. «Ет жесең тісіңе, жемесең түсіңе кіреді» деген сөз бүгінгі күнге дәл айтылғандай. Ал оның бағасы қандай? Өзге өнімдердердің ше? Бұқараның қалтасына салмақ салмайды ма? Бағаны тұрақты түрде бақылап отыратын мамандар төмендегіше мәлімет берді.Облыста белгіленген 19 түрлі әлеуметтік маңызы бар негізгі азық-түліктің бағасы бөлім тарапынан тұрақты түрде бақылауға алынып, облыстық ауыл шаруашылығы басқармасына және аудан әкімдігіне күнделікті жүргізілген мониторинг жолданып отырады.Ауданға азық-түліктің басым бөлігін (ұн, күріш, қант, макарон өнімдері, өсімдік майы, картоп, жуа, сәбіз, қырыққабат) тағы басқа өнімдерді кәсіпкерлер сыртан тасымалдап әкеліп сатуда. &nbsp;Сол себепті бағаларда ауытқулар бар. Дегенмен азық-түлікпен тұрақты қамтамасыз етіп отырған кәсіпкерлермен жеке сөйлесіліп, дүкендерде өнімдерге негізсіз баға өсірмеуі жөнінде айтылып, әкімшілік жауапкершілік қаралатындығы туралы ресми ескертпе хаттар берілуде.&nbsp;«Жақсат» коммуналдық базарының жанынан «Әлеуметтік дүкені» ашып, аудан халқы қол жетімді бағада тұтынуына жұмыс жасалды. «Әлеуметтік дүкен» ішінде негізгі азық-түлік өнімдері мен ет сатуды &nbsp;үйлестіріп отыр. Әлеуметтік дүкеннен көп балалы, аз қамтылған отбасылары азық-түлік алуларына мүмкіндік жасалған.

Баға тұрақтылығы бақылауда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Ол әрі құрылысшы, әрі химик-биолог. Өмір жолында қос мамандықтың тек игілігін көрді. Оқып-тоқығанын, көріп-білгенін, түйген тәжірибесін туған жерінің өсіп-өркендеуіне арнады. Қызмет қуған жоқ. Өзіне жүктелген міндетті жауапкершілікпен атқарды. Тіпті, кезінде облысты басқарған Бердібек Сапарбаев оны «Аймақтың бас бағбаны» дейтін. Бір қызығы, бас бағбанның бақшасында тропикалық жемістер өседі. Міне қызық.<blockquote>«Мен әуелі құрылыс техникумын бітірдім. Артынша жоғары білім алу мақсатында педагогикалық институттың химия-биология факультетін оқыдым. Еңбек жолымды қазақ күріш ғылыми-зерттеу институтында қарапайым маман қызметінен бастап, кейін 3 жылдай директордың орынбасары қызметін атқардым. Бұдан кейінгі еңбек жолым «Мелиоратор» серіктестігінде жалғасты. Бұл уақытта көркейту-көгалдандыру бойынша сол уақытта аймақты басқарған Бердібек Сапарбаевтың берген «аймақтың бас бағбаны» деген атағым да бар еді. Мемлекеттік сыйлық иегері болғанмын. Бірнеше медаль да бар. Бір күні облыс әкімі Икрам Адырбеков шұғыл шақыртып жатыр деген хабар келді», – деп бастады Келдібай аға бізбен әңгімесін.&nbsp;</blockquote>Жетпістен асса да әлі ширақ, еңбекқор азаматтың қызметтегі елеулі жылдары осы сәттен бастау алса керек. Табан асты аймақ басшысынан шақырту алған кейіпкеріміз өзін нендей жағдай күтіп тұрғанын білген жоқ. Қандай жағдай болмасын жөн-жосығы белгісіз болса, адамды алдымен үрей билейді емес пе? Ол да сол сәтте сондай күй кешіпті. «Білдей аймақ басшысы қарапайым қызметкерді арнайы шақыратындай не болды екен?», «Әлде бұрыс кеткен жерім бар ма еді?» деген ой әкім алдына барғанша маза бермеген.&nbsp;<blockquote>«Содан не керек, алып-ұшып облыс әкімнің алдына бардым. Аймақ басшысы байыпты қалыпта «Сіз, аймақта нөмірі бірінші бағбан екенсіз ғой» деді. Түсінбеген күйі мен отырмын үнсіз. «Өзіңіздің туып-өскен жеріңізді көгалдандыруға үлес қоспай жүргеніңізге жол болсын» дегенде әңгіме ауанын бірден түсіне қойдым. Мен чемпион бағбан болғаныммен ешкім менен көмек сұрап, іздеген жоқ. Содан не керек, &nbsp;дүйсенбіден бастап жаңа қызметке ауыстым. Қаланы көгалдандыру, суландыру жұмысы менің жауапкершілігіме берілді», – дейді кейіпкеріміз.&nbsp;</blockquote>Міне, осы кезден бастап Келдібай аға қаланы жасыл желекке айналдырудың білек сыбана қамына кіріседі. Облыс орталығын көгалдандыруға аймақ басшысынан бастап баса ден қойған. Сырдың ауа-райының ыстығы бір бөлек, құрғақтығы, шөлейттігі өз алдына. Сондықтан көпшілік өңірде ағаш өсіру, көгалдандыру бос әурешілік деп қабылдайтын. Кейін мұның бәрі құр сөз екені іспен дәлелденді емес пе?&nbsp;Жасыл желек жанға саяТұңғыш Президент – Елбасының бастамасымен 2005 жылдан бастап «Жасыл ел» бағдарламасы жүзеге аса бастады. Еліміздің барлық өңірінде қанат жайған жобадан Сыр өңірі де қалыс қалмаған. Мұны сәті келген іс деуге болатын шығар. Қаланы көркейту-көгалдандыру саласына нағыз маманның келуі – бұл бағдарламаның оңтайлы жүзеге асуына сеп болған сыңайлы. Қазіргі Президент саябағы, облыстық полиция департаментінің алды, Бейбарыс сұлтан көшесінің екі жағы сынды біршама аумақ жасыл желекке айналды. Ал оның барлығының жоба жоспарын, жүзеге асуын Келдібай Бектұрғанұлы қадағалап отыратын.&nbsp;<blockquote>«Қаланың көркейту-көгалдандыру саласына келгесін «Жасыл ел» бағдарламасы басталды. Түпкі мақсаты – көгалдандыру, тазалықты сақтау, табиғатты қорғау, күтіп, ұстау ғой. Мемлекеттік бағдарлама аясында оған бөлінген қаржы бар. «Жасыл ел» бағдарламасымен жастарды жұмысқа тарту көзделген. Соның барлығын ұйымдастыру маған жүктелген міндет. Сонымен не керек, ағаш отырғызуды Бейбарыс Сұлтан көшесінен бастадық. «Ақмешіт-Сырдария» мешітінен бастап дарияға дейінгі аумақ көгалдануы керек. Көшеттерді қазіргі М.Ықсанов атындағы Қызылорда политехникалық колледжінен алдық», – дейді ол бізбен әңгімесінде.&nbsp;</blockquote>Кейіпкермен бірге ағаштардың жайын көріп келеміз. Бүгінде осы көше бойында орналасқан бірнеше білім ордасы, «Ана мен бала» орталығы, тұрғын үйлер, облыс әкімдігі, банк, шығармашылық үйі бар. Осы мекемелерге жұмыс барысымен баратын, не онда жұмыс істейтін жандар егілген ағаштардың рахатын көруде. Әсіресе, аймақтың аптап ыстығында жасыл желектер жанға сая. Мұны көше бойымен жүріп өткен жүргінші жақсы түсінеді. Десе де, осы қаз-қатар тізілген ағаштардың біршама жерден кейінгі қалпы бұзылған. Байқасаңыз, бір жері қалың, бір жағы сиреп қалған. Бас бағбаннан мұның себебін сұраған едік.<blockquote>«Бұл бастама жақсы басталған еді. Артынша қаржы үнемдеу мақсатында сол маңға ағаш отырғызу әр ауданға тапсырылды. Арғы беті №264 мектеп-лицейі, бер жағында «Білім-инновация» лицей-интернаты тұсында ағаштар әркелкі отырғызылған. Сондай-ақ, әуелгідей тек бірыңғай терек ағашы емес, басқа түрлері егілген. Әр ауданнан ағаш отырғызуға келгендер кәнігі маман емес қой», – деді бағбан бізге мән-жайды түсіндіріп.&nbsp;</blockquote>Аяқ су қалай келді?Сусыз тіршілік жоқ. Иә, барша тіршілік иесі сусыз күн кеше алмайды. Сол сияқты ағаш отырғызу бір бөлек, оны күтіп-баптау, суару өз алдына бөлек жұмыс. Маман қаланы көгалдандыру тек ағаш егумен бітпейтінін білді. Еккен талдарды уақытылы суару керек. Ол үшін аяқ су тарту қажет. Осы орайда ол қалаға аяқ су жүргізудің жобасын жасауды қолға алады. Жоспар орындалса мұнысы игілікті іс болмақ.<blockquote>«Дария жағасында тұрып, аяқ судан таршылық көру ұят қой», – дейді әңгіме арасында Келдібай аға.&nbsp;</blockquote>Сөйтті де, өзінің осы жобаны жүзеге асыру үшін басшылыққа жазған ұсынысын сөзбе-сөз айтып берді.&nbsp;<blockquote>«Тасбөгет кентіндегі байырғы Сталин, қазіргі Байқадам каналынан бастау алатын, ұзынды 4,2 шақырымды құрайтын, Жібек Жолы көшесіне қарама-қарсы Сарқырама тектес бас арық &nbsp;салсақ, қаланың оңтүстік-шығыс бөлігі 62 процент аяқ сумен қамтамасыз етілер еді, – деп қала әкіміне ұсыныс хат жолдадым. Ол тұста шаһар басшылығына С.Қожаниязов келген. Ол ұсынысты қолдады. Енді бұған облыс әкімінің келісім керек. Сонымен не керек, ұсыныспен облыс басшысының алдына бардық. Жобаны мақұлдады. Сол мезетте қала басшысына қаржы көзін қарастыруды тапсырып, бас арық салу қолға алынды», – дейді өткеннен сыр шерткен кейіпкеріміз.</blockquote>Келдібай ағаның айтуынша, сол кезде жекеменшік мекемелер тарапынан қалаға аяқ су тарту көзделген. Соның бірін іске асырып көрген екен. Дегенмен жазда су айдаған насостар, қыста қатып қалып келер жылға жарамсыз болған көрінеді. Осыдан соң 6 ай сайын 500 мыңға насос орнатқанша, тиімді жолын қарастыруды ойлайды.&nbsp;Қазір Байқадам каналы тұсында 4 насос орнатылған Сарқырама тектес бас арық бар. Екеуі негізгі, екеуі резевте тұрған насос арқылы каналдың суы арыққа құйылады. Сол бас арық Тасбөгеттен бастау алып, №264 мектеп-лицейінің тұсынан тұйықталады. Әрі қарай арық, атыздар арқылы сол маңды аяқ сумен қамтамасыз етеді. Есесіне аталған аумақ жасыл желекке оранған. Тіршілік көзі табиғатқа нәр беріп, туған жердің тынысын аша түскен.&nbsp;Осы орайда, бас бағбан қаланы аяқ сумен толық қамтамасыз етудің тетігі – Қызылжарма каналын іске қосып, әр аумаққа арық жүргізу керек екендігін атап өтті. «Көгалдандыру үшін әуелі суын ойластыру керек» деген маман ағаш отырғызудағы тәжірибесімен де бөлісті.<blockquote>«Ағашты көктемде, күзде егеміз ғой. Екі мезгілде де отырғызған жақсы. Күзде еккен ағаштың түбіне су құйып, сонысымен қалдырасың. Көктемде &nbsp;нәтижесін береді. Ал, көктемде еккеннің жөні бөлек, күн жылынып, жердің тоңы жібіген тұста отырғызсаң күтімі жақсы болса, жайқалып шыға келеді. Біздің аймақты аптап ыстық, қолайсыз деп жатады ғой. Онымен келіспеймін. Қалауын тапсаң, кез-келген өсімдікті өсіруге болады. Мәселен, қарағайдың күтімі қиындау, дегенмен жасыл арша, шырша дегенді жерсіндіруге болады», – дейді ол.</blockquote>Бейнеттің зейнетіКезінде аймақта таптырмас маман болған Келдібай Бектұрғанов қаланы көркейту, көгалдандыруда келісті еңбек етті. Осы саладағы 650 жұмысшыға, 200-ден аса техникаға жауапты маман ретінде міндетін абыроймен атқарды. Жоғары да атап өткен «Жасыл ел» бағдарламасы аясында бөлінген қаржыдан шашау шығармай, студент жастарға да, қажетті өнімге де үлестіре білді. Мұның барлығы оның іскерлігінің арқасы еді. Бүгінде ол зейнетке шығып, өсірген ұл-қыздарынан немере сүйіп, ұрпағын өнегесімен өрістеткен ардагер. Қаланың құрметті азаматы.&nbsp;Р.S. Кейіпкеріміз зейнетке шықса да, уақытты құр өткізбейді. Үйреншікті әдет қалсын ба? Есік алдындағы бақшасына өңірде кездеспейтін түрлі жеміс ағаштарын отырғызып, оны баптаумен айналысады. Биыл сол баптаған ағаштардың алғашқы жемісін жеді. Иә, ол кісінің бақшасында анар, беже (айва) сынды өзгеше жемістер өседі. Кейіпкеріміз субтропикалық, раушангүл тұқымдас өсімдікті өңірде жерсіндірген алғашқы бағбан.

Бас бағбан баптаған көше қызылордалықтарға сая болуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; «AMANAT» партиясының сайлауалды бағдарламасында балаларды мектепке дейінгі білім беру және тәрбиемен қамту, оларға қауіпсіз және қолайлы жағдайлар жасау көзделген. Осы орайда жазғы демалыс – мектеп оқушыларының жалпы физиологиялық, сана – сезімдік, дүниетанымдық тұрғыда даму, жетілу кезеңі екендігін ескере отырып, партияның облыстық филиалы жанындағы Білім және денсаулық сақтау мәселелері бойынша кеңес отырысында балалар мен жасөспірімдердің жазғы демалысын, бос уақытын мазмұнды ұйымдастыру мен сауықтыру, сонымен қатар мектепалды даярлық тобы балаларының оқуға дайындығы, санаториялық балабақшалардың жұмысы кеңінен талқыланды.<blockquote>Жалпы облыста биыл 9 лагерь жұмыс жасайды. Оларда 7 ауысым бойынша 8260 бала тынықпақ. Мұнан бөлек, 295 мектептің 288-інде мектеп жанынан тамақпен және тамақсыз күндізгі тынығу лагерьлерінің жұмысы ұйымдастырылып, 98 мыңға жуық оқушыны қамту жоспарланған. «Қазгермұнай», «Қазатомпром», «РЗА» ЖШС, «СКЗ-U», «Дежуба цемент заводы», «Қызылкұм» ЖШС, «Таң ЛТД» ЖСШ, «Тілеп» ЖШС басқа да жергілікті жердегі меценаттар мен кәсіпкерлердің демеушілігімен облыстан тыс жердегі лагерьлерде 1326 бала сонымен қатар ҚР Оқу-ағарту министрлігімен «Қазақстан халқына» қоғамдық қорымен бірлескен «Жаздық сауықтыру және демалыс жолдамасы» жобасы аясында облысқа 600 орынға квота бөлді. Оның 320 оқушысы Алматы қаласындағы «Спутник» балалар сауықтыру лагеріне, 280 оқушысы басқармаға қарасты Жаңақорған ауданындағы облыстық олимпиадалар және қосымша білім беру орталығында демалатын болады»,- дейді кеңес отырысында хабарлама жасаған облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Бағдат Бердәулетов.</blockquote>Басқарма басшысының орынбасары мектепалды даярлық тобы балаларының оқуға дайындығы, санаториялық балабақшалардың жұмысы туралы да кеңінен айтып өтті.<blockquote>Атап айтсақ, бүгінгі күні облыста 686 мектепке дейінгі ұйымдар жұмыс жасайды, онда 60345 бала тәрбиеленуде. Жұмыс жасап тұрған 613 балабақшаның 160-ы мемлекеттік, 453-жекеменшік балабақшалар. Биылғы оқу жылында мектепалды даярлық сыныптары жалпы білім беретін 250 мектеп жанынан ұйымдастырылып, онда 9334 бала тәрбиеленген. Ал санаторлық балабақшаларға келсек, өңірде 12 санаториялық балабақшалар жұмыс жасайды, онда 1203 бала тәрбиеленуде. Олардың барлығы 10,5 сағатпен жұмыс жасайды. Бұл балабақшаларға туберкулездің белсенді емес тобындағы балалар, бейім тобындағы балалар, аймақтық дәрігерде әртүрлі диагнозбен «Д» есепте тұратын балалар, сонымен қатар анемия, эндрокиндік жүйенің,аллергиялық, бүйрек-зәр шығару жолдары аурумен есепте тұратын балалар емхана жолдамасымен қабылданады. Медициналық кабинеттер қажетті құрал жабдықтармен қамтамасыз етілген,- деді Бағдат Бердәулетов.</blockquote>Жиын барысында кеңес мүшелері тарапынан әлеуметтік осал топтардан шыққан балаларды сауықтырумен, жазғы демалыспен барынша қамтуды қамтамасыз ету, жазғы сауықтыру лагерьлеріндегі санитарлық талаптардың сақталуын қадағалау жұмыстарын күшейту, балалардың қауіпсіздігі үшін барлық лагерьге полиция қызметкерлерін бекітіп, тәулік бойы кезекшілік ұйымдастыру, балабақшалардағы барлық балалардың жас ерекшеліктеріне сай оқу – әдістемелік дидактикалық материалдардың жеткілікті деңгейде бөлінуін қадағалу секілді ұсыныстар айтылды.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/347421676_653268423505464_7131793142288499438_n_0efe5701e8.jpg" alt="347421676_653268423505464_7131793142288499438_n.jpg"></figure>

Балалардың бос уақытын тиімді өткізу мен олардың қауіпсіздігі кеңес отырысында қаралды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> ... «Дәрігер, жанымда сіз болыңызшы...» «Сіздің жылы сөзіңіздің өзі бізге қуат береді», «Қызымның есімін сіздің құрметіңізге Сәуле қойдым»... Иә, бұл – қазақ «бір аяғы көрде, бір аяғы жерде» дейтін жүкті аналардың сәбиін аман-есен бауырына басқан соң, дәрігерге деген риясыз ризалығы. Шыны керек, Сәуле Сәменқызының атына мыңдаған ана күн сайын алғыс айтады десек, артық айтқандық емес. &nbsp;Әрине, дәрігердің бәрі де өз ісіне жауапты. Алайда мамандығының қасиетін бойына сіңірген, аялы алақаны шипалы, жылы сөзі де қиналғанға күш беретін нағыз дәрігерлер санаулы ғана. Оларды «Құдай өзі дәрігер етіп жаратқан» деп жатады. Иә, Сәуле Сәменқызы табиғатынан дәрігер болып жаралғандай. Бүгінде облыстық перинаталдық орталықтың аты аталса, Сәуле Сәменқызының есімі қоса айтылады. Бір орталықтың бар жауапкершілігін көтеруге тырысқан, ана мен балаға қуаныш сыйлау үшін жан-тәнімен қызмет етіп келе жатқан, әрбір келушіні жақынындай көріп, елпілдей қарсы алатын Сәуле Сәменқызына арқа сүйеп келетін аналар аз емес. Көптің алғысына бөленген, қолы жеңіл дәрігерге елдің алғысы шексіз. Тіпті «сіз зейнетке шығып кетпей тұрып, тағы да босанып алсам деп жүрмін» деп жүктілігін жоспарлап жүргендер де кездеседі. Мұның бәрі дәрігерге деген &nbsp;алғаусыз сенім. Қай мамандық иесі болсын, нағыз маман атанып, халықтың алғысына бөлену кез келгенге бұйыра бермейтін бақыт. Бүгін біз мақаламызға арқау еткен кейіпкер – облыстық перинаталдық орталығы бас дәрігерінің пациенттерді қолдау және ішкі бақылау жөніндегі орынбасары, жоғары санатты акушер-гинеколог дәрігер Сәуле Сәменқызы алғыс арқалаған ақ халатты абзал жан. Ол мұндай дәрежеге қалай жетті? Барлық ананың сүйікті дәрігеріне айналудың қандай құпиясы бар?... Кішкентай Сәуленің анасы үнемі қолы тимей зыр жүгіріп жүретін-ді. Үстінде ақ халаты, қашан көрсең де жұмысқа асығып кетіп барады.Мұндайда бүлдіршін қыз анасына: «Қайда барасыз?» деп сұрақ қойып үлгереді. Ылғи да бір жауап: «Адамдарға көмектесуге бара жатырмын». Бала Сәуле үшін осы жауаптың өзі қызық. Анасы құдды ертегідегі сиқыршы немесе құтқарушы періште сияқты. Әрдайым қиналған адамдарға көмектеседі, оларды құтқарып қалады. Ол анасын құтқарушы деп білді. Бала қиялындағы бейне тіпті бөлек. «Менің анам болмаса, адамдарға кім көмектесе алар еді. Оның аппақ халаты да ерекше». Кейін есейе келе анасының ауылдағы перзентханада жұмыс істейтінін түсінді. Ауылдың 10 төсектік босану бөлімінде міндет бөлісетін шама жоқ. Мұнда осы ауылға жақын 5 елді мекеннің әйелдері келіп босанады. Мұндайда дәрігерге де, медбикеге де, тіпті кіші медицина қызметкеріне де қарап тұратын шама жоқ. Дәрігерге қолғабыс етіп, жүкті әйелдің жағдайын жасап, зыр жүгіріп жүргені. Күн-түн деп уақытпен санаспайды да. Әрдайым адамдарға көмектесуге бара жатқан анасының осы бір бейнесі кішкентай қыздың жүрегіне «мен де сондай болсам ғой» деген ізгілік сәулесін ұялатты.<blockquote>«Қазақта «қыз анаға қарап бой түзейді» дейді ғой. Менің дәрігер болуыма анам ықпал етті. Бала күнімде анам үстіне ақ халатын іліп алып, жұмысқа асығып кетіп бара жатқаны көз алдымда қалып қойды. Әрдайым адамдарға көмектесу үшін жүгіріп жүретін, уақытпен санаспайтын, үстіндегі аппақ халаты өзіне әдемі жарасатын анамды көріп өскен мен әлемде ақ халат кигендерден артық ең қасиетті мамандық жоқ деп өстім. Тіпті дәрігерден басқа мамандық туралы ойламадым да. Осы мамандықты таңдауыма анамның ақ халатына сүйсінуім және «мен де адамдарға көмектесе алсам ғой» деген арман жетелеп әкелді. Анам ұзақ жылдар бойы ауылдың перзентханасында жұмыс істеді», – дейді дәрігер Сәуле Сәменқызы.</blockquote>Бала күнгі арман есейе келе мақсатқа жету жолындағы ізденіске алып келді. Оқысам, үйренсем, білсем деп өскен бойжеткеннің бар арманы – ақ халат киген дәрігер болу еді. &nbsp;Ең алдымен медициналық училищеге оқуға түскен ол диплом алған соң, жас маман ретінде 1982 жылы еңбек жолын туған жерден бастады. Сырдария ауданының, Шаған ауылындағы 10 төсектік перзентханада акушер болып бір жылдан аса уақыт жұмыс істеп, жоғары білім алуды ойлады. Арман қуып, жоғары оқу орнына түсіп, 1990 жылы дәрігер ретінде еңбек жолын жалғастырды. Сол жылдан бері Сәуле Сәменқызы өзі қалаған мамандықтың отына күйіп, суығына тоңып келеді. Акушер-гинеколог дәрігер ретінде әрбір жүкті әйелдің денсаулығы, дүниеге дені сау бала әкелу, ананың өмірі, әрбір сәбидің жарық дүниеге аман-есен келіп, анасымен қауышуы оның қызметі ғана емес, тілегіне айналды. Перзентханаға келген әрбір жүкті әйелдің жағдайын жасап, жылы сөзбен дем беру, қиналған анаға дәрігер ретінде қолұшын беріп, шипалы алақанымен бар мейірімін төгуден шаршаған жоқ. Тіпті күн сайынғы оқиғалар, әрбір кезекшілік – жас дәрігер үшін үлкен тәжірибе. Әрбір сәтті көңілге тоқып, қолы қалт етсе зерттеуден, ізденуден жалықпаған маман уақытпен санаспай еңбек ете берді. Ең басты мақсатым – әр анаға қуаныш сыйлау, ана мен баланың бақытты сәтіне куә болу деген ұстаныммен еңбек еткен жас дәрігер кейін ана мен бала десе, өз есімі қоса аталатынын, есімін ел танитын дәрігер болатынын сол кезде білмеген де болар. Перзентханаға айы-күні жетіп, толғатып келген немесе өлім мен өмір ортасында, жағдайы ауыр жүкті әйелді аман алып қалу үшін олармен бірге қиналып, бірге қуанатын дәрігердің әр күні қызық пен шыжыққа толы сәттермен өтіп жатты.<blockquote>«Менің мамандығым қызығынан гөрі қиындығы мол дер едім. Себебі екі адамның өміріне жауап беру – үлкен жауапкершілік. Әрбір босанған анамен бірге қиналып, бірге толғатып, әрбір сәбиді анасымен аман-есен қауыштыру бақытына куә болу оңай жұмыс емес. Әрбір әйелдің денсаулығына алаңдап, түн ұйқың төрт бөлінетін сәттер де болады. Сырт көзге сыр бермесек те, әрбір анамен бірге қуанып, бірге қиналуды бастан өткереміз», – дейді ақ халатты абзал жан.</blockquote>Бала кезден ақ халаттың қасиетін сезініп, «құтқарушы» болуды армандаған ол кейін есейе келе де осы қағиданы өмірлік ұстанымы етті. Дәрігер ретінде ғана емес, адам ретінде де адамдарға жақсылық жасау арқылы жаны жадырайтын Сәуле Сәменқызы мықты дәрігер ғана емес, жақсы адам деген атқа лайық болуды ойлады.<blockquote>«Айналама жақсылық жасау – өмірлік ұстанымым. Жақсылық жасаған сайын жолың ашыла түседі дегенді бала кезден құлағымызға құйып өстік. Мамандығым да айналаңа қуаныш сыйлау ғой. Әрдайым адамдардың көңіліне қараймын, ешкімді ренжіткім кел-мейді, өзгені қуантуға септігім тисе, мен үшін ең үлкен бақыт сол», – дейді кейіпкеріміз.</blockquote>Дәрігердің әрбір күні түрлі оқиғаға толы. Кейде қуанатын, кейде қынжылатын сәттер де болады. Тіпті әрбір сәт қанша жыл өтсе де ұмытылмай, құдды бір кино лентасындай кейде тізбектеліп, көз алдыңа келе қалатыны бар.<blockquote>«Бұдан 10-15 жыл бұрынғы бір оқиға әлі де есімнен кетпейді. Бір жүкті әйел толғатып келді. Денсаулығында босануға қарсы көрсеткіштері болса да тәуекел етіп тұр. Онымен бірге біз де тәуекелге бел будық. Ол кезде кесарь тілігі 1000-ның бірінде ғана болатын еді. Сол әйел үшінші кезекшілігімде барып, аман-есен босанды. Жұмысқа келген сайын соның жанына жүгіріп барамын, тіпті аты-жөнін қағазға жазып, терезеге іліп қойғанмын. Сол бір өмір мен өлімнің арасындағы сәт әлі есімнен кетпейді, тіпті сол әйелдің аты-жөні де қанша жыл өтсе де ойымда жатталып қалған. Әрине, сол жылдардағы медицина мен бүгінгі жағдайды салыстыруға келмейді. Уақыт озған сайын медицинаның жетістіктері аз емес, жаңа технологиялар еніп, алға қарай даму үстінде. Дегенмен қай кезде де ана мен бала жайына, екі адамның өміріне алаңдайсың», – дейді дәрігер.</blockquote>Айта кетелік, жұмыс барысында талай оқиға болатыны сөзсіз. «Дүниеге сәби аман-есен келгенше әйелмен бірге «бір өліп, бір тірілетін» дәрігердің тебіренісін өзінен басқа кім түсінер? Әрбір анамен бірге қуанып, бірге жылағандай күй кешіп, білімі мен біліктілігінің арқасында талай анаға қуаныш сыйлаған акушер-гинеколог дәрігер Сәуле Сәменқызын анасындай жақсы көріп кеткен жас аналар аз емес. Бұл сөзімізге дәрігердің мыңдаған сәбиге кіндік шеше болып, тіпті қыз дүниеге келсе, есімін дәрігердің құрметіне Сәуле деп қоятындар да аз емес. Кейін көшеде кездесіп қалса, «Сәулеңіз қазір мектепте үздік оқушы» немесе «сіз сияқты мықты дәрігер болам дейді», «сізге ұқсайтын сияқты» деген жылы лебіздерді жиі естиді. Дәрігерге бұдан артық қандай құрмет болсын?!Алғашқы жұмыс күнінен бастап ана мен балаға қызмет етіп келе жатқан дәрігер білім мен ізденістің арқасында әрбір жүкті әйелдің жағдайын жүзіне қарап-ақ білетін білікті маманға айналды. Диплом алған сәттен бастап ана мен баланың ортасында қызмет етіп келе жатқан ол осы саланың жілігін шағып, майын ішкен маман десек артық айтқандық емес. Әріптестерінің өзі «Сәуле Сәменқызы қандай уәж айтар екен?» деп ақыл-кеңесін тыңдаудан жалықпайды. Білікті дәрігер де ешқашан «өзім білемге» салған емес. Қашан көрсең де құрақ ұшып, үлкенге, кішіге де, әрбір емделушіге де елжірей қарап, бәрін де тыңдауға дайын. Жоғарыда айтып өткеніміздей, Ақтөбе медициналық институтын бітірген ол еңбек жолын облыстық перзентханада 1990 жылы ординатор ретінде бастады. 2000 жылдан бастап обсервация бөлімінің меңгерушісі, 2005 жылдан босану бөлімінің меңгерушісі, 2013 жылдан ІІ акушерлік бөлім меңгерушісі қызметін атқарды. Бүгінде облыстық перинаталдық орталық бас дәрігерінің пациенттерді қолдау және ішкі бақылау жөніндегі орынбасары қызметін атқарып келе жатқан ол тәжірибелі, білікті дәрігер ретінде құрметке ие. Алайда ол қай кезде де ізденуден жалыққан емес. Оның жұмыс барысындағы бір талабы – әрдайым іздену, оқу, білім алу. Өзі де кейінгі буынға бұл талапты орындауда үлгі болып келеді. Мәселен, білім жетілдіру мақсатында Сәуле Сәменқызы бірнеше шетелде болып, тәжірибе алмасты. Атап айтқанда, Литваның ғылыми денсаулық университеті, «Денсаулық сақтау менеджменті» бойынша қайта даярлаудан өтті. Денсаулық сақтау менеджменті саласы бойынша &nbsp;Польша еліндегі қоғамдық денсаулық мектебінде тәжірибе алмасты. Бір сөзбен айтқанда, 35 жыл бойы ана мен балаға қамқорлық жасау қызметінде ізденуден жалықпаған, білімі мен білігін ана мен баланың қуануына жұмсаған қажырлы еңбегі елеусіз қалған жоқ. Атап айтқанда, дәрігердің денсаулық саласына қосқан үлесі үшін әр жылдары ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің «Кәсіби саладағы ерен еңбегі үшін», «Денсаулық сақтау ісінің үздігі», «Халық алғысы», «Жыл үздігі» медальдарын кеудесіне тақты. Мұнан бөлек, халық берген «Сәуле Жақанова – мықты дәрігер» деген бәрінен де жоғары марапаты бар. Сәуле Сәменқызы бүгінде алпыстың асуына абыроймен жеткен білікті дәрігер. Отбасында немерелерінің сүйікті әжесі, құрметке бөленген дәрігер, жас мамандарға үлгі болар ұстаз.

Сәуле Сәменқызы: Дәрігерден басқа мамандық туралы ойламадым

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Біздің бақытымыздың оннан тоғызы денсаулығымызға байланысты» демекші, жанын қоярға жер таппай қиналғанда өміріне араша болып, саулығы сыр бергенде емдеп-жазып жатса, науқас үшін бір ғанибет емес пе? Адам өмірі қиындығы мен қызығы қатар жүретін ақ халатты абзал жандармен тікелей байланысты. Әу баста өмірге Алланың қалауымен келсек, ең бірінші бізді құшағына алып, қамқорлық танытатын дәрігерлер қауымы. Ауру алқымнан алып, дерт дендегенде әр адам ақ халат киген алтын қолды қауымнан көмек күтеді. Тырп етпестен төсек тартып жатқан жандардың жебеушісі де осы мамандар. Яғни дәрігерлерге артылар жүк те жауапкершілік те ауыр. Алайда олардың ешқайсысы ел басына күн туғанда жұмысын тастап, қара бастың қамын ойлап, тасаға тығылып қалмайды. Алмағайып заманда да, төтенше жағдай да, зілзала мен тасқында да дәрігерлер адам жанының арашасы болуға әзір. Бұл сөзімізге қай уақытта да көмек сұрап барғанда бетімізді қайтармай қызмет көрсететін дәрігерлердің еңбегі дәлел.Медицина қызметкерлерінің жұмысы таңғы 8-ден бастап қыз-қыз қайнайтынын білеміз. Білсек те жұмыс барысымен аурухана табалдырығын таңғы тоғызда аттауға тура келді. Осы уақытқа дейін дәрігердің алдына шипа іздеп баратын едім, енді міне, олардың жұмысымен жіті танысуға келдім. Бұл жолғы бағытым – «Болашақ» дәрігерлік-амбулаториялық емханасы. Емханаға кіргеннен бастап тазалыққа мән беретінін білеміз. Тазалықты қатаң талап ететін орында қылаудың ізі де байқалмайды. Ал әр аймаққа арналған кабинетте анализ тапсыру, балаларды тексеру, емделушілердің арыз-шағымын тыңдау секілді жұмыстар қызу жүргізілуде. Бізді аталған емхананың бөлім меңгерушісі Қарлығаш Назарова қарсы алды. Жоғары санатты дәрігермен тілдесе отырып, «Болашақ» емханасында 5 дәрігер, 21 мейірбике бар екенін білдік. Бес дәрігер бес аймаққа бөлініп, әр көшенің тұрғындарына уақытылы тексеріс жүргізіп отырады. Ал өздері шағымдарымен келген науқасты ауруханаға дейін жеткізбей, керекті ем-домын жасап, шығарып салады.Сөз барысында Қарлығаш Назарова аймақтық дәрігерлер мен медбикелердің барлығы өз ісіне жауапты, тиянақты екенін айта кетті. Әсіресе аймақтық медбикелердің жұмысына ерекше тоқталды.<blockquote>«Дәрігер – зілі ауыр мамандық. Бұл салада жауапкершілік, ұқыптылық пен білімділік бірінші орында тұрады. Ел аузында «СВА» атанып кеткен емханадағы қызметкерлердің әрқайсысы өз ісіне жауапты деп айта аламын. Әсіресе, аймақтық медбикелер күннің ыстығы мен суығына қарамастан, қыстың күндері кеш қарайып қалса да үй-үйді аралап, аяғы ауыр келіншектерге, жаңа туған сәбилерге немесе егде жастағы кісілердің үйіне барып бақылап тұрады. Егер науқастың жағдайы мүшкіл болса, қасына дәрігер де еріп барып, бірге емдейді», – дейді бөлім меңгерушісі.</blockquote>Бөлім меңгерушіден мағлұмат алып болған соң, әрмен қарай Қарлығаш Назарованың ізіне ілестік. Бағытымыз – ІІ санатты дәрігер Ғазиза Мамышевамен танысу. Себебі осы уақытқа дейін редакциямызға Ғ.Мамышеваға алғыс айтып, газет оқырманы келген болатын. Елдің ризашылығына бөленіп, жұмысын жауапты атқарып жүрген маманды біз де көргіміз келді.Ғазиза Төрехановна – бала кезінен медицина мамандығына қызығып, ақ халат киюді армандаған. Содан кейін бойжеткеннің ұшқыр арманы қияға қонып, 2008 жылы Астана медициналық университетіне оқуға түскен. Бұлтарысы мен қалтарысы көп мамандықты игеру барысында Ғазиза ұқыптылық, тазалық, тәртіп сынды қасиеттерге аса мән беріп, Гиппократ антын алғаш рет қабылдаған.<blockquote>«Дәрігер мамандығында ең қиыны – ар азабы. Өздеріңіз білетіндей, біз жұмысқа тұрмас бұрын ант қабылдаймыз. Осы ант бізді өмір бойы адал жұмыс істеуге итермелейді. Әрі қазақ халқында «Уәде – Құдай сөзі» деген бар. Сол үшін барынша тырысып жүрміз. Көптің алдында жүзім жарық, беделім биік болып жүргенге не жетсін? Бұрын ақ халатты абзал жан болуды армандасам, қазір сол ақ халатқа дақ жұқтырмауды мақсат тұттым. Біздің жұмыстың астарында еліміздің алғысы мен ақжарма тілегі жатыр», – дейді Ғазиза Мамышева.</blockquote>Медицина – сан түрлі сынақтармен сыналатын сала. Бұл мамандықты меңгерген жандарға мүлт кетуге болмайды. Дәрігер өз ісіне қаншалықты жауапты әрі сенімді болса, соншалықты адамды ажал аузынан алып қалуға мүмкіндік бар. Сондықтан дәрігер болғысы келетін жандар бұл қызметке сатылап көтеріледі. Ғазиза да солай. Ол 2015 жылы оқуды аяқтаған соң, Бестам ауылдық округінде және Тартоғай, Сұлутөбе ауылдарының дәрігері болған. 2017 жылдың ақпан айынан бастап «Болашақ» емханасында қызмет атқаруда.<blockquote>«Бұл мамандыққа түсуімді ең бірінші ата-анам қалап еді. Қазіргі таңда ол кісілердің тілегіне құлақ асып, мамандық таңдауда қателеспегенімді түсіндім. Ал еңбек өтілімді ең бірінші ауылдан бастағаным – бөлек әңгіме. Өйткені ол жақта үлкен кісілер бізге сеніммен қарайды. Ал ауданда талап жоғары. Мұнда халық саны көп болғандықтан ба келушілердің арасында әртүрлі адамдар болады. Кейбіреулері біздің жұмысымызға түсіністікпен қараса, енді біреулері тым жоғары нәрсені талап етеді. Арасында сөзбен сұлқ түсіріп, сілкіп-сілкіп алатындары да &nbsp;табылады. Біраз біз барлығына түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, әрқашан көмек беруге дайынбыз», – дейді Ғазиза дәрігер сөз тізбегін әрмен қарай жалғап.</blockquote>Иә, дәрігермен сұхбаттасу барысында жұмысының қауырт екеніне көзіміз жетті. Өйткені бөлменің есігі бір емес, бірнеше рет қағылып, дәрігер де қайта-қайта сыртқа шығып, емделушілердің қабылдаумен әлек болды. Сол арада түсінгеніміз ақ халаттылар үшін әр минут маңызды екен. Олар тығыз әрі шапшаң қызмет атқаруда. Бір сәтте бірнеше адаммен сөйлесіп, анализдер тізімін беріп, алғашқы көмек көрсетуде. Тіпті аяғы аяғына жұқпай, әрлі-берлі жүгіріп жүрген медбикелер де көп. Бір сөзбен айтқанда, емханадағы жұмыс медицина мамандарына бір сәт демалуға мұрша бермейді екен.Ғазиза Төреханқызы өзінің дәрігерлік жолын және жұмыс барысын таныстыру барысында 38 жыл еңбек өтілі бар Адаскүл Натбаева туралы тілге тиек етті. Өзінің қасындағы сенімді серіктесіне айналған медбикенің ерен еңбегі туралы бізбен бөлісті. Қазіргі таңда барлық салада жастардың көп екенін білеміз. «Болашақ» емханасында да жас мамандар жетерлік. Соларға үлгі болып, жол көрсетіп келе жатқан – осы Адаскүл Орынбасаровна екен. 38 жыл өмірін медицинаға арнаған маманмен жүздесуді жөн көрдік.Алғашқы сәттен-ақ жақсы әсер қалдыратын Адаскүл Натбаеваны жылы жүзді, мейірімді медбике десем артық айтқаным болмас. «Біздің міндетіміз – халықтың денсаулығын сақтау. Сол міндетті абыроймен алып шығуға тырысамыз» дейтін мейірімді медбикенің зейнеттік демалысқа шығатын уақыты да алыс емес. Бірақ сонда да алдына келген емделушіні күні кеше жұмысқа түскендей бар ынта-шынтасымен қарап, ем-шарасын жасауда.<blockquote>«Әулетімізде қыз апаларымыз медициналық колледжде оқыған. Бала кезден соларға еліктеп, 1983 жылы Түркістан облысына оқуға тапсырдым. Алғашқы еңбек жолым 1985 жылы Шымкент өңірінде басталды. Хирургия бөлімінде үш жыл еңбек етіп, тағдырдың қалауымен Шиелі ауданына тұрмысқа шығып, 1988 жылдан бері балаларға кеңес беру орталығында еңбек еттім. «Болашақ» емханасына 1999 жылы табан тіредім. Сол сәттен бері осындамын. 30 жылдан асқан еңбек өтілімнің арқасында мені көпшілік жақсы таниды. Аймақ аяжаны болып баланы да, жасты да, кәріні де қарап, олардың денсаулығының жақсы ¬болуына атсалысамыз. Өзіміз де кейде ауырып, мазамыз болмай тұрса да, ең бірінші келіп отырған науқасты қарауға тырысамыз. Мемлекеттің басты байлығы – адам емес пе? Сондықтан біреудің басы ауырып, балтыры сыздағанын қаламаймыз», – дейді көпті көрген медбике.</blockquote>Дәрігер Ғазиза Мамышева және медбике Адаскүл Орынбасаровна туралы тұрғындардың пікірі оң екенін білеміз. Сол сияқты ұжымдастары да қос маманды мақтап, әрқашан жақсы қарым-қатынаста жүргенін айтады. Ғ.Төреханқызы халықпен тіл табысып, дер кезінде нәтижелі ем ұсынып көзге түссе, А.Орынбасарова көп жылдық тәжірибесімен, көпті білгендігімен ұжымдастарына үлгі.Адам жанының арашасы болып жүрген жандардың орнына өзіңізді бір сәт қойып көріңізші? Әр емделушіні сағат сайын бақылап, әртүрлі диагнозбен жұмыс істеп, көңілін аулауға, ине салып тыныштандыруға, ауруханадан құлан таза айығып кетуіне атсалыса аласыз ба? Сырт көзге қарағанда бір сарында көрінетін дәрігерлердің жұмысын атқаруға сабырыңыз бен батылыңыз жете ме? Бұл сауалдардың жауабын білу үшін бір сәт дәрігерлердің тіршілігімен тыныстап көрген дұрыс шығар. Сол сәтте дәрігердің жұмысы жанқиярлық еңбек екенін ұғынармыз, бәлкім?!

Қарлығаш Назарова: Емханадағы қызметкерлердің әрқайсысы өз ісіне жауапты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Елдің ертеңі өскелең ұрпақ білімінің тереңдігімен өлшенеді десек артық айтқандық емес. Ал сол жас өскіннің тұлға болып қалыптасуына жол ашатын алғашқы қоғамдық ортасы – балабақша. Балабақша балғындарды өнер мен білімге, еңбекке, адами ізгі қасиеттерге баулиды. Аудандағы №7 «Балдырған» санаториялық бөбекжай-балабақшасы да осы бағыттан жаңылған емес. Айта кететін бір жайт, бұл балабақша әдеттегі балалар ордасына ұқсамайды, себебі мұнда түрлі диагнозбен ауыратын, арнайы есепте тұратын балдырғандар тәрбиеленеді.№7 «Балдырған» санаториялық бөбекжай-балабақшасы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі 1985 жылы 110 орындық типтік жобада салынған. Аталмыш нысанның жұмысы балаларды өкпе ауруына қарсы емдеу, сауықтыру жұмыстарын жүргізу мақсатында 1986 жылдың қазан айынан бастау алды. Алғаш басшылық қызметке Бағымкүл Бисембай тағайындалып, 2013 жылға дейін қызмет етті. Бастапқыда балабақшада екі топ жұмыс жасап, онда 70 бүлдіршін тәрбиеленді. 1995-1998 жылдарда (оңтайландыру кезінде) Халықаралық «Аралды құтқару» қорынан 2 миллион теңге қаражат бөлініп, 4 топ жұмыс жасады. 1999 жылдан бастап жергілікті бюджеттен қаржы бөлініп, 6 топқа көбейді.2021 жылдан бастап балабақша әлсіреген, жиі және ұзақ ауыратын, аймақтық дәрігерде әр түрлі диагнозбен «Д» есепте тұратын, яғни анемия өкпе-тыныс алу жолдарының, жүрек-қан тамыр жүйесінің, асқазан-ішек жолдарының, эндокриндік жүйенің, аллергиялық және бүйрек-зәр шығару жолдарының ауруларымен есепте тұратын мектеп жасына дейінгі бір жастан алты жастағы балаларға арналған емдеу-алдын алу, сауықтыру жұмыстарын жүргізеді.Қазіргі таңда балабақшада 6 топта 110 бала тәрбиеленуде. Балаларға оқу-тәрбие жұмыстарын жүргізу және балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында 53 қызметкер, яғни 22 педагогикалық, 31 техникалық қызметкер жұмыс жасайды. Желтоқсан айынан бастап ауданда анемия, аллергиялық, бүйрек ауруымен есепте тұратын балалар санының көбеюіне байланысты балабақша 120 балаға дейін толықты.Балабақша меңгерушісі Эльмира Жалпақбайқызы бұл салада 23 жылдық тәжірибесі бар білікті маман. Бұл орданың меңгерушілік қызметіне тағайындалғанына көп уақыт бола қоймаса да, ол бұған дейін басшылықтың бірнеше баспалдағынан өткен. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында үздіксіз еңбек етіп келе жатқан Эльмира Нұрмағанбетова бала тәрбиесінің үдесінен шығу, оларды өмір сүруге икемдеу, адами құндылықтарды бойына дарыту оңай шаруа еместігін айтады.<blockquote>«Өздеріңіз білетіндей, мұнда жиі ауыратын балалар тәрбиеленеді. Ал сондай балғындармен жұмыс біздің мамандарға екі есе жауапкершілікті жүктейді. Тәрбиешілер мұндағы тәрбиенушілердің жағдайын ескере отырып, білім нәрін сусындатуда. Олардың тілін дамытып, ортаға бейімдеп, қарым-қатынасқа икемдеуде бар күш-жігерін жұмсауда. Әрбір үйдің еркесінің көңілінің кілтін тауып, олардың ойлы, арлы азамат болып өсуіне ықпал жасау сіз ойлағандай оңай дүние емес. Дегенмен бұл үдеден шығып жатырмыз деп сеніммен айта аламын. Себебі біздің орда да білімді де білікті, жоғары санатты мамандар қызмет етеді», – дейді балабақша меңгерушісі.</blockquote>Балабақша тәрбиешілері өздерінің негізгі жұмысынан бөлек, үнемі шығармашылық ізденіс жолында кәсіби шеберліктерін байқатып жүр. Оған тәрбиешілердің шыққан шыңы, жеткен жетістіктері дәлел.Атап айтар болсақ, Абай Құнанбевтың 175 жылдығына арналған «Зере әженің ізімен» республикалық байқауында бақ сынап, «Өнегелі әже мен парасатты немере» номинациясына ие болды. 1 маусым Халықаралық балаларды қорғау күніне арналған «Ертегілер әлемі» атты фестивальге қатысып, «Көрермен көзайымы» номинациясын иемденіп, І дәрежелі дипломмен марапатталды. Тәрбиеші Әсел Сахиқызы «Үздік жоба – 2022» облыстық байқаудың аудандық кезеңінен «Жалбыздың қасиеті мен пайдасы» тақырыбындағы сабағымен ІІ орын, ал әдіскер Клара Серікбаева «Ата-аналарға арналған үздік консультациялық пункт – 2022» облыстық байқауының аудандық кезеңінде ІІ орынды иемденді.Балабақша тәрбиешілері ауданда өткізіліп жатқан түрлі шаралардан тыс қалған емес. Үстіміздегі жылы ұйымдастырылған «Еліміздің болашағы – дені сау ұрпақ» атты аудан көлеміндегі сауықтыру-шынықтыру іс-шарасына қатысып, ерекше белсенділік танытты.Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаев биылғы жолдауында «Өскелең ұрпақтың үйлесімді дамуы мен бақытты балалық – бұл біздің жалпыұлттық міндетіміз» деген еді. №7 «Балдырған» санаториялық бөбекжай-балабақша ұжымы балғындарды тәрбиелеп, білімнің негізін қалауда аталған міндетті күн тәртібінен түсірмей, алдағы уақытта да балапандарды бақытқа бөлеуге ниетті.

Қазалы: Балғындардың бақытты мекені

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Биылғы алты айдың қорытындысы бойынша Ақмая ауылының әлеуметтік-экономикалық дамуы жақсы, егіс алқаптарында дән егу жұмыстары толық аяқталған. Бұл туралы ауыл әкімі Бағлан Сағындықұлы өткен брифинг барысында айтып өтті.<blockquote>«Жалпы Ақмая ауылында ауыз толтырып айтарлықтай ілкімді істер атқарылуда. Атап айтар болсақ, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы аясында Іргелі көшесін орташа жөндеу жұмыстарын жүргізуге – 20 млн 720 мың теңге қаржы бөлінді. Сонымен қатар Ы.Алтынсарин көшесін орташа жөндеуге – 21 млн 168 мың теңге бөлініп, қазіргі уақытта жөндеу жұмыстары жүргізілуде. А.Құнанбаев көшесіне жаяу жүргіншілер жолын салуға 20 млн теңге бөлінді. «Rus Lider» ЖШС жеңімпаз атанды. Аймақ басшысы Нұрлыбек Нәлібаевтың тапсырмасына сәйкес елді мекендегі балалар ойын және спорт алаңдарын қалпына келтіру жұмыстарына – 212 мың теңге бөлініп, ИП «Рауан» жеңімпаз атанып, сатып алу веб-порталы бойынша жұмыстар атқарылуда. Көше жарық шамдарын ағымдағы жөндеу жұмыстарына – 311 мың теңге бөлініп, «Шах Constraction» ЖШС жеңімпаз атанып, бүгінгі таңда жөндеу жұмыстарын жүргізуде. «Батыс Еуропа-Батыс Қытай» автодәлізі бойы мен ауылға дейінгі 8,5 шақырым жолын күрделі жөндеуден өткізу жұмыстарына жоба-сметалық құжаттары әзірленуде. «Үлгілі елді мекен» конкурсына үміткер ретінде ауылда біршама жұмыстар атқарылды. Биылғы жылы 2000-ға жуық көшет пен гүл егіліп, көше бойындағы бағаналар сырланып, елді мекеннің көше бойына қоқыс жәшіктері орнатылып, аялдамаларға қайта жаңғырту жұмыстары жүргізілді», – деді ауыл әкімі.</blockquote>Иә, шаруа қожалық десе бірінші Ақмая шаруа қожалығы еске түседі. Биыл ауылдағы шаруа қожалық басшылары 2350 гектарға – күріш, 497 гектарға – күздік бидай, 85 гектарға – картоп, 264,9 гектарға – жаңа жоңышқа, 1216,5 гектарға – ескі жоңышқа, көкөніс өнімдері егілсе, қалған 195 гектарға – бақша өнімдері, 205 гектарға тағы басқа дәнді дақылдар егілген. Айта кетейік, «Ақмая» шаруа қожалығы 200-ге жуық адамды жұмыспен қамтып отыр.Ауыл шаруашылығы – аудан экономикасының негізгі салаларының бірі. Мұнда мал шаруашылығының жалпы көлемі жыл сайын артып келеді. Диқандар өздерінің тәжірибесі, жаңа технологиялары мен озық техникасы, мамандардың кәсібилігі арқасында ауыл шаруашылығы дақылдарынан жақсы өнім алып отыр. Мал шаруашылығы саласының өкілдері де өз үлестерін қосуда. Бұл салалар бір-бірін толықтырып, қолдап, қатар дамып келеді.Осы жылы тіркелген мүйізді ірі қара мал саны – 4954 бас, уақ мал – 8024, жылқы – 1107 бас мал толықтай тіркеліп, сырғаланып, паспортталып, біркелкі базасына енгізіліп үлгеріпті.

Ақмаяда атқарылған жұмыс көп

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Елімізде маусымның әр үшінші жексенбісі – медицина қызметкерлерінің күні. Адамзат тарихындағы ұлы мамандықтардың бірі – дәрігерлік. Кеселмен күресіп, жанға шипа табатын ақ халаттылар тек мереке қарсаңында ғана емес, күнделікті өмірде де құрметке лайық. Әрине, ауруынан құлан таза айығып, денсаулықтың қадірін түсінетін әр адам өз бетінше дәрігерлерге алғыс айтып жатады. Жыл сайын мемлекет те медицина қызметкерлерін ескерусіз қалдырмай, мерекені атап өтеді.«Дені сау адам – қоғам байлығы» деген халқымызда дана сөз бар. Сол байлығымызды сақтауға, сапасы мен санын арттыруға, халқымыздың дені сау, ойы сергек болып қалыптасуына дәрігерлердің үлесі көп. Бүгінде Шиелі ауданындағы ақ халаттылар ауырып ем іздеген әр адамға ем-дом көрсетіп, аяғынан тік тұрып кетуіне қолдан келген көмегін жасап келеді. Аудан көлемінде 1 аудандық аурухана, 2 ауылдық аурухана, 1 аудандық емхана, 1 Көкшоқы, 1 жалпы тәжірибелік бөлім, 19 дәрігерлік амбулатория, 13 медициналық бекет, 3 фельдршерлік-акушерлік бекет қызмет көрсетеді. Осылардың қай-қайсысында болсын адам саны үзілген емес. Таңның атысы, күннің батысы медицина қызметкерлері басы ауырып, балтыры сыздағандарға көмек қолын созуға дайын. &nbsp;Осыған байланысты жыл сайын аудандық аурухананың да ахуалы жақсарып келеді. Себебі адам жанын емдеуде қателесуге, мүлт кетуге болмайды. Ал аурудың атын нақты анықтап, дұрыс диагноз қою үшін ең біріншіден соңғы технологиялар болуы керек. &nbsp;Өткен жылы ауруханаға қажетті 157 218 000 теңгеге құрал-жабдықтар алынғаны мәлім. Осының нәтижесінде биылдан бастап компьютерлік-томография аппараты іске қосылып, Шиелі халқына тексеру-диагностикадан өту оңайға соқты. Ал 2023 жылға құрал-жабдықтармен қамтамасыз ету пайызын одан әрі көтеріп, халыққа жоғары технологиялық аппараттарды қолжетімді ету мақсатында жалпы соммасы 1 873 971 теңге болатын медициналық құралдар алу көзделіп отыр екен.&nbsp;Аудан орталығынан орын алып, 2019 жылы пайдалануға берілген аурухана да халық игілігіне жарап отыр. Жаңа құралдармен жабдықталып, жаңа бөлімдермен толыққан аурухана мен емхана пайдалануға берілгенде көпшіліктің қуанышында шек болмаған. Әрине, таза, жаңа жерде жұмыс істейміз деп медицина қызметкерлері де қуанғаны өтірік емес. Сондай-ақ Бала би, Досбол би, Бұланбай бауы елді мекендеріндегі тұрғындардың да қуанатын күні жақын. Себебі, «Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» пилоттық Ұлттық жобасына сәйкес аудан көлеміндегі жоғарыда аталған үш ауылға жаңа ғимарат осы жылдың аяғына дейін беріледі. Ал &nbsp;Тәжібаев, Алмалы, Ортақшыл, Тартоғай, Бестам елді мекендеріндегі дәрігерлік-амбулаторияның құрылысы 2024 жылға жоспарланып отыр. Сонымен қатар «Гежуба Шиелі Цемент Компаниясы» ЖШС-нің демеушілігі есебінен Ш.Қодаманов елді мекеніндегі дәрігерлік амбулаториясына 1 дана жедел жәрдем көлігі сыйға тартылмақ.&nbsp;«Ауырып жазылған жан – олжа, жоғалып табылған мал – олжа» демекші адам үшін ең бас¬ты орында тұратын &nbsp;– денсаулық. Осы «олжаны» сіз бен бізге сыйлайтын, оны ауырлықтан шығарып алып беретін аудан дәрігерлері мен медбикелері. Қазіргі таңда аудан көлемінде 195 дәрігер, 889 орта буынды медицина қызметкерлері өзгенің жанын аман сақтау үшін өз жанын отқа да, суға да салып еңбек етуде. Жауапкершілік жүгі ауыр маман иелерінің жұмысын сәл де болсын жеңілдету мақсатында және аурухананы көпбейінді ауруханаға айналдыру үдерісіне байланысты алдағы уақытта тағы да жаңа аппараттар алу ілкімді істердің тізімінде тұр. Ол аппараттардың атын атап айтар болсақ, магнитті-резонансты томограф, ангиограф, эксперт классты УДЗ аппараты, Фиброгастроскоп, Фибробронхоскоп, Неонатологиялық жинақ алынатын болады. ХХІ ғасыр талабына сай тұрғындар да алдағы уақытта соңғы нұсқадағы аппараттармен тексеруден өтіп, денсаулығын дендеген дерттен жылдам әрі оңай құтылады деген ойдамыз.&nbsp;Дәрігерлер – бүгінгі күннің батырлары. Олар күннің қандай мезгілі болса да, қандай мерзімі болса да алдына келген адамды емдемей қайтарып жібермейді. Тіпті түнгі ауысымға қалып, жедел түрде көмекке зәру тұрғынды да қабылдап алып қалатына көзіміз куә. Сол себепті ақ халат пен ақ пейіл, адал жүрек иелеріне қандай алғыс айтсақ та артық емес.

Шиеліде биыл компьютерлік-томография аппараты іске қосылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Өткен жылы кәсіпкерлік бастамашылыққа жәрдемдесу жөніндегі шараларды ұйымдастыру және қаржыландыру қағидалары бекітілген болатын. Ондағы мемлекеттік грант – нысаналы мақсаты жаңа бизнесті іске қосу және дамыту болып табылатын өтеусіз берілген бастапқы капитал болғандықтан мемлекет ұсынған үлкен мүмкіндікті иеленгісі келетіндер қатары қалың. Дейтұрғанмен өтеусіз грант үшін бөлінген қаржы санаулы адамға бұйырмақ. Бұл жөнінде Қазалы ауданы әкімдігінің халықты жұмыспен қамту орталығының маманы Кеңшілік Шүреннен сұраудың сәті түсті.– Кеңшілік Әбдірейімұлы, кәсіпкерлік мақсаттағы қайтарымсыз гранттың неше түрі бар және аудан бойынша қанша адам алады деп күтілуде?– Мемлекеттік гранттар бастапқы бизнесті іске асыруды жоспарлайтын бағдарламаға қатысушыларға қайтарымсыз негізде беріледі. Кәсіпкерлік мақсатта ұсынылатын өтеусіз гранттар 2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жобада қаралған. Біздің ауданнан 138 адамға ғана грант бөлінген.&nbsp;Сонымен қатар «Бизнестің жол картасы – 2025» бизнесті қолдау мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасы аясында – 3 миллион теңгеге дейін ұсынылады. «Бизнестің жол картасы – 2025» бағдарламасы аясында ісін жаңа бастаған, инновациялық бизнес-идеясы бар кәсіпкерлер грантқа үміткер бола алады. Дегенмен соңғысы аудандық кәсіпкерлік бөлімі арқылы жүргізіледі. Ол біздің құзыретімізге кірмейді.– Ең әуелі мемлекет тарапынан бөлінілетін өтеусіз қаражат кімдерге беріледі?– Халықтың әлеуметтік осал топтарына беріледі. Оларға атаулы әлеуметтік көмек, көп балалы отбасыларға немесе оның жұбайына (зайыбына) төленетін жәрдемақыларды, асыраушысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік жәрдемақыларды алушылар, қоныс аударушылар, қандастар, еңбекке қарсы көрсетілімдері жоқ мүгедектігі барлар, мүгедектігі бар бала тәрбиелеп отырғандар және оның жұбайы (зайыбы) жатады.Осы санатқа жататын азаматтар (азаматшалар) жұмыссыз немесе 3 жылға дейінгі жеке кәсіпкер болуы шарт. Үміткердің «Бастау Бизнес» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқыту туралы 3 жылдан аспайтын мерзімге сертификаты болуы тиіс.– Бастапқы істі дөңгелетіп, алып кетуі үшін жоба бойынша қанша қаражат бөлінеді?– Гранттар жаңа бизнес идеяларды іске асыру үшін өтеусіз және қайтарымсыз негізде 400 еселенген айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде беріледі. Яғни 1 380 000 теңгені құрайды. Әр қатысушы оны тек бір рет ала алады.Гранттар қаражаты ісін жаңа бастаған кәсіпкерлерге өздерінің бизнес-әлеуетін ашуға, өндірісті жолға қоюға және дамытуға, сол арқылы өзін тұрақты табыспен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Нысаналы мақсаты бойынша: қажетті еңбек құралдарын, технологиялық жабдықты, жануарларды, малды, құстарды, бұталарды, тұқымдарды, көшеттерді сатып алуға ұсынылады. Сондай-ақ коммерциялық жылжымайтын мүлік пен сауда объектілерінің, оның ішінде сауда объектілерінің аумағында бастапқы бизнесті өткізуге арналған үй-жайларды және сауда объектілерін жалдау ақысын төлеу, жалға алуға, пайдалануға, сенімгерлік басқаруға беріледі.Бұл ретте жұбайынан (зайыбынан), жақын туыстарынан еңбек құралдары, технологиялық жабдық, жануарлар, мал, құстар, көшеттер, бұталар, тұқымдар сатып алынбайды. Бастапқы бизнесті іске асыруға үй-жайлар жалға алынбайды.– Гранттар қандай жағдайда берілмейді?– Тұтынушылық мақсаттарға, кредиттік қарыздарды өтеуге, жылжымайтын тұрғын үй сатып алуға және салуға, жер учаскелерін сатып алуға, акцизделетін өнімдер өндіруге берілмейді.– Жалпы қаржыландыру қандай көздерден жүзеге асырылады?– Гранттар нысанында қолдау шараларын қаржыландыру республикалық және жергілікті бюджеттердің, Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан берілетін нысаналы трансферттердің қаражаты, ҚР заңнамасында тыйым салынбаған көздерден жүзеге асырылады.&nbsp;– Биыл қазалылықтар үшін тиімді бағдарламаға өтініштер қай кезден бастап қабылданды?– Business.enbek.kz порталында 2023 жылғы 20 ақпаннан бастап 3 наурыз айы аралығында 2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба шеңберінде 1-лек бойынша жаңа бизнес-идеяларды іске асыру үшін мемлекеттік гранттар алуға өтінімдер қабылдау басталды. Қазалы ауданы бойынша бірінші лекте 338 адам өтініш берді. Алайда 24 адам комиссия шешімінің оң қорытындысын алды.&nbsp;Өтінім беру үшін порталда тіркелу, грант алу шарттарына сәйкестігіне тексеруден өту, бизнес-жоспар үлгісін жүктеп алып, оны толтыру және порталға енгізу қажет. Сондай-ақ өтініш нысанын толтырып, ЭЦҚ кілтімен қол қою керек. Сонымен бірге грант алу үшін бірқатар шартты сақтаған жөн.&nbsp;Рәсімдердің ашықтығын қамтамасыз ету, адами факторды азайту, өтініш берушілерге ыңғайлы болу үшін гранттар берудің бүкіл процесі электрондық форматқа ауыстырылды. Грант алуға өтінімдерді қабылдау бірыңғай терезе – «Business.enbek.kz» порталы арқылы жүзеге асырылады.Алдағы уақытта осы жылдың 15-26 мамыр аралығында Қазалы ауданы бойынша екінші лекте 35 адамға өтеусіз қаржы беру көзделуде. Ал 3-лек үміткерлерін шілдеде қабылдасақ, 4-лекке қатысушылардың кезеңі қыркүйек айына діттеліп тұр.&nbsp;– Грант алуға кандидаттардың өтініші мен бизнес жобасын қарайтын комиссия отырысы қандай тәртіппен өтеді?– Комиссия отырысы порталда өтініштерді қабылдау аяқталған күннен кейін 10 жұмыс күні ішінде өткізіледі. Оның өтетін орны, күні және уақыты туралы хабарлама грант алуға кандидаттың жеке кабинетінде көрсетіледі. Комиссияның шешімі, егер оған отырысқа қатысқан комиссия мүшелерінің жартысынан астамы дауыс берсе, қабылданады. Дауыстар тең болған жағдайда комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады. Маңызды отырысты бейнетүсірілім тіркеуіне жол беріледі.Комиссия отырысында грант алуға кандидат жаңа бизнес идеялардың жобасын таныстырады. Ал комиссия осы қағидаларға сәйкес бағалау парағында грант беру не бермеу себептері бар шешімді көрсетеді. Грант беру туралы шешім қабылдаған кезде грант алуға кандидат тиісті хабарламаны алған сәттен бастап 3 жұмыс күні ішінде порталдағы банк деректемелері бар банк шотын ұсынады. Ол "Еңбек нарығы" ААЖ-ға жіберіледі.&nbsp;Көрсетілген мерзімде банк шотын ұсынбаған грант алушы кандидатқа комиссияның грант беру туралы бұрын алған шешіміне қарамастан грант берілмейді. Бұл ретте кандидат келесі лектерде грантқа қайта өтінім бере алады. Халықты жұмыспен қамту орталығы осы қағидаларға сәйкес грант алушының банкдеректемелері бар банк шотын алған күннен бастап 3 жұмыс күні ішінде жаңа бизнес идеяларды іске асыруға грант беру туралы шартқа қол қояды. Грант алушының порталдағы жеке кабинетіне жібереді. Грант алушы шартты алған сәттен бастап 3 жұмыс күні ішінде порталда, жеке кабинетте шартқа электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қояды. Ол "Еңбек нарығы" ААЖ-ға жіберіледі.Халықты жұмыспен қамту орталығы шарт жасалғаннан кейін 5 күн ішінде грант алушының ағымдағы банк шотына ақша қаражатын аударуды жүзеге асырады.&nbsp;– Сүбелі әңгімеңізге рахмет!

Бастапқы капитал кімге беріледі?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Адам өміріне қауіп төндіретін ауру түрлері өте көп. Қарапайым жәндіктердің өзі адам өмірін қиып, қайғыға душар етуі мүмкін. Сондай-ақ кей ауру түрлерінің жұғу түрлері өте қарапайым әрі тез болғандықтан қанша адам денсаулығынан айырылып жатады. Өйткені ағзадағы ауруды әбден асқынғанша байқамауы мүмкін. Сол себепті де медицина мамандары сау адамның өзіне жыл сайын, тіпті жылына екі рет толық медициналық тексерулерден өтуіне кеңес береді. &nbsp;Қазіргі кезде жаз айларында өршитін аурудың да түрлері көп. Бұған дейін тасымалдаушысы кене болатын конго-қырым қандыбезгегі турасында сөз еткен едік. Енді Жалағаш аудандық СЭБ басқарма бөлім басшысы Г.Жалғасова брифинг өткізіп, жұқпалы жедел ішек ауруларының алдын алу, аурудың белгілері туралы кеңінен ақпарат берді. &nbsp;Негізі жұқпалы жедел ішек аурулары әлемде кең тараған жұқпалы аурулардың қатарына жатады. Барлық аурулардың ішінде респираторлық жұқпалы аурулардан кейінгі 2-ші орынды алады. &nbsp;Жедел ішек ауруымен ауырғандардың 60 пайызын балалар, оның басым бөлігін 2 жасқа дейінгі сәбилер құрайды. Жаз, күз мезгілдерінде жіті ішек жұқпаларымен ауыратын науқастар саны көбейе түседі. Өйткені бұл мезгілдерде ауа-райының жылып, күннің ыстық болуы ауру қоздырғыштарының сақталып қана қоймай, тез бұзылатын тағам түрлері ет, сүт, балық өнімдерінде, салаттарда, кремді, кондитерлік өнімдерде көбейе түсуіне қолайлы әсер етеді. Сонымен қатар жаз, күз мезгілдерінде топырақпен, тыңайтқыштармен ластанған көкөніс, жеміс-жидектерді жумай жеу аурудың көптеп тіркелуіне себеп болады.&nbsp;<blockquote>«Жалағаш ауданында қаңтардан осы уақытқа дейін жұқпалы жедел ішек инфекциясының алғашқы диагнозымен 38 науқас тіркелді. Өткен жылдың осы кезеңінде 24 науқас тіркеліп, биыл сырқаттану жағдайы 1,3 есеге өскені белгілі болып отыр. Әсіресе аталған аурумен ауырғандардың саны мамыр айынан бастап күрт өскені байқалуда. ЖЖІИ-дің зертханалық жолмен нақтылануы 2,6 пайызды ғана құрады. «Регрессия» есебімен қысқа мерзімді болжам жасау нәтижесімен аурушандық жыл аяғында 9,9-81,0 аралығында қалыптасып, аудандағы ЖЖІИ-дің эпидемиологиялық ахуалы «қанағаттанарлықсыз» болып отыр. &nbsp;&nbsp;</blockquote>Сонымен бірге осы жылы тіркелген ЖЖІИ аудандағы 100 мың халыққа шаққандағы көрсеткіші 89,1 құрады. Ал ЖЖІИ-ның 78,9 пайызы – 14 жасқа толмаған балалар. Оның 23,3 пайызы – 1 жасқа толмаған нәрестелер, 30 пайызы 1 және 23,3 пайызы 2 жастағы нәрестелер арасынан тіркеліп, 2 &nbsp;жасқа дейінгі балалардың аурушаңдығы белең алды. Тіркелген ЖЖІИ науқастардың басым көпшілігі, яғни 73,63 пайызы &nbsp;кент тұрғындары арасынан, қалғандары Мәдениет, Есет батыр, Бұқарбай батыр, Аққұм және Ақсу ауылдарынан, – деген маман аурудың алғашқы белгілерінен де толығырақ хабардар етті.&nbsp;Брифингте айтылған мәліметтерге сүйенсек, жұқпалы жедел ішек ин-фекциясының алғашқы белгілеріне іштің жиі су сияқты өтуі, дене қызуының көтерілуі, нәрестенің емуден бас тартуы, асқа тәбетінің болмауы, шөлдеу, құсу, бас ауру, жалпы әлсіздік, селқостық, мазасыздық, ауырсыну, дәретінде қан қоспасының немесе кілегейдің пайда болуы жатады. Науқаста қайталамалы құсу орын алып, іш өткен сайын баланың жағдайы ауырлай түседі. Өйткені ағза өз тіршілігіне қажетті су мен тұздарды көп жоғалтады. Жоғарыдағы аталған клиникалық белгілер пайда бола бастағаннан дәрігерге көріну керек. Мұндай кезде дәрігер келгенше немесе жеткенге дейін біраз уақыт кетеді. Сондықтан мүмкіндігінше ем жасай бастаған жөн. Ол үшін сұйықтықты молынан көбірек ішкізген жөн. Маманның сөзінше, өздігінше емделу аурудың асқынуына әкеліп соғуы да мүмкін, тіпті созылмалы формаларына ұласуы да ғажап емес.&nbsp;Жалағаш аудандық СЭБ басқарма бөлім басшысы Г.Жалғасова брифинг барысында жұқпалы жедел ішек ауруларының алдын алу шараларына тоқталды. Қашаннан «ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» дейміз ғой, бірақ өз айтқанымызбен өзіміз келіспей, денсаулығымызды нашарлатып алып жатамыз. Бар-лығы немқұрайды қараудан, салғырттықтан болатыны даусыз. Ал науқастары саны бойынша алдыңғы тізімде тұрған жұқпалы жедел ішек инфекциясының алдын алу шаралары аса қиындық туғызбайды. Мәселен, сәбилерді 1 жасқа &nbsp;дейін тек қана ана сүтімен қоректендіру, жеке бас тазалық шараларының қарапайым қағидаларын сақтау, суды тек &nbsp;қайнатылған түрде, сүтті пісіріп ішу, көкөністер мен жеміс жидектерді мұқият жуу, қайнаған сумен шаю, ас дайындауға, ыдыс жуу және ауыз су үшін ашық су &nbsp;көздерін пайдаланбау, дайындалған тағамдарды ашық қалдырмау, исі, дәмі, сақтау мерзімі бұзылған азық-түліктерді пайдаланбау, тез бұзылатын тағамдарды тоңазытқышта сақтау, жиналып қалған лас-қоқыстарды уақытылы тазалап отыру, ауру тасымалдаушы болып табылатын шыбындарға қарсы есік, терезелерді торлау, әртүрлі дәрілерді пайдалана отырып жою, балаларды әрбір тамақтандырар және тамағын дайындар алдында қолды жақсылап сабындап жуу керек, оның әрбір затын, ойыншықтарын, бөтелкесі мен емізіктерін таза жағдайда ұстау аталған дерттен сізді сақтайды. Ең бастысы ішек инфекцияларының алдын алу үшін жеке бас тазалығын қатаң сақтаңыз. Ал «Жұқпалы жедел ішек аурулары асқазан-ішек жолдарының қабынуымен сипатталатын патогенді, шартты патогенді бактерия, вирустан &nbsp; болатын, диареямен, адам ағзасының уыттануымен және сусыздануымен сипатталатын әртүрлі жұқпалы аурулар тобы. Жедел жұқпалы ішек ауруларының тобына дизентерия, іш сүзегі, А, В паратифтері, тағамдық токсикоинфекция, сальмонеллез, гастроэнтериттер жатады. Жоғарыда аталған жұқпалы ішек аурулары бір топқа жатқанымен, ауруларды әртүрлі қоздырғыштар тудырады және олар әрқалай өтеді» деген Г.Жалғасова аталған ауру әлемде кең таралған дерттердің бірі екенін де жасырмады. Яғни инфекция ауыз арқылы жұғып, қоздырғышы ішекте өсіп жетіледі, микробтары нәжіспен сыртқы ортаға түсіп тарайды. Тағы да қайталап өтейік, инфекция гигиеналық тазалықтың төмен дәрежеде болуынан, азық-түліктерден, яғни жуылмаған көкөніс, пісірілмеген сүт, сапасыз, шала пісірілген тағамдармен тамақтануда, сондай-ақ, ауыз суды қайнатпай ішу, лас суға түсуден де жұғуы мүмкін. Ал жаз айларындағы негізгі тасымалдаушысы шыбын.Тағы айта кететін жайт, жұқпаның негізгі көзі науқас адам, сондай-ақ ауру тасымалдаушылары болып табылады. Су, тағам және тұрмыстық қарым-қатынас арқылы таралады. Сондай-ақ бала күтімінің нашарлығы және сәбилерді қосымша тамақтандыру кезінде ас дайындаудағы &nbsp;тиісті ережелердің сақталмауы аурушаңдықтың &nbsp;сәбилер арасында тіркелуінің негізгі себептері болып отыр. Көбіне екі жасқа толмаған нәрестелер арасында инфекция көптеп тіркелетінінің бірден-бір себебі де осы.&nbsp;Брифинг барысында айтылған аурудың алдын алу шаралары мен алғашқы белгілері қарапайым болғанымен, әлемде осы аурудың өршіп тұрғанын айтады маман. Иә, сайып келгенде аурудан ада, дерттен аман болу үшін жеке бастық тазалығына аса мән беру керек. «Сақтансаң сақтайтынын» тағы бір еске саламыз. Денсаулығыңыз өз қолыңызда екенін ескеріп, медицина мамандарының әрбір кеңесіне салғырт қарамаңыз. Бұл өзіңіз үшін, өміріңіз үшін өте маңызды. Себебі әр азамат қоғамның байлығы.

Мамандар жеке бас тазалығын қатаң сақтауға шақырады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақ халқында сахна өнері, оның ішінде би өнері бұрыннан ерекше қошеметке ие. Бекзат өнер саналатын би көрерменге адамның ішкі жан дүниесі мен мінез-құлқын дәлме-дәл жеткізуді мақсат етеді. Ол жай қимылдан, құр қозғалыстан тұрмайды. Биді көзбен көріп қана қою аз, оны жүрекпен түсіну қажет.Тіпті тіл жеткізе алмайтын дүниелерді бимен айшықтауға болады. Одан бөлек бұл өнердің денсаулыққа тигізер пайдасы да орасан. Ол адамның арқа, іш, аяқ бұлшық еттерін нығайтады әрі сергектік сыйлайды. Буын мен омыртқадағы зат алмасуын жақсартуға септігін тигізеді. Ал шетелдік мамандар бишілік өнер адамға мол энергия мен мықты қуат береді деп есептейді.&nbsp;Қазақтың ұлттық би өнері дегенде, ең алдымен көз алдымызға Шара Жиен-құлова елестейтіні рас. Себебі Шара Жиенқұлова – қазақ би өнерінің алғашқы қарлығашы, сонымен бірге «Қазақта би жоқ» деген түсінікті бұзған кәсіби маман. Шара Баймолдақызы – Польша, Чехославакия, Қытай, Франция, Италия, Моңғолия, Үндістан, Иран, Сирия, Ливан сияқты елдерде қазақтың ұлттық би өнерін көрсетіп, насихаттап, сонымен бірге сол елдің ұлттық би үлгілерін бізге жеткізе білген хас шебер. Ол ұлттық би өнерін ғылыми тұрғыда терең зерттеп, «Айжан қыз», «Қара жорға», «Тәттімбет», «Қырық қыз» сияқты билерді шығарып, би арқылы халқының әдет-ғұрып, салт-дәстүрін насихаттаған, халық биіне жаңа түр, жаңа сипат берді. Бү-гінде Шара Жиенқұлованың жолын қуып, би өнерінің дамуына өзіндік үлес қосып келе жатқан мың бұралған бишілеріміз баршылық. &nbsp;&nbsp;Саналуан сайыстарда бақ сынап, Жалағаш ауданының абыройын асқақтатып жүрген өнерпаздарымыз – аудандық өнер мектебінің «Хореография» класы оқушы-ларынан құралған «Art-Action» би тобы. &nbsp;Бүгінде «Art-Action» би тобы сахнаның көркіне айналып, талай мәрте облыстық, республикалық, халықаралық байқаулардың жеңімпазы атанды. Атап айтар болсақ, 2022 жылы облыстық «Қайнар бұлақ» хореографиялық байқауына қатысып, «Топтық би» номинациясы бойынша дипломант атанды. 2022 жылы облыстық «Қайнар бұлақ» хореографиялық байқауына қатысып, «Жеке би» номинациясы бойынша Азат Садунов қатысып, жүлделі ІІ орынды иеленді. 2022 жылы республикалық «BALA FEST» байқауынан І орын, 2023 жылы облыстық «Бозторғай» балалар шығармашылығы байқауынан бас жүлдені иеленіп, халықаралық байқауға жолдама алды.&nbsp;Алматы қаласында өткен байқауға 1120 өнерпаз Қырғызстан, Қытай, Беларусь және Тәжікстан республикаларынан қатысты. Солардың бірі – Жалағаш ауданынан «Art-Action» би тобы. Байқауда Қазақстан, Армения, Өзбекстан және Белоруссияның хореограф мамандары қазылық жасады. Өнерпаздар байқауда 2 би қойылымын орындады.&nbsp;Жалағаш ауданының атынан қатысқан &nbsp;«Art-Action» би тобы бұл байқауда әділқазылар мен халыққа «Ерке сылқым» мен «Қарақшылар» биін ұсынған. Бірнеше күнге созылған байқауда біздің өнерпаздар өзгелерден оқ бойы озық болып, нәтижесінде жүлделі І орынды иеленді.&nbsp;<blockquote>«Хореография» класы 2018 жылы ашылды. Қазіргі таңда бізде 1 ші және 2 ші класс оқушыры бар. Жалпы барлығын қосқанда 36 өнерпаз. Оқушылар хореографияны 4 класс бойынша оқып шығады. Онда оқушыларға халық биі, классикалық би, заманауи би, музыка сауаттылығы, ретмика деген пәндер бойынша сабақ өткіземін. Және әр тоқсан, класс сайын оқушылар осы пәндерден емтихан тапсырып, кластан-класқа көшіп отырады. «Art-Action» би тобының шығармашылық қоржынында «Ерке сылқым», «Хорезм», «Жастар» биі, «Қарақшылар» биі, «Шашу» биі, «Қуыршақтар» биі, «Орыс» биі және т.б &nbsp;әртүрлі ұлт билері бар. Әр жаңа туындыға түрлі сахналық костюм тіктіріп, үлкен дайықпен кірісеміз. Алматы қаласында өткен байқауға 2 класстың оқушылары, яғни 16 өнерпаз қатысып қайтты. Байқауға қатысуға ықпал жасап, демеушілік көрсеткен ел ағалары «Асар Холдинг ЛТД» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің бас директоры Қожахмет Баймаханов пен Жалағаш аудандық мәслихат депутаты, жеке кәсіпкер Абай Байпанұлына ерекше алғысымды білдіремін, – деді би тобының жетекшісі Айбарша Үсейн.</blockquote>Балаларды өнерге дайындауда аянбай еңбек етіп, жеңісі мен жемісін көріп жүрген Айбарша Бекбайқызы – аудан, облыс әкімдерінің алғыс хаттарымен облыстық білім бөлімінің арнайы «Құрмет» грамотасымен марапатталған білікті маман.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары