<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp;Әйтеке би кентінде аудандық Роза Бағланова атындағы мәдениет орталығында «Қоғам. Тұлға. Отбасы» атты аудандық отбасы форумы өтті.&nbsp;Аудан әкімдігінің қолдауымен, аудандық қоғамдық даму бөлімі, аудандық әйелдер мен аналар кеңесі және Басықара ауылдық клубы бірлесіп ұйымдастырған &nbsp;шараға келген қонақтарды отбасылық ансамбльдер ән айтып қарсы алды. Мұнан соң жергілікті кәсіпкерлердің көрмесі ұйымдастырылды.&nbsp;Форумды аудан әкімі Мұхтар Оразбаев ашып, қай заманда, қай елде болмасын отбасының адамзат ұрпағына ықпалы мен әсерін өмірдегі еш нәрсенің күшімен салыстыруға келмейтінін айтты.&nbsp;Мұнан соң облыстық әйелдер кеңесінің төрайымы Райкүл Мансұрқызы мен «Қызылорда облысы қоғамдық даму басқармасы» қоғамдық келісім коммуналдық мемлекеттік мекемесі басшысының орынбасары Айбек Дайрабай сөз алды.&nbsp;Ал Қазалы қаласындағы №16 мектеп-лицейдің «Әкелер» кеңесінің төрағасы Ертай Алғашбаев, «Рауан» инклюзивті білім беру орталығының директоры Қуанышкүл Дәулетиярқызы, «Kaussar Koldau» жекеменшік мекемесінің директоры, психолог және медиа-тренер Жания Бисенова қоғамдағы отбасының маңыздылығына тоқталды.Басқосуда қатысушы қонақтар ұсыныс-пікірлерін айтып, отбасы туралы ойларын ортаға салды.&nbsp;Шара соңында аудан әкімі Мұхтар Оразбаев үздік отбасыларды марапаттады. Атап айтар болсақ, «Үздік дәрігерлер әулеті» бағамы «Наршабаевтар» отбасына бұйырса, &nbsp;«Үздік кәсіпкерлер әулеті» номинациясына «Қаниевтер» отбасы лайық деп танылды. &nbsp;«Үздік теміржолшылар әулеті» «Рзалиевтер» отбасы десек, «Ынтымағы жарасқан әулет» бағамын «Өтегеновтер» отбасы иеленді. Сонымен қатар, «Үздік спортшылар әулеті» «Сидоренколар» отбасына және «Үздік өнерпаздар әулеті» бағамы «Изеевтер» отбасына табысталды.&nbsp;Одан бөлек, «Еңбекқор әйел» номинациясымен «Талды-аша» шаруа қожалығының жетекшісі Гүлсім Бодықоваға, «Қайсар Ана» бағамы Ақмарал Жанұзақоваға берілді.&nbsp;Шарада аудан әкімінің «Алғыс хатын», облыстық әйелдер кеңесінің, Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Аналар кеңесі мен облыс әкімі жанындағы әйелдер істері, отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссияның «Алғыс хатын» иеленгендер де болды. Кеш «Әжелер» ансамблінің «Жолыққан қандай жақсы» әнімен қорытындыланды.&nbsp;Айта кетейік, шараға облыстық әйелдер кеңесінің төрайымы Райкүл Байназарова, «Қызылорда облысы қоғамдық даму басқармасы» қоғамдық келісім коммуналдық мемлекеттік мекемесі басшысының орынбасары Айбек Дайрабай, Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы облыстық Аналар кеңесінің мүшелері Галина Щербакова, Галия Гизатуллина және Крюгер Светлана, облыс әкімі жанындағы әйелдер істері, отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия хатшысы Қаламқас Каримова мен “Сенімен Болашақ” РҚБ қоғамдық бірлестігінің психологы Сымбат Абдрахманова арнайы келді.&nbsp;Мұнан бөлек, ауданымызда өнегелі отбасылар қатарынан көрініп жүрген әкелер мен аналар, аудандық және ауылдық әйелдер, аналар кеңесінің төрайымдары мен мүшелері, мемлекеттік қызмет саласында жүрген әйелдер, белсенді аналар қатысты.

Қазалыда «Қоғам. Тұлға. Отбасы» атты форум өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Синоптиктер Қазақстандағы 1-3 шілдеге арналған ауа райы болжамын ұсынды. "Қазгидромет" РМК мәліметінше, алдағы үш күнде ауа райы тұрақсыз болады.Синоптиктердің болжауынша, ауа температурасы күндіз батыста +27+35°С, солтүстік-батыста +22+32°С, солтүстікте, республика орталығында +30+35°С дейін көтеріледі. Сонымен қатар шығыста + 25 + 33 ° C дейін, оңтүстік-шығыста + 32 + 37 ° C дейін, оңтүстікте негізгі фон + 32 + 40 ° C болады.<blockquote>"Республиканың басым бөлігінде жаңбыр, найзағай, екпінді жел, бұршақ жаууы мүмкін. Тек 1-2 шілдеде солтүстікте, орталықта, 2-3 шілдеде шығыста ауа райы жауын-шашынсыз. 3 шілдеден бастап еліміздің батысында ауа райы жауын-шашынсыз болады деп болжанды"."Қазгидромет" РМК баспасөз қызметі</blockquote>Болжам бойынша, 1-2 шілдеде батыста, 2-3 шілдеде солтүстік-батыста, 1 шілдеде республиканың шығысында қатты жаңбыр жауады.

Сенбіге арналған ауа райы болжамы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Қамшыбек Қоңқабаев – Әлем чемпионатының күміс жүлдегері, ҚР бокстан ұлттық құрама капитаны. Осы орайда Танымал спортшымен &nbsp;сұхбаттасудың сәті түсті.– Бүгінгі боксшы Қамшыбекке қарасақ, бала күнінде де бірінші атаман болған тәрізді. Алғашында футболға қызыққан атаман не үшін боксты таңдады?– Өмірде ұл баланың идеялы әкесі, ал қыз баланың үлгі етер тұлғасы анасы ғой. Менде кішкентай кезімде мемлекеттік қызметте жұмыс істейтін әкем тәрізді форма киіп, еңсесін биік ұстайтын үлкен азамат болғым келді. Одан бөлек футболшы немесе атақты спортшы болсам деген биік мақсатым бар еді. Шынымды айтсам бала күнімде боксқа қарағанда, футболды жақсы көрдім. Ал боксқа келуіме туған ағам Асқар Қоңқабаевтың ықпалы болды. Ол да былғары қолғап шебері еді. Асқар әскерге аттанып бара жатып маған: «Бір доптың артынан жүгіре бермей, боксқа бар» деп ақыл қосқаны әлі есімде (күліп). Содан бері спортты серік етіп келемін әрі бұл таңдауыма өкінген емеспін.– Бәсекеде топ жару үшін бірнеше белестерден өткеніңіз белгілі. Ең алғашқы шаршы алаңдағы кездесу, қарсылас есіңізде ме?– Алғаш рет шаршы алаңға Қазалыда өткен турнирде шыққаным есімде. Енді тәжірибе жинап жүрген маған сол жердегі барлық оқиға қызық көрінді.– Екі жыл қатарынан «Астана арландары» сапында да жұдырықтасқан екенсіз…– Иә бұл жерде де біршама өнер көрсеттім. Олимпиада болатын жылы сол кездегі бас бапкеріміз Мырзағали &nbsp;Айтжанов ұлттық құрамада жүргенімде «Астана арланға» барып, екі кезең тәжірибе жина» деп кеңес берді. «Астана арлан» мен үшін үлкен мектеп болды десем қателеспеймін. Осыдан кейін тез арада ширай түстім. Әрі өзімді техникалық және физикалық тұрғыда жетілдірдім деп толық айта аламын.– Шарша алаңға қанша рет шықтыңыз?– Нақты есептеген емеспін, бірақ үш жүз қырықтай жекпе-жек өткізген шығармын. Осы &nbsp;әуесқой бокстың отыз-қырқында жеңілген болуым керек.– «Қазақта батыр аңғал» деген сөз бар ғой. Өзіңіздің осал тұсым деп қай қасиетіңізді айтар едіңіз? Әдетте өз тарапына айтылған сынды көпшілік ауыр қабылдайды. Ал сіз сәтсіздікке сынып кетпейтіндер қатарынансыз ба?– Шаршы алаңда қателесу қалыпты дүние. Ер адамы сын ширатады. Егер ақиқат болса, сынның айтылғаны дұрыс деп есептеймін. Алайда кейде сынды қатты немесе дәлелсіз айтатындар да кездеседі. Ол кезде түсіністік танытып, кейін шаршы алаңда мықтылығыңды дәлелдеуге тырысасың. Сын орынсыз айтылған жағдайда айтушымен арпалысып, сөз таластырған кезім болған емес. Көп жағдайды үнсіз қалуды дұрыс деп санаймын. Өйткені барлық адамда түрлі пікір бар. Бәріне бірдей жақпайтының &nbsp;тағы белгілі.– Ал жеңіліс кезінде көңіл күйді қалай басқарасыз?– Жеңіліс кезінде Аллаға шүкірлік айтып, бұдан да көбірек еңбек етуім керек екенін еске алып, &nbsp;көңілімді көтеруге тырысамын.&nbsp;– Бір сұхбатыңызда «Әлем біріншілігінің ақтық сынында сәл ашуға бой алдырғаным да кері әсерін тигізген сияқты» деген екенсіз. Демек бокста да эмоция маңызды болғаны ғой…– Иә, ақтық сында біраз ашуға ерік бергенім рас. Менің тарапымнан тактикалық қателіктер кетті. Мұның өзі бокста адамның көңіл күйі маңызды екенінің дәлелі. Сондықтан Олимпиадаға жолдама алсақ, бұл қателікті қайталамауға тырысамын.– Қазіргі уақытта бокстан ұлттық құраманың деңгейі қандай? Осы орайда Қызылорда облысының даму бағытына тоқталсаңыз…– Қазақ боксы әрдайым мықты болған және алдағы уақытта да осы деңгейде болады деген сенімдемін. Өйткені ұлттық құрама әлемдік деңгейде үнемі үздік үштіктің қатарынан көрінеді. Сондықтан да қазақ боксының абыройы биік деп нақты айта аламын. Аймақта да бокстың даму бағыты қарқынды. 2017 жылы облыс атынан шығып тұңғыш рет әлем чемпионатынан медаль алып келгенімді білесіз. Мақтанғаным емес, бұл жеңіс ‒ халқымның дұғасы, жаттықтырушыларың еңбегі. Чемпионат араға екі жыл салып өтіп тұрады. Биыл сол бәсекеде екі қызылордалық өнер көрсетіп, мен қайтадан екінші орынға тұрақтасам, Тұрсынбай Құлахмет атты жерлес інім үшінші орынды қанжығасына байлады. Мұның өзі оң өзгерістің, дамудың белгісі деп түсінемін. Өз басым өңірден екі жыл ішінде тағы бір қызылордалық боксшының сапқа қосылғанын өте үлкен жетістік деп есептеймін. Қазір бас тренер Жәмил Жүсіпов ағайымыз боксты дамытуда көп еңбек етуде. Бұл кісі облыстағы жұмысынан бөлек, ұлттық құрамадағы бас бапкердің көмекшісі қызметін қоса &nbsp;атқарады. Алдағы уақытта Олимпидада топ жарып, ағайымызды, Сыр елін қуантсақ екен деген тілегім бар. &nbsp;– Еліміздегі әйелдер боксы жөнінде не айтар едіңіз? Бұл бағытты дамытуға сіздің көзқарасыңыз қандай?– Қарап отырсаңыз, бұрын әйелдер үш салмақ бойынша сынға түсетін, ал қазір бес салмақ бойынша өнер көрсетеді. Әйелдер боксын дамытамыз деп, ерлер боксының екі салмағын қысқартты. Бір жағынан өте өкінішті. Қазақстандағы жеңіл салмақтағы боксшылардың көбісі бокс нағыз кәсібі болған соң, тауып отырған табыс көзінен айырылып қалды. Бұл тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде енгізілген жаңа жүйе. Негізінде әйелдер боксы үш салмақта тұра берсе, ал ерлерде он салмақтағы жүйе қайтып оралғаны дұрыс деп ойлаймын. Ал жеке көзқарасым бойынша қыз баланың бокспен шұғылданғанын құптамаймын. &nbsp;– Шаршы алаңға шықпас бұрын қарсыласқа қалай зерттеу жүргізесіз?– Кейбір бейтаныс адамдар болмаса, біраз қарсыласымды танимын. Ең бастысы қарсылас қандай болса да өзіңе сенімді болуың керек. Көп жағдайда қарсыласты ғаламтор арқылы зерттеп, оң немесе сол жақтан шығатынын, шапшаң немесе бір орында қимылдайтынын анықтап аламын. Содан кейін ойша бокстасып, қарсыласыңды көз алдыңа елесте отырып, жаттықтырушымен ақылдасып, тактикаларды әзірлей бастайсың.&nbsp;– Мансап жолында беделіңіз өсіп, мемлекеттік қызметке шақырса барар ма едіңіз?– Құдай қаласа, Олимпиададан үлкен нәтижемен оралған соң, мемлекеттік қызметке шақырса ойланатын шығармын. Кім біледі мемлекеттік сала да елге, ұлтқа пайдамыз тисе, нұр үстіне нұр емес пе?! Болашақта көк байрағымызды әлем алдында биікке көтеретін келер буынға пайдамыз тиер болса қуанамын. Сондықтан мемлекеттік қызметке баруға қарсы емеспін.– Спортта да төрешілер тарапынан қателік кететінін естиміз. Бокста да әділетсіздік бола ма?– Бокста өздеріңіз білесіздер әділетсіздік ара-тұра болып тұрды, бірақ бұл олқылық алдағы уақытта түбегейлі жойылады деген сенімдемін. Осы Олимпидада жаңадан төрешілер тағайындалатын болады, себебі Рио Олимпиадасында қазы болған төрешінің бәрі орнынан алынды. Әділетсіздік әсіресе Рио Олимпиадасына Әділбек Ниязымбетов, Василий Левитке жасалды. Бірақ ол тек төрешінің ғана кінәсі емес, себебі оларды осындай қадамға апарып отырған адамдардың да ықпалы болуы мүмкін. Сондықтан Токио Олимпиадасы әділетті өтеді деп ойлаймын.– Ұлттық құраманың капитаны ретінде Токио Олимпиадасында кімнің топ жару мүмкіндігі жоғары деп ойлайсыз?– Кеше өздеріңіз куә болғандай әлем чемпионатында сегіз салмақтағы боксшы бақ сынадық. Сол арада &nbsp;Бекзат чемпион болады деп кім ойлады?! Өйткені ол салмақта одан өзге өте мықты боксшылар бар еді. Сондықтан олимпиадаға сегіз боксшы барсақ, бәрінің де чемпион болуға мүмкіндігі бар. Бағы мен мен бабы қатар шапса, неге бәрі топ жарамасқа?! Әрине мұның бәрі ниетімізге, еңбегімізге байланысты.– Болашақта ұлдарыңыздың спортқа баруына рұқсат берер ме едіңіз?– Ұлдарым спортшы болсын деп қатты армандамаймын. Ең бастысы, адами қасиетін биік ұстап, еліне адал қызмет ететін тұлға болып өссе екен деп тілеймін. Егер спортқа ден қойса, білгенімізді үйретіп, жақсыға баулитынымыз айдан анық.– Сұхбаттасқаныңызға рақмет!

Қамшыбек Қоңқабаев: Ер адамы сын ширатады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Әлмұхаммед Алдажаров – талантты режиссері, аймақтағы белсенді жастың бірі. ұзақ жыл «Жастар» театрының режиссері, труппа жетекшісі қызметін атқарды. Бүгін сала маманымен түрлі тақырыпта әңгіме қозғап, жаңалық сұрадық.‒ Әлмұхаммед, жақында ғана «Қызылорданың қыздары» атты қойылыммен жастар театрының жаңа маусымы ашылды. Осы орайда әңгімемізді театрға алғаш қабылданған сәттен бастасақ…‒ &nbsp;Жастар театрының 2016 жылы құрылғаны бәріңізге белгілі. Мен сол сәттен бастап осы ұжымда актер және режиссер ретінде қызмет етемін. Негізі мектеп қабырғасында, университетте түрлі шараларды ұйымдастырып, үлкен сахнада өнер көрсетіп жүрсем де әртіс болуды армандаған емеспін. Бірақ театрдың ашылғанын естіген бойда кастингке келіп, бағымды сынап көрдім. Кәсіби мамандығым актер болған соң кастингтен кедергісіз өтіп, ортаға тез бейімделдім. Сахнада ең алғаш «Алғашқы махаббат» қойылымындағы &nbsp;Қанат рөлін сомдадым, одан кейін &nbsp;«Қыз қасқыр» спектакльінде &nbsp;Қаражалды ойнадым. Ал «Неге?» спектакльінде қоюшы режиссер болумен қатар актерлік шеберлігімді тағы бір сынап көрдім.‒ Осы уақытқа дейін театрда «Алғашқы махаббат», «Қыз қасқыр», «Неге?», «Қызылорданың қыздары» атты төрт пьеса сахналанғанын білдік. Жалпы қойылымға дайындық барысы қалай жүргізіледі? Бір спектакльге қанша уақыт жұмсалады?‒ Театрдың өзге өнер ордасынан ең басты &nbsp;айырмашылығы толықтай жастардан құралған, яғни мұнда &nbsp;18-25 жас аралығындағы жастар қызмет етеді. Тағы бір ерекшелігі ‒ қойылым көп жағдайда бимен, пластикалық элементтер және &nbsp;сахна қозғалысынан құрылады. Спектакль барысында сөзге қарағанда қозғалыстың үлесі басым түседі. Осылайша заманауи көркемдік әдістермен көрермен талғамына сай дүние жасауға тырысамыз. Сондықтан әртістердің дайындық уақыты толықтай дерлік тренаж, спорттық қимылдарды қамтиды. Сондай-ақ спектакльдің &nbsp;жанры мен мазмұнына қарай дайындыққа әртүрлі уақыт бөлінеді. Мысалы, кейбір спектакльге бір-екі ай, ал келесі біріне алты-жеті ай уақыт жұмсалуы мүмкін.‒ Сонда ең ұзақ уақыт дайындық жүргізілген қойылым қайсы?‒ Сахнада 1,5 сағатқа созылған «Неге?» спектакльі алты ай бойы дайындалды. Байқасаңыз қойылым баяу әрі ұзақ, бірақ ол режиссерлік шешіммен біршама қысқартылған нұсқасы болатын. Бастапқы сценарий бойынша спектакль бұл уақыттан да әріге созылушы еді. Себебі спектакль &nbsp;барысында &nbsp;айтылатын түйткіл көп, мәселенің маңыздылығы да жоғары. Қойылым біздің деңгейімізге де ауырлау келді, әрі жастарға негізгі ойды жеткізу қиын болды. Сол үшін актерлерге жеке-жеке психологиялық сабақтар өтілді.‒ «Қызылорданың қыздары» атты қойылым да біраз уақытты қажет еткен болар…‒ Бұл &nbsp;‒ бірнеше жыл бойы жоспарға бекітіліп, тыңғылықты дайындалған қойылым. Осыдан тура бір жыл бұрын сценарий авторы &nbsp;Сұлтанәлі Балғабаев бізге осындай жақсы туындыны жазып беремін деп уәде еткен еді. Қойылымның сценарийі қолымызға тие сала, біз үш-төрт ай бойы үздіксіз дайындалдық. Қойылымның негізгі мазмұны бойынша Сыр өңірінің қазақылықты сақтаған, қазақ тілін және салт-дәстүрді берік ұстанатын аймақ екенін көрерменге барынша шынайы жеткізуге тырыстық. Спектакльде өзге этнос өкілдерінің де образы бар.&nbsp;‒ Ал көрерменнің ерекше ықыласына бөленген шоқтығы биік туынды деп қайсы қойылымды айтар едіңіз?‒ Негізі режиссеріміз Оңталап Нұрмаханов спектакльді кездейсоқ немесе арнайы тапсырма арқылы таңдаған емес. Алдымен қойылым сценарийінің мазмұнын терең зерделеп, жастар аудиториясына лайықты туындыны кеңінен зерттеп алады. Қорымыздағы мағынасы терең, көрерменнің көңілінен шыққан қойылым деп жазушы Шерхан Мұртазаның әңгімесі негізінде жазылған Айжан Атымтаеваның «Қыз қасқыр» трагедиялық спектакльін айта аламын. Бұл спектакль адалдықты арқау етіп, ардан аттамаған қыз тағдырын суреттейді. Қасқырлар ортасында қалған қыз өмірі түз тағыларының адамнан көрген қиянатқа қарсы тартысымен бірге өріледі. Сондай-ақ спектакльде аң атаулының адалдығы мен адам пенделігінің әшкере әлемі қатар көрініс табады. Осы туынды арқылы біз республика бойынша бірнеше қалаға барып, фестивальдерге қатыстық.‒ Жастар театрының труппасы қалай қалыптасты? Актерлар кастинг арқылы қабылданады ма?‒ Бастапқыда &nbsp;әртістердің кастинг арқылы қабылданғаны рас. Бірақ кейінгі уақытта актерлардың кәсіби біліктілігіне ерекше мән беріле &nbsp;бастады. Ендігі жерде әртістердің актер мамандығы бойынша білім алуын жіті қадағалаймыз. Қазір театрда 15-ке жуық әртіс бар.‒ Театрдың негізгі аудиториясы жастар екені белгілі. &nbsp;Қойылым жайлы олардың пікірі қандай?‒ Үш жыл ішінде театр студенттер мен оқушылардан құралған тұрақты көрерменін қалыптастырып үлгерді. Олар әр қойылымның жарыққа шығуын асыға күтіп, алған әсерін жеткізіп отырады. Олардың саны көп болмаса да, біз жастарға рухани азық, ерекше әсер сыйлай алғанымызды жетістік деп санаймыз.‒ Біздегі көрермен мәдениетінің төмендігін жиі айтамыз ғой. Бұл жөнінде не айтар едіңіз?‒ Оқушының немесе студенттің қай ортада болмасын өзін-өзі мәдениетті ұстауы ата-ана тәрбиесі мен ұстаз өнегесінен хабар береді. Бізге келетін көрерменнің бәрін бірдей бағалауға болмайды. Мысалы, былтыр біз арнайы мектеп оқушылары үшін балалар қойылымын дайындадық. Сол кезде қаламыздағы бірнеше мектептен оқушылар келді. Бір қызығы кейбір мектеп оқушыларын қойылым барысында тыныштандыру қиынға соқса, ал келесі бір мектептің оқушылары өздерін үлкен адамша мәдениетті ұстады.‒ Өзіңіз сомдаған рөлдерді толығымен көрерменге жеткізе алдым деп ойлайсыз ба?‒ &nbsp;Актер ешқашан өзі сомдаған рөлді толығымен шынайы ойнадым деп айта алмайды ғой. Әр қойылым сайын кемшілігіңді көріп, сабақ алуға тырысасың және келесі ойында қосымша идея қосасың. Жалпы осы кезге дейін тапсырылған кейіпкер бейнесін өз деңгейінде сомдап шықтым деп ойлаймын. Сахнадағы ең алғашқы рөлім мектептегі бала сезімді бейнелейтін «Алғашқы махаббат» қойылымы екенін жоғарыда &nbsp;айттым. Бұл комедияда Қанат өзінің мұғаліміне ғашық болып, сезімін жеткізе алмай әбігерге түседі. Спектакль барысында Қанаттың ішкі сезімі толықтай суреттеледі, бірақ соңында Қанат ғашық болған мұғалима алыс туысқанының атастырылған қызы болып шығады.‒ Белгілі бір кейіпкерді сомдау барысында актер психологиясына әсер ететіні рас. Қойылымнан соң кейіпкердің аурасынан шығу ұзақ алатын болар…‒ Режиссер актерге рөлді тапсырмас бұрын алдын-ала сұхбат жүргізеді. Психологиялық немесе физикалық тұрғыдан болсын барлық жағдайға дайын болу керегін айтып, дайындайды. Ал актердің міндеті сол рөлді шынайы қабылдап, өзінің ішкі болмысына енгізе алу керек. Ал қойылымнан соң &nbsp;психологиялық ауырпалықты қайта өз өміріне қабылдап, күйзелістен шыға алмау актердің әлсіздігі деп ойлаймын. Шыны керек, спектакльден кейінгі бірер сәтте ішкі әлеміңді түсінбестік, &nbsp;толқу сезімі билейді. Бірақ сол сәтте актер өз кәсібилігін дәлелдеп, эмоциясын уақытында тоқтата алу керек.‒ Кәсіби біліктілікті жетілдіру үшін кімнен сабақ аласыз?‒ Театрға республикамызға белгілі Т. Жүргенов академиясының ұстаздары арнайы келіп, шеберлік сағатын өткізіп тұрады. Мысалы, сахна тілі маманы Дариға Тұранқұлова, Мұрат Әбзелбаев, сахна қозғалысының маманы Аман Бекенұлының дәрісі бізді нағыз маман болуға бейімдейді.‒ Мәдениет ордасында қандай қиындықтар бар?‒ Актерларға белгілі бір деңгейде жағдай жасалмауы осы кезге дейін үлкен мәселе болып келді. Бірақ соңғы уақытта мәдениет саласы қызметкерінің материалдық жағдайын жақсарту жөніндегі қуанышты жаңалықты естіп жатырмыз. Одан бөлек ғимарттың жетіспеушілігі, екі-үш &nbsp;мекеменің бір жерде орналасып, сахнаның бізге уақытында берілмеуі, дайындықты аядай бөлмеде жүргізу &nbsp;сынды мәселелер жұмыс барысында &nbsp;қиындық тудырады.‒ Әдетте сахнадағы спектакльді көргенімізбен, театрдың ішкі кухниясын біле бермейміз. Қойылым барысында қызықты сәттер жиі кездесетін болар…‒ Жаңа айтып өткенімдей, &nbsp;театрдағы қойылым көп жағдайда би және сахна шайқастарынан тұрады. Кейде осындай қозғалысты қайталау барысында актерлар жарақаттанып қалады. Бірде қойылым барысында жас әртісіміз иығын шығарып алды, бірақ спектакль соңына дейін шыдап, бәрі біткен соң ғана жедел-жәрдем шақырттық. Жас болған соң актерлар қойылым барысында Сөзден жаңылып немесе әдейі импровизациялық сөздерді күтпеген жерден айтып қалады. Театрда осындай қызықты әрі тосын сәттер жиі болып тұрады.‒ Ал театрдағы ең жас өнер адамы кім?‒Ұжымның ең кенжесі &nbsp;‒ Ілияс Өтетілеу. Жасы небәрі 19-да болғанмен жақында өткен «Қызылорданың қыздары» спектакльінде қоюшы режиссер қызметін абыроймен атқарды. Оңталап Нұрмахан &nbsp;ағайымыз оның режиссерлік қабілеті бар екенін айтып, &nbsp;кәсіби тұрғыда тәрбиелеуде.‒ Болашақта өзіңізді қандай тұлғаның бейнесінде &nbsp;көргіңіз келеді?‒ Алдағы уақытта өзімді психологиялық жанрдағы рөлмен сынасам деймін. Біздің театрда әлі күнге дейін тарихи драмалар сахналанған жоқ, бірақ жоспарда бар. Бұйырса осы жылы «Томирис» спектакльін көрерменге ұсынатын боламыз. Онда патша мен батырлардың әсерлі рөлдері бар, мен өзімді батыр бейнесінде көргім келеді.‒ Сұхбаттасқаныңызға рақмет!

Әлмұхаммед Алдажаров: Күйзелістен шыға алмау ‒ актердің әлсіздігі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Ізденістің ізін жалғап, тың ой мен түрлі жобаны тоғыстыра отырып жүзеге асыру өнертапқышқа тән қасиет. Ұтқырлығымен ұтымды жоба ұсынуды ұйғаратындардың іске білек сыбана кірісетіндігі бесенеден белгілі. Жаңалығы халық игілігіне жарап тұрса, мемлекеттің дамуына сеп болса өндірісіміздің өркендейтіні де сөзсіз. Тиісінше өзге елдермен тереземіз теңесіп, жаһанды аузына қаратқан Жапония¬дан да көш ілгері жүретініміз анық. Өнердің кілтін тауып, дүниеге дүрбімен қарап, қоғамға қажеттіні санада сараптап нәтиже шығару ел экономикасының дамуына ықпал етеді. Сондықтан да «болам» деген баланың бетінен қақпай, белін буу келешекті күмәнді етпейді.Бала күннен әлденені құрастыруға бейімделіп, жан-жақты жетілуде жігерленген жастың инновациялық жоба жасауға икемді болатыны айтпаса да түсінікті. Өйткені жаңашыл идея иесінің көздегеніне қол жеткізбейінше тынбайтыны рас. Асылында талаптың тұлпарына мінген таланттардың мүмкіндікті мүлт жібермей, байқауда бақ сынауда бұғып қалмайтындығы қуантады. «InnoFest» Qyzylorda инновациялық идеялар фестивалінің «Smart city» секциясының жеңімпазы Аралбек Жанысбеков та байқауда дарынымен дараланған жас. Алдағы уақытта «Күн сәулесімен жүретін жол талғамайтын көлік» жобасын жандандыруды көздеген жастың арманы асқақ, мақсаты айқын.<blockquote>– Жобаның басында мен «TemnayaFaza» деген YouTube каналын көріп жүрдім. Бұл каналдың авторы өз қолымен күннен қуат алатын көлік жасап, тек күн энергиясын қолданып Қазақстан бойынша 3000 шақырым жол жүрген. Осылайша менің ойыма күн қуатымен жүретін жол талғамайтын көлік жасау идеясы келді. Алдағы уақытта толық өлшемді күн көлігін жасағым келеді, – деді өнертапқыш А.Жанысбеков.</blockquote>Әлбетте идеяның жемісіне айналған жобаның жұртты қызықтырар ерекшелігі мен өндірісті өрге сүйрейтін қауқары болу керек. Бір тәуліктің ішінде қиыннан қиыстырып құраған құрылым құрдымға кетпей, келешекте көптің керегіне жарағаны ләзім. Жобаға дейінгі жоспар жүйелі құрылса нәтиженің нанымды, қорытынды қуантарлық деңгейде болады. Осыны ескерген жас өнертапқыш көлік құрылымының бүге-шүгесіне дейін жіті мән берген. Осы ретте Аралбек көлік жобасына тоқталып, толығырақ тарқатып айтты.<blockquote>– Бұл көлік күн энергиясын толық қолдану үшін төбесіндегі күн панельдерін күнге тік бағыттай алады, көліктің алдында және артында лебедкалар бар. Лебедканың арқасында көлік тұрып қалған жағдайда өзін тартып шығара алады және басқа жүктерді тасымалдай алады. Яғни бұл көлікті көп салаларда қолдануға болады. Мысалы ауыр жүк тасымал¬даушы көлік, құтқарушы көлік және әскери техника ретінде қарастырылады. Сонымен қатар көлік құрылымы 2 Ev3 процессоры, 4 үлкен мотор және 3 кіші мотордан құрылған. Тағы бір айта кетерлігі, көлікте арнайы қосымша құрылғы бар. Соның негізінде көлік кез келген жерде жүре алады, – деді ол.</blockquote>Мүмкіндіктер алаңына айналған фестиваль талай дарындының дара жолын қалап, дамуының діңгегіне, талпынысының негізіне айналды. Қатысушылар тек өз идеясымен ғана бөліспей, өзге де жобаларды талқылап, пікірлес болады. Сондай-ақ, топтық құрамамен қатысу бірлікті бекемдеп біріге жұмыс істеп, ұйымшылдықпен бітімге келудің үлгісін көрсетіп, жас буынның санасына серпіліс, көңіліне қуаныш сыйлағаны анық. Еркіндіктің есігін айқара ашқан Аралбек те тартынбастан ойын ашық жеткізіп, шегінбестен алға нық қадам басты. Шамасы, оқ бойы озық болып, жеңіс тұғырынан көрінуі таудай талабының титімдей де үлесінен болса керек. Қазіргі таңда Аралбек тың жобаларды жүзеге асыруда төбе көрсетіп, бағытынан бұрылған жоқ.

Өңірдегі өнертапқыш идеясы 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Спорт – бұл салауатты өмір салтын ұстанудың алғышарты ғана емес, сондай-ақ, ұлттың мықтылығын, азаматтың айбарлығын өзге елге танытатын негіз. Бұрын ат үстінен түспей, жорықта жанын сауғалаудан гөрі арын алдыңғы орынға қоятындарды, қабырғасы қайысса да, қабағын шытпаған шымырды батыр деп атаған. Ал, бүгінгі күннің батырлары деп спортта жүрген айбынды азамат пен қайсар қыздарды атауға әбден болар.Оңайлықпен келмейтін жеңіске ие болу үшін тапқырлық пен табандылықты түйістіре білетіндердің ісіне тәнті болатынымыз тағы рас. Асылында, спорт мұрынды бет қылатын ұрып-жығудан тұрмайды. Тиісінше, спорт алаңы бұзақылықтың ордасы емес. Бұл сана мен іс-қимылдың өз сәтінде сауатты өрбуі. Яғни, ақыл мен айланың арқасында орға жығылмай, ой мен әрекеттің нәтижесінде жеңіске жету. Осы ретте, қағидадан қашпай, өз ұстанымынан бас тартпайтын, діттегені мен көздегеніне жетпей қоймайтын қайратты болу маңызды. Ал, айтылған талапты түйсігінде сақтап, жадында жаңғыртып жүретін Сыр спортшылары сенім үдесінен шыға білді.Сайып келгенде спорт салауатты өмір салтын сақтаудың ғана емес, өз-өзіңді қорғаудың таптырмас тәсілі, қорғанудың жолы екені бәрімізге мәлім. Топ бала тап беріп, төбелеске түскенде жер бауырлап қалмай, жеке басты қорғауға сеп болады. Әсіресе, каратэ қатерден сақтайтын спорт түріне жатады. Себебі қарусыз-ақ аяқ-қолдың қайратымен қарсыласты жайратып тастауға мүмкіндік мол. Тек әдіс-тәсілді естен шығармай, ширақ қимылдың қалпын бұзбаған жөн. Шапшаңдық пен жылдамдыққа сүйеніп, спорттан сауаты мықты Сыр спортшылары каратэден жеңісті еншілеп келеді.<blockquote>– Облыста мейбукан годзю-рю каратэ-домен 2019 жылдан бастап айналыса бастадық. Үш жыл ішінде өте жақсы дамып келе жатыр деп айтуға негіз бар. Өйткені спортшылардың жеткен жетістігі мен көрсеткен нәтижесі көрсеткішімізді айғақтап береді. Сондай-ақ, спорт саласына ерекше ден қойып, дамуына зор үлесін қосқан облыстық дене шынықтыру және спорт басқармасының басшысы Асылжан Зұлфқарұлына алғыс айтамыз. Өңірде осы спорт түрімен 200-ге жуық спортшы мен 10-ға жуық жаттықтырушы жұмыс істеп жатыр. Асудан асып, белесті бағындыруда жаттықтырушының білім-білігі мен спортшы қабілеті ықпал етеді. Бүгінде үзеңгілестерінен оқ бойы озып, каратэде көш бастап келе жатқан мықты спортшыларымыз бар. Олар – Ернұр Рысбек, Еркін Әбіш, Азиз Мұса, Айым Алдаберген, Дамир Есдәулет, Райан бақытбек, Аяулым Тілектес, – деді облыстық мейбукан годзю-рю каратэ-до федерациясының аға жаттықтырушысы Еркін Боханов.</blockquote>Қарусыз күрес саналатын каратэде кейін шегінбейтін күш керек-ақ. Шаршы алаңда шалыс баспау үшін өз-өзін қорғау тәсілін меңгерудің маңызы зор. Осы тұста тактика мен техниканы тез меңгерген спорт саңлақтары әлемге де өзін мойындатып үлгерді. Үздіктердің жеңісте үзіліс жариялағысы келмейтіні қуантады. Каратэдегі көрсеткіш бойынша сан соғып қалмайтын Сыр спортшылары жүлде санын арттырып, аймақ абыройын асқақтатып келеді.<blockquote>– 2022 жылы Петропавл қаласында өткен Қазақстан Республикасының чемпионатында жалпы есепте ІІ орын алдық. Биыл чемпионат Сыр елінде өтіп, біздің команда тағы да сол белесті бағындырды. Сондай-ақ, Жанкерей Асқарұлы мен Еркін Әбіш Петропавл қаласында өткен ел біріншілігінде іріктеуден өтіп, Италияда әлем біріншілігінде қола медальді қанжығаға байлады. Енді келесі Әлем чемпионаты 2024 жылы Австрия елінде өтпек. Бұл сыннан да сүрінбейтін спортшыларымыз іріктеуден іркілмей өтіп, жеңімпаз атанатынына кәміл сенеміз, – деді жаттықтырушы Е.Боханов.</blockquote>Жетістікті жіпке тізер болсақ, Сыр елінің еншісіне тиген жүлде мен жеңіс аз емес. Қабілет-қарымы артып, күш қайраты тасыған біліктілер додада діттегеніне жетіп, мәртебені биіктете түсуде. Мұндай көрсеткіш, нанымды нәтиже ел дамуының негізгі тетігі десек артық айтқандық емес. Тиісінше бұл спорттың саласының деңгейін де анықтап береді. Бүгінде сүйінші хабар мен ақжолтай жаңалықтардың өзінен айтулы саланың алға шыққанын аңғаруға болады. Иә, бұрын спорт көптің аузында кемшін тұсы көп айтылатын еді. Ой үстінде ойнамалы боп тұратын саланың бүгінгі орны орнықты һәм тұрақты. Өйткені Сыр спортшыларының жетістігі мен жеңісі спорт саласының айнасына айналды. Жаттықтырушы өз сөзінде облыстық спорт басқрамасының каратэге жақсы көңіл бөлетіндігін тілге тиек етті. Расында да қолдау мен демеу азаймаса, шыңға шығатынымыз анық.Айтпақшы, каратэ шито-рюден де балалар, жасөспірімдер, жастар және ересектер арасында ұйымдастырылған бәсекеде Әсемгүл Ердаулеттің ҚР чемпионы атанғаны көпке мәлім. Ол Қазақстан чемпионатының 7 дүркін жеңімпазы атанған сырбойылық.Ел чемпионатында алғаш рет 55 келі салмақта бақ сынаған Әсемгүл Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетіндегі «Дене шынықтыру және спорт» мамандығының студенті. Халықаралық дәрежедегі спорт шебері, Әлем чемпионатының алтын медаль және Әлем кубогының иегері Әсемгүл кезекті жарыстың да тартысты өткенін айтады.<blockquote>‒ Қазақстанның тағы бір шыңын бағындырғаныма шын қуаныштымын. Жарыс өте тартысты өтті, еліміздің барлық өңірінен мықты спортшылар қатысты. Финалда Маңғыстау қаласының спортшысымен кездесу өткізіп, 6-1 есебімен жеңіске жеттім. Бұл бәсекеге дайындық жоғары деңгейде болды, осы орайда өзімнің жаттықтырушыларыма алғыс айтамын, ‒ дейді Әсемгүл.</blockquote>Бір қызығы, Әсемгүлді &nbsp;бұл спорт түріне ата-әжесі алып келген екен. Ол кезде қаршадай қыз небәрі 8 жаста болатын.<blockquote>‒ Бала болғандықтан бастапқыда жаттығу алаңына жай ойнап келіп жүретінмін. Кейіннен 12 жастан бастап аға буынның жеңіске жетіп, әнұранды шырқатып жүргенін көре бастадым. Мен де сол спортшылар секілді елдің намысын қорғағым келді және сол нәтижеге &nbsp;ұмтылдым. Қазіргі таңда ел арасында осы спорт түрі жақсы дамып келеді. Өткен жылы Токио олимпиадасына осы спорт түрі қосылып, алғаш рет елімізден 5 спортшыға жолдама берілгенін білесіздер. Соның ішінде Сыр өңірінен Мөлдір Жаңбырбай ел намысын қорғады. Оның өзі бізге үлкен құлшыныс сыйлады. Жалпы Қазақстан бойынша Қызылорда облысы каратэ-до спорт түрінен жоғары денгейде, ‒ дейді ол.</blockquote>Әсемгүлмен әңгімелесе отырып, жарыстағы басты қарсылас кім екенін де сұраған едік. Алайда қазақ елін әлемге танытуды мақсат еткен жүректі қыз &nbsp;барлық спортшының мықты екенін алға тартты.<blockquote>‒ Жарыс кезінде қарсыластың қандай әдіс қолданатынын білмейміз. Сондықтан кей сәттерде ұпай өткізіп алатын кездер болады. Сол үшін біз әр қарсыласпен шыққанда жекелей дайындықпен, бапкердің айтуымен тәуекел етеміз, ‒ дейді Ә.Ердаулет.</blockquote>Түйіндей келе, рух пен жігер спортшының қос қанаты десек, спортшының қанаты қайырылмағаны ләзім. Ал, басқарманың қолдауы, жаттықтырушының еңбегі, спортшының қабілеті сабақтасса, осы үштікте үндестік табылса жеңісті күндер көбеймек.

Облыста каратэ жоғары деңгейде дамып келеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Кезінде Жайдарманның да, қазақша «КВН»-ның да чемпионы атанған «Арал-Ас» командасын жастар жазбай таниды. Әсіресе «Гәлөк 88» образымен талай жанды күлкіге қарық қылған Ғалым Махамбетовтің телеарнадағы бейнесі көпке таныс. Жуырда ғана «Сыр үміті» облыстық жастар форумында «Талант» номинациясын иеленген жерлесімізбен осы аптада емен-жарқын әңгімелестік.− Ғалым, әңгімемізді команда мүшелерінің қызметінен бастасақ... Әзілді кім даярлайды? Кім сүзгіден өткізеді?− Біздің команданың әрбір мүшесі − сценарист, бәрі де әзілді сахнаға лайықты етіп жаза алады. Дегенмен сценарийдің көп бөлігі Даниярдың қолынан шығады. Арамызда тың идеямен әзіл ойлап табатын − сол. Ал әзілді саралап, сүзгіден өткізуші − жетекшіміз Төребек. Сахнаға дейін де, кейін де редакторлық жұмыстарға қарап, тәрбиелік мәні мен мазмұнын өзі бір талқылап алады. Ал Ақылбек екеуміз әзілдердің идеясын толықтырып, түрлендіріп жіберетін адамдармыз (күліп).− Жайдарманшының арнайы дипломы болмайтыны белгілі. Сіз актер болмағанда, &nbsp;қазір қай салада жүрер едіңіз?− Менің онсызда арнайы мамандыққа берілген дипломым жоқ, бірақ қазір &nbsp;актер болып жүрмін. Негізі бұл бала кезімдегі арманым еді. Дегенмен КТА &nbsp;(Көңілді тапқырлар алаңы – ред.) арқылы сахнаға келіп, телеарнада танымал актерге айналамын деп ойламаппын.− «Әзілдің астарында зіл жатады» дейді үлкендер. Көрерменді күлкімен көмкергенде зілді оймен шешімін тапқан мәселе бар ма?− Біз әзілді ауыл арасынан, халықтың ортасынан іздейтінбіз. Әрине елдегі әзілдің түгелдей бәрін емес, тек ерекше образды, адамдардың қызықты қылығын, күнделікті &nbsp;күлкілі әдеттерді бақылап жүріп, өз ортамызда соны қайталап көретінбіз. Әзіл өзімізге өтімді болып, ұнаса әрі қарай дамытып, диалог құрастырып, түрлі оқиғалар өрбітуші едік. Ал әзіл арқылы шешімін тапқан мәселеге келсек, менің Гәлөк 88 деген образым көпке таныс. Сол рөлді сахнаға алып шыққан кезде тек залды күлкіге қарық қылдық деп ойладық. Алайда сол сәтте сахнадағы біраз адамды тәрбиелеген екенбіз. Гәлөк тәрізді қиқар сөйлеуді шынайы өмірде де әдетке айналдырған көп адам өзін сахнадан көріп, жинақталған кезі болыпты. Сондай-ақ біздің команда &nbsp;Жайдарманда Арал мәселесін жиі көтерді. Өзімізге келіп «сендер осы мәселені сахнада қозғаған соң, қолға алдық» деген әңгімені естімесек те, әзілдің «зілімен» Аралдың көркейіп келе жатқанын &nbsp;жақсы нәтиже деп түсіндік.− Қожанасырдың тарихта қалған қалжыңдарын ел әлі күнге айтады. Ал сіздің &nbsp;көрермен есінде қалған әзіліңіз немесе кейіпкеріңіз қандай?&nbsp;− Халықтың көп есінде қалғаны − ауылдың бұзық жігіті Гәлөк 88 образы. &nbsp;«Ее, квн» деген сахнадағы сөзімді көпшілік күнделікті өмірде әзілдеп айтып жүргенін көргем. Жалпы әр ойындағы бір сөзіңді іліп алып, қайталап жүретіндер баршылық. Дәл қазір есіме түспей отыр, бірақ зиялы қауымның жоғары бағалағаны − «Сендерде су бар ма, бізде су жоқ» деп басталатын әзіл еді. Сондай-ақ әскерден келген жігіт туралы үздік үй тапсырмасын да жастар жиі еске түсіріп айтып жатады.− Қазір әртістердің ойшылдығынан тойшылдығы басым екенін көпшілік сынап жатады. Бұл күнкөріс қамы ма, әлде…− Әртістің көбі тойда жүргені рас, менде соның бірімін. Жігітке жеті өнер де аз. Тойды жоғары деңгейде жүргізе білу де шеберлікті қажет етеді. Сұранысқа ие болып тұрғанда неге шықпасқа?! Қазір асаба көп, бірақ таңдау ‒ халықта. Басында мені тойда шақырған кезде келіспеуші едім. Кейін жаймендеп тойды толық басқаруды үйрендім. Халықтың ортасында әңгімең мен әзіліңді айтып, елдің батасын алып жүргенге не жетсін?! Бірақ мен тойды өзімнің жұмысымнан алдыңғы орынға қойған емеспін.&nbsp;− Қоғамда, әлеуметтік желіде жастармен тығыз байланыстасыз. Қалай ойлайсыз, &nbsp;қазіргі жастарға не жетіспейді?− Жастарға ең алдымен «внимание» жетіспейді. Иә, олар кәдімгідей өздеріне басқаның назар аударғанын қалайды. Әрине жастардың бәрі деп айта алмаймын, бірақ басым көпшілігінің еңбектенуге талпынысы аз. Барлығы бірден жұлдыз болғысы келеді, бәрі бірдей атақты болып, ақшаны аспаннан «асағысы» келеді. Мысалы, бұрын әлеуметтік желінің жоқтығы әсер еткен шығар, біз тек қана Жайдарманды көретінбіз. Күні бойы дайындықта жүріп, ақша да таппасақ та сахнаның нағыз еріктісі болдық қой. Қанша жыл осылай Жайдарманның ізінде жүрдік. Алланың қалауымен қазір соның жемісін көріп жүрміз. Қазір көзінде оты бар, жалындап тұрған жасты аз көремін. Өзімізді ғана мақтан етіп айтып отырған жоқпын, кезіндегі біз сияқты қаншама жасты бүгінгіге үлгі еткенім деп түсініңіз.− Ең маңызды шешімді кімнің кеңесімен қабылдайсыз?− Көбіне достарыммен ақылдасамын. Сосын жарыммен, кейде Расулмен. Расулмен ақылдасатын себебім, оның ойы мен үшін &nbsp;аса қажет болмаса да оның қазірден тұлға сезінуі әке ретінде маған өте маңызды. Баланың ойын сұрасаң, ол өзін үлкендерше сезініп, «кішкентай» миын қозғап, көмектесуге талпынады. Сондай-ақ кейде мәселенің ыңғайына қарай жақындарымның да пікірін білуге тырысамын. Мысалы, діни сұрақ болса ұстаздың, есеп-қисап жөнінде бухгалтер досымның ақылын тыңдаймын.− Бүгінгі өнер саласына сын көзбен қарап көріңізші... Шоу көбейген тұста қателікті неден бастап түзету керек?− Жалпы өнер саласын сынап жүрген адам емеспін. Тек өзімнің қолымнен келетінді жасап, ешкіммен жарыспай еңбектенетін актермін. Бір айтарым, бізді көретін көрерменнің басым көпшілігі қазақ болғандықтан сахнада нағыз қазаққа керек нәрсені айту керек тәрізді. Ол ән болсын, мүмкін кино, сериал, әзіл болсын. Қазір барлығы жаңалық жасағысы келіп, шетелден жоба ұрлап, соларға еліктеп жатады. Бірақ мұның бәрі уақыт өте қалады деп ойлаймын. Өйткені қазақы дүние ғана шынайы бағаланады және оның ғұмыры ұзақ болады. Мысалы, Тұрсынбектің әзілдерін халық жақсы көреді. Неге? Себебі ол қазаққа керек нәрсені айтып отыр. «Өнер қырандары» да осының дәлелі.− Бүгінде төрт баланың әкесісіз. Отбасындағы ең үлкен құндылық деп нені айтар едіңіз?− Ең басты құндылық − иман. Екіншіден, сыйластық, бірін-бірі түсіну. Әке баланы, бала әкені, отағасы жарын, отанасы ерін түсініп тұрса «шағын мемлекетте» ешқандай қиындық болмайды. Сенімділікпен бірге құрған мақсат, үміт отбасы бірлігін нығайта түседі.− Қазақ «көз, сұқ» деген ұғымды жиі айтады. Ұлыңыз Расулды эфирге шығармас бұрын сізде де осындай қорқыныш бола ма? Осы орайда Расулдың «Күлдір-бүлдір» бағдарламасына келуі, дайындық барысы жөнінде де кеңінен айтып берсеңіз…− Көз тиіп кету деген өмірде бар нәрсе. Бірақ оны көңіліме алмайды екенмін, елдің сөзі өтеді дегенге де мән бермеймін. Мысалы, қатты жұқпалы аурумен ауыратын адамның қасында отырсам да маған жұғады деп ойламаймын. Дегенмен кейде Расулға көз тиюден сақтайтын дұғаларды оқып жүреміз.Телеарнадағы жоба басталғанда Расулмен жұмыс жасау оңай болған жоқ. Кішкентай төрт жастағы бала. Оның сценарийді оқымақ түгілі, айтқан сөзіңді қайталап беруі қиын еді. Бірақ сонда да Расулмен бірге жетпістен аса серия түсірдік. Эфир жұмысы Расулға да жеңіл тимеді, біз солай үлкен шаруаны атқардық. Бастапқыда Расул икемге келмей жатқан кезде «енді не істейміз, үлкен жауапкершілікті мойнымызға алдық, бітіре аламыз ба?» деген қорқыныш болды. Әйтеуір Алланың қалауымен бәрі ойдағыдай шығып, рейтинг біз жоспарлағаннан да керемет болды.&nbsp;− «Бос күлкі жүректі қарайтады» делінген дінде. Сахнадағы әзілдерді «пайдалы» деп ақтап алуға бола ма?− Сахнада пайдалы да, &nbsp;пайдасыз да әзіл бар. Мен оның бәріне толық жауап бере алмаймын. Негізі әзіл адамның жас шамасы мен сол кездегі деңгейіне қарай айтылады. Қазір бұрынғыдай бос күлуге біздің уақытымыз аз. Отбасы, бала тәрбиесі, жұмыс деген сияқты қарбалас тірлік бар. Бұрын жас болдық, болмайтын әзілге де күлдік. Қазір де әзіліміз таусылып қалған жоқ, бірақ орынсыз күле беретіндей жаста емеспіз.− Өмірде минусты плюске қаншалықты айналдыра аласыз?− Өте қызық сұрақ. Өмірде минусты плюске айналдырған адамның бірі − менмін. Оған оқымай-ақ өзім армандаған актер атануым дәлел. Сол сияқты өмірдегі көп келеңсіздікті күліп жеңген жайттар жетерлік. Оның қайсысы оң, қайсысы сол екенінін өзіңнен басқа ешкім аңғармайды ғой. Сондықтан өмірге позитивпен, күліп қарасаң &nbsp;соңында қайырлы қуаныш күтері анық.‒ Сіз үшін 24 сағаттың қайсысы маңызды?‒ Түскі ас уақыты (күліп). Өйткені, осы кезде қарным қатты ашады. Ойнап айтам, мен үшін әр тәуліктің имандылыққа шақырар бес уақыты бәрінен маңызды.− Жайдармандағы бүгінгі буынның деңгейі қандай? Жас әзілкештерге қандай кеңес айтар едіңіз?− Қазіргі қазақша КВН-нің деңгейі өте тамаша, керемет. Өткенде финалда болдым. Шынымды айтсам ондай финалды көптен бері көрмеген едім. Мен Астанадағы жоғары лиганы айтып отырмын, ал аймақтағы деңгейден хабарсызбын. Қазір халықтың көңілінен шығу өте қиын, өйткені әлеуметтік желі дамыған, ал керісінше адамдар сабырсыздана түскен. 5-15 секундтың ішінде көрерменді күлдірмесең, іші пысып телефонға үңіледі. Сондықтан осындай өтпелі тұста көптің назарын өзіне қаратқан командалардың деңгейін жоғары бағалаймын. Ал жақсы жайдарманшы болып, халықты көз алмай командаға қарату үшін көп іздену керек.− 10 жылдан кейінгі Ғалымды қалай елестетесіз? Қазір немен айналысып жүрсіз?− Он жыл бұрын мен осы деңгейге жететінімді білген жоқпын. Сондықтан алдағы он жылдықты да тек Алла біледі. Әрине болашағымнан тек жақсылық күтемін.Дәл қазір Расул екеуміз 7 арнаның «бет-бейнесіміз». Қазір басқа арналардан да ұсыныс жиі түсуде. Сондықтан түсірілім барысын жоспарлап, ұсыныстарға таңдау жасап жатырмыз. Алла қаласа, эфирден, You tube-тан &nbsp;тың жобаны көретін боласыздар. Биылға жоспар өте көп. &nbsp;Оған қосымша той, концерт жүргізумен айналысамын. Одан қалса &nbsp;Instagram парақшасындағы 1 миллионнан астам тіркелуші халықты «асыраудың» өзі оңай жұмыс емес... (күліп)&nbsp;− Сұхбаттасқаныңызға рахмет!

Ғалым Махамбетов: Жастарға «внимание» жетіспейді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Сыр саңлағы Мақсат Исағабыловтың есімі көпке таныс. Спортшы байрақты бәсекеде облыс мерейіін өсіріп, аймақ атын әйгілеп келеді. Жуырда жампоз балуанмен жолығып, алдағы жоспар мен спорттық әлеует тақырыбында әңгіме қозғадық.− Мақсат, бүгінгі болмысыңызға қарасақ, бала күніңізде де бірінші атаман атанып, талай мықтының жауырынын жерге тигізген тәріздісіз…‒ Спортқа бала күнімнен әуес болғаным рас. Үй маңында достарыммен күресіп, алысып жүретінімді байқаған әкем бесінші сыныбымда мені қазіргі жаттықтырушым Болатбек Кенеевке тапсырды. Бірақ мектепте өз күшімді көп көрсете бермейтінмін, өйткені сол кезеңде балаға тән ұялшақтық мінез басым болды. Жалпы мен ғана емес, отбасымызбен спортқа жақын, жанкүйер адамдармыз деп айта аламын.‒ &nbsp;Кілемдегі ең алғашқы кездесу де есіңізде болар…– Әрине. Ең алғашқы бәсеке оқушы кезімде өзім туып-өскен Қармақшы ауданында өткен. Әр аптаның соңына қарай дәстүрлі түрде аудандық жарыс ұйымдастырылатын. Ең бірінші сондай бір жарыста үшінші орын алғаным есімде. Бірақ сол кездегі қарсыластың барлығы мектеп кезінде ғана спортпен айналысып жүрді де, кейін жоғары спортта көріне қоймады.– «Әлем барысында» Айбек Нұғымаровқа жол бердіңіз. Сәттілік жетіспеді ме, әлде дайындық кемшін болды ма?— Айбек Нұғымаровтың менен он жас үлкендігі бар. Жас айырмашылығынан бөлек ол кісі екі дүркін «Қазақстан барысы», екі мәрте «Әлем барысы» атанған мықты палуан. Шынымды айтсам, аламанда маған тәжірибе жетіспеді, қазір сол қателіктерден ой түйіп, жұмыс жасап жатырмын. Биыл өтетін «Қазақстан барысында», «Әлем барысында» кемшіліктерді түзеп, жеңіске жетемін деп үміттенемін. Одан бөлек осы жылы Азия чемпионаты, Әлем чемпионатына да дайындық жүргіземіз. Алғашқы оқу-жаттығу жиыны ақпан айының жиырмасында Алматыда басталады. Осылайша жыл бойы ұлттық құрамамен бірге оқу жаттығу жиындарына қатысып, тәжірибемді толықтырамын.– Әлем мықтылары мен біздің палуандарды салыстырсақ, қай тараптың мүмкіндігі жоғары?Кешегі өткен «Әлем барысына» шет мемлекеттен елуге жуық палуан қатысты. Қазір шетелде де қазақ күресінің федерациясы жұмыс жасайды, соның нәтижесінде Өзбекстан, Моңғолия, Грузия, Тәжікстан &nbsp;палуандары да алдыңғы орыннан көрініп жүр. Бірақ төл күресіміз болған соң, өзге палуандарға біздің жігіттер есе жіберген емес.– Жеңіске апарар жолдың кедергісіз болмайтыны белгілі. Сіз де бұла күштің бәсекесінде біршама қиындықты еңсерген боларсыз... &nbsp;&nbsp;– Оныңыз рас, негізі байрақты бәсекенің жауапкершілігі бәрінен басым болады. Мысалы, кешегі «Әлем барысына» қатысушылардың тізімінде әуел баста мен жоқ болатынмын. Ол жерде біздің елдің намысын қорғайды деп төрт палуан белгіленген еді. Алайда Айбат Сетен есімді палуан жарысқа бір апта қалғанда аяқ астынан сырқаттанып қалды. Ұлттық құраманың бас бапкерлері ойласа келе маған сенім артып, жауапкершілік жүктейтінін айтты. Мұндай жаңалықты жарысқа екі күн қалғанда естідім, шынымды айтсам қатты қуандым, өйткені әлемдік додаға қатысудың өзі үлкен жетістік қой. Ол кезде мен де тамағыма суық тигізіп, сәл ауырып жүрген болатынмын, бірақ мұны жаттықтырушыма айтпадым. Өз-өзіммен күресіп, «маған елім осындай үлкен үміт артып отырғанда, әлсіздік танытуға болмайды» деп қобалжуды жеңдім. Ал кілемде жеңіске жеткенімде көзімнен еріксіз жас шыққанын жасырмаймын.– Қазақта «батыр аңғал» деген сөз бар. Палуанның біз білмейтін осал тұсы қандай?– Менің кілемдегі ең бірінші қателігім қарсыласыма көп аяушылық танытамын. «Қарсыласқа қатігездік көрсетпейсің» дегенді жаттықтырушыдан да, жанкүйерден де жиі естимін, алайда сол мінезді әлі күнге жеңе алмай келемін. Менде үнемі «денсаулығына зақым келтіріп алмаймын ба, оқыс қимылдап қалып бір жері ауырып қалмай ма?» деген ой тұрады. Негізі кілемдегі қарсылас өмірде досың болу керек. Бірақ қарсыласты белдесуде аяу дұрыс емес, өйткені сен жылы қабақ танытқаныңмен ол сені жығып кететіні белгілі ғой. Сондықтан ең үлкен кемшілігім деп осы қасиетімді айтар едім.– Қазақ күресінің облыстағы деңгейі мен даму бағытына тоқталсаңыз…– Аймағымызда қазақ күресінің дамуы жоғары деңгейде деп айта аламын. Ізімізден білегі құрыш, жігері қылыш палуан інілеріміз өсіп келеді. Одан бөлек облыс әкімдігі, спорт басқармасы да осы салаға ерекше мән беруде. Соның нәтижесінде Сыр палуандарының есімін ел танып, қолдау көрсететін жанкүйердің саны артуда. Сондай-ақ бізден кейінгі буын арасында Еңбек Сақтағанов, Айдын Жыланбасов, Нұрдәулет Жақсылық ініміз ел чемпионатында топ жарып жүр.– Осы орайда өз салмағыңызда бірге шығатын палуан бар ма?– Нұрым Сәлімгерей атты палуан бауырымды көпшілік таниды. Біз бала кезден бірге өстік, тіпті отбасымызбен жақын араласамыз. Анам сұрағандарға «Менің егіз балам бар. Нұрымды түнде, Мақсатты күндіз босанғам» деп әзілдейді. Себебі, Нұрым қара, ал мен сарғыштаумын ғой (күліп). Айта кетейін, Нұрым желтоқсан айында Ақтөбеде өткен әлем чемпионатында 100 келі салмақ бойынша «Әлем чемпионы» атанды.– Спортта да төрешілер тарапынан қателік кететінін естиміз. Күресте де әділетсіздік бола ма?– Иә, төрешілер де кейде қателеседі. Ара-тұра бұрмалаушылықтар да болып тұрады. Дегенмен оларға шағымданғаннан гөрі, келесі жарыста мықтылығымды дәлелдеп, жеңуді &nbsp;дұрыс санаймын.&nbsp;– Ал сіз үшін ең басты қарсылас кім? &nbsp; &nbsp;– Қарсыласты мықты немесе әлсіз деп бөлген емеспін. Дегенмен Айбек Нұғымаров, Руслан Әбдіразақов, Ерасыл Қажыбаев сынды палуандарды талайдың жауырынын жерге тигізген, жұдырығы жуан спортшылар деп айта аламын. Негізі қарсыластың осалы болмайды, сондықтан бәріне бірдей үлкен дайындықпен баруға тырысамын.– Қазақ «ер-азамат сегіз қырлы, бір сырлы» болу керек дегенді жиі айтады. Ал сіз спорттан өзге қандай салаға қызығасыз? – Аптаның әр тәулігінде екі мезгіл, таңертең және кешкі уақытты жаттығуға арнаймын. Ал бос уақытта атқа мініп, саятшылыққа шығып қайтатын жақсы әдетім бар. Әкем үнемі ер жігіт атқа мініп, мылтық ата білу керек деп айтып отырады. Спорттан бөлек Қорқыт ата атындағы ҚМУ-да бастапқы әскери дайындық және заңгер мамандығы бойынша білім алғанмын.– Болашақ палуандарда қандай қасиет болу керек? Олар осы сәттен бастап нені ескергені дұрыс?– Дәл қазіргі қоғамда жастар уақыттың қадірін түсіну керек. Болашағың үшін еңбек етіп, жастық жігеріңді жақсы дүние үйренуге жұмсасаң, ертеңгі күнге нық сеніммен қарай аласың. Ал палуанға тән қасиеттерге келсек, ер-азаматта бірінші намыс, ұлтшыл мінез, еңбекқор ұстаным болу қажет.– Сұхбаттасқаныңызға рақмет!

Мақсат Исағабылов : Төрешілер де қателеседі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінде Сыр елінің еншісіне тиген жеңіс пен жүлде көп. Білімге бүйрегі бұрған жас буынның спортқа да қызығушылығы жоғары, тіпті осы салаға қатысты мақсаты айқын, арманы асқақ десек артық айтқандық емес. Нәтижеге жету үшін шыбын жаны шырқырап, қиындықтың қиысқан жолынан қаймықпай өтіп, кептелген кедергіге де тосырқап қалмауы талпынысынан көрінеді. Жеңіс пен жеңіліске жету бір ғана қадам екенін ұғынғандар ұстамдылықпен ұтымды әрекет етуді қаперде ұстайды. Содан болар, додада діттегеніне жетіп, тартыста табандылық танытып, ел мерейін үстем етіп жүр. Жалаудың жерге жығылмай, көкте желбіреуін тілеген Сыр спортшыларының бойында намыс қайнап, жүрегінде Отанға деген сүйіспеншілік сайрап жатыр. Байдарка мен каноэде есу бойынша да қоржынымыз талай мәрте алтынға толған. Әлбетте бұл бағыт беретін жаттықтырушы мен шымыр спортшының толассыз еңбегінің нәтижесі. Ендеше облысымызда байдарка мен каноэ спортының даму деңгейі қандай? Толығырақ тарқатып көрелік.Суды тілсіз жаудың біріне теңейміз. Өйткені абайламасаң ағызып әкететін қаупінен кейін көбісінің суық суға жүрегі дауаламайды. Ал ескек есудің шеберлері су бетінде қайықты игеріп жүріп, бақ сынайды. Көзге оңай көрінген спорттың өзіндік қиындығы да жоқ емес. Егер тепе-теңдікті сақтамай, ережені естен шығарып, мүлт кеткен жағдайда жеңіс қарсыластың еншісінде дей бер. Сондықтан қос қолдың қайратымен ескекпен қайықтың бағытын басқару екінің бірінің қолынан келе бермейді. Белгілі уақыт шегінде межеден өту жүгіріп барып мәрені үзе салатындай жеңіл іс емес. Жеңіс су, қайық һәм ескек үштігінің үйлесімін тапқан спортшының ғана қолында.<blockquote>Қызылорда облысында байдарка және каноэде есу 2013 жылдың қаңтар айында ашылған. Он жыл ішінде жеңіс тұғырынан көрінген чемпиондарымыз өте көп. 2022 жылы облысымызда ескек есу базасы пайдалануға берліген болатын. Бізде қазір жаттықтырушы жетпей жатыр, атап айтсақ 4 жаттықтырушы бар. Ал Шымкент қаласындағы жаттықтырушы саны – 26. Сондай-ақ, ескек есу спортына келген балалардың 90-99 пайызы жүзу білмейді. Сондықтан алдымен оларды жүзуге үйретіп, кейін қайыққа отырғызу, ескек ұстау сынды тәсілдерді меңгертеміз. Мұндай спорт түрі басқа қала мен аудандарда жоқ. Сол себепті спорт мектебінің қатарын көбейтсек, балалар жастайынан спортқа дағдыланып, тіпті жүзуге де ерте жастан бейімделетін еді. Бұл уақытты жоғалтпай, жеңіске жетудің төте жолын табуға зор мүмкіндік. Тағы бір айта кетерлігі, 60 спортшының барлығына қайық жетіспейді. Ескек есу базасына бірнеше қайық пен ескек құралдары керек. Бұл мейлінше көп балаға бір мезетте жаттықтыруға көмегін тигізуші еді, – деді ҚР еңбек сіңірген жаттықтырушысы Мұхитдин Миербеков.</blockquote>Кіл мықтылар жан-жақты дамудың кілтін табуда тосылмаған кезде арқасынан қағып, демеп жіберу маңызды. Яғни әрбір спорт түріне көп көңіл бөлінсе, көрер нәтижеміз де жемісті, естір жаңалық та сүйінші болмақ. Ескек есу базасында өз ісінің мықты мамандары қызмет атқарады.Жаттықтырушының нұсқаған жолымен жүрген спортшылар марапат мінберінен көрініп, Сыр елін қуанышқа кенелтіп жүргені көпке аян.Намысты қолдан бермеуге тырысқан қыздар да аймақтың абыройын арттырып келеді. Чемпионаттарда асығы алшысынан түсетін спортшылар сенім үдесінен шығуда ақсап қалғысы жоқ. Әлем төрінде егемен еліміздің еңсесін көтеріп, қанға сінген қайсарлықтың қалпын көрсететіні содан.Сонымен су үстіндегі жарыста жығылмай, қайықтың қозғалысын қалт жібермей, ескектің ебін табатын Алтынбек Қожахметтің байдарка мен каноэ спортына келгеніне 10 жылға таяған. Әлем чемпионатының жүлдегері атанған ол өзінің осал еместігін әлдеқашан танытып үлгерді. Тынымсыз дайындықты үзбей, жаттығуға ден қоятын спортшы ел қоржынын медальға толытыруда тағы қалыс қалғысы жоқ. Қожахмет алдағы тамыз-қыркүйек аралығын Азия ойындарына қатыспақ.<blockquote>– Су үстіндегі спорт болғандықтан біздің маусым сәуір айынан басталады. Содан кейін 4 жылда бір келетін қалааралық спартакиадаға дайындалатын боламыз. Одан 2 аптадан соң мен 23 жасқа дейінгі Әлем біріншілігінде бақ сынаймын. Бұйырса тамыз айында өтетін жарысқа да қатысамын. Демек бұл біздің тамыз айына дейінгі жарыс жоспарымыз. Ал жаттығуға келетін болсақ, бұрынғы қателіктермен жұмыс жасап, уақытымызды ұтымды пайдаланып, тиімді тәсіл мен әдістерді үйренуді үзбейміз. Ел үмітін арқалап барған жарыстарда көк туды желбіретіп, намысты қолдан бермеу – басты мақсат, – деді Қ.Алтынбек.</blockquote>«Чемпион жаттығу залдарында пайда болмайды. Адамның ішіндегі құлшыныс, арман, мақсат чемпионды тудырады» деген әлем мойындаған боксшы Мұхаммед Әли. Расында, арман асқақ болған кезде көздеген мақсатқа, діттеген мұратқа жету соншалықты жеңіл болмақ. Жетістікке жету жолында жауапкершілік жүктеп, ұмтылысы ұсақталып, талпынысы тып-типыл жоғалмаса талай спортшының белесті бағындыратыны бесенеден белгілі. Тиісінше спорт саласының дамуына сеп болатын шешім қабылданып, қолдау көрсетілсе айымыз оңынан тумақ.

Байдарка мен каноэ: Жалауды жерге жықпаған жерлестер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Ақнұр Бекназар – Сырдағы беделді мекеме «Құрылыс комплексі және ТКШ қызметкерлерінің салалық кәсіподағының» жастар кеңесінің төрайымы, Ол №3 мектеп-лицейде білім алды. «Өнер мектебінің» хореография сыныбын тәмамдады. Қазақ технология және бизнес университетінде дизайн м,амандығын оқыды. Университетте «Жастар ісі жөніндегі комитет» төрағасы, Nur Otan партиясы Jas Otan ЖҚ жастар мәслихатының депутаты, Астана қаласы әкімдігінің «Астана жастары» жастар ресурстық орталығының ұйымдастыру бөлімінің маманы, сонымен бірге Астана қаласының 35 колледжінің жастар ісі бойынша төрағаларынан құралған А35 ұйымының кураторы болды. Ол Жасыл ел «Үздік жетекші» номинациясының жеңімпазы атанған. Бүгінде «Құрылыс комплексі және ТКШ қызметкерлерінің салалық кәсіподағының» жастар кеңесінің төрайымы.– Дизайн мамандығында білім алдыңыз. Қазір дизайнерлікпен айналысасыз ба?– Дизайн мамандығын таңдар кезде той үйі салонын &nbsp;ашамын деген арман болды. Осы мақсатта бұл мамандықты таңдадым. Бұл салада еңбек етпесем де қателестім деп есептемеймін. Себебі дизайнерлік білімім ұйымдастыру жұмыстарына септігін тигізді. Заманға сай мамандық болғандықтан бес жыл уақытым зая кетпеді. Бүгінде «Менеджмент» мамандығы бойынша магистратураның 2 курс студентімін.– Жастардың бел ортасында жүрсіз. Жас адам қандай жаңашылдықтар әкелу керек деп ойлайсыз?– Жастар саясатын жүргізу ісінде күніне жүздеген жоба келеді. Жастар ресурстық орталығында жұмыс істеген кезде көзімнің жеткені. Күнделікті проблемаларды сараптай отырып, бір маман кемінде 10 шақты жобаны ұсынады. Сондықтан бұл тек уақыт мәселесі. Жастар саясаты ешқашан тоқтап тұрмайды, сол себепті жаңашылдық күнделікті енгізілуде. Тек оның іске асуына уақыт қажет деп ойлаймын.– Жастар кәсіподақ қызметін қалай бағалайсыз?– Кәсіподақтағы жастардың рөлі жоғары. Қазір инновация мен модернизацияның заманы. Ал кәсіподақ бұл қадамды батыл жасап келеді. Кәсіподақ бір орында тұрмай, жаңашылдыққа, ашықтыққа жұмыс істейді. Жақында кәсіподақта «Smart kasipodaq» жобасы өз жұмысын бастады. Бұл жоба арқылы кәсіподақ мүшелері, кез келген смартфонға бағдарламаны жүктеу арқылы барлық ақпаратты электронды түрде алады. &nbsp;Сонымен қатар Жастар жылы аясында 2019 жылы жұмысшы жастарға арналған «Jana esim» жобасын іске асырып, сәтті аяқтадық. Жоба аясында кәсіподақ жастары жұмыс орнында жобаларды іске асырып, жақсы нәтижелер көрсете білді. Сонымен қатар салалық кәсіподақтың жастар кеңесі тынбай еңбек етуде.&nbsp;– Астана жастарының А35 тобы не мақсатта құрылды? Немен айналысты?– А 35 жобасы – Астана қаласының 35 колледжінің жас көшбасшыларынан құралған болатын. Мақсаты: азаматтық пен қазақстандық патриотизмді қалыптастыру, &nbsp;қалалық колледж студенттерін біріктіру. Жас көшбасшылар – коллледж арасында түрлі іс-шаралар өткізіп, бір-бірімен тәжірибе алмасады.– Елордада жастардың жұмыссыздық деңгейі қандай?– Елордада жұмыссыздық деңгейі орташа деп есептеймін. Жоғарғы оқу орнын бітірген студенттерді оқу орындары өздері жұмысқа орналастырады, қалған бөлігі өздері жұмыс іздеп табады. Нұр-Сұлтан қаласы болашақтың қаласы болғандықтан, жұмыс істеймін деген адамға іс міндетті түрде табылады. Қарапайым сатушыдан бастағанның өзінде, 1 жыл ішінде мансап бойынша көтерілуге мүмкіндіктер бар. Бірақ, жеке менің пікірім, менің замандастарымның арасында еріншектер аз емес. Өз-өзін көрсетпей, еңбек етпей, тез әрі оңай бәрі бола салғанын қалайды. Олай болмағаны үшін басқа біреулерді кінәлап жатады. Жеңілдің астымен, ауырдың үстімен жүруге жол іздемей, еңбек пен тәжірибе арқылы келген қызметке ұмтылса деген тілегім бар.– Үш тілді еркін меңгерген екенсіз…– Мектеп қабырғасында қатал талаппен оқытқан мұғаліміміз Қазына апайдың арқасы. Университетке түскенде деңгейім жоғарылардың қатарында болды деп айта аламын. Сонымен қатар ағылшынша &nbsp;сериал, киноларды субтитрмен көруім, аудио тыңдау арқылы шыңдалдым. Жалпы үш тіл білу қиынға соқпайды. Тек адамның бойында "мен осыны үйренуім керек" деген талап болу керек. Жалқау адамға тіл үйрену қиынның қиыны. Курстарға бармай, бәрін ертеңге қалдыра берген де жарамайды. Адам болашаққа ұмтылу керек, әр күнің жаңа идеямен басталу қажет.– Туған жерді сағындыңыз ба?– Елордаға келгеніме біраз уақыт болды, осы жақтан өмірлік серігімді кездестіріп, тұрмыс құрдым. Дегенмен Сыр өңіріне атбасын тіреп тұрамыз. Қашанда туған жер ыстық болады ғой. Туған жердің топырағына аунағанға не жетсін?!– Арманыңыз қандай?– Арманым өте көп. Қазірде мен үшін бірінші орында отбасымның бақыты. Бүгінде өмірлік жарыммен ортақ арман-мақсаттарымыз бар. Сол арманға қол ұстасып бірге жетуімізді армандаймын. Жазира Байырбекованың әнінде шырқағандай, «алаңсыз күліп жүрсем де, армансыз күнім болмайды»…– Қазір билейсіз бе? Әлде билеуді тоқтатыңыз ба?– Иә, өнер мектебінде оқып жүргенде би жолын ары қарай жалғастырам деп ойлағанмын. Бірақ ата-анам &nbsp;ол қосымша &nbsp;хоббиің болсын, басқа мамандықты таңда деп кеңес берді. Соңғы рет өнерімді «Астана жастары» ресурстық орталығында жүргенде корпоративтік кеште арнайы сайыс барысында көрсеткенмін. &nbsp;Үш жыл шамасында билеген жоқ екенмін. Бірақ бидің арқасында сахнадан қорықпаймын. Еркін, баяндама оқып, жиналыстарда пікірімді білдіре аламын.– «Студенттік бес жылым мен үшін табысты жыл болды» дедіңіз. Айтыңызшы несімен табысты?– Студенттік шақта, Елорданың қызу, әрі белсенді өміріне қатыстым. Бір күн болсын, ішім пысып үйде отырған кезім болмапты. Соның арқасында бүгінде керемет ортам бар. &nbsp;Сол кезде бірге өскен достарым – қазір лауазымды қызметтерде. &nbsp;Студенттік шақта алған алғыс хаттар, қатысқан іс-шаралар, таныстық бәрі мені табысқа жетеледі. Қазіргі жеткен, білгенімнің бәрі студенттік шақтың арқасы деп білемін. Рас, кімге болмасын студенттік шақ қызық болады. Естен кетпес сәттер өте көп кездеседі. Мен студент кезде көптеген жетістіктерге жеттім, жоғарыда атап өткендей марапаттарым да көп болды. Біршама қызметтерде бой көрсеттім. Көптеген достар таптым. Әр жыл сайын ортам ауысып тұрды. Бәлкім сол үшін де табысты болған шығар.– «Заманауи стандарттарға сәйкес жаңа жобалар ұсынамын» дедіңіз. Сонда ол қандай жоба? Біреуін атаңызшы?– Жобаны ұсыну оңай, ал сол жобаны іске асыру қиын. Көп жас жобасын әрі қарай дамытпай, жүзеге асырмай жатады. Оған кім, не себеп деген сұрақ болады ғой. Айтайын, бастысы, жалқаулық. Жастар арасында еріншектікке бой алдыратындар көп. Ол менің өмірімде де кездесіп жатады. Жастық шақты пайдаланып, болашағына септігін тигізетін бір пайдалы іс ұйымдастырса болмай ма деген ой келеді. Сосын әттең дейсің. Ал менің жобаларыма келсем, әр кезде әр түрлі жоба ұсынамын. Қашан да басшымның талабын, ойын зерделей келе жобаны құрастырамын.– Бас қала сізге несімен ерекше?– Нұр-Сұлтан қаласы – жастардың қаласы. Бұл қаланың ауасы да таза, аурасы да ерекше. Жастарға шабыт беретін де, алға жетелейтін де осы қала деп ойлаймын. Себебі қаланы аралап жүрсеңіз, жастардың көңілді жүргенін аңғаруға болады. Сосын бұл қалада "қайда барамын" деген сұрақ болмайды. Бәрі бар, барлық жағдай жасалған. Серуендеймін десеңіз де, кемеге мініп қала аралаймын десеңіз де, ерік өзіңізде. Сондай-ақ елорда заманауи стандартқа сай, үлкен әрі әдемі қала. &nbsp;Әрі жастар саны жыл санап артуда. Жалпы мүмкіндіктерге толы қала деп білемін.– Адамның қандай қасиетін бағалайсыз?– Абай атамыздың сөзімен жауап берейін: «Тірі адамның жүректен аяулы жері бар ма? Рақымдылық, Мейірбандылық, әртүрлі істе адам баласын өз бауырым деп, өзіне ойлағандай оларға да болса игі еді демек – бұлар жүрек ісі. Асықтық та – жүрек ісі». Сондықтан жүрегі таза, иманды, әрі пиғылы таза адам баласының қасиеті мен үшін бағалы.

Ақнұр Бекназар: Кәсіподақтағы жастардың рөлі жоғары

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Аймақтың су шаруашылығы саласында талай жыл еңбек етіп, қоршаған ортаның экологиясын жақсартуға үлес қосқан ғалым Төрехан Қарлыхановтың есімі көпке аян. Арал &nbsp;теңізінің гидроэкологиялық проблемасын шешу жолын зерттеуді өткен ғасырдың 80-ші жылдары қолға алған тұлғаның бүгінде еңбек жолын шәкірттері мен балалары жалғап келеді. Осы аптада сушылар отбасынан шыққан ұстаздың қызы, «Су шаруашылығы және жерге орналастыру» кафедрасының оқытушысы, техника ғылымдарының кандидаты Гүлнұр Далдабаевамен аз-кем тілдескен едік.‒ Осы кезге дейін университет студенттеріне экология пәнінен дәріс бердіңіз. Жастардың бұл салаға қызығушылығы қандай?‒ Бүгінгі таңда экологиялық жағдайдың нашарлауы ‒ адамзат алдында тұрған ең маңызды мәселенің бірі. Ауа мен су көздерінің ластануы, табиғи ресурстардың азаюы кедейлікті арттырып, мәжбүрлі көші-қонға, адамдардың тұрмыс деңгейіне кері әсерін тигізетіні анық.Экологиялық аймақта орналасқан біз үшін, соның ішінде жастардың экология саласына аландауы заңдылық деп есептеймін. Оны университет қабырғасында жыл сайын өтетін дәстүрлі студенттік конференцияға ұсынылатын студенттердің ғылыми-зерттеу жұмысынан байқауға болады.Ғылыми-зерттеу жұмысының басым бөлігі аймақты көгертіп-көркейтуге, жақсартуға, су, энергия үнемдейтін жаңаша инновациялық технологияларды кеңінен қолдануға, суармалы ауылшаруашылық алқаптарының экологиялық-мелиоративтік жағдайын жақсартуға, сонымен қатар Сырдария өзенін ластанудан қорғауға бағытталған. Айта кетейін, студенттердің еңбегі жыл сайын республикалық деңгейде жүлделі орынға ие болуда.‒ Қазір Арал экологиясы жайлы жиі айтылады. Осы орайда әкеңіздің теңіздің қайта толысуы үшін атқарған еңбегіне тоқталып өтсеңіз... Ол кісінің қолға алған ғылыми жұмыстарын қазір кім жалғастыруда? &nbsp; &nbsp; &nbsp;‒ Арал аймағының экологиялық дағдарысы әлемдегі күрделі мәселелердің қатарында ерекше орын алады. Теңіздің құрғаған табаны шаңды борандар көзіне айналып, топырақ құрылымының бұзылуын күшейтуде, егіншілікте өнімін бәсеңдетіп, ауыл шаруашылығы өндірісінің төмендеуіне ықпал етуде. &nbsp;Арал теңізінің мәселесін көптеген отандық және шетелдік ғалымдар зерттеп, қалпына келтіруге зор үлес қосып келеді. Солардың бірі менің әкем, Төрехан Қарлыханұлы еліміздің экологиялық жағдайына, оның ішінде Арал мәселесін шешу жұмыстарына бар өмірін арнаған кісі. Арал теңізі проблемаларына байланысты 1995 жылы Халықаралық &nbsp;экология және табиғатты пайдалану академиясының академигі болып сайланды. 2009-2011 жылдары «Голос Арала» газетінің бас редакторы болып, Арал теңізінің проблемаларына еліміздің ғана емес алыс-жақын шетелдің ғалымдарының да назарын аударып, бірнеше ірі халықаралық жобалардың іске асуына ықпалын тигізді.Сырдария өзенінің су ресурстарын тиімді пайдалануға және Солтүстік Арал теңізін қалпына келтіруге бағытталған «Сырдария өзенінің арнасын және Солтүстік Арал теңізін реттеу» халықаралық жобасының шешімін ғылыми негіздеуге және сараптауға көп көңіл бөлді. Қазақстандық Арал теңізінің гидроэкологиялық проблемасын, Кіші Арал және Барсакелмес қорығы аймағында су ресурсарын сатылы жүйе бойынша реттеу және басқару технологиясын, Арал теңізінің құрғап қалған аумағын фитомелиорация әдісі арқылы жақсарту шараларын, атыраулық көлдер жүйесін сақтап қалудың маңыздылығын және т.б. су шаруашылық проблемаларды шешу жолын қарастырды, халықаралық деңгейдегі ғылыми конференциялар ұйымдастырды, Арал проблемасына Миклин Филипп (АҚШ), Гуннила Бьеркланд (Швеция), Михаэл Томан (Словения), Аладин Н.В. (РФ) және т.б. шетелдік ғалымдарды тарта білді. Өңірді сумен қамтамасыз ету проблемасын Орта Азиядағы өзендер суын тиімді пайдалану және суармалы жерлерді су үнемдеу технологиясына көшіру арқылы шешпесе болашақта үлкен мәселеге айналатынын дәлелдеді.2002-2007 жылдар аралығында «Көксарай» қарсы реттегішін салудың маңызын, оның Сырдария өзенінің суын қысқа мерзімде реттеу қажеттілігін беделді ғалым ретінде табанды қолдай білді, жобаның іске асуына тікелей ат салысты. Әр жылдары экология мәселелері бойынша тәуелсіз халықаралық сарапшы болды. Әкемнің көзі тірісінде экология саласы бойынша атқарған еңбегі көп. Биыл ғалымның 70-жылдығына орай Қорқыт ата атындағы ҚМУ-дың 5-інші оқу ғимаратында профессор Т.Қарлыханов атындағы дәрісхана ашылды. Бүгінде әкемнің шәкірттері түрлі салада қызмет етеді, ал ол кісінің еңбектерін алдағы уақытта өзім жаңа жобалармен толықтыратын боламын.‒ Сұхбатыңызға рахмет!

Гүлнұр Далдабаева: Жастардың экологияға алаңдауы ‒ заңдылық

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Ұлттық домбыра күніне орай қалалық мәдени және демалыс паркінде «Ұлттың үні - Домбыра» атты мерекелік шара өтті.Салтанатты шараға қала әкімінің орынбасары Жанмұрат Сейілов қатысып, қызылордалықтарды тәлім-тағылымы мол ерекше күнмен құттықтады.Содан соң бүкіл әлем мойындаған мәдени құндылыққа айналған ұлттық аспабымызды насихаттау, қалаға жақын орналасқан кент және ауылдық округтердегі мәдениет ошақтарының бәсекелестігін арттыру, ел ішінен талантты өнерпаздарды табу мақсатында ұйымдастырылған «Ел іші – өнер кеніші» байқауына қатысып, жүлдегер атанған мәдениет үйлері, жекелеген өнерпаздарға қала әкімінің арнайы алғыс хаты мен естелік сыйлықтарын табыс етті.Байқау қорытындысы бойынша, «Шабыт» номинациясымен – сазгер, Қараөзек ауылдық клубының директоры Айдос Байкенов, «Үздік қойылым» номинациясымен – Қарауылтөбе ауылдық клубы, «Үкілі үміт» номинациясымен – Ақсуат мәдениет үйінің «Дәстүрлі ән-жыр» үйірмесі, «Үздік би тобы» номинациясымен – Ақжарма мәдениет үйінің «Жұлдыз» би тобы, «Дарын» номинациясымен – Абай ауылдық мәдениет үйінен Ізбасар Акимов марапатталды.Сондай-ақ, дәстүрлі байқаудың жүлделі ІІІ орыны Абай ауылдық мәдениет үйіне бұйырса, Талсуат ауылдық клубы мен Белкөл кенті клубы ІІ орынды өзара бөлісті. І орынға – С.Майқанова &nbsp;атындағы мәдениет Үйі лайық деп танылса, бас жүлдені – Қызылжарма ауылдық мәдениет Үйі жеңіп алды.Мерекелік шарада аталмыш байқау аясында үздік өнер көрсеткен өнерпаздар ән мен жырдан шашу шашып, қала тұрғындарына тамаша әсер сыйлады.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары