<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Қызылордалық Серік Айбосынов үш жылдан бері әйелінің ауру еместігін дәлелдей алмай келеді. Айтуынша, қайыненесі туған қызын ақыл-есі кем деп 30 жыл мүгедектер қатарына қосып, мемлекеттен жәрдемақы алып келіпті. Бірақ 32 жастағы келіншек тұрмысқа шыққалы бірде-бір рет денсаулығына шағымданбапты. "Көреміз" редакциясына шағымданған ол бұл мәселені шешіп беруін сұраған, - деп хабарлайды <a href="https://massaget.kz/basty-zhaalytar-438/107233/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR1US0wMiw4SidgIcC65YiSB-PWWwqq906MqDtcvAvMuIv52ckuUMoKVkh4_aem_AeGD3zdhryaZl8MuYD8G_6sNErcjOM6J_gZwtVexCVyeLYec5c91sizbLPR2_ldTDCFGqkET3mh7XQqx0lxu-ASV">Massaget.kz</a>.<blockquote>"Келіншегім Айжанмен 2020 жылы таныстық. 3,5 жыл отастық. Бір қыз, бір ұл бар. Үлкені 3-те, кішкентайы 1,5-да. Үлкен той жасадық. Бұл - менің екінші некем. Қазір Қызылорда облысында аға-жеңгеммен тұрамын. Ағасы келіп, балаларды ауруханаға апаратынын айтып, Айжанды бірге алып кетті. Содан ізім-ғайым жоғалды. Ағасы маған хабарласып, "Серік, Айжан менің үйімде, қазір апарып тастаймын" деді. Арада сәл уақыт өткен соң ағама соғып, "құдеке, келініңізді мен ауылға алып кеттім, әкелмеймін, болды" деді. Содан бері 8 ай өтті. Барған едім, әйелім "әкемнің айтқанын тыңдаймын, ешқайда бара алмаймын" деді. Әйелімнің қамқоршылығы әлі ағасында, соны маған берсін болмаса алып тастасын деп едім. Даудың басы содан басталып тұр", - деді Серік Айбосынов.</blockquote>Серіктің ағасы&nbsp;Ғанибек Аяпов та келіннің психикалық ауруы бар дегенге келіспейді.<blockquote>"Келінімнің бір айыбы - оқымай қалған, сауаты жоқ. Әйтпесе, балаларын дүниеге әкелді. Бәріне өзі қарайды. Барлық жағдайымызды жасайды. Ол жындыға жата ма? Психикалық ауруы бар дегенге өз басым келіспеймін. Інім мен келінім қосылса, екі баланы уайымдаймын. Келіннің бойындағы ауру дегенді алып тастаса деген мақсат бар. Қамқоршылықтарды бермесе, бұлардың келешегі жоқ деп айтар едім", - деді ол.</blockquote>Айжанның ағасы Ерлан Дүйсенов құдаларға ренішін білдірді.2,5 ай қамқоршы болдым. Құда жақ "Ерланға аударып бер" деген соң маған берді. Екі ай азық-түлігін алып беріп жүрдім. Қарындасымның қайынағасы "маған зейнетақысын әкеп бер, өзіміз асыраймыз" деп тыныштық бермеді. Айжан екінші баласын дүниеге әкелгенде үйіне анамды кіргізбеді. Біз үйіне барсақ, дау шығарып, айқайлады. Айтатыны - "қамқоршылықтан бас тартыңдар". Күйеу бала үйінде жыртық-жыртық киіммен жүреді. Біз барған кезде үйіне кіргізіп, таза киім кигізеді. Бізбен бірге дастарханда отырмайды. Жалпы зейнетақысын алатын күн жақындағанда маған Ғанибек мырза хабарласады. "Алатын 70 мың теңге зейнетақыны бізге санап бер" деп айтады. Мен қарсыласамын. Қарындасымның керек затын, балаларына керегін өзім апарып беремін. Ақшаны бергім келмейді. Себебі күйеу балам да зейнетақы алады. Оның ақшасын мына ағасы алып, жұмсап отыр. Өзін бір жерге жұмысқа тұрғызған, сол айлықты алады. Күйеубаланың пәтері бар, соны жалдап біреуге берген. Бұл кісілерге "бөлек шығарыңдар" деп айттым. Сол кезде ақшасын апарып беремін", - деді ол.Айжанның анасы да Алтынай Мырзабекова құдалары қызын екі жыл бойы көрсетпегенін айтты.<blockquote>"Қамқоршылықтан бас тартсаңыз болды" деді маған. Мені қамқоршылықтан бас тартпай-ақ үйіне кіргізбей отырған адам бас тартсам мүлде кіргізбейін деп отыр ғой. Екі жыл қызымды көрмедім. Құдаға "бөлек шығарыңыз" дегенде "мен бұларды шығармаймын" деп ашық айтты. Айжанды маған қарсы қойды. Қызымның маған айтпаған сөзі жоқ", - деді ол.</blockquote>Фото: massaget.kz (Видеодан алынған кадр)

Қызылордалық азамат 30 жыл әйелін мүгедектер қатарына қосқан енесіне шағымданды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда ОПД Анықтау басқармасының бастығы Б.Қаппар ҚР кейбір заңнамалық актілеріне әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы қабылданған заң бойынша Арал АПб-нің жеке құрамына жедел кеңес өткізді.Ағымдағы жылдың 15 сәуірінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаев «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әйелдер құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңына қол қойды.Түзетулер мемлекеттік отбасылық саясаттың құқықтық, әлеуметтік және өзге де негіздерін жетілдіруге, әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қорғауды күшейтуге, олардың қауіпсіздігін бұзғаны үшін әкімшілік және қылмыстық жауапкершілікті қатаңдатуға, отбасылық-тұрмыстық саладағы зорлық-зомбылықтың алдын алуға бағытталған. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстен Қылмыстық кодекске ауыстыру жолымен денсаулыққа қасақана жеңіл зиян келтіргені үшін (ҚК 108-1-бабы) және ұрып-соғу (ҚК 109-1-бабы) қылмыстық жауаптылық енгізілді.Полиция полковнигі Б.Қаппар Қызылорда ОПД Арал аудандық Пб-нің жергілікті полиция қызметі басшыларының қатысуымен жұмыс кеңесін өткізді. Кеңес барысында заңнамаға түзетулер мен учаскелік полиция пункттерін материалдық-техникалық жарақтандыру мәселелері талқыланды.Жедел кеңес соңында Б.Қаппар заңнамадағы өзгерістердің қаншалықты маңызды екенін атап өтті, әріптестеріне Заң күшіне енгенге дейін осы мәселеге ерекше жауапкершілікпен қарауды, 108-1 және 109-1-баптарда көзделген қылмыстық құқық бұзушылықтарды тергеу тактикасы мен әдістемесі бойынша сеніп тапсырылған бөлімшелердің жеке құрамымен күнделікті оқыту сабақтарын өткізуді қамтамасыз етуді тапсырып, ҚР ІІМ-мен әзірленген макет көшірмелері таратылды.&nbsp;

Қауіпсіздік шараларын жүргізу мақсатында жедел кеңес өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының қолдауымен 12 мамыр - Аналар күні, 15 мамыр – Отбасы күніне орай «Бар махаббат – анаға» атты мерекелік концерт өтті.Барша аналардың құрметіне халықаралық конкурстың лауреаты Алим Раджабов және оның 60 скрипкашы шәкірті Достық үйінің концерт залында өнер көрсетті.Алим және жас скрипкашылар қазақ және әлем деңгейіндегі классикалық композицияларды әсем орындады. Концерт ерекше әрі жоғары деңгейде өтті. Көрермендер Алим мен оның шәкірттерінің өнерін ыстық ықыласпен қабылдады. Көптеген халықаралық конкурстардың лауреаты болып табылатын Алим қазір ORDA SСHOOL мектебінде шәкірттер тәрбиелеп, оларды үлкен сахнада өнер көрсетуге бар ықпалын жасап, шәкірттерді шыңға жетелеп, олардың бойындағы талантты тап басып танып жүр.Ғаламат аспаптың ғажап сырына қаныққан өнер иелері Абайдың “Көзімнің қарасы”, Моцарттың «Аллегретто», Комаровскийдің «Маленький вальс», Дунаевскийдің «Сон приходит на порог», Хамидидің «Елік-ай», Лоуренстің «Arcade», Красевтің «Веселье гусята», «Happy birthday to you», Преслидің «Cant help falling in love», Стирлингтің «Carol of the bells», қазақтың халық әні «Япурай», Качинидің «Аве Мария» туындыларын орындады. Жас скрипкашылардың орындауындағы композициялар сахнаға сән келтіріп, бүгінгі балдырғандардың өнерді қаншалықты ұғынғандарын байқатты.&nbsp;Мерекелік кеште талант иесі Алимнің анасына құрмет, қошемет көрсетілді. Арнайы композиция орындалып, «Қоғамдық келісім» мекемесі атынан гүл шоқтары табысталды.Кеш барысында облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының жанындағы Аналар кеңесінің төрағасы Айгүл Мұсабаева және «Қоғамдық келісім» КММ директоры Бақытжан Камалов сөз сөйлеп, халықаралық деңгейдегі байқауларда топ жарып, жас өнерпаздардың талантын ашып, елдің болашақ перзенттерін тәрбиелеу жолындағы еңбегі мен ыждаһаттылығы үшін өнер иесі Алим Раджабовқа зор ризашылықтарын білдіріп, Қызылорда облысы әкімі аппаратының басшысы Шахмардан Баймановтың құттықтауын табыстады.&nbsp;&nbsp;

Бар махаббат – анаға

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Бүгін партияның облыстық филиалының Атқарушы хатшысы Ләйлә Төрешованың төрағалығымен «Құқықтық көмек» партиялық жоба аясында шетелдік автокөліктерді заңдастыру, утильалым мен алғашқы тіркеу жарнасы бойынша шетелдік көлік иелерімен кездесу өтіп, түсіндірме жұмыстары жүргізілді.Атап өтейік, партияның облыстық филиалы мәселеге қатысты бұған дейін де салаға жауапты құзырлы мекемелердің өкілдерін қатыстыра отырып кездесу ұйымдастырған болатын. Онда автокөлік иелерінің көтерген ұсыныстары хаттамаланып, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісіндегі «AMANAT» партиясы Фракциясына жолданған болатын. Мәселені Мәжілістегі фракция арнайы министрлік өкілдерімен дөңгелек үстел барысында талқылады. Қазіргі таңда ортақ шешім шығару бағытында жұмыс жасауда.Аталған мәселелер азаматтар тарыпанан бүгінгі кездесу барысында да айтылды. Сонымен қатар, SOS батырмасын орнату мен сәйкестендіру сертификатына қолма-қол төленген қаржы, сақтандыру мәселелері көтеріліп, жауапты органдар тарапынан заңнамалық тұрғыда түсіндірме жасалды. Кейбір мәселлерге қатысты жазбаша жауап берілетін болды.Кездесу барысында партияның облыстық филиалының Атқарушы хатшысы өткен және бүгінгі кездесудегі сұрақтардың бүкіл ел бойынша көтеріліп отырғанын және Орталық деңгейде шешілетінін, сондай-ақ олардың бір күнде немесе бір айда шешімін табатын мәселе еместігін атап өтіп, әрбір айтылған ұсыныс жауапсыз қалмайтынын және оның нәтижесін шығаруға «AMANAT» партиясы, партияның Мәжілістегі фракциясы мүшелері жұмыс жасап жатқандығын жеткізді.Кездесу қорытындысы бойынша айтылған ұсыныстар ҚР Парламенті Мәжілісі мен Сенаты депутаттарына қосымша жолданатын болды.Шараға экология, Мемлекеттік кірістер және Әкімшілік полиция, сондай-ақ, облыс бойынша МКД Кедендік бақылау басқармасы, прокуратура, облыстық, қалалық қоғамдық даму басқармасы мен бөлімі, кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы өкілдері мен сақтандыру саласы мамандары қатысты.&nbsp;

«Құқықтық көмек» партиялық жобасы аясында түсіндірме жұмыстары жүргізілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Халықаралық отбасы күніне орай облыстық «Отбасы» орталығында «Ұлттық тәрбие – берік отбасы негізі» атты ұлттық құндылықтар тоғысқан мағынасы терең шара өтті.&nbsp;Мерекелік бағдарлама орталық жанынан ашылған «Күретамыр» лабораториясында «Келіні жақсы үйдің керегесі алтын» атты тағылымы мол шарадан бастау алды. Шаңырақтың үйытқысына айналған енелер жас келіндердің бойына ізгі қасиеттерді ұялатып, халқымыздың бірлігін, тату тірлігін дәріптеп, ұлттық өнерін, тәрбие құндылықтарын насихаттап, сол арқылы халқымыздың ұлылығын паш етті.Сондай-ақ, «Бақыт мекені» кеңес беру бөлімінде жаңадан отау құрған жас жұбайларға, жұптарға Қызылорда облыстық жастар денсаулығы орталығы, Жастар ресурстық орталығы, «ОтбасыБанк» және «Мансап» жұмыспен қамту орталығының мамандары мемлекет тарапынан жасалатын қолдауларды насихаттап, түрлі кеңестер берді.&nbsp; Кез келген ер азаматта белгілі бір мақсат, биік мұрат болуы қажет. Жаңадан отау құрған ер азаматтың мойнына жүктелетін міндет пен жауапкершілікті сезіну мақсатында «Күйеу жігіт» бөлмесінде «Жігерлі болса, ер жігіт...» тақырыбында облыстық мәслихат депутаты, ҚР ішкі істер органдарының құрметті қызметкері Шаймағамбетов Әмірбек Бердібекұлы ер азаматтарға арналған ұлттық-рухани кеңес берді.&nbsp;Бұған қоса, отбасылардың ынтымақ-бірлігін нығайту, олардың өзара түсіністіктерін шыңдау, жылдам, әрі дұрыс шешім қабылдауға дағдылану мақсатында отбасылар арасында интеллектуалды «Family battle» куиз ойыны өтті.Әр отбасы өзіндік өнеге мен тәрбиеге негізделіп, оның бастау бағытын ұлттық құндылығымыз толысқан кітаптардан алуы аса маңызды. Осы ретте «Отбасы BOOK» атты бала тәрбиесі, жас отбасыларға арналған кеңес, мәдени-рухани бағдар т.б. кітаптардың арнайы көрмесі болып өтті.Сондай-ақ, ұлттық құндылықтарды дәріптеу, отбасындағы бала тәрбиесі, ағайын татулығы мен ананың және әкенің ерекше қасиеттерін талдау арқылы қазақ отбасының бейнесін қалыптастыру мақсатында түсіріліп жүрген «Неке немесе жеке» сұхбат бағдарламасының кезекті шығарылымы «Отбасы – қамқорлық мекені» тақырыбында түсіріліп, «100 жаңа есім» жобасының жеңіпазы, европалық психологтар ассоциациясының мүшесі, «Сенімен болашақ» республикалық қоғамдық бірлестігінің психологы Сымбат Әбдірахмановамен тағылымы мол сұхбат өтті.&nbsp;

«Ұлттық тәрбие – берік отбасы негізі» тақырыбында рухани іс-шара өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Бүгін қала әкімі Серік Қожаниязов қаржы саласының ардагері Ирина Кимді мерейтойымен құттықтады.<blockquote> – Бүгінгі жиынымыз экономика ғылымдарының докторы, қаржы саласының ардагері Ким Ирина Леонидовнаның 70 жасқа толған мерейтойы құрметіне арналуда. Құрметті Ирина Леонидовна, саналы ғұмырыңызды қаржы саласына арнап, Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында Қызылорда арнайы экономикалық аумағын құру туралы бастаманы жүзеге асыруға аянбай еңбек еттіңіз. Сыр өңірінің әлеуметтік-экономикалық дамуына, халықтың әл-ауқатының артуына қосқан үлесіңізді Сыр жұртшылығы ерекше бағалайды. Сізді бүгінгі мерейтойыңызбен құттықтай отырып, деніңізге саулық, отбасыңызға амандық &nbsp;тілеймін. Сізге аймақ басшысы Нұрлыбек Машбекұлының іс-сапарда болуына байланысты облыс әкімінің мерейтойлық құттықтауын табыстауға рұқсат етіңіз», - деді шаһар басшысы.&nbsp;</blockquote> Іс-шара барысында мерейтой иесіне Қызылорда қаласының дамуына қосқан ерекше үлесі үшін қаланың ең жоғарғы марапаты «Құрмет грамотасы» табысталды. Мерейтой иесін қоғам қайраткері, «Құрмет» орденінің иегері Өмірбек Шәменов, облыстық мәслихат депутаты Балжан Мөрәліқызы және еңбек жолында қызмет атқарған бірқатар әріптестері құттықтап, игі тілектерін жеткізді. Ирина Ким еңбек жолын Қызылорда темір жол бөлімшесінде инженер-экономист болып бастап, облыстық экономика басқармасының басшысы, Қызылорда қаласы әкімінің бірінші орынбасары, арнайы экономикалық аймақ төрағасының орынбасары, жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар, қаржы басқармаларының басшысы, облыс әкімінің кеңесшісі, «Байқоңыр» СПК» АҚ басқарма төрағасының орынбасары &nbsp;қызметтерін абыроймен атқарған.

Қызылорда қаласы әкімі сала ардагерін марапаттады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp; Бүгінгі облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаевтың төрағалығымен өткен мәжілісте өртке қауіпті кезеңге дайындық барысы талқыланды.Аймақ басшысы аталған мәселе бойынша жауапты басшыларға бірқатар тапсырма берді.«Өздеріңізге белгілі, Қостанай, Абай облыстарында болған орман өрттеріне байланысты Мемлекет басшысы өзекті мәселелерді айқындап, бірінші кезекте орман шаруашылығы мекемелерін материалдық-техникалық жарақтандыруды тапсырды. Облыс аумағында өрттің алдын алуға және болдырмауға мүмкіндік жеткілікті. Синоптиктер болжамына қарасақ, мамыр айында Қармақшы ауданында атмосфералық құрғақшылық, Шиелі ауданында қалыпты құрғақшылық күтілуде. Жауын-шашын тапшылығы болуы, ауа температурасының жоғарылауы мүмкін. Сондықтан ауа райы болжамына үнемі бақылау жасап, сақтық шараларын қабылдауды тапсырамын», – деді аймақ басшысы.Айта кетейік, облыстағы орман шаруашылығы мекемелерінің материалдық-техникалық базасын нығайтуға 2022 жылдан бері 1 млрд. 544 млн теңге бөлініп, 2021-2023 жылдары 6 өрт сөндіру автокөлігі сатып алынды. Биыл 77,1 млн.теңгеге 28 мотоцикл, 5 орман отырғызу агрегаты, 15 навигатор, 4 мотопомпа, 26 байланыс құралы алынбақ.Өртке қауіпті кезеңде шалғай елді мекендердегі өрт сөндіру бекеттері жұмысын үйлестірудің маңызы зор. Себебі аудан орталығынан өрт сөндіру қызметі жеткенше, қолдағы бейімделген құралдармен әрекет етуге мүмкіндік бар. Нұрлыбек Машбекұлы өртке қарсы қызметі жоқ елді мекендердегі бекеттер мен ерікті құрылымдардың нақты жұмыс жасауын қадағалауды тапсырды.Жиын қорытындысымен қала, аудан әкімдеріне елді мекендерде құрылған өрт сөндіру бекеттерін бейімделген ғимаратпен, құрал-жабдықтармен жарақтандыру міндеті жүктелді. Қызылорда қаласы мен Сырдария, Жалағаш, Қармақшы аудандары әкімдері пирс (өрт болған жағдайда су алу орны) құрылысына жергілікті бюджет есебінен қаражат бөлуді пысықтауы тиіс.Мұнан бөлек, «2021-2025 жылдары мемлекеттік өртке қарсы қызметі жоқ елді мекендерде кезең-кезеңмен өрт бекеттерін құру» жоспарына сәйкес, Сырдария ауданының Шіркейлі және Ақжарма ауылдық округтерінде бекет ұйымдастыру қажет. Облыстық табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасына орман қоры жерлеріне жаңа минералдық жолақтар жүргізу, ескі минералдық жолақтарды қайта қалпына келтіру жөнінде тапсырма берілді. Орманда және алқаптарда өрт қауіпсіздігін сақтау, алдын алу үшін арнайы мобильді топтар құрылатын болады.Еске салсақ, Қызылорда облысы аумағында мемлекеттік орман қоры жерлерінің жалпы көлемі 7 млн. гектар, оның 3,8 млн. гектары – орманды алқаптар.Фото:&nbsp;Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Өрт қауіпсіздігі мәселелері қаралды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазіргі таңда ЖИТС ауруы (СПИД) – әлемді алаңдатып, медицина жетістігіне мойынсұнбай отырған бірден-бір кесел. Ғасыр дертімен күресу жолында көптеген шаралар жүзеге асырылып жатса да әзірге нәтижесі аз.Үкімет тарапынан аталған жұқпаның алдын алу мақсатында қаржы жұмсалып жатқанымен әзірге бұл аурудың алдын алу үшін егетін вакцина немесе адам ағзасын вирустан толық тазартатын дәрілік препараттар шығарылған жоқ. Сондықтан қазіргі таңда ВИЧ/ СПИД-тің алдын алудағы басты шараның бірі – халық арасында үгіт-насихат жұмыстарын толассыз жүргізу болып табылады.Әр жыл сайын мамыр айының үшінші жексенбісінде, Халықаралық ЖИТС (жұқтырылған иммунитет тапшылығының синдромы) ауруынан қайтыс болғандарды еске алу күні өткізіледі. Бұл күн алғаш рет 1983 жылы Сан-Франциско қаласында аталып өтілген болса, қазіргі таңда әлемнің 115 елінде, 1200-ге жуық қоғамдық ұйымдардың атсалысуымен өткізілетін кең&nbsp;көлемді шаралардың бірі болып табылады.&nbsp;Биыл Халықаралық ЖИТС ауруынан қайтыс болғандарды еске алу күні 41-ші рет өткізілмекші. Бұл күнді өткізудің мақсаты АИТВ-мен (адамның иммунитет тапшылығының вирусы) өмір сүруші адамдарға моральдік, рухани және психологиялық қолдау көрсету, АИТВ/ЖИТС проблемасының бар екенін қоғамның барлық құрылымдарының есіне салу, біздің әрқайсымыз АИТВ жұқтырған адамдар үшін не істей алатынымызды ойлану. Сонымен қатар АИТВ жұқтырғандардың әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз ету. «Кемсіту нөл» ұраны арқылы АИТВ жұқтырғандар мен ЖИТС ауруына шалдыққандарға алалау, кемсіту, «таңба басу» сияқты көзқарасты азайту болып табылады.&nbsp;ЮНЭЙДС-тің (БҰҰ-ның ЖИТС індетіне қарсы біріккен бағдарламасы) ақпаратына сүйенсек, жер шарында 32 млн астам АИТВ жұқтырғандар өмір сүреді, оның 20 млн ЖИТС індетінен қайтыс болған. АИТВ жұқтырғандардың көбісі 30 жасқа дейінгі жастар.&nbsp;Қазіргі таңда әртүрлі үкіметтік және үкіметтік емес ұйымдарды тарта отырып АИТВ/ЖИТС-тың алдын алуға бағытталған көптеген іс-шаралар өткізіледі. Олардың мақсаты жалпы халықты оның ішінде жастар мен жасөспірімдерді АИТВ инфекциясынан сақтандыру және олардың арасында салауатты өмір салтын насихаттау.&nbsp;ҚЫЗЫЛ ЛЕНТА1991 жылы сәуір айында ЖИТС проблемасына қоғам назарын аудару мақсатында СПИД-ке қарсы қозғалыстың мүшесі, суретші Франк Мур “Қызыл лентаны” алғаш рет ойлап шығарды. Оны алғашқылардың бірі болып Визуал АИДС ұйымының мүшелері тақты (суретшілер, өнер адамдары, т.б). Сол жылы Фредди Меркуриді еске алуға арналған концертке оның 70 мың табынушысы кеуделеріне ”Қызыл лента” тағып келді. Сол жылдан бастап “Қызыл лента” АИТВ/ЖИТСмен күрес және ЖИТС проблемасын түсіну қажеттігін көтерген адамдардың дауысын біріктірген үміт символы бола бастады. Бұл күндері “Қызыл лента” АИТВ/ ЖИТС-мен өмір сүретін адамдарды алалауға, оларға таңба басуға қарсылық белгісі. Сондай-ақ оларға сыйластық пен дұрыс көзқарасты қалыптастырудың белгісіне айналды. Жақын уақытта АИТВ/ЖИТС-ның емі табылады деген үміттің және ЖИТС ауруынан қайтыс болғандарды есте сақтау белгісі болып қалды. Бұл дүниежүзінде АИТВ жұқтырған адамдардың ынтымақтастық символы болып табылады.ШИЕЛІДЕГІ АХУАЛ ҚАЛАЙ?ХХ ғасыр обасының ең көп дерегі аудандар арасында Шиеліде тіркеліп тұр. Яғни, өткен жылғы деректерге сенсек, Шиеліде 24 адам дерт жұқтырса, көршілес Жаңақорған ауданында 23, Арал 16, Қармақшыда 13, Қазалыда 20 адамнан сырқат анықталған. Қызылорда қаласының өзінен 144 адам індет жұқтырып отыр. «Адам қорқатын бұл статистика жыл сайын артпаса кемімей тұр» дейді Шиелі аудандық спид бөлімінің басшысы А.Сәдуақас.

А.Сәдуақас: Бұл дертпен күрес жүйелі жүргізілуде

Үздіктер шыққан білім ордасы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Кеше Сырдария ауданының әкімі Берік Сәрменбаев Аналар күніне орай еңбек ардагерлері, ақ жаулықты аналардың үйлеріне арнайы барып мерекемен құттықтады. Аудан басшысымен аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Мұса Келдібаев және аудандық әйелдер кеңесінің төрайымы Ұлмекен Жанәлиева бірге барып,&nbsp;өздерінің жүрекжарды лебіздерін білдіріп, мерекелік құттықтауларын жеткізді.Аудан әкімі алдымен Тереңөзек кентінің тұрғыны, сауда саласының ардагері, ардақты ана 88 жастағы Ағайша Мырзахметованы құттықтап барды. Биылдан бастап Аналар күні тойланып жатқанымен, ардақты жандарға әр уақытта құрмет көрсетілетінін айтқан аудан әкімі Берік Әбдіғаппарұлы мерекелік «Құттықтауын» табыс етіп, сый-құрмет көрсетті.Мұнан соң аудан басшысы тереңөзектік еңбек ардагері, ақ жаулықты ана Қарақас Оспанованы да арнайы құттықтап барды. Сырдария ауданының дамуына еңбегі сіңген ананың өнегелі өмірі өскелең ұрпаққа үлгі екенін атап өтті.Сый-құрметке бөленген ақ жаулықты ана Ағайша Мырзахметова мен Қарақас Оспанова өз ризашылықтарын білдіріп, ақ баталарын беріп, барша нәзік жандыларды Аналар күнімен құттықтады.&nbsp;

Сырдария ауданының әкімі аналарға құрмет көрсетті

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Зейнетақы жүйесі жұмысшылардың жалақысынан ұсталатын&nbsp;10 пайыздық зейнетақы жарнасынан бөлек, жұмыс берушілер жаңа зейнетақы жарнасын өз қалтасынан төлейді.&nbsp;Бұл туралы&nbsp;<a href="https://stan.kz/kizmetkerlerge-kosimsha-ustemaki-tolenedi-kazakstanda-z-400197/">Stan.kz&nbsp;</a>ақпарат агенттігі хабарлайды.Жыл басынан бері &nbsp;жұмыс берушілерден қазақстандықтардың зейнетақы шотын 59 миллиард теңге аударылған. "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы 4 айда жұмыс берушілер өз қаражатынан 1 миллион 700 мың теңге аударғанын мәлімдеді.2024 жылдан бастап Қазақстанда жұмыс берушінің жаңа міндетті зейнетақы жарнасын (МЗЖ) кезең-кезеңімен енгізу басталды. Бірінші жылы оның мөлшерлемесі қызметкердің жалақысының тек 1,5 пайызына тең, бірақ 2028 жылға қарай ол 5 пайызға дейін өседі. Бұл жарнаны компаниялар өз қаражатынан төлейді.“Бұл, әрине, бюджетті толықтыру мақсатында жасалған шара. Соңғы 10 жылда Қазақстан бюджет шығыстарын тұрақты түрде арттырып келеді. Бюджеттік фискалдық тәртіпті қадағаламайды. Сондықтан бюджетті толықтыру қажет болды. 1975 жылдың 1 қаңтарынан кейін туған әрбір қызметкерге қосымша үстемақы төленеді. Тұрақты жарнадан айырмашылығы, жұмыс берушілердің қаражаты қызметкердің меншігі емес және оны&nbsp;капиталдандырылмайды немесе мұраға қалдыра алмайды”, –&nbsp;дейді қаржылық сарапшы Расул Рысмамбетов.Public Policy Research Center директоры Меруерт Махмудова осылайша 1975 жылдан кейін туғандардың зейнетақысын көбейтуге болады деген болжам жасады.“Мен бұл бір жарым пайызды қосымша салық деп санар едім. Өйткені оны қызметкер емес, жұмыс берушінің өзі төлейді. Зейнетақы жүйесінде ашықтық пен бюджеттік фискалдық тәртіп жетіспейді. Олар кейіннен қадағаланбайтын және күмәнді мемлекеттік қажеттіліктерге жұмсалатын мемлекеттік бағалы қағаздарға инвестициялайды”, –&nbsp;дейді ол.Фото: Stan.kz

"Қызметкерлерге қосымша үстемақы төленеді": Қазақстанда жаңа міндетті  енгізу басталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Горилла ішіп ал да, өзіңді сергек сезін!», «Горилла ішіп, күшті бол!», «Энергетикалық сусындар өн бойыңды сергітеді!» деген жарнамаларды қай жерде болсын көзіміз шалып қалады. Кез келген сауда орындарында бұндай энергетикалық сусынның түр-түрі қаз-қатар тізіліп тұр. Қызық. Бағасы қымбат болса да оған сұраныс жоғары. Ал, анығында атышулы сусыннан болашақ ұрпақтың денсаулығына көл-көсір зиян келуде деп ғалымдар мен дәрігерлер дабыл қаққалы біраз уақыт өтті. Осыны ескерген Еуропаның бірқатар елдері бұл сусындардан бас тарта бастаған. Қазақтар бұл сусынның денсаулыққа зиян екенін біле тұра тұтынуды тоқтатар емес. Сусынның сатылуына ешқандай шектеу қойылмаған. Тіпті, мектеп жасындағыларға да кедергісіз сатылып жатыр.Соңғы кездері ел арасында «Горилла ішкен екен, содан қайта тұрмапты. Горилланың салдарынан көз жұмыпты» деген сөздерді жиі естіп жүрміз. Мүмкін сондықтан сергіткіш сусынның қауіптілігі қоғамдағы күрделі мәселеге айналып отыр.Мәліметтерге сүйенсек, бүгінде оны әлемнің 170-тен астам мемлекеті тұтынады екен. Демек, жаһан жұртын алаңдатып отырған мәселе ортақ. Мамандардың сөзіне сүйенсек, сусында кофеин басым және оның құрамында бетакаротин, креатин, таурин аминқышқылы, глюкоза, матеин, гуарана тропикалық жемісі бар. Енді әрбірінің қасиетіне жеке тоқталсақ. Кофеин жүрек-қан тамыр жүйелерінің жұмысын жақсартады, әсерінен ми жұмысы жеделдейді. Каротин ағзадағы майды қышқылдандырады, нәтижесінде бұлшық ет жиырылып, шаршау бәсеңдейді. Таурин аминқышқылын медицинада жүрек ауруын емдеу үшін қолданады. Бірақ, 0,5 литр энергетикалық сусынға не себепті 1000 мг таурин қышқылы қажет екені түсініксіз. Яғни, қаптамасындағы құрамының өзі түсініксіз. Энергетикалық сусындарға байланысты сұрақ көп. Соның анығын мамандардың өз аузынан естігенді жөн көрдік. Аудандық емхана невропотологы Жанна Искендированың ойын білген едік.<blockquote>– Қазір үлкендер тұрмақ, жас адамдардың кенеттен жүрек тоқтауынан, инфаркттен көз жұмуы жиілеп кетті. Өйткені бұл сусындардың құрамында қант пен кофеин басымырақ. Қантты адам ағзасын ақырын тұншықтыратын тажалға теңеуге болады. Осындай құрамды сусындар бізде глюкоза мөлшерін шамадан тыс көтеріп жібереді. Енді ойлаңыз, энергетиктерді қайта-қайта бірінен соң бірін ішсең, инсулин гармоны бөлініп үлгере алмайды, жағдай ушығуы мүмкін. Қазір жастар осы сусынға әуестенгені соншалық сәнге айналып барады. Бірақ оның әсері 3-4 сағатқа ғана созылады. Алынған энергия жоғары процентпен әлсіздік, ұйқы басу немесе керісінше ұйқысыздық, келе-келе ашуланшақтыққа, тіпті депрессияға да ұшырататыны бүгінде дәлелденді. Сол себепті шаршауды, ұйқының бұзылуын энергетикалық сусынмен реттеуге болмайтынын естен шығармау керек. Адам ағзасындағы табиғи энергетикалық қуат нәрлі аспен, уақытылы тынығу, дене шынықтырумен толығады. Оның үстіне энергетикалық сусынның қалқанша бездің ұлғаюына, қызметінің бұзылуына әсері бар. Қалқанша бездің қызметі төмендесе, ақыл-ой тежеледі. Жұмыс істеу қабілеті төмендейді. Есте сақтау қызметі әлсірейді. Үнемі шаршап тұрады. Бірінші кезекте бұл сусындарды тұтынуға жас шамасына және денсаулық көрсеткіштеріне байланысты шектеулер қойылған. Соның ішінде бізде 18 жасқа дейінгі балаларға қолдануға рұқсат етілмеген. Өкінішке қарай дүкен сөрелерінде еркін сатылады. 18 емес, оданда жас балалардың тұтыну көрсеткіштері жоғарылап келе жатқандығына алаңдап отырмыз. Мұндай өнімдер тікелей 18 жастағы балаларға және жүкті әйелдерге, бала емізетін аналарға, сонымен бірге жүрек қан тамырлары жүйесіндегі ақауы бар адамдарға қолдануға рұқсат етілмейді. Осы жағын аса ескеру қажет. Өкінішке қарай бізде күнделікті өзінің тұтыну құты бір ғана шыныаяқ болса, кейбір жастағы адамдар тұтыну мөлшерінен асырып жібереді. Адам ағзасына ең пайдалы кәдімгі қара су ғой, – дейді маман.</blockquote>Осы орайда айта кетейік, энергетикалық сусынды пайдалануға қатысты шетелде бірнеше сот ісі болған екен. Ирландиялық спортшы үш құты энергетикалық сусын ішкеннен кейін баскетбол алаңында жан тапсырыпты. Ал, Швецияда энергетикалық сусын мен алкогольді араластырып пайдаланған үш адам би алаңында көз жұмған. Ресейлік мамандар да сусын жастардың арасында инсульттің көбеюіне ықпал етіп отырғанын айтып, дабыл қағуда.Біздің елімізде де осы энергетикалық сусындарға қатысты мәселені халық қалаулылары мінберлерде көтеріп, Үкіметке қайта-қайта сауал жолдап келе жатыр. Ал, Қазақстанның мемлекеттік бас санитарлық дәрігері 2013 жылы «Сергітетін компоненттері бар сусындарды сатуға тыйым салу туралы» қаулыны бекітті. Қаулыда «орта және арнаулы орта білім беретін мекемелерде, жоғары оқу орындарында, денсаулық сақтау мекемелерінде, жасөспірімдер мен жастар көп жиналатын орындарда, мәдени-көпшілік шараларда энер¬гетикалық сусындарды сатуға тыйым салынады» деп анық көрсетілген. Бірақ бұл қаулының қаншалықты күшіне енгені, тиісті шаралардың қолданылғаны күмән тудырады. Сондай-ақ өткен жылы мамыр айында Денсаулық сақтау министрлігінің өкілдері құрамында қанты бар сусынға акциз енгізу арқылы бағасын бес жылда 45 пайызға дейін көтеруді ұсынды. Өйткені олар тәтті шырын жүрек ауруы, қант диабеті мен семіздікке қатысты көрсеткішке кері әсер тигізіп жатыр деген пікірде.Маманның айтуынша, 2022 жылғы жүргізілген зерт¬теулердің нәтижесінде Қазақстанда тікелей 11 мен 15 жас аралығындағы 42,6 оқушы энергетик сусындарды күнделікті 3 пайыз қолданады. Ал аптасына бірнеше рет қолданатын тұтынушылардың көрсеткіші 17,5 пайызды көрсеткенін атап өтті. Бұл сусындарды көп мөлшерде тұтынған жағдайда осындай жүрек қан тамырлар жүйесі және неврологиялық сипаттағы аурулардың туындау қауіпі жоғарылай түседі, – дейді олар.Статистикалық көрсеткіш бойынша елімізде құрамында қанты бар сусын шығаратын 431 компания бар. Оның 95 проценті – шағын кәсіпорындар. Бұл ретте алкогольсіз сусын мен шырындар қауымдастығының өкілдері жаңа өзгеріс мақұлданса, сусынның бағасы шарықтайтынын айтады және олар бұл бастамаға түбегейлі қарсылық танытуда. Қазір көпшілік талқысына түскен ұсынысты Қаржы министрлігі жан-жақты қарастырып жатыр.Еліктіргіш сусынды тек жастар ғана емес, үлкендер де тұтынады. Әсіресе, үнемі жол үстінде жүретін көлік жүргізушілеріне таптырмас сусын екен. Күннің ыстығында тоңазытқыштағы салқын сусынды құмары қанғанша сіміретіндер көбейді. Олар оның зиян екенін біле тұра бас тартпайтыны ойландырады. Жақыны ажал құшқанда немесе ауруға шалдыққаннан кейін ғана өкініп жатады.Сонымен қатар, газдалған сусындардың арасында кока-коланы көп ішкен еркектердің белсіздік (ұрықсыздық) кеселіне шалдығу қаупі бар. «Кока-кола» компаниясы өкiлдерiнiң айтуынша, сусынның негiзгi құпиясы кошениль құртынан алынатын азық-түлiк қоспасында екен. Әдетте оның құрамына қант, кока ағашының жаңғағы, фосфор қышқылы, кофеин, карамель, көмiрқышқылы қосылады деп көрсетiлетiн. Ендi өндiрушiлер сусынның түсiн өзгертетiн бояу ретiнде қолданылатын кошениль құртының еш зияны жоқ деп елдi сендiруге тырысуда.&nbsp;Дегенмен, «кока-коланың» адам ағзасына келтiрер залалы күннен-күнге дәлелденiп отыр. Егер жүргiзiлген тәжiрибелерге сүйенсек, бiр стакан кока-колаға салынған кесек ет бiраз уақыттан кейiн бүрiсiп, кiшiрейiп кетедi екен. Дәрiгерлердiң пайымдауынша, кока-кола, әсiресе, балалардың бас сүйегiне, ойлау қабiлеттерiне орасан зор зиян келтiредi. Жалпы газдалған сусынды мөлшерден тыс пайдалану адам ағзасындағы кальций, темiр секiлдi ең маңызды элементтердi жойып, есесiне құрамындағы есiрткi зат өмiрiңiздi екi есеге қысқартады. Есесiне «кока-коланы» тот басқан заттарды, айғыздалған әйнектi сүртуге пайдалансаңыз, керегiңiзге жарайды. Америкалық денсаулық сақтау орындары «Кока Коланың» рак ауруын туғызуға тікелей «септігін» тигізетінін анықтап отыр. Сусын құрамындағы карамельдің шын мәнінде қоңыр қызыл канцерогендердің қосындысы екені анық болды. Кола өндірушілердің карамель деп жүргені үй жағдайында қантты ерітуден алынатын тәтті емес. «Кока колалық карамель» - аммиак, сульфит және шекерді реакциялау барысында пайда болатын, адам ағзасына зияны орасан сұйықтық. Бұл қосынды бауыр және қалқанша безі рагының өріс алуына жол ашады. «Кока-кола» компаниясы шығаратын 4 өнімде жасанды карамель пайдаланылады. Ал, оның екеуіне аммиак қосылатынын білген Вашингтондық ғалымдар дабыл қағуда. Джон Стит Пембортон деген фармацевт адамға қуат беретін шәрбат ойлап тауып, оған адамды сергітетін кока жапырағын қосқан. Бұл өсімдік көпшілікке «кокаин» деген атпен таныс. Сол уақытта кока жапырағына тыйым салынбаған еді. Уақыт өте келе шәрбат саудаға шығарылады. Есірткіден басқа оның құрамында спирт те болған. Көпшіліктің өтініші бойынша спирт құрамнан алынып тасталып, оның орнына оңтүстікафрикалық «кола» жаңғағының дәмі қосылды. Бірақ сусын тым тәтті болып кетті. Оның дәмін аз да болса кетіру үшін, шәрбатқа су қосуға тура келді. Міне, осылайша Кока-Кола пайда болды.Коланың сыртындағы жазуды есепші Фрэнк Робинсон ойлап тапқан. 1886 жылы Кока-Кола газдалып сатыла бастады. Пембортонның жаңа кәсібі бірден алға баспаған. Ақша аз түсе бастаған соң, ғалым шәрбат формуласын Аза Кендлер деген кісіге 2000 долларға сатып жібереді. Америка Құрама Штаттарына келген кезінде қалтасында небәрі 1 доллар 75 центі ғана болған Аза Кендлер идеяны жандандырып, «Coca-Cola Company» компаниясының негізін қалайды. 1903 жылы кока жапырағына байланысты қоғамның пікірі өзгеріп, ол құрамнан алынып тасталады. Соңғы статистикаға жүгінсек, Американың ұлттық сусынына айналған Кока-Коланы әлем бойынша бір минуттың ішінде 8000 адам тұтынады. Оның әзірлеу құпиясы жазылған қағаз жеті қат жердің астында сақтаулы.Жақында әлеуметтік желіде қуаттандырғыш сусыннан зардап шеккен бір жігіттің оқиғасы тарады. Күні бойы компьютердің алдында жұмыс істейтін азамат күн сайын 5-6 құты сергіткіш ішетін көрінеді. Тіпті түскі астың орнын да осы сусын басқан. Салдарынан жүрегі екі рет тоқтап, дем алуы қиындап кеткен. Жазбаны жігіттің әбден қиналып, азаптанғанын көрген ауруханадағы көршісі жариялады. Бұл - энергетик сусынның зиянын дәлелдейтін тағы бір мысал. Бұндай мысалдарды тізбектей берсек өте көп. Қорыта келе, денім сау болсын десеңіз, энергетикалық сусыннан бас тартқан абзал. Бойға күш те, қуат та беретін табиғи таза су. Ал сіз «Горилланы» дос тұтасыз ба?Әсел РзаеваФото: interiorscafe.ru

Архив