<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Елімізде кәсіпкерлік деңгейі жыл сайын артып келеді. Оның ішінде жастардың кәсіпкерлікке бет бұруы соңғы жылдары көптеп кездеседі. Олар табыс тауып қана қоймай, ел мүддесі үшін де жұмыс жасауда. Халық қажетілігін өтеп жүрген жас кәсіпкерлердің табысқа жету жолындағы қажыр-қайратына қарап қайран қаламыз. Солардың бірі «Айнараш» атымен танылған Айнара есімді кәсіпкер келіншек.Айнара кішкентайынан тәтті өнімдерді пісіргенді жақсы көретін. Үй ішінде отбасылық мерекелерде дастарқанды өз қолынан шыққан тағамдармен толтыратын Айнара біртіндеп жақын-жуықтарынан тапсырыс қабылдай бастайды. Осылайша жас қыздың қызығушылығы кәсібіне айналды.&nbsp;<blockquote>&nbsp;Біртіндеп тапсырыс берушілер қатары көбейе бастады. Бірбірінен естіп-біліп, кенттегі тұрғындар тапсырыс беруді молайтты. Содан кәсібімнің көлемін кеңейтуді қолға алдым. «Атамекен» кәсіпкерлер палатасында оқып, мемлекеттен 250 мың теңге көлемінде қайтарымсыз грант иелендім. Бұл қаражатқа кондитерлік тәттілер пісіруге қажетті құралдар сатып алдым, – деген Айнара кәсібін қалай бастағанын айтып берді.&nbsp;</blockquote>Айнара бүгінде кәсібіне дендеп кірісе бастаған. Кенттегілердің басым көпшілігі Айнараның тұрақты тұтынушыларына айналып отыр. Мұның өзі жас қыздың өзінің жұмысына деген тиянақтылығының нәтижесі болса керек. Пісірген тәттілері тіл үйіреді. Қазір оның бос уақыты жоқ. Ата-енесінің, екі баласы мен жолдасының жағдайын жасап, келіндік қызметімен қатар кәсібін де дөңгелетіп отыр.&nbsp;<blockquote>– Қазір тапсырыс көлемі артты. Бұрын ауылдастарымның қуанышында ғана тапсырыс алып, тәттілер пісіріп беретінмін. Енді Арал қаласынан бастап алыс-жақын ауылдардың өзінен тапсырыстар келіп жатыр, – дейді Айнара.&nbsp;</blockquote>Айнараның тұрақты клиенттері жетерлік, солардың бірі кент тұрғыны Айман апа: – Ең алғаш құрбымның туған күн кешінде Айнара пісірген торттың дәмін татып көрдім. Өзі балғын, ерекше дәмді өнімді жеп көрген біздер ауылымыздан осындай кәсіп түрімен айналысып отырған келіншектің барын естігенде қуандық. Себебі бұрындары қонақ шақыртатын болсақ, қалаға сабылатынбыз. Сатып алған тәттілерімізді қоғамдық көлік арқылы жеткізетін болғандықтан, түр-түсі бұзылып дастарқанға қоюға келмей қалған кездері де болған. Ал қазірде қажет болғанда ауылдан Айнараға алдын ала тапсырыс беріп қоямыз. Ол әп-әдемі әрі дәмді етіп дайындап береді. Әрбір өнімі көңілімізден шығып жатады, – деп ризашылығын жеткізді.&nbsp;Айнара небәрі 24 жаста. Жас та болса кәсібінен қол үзбей, отбасының берекесін кіргізіп отырған жайы бар. Ол жас кәсіпкер ғана емес, жас көпбалалы ана.&nbsp;<blockquote>– Кондитерлік өнімдерді пісіру біреуге оңай сияқты көрінеді. Алайда, шын мәнінде аса мұқияттылықты талап етеді. Бір тәтті өнімді пісіру үшін оған қосылатын қоспаның бәрін өз ретімен, мөлшерінде қосу қажет. Кішкене мөлшерден асып, не кем қылсаң бар еңбегің зая кетеді, – дейді.</blockquote>Айнараның алға қойған мақсаты көп. Соның бірі – ісін одан әрі кеңейту. Өзі тұратын Жақсықылыш кентінен үлкен кондитерлік өнімдер шығаратын цех ашсам деген жоспары да бар. Әркез тұтынушыларының ойынан шығып, еңбек етіп жатқан жас кәсіпкерге кәсібің берекелі болсын дейміз.

Мемлекет қолдауынан бастау алған берекелі кәсіп

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Қысылған шақта халыққа көмек қолын созған еріктілердің қолдауы ерлікке пара-пар. Әсіресе, айналадағы оқиғаға бей-жай &nbsp;қарамайтын жастардың мұндай жәрдемі пандемия кезінде ерекше сезілгені анық. Ауруханаға оттегі баллондарын тасу, қоғамдық орында бетперде тарату, сақтық шарасына үндеу секілді маңызды қадамды қалтқысыз орындады. Содан болар, бүгінде көмекке мұхтаж жан болса, алдымен еріктілер көмек беруге талпынады. Тіпті, үйсізге үй сыйлаған, науқасқа қаражат жинаған белсенді азаматтар туралы көп естиміз. Сондай жанашыр жастың бірі – қазалылық Талап Олжабек.Қайырымдылығымен ауданға ғана емес, аймақ көлеміне танылған жомарт жан қоғамдық жұмыстарға белсенді араласып, әлеуметтік жағдайы төмен отбасыларға жәрдемдесуде жастардың назарын аударып келеді. Бұған дейін ол Қазалы ауданы Өркендеу ауылының тұрғындарынан құралған «Жанкент жастар» ұйымына басшылық жасап, жыл бойы әлеуметтік көмек беруге бағытталған түрлі &nbsp;бастамаларға жетекшілік жасады. Тіпті, биыл Жанкент ауылының ерікті жастарын ұйымдастырып, жалғызбасты көпбалалы анаға тұрғын үй салу ісі қолға алынған болатын. Осы аралықта іргетасы қаланып, тұрғын үйдің кірпіші өріліп, бастамашыл жасқа көп сүйсініп үлгерді. Бүгінде аталған баспананың шатырын салу, есік-терезесін орнату жалғасуда.<blockquote>– Еріктілік – әрбір азаматтың борышы. Мен үшін өмірлік жолым мен бастамаларыма әсер еткен осы ұстаным қадірлі. Оған қоса еріктіліктің қоғамға тигізер пайдасын терең түсінуіме жол ашқан Еркебұлан Меңлібаев, Жасұлан Алдабергенов сынды азаматтардың үлесі зор. Сол азаматтармен етене араласып, ой алмасу арқылы көпті түйдім. Нәтижесінде көрген, білген тәжірибені &nbsp;ауыл жастарымен бөлісу мақсатында елге қайтып, аудандағы түрлі жастар ұйымымен белсенді араласуға мүмкіндік туды.&nbsp;Алдымен ауыл жастарының басын қосып, қоғамдық шара, мәдени кештер өткізу арқылы жастар саясат мәселесін дамытуды көздегенім жасырын емес. Ойға алған бастамаларым сәтті шығып, жыл өтпей, &nbsp;Өркендеу ауылдық округі әкімі аппаратында «Жастар тәжірибесі» бойынша көмекші маман болып &nbsp;жұмысқа қабалдандым. Осының бәрі бүгінгі жетістігіме жетелеген қадамдар, – дейді ерікті.</blockquote>Талап Алтынбекұлы бастаған «Жанкент жастар» ұйымы көптеген толымды тірліктің басы-қасында жүр. Мәселен, «Birge – taza Qazaqstan» акциясы аясында ұйым мүшелері жыл бойы Жанкент қалашығына тазалық жұмысын жүргізіп келеді. Оған қоса тұрмысы төмен отбасыларға қыстық отын жеткізу, ардагерлер мен зейнеткерлерге көмек көрсету, ауыл арасындағы мерекелік шаралар ұйымдастыруды да дәстүрге айналдырған. Жалпы биыл «Жанкент жастар» ұйымы мен ауыл еріктілері тұрмысы төмен отбасыларға 1 миллион 400 мың көлемінде қолдау көрсеткен.Ұйым жастарының тағы бір ерлігі – құрғақшылықтан зардап шеккен халыққа болысқан ниеті. Қуаңшылық салдарынан қысқы жем-шөп қамдауға қауқарсыз тұрғындарға көмек көрсету үшін белсенді әрекет жүргізген. Осы мақсатта Талап Олжабек аудан көлемінде өткен «Шөп ору» сайысына қатысып, &nbsp;жастарға үлгі көрсете білді.Жалпы облыстағы еріктілердің жәрдемімен біткен істің қатары мол. Әр ауданда жастардан құралған ұйымдар волонтерлік бастамаға белсенді араласып, қоғамдық жұмысты тыңғылықты атқаруда. Мәселен, Жаңақорған ауданындағы «Жаңарған Жаңақорған жастары» атты қоғамдық қор бар. Осы ұйым жастары жыл сайын бірлесіп баспана салып, оның кілтін мұқтаждарға табыстауды дәстүрге айналдырған. Биыл да асар әдісімен алтыншы баспана құрылысына кірісіп, оны бір ай ішінде толық аяқтады. Жастар ұйғарымымен бұл үй мүмкіндігі шектеулі балалары бар отбасыға табысталған еді.Сондай-ақ елде қуаңшылық орын алған тұста Құрмет Талапқазының бастамасымен еріктілер ерлік көрсеткен еді. Сырбойылық жастар Құрметтің бұл үндеуіне үлес қосып, құрғақшылықтан зардап шеккен Арал ауданының шаруаларына қолдау көрсету мақсатында «Жастардан жәрдем» акциясын қолға алды. Жастар ауыл-аймақтардағы қызу тірлікке етен араласып, үлгі көрсете білді.Жалағаш ауданындағы студент жастардың да ерікті болуға құлшынысы артып, көмекке мұқтаж отбасыларға қол ұшын созу ісі жалғасуда. Кәсіпкерлер мен жомарт жандарды игі іске жұмылдыру арқылы «Бір жылда бір баспана» атауымен ерікті жастар қоры құрылды. Қол ұшын созамын дегендерге әлеуметтік желі арқылы арнайы дайындалған реквизиттер көрсетіліп, қайырымды іске керекті қаражат жиналған. Осы жұмыстың кезекті нәтижесі – Тағынбаевтар отбасының баспаналы болуы. Арнайы осы іске қол ұшын созған кәсіпкерлер, ерікті жастардың ерлікке толы қадамын барша жұрт сүйсіне тамашалаған еді.Бүгінде аймақтағы еріктілер тобының осы тектес жұмысы жалғасуда. Бастамаға қосылған азаматтардың басым дені жастар болғанымен, игі іске ересектер де атсалысып келеді. Еріктілер өздерінің күнделікті жұмысынан босай қалған шақта мұқтаж отбасыларға азық-түлік жеткізу, зейнеткерлерге дәрі-дәрмек апару секілді қызмет атқарады. Сондықтан еріктілік адалдық пен шынайылықты талап ететін ерекше әрекет деуге толық негіз бар.

Қазалылық жас еріктілікпен айналысуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Концерттердің бірінде виолончельмен сахнаға шыққан өнерпазға таңырқай қараған жастарды байқағанымыз бар. Олар бір-біріне «бұл неғылған аспап?» деген сұрақ қойып жатты. Шынында, бұрын-соңды виолончельді көзбен көріп, қолмен ұстамаған, әуенін тыңдап көрмеген жан түрлі ойда қалады. Бүгін біз Балқан түбегіндегі Босния, Герцеговина, Сербия, Венгрия мемлекеттерінде өнерін паш еткен талант, облыстық филармонияның камералық оркестр артисі Махаббат Нұрғалиевамен осы виолончель аспабының қыр-сыры мен классиканың қоғамға әсері жайында әңгіме өрбітіп, сан түрлі сауалға жауап алған едік.– Махаббат, виолончель болмағанда таңдауыңыз басқа қай аспапқа түсер еді?– Отбасым өнер саласына жақын. Менің де шығармашылықта шыңдалуым соның әсері. Виолончельді өз аспабым деп білемін. Бала кездегі қызығушылығым осыған ауды. Классикалық музыкада есту қабілеті мен ырғаққа көп мән беріледі. Әсіресе, виолончельші мен скрипкашылардың есту қабілетіне мұқият назар аударылады. Өйткені бұл аспаптарда перне жоқ. Нотаны тек құлақпен тауып аламыз. Менде бұл қасиет болды, тез үйреніп алдым. Сондай-ақ, виолончель – музыканың кез келген саласына сіңісті &nbsp;аспап. Онымен жеке солист болуға да, оркестр мен ансамбльде ойнауға да болады. Менің жаңа қырымды ашып, өнер әлемінде өзгеше өрнек салуыма мүмкіндік берген – виолончель. Таңдауым да тек осы аспап.– Сізге шабыт сыйлайтын не нәрсе? Музыка әлемінде үлгі тұтар ұстаздарыңыз кімдер?– Виолончель ішкі сезіміңді сөзсіз жайып салады. Ақын Марина Цветаева «Виолончель &nbsp;жаныңның жарты бөлшегі, оның нәзік үні адамға күш береді» деп бекер айтпаған.Бірақ, қазір классикадан гөрі ырғақты әуендерді құп көретіндер көп. Мән-мағынасы жоқ, даңғырлаған музыкадан гөрі классикалық композициялар әлдеқайда артық. Классиканың құнын білетін және оны жоғары бағалайтын жандар шабытты еселей түседі. Қазанғап атындағы Қызылорда музыкалық колледжінде білім алған кезімде ұстаздарымыз да осылай дейтін. Оның мағынасын қазір терең түсініп жатырмыз. Есімін ел білетін музыка маэстрі, өмірін музыка өнерімен сабақтастырған дара талант иесі Кеулімжай Ботабаев, Мәдениет саласының үздігі Гүлдәрі Ізбанова секілді ұстаздарымыздан нәр алып, мектебінен өттік. Шалқар шабыт иелерінің өнерсүйер қауымға, өнер әлеміне қадам басқан жастарға берері мол. Бізді алға жетелеген күш – музыка құдіреті және осы ұстаздарымыздың қолдауы.– Әдетте виолончельшілер өзіндік тарихы бар аспаптарда ойнайды. Бұдан бөлек, бұл аспаптың бағасы біз ойлағаннан да жоғары екен…– Бүгінде әлем бойынша Антонио Страдивари жасаған виолончельдердің бағасы қымбат. 3 миллион долларға дейін бағаланғандары бар. Олардың тарихын жиі парақтап отырамын. Мәселен, ХVII ғасырда Страдиваридің сүйікті шәкірті Карло Бергонци жасаған аспапты алайық. Революцияға дейін ұлы американдық Григорий Пятигорский ойнаған, содан соң танымал кеңестік музыкант Станислав Кнушевицкий. Мұндай виолончельді сатып алу мүмкін емес, олар мемлекеттік коллекцияға жатады. Ал, бізде қазақтан шыққан виолончельші, Қазақстанның халық артисі Жамбыл Баспаевтың есімі өнерсүйер қауымға кеңінен танымал, ойнаған аспабы да көптің қызығушылығын тудырады. Жалпы, жақсысының бағасы соған сай және осындай тарихи аспапта ойнап көру әрбір шығармашыл жанға арман. Мен алғаш аспабымды Сыр өңіріндегі күйшілік мектептің қалыптасуына зор үлес қосқан Тасболат Ысқақовтан алдым. Қызы Құралай кезінде виолончельде ойнаған, алайда басқа саланы таңдауына байланысты маған берді. Қазір осы виолончельде өнер көрсетіп жүрмін, мен үшін ол кәсіби композитордың көзіндей.– Классиканы насихаттаудың жолы көп. Мәселен, үлкен қалалардың көшелерінде, орталық алаңдарында, тіпті халық серуендейтін жағалауларда музыканттар кештің көркін қыздырып жатады. Ал, біздің өңірде мұндай үрдіс жоқтың қасы. Себебі неде?– Классикада шектеу жоқ. Оны еңбектеген баладан еңкейген қарияға дейін тыңдай береді. Бірақ, қазір сіз айтып отырған насихатты күшейту керек. Үлкен қалаларда сұраныс жоғары, сондықтан кешкілік көпшілік классикамен сусындап, жан рахатына бөленеді. Ал, бізде олай емес. Оны мойындауымыз керек. Біріншіден, сұранысты арттыру маңызды. Мен әдетте шәкірттерімнен қазір не тыңдап жүрсің деп сұраймын. Ол кино музыкасы болсын, джаз, рок болсын, оларға нотасын жазып беріп, соны үйретуге тырысамын. Жастар, мектеп оқушылары музыканы қиын сабақ ретінде емес, жан қалауы ретінде қабылдауы керек. Өйткені, ол біздің болашақ тыңдармандарымыз. Біз музыканы үйрету арқылы оқушыларға сол әсем әлемге деген талғам қалыптастырамыз. Көп жағдайда классикалық музыканы ешкім түсінбейді, концерттерге ешкім бармайды деп жатады. Егер аудиторияны тәрбиелемесе, оған жоғарыда айтқан сұраныс болмайды. Өнер адамы ретінде әр орта мектепте жақсы музыка үйірмелерінің болғанын қалар едім. Себебі, оқушылар ертең музыкант болмаса да, оны түсінеді. Болашақта тыңдарман бола алады. Бұдан бөлек, виолончельді қабына салып, арқалап жүргенімізде «Домбыра ма, әлде гитара ма?» деп сұрайтындар бар.Бізге виоленчельді білетін, оның үнін сүйетін үлкен аудитория қалыптастыру үшін танымал поп-музыка, халық әндерін аспапқа салу да артық етпейді.– Классикалық музыканы түсіну үшін қарапайым тыңдарманға неден бастау керек?– Біздің концерттерге келетін тыңдарман көп. Жай ғана тамашаласақ болды деген ниеттегі адамдар аз. Ал, оның қатарын арттыру алдағы күннің еншісінде. Аудиторияның классикалық музыканы тыңдап үйренуі одан ләззат ала білуіне байланысты. Шығарманың тарихымен таныс болуы да қажет . Мысалы, Лондонда тек музыкаға емес, өзіңді презентациялауға күш салынады. Сахнада көрерменмен байланыс жасау, қалай жүріп-тұру бәрі маңызды.– Шетелде қазақ музыкасын орындадыңыздар, ол жақтағы аудиторияның әсері қандай болды?– Осыдан бірер жыл бұрын ұжыммен Балқан түбегіндегі Босния, Герцеговина, Сербия, Венгрия мемлекеттерінде түркітілдес елдердің қатысуымен өткен камералық оркестрлер фестивалінде өнер көрсеттік. Әлемге әйгілі шығармалармен бірге Құрманғазы, Дәулеткерейдің күйлерін орындадық. Жиылған жұртшылық концертте бір сәт оркестердің мың құбылған иірімді, қарқынға толы әуенінен шабыт алды, нәзік те мөлдір лирикаға елти кетті. Ауқымы кең фестивальдан мол тәжірибемен оралғанымыз рас. Ең бастысы, шетелде классиканың, қазақ музыкасының жоғары бағаланатынын біліп, марқайып қалдық.– Музыка әлемінде қол жеткізсем деген қандай арман-мақсатыңыз бар?– Хамза Әділ, Жасұлан Сағындық секілді болашағынан көп үміт күттіретін, өнерде шыңдалып жүрген шәкірттерім бар. Алдағы уақытта солардың биіктен көрініп, қазақтың атын шығарса, қазақ музыкасын әлемге танытса деймін. Талғамы биік тыңдаушылардың қатарын арттыруға күш салу да жоспарымда.– Сұхбатыңызға рахмет!

Облыстық филармонияның камералық оркестр артисі виолончель аспабының қыр-сырын айтты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Дарындылардың барлығы балалық шақта өз жолын адаспай таңдаған. Олар кездейсоқтыққа сенбейді. Жүре келе адал еңбек, маңдай тердің арқасында шыңдалып, қалаған биігіне самғайды. Бойынан нәзіктікпен қатар қайсар рух есетін жерлесіміз Аида Тасымбетова солардың қатарында. Көл бетінде жүзген аққудай аяқтың ұшымен ғана билеп, елді тамсандырған балетмейстер Т.Жүргенов атындағы Қазақ Ұлттық өнер академиясын тәмамдаған. Туған жерге оралып, балалардың өнердің осы түріне терең бойлауына жол ашуда. Жақында жас талантпен тілдесіп, балет бишілерінің өнер көрсету үшін неден бас тартып, қандай жанкештілікке баратыны жайлы білген едік.– Аида, алдымен сауалымызды мынадан бастасақ. Өнердің бұл түрімен айналысуыңызға ата-анаңыз ықыласты болды ма әлде болмысыңызда балетке деген ерекше бейім бар ма еді?– Баламын, кез келген жаңа дүние, беймәлім өнер тамсандыратын. Теледидардан сұлулығы келіскен, құс қанатындай қолы қалықтаған балериналарды көріп, балетке деген ынтам күшейді. Алайда, біздің өңірде ол кездері балет студиясы болмады. Тек Оқушылар сарайына барып, би үйірмесінде шыңдалатынбыз. Мұнан соң Қазанғап атындағы Қызылорда музыкалық колледжіне оқуға түсіп, хореография саласын таңдадым. Мұнда арманымдағы балетпен айналысуыма, классикалық биге деген құштарлығымның оянуына ұстазым, Сыр елінің өнер майталманы, балетмейстер Болат Қаржаубаев түрткі болды. Талантты биші өзі өмірден ерте кетсе де, өнері еш уақыт санамыздан өшкен жоқ. Тәжірибелі маман бар білгенін бойымызға сіңірді. Соның нәтижесінде Т.Жүргенов атындағы Қазақ Ұлттық өнер академиясында режиссер-хореограф мамандығы бойынша білім алдым. Айтпағым, балетке деген сүйіспеншілігім еш кеміген емес. Жақындарым жаныма жақын өнерді қолдады. «Таста» деп, шорт кескен кезі болған жоқ.– Қатаң тәртіп, жоғары талап пен зор жауапкершілік. Балерина осы үдеден шығуы тиіс. Сіздің күн тәртібіңіз қандай болды?– Балерина болуды әрбір қыз баласы армандайды. Бірақ, оның өз қиындығы бар. Бұл – екінің біріне бұйырмайтын бақ. Оған қол жеткізу үшін белгіленген шектеуге көніп, талаптан аттамауың қажет. Спорттағы секілді жаттығудан қол үзуге болмайды. Өзіме келер болсам, балет мені еңбекқорлыққа үйретті. Көп жаттықтым, 2 сағат үзбей дайындалған сәттер болды. Академияда жүргенде кейде ұстаздарымыз жаттығуларды қайталауды сұрағанда күшім сарқылып, шама жетпейтіндей көрінетін. Алайда, осы қатал талап кәсіби қалыптасуыма ықпалын тигізді.– Сырт келбет қаншалықты маңызды? Артық салмаққа, дене бітімге байланысты шектеу бар ма және майтабан диагнозы анықталғандарға балетпен айналысуға мүмкіндік қарастырылған ба?– Балетте икемге, музыканы тыңдай білу қабілетіне, ең бастысы, денсаулыққа мән беріледі. Көру қабілеті, фактура, яғни сырт келбет маңызды. Салмақ роль ойнайды, дегенмен дұрыс тамақтануға көңіл бөлінеді. Жаттыққан сайын жүктеме көп, бұл тұста артық салмақ жайлы ойлап, уайымға салынбауға болады. Жаттықса да салмақтан арылу қиынға соғатындар үшін диетаға отыруға кеңес беріледі. Ағзада дәрумен тез тарайтындықтан, дәрумен ішіп жүру қажет. Ал, майтабан диагнозы тіркелгендерге балетпен айналысу қиын. Аяққа артық күш түседі, мұны ескеру керек. Еңбекқорлық, талпыныс, жігер, жарақаттарға қарамай, өз-өзіңді аямай жұмыс істеу – балеттегі басты талап екенін ұмытпаған жөн.– Балет аяқ киімі – пуантенің аяққа әсері қандай?– Балеринаның аяқ киімін көріп, көбісі мұнымен қалай қозғалуға болады деп таңданады. Бірақ, біз оны кимес бұрын аяқты дайындап, бұлшықеттерді босатамыз. Алғаш кигенде қорқыныш билейтіні жасырын емес. Алайда, уақыт өте қалыптасып кетесің. Бірақ, аяққа әсері айтарлықтай. Кейде қажау, қандай да бір ауырсыну болуы мүмкін. Мұндай кезде зақымдалған жерді таңып, әрі қарай жаттығуды жалғастыру біз үшін үйреншікті жайт. Сондықтан көбінде өзімен бірге дәрі-дәрмек қобдишасы жүреді.– Өзіңіздің жетекшілігіңізбен Сыр өңірінде балалар балет студиясы жұмысын бастады. Естуімізше, балалардың қуанышында шек жоқ. Шынында, бізде баласын балеттен көргісі келетін ата-ана көп пе?– Жоғарыда айтқанымдай, біздің бала кезімізде Сыр өңірінде балет студиясы жабылып қалды. Ойымыздағы дүниеге қол жеткізе алмадық, арман алыстағандай көрінді. Академияда алған білімнен кейін мен Алматыдағы спорттық гимнастика мектебінде, «Coppelia» балалар балет мектебінде дәріс беріп, қажетті тәжірибе жинақтаған едім. Содан соң карантин уақытында елге оралдым, сол сәтте «Өзім кезінде қол жеткізе алмаған балет студиясын неге туған жерде ашпасқа?» деген ой келді. Бар білгенімді балаларға үйретуім керек деп шештім. Алайда, өз күшіммен жалға ғимарат алып, бастаманы жүзеге асыруға қанша тырысқаныммен, карантиннің кері әсері тиді. Жақында облыстық халық шығармашылығын дамыту және мәдени-продюсерлік орталығы жанынан көптен күткен балалар балет студиясын ашып, жұмысты жандандырудамын. Басты жауапкершілік – ата-анада. Қазір 12 бала балеттің қыр-сырын үйренуде, дарынды оқушылардың болашақта жетістік төрінен табылардай қабілеті қалыптасып келеді. 4 жастан бастап қабылдаймыз, өйткені ерте жастан жан-жақты дамыту балалардың физикалық дамуы мен талантын анықтауға көмектеседі. Мұнда балалар арқасын тік ұстауға қалыптасады, икемі артады, тәртіпке үйренеді. Ой-өрісінің кеңеюіне, балеттің сиқырлы әлемімен, классикалық музыкамен танысуына мүмкіндік мол. Бір сөзбен айтқанда, балет – бекзат өнер, мәдениеттің, эстетикалық тәрбиенің көзі.– Балет өнерінің негізін қалаушылар ретінде кімдердің есімін атай аласыз? Сондай-ақ, қазір көрермен сұранысы қандай деңгейде? Соның ішінде қазақы ортаның…– Қазақ балетінің тарихында өшпес ізі бар, ҚР Мемлекеттік академиялық би театрының негізін қалаушы әрі тұрақты жетекшісі, ҚР Халық артисі, әйгілі хореограф Болат Аюхановтың есімін ерекше атар едім. Өткен жылы Джузеппе Вердидің музыкасына орындалған бір актілі балетті Қазақстанның Мемлекеттік академиялық би театрының артистері сахналаған еді. Соған жетекшілік етіп, хореографиясын қойған 83 жастағы Болат Аюханов. Сондықтан да жұртшылық бұл аңыз адамды үлкен өнер иесі ғана емес, танымал тұлға ретінде құрметтейді, әдемі қартаюдың, өз ісіне шын берілген азаматтың үлгісі деп біледі. Бұдан бөлек, олардың қатарында би падишаһы Дәурен Әбіров, ұлттық балет репертуарын байытып, қазақ сахнасын салтанатқа бөлеуге атсалысқан Рамазан Бапов бар. Абай атындағы Қазақ Мемлекеттік академиялық Опера және балет театрында еңбек ететін ұстазым Гүлжан Асанбекқызының да мен үшін орны бөлек.Көрермен сұранысына қатысты сауалға тоқталсам, батыс елдерінде балетке бару рухани демалысқа баланады. Ал, бізде балет театрына билет алу енді қалыптасып келе жатыр. Астана, Алматы секілді үлкен қалаларда балетсүйер қауымның қатары қалың. Бұл – артистердің көрермен мәдениетін қалыптастырып, балетті мойындауына әсер ете білгенінің арқасы. Олардың бас киім шешіп, классикалық өнер ошағына сай киініп, балет солистерін үздіге күтіп отыруы қанаттандырады, шабыт сыйлайды. Әлемдік жауһарларды қазақ баласының билегенін көріп, марқайғанда келген шетелдіктердің де бізге деген құрметі еселене түседі. Балетті түсінудің бір ғана жолы бар. Ол – театр табалдырығын аттап, қойылымдарды көзбен көру.– Медицина мамандары бұл өнермен шұғылданушылардың 40 жасқа қарай денсаулығында әсері байқалатынын айтады. Сондықтан болар, балет артисінің карьерасы қысқа. Бұл пікірмен қаншалықты келісесіз және сіздің ойыңызша елімізде мәдениетке, балет секілді бекзат өнердің дамуына қолдау жеткілікті ме?– Карьера қашан бітетіні артистің өзіне қандай күтіммен қарайтынына байланысты. Бұған дейін балет бишілерін зейнет демалысына ерте жіберу туралы мәселені өнер майталманы Болат Аюханов көтерген болатын. Ол «Қырық бес жасымда соңғы рет Гамлетті алқынып, әрең билеп шыққанмын. Ал, 45 жастағы әйел қандай кәсіби биші болсын? Бұл – үлкен сұрақ» деген еді. Соңғы мәліметке сүйенсем, бишілерге 20 жыл еңбек өтілінен соң айлығына белгілі бір процент көлемінде қосылады деген жаңа заң шыққан. Бишілердің шамасы келгенше сахнадан түспеуге, зейнетке басқа ел қатарлы шығуға құқығы бар. Негізі, бишілер физикалық құрылымы жағынан, өмірлік ұстанымы, жеке денсаулығы тұрғысынан әртүрлі. Мәселен, аты әлемге әйгілі Майя Плисецкая 90 жасқа келгенше билеген. Қытайдың атақты бишісі Янь Ли Пин 58 жаста, әлі де сахнада жүр. Табиғат адамзатты әртүрлі етіп жаратқан, дегенмен гимнастика үлкен салмақ түсіретіні белгілі. Сондықтан бұл ойлантатын мәселе болып қала бермек және оның шешім табуы уақыт еншісінде. Ал, жалпы елімізде мәдениетті дамытуға деген қолдау зор. Президенттің жақында жариялаған Жолдауын оқып шықтым, мұнда жас таланттарды қолдау мәселесі қолға алынатыны мені қуантты. Қолға алған үйірмем – балет студиясы да Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Балалар үйірмесі» қызметін жандандыру тапсырмасы негізінде сәтті жүзеге асып отыр.– Бір жылдары «Мисс Қызылорда» сұлулық байқауында топ жарып, республикада аймақ абыройын қорғағаныңызды білдік. Бұл сіздің жан-жақтылығыңызды көрсетеді. Әмбебап Аиданың болашаққа жоспары қандай? Балетті басқа салаға айырбастауыңыз мүмкін бе?– Кейде менен «Жаттығу залына барып, күнде бір нәрсені қайталай бергеннен жалықпайсың ба?» деп сұрайтындар кездеседі. Шын мәнінде балаға бір нәрсе үйретуім үшін өзім күні-түні жаттығуым қажет. Балет бүгін келіп, ертең кете салатын нәрсе емес, балетке келдің бе, тұтастай өміріңді соған арнау қажет деген ойдамын. Бұған қоса бала кезден бойымда қалыптасқан жан-жақтылықтың арқасында басқа бастамаларымды шет қалдырған емеспін. Бос уақытымда театрда режиссерлік етемін, фитнес орталықта жаттықтырушы қызметін атқарамын. «Жастық шақта жалында!» – менің ұраным осы.– Сұхбатыңызға рахмет!

Сыр өңіріндегі балалар балет студиясының жетістігі мол

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Ғылым – дүниенің кілті. Егер танып-білуге талпынбасақ, зерттеп-зерделеуге зейін қоймасақ даму көрсеткіші де көңіл көншітпес еді. Ұмтылыс жоқ жерде ұтарымыз азайып, ұтымдылықты ұмыт қалдыруымыз бек мүмкін. Сондықтан, түрлі саланың тоқырауына тосқауыл қоярлық жаңалық ашуға, үлес қосуға әрекет еткен жөн-ақ. Бүгінде аймағымызда айшықты зерттеуімен көзге түсіп, тың тақырыпта идеяларын жүзеге асырып жүрген жастар жетерлік. Алға жылжуда қарышты қадам басып жүргендердің еңбегі жемісін де беріп жүр. Бұл ізденіс пен тапқырлықтың тоғысуынан туындайтыны даусыз. Үздіксіз еңбектің нәтижесі деп баға беруге болады.&nbsp;Ең алғашқы адамдар өздерін қоршаған орта жайлы білімді жинай бастады. Адамзаттың даму жағдайына қарай білім арта берді. Адамдар қоршаған ортаның құпияларына тереңдей енуге талпынды. Уақыт өте келе жекелеген ғылымдар пайда болып, дамыды. Олардың бірі – табиғатты, келесілері – экономиканы, үшіншілері – тарихты немесе мәдениетті зерттеді. Кейінірек ғылым ой еңбегін дене еңбегінен бөлді. Дәл осы әлеуметтік дамудың арқасында адамзат қызметінің ерекше түрі – ғылыми таным қалыптаса бастады.XVII ғасырдан кейін ғылымның қазіргі түрлері айқындалды. Ғылым дамуының негізгі қозғалтқыш күші ғылыми және өндірістік революциялар болды. Мысалы, XVIII ғасырда бу қозғалтқышының жасалуы ғылымның дамуына күшті серпін беріп, ол өз кезегінде бірінші ғылыми-техникалық революцияның жүзеге асуын қамтамасыз етті. Ал, ғылымның қазіргі таңдағы жіктелуі барлық ғылымды үш түрге бөледі. Олар: жаратылыстану, техникалық, қоғамдық және гуманитарлық бағыттар. Соның ішінде Сыр ғалымдары жаратылыстану бағыты бойынша ерекше жаңалықтар ашып, өңір дамуы үшін жаңа бастамаларды қолға алып жатыр.Атап айтар болсақ, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің ғалымдары облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы ұйымдастырған агроөнеркәсіптік кешен саласындағы инновациялық жобалар конкурсына қатысып, байқау нәтижесінде университеттің екі жобасы 30 миллион теңгеден аса қаржылай қолдау тапқанын көпшілік біледі.&nbsp;Күріш қалдықтарын өңдеу барысында алынған биотыңайтқышты топырақ құнарлылығын арттыруда қолдану арқылы ауылшаруашылық дақылдарының өнімділігін арттыру жобасы өндіріске енгізілмек. Зерттеу жұмысын университеттің инженерлік бейіндегі зертхана жетекшісі, химия ғылымдарының кандидаты Нұрлыбек Ахатаев бастаған ғалымдар тобы жүргізді. Ғалым өсімдіктерді қорғау құралдарын, биотыңайтқыштар әзірлеу, топырақтың құнарлылығы мен сипаттамаларын жақсарту салаларын зерттеп келеді. Қазіргі таңда оның 70-тен аса ғылыми жұмысы бар. Бұл жұмыстардың туған жердің экологиялық ахуалының едәуір жақсаруына да ерекше сеп тигізетіні нақтыланып отыр.Инновациялық жоба топырақ құнарлылығын арттыруда күріш қалдықтарын қайта өңдеу кезінде алынған биотыңайтқышты пайдалану есебінен көкөніс және бақша дақылдарының (картоп, сәбіз, қызанақ, қияр, қауын және қарбыз) өнімділігін арттыруға бағытталған. Жобаны Қармақшы ауданы, Тұрмағамбет ауылындағы «Тұрмағамбет» ЖШС-де іске асыру жоспарланған еді. Болашақта өңірдің көп тонналы ауыл шаруашылығы қалдықтары биотыңайт¬қышқа қайта өңделетін болады. Алынған биотыңайтқыш топыраққа 10 т/га нормада енгізіліп, биотыңайтқышты енгізу есебінен топырақтың құнарлылығы мен сипаттамасы жақсартылмақ. Сондай-ақ, жүргізілген жұмыстың нәтижесі Арал өңіріндегі органикалық егіншілік тұжырымдамасының дамуына әсер етпек.Ол аз десеңіз, гранттық қаржыландыру конкурсына 17 жоба ұсынылып, іріктеуден өткен 6 жас ғалымның жобасы Ұлттық ғылыми кеңестің қарауына өткізілген. 2022-2024 жылдарға арналған гранттық қаржыландыру конкурсына университет ғалымдары дайындаған 40-тан астам жоба ұсынылмақ. Одан бөлек, облыстық бюджеттен бөлінген қаражат негізінде жыл сайын археологиялық қазба жұмыстары жүргізіліп келеді. Түйін. Ғылым – әлемді танып-білу тәсілі. Ежелгі адам тас пен сүйектен алғашқы еңбек құралын жасағанда, от жағуды үйренгенде, қарапайым баспана жасап, тасқа қашап сурет салған кезде тарих ғылымы дүниеге келді. Жазудың пайда болуымен білім жинақтала бастады. Адам өмірлік әрекеті барысында жазудың көмегімен қоршаған орта жайлы білімін өзгелерге тарата бастады. Кейін адам жануар мен өсімдіктер, жұлдыздар мен ай, арба мен баспанасы туралы маңызды деректерді жазып қалдыруынан биология, астрономия, физика және сәулет өнері, медицина мен математика ғылымдары пайда болды. Осы бір игілік әлі күнге адамзат үшін қызмет етіп келеді.Иә, расымен қазақ өз-өзін таныса, әлемді мойындатады.&nbsp;

Сыр ғалымдарының жаңалығы жемісін бермек

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> А.Тоқмағамбетов атындағы мәдениет үйінде қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінің ұйымдастыруымен қалалық мәдениет және спорт бөлімімен бірлесіп республикалық «Бір ел- бір кітап» акциясы аясында жалпыхалықтық оқуға ұсынылған жазушы – драматург, қоғам қайраткері Төлен Әбдіктің шығармалары бойынша қалалық мектеп оқушылары арасында «Ұлт бедерін айшықтаған қаламгер» атты байқау өткізілді. Байқаудың мақсаты – ұлттық әдебиетіміздегі ең үздік деген туындыны оқу және насихаттау. Қазақстанның әдеби мұрасын зерттеуге деген қызығушылықты дамыту, қоғамның оқуға деген ықыласын көтеру, сонымен қатар жасөспірімдердің зияткерлік – рухани дамуына ықпал жасау.&nbsp;Байқауды Қалалық мәдениет және спорт бөлімінің басшысы Тәжмаханов Жағыпар Айтбайұлы ашып, қатысушы мектеп оқушыларына сәттілік тіледі. «Парасаты биік суреткер» және «Қазақ прозасының пырағы» атты екі кезеңдері бойынша қатысушылар жазушының шығармасын мәнерлеп оқып, сахналық көрініс қойды.&nbsp;Аталған байқауға Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, «Парасат» орденінің, «Алаш» халықаралық әдеби сыйлығын иегері жазушы – Сайлаубай Жұбатырұлы, Қазақстан Жазушылар одағының Қызылорда облыстық филиалының директоры Қаршыға Есімсейітова, облыстық тілдерді оқыту орталығы директорының орынбасары Ерекешова Жаныгүл Мұхитқызы, мәдениет және спорт бөлімінің маманы Алтынбаев Қайрат Шарафадинұлы және кітапхананың белсенді оқырмандары қатысты.Қазылар алқасының шешімімен І.Қабылов атындағы №12 IT-мектеп-лицейі бас жүлдеге, Н.Әуелбеков атындағы № 4 облыстық мамандандырылған мектеп лицей – интернаты бірінші орынға, «Абай» атындағы дарынды балаларға арналған үш тілді №2 мектеп екінші орынға, Ә. Мүсілімов атындағы № 101 мектеп лицей, Қ.Мұхамеджанов атындағы №1 мектеп-гимназиясы үшінші орынға лайық деп танылды.

Қызылордалық өрендер шығармашылық байқауға қатысты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақстанда автомобиль-конструкторларды заңдастыруға рұқсат етілді. Заңдастыру бүгін басталып, 1 шілдеге дейін жалғасады. Жыл басында бұрынғы тіркеуден шығарылған және кедендік тазартудан өткен көліктерді тіркеуге рұқсат берілген еді. Содан бері 107 мың көлік заңдастырылған.ҚР ІІМ Әкімшілік полиция комитетінің мәліметінше, ел аумағына кедендік бақылаудан өтетін кезде ондай көліктер сайман, қосалқы бөлшек ретінде рәсімделген. Негізінен бұлар толыққанды көлік құралы болып саналады. Мұндай көліктерді тіркеу кұны 200 мың теңге. Заңдастыру үшін көлік иелері ішкі істер органдарынан көлікті тексеру актісін алып, техникалық қараудың диагностикалық картасын жасауы қажет.Ішкі істер министрлігі қазір осындай 14 мың көлік бар екенін анықтаған. Бірақ, шынында одан көп болуы мүмкін. Автосарапшылар ондай көліктерді анықтау өте қиын екенін айтады. Себебі, өзге елде құрастырылмаған.Қазақстанға бөлшектеп кіргізілгеннің өзінде, осында қай жерде құрастырылғаны белгісіз. Мысалы, зауыттар бөлшектерді сырттан әкеліп, осында құрастырып, оның қауіпсіздігіне кепілдік бере алады. Ал мұндай көліктердің қауіпсіздігіне жауапкершілік алатын ешкім жоқ.Оған қоса, бұл жеңілдік сырттан көлік әкелушілерді одан сайын көбейтуі мүмкін. Әрі елге келіп жатқан ескі көліктер санын азайтуға ықпал етуі тиіс болған жеңілдетілген автонесие бағдарламасына қатысты да мәселе көп.Биыл ақпаннан бастап жылдық өсімі 4 пайыз болатын жеңілдетілген автонесие бағдарламасы жалғасын тауып, өтінімдерді қабылдайтын сайт іске қосылған. Алайда сайтқа алғашқы минутта-ақ 125 000 адам өтініш тастаған. Бас-аяғы 18 секундта белгіленген 761 лимит толып кеткендіктен, ашылғанынан жабылғаны тез болған сайттың жұмысына көңілі толмағандар қатары да аз болған жоқ.Жеңілдетілген автонесиелеу бағдарламасы былтыр мамырда басталып, екінші деңгейдегі банктерге 100 млрд теңге көлемінде қаражат бөлінді. Бұл сомаға 12,6 мыңнан астам автомобиль сатып алынып, автокредиттің орташа мөлшері 7,8 млн теңгені құраған.Ашық ақпарат көздерінде автонесиеге жауапты «Қазақстанның даму банкі» мен «Өнеркәсіпті дамыту қоры» қолданыстағы бағдарламалар шарттарын өзара біріздендіріп жатқаны айтылды. Алдын ала анықталған мәліметтер бойынша бағдарлама аясында жинақталған қаражат көлемі шамамен 13 млрд теңге болса, бұл 1 300 автонесие беруге жол ашады деген ақпар тараған.Айта кетсек, 2027 жылға қарай Қазақстан жылына жарты миллион машина шығаруды жоспарлап отыр. Бұл туралы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Марат Қарабаев мәлімдеген. Айтуынша, былтыр елімізде 100 мың автокөлік жиналған. Сондай-ақ министр: «Егер Қазақстан нарығының сұранысы 150 мың машина болса, келесі жылы қазақстандық автоөндіріс 150 мың машина шығарады» деді.Бір қарағанда, отандық автомобиль өндірісі сұранысты қамтуға қауқарлы сияқты. Бірақ, халық күтіп отырған 4 пайыздық несиенің шарттары тағы өзгеріп, қиындай түсті. Мысалы, несие енді жалақысы аз тұрғындарға ғана берілуі мүмкін. Оған қоса, бағдарлама енді қорға жиналған ақша 500 көлік алуға, яғни 5 млрд теңгеге жеткенде ғана іске қосылады. Сондықтан төмен пайызды автонесие халықты көлікпен қамту мәселесін шешпейтіндей.Оған қоса, бірқатар автосарапшылар елімізде құрастырылатын көліктер бағасы қымбат екенін айтуда. Мысалы, Haval жеңіл автокөліктері Қытайдағы аналогынан екі еске қымбат. Бұл өз кезегінде көлікті қымбатсынған азаматтарды көрші елдерден тасуға итермелеп отыр. Себебі, мемлекет сырттан келген көліктерді заңдастыруға рұқсат берді.Ресей, Қырғызстан, Армения және Грузиядан түрлі жолдармен әкелінген көліктерді заңдастыру көптен талқыланып жүр. Айта кетсек, заң бойынша жеңілдікке өткен жылдың қыркүйегіне дейін кіргізілген көліктер ғана ілігеді. Бірақ, содан бері тағы 80 мың көлік әкелініпті. Сондықтан оларды да заңдастыруға рұқсат беру керек. Бір сөзбен, нарықтағы сұранысты қанағаттандыруға жеңілдетілген автонесие бағдарламасының, елімізге сырттан келіп жатқан ескі көліктер санын азайтуға жеңілдікпен заңдастырудың оң ықпал ете алмай отырғаны байқалады.Бір қызығы, ТМД автокөлік нарығында ескі көліктердің саны өте көп мемлекет Қазақстан екен. 2022 жылғы статистикаға сүйенсек, елімізде бір миллионға жуық көлік сатылыпты. Оның 90 пайызға жуығы ескі, яғни, сатылып жатқан көліктердің дені 2005 жылдан әрі қарай шыққан. Соның 6 пайызының бағасы 1 миллионнан бастап 2 миллионға дейінгі аралықта. Бұл елімізде ескі көліктердің сұранысқа ие екенін көрсетіп отыр.Сондықтан Ішкі істер министрлігі пайдаланылған көлікті сатып алмас бұрын оны тексеру керектігін ескертеді. Автокөлік тарихын министрлік іске қосқан «Автокөлік тарихы» сервисі арқылы онлайн-режимде көруге болады. Кеше министрлік сервис іске қосылған сәттен бастап қазақстандықтар екі миллионнан астам көлік құралын тексергенін хабарлады.Сервисте автокөліктің Қазақстанда алғаш тіркелген күнін, бұрынғы иелерінің санын, кепілдіктер мен ауыртпалықтардың бар-жоғын, басқа да мәліметтерді көруге болады. Қазіргі уақытта қызмет Smart Bridge-де орналасқан. ІІМ сервиске бірыңғай сақтандыру деректер базасын қосуды жоспарлап отыр. Бұл көліктің жол апатына ұшыраған-ұшырамағанын қосымша тексеруге мүмкіндік береді.Бір сөзбен, түрлі жолмен сырттан әкелінген, ескі-құсқы көліктерге қатысты көптеген мәселе туындап отыр. Сондықтан басты міндет – ішкі нарықтағы көліктерді жаңа көліктерге алмастыру. Ескі көлігін сатып, орнына қосымша ақысын төлеп немесе автонесие жүйесін пайдаланып, халыққа көліктерді жаңарту тетіктерін ұсыну керек-ақ.Дамыған мемлекеттерде ескі көліктерді өткізсе, жаңа көлік алуға 30 пайызға дейін жеңілдік беріледі. Елімізде де ескі көліктерден құтылып, жаңартудың сондай тетіктерін қарастырған абзал. Бұл ретте, Индустрия және инфрақұрылымдарды дамыту министрі Марат Қарабаев осы мақсатқа жұмсалған қаражат қайтқан соң ғана жеңілдігі бар автонесие қайта беріле бастайтынын айтқан еді. Бірақ, алдағы уақытта бұл мәселе әлі де ушыға түсетіндей.&nbsp;

Жыл басынан бері 107 мың көлік заңдастырылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгін ауданда Қазалы ауданының 95 жылдығы мен Мәдениет және өнер қызметкерлері күніне орай мерекелік шара өтті.&nbsp;Роза Бағланова атындағы мәдениет орталығында өткен «Мәдениетім мәртебем» атты салтанатты шараны аудан әкімі Мұхтар Оразбаев ашып, сала қызметкерлері мен ардагерлерді мерекемен құттықтады.&nbsp;<blockquote>«Кез келген мемлекеттің, қоғамның қалыптасуы мен дамуына мәдениеттің қосар үлесі зор. Өйткені, қай елдің мәдениеті мықты дамыса, ол елдің еңсесі де биік, рухы да жоғары болады. Өнер деген – үлкен керуен. Ал, керуеннің үнемі жол үстінде жүретіні белгілі. Қасиетті Қазалы топырағында талай өнер тұлғалары өсіп-өнді. Қорқыт бабамыздың күңіренте тартқан күй-сазы, Роза апамыз бен Мәдинаның әуелете айтқан әні, Кеңес Дүйсекеевтің музыкасы бүгінгі ұрпақтың жүрегінде. Қазір де киелі өнер жолында туған жердің атын шығарып, биік тұғырдан көрсетіп жүрген жерлестеріміз жетерлік», – деді аудан басшысы.&nbsp;</blockquote>Мұнан соң аудан мәдениеті мен өнерінің дамуына үлес қосып жүрген қызметкерлер облыс әкімі және аудан әкімінің «Алғыс хатымен» марапатталды.&nbsp;Кеште ҚР Мәдениет қайраткері, эстрада жұлдызы Жұбаныш Жексенұлы ән салып, көпшілікке ерекше көңіл-күй сыйлады.&nbsp; Шара одан әрі өнерпаздардың әсем әнімен әрленіп, көркем биіне ұласты. Сондай-ақ, қонақтар театрландырылған қойылым тамашалады.

Қазалыда мәдениет және өнер қызметкерлері мерекесі аталып өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Колледжді заңгер мамандығы бойыншап тәмамдаған Бибісара жұмыс табыла қоймаған соң, облыс орталығындағы оқыту курстарына бірнеше рет қатысып, шаш қию мен сәндеудің сырын біршама меңгеріп алды.&nbsp;<blockquote>«Адам іздене білсе, бәріне де қол жеткізеді екен. Өзге құрбыларым секілді «Дипломым бар, жұмыс табылады» деп босқа уақыт өткізбей, шаш сәндеу мен бет әрлеудің сан түрлі құпияларын білуге және оны пайдалануға күш салдым. «Шіркін, менің де жеке салоным болса, келушілердің көңілінен шығатындай қызмет көрсетер едім» деген оймен біраз істерді жоспарлап жүретін едім. Тілегім орындалып, қайтарымсыз грантқа ие болдым. Бұл маған үлкен көмек болды. Алдымен бос тұрған үйдің ішін келушілерге қолайлы жағдай туғызу үшін жөндеуден өткіздім. Одан соң, шаш қию мен сәндеуге арналған түрлі құралдарды сатып алдым. Шағын ауыл болса да келушілер қатары мол. Ер адамдардың шашын да қиямын. Қай кәсіптің иесі болсаң да, күнделікті ізденіп, жаңалықтарды біліп отыру керек. Сонда ғана келушілердің талғамынан шығасың. Мысалы, келушілердің бет-әлпеті мен жас шамасына қарай шашын сәндей білсең, құлпырып шыға келеді. Сондай-ақ пайдаланатын бояулардың сапасы жөнінде білгенімді айтып, күтіну жолдары туралы кеңес беремін. Өзімнің сүйікті ісіммен айналысуға қазір зор мүмкіндік жасалып отыр. Біздің ауылда да кәсіпкерлік саласы жолға қойылып, «еңбек етемін» деген жанға көмек көп. Ауыл әкімі тарапынан да қолдау көрсетілуде, – дейді жас кәсіпкер.</blockquote>Иә, айтса айтқандай, жаңалыққа толы заманда қай ауылда да сән салондарының ашылуы орынды. Әсіресе, Бибісара Шынәлиева сынды жастар оқыту курстарында шағын кәсіпті меңгеріп шықса, екі қолға бір жұмыс табылатыны анық.&nbsp;<blockquote>«Ауыл адамдарының алғысына кенелген сайын кәсібімді кеңейтіп, түрлендіргім келеді. Ол үшін қомақты несиеге қол жеткізуім керек. Сонда бірнеше адамды да жұмыспен қамтуға мүмкіншілік туады. Себебі кейде мерекелік кештер мен тойға баратын қыз-келіншектердің бетін әрлеуге уақыт көбірек кететіндіктен, шаш сәндеуге үлгіре алмай қалатын кездерім болады. Сол үшін қызығушылығы бар жас қыздарға да білгенімді үйретіп жүрмін. Ауыл – нағыз табиғи сұлулықтың ортасы. Айран, сүт, қаймақ–ешқандай шетел майлары жете алмайтын таза әрлегіштер. Біле білгенге ішсең ағзаға пайдалы, бет пен шашқа таптырмас өнімдер»,– дейді әдемілкке жаны құмар жас.&nbsp;</blockquote>Аралқұмның адамдарына сұлулық сыйлап жүрген Бибісараның айтар кеңесі де көп-ақ. Кәсібін кеңейтуге байланысты мақсаты да мол.

Аралдық кәсіпкер грант иегері атанып ауылдан шаштараз ашты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; «AMANAT» партиясы Теміржол филиалының «Жол бөлімшесі» БПҰ мүшелері «Кедергісіз келешек» партиялық жоба аясында мүмкіндігі шектеулі тұлғалардың әлеуметтік қорғалуын оларға жасалған жағдайларды білу, қадағалау мақсатында локомотив пайдалану депосында болды.Онда өндірістік жарақат алғаннан мүгедектікке шықсада жұмысын жалғастырып отырған әріптестері Болат Қалмахановтың жұмыс орында болып, қаншалықты қауіпсіз еңбек жағдайымен қамтамасыз етілгендігін көрді.<blockquote>Партияның белсенді мүшесі ретінде әр түрлі жағдайда өндірістік жарақат алғаннан мүгедектікте отырғандармен бірге мүгедектікке шықсада жұмысын жалғастырып отырған әріптестеріміздің жағдайларын білу, керек -жарағын анықтау мақсатында бірнеше адамдарды қамтыдық. Былтыр зейнет жасқа толса да тағы бір жылға жұмыс жасауын создыруын сұраған, бүгінде локомотив бригадаларының резер бастығы қызметін атқарып отырған Болат ағамызға келдік. Бір ата- анадан туылған тағдырдың жазумен жетім қалған 6 баланы өз балаларымен қосып тәрбиелеп отырған әке ретінде жұмыс жасауына мүмкіндік берілген. Әлеуметтік жағдай жасау –негізгі міндет. Ал мүгедектікте отырған әріптестеріміздің жағдайын білу, оларды толғандыратын мәселелерін тыңдау, қолдау көрсетуді парыз деп санаймыз. Осылай көзбен көріп, жағдай білісіп, қаржылай көмек пен сыйлық бердік - дейді Жол бөлімшесінің еңбек қорғау инженері, бастауыш партия ұйымының мүшесі Ғалия Көпжасарова.</blockquote>&nbsp;Болат Қалмаханов темір жол саласында (локомотив депосында) 46 жылдан астам жұмыс жасап келеді. 1981 жылы жұмыс барысында өндірістік жарақат алып, ІІ-ші топ мүгедекке шыққан. Мүгедектігіне байланысты тепловоз машинисінің көмекшісінен нарядчикке ауыстырып жұмысын жалғастыруға депо басшылығы мүмкіндік берген. Кәсіби тұрғыдан өсуіне жағдай жасалып, бүгінде локомотив бригадаларының резер бастығы қызметінде 29 жылдан бері жұмыс жасауда.

«Кедергісіз келешек» жобасы аясында әлеуметтік көмек көрсетті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазалы ауданындағы Кәукей ауылының тұрғыны Қази Арзиевтің есімі көпшілікке қолынан шыққан көркем дүниелері арқылы жақсы таныс. Бала күнінен бейнелеу өнеріне ғашық болып өскен өнер иесінің туындылары талайдың таңдайын қақтырып, тамсандырып жүр. Суретшілер арасындағы аудандық, облыстық, республикалық байқаулардың жеңімпазы Қази Әлиұлының шығармалары 2013 жылы Қазақстан ұлттық арнасының «Таңшолпан» бағдарламасы арқылы барша қазақстандыққа таныстырылды.– Қази Әлиұлы, бойыңыздағы сурет салуға деген қабілетті қай кезде байқадыңыз?– Мен 2-3 сынып оқып жүрген кезімнен-ақ сурет сала бастадым. Анам Айжамал он саусағынан өнер тамған тігінші болатын. Ол қасқыр, түлкі, қаракөл, андатр терілерінен ішік, құлақшын, тымақ, бөрік тігетін. Жеңіл киімдерді де шебер пішетін. Тұскиіз басып, киіз үй жабдықтары – құр, өрмек, алашаны керемет тоқитын. Мен анамның қасында ойнап отырып, сурет салатынмын. Кесіп тастаған қасқыр, түлкілердің бас терілерін құрастырып, қағазға бейнелейтін едім.– Өнер кез келген адамға қона бермейді. Суретшілік сізге қайдан келген қасиет?– Әкем Әли ер-тұрман соғатын шебер болған. Анамның қандай ісмер кісі болғандығын айттым. Ал нағашы атам облыс, аудан көлеміне аты таныс мұғалім-суретші Тастайбек Иманғалиев. Өз жұртым да нағашыларым да өнерден кенде емес. Маған суретшілік нағашы атамнан дарыған болар деп ойлаймын.– Арнайы білім алдыңыз ба?– Арнайы білім алғаным жоқ. Орта мектепті бітірген соң, совхозда жұмысшы болдым. Одан кейін 1986 жылы Отан алдындағы борышымды өтеуге Қиыр Шығыстағы Владивосток қаласына аттандым. Туған жерге аман-есен келгеннен кейін аудандық халықтың тұрмыстық қажеттігін өтеу комбинатына суретші болып жұмысқа қабылдандым. Әр жылдары түрлі жұмыстар істедім.1998 жылдан бастап, Кәукей ауылындағы №225 мектепте суретші болып жұмыс істеп келемін.– Әрбір шығармашылық адамының ұнататын, не болмаса бейімделген бағыты бар. Сіздің қылқаламыңыздан туған дүниелердің қатарында қандай көріністер басым?– Мен табиғат пейзажы мен аң-құстардың суретін салуға құмармын. Соларға көбінесе акварель, гуаш, майлы бояуды пайдаланамын. Тұлғалар портретін, тарихи орындарды бейнеледім. Бұдан бөлек түрлі тақырыптағы елуден аса еңбегім бар.– Туындыларыңыздан туған жерге деген сүйсіпеншілікті көруге болады…– Иә, дұрыс аңғарғансыз. Менің көп суретім туған жермен тікелей байланысты. Туған ауылымның түтініне дейін суреттерімнен орын алды. Оның әр тасы мен құмы мен үшін ерекше. Кіндік қаным тамып, тамыр жайып отырған ауылыма қарасам тынысым кеңейіп, шабытым оянады.– Шабыт демекші, оны басыңыздан қалай өткізіп жүрсіз?– Негізі үнемі ой үстінде жүремін. Кейде санамда неше күннен бері қорытылып, жинақталған бейнелерді қағаз бетіне түн жарымында түсіремін. Әр кезде әрқалай. Күндіз жұмыста болғандықтан, демалыс күндері мен түнгі мезгілде шығармашылықпен айналысуға тура келеді.– Қази аға, өнер сатылмайды десек те кейбір суреттеріңізді қаншаға бағалайсыз?– Сатылатын суреттерді көбіне тапсырыспен саламын. Бағасы дайын болған жұмысқа байланысты анықталады.&nbsp;– Ұл-қыздарыңыздың арасында жолыңызды қуғандары бар ма?– Ұлым Әсет пен қызым Шұғыланың сурет салуға қабілеті бар. Қазір жас суретшілер байқауына қатысып, бақ сынап жүр.– Әңгімеңізге рақмет!

Қази Арзиев, қазалылық суретші: Ауылыма қарасам шабытым оянады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Елімізде «Жайлы мектеп» жобасының алғашқы жеңімпаздары белгілі болды. Қызылорда облысынан әзірге үш мектептің құрылысын салуға жеңімпаздар анықталды. Олар: «Алтын Айдарлы» ЖШС, «Аман-Құрылыс» ЖШС, «СМП-Қызылорда» ЖШС. Аталған құрылыс компаниялары 300, 600, 900 орындық мектептердің құрылысын жүргізеді.2025 жылға дейін елімізде 401 мектеп салынбақ. Оған республикалық бюджеттен 2,6 трлн теңге қаралған. Бұл жөнінде Қызылорда облысы кәсіпкерлер палатасының жанындағы Өнеркәсіп кеңесінің кезекті отырысында облыстық білім басқармасының бөлім басшысы Бақыт Дүйсенов айтты.<blockquote>«Алдағы 3 жылда біздің облыста 15100 орынға арналған заманауи 21 мектеп салынады деп жоспарланып отыр. Жобаның жалпы құны 100 млрд теңге. Қызылорда қаласында 8, Арал ауданында 4, Қазалыда 2, Қармақшыда 2, Жалағашта 1, Сырдарияда 1, Шиеліде 1 және Жаңақорған ауданында 2 мектеп бой көтереді. Биыл 10 мектептің құрылысы басталады. Барлығының жері рәсімделді. Сметалық құжаттары дайын», – деді Бақыт Дүйсенов.</blockquote>Облыстық білім басқармасының өкілі салынатын мектептердің ерекшелігі бастауыш және жоғары сынып оқушыларының мектеп ғимаратының жекелеген блоктарында оқитынында екенін айтты. Сондай-ақ бейнебақылау, дыбыстық дабыл секілді қауіпсіздікке арналған құрылғылар &nbsp;орнатылады, заманауи физика, химия, биология, робототехника кабинеттері болады. Сонымен қатар оқушыларға ыңғайлы болуы үшін трансформер-парталар қойылып, әр қабатта тынығу алаңдары қарастырылмақ.Отырыста кеңес мүшесі, «NP Consulting» ЖШС директоры Ғалым Прекешов құрылыс жұмыстарына қажет материалдар жергілікті өндірушілерден алынса деген ұсынысын білдірді.<blockquote>«Мектеп құрылысын салу барысында пайдаланылатын қанша құрылыс материалдары бар. Құрылыс кезінде жергілікті өндірушілердің өнімдеріне басымдық беріле ме? Берілсе ол жұмыс қалай ұйымдастырылады?», – деді Ғалым Прекешов.</blockquote>Кәсіпкердің сауалына «Samruk-Kazyna Construction» АҚ-ның аймақтағы өкілі Ерік Қонақбаев оның барлығы облыстық комиссия арқылы анықталатынын жеткізді.Кәсіпкерлер жауапты мемлекеттік орган және «Samruk-Kazyna Construction» өкілдерінен жергілікті өнімдерге, кәсіпкерлерге қойылатын талаптарды да сұрады.Кеңес отырысының қорытындысымен облыс әкімдігі жанындағы комиссияға ұсыныс жолданатын болды. Онда мектеп құрылысына қажет құрал-жабдықтар мен материалдарды таңдау барысында жергілікті өнім өндірушілерге басымдық беру механизмін арнайы құжатқа енгізу сұралады.Қызылордалық құрылысшылар аталған жобаға қатысты барлық мәселемен Кәсіпкерлер палатасының сарапшысы Айгерім Рахымжановаға хабарласа алады. Байланыс нөмірлері: +7 775 124 1740, +7 /7242/ 40-09-81 (ішкі 4316).

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары