<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Мүгедектіктің құрығына түсіп, жарымжандықтың тақсіретін тартып, тауқыметін мойнына іліп жүрген жандар қаншама?! Әрине, әркім өзіне тиесілі тағдырды таңдап алмайды. Қоғамда қанша адам болса, сонша тағдыр иесі бар. Кейбіреулері арбаға таңылып, қос аяғынан айырылып жатса, енді біреулері жанарынан, қолынан, я болмаса өзге де дене жарақаттарын алып жатады. Бірақ айналамызда 12 мүшесі сау болса да мүмкіндігі шектеулі жандай қаннен-қаперсіз жүретін адамдар да жоқ емес. Осындай да қайсысының нағыз мүмкіндігі шектеулі екен деп ойланып қаласың. Себебі өз еркімен жүріп-тұра алмайтын адамдардың әрқашан тырысып, жетістікке жетуге талпынып жатқанын жиі байқаймыз. Ал тепсе темір үзетін, денсаулығында бір кінәраты жоқ кей &nbsp;кісілердің өмірге деген талпынысын сезінудің &nbsp;өзі қиын. Сондықтан болар қазір қандай жұмыс атқарылатын болса да, мүгедектікі бар жандарды да ескерусіз қалдырмай келеді. Тіпті арнайы топ өкілдеріне арнап әртүрлі спорттық шаралар, концерттер мен байқаулар да ұйымдастырылуда. Бұл да кедергісіз қоғам қалыптастыруға талпыныс.&nbsp;Әлгінде айтқанымыздай, өмірдің бір сарынды немесе бір түсті болуы мүмкін емес. Ақ пен қара бірге жүретін секілді, адамдардың арасында да әртүрлі жағдай болып жатады. Мәселен, Шиелі ауданында 2382 мүмкіндігі шектеулі адам тіркелгенімен, оның барлығын бірдей жұмысқа жарамсыз, яки төсекке таңылып жатып қалған деуге болмайды. Олардың өзі ішінара бірнеше топқа бөлініп, өздеріне тән кәсіппен, хоббимен айналысып келеді. Тіпті арасында 124 адам еңбекке қабілетті. Жылдың басынан бері оның 36-ы ақылы қоғамдық жұмыспен айналысса, үшеуі әлеуметтік жұмыс орындарына, бесеуі жастар практикасынан өтуге уақытша жұмысқа жолдама алған. &nbsp;Демек аты мен анықтамасы ғана мүмкіндігі шектеулі демесеңіз, өзгерелер сияқты олар да қоғаммен тығыз байланыста болып, ел қатарлы жұмыс істеуге қауқары жетеді. Қуаныштысы, олардың арасында «Мен арбаға таңылдым, яки мүгедекпін. Маған барлығы көмектесуге міндетті» деп алақан жайып отырған ешкім жоқ. Керісінше, білсем, көрсем, үйренсем деген талпыныстарын тез-ақ аңғаруға болады. Мысалы, мүмкіндігі шектеулі азаматтардың арасында 79-ы қазіргі кезде «Бастау-Бизнес» кәсіпркерлік негізінде оқыту курстарын онлайн түрде оқып, сертификат иегері атанған. Олардың ішінде 12-не қайтарымсыз грант тағайындалып үлгерді. Кәсіп ашамын деген жанның қолдаушысы бар екеніне бұл да бір дәлел. &nbsp;Бұдан бөлек 4 мекемеге 4 азамат тұрақты жұмысқа орналасқан.&nbsp;Онсызда тағдыр шекесінен тартып, шаңышқысын шалт қадаған жандарды қоғам кеудесінен кері итермеуі керек. Иә, кейде айналамыз қатігезденіп денсаулығында кінәраты бар адамдарды қолын шошайтып көрсетіп, көңіліне тиер ауыр сөздерді де айтып жатады. Бірақ қазір мүмкіндіктер заманы. Технология қарыштап дамыған заманда «Мүмкін емес» деген сөзді айтуға болмайды. Тіпті мемлекеттің өзі тағдырдың сынына ұшыраған жандарды ерекше қамқорлығына алып, олар үшін кедергісіз орта қалыптастыруға тырысып келеді. Мысалы, Шиелі ауданында «Үміт» мүгедектер қоғамдық қорымен келісім жасалып, жыл басынан бері үздіксіз әлеуметтік такси қызметі көрсетілуде. Сондай-ақ «AMANAT» партиясының «Өзгерістер жолы: Әр азаматқа лайықты өмір» атты сайлауалды бағдарламасын іске асыру мақсатында ерекше қажеттілігі бар адамдар үшін ғимараттарды пандустармен, бейімделген лифтілермен, дәретхана және көзі көрмейтіндерге арналған бағыттаушы белгілермен қамтамасыз етіп, инфрақұрылымды жақсарту бойынша жұмыстар атқарылуда. Бұған қоса, 33 объектіні стандартқа сәйкес жөндеу де кезек күттірмейтін іс. &nbsp;Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Қазақстан ешкімнің құқығын шектемеу керек» деп ерекше күтімді қажет ететін жандарға ыңғайлы орта қалыптастыру керегін тапсырған. Әрине, мүгедектерді жұмыспен қамту я болмаса кәсібін әрмен қарай дөңгелетіп алып кету оңай емес. Бірақ дамыған елдердің бәрінде еңбекке жарамды мүмкіндігі шектеулі жандар қысылмастан жұмыс істейді. Бұл мемлекет үшін де, мүгедектер үшін де, қоғам үшін де тиімді. Алайда кейбір жұмыс берушілер мүмкіндігі шектеулі десе бұрылып қарағысы да келмейді. Осыдан кейін олардың сағы сынып, өмірге деген құлшынысы құлдырайды. Сондықтан алдағы уақытта елімізде бұл мәселеге баса назар аударылып, әрбір жан үшін кедергісіз орта қалыптастыруға тырысу керек. Себебі олар мейірімді, көзқарасы, ой-тұжырымы, түйсігі бөлек жандар. Бойындағы күш-жігер, іштегі бұлқынысы оларды өмірді ынта-шынтасымен сүюге жетелейді. Ал қоғам сол жандардың жарық дүниеге деген махаббатын сөндірмей, керісінше серпін беруі керек.

Шиелі ауданында 2382 мүмкіндігі шектеулі жан тіркелген

Қазалы: Тарихы терең Қарашеңгел ауылында сан салада даму бар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; «Адамды адам еткен – еңбек» дегендей, бүгінгі қоғам кешегі еселі еңбек еткен тұлғалардың арқасында даму үстінде. Бүгінгі күні де тек еңбек арқылы адам көздеген мақсатына жетуде. Сондықтан қай қоғамда да еңбек еткеннің еңсесі биік. Міне, өткен ғасыр мен осы ғасыр еншісінде еңбек көрігін қыздырып, содан бақты тапқан жандардың қатарында Орынбасар Құланшиевтей ардақты азамат бар екені мәлім. Аптал азамат кісі тек еңбек еткен адамның ғана мерейі үстем болатынын айтады.Біз айтып отырған О.Құланшиев бүгінде 65 жаста екен. Ауыл шаруашылығы саласының майтплманы – ауданға қарасты С.Сейфуллин ауылының тумасы. Балалық балғын шағы сол елді мекеннің топырағында өткен. Ауылдағы №137 «1 Май» атындағы орта мектепте онжылдық білім алған. Ол кезеңде бүгінгідей мектеп бітірісімен оқуға түсіп кету деген жоқ. Ер жеткен жігіт, бойжеткен қыз болсын оқу оқимын дегенше совхозда жұмыс істейтін болған. Ондағысы – енді ғана үлкен өмірге қанат қаққан жастар еңбекпен есейсін, барлық нәрсе маңдай терге байланысты екенін ұғынсын деген қағида. Осы қағида негізінде Орынбасар аға совхозда механизатордың көмекшісі болып еңбек жолын бастайды.<blockquote>– Ол кездегі ауылдың жағдайы белгілі. Барлық адам шаруашылықта еңбек етеді. Мектеп бітірген жылы менің де еңбек жолым елді мекендегі совхоз жұмысымен байланысты болды. Шаруашылықта егін егіледі, мал бағылады, оған қажетті шөп жиналады. Осы жұмыстар совхозда бар техникалармен атқарылады. Ал олардың бұзілмай жүруі механизаторға тікелей байланысты. Сондықтан ең алғаш механизатордың көмекшісі болғанымда ауыл шаруашылығы техникаларын жөндеу жұмыстарына араластым. Азды-көпті тәжірибе жинақтадым, – дейді еңбек адамы.</blockquote>Совхозда техника жөндеп, оны тізгіндеуге машықтана бастаған жас маман 1975 жылдың желтоқсан айында аудандық әскери комиссариаттың шақырумен үш айлық автомектепте оқыған. Сол негізде жүргізуші куәлігін алған.Одан кейінгі жылдары Ресейдің Саратов облысында әскери міндетін өтеп келіп, аудан орталығында еңбекке қайта араласады. Өзі Орын-басар Құланшиевтің еңбек кітапшасында үш қана мекеменің атауы тұр. Оның біріншісінде 1978-1983 жылдар аралығында аудандық «Сельхозтехника» мекемесінде көлік жүргізуші болып жұмыс істеген. Ал 1997 жылға дейін Тереңөзек аудандық «АТП» мекемесінде көлік жүргізуші болған. Және де 2002-2021 жылдар аралығында «ҚОР» МК АҚ-да мұнай саласында еңбек етіп, осы жерден құр¬метті зейнет демалысына шыққан.<blockquote>– Қазіргі уақытта ер мен әйелдің барлығы көлік тізгіндей береді. Бірақ біздің уақытта бүгінгідей жеңіл көліктердің түр-түрі болған жоқ. Барлық техника шаруашылық жұмысына қатысты болатын. Сондықтан ауыр техникаларды тізгіндеп, астық тасу, жем-шөп жеткізу жұмыстарын істедік. Шопырлық жұмысты өткен ғасырдың аяғына дейін атқардық. Ал жаңа ғасырдың бас кезінде мұнай саласына жұмыс ауыстырып, 20 жылдай еңбек еттім. Мұнда да негізгі қызметім техника саласына қатысты еді. Сол жастайымнан еңбекке араласып, білікті механизаторлардан үйренген, көрген тәжірибем өмірлік азық болды десем артық айтқандық емес. Содан соң мен қатарлы замандасымның барлығы осылай еңбек етті. Олар¬дың қайсысы болсын қара жұмыстан қашқан емес, – дейді О.Құланшиев.</blockquote>Осы күні бейнетінің зейнетін көріп жүрген еңбек ардагері туралы замандастары өте жақсы пікірде. Көпшілік жақсы танитын Орынбасар аға туралы сұрай қалсаң барлығы еңбеккеш екенін айтады.<blockquote>– Біз – замандаспыз. Жас кезімізден бірге араласып келеміз. Орекең жас кезінен еңбекқор. Өзі техника тізгінінде болса да жан-жағындағыларға қолғабыс етіп, қай жұмысыңды да істеп жүре береді. Сонысымен де елге сыйлы болды. Қазір Орекең зейнет демалысында болса да үйде жатқанды құп көрмейді. Еңбек етуге бейімделіп қалған адам тынымсыз болатыны анық. Бүгінде бақша дақылдарын бірге егіп, соның бап-күтімін жасап келеміз. Бұл тұрғыда да ол кісінің тәжірибесі мол. Орекең – жастарға үлгі ететін нағыз еңбек адамы, – дейді еңбек ардагері Әлібек Емжаров.</blockquote>Орынбасар аға Құланшиев көпжылғы бейнеті үшін екі рет Қызылорда облысы әкімінің Алғыс хатымен, «Қазақстан мұнайына – 120 жыл» мерекелік медалімен марапатталған.Ардақты аға жалағаштық Минут Қайбаровамен шаңырақ көтерген. Бүгінде Нұрбол, Марат, Әсел есімді ұл-қызды жетілдіріп, олардан немере сүйіп отыр. Ардақты ата, құрметті әке, қадірлі еңбек адамы ретінде көпшілік құрметіне бөленуде.&nbsp;&nbsp;

Ауыл шаруашылығы саласының майталман маманы 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінде халық төрт түлікте береке барын жақсы түсінген. Себебі, мінгенге көлік, шөлдегенге сусын, ашыққанға азық болса, ал шеберлердің қолына түссе, терісі мен жүні қажетті дүниеге айналады. Дархан даланың еңбекқор шаруаларының арқасында қазір кең байтақ жеріміз мыңғырған малға толуда. Солардың қатарында Жанқожа батыр ауылының тұрғыны Гүлбану Әлиеваны ерекше атауға болады. Талапшыл жан мемлекеттік бағдарлама бойынша жеңілдікпен 6 проценттік көрсеткішпен сомасы 11 миллион теңге құрайтын несие алған. Мұндай мемлекеттік жоба бойынша несие мерзімі 9 жылға деп есептелгенмен ел кәсіпкерлері өз ісінде айналымға шығуы үшін 2 жыл қарызды өтемей тұра тұруға мүмкіндік береді. Бұл жаңалық жас кәсіпкерді ерекше ынталандырып, қолға тиген қаражатқа барлығы 15 түйе иемденді. Солардың басын қолдағы түлікке қосқанда 42 басқа жетті. Нағыз құмды жерге жақсы бейімделген жануарлардың арасынан 10 түйені отбасымен бірге сауады. Оларды арасын өткізіп, 3 мезгіл сауатын көрінеді.&nbsp;Түйе күйіс қайтаратын, жұп тұяқты, шөл және шөлейтті жерлерге жақсы бейімделген үй жануары. Түйенің аналығын - іңген, аталығын – бура деп атайды. Түйенің ботасын емізіп, сауу үшін көс - көс деп шақырады. Түйені су ішуге сорап - сорап деп шақырады. Шөк - шөк деп түйенің тізесін бүктіріп, шөгеру үшін айтылған сөз. Басқа жануарларға қарағанда түйенің ерекшелігі көп. Түйені пышақпен жүндейді. Малды ұстап байлайтын жабдықтары болады. Түйені мұрындық немесе бұйдамен байлайды. Түйе төлін 12 ай көтереді. Түйенің баласын бота деп атайды. Бір топ түйені келе - келе деп атайды. Түйені бағатын адамды түйеші дейді.&nbsp;<blockquote>“Қазақ халқы үшін төрт түліктің осалы жоқ. Дегенмен, ілгері заманда жылқы мен түйенің адам үшін атқаратын қызметі өте жоғары бағаланған. “Жылқы малдың - патшасы, түйе - малдың қасқасы” деген мақал сол кезде туылған болатын. Мереке - қуанышта, қайғы - қасіретте басқа түскен ауыр күндерде бұл түліктер адамның айырылмас жан досы болған. Біздің жерімізде үй жануарларын өсіруге қажетті жағдайлардың бәрі бар. Шүйгін шөп, су, жайылымдық жерлер жеткілікті. Оның ішінде түйе шаруашылығының пайдасы мол. Түйе 150 - 200 келіні құрайтын жүкпен 30 - 40 шақырым жол жүре береді. Қазақ халқы еті мен сүті, әрі тағам, әрі шипалы дәрі, жүні - киім, өзі - сенімді көлік болған қасиетті жануарды төрт түліктің төресі санаған. Сүтінен емдік қасиеті бар май, шұбат, сыр дайындалса, еті тағамға қолданылды, ал жүні 85 процент таза өте бағалы түбіттен тұрады. Барлық шөптің түрін жей береді, шөлге шыдамды. Олардың салмағы 550 - 650 келі, ол 10 - 12 келідей жүн беріп отырады. Басқа үй жануарларына қарағанда, түйе біздің елімізде өте аз. Түйе киелі жануар – пайдасы да зор. Қазақтың түйе сүтінен жасалатын ұлттық сусыны - шұбат. Шұбат - түйе сүтінен ашытылады. Бұл - әрі сусын, әрі тағам. Өйткені бие сүтіне қарағанда, түйе сүті өте майлы келеді. Оның емдік қасиеті мол”, – дейді кәсіпкер әйел.</blockquote>Ірі қара малдың сүті, еті үшін өсіреді. Үй жануарлары ең алдымен тамақ өнімдерімен қамтамасыз етеді. Ал жүн, түбіт, теріден киім – кешек дайындауға болады. Оның ішінде түйе шаруашылығының тигізер пайдасы мол деп айтар едім. Басқа жануарларға қарағанда еті де, жүні де мол. Әсіресе сүтінен шұбат ашытып оны емге пайдаланылады. Ертеде түйені көлік ретінде пайдаланған. Бір түйеге кигіз үйді жабдықтарымен артып, бір жетіге немесе он күнге дейін су ішпей жүре береді екен. Олар 30 - 40 жыл өмір сүреді. Түйеден 350 - 450 кг. ет алынады. Қазақ халқы еті мен сүті әрі тағам, әрі шипалы дәрі, жүні киім, өзі сенімді көлік болған қасиетті жануарды төрт түліктің киесі санаған. Түйеден алынатын бағалы өнімнің бірі жүн. Тоқыма өнеркәсібі үшін бағалы шикі зат. Түйе жүнінен дайындалған бұйымдар әрі жеңіл, әрі жылы болады. Ел арасында шудадан жалпақ белдік тоқып, белі ауырғанда, сары су жиналған жерге тағады. Ата - бабаларымыз қасиетті жануар болғандықтан пір тұтқан.Осы күні түйе шаруашылығын дамытуда сүбелі үлесін қосып отырған кәсіпкер бұдан бөлек жылқы, сиыр және уақ малдарды да баптап жүр. Төрт түлік ұстауда ұзақ жылдық тәжірибесі бар Гүлбану Әлиева үй тіршілігін ұршықша иіруде. Атап айтқанда, түйе сауу, шұбат ашытудың қыр-сырын тәп-тәуір меңгерген. Берекелі әулеттің келіні, түйе төлін өсіріп, шаңырағындағы үш баласына білгенін үйретіп, шаруаға баулып жүр. Сонымен қатар күбі пісіп, табиғи сары май мен құрт пен ірімшік әзірлейді. Түйенің қырқылған жүнін де кәдеге асырады.&nbsp;<blockquote>“Жалпы түйе сүті жүз ауруға ем. Ол ішек-асқазан аурулары, өкпе ауруларымен күресіп, жүйке-жүйесінің жақсаруына әсер етеді. Балалар мен ересектердің иммундық жүйесін қалыпқа келтіреді. Дәмі тіл үйіріп, шөліңді қандыратын қасиетке ие. Шүкір, күніне кемі 10-15 литр өнім алу мүмкіндігі бар. Шұбат дайындап, алдымен балаларға, сосын үйге келген меймандарға ұсынамыз. Қалған ауысқанын тұрақты тұтынушыларымызға сатамыз. Әрекет етсең еңбегі қарай Құдай да береді. Әзірге бастама жаман емес. Тапсырыс берушілер көп. Ауылдағылардан бөлек Қазалыға да жеткіземіз”, – дейді кәсіпкер.</blockquote>«Ашытқысын үзбейміз» деген ол, қажетіне қарай бірде түйе сүтін жылыдай құйса, бірде пісіріп құятынын жеткізді. Содан да болар шұбатқа сұраныс үзілмей, тұтынушылар қатары көбеюде. Қойған бағасы да аса қымбат емес.&nbsp;«Түйесі бардың, киесі бар» деп бекер айтылмаған. Қазір де шұбаттың мыңда бір дертке шипа екенін ғалымдар дәлелдеуде. Енді Гүлбану шаруалығының шашауын шашпай, оны ұлғайтуды діттеп отыр. Алдағы уақытта көмекшілер алып, жұмыссыз санын азайтуды да көздеуде. Біздің тарапымыздан мақсаты айқын, жоспары нық Гүлбанудың берекесі арта берсін деген тілек.

Қазалы: Жанқожалық кәсіпкер әйел түйе сауып, шұбат ұсынуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Өңірдегі жедел – жәрдем станциясының материалдық-техникалық жағдайын жақсарту, мамандардың тапшылығын жою секілді мәселелер бүгін «AMANAT» партиясы облыстық филиалы жанындағы Білім және денсаулық сақтау мәселелері жөніндегі аймақтық Кеңес отырысында қаралды.Жедел – жәрдем қызметіне көпшліктің көңілі толмай жатады. Бұған себеп те көп. Алайда бүгінгі күні облыстық медициналық жедел жәрдем стансасы бойынша өте күрделі қаржылық қиындықтар қалыптасқан. Яғни, стансаның тапқан қаржысы жалақы қорының өзін жабуға жетпегендіктен ағымдағы жылдың 1 қаңтарына 564,0 млн теңге кредиторлық берешек қалыптасқан.&nbsp;Облыстық денсаулық басқармасы басшысының орынбасары Ерділдә Нұртазаұлының айтынша станса бойынша қаржының жеткіліксіздігі 2018 жылдан бері тұрақты түрде орын алып келеді, дегенмен жыл сайын аймақтық коэффициенттерді жоғарылату есебінен реттеліп, қосымша қаржылар бөлініп келген.&nbsp;<blockquote>«2020 жылы бұйрықпен бекітілген аймақтық коэффициент жыл басында 1,167 болса жыл ішінде өзгерістер жасалып 1,3444-ке артты. Ал 2021 жылы 1,1670 –ден 1,4852-ге өсті. Биылдан бастап аймақтық коэффициент мүлдем алынып тасталып, станса өзінің қызметін толық атқарғанымен тарифтің өте төмендігінің салдарынан қаралған қаражатты толық ала алмай қарызға әбден батып, тығырыққа тіреліп отыр. Қазіргі таңда, мамыр айының жалақысы төленгенімен сәуір айынан бері міндетті салықтық төлемдері мен жарналары төленбей келеді. Бүгінгі күні қызметкерлерге шілде, тамыз айыларының жалақысын төлеу мәселесі қиындық тудырып отыр»,- дейді облыстық денсаулық басқармасы басшысының орынбасары.</blockquote>Атап өту керек, станса құрамындағы 4 қалалық және 9 аудандық барлығы 13 бөлімшеде 50 бригада және 7 аудан мен Қызылорда қаласына медициналық авиация бөлімшесі мен оперативті бөлім жұмыс жасайды.Кеңесте мәселені шешудің жолдары талқыланып, облыстық мәслихат пен тиісті органдарға нақты ұсыныстар жолданатын болды.&nbsp; Жиын барысында күн тәртібіндегі екінші мәселеге орай өңірдегі үш ауысымды, апатты жағдайдағы білім беру нысандарының мәселесін шешу бойынша атқарылып жатқан жұмыстар мен арнайы және мектеп-интернаттарында оқитын балалардың оқуы мен тұруына жасалған жағдайларда қаралды.&nbsp;<blockquote>Қазіргі таңда аймақта 6 апаттық және Қызылорда қаласында үш ауысымда оқытатын 6 мектеп бар. Бұл мәселені шешу «AMANAT» партиясының сайлауалды бағдарламасында да қамтылған. 2025 жылы толық шешіледі деп жоспарланып отыр. Нақты жұмыстарға тоқталсақ, «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында өңірде салынатын 21 мектеп есебінен апаттық мектептердің 4-еуінің мәселесі шешімін табатын болады. Олар Қазалы ауданындағы №94-ші, Қармақшы ауданындағы №105, 108 мектеп және Шиелі ауданындағы №45 мектеп. Арал ауданы Тоқабай елді мекеніндегі апатты мектептің құрылысы жеке демеуші есебінен жүргізілуде. Нысан биылғы жылы пайдалануға берілмек. Ал, Шиелі ауданы Жансейіт елді мекеніндегі 100 орындық мектептің құрылысын «Білім беру инфрақұрылымын қолдау қоры» есебінен қаржыландыруға ұсынылған.&nbsp;Ал үш ауысымда оқытатын білім беру ұйымдары мәселесін шешу мақсатында облыс орталығындағы 4 мектептің жанынан 1850 орынға лайықталған қосымша ғимарат құрылысы жүргізілуде. Қалған 2 білім нысаны биыл пайдалануға берілетін Жезқазған трассасы бойындағы 600 орындық жаңа мектеп есебінен шешіледі. Бұдан бөлек, аудандардағы орын тапшылығын шешу мақсатында осы жылы Жаңақорған ауданында 300 орындық, Шиелі ауданы 250, Қазалы ауданы, Әйтеке би кентінде 250 жаңа 3 мектеп пайдалануға беріледі. Осылайша биылғы жылы үш ауысымда оқыту мәселесі толық шешімін табады»,- дейді атқарылған жұмыстар жөнінде хабарлама жасаған облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Бағдат Бердәулетов.</blockquote>

Жедел-жәрдем станциясының материалдық-техникалық жағдайы аймақтық кеңес назарында

Теңізді өлкенің тынымсыз тіршілігі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Қызылордалық кәсіпкер Самал Смаилова «Eco Green» бренді аясында экоөнім өндірісіне ден қойды. Оның ішінде дайын таңғы ас,&nbsp; жемісті чипс, пастилалар тұтынушы қолына тиіп үлгерді.Бизнесті бастамас бұрын Самал жергілікті тұтыну нарығына талдау жасаған.<blockquote>– Айналдырған 3 айда инстаграмның ғана көмегін пайдаландық. Жазылушы аз болғанымен бір клиент жүрген жерінде айтып, ондаған клиент әкелетін болды. Бәрімен сөйлесе келе көзімнің жеткені, қызылордалықтар ғана емес, жалпы адамдар қазір өз денсаулығына бейжай қарамайды. Сондықтан көбі дұрыс тамақтануды таңдаған, – деді ол.</blockquote>Кәсіпкер жақында «Бір ауыл – бір өнім» көрмесіне қатысқан. «Қызылордадан да осындай шыға ма?» деп таңғалыпты көргендер. Иә, әзірге облыс орталығында ғана шығып жатыр. Енді өңірге, сосын ел аумағына тарату ойда бар.Өнімнің негізі – сұлы жармасы. Сонымен қатар&nbsp; микро-макро элементтерге бай&nbsp; жаңғақ, дәндер қосылады. Алдағы уақытта өнім түрлілігі артады. Мюсли таңғы асын, арпа-бидай, күріштен&nbsp; өнім шығармақ.<blockquote>– Экоөнім, аты айтып тұрғандай, таза, қоспасыз. Құрамында қант, маргарин май, қопсытқыш жоқ. Чипстерді жаңазеландиялық құрылғымен кептіреміз. Өйткені бұл ел пластикадан, зиянды материалдардан бас тартқан. Пастила тіскебасары жеміс пюресінен жасалып, сол құрылғыда&nbsp; кептіріледі, – деді кәсіпкер.</blockquote>Барлық бала бас тарта алмайтын чипстің орнын «Eco Green» өнімі ауыстыра алады.

Қызылордалық кәсіпкер «Eco Green» бренді аясында экоөнім өндірісін қолға алды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Елдің тұтқаұстары болған жастарды жалынды, жігерлі деп жатамыз. Барлығының бойында күш-жігері тасып тұрады. Десе де олардың арасында барлық іске тез бейімделіп, кез келген жұмысты ұтымды үйлестіре білетін бел¬сенділері болады. Олар жалындап тұрған жас буын өкілдеріне жетекшілік те жасай біледі. Бүгін біз сұхбаттасқан қоғалыкөлдік Олжас Балтахожа – сондай белсенді жастардың бірі саналады.– «Өзге емес, өзім айтам өз жайымда» дегендей, сұхбатымыздың әлқиссасында өзіңіз туралы айтсаңыз. Олжас Балтахожа кім?– Мен ауылдың қарапайым баласымын. Көптеген даналар мен даралар шыққан қасиетті Қоғалыкөл ауылында туып, өстім. Әкем Айтқожа ауылда еңбек етіп, бүгінде немерелерінің ортасында отыр. Ал анам Жадыра білім саласында қызмет етеді. Ауыл мектебінде директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары. Өзім туған елді мекендегі №44 орта мектепте білім алып, үлкен өмірге қанат қақтым. Мектеп бітірген соң сол кездегі Қызылорда облысының әкімі Қырымбек Елеуұлы тағайындаған білім грантын ұтып алып, Қорқыт ата атындағы университетке оқуға түстім. Университет қабырғасында «Технологиялық машиналар және жабдықтар» мамандығын меңгеріп шығып, еңбекке араластым. Қазір ақпараттық қоғамның қарқынды дамыған шағы. Сол себепті әрбір адам қоғам үдерісінен еш қалмауы керек. Сондықтан қазіргі қызметім де соған байланысты. Бүгінде «Қызылорда электр тарату тораптары компаниясы» акционерлік қоғамында PR-менеджер қызметін атқарып келемін.– Жас бола жүріп, жастар жанашыры екеніңізді білеміз. Осы салада еңбек еттіңіз. Сол еңбегіңіздің нәтижесінде Ел Президентімен кез-десудің сәті түсті. Осыны кеңінен тарқатып берсеңіз?– Университет қабырғасында барынша белсенді өмірге жақын болдық. «Ұлағат ұландары» педаго¬гикалық жасағына жетекшілік еттім. Осы жасақ құ¬рамында жүріп, жазғы тынығу лагерьлеріне тәлімгер ретінде бала-лардың демалысын, уақытын қызықты өткізу үшін түрлі іс-шаралар ұйымдастырдық. Сондай-ақ басқа уақытта да қайырымдылық көрсетіп, университет қабырғасындағы іс-шараларға атсалыстық. Одан бөлек, жайдарманды да қатар алып, өңіріміздің намысын республикалық ойындарда қорғап жүрдік. Сол белсенділігімді облыстық жастар орталығының мамандары байқаса керек, оқу бітірісімен Сыр жастары үшін қызмет етуге шақырды. Жастар орталығының жаңа ғимараты қаланың сол жағалауынан бой көтерді. Жаңа жастар орталығының жұмысымен танысуға Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Сыр еліне іссапары барысында келді. Сыр жастарымен кездесу барысында Президентіміз жастарға мемлекеттік бағдарламалар бойынша кеңес беріп, мен тұрған жерге кідіріп тоқтады. Мен ол кісіге жастар үшін жасалып жатқан бағдарламарды және қандай кеңестер беріліп жатқанын егжей-тегжейлі түсіндірдім. Президентімізге шығармашыл, белсенді жас екенімді, жайдарманшы екенімді облыстық жастар орталығынын басшысы жеткізді. Мемлекет басшысы көңілді көзқараспен жайдарман саласындағы жастардың потенциалы жоғары екенін және бұл саладағы жастардың болашағы зор екенін айтты. «Қазіргі таңда жайдарманшылар Президент болып жатыр. Сондықтан сенің де президент болуға мүмкіндігің зор» деп батасын берді. Бұл 2019 жылы болатын. Ал биыл сол жылғы түсірілген видеошығарылым әлеуметтік желіге тарады. Мұны Қазақстандағы танымал тұлғалар мен оқырманы көп блогерлер өз парақшаларына жарыса жариялады. Теледидардан да арнайы көрсетті. Тіпті, «Жайдар-манның» Президенті Есен Елеукен «Менің өзім әлі Президентпен бұлай кездескен емеспін» деп өз пікірін білдірді. Қазақстан Президентімен кездесу – мен үшін мақтаныш және маған ерекше серпін берді.– Жастар қоғамның қозғаушы күші дейміз. Қазір жастардың көбі «жеңілдің астымен, ауыр¬дың үстімен» жүргісі келетіндей. Осыған қа-тысты көзқарасыңыз?– «Заманына қарай адамы» деген қазақта жақсы сөз бар. Қазіргі таңда күн сайын мыңдаған жаңа маман¬дықтар дүниеге келуде. Сырт көзге оңай көрінгенімен әр жұмыстың өз қиындығы болатыны анық. Енді қай заманда болмасын оңай ақшаны олжа қылатын жастар жоқ емес. Олардың «жеңіл жолмен ақша табамын» деп құмар ойындарға кіріп кетуі заманның айықпас дерті болуда. Бұл тұрғыда жоғарыдағы ағаларымыз осы саланың жарнамасын азайтып, тоқтау қойса деген ұсынысым бар. Себебі жастар бұл жолға қаржылай қаражаттың жетіспеуінен барады. Бұған өз кезегінде өңіріміздегі еңбекақы пайызының төмендігі де әсер ететіні анық. Мейлінше, өндірістік саладағы қыз¬¬мет¬¬керлердің жалақысын көбейтсе, адал еңбекпен нәпа¬қасын табатын жастар саны артады деп ойлаймын.– Қоғалыкөлдік жастардың басын біріктіріп, жайдарман тобын құрдыңыз. Республикалық лигаға дейін барғанын білеміз. Қазір қоға-лы¬көлдік жайдарманшылар қайда? Және де ауданда жайдарманға деген қолдау қай деңгейде деп ойлайсыз?– Иә, «Қоғалыкөл» жайдарман құрамасы республикалық ойындарда, оның ішінде жоғары лигаларда ауданның, ауылдың намысын қорғап, сәтті өнер көрсете білдік. Жетістіктеріміз де аз емес. Бірақ, ең бастысы, шығармашыл жастарға тұрақты демеушінің болуы қажет. Біздің жайдарманды әрі қарай жалғастыруымызға демеушіміздің шамасы келмеді. Содан кейін ауылдың әкімімен және аудандағы жастар ре-сурстық орталығының басшысымен арнайы кездескеннің өзінде қолдау болмады. Осының салдарынан команда тарауға мәжбүр болды. Қазіргі таңда қоғалыкөлдік жайдарманшылар түрлі салада қызмет етуде. «Аудандағы жайдарманға деген қолдау қай деңгейде деп ойлайсыз» дегенге келер болсақ. Қазір аудандағы жастар ресурстық орталығына жаңа басшы келгенін білемін. Аудан әкімі де жаңадан тағайындалды. Жаңа басшылар бұл салаға жаңашылдық әкелетін шығар деген ойдамын. Дегенмен, деңгей мәселесінде ең соңғы рет ауданымыздан республикалық лигаларға шыққан жалғыз Қоғалыкөл құрамасы. Сондықтан ауданда жайдарманшыларға үлкен қолдау қажет деп есеп-теймін.– Бүгінгі қоғам – әлеуметтік желінің тілін білетін жастардың қоғамы. Бұл тұрғыда, кәсіби маман екеніңізді көріп жүрміз. Халыққа қажетті контент түсіруді қолға алыпсыз. Осы жөнінде ай¬тып берсеңіз?– Бүгінде әлеуметтік желі жаңа мүмкіндікке жол ашты. Барлық тіршілігіміз осыған байланысты болуда. Облыстық жастар орталығының ақпараттық бөлімінде жұмыс жасай жүріп, әлеуметтік желіге жақындай түстім. Сол кезден әлеуметтік желінің қыр-сырына қанығап, жұмыс жүргізе бастадым. Қазір «YouTube» платформасында екі каналым бар. Біріншісі – «Bizdin Baga» ютуб каналы. Онда 73 мың оқырман бар. Каналдың мақсаты – еліміздегі барлық сауда орындарының баға¬сын уақытылы ұсынып отыру. Оның ішінде төрт түлік, темір тұлпар, құрылыс заттары саудаланатын базар, дүкендердегі бағаларға талдау жасаймыз. Ал екіншісі – «Olzha by» ютуб каналы. Бұл каналда қазақы вайбтар түсіріледі. Яғни, ауылдағы өмір оның ішіндегі жыл¬қының пайдасы, мал сою, оны жіліктеу, ұлттық ойындар – көкпар, бәйгені, ләңгі жасауды көрсету және өңіріміздегі шипасы бар аймақтарға сапар секілді жақ¬сы дүниелерді түсіреміз. «Фейсбук», «Инстаграм» әлеу¬меттік парақшаларында да белсенділік жоғары.– Өзіңізді мазалайтын нендей мәселелер бар және мүмкіндік болса оларды қалай шешуге болады деп ойлайсыз? Және де алдағы жоспар-ларыңызбен бөліссеңіз?– Қазіргі таңда «YouTube» блогері ретінде облысымыздағы барлық ауылдың тұрмыс-тіршілігін, жағрафиялық орнын және басқа да тұстарының жақсы¬лығын асырып түсіргім келеді. Себебі елімізді дамыту үшін алдымен ауылды өркендету қажет. Ол үшін жас¬¬тарды ауылға көптеп тарту керек. Ал жастардың елді мекендерге баруы үшін, әрине оларға жасалып жатқан жағдайларды кеңінен насихаттау шарт. Олардың қызығушылығын ояту керек. Әлеуметтік желі жастарға ақпарат тарататын тікелей көпір екені сөзсіз. Сол себепті осы жұмыстарды іске асыруға тырысамыз. «Жалғыздың үні шықпас» деген бар. Осы орайда, әлеуметтік желіні дұрыс пайдалану үшін ауыл жас¬тарына сабақ беріп, үйреткім келеді. Бұған әкімдіктер қолдау білдіріп, арнайы жобалар ұйымдастырса деген ұсыныс-тілек бар. Түптеп келгенде, ауылдағы жас¬тардың шыңдалуына, олардың өмірден өз орындарын табуына демеу, қолдау білдіруіміз керек.– Сұхбатыңызға рақмет!&nbsp;

Олжас Балтахожа: Мемлекет басшысымен кездесу бақыты бұйырды 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Халқымыз «Өсер елді өскелең ұрпағынан таниды» деп бекер айтпаса керек. Ата-ананың үкілі үмітін ақтайтын да, еліміздің артқан сенім үдесінен шығып, абыройын сақтайтын да жастар, жас өрендер. Жас болса да, талай жерде топ жарып, білімі мен білігін дәлелдеп жүрген өрендер жетерлік. Олардың әрбір жетістігі ата-ананың қуанышын еселесе, ауданымыздың мерейін асырып, абыройын асқақтатады.&nbsp;Жалпы, жазғы мезгілінде &nbsp;баланың &nbsp;ойы да, бойы да жақсы демалуы керек. Балалар жазғы демалысты тек демалу, ойнау, қыдыру үшін асыға күтпеуі керек. Сонымен қатар әрбір бала ата-анасымен тығыз байланыста болып, көбірек уақыт өткізуге мүмкіндік алғаны абзал. Бұл тұста ата-аналар тарапынан қажетті әрекет балаға мейлінше көңіл бөліп, ой бөлісу, арман-мақсаттарына қанат бітіру. Әрбір ата-ана баламен сөйлесіп қана қоймай, баланың жас ерекшелігін, психологиялық ерекшелігін, денсаулығы мен қабілет-мүмкіндігін ескере отырып жұмыс жасауы тиіс. Мамандардың кеңесіне сүйенсек, баламен байланыс жасағанда әңгімелесу арқылы өз денсаулығы мен өзінің өсіп-жетілуіне мән беруге, ойын әрекеті барысында ойлау әрекетінің де тиімді әдістерін меңгеруге, достық, жолдастық, сыйластық, өзара көмек сияқты адами қасиеттерді ұғынуға, туған жердің табиғатына мән беруге, қоршаған ортамен байланысын нығайтуға, азаматтық-елжандылық санасын қалыптастыруға, ұлттық және мәдени, тұрмыстық салт-дәстүрлермен сусындауына да қолдау білдіру, жол көрсету керек екенін айтады. Иә, баламен жұмыс жасау, оның өресін кеңейту мен дамуына тікелей әсер ету ата-ананың, тіпті қоғамның алдындағы міндеті деуге болады. Алайда бала алғашқы тәрбиенің түпқазығын отбасында бойына сіңіретінін ескерсек, бұл ретте әрбір ата-ананың үлгі болуы керек екенін даусыз.Расын айту керек, жаз мезгілін балалар ерекше ықыласпен күтеді. Ал баланың &nbsp;жазғы демалысы оның тұлға ретінде қалыптасуына, дүниетанымының кеңейіп, рухани дамуына, денсаулығы мен дене бітімінің дұрыс жетілуіне тікелей әсер етеді. Жаз мезгілі балалардың негізгі сабақтан, үйреншікті тіршілік қарекетінен босап, өзінің қызығушылығымен айналысуына мүмкіндік береді. Сонымен қатар жазғы демалыс балалардың жұмсалған күшінің орнын толтыру, денсаулығын нығайтып, оларды сауықтыру кезеңі болып табылады. Балалардың уақытын тиімді өткізу, жаман әдеттерден аулақ болуын қамтамасыз ету мақсатында ата-аналар жазғы лагерьлерге жіберіп жатады. Жазғы лагерьлердің жұмысын бастауы тек ата-аналар үшін ғана тиімді емес, тіпті балалардың асыға күтетін бақыт мекені деуге болады. Өзі құралпы балалармен қатар ойнап-күліп демалыс уақытын өткізетін баланың смартфонға үңілетін уақыты да болмайтыны анық. Сонымен бірге жазғы тынығу лагерлерінің міндеті балалардың жазғы демалыс уақытын тиімді өткізу, мектептегі тәлім-тәрбиесін толықтыру, танымын кеңейтуге жұмыс істеу.&nbsp;Сонымен бірге жаз мезгілінде балалардың смартфонға әуестігін жою үшін кітап оқуға қызықтырудың да пайдасы көп. Бұл бір жағынан баланың ой-өрісін дамытса, екінші жағынан жаман әдеттен тыйылып, уақытын тиімді ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Бала жастайынан кітап оқуға әуес болуы үшін ата-ананың рөлі зор. Енді ата-ана үйде баланың көзінше жиі кітап оқыса, кітаптарды жиі қарайтынын байқатса және белгілі бір туындыны дауыстап оқыса баланың санасы, жады осы нәрсені тез қабылдап, саналы түрде кітап оқуды қажеттілік деп есептей бастайды екен. Ойын баласы үшін ата-анасының тосын әрекеті дер кезінде оның ойыннан ойын бөліп, кітапқа, сіз дауыстап оқып отырған мәтінге аударады. Нәтижесінде бала қызығушылық танытып, қасыңызға келеді. Солай сіз оқып отырған кітаптың мұқабасынан бастап қарап шығып, сұрақтарын жаудыра бастайды. Тиімді сәтті пайдаланған сіз де тиісінше мәтіннің қызықты жерлерінен үзінділер келтіріп, баланы кітап оқуға қызықтыра бастайсыз. Осылай ата-ана тарапынан жасалған дұрыс іс-әрекет кітап оқуға құштар баланы қалыптастыруға мүмкіндік береді. Бұл баланы кітап оқуға қызықтырудың бір тәсілі ғана.&nbsp;Жазғы лагерьлермен қатар балалардың демалысын тиімді өткізуде аудан орталығындағы Оқушылар үйінің де жүйелі жұмыс жасап келе жатқанын айтуға болады. Демалыстың бір бөлігін тынығу лагерьлерінде өткізген балалар үшін, қалған уақытын ұтымды пайдалануға мүмкіндік беретін үйірмелер жұмыс жасап тұр. Баланың шығармашылығы мен шеберлігін шыңдайтын, қарым-қабілеттерін ашып, одан ары дамытатын, бала бойындағы көшбасшылық және өнерге деген ықыласын арттыратын үйірмелердің қатарында «Жұлдыз &nbsp;бала», «Шебер қолдар», «Бейнелеу өнері», «Жас Ұлан» және «Эстрадалық әндер» үйірмесін атап өтуге болады. Айта кетейік, биылғы маусымда «Ақтерек» сауықтыру лагеріне 6 ауысымда 442 бала, мектеп жанындағы күндізгі тынығу лагерлерінде 2028 бала, облыстан тыс лагерлерде 150 баланы демалдыру жоспарланып отыр. Бүгінгі күні аудан кәсіпкерлері мен демеушілердің есебінен 170 бала Жаңақорған ауданындағы «Талдысу» лагеріне жіберілді. Сондай-ақ 2000-ға жуық бала Түркістан қаласы мен Қорқыт Ата мемориалды кесенесіне тарихи-танымдық экскурссияға шығатын болады.

Жалағашта балалардың жазғы демалысы тиімді ұйымдастырылуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Жалағашта мал шаруашылығы да қарқынды дамып келеді. Кәсіпкерлер көшпелі қазақ тұрмысынан бастап күні бүгінге дейін жалғасқан ата кәсіптің бұл түрінің де көкжиегін кеңейтуде. Ата-бабамыз төрт түлікті қастерлегені сонша жайлаудан күзеуге, одан қыстауға көшіп, малдың қоңды, төлді болуына жағдай жасаған. Ауыл шаруашылығының бір саласы мал басын көбейту, ірілендіру мен асылдандыру саланың дамуына айтарлықтай үлес қосуда. Ауданымызда мал басын арттыру мақсатында шаруа қожалықтары мемлекет ұсынған бағдарламаларды тиімді пайдаланып келеді.&nbsp;Иә, жылқыны бағу мен оның өнімдерін ел игілігіне жарату, оны баптап, басын көбейту нанталап тірлік емес, кәдуілгі өнер деуге келеді. Қазақ деген текті ұлттың қанына сіңген қасиет, өзгеден ерек болмысын аша түсетін ерекшелік. &nbsp;Әсіресе қазақтың маңдайына біткен ұланғайыр сайын даланы үйір-үйір жылқысыз елестету мүмкін емес. Төрт түліктің ішіндегі ең қасиеттісі, қадірлісі, тазасы да осы қамбар ата төлі. Халқымыздың жақсы адамды «жылқы мінезді» деуі де тегін емес. Әлемдік зерттеулерде де тұла бойы таза, қаны қызу жылқы малы ең алғаш рет қазақ даласында қолға үйретілгенін дәлелдейді.&nbsp; Қуантарлығы, бүгінде кез келген қарапайым шаруа үшін кәсіпкерлікті мемлекет қаржылай қолдауға дайын. Жеңілдетілген пайызбен несие, қайтарымсыз грант алып, жұмыс істеп жатқандар көп. Соның бірі Мәдениет ауылының тұрғыны Абай Қыстаубайұлы өткен жылы мемлекеттен 1 млн 225 мың теңге қайтарымсыз грант алып, мал бордақылауды бастады. Бала кезінен ата кәсіптің қыр-сырын үйренген ол тәуекел етіп, жылқы шаруашылығын қолға алыпты.&nbsp;Әбекеңнің бұл кәсіпті бастаудағы мақсаты ет бағытында ауылды өз өнімімен қамтамасыз ету. Таңдауы төрт түліктің ішіндегі жылқыға түскен. Ата-бабаларымыздың түліктің ішіндегі ең жақсы көргені де жылқы. Ішсең, сусын, кисең, киім, мінсең, көлік. Бүгінде кәсіпкер қораға 4 бас жылқыны байлапты.&nbsp;– Жылқы – атам қазақ баққан мал, оны барлық қазақ бағуы тиіс. Мен осы атакәсіп арқылы отбасымды асырап отырмын. Мына жылқыларды бордақылап, ауыл тұрғындарына келісін 2000-2200 теңгеден өткіземін. Тіпті кейде аудан орталығынан, Қызылорда қаласынан етке сұраныс түсіп жатады. Ет жеймін деген азамат болса, етпен қамтамасыз етуге дайынмын. Ешқандай қиындығы жоқ. Мемлекеттен барлық қолдауды алып отырмыз. Соның арқасында өсіп-өніп отырған жайымыз бар. Мен осы кәсіпті бастағаныма қуанамын. Жасыратыны жоқ, қайтарымсыз грант ақшасын ешқайда жұмсамай, тек осы кәсібіме салдым. Қазір жылқыларым қоңды. Біреуін жақында өткіздім, түскен қаржыға тағы бір жылқы сатып алдым, – дейді Абай Рүстемов.Кәсіпкердің айтуынша, малға керек жем-шөптен мәселе жоқ, ауыл шаруаларынан сатып алады. Шыны керек, жоңышқаның бағасы жылдағыдан қымбаттаған, мәселен, 1 пресс жоңышқа 800-1000 теңге аралығында бағалануда. Өткен жылы 600-650 теңге маңайында сатылыпты. Дегенмен Әбекең бұған еңсесін түсірмей, керісінше жұмысты ширата түскен. Мемлекеттен қосымша қаржылай қолдау болып жатса, тағы несие алу ойында бар. Сөйтіп келешекте мал басын ұлғайта бермек. Сондай-ақ сауын жылқыларын әкеліп, қымыз өндірісін де дамытуды жоспарлап отыр. Ауылда өскесін болар, кәсіпкер атакәсіптің қыр-сырын бес саусағындай біледі. Бізге байлау¬дағы жылқыларын көрсетіп, бордақылаудың ерекшеліктері мен біз білмейтін әдіс-тәсілдерін түсіндірумен әлек болды. &nbsp;Жалпы, бордақылауда малды сапалы ет пен майды көп алу үшін сояр алдында жемге байлап, қолдан семіртеді. Бордақылау мерзімінің ұзақтығы түліктің түріне, малдың жасына, бастапқы салмағы мен қоңдылығына байланысты. Мысалы, қоңы орташаларын 35-45 күн, қоңы төмендерін 50-60 күн бордақылайды. Бұл кезде жылқы тәулігіне орта есеппен 1-1,5 келі үстеме салмақ қосады. Мал бордақылаудың тиімділігін арттыру үшін түліктің барлық түрлеріне ортақ өсіп-даму заңдылықтары басшылыққа алынуы керек. Жас малды бордақылағанда алғашқы кезде оның салмағы ет пен сүйегінің толысуына байланысты жүреді де, үстеме салмаққа азық аз жұмсалады, ал одан кейінгі салмақтың артуы денедегі майдың түзілуіне байланысты болғандықтан, азық шығыны көп жұмсалады. Дені сау мал ғана тез қоң алып семіреді. Сондықтан бордақылауға қойылған мал бақылауда болуы қажет. Бордақылайтын табын құрамындағы малдың тұқымы, жасы, жынысы, салмағы, қоңы бірдей болғаны дұрыс.Иә, Мәдениет ауылында кәсіппен айналысып, оны отбасылық бизнеске айналдырғандар саны жыл сайын артуда. Негізінен шағын кәсіп иелерінің басым бөлігі атакәсіп – мал шаруашылығына ден қойғандар. Құс шаруашылығы, кондитер өнімдері, наубайхана, көлік жөндеу қызметі, шаштараз секілді кәсіп түрлерімен айналысуды жоспарлап отырғандары да бар.&nbsp; Әрине кәсіпке бейімделу – бүгінгі заман талабы. Ауыл тұрғындарының бұл бағыттағы қозғалысы көз қуантады. Атам заманда қолға үйретіліп, көшпелі халықтың қажетіне жараған жылқы малының қадір-қасиеті ерекше. Жылқы тектес халықтың өзі аттан, қазаны оттан түспеген. Көшпелі замандағы халықтың сенімді серігі, көлігі, әрі қорегі де осы. Төрт түліктің ішіндегі ең тазасы, ең тектісі, адам денсаулығына ең пайдалысы да осы жылқы.

Жалағаш ауданы: Жаңа жобалар жұмысын бастады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Жалағаш ауданы әкімі асқарбек есжанов кәсіби мереке қарсаңында су шаруашылығы саласының ардагерлері мен қызметкерлерін қабылдап, ізгі тілегін білдірді.Иә, судың тіршілік көзі екеніне ешкім де қарсы дау айта алмайды. Әсіресе ауыз судың адам баласы үшін маңызы зор. Оның үстіне жер қойнауында жасырынып жатқан осынау тіршілік көзінің қанша екенін ешкім дөп басып айта ал-майды. Алайда осы саланы зерттеумен айналысып жүрген ғалымдардың пайымдауынша, оның мөлшері тым аз қалса керек. Сондықтан Мемлекет басшысы су саласын дамыту мәселелеріне көп көңіл бөліп, бірқатар стратегиялық міндеттер қойылды.&nbsp;Баршаға белгілі, Президент суармалы жер көлемін 2030 жылға дейін ағымдағы 1,6 млн гектардан 3 млн гектарға дейін ұлғайту жөнінде тапсырма берді. Бұл – ең алдымен жұмыс орындары, елдің азық-түлік қауіпсіздігінің кепілі. Бүгінде ауданда ұзындығы 180 шақырымнан аса сумен қамтамасыз ететін және 200 шақырымнан астам қашыртқы дренаждық жүйелер бар.Қабылдауда аудан әкімі Асқарбек Есжанов алдымен ауданымыздағы бір-қатар атқарылған жұмыстарға тоқталып өтті.&nbsp;– Сала ардагерлері мен мамандарға адал еңбектері үшін ризашылық білдіргім келеді. Өңірде су шаруашылығын дамытуға баса назар аударылып, маңызды міндеттер іске асырылуда. Барша сала қызметкерлеріне зор денсаулық, шаңырақтарына береке, жұмыстарына табыс тілеймін. Соңғы жылдары ауданда ауыз су инфрақұрылымын дамыту бағытында бірқатар жұмыстар атқарылып келеді. Өткен жылы Аққұм және Мәдениет елді мекендерінде су тарату желілерін кеңейтуге 370 млн теңге бөлініп, пайдалануға берілді. Сонымен қатар жаңадан ашылған «Ақтерек» тұрғын үй учаскесінде сумен жабдықтау жүйесінің және су тарату кешенінің құрылысына 883,3 млн теңге бөлініп, қазіргі таңда құрылыс жұмыстары толығымен аяқталды. Осы ретте аудан тұрғындары 100 пайыз орталықтандырылған ауыз сумен қамтылып отыр. Дегенмен «судың да сұрауы бар» деген сөз бар, жасыратыны жоқ, соңғы уақытта су тапшылығы белең алуда, сондықтан алдағы уақытта тіршілік көзін ысырап етпей, үнемдеп пайдалануымыз керек, – деді аудан әкімі.– Иә, су – кез келген тіршілік иесі үшін аса қажет нәрсе. Адам өмірінде судың алатын орны тіпті зор. Мұны әсіресе осы салада еңбек етіп жүрген азаматтар жақсы түсінеді деп ойлаймын. Сондықтан еліміздің су шаруашылығының дамуына аянбай күш-жігерін жұмсап жүрген әріптестерімді мерейлі мерекемен шын жүректен құттықтаймын. Су шаруашылығы саласының маңыздылығын ескеріп, айтулы мерекеде басымызды қосып, ілтипат көрсетіп жатқан аудан әкімі Асқарбек Темірбекұлының жарқын көңіліне алғыс білдіреміз, – деді сала ардагері Марат Сейтжанұлы.Айтулы мереке қарсаңында тіршілік нәрін үйлестіруде қалтқысыз қызмет етіп жүрген сала ардагерлері мен білікті мамандар марапатталып, арнайы гүл шоқтары табысталды. Нақтырақ тоқталсақ, сала ардагері Марат Үмбетқұловқа, аудандық оқшау сумен жабдықтау жүйелерін пайдаланушы өндірістік бөлімшесінің іс жүргізушісі Айжамал Омароваға 63 жасқа толуына орай аудан әкімінің Құттықтауы табысталса, сала қызметкерлері Айман Мұхатова, Қайрат Байдуллаев, Ишанбек Қосбармақов, Нұржамал Баймаханова, Ербол Аманбай және Бектұрған Сейтов аудан әкімінің алғыс хатымен марапатталды.

Жалағаш ауданының әкімі сала ардагерлері мен  қызметкерлерін қабылдады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінде орман және дала өрттерінің алдын алу мақсатында еліміздің әр аймағында өрт-тактикалық жаттығу жүргізілуде. Соның ішінде Қызылорда облысының жаз мезгіліндегі аптап ыстығы өртке аса қауіпті. Мұндағы қураған шөптер оттың тез тұтануына бейім. Сондықтан жыл сайын саптық оқу-жаттығу жиыны жиі ұйымдастырылып тұрады.Осыған орай, Жаңақорған орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесіне қарасты Ақтас орманшылығының №27 айналымының №10 оралымында Қызылорда облысы мен Түркістан облысының шекара аралық орман-тоғай өрттерін сөндіру бойынша бірлескен өрт-тактикалық оқу жаттығуы өткізілді, деп хабарлайды Қызылорда облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы.&nbsp;Оқу жаттығудың мақсаты төтенше жағдайларды жою кезінде азаматтық қорғау қызметтері мен облыс аралық азаматтық қорғау органы бөлімшелерінің өзара жедел әрекет ету іс-қимылдарын жетілдіру болып табылады.&nbsp;Оқу жаттығуға Қызылорда облысы ТЖД бастығының орынбасары подполковник Б.Әбдіқадыров, Түркістан облысы ТЖД бастығының орынбасары полковник Е.Сарыбаев, Жаңақорған ауданы әкімінің орынбасары Б.Шәріпбеков және өрт сөндіру мекемелері мен мемлекеттік органдардан 122 қызметкер қатысып, 32 арнайы техника жұмылдырылды.Апат айтып келмейді. Төтенше жағдайлар бөлімінің жұмысы әрқашан қиын, қарбаласқа толы. Соңғы уақытта күллі әлемде табиғи апаттар орын алып жатқанда, біздің де үрейімізді алатыны сөзсіз. Табиғи өрттердің белең алуының басым көпшілігі адамның алаңғасарлық, немқұрайлық және мәдениетсіздік әрекетінен туындап жатады. Ойланбай тасталған темекі тұқылы, сөнбей қалған от – осының барлығы орны толмас үлкен қайғыға соқтыруда.Мәселен, Абай облысындағы жан түршігерлік алапат от қалың қазақ елін есеңгіреткені рас. Тілсіз жау 14 адамның өмірін қиды. Осылайша жалындаған от 60 мыңнан аса орман алқабын әбсәтте күл талқан етті.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары