&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалына мемлекет МӘМС жарналарын төлейтін жеңілдікті санаттардың бірінің өкілдері ретінде студенттер үшін сақтандырылған мәртебесін алу мәселелерімен жиі жүгінеді.Қор филиалының директоры Бақыт Исмаханбетов біздің тілшімізге бұл мүмкіндік шетелде оқитын қазақстандықтар үшін қалай қарастырылғанын, сондай-ақ студенттердің неге кейде сақтандырылмайтынын түсіндірді.Жеңілдік бойынша сақтандыру кімге беріледі?МӘМС туралы заңға сәйкес (26-баптың 1-тармағының 13-тармақшасы), жасына қарамастан, күндізгі оқу нысаны бойынша оқитындардың барлығы (мейлі ол 18 жасқа толған мектеп оқушылары болсын, колледж, ЖОО немесе басқа да оқу орындарының студенттері болсын) азаматтардың жеңілдікті санатына кіреді, олар үшін МӘМС жарналарын мемлекет төлейді. Студенттер мемлекет есебінен сақтандырылған болып табылады және МӘМС пакетінде көрсетілетін медициналық қызметтерге қол жеткізе алады.Қазақстанда &nbsp;оқитын студенттер үшін сақтандырылған мәртебесін алу алгоритмі: Сақтандырылғандар мәртебесі Қазақстан аумағында оқитын азаматтарға жеңілдік ретінде беріледі және олардың деректері оқу орнының ақпараттық жүйесіне енгізіледі. Ол, өз кезегінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің қарамағындағы Ұлттық білім беру деректер базасымен (ҰБДҚ) біріктірілген.&nbsp;Деректерді енгізуге студенттер оқитын оқу орындарының әкімшілігі немесе деканаттарының қызметкерлері жауапты болады. ЖСН, Т.А.Ә., оқу кезеңі және оқыту нысанын дұрыс толтыру міндетті шарт болып табылады. Егер бұл жолдар дұрыс толтырылмаған жағдайда, онда сақтандырудың жеңілдетілген мәртебесі автоматты түрде берілмейді.Егер отандық ЖОО студенті сақтандырылмаған болса не істеу керек?Мәртебе ҰБДҚ-да студент туралы тиісті ақпараттың болуына байланысты берілетіндіктен, сіз өзіңіздің оқу орныңыздағы жауапты қызметкерге &nbsp;хабарласып, ақпараттық жүйеде деректерді тексеруді сұрауыңыз қажет. Кейде ақпараттың жаңартылмағаны анықталады.Оқу орындарына арналған жадынама: &nbsp;Оқу орнының ақпараттық жүйесіне білім алушылар туралы мәліметтерді (оның ішінде оқу жылы ішінде келгендер бойынша) уақтылы және дұрыс енгізу қажет, өйткені студенттерге ҰБДҚ-да біріктірілген деректердің болуы арқылы жеңілдік мәртебесі беріледі. &nbsp; &nbsp;Егер бір жылдың ішінде білім алушы оқудан шығарылса немесе басқа оқу орнына ауыстырылса, онда ол туралы мәліметтерді өзінің оқу орнының ақпараттық жүйесінен алып тастау қажет. &nbsp;Егер оқу орнының ақпараттық жүйесінде оқуды бұрын аяқтаған білім алушылар туралы деректер болса, оларды аталған жүйеден шығару қажет, өйткені бұл адамдар жұмысқа орналасу кезінде МӘМС жарналарын төлей алмайды.&nbsp; Есіңізде болсын: Білім алушылардың МӘМС жүйесінде медициналық көмек алу мүмкіндігі ақпараттық жүйеде олар &nbsp;туралы мәліметтердің дұрыс және уақтылы толтырылуына &nbsp;байланысты болады.Шетелде оқитын қазақстандықтар үшін сақтандырылған мәртебесін алу алгоритмі: Шетелдік оқу орындарында оқитын қазақстандық күндізгі оқу нысанының студенттері МӘМС жүйесінде сақтандырылған тұлғалардың автоматты түрде жеңілдік мәртебесін ала алмайды. Ол үшін олар жүйеге өздігінен тіркелуі керек.&nbsp; Ол үшін электрондық үкімет порталындағы egov.kz сервисін пайдалану қажет:&nbsp; 1. Ізденіс жолына келесіні енгізу: «Шетелде оқитын студенттерді тіркеу».&nbsp; 2. Ашылған терезедегі өтінішті толтыру және оқуды растайтын құжаттарды қоса беру қажет. 3. Өтінішке ЭЦҚ көмегімен қол қою. 4. Көптеген жағдайларда сақтандырудың жеңілдікті мәртебесі жолдарды дұрыс толтырған жағдайда 10 жұмыс күні ішінде беріледі.&nbsp; 5. Егер сақтандырудың жеңілдікті мәртебесін беру көрсетілген мерзім ішінде орындалмаса, онда ҚР Білім және ғылым министрлігінің Халықаралық департаментіне жүгіну қажет. Әр семестр аяқталғаннан кейін сақтандыру мәртебесін тексеру және оқудың өзектілігін растау қажет екенін есте ұстаған жөн, өйткені дерекқордағы мәліметтер өзгеруі мүмкін.&nbsp; &nbsp;<figure class="image"><img src="/uploads/image_0c6267cf24.png"></figure>Кері байланысӨкінішке орай, күндізгі нысанда оқитын студенттердің барлығы МӘМС туралы заң бойынша өздерінің жеңілдік берілгендер санатында екендігін және МӘМС-ке жарналар мен аударымдарды төлеулері қажет еместігін біле бермейді. Әсіресе шетелде білім алып жүрген студенттер. Сондықтан Қор мемлекет есебінен олардың МӘМС жүйесінде сақтандырылған мәртебеге ие екендіктерін тағы да еске салады.Егер студент көрсетілген тәсілдермен жеңілдік мәртебесін ала алмаса немесе мәртебесінен айрылып, оқу орнының қабырғасында шешім таба алмаса, онда ол өтінішті Қордың кеңсесі арқылы пошта арқылы жібере алады: kanc@fms.kz немесе Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы арқылы. Қор өзіне жүгінген тұлғаға сақтандырылған мәртебесін беру үшін ҚР Білім және ғылым министрлігімен, ҚР Сыртқы істер министрлігімен ынтымақтастықта қажетті жұмысты жүргізеді.Егер сұрақтарыңыз болса, Қорға келесі қол жетімді байланыс арналары арқылы хабарласа аласыз: fms.kz ресми сайты, 1406 байланыс орталығы, Qoldau 24/7 және Telegramдағы Saqtandyry-Bot мобильді қосымшасы.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/STUDENTY_ochno_zaochno_kaz_0c79987870.jpg" alt="СТУДЕНТЫ очно заочно каз.jpg"></figure>

Студенттер мемлекет есебінен сақтандырылған және МӘМС жүйесінде медициналық көмек ала алады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда қаласында «Асыл Мирас» аутизм орталығы – аймақтағы өзекті әлеуметтік мәселені шешуде белсенді мекеме. Технология қарыштап дамып, көп дүниеге қолжетімділік артқан сайын себебі сан түрлі сырқаттар пайда болуда. Соның бірі – аутистік спектрдің ауытқулары. Әлемі бөлек аутист балаларды тізімдеу жүйесі Қазақстанда 2010 жылдан бастау алған болатын. Алайда елімізде аутист балалар саны уақыт өткен сайын артпаса, кеміген емес. Соған сәйкес Болат Өтемұратов қорының «Асыл Мирас» аутизм орталықтары желісі үздіксіз жұмыс істеп, «Аутизм. Баршамызға ортақ әлем» бағдарламасын іске асыруда. Аутистік спектрдің ауытқулары бар балалардың өмір сапасын жақсартуға арналған прогрессивті қолдау жүйесін енгізу мен дамытуды мақсат еткен орталық Қызылорда қаласында да бар.Аутист балалар алғашқыда өз ата-анасын танымайды, туыстық қатынасты түсінбейді, басқа балалармен ойнамақ түгілі өзінен басқаларды қабылдай алмайды. Тіпті, қарны ашқанын да сезінбейді. Бұл – кез келген ата-ана үшін ауыр сынақ. Статистика бойынша әлемдегі әр 59-шы баланың бойынан аутизм спектрінің бұзылысы байқалады екен. Өңірде аутизм ахуалы қандай? Біздегі балаларға қандай қызметтер көрсетіледі? Нәтиже бар ма? Толығырақ мақалада талқылаймыз.2000-дай бала түзетуден өткізілдіАйтып өткеніміздей, Болат Өтемұратов қоры «Аутизм: баршамызға – бір әлем» бағытында ұйымдастырған жобаның аясында 2015 жылдан бастап Қазақстан бойынша «Асыл Мирас» аутизм орталықтарының желісі құрылды. Қазіргі таңда Нұр-Сұлтан, Алматы, Қызылорда, Өскемен, Ақтөбе, Орал, Шымкент, Петропавл және Павлодар, Тараз секілді 10 қалада осы орталық бар.&nbsp;<blockquote>«Қызылорда қаласындағы біздің орталық 2016 жылдың 21 маусымында ашылып, өз жұмысын бастады. Мұнда аутизм белгісіндегі балалармен 6 бағдарлама негізінде жоспарлы қызмет көрсетіледі. 36 сабақтан тұратын бір курс үш айды құрайды, яғнижылына үш курс өткіземіз. Әр үш айда 80-100 баланы қабылдай аламыз. Ал осы жылы ақпанда басталған курсқа 70 баланы қабылдап, педагогикалық-психологиялық коррекциядан өткізіп жатырмыз. Бастысы мұнда әр балаға жеке клиникалық педагог бекітіледі. Осы күнге дейін 2000-дай бала түзету курсынан өтті», – дейді орталық директоры Гүлайым Масаққызы.</blockquote>Иә, мұнда келген әр балаға жеке клиникалық педагог бекітіледі. Клиникалық педагог дегеніміз – дефектолог, логопед, психологтың біріктірілген нұсқасы, яғни әмбебап маман. Бірнеше мамандықтың біріктірілуі қай жақтан келді десек, жүйе Батыс елдерінен енген. Қордың қаржыландыруымен орталықтың мамандары АҚШ, Ұлыбритания, Ресейдің үздіктерінен аутизм бағытында кәсіби қосымша білім алып, жетілдіру курсынан өтіп тұрады.– Тіл білетін, кәсіби білімін толықтырғысы келетін мамандарды шетелге оқуға жіберіп тұрамыз. Болмаса шетелдік маманды арнайы Қазақстанға алдырып, Астана, Алматы сынды ірі қалаларда аудармашы арқылы оқыту жүргізіледі. Аталған он қаладағы мамандар жиналып, шетелдіктермен тәжірибе алмасады.Қазіргі таңда орталықта диагностика бойынша супервайзер – Айтолқын Болатбекқызы, әлеуметтік дағдыларды дамыту бағдарламасы бойынша – Сәуле Мұратбаева, JASPER бағдарламасы бойынша – Жанар Байниязова, оқыту дағдылары бағдарламасындағы супервайзер – Айдана Жаңабергенқызы сынды кәсіби мамандар бар. Сонымен бірге қатарымыз жас мамандармен толығуда. Сондықтанмұндай оқыту курстары үздіксіз өткізіледі. Ғылым сәт санап дамып жатқандықтан үздіксіз ізденісте болу қажеттілікке айналғандай, – дейді орталық директоры.Себеп көп, шешім жалғызСоңғы жылдары аутизм, тілдік кешеуілдер де кең таралуда.Соған қарамастан ата-аналар оның белгілерін кеш байқап, баланың тілі шықпауын, дамуы жағынан алға жылжымауын еркелікке балайды немесе ата-анасы тұйық болған соң бала сондай деп бағамдайды. Аутизмнің пайда болу себебі жайлы кереғар көзқарастар жеткілікті. Бірнеше жыл бұрын балаға вакцина салдыру кері әсер етеді деп даурығып, көп ата-ана аутизмді сонымен тікелей байланыстырды. Бірақ уақыт өте келе мүлдем екпе алмаған балалардың да аутизмге шалдығуы байқалған. Ананың аяғы ауыр кезінде алған психикалық, физикалық трамваларының әсерінен пайда болады деген тұжырым да кең тарады. Ал ғалымдарөмірдегі ең ықтимал жағдайларды қарастыра зерттей отырып, балалардың аутизмге шалдығуының негізгі себебі генетикаға байланысты деген тоқтамға келді. Гүлайым Масаққызының айтуынша, аутистік спектрдің ауытқуларын індет, дерт деуге келмейді. Себебі кез келген аурудың емі, дерттің тезірек айығуына көмектесетін дауасы болады. Өкініштісі, аутизм белгісі бар адамдарға нақты мына дәрі әсер етеді дейтіндей нақты шешім жоқ. Тек педагогикалық-психологиялық түзетудің арқасында ғана белгілі бір деңгейге дейін дамытуға, өмірлік дағдыларын қалыптастыруға болады.Орталықта балалардың үш айлық курсты қабылдауы тегін. Басқа аудандағы, шет аймақтағы көптеген ата-ана осы жағынан қателесіп жатады. Тек педагогикалық-психологиялық түзетуден өту үшін орталыққа келіп тіркелуі қажет.«Асыл Мирастағы» үш айлық курс 6 бағдарлама бойынша жүргізіледі. Ең алдымен балаға ADOS-2 әдістемелік құралы арқылы диагностикалық талдау жасалып, аутизм спектрінің шкаласы анықталады. Содан кейін ғана балаға 6 бағдарлама тағайындалады. Алғашқысы Денвер моделі арқылы «ерте жастан қолдау» бағдарламасы болса, екіншісі оқыту дағдыларын дамыту, үшіншісі әлеуметтік дағдыларды дамыту бағдарламасымен жалғасын табады. Төртіншісі – өмірлік дағдыларды дамыту бағдарламасы болса, бесіншісі баланың тілін дамытуға арналған JASPER бағдарламасы. Және соңғысы – қарқынды курс бағдарламасы. Баланың дамуында әрқайсының өзіндік орны мен арнайы жоспары бар. Аптасына 3 рет өтетін сабаққа ата-ана міндетті түрде қатысуы керек. Неге дейсіз ғой? Өйткені аутистік спектрі бұзылған баланың ата-анасы да педагог әрі психолог бола білуі шарт. Мұның маңызы зор. Себебі үш айлық курсты бітірген соң баламен үй жағдайында да бірге жұмыс істеп, оның ойын тәсілін меңгеріп, «тілін табуды» үйреніп алсаңыз, оны өз әлемінен шығарып,жылдамырақ «бетін бері қаратуға» болады. Үш айлық курс нәтижесінде бала өзі киінуге, дәретханаға баруға, адамдарды ақырындап қабылдауға, қарым-қатынасқа түсуге бейімделеді. &nbsp;Аутизм белгілерін айлық баладан да анықтауға боладыДамудағы кешеуілдің бұл түрінің таралу жасы да өзгерді. Бұрын аутизм 5-6 жастағы балалардан байқалатын болса, қазір 5-9 айлық нәрестеден де табылып жүр. Бұрынғыдай емес, тым ерте байқалып жатады. 4-5 айлық баладан қалай анықтаймыз? Аутизмді ертерек анықтауға бола ма? Бұл сұраққа аутизм орталығының директоры былай жауап берді.<blockquote>– Әрине, анықтауға болады. 4-5 айлық бала бұғанасы енді ғана қатып келе жатқан шарана ғой. Бірақ айлық балада міндетті түрде реакция беру қабілеті болады. Қосылған музыкаға селт етіп, адамдардың даусына, сұлбасына жалт қарауы керек. Ал анасы келіп, еркелетіп, еміреніп жатқанда, бала соған қуанғанын аяқ-қолының қимылымен білдіреді. 6-7 айлық балада «қайтарымды жымию» қалыптасады. Мысалы, анасы балаға қараған сәтте бала да оған кері жауап ретінде күліп, жымиып қарауы тиіс. Біздің ата-аналар осындай қарапайым белгілерге мән бермейді. Аутистік спектрі бұзылған сәби жөргегін бүлдіріп қойса, оны білмейді. Үнсіз жата береді. Мұның бәрі белгі. Көп ата-анадан баласының кішкентай кезін сұрай бастасақ: «Менің балам тыныш болды. Сағаттап тастап кете беретінмін. Үйдің тіршілігін жасауыма кедергі келтірмейтін» деп жатады. Шын мәнінде баланың тыныш болуынан қорқу керек. Әлеммен, отбасымен танысуды бастаған бала қалай тыныш болады? Оған бәрінің қызық болуы заңды, – дейді ол.</blockquote>Озық маманның айтуынша, аутистік спектрі бұзылған балаларға адамдар әлемі тылсым, басқа дүние боп көрінеді. Өйткені олардың өз әлемі бар. Өздерінің әлемінде оларға ыңғайлы. Балабақшаға барғанда да ортаға қосылмай, өз әлемімен жүреді. Көпке дейін өзінің анасын, әкесін, туыстық қатынасты қабылдамайды. «Ана» деп атамайды. Туыстық қатынасты ажырата алмайтындықтан көшеде жүргенде кез келген адамға еріп кете береді. Үйге адам келгенде жатырқамайды. Ал кейбіреулер соны жақсыға балап, мына бала керемет екен, жатырқамайды деп жатады.Белгіні кеш байқасақ…Аутизм баладан кеш анықталып жатса, сөйлей алатын, бірақ ешкіммен қарым-қатынасқа түспейтін, тілін қатынасқа қолданбайтын жасы үлкендеу балалар әлеуметтік дағды сабақтарына қатысады. Онда 3 бала және 3 ата-ананың қатысуы арқылы осы дағдыларды дамыту жұмыстары жүргізіледі. Топ 2 маман, 3 ата-ана, 3 бала – барлығы 8 адамнан құралады. Мұнда ойындар ойнатылып, жағдаяттық сұрақтар қойылады. Осылайша бала ақырындап қоғамға үйренісе бастайды. Керісінше физикалық жасы жасөспірімдік кезеңге сай кеп тұрса да, сөйлей алмайтын балалар бар. Олар өмірлік дағды сабақтарына қатысады. Мұнда олар өз төсегін жинап, ауырып тұрса, дәрі сұрауды, өз-өзіне қызмет көрсетуді үйренеді.Гүлайым Масаққызының айтуынша, он қаладағы орталықтағы қажетті жабдықтар, озық мамандардың бәрі қор арқылы қаржыландырылып келеді. Дегенмен бұл жоба 5 жыл мерзімге жоспарланған екен. Дені мен жаны сау бала – ұлттың іргетасы екенін ескерсек, бұл жобаның маңызы зор.<blockquote>– Қордың бұл жобасы 5 жылға жоспарланған еді. Алдағы уақытта мемлекеттік маңызы бар дүние болғандықтан мемлекеттің қарамағына өткізу жоспарлануда. Арнайы заңның бекітілгенін күтіп отырмыз. Егер бекітілсе, мемлекет тарапына өтіп, балаларды әрі қарай да үздіксіз қолдасақ деген тілегіміз бар. Біздің тәжірибеде жоқ, бірақ шетелде аутизммен ауырған балалардың жоғары оқу орындарына түсіп, өзі қалаған салада үздік маман ретінде танылып жүргені жасырын емес. Алдымызға келген әр баланы өз отбасын құрып, қалаған мамандығы бойынша қызмет ету арқылы қоғамға үлес қосатын дәрежеге жеткізсек деп армандаймыз. Ата-анадан алғыс алу – біз үшін үлкен бақыт, – дейді ол.</blockquote>

Қызылорда: 2000-дай бала аутизм орталығында ем алды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; 2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры тарапынан 1406 бірыңғай call - орталығы жұмыс бастады. Еліміздің барлық өңірлерінен 20-дан астам оператор МӘМС жүйесіне қатысты сұрақтарға жауап береді және пациенттердің медициналық қызметтер сапасына шағымдарын қабылдайды.Біздің тілшімізге Call орталығының операторы Нұршат Маратқызы хабарлағандай, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының &nbsp;байланыс орталығына күн сайын 150 қоңырау келіп түседі, ай сайын 3 мыңға жуық. Көбінесе жұмыс істемейтін, өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтар жүгінеді. Абоненттер келесі сұрақтарымен хабарласады: МӘМС-ке қалай дұрыс төлеу керек, БЖТ дегеніміз не, медсақтандыруда жеңілдік мәртебесін қалай алуға болады және т. б.<blockquote>«Мысалы, сәуір айында МӘМС-да төлемдері мүлдем жоқ тұрғын жүгінсе, 2023 жылғы сәуірден бастап 2024 жылғы наурызды қоса алғанда 12 айға төлемдерді жасауды ұсынамыз», - дейді Нұршат Маратқызы.</blockquote>Медициналық қызметтердің сапасына қатысты шағымдар аз емес. Күніне шамамен 3-4 өтініш қабылдаймын, деп хабарлады оператор. Мәселен, медицина қызметкерлерінің дөрекілігіне, медициналық көмекке немқұрайлы қарау, медициналық қызметке жолдаманы дұрыс ресімдемеу, медициналық көмек көрсетуден бас тарту және тағы басқаларға шағымдар түседі.<blockquote>«Бізге жүкті әйел жүгінді, оған Қызылорда қаласындағы клиникаларының бірінде тегін стоматологиялық көмек көрсетуден бас тартқан. Бұл медициналық ұйым медициналық сақтандыру қорының медициналық қызмет көрсетушілерінің қатарында. Тағы бір мысал. Емхана дәрігерлері сақтандырылған науқасты ақылы талдауға жіберген. Екі жағдайда да мәселелер пациенттердің пайдасына шешілді. Заң бұзушылыққа жол берген медициналық ұйымдарға айыппұл салынды», - деп атап өтті Нұршат Маратқызы.</blockquote>1406 байланыс орталығына өтініштер ресми байланыс арналары арқылы да қабылданады: «Qoldau 24/7» мобильді қосымшасы, fms.kz ресми сайты, Telegram-дағы @SaqtandyrýBot.&nbsp;

Медициналық қызметтердің сапасына шағымдар 1406 байланыс орталығында қабылданады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазалы ауданынан шалғайда жатқан елді мекендердің облыс орталығынан 460 шақырым қашықтықта орналасуы мен ауыр жағдайдағы науқасты дер кезінде жеткізу қиындығына орай «Медтроник - Казахстан» АҚ ангиограф аппаратын қою туралы ұсыныс жасаған. Осыдан бес жыл бұрын адам өміріне сапалы көмек көрсету мақсатында қойылған талап бойынша 250 мың халық қамтылу тиіс болатын. Оңтайлы ұсыныс жан-жақты талданып, екі жылдан соң Қазалы аудандық ауруханасына ангиограф жабдығы қойылды. Межелі жоспар бойынша Қазалы, Қармақшы, Арал аудандары мен Байқоңыр қаласы және теміржол ауруханасы пациенттеріне қызмет ету көзделді. Осы ретте6 Қазалы аудандық ауруханасының ресми атауы «Қазалы ауданаралық ауруханасы» болып өзгерді.Сол кездегі Қазалы ауданаралық ауруханасының бас дәрігері Гүлжихан Нысанованың қолдауымен "Эндоваскулярлы" және 15 тәулік бойы және 3 күндізгі стационары бар "Кардиология" бөлімі ашылды. Осыдан кейін жедел және жоспарлы жолданған сырқаттанушыларды қабылдауда аурухана мамандары арнайы облыс орталығына барып, қайта даярлау курсынан өтті.Ангиохирург "Эндоваскулярлы" бөлімінің меңгерушісі Кенесары Баспаев "Көпбейінді облыстық аурухана эндоваскулярлы" бөлімінің меңгерушісі Нұрлан Исмайловтың жанында 8 ай тәжірибе алмасады. Кейін Нұрлан Исмайлов Қазалыда бірнеше ай болып, тікелей өзінің басшылығымен осындағы жаңадан іске қосылған бөлімнің жұмысын нықтайды.Қазір эндоваскулярлы бөлімінде аға мейіркеш Әлия Сүлейменова және медбраттар Тоқтар Әлімжан, Ақжол Айдарбек, кіші мейіркеш Айнұр Алданбергенова қызмет көрсетуде.Мұнымен қоса, "Кардиология" бөлімінің меңгерушісі және эхокардиографиясы маманы Ләзат Жұбанова "Көпбейінді облыстық аурухананың" № 1,2 кардиология бөлімінің меңгерушісі Гүлсім Бержаппарова және Нұрболат Лепесов пен кардиолог мамандар: Ғалымжан Абишев, Айгүл Махамбетовалардан тәжірибелік білімін жетілдіруде. Өткен жылы кардиология бөлімі 22 төсекке кеңейді. Мұнда аға мейіркеш Кенже Балтөре, мейіркештер: Гүлмира Арыстанова, Кенже Қалауова, Қаршыға Орынбаева, Марал Тлеуқұлова, Парасат Арықбаева күндіз-түні тер төгуде. Сондай-ақ, ас таратушы Айгүл Үндір, шаруашылық мейіркеші Гүлбағыш Исмағанбет және тағы басқа да кіші мейіркештер тынбай еңбек етуде.Ал негізгі маман кардиореаниматолог Аян Қазиұлы кардиореанимация бөлімінде жүрек аурулары бар ауыр науқастарға кеңес береді. Жұмысы күрделі бөлімнің жауапкершілігі де зор. Сондықтан кардиореанимация бөлімінің меңгерушісі Бейбіт Тоқсанбаев та облыста арнайы мамандардың бақылауымен біліктілігін артқан.Ақхалаттылардың өз кәсібіне деген адалдығының арқасында осы күнге дейін науқастарға 700-ге жуық коронография жасалып, 300-дей стент қойылған. Осыншама ем алғандар дертіне дауа тапқаны үшін алғаусыз алғыс айтуда.<blockquote>“Сегіз жылдан бері жүрек ауруымен есепте тұрамын. Осы уақытқа дейін бірнеше рет аудандық ауруханада емделдім. Бұл жолы өзіммен бірге дәрігерге көрінген үш адамға күрделі ота жасалынды. Туғаннан қасиетті Қазалыда өсіп, қаншама баланы оқытқан ұлағатты ұстазбын. Дегенмен, ауданда жүрекке ота жасалынатынын естімедім. Мұны білмейтіндер баршылық. Осындай ерен еңбегімен көзге түсіп, науқастардың жанына араша түсіп жүргендерді мақтан етемін. Ауруханаға аралдық Күнқияш Өмірзақова, Төретамнан келген Майра Қалиевалардың ризашылық сезімдерін жеткізгім келді. Дәрігерлер Кенесары, Қуаныш, Ақжол, Тоқтар еңбектеріне табыс тілейміз. Кардиология бөлімі дәрігері Ләззәт Серікқызы, дәрігер терапевт Айдана Мұратбекқызы ем домын жүргізуде. Әрбір науқасқа тиісті кеңесін беріп, жылы сөзімен дем беруде. Мейіркештердің еңбегі де бір бөлек. Дәрінің дұрыс берілуін қадағалап, қан қысымын өлшеп, жанға жайлы жағдай жасауда,”, – дейді Мейрамкүл Айжігіт.</blockquote>Болашақта "Ангиограф" аппараты коронография (КаГ), коронарлы артерияларды анықтау, баллон ангиопластика, шунтография, аяқ тамырларының артериографиясын жасау және жасанды ИКД, ЭКС аппаратын қою жоспарлануда. КаГ жасалатын жедел және жоспарлы жолданғандармен қатар жүректің созылмалы жетіспеушілігі бар, дилатационная кардиомиопатия, ишемиялық кардиомиопатия аурулары бар науқастар ем алады. Маңыздысы – халық дән риза. Дер кезінде мамандандырылған, сапалы көмек алуда.

Қазалыда қолы шипалы, емі сапалы білікті мамандар бар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазір бірен-саран ғана кездесетін аты жаман ауруларды айтпағанда, медицинаның көптеген ауруға төтеп беруге қауқары жетеді, мүмкіндік те бар. Бірақ заман дамып, жаңа медициналық құрылғылар пайда болған сайын осы сала қызметкерлеріне артылатын жүк ауырлай түсті. Өйткені денсаулық сақтау саласына келген әрбір маман тек күнкөріс қамы деп емес, адам өмірінің арашашысы екенін жете түсініп келуі керек. Ал сол ақ халаттылардың кәсіби біліктілігі дертіне дауа іздеген мыңдаған адамның салауатты өмір салтына қайта оралуына себеп болмақ.Жалағаш аудандық ауруханадағы ең күрделі бөлім – терапия бөлімі. Терапия бөлімінің бөлім меңгерушісі Әзизбек Жәмкеевтің айтуынша, &nbsp;терапия бөлімінде 2 пост бар, 3 дәрігер, 1 аға медбике, жалпы медбикелер саны 17, кіші аяжандар 14. Бөлімше 28 төсек орыннан тұрады. Оның ішінде 8 кардиологиялық, 10 &nbsp;неврологиялық, 7 терапиялық, 3 ревматологиялық төсек орын. Ал терапияның күндізгі стационарында 15 төсек орын бар. Ақылы палата 1 орын. Барлық бөлмелер кең, таза, жылы сумен қамтамасыз етілген. &nbsp;Әрбір палата 2-4 орындық. Сондай-ақ аурухана мен емхана аралығына жабық жолмен өтуге болады. Емханадан қажетті дәрігерлер ауруханаға баратын болса, айналып жүрмей-ақ жаңағы аспалы қатынас жолмен барып келе береді.&nbsp;Дені сау адам қоғамның басты байлығы деп, бұрынғы ғалымдар айтып кеткен. &nbsp;Осы жолда қазірдің өзінде дәрігерлер белсенді кірісіп жұмыс жасауда. &nbsp;Соның бірін мысалға алсақ, терапия бөлімі осы кездері халық денсаулығын сақтау және қорғау барысында айтарлықтай жақсы жұмыстар атқарып жатқаны белгілі. 2021 жылы терапия бөліміне &nbsp;1002 науқас түскен. &nbsp;Емделіп жазылып шыққан науқастар саны 969 адам болған. Ал былтырғы жылдың 5 айының өзінде осы бөлімге түскен науқас саны 611 болса, емделіп шыққаны 603 науқас болыпты. Міне көріп отырсыздар дәрігерлер мен медбикелер, медағалар, шаруашылық аяжаны, аспазшы &nbsp;және кіші аяжандарға қаншама ауырлық болған. Әсіресе кіші аяжандардың еңбектері ерекше деп айтар едік. Егде кісілердің жүріп тұру қиын болатындығы белгілі. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;&nbsp;<blockquote>Әсіресе қайта қалпына келтіруге жатқан нақастарға көмек өте қажет етеді. Жуындыру, әжетханаға апару, арбамен тасымалдау сияқты сан-қилы жұмыстар атқарылады. Осындай күндіз-түні еңбек еткен денсаулық сақшыларының бір жақты ғана көрінісі. Келген науқастар әртүрлі жастағы адамдар, оның ішінде егде жастағы науқастар үшін күтімі ем-домы күрделірек болады. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;&nbsp; «Медицина саласындағы басты мақсат – Қазақстан халқының денсаулығын сақтау, өскелең ұрпақтың саулығын қамтамасыз ету ісіне озық технологиялар енгізу, ауылдағы медициналық қызметтердің сапасын арттыру болып табылады. &nbsp;Осы бағытта халқымыздың дені сау ұлт болып өсіп-жетілуі жолындағы ақ халатты абзал жандардың еңбегі зор дер едім. Әсіресе кешегідей індет жайлағанда, ел басына күн туғанда, сын сағатта жауапкершіліктен қашпай, еш мойымай бар күш-жігерін елдің амандығы жолында жұмсаған да дәрігерлер қауымы болды. Сол сәттердегі осы терапия бөлімінің, осындағы ақ халаттылардың қалай қауырт жұмыс жасағанын мен білемін. Өзім де дәрігер деген ардақ атты арқалап жүргендіктен, жауапкершіліктің бәрінен маңызды, ал адам өмірі ең қымбат екенін жақсы түсінемін. Кәсіби біліктілікті үнемі арттырып отыру, мамандықтың қыр-сырын меңгерумен қатар жауапкершілікті үнемі сезіне білу және ең бастысы уақытпен санаспай жұмыс жасай білу маңызды. Жалпы, біздің терапия бөлімі күрделі. Мұнда көптеген диагноздағы науқастар емделеді. Мәселен, жүректің ишемиялық ауруы, артераильды гипертензия, өкпенің созылмалы обструктивті аурулары, бронх демікпесі, қант диабеті, анемияның ауыр дәрежелі түрлері, ревматологиялық аурулар, цереброваскулярлы ауру мен дисциркуляторлы энцефалопатия, ми қан айналымының жедел бұзылысының салдары, эплепсия, бел омыртқаларының остеохондрозы, протрузиясы, грыжасы және созылмалы пиелонефрит, созылмалы холецистит пен созылмалы панкреатит сияқты көптеген ауру түрлері бойынша ем-дом жасаймыз. Дегенмен бөлім күрделі болғанымен, мамандар жеткілікті деп айта аламын. Білікті дәрігерлер де, жұмысына жауапты медбикелер де бар. Осында келіп түскен әрбір науқастың аман-есен үйіне оралуына және ауруханадан шығарда тек алғыс айтып кетуіне күш саламыз, – деген терапия бөлімінің меңгерушісі Әзизбек Жәмкеев ақ халатты абзал жандар деген атқа лайықты болу әр медицина қызметкерінің міндеті екенін айтады.&nbsp;</blockquote>Осындай күрделі бөлімге меңгерушілік етіп отырған Әзизбек Смағұлұлы еңбек жолын 2009 жылы аймақтық дәрігер, бөлім меңгерушісі болудан бастапты. Одан кейін Алматыда білімін жетілдіріп, невропотолог мамандығын алып шыққан. 2016 жылдан бастап невропотолог дәрігер болса, қазіргі таңда аудандық аурухананың терапия бөлімінің меңгерушісі. Бөлімдегі 26 науқас толық әрі өз дәрежесінде ем қабылдап жатыр екен. Айта кетейік, былтыр осы терапия бөлімінен ақылы 1 орындық палата ашылған. Мұнда ерікті түрде ақылы қызмет аламын, толық ақылы тексеруден өткім келеді деген кез келген адам медициналық көмекке қол жеткізе алады. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;Міне 3 қабатты аурухана ғимараты осы заманға сай салынып, жабдықталған. Жоғары білімді дәрігерлер де жыл өткен сайын көптеп келуде. Түптеп келгенде біздің ең қымбат байлығымыз – өміріміз осы сала қызметкерлерінің кәсібиліктеріне байланысты. Сондықтан да бұл сала иелеріне үлкен жауапкершілік жүктеледі. Басы ауырып, балтыры сыздаған жанның жанына дауа, дертіне шипа бола алатын да осы сала қызметкерлері. Ал денсаулық сақтау саласында талай жыл тапжылмай тер төгіп, еңбегімен елдің ыстық ықыласына бөленіп жүрген білікті жандардың &nbsp;жүріп өткен жолы көпке үлгі деуге болады. Себебі тіршілікке нәр беріп, қалтқысыз қызметін ұсынып, мейірімділік пен жылылықты жанына серік еткен, игілікті мамандық иесі атанған олар қашанда сый-құрметке лайық.&nbsp;Жалпы халық үшін ең маңызды сала – денсаулық сақтау саласында біраз жетістік, ауқымды шаралар жасалды. Соңғы жылдарда апатты жағдайдағы ғимараттардың орнына жаңадан денсаулық сақтау нысандары салынды. Сонымен бірге облыста алғашқы медициналық-санитарлық көмек нысандарының бірқатары жаңғыртылған. Облыс экономикасын қарқынды дамытуда біздің аудан да шет қалып отырған жоқ. Ауданға қарасты елді мекендердегі медициналық көмек беретін орындар жаңғыртылды, күрделі жөндеуден өтті, пайдалануға берілді. Соның нәтижесінде ауылдық жерлер тұрғындарына да талапқа сай медициналық көмек көрсетуге мүмкіндік туды.&nbsp;Аудандағы орталық аурухана ғимараты заманға сай жабдықталып, жасақталып, жаңа үлгімен бой көтерді. Аудан халқының көптен бергі көкейінде жүрген мәселе шешімін тапты. Кең әрі жаңа ауруханада енді жалағаштықтар сапалы медициналық көмек алуда. Дәрігерлер де жыл сайын біліктіліктерін арттырып, адам өміріне деген жауапкершіліктерін сезіне біледі. Кешегі індет жайлаған кезеңде де ауданның ақ халаттылары табандылық танытып, күн-түн демей, уақытпен санаспай жұмыс жасады. Барлық ауырған, індет жұқтырған науқастардың аман-есен отбасына қайта оралуына күш салды. Қашанда адам өмірі бәрінен қымбат дейтін абзал жандармен жолыққанда да мамандықтарына деген адалдықтары мен кәсібиліктеріне тағы бір көз жеткіземіз.

Жалағаш: Терапия бөлімінің жұмысы жүйелі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp;Лейпцигтегі Макс Планк институты (MPI CBS) жоғары қан қысымының адам жүйкесіне қалай әсер ететінін анықтады. Қаны қысымы көтерілетін адамдарда уайым, депрессия, апатия, белсенділіктің төмендеуі сияқты ауруларға аз шалдығатыны байқалды.Сонымен қатар, зерттеушілер гипертония диагнозы қойылған адамдардың миының белсенділігі зардап шеге ме деген сұраққа қызығушылық танытқан.Экспериментке орташа жасы 60 жасты құрайтын 500 мың адам қатысқан. Барлық медициналық деректерді дәл жүйелеу үшін ғалымдар машиналық есептеу әдісін қолдануды ұйғарған. Барлық деректер Британдық Биобанктен алынды.Ғалымдардың парадоксалды қорытындысыЗерттеу нәтижелері қызықты және тіпті күтпеген болған. Қан қысымы жоғары (систоликалық) адамдар депрессияға, үрейге, көңіл-күйдің өзгеруіне және басқа психикалық бұзылуларға азырақ шалдығатыны анықталды. Мидың белсенділігі (ақпаратты қабылдау және өңдеу қабілеті) зардап шекпейді.Дегенмен, гипертония диагнозы бар науқастар төмен көңіл-күйге бейім келеді.Қан қысымының жоғарылауы адамның психикалық жағдайын жақсарта алатынын ғалымдар "ағза ауру мен күйзелісті қабылдауды айтарлықтай төмендетеді" деп түсіндіреді. Ми қысымның көтерілуіне үйренеді, осыған байланысты адамның ауырсыну шегі өзгереді.Зерттеушілер гипертония диагнозы бар науқастар үшін мүлдем басқа үлгінің табылғанын парадоксальды деп атайды.&nbsp;Ғалымдар бұл зерттеу гипертонияның алдын алуға, сондай-ақ емдеудің жаңа әдістерін жасауға көмектесетініне сенімді.Айта кетейік, бұған дейін кардиологтар қандай қан қысымы қалыпты екенін айтқан болатын.Ақпарат дереккөзі: <a href="https://massaget.kz/basty-zhaalytar-438/82076/">MASSAGET</a>

Жоғары қан қысымының пайдасы да бар 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Өткен тәулікте 86 адамнан коронавирус анықталды, деп хабарлайды ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің <a href="https://t.me/DenMinPR">баспасөз</a> қызметі.22 сәуірдегі мәлімет бойынша, 1 342 адам коронавирус инфекциясынан (–1 178+ және 164 КВИ-) емделіп жатыр. Олардың ішінде 164 пациент стационарда, 1 178 науқас амбулаториялық деңгейде ем қабылдауда.КВИ+, КВИ- шалдыққандардың арасында 2 адамның жағдайы ауыр.

Өткен тәулікте 86 адамнан коронавирус анықталды

Медицинадағы маңызды қадам жетістікке жетелейді

Кенесары Баспаев: Көрсеткіш айына 2-3 инфарктқа дейін төмендеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бастамасымен 2005 жылдан бері Еуропалық иммундау жүйесі жыл сайын өткізіледі. Биыл елімізде сәуір айының 23-29 аралығында өткізілмек. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында өткен брифингте Қызылорда облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің бөлім басшысы Әлия Идрисова мәлімдеді.<blockquote>«Екпе егу – қоғамға ортақ жауапты қадам. Бұл апталықтың басты мақсаты – халықты вакциналардың тиімділігі, қауіпсіздігі туралы хабардар ету, иммундауға оң көзқарасты қалыптастыру, тиісті контингентті екпелермен қамту және пандемия тудырған олқылықтардың орнын толтыру болып табылады. Осы жылы инфекциялық ауруларға қарсы профилактикалық егу көрсеткіші 32 пайызды құрады. Вакцинадан кейін асқынулар барысы тіркелген жоқ. Жүргізілген профилактикалық егулердің арқасында облыс аумағында соңғы 15 жылда дифтерия, полиомиелит, көкжөтел, сіреспе сияқты инфекциялық аурулар тіркелмеген. Профилактикалық екпелер арнайы дайындықтан өткен мейіргерлермен егу кабинеттерінде жүргізіледі. Бүгінгі таңда Қызылорда облысында 210 екпе кабинеті жұмылдырылған. Иммундау ақысыз негізде жүргізіледі. Сонымен қатар, санэпид бақылау қызметі мен емдеу мекемелерінің дәрігерлерімен бірге екпелердің сапасы мен қауіпсіздігі, қажеттілігі мен маңызы бойынша тұрғындар арасында тұрақты түрде санитариялық ағарту жұмыстары жүргізіледі. Шара өз нәтижесін беруде. Биылғы жылдың өзінде түсіндірме жұмыстарының арқасында сегіз ата-ана балаларына екпе салдыртқан», - деді Әлия Нұрмағанбетқызы.</blockquote>Мамандар вакцинадан бас тартатын ата-аналардың көбейгенін айтады.<blockquote>«Қазіргі таңда басты мәселелердің бірі ата-аналардың вакцинадан бас тартуы болып табылады. Бірақ, бұл қате пікір. Вакцина сіреспе, қызылша ауруының алдын алады. Соңғы жылда аймақта профилактикалық вакцинаға арыз-шағым болған жоқ. Бала туғаннан иммунитетін көтеруге вакцина салады. Бала вакцинаны көтере алмай қалды деген жайлар тіркелген жоқ»,- деді 1-ші қалалық емхананың педиатры Айжан Қайранбаева.</blockquote>

Қызылордада Еуропалық иммундау апталығы жүргізіледі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Еуропалық иммундау апталығы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бастамасы бойынша 2005 жылдан бері жыл сайын өткізіледі. Биыл бұл апталық сәуір айының 23-29 аралығында «Кең ауқымды толықтыра иммундау!» ұранымен жүргізіледі.&nbsp;Апталықты өткізудегі басты мақсат – халықты вакциналардың тиімділігі, қауіпсіздігі туралы хабардар ету, иммундауға оң көзқарасты қалыптастыру, тиісті контингентті екпелермен қамту және пандемия тудырған олқылықтардың орнын толтыру. Нақты айтқанда, пандемия кезінде жарияланған локдаун Ұлттық егу күнтізбесіне сәйкес жоспарлы екпелерді уақытылы жүргізуге өз кедергісін келтіріп, вакцинациялау көрсеткіштерін күрт төмендетіп жіберген еді. ДДСҰ мәліметінше, бұл өз кезегінде әлем бойынша қызылша ауруының өршуіне алып келді.&nbsp;Елімізде профилактикалық екпелердің ұлттық күнтізбесіне сәйкес бала туылғаннан бастап 56 жасқа дейін 20 инфекциялық ауруға қарсы иммундау жүргізіледі. Ағымдағы жылдың І тоқсан қорытындысы бойынша жалпы облыс көлемінде инфекциялық ауруларға қарсы жоспарлы прфилактикалық егулермен қамту көрсеткіші орта есеппен 32% құрады (3 айдың оптималдық деңгейі-23,7-24,9 пайыз аралығында). Вакцинадан кейінгі асқынулар тіркелген жоқ. Бұл туралы Қызылорда облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Әлия Мүтәліпқызы мәлімдеді.Жүргізілген профилактикалық егулердің арқасында облыс аумағында соңғы 15 жылда дифтерия, полиомиелит, көкжөтел, сіреспе сияқты инфекциялық аурулар тіркелмеген. А, В вирустық гепатиттерімен, сондай-ақ қызамықпен, эпидпаротитпен сырқаттанушылық деңгейі спорадикалық жағдайларға дейін төмендеді.&nbsp;Профилактикалық екпелер арнайы дайындықтан өткен мейіргерлермен егу кабинеттерінде жүргізіледі. Бүгінгі таңда Қызылорда облысында 210 екпе кабинеті жұмылдырылған. Сондықтан балаңыздың екпе статусын анықтау үшін тұрғылықты мекенжай бойынша емханаға бару қажет және дәрігердің қарап-тексеруінен кейін тиісті екпелерді алған дұрыс. Иммундау ақысыз негізде жүргізіледі.Соңғы жылдары бұқаралық ақпарат құралдарында, әлеуметтік желілерде вакциналаудың қауіпсіздігіне күмән тудыратын, негізсіз, ғылыми тұрғыда дәлелденбеген теріс көзқарас қалыптастыратын жарияланымдар саны артты. Мұндай негізсіз ақпараттар адамдар арасында қорқыныш пен сенімсіздіктің белең алуына әсер етеді, сәйкесінше халықтың екпемен қамтылу деңгейінің төмендеуіне әкеледі. Бүгінгі күні облыс бойынша профилактикалық егуден бас тартқандардың саны 387-ге жетті, олардың 68-і ағымдағы жылы есепке алынды. Профилактикалық егуден бас тартудың негізгі себептері вакциналарға деген жеке сенімсіздік (37%) &nbsp;және діни себептер (32%) болып табылады. Санэпид бақылау қызметі мен емдеу мекемелерінің дәрігерлерімен бірге екпелердің сапасы мен қауіпсіздігі, қажеттілігі мен маңызы бойынша тұрғындар арасында тұрақты түрде санитариялық ағарту жұмыстары жүргізіледі. Нәтижесінде ойларын өзгертіп, тиісті екпелерді салдырып жатқан тұрғындар жоқ емес, мысалыға тек үстіміздегі жылдың 3 айында өз ойларын өзгертіп 8 ата-ана балдарына тиісті екпелерін салдыртқан.

Қызылорда: Тұрғындардың 32 пайызы профилактикалық екпемен қамтылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Елімізде еш жерде ресми жұмыс істемей, алайда табыс табатын азаматтар жетерлік. Олар зейнетақы мен медициналық сақтандыру қорына ақша аудармайды. Үкімет мұндай азаматтарды өзін-өзі жұмыспен қамтығандар дейді. Оның ішінде бала күтуші, фрилансерлер, такси жүргізушілер, қорадағы азын-аулақ малын сатып, табыс табатын өзге де қазақстандықтар бар. Дәл осы азаматтарға бірыңғай жиынтық төлем (БЖТ) төлеу тиімді әрі ыңғайлы. Ол төрт түрлі төлемді – жеке табыс салығын, зейнетақы қорына, әлеуметтік сақтандыру қорына және медициналық сақтандыру қорына аударылатын жарналарды біріктіреді. БЖТ-ны тағы кімдер төлей алады, сақтандыру мәртебесінен айрылмау үшін оны қалай дұрыс төлеу керек және тағы басқа ньюанстарды Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Бақыт Исмаханбетов айтып берді.БЖТ-ны кімдер және не үшін төлейді?Бірыңғай жиынтық төлем өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтарға жеке кәсіпкер ретінде тіркелмей-ақ, өз ісін заңдастыруына және зейнетақымен қамсыздандыру, әлеуметтік және медициналық сақтандыру жүйелерінің толыққанды қатысушысы болуға мүмкіндік береді.&nbsp;Салық кодексінің 774-бабына сәйкес, келесідей шарттарды орындайтын кәсіпкерлер БЖТ төлеуші бола алады: – жалдамалы жұмыскерлердің еңбегін пайдаланбайтын; – жеке тұлғаларға қызмет көрсететін немесе оларға жеке қосалқы шаруашылықтың өнімдерін сататын. Осы ретте, БЖТ төлеуші мәртебесін алу үшін жеке тұлғаның табыс мөлшері жылына &nbsp;1 175 АЕК-тен аспауы тиіс. Демек, бұл cома 2023 жылы 4 053 750 теңгеге тең. Егер бір жыл ішінде табыс осы көрсеткіштен асып кетсе, бұл азамат жеке кәсіпкер ретінде тіркелуге міндетті болады. БЖТ келесі қызмет түрлерімен айналысатын адамдарға жарамды: – тапсырыс бойынша тігін тігу, тоқу; – өз пәтерін жалға беру; – көкөністер мен жемістерді өсіру және сату, үйде кондитерлік және т.б өнімдер жасап сату (сауда нысандарының аумағында емес); – омарта ұстау; – жеке қосалқы шаруашылықтан ет және сүт өнімдерін сату.Ал келесі жағдайларда БЖТ төлеуші бола алмайды:&nbsp; – сауда орталықтары аумағында қызмет көрсететін жеке тұлғалар; – жеке практикамен айналысатын адамдар (нотариустар, адвокаттар, жеке сот орындаушылары және т.б.); – тұрғынжайды қоспағанда, мүлікті жалға (жалдауға) беретіндер;&nbsp; – қандастарды қоспағанда, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ тұлғалар;&nbsp; – жеке кәсіпкер ретінде тіркелген тұлғалар. &nbsp;БЖТ төлеуші ретінде тіркелудің артықшылығы неде?&nbsp;Өзін өзі жұмыспен қамтыған азаматтарды БЖТ төлемегені үшін қандай да бір жауапкершілікке тарту шарасы қарастырылмаған. Алайда, өзін-өзі жұмыспен қамтыған адам бірыңғай жиынтық төлемнің бір айын уақытылы &nbsp;төлемесе, сақтандыру мәртебесінен айрылады. Сондықтан ай сайын төлем уақытын өткізіп алмау маңызды немесе алдағы кезеңдерге алдын ала төлем жасау керек.Бұл азаматтар салық органында тіркеуде болмаса зейнетақы және әлеуметтік қамсыздандыруға қауқарсыз болады. Ал БЖТ төлемі осы мәселелерді оңтайлы шешеді. Оған қоса патент немесе «жеңілдетілген» режиммен салыстырғанның өзінде ай сайынғы салық жүктемесінің мөлшері көп емес.&nbsp;Жарнаның төмен мөлшері. Жалпы БЖТ-ға мыналар кіреді: 10% – жеке табыс салығы (ЖТС); 20% – әлеуметтік аударымдар (ӘА); 30% – міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ); 40% – міндетті медициналық сақтандыруға аударымдар (МӘМС)Бірыңғай жиынтық төлем төлеу ауылдық аймақтарда тұратын азаматтарға тиімді. Себебі олар ай сайын 1725 теңгеден &nbsp;(1725*12=20700) төлеп, МӘМС аясында &nbsp;барлық медициналық қызмет түрін &nbsp;шектеусіз алады. Яғни қажетті тексерулерден өтіп, оған жүздеген мың, тіпті миллиондаған теңгеге операция жасай алады, оңалту курсынан өтіп, амбулаториялық негізде дәрігердің бақылауында болады. Бұл жерде пациент аталған медициналық қызметтер үшін қосымша төлем жасамайды. &nbsp;Яғни, әрбір сақтандырылған адам аударған жарна мөлшеріне қарамастан, медициналық қызметтерді толық көлемде уақтылы алуға құқылы.Бірыңғай жиынтық төлем бір айлық есептік көрсеткіш көлемін құрайды. Осы жылы елімізде АЕК мөлшері – 3 450 теңге. Осыған орай, республикалық және облыстық маңызы бар қала тұрғындары ай сайын 3 450 теңгеден, ал басқа елді мекендердің азаматтары 1 725 теңге, яғни 0,5 АЕК.&nbsp;Осылайша, ай сайын 0,5/1 АЕК сомасын төлеп, тұлға өз қызметін толығымен заңдастырып қана қоймай, болашақ зейнетақыны (базалық зейнетақы төлемін) қамтамасыз етеді және Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан (ГФСС) сақтандыру төлемдерін алуға құқылы болады. Яғни:&nbsp; – еңбек ету қабілетінен және асыраушысынан айырылған жағдайларда;&nbsp; – жүктілік және босану; – бала асырап алу; – 1 жасқа дейінгі бала күтімі.БЖТ-ны қалай төлеуге болады?МӘМС жүйесінде «САҚТАНДЫРЫЛҒАН» болу үшін 3 ай қатарынан БЖТ төлем болу керек. Төлем 3 ай енгізілгеннен кейін ғана мәртебе беріледі. Мысалы, қазір бір азамат ақпан айына БЖТ төлесе, мәртебе бірден берілмейді. Яғни оның сақтандыру мәртебесі 3 ай қатарынан (ақпан, наурыз, сәуір) БЖТ төлемі түскен кезде, демек сәуірде ғана іске қосылады.&nbsp; Ал енді мамыр айында қандай да бір себептермен төлем жасалмай қалса, сақтандыру мәртебесінен айрылады. Оның қайта іске қосылуын тағы 3 ай күту керек: мамыр, маусым, шілде айлары БЖТ төлеп, шілдеде сақтандырылған мәртебесін ала алады.&nbsp; Яғни, медициналық сақтандыру мәртебесін жоғалтпау үшін бұл төлем түрін ай сайын жасау керек немесе өткізіп алмау үшін алдағы айлар үшін алдын-ала төлем жасауға болады. Төлем Қазақстанның кез келген банкінде, банктердің мобильді қосымшалары арқылы және «Қазпошта» бөлімшелерінде қабылданады. Төлем жасау кезінде ақша аударылатын тұлғаның ЖСН, төлем жасалатын айды көрсету керек.Жүкті және босанған аналардың назарына!Ресми жұмыс істемейтін әрі тиісті аударымдары жоқ көптеген жүкті әйелдер жеті ай бойы арнайы БЖТ төлем жасайды. Бұл оларға бала күтімі бойынша бір жарым жасқа дейінгі әлеуметтік төлемдерді алу үшін құжат тапсыруға мүмкіндік береді. Бұл жағдайда әйел «Жұмыс істемейтін жүкті әйел» жеңілдік санатынан шығарылады, себебі жүйе оның БЖТ ішіндегі аударымдарын көреді және ол табыс табатын адам болып есептеледі. Ал жеті ай бойы БЖТ жасаған азаматшаның сегізіншісінде төлемі болмаса, ол сақтандыру мәртебесінен айрылады.&nbsp;Осы кезде ол екі жолдың бірін таңдай алады: 1) өзін өзі жұмыспен қамтыған азамат ретінде сақтандыру мәртебесін сақтау үшін БЖТ төлеуді жалғастыра беруі керек; 2) ал келесі жағдайда ол БЖТ-ны екі ай төлемесе, жеңілдік санатына кіреді де, сақтандыру мәртебесін алады (жүйе оның аударымдары жоқ екенін көреді, яғни ол жұмыс істемейді деп есептеледі). Екінші жағдайда ол сақтандыру мәртебесін алғанға дейін осы екі ай ішінде МӘМС аясында медициналық көмек ала алмайды. Бірақ қажет болған жағдайда ол тегін медициналық көмектің кепілді көлемі аясында шұғыл көмекке жүгіне алады.Егер тағы да басқа сұрақтар туындап жатса, сіз өз емханаңыздағы «Пациенттерді қолдау қызметіне» жүгіне аласыз. Ал ол жерден мардымды жауап ала алмасаңыз, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының келесідей байланыс арналары арқылы өтініш жібере аласыз: fms.kz ресми сайты, 1406 байланыс орталығы, Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы және Telegram-дағы SaqtandyryBot. Осы құралдар арқылы сақтандыру мәртебесін тексеруге болады. Сондай-ақ медициналық сақтандыру жүйесіндегі өз мәртебеңізді тексеріп, жүргізілген төлемдер туралы ҚР электрондық үкіметінің сайтындағы (egov.kz) «Денсаулық сақтау» бөлімінде «Медициналық қызметтер туралы және МӘМС-ға аударылған сомалар туралы ақпарат» мемлекеттік қызметі арқылы білуге болады.&nbsp; &nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық