Ауыл көркі – ауызбіршіліктің үлгісі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; «Әлемнің әміршісі – еңбек», «Еңбек түбі – береке» деп дана халқымыз бекер айтпаған. Бүгінде адал еңбек етіп, нарық талабына сай кәсіп бастаған азаматтар саны артып келеді. Шағын және орта кәсіпкерлікті дамытуға мемлекет тарапынан қабылданған бағдарламалар ел тұрғындарына үлкен мүмкіндік беруде.Сырдария ауданының тұрғыны Айбол Смайлов – осындай мүмкіндікті тиімді пайдаланып, жеке кәсіп ашқан азаматтардың бірі. Ол 2023 жылы «2021–2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба» мемлекеттік бағдарламасы аясында 1 380 000 теңге көлемінде қайтарымсыз грант иегері атанды.Грант қаражатына кәсіпкер тұрмыстық химия өнімдерін өндіруге қажетті құрал-жабдықтар мен шикізат сатып алып, шағын өндіріс орнын іске қосты. Қазіргі таңда Айбол Смайлов кір сабын, иіс сабын және сұйық сабын өндірумен айналысып келеді. Өнімдері сапасы мен қолжетімді бағасының арқасында тұтынушылар тарапынан оң бағасын алуда.Алдағы уақытта кәсіпкер өндіріс көлемін арттырып, кәсібін кеңейтіп, жаңа жұмыс орындарын ашуды жоспарлап отыр.Жеке кәсіпкер «Ханшайым» өнімдері жоғары сапаға ие болып, тұтынушылар арасында кең сұранысқа ие. Кір сабын, иіс сабын және сұйық сабын түрлері тұрмыстық қажеттіліктерді толық қамтып, жергілікті нарықта тұрақты орын алуда.Айбол Смайлов – өз еңбегі мен табандылығының арқасында өңірдегі кәсіпкерліктің дамуына үлес қосып, ауылдағы өндірістің жаңа серпінін қалыптастыруға үлгі болып отыр.<blockquote>– 2021 жылы жұмыстан қысқарып кеттім. Отбасының негізгі асыраушысы өзім болғандықтан қарап отыруға болмайды. Содан ғаламтордан сабын өндіру кәсібі туралы көзім шалып қалды. Бұрын соңды мұндай кәсіппен айналыспаған соң, бастапқыда қорқыныш та болды. «Тұтынушылардың көңілінен шыға ма? бәсекелестерді қалай басып озамыз?» деп ойладық. Дегенмен сабын шығарудың қыр-сырын меңгеріп, өзіміздің тұрақты тұтынушыларымызды таптық. Ауылдағы «Көркем», «Шархан», «Лидер», «Жазира», «Престиж» секілді дүкендерде сатылады және үйден келіп алатындар да жоқ емес. Өйткені біздің өнімнің бағасы қолжетімді, әрі химиясыз жасалады, – дейді ол.</blockquote>Расында кәсіптен нәсіп табу оңай шаруа емес. Ол үшін ең бірінші тәуекел ете білу керек. Одан соң өнімнің сапасы мен бағасының қолжетімді болуы да маңызды. Бастысы тұтынушы көңілінен шығу қажет. Міне, осы қарапайым қағидаларды ұстанған Айбол Сағындықұлы есік алдындағы аядай бөлмені шағын цехқа айналдырып, бір отбасыны асырап отыр. Көпбалалы әке қызының құрметіне арнап өнімдерге «Ханшайым» атауын берген.Кәсіпкер өткен жылы «Ауыл аманаты» жобасы арқылы өндіріс көлемін ұлғайтуға және өнім ассортиментін кеңейтуге мүмкіндік алған. Бұрын сабынның түр-түрін шығаратын болса, енді оған ыдыс жуатын сұйықтық, сусабын қосылды. Бұл өнімдерді шығарудың аса қиындығы жоқ. Тоң май, өсімдік майларын қайнатып, арнайы қоспалар пайдаланады. Шикізатты Алматы қаласынан алдырады.<blockquote>– Алдағы уақытта кәсіпті кеңейтіп, тың бағыт бойынша жаңашылдық енгізу ойда бар, – дейді ол.</blockquote>Ерінбей еңбек етіп, табанды тірлік етіп отырған көпбалалы әке, аудандағы шағын кәсіптің дамуына үлес қосып, өндірістің жаңа серпінін қалыптастыруға үлгі болып отыр.

Сырдарияда сабын өндірісі жолға қойылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазіргі жаһандану дәуірінде қоғамның рухани қауіпсіздігін қамтамасыз ету, тұрғындардың діни сауаттылығын арттыру, жастарды теріс идеологиялардан сақтандыру – аса маңызды міндеттердің бірі болып табылады. Әсіресе, ақпарат ағыны жылдам дамыған заманда әрбір азаматтың діни, құқықтық және рухани тұрғыдан саналы болуы қоғам тұрақтылығының басты кепілі саналады. Осы орайда, аудан тұрғындары арасында діни сауаттылықты арттыру, радикалды көзқарастардың алдын алу және ұлттық құндылықтарды насихаттау мақсатында бірқатар маңызды кездесулер мен ақпараттық-түсіндіру шаралары ұйымдастырылды.Аталған іс-шаралар Қызылорда облыстық Дін істері басқармасына қарасты «Дін мәселелерін зерттеу орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің «Оңалту және киберқадағалау жұмыстарын ұйымдастыру» бөлімінің аға маманы, теолог Сарсенбайұлы Бақбергеннің тікелей қатысуымен өтті. Теолог маманның қатысуы кездесулердің мазмұнын байытып, тұрғындар үшін аса өзекті әрі пайдалы ақпарат алуға мүмкіндік берді.Ақпараттық-түсіндіру жұмыстары аудан аумағындағы бірқатар білім беру және елді мекендерде, атап айтқанда Жаңақорған аграрлы техникалық колледжінде, Жаманбай батыр, Кеңес елді-мекенінде, Аққорған, Қыркеңсе, Жаңарық ауылдық округтерінде, сондай-ақ Руханият орталығында ұйымдастырылды. Бұл кездесулерге әртүрлі жас санатындағы тұрғындар, жастар, студенттер, ұстаздар, ауыл ақсақалдары мен белсенді азаматтар қатысып, көтерілген тақырыптарға ерекше қызығушылық танытты.Кездесулер барысында негізгі назар тұрғындардың діни және құқықтық сауаттылығын арттыруға, қоғамда радикалды, деструктивті көзқарастардың таралуының алдын алуға бағытталды. Теолог Сарсенбайұлы Бақберген экстремизм мен терроризмнің қоғамға, мемлекетке және жеке тұлғаға тигізетін зияны туралы кеңінен тоқталып, олардың пайда болу себептері мен таралу жолдарын нақты мысалдар арқылы түсіндірді. Сонымен қатар, теріс діни ағымдардың жастар санасына қалай әсер ететіні, олардың психологиялық және әлеуметтік салдары жан-жақты баяндалды.Шара барысында интернет кеңістігіндегі деструктивті діни ағымдардың ықпалына ерекше назар аударылды. Қазіргі таңда әлеуметтік желілер мен түрлі интернет платформалар арқылы радикалды идеялардың таралуы жиілеп отырғаны белгілі. Осыған байланысты теолог маман интернеттегі күмәнді діни ақпараттарды ажырата білу, жалған уағызшылар мен радикалды топтардың белгілерін тану, киберкеңістікте қауіпсіздік шараларын сақтау жолдары туралы нақты кеңестер берді. Қатысушыларға сенімді ақпарат көздерін пайдалану, ресми діни мекемелер мен білікті мамандардың пікіріне жүгіну қажеттігі ерекше атап өтілді.Сонымен қатар кездесулерде ұлттық құндылықтарды дәріптеу, салт-дәстүр мен әдет-ғұрыптың қоғамдағы және әсіресе жастар тәрбиесіндегі маңызы кеңінен сөз болды. Дәстүрлі ислам дінінің қазақ халқының рухани өміріндегі орны, оның тәрбиелік мәні, адамгершілік, сабырлылық, сыйластық, отансүйгіштік сияқты асыл қасиеттерді қалыптастырудағы рөлі жан-жақты түсіндірілді. Теолог маман дін мен дәстүрдің бір-бірімен үйлесімді түрде дамуы қоғам бірлігін нығайтатынын атап өтті.Отбасылық құндылықтар тақырыбы да назардан тыс қалмады. Кездесулер барысында отбасының қоғамдағы рөлі, ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынастың маңыздылығы, отбасындағы тәрбиенің діни және рухани негіздері туралы тағылымды ойлар айтылды. Бұл мәселелер әсіресе жастар үшін өзекті болып, көптеген сұрақтар мен пікір алмасуға себеп болды.Кездесу соңында қатысушылармен ашық форматта еркін әңгіме жүргізіліп, тұрғындардың көкейінде жүрген сұрақтарына нақты әрі түсінікті жауаптар берілді. Жастар өздерін толғандырған мәселелер бойынша пікір білдіріп, діни тақырыптағы түрлі сұрақтарын қойды. Теолог маман әрбір сұраққа сабырлы түрде жауап беріп, дұрыс бағыт-бағдар ұсынды.Жалпы алғанда, өткізілген ақпараттық-түсіндіру жұмыстары аудан тұрғындары үшін аса пайдалы әрі мазмұнды болды. Мұндай кездесулер тұрғындардың діни сауаттылығын арттырып қана қоймай, қоғамда бейбітшілік пен келісімді нығайтуға, радикалды идеологиялардың алдын алуға, жастарды ұлттық әрі рухани құндылықтар негізінде тәрбиелеуге зор ықпал етеді. Алдағы уақытта да осындай тағылымды кездесулер өз жалғасын табады деген сенім бар.

Жаңақорған: Ұлттық құндылықтарды насихаттау мақсатында тұрғындармен кездесу өткізді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қызылорда облысы Полиция департаментінің Шиелі аудандық полиция бөлімінің тергеушісі кәсіби әрі жүйелі жүргізілген тергеу нәтижесінде бір жылдан астам уақыт бойы ашылмай келген аса ауыр қылмысты ашты. &nbsp;2024 жылғы ақпан айында Шиелі кентіндегі тұрғын үйлердің бірінде өрт шығып, оқиға орнынан әйел адамның мәйіті табылған. Алғашқы тексеру барысында өрттің абайсызда шығуы мүмкін деген болжам жасалған. Алайда сот-медициналық сараптама марқұмның өртке дейін қайтыс болғанын көрсеткенімен, нақты өлім себебін анықтау мүмкін болмады.Аталған дерек бойынша қылмыстық іс тіркеліп, ұзақ уақыт бойы жедел-тергеу шаралары жүргізілді. 2025 жылғы мамыр айында Шиелі кентінде тұрғын үйге заңсыз кіру арқылы жасалған қарақшылық шабуыл дерегі тіркеліп, бұл іс Шиелі аудандық полиция бөлімінің тергеушісі полиция капитаны Жеңсікбаев Шындәулет Оразбекұлына тапсырылды.&nbsp;Тергеу барысында ұсталған күдіктінің бұған дейін де жалғызбасты әйелдерге қатысты тонау, зорлау секілді ауыр қылмыстар жасағаны анықталды. Жиналған деректер мен дәлелдемелер бұрынғы өрт фактісімен өзара байланысты екенін көрсетті. &nbsp;Тергеу барысында такси қызметін пайдаланғаны, куәгерлердің жауаптары мен жасырын тергеу әрекеттерінің нәтижелері оның кінәсін толық дәлелдеді.Жиналған бұлтартпас дәлелдерден кейін күдікті марқұмның үйіне заңсыз кіріп, күш қолданып, алтын бұйымдарын алып кеткенін және қылмыстың ізін жасыру мақсатында үйді өртегенін мойындады. 2025 жылы сот үкімімен күдікті 25 жылға бас бостандығынан айырылды. &nbsp;Елді алаңдатқан бұл істің ашылуы полиция қызметкерлерінің кәсібилігі мен табандылығының нәтижесі.&nbsp; Марқұмның қызы қылмыстың ақ-қарасын ажыратып, кінәліні анықтап, қоғам тыныштығын күзету жолында қызмет еткен тергеушінің ерен еңбегі үшін алғыс білдірді.&nbsp;«Істі тергеген полиция майоры Жеңсікбаев Шындәулет Оразбекұлының ұзақ уақытқа созылған күрделі тергеу ісіндегі тегеурінді &nbsp; &nbsp;еңбегі оң бағаға әбден лайық. Әділеттің салмағы сыналар сәтте заң мен ардың таразысын тең ұстап, қылмыстық істі жан – жақты әрі мұқият тергей білді.Бұғып қалу мен бүгіп қалуды білмейтін &nbsp;батылдығы қылмыскерді анықтауда септігін тигізгені сөзсіз. Сауатты әрі нәтижелі жүргізілген тергеу жұмысының қорытындысында қылмыскер заң талаптарына сай жауапқа тартылып, әділ жазасын алды. Ақ пен қараның аражігін зерделеп, ақиқатты ашуда көрсеткен кәсіби шеберлігі үшін алғысымды білдіремін!» делінген Қызылорда облысы Полиция департаментінің бастығы полиция полковнигі С.Ергешовтің атына жолданған алғыс хатта. &nbsp;Тергеушінің негізгі қағидаты – азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын &nbsp;сақтау. Әр қылмыстық істің артындағы адам тағдырына деген жауапкершілік үшін ақиқаттың ақ жолынан ауытқымай, қызмет атқару кез &nbsp;- келген адамның қолынан келе бермейтіні шындық.Жеңсікбаев Шындәулет Оразбекұлы 1990 жылы қыркүйек айының 4 күні Қызылорда облысының Шиелі ауданы Ақмая ауылында дүниеге келген.&nbsp;<blockquote>«Менің полиция қызметкері боламын деген арманым мектеп кезінде басталған, ол үшін әскерге бару міндетті дегенді естіп әскерге баруға дайындалып жүргенімде 2009 жылы әкем Жеңсікбаев Оразбек Яхулаұлы өмірден өтті. Содан анамның рұқсатын алып, әскерге кетіп, Шығыс Қазақстан облысы, Өскемен қаласындағы №5518 әскери бөлімінде Отан алдындағы борышымды өтеп келдім. 2011 жылы ҚР ІІМ-нің М.Бөгенбаев атындағы Ақтөбе заң институтына оқуға түстім. Оқуды бітірген соң Қызылорда облысы Полиция департаменті бастығының бұйрығымен Шиелі аудандық полиция бөлімінің жедел уәкілі лауазымына тағайындалып, еңбек жолым басталды. Қиындығы мен қызығы қатар жүретін бұл жол маған төзімділік пен табандылықты үйретті» дейді ол.</blockquote>Бүгінде өз қызметіне адалдықты әркез бірінші орынға қоятын Шындәулет аяулы жары Маржан екеуі үш бала тәрбиелеуде.&nbsp;Осы қызметке келген күннен бастап тыңғылықты жұмысы мен кәсіби шеберлігінің арқасында ұжым арасында абыройлы, қызметтік борышын адал атқарып келеді.

Тегеуріні мықты тергеуші

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ауа райының құбылып, күннің күрт суытуы түрлі жұқпалы аурудың, әсіресе тұмаудың өршуіне себеп болатыны белгілі. Қазіргі таңда еліміз бойынша, оның ішінде Шиелі ауданында да вирусты инфекциялармен дәрігерге жүгінушілердің саны артқаны байқалады. Бұл – маусымдық тұмаудың белең алғанының белгісі.Өткен жылы көпшілік тұмаудың соңы пневмонияға ұласып жатыр деп шағымданса, биылғы вирус қызудың тым жоғарылап, 5-7 күнге дейін түспеуімен ерекшеленіп тұрғандай.Мамандар тұмау – тыныс алу жолдарын зақымдайтын вирустық ауру екенін айтады. Ол ауа арқылы тез таралып, әсіресе балалар мен егде жастағы адамдар, иммунитеті әлсірегендер үшін аса қауіпті.Дене қызуының көтерілуі, тамақтың жыбырлауы, жөтел, бұлшықет пен бас ауруы, әлсіздік, тәбеттің жоғалуы – тұмаудың белгісі екенін бәріміз білеміз. Қорқыныштысы – асқынуы. Тұмау дер кезінде емделмесе, құлақ қабынуы – отит, өкпе қабынуы – пневмония, бронхит сияқты ауруларға ұласуы мүмкін. Сондықтан алғашқы белгілері байқалған сәтте-ақ дәрігерге жүгіну маңызды.Қызуы көтеріліп, жөтеліп, түшкіріп жүрсе де, салқын тиген деп дәрігерге қаралмай не дұрыс ем алмай жүре беру ¬ауруды асқындырып жібереді. Өкінішке қарай тұмауды жеңіл ауру санап, өз денсаулығына немқұрайлы қараумен шектелмей, өзгелерге де қауіп төндіретіндер аз емес.Аудандық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Гүлзада Әйтекееваның айтуынша, дәл қазір тұрғындарға вирустық инфекциялардан барынша сақтану керек.Ол үшін мүмкіндігінше науқас адаммен байланыс орнатпау, адам көп жиналатын қоғамдық орында, қоғамдық көлікте медициналық маска кию, ересектер ауырып қалған жағдайда жұмысқа, балалар мектеп, балабақшаға бармауы қажет.Бұл әрекет вирустың өзгелерге таралмауына көмектеседі. Сонымен қатар жеке гигиена ережелерін сақтаудың маңызы зор. Үй ішіндегі бөлмелерді, жұмыс орнын бірнеше мәрте желдету қажет. Тұмауға қарсы вакцина алудың пайдасы зор. Бұл ретте медицина қызметкерлері, диспансерлік есепте тұрған науқастар, қарттар мен балалар бірінші кезекте вакцина салдыруы тиіс.<blockquote>– Адам бойында түшкіру, жөтел сынды инфекциялық вирустардың бастапқы белгілері болған кезде бірден дәрігердің көмегіне жүгіну керек. Бұл жағдай індет түрін ерте анықтап, аурудың асқынуынан сақтайды. Адам медицина мамандарына бармай, өздігінен ем қабылдаған жағдайда тек симптомдармен ғана күреседі. Яғни, дене қызуын түсіріп, жөтелді басу үшін дәрі ішеді. Ал ағзадағы вирус өзінің әсерін жалғастыра береді. Салдарынан тұмау белгілері асқынып, түрлі созылмалы ауруға ұласады. Сондықтан алғашқы белгілер пайда болғанда емханаға қаралу маңызды, – дейді санитарлық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы.</blockquote>Маманның айтуынша, елімізде әр жыл сайын 1 қазан мен 30 сәуір аралығында жедел респираторлы вирустық инфекциялар мен тұмауға шалдыққандарға бақылау жүргізіледі. Яғни осы аралық тұмау маусымы, эпидемиологиялық кезең болып саналады. Бұл уақытта әр адамның тұмаудан сақтанып, аурудың алдын алуға барынша көңіл бөлгені жөн.Екпе көмектесе ме?Егу жұмыстары – тұмаудан қорғайтын жалғыз сенімді қорғаныс жолы. Тұмауға қарсы арнайы дәрілер аз. Антибиотиктер вирусты жоюға қауқарсыз, ал кейбір дәрілерді қолдану тиімсіз.<blockquote>– Халықты профилактикалық иммундау яғни вакцинация – тұмаудың ең тиімді профилактикасы болып табылады. Өз кезегінде, вакцинациядан бас тартудың негізгі қаупі – ауру адаммен байланыс арқылы тұмауды жұқтыру мүмкін. Биыл бюджет қаржысы есебінен ауданға 8900 доза тұмауға қарсы вакцина бөлінді. Оның 3909-ы ересектерге салынса, 3444 доза балаларға егілді. 50 балаға қайта салынады. Сондай-ақ 1200 медицина қызметкері мен 300-ге жуық жүкті әйел вакцина салдырды, – дейді Г.Әйтекеева.</blockquote>Өткен жылдың алғашқы 10 айында ауданда ЖРВИ белгілерімен шағымданған 1424 адам, оның ішінде 1123 бала тіркелсе, биыл дәл осы кезеңде науқастар саны 1553-ке жетіп отыр. Оның 951-і 14 жасқа толмаған балалар.Мен де төрт жасар ұлымның қызуы көтеріліп, ішінің қатты ауырсыну белгілерімен аурухананың қабылдау бөліміне бардым. Дәрігер тыныс жолдарын тексеріп, шағымымызды тыңдаған соң, қызу түсіретін дәрі мен қосымша препараттар тағайындап, үйімізге қайтарды. Байқағаным, біз секілді шағыммен келгендердің қарасы көп. Дәлізге дейін лық толы науқас, медбикелер біріне термометр қойып, екіншісіне дәрі егіп жүгіріп жүр.Осы ретте вирустың қаупі, алдын алу шаралары мен тиімді емдеу тәсілдері, өңірдегі ахуал жөнінде аудандық емхананың инфекционист дәрігері Айжан Изтлеуовамен ретін тауып сұхбаттастық.– Жыл сайын тұмау белгілері өзгеріп отырады деп жатады. Мәселен, былтыр пневмонияға ұласып кеткен жағдай көп болған екен. Биылғы маусымдық аурудың бағыты қандай?<blockquote>– Иә, тұмау вирусы жыл сайын мутацияға ұшырап, белгілері өзгеріп отырады. Биылғы маусымда аурудың тыныс алу жолдарын зақымдайтын түрі жиі кездесіп жатыр. Көп жағдайда жоғары температура, құрғақ жөтел, тамақтың қышуы және әлсіздік сияқты белгілер байқалады. Уақытылы емделмесе, бронхитке немесе пневмонияға ұласуы мүмкін.</blockquote>– Тұмаудан сақтану үшін қандай дәрумендер пайдалы?<blockquote>– С, D дәрумендері мен иммунитетті көтеретін тағамдар: бал, лимон, сарымсақ.&nbsp;</blockquote>– Қазір ауруханада қанша науқас ем алып жатыр? Жас ерекшеліктеріне тоқталсаңыз.&nbsp;<blockquote>– Қазіргі таңда ауруханада шамамен 83 адам ем қабылдауда. Олардың басым бөлігі – балалар мен мектеп оқушылары және жүкті әйелдер. Бұл топтың иммундық жүйесі әлсіздеу болғандықтан, тұмау ауыр өтуде.&nbsp;</blockquote>– Вирустың алғашқы белгілері пайда болса, не істеу керек?&nbsp;<blockquote>– Дереу дәрігерге қаралу, сұйықтық көп ішу және өзін оқшаулау керек.</blockquote>– Асқынғандағы белгілері қандай?&nbsp;<blockquote>– Жоғары қызба, тыныстың тарылуы, жөтелдің күшеюі, әлсіздік.</blockquote>– Көп ана баласының қызуы көтерілсе оспамокс, амоксиклав секілді антибиотикті рецептсіз алып беретінін байқаймыз. Антибиотикті өз бетінше қолдану қаншалықты қауіпсіз?<blockquote>– Өте зиян, себебі антибиотик вирусқа әсер етпейді және ағзаның қорғаныс жүйесін әлсіретеді. Иә, тұмауға жеңіл-желпі қарауға болмайды. Өз уақытында дәрігерге қаралып, аурудың алдын алсаңыз тұмаудан болатын асқынулар төмендеп, денсаулығыңызды қорғайтын боласыз.</blockquote>Гүлхан СӘБИТҚЫЗЫФото: freepik.com

Шиелі ауданы: Тұмаудың алдын алу қажет

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Мемлекет тарапынан халықтың әл-ауқатын арттыру және кәсіпкерлікті дамыту мақсатында түрлі бағдарламалар жүзеге асырылуда. Солардың бірі – ұлттық жоба аясында ұсынылатын қайтарымсыз мемлекеттік грант. Бұл қолдау әсіресе көпбалалы аналар мен әлеуметтік осал топ өкілдері үшін үлкен мүмкіндікке айналып отыр.Көпбалалы ана қарап отырмай, мемлекеттік қолдаудың арқасында өз кәсібін бастады. Сырдария ауданының тұрғыны Лаура Өмірзақова қайтарымсыз мемлекеттік грант ұтып алып, шағын кондитерлік цех ашты. Бүгінде ол өз үйінен тәтті өнімдер дайындап, отбасылық кәсіпті табысты жүргізіп отыр. Бұл бастама – еңбекқорлық пен мемлекеттің нақты қолдауының нәтижесі.Шіркейлі ауылының тұрғыны, көпбалалы ана Лаура Өмірзақова бөлінген қаражатқа шағын кондитерлік цех ашуға қажетті құрал-жабдықтар сатып алды. Қазіргі таңда ол өз үйінде отбасылық шағын кәсіпті дөңгелетіп отыр.Кәсіпкердің айтуынша, мемлекеттік қолдау оның өз мүмкіндігін ашып, сүйікті ісін табыс көзіне айналдыруына жол ашқан. Бұл – қарап отырмай, еңбектенген жанға көрсетілген нақты көмектің жарқын үлгісі.<blockquote>– Бүгінде кәсіп бастаймын немесе кәсібімді кеңейтемін деген жандарға мемлекет тарапынан жан-жақты қолдау көрсетілуде. Қайтарымсыз мемлекеттік грант – соның айқын дәлелі. Бұл қаржылық мүмкіндігі шектеулі немесе белгілі бір санатқа жататын азаматтар үшін үлкен көмек. Өз қолымнан келетін істі осы қолдаудың арқасында бастағаныма өте қуаныштымын, – дейді жас кәсіпкер Лаура Өмірзақова.</blockquote>

Мемлекеттік грант игілігі: Сырдариялық көпбалалы ана тәтті бизнесін бастады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Сырдария ауданында «Ауыл аманаты» жобасы жүйелі түрде жүзеге асырылып, ауыл кәсіпкерлігінің дамуына тың серпін беріп келеді. Биыл аталған бағдарлама аясында ауданға 55,8 млн теңге бөлініп, соның есебінен 9 жоба қаржыландырылды. Нәтижесінде 35 жаңа жұмыс орны ашылып, ауыл тұрғындарының әл-ауқаты арта түсті.Мемлекеттік қолдаудың игілігін көріп отырғандардың бірі – «Қалжан Ахун» ауылының тұрғыны Серік Әбжәлиев. Ол бағдарлама аясында жылыжай шаруашылығын дамытып, жер анадан мол өнім алуды көздеп отыр. Кәсіпкер аумағы 300 шаршы метрді құрайтын жылыжай салып, онда қияр мен қызанақ өсіруді жолға қойған.Қазіргі таңда жылыжайда әрқайсысы 600 түптен тұратын қияр мен қызанақ көшеттері күтіп-бапталуда. Мамандар күн сайын өсімдіктердің жай-күйін бақылап, өнімнің сапалы әрі мол болуына жағдай жасауда. Бұл – еңбектің жемісі мен мемлекеттік қолдаудың нақты нәтижесін көрсететін жарқын мысал.<blockquote>–&nbsp;Бұл кәсіпке қызығушылық 10 жыл бұрын басталды. Ол кезде жұбайыммен бірге есік алдындағы шағын аумақтағы жылыжайға егіп, екі реттен өнім алып жүрдік. Екеуміздің де тұрақты жұмысымыз бар. Уақыт өте келе сүйікті ісімізді кәсіп көзіне айналдырғымыз келді. Алдымен «Ауыл аманаты» жобасы арқылы жеңілдетілген пайызбен несие алып, есік алдына жылыжай салдық. Осылайша бастап кеттік. Қазір тұрақты тұтынушыларымыз бар. Көрші ауылдан келіп алады, өзіміз де дүкендерге өткіземіз. Жылыжайды үлкейту үшін тағы қосымша қаржы керек болды. Өңірлік инвестициялық орталығынан тағы несие алып, өнімді консервілейтін цех, оны сақтайтын қойма, көшет егетін жерді дайындап жатырмыз. Өз өнімдерімізден түрлі салат, тұздалған қияр жауып оны да халыққа ұсынуды жоспарлап отырмыз, – дейді Серік Әбжәлиев.</blockquote>«Еңбек етсең емерсің» демекші, біле білген адамға жылыжай ісі оңай емес. Көшеттің түрін таңдай білуден бастап, оның әрқайсысын күтіп, баптаудың өзі үлкен шыдамды қажет етеді. Болашақта тек қияр мен қызанақ егіп қоймай, құлпынай мен гүл егуді де қолға алмақ. Өйткені аудан көлемінде бұл істе әлі бәсекелес жоқ. Елдімекенді гүлмен көмкеріп, айналасына әсемдік сыйлағанды ұнататын кәсіп иесінің оған тәжірибесі жетерлік.Серік Әбжәлиев сонымен қатар ауылдағы «Бақ» шаруа қожалығының төрағасы. Одан 731 адам пай үлесін алып отыр. Бүгінге дейін 600 гектар жерге күріш ексе, қазір оны азайтып, суды аз қажет ететін өнімге көңіл бөлуде. Биыл 460 га жердің 180 гектарына «каурис» күріш сортын орналастырыпты.Жаңа сорттың қыр-сырын білмегеннен кейін бастапқыда қиындау болып жатыр. Бұл сорттың дәнін жерге тастап, толық &nbsp;суға батқаннан кейін 125-128 күнге дейін ұстау керек екен. Бұған дейін «Лидер» сортын егетінбіз. Оның уақыты 120-125 күн аралығы. «Каурис» сортының бойы қысқа, бірақ өнімді мол береді. Айталық гектарына 109 центнер алуға мүмкіндік бар. Биыл жаңа сорттың қанша өнім беретінін көреміз. Дәл қазір оны болжау қиын. Ертең масақ шығарған уақытта байқауға болады, – дейді шаруа қожалығының иесі.Кейінгі кезде шаруалар су тапшылығына байланысты, оны тиімді пайдалануды қолға алуда. Мәселен, күрішке пайдаланған суды далаға төкпей, қайтадан өзіне жібереді. Атыздың суын да кері айдап, оны да іске жаратып отыр. Оның үстіне ауа-райының қатты ысуы шаруаларға қолайсыз. Қамыстың арасында демалу қиын. Дегенмен қиындыққа қарамастан, әдеттегі жұмысты алға жылжытуда күрішшілердің еңбегі зор.Күріш – су мен күтімді көп қажет ететін дақыл. Сондықтан жаз бойы суару, арамшөбін жұлу, тыңайтқыш беру жұмысы үздіксіз жалғасады. Шаруалар әр алқапты уақытылы қадағалап, тынымсыз тіршілік етеді. Сол еңбектің жемісін күзде көреді. Биыл еккен жаңа сорттан мол өнім алуға олар да үмітті.&nbsp;

Сырдария ауданында жылыжай ісі дамуда: «Ауыл аманаты» жобасының нәтижесі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Адамзат тарихында еңбек – әрқашан ұлы құндылық. Елдің еңсесін көтерген де – еңбек адамы. Жерді жыртып, егін еккен де, темірді балқытып, техника тізгіндеген де, мұнай-газды, кен-байлықты игерген де – қарапайым жұмысшы. Сондықтан Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтар жылы» деп жариялауы еліміздің жаңа экономикалық кезеңге қадам басуының айқын белгісі, еңбек мәдениетінің қайта түлеуі. Ал осындай кезеңде тірегі мығым, болашағы айқын, нағыз жұмысшы мамандарды даярлап келе жатқан Шиелі индустриалды-аграрлық колледжінің тынысы бөлек. Директоры Болат Сүлейменовтің басшылыққа келгеніне бір жылға енді жуықтаса да, атқарылған іс бір ғасырға татырдай. Өйткені колледж бүгінгі қоғам талаптарына сай жаңарып, жаңғырып, жаңа белеске қадам басып келеді. Біз Болат Сүлейменовпен жүздесіп, тарихтан тартып болашаққа дейінгі әсерлі, кең тынысты сұхбат құрдық.– Болат Мулланазарұлы, колледжді басқарғаныңызға енді жыл толады. Бір жылда не өзгерді?&nbsp;<blockquote>– Өмірдің өзі өзгеріссіз тұрмайды. Бұл жыл – мен үшін де, ұжым үшін де үлкен сын мен ізденістің, өзгеріс пен жаңғырудың жылы болды. Бүгінгі білім беру жүйесі бәсекеге қабілетті, нақты өндірісте қажет маман дайындауға бағытталуы тиіс. Осы талапқа сай колледждің жаңа тынысын ашып келеміз. Шиелі индустриалды-аграрлық колледжі – 1958 жылы Бәйгеқұм қыстағында негізі қаланған. 67 жылдан астам тарихы бар қара шаңырақ. Әр дәуірде түрлі атауға ие болса да, миссиясы өзгерген емес. Ол – елге қажет кәсіби маман дайындау. Бүгінде ауыл шаруашылығы, геология, құрылыс, энергетика, машина жасау бағыттарында сапалы кадр даярлайтын өңірдегі бірегей оқу орны. Кеңестің қарапайым аграрлық училищесінен – бүгінгі заманауи индустриялық колледжге дейінгі жол оңай болған жоқ. Бірақ ең бастысы – болашаққа деген сенім сақталды. Бүгінде колледж – 18 мамандық, 28 біліктілік бойынша кадр даярлайтын ірі орталық. 500-ге жуық студент білім алып, жалпы 116 маман қызмет етеді. 240 орындық жатақхана бар. Студенттерге қолайлы жағдай жасалған. Бір жылда біз оқу орнының рухын жаңа деңгейге көтеруге тырыстық. Өйткені, қазір бәсеке – білімде, еңбек – қолда, ал табыс – шеберлікте.</blockquote>– Колледж тарихы – еліміздің еңбек шежіресімен сабақтас. Оқу ордасында есімі алтын әріппен &nbsp;жазылған тұлғалар аз емес…<blockquote>– Иә, біз мұны мақтанышпен жиі айтамыз. Бұл колледж – еңбек ерлерінің ұстаханасы. Екі мәрте Социалистік Еңбек Ері Ыбырай Жақаев, Социалистік Еңбек Ерлері Закира Ержанова, Ұлбала Алтайбаева, Шырынкүл Қазанбаева, Жадыра Таспамбетова – бәрі де осы орданың түлегі. Одан бөлек, халық сүйген механизаторлар Рысбай Мәуленов, Сұлтан Айтасов ел сенімін арқалаған депутат Жақсылық Ахметов – бәрі осы шаңырақтан қанаттанған. Колледждің тарихына үңілсек, әр дәуірдің еңбек эпосын көреміз. Бұл – жай ғана білім орны емес, бұл – еңбек мәдениетінің академиясы.</blockquote>– Биыл «Жұмысшы мамандықтар жылы». Осы жыл колледждің өміріне қандай серпін әкелді?<blockquote>– Бұл жыл – біз үшін жаңа мүмкіндіктердің, жаңа жауапкершілік пен сенімнің жылы. Бір сөзбен айтқанда, осы жыл біздің миссиямызбен үндес. Мемлекет басшысы 2025 жылға айдар тағу арқылы: «Елдің ертеңін жұмысшы жасайды, елдің өркенін еңбек көтереді» деп қоғамға маңызды ой тастады. Біздің ең басты міндетіміз – жұмысшының қоғамдағы мәртебесін көтеру. Өйткені біз дайындайтын мамандықтың барлығы елге тікелей қажет. Электрик, дәнекерлеуші, механизатор, бұрғылаушы, автоэлектрик, кондитер, геолог, кран машинисі. Сондықтан биыл колледж үш бағытқа басымдық берді. Олар: кәсіби дағдыларды тереңдету, өндіріс орындарымен серіктестікті кеңейту, материалдық-техникалық базаны жаңарту. Осы бағыттар нәтиже берді.</blockquote>– Жыл ішіндегі колледж жетістіктері ерекше айтылып жүр. Сайыстардағы жеңістер туралы тоқталып кетсеңіз.<blockquote>– Иә, студенттеріміздің биылғы жеңістері біз үшін үлкен мақтаныш. WorldSkills – кәсіби шеберлік чемпионаттары «Дәнекерлеу ісі» бойынша Ержан Сарыбай облыс чемпионы, республикалық кезең – медальон. Жетекшісі: Қайрат Башаров. «Кондитерлік ісі» бойынша Нұрайлым Есенбай І орын, республикаға жолдама алды. Жетекшісі: Сабира Дайрақұлова. «Сән технологиясы» бойынша Ақбота Пәрімбетова, Аружан Әбдірасілова ІІІ орын. Жетекшісі: Айдана Ақылбекова. «Электромонтаждау» бойынша Лян Аркадий ІІ орын. Жетекшісі: Мейірбек Сұлтанбек. Өзге ірі жеңістерге тоқталсам, «Жас электрик – 2025» командалық II орын, екі студент – І дәрежелі диплом. «Жастар – жаңа геологиялық ашылымдар жолында» республикалық форум – I орын. Бұл – колледж тарихындағы ерекше жеңіс. Сондай-ақ, «AgroBest – 2025» ІII орын, «Кәсіби маман – 2025» байқауында серіктес «Волковгеология» Үздік кәсіпорын атағы. Барлығы – жұмысшы мамандықтарының беделін арттыратын жеңістер. Бұл жеңістердің әрқайсысы – бір ғана студенттің жетістігі емес, бұл – колледждің, ұстаздың, еңбек адамының жеңісі.</blockquote>– Жаңалық десе, колледжде жыл сайын тың дүниелер пайда болады. Биыл қандай өзгеріс бар?<blockquote>– Ең маңызды жаңалық – ЗИФ-1200 МПК бұрғылау қондырғысының оқу процесіне берілуі. Мұндай техникамен жұмыс істеу – студентке өндірістің есігін ашқанмен тең. Еліміздің ТжКБ жүйесінде сирек кездесетін мүмкіндік. Сонымен қатар 20-дан астам ірі кәсіпорынмен жаңа келісімшарт жасалды. Бұл дегеніміз – әрбір студенттің өндірістік тәжірибесі мен жұмыспен қамтылуы нақты жолға қойылады.</blockquote>– Білуімізше, колледж жаңа мамандықтар ашу жұмыстарын бастап кетіпті. Бұл қандай мамандықтар?<blockquote>– Дәл солай. Жұмысшы мамандықтар жылы бізге ерекше жауапкершілік жүктеді. Сол себепті 2025 жылдан бастап 8 жаңа мамандық ашу жұмысы жүріп жатыр. Олардың қатарында: автокөлікке қызмет көрсету, автоэлектрик, автослесарь, наубайшы, сумен жабдықтау жүйесінің операторлары, кран машинистері, уран өндіру саласының аппаратшылары, операторлар. Бұл – ел экономикасына ауадай қажет мамандықтар. Біздің міндет – осы салаларға білікті кадр даярлау.</blockquote>– Алдағы жоспар қандай? Сөзіңізден үлкен мақсаттар барын аңғардық…<blockquote>– Әрине, жоспар аз емес. Тіпті жоспар емес, үлкен жолдың бастамасы десек дұрыс. Алдағы жылдары біз колледжді жаңа деңгейге шығару үшін бірнеше стратегиялық қадамды жүзеге асырмақпыз. Ең әуелі студенттер санын 650-ге жеткізуді көздеп отырмыз. Бұл тек сан қуалау емес, оқу орнына деген сенім мен сұраныстың өскенінің көрінісі. Шеберханалардың бәрін толық жаңғырту – басты міндеттердің бірі. Заманауи құралсыз сапалы маман даярлау мүмкін емес. Сондай-ақ, дуальді оқытуды 40-50 пайыздық деңгейге жеткізуді жоспарлап отырмыз. Бұл – студенттің аудиториядан гөрі өндірісте көбірек уақыт өткізуіне жағдай жасау, яғни нағыз кәсіби ортаны сезінуіне мүмкіндік беру. Жаңа зертханалар ашу, индустриялық серіктестер санын ұлғайту, студенттерді шетелдік тағылымдамаларға жіберу – біздің келешектегі үлкен мақсаттарымыздың бір бөлігі ғана. Арманымыз – Шиелі индустриалды-аграрлық колледжін өңірдегі ғана емес, республикадағы алдыңғы қатарлы аграрлық-техникалық орталыққа айналдыру. Айта кетейін, биылғы маңызды жоспарымыздың бірі – қараша айының 27-сінде республика көлемінде ауқымды сайыс өткізу. «Жұмысшы мамандықтар жылы» шеңберінде «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау» мен «Тау-кен металлургиясы» бағыттары бойынша ТжКБ ұйымдарының студенттері арасында «Тау-кен өндірісіндегі инновациялар және жас мамандардың рөлі» атты командалық кәсіби шеберлік сайысын ұйымдастырмақпыз. Бұл – біздің колледждің жаңашылдыққа, бәсекеге қабілеттілікке, ұлттық кадр даярлау ісінде көшбасшы болуға ұмтылған қадамы.</blockquote>– Соңғы сұрақ, жұмысшы мамандықтарының болашағы қандай?<blockquote>– Болашағы – өте үлкен. Жұмысшы мамандықтары – экономика жүрегінің соғысы. Маман жоқ жерде, өндіріс жоқ. Өндіріс жоқ жерде, даму жоқ. Сондықтан дәл бүгін – жұмысшының заманы. Менің ойымша, нағыз байлық – май ішіне сіңген қол еңбегінде. Таза еңбектің иісі – табысқа, тұрақтылыққа, кәсіби дамуға бастайтын адал соқпақ. Сол соқпаққа жастарды жетелеп, кәсіби жолына бағыттау – біздің парыз!</blockquote>– Әңгімеңізге рақмет. Шиелі колледжінің көтерген жүгі – ел ертеңінің жүгі екені анық.Сұхбаттасқан Сұлушаш МАДИЯРОВАФото: автордікі

Болат Сүлейменов: "Бәсеке – білімде, табыс – шеберлікте"

Тарихы терең, тіршілігі тиянақты Шаған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қызылорда облысы Сырдария ауданына қарасты Бесарық ауылында өткен жылы шағын өндіріс орталығы ашылып, ауыл кәсіпкерлігінің дамуына серпін берді. Аумағы 1 мың шаршы метрді құрайтын орталықта бүгінде оннан астам кәсіпкер өз кәсібін дөңгелетіп отыр. Соның бірі – шұлық өндірісін жолға қойған ауыл тұрғыны Сәрсенкүл Аралбаева.Көпбалалы ана кәсіпкерлікпен 2012 жылдан бері айналысып келеді. Сауда-саттық саласында жинаған он жылдан астам тәжірибесі уақыт өте келе өндірістік бағытты игеруге жетелейді. Осылайша, отбасы мүшелерімен ақылдаса отырып, шұлық шығару ісін бастауды ұйғарады.<blockquote>– Біз отбасымызбен Қызылорда қаласының іргесіндегі Махамбет ауылында тұрамыз. Жолдасыммен, бала-шағаммен кеңесе келе өндіріс саласында бағын сынап көргіміз келді. Алғашында екі станокпен тәулігіне 250 дана шұлық өндірдік. Бағасы нарықтағыдан төмен әрі сапасы жоғары болған соң өнімімізге сұраныс артты. Кәсіпті кеңейту мақсатында «Қызылорда» өңірлік инвестициялық орталығына жүгіндік. Олар жобамыздың әлеуетін бағалап, 6 пайызбен 15 млн теңге көлемінде несие ұсынды, – дейді кәсіпкер.</blockquote>Аталған қаржыға қосымша құрал-жабдықтар сатып алынып, өндіріс көлемі 4–5 есеге артқан. Қазіргі таңда кәсіпкер тәулігіне 1000–1200 дана шұлық шығарып, алты адамды тұрақты жұмыспен қамтып отыр.Өнімнің негізгі тұтынушылары – облыс тұрғындары. Сонымен қатар, кәсіпкер тауарды маркетплейстер арқылы сатуды қолға алуда. Айтуынша, өзге өңірлерден түсетін тапсырыстардың да саны күн санап артып келеді. Бұл – отандық өнімге деген сұраныстың жоғары екенін айғақтайды.

Қызылорда облысында шұлық өндірісі дамып келеді: Бесарықтағы табысты кәсіп

Жібек Шахмарданқызы: "Айтыс – синкреттік өнер"

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Сырдария ауданының әкімі Берік Сәрменбаевтың төрағалығымен аудан әкімдігі жанындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері жөніндегі комиссияның кезекті отырысы өтті. Жиынға құқық қорғау органдарының өкілдері, мемлекеттік мекемелердің басшылары, комиссия мүшелері, сондай-ақ кент және ауылдық округ әкімдері қатысты.Күн тәртібінде екі негізгі мәселе қаралды. «№4 сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы іс-қимыл үлгілік базалық бағыты бойынша жыл көлемінде атқарылған жұмыстардың қорытындысы» бойынша аудан әкімі аппаратының мемлекеттік-құқықтық жұмыстар бөлімінің басшысы Е.Зұлқарнаев баяндады. Екінші мәселе бойынша «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері жөніндегі комиссияның 2026 жылға арналған жұмыс жоспарының жобасы» бекіту туралы мәселе қаралды.Аудан әкімі Берік Әбдіғаппарұлы өз сөзінде Мемлекет басшысының қоғам өмірінің барлық саласында адалдық пен әділдікті нығайту жөніндегі тапсырмаларын атап өтіп, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін төмендету – мемлекеттік органдардың басты міндеттерінің бірі екенін айтты.Отырыс қорытындысы бойынша аудан әкімі комиссия мүшелеріне бірқатар тапсырмалар беріп, тиісті шараларды қабылдауды міндеттеді.

Архив