<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> «AMANAT» партиясы Сырдария аудандық филиалы жанындағы Партиялық бақылау комиссиясының отырысы өтті. Облыстық мәслихат депутаты Жұмабек Ембергенов төрағалық ететін Партиялық бақылау комиссиясын күн тәртібінде негізгі төрт мәселе қаралды.Бірінші мәселе «AMANAT» партиясы сайлауалды бағдарламасының Сырдария ауданы бойынша 2025 жылға арналған индикаторларының орындалу барысы мен алдағы жоспарлар туралы аудан әкімі Б.Сәрменбаев баяндама жасап, сайлауалды бағдарламаның орындалуы бойынша ақпарат берді.<blockquote>– «AMANAT» партиясының сайлауалды бағдарламасының ауданда орындалуы қатаң бақылауда. 2023-2027 жылдарға арналған сайлауалды бағдарламаны іске асырудың Жол картасының Сырдария ауданына жүктелген міндеттеріне 2025 жылға барлығы 48 шара белгіленген. 2025 жылдың 11 айында белгіленген 48 шараның 37 орындалды, 11-і орындалу үстінде. Оның ішінде, орындалмау қаупі бар шаралар саны – 6. Есепті кезеңде аудандағы өңдеу өнеркәсібінің көлемі 11,9 млрд. теңге болып, 19,4 пайызға өсті. Ауыл шаруашылығында жалпы өнім көлемі&nbsp; 24,8 млрд. теңгені құрап, өткен жылмен салыстырғанда 100,5 пайызды құрады. Жыл басынан бері аудан кәсіпкерлеріне мемлекеттік бағдарламалар аясында 129 жоба бойынша 202,8 млн. теңге грант қаражаты берілді. Жол картасы аясында ағымдағы жылы Н.Ілиясов ауылын газдандыру жобасына облыстық бюджеттен 661,4 млн. теңге бөлініп, елді мекен табиғи газден қамтамасыз етілді. Ауданда электр желілерін тозу деңгейін 68 пайызға дейін түсіру межеленген. Бұл бағытта 2024 жылы Шаған ауылын электр желілерімен жабдықтау жұмыстары толық аяқталса, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы аясында жоба құны&nbsp; 490,5 млн. теңгені құрайтын Қалжан ахун елді мекенін электрмен жабдықтау жүзеге асуда. Жол картасы аясында 2025 жылы&nbsp; 9,5 шақырым жергілікті маңызы бар жолдарды жөндеу және 15 шақырым елді мекендер көшелерін жөндеу жоспарланған. Есепті кезеңде аудан бойынша жол саласына қатысты 5 жобаға 982,3 млн. теңге қаржы бөлініп, аудандық маңызы бар «Қызылорда-Аэрапорт-Қоғалыкөл-Шіркейлі» автожолының қалған 10,2 шақырымы және Шіркейлі, Шаған, С.Сейфуллин елді мекендерінде 13 көше жөндеуден өтті. «AMANAT» партиясының 2023-2027 жылдарға арналған сайлауалды бағдарламасын ауданда толық жүзеге асыруға жұмыстарды жалғастыра береміз. Бұл бағытта нақты шаралар қабылдануда, – деді аудан әкімі.</blockquote>Екінші мәселе бойынша Қоғалыкөл, Шіркейлі ауылдық округінің әкімдері халыққа берген уәделері бойынша есеп берді. Сонымен қатар аудандық қоғамдық даму бөлімінің басшысы Б.Смайлов «AMANAT» партиясы сайлауалды бағдарламасындағы 2025 жылға арналған индикаторларының орындалу барысы туралы баяндама жасады. «AMANAT» партиясы Сырдария аудандық филиалы жанындағы Партиялық бақылау комиссиясының 2025 жылғы жұмыс қорытындысы және 2026 жылға арналған жұмыс жоспары бойынша «AMANAT» партиясы Сырдария аудандық филиалының Атқарушы хатшысы, Фракция жетекшісі А.Ибрагимұлы баяндама жасады.Күн тәртібіндегі мәселелер жан-жақты қаралып болған соң Партиялық бақылау комиссиясының төрағасы Жұмабек Ембергенов партияның сайлауалды бағдарламасы аясында және бюджеттен қаржы бөлініп салынып жатқан нысандарды, оның ішінде әлеуметтік нысандар мен жол құрылысы, тұрғындардың тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етілуі бойынша партиялық бақылау жұмыстарын жүргізудің маңыздылығын айтты.<blockquote>– «AMANAT» партиясының сайлауалды бағдарламасын орындау, құрылысы жүріп жатқан нысандарға партиялық бақылау жасау, партиялық жобаларды жүзеге асыру – бәріміздің ортақ міндетіміз. Сондықтан Партиялық бақылау комиссиясы өз жұмысын алдағы уақытта да жалғастыратын болады. Жұмыстардың сапалық мазмұнын арттыру керек. Бірде бір нысан партиялық бақылау жұмыстарынан тыс қалмауы қажет, – деп қорытындылады Партиялық бақылау комиссиясының төрағасы Жұмабек Ембергенов.</blockquote>

Партиялық бақылау комиссиясында бірқатар мәселелер қаралды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> «Заң мен тәртіп» қағидасы аясында Абылай хан атындағы жоғары колледжінің студенттерімен профилактикалық кездесу өткізілді. Кездесуге Ювеналды Полиция бөлімшесінің аға инспекторы, Полиция майоры Соболев Виталий Алексеевич, Облыстық жастар ресурстық орталығының мамандары мен Ұлттық жекпе-жектен әлем чемпионы Бейбітжан Әмірханұлы, Еркін күрестен ҚР чемпионаты Жастар арасында Азия ойындарының қола жүлдегері Мерей Науанханұлы қатысты.Кездесудің негізгі мақсаты – жасөспірімдер мен жастар арасында құқықбұзушылықтың алдын алу, топтық төбелес, буллинг және суицид сияқты өзекті мәселелердің алдын алу жолдарын түсіндіру болды. Құқық қорғау органдарының өкілдері аталған құқықбұзушылықтардың салдары мен заң аясындағы жауапкершілік туралы жан-жақты ақпарат берді. Сондай-ақ, спорт шеберлері өз жетістіктерімен бөлісіп, кәсіби жолындағы тәжірибелерін ортаға салды.Шара барысында студенттер сала мамандарына сұрақтар қойып, нақты жауаптар алды. Мұндай кездесулер жастардың құқықтық сауаттылығын арттырып, қоғамдағы тәртіп пен қауіпсіздікті нығайтуға оң ықпал етеді. Алдағы уақытта да осы бағыттағы профилактикалық жұмыстар жалғасын табатын болады.

Құқықтық сауаттылықты арттыру мақсатында жастармен кездесу өткізді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сырдария ауданының әкімі Берік Сәрменбаевтың қатысуымен құқық бұзушылықтың алдын алу бағытында атқарылған жұмыстар нәтижесіне байланысты іс-шара өтті. Оған аудандық мәслихат төрағасы Е.Әжікенов, аудан прокуроры А.Алимбаев, бөлім басшылары мен құқық қорғау қызметкерлері қатысты.<blockquote>– Мемлекет басшысының «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм» атты Қазақстан халқына арнаған Жолдауында «Заң мен тәртіп» қағидаты – қоғамда қауіпсіздік пен әділдікті қамтамасыз ететін негізгі құқықтық принципі. Заң үстемдігіне негізделген тәртіп бойынша қоғамдағы барлық әрекет пен шешім заңға сүйеніп жүзеге асырылады» деп атап өтті. Азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және құқық бұзушылықтың алдын алуда белгіленген нормаларды, заңдылықты орындау міндетті. Қоғамда заң талаптарын сақтау арқылы ғана &nbsp;тыныштық пен тәртіп орнайтыны белгілі. Бүгінде елімізде заң мен тәртіп идеологиясын ілгерілету жөніндегі 2025-2030 жылдарға арналған тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-қимыл жоспары бекітілген. Мұндағы мақсат – құқық бұзушылық профилактикасы мен халыққа қызмет етуге екпін бере отырып, мемлекеттік және құқық қорғау органдары қызметінің сервистік моделінің тиімділігін арттыру болып саналады. Аталған іс-қимыл жоспары негізінде «Қылмыссыз өңір – кемел келешек кепілі» жобасы жүзеге асырылуда. Бұл бастама құқық бұзушылықтың азаюына, жастар тәрбиесі мен қоғамдық тұрақтылықтың нығаюына оң әсерін тигізуде. Қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде аудандағы мемлекеттік қызметшілер, құқық қорғау органдарының қызметкерлері тынымсыз қызмет атқарып келеді, – деді Берік Әбдіғаппарұлы.</blockquote>«Қылмыссыз өңір – кемел келешек кепілі» жобасы бойынша аудан прокуроры Абай Алимбаев сөз сөйлеп, облыстық прокуратурамен қылмыстың алдын алу бағытында атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталды. Оның ішінде, ауданда алкогольден бас тартқан елді мекендерде қылмыс саны азайғанын жеткізді. Осыған орай, бірқатар мемлекеттік қызметшілер мен полиция қызметкерлері "Алғыс хатпен" марапатталды.Іс-шара қорытындысында аудан әкімі мемлекетіміздің заңдарын сақтау, қоғамдық тәртіпті нығайту баршамызға ортақ міндет екеніне тоқталып, бұл бағытта жергілікті атқарушы билік, құқық қорғау органдары және қоғам бірлесе жұмыс атқаруы қажеттігін жеткізді.

Сырдария: Қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету – басты міндет

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сырдария ауданының әкімі Берік Сәрменбаевтың қатысуымен «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының 20 жылдық мерейтойына арналған салтанатты іс-шара өтті.Мерекелік жиынға «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының акционерлік қоғамының Қызылорда облысы бойынша филиал директоры Аида Абибуллаева, аудандық мәслихат төрағасы Ержан Әжікенов, аудандық филиал директоры Жұмабек Ембергенов, аудан ардагерлері, аудандық мәслихат депутаттары арнайы қатысты.-Мемлекет басшысы биылғы «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық өзгерістер арқылы шешу» атты Жолдауында<blockquote>«Біз жаппай цифрландыруды барынша енгізу арқылы экономиканы жаңғыртуымыз қажет» деп атап өтті.Президент Үкіметке экономиканың барлық саласын жаңғырту үшін жаппай цифрландыруды тапсырды. Осы ретте, «Азаматтарға арналған үкімет» корпорациясына жүктелетін міндет көп.Корпорацияның басты жетістігі – адамға бағдарланған қызмет көрсету жүйесін қалыптастыруында. «Бір терезе» қағидаты арқылы көрсетілетін қызметтер халықтың уақытын үнемдеп қана қоймай, мемлекеттік қызмет көрсету мәдениетінің жаңа стандарттарын енгізді. Осындай нәтижелі жұмыстардың арқасында бүгінде еліміз онлайн қызмет көрсету бойынша әлемде үздік 10 елдің қатарына енді.Ауданымызда «Азаматтарға арналған үкімет» корпорациясының филиалы тұрғындарға күн сайын сапалы әрі қолжетімді қызмет көрсетіп келеді. Туу туралы куәліктен бастап, әлеуметтік төлемдерге, жылжымайтын мүлікті тіркеу мен көлік құралдарын рәсімдеуге дейінгі көптеген маңызды қызметтер осы мекеме арқылы көрсетіледі. Бұл – әрбір отбасының, әрбір азаматтың өмірімен тікелей байланысты үлкен жауапкершілік жүктейтін жұмыс деді,- Берік Әбдіғаппарұлы.</blockquote>Өз кезегінде облыстық корпорация директоры Аида Ибрагимқызы мерейтоймен құттықтап, корпорация қызметкерлерінің халыққа қызмет көрсетудегі адал еңбегіне жоғары баға берді. Сондай-ақ алдағы уақытта да мемлекеттік қызметтердің сапасын арттыру, цифрландыру үдерістерін жетілдіру бағытындағы жұмыстар жалғасын табатынын айтып, ұжымға толағай табыс пен жаңа жетістіктер тіледі.Іс-шара соңында сала дамуына үлес қосқан бірқатар қызметкерлер алғыс хатпен және мерекелік медальдармен марапатталды.Фото: Сырдария ауданы әкімінің баспасөз қызметі

"Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы 20 жылдық белесте

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;ҚР Премьер-министрінің кеңесшісі Ералы Тоғжанов облыс әкімінің орынбасары Ардақ Зебешевпен бірге Сырдария ауданының Бесарық ауылына барды.Бұл ауылда Президент Қасым-Жомарт Кемелұлының бастамасымен қолға алынған, ауыл халқының тұрмыс-тіршілігін, әл-ауқатын жақсартуға бағытталған «Ауыл аманаты» бағдарламасы табыстыжүзеге асуда.«Абай Дәулет» ЖШС құрған өндірістік алаңда ауыл тұрғындарының 13 бизнес бастамасы шоғырланған. Жартылай фабрикат, пластикалық ыдыстар, ағаш бұйымдар, тоқыма, сабын, кондитерлік өнімдер өндіретін цехтар бар. Өсімдік, құс, мал шаруашылығымен, құрылыс өнімдерін шығарумен айналысатын көпсалалы компанияның өндірістік қуаты артуда.Премьер-министр кеңесшісі «Абай-Дәулет» ЖШС бастамасы «Сыр құсы» агроөнеркәсіптік кооператив жұмысымен танысты.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/1_kimet_basshysyny_ke_esshisi_Besary_auylyny_berekeli_tirshiligimen_tanysty_c003ba08d6.jpg" alt="1 Үкімет басшысының кеңесшісі Бесарық ауылының берекелі тіршілігімен танысты.jpg">Өндірістік кооператив «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында құрылып, 27,6 млн. теңге жеңілдетілген несие алған. Шағын құс фермалары (птичник) салынған. Әрқайсында Тараз қаласынан әкелінген 1500 бас бройлер балапаны (барлығы 4500 шөже) бағылады. Бройлердің ерекшелігі еттілігінде, олар 30-55 күнде сойылады және қысқа уақытта 2,0 -2,5 кг ет береді. «Сыр құсы» кооперативі былтыр 29,7 тонна құс етін, биыл 9,6 тонна өнім өндірді.Жалпы өңірде құс шаруашылығы бағытында екі кооператив («Сыр құсы» АӨК, «Шиелі құс» АӨК) құрылып, 4 500 бас құс бағатын 6 типтік құс фермасы (птичник) жұмыс жасайды. Өткен жылы облыста 85,3 тонна тауық еті өндірілсе, оның 38,3 тоннасы, яғни 46 пайызы осы кооперативтердің үлесінде. Биыл аталған кооперативтер 46 тонна тауық етін өндіріп, ауыл тұрғындарына тиімді бағамен ұсынды.Айта кетейік, «Абай Дәулет» ЖШС 2018 жылдан бері ауылды дамытуға 1,5 млрд теңгеден астам қаржы бөлді. Қаражат 360 орындық мектеп, 120 орындық балабақша және дәрігерлік амбулатория сияқты әлеуметтік нысандарды абаттандыруға, көгалдандыруға, жөндеуге бағытталды.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/2_kimet_basshysyny_ke_esshisi_Besary_auylyny_berekeli_tirshiligimen_tanysty_dca555e676.jpg" alt="2Үкімет басшысының кеңесшісі Бесарық ауылының берекелі тіршілігімен танысты.jpg">Ералы Тоғжанов ауыл халқының табысын арттыру, экономикасын жоғары көрсеткіштерге жеткізу басты міндеттердің бірі екенін айтып, Сыр өңірінде атқарылған жұмыстарға оң бағасын берді. Ал, Бесарық ауылында «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша жүзеге асырылған жобаларды тек облыс көлемінде емес, республиканың барлық өңірлеріне тарату қажеттігін айтты.Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Үкімет басшысының кеңесшісі Бесарық ауылының берекелі тіршілігімен танысты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Сырдария&nbsp;ауданының әкімі Берік Сәрменбаев аудан орталығында орналасқан бірқатар дәріханы аралап, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету мәселесін бақылады.Аудан басшысы әлеуметтік маңызы бар негізгі дәрілік препараттардың, сондай-ақ сұраныс жоғары медициналық тауарлардың бар-жоғы, олардың жеткізілу жиілігі мен бағаларына назар аударды.Қазіргі уақытта аудан аумағында 6 дәріхана жұмыс істейді, оның 4-і аудан орталығында орналасқан. Дәріханалар желісінде тұрғындарға қажетті дәрі-дәрмек қоры жеткілікті. Жеткізу кестесі тұрақты, ал препарат бағалары қатаң бақылауға алынған. Соңғы уақытта бірқатар дәрілік заттардың бағасы төмендеп, халық үшін қолжетімді деңгейде сақталып отыр.Аудан әкімі Берік Сәрменбаев маусымдық инфекциялар мен ауа райының құбылуына байланысты тұрғындар арасында белгілі бір аурулардың асқыну қаупі артатынын атап, ауданның барлық медициналық мекемелері мен дәріханалар желісі қажетті дәрі-дәрмек қорын тұрақты түрде толықтыру және тұрғындар сұранысын қамтамасыз ету керектігін ескертті және тиісті сала орынбасары мен бөлім басшыларына тапсырма берді.Тапсырманы орындау барысында нақты жұмыстар жүргізілетін болады.&nbsp;

Сырдария: ауданда дәрі-дәрмек қоры жеткілікті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сырдария ауданының әкімі Берік Сәрменбаевтың төрағалығымен мәжіліс өтіп, онда ауданның әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштері қаралды.<blockquote>– 2025 жылдың қаңтар–қараша айларында ауданның өнеркәсіп орындары қолданыстағы бағамен 93,3 млрд теңгенің өнімін өндіріп, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 73,6 пайызға артты. Оның ішінде өңдеу өнеркәсібінің үлесі 13,1 млрд теңгені құрады. Ауыл, орман және балық шаруашылығы саласында жалпы өнім көлемі 25,7 млрд теңгеге жетіп, жоспар 101,2 пайызға орындалды. Ағымдағы жылдың 11 айында аудан экономикасына 83,3 млрд теңге негізгі капиталға инвестиция тартылып, бұл өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 101 пайызды құрады. Осы кезеңде 25,8 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға беріліп, жоспар 101,2 пайызға орындалды. Құрылыс жұмыстарының көлемі 22,8 млрд теңгені құрап, 117,9 пайызға жетті. Бөлшек сауда көлемі 2025 жылдың қараша айында 2,9 млрд теңгені құрап, 100,1 пайыз болды, – деді Берік Әбдіғаппарұлы.</blockquote>Аудан әкімі 11 айдың қорытындысы бойынша макроэкономикалық көрсеткіштердің толық орындалғанын атап өтіп, жыл соңына дейін межеленген жоспарлардың толық әрі сапалы орындалуын қамтамасыз ету қажеттігін тапсырды. Сондай-ақ барлық мүмкіндіктерін тиімді пайдаланып, жылды жоғары нәтижемен қорытындылауды міндеттеді.Фото:&nbsp;Сырдария ауданы әкімінің баспасөз қызметі

 Макроэкономикалық көрсеткіштердің орындалуы тұрақты бақылауда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Арал ауданы Полиция бөлімінің жедел-криминалистикалық тобының аға криминалисті полиция капитаны Нұртаев Нартай Әлібекұлы, Арал қаласы №71 мектептің Т.Қозыбаев атынбағы «Жас сақшы» сыныбының оқушылармен&nbsp;«Криминалистика» тақырыбында танымдық дәріс өткізіп, өз кәсіби тәжірибесімен бөлісті.&nbsp;Кездесу&nbsp;барысында оқушылар криминалистиканың нақты құралдары мен әдістерін көріп, оларды қолдану жолдарымен танысты, нақты тергеу әрекеттерін шынайы форматта көрсетілді.&nbsp;Сонымен қатар аға криминалист Нұртаев Нартай өз сөзінде. Криминалист – қылмысты ашу, тергеу және дәлелдеуде ғылыми әдістерді, техникалық құралдарды және арнайы білімді пайдаланатын маман жәнеде Криминалисттің міндеті – тек айғақ табумен шектелмейді. Ол – тергеудің ғылыми негізін қамтамасыз етуші, әділдікті орнатуға ықпал етуші және қоғамдағы қауіпсіздікті қорғаушы маман. Оның кәсіби білімі мен тәжірибесі қылмыспен күресте шешуші орын алады деді.&nbsp;Саусақ іздерін анықтау, дәлелдерді зерттеу және қылмыс орнын модельдеу сынды әдістер оқушылардың ерекше қызығушылығын тудырып, бұл салаға деген ықыласын арттыра түсті.&nbsp;Оқушылардың ғылым мен құқық саласына деген қызығушылығын арттыруда осындай кездесулердің маңызы зор. Бұл кездесуде оқушылар ерте кәсіби бағдар алып, болашақта құқық қорғау органдарында жұмыс жасауға болатындығына көз жеткізді.&nbsp;Фото: Polisia.kz

Аралда «Жас сақшы» сыныбының оқушылармен кездесу өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; «Жігітке жеті өнер аз, жетпіс өнер көп емес» дейді қазақ. Сыр өңірі бір бойында сан түрлі өнер тоғысқан «сегіз қырлы, бір сырлы» дарынды тұлғаларға кенде емес. Жас болса да хас талант атанған жерлестеріміз талайды таңдай қақтырып, топ жарып жүргенін мақтанышпен айта аламыз. Солардың бірі, Сыр сүлейлерінің ізін жалғаушы, талабы таудай, болмысы бөлек айтыскер ақын, жыршы-термеші Бексұлтан Орынбасаров. Ол 2001 жылы Қызылорда обылысы Арал ауданында Шөмішкөл ауылында дүниеге келген.&nbsp;Айтыс – халық пен биліктің арасын байланыстыратын алтын көпір. Айтыс – халқымыздың рухани қазынасы, ел мен елді, бұқара мен билікті байланыстыратын киелі көпір. Қазақ қайда жүрсе де, қай ғасырды бастан кешірсе де, айтыс өнері қашанда оның серігі, сөз өнерінің шырағы болып келеді. &nbsp;«Бұл өнер – жай ғана сөз сайысы емес, ол – тәрбие мектебі, ұлттың ішкі жан дүниесін тербетіп, қоғамның көкейкесті мәселелерін дөп басып айтатын мінбер. Ақынның әрбір ұтқыр ойы, астарлы әзілі мен отты шумағы тыңдаушының жүрегіне жол тауып, сана-сезіміне әсер етіп, терең ойға жетелейді. Сондықтан да айтыс – халықтың үні, елдің тамыры, ұлттық сана мен қоғамдық пікірдің айнасы деуге толық негіз бар. Бүгінгі айтыстың тынысы – бөлек, тынығы – ерек. Замана талабына сай түрленіп, сахна мәдениетімен үйлесім тауып, халықпен тікелей байланысын үзбей, ай сайын тұрақты түрде ұйымдастырылып келе жатқаны – бұл өнердің жаңғырып, жаңарып, жаңа белестерге қадам басып жатқанын көрсетеді. Демек, айтыс – тек өткеннің мұрасы емес, бүгіннің де, ертеңнің де сөзбен сомдалған шежіресі», – дейді Бексұлтан Орынбасар. &nbsp; &nbsp; Жас ақынның өнер жолына келуіне әкесінің көмегі зор екен. Ол көбіне «Мені ақындық баулыған өзімнің әкем» деп айтады. Ал ақындық өнерге алғаш болып тәрбиелеген Аралдың Шижаға деген ауылында Қайрат Құлекешов. Сол кісі ең алғаш айтыстан тәлім берді. Айбек Тәңірбергенов жыраудың шеберханасында жыраулық өнерге бағыт алып, қалыптаса бастаған. Бертін келе, қалада Ержеңіс Әбді ұстаздан тәлім алған. Айтуынша, өнер руға, жүзге, жасқа бөлінбейді. Сондықтан әлі де ұстаздардан алатын тәлім-тәрбие, үлгі-өнеге көп деп ойлайды.<blockquote>«Мені ақындық өнерге баулыған өзімнің әкем. Ең бірінші Алланың берген қасиеті, қанмен де, туған топырақтың киесімен де келді деп ойлаймын. Өйткені «қасиет белден емес, елден» деген қазақта сөз бар ғой. Біздің Арал беткейінде Нұртуған, Нұрмағанбет, Жаңаберген, Дәріқұл, Жаппарберді секілді жыраулар туған. Біз сол Аралдың Шөмішкөл елді мекенінде дүниеге келдік. Өз атам Орынбасар да сөз ұстаған. Елдің аузында аты қалған, атыберлі адам болған. Әкемнің жетекшілігімен, сол кісінің ақыл-кеңесін ала отырып, қолыма алғаш домбыра ұстаған уақыт 12-13 жас шамасы. Ол кісі де құралақан емес, Нұртуған шайыр мектебінің өкіліміз. Сыр бойындағы жыраулық өнер өздеріңіз білетіндей, үш жыраулық мектепке жіктеп айтылады. Аралда Нұртуған шайыр мектебі, Қармақшыда Жиенбай жырау мектебі болса, Шиелі жақ бетінде Нартай ән-өнері мектебі қалыптасқан. Біз сол Нұртуған шайыр мектебінде Айбек Тәңірбергенов ұстазымыздан білім алып, сол жақта оқыдық. Алғашқы айтысқа да сол мектеп жасымда, жетінші сынып оқып жүргенде шықтым. Домбыра тартып, жыраулар байқауына қатысып жүргенімді себеп қылып, ұстаздарымыз айтысқа да шығарып жіберген жайы бар. Сөйтіп айтысқа да, жыраулық өнерге де арасы алыс емес 13-14 жасымда қадам бастым, – дейді Бексұлтан Орынбасар.</blockquote>Айтыс – ауыз әдебиетінде ежелден қалыптасқан поэзиялық жанр, топ алдында қолма-қол суырып салып айтылатын сөз сайысы, жыр жарысы. Айтыс – әдебиет жанры болғанымен, ертеден қалыптасқан халықтық дәстүрдің үлкен түрі. Жалпы біз айтысты экран алдында немесе сахнада көрермен ретінде тамашалаймыз. Дегенмен оның қиындығы, жауапкершілігі, артылар жүгі жайында білмейміз. Осы төңірегінде Бексұлтанның өзінен сұрап көрдік.&nbsp;<blockquote>«Айтыс өнерінің қиындықтары өте көп. Сахнаға шыққан кезде бір басыңда бірнеше жауапкершілік болады. Бірнеше өнердің басын қосып шығу керек. Мәселен халықпен жұмыс істеу, ақындығы бір төбе және сахна мәдениеті, одан қала берді тұшымды сөз, ұшқыр ой қажет. Оны суырып салып айтудың өз алдына қиындығы болады.&nbsp;Айтыстың қоғамдағы рөлі айқын. Хан мен қараны, халық пен биліктің арасын байланыстыратын алтын көпір. Халықтың сөзін билікке жеткізу, елдің ойын, ахуалын, мәселелердің шешімдерін тиісті орынға жеткізу. Бабадан келе жатқан асыл өнер болғаннан соң айтыстың орыны биікте», – дейді Бексұлтан Орынбасар.</blockquote>Әр айтыс ақынға ерекше әсер сыйлайды. Мәселен әнші өзінің жеке концертінде есте қаларлықтай нәрсемен бетпе-бет келеді. Оған көрермендері, олардың қошеметі ерекше әсер қалдыруы мүмкін. Айтыс та солай. Қарсыласын ерекше шабыт беріп, одан әрі шындалуына атсалысатын жағдайлар кездесіп жатады. «Өзі айтысқа шығатын адамның жүрегі ғарышқа ұшатын адамның жүрек соғысымен бірдей болады екен. Сондықтан барлық айтысты, сахнадағы әрбір сәтті ерекше деп айтуға болады. Қаншама халықтың алдына шығып өнер көрсету, сол жерде сөз тауып, суырып салу – екінің бірінің басына бұйырмайтын бақ, екінің бірінің қолынан келмейтін шаруа деп айтар едім.<blockquote>Ең ерекше есте қалған қарсыласым жайлы айтар болсам, қателеспесем 2019 жылдың ақпан айында «Абай жолымен» атты республикалық деңгейде Жүрсін Ерманның жүйріктер қатысқан айтыс өтті. Сонда «Алтын домбыра» иегері Жансая Мусина әпкемізбен айтысқа шықтым. Менің үлкен айтыста, алыптар арасында алғаш тұсауым кесілген сәт ретінде есте қалды. Жансая әпкемізбен өте сәтті, жоғары деңгейде айтыс көрсетіп, халықтың ықылас-қошеметіне бөлендік. Сол сахнада әпкеміз маңдайымнан сүйіп, батасын бергені ерекше сәт және есте қалған қарсыластарымның бірі» – дейді Бексұлтан.</blockquote>«Сын» деген нәрсе бар. Мәселен актерлар образдан шыға алмай қалатын кездер жиі кездеседі. Қанша уақыт дайындалып, сол адамның образын, бейнесін сомдап алық шығуға, бар ынтасымен дайындалады. Ақырында ол образдан көп уақытқа дейін өзі шыға алмай қалып жатады. Сын да солай. Бір адам сынды қабылдай біледі, енді бірі оны қабылдауға қауқары жетпейді. Ал жастардың сынды қабылдау үшін біраз уақыт үйренісуі шарт. Жас ақын сынды қабылдай біледі ме, оған көз-қарасы қандай осы төңірегінде де әңгімені жалғастырсақ…<blockquote>– &nbsp;«Сын түзелмей, мін түзелмейді» деген сөздің салмағы әр заманда да орнын жоғалтпаған. Өнер жолындағы адам болсын, ел ішінде сөзі өтімді азамат болсын – бәріне де сын айтылады. Ол заңдылық. Ең бастысы – сол сыннан сабақ алу, шын ниетпен айтылған сынды қабылдай білу. Ал орынсыз, астары теріс сынға келгенде оған жүрек жүгіртудің қажеті жоқ деп ойлаймын. Себебі мұндай пікір адамның болмысына әсер етпейді. Ең маңыздысы – ішкі түйсіктің тазалығы, ойың мен сөзіңнің ақтығы. Егер жүрегіңмен дұрыс деп санаған жолың болса, соның нәтижесін уақыт пен Жаратқан Иенің әділетіне тапсырған жөн. Сын – пікір. Пікір – пікірталасқа бастайды. Ал пікірталас – кейде жаңа бір биікке жол ашады. Сол үшін де сынға сыни көзбен қарау керек, ренжігенмен емес, түсінумен қабылдау қажет», – дейді Бексұлтан Орынбасар.</blockquote>Бексұлтанның есімі бүгінгі таңда Сыр өңірі ғана емес, республикаға да танымал. Жас болса да, жан-жақты. Әр істің басынан Бексұлтанды кездестіреміз. Ақындық өнерімен қатар, жас келіндердің бетін ашып, қазақтың беташар салт-дәстүрінде де бой көрсетеді. Жалпы шабытты қайдан алады? «Шабыт – адамның ішкі шындығы мен көңілінің көркем көрінісі. Ол – жүректен бастау алып, қиялдың қиясынан келіп, сөзбен өрілетін орамды ой. Шабыт – тек қайғының да, қуаныштың да, намыстың да, жігердің де жемісі. Адам өзін-өзі алдауы мүмкін, бірақ жүрегін ешқашан алдай алмайды. Сондықтан нағыз шабыт – жүректен шығып, жүрекке жететін шын сөздің бастауы. Мен үшін шабыт – белгілі бір уақыттың, жағдайдың, не бір мезеттің жемісі емес. Ол кейде бір сәтте, күтпеген жағдайда келеді. Қайғырып отырғанда да, қуанып тұрғанда да оянады. Көңілдің тұңғиығынан туындайтын, еш өлшемге бағынбайтын тылсым құбылыс» – дейді Бексұлтан Орынбасар.Бексұлтанның мақсаты – қарсыласты жеңу емес. «Айтыс – өнер сайысы. Ал өнер сайысында жеңуді мақсат тұтып, өмірдегі сыйластыққа сызат түсіруің мүмкін. Сондықтан айтыста айтқан бір ауыз сөзім бір адамның жүрегінен орын алса, ой түйсе мен үшін нағыз жеңіс сол» деген ұстанымда. Жас ақынға шығармашылық шабыт тілейміз. Биік белестерді бағындырып, Қызылорданың ғана емес, Қазақстанның есімін бүкіл елге паш ете берсін деген тілектеміз.

Бексұлтан ОРЫНБАСАР: Бүгінгі айтыстың тынысы – бөлек, тынығы – ерек

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Арал аудан әкімдігінің мәжіліс залында аудан әкімі Аманжол Оңғарбаевтың төрағалығымен арнайы жиын өтіп, бірқатар маңызды мәселелер қаралды.Жиында Үкімет отырысында талқыланған трансшекаралық хабтарды дамыту мәселелері мен Қазақстан Республикасында қалдықтардың барлық түрлерін басқарудың 2026-2030 жылдарға арналған тұжырымдамасы күн тәртібіне қойылып, осы бағыттағы кемшіліктер мен олардың шешу жолдары жан-жақты қарастырылды.Алдымен теміржол және автожол бағыттары арқылы еліміздің экспорттық әлеуетін арттыру, сауда-экономикалық ынтымақтастықты дамыту бойынша жауапты сала басшыларымен нақты тапсырмалар пысықталды.Мемлекет басшысы биылғы Жолдауында «Қазақстан Еуразиядағы көлік хабы болуға тиіс» екенін атап өтіп, транзиттік дәліздердің стратегиялық маңызына тоқталған болатын. Солардың бірі – «Сексеуіл–Бейнеу» жолының құрылысын жеделдету тапсырмасы.Аудан әкімі аталған міндеттерді жүзеге асыру үшін облыстық басқармалармен және министрліктермен өзара тығыз байланыс орнату қажеттігін атап өтті.Сонымен қатар 14 желтоқсаннан бастап «Астана–Жезқазған» бағытындағы «Тальго» жүрдек пойызы Қызылорда қаласына дейін жүретіні айтылып, осы бағыттағы жол қауіпсіздігін қамтамасыз етуді жан-жақты қарастыру міндеттелді.Жиында қаралған екінші мәселе қоршаған ортаны қорғау, соның ішінде қатты тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеу жұмыстары. Құны 80,2 млн теңге болатын Арал қаласында қатты қалдықтарды сұрыптау кешенін салу жобасы «Жасыл Даму» АҚ-на ұсынылып, сараптамадан өткізілгені хабарланды. Аудан басшысы бұл жобаның тиімділігін мұқият зерделеп, толық сүйемелдеуді жауаптыларға тапсырды.Тазалық мәселесі де аудан әкімі назарынан тыс қалмады. Бұл бағыттағы жұмыстардың бірқатар кемшіліктері арнайы слайд арқылы көрсетіліп, өткен аптадағы сенбілікке салғырт қараған бірнеше мекеме басшыларына ескерту жасалды.Сонымен бірге ауданның макроэкономикалық көрсеткіштері бойынша да бірқатар олқылықтар атап өтіліп, жыл қорытындысында оң динамика қалыптастырудың маңыздылығы айтылды. Облыс әкімдігі бекіткен жоспарлар негізінде салалық көрсеткіштерді орындау және қорытынды жұмыстарға бақылауды күшейту тапсырылды.Жиын соңында аудан әкімі берілген тапсырмалардың уақытылы әрі толық орындалуы тиіс екенін ескертіп, әкімдік тарапынан бақылаудың тұрақты жүргізілетінін айтты.

Арал: Трансшекаралық хаб орнықты дамуға тиіс

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сығанақ қалашығы – Ұлы Жібек жолы бойындағы шаруашылығы мен әлеуметтік-экономикалық әлеуеті жоғары деңгейде дамыған атақты қалалардың бірі. Ақ Орда мемлекетінің, кейін Қазақ хандығының астанасы болған Сығанақ қалашығы жайлы тарихи деректер аз емес. Десе де ортағасырлық орданың ашылмаған сыры мен зерттелмеген тұстары әлі де көп. Ашық аспан астындағы мұражай жұмыстарын көпшілікке таныстырып, насихаттау мақсатында «Сығанақ тарихы» қоғамдық музейі мен Жаңақорған аудандық мәдениет бөлімінің ұйымдастыруымен көне қалашыққа танымдық экскурсия жасадық.Ғасырлардың куәсі болған Сығанақ қалашығы Жаңақорған ауданы, Сунақата ауылынан 2 шақырым қашықтықта орналасқан. Дешті даласының атақты хандары жерленген қасиетті һәм қастерлі өлкеде өткен маңызы мол танымдық шараны Жаңқорған ауданы әкімінің орынбасары Бектас Нұриддинов ашып, сөз сөйледі.<blockquote>– Бүгінгі Сығанақ қаласында ұйымдастырылып жатқан игі шараға Астана, Алматы, Шымкент, Түркістан, өзіміздің облыс орталығынан, басқа өңірлерден де арнайы делегациялар қатысып отыр. Бірнеше жыл бойы мемлекеттен тиісті қаражат бөлініп, Сығанақ қалашығына «Казрестоврация» мекемесінің мамандары қазба жұмыстарын ұйымдастырып, қаланың бұрынғы кейпін қалпына келтіруге жұмыс жасауда. Ақорда мемлекетінің, қазақ хандығының астанасы болған, Ұлы Жібек жолы бойынан орын тепкен, тарихи тағылымы мол, ортағасырлық Сығанақ қалашығының қазақ тарихында алатын орны ерекше, – деп атап өтті аудан әкімінің орынбасары.</blockquote>Шара барысында қалашық тарихын зерттеу мен дәріптеу мақсатында көптеген бастамалардың ұйытқысы әрі ұйымдастырушысы болып жүрген, «Сығанақ тарихы» музейінің негізін қалаушы Рысбек Амандықовқа Қызылорда облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы басшысының Алғыс хаты табыс етілді. Мәдени шара әрі қарай «Мирас» антреприза театрының ашық аспан астындағы «Сығанақ сыры» атты қойылымымен жалғасты.<blockquote>– Антреприза термині бір қойылым үшін әр театрдан жиналатын әртістер ұғымын білдіреді. Бұл 2017 жылы қойылған «Һиссамиддин һәм Сығанақ сыры» атты пьесадан үзінді. Яғни аты аталған пьесаның қысқа-нұсқа екі картинасы көрсетілді. Һисамиддин мен оның досы Қожа Ахмед Ясауи екеуі екі қалаға, яғни бірі Яссы қаласына, бірі Сығанақ қаласына келіп ислам дінін дәріптейді. Осындағы Дешті-Қыпшақ қағанатының билеушісі Қадыр Бөке Алып Қыранмен кездеседі. Хорезм шахының елшілері келіп, соғыс үндеуін де осы жерде тастайды. Қойылымда базар маңындағы көріністе Һиссамиддинді құлдар мен кедей жалшылардың қамқоршысы ретінде сомдаймыз, – дейді театр режиссеры Дінмұхамед Әбжаппаров.</blockquote>Қойылымға арнайы қос бірдей локация дайындалған. Олардың бірі қалашықтың сыртқы бөлігі базарды бейнелесе, ал қала ішіне хан ордасы тігіліп, сахналық безендірулер жасалған. Ғұлама Һиссамиддиннің ғұмырнамасынан үзінді қойылымды тамашалаған қонақтар ізінше «Орда Сығанақ» шипажайының екінші қабатында орналасқан «Сығанақ тарихы» музейімен танысып, көне қалашықтан табылған тарихи экспонаттарға таңданысын жасырмады.<blockquote>– 2014 жылдан бастап қалашықтың тарихын зерттей бастадым, тұтас қазақ хандығының астанасы болған орынға арналған музейдің жоқтығын түсіндім. 2003 жылдан бері қазба жұмыстары жүргізілуде. Сонда бұл жерден табылған дүниелер қайда кетіп жатыр? Неге сырбойылықтар осынау тарихи құнды жәдігерлерді өз көзімен көріп, сырын сезіне алмайды? Неге бүгінгі ұрпаққа соны ұсынбасқа? Осындай сұрақтар санамды сілкіп, жан жаққа хат жазып, іздене бастадым. Мемлекеттен тікелей қолдау болмағандықтан «Сығанақ тарихы» деген атаумен қоғамдық қорды ашып, кейіннен 2018 жылы Халықаралық музей күнінде жергілікті музейдің тұсауы кесілді. Мұндағы экспонаттардың көбі археологтардың қазба жұмыстарынан қалған қалдықтардан бастау алды. Қаншама дүние табылды. Бірақ бүтіндері қолды болып, кейбірі сатылып кетті. Тіпті, қазба жұмысын жүргізген археологтардың өздері қалтасына басты. Дегенмен жан жақтан іздеу жұмыстары жүргізіліп, қалашықтың өз заттарымен толықтырудамыз, – дейді музейдің негізін қалаушы Рысбек Амандықов.</blockquote>Шараға арнайы келіп қатысқан Қызылорда облыстық тарихи-өлкетану музейінің мамандары мен мұражай директорының орынбасары Жанар Ахметова тарихи қалашықтың табанынан табылған көне жәдігерлерді Сығанақтың өз мұражайына табыстады.<blockquote>– Бүгін облыстық тарихи-өлкетану музейі қорынан 2022 жылы Қожа Ахмет Ясауи атындағы университеттің археология ғылыми зерттеу институтының осы Сығанақ қалашығына жүргізген қазба жұмыстары барысында табылған артефактілерін осы «Сығанақ тарихы» музейіне әкеліп табыстап отырмыз. Олар X ғасырға тиесілі глазурленген қаптамалар, терракоталар, өрілген қабырғалардың бұрыштамалары секілді құнды дүниелер, – дейді Жанар Ахметова.</blockquote>Талайды тарихи деректерге қанық етіп, таным көкжиегін кеңейткен шараның шарықтау шегі белгілі драматург Сая Қасымбектің «Нұрнама» атты драма қойылымымен қорытындыланды. Аудан әкімінің орынбасары «Мирас» антреприза театрының режиссеры Дінмұхамед Әбжаппаров пен драматург Сая Қасымбекке аудан халқының атынан алғысын білдіріп, аудан әкімінің марапаты мен сый-сияпатын табыстады.Аружан ОРАЛБАЙФото: автордікі

Сығанақ – мыңжылдықтар қаласы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Арал ауданы әкімдігі жанындағы кәмелетке толмағандардың ісі және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияның кеңейтілген отырысы өтті. Отырысқа аудан әкімінің орынбасары, комиссия төрағасы Н.Бохаев төрағалық етті.Күн тәртібіне жоспарланған мәселелер бойынша бірқатар мекеме басшылары шақырылып, кәмелетке толмағандардың құқықтары мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған жұмыстар жан-жақты талқыланды. Барлық қабылданған шешімдер балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен олардың құқықтарын қорғауды көздейді.Отырыста, беймезгіл уақытта кәмелетке толмаған балалардың көшеде жүруіне жол бермеу, оларға темекі өнімдері мен алкогольдік ішімдіктердің сатылу жағдайларын болдырмау мақсатында түнгі рейдтік жұмыстарды күшейту қажеттілігі ерекше аталды.Сонымен бірге мектепішілік есепке алынған оқушылардың бос уақытын тиімді ұйымдастыру да күн тәртібіндегі маңызды мәселелердің бірі. Осыған орай оқушылардың спорт секцияларына, мәдени үйірмелерге және қосымша сабақтарға тұрақты қатысуын қамтамасыз ету мәселелері қозғалды.Комиссия төрағасы аудандық полиция бөлімі мен аудандық білім бөліміне алдағы уақытта кәмелетке толмаған оқушылар тарапынан қандай да бір құқық бұзушылық фактісі орвн алған жағдайда дереу комиссияға хабарлауды тапсырды. Бұл фактілер комиссия отырысында оқушы мен ата-анасының, мектеп әкімшілігінің қатысуымен қаралатынын және құқық бұзушылық дәлелденген жағдайда ата-анасының жұмыс орнына тиісті хат жолданатынын ескертті.Сондай-ақ осы тақырып төңірегінде тағы да комиссия отырысы өткізілді. Онда пиротехника заттардан келетін қауіптің алдын алу, мектептердегі интернет қауіпсіздігі және кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтар бойынша атқарылған шаралар жөнінде жауапты сала мамандары баяндама жасап, нақты көрсеткіштер мен проблемалық тұстар мәселесі&nbsp;талқыланған болатын.Отырыста сертификатталмаған пиротехникалық заттардың қауіптілігі мен заңсыз сату нүктелерін анықтау мақсатында рейдтерді күшейту, кәсіпкерлер мен тұрғындарға түсіндіру жұмыстарын жүргізу, мектептерде ақпараттық қауіпсіздік ережелерін түсіндіру, кибербуллингтің алдын алу және оқушылардың зиянды контенттерден қорғалуына қатысты тапсырмалар берілді. Сонымен қатар, алдағы мереке күндері тұрғындар арасында пиротехникалық заттарды қолдану жиілейтінін ескере отырып, сертификатталмаған өнімдердің таралуын болдырмау үшін рейдтік шараларды одан әрі күшейту міндеттелді.Сонымен бірге, полиция бөлімі тарапынан жыл басынан жүргізілген рейдтік іс-шаралар мен профилактикалық жұмыстардың нәтижесінде 872 әкімшілік құқық бұзушылық дерегі анықталғаны, мектептерде профилактикалық кездесулер саны артқаны және түнгі рейдтердің нәтижесі баяндалды. Сонымен қатар, жасөспірімдер арасындағы қылмыс тіркелмегені атап өтілді.Комиссия төрағасы Н.Бохаев барлық мекемелердің үйлесімді жұмысын ерекше атап өтіп, жасөспірімдер тәрбиесіне ата-аналарды белсенді тарту және әр салада профилактикалық шараларды күшейту мақсатында нақты тапсырмалар берді.

Архив