<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Қай мамандық та қадірлі, қастерлі. Елге қызмет көрсетудің осалы болмайды. Бәрі де жауапкершілік пен талапқа бағытталған. Мысалы, ұстаз жас өскінді тәрбие мен білімге баулыса, дәрігер дертке шипасын дарытады, емін береді. Құрылысшы зәулім ғимараттар тұрғызса, диқан дән сеуіп, елді астықпен асырайды. Осылайша әрі қарай да көптеген мамандықты тізбектей беруге болады. Бірақ осылардың бәрінің басын біріктіріп, ортақ арнаға тоғыстырып, елдегі хал-ахуалды жүйеге келтіріп отыратын ерекше мамандық иелері бар – ол мемлекеттік қызметші. Яғни елге адал қызмет ету, жайын жасау, жағдайымен санасу – осы мамандық иелерінің басты құзырына кіреді. Бүгінде салаға жастығы мен саналы өмірін арнаған аға-апаларымыз аз емес. Солардың бірі – Қармақшы ауданы, Дауылкөл ауылдық округі әкімі аппаратының бас маманы &nbsp;Сайлаукүл Балғожина. Ол &nbsp;38 жыл үздіксіз қызмет етіп келе жатқан мемлекеттік қызметші. &nbsp;"Дарақ бір жерден көктейді" дегендей, осынша уақыт абыройлы еңбек ету – адам бойынан ізгілікті, мамандыққа деген құрметті, ел-халыққа деген адал қызметті байқатса керек. Жуырда әпкеміз өзі ұзақ жылдар қызмет еткен ұжымы, ауылдастары мен сыйлас дос-жарандарының игі тілегі, зор &nbsp;қошеметімен зейнеткерлік демалысына шықты.&nbsp;Ауылдастары оның үнемі жұмыста талапшыл, бастаған ісіне сергек қарап, соңына дейін жеткізе білетін, әрбір ісінен үлгі алуға тұрарлық, әсіресе мемлекеттік қызметте жүрген жастарға ол кісінің еңбек жолы өнеге екенін марқая айтады. Енді білікті маманның өмір жолына тоқталып өтсек, ол 1963 жылы жүз шайырдың құтты мекені болған Тұрмағамбет ауылында дүниеге келген. Орта мектепті бітірген соң Қызылордадағы Н.Гоголь атындағы Қызылорда педагогикалық институтына оқуға түсіп, оны «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәнінің мұғалімі мамандығы бойынша бітіріп шыққан. 1984 жылы ауыл орталығындағы №29 мектепке бастауыш сынып мұғалімі, аға тәлімгер болып жұмысқа орналасып, 2 жыл ұстаздық етсе, 1986 жылы Дауылкөл ауылдық кеңесі атқару комитетінің хатшылығына сайланбалы жолмен тағайындалған. Міне, сол жылдан бері үздіксіз қазірге дейін осы қызметті абыроймен атқарып, зейнет жасына жетіп отыр. Ол қызмет атқарған уақытында ел-халықпен тығыз байланыста болып, ауылдың әлеуметтік-экономикалық &nbsp;дамуына үлесін қосты. Елді мекеннің қоғамдық-саяси өміріне жанашыр ретінде белсене араласты. Қызметін адал атқарып, тұрғындардың құрметіне бөленді.&nbsp;С.Балғожинаның зейнеткерлік демалысына шығуға арналған мерекелік іс-шара Дауылкөл ауылдық мәдениет үйінде өтті. Онда ауылдық округтің әкімі Мұрат Алдамұратов сөз сөйлеп, аудан әкімінің Құттықтау хатын оқып берді. Сонымен қатар "Тұрмағамбет" ЖШС директоры Нұржан Пірмантаев, ауылдық ардагерлер кеңесінің төрағасы Жарылқасын Дәулетов, құрбысы Бердігүл Райымбаева, сыныптасы Клара Қожабаева және ауылдық округтердегі әріптестері жылы лебіздерін жеткізді. Одан бөлек, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, ақын Үрліхан Өңдібаева, ақын ұстаз Зарипа Тасымова жырдан шашу шашты. Мәдениет саласының ардагері Зәуре Кәрібаева тамылжыта ән салса, &nbsp; ауылдық жыраулар үйірмесінің үйірме мүшелері жиналған көпшілікті өздерінің өнеріне тәнті етті. &nbsp;Сайлаукүл Балғожина жары Айтмағамбет Нұрымбаевпен бірге отбасында ұл-қызынан тараған немерелерінің қызық-қуанышына бөленіп отырған бақытты жандар. Қыздары Гүлнұр мұғалім болса, ұлдары Алмас ана жолын қуған мемлекеттік қызметкер.

Мемлекеттік қызмет – абыройлы міндет

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Адам баласын еңбектің шығармайтын белесі болмайды. Бұл өмірдің өзгермейтін заңдылығы, бұлжымас қағидасы. Бұған дейін де осылай жол салынған, және ол солай кете бермек. Білім мен білік қатар өрбіген жерде, қоғам дамып, алға басады. Жаңарулар мен жаңғырулар пайда болып, елдің өмірінде көптеген алғы істер орын алады. Жүрегі елім деп соққан талайдың бақыты алға озып, еңбегі көрінетін де, халқынан әділ бағасын алатын да – осы &nbsp;тұс. Міне, біз бүгін қаламымызға ақау етіп отырған тұлғамыз қарапайым еңбекпен өсіп-өніп, білім-білігінің, адамгершілігінің арқасында атқа қонып, төрге озған азамат – Әлімбай Білжанов.&nbsp;Әлекең Жосалы кентінің іргесінде жатқан Иіркөл ауылының тумасы. Осындағы №106 сегізжылдық мектептің 1-сыныбына барып, орта білімді Дүр Оңғардағы №107 мектепте алады. Мектеп қабырғасында жүріп-ақ өзінің қағілез мінезімен айналасын баурап алған оқушы Әлімбайдың кітапқа деген қызығушылығы сол кезден басталған-ды. Оның білімге деген ұмтылысы қалаға қарай басын бұрып, ынтықтырды да тұрды. Ондағы мақсат – жоғары білім алып, маман атану болатын. Оның бұл арман-аңсары алдамады да. Мектептен алған білімін жетілдіре түсіп, Алматы қайдасың деп тартып тұрды.Бағыты – Қазақтың Еңбек Қызыл Ту орденді ауылшаруашылық институты. Емтихандарды ойдағыдай тапсырған ауылдың қара домалақ баласы республиканың түкпір-түкпірінен жиналған бозбала, бойжеткендердің ортасынан бір-ақ шығып, студент атанып шыға келді. Институттың "Ауыл шаруашылығын механикаландыру" факультетінен "Инженер-механик" мамандығы бойынша қолына диплом алып, еңбек жолына түседі.&nbsp; Жоғары оқу орнындағы әскери кафедраны қоса бітіргендіктен ол 1983 жылы Талдықорған қаласы жанындағы Еркін қыстағында 2 айлық &nbsp;әскери дайындықтан өтеді. Осы жылы ҚазКСР ауылшаруашылығы министрлігінің жолдамасымен Жаңақорған ауданына жіберіліп, сондағы "Госкомсельхозтехника" бірлестігіне жөндеуші болып жұмысқа орналасады.&nbsp;Дегенмен, 1984 жылы жанұя жағдайына байланысты туған жеріне келіп, ауданның Жосалы кеңшарына автогараж меңгерушісі қызметіне қабылданады. Бір ескерерлігі, ол уақытта қазіргідей емен де семен институт бітіріп келіп жатқан мамандар болмайтын. Екі-үш диплом түгілі бір жоғары оқу орнына түсіп, оны бітіріп шығудың өзі үлкен беделге саналтын. Оқуға түсу де кез келгеннің маңдайына біте бермейтін бақ десек, қате болмас. Оны бүгінгі аға буын өкілдері жақсы біледі.&nbsp;Ауылға келіп қызмет істеп жатқан жас жігіт өзінің өмірлік серігін кездестіріп, 1986 жылы отбасын құрды. Сөйтіп жүріп Қызылордадағы облыстық агроөнеркәсіп комитетіне қарасты механикаландыру бөлімінің "Транспорт және тасымалдау" тобына жол қауіпсіздігі инженері болып қызметке орналасады. Екі жылдан соң топтың "Казагропромтранс" өндірістік бірлестігіне өтуіне орай сонда теміржол жүк тасымалы және 2-ші дәрежелі жол қауіпсіздігі инженері болып қызметін жалғастырады. &nbsp;Осыған дейін еңбек жолында бірқатар тәжірибе жинап, біліктілігін таныта білген азаматтың іскерлігі басшылық тараптардың ауызында жүрген. 1989 жылы Жосалы кеңшары дирекциясының шақыртуымен облыстық агропромкомитеттің жолдамасымен кеңшарға қызмет ауыстырады. Ол осында 1990-1996 жылдар аралығында жауапкершілігі жоғары бас инженер-механик болып &nbsp;талмай, шаршамай еңбек етті. 1996 жылы жанұя жағдайына байланысты &nbsp;Иіркөл ауылына ауысып, шаруашылықта техника қауіпсіздігі инженері қызметін шаруашылық тарағанша атқарды.&nbsp;Мұнан соң Әлекеңнің қызмет сапары ел басқару ісімен тығыз байланысты. Үш ауылдық округтің тізгіні сеніп, тапсырылып, небір ұйқысыз күндер мен түндерді өткізді. Және ол сенімді ақтады да. 2007 жылдан басталған ауыл әкімінің қызметін бүгінгі күнге дейін абыроймен алып келді. Атап айтқанда, Иіркөл, Қармақшы және Төребай би ауылдарын басқарып, елден алғыс алған жайы бар. Қазақ халқында "Алғыс алған арымайды" деген қанатты сөз бар. Қай қызметті атқарса да алдымен ауылдың ақсақал-қарасақалдарымен ақылдасып, іс бастайтын басшының бәлки, көпшілдігі, кез келген жанмен тіл табыса білетіні осы бір жүгі ауыр қызметтерді атқарып, абырой биігінен көрінуінің қыры мен сыры да осында жатқандай көрінеді. &nbsp;Әлімбай ағамыз бастаған ісін соңына дейін апаратын, қашан да ойын ашық та тура айта білетін, елдің де, жердің де ау-жайын біркісідей меңгерген қарым-қабілетімен ерекшеленетін азамат екенін өзі басқарған ауыл халқы мен ұжымы жақсы біледі. Алпыстың үшін толтырып отырған ағамыз қазіргі таңда көпшіліктің құрметімен зейнеткерлік демалысына шығуда. Әлімбай Махмұтұлы жайында замандастарының да айтар жылы лебізі жетерлік.&nbsp;<blockquote>– Әлекеңді 2003 жылдан бері қызмет бабымен жақсы танимын. 2007 жылы Иіркөл ауылының әкімі кезінен бастап жеке басымыз ғана емес, отбасымызбен де жақын араласа бастадық. Ол кісінің ең мықты жері – азаматкершілігі. Өте білімді, сауатты. Ойын бүкпей айта алады. Жұмысына адал, ісі таза. Нағыз мемлекеттік қызметкер десек артық емес. Осы уақытқа дейін 3 ауылдық округтің әкімі болып халыққа абыроймен қызмет етті. Үлкенге де, кішіге де иіліп құрмет жасай біледі. Аталарды, аналарды сыйлай алады. Ұрпағын жақсы тәрбиелеп отыр. Балаларының бәрі алтын асықтай, тәлім-тәрбиелі. Жан-жары Роза Мұқамеджанқызы білім саласының маманы, білікті мұғалім. Туған ағамдай болып кеткен ағамыз. Жалғыз маған ғана емес, біз секілді көптеген азаматтың біразын өзінің қанатының астына алып, қамқорлық жасап жүреді. Атжолын көрсетіп, ақылын айта алатын үлкен жүректі азамат. Ең бастысы – барған жерлерінде қай ауылда қызмет жасамасын, сол ауылда шиеленісті де күрделі мәселелердің түйінін тарқатып, елдің дамуына, ауызбірлігіне қызмет жасады. Сол халыққа қолынан келгенше көмегін берді. Әкіммін деп шіреніп тұрған емес. &nbsp;Галстугімен, кеңсе киімімен істелініп жатқан жұмыс бітпей жатса, майға да, суға да, отқа да кіріп кетіп, елмен бірдей терін төгіп жұмыс істеген азамат, мінекей зейнет демалысына шығып жатыр екен. Осындай құрметке бөленіп отыр. Сондықтан да біздің білдіретін лебізіміз – алдағы уақытта осы елдің бір беделді ақсақалы, әлде де ел-халықтың бірлігіне, дамуына өзінің сүбелі үлесін, ақыл-парасатын қосатын тұтқасы, сондай бір сыйлы, құрметті елағасы болатынына сенеміз. Мемлекеттік қызметте ізінен еріп келе жатқан жастар осы кісіден үлгі алса болады деген тілегімізді жеткізгім келеді, – дейді замандасы Орынбек Жұмағалиұлы жүрекжарды тілегін жеткізе.</blockquote>"Әрбір сыйлы азаматтың артында адал да жанашыр жары тұрады" дейді дана халқымыз. Әлімбай ағамыздың үйге алаңдамай, қызмет етіп, қонағын құдайдай күтіп алатын отанасы Роза Есетованың да еңбегі зор. &nbsp;Олар бүгінде 5 бала тәрбиелеп отырған бақытты жандар.

Халық игілігіне қызмет қылған әкім

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; &nbsp;Жаңақорған ауданында ресми тіркелген аң шаруашылығы жоқ. Сыр мен Қаратау бөктерінен қоян, түлкі, қарсақ, тағы басқа аңдар өреді. Қаратау маңындағы жекеге өткен жерлердің иелері қоршап алып, жерге иелік етуде. Қорықшылар тек ерекше қорғалатын аумақтағы аң-құстарға жауапты. Әкімшіліктің немесе шаруа қожалығы жеріндегі дала жануарлары сол шаруа қожалықтарының иелігіне жатпайды. Шаруа қожалықтары да өз жеріндегі аң-құстарды рұқсатсыз ата алмайды. Талапқа сай жылына жүз қоянға дейін атуға жолдама беріледі.Бұл туралы Жаңақорған ауданы орман қорғау және күзету жөніндегі инженер Бақытжан Исматов былай дейді:<blockquote>– Ауданда арнайы жолдаманы &nbsp;келіп аулаушылардың қатары аз. Қазір бұрынғыдай емес, бей-берекет аңға шығу азайды. Егер жоғарыдағыдай талаптарды орындап, аулаушылар келіп жатса, бес қорықшымыз бар. Күзде үйрек, қаз, қасқалдақ, құр, шалшықшы аулау мерзімі 6 қыркүйектен 30 қарашаға дейін, ал шілге 6 қыркүйектен 15 қарашаға дейін мерзім белгіленген, – дейді орман қорғау және күзету жөніндегі инженер Бақытжан Исматов.&nbsp;</blockquote>Аңшылық талап-ережесіне сай, тұяқты жануарлардың аталығына жылда 1 тамыздан 31 желтоқсанға дейін, қабанға 6 қыркүйектен 31 желтоқсанға дейін рұқсат етілген. Қыста қоян, түлкі, қарсақ, күзен аулау 1 қарашадан бастап ақпан айының ортасына дейін жалғасады. Облыс аумағында сүтқоректілердің 62 және құстардың 214 түрі мекендейді. Олардың ішінде 35 сүтқоректі мен құстың 80 түрі аңшылық-кәсіптік бағыттарға жатады. Ал аңның 10 түрі мен 35 құс «Қызыл кітапқа» енген.Технология дамыған сайын табиғатты қорғау өзекті тақырыпқа айналып келеді. Тарихтың тереңіне үңілсек, ХХ ғасырдың алғашқы жартысындағы қолдан жасалған аштық пен қуғынсүргін, одан кейінгі тың және тыңайған жерлерді игеру мен ядролық сынақ алаңдарының жергілікті халықтың өсіп-өркендеуін қаншалықты тежегенін аңғару қиын емес. Сыр өңірінде ғана мекендеген керқұлан, аққұлан, тарпаң, жолбарыстан қалай айырылғанымызды ғалымдардың еңбегінен ғана оқыпбіліп жүрміз.Саны азайған, тіпті тұқымы мүлде жойылудың алдында тұрған жан-жануарларымыз бен өсімдіктеріміз туралы түсінігіміз де аз. «Қызыл кітапқа» енген қазынамыздың қадіріне кім жетті? Аймаққа ғана тән ландшафттың тағдырына тұрғындар алаңдай ма? Ашкөздік танытып жүрген жерлестерге қандай шара көруге болады? Алдымен осы сұрақтарға жауап іздеген едік. Браконьер деген кім? Осы сөздің түп-төркінін ақтармақ мақсатта «ҚазАқпарат» баспасынан жарық көрген экология саласына арналған 17-томында браконьер – қаскөй, браконьерство – қаскөйлік деп аударылыпты. Кейін 2002 жылы «Мектеп» баспасынан жарық көрген «Экология және табиғат қорғау» деп аталатын кітапта: қаскөйлік (браконьерства) – аң аулау, балық аулау ережесін және жануарлар әлемін қорғау туралы заңның талаптарын бұзып, жабайы жануарларды аулау немесе жою деп көрсетіліпті. Міне, осы нұсқа тура мағынаға жақын деуге болады. Әйтсе де, барконьер сөзінің әлі күнге дейін қазақы баламасын қолданысқа енгізе алмай келеміз. Тіл жанашыры ретінде осы сөзді әріден зерттеп көрдік. Шынында да француздың «braconnier» деген сөзінен шыққан бұл термин жабайы жан-жануарлар мен өсімдіктерді заңсыз аулап, өндіруге қатысты ұғымды білдіріп тұр емес пе? Тақырыпты терминнің айналасында емес, браконьерлікпен күреске арнағанды жөн көріп отырмын. Заңсыз аңшылықпен айналысқандарға қылмыстық кодекстің 337 бабы мен заңсыз балық аулау ҚК 335-бабы қылмыстық теріс қылық ретінде емес орташа ауырлықтағы қылмыс қатарында, ол үшін 4 жылға дейін бостандығынан айыру жазасы бар. Сондай-ақ топпен жүріп заңсыз аң аулаушылардың ісі ауыр қылмыстар қатарына өтіп, 6 жылдан 1 жылға дейінгі аралықта бостандығынан айыру жазасының белгіленуі де табиғатты қорғауға серпін берер деген үміт бар. Табиғат инспекторларына бағынбау, өміріне қауіп төндіру енді полиция қызметкерлері мен арнайы мемлекеттік орган, әскери қызметкерге қарсы келумен пара-пар.&nbsp;Жасыратыны жоқ, табиғат байлығын қорғауға жауапты комитеттер соңғы ширек ғасырда жиі ауысты. Тарқатып айтсақ, бірнеше жыл қоршаған ортаны қорғау министрлігіне, одан соң, қоршаған орта және су ресурстары министрлігіне, бірде Ауыл шаруашылығы министрлігіне, арасында табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігіне, бірде ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің құзырына қарады. Тұрақтылық болмай, басымдыққа жеткілікті деңгейде мән берілмегендіктен бұл уақытта саладағы түйткілді мәселелер бұрынғыдан қордалып, салмақтана түсті. Кімге қараса да, жыл сайын табиғатты қорғау бағытында мемлекет тарапынан қолдау жоғары деңгейде жүрді. Мәселен, маусымдық рейдтер, ландшафтарды қорғауға субсидиядан бастап, дариядан тасып-төгілген қайрандардағы балық шабақтарын құтқару үшін жыл сайын қомақты қаражат бөлініп келеді. Сонда да табиғатымыз көркеюдің орнына сұрықсызданып бара жатқандай. Неге? Оған басты себеп – ашкөздік ғана секілді.<blockquote>«Дәніккеннен құныққан жаман» дегендей, аңшылықпен тек әуестік үшін айналысып, ондағы ереже мен тәртіпке мойынсұнбай ашкөздікпен табиғатқа залал келтірушілер тіпті аңқұс пен өсімдікті былай қойып, оны қорғаушыларға қару кезенетін жағдайға жеттік. Онсыз да материалдықтехникалық қамтамасыз етілу жағынан артта қалып, мардымсыз жалақыны місе тұтып жүрген орманшы, қорықшы, инспектор қауымды мазақ қылушылар тіпті қорқытып-үркіткеніне көнбей, қарсылық көрсеткен жағдайда өлтіріп кетуден де тартынбайтынын естіп жүрміз. Қоғамдағы түйіткілді мәселе төңірегінде Президент Қасым-Жомарт Кемелұлы «Соңғы уақытта болған қайғылы оқиғалар ұйымдасқан қылмыстың тағы бір түрі – браконьерлік мәселесінің бетпердесін ашты. Бүгінде браконьерлер сақадай-сай жабдықталып, қаруланған және өздерінің жазалана қоймайтынына сенімді секілді. Өткен жылдың өзінде жануарлар әлемін қорғап жүрген екі инспектор браконьерлердің қолынан қаза тапқаны осы мәселенің бір ұшын шығарғандай болды. Бұл бірінші рет орын алған жағдай емес, бұл істің тамыры тереңге жайылған, соның ішінде бұл құқық қорғау органдарының салғырттығынан болып отыр. Олар ұлттық байлығымыз – табиғатымызға аяусыздықпен қарап, орны толмас зиянын келтіруде» деп сөзін шегелеген еді. Өзгені сөз етпегенде өз ауданымызда аң-құс ату мен балық аулауды жыл он екі ай кәсіп етушілер көп. Соның салдарынан Қаратау мен Сыр өзені маңында қоян, түлкі, борсық саны азайған. Мұны зерттеп жүрген ғалым, «Кондратов тәжiрибе көрсететін орман тұқымбағы» ЖШС директоры Аманжол Кекілбаев әлеуметтік зерттеуінде былай деген еді: «Сырдария мен Қаратау аралығында он жылда бір рет Андров тәжірибесіне сай сынама жасалып келеді. Сол сынама нәтижесі соңғы жылдарда сұр қоян, борсық, түлкі түспеді. Бұл табиғат байлықтарының күрт азайып бара жатқанын аңғартады» депті.</blockquote>Мұны жергілікті саятшы, ел ағасы Ерболат Әлиев те құптады. Тоғайда толып жүретін қоянқабыландар соңғы уақытта көзге түсе бермейтінін әңгіме еткені бар еді. Түлкіден тымақ, ішік пішіп, кәдеге жарататын Күмісай Ысқаққызы да соңғы жылдары түлкі терісін табу мүмкін еместігін, соған байланысты кәсібі тоқтап қалғанын айтты. Пікір білдірушілер арасында еңбек ардагері Сергей Якуповтың сөзі үлкен ой салды.<blockquote>&nbsp;– Жаңақорғанға көшіп келгенімде тұрғылықты халық аңшылық пен балық аулау кәсібін мүлде білмейтін еді. Көбісіне өзім үйреткенмін. Қазір арада елу жыл өткенде ойланып қарасам, бізден асып түсіп, қырып-жоюдан көш бастап тұр. Әр жаратылыстың қанын мойынға жүктеу нағыз қаскөйден шығады деп санаймын. Аң мен құстың төлдейтін мезгілін өткізіп, арнайы уақытта саятшылық етуді ұмытты. Табиғат талан-таражға төзбейді, сондықтан болар, экологиялық ахуал да, ауа райы да ауыспалы-құбылмалы болып жатыр деп ойлаймын, – деді ардагер. Балық аулауды бала күннен кәсіп еткен Бақыт Ырысбек көлдерде балықтарды тоқпен соғып, қырып салушыларды сынап, өз пікірін жеткізді. – Балықтың уылдырық шашатын уақытында да өзен-көл жағалап, балықтар әлемін жойып жатқандарға наразымын. Тоқ соққанда бүкіл судағы тіршілік жойылып, өлі әлемге айналады. Ірілерін сорттап алып, майда шабағын шашып кететін жағдайлар көп. Соңы өзен-көлдің суы ластанып, экологиялық апатқа әкелуде. Осындай қаскөйлерге қоғам болып қарсылық білдірмесек, алдағы он жылда балық та көзден бұлбұлдай ұшары анық, – деді жанашыр азамат. Еңбек жолында табиғатты қорғау ісімен етене болған, түрлі салада тәжірибе жинақтаған заңгер Әбдімәулен Сабырханов та әлеуметтік желіде үн қатты.</blockquote>– Кім көрінген қар жауды деп қансонарға шыға берсе, Сыр табиғатынан не қалады? Ата-дәстүріміздегі саятшылық мәдениетті бойға сіңірмей, табиғатты сүюді қалыптастырмай бұл ашкөздіктен арылмаспыз. Әр тіршілік иесінің киесі, наласы, сұрауы бар. Ата-бабалардан аманат болған сұлу табиғатты келешек ұрпаққа жеткізу әрбіріміздің адамзаттық борышымыз, – дейді ол. Осы тақырыпта сөз еткен Құмсахаба мешітінің имамы Ержан Сейітжаппаров:<blockquote>«Әріден әпсананы қозғасақ, табиғат пен адамның арасындағы байланыс құдіретті күштің барын сезесіз. Табиғатқа жанашырлық танытпаған елдің болашағы бұлыңғыр екені даусыз. «Тұздыкөл» туралы аңыз әңгіменің желісі тұмса табиғатқа жасалған қастықтың соңы тұтас бір елдің құлдырап, жер бетінен жойылуына себеп болады. Кезінде жер жаһанға әмірі жүрген елдің орны бір сәтте-ақ тұзы бұрқыраған қара сорға айналуынан-ақ туған жерге әр адамзат махаббат мейірімін төгуі қажет екенін аңғарасыз», – деп түйді ойын.</blockquote>Біз де әпсанамен мақаланы түйіндеуді жөн көрдік.Фото: Нұрболат Нұржаубай

Жаңақорғанда жылына 100  қоянға дейін атуға жолдама беріледі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Халыққа арналған жаңа тұрғын үй бағдарламасы, наурыздағы ҰБТ, блогерлердің жарнамасы, ауыр жүк көліктеріне шектеу – осы және өзге де өзгерістер туралы <a href="https://sputnik.kz/">Sputnik Қазақстан</a> сайты жариялады.&nbsp;<h3 style="margin-left:0px;">Қазақстан бірыңғай уақытқа ауысты</h3>Бүгіннен бастап бүкіл ел UTC+5 уақыт белдеуіне көшті. Осылайша республиканың 20 өңірінде <a href="https://sputnik.kz/20240229/sagat-auysady-qazaqstandyqtar-ne-isteui-kerek-42563949.html">уақыт теңесті.</a>Астана, Алматы, Шымкент қалалары мен Ақмола, Алматы, Жамбыл, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Түркістан, Шығыс Қазақстан, Абай, Жетісу, Ұлытау облыстары 1 наурызға қараған түні жергілікті уақытты 1 сағатқа артқа жылжытты.Ғалымдардың сөзіне сенсек, UTC+6 уақыт белдеуі табиғи күн уақытына сәйкес келмейді. Адам денсаулығы үшін күн сәулесіне, яғни табиғи уақытқа барынша жақын тұрақты уақыт белдеуін қолданған дұрыс.<h3 style="margin-left:0px;">"Отау" бағдарламасы</h3>1 наурыздан бастап Қазақстанда "Отау" <a href="https://sputnik.kz/20240216/otbasy-bank-zhana-turgyn-uy-bagdarlamasyn-iske-qosady-42339722.html">бағдарламасы іске қосылады</a>. Оған Отбасы банк салымшылары, оның ішінде тұрғын үй кезегінде тұрған азаматтар қатыса алады. Қатысушылардың жас аралығы – 18 бен 63 жас.Өтінім берген кезде депозитте жиналған сома 1 млн теңгеден кем болмауға тиіс."Отау" бағдарламасының шарттары:алғашқы жарна – 20%-дан басталады;жылдық мөлшерлеме – 9% (ЖТСМ 9,2% бастап).несие мерзімі – 19 жылға дейін.Бағдарламаға қатысуға өтінішті 30 сәуірге дейін Баспана маркет (otbasybank.kz) порталында беруге болады.Өтінім беру уақыты аяқталғаннан кейін otbasybank.kz сайтында қатысушылар тізімі автоматты түрде жасақталады. Оған ең көп ұпай жинағандар кіреді.<h3 style="margin-left:0px;">Блогерлер жарнаманы таңбалауға міндеттеледі</h3>2 наурыздан бастап блогерлер онлайн жарнамаға белгі қоюға міндетті болады.Онлайн-жарнаманы таңбалау ережелерін бекітетін бұйрық "Әділет" порталында жарияланған болатын. Ережеге сәйкес инфлюенсерлер (блогерлер) коммерциялық немесе шарттық негізде орналастыратын онлайн-жарнаманы таңбалауға тиіс. Олар жарияланым басында немесе соңында онлайн ортада белсенді қолданылатын төмендегідей тұжырымдардың бірін көрсету керек: "жарнама", "жарнамалық материал", "серіктестік материал", "демеушілік материал", "жарнама құқығында","демеушімен төленген", "PR құқығында".Әлеуметтік жарнаманы (қайырымдылық және коммерциялық емес сипаттағы басқа да қоғамдық пайдалы мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған) және жедел хабар алмасу қызметтерінде (мессенджерлер) жарияланатын жарнаманы арнайы белгілеудің қажеті жоқ.Естеріңізге сала кетейік, былтыр шілде айында президент "Онлайн-платформалар және онлайн-жарнама туралы" заңға қол қойды. Заң Қазақстанда қауіпсіз онлайн орта құруға бағытталған.<h3 style="margin-left:0px;">Наурыздағы ҰБТ</h3>Наурыз айында өтетін ҰБТ-ға қатысу үшін өтініш қабылдау 10 наурызда аяқталады. ҰБТ-ға тіркелу Ұлттық тестілеу орталығының app.testcenter.kz. сайтында немесе UTO қосымшасы арқылы жүргізіліп жатыр.Тестілеудің өзі 1-31 наурыз аралығында өтеді.Наурыздағы ҰБТ-ға шартты түрде ақылы негізде күндізгі оқу нысаны бойынша жоғары оқу орындарына қабылданған, өткен жылғы мектеп және колледж түлектері, Қазақстан азаматы емес ұлты қазақ тұлғалар, сондай-ақ мектеп бітіретін түлектер жоғары оқу орындарына ақылы негізде түсу үшін қатысады.Қатысушылар тестілеу өткізілетін орынды, күнді және уақытты өздері таңдайды.<h3 style="margin-left:0px;">Әуе рейстері</h3>Қазақстандық Qazaq Air әуе компаниясы 15 наурыздан Түркістаннан Самарқанға ұша бастайды.Рейстер аптасына екі рет – жұма және жексенбі күндері орындалады. Жолаушылар De-Havilland Dash 8-Q400 типті ұшақтармен тасымалданады.Рейстер санының көбеюі Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы сауда-экономикалық, іскерлік, инвестициялық және туристік ынтымақтастықты одан әрі дамытуға ықпал етеді деп күтілуде.<h3 style="margin-left:0px;">Ауыр жүк көліктері үшін шектеу енгізіледі</h3>1 наурыздан бастап Қазақстанның сегіз өңірінде ауыр жүк көліктерінің қозғалысына шектеу енгізіледі. Бұл жыл сайын көктем мезгілінде қолға алынатын шара.Республикалық маңызы бар жолдарды қыстан кейін сақтау және күтіп ұстау үшін бір оське жүктемесі 8 тоннадан асатын автокөліктердің қозғалысы уақытша шектеледі. Атап айтқанда, Алматы, Атырау, Жамбыл, Ұлытау, Қызылорда, Маңғыстау, Жетісу және Түркістан облыстары "Бесінші жол-климаттық аймаққа" кіреді. Шектеу шаралары 1 сәуірге дейін қолданылады.Дәл осындай шектеулер 23 наурыз бен 1 мамыр аралығында Ақмола, Ақтөбе, Абай, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстарында да енгізіледі.Алайда жүктерді және жолаушыларды халықаралық тасымалдауды жүзеге асыратын, төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі іс-шараларға тартылған, зардап шеккендерге гуманитарлық көмек, азық-түлік, багаж, дәрі-дәрмек тасымалдайтын, сондай-ақ жол-құрылыс жұмыстарымен айналысатын автокөліктерге бұл шектеу қолданылмайды.<h3 style="margin-left:0px;">Шекарадағы өткізу бекеттерінің жұмыс режимі өзгереді</h3>Елдің барлық аумағы бірыңғай уақыт белдеуіне ауысуына байланысты шекарадағы автомобиль өткізу пунктерінің жұмыс регламентіне өзгерістер енгізілді.2024 жылғы 1 наурыздан бастап мына өткізу бекеттері сағат 07.00-ден 19.00-ге дейін жұмыс істейді.Ресей Федерациясымен:"Найза", Павлодар облысы"Қоянбай", Абай облысы"Байтанат", Абай облысы.Қытаймен:"Нұр Жолы", Алматы облысы"Достық", Алматы облысы"Қолжат", Алматы облысы"Бақты", Шығыс Қазақстан облысы"Майқапшағай", Шығыс Қазақстан облысы.Қырғыз Республикасымен:"Кеген", Алматы облысы.<h3 style="margin-left:0px;">Рамазан айы басталады</h3>Биыл қасиетті Рамазан айы 11 наурызда басталады.Шариғат бойынша балиғат жасына келген, ақыл-есі дұрыс әрбір мұсылманға Рамазан айында ораза ұстау – парыз. Алайда қасиетті айда ораза тұтуды кей жандарға кейінге қалдыруға рұқсат етіледі. Олар: жолаушылар; науқас адамдар; жүкті немесе омырауда баласы бар әйелдер.Қадір түні 5-нен 6 сәуірге қараған түнге түсіп тұр.Барша мұсылман үшін оразаның аяқталғанын білдіретін ұлық мейрам Ораза айт 10 сәуірде болады.Фото: Нұрболат Нұржаубай

Қазақстанда 1 наурыздан бастап не өзгереді?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қыздың тәрбиесіне қатты көңіл бөлген қазақ халқымыз «Ұлыңды бөтен үйден тойдырма, Қызыңды бөтен үйге қондырма» деп тәмсілдеген. Алайда бұл сөздің де қадірі мен қасиетінің кетіп бара жатқанын жасыруға келмес. Қазақтың қаракөз қыздарының ардан аттап, ұятты ұмыт қалдыруына ешқашанда жол бермеуіміз керек. Тиісінше оған бәріміздің жауапты екеніміз қаперде болсын.Осыдан 10 жылға кері шегініп, сол кездегі оқушылардың образын көз алдымызға елестетейікші. Қос бұрымға жарасқан ақ бантик, ақ фартук немесе тізеден төмен түсетін белдемше оқушылардың оқушы екенін айқындап тұратын еді. Талап та, тәртіп те қатаң болатын. Оған дәлел әр дүйсенбі сайын 5-11 сынып оқушылары сап түзеп, жиын (линейка) өткізетін. Онда апта бойы кеткен кемшілік көпшіліктің көзінше айтылып, сынға алынатын. Кезекші болған сынып сабақтан кешіккен, тырнағы мен шашы өскен, бантик тақпаған, екілік алған оқушылардың тізімін тізбектей жазып жүретін. Аптасына 2 рет мектеп оқушыларының тазалығын, формасын тексеретін-ді. Қала берді айына 1 рет қыздар жиналысы өтіп, онда қыздың ар-ұяты мен абыройы, тектілігі турасында сөз қозғалатын. Мектеп мұғалімі ортаға шығып: «Кімде-кім тізеден жоғары белдемше киіп, шашын жайып білім аламын деп мектепке келсе, ол адамға білім есігі жабылады. Сонымен қатар қыз балалар биік өкшелі аяқ киім киіп келсеңіздер, сіздерге басқаша жаза қолданатын боламыз. «Қыздар жиынында» бұл мәселе ата-аналарыңыздың алдында қаралатын болады. Ұстаздар қауымы әрбір оқушының тәртібі мен үстіне киген киіміне сіздер жауап бересіздер» дейтін еді. Мұғалімнің осы бірауыз сөзі қанша жыл өтсе де біздің есімізде әлі күнге дейін сақталып қалыпты. Сол сәт кеше ғана болғандай. Ол кезде ұстаз беделі осындайымен де биік болатын. Ал қазір ұстаз қайсы, оқушы қайсы, ажырата алмайтын күйге ендік. Себеп неде?ЕТЕГІ ҚЫСҚАҒА ЕКІНІҢ БІРІ ҚҰМАРЕңсеміз төмен түсіп тұрып, амалсыздан айтуға мәжбүрміз. Алайда&nbsp;«Айтпасаң сөздің атасы өледі»&nbsp;емес пе? Ақиқатында білім ошағында тәртіпке бағынып, ережені сақтап, соған сай киініп жүрген оқушыны кезіктіру қиын. Әрине, көпке топырақ шашудан аулақпыз. Дегенмен, қазіргі таңда мұғалім мен оқушыны ажырату да мәселе. Классикалық үлгідегі киімнің өзі көңіл көншітпейді. Ұлдар кәрістің үлгісіне еліктеп әлектенсе, қыздардан тіпті ұят кеткен бе дерсің. Мәселен, оқушы қыздар қазір мектепке емес, құдды бір мерекелік кешке бара жатқандай сыланады. Шаш өрімі былай тұрсын, шашты да жинамайды қазір. Қып-қызыл опа-далаппен, ұп-ұзын етіп тырнағын өсіріп алып, білім ошағына бара береді. Бірақ олар «Бір Аллаға сыйынып, Кел балалар, оқылық» деп маңдайшасында жазылған киелі ордаға бара жатқандарын өздері де сезінбейтін сыңайлы. Ал олардың үстіне ілген киімдерін айту үшін терең тыныстап алу керек. Тізенің үстінен келмек түгілі қыз баланың санын жабуға да жетпейтін алақандай матаны олар белдемше (юбка) деп киеді. Оларға қарау үшін көзіңіздің ұяты жібермейді. Енді айтылған ойды өзіңіз салмақтай беріңіз. Бұғанасы бекімеген мектеп оқушыларының арасындағы түрлі жағдайларды көз көріп, құлақ естіп жүр. Тереңіне үңіліп қарайтын болсақ, мұның барлығы мектеп жасындағы балалардың киімінен басталып тұр. Неге дейсіз ғой? Себебі мектеп жасындағы балалар өтпелі кезеңде жүреді. Әсіресе 10-11 сынып оқушылары. Оларда мұндай уақытта жыныстық гормондар дамитыны белгілі. Ал енді іштей саралап көріңіз. Етегі қысқа оқушы қызға жоғары сыныптың, өз сыныптас достарының көзі түсетін анық емес пе? Арғысы айтпаса да түсінікті шығар... Иә, мектептегі қыздың етегі жабылмаса, ерте жүктіліктің белең алатыны анық. Ал бұған кім кінәлі?САНДАР СӨЙЛЕСІНЕрте жастан жүкті болу ең өзекті мәселеге айналып барады. Өйткені соңғы жылдарда жас бойжеткендердің ерте жаста ана атану көрсеткіштері өскен. Статистикалық мәліметтерге сенсек, 5 жылда 29 487 жасөспірім қыз жүкті болған болса, 5 792 қыз жасанды түсік жасатқаны белгілі болып отыр. Ал&nbsp;осыдан екі жыл бұрын ресми түрде 7000 мектеп қабырғасында оқитын қыздардың жүкті болу оқиғасы тіркелсе, соның 3500-і жасанды түсікке жүгінген. Бұл тек мәлім болғаны. Істейтін дүниесін істеп алып, соңынан ұят деп, елден жасырып қалуға ұмтылғандары қаншама. Өткен жылдың өзінде 346 қыз аборт жасатса, оның 10-ы әлі 14 жасқа толмағанда.&nbsp;Енді ауданға ойыссақ. Өткен жылы Шиеліде кәмелетке толмаған қыздар – 1632-ні құраса, оның ішінде 7 қыз жүктілігі бойынша есепке тіркелген. Бұл көрсеткіш 2021 жылмен салыстырғанда (2021 жылы 3 айда 4 жүкті тіркелсе) 2 есе көбейген. Кәмелеттік жасқа толмай жүкті болған қыздар саны 16-17 жас аралығын құрап отыр. Бүгінде білім ордаларында&nbsp;қазақ менталитіне жат қылық «Ерте жастағы жүктіліктің» алдын алу, бұл тұрпайылықтың зардаптары мен адам денсаулығына тигізер қауіпін айтып, қарындастарымызды тиісті тәрбиемен сусындату мақсатында түсіндірме жұмыстары жүруде.Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының дерегінше, жыл сайын әлемде кәмелеттік жасқа толмаған 16 миллион қыз жүкті болады. Экономикалық ынтымақтастық пен даму ұйымы елдерінің арасында қазақстандық жасөспірімдердің жүктілігі алты есе жиі кездеседі екен. Мәселені отбасында ашық айтып, мектепте жастармен насихат, түсіндіру жұмыстарын жүргізбесе, қорқынышты статистика көбейе береді ме деген қауіп сейілмек емес.МАМАНДАР АЙТСЫНМедицинада «ерте жүктілік» деп 13-18 жасқа дейінгі болатын жүктілікті атайды. Дәрігерлер бұл мезгілде қыздарда «өтпелі жас» кезеңі басталып, гормондық қайта құрылу процесі жүретінін айтады.<blockquote>– Қыз баласы етеккір келген кезінде анасымен гармониялық қарым-қатынаста болмаса, әртүрлі жағдайларға тап болуы мүмкін. Оның ең ауыры жүктілікке дейін жетіп жатады. Ғаламтордан көрген, оқыған түрлі видеолар мен ақпараттар қыздың жыныстық қатынасқа деген қызығушылығын оятатыны анық. Жүктілікке алып келетін себеп көп болғандықтан, оның әрқайсысын индивидуалды түрде қарастырғанымыз жөн. Етеккір келгеннен бастап, қыздардың бала көтеруге физиологиялық мүмкіндігі жетенінін айту шарт. Жасөспірім кезіндегі жүктіліктің үш қаупі бар. Біріншіден, бұл шақта қыздардың мүшесі дұрыс жетілмейді де, өз өміріне қатер төнеді. Дұрыс дамымаған ағзадан дені сау бала өмірге келмейді, – дейді гениколог Айгүл Қуанышбайқызы.</blockquote>Ал психолог мамандар бұл мәселеге әлеуметтік тұрғыдан қарағанда, қыз баласына білім алу, жұмысқа орналасу және карьера құру мүмкіндігінен айырылатындығын, қатынасқа түсе білгенмен, жас жігіт әке атанып, жауапкершілікті көтеруге асықпайтындығын айтып отыр.&nbsp;Өңді қыздың бәрі жөнді қыз бола бермейтіні сияқты, жылтырағанның, жымыңдағанның бәрі бірдей жақсы жігіт бола бермейді. Жаман жігіт болғанымен, жақсы жар бола бермейді.<blockquote>– Бүгінде біз жоғары ақпараттық технологиялар заманында өмір сүрудеміз деп мақтанамыз. Сондықтан өсіп келе жатқан ұрпақты сауатсыз деп те айтуға болмайды. Өйткені олар осы жаңа технологияларды еркін меңгеріп, түрлі ақпараттармен алмаса алады. Иә, заман өзгергенімен, әдет-ғұрпымыз бен салт-дәстүріміз өзгерген жоқ. Адам өмірінде ешқандай қиындық болмайды деген кепілдік ешкімде жоқ. Әр адамның басында қуаныш пен қайғысы қатар жүретіні рас. Ол Алланың сыны деп айтуымызға болады. Алайда осындай қиындықтардан шығудың да түрлі жолдары бар. Көбі сол қиындықтан алып шығатын жолды таппай қатыгездікке, қателікке бой алдырып жатады, – дейді психолог Айгерім Мұхитқызы.</blockquote>Жоғарыда келтірілген мәліметтерді аздап жұмсартайық яки, жұмсартпайық немесе тіркелген деректі жасырғанмен орын алған жайды жоққа шығара алмасымыз анық. Тіпті жаңа деректің орын алып қалмасына ешкім кепілдік бере алмайды. Оданда ерте есейіп, көшеде, көпшілік орында қымсынбай құшақтасып, бір-біріне езеуреп тұратын ұл мен қызымызды «тәйт» деп айтып, тәртіпке шақырайық.Фото: Нұрболат Нұржаубай

Ерте жүктіліктің алдын алу керек

&nbsp; <a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Қалада ұлттың рухани құндылығы мен салт-дәстүрін, мәдениетін, әйелдер еңбегін дәріптеп, келешек ұрпақтың бойына сіңіріп, оны ұрпақтан-ұрпаққа жалғастыру мақсатында «Анаға тағзым» орталығы ашылған болатын. Мұнда аты айтып тұрғандай, қазақ әйелінің бойына ұлттық рух пен тәрбиені, қазақы болмыстан ажырамауды мақсат еткен түрлі іс-шаралар ұйымдастырылады. Қызылордаға іссапармен келген Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Анаға тағзым» орталығының жұмысымен танысып, ұлт тәрбиелеуде рухани құндылықтарды сақтау маңызды екенін атап өтті. Бүгінгі «Анаға тағзым» орталығының жұмысын оқырманға жеткізу үшін арнайы бардық. Онда жетекші маман Айдана Маратқызы орталық қызметімен таныстырды. Орталықта есімі елгі белгілі қазақ аналарының, қайраткер тұлғаларының бейнесі алдымен көзге түсті. Олардың өмір жолына қараған адам өз ойы мен бойын түзейді деген мақсатта салынған. Сондай-ақ орталықта «Мирас» әжелер клубы бар. – Мұнда есімі елге белгілі, іскер, ақжаулықты аналар жас қыздарға тоқыма тоқып, ұршық иіруді үйретеді. Қазақтың ұлттық қолөнерін заманауи үлгідегі құрылғылар мен технологияларды қолдана отырып, түрлі бұйымдар жасайды. Ақжаулықты әжелер ақыл айтып, жол көрсетеді, – дейді жетекші маман. Сондай-ақ мұнда өңірге белгілі қолөнер шебері жастарға дәріс береді. Үйірмеге қатысқан әрбір жан қолөнердің құпиясын біліп, ісмерлік қабілетін шыңдайтынын жеткізді. Жасөспірім мен бойжеткен қыздардың сырласып, ой бөлісетін кезеңдері де назардан тыс қалмады. Яғни орталықтан «Бойтұмар» клубы ашылған. Мұнда оқушы қыздар да, бойжеткендер де келеді. Олар арнайы мамандардың тренингі мен түрлі шеберлік сыныбына қатысып, кеңес алып отырады. Жалпы «Бойтұмар» әдет- ғұрып пен әдептілікке насихаттайды. Жаңа өмірге қадам басар алдында бойжеткендерді түрлі мәселелер толғандыратыны анық. Осындай сәтте психолог кеңесіне жүгініп, өзін толғандырған мәселенің шешімін табуға көмектесетін, сыр бөлісіп, кеңес беретін «Сырғалым» клубы да бар. Сондай-ақ мұнда бала күтімімен үйде отырған жас аналар мен оқушылар психологтан кеңес алады. Жастар арасында қоғамдық пікір алмасу, ой бөлісу мақсатында «Ана тілі» дебат клубы ашылған. Клуб жетекшісі Айжан Орынбасар дебаттан республикаға облыстың атынан танылып жүр. Қазіргі таңда жастарға өз ойын жеткізу, сауатты және мәдениетті сөйлеуді үйретеді. Жаңа ғимаратта жас-жұбайларға арналған мектепте бар. Ол «Жас отау – жас отбасылар мектебі» деп аталады. Мектептің жетекшісі қыз-келіншектерге қазақтың салт-дәстүрін, оның қасиетін түсіндіреді. Ал жас аналарға бұл мектеп қазақтың ырымын, шымылдық пен бесіктің киесін қазақтың салт-дәстүрі туралы кеңінен насихатталады. Сонымен қатар отбасын сақтау, ене мен келін немесе қайсіңлі мен жеңге арасындағы сыйластық туралы және басқа отбасы тәрбиесіне арқау еткен тақырыптар кеңінен талқыланады. «Анаға тағзым» орталығында «Шамшырақ» фото-бейне студиясы бар. Бұл студия ашылғалы орталықта түрлі бағдарламалар ұйымдастырылып, танымал есімдермен сұхбаттасуға мүмкіндік мол. Сонымен қатар өнерге жақын адамдардың шығармашылығын шыңдайтын «Коворкинг» орталық үйірмесі де бар. Мұнан бөлек, «Береке» аспаздық студиясы жасөспірім қыздарға ұлттық тағамды әзірлеуді үйретеді. Тіпті бойжеткендерді келін болуға дайындау үшін түрлі тағамдар пісіріп, ас үйдің құпиясын үйренеді. Сондай-ақ «Ұлт жақұты» атты музейде қазақтың ұлттық нақыштағы киімдері мен әшекей-бұйымдары көздің жауын алады. Жалпы «Анаға тағзым» орталығының үйретері көп. Орталық ашылғалы 400-ден аса адам қабылдаған. Жастар мен оқушылар арасында тренинг пен дебат ұйымдастырылып, жас жұбайларға отбасы құндылығы насихатталып, жас келіншектерге ене мен келін тақырыбында кеңес беру жұмыстарын жүргізуде. Бір сөзбен айтқанда, сәулеті келіскен «Анаға тағзым» орталығының ұлт тәрбиелейтін анаға, қазақ қызына берер тәлімі мол. Мұнда келсеңіз, ұлттық рухани құндылықтардан нәр алғандай, әдемі әсерге бөленесіз. Орталықтың сыры да осында болса керек.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/42457386_81d3_45e5_9c49_697cdc3369f5_1d8b9a2296.jpg" alt="42457386-81d3-45e5-9c49-697cdc3369f5.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/a54326d3_114a_4e97_8acf_058724aa2c85_ffce525d1d.jpg" alt="a54326d3-114a-4e97-8acf-058724aa2c85.jpg">

«Анаға тағзымның»  қазақ қызына берер тәлімі мол

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Жастар – елдің басты байлығы. Еліміздің болашағы да жастар, сондықтан оларға үлкен үміт артылады. Қазірде Қармақшы ауданында жастарды жан-жақты дамытуда біршама жұмыстар атқарылып, жастар саясаты, оларды әлеуметтік-экономикалық жағынан қолдау шаралары өз шешімін тауып келеді.&nbsp;Сәрсенбіде сәтті кездесу болды. Қазақы нақышта киінген жастар Қармақшы ауданы әкімі Жандос Еркінбекпен «Ұлттық мұра – ұрпаққа аманат» тақырыбында еркін форматта жүздесті. Оған кент және ауылдық округтердегі жастар ісі жөніндегі мамандары, жас спортшылар, жас кәсіпкерлер, белсенді оқушылар мен еріктілер қатысты.&nbsp;Аудан басшысы бірінші кезекте жетістікке жеткен жас кәсіпкерлердің көрмесімен танысып, ұлттық ойын – асық пен бес асық ойынын тамашалады. Кездесуді Қармақшы аудандық Жастар ресурстық орталығының директоры Нұржұман Пірназаров жүргізіп отырды. Онда қатысушылар көкейлерінде жүрген сауалдарын қойып, аудан басшысымен еркін түрде пікір алмасып, ұсыныстарын жеткізді.&nbsp;<blockquote>– Жастар – қай кезеңде болсын қоғамның қозғаушы күші, негізгі тірегі болып табылады. Еліміздің өркендеп өсуі өздеріңіз секілді жалынды жастардың белсенділігіне байланысты. 2022 жылы жастардың санаты 29 жастан 35 жасқа дейін ұлғайтылды. Бұл жастарымыздың мемлекеттік бағдарламалар мен жобаларға қатысуға мол мүмкіндік берді. Биыл ауданымыздан бой көтеретін «Руханият» орталығына жастар орталығы орналасады. Орталық жаңа ғимаратқа көшіп, жастардың жаңа тартылыс ортасы пайда болады, – деді аудан әкімі Жандос Еркінбекұлы.</blockquote>Сондай-ақ іс-шара барысында аудан әкімі ауданның даму жолында қандай мәселелер, алдағы уақытқа қандай идеялар бар екенін сұрап, жастардың ой-пікірлерін тыңдап, еркін тақырыпта әңгіме өрбітті. Сонымен қатар әркез аудан жастарының бастамаларын қолдауға дайын екенін жеткізді.&nbsp;<blockquote>– Биылғы кездесуді ерекше етіп ұйымдастыруға тырыстық. Мемлекет басшысының тапсырмасына сай ұлттық құндылықтарды дәріптеуді қолға алып жатырмыз. Одан бөлек облыс әкімі Н.Нәлібаев биылғы жылды «Руханият жылы» деп жариялап, аймағымызда осы негізде іс-шаралар ұйымдастыруға басымдық беріледі. Соны жастардың арасында патриоттық сезімді қалыптастыру, салт-дәстүрді, ұлттық құндылық пен ұлттық киімді насихаттауға арнап отырмыз, – деді аудандық Жастар ресурстық орталығының директоры.&nbsp;</blockquote>Жастары белсенді елдің ертеңі – жарқын. Аудан басшысы қоғамның жас өкілдерін барлық салада атсалысып, тәуелсіздіктің тұғырлы болуы жолында аянбай еңбек етуге шақырды.

Қармақшыда белсенді жастар басқосты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Қызылорда облысы бойынша Экономикалық тергеп- тексеру департаментімен 2019-2022 ж.ж. Қызылорда қаласы мен Қызылорда облысының аумағында Qnet қаржы пирамидасын құру және басқару фактісі бойынша 11.10.1990 жылы туған Қазақстан Республикасының азаматы Жұбанаев Алмас Оразалыұлы іздеуге жарияланады.Бұлтартпау шарасы «Қамауда ұстау», іздеу түрі «Халықаралық».&nbsp;Жұбанаев Алмас Оразалыұлы заңсыз қызметін жүзеге асыру барысында «Instagram» әлеуметтік желісін пайдалану арқылы Алматы, Шымкент және Қызылорда қалаларынан адамдарды тартып, тренингтер және үгіт- насихат жұмыстарын жүргізген.&nbsp;Жәбірленушілердің жалпы саны 59 адам, келтірілген залал сомасы 63 373 356 теңгені құрайды. Егер сіз іздеуде жүрген адамның орналасқан жері туралы қандай да бір ақпаратты білсеңіз, төмендегі телефондар арқылы хабарлауыңызды сұраймыз:&nbsp; 8-775-125-55-54 8-701-527-10-45

Qnet қаржы пирамидасын құрған қызылордалыққа іздеу жарияланды

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Еліміздің президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өз Жолдауында арқау еткен «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» тақырыптары еңбек адамының әркез құрметке ие болуы керектігін баса айтты. «Кәсібилік пен еңбекқорлық қоғамымызда ең жоғары орында тұруы қажет. Елімізде еңбекқор адам, кәсіби маман ең сыйлы адам болуға тиіс. Осындай азаматтар мемлекетімізді дамытады. Біз қарапайым еңбек адамына құрмет көрсетуіміз керек» деді мемлекет басшысы. Бүгінгі кейіпкеріміз Асқар Алиакбаров – нағыз еңбек адамы. Жастық шағынан кәсіпке адалдық танытып, бүгінгі күні өзінен кейінгі жастарға үлгі болып жүрген азаматпен әңгімелесуді жөн тапқан едік.&nbsp; &nbsp; Белгілі бір жазбаға жазылған пікірлері қатарын қарап отырып «Асекеңе «облыстың бас агрономы» деп бағасын ертерек беріп қойғанбыз. Ол атақ – өзінің адамгершілік болмысы мен еңбекқорлығы және өз кәсібінің шеберлігі үшін халықтың берген атағы» деп жазыпты әлеуметтік желі қолданушысы, Асқардың сыйлас ағаларының бірі Орынбасар Төлепов. Одан арғы сұрақ-жауап өзара кейіпкерімізбен жалғасын тапты.<blockquote>&nbsp; &nbsp; – 2004 жылы А.Тоқмағамбетов ауылындағы орта мектепті тәмәмдағаннан соң арман қуып еліміздің бас қаласына аттандым. Сыр елінің басты байлығы ауылшаруашылығы дақылдары екені &nbsp;баршамызға белгілі. Әрі әкемнің өмір өрнегін көріп өскен менің осы саланы зерттеуге деген қызығушылығым өте жоғары болды. Сөйтіп 2004-2008 жылдары аралығында Астана қаласындағы С.Сейфуллин атындағы Қазақ Агротехникалық университетінде білім алып, «Топырақтанушы Агрохимик» мамандығын игеріп шықтым. Мамандық бойынша жұмысымды 2009 жылы «Мағжан және К» ЖШС-де агроном болып бастадым. 2010 жылы Ресей Федерациясы, Краснодар өлкесі, Красноармейский ауданында, Майстренко атындағы күріш совхозында тәжірибе жинақтаушы болып 6 ай білімімді шыңдап, біраз тәжірбие жинақтап қайттым. Сол тәжірбиемді өндіріске енгізіп қызметімді одан әрі қарай «Мағжан және К» ЖШС-де жалғастырдым. 2011 жылы тұқымшы агрономы болып серіктестікте тұқым шаруашылығын дамытуға кірістік. Онан соң 2013-2015 жылдары Краснодар қаласындағы Кубань мемлекеттік аграрлық университетінде «Топырақтану Агрохимия» мамандығы бойынша магистратурада білім алдым, – дейді білікті маман.</blockquote>&nbsp; &nbsp; Асқар Пернебекұлы оқуын ойдағыдай тәмамдап, содан бері сол салада қалтқысыз қызмет етіп, әр жылдары егіннің бітік шығып, халық ырысының кеңеюіне ықпал етіп келеді. Білімі мен білігі қатар тоғысқан маман қазіргі таңда «Абзал және К» толық серіктестігінде директордың ауылшаруашылығы жөніндегі орынбасары қызметін асқан абыроймен атқарып келеді. Асқар Алиакбаровты Қазақстанның Еңбек Ері Абзал Ералиевтің төл шәкірті десек те болады. Бұрында оқуды енді тәмамдаған жас маманды Абзал ағамыз еңбекке баулыған екен. Ағаның қамқорлығы мен берген тәліміне әркез алғысын айтып отыратын Асқар өзінің осы саланы еркін меңгеріп, абыройлы маман атанып жүргені Сыр өңіріне ғана емес, сонымен қоса республикаға танымал тұлға, мемлекет және қоғам қайраткерінің еңбегі әркез өлшеусіз екенін айтады.<blockquote>&nbsp; &nbsp; – Абзал Жұмашұлы менің өмірімнен ойып алар орны бар үлкен нар тұлғалы азаматтардың бірі де бірегейі. 2009 жылы мен Күріш Ғылыми зерттеу институтында лаборант болып жұмыс жасайтын едім. Өзімнің ғылымға бейімім болғанымен, зерттеудің үлкен жауапкершілікке негізделген майда-шүйде &nbsp;жұмыстары адамды тез жалықтырып жіберетін еді. Әкем Пернебек Алиакбаров ғылымнан гөрі өндірісте жұмыс жасағанымды құп көріп, Абзал ағамен таныстырған еді. Сол кезде Абзал аға маған бірден ауылдан жұмыс ұсынып, «өндірісті дамытуға атсалыс» деп өз ұсынысын айтқан болатын. Алайда қаланың өміріне үйреніп қалған мен ауылға аса қатты барғым келе қоймады. Одан қала берді «тәжірбиесіз өндірісте қалай жұмыс жасаймын» деп біраз ойланып жүрдім. Тұп-тура бір айдан соң өмірімдегі маңызды шешімдердің бірін қабылдап, Н.Ілиясов ауылына ат басын бұрып, жұмысқа бірден кірісе кеттім. Міне содан бері 14 жыл уақыт өтіп кетіпті. Сол кездегі жас Асқардан агроном Асқарды тәрбиелеп шығарған – Абзал аға және ол кісінің ұжымы. Ел ағасына Алла ұзақ ғұмыр нәсіп етсін, – дейді Асқар Алиакбаров өзінің еңбек жолы туралы сөз қозғап.</blockquote>&nbsp; &nbsp; Асқардың әкесі де аудандық ауыл шаруашылығы бөлімінде жемісті еңбек еткен азамат. Ұзақ жыл қажырлы еңбек етіп, абыройлы қариялық жасқа жеткен Пернебек Алиакбарұлының есімі аудан жұртшылығы мен Асқар Тоқмағамбетов ауылы тұрғындарына етене таныс. Кезінде совхоз директоры қызметін де атқарған. Негізгі мамандығы – инженер-механик. Адал еңбегінің жемісін көрген ақсақал «Сырдария ауданының Құрметті азаматы» атағын алған. Ал анасы Надежда Алиакбарова – инженер-технолог. Ер азаматының бабын келтіріп, бала тәрбиесін бәрінен биік қойған ана қазақтың салт-дәстүріне берік, қазақ тіліне құрметі өте жоғары. Ардақты ана еңбекке де араласып, кезінде ауыл асханасында меңгеруші болған. Берекелі отбасының шамшырақтары кезінде Н.Ілиясов ауылында 15 жыл қызмет жасаған. Қазір­ А.Тоқмағамбетов атындағы берекелі ауылға қоныс теуіп, ауылдың ардақтысы болып отырған жайлары бар. «Әке көрген оқ жонар» дегендей, біздің мақаламызға арқау болып отырған Асқардың ауылшаруашылығы саласында өнімді еңбек етуіне әкесінің ықпалы мен бағыт-бағдары зор болған. Қос қазына екі ұл, екі қызды өсіріп, баптап, үлкен өмірге қанаттандырған. Өкінішке орай, үлкен ұл мезгілсіз дүниеден озған. Қалған екі қыз бен ұлдың барлығы жоғары білікті маман иелері, өмірден өз орнын тапқан жандар. Қыздың үлкені Айгүл Астана қаласындағы №3 мектепте орыс тілі пәнінің мұғалімі болса, Айнұр С.Сейфуллин атындағы университетте тарих пәнінен сабақ береді. Асқардың келіншегі Мөлдір де – агроном. Жас отбасында Айзере, Әмина, Алтынбек есімді ұл-қыз өсіп-өніп келеді.&nbsp; &nbsp; Асқар Пернебекұлы – өте қарапайым әрі айналасындағыларға әзіл-қалжыңмен жақсы көңіл-күй сыйлай жүретін өте жомарт жан. Өзі үлкен өмірге қанат қаққанында ағаларының бағыттауымен аяққа тұрған ол бүгінде өзінен кейінгі буынға ағалық ақылын айтып, білгенін үйретіп жүр. Ұрпақтар жалғастығын осылай сабақтап, аудан, облыс экономикасы мен әлеуетінің артуына өзіндік әрі елеулі үлесін қосып жүрген азамат адал еңбегінің лайықты бағасын да алып келеді. Әрдайым ата-анасына мейірімді, отбасына сыйлы азаматтың еңбегінің жемісті, қызметінің табысты болуын тіледік.&nbsp; &nbsp; 2022 жылдың 14 желтоқсанында елімізде еңбек адамының мерейін арттыру мақсатында арнайы қаулы қабылданған болатын. Оған сәйкес қоғамдағы еңбек құнының идеологиясын насихаттаудың 2023-2025 жылдарға арналған кешенді жоспары қабылданған. Еңбек адамының беделі мен мәртебесі туралы Мемлекет басшысының әр жолғы Жолдауында да кеңінен айтылып келеді. Шынында да, еңбек – бәрін жеңуші күш екені сөзсіз белгілі. Еңбек еткенге бақыт басын исе, еңбектің кімді де ер атандырары анық. Еңбек еткеннің еңсесі де биік келеді. Ал айналамыздағы еңбек адамдарына лайықты құрмет көрсетіп, оларды көпшілікке насихаттау кезек күттірмейтін шаруалардың бірі.

Асқар Алиакбаров: Еңбек – бақытқа апарар жол 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp;Қызылорда қаласында талантты, болашағынан үміт күттірер балаларды әнге, биге &nbsp;және түрлі аспаптарда ойнауға мүмкіндік беретін өнер мектебі бар. Ондағы білікті ұстаздар шәкірттерінің өнерін асқақтатып, сахна төріне шығарып, нағыз өнер жұлдыздарын тәрбиелеуде. Осыған орай, қаладағы өнер мектебінің директоры Қайрат Жәлімбетовпен сұхбаттасқан болатынбыз.– Сұхбатымызды өнер мектебінің жұмысы­нан бастасақ...<blockquote>– Жетпіс бес жылдық тарихы бар өнер мектебі 1948 жылы құрылған. Сол кезде балалар әуез мектебі музыка мектебі болып құрылып, бүгінгі күнге дейін жұмыс істеп жатыр. 1997 жылы оңтайландыру кезінде қаладағы музыка мектебі қысқарып, осы жалғыз мектеп болып қалды. Ондағы мұғалімдер мен оқушылар бізге қосылды.Мекеме қазыналық кәсіпорын болғандықтан бұрыннан қалыптасқандай өнер мектебінде оқитын балалар жарнапұл төлейді. Сол жарнапұл балалардың қабілетін шыңдауға, аспаптар алуға жұмсалады. Оған қоса ұстаздардың айлығы бар.</blockquote>– Жалпы өнер мектебінің балалар алдын­дағы &nbsp;басты мақсаты қандай?<blockquote>– Мектептің басты мақсаты – балаларға өнерді таныстыру. Өнер арқылы олардың мінезін, айналасына көзқарасын өзгерту. Жалпы жүрегінде музыкасы, әуені бар адам жаман болмайды. Оның көзқарасы бөлек, жүрегі жұмсақ болып келеді. Өнер мектебі бұл – кәсіби бірінші баспалдақ.</blockquote><blockquote>Өнер жолын таңдайтын бала болса, оған ең бірінші кәсіби бағдар беретін, жол көрсететін өнер мектебі. Біздің мектептен бітірген балалар Қазанғап атындағы музыка колледжіне немесе басқа қаладағы колледждерге және жоғары оқу орындарына бірден тапсыра алады. Өйткені біз кішкентайынан нотасын, музыканың қыр-сырын үйретеміз. Сондықтан бұл балалардың музыкаға деген бірінші кәсіби баспалдағы деуге болады.</blockquote>– Өнер мектебіне қанша жастан бастап қабылдайсыздар?<blockquote>– Биге алты және жеті жастан бастап аламыз. Себебі сегіз жас­та баланың сүйегі қатады. Осы жерде төрт жыл оқып, би өнерінің қыр-сырын үйренеді. Жалпы би сабағынан төрт пән өтеді. Яғни халықтық, класси­калық, ұлттық және заманауи төрт бағыт бойынша дәріс алады.</blockquote>Сурет өнері де осыған ұқсас. Тек икемі бар балалар келеді. Әрине, &nbsp;оған шектеу жоқ. Дегенмен физиологиялық тұрғыда толық дамыған баланың келгені жақсы. Өйткені суретшілердің ой-өрісі бөлек болады. Олар сурет арқылы өз ойын, жан дүниесіндегіні жеткізеді.– Өнердің қыр-сырын үйренуге келген балалар неше жыл оқиды?<blockquote>– Қазіргі таңда бізде халық аспаптық бөлім бар. Оның ішінде домбыра, баян мен шертер және күйсандық пен скрипка бар. Жалпы аспаптарды бес жыл, күй сандық пен скрипканы 7 жыл оқыса, би өнерімен сурет салуды төрт жыл оқиды. Әр жылы сыныптан-сыныпқа көшіп, емтихан арқылы осы мектепті тәмамдайды.</blockquote>– Оқушыларды еңбекке баулып, сахнаға шығуды үйретіп, таланттарды шыңдап жүрген ұстаздардың еңбегін айта кетсеңіз. Қанша мұғалім бар?..<blockquote>– Әрбір ұстаздың мақсаты – балаларды өнерге баулу, сахнаға шығару. Сондықтан біздегі мұғалімдерді бөліп жармаймын, барлығы жоғары деңгейдегі ұстаздар. Олардың арасында бір орында 35-36 жыл жұмыс істеп келе жатқандар бар. Кейін келіп жатқан жас мұғалімдер осы ұстаздардың ізімен келе жатыр. Барлығы зейнетке шыққанға дейін жүреді. Шамамен бізде &nbsp; қырыққа жуық мұғалім бар. Олар балаларды өнерге баулып, түрлі халықаралық, республикалық және облыстық &nbsp;байқауларға қатысып, жетістікке жетуге үлес қосуда.</blockquote>Бір қиыны, тек бұл өнер ордасы қаладағы жалғыз мектеп болып қалып тұр. Бірақ жан-жақта өнерге сұраныс көп болғандықтан, аймағымызда осыған ерекше көңіл бөліп жатыр. Мысалы, Тұрмағанбет оркестрі мен камералық оркестр және аймақ басшысының қолдауымен симфониялық оркестр құрылды. Қазіргі сол құрылған оркестрларда ойнайтын өнерпаздардың барлығы да осы музыка әуез мектептері мен өнер мектептерінен бастау алу керек деп ойлаймын. Шындығына келсек, оларды дайындайтын біз. Қазір классикалық жағына да үлкен көңіл бөлініп жатыр. Әрине, мектеп ұлттық тәрбиемен айналысу керек. Әсіресе қазіргі үлкен ұжымдық оркестрлер ашылған тұста, өзіміздің қанмен келген төл аспабымыз домбырамызды әрі қарай дамытуымыз керек.– Материалдық базаға тоқталсаңыз... Қосымша жаңадан ашылған өнер сыныбы бар ма?<blockquote>– Қазір материалдық базамыз жақсарып келе жатыр. Облыстық білім басқармасы мен &nbsp;облыстық әкімшілік басшыларының қолдауымен заманауи үлгідегі аспаптар алдық. Мысалы, цифрлы фортопиано, баян мен интерактивті тақта алынды. Сондай-ақ интернет желісін барлық сыныпқа орнаттық. Қосымша бізде компьютерлік сынып ашылды. Бір сыныпқа он екі компьютер берілді. Осы­лайша «компьютерлік кескіндеу» деген сабақ қостық. Онда балалар сызу мен суретті осы графика арқылы жасайды. Оған арнайы мұғалімде алынды. Одан бөлек осы мектептің базасында қалаға қарасты елді мекендердегі мектептің ішінен бір-екі сыныптан филиал ашу жөнінде ұсыныс бердім.</blockquote>– Өнер ордасының жетпіс бес жыл жыл тарихы бар екен. Ғимараттыңыз да көне екен, тым ескі емес пе?<blockquote>– Бұл алғаш 1936 жылы мектеп болып салынған. Кейін 1948 жылы «Өнер мектебі» болып құрылды. Содан бері жетпіс бес жыл бойы балалардың шығармашылық өнерін дамытып, шыңдап келеміз. Жалпы ғимарат ескі болса да оны сол қалпында ұстап тұруға бюджеттен қаражат бөлінеді. Жылда жөндеу жұмыстарын жүргіземіз. Бұл ғимаратқа қызығатыным қабырғалары өте қалың. Жазда салқын, қыста жылы.– Өнер мектебіне балаларын әкелген ата-анаға қандай кеңес бересіз?..– Көбіне ата-аналар бірінші сыныпқа барған баласын, қосымша үйірмелерге береді. Алайда баланың физиологиялық тұрғыда қалыптасуы керек. &nbsp;Мәселен, домбыраны үйренуге келген баланың саусағы пернеге жетіп, орындыққа отырғанда аяғы жерге тиюі керек. Кейбір балалардың &nbsp;аяғы орындықта отырғанда жерге жетпей, саусағы пернеге жетпей жатады. Осындайда ата-ана домбыраны кішірейтіп жасауға болады ғой дейді. Бірақ олай болмайды ғой.Қазіргі алға озып бара жатқан заманда балалардың интернет желісі арқылы алар ақпарат көп. Сосын бастауыштың да бағдарламалары күрделі, бұрынғыдай емес. Сондықтан бала мектептің бастауышымен шектелуі керек. Өйткені бала өзі оқып, жазып үйренуі керек. Егер бала мектеп пен үйірме арасында жүрсе, екі жақтағы сабағы да дұрыс болмайды. Себебі бізде әліппе үйреткендей нота үйретеміз. Әр сабақ жеке өтетіндіктен, әр балаға өзіне сай бағдарламалар жасақталады. Яғни өнердің де өзінің әліппесі бар. Жалпы баланың саусағы пернеге жетпейтін болса, онда қолы қисая бастайды, отырысы да дұрыс болмайды. Ата-аналарға балалардың алдымен бастауышты оқып, өзі алып кететін жағдайға жеткеннен кейін өнерге келуін сұраймын.</blockquote>– Сұхбатыңызға рахмет!<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/f1a453f7_3774_447d_a349_3d768046e8cb_f6580b9a66.jpg" alt="f1a453f7-3774-447d-a349-3d768046e8cb.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/b22a87b7_c1b2_4dea_a6cc_56343fdc9806_4f536edf76.jpg" alt="b22a87b7-c1b2-4dea-a6cc-56343fdc9806.jpg">

Қайрат Жәлімбетов: Әрбір ұстаздың мақсаты – балаларды өнерге баулу, сахнаға шығару

&nbsp; &nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Жерлесіміз Досхан Дархан қазіргі таңда Ақтөбе қаласындағы «Ақтөбе Гранд Строй» ЖШС-де аға шебер болып қызмет атқарады. Ол өзінің жұмысының қыр-сыры, бүгінге дейін жасаған қызметі туралы аз-кем тоқталып өтті. Тереңөзекте туып-өскен кейіпкерімізбен сұқбаттасудың сәті түсті.&nbsp;– Досхан Дарханұлы, алғашқы сұрақты туған жер, балалық шақ, білім алған мектебіңіз, ұстаздарыңыз жайында қоюды жөн санадық.&nbsp;Балалық шағыңыз қандай естеліктермен есте қалды?– Шын мәнінде, дүниеге адам болып келген соң туған жеріңнің топырағы мен кең пейіл адамдары қашанда ыстық көрінеді. Қасиеті мен киесі дарыған Тереңөзектің төл перзенті болғанына мақтанамын. Дүние есігін 1997 жылы 22 сәуір күні ашып, асыл әжем Ұлжанның бауырында өскен едім. Әжем мені «Түсімішім» деп еркелететін еді. Кішкентай болсам да бұзық болмай, ақыл айтқанды тыңдап, бәрін түсініп жүретіндіктен болсам керек-ті осылай атайтыны. Әжем үнемі жанына тетелес бауырым Досболмен бірге алып жүретіндігі әлі есімде. Бір жерге барса, қамзолының қалтасына тәттісін салып біздің аузымызға тосатынын ешқашан ұмытпаймыз. Менің есімімді үлкен ағам Досхан деп қойыпты.&nbsp; Қазақтың танымал әртісі Досхан Жолжақсыновтың есімін берсе керек. Әжем өте таза кісі болатын. Біздің де үстімізге қыл жуытпайтын. Оттың басында үлкен кісіні бәріміз жақсы көруші едік. Аудандағы №210 О.Әбілпаттаев атындағы орта мектепке барып, алғашқы ұстазым Гүлайым Әбдіомаровадан әріп танып, оқуды үйрендім. Мектеп өмірі ешқашан ұмытылмайды. Жақсылыққа ұмтылуды, жамандықтан жиренуді үйреткен сынып жетекшіміз Салтанат Сағындықоваға айтар алғысым мол. Ғылыми жобаларға қатысып, жеңімпаз болып, мектеп, ұстаз мерейі тасыған кездер керемет естеліктер. Үздік оқушы ретінде Көкшетауға лагерьге баруым ұстаздардың еңбегі. 9-сыныпты үздік аяқтап, 11-сыныпты бітірген соң М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникациялар академиясына оқуға түскен едім. Алматы қаласында жоғарғы білім алу бақыты бұйырғанына шын қуандым. Бұл бір жағынан ата-ана үмітін ақтау болса, екіншіден, ұстаздарымыздың берген білімі мен тәрбиесінің жемісі. Осы сұхбатты пайдаланып, барша ұстаздарыма алғыс айтқым келеді.– Мамандық таңдау – адам өміріндегі ең күрделі әрі жауапты қадам. Өзіңіздің таңдауыңыз теміржолдың болуы бекер емес екені анық ғой?– Бұрыннан келе жатқан есті сөз бар. Демек, адам өмірде екі нәрседен қателеспеуі керек. Біріншісі – жар таңдағанда, екіншісі – мамандық таңдағанда екені бесенеден белгілі. Өмірден өз орныңды тауып, адал еңбек ету әр адамның арманы деп ойлаймын. Әрине, таңдау әртүрлі болады. Ал менің таңдауым теміржол болуы шын мәнінде бекер емес. Өздеріңіз білесіздер менің нағашы атам Ғани Сарқыншақов теміржол саласында 42 жыл еңбек еткен азамат, қазір зейнеткер. Ал атамның ағасы Әби Сарқыншақовтың есімін елімізде білмейтін жан кемде кем. Ол кісі ауданымыздың А.Тоқмағамбетов ауылында туған. Өмірден өткенше ел экономикасының күре тамыры болып саналатын теміржолда қызмет етті. Өзінің еңбекқорлығының, адамгершілік қасиетінің арқасында жерлестерінің мақтанышына айналды. Міне, бала кезімнен үлкен атаны көрдім. Ол кісінің айтқан әңгімелерін тыңдадым. Өзі сондай қарапайым, сыпайы, барынша әділ, мәдениетті кісі болатын. Үнемі кітап оқып жүретін. Туған жерден жырақта тұрса да жергілікті басылымнан қол үзген жоқ. Жұмыс кабинетінде үстелде «Тіршілік тынысы» газетінің жаңа нөмірлері жататын. Ата елдің жағдайынан үнемі хабардар болып, реті келсе Қызылордаға, &nbsp;ауылға келіп кетуге асығатын. Айналасындағы жақын жуықтарына, тіпті бейтаныс адамдарға да қол ұшын созуға даяр болатын. Менің арманымда Әби атамдай азамат болсам деген ой тұратын. Сондықтан болар қос атамның жолын қуып теміржол саласын таңдағаным. &nbsp;Жоғарғы оқу орнында оқып жүргенімде оқуымды жақсы оқып, атам жаман атымды естімесін деп алдыма мақсат қойдым.&nbsp; Оқу орнын ойдағыдай аяқтап, қолыма диплом алдым. Көлік, көлік техникасы және технологиялары мамандығын алып, техника және технологиялар бакалавры дәрежесі берілді.– Жоғары білімді маман атандың, алғашқы еңбек жолың қалай басталды? &nbsp;Қазіргі кезде қандай қызмет атқарып келесің?– Қолына дипломын алған жас маманға бірден жұмысқа орналасу оңайға тимесі анық. Сондықтан көп жастар алған дипломдарын сандыққа салып, басқа салаға немесе бизнеске кетіп жатады. Ал мен теміржол саласында еңбек жолымды бастауға талаптандым. Ол үшін қосымша жолаушылар вагондарының жолсерігі кәсібі бойынша курс оқып, кәсіби дайындығым жайлы куәлік алған едім. Бұл осы саланың қызметін атқаруыма қажет құжат. Дегенмен қызмет Ақтөбе қаласынан бұйырғаны үшін дән ризамын. 2018 жылдан бері осы қаладағы «Ақтөбе Гранд Строй» ЖШС-де жылжымалы құрам жөндеу цехында аға шебері қызметіндемін. Цехта жұмысшылармен бірге вагондарды, тепловоздарды жөндеп, қатарға қосуға атсалысамыз. Ақтөбеде вагондарды, тепловоздарды жөндеудің бұрыннан негізі қаланған болатын. Мұнда еліміздің түкпір түкпірінен көне вагондар әкелетінін айта кетейік. Біздің цехтағы жұмыс күні-түні тоқтамайды. Қазіргі кезде теміржолда жолаушыларға қызмет көрсетіп келе жатқан вагондардың арасында біздің цехтан күрделі жөндеуден өткен вагондар баршылық. Оларды сонау алыстан танимыз, себебі вагондар мен тепловоздардың әрбір бөлшегінде біздің шеберлердің қолтаңбасы қалғаны мәлім.– Қазіргі жастар өзің секілді темір­жол саласына келе бермейді. Әлде бұл дұрыс пікір емес пе? Негізінен мектеп бітірген түлектер ІТ, медицина, педагогика саласын көбірек таңдайды. Сіздің пікіріңізді білсек?– Соңғы технология барлық салаға келгені баршаға аян. Мейлі ол мұғалім болсын, дәрігер болсын, инженер де технологияның озық үлгісімен жұмыс жасап келеді. Негізінен, көлік жөндеуші де оның ақауын анықтау үшін компьютерлік диагностика жасайды. Сол секілді теміржолға да ІТ-дің келгеніне де көп уақыт болған&nbsp; еді. Өздеріңіз білесіздер қазір пойызға билетті ешкім вокзалға барып, кезекке тұрып алмайды. Барлығы дамыған, қолыңыздағы смартфонмен қалаған пойызыңызға билет аласыз. Вагондар мен тепловоздар да соңғы технологиямен жабдықталған. Ең мықты деген бағдарламашылар біздің салада да бар. Сондықтан жастардың теміржолға келмейді деген пікіріңізге қосылмаймын. Теміржолшы нағыз ер азаматқа тән мамандық. Күннің ыстығы мен суығында шойын жолда пойыздардың кідіріссіз жүруіне жұмыс жасап жүрген ер азаматтар қаншама. Қара жұмыстан қашпай, тепловоз машинисі болып, жолаушылардың діттеген жеріне аман-есен жетуіне жағдайын жасап жүрген жол­серіктердің арасында қаншама жастар бар.– Жас та болса, күрделі мамандық иесі болып, үлкен жұмыстың басында аға шебер болып жүрген өзіңізді жерлестеріңіз мақтан етеді. Сіз үшін теміржол саласы өміріңізге қандай өзгеріс әкелді деп ойлайсыз?– Жоғарыда айтып өткенімдей теміржол саласында еңбек ету мен үшін үлкен абырой саналады. Қажырлы еңбек пен ізденісті талап ететін қызметте қандай да бір жетістікке жетсем, ол алдыма қойған мақсатыма жасалған қадамның бірі. Күрделі саланы меңгеру үшін әлі талай уақыт керек. Себебі теміржол – елдегі жолаушылар қатынасы мен жүк тасымалының күре тамыры десек болады. Қайта түлеп, ырысы мен несібесі молайып жатқан сала ел экономикасын жоғарылатуға, халықтың әл-ауқатын арттыруда тигізіп жатқан үлесі орасан. Осы саланың дамуына азда болса үлесімді қосып жатқаныма қуанамын. Жанымдағы аға буын ағалармен, әріптестеріммен күн сайын жетістікке жеткеніміз елге жасаған қызметіміз болып табылады. Еліміздің қай түкпірінде жүрсем де туған жердің киелі топырағы желеп-жебеп жүретінін сезінемін. Мүмкін жылдар өткенде осы саланың білікті маманы атанармын, сол кезде қарапайым шебер ретінде еңбек жолымды бастағанымды мақтан ететін боламын. Теміржол мені азамат ретінде есейтті. Қиындыққа төтеп беруді, мойымауды, қолыңнан келсе аянбауды үйретті. Осынша өзгерістерді өміріме әкелген теміржол саласына өмір бойы құрметпен қарайтыным анық.– Бала – ата-ана өмірінің жалғасы, ата-ананың тілегі – баласының жақсы адам болуы. Отбасыңыз жайында айтсаңыз?– Ата-анам қарапайым жандар, жастайынан бас қосқан ата-анамның тұңғышымын. Әзірге бойдақпын. Соңымнан ерген жалғыз қарындасым – Минуара бар. Минуара жетінші сыныпта оқиды, анамның жанында жүріп, үй тірлігіне қолғабыс етеді. Анам Нұргүл қолдаушым, тілекшім. «Анаңды үш рет Меккеге арқалап апарсаң да, қарызыңнан құтылмайсың» деген даналық сөз бар. Қолымнан келгенше анама, оның жағдайын жасауға тырысамын. Бауырларыма, қарындасыма қамқор болу – ағалық парызым.– Сұқбатыңызға рақмет!

Сырдариялық жас вагон шығару ісінің шебері

<blockquote>&nbsp; <a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Соңғы жылдары қалада құрылыс жұмыстары кең ауқымда жүргізілуде. Мәселен, өткен жылы тұрғын үй құрылысына 11 404, 3 миллион теңге, инженерлік жүйелер жүргізуге 6 805,0 миллион теңге, сумен жабдықтауға 4 159,8 миллион теңге, спорт объектілерін дамытуға 514,5 миллион теңге, газ тасымалдау жүйесін дамыту мақсатында 724,4 миллион теңге қаржы бөлініп, тиісті жұмыстар жүргізілді. Соның нәтижесінде Талсуат және Қарауылтөбе елдімекендеріндегі 150 орындық клуб, Тасбөгет кентінде дене шынықтыру-сауықтыру кешені пайдалануға берілді. Ақсуат, Қосшыңырау ауылдық округтері көгілдір отынға қосылды. Аталған бағыттағы жұмыстар биылда жалғасын табатын болады. Биыл Талдыарал, Ақжарма, Баймұрат елдімекендеріне газ жүйесін жүргізу жоспарлануда. Ол үшін қажетті жоба-сметалық құжаттары әзірленіп, биыл құрылысын жүргізуге бюджеттік өтінім ұсынылды. &nbsp;– Қызылорда қаласында тұрғын үй құрылысы қарқын алып, халықты баспанамен қамту көрсеткіші артып келеді. Өткен жылы Сол жағалауда 470 пәтерді құрайтын 10 ипотекалық тұрғын үй қабылданды және жаңадан 7 этажды 84 пәтерлі ипотекалық 6 тұрғын үй құрылысы басталды. Осы мөлтек ауданда тағы да 40 пәтерлі бес қабатты 10 тұрғын үй және 84 пәтерлі жеті қабатты 10 тұрғын үйдің құрылыс жұмыстары басталатын болады. Бұдан бөлек, кезекте тұрған отбасыларға 908 пәтер алынды, – дейді Айдын Серікұлы.&nbsp; Бұдан бөлек, «Инженерлік инфрақұрылымды дамыту» бағдарламасы аясында Жас Алаш және Теректі көшелері, Орбита, Эдельвейс аумақтары, Еңбек, Болашақ бау-бақша саяжайларына барлығы 51,9 км ауыз су жүйесі жүргізілді. Бәйтерек тұрғын ауданындағы тұрғын секторларына ұңғымалар бұрғылау мен су жинағыш салу жобасы халық игілігіне пайдалануға берілді. Досан, Абай, Бірқазан елді мекендеріндегі көшелерге, Тасбөгет кентіне, Сабалақ саяжайына, Қарауылтөбе а/о қарасты кіре беріс жолдың бойында орналасқан жаңа қоныс аумағына, Сарысу, Шорғазы көшелеріне малтатас жол төселді.&nbsp;</blockquote> Тағы бір ауқымды жобаның бірі – аймақ басшысының қолдауымен Қорқыт Ата аэропорты терминалы демеушілік тарапынан салынуда. Осы терминал өткен жылы барлық инженерлік жүйелермен қамтылды. Ал, биыл әуежай аумағын абаттандыру жұмыстары бастау алды.<blockquote> &nbsp; – Биыл атқарылатын жобалар бойынша, «Ауыл-Ел бесігі» жобасы шеңберінде Ақсуат ауылдық округіне қарасты жаңа қоныс аумағы, Досан, Қызылжарма, Айнакөл, Қараөзек елдімекендері мен Қараөзек бекетіне электр желісі жүргізілетін болады. Ал, инженерлік инфрақұрылымды дамыту бағдарламасы аясында "Бәйтерек" ықшам ауданындағы тұрғын үйлер газбен және сумен жабдықтау жобасы бюджетке ұсынылды. Белкөл кентіндегі Жерұйық, Сарыарқа, Бірлік көшелері, Жас Алаш және Теректі, Сарысу көшелеріне электр желісі жүргізіледі. Сарысу көшесінде ауыз су құрылысы және Қызылжарма аумағындағы 1,2,3 ауданында тас жол құрылысы жүргізіледі, – дейді бөлім басшысы.&nbsp;</blockquote>Сонымен қатар биыл «Сумен жабдықтау және су бұру жүйесін дамыту» бағдарламасы негізінде қаланың орталық бөлігінің кәріз желілері қайта жаңғыртылады деп жоспарлануда. Универсам, Шымбай аумағында сумен жабдықтау және су бұру желісін қайта жаңғырту жобасы аяқталатын болады. Сондай-ақ, биыл құрылысы өткен жылы басталған «Қызылорда қаласында ағын суларды тазарту қуаты тәулігіне 70,0 мың м3 биологиялық тазарту станциясын жаңарту және автоматтандыру» жобасы аяқталады. Нәтижесінде Титов шағын ауданының тұрғындары жағымсыз иістен арылады деп күтілуде.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары