<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Көкшетауда ер адам әйелінің жұмыс орнына келіп оны бірнеше рет пышақтап кеткен. Ауыр халдегі әйелді дәрігерлер құтқарып қалды. Бұл туралы <a href="https://stan.kz/ishki-agzalarinin-barin-kesken-kokshetauda-er-adam-ayel-418198/">Stan.kz</a> ақпарат агенттігі <a href="https://www.ktk.kz/ru/news/video/2025/05/21/294583/">КТК </a>арнасына сілтеме жасап&nbsp;хабарлады.Оқиға 30 жастағы әйелдің жұмыс орнында микрокредиттік ұйымның кеңсесінде болды. Күйеуі пышақпен келіп, оған қатыгездікпен&nbsp;шабуылдаған. Күдікті бірден ұсталды.Ал қансыраған науқас тіпті зембілге салуға келмеген. Көптеген жарақаттарын төрт сағаттан астам уақыт бойы тігілген. Жәбірленуші екі литрден астам қан жоғалтты. Пышақ жүрекке жетпегендіктен әйел тірі қалды. Дәрігерлер оның барлық ішкі ағзаларын тігуге мәжбүр болды.Дәрігерлер әйелдің есін жиғанын жеткізді. Ол өте әлсіз, бірақ жағдайы тұрақты. Алда екінші операция күтеді. Жәбірленуші пышақ салғанда қорғануға тырысып қолдарын жарақаттаған. Енді қолдарына ота жасалады.<blockquote>“Бәрі жақсы болса, тағы бір-екі күн жансақтау бөлімінде болады. Осыдан кейін ол хирургиялық бөлімге ауыстырылады. Не істеу керек болды, бәрін жасадық. Жалғыз нәрсе, оның қолының иілетін жеріне зақым келген. Бірақ операцияның ұзақтығын ескере отырып, бұл операцияны травматологтармен бірге екінші кезеңмен жасау туралы шешім қабылданды”, – деді Көкшетау қалалық ауруханасының хирургиялық бөлімшесі меңгерушісі Арман Қапанов.&nbsp;</blockquote>Фото: сюжет кадрларынан

Ішкі ағзаларының бәрін кескен: Көкшетауда ер адам әйелін жұмыс орнында пышақтап кетті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Аралдық Сержан Каримолдаевтың кәсіппен айналысып жүргеніне 5 жылдан асты. Кәсібін балықты алып-сатумен бастаған ол бүгінде өңдеуге басымдық беруде.<blockquote>«Негізгі мамандығым заңгер. Ұзақ жыл құқық қорғау органында қызмет еттім. Саладан зейнетке шыққаннан кейін кәсіппен айналысуды жөн көрдім. Аралдың балығына сұраныс жоғары екенін ескере келе балық сатумен айналыстым», - дейді Сержан Каримолдаев.</blockquote>Кәсіпкердің ісі алға басып, сұраныс арта бастайды. Ол саланың қыр-сырын меңгере жүріп, нарыққа балықты өңдеп ұсынудың тиімдірек екенін аңғарады.<blockquote>«Былтыр кәсіпті кеңейтіп, балық өңдеуге қажет құрал-жабдық алу үшін қаржы іздей бастадым. «Қызылорда» Өңірлік инвестициялық орталығы азық-түлік өндірісіне арналған жобаларды қаржыландырып жатқанын естіп, талаптарымен таныстым, өтініш бердім. Нәтижесінде жеңілдікпен 60 млн теңге несие алдым», - деді аралдық кәсіпкер.</blockquote>Аталған қаржы кәсіпкерге жаңа мүмкіндіктер ашты. Бұл қаржыға балықты тазалайтын, турайтын, тұздайтын және вакуумдайтын, сондай-ақ консервілейтін аппараттар, түрлі тоңазытқыштар алған.<blockquote>«Мемлекеттің осылай қаржылай қолдауы жаңа деңгейге шығуға мүмкіндік беріп отыр. Бұрын тек тұздалған балық шығарып келген болсақ, енді жаңа құрал-жабдықтардың арқасында тұтынушыларға тартылған балық өнімдерін, тұздалған уылдырық пен ысталған балық шығарып жатырмыз. Сонымен бірге бұл өнімдерді өзіміз вакуумдеп ұсыну мүмкіндігіне ие болдық. Ендігі меже консервіленген балық шығару. Бұйырса, жақын күндері нарыққа шығарамыз», - деді Сержан Каримолдаев.</blockquote>Кәсіпкердің бүгінде 15 адамды тұрақты жұмыспен қамтып отыр. Алдағы уақытта 30-ға жеткізуді көздеуде. Айына 20 тоннаға дейін өнім өндіреді. Балық өнімдерінің басым бөлігі Ресейге экспортталады екен.<blockquote>«Қытайдан да сұраныс түсіп жатыр. Ол үшін шығаратын өнімді тапсырыс берушілердің талабына сай ету қажет. Қазір осы бағытта тиісті шараларды қабылдаудамыз», - дейді кәсіпкер.</blockquote>Атап өту керек, Қызылорда қаласында азық-түлік өнімдерін өндірумен айналысатын кәсіпкерлер Өңірлік инвестициялық орталық арқылы 3 пайызбен жеңілдетілген несие ала алады. Толығырақ Орталыққа 8 776 886 33 88 немесе 40-03-60, 40-02-37 байланыс нөмірі бойынша хабарласып білуге болады.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/K_sipker_08f2222f3a.jpeg" alt="Кәсіпкер.jpeg">Фото: «Қызылорда» Өңірлік инвестициялық орталығының баспасөз қызметі

Аралдық кәсіпкер консервіленген балық шығаруды жоспарлауда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазақстандық мемлекеттік-жекеменшік әріптестік орталығы (МЖӘ) БҰҰ Еуропалық экономикалық комиссиясының (БҰҰ ЕЭК) қолдауымен Сербия астанасы Белград қаласында өткен ІХ Халықаралық МЖӘ форумында халықаралық марапатқа ие болды. Халықаралық қазылар алқасы Орталықтың орнықты даму мақсаттары мен цифрлық трансформация қағидаттарына сәйкес келетін МЖӘ жобаларын ілгерілетуге қосқан үлесін жоғары бағалады.«Бұл марапат – бүкіл кәсіби ортаның бірлескен еңбегінің нәтижесі. Қазақстан МЖӘ тетіктерін халықаралық стандарттарға сай жетілдірумен қатар, цифрлық технологияларды тиімді енгізу арқылы саланың сапалы дамуына жол ашып отыр», – деді «Қазақстандық мемлекеттік-жекеменшік әріптестік орталығы» АҚ Басқарма төрағасы Аслан Қалиғазин.Орталықтың мәліметінше, 2006 жылдан бері елімізде жалпы 2,6 трлн теңге сомасына 1100-ден астам келісімшарт жасалған. Жобалардың негізгі бағыттары – білім беру, денсаулық сақтау, энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы болып табылады. Бұл ретте рәсімдердің ашықтығына, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтуға және инвестициялық тартымдылықты арттыруға баса назар аударылып отыр. Жобаларды конкурстық іріктеу үшін веб-портал іске қосылып, тікелей келіссөздер жүргізу тәжірибесіне шектеу қойылды, МЖӘ және концессиялар туралы заңдар біріктірілді. Жобаларды жүзеге асыру саны бойынша Түркістан, Шығыс Қазақстан және Атырау облыстары көш бастап тұр.МЖӘ саласындағы негізгі бағыттардың бірі – әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту. 2023 жылғы қарашада Үкімет 2024-2028 жылдарға арналған МЖӘ дамытудың кешенді жоспарын бекітті. Құжат білім беру, денсаулық сақтау, спорт және әлеуметтік қорғау салаларындағы 43 жобаны қамтиды.

Қазақстандық мемлекеттік-жекеменшік әріптестік орталығы халықаралық марапатқа ие болды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жыл басынан бері мемлекеттік жәрдемақылармен, сондай-ақ Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан (бұдан әрі – МӘСҚ), баланы босануға және бала 1,5 жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты төлемдермен жалпы сомасы 299,8 млрд теңгеге 293,9 мың адам қамтылды.Ал бала туғанда берілетін жәрдемақыны 2025 жылдың басынан бастап республикалық бюджеттен барлығы 21,1 млрд теңге сомаға 117 мың адам қамтылды, оның ішінде сәуір айында 5,5 млрд теңге сомасын 30,5 мың адам алды. Бұл жәрдемақыға бала туған, асырап алған, сондай-ақ қамқорлыққа алған балалары бар еліміздің азаматтары, қандастар, сондай-ақ Қазақстанда тұрақты тұратын шетелдіктер үміткер бола алады.Балаға күтім жасайтын адам міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушы болып табылмаған жағдайда туған, асырап алған, сондай-ақ қорғаншылыққа алған балалары бар, егер олар басқа ата-ананың отбасында ескерілмесе, өгей балалары бар адамдардың (отбасылардың) бала күтіміне байланысты жәрдемақы алуға құқығы бар. Есепті кезеңде 1,5 жасқа толғанға дейін бала күтімі бойынша жәрдемақымен 14,4 млрд теңге сомасын орта есеппен 123,3 мың адам қамтылды, оның ішінде сәуір айында 3,7 млрд теңге сомасын 124,1 мың адам алды.Бала тууына және бала күтіміне арналған мемлекеттік жәрдемақылардың мөлшері республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына бекітілген айлық есептік көрсеткішке (бұдан әрі – АЕК) байланысты белгіленеді. 2025 жылдың басынан бастап мемлекеттік жәрдемақылардың мөлшері 6,5%-ға индекстелген.Биылғы бала тууына арналған жәрдемақы мөлшері:<ul><li style="text-align:justify;">- бірінші, екінші, үшінші балаға – 38,0 АЕК немесе 149 416 теңге;</li><li style="text-align:justify;">- төртінші және одан кейінгі балаларға – 63,0 АЕК немесе 247 716 теңге.</li></ul>Бала 1,5 жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты төленетін жәрдемақы ай сайын келесідей мөлшерде төленеді:<ul><li style="text-align:justify;">- бірінші балаға – 5,76 АЕК немесе 22 648 теңге;</li><li style="text-align:justify;">- екінші балаға – 6,81 АЕК немесе 26 777 теңге;</li><li style="text-align:justify;">- үшінші балаға – 7,85 АЕК немесе 30 866 теңге;</li><li style="text-align:justify;">- төртінші және одан кейінгі балаларға – 8,90 АЕК немесе 34 995 теңге.</li></ul>Бұдан басқа жұмыс істейтін азаматтарға жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты кірісінен айырылған жағдайда МӘСҚ-тан төленетін әлеуметтік төлем жүктілігі және босануы бойынша берілген демалыстың барлық күндеріне тағайындалады. Төлем мөлшері жүктілігі және босануы бойынша уақытша еңбекке жарамсыздық парағы берілгенге дейінгі соңғы 12 ай ішінде МӘСҚ-ға әлеуметтік аударымдар жүргізілген орташа айлық кіріске және еңбекке жарамсыздық күндерінің санына байланысты болады.Аталған біржолғы төлемді жыл басынан бері жалпы сомасы 117,3 млрд теңгеге 81,8 мың адам алды, оның ішінде сәуір айында 32,3 млрд теңге сомасына 24,8 мың адам алды. Тағайындалған төлемнің орташа мөлшері үш айда 1 637 575 теңгені құрады.Сондай-ақ МӘСҚ-дан бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісінен айырылу жағдайы бойынша ай сайынғы әлеуметтік төлем міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушыға баланың туған күнінен бастап тағайындалады. Төлемнің мөлшері соңғы 2 жылда МӘСҚ-ға әлеуметтік аударымдар жүргізілген орташа айлық кірістің 40%-ын құрайды. Екі және одан да көп бала туған жағдайда төлем әр балаға жеке тағайындалады.2025 жылдың 4 айында бұл төлем 147 млрд теңгеге 88,8 мың адамға тағайындалды. Оның ішінде сәуір айында 36,7 млрд теңге сомасына 25,2 мың алушыға төлем тағайындалды. 4 айдағы төлемнің ай сайынғы орташа мөлшері 91 953 теңгені құрады.

Қазақстандықтарға бала күтіміне байланысты жәрдемақы төленді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мәжіліс депутаты Мархабат Жайымбетов ірі такси агрегаторлары алатын комиссиялардың мөлшерін реттеуге қатысты ұсыныс айтты.&nbsp;<blockquote>— Соңғы жылдары нарықта цифрлық платформалар артып жатыр. Бірақ, көлік қызметтері нарығында біз автобекеттердің іс жүзінде жоғалып кеткенін, қалааралық тасымалдау көлемінің азайып бара жатқанын байқаймыз. Такси парктері үлкейеді немесе банкротқа ұшырайды. Жүз мыңдаған қазақстандық жүргізушілер цифрлық такси агрегаттарына қатты тәуелді болды. Төленген әрбір жол ақысының бір үзімін отандық жүргізуші алса, қалғанын сырттағылар алып отыр. Осы күнделікті тіршілігімізбен біте қайнасып кеткен онлайн сервистік такси қызметінен тапқан табыстардың белгілі бір пайызы сыртқа кетіп жатыр. Бір қарағанда барлығын шетелдік технократтар жасап беріп жатыр ғой дей салуға болады. Шын мәнісінде, біз соларға тәуелді болу арқылы ішкі қаржы айналымында оңбай ұтылып жатырмыз, — деді Мархабат Жайымбетов Премьер-министрінің бірінші орынбасары Роман Склярдың атына жолдаған сауалында.</blockquote>Оның айтуынша, қазіргі таңда цифрлық такси платформалары 16 пайыздан басталып, қосымша таксопарктер тағы 2-4% қосып алады.<blockquote>— Шын мәнінде, табыстың көп бөлігі платформалар мен таксопарктердің комиссиясына кетіп, жүргізушілерді күректеп ақша тауып жатыр деп айта алмаймыз. Шетелдік платформалар өз мүмкіндіктерін тиімді пайдаланып отыр, нарықтың басым бөлігі соларда. Елімізде отандық қосымшаларға қолдау аз, ресурсы шектеулі болғандықтан, олар бәсекеге төтеп бере алмайтынын байқаймыз. Бәсеке болмаған соң халықтың таңдау мүмкіндігі тарылып, сапа мен баға мәселесі де шешілмей тұр. Жеке қабылдауларда халық такси тарифтерінің негізсіз қымбаттауын алға тартады. Әсіресе, мереке күндері немесе күн райы күрт өзгерсе баға бірден шарықтап кетеді. Бүгінгі таңда шетелдік цифрлық платформалар экономикалық айналымнан жүргізушілер мен халықты қоса алғанда, ел экономикасына инвестиция салмай-ақ, инфрақұрылымды дамытпай-ақ ондаған миллиард теңге алып отыр деуге болады. Осындай жағдайлар еліміздің ұлттық және экономикалық қауіпсіздігіне тікелей қауіп төндіреді, — деді депутат.</blockquote>Оның сөзіне қарағанда, шетелдік цифрлық платформалардың нарықтағы монополиялық жағдайы оның кірісін бақыламай-ақ қайта арттыруға мүмкіндік беріп отыр. Цифрлық қызметтер саласындағы комиссиялық саясатты қайта қарап, ұлттық мүддені қорғауды күшейту — уақыт талабы.<blockquote>—&nbsp;Біріншіден, қазақстандық цифрлық қосымшаларды құруға қолдау көрсету керек. Табысты қазақстандық цифрлық платформаларды жұмысқа тарту маңызды. Екіншіден, осы нарық үшін аса маңызды инфрақұрылымды&nbsp;— елдің цифрлық картасын құру қажет. Ол&nbsp;ұлттық қауіпсіздік тұрғысынан да&nbsp;маңызды,&nbsp;— деді Мархабат Жайымбетов.</blockquote>Сонымен қатар ол ірі такси агрегаторлары алатын комиссиялардың мөлшерін бағалық реттеуді талап ету керек, яғни такси платформалардың комиссиясын 3- 5% дейін түсіру қажет екенін айтты.Фото: Виктор Федюнин / Kazinform

Депутат таксидегі жағдайға қатысты: ұлттық қауіпсіздікке қауіп төндіреді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> А.Тоқмағамбетов атындағы қалалық мәдениет Үйінде 21 мамыр – Мәдениет және өнер қызметкерлері күніне арналған «Мәдениет – өмір мәйегі» атты мерекелік іс-шара өтті.Арда өнерді үкілеп, ұлт құндылықтарына адалдығын жоймаған мәдениет саласы қызметкерлерінің кәсіби мерекелеріне арналған шараны қала әкімінің орынбасары Бақытжан Омаров ашып беріп, айтулы мерекеге орай Қызылорда қаласының мәдениет және өнер саласының өркендеуі мен дамуына елеулі үлес қосқан бірқатар мәдениет майталмандарын марапаттады.Айта кетейік, облыс, қала әкімі мен басқарма басшысының арнайы алғыс хаттарынан бөлек шарада Халықаралық «ТҮРКСОЙ» ұйымының АЛТЫН медалімен мәдениет саласының ардагері Тілеген Бекарыстанов, "Мұхтар Әуезов" медалімен Асқар Тоқмағамбетов атындағы қалалық мәдениет үйі жанынан құрылған «Қауырсын» жас ақындар үйірмесінің жетекшісі, «Құрмет» орденінің иегері Мамыр Байдәулетов, "Низамедин" медалімен Қызылорда қаласы Жастар театрының директоры, ҚР Мәдениет саласының үздігі, Алашқа белгілі ақын Нұрмат Мансұр мен Асқар Тоқмағамбетов атындағы қалалық мәдениет Үйі жанынан құрылған «Арайлы» би тобының және «Ақмарал» би студиясының жетекшісі, ҚР Мәдениет саласының үздігі, белгілі режиссер-хореограф Ақмарал Қойшығұлова марапатталды.Салтанатты кеш қала өнерпаздарының концерттік бағдарламасына ұласты.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/M_deniet_yzmetkerleri_marapattau_2_6a1416f9bd.jpg" alt="Мәдениет қызметкерлері марапаттау 2.jpg">

Мәдениет және өнер қызметкерлері марапатталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қасым-Жомарт Тоқаев Түркі мемлекеттері ұйымының бейресми саммитін көне Будапешт шаһарында өте жоғары деңгейде ұйымдастырғаны үшін Мажарстанның Премьер-министрі Виктор Орбанға ризашылығын білдірді.<blockquote>– Бүгінгі алқалы жиынның Еуропа төрінде өтуінің айрықша мәні бар. Біз мажар жұртының қарт құрлықта тұғырлы мемлекет болып отырғанына дән ризамыз. Бүгін бәрімізді түбі бір түркі бауырларым деп құшақ жая қарсы алып жатсыздар. Мұны, шын мәнінде, мызғымас достығымыздың айқын көрінісі деп санаймын. Біз ынтымағы жарасқан елдеріміздің бірлігін бекемдеп, тамыры бір тарихымыз бен салт-дәстүрлерімізді ұлықтап келеміз, – деді Президент.</blockquote>Мемлекет басшысының айтуынша, «Шығыс пен Батыс тоғысқан тұс» атауымен ұйымдастырылған саммит алып құрлықтың ұлан-ғайыр аумағын иеленіп жатқан түркі елдерінің мүддесіне, стратегиялық мақсат-міндетіне сай келеді. Қазіргі күрделі геосаяси жағдайда Ұйым аясындағы ынтымақтастықтың мәні тіпті артты. Бұл ретте Қасым-Жомарт Тоқаев түркі жұртының татулығы мен өзара байланысын нығайту, тұтастығын бекемдей түсу мақсатында Қазақстан қабылдаған кешенді шараларға тоқталды.<blockquote>– Атап айтсақ, Түркі мемлекеттері ұйымының жанындағы Қазақстанның Тұрақты өкілін тағайындады. Көп ұзамай Тұрақты өкілдік ашуды жоспарлап отырмыз. Астанада 11-12 маусым күндері Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының XIV пленарлық отырысы өтеді. Ақтау қаласы биыл Түркі әлемінің мәдени астанасы ретінде жарияланды. Осы мәртебелі міндетті жоғары деңгейде атқару үшін нақты іс-шаралар қолға алынды. Қазақстанның бастамасымен өткен аптада Орталық сайлау органдарының консультативтік платформасы құрылды. Оның алғашқы отырысы киелі Түркістан қаласында табысты өтті. Ортақ келісім бойынша биыл маусым айынан бастап Алматы қаласы «Түркі мемлекеттері ұйымының жастар астанасы» атанады. Осылайша, біз түркі бірлігін нығайтамыз, – деді Президент.</blockquote>Қасым Жомарт Тоқаевтың пікірінше, Түркі мемлекеттері ұйымына мүше елдер өзара қол жеткізген келісімдерді сақтауы қажет.<blockquote>– Тағы бір аса маңызды мәселе, бұл – біздің Ұйымның шеңберінде қабылданған құжаттардағы ережелерді қатаң сақтау. Процедура мәселесі болсын, саяси және экономика сұрақтары болсын – келісімдердің ережелерінің барлығын құрметтеу, сақтау қажет, міндетті түрде іске асыру керек, – деді Президент.</blockquote>Мемлекет басшысы соңғы кездегі тарифке қатысты оқиғалар жаһандық сауда саясатындағы өте үлкен өзгерістерге себеп болғанына назар аударды. Президент мұндай дағдарыстар түрлі сын-қатер тудырумен қатар жаңа мүмкіндіктерге жол ашатынын алға тартып, өнеркәсіп, көлік-транзит, ауыл шаруашылығы, цифрландыру сияқты бағыттар бойынша бірлесе әрекет етуді ұсынды.Қасым-Жомарт Тоқаев Орта дәлізді Шығыс пен Батыстың арасындағы негізгі көпірге айналдыруды стратегиялық міндет ретінде атады. Бұл ретте Президент еліміз Қырғызстанмен және Өзбекстанмен шекарадағы рәсімдерді цифрландыру, жүк транзитін жеңілдету үшін нақты шаралар қабылдап жатқанын, сондай-ақ Қазақстан-Қытай шекарасында үшінші темір жол бекетін ашуды жоспарлап отырғанын жеткізді. Осы орайда &nbsp;Қасым-Жомарт Тоқаев бауырлас елдерді ірі инфрақұрылымдық жобаларды бірлесіп жүзеге асыруға, соның ішінде «Солтүстік – Оңтүстік» бағыты бойынша халықаралық көлік қатынасын дамытуға шақырды. Аталған жоба түркі елдерінің өңірлік транзит хабы ретіндегі рөлін едәуір нығайтады.Президент мұнай, газ, уран және тағы да басқа тауарларды жеткізу тізбегін әртараптандыру ісінде Ұйымның әлеуетін пайдалану қажет екеніне назар аударды. Осы ретте Қазақстаннан Еуропа бағытында мұнай жеткізуді арттыру жобасын қолдағаны үшін Әзербайжан Президенті Ильхам Әлиевке алғыс айттыБұдан бөлек, Қасым-Жомарт Тоқаев соңғы уақытта халықаралық сарапшылар Транскаспий мұнай және газ құбырларын салу бастамасын талқылап жүргенін атап өтіп, мұндай жобалар өте ауқымды және трансұлттық деңгейдегі ықпалдастықты талап ететінін жеткізді.Мемлекет басшысының айтуынша, цифрландыру және ақпараттық технологиялар саласындағы ынтымақтастықтың болашағы зор. Биыл еліміз Каспий теңізі арқылы оптикалық-талшықты кабель тарту жобасын жүзеге асыра бастады. Соның нәтижесінде аймақтағы цифрлық байланыс нығая түседі.<blockquote>– Елдеріміз арасындағы сауда-саттықты жандандырып, тауар түрін көбейту қажет. Өткен жылы Қазақстанның Ұйымға мүше елдермен арадағы алыс-берісі 11,4 миллиард долларға жетті. Бұл – еліміздің сыртқы саудасының 8 пайызына тең. Әрине, жақсы көрсеткіш. Дегенмен оны арттыра түсу керек. Осыған орай, сауда-саттықты дамыту үшін арнайы құжат әзірлеуді ұсынамын, – деді Президент.</blockquote>Сондай-ақ ауыл шаруашылығы саласындағы ықпалдастықты күшейтуге баса мән берілді. Қасым-Жомарт Тоқаев Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы мен Түркі мемлекеттері ұйымы арасындағы ынтымақтастықты арттырудың маңызына тоқталды.Мемлекет басшысының пікірінше, әлемде жиілеген табиғат апаттарына қарсы тұру үшін күш жұмылдыру мәселесі аса өзекті. Мәселен, соңғы жылдары Каспий теңізінің деңгейі айтарлықтай төмендеп кетті. Бұл жағдай аймақтың экологиясы мен экономикасына, халықтың әл-ауқатына кері әсерін тигізуде. Президент түркі елдерін осыған қатысты бірлескен ғылыми зерттеулер жүргізуге және ортақ жобалар әзірлеуге үндеді.Саммитте Мажарстан Премьер-министрі Виктор Орбан, Қырғызстан Президенті Садыр Жапаров, Әзербайжан Президенті Ильхам Әлиев, Түркия Президенті Режеп Тайип Ердоған, Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиёев және ТМҰ Бас хатшысы Кубанычбек Өмірәлиев сөз сөйледі.Мемлекеттер басшылары саммит қорытындысы бойынша мынадай құжаттар қабылдады:<ul><li style="text-align:justify;">Түркі мемлекеттері ұйымының Будапешт декларациясы;</li><li style="text-align:justify;">Мемлекеттер басшылары кеңесінің Ауғанстан жөніндегі мәлімдемесі;</li><li style="text-align:justify;">Өзбекстан Республикасын Түркі мәдениеті және мұрасы қорына қосу туралы шешім;</li><li style="text-align:justify;">Түркі мемлекеттері ұйымы Бас хатшысының өкілеттілік мерзімін ұзарту туралы шешім.</li></ul>