<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінде Қызылорда облысының тұрақтандыру қорында 1317,5 тонна өнім бар. Сондай-ақ өнімдер аймақтың 36 әлеуметтік дүкені және 20 сауда орындарында және жәрмеңкелерде 1619 тонна көкөніс төмен бағада сатылуда. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпараттық алаңында өткен брифингте облыстық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары басқармасы басшысының міндетін атқарушы Айнұр Тлеулеева мәлімдеді.<blockquote>«Бүгінгі таңда азық-түлік бағасы басты назарда. Жыл басынан бері бағаны тұрақтандыру үшін өңірлердің әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялары ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерімен күзгі және көктемгі кезеңде көкөніс өнімдеріне келіссөздер жүргізді. Сәйкесінше, тұрақтандыру қорындағы өнімдер әлеуметтік дүкендер мен сауда орталықтарына төменгі бағамен берілуде. Сонымен қатар, Тәжікстаннан 20 тонна пияз сатып алу келісіміне қол қойылды және көршілес Өзбекстан елінен 30 тонна картоп алу жоспарланып отыр. Сондай-ақ Жетісай тауар өндірушісімен 48 тонна қырыққабат әкеліну келісіліп, оның 24 тоннасы әкелінді. Мұнан өзге, қант тапшылығын болдырмау үшін Мерке қант зауытынан 2,3 мың тонна қант алу жоспарлануда. Бүгінде оның 204 тоннасы жеткізілді. Бұдан бөлек, нан бағасының тұрақталығын қамтамасыз етуде әкімдігімен «Азық-түлік келісім шарт корпорациясы» ҰК» АҚ-ның ресурстарынан 5 649,0 тонна азықтық астық бөлу жөнінде меморандумға қол қойылды», - деді Айнұр Маратқызы.</blockquote>&nbsp;«Байқоңыр» ӘКК» АҚ басқарма төрағасы Самат Ерниязовтың айтуынша, аймақта 36 әлеуметтік дүкен бар екенін айтты.<blockquote>«Биыл «Байқоңыр» ӘКК» АҚ корпорациясы шаһарда 18 жәрмеңке ұйымдастырды және Байқоңыр қаласында 1 жәрмеңке өтті. Сондай-ақ азық-түлік бағасын тұрақтандыруда облыста 36 әлеуметтік дүкен жұмыс жасап тұр. Бұдан бөлек, нан бағасын арзандатуда қаланың 14 наубайханасымен облыстың 7 наубайханасына бірінші сортты ұн берілді. Жұмыстар алдағы уақытта өз жалғасын табады», - деді Самат Ерниязов.</blockquote><figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/brifing_10b86072e7.jpg" alt="брифинг.jpg"></figure>

Қызылорда облысының тұрақтандыру қорында 1317,5 тонна өнім бар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Әр адамның бойында білімге бейімділік, ғылымға қызығушылық, жаңаны танып білуге деген талпыныс, ұлы мұраттарға ұмтылыс болады. Тек құлшынысты оятып, қабілетті жетілдіріп, шыншылдықпен шыңға шығудың жолын қарастырған ләзім. Оқуды ой азығы десек, білімнің қайнар көзін де таусылмайтын кен ретінде қарастырамыз. Өйткені, адам өмір бойы ғылым жолына түсіп, жаңа білім алуын тіпті тоқтатпауы мүмкін. Асылында, адамзат ізденімпаздықтың ізгілікке жетелейтінін, білімді болумен бағы жанатынын жақсы біледі. Өйткені, алтын ұя аталған мектеп қабырғасында 11 жыл уақытын өткізсе, кейін таңдауына сай, қалауына сәйкес университет, колледжде оқуын жалғастырып, әрі қарай еркіне байланысты магистратура, докторантураға тапсырады. Білім алудан қашқақтамайтын, жаңашылдықтан жалтақтамайтын жандар түйсік-танымын түгендеп, қоғамнан, жалпы өмірден өз орнын таба алатыны ақиқат. Әсте, сауықшылдыққа ғана емес, сауатты болуға сарп еткен уақыттың текке кетпесі тағы рас. Білімді болу жетістікке жөн сілтеп, мақсатқа қол жеткізуге негізгі үлкен мүмкіндік. Сондықтан балаға ақылды айнымас серігі етіп, озық ойлы болу керектігін жиі қаперге салатынымыз да сол.Бүгінде білім саласына көп көңіл бөлініп, оқушылардың сапалы білім алуына жағдай жасалуда. Бюджеттен бөлінген есепсіз қаржы да есебін тауып, қажетті деген құрылысқа құйылып, берекелі һәм нәтижелі бастамалардың негізі болып отыр. Бала келешегіне күдікпен емес, үмітпен қарайтын ата-ана да білім саласындағы бірқатар жаңалықтарды назардан тыс қалдырмайды. Тиісінше, өскелең ұрпақтың ертеңгі ел сенімін ақтайтынын білетін мемлекет пен басқармалар кез келген түйткілді мәселенің түйінін тарқатуға бек әзір. Әсте, бір жылда атқарылған ауқымды жұмыстар соның айғағы. Осы орайда, баспасөз қалалық білім бөлімінің басшысы Ерлан Боданов білім саласында 2022 жылы атқарылған жұмыстардың қорытындысы мен алдағы міндеттер туралы баяндаған болатын.Мұғалім – мектептің жүрегі. Ұлағатты ұстаздар барда сапалы білімді сіңірген саналы оқушылар қалыптасары анық. Оқуға ынтасы зор ықтиятты шәкірттерді қанат қақтырып, білім беруден жалықпайтын мұғалімдердің біліктілігі басты орында. Осы ретте, білім бөліміне қарасты мектептерде жоғары санатты мұғалімдердің бары әрі көптігі көңіл қуантты.Мектеп бітірген түлектер ҰБТ сынағынан сүрінбес үшін дайындықты күшейтіп, күні-түні оқудан бас алмайды. 11 жыл алған білімін құрдымға жібермей, ата-ана мен ұстаздың үмітін, мектептің сенімін ақтау үшін, болашақтағы арман-мақсаттарының негізін қалау үшін тырысып бағады. Әр оқушының ұлттық бірыңғай тестілеуде ұнжырғасы түспесін деп шыр-пыр болатын мектеп ұжымы да, білім бөлімі де қажетті көмек көрсетуге, ынталандыруға әрекет етеді. Өткен оқу жылында ҰБТ қорытындысы бойынша алдыңғы қатардан көрініп, ең жоғары көрсеткіш көрсеткен де қала мектебінің оқушысы. Әлбетте, бұл қол соғып қошеметтерлік қуаныш.Талаптылар білімнің қуатты күш екенін қаперде ұстап, жан-жақты болудың кілтін тапқанда ілгерілеуде меселі қайтпай, талпынғанда аяғына тұсау ілікпейтіні белгілі. Әсте, оқумен ғана шектелмеген жас өскін әлденені зерттеп, беймәлімді білуге, ғылымға бетбұрыс жасауда да жасықтық пен жасқаншақтыққа жол берген емес. Осы ретте, баланың бетін қақпай, белін буа білген, талантты танып, дамылсыз ізденетін дарындыны қолдау мақсатында үйірмелермен қамтыды. Мәселен, робототехника, бастапқы техникалық модельдеу, авиамодельдеу, мотомодельдеу, 3D және ІТ модельдеу үйірмелеріне жазылып, өз жұмыстарын жүргізіп, республикалық және облыстық байқауларда жүлделі орындарға ие болып келеді. Әрқашан озық һәм озат болуға ұмтылған оқушылардың мұндай жетістігі де мақтануға тұрарлық.<blockquote>– Бүгінде білім бөліміне қарасты 55 мектепте 68268 бала білім алуда. Онда 7336 мұғалім дәріс береді. 2021-2022 оқу жылында 2480 оқушы бітіріп, оның ішінде 1259 мектеп бітіруші грант иегері атанды.Қазірде қалалық білім бөліміне қарасты 5 қосымша білім беру ошақтарында 5766 бала заманауи техникалық үйірмелермен қамтылып, республикалық және облыстық байқауларда жүлделі орындарға ие болып келеді. Сонымен қатар, мектеп жанындағы спорттық секциялар, үйірмелер, аула клубтары жұмысы да жүйелі жолға қойылған. Мектептер жанынан 640 спорт секциялары жұмыс жасап, оған барлығы 17325 бала, ал мектептердегі 521 үйірмеге барлығы 14372 оқушы қамтылды,- деді білім бөлімінің басшысы Ерлан Теңізбайұлы.</blockquote>Бүгінде қала мектептерінде ыстық тамақпен 34457 оқушы қамтылып отыр. Оның ішінде 28363 оқушы 9 қаңтардан бастап барлық мемлекеттік білім беру мекемелеріндегі 1-4 сынып оқушыларына әлеуметтік статусына қарамастан бір реттік ыстық тамақ берілуде.Бүгінде білім саласындағы өзекті мәселелердің бірі – ерекше білім беруге қажеттілігі бар балаларға жағдай жасау. Өйткені, әрбір бала денсаулығына немесе қандай да бір кемістігіне байланысты қоғамнан шет, ортадан бөлектеніп қала алмайды. Бәрінің бірдей білім алуға құқығы бар. Мәселенің мәнісін тауып, шешім шығаруға дайын білім бөлімі аталған санаттағы балалардың емін-еркін қажетті білім алуы үшін түрлі тәсілдерді қарастырып, қуантарлық қорытынды жасауға тырысып келеді. Зерек балалардың жағдайына зер салып, үміт отын сөндірмей, зейінін ашуға бағытталған жұмыстар жүйелі болатынына сенім мол.<blockquote>– Бүгінде барлық әлем жұртшылығының назарын аударып отырған мәселе балалардың жеке сұраныстары мен ерекшеліктеріне ортаның, отбасының қатысуымен білім беру үрдісіне толық қосуды қарастыратын инклюзивті білім беру жүйесі. Бүгінгі күні психологиялық-дәрігерлік-педагогикалық консультациялар есебі бойынша қалада ерекше қажеттілігі бар балалар саны 3715 баланы құрайды. Оның ішінде 0-6 жас аралығында 1189, 6-18 жас аралығында 1712, мүгедектігі бары 1741 бала.Білім мен ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, инклюзивті білім алуға жағдай жасаған мектептердің үлесін арттыру мақсатында Қызылорда қаласы бойынша жалпы білім беретін 55 мектептің ішінен 42 мектепте арнайы мамандар жұмыс жасауда. Қала бойынша 39 мектепте инклюзивті білім беруге жағдай жасалынған, бұл барлық мектептердің 71 пайызын құрайды,- деді Ерлан Боданов.</blockquote>Білімге қатысты қандай да бір бағдарламаның бастауы, жобаның жүйелілігі жаман емес. Өйткені, біразында қамығып, қапаланатын жағдайдан гөрі нақты нәтижелер басым. Содан болар, білім саласында айтып ауыз толтыратын өзгерістер мен жетістіктер жетіп артылады. Әсте, білімнің қара шаңырақтарының тапшы болмағаны игі. Білімге қатысты игілікті іс көбейсе, оқу ордаларынан таудай талапты шәкірттер қанат қағатыны сөзсіз. Қызылорда қаласында мектеп құрылысының қарқын алатыны көпті қуантып қойды. Ерлан Теңізбайұлы мектеп құрылысы жөнінде де тілге тиек етті.<blockquote>– Өткен жылы №10 Ы.Алтынсарин атындағы мектепке күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіліп, Айнакөл ауылындағы №175 орта мектеп ішінде орналасқан автономды бу қазандығын сыртқа шығарылды. Сондай-ақ, №261 мектеп пен «Күнекей» балабақшасы ғимараты көгілдір отынға қосылды. Бұл жұмыстардың жалғасы ретінде үстіміздегі жылы 4 мектепке, яғни №15, №212, №211, 222 мектептеріне толық күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілетін болады.Биыл Қызылорда қаласында мектеп құрылысы қарқын алмақ. «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында облыс орталығынан заманауи үлгідегі 8 мектеп салу жоспарланған. Оның бесеуінің құрылысы биылғы жылы басталады. Атап айтқанда, «СПМК-70» мөлтек ауданынан 2000 орындық және «Арай-3» мөлтек ауданы бойынша 2000 орындық, Сырдария өзенінің сол жағалауынан 900 орындық, КБИ мөлтек ауданынан 600 орындық, Қызылжарма елді мекеннен 900 орындық мектеп құрылысы басталады. Сонымен қатар, Қызылорда-Жезқазған трассасы бойындағы 600 орындық мектептің құрылысын биыл аяқтап, маусым айында пайдалануға беруді жоспарлап отырмыз,- деді ол өз сөзінде.</blockquote>Білімнің кірпіші қалана берсе, ілгерілеудің де іргетасы қалыптасады. Бүгінде бәсекеде бүгілмейтін, олимпиадада орға жығылмайтын, сайыста сүрінбейтін кіл мықтылар көп. Түрлі деңгейдегі байқауларда бағын сынаудан қорықпайтын білімпаздардың құлшынысын көргенде, көздегі жалынды ешкім сөндірмейтініне де соншалықты сенімді боласың. Ал, сапалы білім беруде сан жолды қарастырып отыратын басшылықтың жұмысы көтермелеуге лайық. Өйткені, өткен жылда атқарылған ілкімді істерге айтатын наз да, тағатын айып та жоқтың қасы. Алдағы уақытта жүргізілер жұмыстар тінін тарқатпай, жүйесін жоғалтпаса айтулы сала талай белесті бағындырмақ.

Аймақтағы білім саласының көрсеткіші қуантады

Қызылордалық дәрігер денсаулыққа салғырт қарамау керегін айтты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Егер сіз ұзақ мерзімді демалыста болсаңыз, жұмыс беруші МӘМС жүйесіне жарна төлеуге міндетті ме, еңбек мигрантының балалары медициналық сақтандыруда мәртебесін ала ала ма? Осы және өзге де сауалдарға Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Бақыт Исмаханбетов жауап берді.Ай сайын БЖТ төлеймін, сонда да «сақтандырылмаған» деген мәртебе беріледі, неге?Сірә, өтініш берген сәтте ағымдағы ай үшін БЖТ төленбеген немесе алдыңғы үш ай ішінде олқылықтарға жол берілген. «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Заңына сәйкес, сақтандыру мәртебесін алу үшін БЖТ-ны үш ай қатарынан төлеу қажет. Сонымен бірге, егер ол төртінші айда медициналық көмек алуға ниет білдірсе, онда ол ары қарай БЖТ төлеуі керек.Мүмкін, адам техникалық себептермен жүйеден «шығып &nbsp;қалған» шығар. Ол үшін &nbsp;әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жүгіну қажет. Егер мамандар барлық жарналардың бар екеніне көз жеткізсе, мәртебесін қалпына келтіреді.&nbsp;Еңбек мигрантының отбасы мүшелері жеңілдік санатын ала ала ма?МӘМС жүйесіне қазақстандықтармен қатар Ресей, Беларусь, Армения және Қырғызстан азаматтары, яғни Еуразиялық экономикалық одаққа кіретін елдер қатыса алады.Егер еңбек мигрантының балалары Қазақстанда тіркелген болса, олар ұлттық білім беру деректер базасы жүйесіне енгізілсе, онда олар үшін жарналарды мемлекет төлейтін болады. Жүкті немесе бала күтімі бойынша демалыста жүрген әйелі де жеңілдік санатына жатады, бірақ ол әлеуметтік қамсыздандыру жүйесіне тартылған жағдайда ғана. Егер &nbsp;әлеуметтік қамсыздандыру жүйесіне тартылмаған &nbsp; болса, ол дербес төлеуші ретінде жарна төлей алады, сондай-ақ МӘМС-тің барлық қолжетімді қызметтерін пайдалана алады. Егер шетелдік, мысалы, Италиядан болса, оған тек ақылы медициналық көмек көрсетіледі.&nbsp;Ресми түрде жұмыс істейтін адам 56 күндік ұзақ демалысқа шықты. «Сақтандыру» мәртебесін сақтап қалу үшін МӘМС-ке жарнаныі қалай төлейді?&nbsp;Сіздің жұмыс берушіңіз міндетті медициналық сақтандыру төлемдерін дұрыс бөлуі қажет. Егер демалыс бірнеше кезеңді (бір айдан астам) қамтитын болса, онда міндетті медициналық сақтандыру төлемдерін кезеңдерге бөлуі тиіс. Мысалы, сіз тамыз және қыркүйек айларында демалыста болды делік. &nbsp;Бұл жағдайда есепші төлемдерді бір сомада емес, екі түрлі кезеңге (тамыз және қыркүйек) есептеуі керек.&nbsp; Егер сізде қосымша сұрақтар туындаған жағдайда, сіз емхананың анықтама қызметіне немесе өзіңізге ыңғайлы байланыс арнасы арқылы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жүгіне аласыз: fms.kz ресми сайты, 1414 байланыс орталығы, Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы және Telegram-дағы SaqtandyryBot.&nbsp;&nbsp;&nbsp;

МӘМС мүмкіндіктері: Тұтынушыларды не мазалайды?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазалы ауданы Әйтеке би кентінің тұрғыны жеке кәсіпкер Талғат Ембергенов бүгінде мемлекет қолдауымен 6 пайыздық несие алып, өндірісін өркендетіп отырған азаматтың бірі.&nbsp;Ол 2018 жылдан бастап кәсібін дамыту мақсатында «Бизнес Кеңесші» жобасы бойынша кәсіпкерлік негізіндегі оқу курсына қатысып, мемлекеттік бағдарлама шеңберінде Қызылорда Өңірлік инвестициялық орталық арқылы несие қаражатын алған.&nbsp;<blockquote>«Осыдан 5 жыл бұрын жас кәсіпкерлерді қолдау мақсатында осы цехты аштым. Одан кейін Өңірлік инвестициялық орталық арқылы 6 пайызбен жеңілдетілген несие алып, кәсібімді дамыттым. Сонымен қатар биылғы жылы да мемлекеттің қолдауына ие болып орталық арқылы 6 пайызбен несие алып, жұмысқа қажетті құрал-жабдықтар алдым. Алдағы уақытта ерекше балаларға арналған ағаштан экологиялық таза ойыншық шығаратын боламын», - дейді кәсіпкер Талғат Ембергенов.</blockquote>Бүгінде жеке кәсіпкер өзінің шағын цехында 4 адамды жұмыспен қамтып отыр. Кәсіпкер халықтың сұранысына сай ағаштан есіктер, үй жиһаздарын, баспалдақтар, астаулар және түрлі бұйымдар жасап шығарады.&nbsp;Қазіргі таңда кәсіпкердің цехынан шыққан ағаш бұйымдар облыстың бірнеше аудандарында сатылымға шығуда.Айта кетейік, Талғат Ембергенов алдағы уақытта өз кәсібін кеңейте түсіп, ерекше балалардың дамуына әсер ететін табиғи, таза ойыншық түрлерін шығаруды қолға алмақ.

Қазалылық кәсіпкер 4 адамды жұмыспен қамтып отыр

Қармақшының әлеуеті артып келеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Сырдария аудандық мәслихаттың кезектен тыс 5 сессиясы өтіп, оған аудандық мәслихат төрағасы Е.Әжікенов төрағалық етті. Сессия жұмысына аудан әкімі Б.Сәрменбаев, аудан әкімінің орынбасарлары, кент және ауылдық округ әкімдері, барлық бөлім басшылары мен БАҚ өкiлдерi, аудан әкімдігі мен мәслихаттың жауапты қызметкерлері қатысты.Сессияның күн тәртібінде 5 мәселе қаралды. Оның біріншісі – «Сырдария ауданының кент және ауылдық округтерінің 2023 – 2025 жылдарға арналған бюджеттері туралы» Сырдария аудандық мәслихатының 2022 жылғы 22 желтоқсандағы №185 шешіміне өзгерістер енгізу туралы болып, аудандық экономика және қаржы бөлімінің басшысы Е.Ахетов хабарлама жасады. Сондай-ақ екінші және үшінші мәселе – адамдарды заңсыз әкетуге, әкелуге және сатуға қарсы күрес мәселелері жөніндегі аудандық комиссия құрамын бекіту туралы және қылмыстық жазаларды және өзге де қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларын орындайтын мекемелер мен органдардың қызметіне жәрдемдесу, сондай-ақ қылмыстық жазаларын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру бойынша жергілікті атқарушы органдардың жанындағы консультациялық-кеңесші орган құрамын бекіту туралы. Бұған қатысты аудандық жұмыспен қамту, әлеуметтік бағдарламалар және хал актілерін тіркеу бөлімінің басшысы М.Қаратаев баяндады.Ал кезектен тыс сессияда күн тәртібіндегі төртінші және бесінші мәселеге қатысты негізгі басымдық берілді. Ол ауданда «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасының орындалуы және ауданда «Ауыл аманаты» жобасының іске асырылу барысы туралы болды. Осы жұмыстардың атқарылуына қатысты аудан әкімінің орынбасары Т.Нұртазаев хабарлама жасады.Аудан әкімінің орынбасары алдымен «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасының жүзеге асуына тоқталды. Бұл бағдарлама шеңберінде ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымдарды дамыту, ол бойынша іс-шараларды іске асыру бағытында жыл сайын біршама жұмыстар атқарылып жатқанын тілге тиек етті. Мәселен, 2021 жылы бюджеттен 812,5 млнтеңге қаржы бөлініп (республикалық бюджет қаражаты есебінен 739,9 млнтеңге, жергілікті бюджет қаражаты есебінен 72,6 млн теңге), 8 нысан бойынша Тереңөзек кентінде, Ақжарма және А.Тоқмағамбетов ауылдарында жұмыстар жүргізілген. Сонымен қатар 2022 жылы бюджеттен 850,2 млнтеңге қаржы бөлініп (ҚР-ның Ұлттық қор қаражаты есебінен 836,4 млнтеңге, облыстық бюджет қаражаты есебінен 13,8 млн теңге) 11 нысан бойынша Тереңөзек кентінде, Ақжарма және Н.Ілиясов ауылдарында тиісті жұмыстар атқарылып, халыққа қолайлы жағдай жасалды.Ал биыл «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасымен ауданда 22 нысан бойынша бюджеттен барлығы 2037,0 млн теңге қаржы бөлінген. Атап айтқанда, құны 666,9 млнтеңгені құрайтын 2 жоба бойынша Аманкелді ауылдық округіндегі Жанкина, Жалмурзава, Ағайдаров, Баймағанбетов, Қалымбетов көшелерінің автомобиль жолдарын орташа жөндеу және елді мекенді электрмен жабдықтау жұмыстарына жүргізілетін болады. Сонымен бірге құны 134,6 млн теңгені құрайтын 3 жоба – Қоғалыкөл ауылдық округіндегі М.Шоқай көшесі мен тұйығында орташа жөндеу және М.Есмаханов, А.Тілеулиева көшелерінің бойындағы су құбыры мен көру құдықтарының құрылыс жұмыстары атқарылады. Шіркейлі елді мекеніндеқұны 51,0 млн теңгені құрайтын 2 жоба – Қ.Қожамжаров және Бейбітшілік көшелерін орташа жөндеу жұмыстары іске асады. Сондай-ақ, Шаған ауылдық округінде құны 1363,0 млн теңгені құрайтын 3 жобаға 305,9 млнтеңге бөлінген. Оған Шағандағы тұрғын аймақтарды электрмен қамту жұмысын бастауға 150,0 млнтеңге(өтпелі жоба), А.Құнанбаев, Р.Оразғалиева көшелеріне 48,8 млн теңге, Ғ.Мұратбаев, А.Иманов және А.Иманов жолақ көшелері бойындағы су құбыры мен көру құдықтарының құрылысын бастауға 107,1 млн теңге (өтпелі жоба) қаралып отыр.Бұдан бөлек, құны 330,6 млнтеңгені құрайтын 1 жоба бойынша Қалжан ахун елді мекенінде жүргізілетін газ құбырлары және кварталішілік газ құбырлары желісінің құрылысына жүзеге асырылуда. Ал аудан орталығы саналатын Тереңөзек кенті бойынша 11 жобаға 548,3 млн теңге бөлініпті. Тереңөзек кентінде бағдарлама аясындаҚ.Бөдеев, Д.Қонаев, Ә.Тоқмағанбетов, Ә.Тәжібаев, А.Әлиакбаров, Б.Өтепов, Т.Қозыбаев көшелерінің автомобиль жолдарына орташа жөндеу, «Сырдария спорт клубы» КММ-сінің ғимаратына күрделі жөндеу, «Ботакөз №6 бөбекжай» ғимаратының бу қазандықтарын газ отынына қайта жабдықтау, сонымен қатар Сырдария ауданының орталық аудандық ауруханасы оңалту бөлімшесінің қазандығы ғимаратын реконструкциялау жұмыстарына &nbsp;қаражаттар қаралған. Бүгінде 22 нысанның 14-і бойынша мердігерлер анықталып, жұмыстары басталуда.<blockquote>&nbsp;Жалпы айта кету керек, аудан бойынша 14 елді мекеннің 5-і (Тереңөзек кенті, Н.Ілиясов, Шаған, Ақжарма, Шіркейлі) тіректі, 5 елдімекен (Амангелді, Қоғалыкөл, Қалжан ахун, С.Сейфуллин, А.Тоқмағамбетов) спутникті, ал қалған 4 ауылдық округ (Айдарлы, Жетікөл, Бесарық, Іңкәрдария) тіректі мен спутникті елдімекенге жатпайды. Бұған қатысты жылына бір рет ҚР Ұлттық экономика министрлігінің мониторингіне сәйкес қорытынды шығады. Онда тіректі мен спутникті елді мекендер нақталанады, – деді аудан әкімінің орынбасары.</blockquote>Осы мәселеге қатысты депутаттар тарапынан сауалдар туындады. Аудандық мәслихат төрағасы Е.Әжікенов «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасының халыққа жағдай жасауға берілген жақсы мүмкіндік екенін жеткізді. Үкімет тарапынан елді мекендерді көркейтіп, гүлдендіруге қомақты қаржы бөлінгенде оларды игеруге, түрлі жобаларды жүзеге асыруға келгенде бірқатар ауылдарда жұмыстар тиісті деңгейде жүргізілмеуде. Бұған қатысты жақында ауданға жасаған жұмыс сапарында облыс әкімі Н.Нәлібаев ауыл әкімдеріне арнайы ескерту жасап, шекті уақыт берген болатын. Осыны назарға салған аудандық мәслихат төрағасы Іңкәрдария, Айдарлы, Жетікөл, Бесарық, А.Тоқмағамбетов, С.Сейфуллин ауылдарының әкімдерін тұрғызып, мемлекеттік бағдарлама бойынша жобаларды ұсынып, ауылдардан сайланған депутаттармен бірге бірлесе жұмыс жасау керектігін айтты.<blockquote>Біз ауыл әкімдерінің мәселесін қарап жатқан жоқпыз. Біз осы ауданды дамытуға қатысты ортақ мүддені талқыға салып жатырмыз. Бұған атқарушы билікпен бірге аудандық мәслихат депутаттары да тікелей жауапты. Бұл – біздің бірлесе атқаратын жұмысымыз. Өйткені, ауданды дамыту, елді мекендерді көркейту – баршамызға ортақ жұмыс. Сондықтан депутаттар мен ауыл әкімдері бірлесе жұмыс жасап, инфрақұрылымдық жұмыстарға қатысты, халықтың мәселелерін шешуге қатысты жұмыстарды бастапқы орынға қойып, сол бойынша жобалар әзірлеп, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасының игілігін көруіміз керек, – деді Ержан Ертарғынұлы.</blockquote>Мұнан соң аудан әкімінің орынбасары Т.Нұртазаев 2,5 пайыздық несиемен берілетін «Ауыл аманаты» жобасына қатысты да ақпарат берді. &nbsp;<blockquote>Мемлекет басшысыҚасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасына сәйкес2025 жылға дейінгі халық табысын арттыру бағдарламасына сәйкес«Ауыл халқының табысын арттыру жөніндегі жобаны масштабтау бойынша шағын кредиттер беру» жөнінде облыстық бюджеттен 3 млрд қаржы бөлініп,облыстық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары басқармасы арқылы Ауыл тұрғындарының табысын арттыру жөніндегі жобаны ауқымдау шеңберінде берілетін микрокредиттер сенім білдірілген өкіл (агент) анықтау мақсатында мемлекеттік сатып алу жұмыстары жүргізілуде. &nbsp;Сонымен қатар облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес жобаны кенейту мақсатында кент және ауыл округтеріне түсіндірме жұмыстары жүргізіліп қосымша 2,4 млрд &nbsp;қаржы бөлуге ұсыныс берілді. Бүгінгі күнге Сырдария ауданының кент және ауыл округтерінің жобаларды қалыптастыру мақсатында 2 млрд 330 млн теңгеге жоспар жинақталды (344 жоба 1млрд 971млн теңге, 13 кооператив 359 млн теңге) – деді Талғат Мейрамханұлы.</blockquote>Жобаларды тарқатып айтар болсақ, Тереңөзек кентінде 52 жоба, құны – 357,1 млнтеңге, Қалжан ахун ауылдық округінде 10 жоба құны – 65,6 млн теңге, С.Сейфуллин ауылдық округінде 13 жоба, құны – 98,3 млн теңге, Қоғалыкөл ауылдық округінде 22 жоба, құны – 148,6 млнтеңге, Іңкәрдария ауылдық округінде 14 жоба, құны – 102,4 млнтеңге, Бесарық ауылдық округінде 45 жоба, құны – 370,6 млн теңге, Н.Ілиясов ауылдық округінде 30 жоба, құны – 186,6 млнтеңге, Ақжарма ауылдық округінде 16 жоба, құны – 106,3 млнтеңге, Шіркейлі ауылдық округінде 12 жоба, құны – 35,0 млнтеңге, Айдарлы ауылдық округінде 39 жоба, құны274,4 млн теңге, Шаған ауылдық округінде 40 жоба, құны – 219,6 млнтеңге, Аманкелді ауылдық округінде 37 жоба, құны 215,6 млн теңге және Жетікөл ауылдық округінде13 жоба, құны – 63,0 млнтеңге. &nbsp;«Ауыл аманаты» жобасын іске асыру және қызығушылық танытқан кәсіпкерлерді сүйемелдеу мақсатында аудан әкімінің өкімімен жұмысшы тобы құрылған. Аталған топ қызығушылық танытқан кәсіпкерлерді құжаттарын сүйемелдеу үшін «Атамекен» кәсіпкерлер палатасының аудандық филиал ғимаратында жүзеге асырылуда. Сонымен бірге &nbsp;«Ауыл аманаты, Ауыл халқының табысын арттыру» жөніндегі жобаны аудан тұрғындарына ақпараттандыру мақсатында аудандық «Тіршілік тынысы» газетіне және аудандық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары бөлімінің «Фейсбук»парақшасында мақалалар жарияланған.Бұған қатысты да аудандық мәслихат төрағасы жұмысты жандандыру керектігін, тұрғындарға «Ауыл аманаты» жобасының тиімділігі мол екенін түсіндіріп, ақпараттандыру қажеттігін атады. Яғни, кент және ауылдық округтерден көптеген жобалар ұсынылып, мемлекеттен бөлініп жатқан қаражат арқылы тұрғындар табысының артуына мол мүмкіндік жасау керектігін жеткізді.Сессияның күн тәртібінде осы екі мәселе – «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы мен «Ауыл аманаты» жобасына негізгі басымдық берілді. Күн тәртібіндегі мәселелер қаралғаннан кейін аудан әкімі Б.Сәрменбаев сөз сөйлеп, халық қалаулылары мен бөлімдер және ауыл әкімдері бірлесе жұмыс жасау керектігін айтты. Бірлесе атқарған жұмыс нәтижелі болатынын атап, қазіргідей мүмкіндік барда мемлекеттік бағдарламалар арқылы барлық мәселені шешіп алу қажеттігін жеткізді.Сессияның күн тәртібіндегі барлық мәселе қаралып, тиісті шешімдер шығарылды. &nbsp;

Сырдарияда мәслихаттың кезектен тыс 5 сессиясы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Өз жанынан өзгенің денсаулығын артық қойып, күн-түн демей тікесінен тік тұрып қызмет атқарған медицина қызметкерінің бірі – Анфиса Семенова екенін тереңөзектіктер жақсы біледі.Білікті маман Анфиса Петровна Тереңөзек кентінде дүниеге келіп, ауданымыздағы №36 Ә.Тәжібаев атындағы мектепті тәмамдаған екен. 2001 жылы Қызылорда медициналық колледжін қызыл дипломға бітірген маманды көпшілік ерекше құрмет тұтады. Бүгінде Сырдария аудандық жедел-жәрдем қызметінде фельдшер болып қызмет атқаратын ақ халатты абзал жанның қолы алтын. Бала күнінен әжесінің тәрбиесінде өскен Анфиса, ол кісінің көп ауырғандығын көріп өскеннен соң дәрігер болып, адамдарға көмек беремін деп армандаған екен.Осы күні 19 жылдық тәжірибесі бар маман артериалдық гипертензия, инфаркт, инсульт алған ауыр жағдайдағы науқастарға бірнеше мәрте алғашқы медициналық жәрдем көрсеткен. Жұмыс тәжірибиесінде осыдан 5 жыл бұрын үй жағдайында жүкті әйелді аман-есен босандырып &nbsp;алған &nbsp;Анфиса Петровна өз сөзінде:<blockquote>Мен әрбір емделуші үшін қатты алаңдаймын, науқастың жағдайы жақсарып кеткенше дәрігерден халін біліп отыратыным рас. Ауыр жағдайдағы науқастар оңалып келе жатқанын естісем жүрегімде тыныштық орнап, ерекше қуанышты көңіл-күйде боламын. Шын мәнінде, денсаулықтың қадірін білген дұрыс. Қашанда көпшілік созылмалы дертіне мән беріп, емделіп тұрғаны маңызды рөл ойнайды. Көз алдымызда сырқат адам қиналғанда жанымызды шүберекке түйіп тұрамыз, – деді.</blockquote>Осы сөздердің өзі Анфисаның өз ісін ерекше ықыласпен жасайтындығын көрсетіп тұрғаны мәлім. Маман ретінде елдегі қиын жағдай ке¬зінде аянбай қызмет етіп, адам жанын арашалап қалуға көмек бере отырып, өз мамандығына деген махаббатын тағы бір дәлелдей түскендей. Өткен жылдары ел көлемінде вирусты инфекция тарап жатқан шақта араға күн салып кезекшілік атқарып, 30-40 шақырту қабылдап, тәулік ішінде бірнеше адамның жанын ажалдан арашалап қалуға тырысқан Анфиса Петровна бұл жағдайдың өзі үшін де оңай болмағандығын жеткізді.<blockquote>&nbsp;Үй шаруасымен қатар халықтың мұң-мұқтажын арқалап жүру оңай болмағаны анық. Өзім де сол кезде вирустың жеңіл түрімен ауырған едім. Дегенмен, тұрғындардың өмірі маңызды екенін білгендіктен өзімді тез жинап алған жайым бар. Тәулік бойы тікемізден тік тұрып, жаздың ыстығына қарамастан ауа өткізбейтін сырт киімдер киіп, әрбір науқастың өмірі үшін күрескен едік. Жұмысқа жағдайдың жақсаруынан үміттеніп келетінмін. Мен үшін ең ауыры әріптесім Жанар Қостаевадан айрылып қалағандығымыз болды. Алайда соңына дейін үміт үзбей, мықты болу керек екендігін түсініп, жақсылықтың боларына сендім. Елімізде қазіргі уақытта вирус қарқыны сейіліп, жұмыс ауаны қалыпқа түсті – дейді Анфиса Петровна.</blockquote>Анфиса ауданымыздың денсаулық сақтау саласына айтарлықтай үлес қосып келе жатқан маман, сонымен қатар жары Петрмен екі бала тәрбиелеп отырған ардақты ана. Тұңғышы Анастасия тоғызыншы сынып оқыса, кішісі Даниил алтыншы сыныпта оқиды. Осындай өз ісінің маманы Анфиса Петровнаға аудан тұрғындарының да айтар алғысы бар екен.<blockquote>&nbsp;Менің қан қысымым 200-ге көтеріліп, жедел-жәрдем қызметін шақырған болатынмын. Сонда Анфиса Семенова маған алғашқы медициналық көмек көрсетіп, нәзікжанды болғанына қарамастан зембілдің бір жағын өзі ұстаған болатын. Өз ісінің маманы болуымен қатар, мамандығын сүйіп жасайтын мықты медицина қызметкері деп сеніммен айта аламын және шын жүректен алғысымды білдіремін, – дейді Жанар Тұрсынбайқызы.</blockquote>Науқасқа алғашқы көмектің дұрыс көрсетілуі өмірін қауіптен аман алып қалуға ықпал етері анық. Анфиса секілді халық алғысын алып, жанына араша түсіп, дертіне шипа тауып жүрген осындай қызметкердің ауданымызда болғаны біз үшін ғанибет. &nbsp;

Жүкті әйелді үй жағдайында босандырған фельдшер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда облысы бойынша Қылмыстық атқару жүйесі департаментінің № 37 мекемесі сотталғандарды жұмыспен қамтуды басты назарда ұстайды.Жуырда жұмысқа орналасқан бес сотталған азамат қала ішіндегі жеке кәсіпкерде келісім шарт арқылы жұмыс жасауды бастады. Олар ағаштан үй жиһаздарын &nbsp;жасаумен айналысады. &nbsp;Осы мекемедегі сотталғандардың еңбегін ұйымдастыру бөлімінің инспекторы Естай Шаметтің айтуынша, жазасын өтеушілердің еңбекке жарамдылары толықтай жұмыспен қамтылған.<blockquote>«Қала ішінде жеке кәсіпкерлерде жұмыс жасайтын сотталғандарды жұмыс орындарынан &nbsp;күнделікті &nbsp;мекеменің сотталғандардың еңбегін ұйымдастыру бөлімінің қызметкерлері тексеру жұмыстарын жүргізеді. Сондай-ақ таңертең жұмысқа шығар уақытта да &nbsp;жұмыс кезіндегі техникалық ережелерді сақтау керектігі де түсіндіріледі. &nbsp;Сотталғандарды жұмыспен қамту оларды қылмыстық ортадан алшақтатуға және бостандыққа шыққаннан кейінгі өмірде бейімдеуге мүмкіндік береді. Мекеме әкімшілігі сотталғандарды толық жұмыспен қамту арқылы олардың мемлекет, жеке тұлға &nbsp;алдындағы шығынын өтеуге көмектеседі», - дейді әділет лейтенанты Естай Шамет.</blockquote>Ағаштан түйін түйген сотталғандар арасында бұрын ағаш ұстасы болған А. есімді азамат бар екен. Оның айтуынша, абайсызда жол-көлік оқиғасын жасап сот үкімімен 3 жылға бас бостандығынан айырылған. Жақында ғана жұмысқа орналасқан сотталған үй жиһаздарын бір кісідей жасап жатыр.«Барлығы тапсырыспен жасалады. Жиһазға қажетті заттарды жеке кәсіпкер алып береді. Біз уақытылы тапсырысын орындап дайындап қоямыз. Уақытымды бос өткізгенше, қолымнан келетін іспен айналысқан жақсы. Мұны мекеме әкімшілігіне айтқан едім, олар жұмысқа орналастырды. Ойым да бөлініп, отбасыма да жалақымнан жіберіп тұратын болдым. Мекеме әкімшілігіне алғысым шексіз», - дейді соталған азамат.

Қызылордалық жазасын өтеуші жұмыспен қамтылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгін облыстық қоғамдық даму басқармасы мен Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің ұйымдастыруымен Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінде «Қазақ-жоңғар соғыстары: батырлар институтының ролі» тақырыбында дөңгелек үстел өтті.Іс-шараның мақсаты ұлттық тарихи жадыны жаңғыртумен қатар, жастарды тарихымызды білуге, әскери-патриоттық тәрбелеу жұмыстарын одан әрі жетілдіруге, өскелең ұрпақтың бойында өз Отанын қорғауға дайын ел азаматтарының өнегелік қасиеттерін қалыптастыруды көздейді.Жиынды облыстық қоғамдық даму басқармасының басшысы Алмасбек Есмаханов жүргізді.<blockquote>«1723 жылдың көктемінде басталған жоңғарлардың жаулап алу жорығы қазақ халқының тарихына «Ұлы апат жылдары» - «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» атауымен енгенін және де Ұлы дала төрін жоңғар басқыншыларынан азат ету оқиғалары халықтың тарихи жадында мәңгіге қалды. Ақтастыдағы, Бұланты жеріндегі «Қалмақ қырылған» шайқастары, Аңырақай шайқасы қазақ халқының тарихи өткен кезінің қаһармандық символына айналды. Ел басына күн туған сәтте батырлардың қоғамдық-саяси рөлі артты. Сыртқы жаудан қорғану, елдің ішкі бірлігін сақтау сияқты күрделі мәселелерде батырлар елдік мүдде тұрғысынан бірікті. Ел басына күн туған сәтте халқымыз «бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып», ортақ жауға қарсы отан соғысында тәуелсіздік туын жықпады» - деді Алмасбек Әбілқасымұлы өз сөзінде.</blockquote>XVII-XVIII ғасырлардағы қоғамдық-саяси оқиғалар мен күрестер Тәуелсіз еліміздің ұлттық тарихи жадында ерлік пен өрліктің ерен үлгісі болып қалады.Шараға Қорқыт ата университетінің профессор - ғалымдары Сәтбай Тастанбек Яхияұлы, Әбілов Алдажар Әбдресуллаұлы, Ахметбек Бақытжан Мұхарамұлы және ҚР ҒЖБМ Мемлекет тарихы институтының жетекші ғылыми қызметкері, қауымдастырылған профессор, тарих ғылымдарының кандидаты Еңсенов Қанат Әлібекқлы мен С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті Қазақстан тарихы кафедрасының қауымдастырылған профессоры, тарих ғылымдарының кандидаты Еңсепов Бауыржан Бердіқожаұлы қатысып, баяндамаларын жасады. &nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/7cd38861_cacb_45bb_9e75_e4241a22b638_69e32b8f96.jpg" alt="7cd38861-cacb-45bb-9e75-e4241a22b638.jpg"></figure>&nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/d57a0d19_52b5_4970_88e2_63d54ddd82ff_85d0581aaa.jpg" alt="d57a0d19-52b5-4970-88e2-63d54ddd82ff.jpg"></figure>&nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/a1ff53d4_4c52_407d_8bd3_bf3252db176c_9923e18de0.jpg" alt="a1ff53d4-4c52-407d-8bd3-bf3252db176c.jpg"></figure>

«Қазақ-жоңғар соғыстары: батырлар институтының ролі» тақырыбында дөңгелек үстел өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Сырдың қасиетті топырағы қаншама тарихты қойнауында бүгіп жатқаны біздер үшін әркез беймәлім болып қала бермек. Тарихи кітаптар мен құйма құлақ шежірешіл ақсақалдардан білімі мен жомарттығымен танылған тұлғаларды танысақ, білмейтініміз бір төбе. Шежіре бетінен аты-жөні қоюланып, көмескі күйге енген жандар да аз емес. Солардың бірі – Әбдіқайым Әбдімомынұлы.Әбдіқайым Әбдімомынұлы 1897 жылы Иіркөл ауылдық округінде дүниеге келген. Атасы Тайыр халпе бүкіл Самарқанд өлкесіне білімімен танылған белгілі кісі. Ал әкесі Әбдімомын «Қой аузынан шөп алмайтын» өте қарапайым жан болған көрінеді. Тағдырдың тепкісінен таяқ жеп, таршылықта өмір сүрген әкесі мен баласы Құдайын аузынан тастамай, шүкір етумен күнін өткізеді екен. Жастайынан зерек болған Әбдіқайым әкеден алған ілімін жалғастырғысы келіп, оқуға ұмтылады. Осылайша 11-12 жасар бала Көкілташқа жолға шығады.&nbsp;Әбдіқайым Бұхарада «Көкілташ» медрессесінде оқуға қабылданып, шәкірттерінің алды болады. Бала күнінен оқуға құмар болған ол, ұстаздарының ықыласына бөленіп, оқу орнын бітірген соң өзі білім алған шаңырақта 2-3 жылдай қызмет атқарады. Осы жылдары аралығында &nbsp;оқып, бойына тоқығаны көп Әбдіқайымды жұрт тани бастайды. Ел аузына болған ол, дін дұшпандарының да назарына ілігеді. Қудалаудың құрбаны болған діндар жігіт медрессемен қош айтысуға тура келеді. Қиыншылыққа қабырғасы қайыспай Самарқандтың Булынғыр ауданына қоныс аударып, жас болса да молда болады. Осылай ол «Бала молда» деген ат иемденеді.&nbsp; Бас сауғалап, медрессесін тастауға мәжбүр болғанымен сол уақыттағы солақай саясаттың құрбандарының біріне айналады. Дін дұшпандарының құрығынан құтыла алмай 1925 жылы Өзбекстанда жүріп «Қожа дін жолында» деген саясатпен қамауға алынады. Осылайша 3 жылға жуық өмірін темір тордың артында өткізеді. Бұл күндерді де артқа қалдырып, 1928 жылы Қазақстанға келеді. 1940-1950 жылдары Бөкейде үлкен Пірге қол тапсырып, Ишандық рұқсат алады. Сол рұқсат арқылы шәкірт тәрбиелеу мүмкіндігіне ие болады. Бүкіл ғұмырын дін жолына арнаған ол 40-қа жуық шәкірт тәрбиелейді. Олардың ішінде Хақназар, Үммет, Тартоғайлық Кәрім, екпінділік Мұхамедәлі, жаңатұрмыстық Сәрсенбай, Аман және Ахмет, Абибулла деген кісілерді &nbsp;тәрбиелеп, білім нұрымен сусындатады.&nbsp;Айта кетейік, бүгінгі күні аталған шәкірттердің бала-шағалары Шиелі өңірінде имамдық қызметті атқарып келе жатқандары да бар. Қожа руынан шыққан Әбдіқайым парсы, орыс, араб тілдерін жақсі білген. Пердауси, Хафиз, Сағди поэзиясынан үзінділер оқып, оны оңай аударып отыратын дейді көз көргендер. Ғұмырдариясы білім алумен, шәкірт тәрбиелеумен өткен Әбдіхайым ишан 1967 жылы 73 жасында өмірден озды.&nbsp;Бұл кісі туралы Оразбек Сәрсенбаев кітабынан кездестіруімізге болады. Оразбек ағаның өз ¬аузынан айтқаны «Бұл кісі әлі де тереңірек білім алғанда осы жерде «академик» болар еді» деген екен.

Сырдың қасиетті топырағынан шыққан Әбдіқайым ишан

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгін Мәжілістің жалпы отырысында тағдырлы Арал теңізінің жағдайы туралы Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Р.В.Склярдың атына «AMANAT» партиясы фракциясының депутаты Мархабат Жайымбетов депутаттық сауалын жолдады.Халық қалаулысы өз сөзінде Арал теңізінің проблемасы Мемлекет Басшысының үнемі бақылауында екенін айтып, құны 4,5 млрд тұратын «Көкарал бөгетін сақтап қалу» жобасын іске асыру жұмыстары басталғаны үшін тұрғындардың алғысын жеткізді. &nbsp;Бірақ, бүгінгі күні Солтүстік Арал теңізінің тартылу жағдайы өңір халқын қатты алаңдатып отыр.<blockquote>«Тағдырлы теңіздің аянышты жағдайын тағы айтуға мәжбүрмін. Өкінішке қарай, соңғы 12 жыл ішінде теңіз көлемі 8,5 млрд текше метрге азайған. Яғни, үштен бірінен айрылды (27 млрд. – 18 млрд.м3).&nbsp;Суы қашқан теңіздің орнынан көтерілген тұздар бүкіл Орталық Азия елдеріне зиянын тигізетін экологиялық апатқа айналды. Нәтижесінде, судың тұздылығы 8-ден 13 грамм/литрге көбейген. Ал егер судың тұздылығы 15 грамм/литрге жетсе, балықтар жаппай қырыла бастайды.&nbsp; Баршаңызға мәлім, 2020-2021 жылдары Арал ауданының аумағында қуаңшылық белең алып, 95 пайыз жайылымға шөп шықпай, жауын-шашын мүлдем болмаған. Оның үстіне, теңізге Сырдария өзені арқылы құятын су көлемі күрт азайып, Қамыстыбас, Ақшатау көлдер жүйесі мен Кіші Арал теңізі жағалаудан 1,5 км тартылып кеткен.&nbsp;Ал, теңіздің тартылуы салдарынан 3000-ға жуық балықшы күнделікті нәпақасынан айырылып, 9 балық өңдеу зауыты және 14 шағын цех уақытша тоқтап қалу қауіпі бар. Бұл жағдай теңізді жағалай қоныстанған аралдықтар үшін үлкен үрей болып тұр.&nbsp;Сырдария өзені бойындағы мемлекеттердің трансшекаралық су қорларының проблемасына селсоқ қарауы мәселені күрделендіруде. Осы орайда халықаралық келісімдер бойынша теңізге жыл сайын кемінде 3 млрд текше метр су түсуі қажет. Алайда, теңізге судың түсуі, әсіресе вегетациялық кезеңде қалдық принципі бойынша жүзеге асырылып келеді.Аралдың экологиялық мәселесі өткен ғасырда-ақ әлем назарын бұрғызып, оны қорғау, қалпына келтіру мәселесі бойынша халықаралық және республикалық деңгейде сандаған жиындар өтсе де, айтылған сөз айтылған жерде қалып, өткізілген конференция, форумдардан оңды нәтиже болмай отыр. Осыған орай, «AMANAT» партиясы Аралды алаңдататын барлық мәселелер бойынша толық шешімін табу үшін нақты іс-шаралар іске асырылу қажет деп санайды! Қорыта келе, Арал теңізінің су мөлшерін сақтау және тұрақты қамтамасыз ету үшін Сізден келесі ұсыныстарды қарастыруыңызды сұраймын.Бірінші. Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан мемлекеттерімен вегетациялық кезеңде теңізге бөлек су лимитін белгілеу жөнінде және Фархад су торабынан төменге санитарлық су жіберу мәселесі бойынша келіссөздер жүргізіп, ынтымақтастықты ұзақ жылдарға жоспарлау еліміз үшін тиімдірек болары сөзсіз.Екінші. Мемлекетаралық келісімді «кепілдендірілген келісім» статусын беруіміз қажет. Себебі, Арал теңізіне бөлінген лимиттің сақталуын және орындалуын бақылап отырған ешқандай орган жоқ деуге де болады. Үшінші. «Қараөзек» арнасының бойындағы көлдер жүйесінде 1 млрд текше метрге жуық қысқы-көктемгі тасқын суды жинақтау мүмкіндігі бар. Ол үшін Қараөзек арнасының бойындағы 3 су тоспаны қалпына келтіру маңызды.Төртінші. «Өңірлік дамыту және Арал теңізінің солтүстік бөлігін қалпына келтіру» жобасына Дүниежүзілік Банктің қайтарымсыз гранты есебінен (1,5 млн.АҚШ доллары) Солтүстік Арал теңізінің аумағын ұлғайтудың нұсқалары бойынша тиімді шешімдерді жасап, жобаны жалғастыру бойынша уәкілетті органдар тиісті шаралар қабылдаған жөн. Депутаттық сауалға заңда белгіленген мерзімде жауап беруіңізді сұраймыз», - деді депутат Мархабат Жайымбетов.</blockquote>&nbsp;&nbsp;

Архив