<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;«Тіршілік тынысы» газетінің 85 жылдығына орай аудандық мәдениет және спорт бөлімінің қолдауымен, аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен «Тіршілік тынысы» – жаңалық жаршысы» атты аудандық жазба ақындар мүшәйрасы өткізілген болатын.Жазба ақындар мүшәйрасын ұйымдастырудағы басты мақсат – өзіндік өрелі тарихы бар, бүгінгі күні елмен бірге жасасып келе жатқан аудандық газеттің 85 жылдық тарихын жырға қосу, өскелең ұрпаққа насихаттау, ақындарымыздың шығармашылығын шыңдау &nbsp;екені даусыз.Жыр мүшәйрасына қатысушы үшін арнайы ереже бекітілді. Атап айтқанда, кент және ауылдық округтерден 25 жастан жоғары бір жазба ақыннан қатысу, сонымен қоса жыр бәйгесіне бұрын еш жерде жарияланбаған өлеңін ұсынуы тиіс. Мүшәйра 2 кезең бойынша өткізілді. Бірінші кезең – «Тіршілік тынысы» газетінің 85 жылдығына арналған 1 өлең арнау болса, ал екінші айналым – Сырдария ауданы жайлы 1 өлең арнау болатын.Тағылымы мол жыр мүшәйрасы жоғары деңгейде өткізіліп, көпшілікті тәнті етті. Тартысты бәсекеде барлығы 10 жазба ақын өнер көрсете білді. Қатысушылардың барлығы дерлік аталмыш мүшәйраға тыңғылықты дайындалғаны көрінді. Сайысқа түскен ақындардың әрқайсысының өлең шумағының өзіндік ерекшелігімен бір-бірінен оза шаба білді. Ақындардың арнауы сөз тапқырлығы, өлең мағынасының тереңдігі, шумақ ұйқасының күрделілігімен ерекшеленді. Көзі қарақты көрермен ақындардың өнеріне, олардың берілген тақырып бойынша тақырыпты жақсы аша алғанына, әдеби қолданыстарды қолдану шеберлігіне, ой мен қиялдың ұшқырлығы, идея­лық мазмұнына ерекше тәнті болды. Шабытына шабыт қосып, газет және аудан тарихының өткен беттерін парақтаған ақындар қара сөздің түйінін тұщымды ойларымен жеткізе біліп, көрермен ықыласына бөленді. Талантты ақындар газетіміздің осы күнге дейінгі өрелі тарихынан сыр шертіп, 85 жылдықты жыр шумақтарына арқау етті. Марал Сағындықованың «Жақсылықтың жаршысы» атты арнауында «Үнқағаз тарихы да терең екен. Алғашқы аты «Сталин жолы» екен. «Еңбек туы» , «Тереңөзек тынысы» да «Тіршілік тынысына» болды мекен», деген өлең жолдары газеттің өткен тарих беттерін парақтап, бүтіндей тарихын осы бір 4 жол өлең шумағымен-ақ жеткізе білгендей. Тартысты жыр бәсекесінде өнер көрсеткен жазба ақындар газетке деген сүйіспеншілігін, алғысы мен құттықтауын өрнекті сөздерімен жеткізе білді.«Алғысым зор,Айтарым мол.Ардағымсың, қастерлім!Заман жылжып,Жылдар зырғып,Ілесе бер, БАҚ-ТӨРІМ!», – деп газетке деген өз алғысы мен тілегін керемет өлең жолдарымен жырға қосты шағандық Нұржамал Ізбасқанова.Одан кейін редакция ардагері Шахарбек Нұрсейіт қатысушыларды айтулы мерейтоймен құттықтады.– Біздің құттыхана ұямыз саналатын «Тіршілік тынысы» газеті 85 жасқа толып отырған жайы бар. Газетіміз қай кезде де қастерлі. Осы газетте еңбек еткенімді мақтан тұтамын. Бас-аяғы газетте қызмет еткеніме 40 жыл болды, соның ішінде 13 жылын осы газетте өткіздім. Біз зейнетке шығып кетсек те, Ақтөре бауырымыз біздің істеген ісімізді бізден де жоғары көрсетіп, жарқыратып жалғап келеді. Ардагерлер кейінгі жастардың жұмысына, жеткен жетістіктеріне көңіліміз толып, әрдайым қуанып отырамыз. Бүгінгі мүшәйрада ақындар еңбекті, анау өткен тарихымызды қозғап, оны жырға қосып жатыр. Шама-шарқы келгенше барлығы жақсы дайындықпен келген. Аз-кем кемшіліктер болғаны рас, дегенмен көш жүре түзеледі демекші, алдағы уақытта кемшіліктермен жұмыс жасайды деген сенімдемін. Шығармашылық табыс тілеймін, – деді Ш.Нұрсейітов.Өз кезегінде аудандық газеттің бас редакторы Ақтөре Ибрагимұлы қатысушы ақындарға ризашылығын білдірді.– Баршаңызды төл мерекемен құттықтаймын! Қазір дәстүрлі медиа мен жаңа медианың тоғысқан шырқау шегіне келген заман болып тұр. Ақпарат алатын да, тарататын да көздер көбейді. Осындай кезеңде газеттің жұмысын ұстап тұру, оны алға қарай жылжыту оңай шаруа емес. Өйткені қазір әлеуметтік желілер арқылы, басқа да ақпараттық жүйелер арқылы ақпараттандыру өте жиі кездеседі. Бүгін мүшәйраға қатысушы ақындардың өлең жолдарын тыңдай отыра, өзімнің 2019 жылы газеттің 80 жылдығына арнаған өлеңім есіме түсіп тұр. Бүгінгі жыр мүшәйрасына қатысып, газетімізге арнау өлең жазған, өнерін көрсеткен ақындарға үлкен рахметімді, ризашылығымды білдіргім келеді, – деді ол.Байқау соңында төрелік етіп, әділ бағасын берген әділқазы алқасының шешімі бойынша мүшәйра жеңімпаздары анықталды. Тартысты жыр бәйгесінің бас жүлдесін жетікөлдік Қанат Көзейбай қанжығасына байласа, жүлделі І орынды қоғалыкөлдік Ақерке Балманова жеңіп алды. С.Сейфуллин ауылының намысын қорғаған Алпамыс Арыстанов ІІ орынға лайық деп танылды. іңкәрдариялық Марал Сағындықова мен шағандық Нұржамал Ізбасқанова жүлделі ІІІ орынды иеленді. Мүшәйраға қатысқан қатысушылар арнайы дипломмен марапатталды. Сонымен қоса жүлделі орын иегерлеріне арнайы сый-сыяпат тарту етілді. Одан бөлек сайыс қатысушыларына ынталандыру сыйлығы табысталды.&nbsp;

Аудандық басылымның мерей тойына арналды 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қызылорда облысының дiн iстерi басқармасы “Дін мәселелерін зерттеу орталығы” КММ ұйымдастыруымен өткен аптада «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәні мұғалімдеріне арналған семинар-тренинг өтті.Іс-шарада дін саласы бойынша республикалық ақпараттық-түсіндіру тобының мүшелері: белгілі дінтанушы Дәлелхан Қоңырбайұлы жастар арасында рухани құндылықтарды түсіндіру және діни сауаттылықты арттыру бойынша өз тәжірибесімен бөліссе, «Конфессияаралық және өркениетаралық диалогты дамыту жөніндегі Н. Назарбаев орталығының» бас сарапшысы Асқар Кенжеев зайырлы қоғам және мемлекет дамуындағы зайырлылық принциптері, сондай-ақ, еліміздегі діни радикализм көріністері мен олардың алдын алу бойынша түсіндірме жұмыстарын жүргізді.Семинар-тренинг барысында ұстаздар өздерін толғандырған сұрақтарын қойып, спикерлер тарапынан жан-жақты жауаптар алды.Жалпы, мұндай сипаттағы шараларды өткізудегі басты мақсат - жастарды тәрбиелеуде олардың бойына патриоттық сезімді дарытып, толеранттылық, зайырлылық қағидаттарын үйрететін ұстаздардың білімін күшейту және жасөспірімдерді жат ағымдардан сақтандыру болып табылады.

 «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәні мұғалімдеріне арналған семинар-тренинг өтті 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Қазалы ауданының әкімі Мейрамбек Шермағанбеттің төрағалығымен бірқатар өзекті мәселелерге қатысты мәжіліс өтті. Мәжілістің күн тәртібінде 2024 жылға арналған салық түсімдерін арттыру, Қазалы ауданында шағын және орта кәсіпкерлік субектілерінің тіркелімі мәселелері қозғалды.Алдымен, Қазалы ауданының басшысы салық салу базасын ұлғайтуға байланысты бекітілген жоспарға сәйкес атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталды. Бұл бойынша, Қазалы &nbsp;аудандық экономика және қаржы бөлімінің басшысы Әліби Әбиев пен оған қосымша Қазалы аудандық мемлекеттік кірістер басқармасының басшысы Темірлан Қожаназаров қосымша баяндама жасап, атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталды.Осы ретте, Қазалы ауданының әкімі Әйтеке би кенті, Қазалы қаласы және ауылдық округ әкімдеріне басты міндеттердің бірі – салық салу базасын ұлғайту және бюджетке қосымша кіріс көздерін қалыптастыру екенін айтып, осы бойынша жұмысты күшейтуді қатаң тапсырды.Мәжілістегі екінші мәселе Қазалы ауданындағы шағын және орта кәсіпкерлік субьектілердің тіркелімі бойынша Қазалы аудандық кәсіпкерлік және өнеркәсіп бөлімінің басшысы Ақтілеу Бөріқұлақов хабарлама жасады. Бөлім басшысына бұл бойынша жыл соңына дейін кәсіпкерлік субъектілердің белсенділігін жоспарланған межеге жеткізу керектігін айтып, ауыл әкімдерімен бірлесіп, жұмыстарды жүйелі ұйымдастыру қажеттігін ескертті. Сонымен қатар, мәжілісте кент, қала және ауыл әкімдері мен кәсіпкерлік бөлімінің басшысына Қазалы ауданында шағын өндіріс орындарын көптеп ашу, кәсіп ашамын деген жандарға жан-жақты қолдау көрсету жөнінде тапсырмалар берілді.Айта кетейік, мәжілісте мұнан бөлек бау-бақша егу жұмыстары, көлдермен жайылымдық жерлерді суландыру, мал басының есебін нақтылау мәселелері қозғалып, жауапты сала басшыларына нақты тапсырмалар жүктелді.&nbsp;

Мәжілісте өзекті мәселелер талқыланды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Жуырда, Роза Бағланова атындағы Қазалы аудандық мәдениет орталығында халық әртісі, актриса Әмина Өмірзақованың 105 жылдығы, талантты тұлға КСРО Халық әртісі Сәбира Майқанованың 110 жылдығына орай «Қазалы аруы – 2024» атты Қазалы аудандық арулар байқауы өтті.Қыз балалардың жан дүниесіндегі көркемдік талғамын қалыптастыру, қазақ халқының қыз тәрбиелеу салт-дәстүріне байланысты әдептілік, инабаттылық, ізеттілік қасиеттерін бойларына сіңіру. Бойына ақылдылықты, дарындылықты, білімділікті жинаған Қазалы ауданындағы ару қыздарды анықтау мақсатында ұйымдастырылды.Байқауға бойы 1,65 см-ден жоғары және 18-25 жас аралығындағы алты өнерлі де сұлу арулар қатысты. Байқауға арулар – «Сымбатпен сыры жарасқан» таныстыру, «Қыз өссе, елдің көркі» өз өнері, «Қыздарға әсемдік жарасады» сән үлгісін, «Сұлу қыз дәмді асымен сүйкімді» ас мәзірін дайындау шарттары бойынша ару-қыздар сынға түсті.Қазылар алқасының төрайымы – Гүлбану Досан, қазылар алқасының мүшелері Ақмарал Жауынбаева және Айнұр Найпованың шешімдері бойынша, дәрежелі үшінші орынды – Бейбіт Айгүл 234 мектептің қызметкері, дәрежелі екінші орын – Тиышбай Сымбат 249 мектеп-лицейінің қызметкері, жүлделі бірінші орынды Бақыт Әмина Лақалы ауылының аруы иемденді.Сонымен, байқаудың Бас жүлдесін Төлепберген Мәдина Майдакөл ауылының аруы иемденді. Тәжіні облыстық "Бұрымды ару" конкурсының Лауреаты Әнел табыстады.Сонымен қатар, "Жанбота" сән салонының меңгерушісі Айнұр Найпова жүз мың теңге тұратын макияж курсы сертификатын тапсырса "Асылым мед" шығыс медицина орталығының директоры Болат Айда ханым байқаудың бірінші орын иегері Бақыт Әмина аруымызға отыз мың теңге қаржылай сыйлығын табыстады. Байқауға қатысып өнер көрсеткені үшін Шәкіман Ғалия және Қойшыбай Айғаным арнайы номинацияларымен марапатталды.Байқау барысында, Қазалы аудандық мәдениет орталығының өнерпаздары өнер көрсетіп көрерменге көтеріңкі көңіл-күй сыйлайды.Байқауға демеушілік жасаған "Жанбота" сән салонының меңгерушісі Айнұр Найпова және "Асыл мед" шығыс медициналық орталығының директоры Болат Айдаға Қазалы аудандық мәдениет орталығы атынан Алғыс білдіреміз.&nbsp;

Қазалы аудандық мәдениет орталығында арулар сайысы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қолбасшы Жанқожа Нұрмұхаммедұлының 250 жылдық мерейтойы аясында Роза Бағланова атындағы Қазалы аудандық мәдениет орталығында Жәдігер Тұрсынов атындағы халықтық театры Ә.Оспановтың "Наркескен" трилогиясы желісі бойынша қойылған "Үміт пен өкініш" спектаклінің премьерасы өтті.Спектакльдің инсценировкасын жасаған – Болат Әбенұлы Жолтаев. Театр режиссері - Досан Гүлбану.Жанқожа Нұрмұхамедұлы (1774-1860) – батыр, Сыр бойы қазақтарының Хиуа, Қоқан хандықтарының езгісіне және Ресей отаршыларына қарсы ұлт-азаттық көтерілісінің басшысы. Қазіргі, Қызылорда облысының Қазалы ауданында туған.ХІХ ғасырдың жиырмасыншы жылдарынан бастап Сыр бойы мен Арал теңізінің шығыс жағалауын қоныстанған қазақтарға өз үстемдігін жүргізе бастаған Хиуа, Қоқан хандықтары 1830-1840 жылдары жергілікті халыққа өктемдігін одан әрі күшейтті. Жастайынан әділдігімен, батырлығымен елге танымал болған Жанқожаның төңірегіне топтасады.Қазақ халқының намысын, елі мен жерін қорғаған Жанқожа батыр бейнесін театр өнерпазы Қойшыбаев Қанат сомдап, жиналған қауымның ризашылығына бөленді.Қойылымнан кейін, Қазалы ауданы әкімінің кеңесшісі Жарылқап Бақытжан Дүзелбайұлы сөз алып, театр ұжымына жылы лебізін білдіріп, Қазалы ауданының әкімі Мейрамбек Зинабдинұлының алғыс хатын тарихы терең ЖәдігерТұрсынов атындағы халықтық театр ұжымына табыстады.Қорыта келгенде, «тарихты білмей өткенді, қазіргі жағдайды білу, келешекті болжау қиын», -деп ұлы бабамыз Әбу Насыр Әл-Фараби тегін айтпаған секілді. «Халықтың басына түскен тауқымет қабырғасын қайыстырып, сол жолда бастарын бәске тігіп, қасықтай қанын аямай, шыбын жанын шүберекке түйген әр тұлғаның тағдырын танытатын да, ұрпаққа өнеге етіп, алдына тартатында — тарих» екені даусыз.Біздер, Егеменді, Азат Қазақстанның жастарын, қазақ азаматы өткен тарихымызды тек біліп қана қоймай оны жанымызбен ұғына білуіміз керек. Ұлт-азаттық жолында жанын пида еткен ата –бабаларымыздың аңсаған арманын тәуелсіз елімізде нығайта жүзеге асыруымы – міндет. Оны тек сөз жүзінде ғана емес, ғылымды меңгерумен еңбек ету жолдары күтіп тұр.Тарихи тамыры терең театр ұжымы, бүгінде, өзіндік сара жол салып, тұғырлы биігінде қомданып, абыройдың ақ туын желбіретуде.&nbsp;

Қазалыда Жанқожа Нұрмұхаммедұлы жайында жаңа қойылымның премьерасы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;&nbsp; Облыс орталығының инфрақұрылымын жақсартуда келер жылы жаңа әлеуметтік нысан пайдалануға беріледі деп күтілуде. Өткен жылы облыс әкімінің&nbsp;үйлестіруімен «Акса энерджи» түрік компаниясы құны 215 миллиард теңге болатын қуаттылығы 240 мегаватты құрайтын жылу электр орталығының құрылысын бастаған еді. Аталған нысан алдағы жылы іске қосылып, қаланы сапалы жылу және электр энергиясымен қамтамасыз етпек.&nbsp;Сонымен қатар қаланы өзге аймақтармен байланыстыруда жаңа әуежай ғимараты да салынуда. Бүгінде құрылыс жұмыстары тәмамдалған нысан меценат Болат Өтемұратовтың қолдауымен басталған. Жоба құны 15,7 миллиард теңгені құраған «Қорқыт ата»&nbsp;әуежайының жаңа терминалы да таяу күндері алғашқы жолаушыларын қабылдайды деп күтілуде.&nbsp;Бұдан бөлек,&nbsp;Сырдария өзенінің сол жағалауынан іргесі қаланған жаңа автовокзалдың да жақын күндері ел игілігін көрмек.&nbsp;Жаңа автовокзалдың жоба құны 975 миллион теңгені құраған.&nbsp;Сапаржайды барлық стандарттарға сай деуге болады.&nbsp;Сондай-ақ биыл қалада қайта жаңғырған ғимараттың бірі – темір жол қақпасы.&nbsp;Қазіргі таңда&nbsp;вокзал ғимараты мен аумағы жаңаша кейіпке енген. Оның жөндеу жұмыстарына демеушілер 255 миллион теңге, «Қазақстан Темір Жолы» компаниясы 322&nbsp;миллион теңге бөлген.&nbsp;Қалада қарқын алған жұмыстың бірі –&nbsp;жол-көлік инфрақұрылымын дамыту бағыты. Бұл бағытта бұған дейін 5,7 миллиард теңгеге Сырдария өзенінің сол жағалауында басты көше жолының Батыс Еуропа-Батыс Қытай дәлізімен жанасатын көлік айырығы пайдалануға берілген болатын. Бұдан бөлек, құны 350,1 миллион теңгеге «Бәйтерек» тұрғын ауданына «Қызылжарма» каналы арқылы өтетін автомобиль көпірі табысталды. Сонымен бірге 304 миллион теңгеге Ғ.Мұратбаев көшесі мен А.Яссауи көшелерінің қиылысындағы темір жол арқылы өтетін жаяу жүргіншілерге арналған көпірі де пайдалануға берілді.&nbsp;Қала, қалаға қарасты кент, ауыл тұрғындарының базынасы болған жол мәселесі де былтыр оң шешімін тапты. Бұл ретте&nbsp;қала, оған қарасты кент және ауылдық округтердегі&nbsp;жалпы ұзындығы 185,7 шақырым болатын 269 көшеге орташа жол жөндеу, қайта жаңғырту жұмыстары жүргізілді. Оған&nbsp;10,6 миллиард теңге қаржы жұмсалды. Сонымен қатар, 690 миллион теңгеге&nbsp; 19 көшеге жаяу жүргінші жолы салынып, тұрғындарға қолайлы жағдай жасалды.Қаланы көркейту әрі инфрақұрылымды дамыту бағытындағы жұмыстар&nbsp;алдағы уақытта да&nbsp;жалғасын таппақ.&nbsp;

Қызылода қаласында инфрақұрылымды дамыту жұмыстары жалғасын табады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қала әкімінің орынбасары Дархан Тұрсынбаевтың төрағалығымен «Әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі қалалық үшжақты комиссияның» кезекті отырысы өтті.&nbsp;Отырыстың күн тәртібінде қаладағы еңбек қарым-қатынастарының жағдайы, кәсіпорындар мен ұйымдарда ұжымдық шарт жасасу, өндірістік жарақаттануды алдын алу бойынша қабылданған шаралар және міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіндегі мәселелер қаралды.Күн тәртібіндегі бірінші мәселе бойынша Қызылорда облысының бақылау жөніндегі басқармасы басшысының орынбасары Талант Ерманов хабарлама жасады.&nbsp;Комиссия төрағасы Дархан Есалыұлы қала кәсіпорындарында әлеуметтік-еңбек ахуалының тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында мекемелерге жалақы көтеру мәселесін пысықтауды тапсырды. Сондай-ақ, «Қызылорда су жүйесі» КММ қалыптасқан жалақы жағдайын талқылады.Келесі мәселе, міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіндегі проблемалық мәселелер туралы Қызылорда облысы бойынша «Мемлекеттік әлеуметттік сақтандыру қоры» АҚ филиалының директоры Гүлсім Денеева баяндады.Дархан Есалыұлы әлеуметтік аударымдарды уақытылы төлемей отырған мекемелерге ескерту жасап,&nbsp;қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөліміне берілген тапсырманың сапалы және мерзімінде орындалуын қамтамасыз етуді жүктеді.&nbsp;

Әлеуметтік-еңбек ахуалының тұрақтылығы назарда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;Апта ағымында аудандық мәдениет үйінде «Адал адам» жобасының «Жанұя шуағы» бағыты бойынша «Бақытты жас отау» тақырыбында жас отбасылармен кездесу кеші өткізілген болатын. Кешке жыл басынан бері отау құрып, шаңырақ көтерген жас отбасы мүшелері шақырылды.&nbsp;&nbsp;Тағылымы мол кешті ашқан Сырдария аудандық азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімінің директоры Салтанат Бекжүнісова&nbsp;жастарды қуаныштарымен құттықтады.&nbsp;<blockquote>– Бүгінде жас отау иелерін шаңырақ көтерген мерейлі сәттерімен шын жүректен құттықтаймын! Бүгін жас отбасылардың некесін қиып, үлкен өмірге қадам басуына тілектестік білдіреміз. Шын мәнінде, өмірде қол ұстасып бірге жүретін жастар көптеген сынақтан өтері анық. Осындай сәтте қиындықтан мүдірмей ақылмен шешім қабылдағаны дұрыс. Әрине, отбасында шағын мемлекеттің іргесін қалауда жастар татулықты, ізгілікті, жарасымдылықты басты ұстанымдарына айналдырса дейміз. Жастарға үлкен аға-апаларымыздың жолын берсін, – деді Салтанат Жанұзаққызы.&nbsp;</blockquote>Бұл ретте, Сырдария аудандық азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімінің мамандары&nbsp;Назарбай Меңдіғалиев пен Арайлым Бисенбаева және Нұрдәулет Дайрабаев пен Инабат Бүркіттің некесін салтанатты түрде қиды. Сонымен қатар жас отау иелері Балтабай Ордабеков мен Ләззат Қонысбекова, Мақсат Амажолов пен Ақниет Құлсейітке ұйымдастырушылар тарапынан ерекше ілтипат көрсетілді.&nbsp;Өнегеге толы, жастарға берері мол кеште аудандық мәдениет үйінің өнерпаз әннен шашу шашты. &nbsp;

Сырдариялық жас отбасылармен кездесу кеші өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Шаңырағына шуақ шомып, шаттық ұялаған, берекетті тірлігін күйттеп, парасатты перзент тәрбиелеуді мақсат еткен отбасылар жетерлік.&nbsp;«Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің» дегендей, ұл мен қыздың тәрбиелі, елжанды, көргенді болып өсуі, ел мен жерге қызмет етуі отбасы, әке-шеше тәрбиесінен тамыр алады.&nbsp;Ата-ананың қуанышы тәрбиелі ұрпақ өрбітіп, ыстық ұясынан қанаттандырып ұшыру. Жанұяда адамдардың бірі-біріне деген сыйластығы, сүйіспеншілігі мен ауызбіршілігі мықты болса, ол отбасы бақытқа кенелері сөзсіз. Ең бастысы, әрине, құрған отбасының шаңырағы биік, керегесі кең болуында көп мән-мағына жатыр. Ал, бақытты отбасы – мемлекеттің байлығы саналады. Әр шаңырақтың өзіне тән әдет-ғұрпы мен ұстанымы бар. Балаларына «ешкімнің ала жібін аттама, әркез әділ болып, ісіңе адалдық таныт» деп тәрбиелейтін жанұялардың бірі – Қазалы ауданы, Әйтеке би кентіндегі Байқадамовтар әулеті.&nbsp;Жүрсінәли Байқадамұлы 1933 жылы Арал ауданына қарасты Ұялы ауылында теңіздің етегінде дүниеге келген. Әкесі Байқадам Ұялы елде мекенінде беделді қызметтер атқарған. Сол ауылдағы балық заводында қоймашы болған Одан сол ауылдағы үлкен банкте бірнеше жылдар бойы кассирлік қызмет атқарған. Елге сыйлы, ауылдастарына қадірлі молда кісі болған.&nbsp;Байқадам ақсақал отбасындағы тұңғыш қыздарының атын бұдан кейінгі өмірге келген ұрпақтары аман-есен тұрсын деп «Тұрсын» деп ырымдап қойыпты. Содан кейін, 1933 жылы Байқадам әулетіне ер бала келеді. Оған Жүрсінәли деген ат береді. Жүрсінәли ер жетіп жігіт болып, 25 жасында Қарашеңгел ауылында тұратын, Сырымның қызы Рахимамен бас қосады. Әкесі Байқадам молданың берген ақ батасының арқасында бүгінде абыз ақсақал Жүрсінәли Байқадамұлы, өмірлік жары Рахима ана екеуі бір шаңырақ астында 65 жыл бақытты да баянды ғұмыр кешіп келеді.&nbsp;1959 жылы тұңғыш перзенті Ысқақ өмірге келді. Одан кейін, Смағұл Смайыл атты қос ұлдың ата-анасы атанды. Жүрсінәли ата мен Рахима әже Мира, Зина, Жанар, Анар, Жадыра, Жазира есімді қыздарды дүниеге әкеліп, тәлімді тәрбие берді. Жүрсінәли атадан тараған ұрпақтар Қазақстанның түкпір-түкпірінде бір-бір шаңырақтың отағасы мен отанасы атанып отыр. Ысқақ, Смайыл, Мира, Анар Шымкент қаласында, Зина мен Жадыра Атырауда, кенжесі Жазира Ақтөбе қаласында, Жанары Әйтеке би кентінде тұрады. Қара шаңырақтағы аңырақтағы ұл Смағұл қос қарияның бабын тауып отыр.&nbsp;– Жүрсінәли әкеміз ел басына түскен ауыр күндерде 7-8 жастағы жас бала болса да елмен бірге жұмыла жұмыс жасап, елге қолғабыс еткен жан. Жеңісті жақындатуға өзінің сүбелі үлесін қоса білген. Еңбек етіп жүрген кездерінде бірқатар «Құрмет» грамоталармен марапатталған. Өзі өткен күндер туралы естелік айтқанда: «Таңның атысы, күннің батысы еңбек етіп, тыным таппайтынбыз» – деп әңгіме өрбітеді, – дейді қызы Жанар.&nbsp;Теңіздің төсінде өскен Жүрсінәли Байқадамов жас кезінде Ұялыда қайықта моторист болып жұмыс істеген. Кейін 1961 жылы Теңізден Қазалы қаласына қоныс аударған. Қазалыға келген соң ремстройда шофер болады. Бертін келе аудандық ауруханада механик болып қызмет атқарған. 1990 жылдан бері бейнетінің зейнетін көріп отырған жайы бар.&nbsp;Жары Рахима Қазалы қаласында Рембыттехника мекемесінде жұмыс жасап, өмірге 9 бала әкелген ардақты ана. «Алтын алқа» иегері. Жүрсінәли Байқадамов соғыс жылдарында тылда еңбек етіп, жеңісті жақындатуға қосқан үлесі үшін «Тыл ардагері» төс белгісімен марапатталған. Қазіргі таңда тоқсанның төріне шығып отырған ақсақал мен аяулы жары өзінен тараған тоғыз баладан 35 немере, 43 шөбере көріп отырған бақытты жандар. Шөмекейлер әулетінің абыз ақсақалы өзімен бірге туған 11 бауырына қамқор болып, әр тарапта жүрседе амандықтарын тілеп, жол көрсетіп, өнегелі өмірімен үлгі болып келеді. Шаруашылықтың қыр-сырын меңгерген Жүрсінәли ата 90 жастан ассада аттың үстінде еркін отырып, төрт-түлікті түлетіп отыр.&nbsp;Балаларының барлығын жастайынан еңбекке баулыған өнегелі отбасында әкесі үнемі: «Ешкімнің ала жібін аттама, әділдікті жақта, турашыл бол», – деп тәрбие берді. Ұл-қыздары да өз ортасына сыйлы жандар. Әрқайсысының жеткен жетістігі бір төбе. Жазира Ақтөбе облысы бойынша «Үздік дәрігер» атанса, Қазалыда тұратын мұғалім қызы Жанар облыстық «Үздік педагог» байқауының жеңімпазы. Облыс әкімінің 875 мың теңге сыйақысын жеңіп алған білімді де білікті ұстаз.&nbsp;– Тәңірдің бірде ащы, бірде тәтті сыйын көріп, тең отырғанымызға да алпыс бес жыл толыпты. Біздің тілегіміз – балаларымызды, ұрпағымыздың амандығы, елдің тыныштығы ғой, – деп ағынан жарылды Жүрсінәли ақсақал бізбен әңгімесінде.&nbsp;«Балапан ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі» деген тәмсіл бар. Отбасы – адам үшін жағымды өнегелер мен мұралардың, салт-дәстүрдің сақтаушысы болып саналатын ең жақын әлеуметтік орта. Оның орнықты дамуын жетілдіру ата-ананың міндеті. Бүгінде, осы міндет үдесінен шығып, өркенін жайған өнегелі отбасыға айналған Байқадамовтардың көпке үлгілі шаңырағы балалардың шат күлкісімен шуаққа шомылып, нұрланған үстіне нұрланып тұр.&nbsp;

Қазалы: Үбірлі һәм үлгілі қариялар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сырдария &nbsp;ауданына қарасты Қалжан ахун ауылының халқы жақында игілікті істі қолға алған болатын.&nbsp;Анығын айтқанда, береке-бірлігі жарасқан аядай ғана ауыл тұрғындары мешіт жанынан асхана салуға ықпал етуде. Әрбір түтінін түтеткен шаңырақ орталай қаржы жинап, ауызбіршілік үлгісін көрсетуде. Әрине, «Имандылық – ізгілік негізі» екені даусыз. Жақсылық пен жарасымдылыққа негізделген бұл бастама – ел игілігі жолындағы сауапты іске айналмақ.Бүгінде мешіт жанынан ашылатын асхананың іргетасы қаланған. Жергілікті тұрғындар асар әдісін жандандырып, бір арнаға ұйыса білген. Асхананың жалпы ауданы 6х25 метрді құрайды. Бүгінде құрылыс заттары рет-ретімен әкелінуде. Аталған жұмыстардың басы-қасынан ауыл ақсақалдары табылуда. Жастарға бас-көз болған қазыналы қарттар алдағы уақытта үлкендікішілі ас-құдайыны өткізуге арналған асхананың құрылысы сапалы салынуын мұқият қадағалайтын болады.– Пайғамбарымыз (с.ғ.с) өз хадисінде: «Кім жер бетінде Алланың үйін салуға ат салысса, Алла Тағала ол кісіге жұмақтан орын дайындайды» деген екен. Шын мәнінде, асхана салуды ең алдымен бақилыққа аттаған әріптесіміз Кенжебек Смағұл бастаған болатын. Қашанда айналасына жақсылық жасауды үндейтін ел ағасының ісін жалғастырып жатқанымызға дән ризамыз. Жергілікті кәсіпкер Дархан Шағыров асхананы өретін ракушкасын, ауыл тұрғыны Рашид Бакуов бөренесін өз қаража­ты есебінен алып берді. Соны­мен қатар ауыл тұрғындары қолдан келгенше көмек қолын созуда. Осы іске жұдырықтай жұмыла кіріскен көпшілікке айтар алғысымыз шексіз, – дейді «Қалжан ахун» мешітінің имамы Марат Әби.Фото. turkystan.kz

Қалжан ахун ауылында жаңа асхана салынады

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазалы ауданының шалғайдағы Шәкен өңіріне еңбегімен, мейман достығымен, қайырымды қасиетімен танылған, әулетте ағайынның басын қосып, қамқорлық танытып, ынтымақ пен ауызбірліктің ұйытқысы болып жүретін бірегей жан - ол Саймахан Көбесов! Жасының үлкендігімен ғана емес, ақыл-парасатының кемелдігімен, іс-әрекетінің ірілігімен, пейілі мен мінезінің кеңдігімен көптің көңілінен шығып, сый-құрметке ие. Біздерге үлгі, сабақ болсын деп, жас кезімізден құлағымызға құйып, айтып отыратындығы.&nbsp;«Адам туған топырағына тартып туады» деген бар. Сондықтан, ең алдымен өскен ауыл-аймағым жөнінде айта кетсек. Саймахан атаның кіндік қаны тамған, дүние есігін ашқан туған жері – бұрынғы Қазақстанның 40 жылдығы атындағы Қаракөл қой совхозына (қазіргі Жанқожа батыр ауылы) қарасты малы мен жаны қатар өскен, берекесі маңдай термен артқан Шәкен елді мекені. Тарихы терең әрі тағылымды жер. Бір жағында – айбынды Аралмен астасса, екінші жағында Қазыналы Қазалымен шектескен малы мыңдаған, шаруашылығы шалқыған, берекесі келіскен ауыл. Кезіңде совхоздар жабылып, жаппай жекешелендіру болып, фермалар тарқап, елде жұмыссыздық белең алып, халық ауылдан үдере көшкенде қара шаңырақты, қасиетті туған өлкені сақтап қалған, ауылыңда кім бар деген кезде маңдайды тіреп келетін шаңырақ ол – осы атаның шаңырағы еді.&nbsp;«Туған жерге туыңды тік» дегендей, әкем 1959 жылы 10 класты бітірген соң жастайынан еңбекке араласа жүріп, Қазалы қаласындағы совхоз техникумынан 1967 жылы&nbsp;“Вет техник” мамандығын алып, сол салада 1987 жылдың март айына дейін жұмыс жасаған. Неге? Себебі, 1982 жылы сол көзіңе, 5 жылдан соң 1987 жылы оң көзіңе операция жасалып, 2 топ мүгедектігіне шығарған. Ол кездері аяқ жолын көретін еді. Қазіргі таңда, 10 жыл болды екі көзі де су қараңғы көрмейді, өмірлік 1 топ мүгедегі. Мұны мен не үшін жазып отырмын есептеп отырсам нағыз жалындап тұрған 45 жасыңда қос шамшырағынан айрылып, зағип боп қалған екен. Сол кездегі совхоз директор Жалғасбаев Шынтас, мал дәрігері марқұм Тұрғанбаев Елдесбай, совхоздың бас зоотехнигі Бисембаев Берік кейіннен совхоз директоры болған, 2 ферманың управляющиі Қосболов Әбимолда, вет техник Қайруллаев Мнажадин деген көз көрген ағалар қызметтес болған. Мал дәрігері мен вет техниктің жұмыстарының қиындықтарын айта кетпесе болмас. Қойды емдеу, егу, төлдету, басын көбейту науқаны сияқты бірыңғай мал шаруашылығы деген үлкен саясатпен жұмыс жасаған. Халқымыздың «Ердің атын еңбек шығарады» деген сөзі рас. Шәкен ауылында мал шаруашылығы саласында ұзақ жылдар еселі еңбек етіп, жұмыстың көрігін қыздырды. Қаракөлден, жүннен міндеттеме орындайтын болған. Қаракөлдің I сорты Элита деп аталған екен. Қазақстанның 40 жылдығы атындағы Қаракөл қой совхозына қарасты Қарақұм беткейінде 3 ферма болса, біздің Шәкен учаскесі 2 ферма аталып, қой шаруашылығымен айналысқан. 2 фермада 25-27 отар қой, 1 отарда 650 қой болған. Күзде қойларды қозысынан айырып, қойларын бір отар, қозысын бір отар ғып бөлетін болған. Еңбек еткен жылдары өзіме емес үкіметке болсын деген қағиданы берік ұстап, ел қазынасының артып, мал шаруашылығының өркендеуіне мол үлес қосты. Сан жылғы тынымсыз еңбек, төккен тер тегін кетпеді. Еселі еңбек пен ұйымдастырушылық қабілетінің арқасында елеулі нәтижеге жетіп, озаттар қатарынан көрініп, көптеген марапаттарға ие болды. Еңбектің наны тәтті деп, барша өзінен кейінгі жас буынға еңбекті үлгі ғып жүрген адам. 2014 жылы зайыбы өмірден өтсе де тағдырға еш мойымай, қасқайып әке орнына әке, ана орнына ана болып, әулеттің туын жықпай, балалары мен немерелерінің тәрбиесіне ұйытқы боп отырған ардақты жан.&nbsp;Халқымыз «Жақсылық жүрген жерде тапшылық болмайды» дейді. Адам баласының көңілін қалдырмайтын кішіпейіл мінезі, елге болсын дейтін кең пейілі, шындықты тура айтатындығы, ізетті ұстанымы жылдан-жылға тұлғасын асқарландырып, қадірлі аға, абыройлы ақсақал деңгейіне көтерді.&nbsp;Расында, еңбек адамы, ауыл-аймаққа қадірлі тұлға – қашанда елдің құты.

Қадірлі тұлға қашанда елдің құты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бедеулік пен белсіздік белең алып бара жатқан заманда жаны күйзеліп, көңілі құлазып жүрген жандарға «Аңсаған сәби» бағдарламасы үміт сәулесін сыйлағаны рас. Бірақ ана болсам деп армандаған жанның барлығы бірдей бағдарлама арқылы бақытқа жетті дей алмаймыз. Оның да өзіндік себебі бар. Аталған бағдарлама арқылы аңсағанына жетіп, ана атануға кімдердің мүмкіндігі бар көптің көкейіндегі сауалға нақты жауаптармен жөн сілтесек.Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке 2021 жылдан бастап, «Аңсаған сәби» арнайы бағдарламасын іске қосуды тапсырды. Осы орайда, экстракорпоральды ұрықтандыруға бөлінетін квотаның саны 7 мыңға дейін артты. Нәтижесінде мыңдаған отбасы бала сүю бақытына ие болды. Барлық шығын мемлекет есебінен төленеді. 2030 жылға дейін жалғасын табатын бағдарламаның жүзеге асуы, қатысу шарттары және жолдама алу туралы толығырақ төмендегі мақалада тоқталамыз.Ресми деректерде, елдегі әр алтыншы отбасына нәресте сүю бақыты бұйырмай отырғаны туралы жазылады. Оған экологияның нашарлауы, жастардың денсаулығының әлсіздігі себеп болып отыр деседі мамандар.&nbsp;Өзекті мәселенің оңтайлы шешімін табуды көздеген&nbsp;Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2020 жылғы 1 қыркүйегінде «Жаңа жағдайдағы Қазақстан: Іс-қимыл кезеңі» атты Жолдауында «Аңсаған сәби» арнайы бағдарламасын бастап, экстракорпоралдық ұрықтандыруға квота санын жеті есеге көбейтуді тапсырған еді. Тапсырманы жүзеге асыру үшін, бедеу ерлі-зайыптыларға қосымша репродуктивті әдістер мен технологияларды тиімді өткізу үшін денсаулық сақтау министрлігі атқарылуы тиіс іс-шараларды жүйелі жүргізуде. Анықталғаны елімізде «бедеулік» диагнозы қойылған 14 мыңнан астам әйел мен 100-ден аса ер адамның бар екендігі.«Аңсаған сәби» арнайы бағдарламасын іске асыру үшін республикалық бюджеттен 6 миллиард теңгеден астам қаражат бөлінген. Денсаулық сақтаудың жетекші бейінді мамандары мен ұйымдастырушылары қатарынан жұмыс тобы құрылды. Нормативтік-құқықтық құжаттар, атап айтқанда ЭКО жүргізу үшін көрсеткіштер қайта қаралды. Өңірлер бөлінісінде бедеулігі бар пациенттердің тізімі өзектендірілді. Бұл тізімге әйелдер мен қоса ерлерде енгізілді. Фертильді жастағы адамдар санын ескере отырып, өңірлер бөлінісінде ЭКО-ға 7 мың квота бөлінді.&nbsp;Үш жылда 20 мыңнан астам экстракорпоральды ұрықтандыру жасалған. Оның ішінде 8 мыңнан аса әйел жүктілікпен есепке алынса, 6 мыңға жуық бала дүниеге келген.Бұл бағдарлама бедеулік диагнозы қойылған пациенттерге арналған. Оған отбасылық жұптар да, жеке адамдар да қатыса алады. Қазақстанның азаматы болуға тиіс және денсаулық сақтау министрлігі белгілеген медициналық талаптарға сәйкес келуі керек. Сондай-ақ, бағдарламаға қатысатын адам міндетті түрде ерікті түрде жазбаша келісім береді. Олар репродуктивті жас – 18-ден 42 жасқа дейін, қалыпты соматикалық және эндокриндік көрсеткіштер, жоғары фолликулярлық резерв.Алайда, мамандар үміткерді медициналық тексерістен өткізгеннен кейін экстракорпоральды ұрықтандырудан бас тартуы да мүмкін. Мәселен үміткердің жатырында туа біткен немесе жүре біткен ауытқулары, соматикалық және психикалық бұзылулар, аналық без ісіктері, жедел қабыну және кез-келген локализация онкологиясы және денедегі қатерлі өскіндер болса, экстракорпоральды ұрықтандыру жүзеге асырылмайды.Әрбір алтыншы отбасы бедеулікпен күресудеҚазалы теміржол ауруханасының бас акушер-гинекологы Индира Опабекова «Аңсаған сәби» бағдарламасы аясында ЭКО-ға жолдама алу үшін алдымен тіркелген жері бойынша емханаға баруға міндетті екенін ескертті. Сол жерде үміткерді бедеулігі бар диспансерлік пациенттердің электрондық тізіміне қосады. Одан кейін тексерістен өтеді. 12 айдың ішінде емхана бейінді маманның қорытындысы негізінде пациенттің құжаттарын жоғары технологиялық медициналық қызметтер жөніндегі жергілікті комиссияға жібереді. Комиссия оң шешім шығарған жағдайда әйелді «Емдеуге жатқызу бюросы» порталына тіркеп, емшараға дайындық басталады. Пациент экстракорпоралды ұрықтандыру клиникасын өзі таңдайды. «Аңсаған сәби» бағдарламасы бойынша экстракорпоральды ұрықтандыру процедурасы жылына бір рет тегін жасалады.Экстрокорпаральды ұрықтандыру елімізде негізінен 1995 жылы басталған. 2010 жылдан бері мемлекет қаржы бөлді. Бұрын жылына 400-500 квота ғана берілсе, 2021 жылдан бастап 7 мыңға көбейген. Нәтижесінде 3 жылда 5 мыңдай отбасы сәбидің күлкісіне шомылып, бақытқа бөленген. Көмекке мұқтаж отбасылар қатары әлі де сирген жоқ.&nbsp;Қазіргі таңда елімізде 26 ЭКО орталық жұмыс істейді. Басым бөлігі жекеменшік клиника.Қазір республикалық есеп бойынша 15 мыңға жуық ерлі-зайыпты бедеулік есебінде тұр. Жастар отбасын құрғасын 1 жылда бала сүйе алмаса, бірден квотаға өтініш бере алады. Бұған дейін тек қана, 3-4 жылдан кейін өтініш жазу мүмкіндігі бар болатын. Талап жеңілдегенмен бәрі де, әйелдің денсаулығына тікелей байланысты.Бұл ретте:&nbsp;«Антимюллерлік гармон 1-ден төмен болмау керек. ФСГ 12-ден жоғары болмауы шарт және аналық безінде оң жақ, сол жағында үш-үштен 6 фолекул болу керек. Өкінішітісі, аталған талапқа сай келмейтін нәзік жандылар қатары көп. ЭКО-ны бір рет жасаудың өзі шамамен бір жарым миллион теңге. «Аңсаған сәби» бағдарламасы арқылы ковта алу жеңілдеп келеді. Мәселен, көмекті бір рет пайдаланған отбасы екінші жылы тағы да қатыса алады. Анализді қайта тапсырып, кезекке тұруға құқылы», – дейді бас акушер-гинекологы Индира Опабекова.Балалы болу үшін жеңілдік барЖоғарыда айтқанымыздай, бағдарлама аясында жыл сайын 7 мың квота бөлінеді. Яғни, міндетті медициналық сақтандыру қорынан шамамен 7 млрд теңге жұмсалады. Мемлекеттік көмекті әр отбасы жылына бір рет қолдана алады. Бағдарлама 2030 жылға дейін жалғасса, жеті жылда 49000 отбасының ата-ана атану мүмкіндігі бар.Ал, біздің Қазалы ауданындағы ахуал қандай? Қазалы аудандық теміржол ауруханасы және Қазалы ауданаралық орталық ауруханасының мамандарына сұрау салдық. Теміржол ауруханасының бас акушер-гинеколг маманы Индира Опабекова биылдың өзінде қазалылық тоғыз ана ЭКО-ның көмегіне жүгінгендігін айтты. Олардың ішінде біреуі «Аңсаған сәби» бағдарламасы арқылы квота алған. Жалпы, бағдарлама жүзеге асқан сәттен төрт әйел тегін жасанды ұрықтандыруға жолдама алған. Оның үшеуі сәбиін өсіріп отыр.– Биыл тоғыз ана ЭКО жасатты. Бесеуі бөбегін аман-есен қолына алды. Өкінішке орай, екі әйел түсік тастады. Солардың біреуі – «Аңсаған сәби» бағдарламасы арқылы&nbsp;жолдама алған болатын. Менің ойымша,&nbsp;қандай сырқат, қандай жағдай болса да ер мен әйелі бір-бірін қолдап жүрсе, бірге болса – жақсы нәтижеге жетеді. Ең бастысы – бір-бірін айыптап, кінәлауға болмайды», – дейді Индира Опабекова.Маманның мәлімдеуінше биылғы жылы келіншектердің барлығы дерлік өз қаражаты есебінен ЭКО-ға жол тартқандар.Ал, ауданаралық орталықтандырылған ауруханасы бас дәрігерінің ана мен бала денсаулығын қорғау жөніндегі орынбасары Айымкүл Келмағанбетқызы: «Жыл басынан бері үш әйел жасанды ұрықтандыру арқылы бала босанды. Барлығының жағдайы жақсы. Тұрақты бақылауда», – деді.Жалпы, аудандық аурухана бойынша 2021 жылдан бастап, 4 әйел тегін жасанды ұрықтандыру жолымен сәбилі болған.Фото: Нұрболат Нұржаубай

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Руханият