<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Қазалы – Сыр ананың сырбаз ақын-күйшісі мен аты мәшһүр музыканттары ұшқыны тиген орын. Олай дейтініміз, бұл қасиетті топыраққа өнерімен төрткүл дүниеге танылған Роза Бағланова, Кеңес Дүйсекеев сынды танымал тұлғалар аунап өскен. Бүгінде Қазалы ауданында музыка майталмандарының ізі өшпей, жолы жалғанып келеді. Сондай өнерпаздар тоғысқан орынның бірі – Нұрлыбек Сүлейменов басшылық ететін Әйтеке би кенттік Мәдениет үйі.Қазалы ауданының әрбір мерекелік шарасынан ойып тұрып, орын алар ұжымда жиырма сегіз адам жұмыс істейді. Оның әрқайсысы түрлі қызмет атқарғанымен, бәрінің илегені бір терінің пұшпағы – Әйтеке би кентінің абыройын аспандату, жас таланттарды қанаттандыру екені бесенеден белгілі. Бұл істе кенттік мәдениет үйінде біршама ілгерілеу бар. Яғни, мұнда осы бағытта бес үйірме, бір халықтық ұжым жұмыс жасауда.Атап айтар болсақ, кәсіпорынның музыкалық және ән үйірмесінің жетекшісі –&nbsp;Рақымжан Мақсатбаевтың бір өзінде ән өнерімен шұғылдануға талаптанған он қатысушы бар. Жанат Қазбиева жетекшілік ететін би үйірмесінде одан үш есеге артық отыз бес бала қатысуда. Ал, кәсіпорынның аккомпонияторы Әлібек Айдар жетекшілік ететін драма үйірмесіне он бала қатысады. Мұнан бөлек, "Жас ақындар" үйірмесі, “5 аймақ” вокалды-инструменталды аспаптар ансамблімен қатар “Атамұра” ардагерлер халықтық ансамблі де бар.Әрбір үйірме аудан асып, облыстық, республикалық сайыстарда бақ сынап, марапат төрінен көрініп келеді. Мәселен, кәсіпорын жанындағы үйірмелердің бірі ән үйірмесі. Үйірме мүшелері түрлі деңгейдегі байқауларға қатысып, жүлделі орындарға ие болып келеді. Дәлірек айтсақ, өткен 2023 жыл көлемінде аудан және облысты санамағанда он үш байқауға қатысып, бір бас жүлде, бірінші орынды 7 рет жеңіп, екінші орыннан екі рет көрінсе, үшінші орынды бір рет иеленген. Бұдан бөлек, күрделі үш сайысқа жолдама алған. Сонымен қатар, Халықаралық дәрежеде бір рет бірінші орынды иеленіп, екі дипломат алған.Жалпы, үйірме жұмыстарын жандандыру мен өнер ұжымдарын, вокалды аспаптар ансамблі, ұлттық, халықтық, оркестрлер, хор ұжымдарын дайындау және құру бағытында кәсіпорын атқарған жұмыстың жыл бойы жеткен жетістігі көңіл қуантады.– Жуырда, бұрынғы Роза Бағланова атындағы мәдениет үйіне қоныстандық. Әрине, орын ауысқанымен, мақсат, міндетіміз бір болып қала бермек. Әлде де кенттің мәдениетін, абыройын асқақтатып, "Бұлақ көрсең, көзін аш" демекші, жас талапшыл таланттардың өнерін шыңдап, қанаттандыру жұмыстарын күрделендіре түсеміз, – дейді Қазалы аудандық Әйтеке би кенті мәдениет үйінің басшысы."Шыққан тауың биік болса, лақтырған тасың алысқа түседі" демекші, әлі талай мінберден көрінуді мақсат тұтқан ұжымның бағындырар белесі көп болмақ.&nbsp;

Төрткүл дүниеге танылған ұжым

Биылғы Ұлыстың ұлы күні жылдағыға қарағанда сән-салтанатымен, жалпыхалықтық сипатымен ерекшеленді. «Наурызнама» тұжырымдамасына сәйкес Қазалы ауданында 14 – 23 наурыз аралығында халықтық мерекені тойлауға арналған Наурызнама онкүндігі ұйымдастырылды. Бұл онкүндік төл мерекемізді атап өтудің жаңа дәстүрлерін қалыптастыруға, ең жақсы адами қасиеттерді – ашықтықты, шынайылықты, жауаптылықты, қайырымдылықты насихаттауға бағытталған. Ауданда арнайы іс-шаралар жоспары әзірленіп, әр күн белгілі бір тақырып аясында өтті.Осыған орай барша қазалылықтар ауданның барлық аумағында тазалық жұмыстарын жүргізіп, ағаш көшеттерін отырғызды.Аудан орталығындағы Теміржол вокзалы алдындағы саябақта аудандық Әйелдер және Аналар кеңесінің мүшелері Тазару күніне орай ағаш көшеттерін отырғызды. Қазалы ауданы әкімі Мейрамбек Шермағанбет те ағаш егу рәсіміне қатысып, экологиялық науқанға атсалысты. Сондай-ақ, аналармен пікірлесіп, бұл күн азаматтарға қоршаған ортаны қорғауға, қоғамда экологиялық мәдениетті дамытуға үлкен мүмкіндік беретінін жеткізді.Мұнан соң Әйтеке би кенті мен шет аймақтарда өткен тазалық жұмыстарын аралады.Айта кетейік, жалпы ауданда өткен бүгінгі сенбілік жұмыстарына 147 мекеме, кәсіпорынның 2982 қызметкері өз үлестерін қосты. 41 дана техникалар жұмылдырылып, нәтижесінде 39,2 тонна тұрмыстық қатты қалдықтар арнайы орынға шығарылды.&nbsp;

Қазалыда «Наурызнама» онкүндігі жоғары деңгейде өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Театр – өмірлік мәселелерді шешудің жоғары сатысы. Мәдениет пен руханият әлемін театрсыз елестету мүмкін емес. Қазіргі таңда театр көрермендерінің де саны артуда. Бұл салада біздің аудан да жұтаң емес. Соның бір дәлелі Қ.Қазантаев атындағы Жалағаш аудандық мәдениет үйі жанындағы «Халық» театры көрерменнің ыстық ықыласына бөленуде.Бұл өнер ордасының тарихы тереңде жатыр. 1971 жылы драма үйірмесі ретінде ашылып, қазіргі таңда тұрақты көрермені бар көптеген қойылымдардың авторына айналды. Театр десе, ойға ең әуелі мағынасы терең сұлу сөздер мен әдемі әсер орнай қалатыны рас. Алайда сіз бен біз ойлағандай, театрдың іші-сырты түгел осындай таңғажайып сырға толы тамаша, ал әртістердің бәрінде кәсіби білім бар ма? Әрине жоқ!&nbsp;– Қойылым арқылы адамның жүрегінде сақтаулы мұңды, қуанышты көрсете аламыз. Театр, ондағы әртістер өз шеберлігі арқылы қоғамдағы болып жатқан мәселені жүрекке жеткізеді. Әрине көрерменге жеткізу кез келгеннің қолынан келмейді, әр адамның қабілетіне байланысты. Бірақ біздің театрда кәсіби актерлік білімі бар әртістер жоқ, әртүрлі саланың адамдары. Сол үшін кейде жұмыста жүргенде режиссер ретінде қойылымды көз алдымызға елестетіп, кейіпкерлердің мінездеріне, табиғатына сәйкес келеді деген қызметкерлерге сахнаға шығуға ұсыныс жасаймыз. Мәселен, біздің құрамда еден жуушыдан бастап, тоқ жөндеуші кісілер де, әртүрлі үйірмеден сабақ беретін ұстаздар мен музыкалық аспаптарда ойнайтындар да басты рөлді сомдай береді, – дейді театрдың қоюшы режиссері Әсет Шілдебаев.Расында кәсіби білім болмай-ақ көрерменнің жүрегіне жол табу үшін ең алдымен қандай да бір қабілет керегі анық. Мәселен, «Ғашықсыз ғасыр» драмасында ең жағымсыз рөлді ойнаған Айгерім Садықова актерлік білім алмаған, сахнадағы образы да табиғатына мүлдем сәйкес келмейді. Алайда рөлін барынша жоғары деңгейде алып шыққаны сонша, қойылым біткеннен кейін көрермендердің бәріне ұнамсыз кейіпте қалып кетіпті. Ал актер үшін – бұл үлкен мәртебе, өзінің рөлін ойдағыдай алып шықты деген сөз.6 желтоқсанда осы қойылыммен Ерғали Оразымбетовтың 80 жылдығына орай ұйымдастырылған облыстық байқауда театр ұжымы бас жүлде иеленіп, 100 мың теңге қаржылай сыйақыға ие болды. Жалпы қойылым барысында актерлар өмірде кей отбасыларда болып жүрген оқиғаны бейнелеп, әйел адамның қоғамдағы рөлін көрсетті. Көрерменнің көзіне жас ұялатып, ыстық ықыласына бөленді.– Бұл байқауға қатыспас бұрын «Ғашықсыз ғасыр» қойылымына ұзақ уақыт дайындалдық. Тіпті байқау алдында екі ауылға іс-сапармен барып, өзімізді шыңдау үшін осы қойылымды қойдық. Кей жеріндегі кеткен қателіктерімізді де түзетіп, содан кейін жарысқа ұсындық. Нәтижесінде көрерменге ұнады. Қойылым барысында актерлардан бөлек сахна сыртындағы адамдардың да еңбегі зор. Бәрінің бірігіп, бірін бірі қолдауының арқасында осындай нәтиже көрсетті. Жалпы театрда ойнау – ұжыммен бір толқында болу. Мұнда түрлі рөлдерді сомдауға тура келеді. Түрлі образға еніп, өзіңді ғана емес, басқалардың өмірін іштей сезінгендей күй кешесің. Сахнадағы кейіпкерлеріңнің бірінен жеріп, бірінен үлгі аласың. Ең қызығы, осы сезімдерді өзің ғана бастан кешіп қоймай, көрерменге тұшындыра алуың керек. Рөлге кіру, кейіпкеріңді дәл бере алу оңай шаруа емес. Үлкен дайындықты, маңдай тер мен уақытты талап етеді, – дейді басты рөлдегі кейіпкер Айгерім Садықова.Театр одан бөлек драма, комедия, мелодрама, трагедия жанрларында да түрлі қойылымдар қойып, халыққа ұсынып, тіпті түрлі жүлделерге де ие болып жүр. Мәселен, Қ.Мұхамеджановтың «Бөлтірік бөрік астында» комедиясын облыстық байқауда сахналап, «Ең үздік режиссер-қоюшы» және «Ең үздік суретші-декоратор» номинацияларына, «Абай әлемі» атты халық театр-ларының облыстық онлайн байқауында Иран Ғайыптың «Мен ішпеген у бар ма?» спектаклін сахналап, І орынды жеңіп алды. Айта берсек, мұнан бөлек актерлардың да жетістіктері көп.Күнделікті күйбең тіршіліктен бір сәт бой жазып, рухани байлыққа кенелу үшін аудан тұрғындарына арнап қойылымдардың тұрақты түрде өтуіне де ұсыныс білдірдік. Себебі ұзақ жылдан бері көрермен көзайымына айналған халықтық театрдың, енді ғана етек жиып, бой түзеп келе жатқан жастарға берер тәлім-тәрбиесі мол.&nbsp;

Жалағаш ауданындағы «Халық» театры көрерменнің ыстық ықыласына бөленді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Тарихқа көз жүгіртсек, Жалағаш аудандық тарихи-өлкетану музейінің жылнамасы &nbsp;ХХ ғасырдың 80 жылдарынан бастау алған. Өскелең ұрпақтың бойына отансүйгіштік қасиетті сіңіруде музейдің алар орны ерекше. Себебі ол адамзатты өткен уақытпен жүздестіріп, тарихтан сыр шертеді. Ұзақ жылдар бойы зерттеп-зерделенген асыл жәдігерлерді де қалың жұртқа ұсынатын мәдени орталықтың бірі де, бірегейі.&nbsp;1980 жылдардың орта шенінде ауданда алғаш рет музей ашу жұмыстары қолға алынып, сол &nbsp;жылдары біршама жұмыс атқарылғанымен кейін түрлі себептермен мекеме жұмысы аяқсыз қалған. Соғыс және еңбек ардагері Орынбай Сарманов пен сол кездегі аудандық «Жаңадария», қазіргі «Жалағаш жаршысы» газетінің әдеби қызметкері Ахмет Тілеулиев ауданның елді мекендері, Қарақұм мен Қызылқұм бағыттарына экспедицияларға шығып, түрлі жәдігерлерді жинақтаған. Өкінішке орай 90 жылдары сол жиналған &nbsp;құнды заттар, орден-медальдар, құжаттар мен суреттердің бірсыпырасы &nbsp;жоғалып кеткен.1998 жылдың аяғында, яғни ауданның 60 жылдық мерейтойына орай аудандық музейді ұйымдастыру жұмыстары қайта жанданып, музей экспозициясында сонау ХХ ғасырдың 20-30 жылдары құрылған ауылдың Кеңес үкіметі &nbsp;мен нәубет жылдарынан бастап қазіргі заманға дейінгі тарихы жайлы сыр шертетін құнды мәліметтер қамтылған. Қазіргі таңда 25 жылдық тарихы бар музей – аудан көлемінде өмір сүрген ата-бабаларымыздың тарихы туралы сыр шертетін асыл мұралар мекені. &nbsp;&nbsp;&nbsp;– Мұнда аудандағы 70-67 млн жылдан бергі (археозой эрасынан мезозой дәуірінің бор кезеңінен) геологиялық тарихынан бастап, ауданымыздың қазіргі заманғы тарихы, мәдениеті мен өнерінен сыр шертетін 2 зал мен көркемсурет галереясы жұмыс істеуде. Экспозицияға қойылған экспонаттар хронологиялық ретпен орналастырылып, ауданымыздың құрылуы, тарихы, ауыл шаруашылығы мен мәдениеті жайлы сыр шертіп, көрермендердің үлкен қызығушылығын тудырып келеді. Ұлы Отан соғысына ауданнан 3 мыңға жуық азамат аттанып, олардың үштен екісі майдан даласынан оралмады. Музейде осы зұлмат соғысқа арналған стендте құнды суреттер мен материалдар ілулі тұр. Сондай-ақ батырлардың қару-жарақтары, халқымыздың ежелде қолданған көне тұрмыстық заттары, киім-кешектер, мен өлкенің табиғатын бейнелейтін өсімдіктер мен жануарлар, түрлі аспаптар да, кезінде Қарақұмда су тартылған кезде астындағы жәндіктер, ағаштар тасқа айналған деседі. Сол жәдігерлер де қазір біздің музейдің төрінен орын алып тұр. Қазіргі таңда жалпы музей қорында 7 мыңнан астам экспонат сақталуда. Алдағы уақытта да музей ұжымы ауданның сан ғасырлық тарихын зерттеп-зерделеп, аудан көлеміндегі тарихи-мәдени мұраларды жинақтап, қорды құнды экспонаттармен толықтыра бермек, &nbsp;– дейді мекеме қызметкері Қанат Жапақов.Мұражайдың көрме залдарында түрлі тақырыптарға көрмелер, т.б. түрлі мәдени іс-шаралар ұйымдастырылып тұрады. Мәселен, бірнеше жылдан бері аудандық музейде «Туған жерге саяхат» атты кіші музейлік туризм жобасы іске асырылуда. Бұл бағытта аудан көлемінде &nbsp;орналасқан желгі және ортағасырлық тарих және мәдениет нысандарының экскурсиялық жол картасы мен маршруттық карта-схемалары әзірленіп, өскелең ұрпақты туған өлкеміздің көрікті жерлері мен бірқатар тарих және мәдениет &nbsp;ескерткіштерімен таныстыру, әр ғасырларда аудан өңірінде өмір сүрген тарихи тұлғалардың өмірі мен ерлік жолдарын насихаттауда тарихи-танымдық экскурсиялар ұйымдастырылып тұрады. Сондай-ақ мектеп және колледж оқушылары үшін &nbsp;«Мирас» үйірмесі толыққанды жұмыс жасауда.Музей экспонаттары халық тарихы мен өнерін қамтитын талай заманның тірі куәгерлері десек, қателеспейміз. Оқушылардың музейге экскурсия жасауы арқылы олардың туған жеріне, тілі мен дініне, салт-дәстүріне деген құрметі артып, тарихи кезеңдерді толық зерттеп, әр экспонаттың тарихымен танысу арқылы білім мен тәрбиені қатар беруге болады. Халқымыздың рухани, асыл қазыналарын жинақтап, өлкеміздің өткені мен бүгінін жалғап отырған тарихы терең музейден түрлі жәдігерлер туралы құнды мағлұмат алған әріптесім екеуміз түйір-түйір тастың өзі тарихтан мол сыр шертетінін аңғардық.Мөрәлі Шәменовтың жұмыс үстеліЖалағаш аудандық өлкетану музейі елдің еңсе тіктеуіне елеулі еңбек еткен тұлғалар тұтынған тарихи жәдігерлерге толы. Соның бірі – Ұлы Отан соғысының ардагері Мөрәлі Шәменовтің қолданған заттары. Қанша уақыт өтсе де атамыздың сол күйі сақталған жұмыс үстелін көріп, кез келген адам таң қалары анық. Музей қызметкерінің айтуынша, 2006 жылы соғыс ардагерінің кіші баласы Өмірбек Шәменов жұмыс үстелімен қоса көзілдірігін, телефонын және саптама етігін де әкеліп музейге өткізген. Сонымен қатар қызмет еткен уақытында М.Шәменовтің қолтаңбасы қалған дәптерлері де сақталған. Оларға қарап қоғам қайраткерінің жұмыста қандай тиянақты болғанын білуге болады. Себебі қасындағы жұмысшыларға берген тапсырмасын осы дәптеріне тізіп жазып қана қоймай, оны тапсырған уақыты мен орындап өткізген уақытына дейін нақтылап жазып, қол қойдырып алған.&nbsp;Бұйда пышақБұйда пышақ – қазақ халқындағы соғыста және аңшылықта қолданатын суық қарудың бір түрі. Бір ғасырлық тарихы бар қару болат темірден соғылған, шаншуға, түйреуге лайықталған өткіржүзді болып келеді.&nbsp;Жалпы ұзындығы 49 см болатын пышақтың сабы сүйектен жасалған және олар бір-біріне үш жерден тойтарып шегеленген. Сонымен қатар сабының бойында сәндік үшін көлденең жүргізілген сызықтар да бар. Бұйда пышақ аталуын оның кендір мен жүннен жасалған бұйда жіпті байлауға, түйе немесе өгіздің мұрнын тесіп, жез орнатуға ыңғайлы пышақ болғанымен байланыстырады. Оны Қазақстанның кей жерлерінде «сарымойнақ» деп те атайды. Себебі бұйда пышақтың сабы жез, мыс тәрізді сары металдармен әшекейленген. Музей қызметкерінің айтуынша, бұйда пышақты Ақсу ауылының тұрғыны жылқышы Төлеу Мәншарипов өткізген. Ол әкесінен мирас ретінде қалған. Болат темір мен сүйектен жасалған №583 санымен белгіленген.&nbsp;Шоқ өтекШамамен ХХ ғасырдың басында қолданыста болған шоқ өтек бір-біріне арнайы ілгек арқылы жалғанған ашылмалы қақпақтан және ішіне шоқ салатын корпустан тұрады. Жалпы шойыннан жасалған шоқ өтектің пішіні тік бұрышты, биік әрі алдыңғы жағы үшкір болып келген. Қақпақтың жоғары жағына цилиндр пішінді ағаш сабы бар биік тұтқа мен жұмыр басты ілгек бекітілген. Қақпақтың астына іштегі түтін сыртқа шығуы үшін ирек пішінді саңылаулар қалдырылған. Музей қызметкерінің айтуынша, корпустың төменгі бөлігінде орналасқан арнайы тесіктер өтектің түтін тартқыш қасиетін жақсарту мақсатында тесілген. Бұл жәдігерді музейге 2000 жылы Аққұм ауылының тұрғындары сыйға тартыпты.Аштықтан құтқарған мылтықМузей қызметкері Қанат Жапақовтың сөзінше, 1931-1933 жылдары жаппай ашаршылық уақытында ауылды аштықтан құтқарған Қанат деген кісі өмір сүрген. Ол құралайды көзге атқан мерген деседі, аңшылыққа шыққанда олжасыз оралмапты.&nbsp;Қанат мерген келген уақытта ауыл тұрғындарының бәрі күтіп алатын болған. Ол тек ауыл халқын ғана емес, басқа көршілес ауылдарға да дәл осы мылтықпен аң аулап, ашаршылық халықтың аман қалуына көмектескен. Мылтық – «Тула» деген қару-жарақ зауытында жасалған. «Бердан – 2» деп аталатын мылтықты мергеннің немересі Әдебай Әлиұлы 1999-2000 жылдары музейге өткізген.&nbsp;

ХХ ғасырдың 80 жылдарынан бастау алған Жалағаштағы музей

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Облыстық архивтің «Қоғамдық-саяси тарихы архиві» филиалының ұйымдастыруымен «Әйел – қоғам тірегі» атты жиын өтті.Жиынға Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, білім беру ісінің құрметті қызметкері, Қызылорда қаласының құрметті азаматы Әлима Әбдіхалықова, Қазақстанның құрметті журналисі Несібелі Рахметова, ҚР Президентінің мемлекеттік стипендиясы, «Құрмет» орденінің иегері, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты Қатира Жаленова және Қожабековтер отбасылық ансамбілінің көркемдік жетекшісі, «Алтын алқа» иегері батыр ана, әнші Қуаныш Ахметқызы қатысты.Кездесуде жазушы Несібелі Рахметова әйелдердің қоғамдағы рөліне тоқталды.– Ломоносов «Мың теориядан – бір практиканы артық көремін» деп айтқандай, жастар жазып жатқан еңбектеріміз бен әйелдің қоғамдағы рөлін көзбен көріп, мамандармен кездескені жөн. Негізі көзбен көріп, қолмен ұстаған есте қалады. Ақын Мұқағали Мақатаевтың «Шаң басқан архивтерден табыламыз» деп айтқанындай, архив – үлкен қойма, мекеме. Себебі мұнда бүкіл елдің, жердің, облыстың барлық тарихы бар. Тіпті, облысты дамытуға үлес қосқан еңбек қайраткері, журналист және тағы да басқа салаларда еңбегі сіңген өнер, еңбек адамдарының құжаттары сақталады, – дейді ардагер журналист.Әлима Әбдіхалықова архивтің ұлт тарихы үшін де ерекше орын екенін атап өтті.– Архив – мемлекет пен ұлттың тарихы үшін ерекше орын алады. Егерде архивке ғылыми жұмыстармен айналысатын студенттер мен жастар, мұғалімдер жиі келетін болса, бұл кейінгі жас ұрпақтың тарихи санасын қалыптастыруға сеп болады, отаншылдыққа тәрбиелейді, – дейді ардагер-ұстаз.Сонымен қатар халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты Қатира Жаленова:Жалындаған жас қыздар,Жастығына мас қыздар.&nbsp;Сендер жүрген жерлерден,Мың ығысып қашты ызғар.&nbsp;Сұлусыңдар, дүрсіңдер,Үлбіреген гүлсіңдер.&nbsp;Жайлауында жастықтың,Сайран құрып жүрсіңдер, – деп жастарға өлең шумақтарын арнады.&nbsp;Одан бөлек №264 мектеп лицейінің мұғалімдері мен талантты оқушылары да өнер көрсетті.

Әйел – қоғам тірегі

Ауызбіршілігі мығым, берекесі мол ұжым

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp; Аудан әкімі Берік Сәрменбаев аудандағы «Қызылдихан», «Ақжарма және К», «Ақжарма-2» шаруа қожалықтары мен «Мағжан және К», «Шаған Жер», «Абай-Дәулет» серіктестіктерінің ұжымдарына барып, облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлы Нәлібаевтың Наурыз мейрамына арналған мерекелік Құттықтауын табыс етті.«Сіздерді жақсылықтың жаршысы, жаңа жылдың бастауы Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесімен шын жүректен құттықтаймын! Айтулы мерекеге сырбойылықтар берекелі бірліктің арқасында толайым табыстар және жақсы жетістіктермен жетуде. Сыр елінің экономикалық, әлеуметтік жағдайының жақсаруына бар күш-жігерлеріңізді арнап, аймақтың береке-бірлігін арттыру жолындағы еңбектеріңіз үшін риясыз алғысымды білдіремін. Әрдайым ұжымның ауызбіршілігі мен жауапкершілігі артып, ырыс-несібесі еселенсін деп тілеймін» делінген аймақ басшысының Құттықтау хатында.Өз кезегіндеи аудан әкімі Берік Сәрменбаев шаруаларды егін науқанының басталуымен құттықтап, жұмыстарына табыс тіледі.Диқандардың шаруасы – &nbsp;қашанда ширақ. Маңдай термен жасалған жұмыстың арқасында қамба астыққа толатыны сөзсіз. Өз кезегінде барша еңбеккелердің алдағы&nbsp;уақыттағы еңселі қызметтеріне әрқашан сәттілік тілеймін, – &nbsp;деді аудан басшысы. &nbsp;Кездесулерде еңбек ұжымдары алдағы жоспарларымен бөлісіп, облыс әкіміне шынайы ризашылықтарын білдірді.

Аудан әкімі диқандармен кездесті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Сыр өңірінің мақтанына айналған қайраткер тұлғалардың қатарында есімі де, еңбегі де ерекше құрметпен аталатын айбатты да айбарлы, текті де тегеурінді, қайратты да қажырлы азаматтардың бірі де бірегейі – Болат Нұрсейітов атамыз еді. Шаңдайкөлдің табанында туып-өсіп, қасиетті дарияны жағалай қоныстанған өлкеде азамат болып қалыптасқан ол елді аузына қаратқан игі жақсының басы болған Нұрсейіт биден, малын үйірлеп санаған бай, қуатты Жанәбілден тараған ұлағатты ұрпақ еді.Жалынды жастық шағы екіншідүниежүзілік соғыспен тұспа-тұс келген Болат Нұрсейітов ел мүддесін бәрінен биік қойған майдангер екенін де айтып өтуіміз қажет. Соғыстың өрті мен отын көзбен көріп, жаны да, жүрегі де жараланған азаматтың елге аман-есен оралып, жүйелі де жемісті еңбек етіп, абырой биігіне көтерілгені бір кітапқа жүк боларлық тарих...Адал еңбекті ту ету арқылы маңдай терін сарқып, тарихи маңызы бар жұмыстарды атқара жүріп өзі де тарихи тұлғаға айналған Болат Нұрсейітовті сырбойылықтар ұмытқан жоқ. «Таулар алыстанған сайын биіктей береді» демекші уақыт өткен сайын қайраткер тұлғаның есімі де, еңбегі де еленіп, ел-халықтың құрмет-қошеметі артуда. Бүгін сондай бір игі істің куәсі болып, Нұрсейітовтер әулетінің ұйытқы болуымен өткен Б.Нұрсейітовті еске алуға арналған облыстық мүшәйраға және ауызашарға қатыстық.Текті әулеттің түлегі, елдің жанашыр азаматы, «Құрмет» орденінің иегері, «Сырдария ауданының Құрметті азаматы» Қайрат Нұрсейітов ағамыздың шақыруын қабыл алып, аудан ардагерлері де қайраткер-тұлғаны еске алу іс-шарасына келді. Тереңөзектен Қызылордаға дейінгі бір сағаттық жолда ардагерлер естеліктер айтып, жақсының жақсылығын, жомарттығын, жайсаңдығын тілге тиек етті. Өзім де жақында Сырдағы жас ақындардың ақылшы данасы, жанашыр панасы Дүйсекең – Дүйсенбек Аяшұлы ағамыздың облыстық «Сыр бойы» газетіне жариялаған авторлық мақаласын зор тебіреніспен оқыған едім. Сол мақаладан үзінді келтіре кетейін....1958 жылы колхоз шаруашылықтарын ірілендіру туралы СОКП ОК пленумының Қаулысы шығады. Ел осы тұста екіге жарылды. Әркім өзіне тартты. Отырған орындарын суытқысы келмеді. Сол кезде бұрынырақта қосылған бірнеше майда колхоздардың бірі «Абай», бірі «Молотов» болатын. Техникалардың басын біріктіретін «Аламесек» МТС-і Шағанда, «Абайға» жақын. Колхозда техника болмайды, олар оны МТС-тен «натура платаға», яғни, жалға алады. Ал «Ақжарма» арнасы «Комсомолдың» үстімен өтеді. Айтысушылардың негіздемесі осындай. Бұл айтыстың шешуші жиынына аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы Нұрқасым Бердіқұлов келеді. Сонда Тоқымбай деген кісі сөз алады. «МТС бізге жақын, техниканы тартқыштап жүрмейміз. Оның үстіне данышпанның атындағы ауылдың солай қалғаны дұрыс» дейді ол. «Тоқымбай айтса, тоқта» деген ел бас шұлғып қалады. Осы кезде Болат Нұрсейітов былай дейді. «Бүгінмен өлшеп, ертеңмен піш» деген, бұрынғылар. Бүгінмен өлшемейік, ертеңге көз жіберген адам бұл өлшемнің екі кез кем екенін көрер еді. Плотина суы тек «Шіркейлі», «Ақжарма», «Іңкәрдарияға» ғана бұрып отыр. Келешек жоғары жақтан үлкен су тоспасының түсетіні анық. Бұл аталарымыз Ұшан деп атаған кең далаға беталды жайылып жатқан көлдердің құрғауына сеп. Сосын үлкен егін алқаптары пайда болады. Колхозды үлкейткен үкімет МТС-тің бір мәселесін шешер. Сондықтан жаңадан бөлініп, үлкейетін ауылды егіске қолайлап, атын «Абай» дейік, бұл ауыл ескі Абай болып қалсын».Ел ішінің айтысы осымен бітіпті. Болат Нұрсейітов болжағандай, 1962 жылы «Шардара» су қоймасы салынады. Ол жайында дәл сол уақытта әлі ешкім қозғамаған екен. Сонымен бірге, МТС-тер тарап, техникалар колхозға таратылып беріледі де, РСТ-тар құрылады. Міне, бұл заманынан озық туған Болат Нұрсейітовтің көрегендігі еді.Мұндай мысалдарды, көзі тірі ардагерлер тебірене айтатын естеліктерді ізденген адам табады. «Адамның есімі – оның жарты ғұмыры» десек Болат Нұрсейітовтің өзімен тектес Жаппасбай Нұрсейітовпен кездесуі тіпті ерекше оқиға. Ол кісі Кеңес Одағының Батыры. Бір қызығы қос тұлға соғыс кезінде Уфа қаласында бір рет кездескен екен. Ел аңыз қылып айтатын бұл кездесу олардың екінші кездесуі болса керек-ті.– Жүр, сені сыйлайын, – дейді Жаппасбай Нұрсейітов.– О не дегенің, біз сені бүкіл халық болып сыйлауымыз керек!, – дейді Болат Нұрсейітов інілік ізет танытып.– Бөке, мен ғана емес, сен де батырсың. Өзінің соры болатынын біліп фашистер сенің дәл оң қолыңнан атқан ғой. Міне, енді колхоз командирісің, еңбек батырысың! – деп ризалық білдіріпті Жаппасбай. Жаужүрек Жаппасбай батыр айтқандай, Болат Нұрсейітов шын мәніндегі еңбек батыры бола білді. Ол елдің арқасүйер азаматы, жұрттың жанашыры атанды.Болат әке мен Жаңыл анадан үш ұл, төрт қыз тараған. Бүгінде өмірден өткен үйдің үлкені Айтмағанбет Қызылорда пединститутын бітіріп, облыстық саяхат бюросының бастығы, Амангелді кинотеатрының директоры, қалалық, аудандық атқару комитеттерінде нұсқаушы, тәуелсіздік жылдары «Ақжарма» ауылының әкімі, мектеп директоры секілді жауапты қызметтердің тізгінін ұстады. Мен Айтмағанбет Нұрсейітов туралы бірер жыл бұрын аудандық газетте кең көлемді мақала жазғанмын. Текті тұлғаның ұрпағы Қанат Нұрсейіт қазір атасының, әкесінің абыройлы жолын жалғап, аудандық ауылшаруашылығы және жер қатынастары бөлімінің басшысы қызметін атқаруда. Қанат Айтмағанбетұлы бұрын аудан әкімінің көмекшісі қызметін де атқарғанын айта кетейін. Қанекеңнен кейін бұл қызметті 2017-2019 жылдары мен атқардым. Ағамыздан білмейтінімізді сұрап, тәжірибесіне сүйендік. Болат Нұрсейітовтің екінші ұлы Марат Болатұлы да жоғары білімді, мамандығы бойынша абыройлы қызмет атқарып келе жатқан азамат. Қасиеттің қанмен келетіні анық. Болат әкенің елге жасаған жақсылығы да, жомарттығы да, ағайынға алтын діңгек болған адал болмысы да кенже баласы Қайрат ағамыздың бойынан көрінді. Ісі мен сөзі үйлескен іскер азаматты бүгінде сырдариялықтар түгел таниды. «Сырдария ауданының Құрметті азаматы, «Құрмет» орденінің, «Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері, облыстық мәслихаттың депутаты Қайрат Нұрсейітов ағамыз бүгінде ел сыйлаған іскер, туған жерінің жанашыр тұлғасы. Қайрекең «Далакөлдің» ізіндегі бүгінгі «Ақжарманың» дамуына айрықша үлес қосып келеді. Ауылға мешіт, монша, дүкен, дәмхана салып, ауыл ортасынан Болат Нұрсейітов атындағы саябақ ашты. «Ақжарма және К» серіктестігінің төрағасы еңбеккерлеріне көлік мінгізіп, шамасы жетпегендерге үй салып берді. Ол туралы біз бір емес бірнеше рет жазып, ер еңбегін дәріптеп, насихаттадық.«Менің ұстазым да, маңдай тірейтін ұлы тұлғам да – әкем мен анам. Жыл сайын бауырларыммен бірігіп, ата-ана аруақтарына арнап ас беруді айнымас дағды қылғанбыз. Мен үшін әкем – тірі адам. Істеген ісімнен кемшілік жіберіп қойған жоқпын ба деп күн сайын оңаша қалғанда әкеммен «сырласамын». Бір жұмысты бастасам да, аяқтасам да әке аруағының алдында есеп беремін…» деп тебіренеді Қайрат Болатұлы. Әкеге құрмет, ата-ана алдындағы перзенттік парыз туралы бұдан асырып не айтуға болады. Бүгінгі жыр мүшәйрасына қатысқан ақындар осыны жырлады. Ер еңбегін өлеңге арқау етті. Айдар Сайлауов, Ұлықбек Тәңірбергенов, Биболат Сәтжан үшінші орын иегері атанса, Назгүл Бердіқожа екінші орынмен марапатталды. Бірінші орынға Ақжол Түменбай лайықты деп танылды. Ақындардың туындыларын ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Ғазиза Әбілда, ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Дүйсенбек Аяшұлы, айтыскер ақын Нұрмат Мансұр бағалады. Ауызашарда да игі жақсылар есті естеліктерін айтып, әулеттің бірлігі бекем, тірлігі көркем болуына тілеулестік білдірді.&nbsp;

Ақжарманың ақберен азаматы

Қасиетті Қазалы халқы Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесін сән-салтанатымен қарсы алды. Алаңда тігілген ақшаңқа үйлердің сырты мен іші ұлттық нақыштағы ою-өрнектермен көмкеріліп, әр үйдің жанына ата-бабадан мұра болып келе жатқан түрлі тұрмыстық бұйымдар қойылды. Таңертеңмен орталық алаңға ағылған халықтың қарасы қалың болды. Көктемнің шуақты күні де күлімдеп, ауа райы жанға жайлылық сыйлады.Наурыз – көне дәстүр сабақтастығының белгісі саналатын, ұлттық мәдениетіміздің қайта түлеген ерекше мерекесі. Халық арасында бұл мереке ұлттық таным бойынша үйге жыл бойы молшылық пен сәттілік әкеледі деген сенім бар.<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Табиғат ананың бусанып, тіршілік тірілетін жаңару айын қазалылықтар биыл да ерекше тойлады. Орталық алаңда ізгілік, ынтымақ, бірлік сынды түрлі тақырыпта тігілген киіз үйлерде ұлттық салт-дәстүрді дәріптейтін шаралар, көріністер қойылып, ұлттық спорт түрлерінен жарыстар ұйымдастырылды. Мереке нышаны саналатын наурыз көже әзірленіп, әсерлі ән мен жыр төгілді. Арулар мың бұрала билеп, кештің көркін одан әрі қыздырды.Мерекелік шара барысында Қазалы ауданының әкімі мен бірқатар зиялы қауым өкілдері және аудан ардагерлерінің қатысуымен жиырма төрт бүлдіршіннің тұсауы кесілді. Ұлыстың ұлы күнінде Қазалы ауданының басшысы Мейрамбек Шермағанбет жұртшылыққа ақжарма тілегін жеткізді.– «Халқымыз ұлы күнге балаған, жыл басы санаған әз-Наурыз – бірлік пен береке мейрамы. Дастарқанға ақ толатын, елімізге бақ қонатын бүгінгі арайлы шақты халқымыз Ұлыстың ұлы күні деп ұлықтаған. Күн мен түнді теңеген, іргемізді ізгілікке бөлеген мерекеде баршаңызға зор денсаулық, отбасыларыңызға баянды бақыт, береке-бірлік тілеймін. Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын!» – деді Қазалы ауданының басшысы Мейрамбек Шермағанбет.Ұлттық мерекеге орай, ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосқан бірқатар азаматтар мен ұжымдар марапат төрінен көрінді.Мерекеге жиналған тұрғындар ұлттық тағамдар мен наурыз көжеден дәм татты. Жергілікті өнерпаздар мерекені думанға бөлеп, көтеріңкі көңіл-күй сыйлады. Сонымен қатар, алаңда қайырымдылық шатыры тігіліп, мерекелік дастархан ұйымдастырылды.Көтеріңкі көңіл-күйде жүрген тұрғындар мен аудан қонақтары мерекенің мәнін аша түсетін маңызы зор көріністерді тамашалап, рухани сусындады.– Қазақтар бұл мейрамда ең жақсы киімдерін киіп, туған-туыс, көрші-қолаңмен жиналып, дәстүрлі спорт түрлерінен жарыстар ұйымдастырады, ән айтып, би билейді. Бізде отбасымызбен ұлттық нақышта тігілген киімдерімізді киіп, алаңға келдік. Көрген көз сүйсінер, әсемдікке кезіктік. Бәрі тамаша, керемет өтуде.Наурыз мейрамына тән салт-дәстүрлер де қалыптасқан. Оның ішінде, ең маңыздысы – жаңаруға, тазалыққа бет бұру. Ол көптеген ғасырлар бұрын пайда болып, бүгінде жойылған жоқ. Адамдар тек, үй ішін емес, ауланы да тазалайды. Бұның барлығы жай ғана сөз емес. Адамдарды тазалыққа, ынтымаққа, ауызбіршілікке баулиды, – дейді Әйтеке би кенті тұрғыны Нұрбек Ұзақбаев.Кең көлемде аталып өтілген наурыз тойында аудан өнерпаздарының қосқан үлесі зор болды. Әйтеке би кентінің орталық алаңында «Наурыз, құт береке бастауы» атты театрландырылған қойылым концерті өткізілді. Шара шымылдығы Жәдігер Тұрсынов атындағы халықтық театрының дайындаған Жаңа жыл туралы сахналық қойылымы мен түрілді.«Мырза» халықтық ұлт-аспаптар оркестрі Ардақ Тәңірбергеновтің «Жорықта» күйін, «Өнеге» әжелер ансамблі «Тойбастар» халық әнін орындап, шашу шашып, меймандарға бауырсақ пен наурыз көже ұсынды. «Ақжелең» би тобы «Қыз қуу» биін биледі. Жігіттер арқан тартып, білек күшін сынады. Қыз бен жігіт арасындағы қайым айтыс тіпті ерекше өтті. Жарапазан айтылып, жаршы жігіттер дауылпазбен сахнаға шығып, Наурыздың келгенін хабарлады. Қыдыр ата халыққа ақ батасын беріп, жерге құт, елге тыныштық, дастарқанға молшылық тіледі.Шара әрі қарай аудандық мәдениет орталығының концерттік бағдарламасына ұласты. Концертте халық және наурыз туралы әндер, жыр-термелер орындалды.Әйтеке би кентіне жапсарлас жатқан Қазалы қаласының халқы да, Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесін жоғары деңгейде атап өтті. Жұртшылық орталық алаңға таң ертеңмен жиналып, бауырсақ пен наурыз көжеден дәм татты. Бұнда да, түрлі тақырыптағы киіз үйлер тігіліп, керемет көріністер сахналанды. Ұлттық спорттан жарыстар ұйымдастырылды.Мерекелік шараға Қазалы ауданының әкімі Мейрамбек Шермағанбет арнайы барып, Қазалы қаласының тұрғындарын мерекемен құттықтап, жылы лебізін білдірді. Сонымен қатар, Қазалы қаласының өсіп-өркендеуіне үлес қосып жүрген бірқатар азаматтар мен ұжымдарды «Алғыс хатпен» марапаттап, шынайы ризашылығын жеткізді. Қазалы ауданы әкімі мен бірқатар зиялы қауым өкілі және ардагерлер кішкентай бүлдіршіндердің тұсау кесу рәсіміне қатысып, алғашқы қадамдарына ақ жол тіледі.Мереке қала өнерпаздарының концерттік бағдарламасына ұласып, жиылған көпшілік көңіл-күйді сезінді.

Қазалыда Наурыз мерекесін сән-салтанатымен қарсы алды

Қазалылық шәкірттер республикалық челленджге қатыстыНағыз қазақ – домбыра. Домбыра – қазақтар, ноғайлар және қалмақтар мәдениетінде бар екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде, домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады. Домбыра ежелде қазақтың тарихын баяндаған музыкалық аспаптардың бірі.Домбыра құрылысы бірнеше бөліктен тұрады: басы, құлақтары, пернелер, мойын, шанақ, бетқақпақ, ілгек және ішектер. Сондай-ақ, оның көптеген қосымша бөлшектері бар (тиек, кемер ағаш, тұжым ағаш, бастырма, ойық,&nbsp;қалқа, түйме, өрнек, желкелік). Домбыра тиегі үш түрлі болады (шайтан тиек, негізгі тиек, табалдырық тиек).&nbsp;Домбыра дыбыс өткізгіштігі жоғары қарағай, дыбыс жаңғырту қасиеті бар тұт, қатты жынысты үйеңкі, емен секілді киелі ағаштардан, негізінен, екі түрлі әдіспен – құралып немесе ойылып (шауып) жасалады. Құрама домбыралардың шанағы жұқа тілшелерден құралып жасалса, бітеу домбыра тұтас&nbsp;ағаштан ойылады.Домбыра аспабы халықтық кәсіби өнердің туып-қалыптасуына, өркендеуіне негіз болған.&nbsp;Байжігіт, Құрманғазы, Дәулеткерей, Тәттімбет, Сейтек, Қазанғап, Сүгір, Тоқа, тағы басқа даңқты күйшілердің төкпе, шертпе күй дәстүрлерінің тууы, дамуы осы Домбыра аспабымен тікелей байланысты. Олардың дәстүрін, мұрасын бүгінгі күнге жеткізген Дина Нұрпейісова, Әбікен Хасенов, Науша Қашағанов, Махамбет Бөкейханов, Төлеген Момбеков, Мағауия Хамзин, Қали Жантілеуов, Сәдуақас Балмағамбетов, Лұқпан Мұхитов, тағы басқа сияқты домбырашылар болса, қазіргі, майталман орындаушылар&nbsp;&nbsp;–&nbsp;Қаршыға Ахмедияров, У.Бекенов, Р.Ғабдиев, С.Шәкіратов, Б.Ысқақов, Бекболат Тілеуханов, Айгүл Үлкенбаева, А.Райымбергенов.&nbsp;Домбыра – тек күй тартуға ғана емес, ән айтқанда сүйемел үшін де, қолданылатын аспап.&nbsp;Біржан сал, Ақан сері, Жаяу Мұса, Мұхит, Мәди, Кенен Әзірбаев, Әміре Қашаубаев, М.Ержанов, Ж.Елебеков, Ғ.Құрманғалиев, Қ.Байбосынов тағы басқа белгілі әншілер домбыраның әнге әр беріп, әншіге демеу болатынын дәлелдеді.&nbsp;Тұтас ұлттың ішкі рухын көтеретін аспаптың қадір-қасиеті биік. Осыған орай, еліміздің барлық білім беру ұйымдарында «Күй күмбірі» республикалық челленджі өтті.&nbsp;Қазақ елі бойынша бір уақытта миллионнан астам оқушы Құрманғазының «Балбырауын», «Адай» «Сарыарқа» және тағы басқа күйлерін орындады.&nbsp;Домбырашылар челленджі бұл – 2023 жылдан бері Оқу-ағарту министрлігінің бастамасымен жүзеге асырылып келе жатқан Наурыз қарсаңындағы ауқымды республикалық акция. Челленджге бір миллионнан астам жас домбырашы қатысып, көптік істі қазалылық шәкірттер де қолдады. Қазалы ауданындағы барлық мектеп жанынан ашылған домбыра үйірмесінің оқушылары әз-Наурыз мерекесінің ажарын арттыра түсті.&nbsp;&nbsp;

Қазалылық шәкірттер республикалық челленджге қатысты

&nbsp;Сенбілік басталғаннан, біраз шаруаның беті қарады десек болатындай. Әйтеке би кенті көшелерінде тазалық жұмыстары тиянақты жүргізіліп қана қоймай, аяқсу келер арықтар да қайта қалпына келді. Қолдағы мәліметке сүйенсек, он екі шақырым құрайтын&nbsp;Әйтеке би&nbsp;кенті ішілік арық-атыздардың шөбі шабылып, қоқыстары тазартылған.<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp; Шет аймақтағы, сондай-ақ, тұрғындар жиі жүретін көшелердің тазалығын қамтамасыз ету мақсатында кент әкімінің Өкімімен арнайы жұмысшы топ құрылды. Оған Әйтеке би кенті әкімінің екі орынбасары жетекшілік етеді. Бүгінгі таңда, кенттің орталық көшелерінен бастап шет аймақтарды түгел қамтитын рейд шаралары ұдайы ұйымдастырылуда. Соның аясында, тұрғындарға үнпарақтар таратылып, әлеуметтік желіде жұмыстар ақпараттандырылуда.–&nbsp;Әйтеке би кенті&nbsp;ішілік қалған екі жүз он бес көше мен шет аймақтың тазалығына «Авто-Тех» мекемесі жауапты. Қазір, аталған мердігер мекеме тарапынан тиісті жұмыстар жүргізілуде. Төрт техника мен отызға жуық жұмысшылар көше тазалығына атсалысып жатыр. Жалпы, кент тазалығы күнделікті біздің бақылауымызда, – дейді Әйтеке би кентінің әкімі Мұрат Әбсұлтанов.Жалпы, елді мекендерді санитарлық тазарту, көркейту және көгалдандыру айлығын өткізу жөніндегі облыс және Қазалы ауданы әкімінің Өкімі аясында Әйтеке би кентінде тазалық айлығы тұрақты ұйымдастырылуда. Көктемнің алғашқы күнінен бастап, бөлінген көшелер мен аумақтарда тазалық жұмыстары күнделікті жүргізіліп келеді. Яғни, көше бойын тазарту, аяқ су арықтарын тазалау, электр бағандарын әктеу, қоршауларды сырлау жұмыстары атқарылуда. Осы жұмыстар барысында, отыз жеті шақырымды құрайтын ішкі аяқ суарықтары мен он екі шақырым көше борьюдерлері қоқыстан тазартылған. В.Счастнов, Қ.Пірімов көшелеріндегі қоршаулар сырлануда. Бүгінге дейін, 2,6 шақырым көше қоршаулары, түнгі жарықшамдар мен орындықтар, кішігірім сәулеттік формалардың (үш ратун) барлығы сырланып, жаңартылды. Ал, қалған көшелердің көркін келтіру одан әрі жалғасын таппақ. Жалпы, тазалық айлығындағы сенбілікке денсаулық сақтау, білім саласы мен дербес бөлімдер, теміржол ұжымдары ауызбірлікпен атсалысуда.Нысандардың тазалығы назардаТазалық айлығында кентке көрік берген кәсіпкерлік нысандардың сыртқы кейпіне де көңіл бөлінді. Жалпы, кент ішіндегі кәсіпкерлік субьектілердің басым бөлігі Жанқожа, Әйтеке би көшелерінің бойында орналасқан. Екі көшенің бойында халыққа қызмет ететін елу беске жуық кәсіпкерлік субьектілері, яғни, орталық базар, азық-түлік дүкендері, кафелер, сауда дүкендері бар. Кейбірінің сыртқы кейпі көшенің сәнін кетіруде.Орталық базар айналасындағы сауда қатарларының жағдайын реттеуді мақсат тұтқан жауаптылар олқылықтардың орнын толтыруға мүдделі екендіктерін айтты.– Ғимараттар айналасында тазарту жұмыстары алға қойылып, жыртылған кермелер мен бильбордтарды, қоршаулар мен шартақтарды қайта ретке келтіру қолға алынбақ. Сондай-ақ, "Мусаев", "Ырыс-Болашақ", базарларының, "Талап" автостанциясының кірер қақпасын жаңалап, ауыстыру алдағы жоспардың еншісінде, – дейді жауаптылар.Қазалы ауданы әкімінің орталық көшелердегі кәсіпкерлік нысандардың аумағын ретке келтіру жөніндегі хаттамалық тапсырмасына сәйкес, тазалық айлығында базар айналасында заңсыз сауда жасаушылармен де жұмыстар жүргізілуде. Маңызды міндетті орындап жүргендердің мәліметіне сүйенсек, базар айналасындағы кәсіпкерлердің ҚР-ның «Әкімшілік Құқық Бұзушылық» туралы Кодексінің 505-бабындағы көрсетілген талаптарды орындамай қоршаған ортаны ластау, бүлдіру заңсыздықтарвна жол бергендігі анықталған. Жұмысшы топтың үздіксіз жұмысының арқасында Әйтеке би көшесіндегі аяқ су арықтарының үстіне, жаяу жүргіншілердің жолына қойылған столдар, жарнама ретінде ілінген бильбордтар, қоршаулар алынған. Көше бойын жайлаған кәсіпкерлерге аяқ су арықтарының ішін тазарту жөнінде жазбаша түрде ескертулер берілген. Заңдылыққа сәйкес, ендігі кезек көше бойында орналасқан кәсіпкерлік субьектілерінде.Келбеті күн санап көркейген кенттің сәулетін әлеуметтік нысандар арттырып тұр десек артық айтпаймыз. Олардың сыртқы көрінісі кент көркіне әсер ететінін ескерсек, орталық көшелерде орналасқан мектеп, балабақша, сондай-ақ халыққа қызмет ететін кейбір мекемелердің айналасын ретке келтіріп, тазалап отыру маңызды. Осыған орай, кейбір мекемелердің ауласында тал егіліп, сыртқы қоршаулары мен қақпалары сырланып, тазарту жұмыстары жүргізілмек. Атап айтқанда, Жанқожа батыр, Әйтеке би, В.Счастнов, Қ.Пірімов, Р.Бағланова көшелеріндегі әлеуметтік халықтық нысандардың аумағын жинастырылмақ.Жоғарыда айтып өткеніміздей, жұмысшы топ тазалық жұмыстарын жіті қадағалауда ұстайды. Кент әкімдігінен құрылған жұмысшы топ рейд жүргізу барысында кейбір кәсіпкерлік субьектілерінің қоқыс жәшіктерімен әлі күнге дейін қамтылмағандығы анықтады.– Тазалық жұмыстарын ұйымдастыру және оны қадағалау біздің құзырымызда. Кәсіпкерлердің жұмысын жіті бақылау барысында он бесіне ескерту беріліп, біреуіне әкімшілік айыппұл салынды. Бұл, алдағы уақытта да жалғасын табатын болады. Ендігі мәселеде, тазалық сақтамаған, абаттандыру қағидаларын бұзған мекеме, кәсіпорындарға шара қолдануды жүзеге асыратын боламыз, – дейді Әйтеке би кентінің әкімінің орынбасары Тәуіржан Құлмұратов.Тазалық айлығы кент көшелерінде ғана емес, ауданның елді мекендерінде де жалғасын табуда. Ондағы, сенбілікті көзбен көрудің сәті түспесе де, кент ішінде жасалып жатқан жұмыстардан кем емесін аңғардық. Өйткені, тазалық жұмыстарын әлеуметтік желіде жарыса жариялауда. Әкімшілік және мекеме қызметкерлері ауыл-аймақты ретке келтіріп, жұмыла еңбек етуде. Ал, кент ішінде атқарылған ауқымды істер әрі қарай да жалғасын таппақ. Осылайша, Наурыз мерекесі қарсаңында көшелер көріктеніп, кент ажары айшықтала түсері анық.&nbsp;

Көшелер келбетімен келісті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Көктемнің шұғылалы жайма шуақ уақытында "Көрісу" мерекесі іргемізден енді. Көрісу күніне орай Жаңақорған аудандық партия филиалының төрағасы Арман Мажитов айналамыздағы ағайын-туыс, дос-жаран мен қаумалаған қауымға сәлем беріп, атаулы мерекемен шын жүректен құттықтады! Өйткені, бұл – елдің ырыс-ынтымағын арттыратын айрықша мейрам. Бұл күн қол алысып, көрісумен ғана өлшенбейді. Адамдар арасындағы бұрынғы өкпе-реніш кешіріліп, араздық ұмытылады, жақын адамдар бір-біріне амандық-саулық тілейді.<blockquote>– Халқымызда Наурыз мерекесі ежелден бері атап өтіледі. Бірақ Алтай мен Атыраудың, Арқа мен Алатаудың арасы айшылық алыс жол болса да, Наурызды атап өту ерекшелігінде көп өзгешелік жоқ. Бәрі де – алты ай қыстан аман шыққан елдің арқа-жарқа жай-күйін дәріптеуі, көкке мойын созып, аққа аузы тиген жанның бірлігі мен тірлігіне шүкірлік етуі, көбесі сөгілген қар ерігеннен кейін ат-түйеге тақым артып, ауыл-ауылдағы ағайын-туысқа сәлем беруі, соғым соңын қазанға сап, наурызкөжеден ауыз тиюі. Дегенмен, ұлы Абайдың «Қырдағы ел ойдағы елмен араласып, Күлімдесіп, көрісіп, құшақтасып, Шаруа қуған жастардың мойны босап, Сыбырласып, сырласып, мауқын басып» дегені Көрісудің мәнін аша түсетіндей. Бұл – қазақ халқының татулық пен бауырмалдыққа бастайтын ерекше дәстүрінің бірі. Тамырын тереңнен тартқан халықтың осындай құндылықтардың арқасында қазір Қазақ елі әлемдік аренада айшықты орнын алды. Бұған басты негіз – қоғамдық келісім мен саяси тұрақтылық, халықаралық және ұлтаралық татуластық болып табылады. Сондықтан, өзге ұлт өкілдері қашан да қазақ халқына бас ие отырып, оның салт-дәстүрін де ерекше бағалайды. Соның ішінде Көрісу күнін біз асыға күтеміз. Бұл күні үй ішінде жыл сайын ерекше мереке бастау алады. Осындай игі дәстүрдің мәні мен маңызын кейінгі ұрпаққа жеткізіп отыру бізге парыз. Батыс аймағында кеңінен қолданыстағы осы дәстүр алдағы уақытта барша Қазақ даласына, оны мекендеген әрбір ұлт өкілінің бойына дарыса, қандай ғанибет, – деп ақжарма тілегін білдірді.</blockquote>Көрісу. Бұл мейрам бір замандары – күллі қазаққа ортақ мереке болған. Олай болса, неге қазір барша жұрт тойламайды? Неге тек Батыс өңірде ғана сақталған?Этнограф, тарихшы Жамбыл Артықбаев былай дейді:– Негізінен батыс өлкеде сақта¬латыны, батыста қазақтың үлесі көбірек болды. Кеңес заманында да, патшалық дәуірлерде де, Маңғыстаудың шөлейт жерлеріне орыс отарлаушылары бара қойған жоқ. Ал Орталық, Шығысымыз бен Оңтүстікте орыспен қан-жынымыз араласты. Араласпағанның өзінде, көп қазіргі ауылдар өздерінің тарихи-табиғи орнында отырған жоқ. Коллективизация кезінде қолдан жасалған ауылдар, бұлардың көбісі. Малыңды ортаға сап, өзіңді күштеп коммунист еткенде, қай дәстүрің есте қалады? Ал Маңғыстауда Адайдың шалдары 40-шы жылдарға дейін Советті мойындамай, құм арасында жүрді емес пе?Сондықтан батыс өлкеде, қазақ¬тың байырғы дәстүрлерінің бірсыпырасы сақталған.Көрісу – исі қазаққа ортақ мейрам екеніне тағы бір дәлел. Әдебиетті ашыңыз. Ол айтпаған сөз, ол қозғамаған тақырып жоқ – дейтұғын Абайымыз, көрісу туралы бүй дейді:– Қырдағы ел ойдағы елмен араласып,&nbsp; &nbsp; Күлімдесіп, көрісіп, құшақтасып. &nbsp; Шаруа қуған жастардың мойны босап, &nbsp; Сыбырласып, сырласып, мауқын басып. Мұны жазып отырған, шығыста туған, Семейдің Абайы. «Көрісіп, құшақтасып» – деп, қазіргі көрісуді айтып отыр.Жә, Абайдан сәл әрірек заманда, қазақ арасына ағылшын суретшісі Джон Кэстль келіп, осы көрісу рәсімін қағазға түсіріпті. Қолдарын жайып, құшақтарын ашып, көрісіп жатқан сәтті көресіз, әлгінің картинасынан.Көрісу мейрамының тарихын іздесек, бұл мерекені адам баласы – Ұлы Дала төскейіне тұрақтай бастаған сәттен-ақ тойлаған секілді. Өйткені, бетіне 5 мың жыл бұрын шимай түскен петроглифтік тастарда осы мерекенің символдары көп кезігеді. Екі адам бір-бірімен қауышып, көріскелі жатқан сұлбалар көп, әлгі тастарда.Енды сұрақ. Сонда, көрісуді бір тойлап, 22-ші Наурызды тағы тойлаймыз ба? Жоқ, мерекені 14-нен бастап кетеміз. Осы нағыз қазақы тойлауға жатады. Бір қызықты айтайық. Қазақ еш уақытта – Ұлыстың ұлы күнін дәл бүгінгідей Наурыздың 22-де, бір-ақ күнде апыр-топыр тойламаған. Иә-иә, орыстың жаңа жылы құсатып, бір күнде өткеріп тастап, ертеңіне мейрам аңсап жүрмеген. Наурыз мейрамын 14-ші Наурыздан бастап, 22-не дейін, 9 күн тойлаған. Неге десеңіз, жер шалғай. Үздік-создық келіп жатады, келгендерді күтіп жатады. Солардың барлығы да көрісіп жатады. Қуаныштарын бөлісіп жатады. Сөйтіп Наурызды ақырындап тойлайды. Яғни 14-нен бастап, біз Наурыз мейрамын ресми мерекелеуге болады. Бірақ, 9 күн бойы демалыс жариялап керегі жоқ, оған. Мереке деген демалыс емес.Иә, АМАЛ – ДЕМАЛ деген сөз емес. Ол еуропа жұрты, мейрамды қаңғыру, ішіп-жеу деп білетін. Ал Қазақ үшін, мейрам – мейірім, татуласуға тырысатын күн. Біздегі барлық мейрам – осы мақсатта өткізіледі. Сонымен, 9 күн тойды қалай өткермек керек? Бірінші күнді көрісуге арнап, ертеңіне көшет отырғызып, ең соңғы күн яғни 22-ші Наурызды астанамызда ғажап жиын өткерсек.Қысқасы, Наурыз мейрамының беташары – көрісуді жатсынуға болмайды. Кірме кейбір "мейрамды" құшақ жая қарсы алып, көрісуді жатсынғаның не еткенің?! Ұлт боламыз десек, ұлттығымызды дәріптейтін, қазақ үшін ең керекті осы мейрамның кең етек жаюына атсалысайық. Көрісу күні, амал мерекесі құтты болсын.&nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Мәдениет