<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Ұлттық құндылық құлдырамас үшін қазаққа тән өнер туындыларының өрісін кеңейтуіміз қажет. Сан жылдар бойы кілем тоқу өнерін жаңғыртып, шеберлігімен елге танылған Роза Әлбатырова өз кәсібінен ешқашан жалыққан емес. Аяулы ана жанына өзі секілді ісмер қыз-келіншектерді жинап, түкті кілем тоқудың қыр-сырын үйретіп жүр. Қай кезде де, өз ісінің майталманы екенін дәлелдей білетін қолөнер шебері қажырлы еңбегінің арқасында «Сырдария ауданының Құрметті азаматы» атағына қол жеткізіп отыр. Кейіпкеріміз 1953 жылы Сырдария ауданына қарасты Айдарлы ауылында өмірге келген. Биыл жетпістің желкенін керген&nbsp; қолөнер шебері осыдан 52 жыл бұрын туған ауылындағы №139 орта мектепті&nbsp;тәмәмдап, Қызылордадағы профкооптехучилищеге оқуға түскен екен.&nbsp; Аталған оқуды бітірген ол – 7 жыл қой бағып, мал шаруашылығы саласын меңгерген. Бұл ретте, еңбек пен ізденісті ұштастырған жан Айдарлы ауылындағы тұрмыстық қажетті өтеу комбинатының шеберханасын басқарған уақытта сауда-саттық қызметіне ма­шықтанады. – Ең алғаш тігін тігу, кілем тоқу өнерімен 7 жасымнан бастап айналаса бастаған едім. Ұлттық өнерді барынша ұлықтау үшін кіш­кентайымнан кілем тоқуға икемделе түстім. Мол мұрамызды ата-бабаларымыз ұрпақтан-ұрпаққа аманат етіп табыстағаны белгілі. Әрине, кілем тоқудың негізгі технологиясы күрделі. Үнемі табандылықты, төзімділікті, икем­ділікті, асқан ыждағаттылықты қажет ететін қолөнерді жаныма серік еткеніме дән ризамын. Өмірімнің басым бөлігі кілемнің сан түрлісін тоқуға арналды. Қазіргі уақытта із­басар шәкірттерім ұлттың ерекше өнерін жалғастыруға ынталы, – дейді&nbsp;қолөнер шебері&nbsp;Роза Әлбатырова.&nbsp; Өзінің сүйікті ісіне берілген шебер осыдан 2000 жылы үйінің жанынан кілем тоқу бөлмесін ашқан. Сонымен қатар Роза Әлбатырқызы ұлттық өнерді көпшілікке кеңінен насихаттау мақсатында үкіметтік емес ұйым өкілдерінің құрамында болып, табанды жұмыс&nbsp;істеген. Мәселен, «Игілік» корпоративтік қорынан жоба қорғап, арнайы шеберхана ашуға мүмкіндік алған. Бұдан бөлек, «Азаматтық Альянс» қоры арқылы 3 жоба қорғап, 2012 жылы өзінің қоғамдық бірлестігін ашқан. Қоғамдық бірлестік ашудағы негізгі&nbsp;мақсаты – қазақтың құнды мұрасы түкті кілемді жастарға, жұмыссыз қыз-келіншектерге үйрету арқылы дамыту, ұлттық өнерді өркендету, әлемге танытып халқының мақтанышына айналдыру. Шын мәнінде, қазақ қолөнерін дамытуға қосқан зор үлесі үшін Роза Әлбатырова көптеген жоғары марапаттарға қол жеткізе білген. Анығын айтқанда, өнер майталманы 2008 жылы сол кездегі «Нұр Отан» ХДП-ның «Мәдени мұра» бағдарламасы аясында «Дәс­түрлі өнер» байқауының бас жүлде иегері, 2010 жылы «Әлеуметтік коммуникациялық жастар клубының» «Ең үздік қолөнер шебері» номинанты атанды. Сондай-ақ 2011 жылы облыстық «Қанатты әйел» байқауының бас жүлдесін, «20 жылға – 20 туынды» байқауының арнайы дипломын, «Гагарин көктемі» республикалық көркемөнер көрмесінің арнайы дипломын, «Тәуелсіздікке 20 жыл» алғыс хатын, рес­публикалық «Қанатты әйел-4» Форумының «Ең үздік қолөнер шебері» номинациясы бойынша ІІ орын иемденген. Ал бірнеше жыл қатарынан «Қара өткел жәрмеңкесі – 2012» бойынша арнайы диплом, «Қолөнер – сырлы өнер» көрмесінің «Алғыс хатын», шағын және орта бизнес байқауының дипломын қанжығасына байлады. 2015 жылы Астана және Алматы қаласында өткізілген ұлттар ұйымының 4 конференциясының қатысушысы. Осы жылы «Қолөнер – сырлы өнер» атты байқауында кезекті рет жүлдегер атанған. 2013 жылдан бастап халықаралық USAID аймақтық ынтымақтастық арқылы дамыту жобасына қатысып, 5000$ долларлық грантын жеңіп алған. Әр жылдары қолөнер шебері бірнеше республикалық семинардың сертификатын еншілеген. Роза Әлбатырова айдарлылық Аман­келді Мұсабековпен отау құрған. Аяулы жан Құдай қосқан қосағымен 7 бала тәрбиелеп, 27 немере, 4 шөбере сүйді. – Менің осыған дейінгі жасаған еңбегім жерлестерімнің көз алдында өрбіді. Орасан жетістіктерге қол жеткізген сәттерімде ең алдымен ауылдастарымның ыстық ықыласын сезініп келемін. Ел азаматтары осыған дейін жасаған еңбегімді ескеріп, ауданның ең жоғарғы марапатына ұсынғанына алғысым шексіз. Бар ғұмырымды қазақ өнеріне арнаған мен үшін зор мәртебе болғанын жасырмаймын. Жақында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Сыр еліне сапары барысында жаңадан ашылған «Анаға тағзым» орталығына барғаны ел есінде. Бұл ретте, немерем&nbsp; Ақмарал Бегалы шәкіртімен бірге&nbsp; Мемлекет басшысына түкті кілемнің жасалу технологиясын көрсетті. «Рес­публика күні»&nbsp; мерекесі аясында зор құрмет көрсеткен ауданның атқарушы билік өкілдеріне шынайы ризашылығымды білдіремін, – деді қолөнер шебері.&nbsp;

Роза Әлбатырова: Өмірімнің басым бөлігі кілемнің сан түрлісін тоқуға арналды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Кәсіпкерлік саласы еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі драйверлерінің бірі болып табылады. Сондықтан бұл салаға серпін беру айтарлықтай маңызды екені айтпаса да түсінікті. Жалағаш ауданында да соңғы жылдары аталған салада айтарлықтай серпін қалыптасқан. Бұл өңірде сүйікті ісін табыс көзіне айналдырып, сол арқылы өзімен қоса аудан азаматтарын да жұмыспен қамтамасыз етуге ниетті тұрғындардың қатары едәуір артқан. Өйткені жалағаштықтар табыстың тетігі кәсіпте екенін жақсы түсінді. Сондай-ақ, салаға жауапты мамандар тарапынан халықты кәсіпкерлікке үгіттеу, оқыту секілді жұмыстардың да үздіксіз жүруінен жалағаштықтар мемлекеттің кәсіпкерлік саласын қолдау мақсатындағы бағдарламаларын тиімді пайдалана бастады.&nbsp;Аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөлімінің бас маманы Нұртас Төлеген&nbsp;қазіргі таңда жалағаштықтардың кәсіппен айналысуға деген құлшынысы жоғары екенін айтады. Өзінің сүйікті ісін табыс көзіне айналдыру мақсатында жекелеген азаматтар бөлім мамандарының кеңесіне жүгінеді екен, олар сол бойынша жол көрсетіп, қолдау білдіреді.&nbsp;Былтыр Жалағашта тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 3 149 бірлікті, оның ішінде 3008 субъектісі немесе 95,5 пайызын нақты жұмыс жасап тұрғандар құрап отыр. Ал тоқтап тұрған кәсіпкерлік субъектілерінің саны – 141.2023 жылы ауданға 18 млрд 769 млн теңге инвестиция тарту жоспарланған, 11 айда негізгі капиталға тартылған инвестиция көлемі 15 млрд 385 млн теңгені құрап, өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 178,2 пайызға орындалған. Ауданның өнеркәсіп өнімдерін өндіруші мекемелері мен кәсіпорындары және жеке секторлары арқылы 2023 жылдың 11 айында 29 млрд 422 млн теңгені құрайтын өнеркәсіп өнімдері өндіріліп, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 101,5 пайызға жоғары орындалып отыр. Оның ішінде өңдеу өнеркәсібінің көлемі 103,6 пайызға артып, 6 млрд 577 млн теңгенің өнімі өндірілді. Сонымен қатар, аудан бойынша бөлшек сауда айналымының көлемі 11 айда 3 млрд 179,1 млн теңгені құрап, өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 103,9 пайызға орындалған.&nbsp;<blockquote>– Мемлекеттік және өңірлік бағдарламалар аясында шағын және орта кәсіпті бастау немесе жұмыс істеп тұрған кәсібін әрі қарай дамыту бағытында аудан бойынша жыл басынан 158 жоба 4 546,2 млн теңгеге қаржыландырылды. Нақтырақ тоқталсам, мал шаруашылығы бойынша 101 жоба 1503,3 млн теңгеге, егін шаруашылығында 11 жоба 1 003 млн теңгеге, ауыл шаруашылығы және арнайы техника сатып алу бойынша 18 жоба 700,2 млн теңгеге, өңдеу саласы бойынша 7 жоба 361,2 млн теңгеге, қызмет көрсету 10 жоба 166,4 млн теңгеге және басқа да түрлері бойынша 11 жоба 811,7 млн теңгеге қаржыландырылды. Жасыратыны жоқ, халықты жұмыспен қамту мәселесі ауданда ғана емес, республика бойынша әлі де өзекті. Дегенмен қол қусырып отыруға да болмайды, сондықтан өңірде көптеп жұмыс орындарын ашуда тынымсыз еңбек етіп жатырмыз. Көріп тұрғаныңыздай, ауданда жылдан-жылға кәсіпкерлердің саны артып, жұмыссыздық деңгейі төмендеп келеді. Жыл көлемінде мемлекеттік бағдарламалар арқылы және жеке қаражаттары есебінен жалпы құны 1 млрд 902 млн теңгені құрайтын 21 жобаны іске асырып, 106 адамды жұмыспен қамту жоспарланды. Қазіргі таңда аталған жобалардан жалпы құны 1 млрд 171 млн теңгені құрайтын 15 жоба іске қосылып, 76 адам жұмыспен қамтылды. Сонымен қатар 2024 жылға өтпелі кезеңге жоспарланған жалпы құны 771 млн теңгені құрайтын 6 жоба іске қосылса, 30 жаңа жұмыс орны ашылады, – дейді бөлімнің бас маманы Нұртан Төлеген.</blockquote>Айта кетейік, бұл ауданда 2022-2025 жылдарға арналған «Ұлттық жоба» мемлекеттік бағдарламасы аясында екінші деңгейлі банк арқылы несиенің пайыздық ставкасын субсидиялау бағыты бойынша 12 жоба 868,7 млн теңгеге қаржыландырылған. «Агро Несие Корпорациясы» АҚ-ның облыстық филиалының жеке қаражаты есебінен 68 жоба 904,3 млн теңгеге қаржыландырылды. «Қызылорда» Өңірлік инвестциялық орталығы» микроқаржы ұйымы» ЖШС-ның «Іскер» «Микробизнес Қызылорда» бағдарламасы аясында 28 жоба 273,5 млн теңгеге қолдау тапты. «Агробизнес» бағдарламасы аясында «Ауыл» несие серіктестігі» ЖШС арқылы 34 жобаға 2 377,4 млн теңгеге көмек көрсетілді. «Каз Агро Қаржы» АҚ және «Ком Транс Лизинг» ЖШС арқылы 2 жоба 16,5 млн теңгеге және «Байқоңыр ӘКК» АҚ &nbsp;«Ауыл аманаты» жобасы арқылы 14 жоба 105,6 млн теңгеге қаржыландырылды.Иә, жалағаштықтар әсіресе ауыл шаруашылығы бағытында жұмыс жасағанды құп көреді. Себебі ауданда атакәсіп, яғни егін мен мал шаруашылығы жақсы дамыған. Ауа райы да қолайлы. Дегенмен ауданға таңсық, әзір бізге жат, жаңашыл жобаларды тартуға, қолдау көрсетуге кәсіпкерлік бөлімі әрқашан дайын екен. Әрине, жаңашыл жоба екен деп бірден бас салып, қаржылай қолдау көрсетуден аулақ. Десе де жобамен танысып, оны әрі қарай зерттеп, кемшіл тұстарын түзеп, бір сөзбен айтқанда, жан-жақты зерделеп жүзеге асырғанды жөн деп санайды. Мәселен, ауданға қарасты Таң ауылының тұрғыны Дәурен Құдабаев «Ауыл аманаты» жобасы арқылы 17 млн теңге төмендетілген несиеге қол жеткізіп, бүгінде қап шығаратын цехты іске қосты. Міне, бұл да өңір үшін ерекше кәсіп түрі десе де болады.<blockquote>– «Серпін» аграрлы-индустриалды аймаққа бөлінген 22 гектар жер телімінің 5 гектары инженерлік инфрақұрылым жүйесіне тиесілі болса, 16,1 гектары кәсіпкерлерге табысталып, қазіргі таңда аймаққа бөлінген жер телімінің 95,9 пайызы пайдаланылып отыр. Аймақтың 8,3 гектар жерінде бүгінде жалпы құны 460,5 млн теңгені құрайтын 10 өндіріс орны іске қосылып, 98 адам жұмыспен қамтылған. Сонымен қатар «Серпін» аграрлы-индустриалды аймағының 7,8 гектар жеріне жалпы құны 373 млн теңгені құрайтын 9 жоба іске асырылуда. Аталған жобаларды жүзеге асыру үшін қажетті жер телімдері толық табысталды. Жобалар іске қосылғанда қосымша 47 жаңа жұмыс орны ашылатын болады. Қазіргі таңда бұл жобалардың ішінен құны 153 млн теңгені құрайтын 4 жобаның құрылыс жұмыстары жүруде. Қалған 220 млн теңгені құрайтын 5 жобаның жер телімдері былтыр табысталуына орай аталған жобалардың құрылысы алдағы уақытта басталатын болады, – дейді бөлім қызметкері.</blockquote>Жалағашта аталған салада биыл да жарқын жобалар жүзеге аспақ. Жалпы бұл өңірде кәсіп бастаймын деген азаматтарды да, кәсіпкерлерді де сүйемелдеу жұмыстары қарқынды жүруде. Бөлім мамандары мейлінше іс бастауға ынта қылған жергілікті азамааттардың қаржылай қолдауға ие болуына қарым-қабілетін жұмсауда. Ал мұндай қолдау барда салада алдағы уақытта серпін қалыптасары анық.&nbsp;

Жалағашта кәсіпкерлік саласында серпін қалыптасқан

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Кейіпкеріміз бала күнінен автокөлікке жақын болып, темір техникалардың тілін меңгере бастаған. Ер жете келе өзінің қабілетін шыңдап, ұялы телефон, техникалық бұйымдарды жөндеген. Ауыл тұрғындары Жанәділдің көмегіне жиі жүгінетін. Бір жағынан асықпай ебін тауып, техниканы түзеуді жаны сүйсе, екіншіден адамдарға көмектесіп, қоғамға пайдалы екенін түсінген кейіпкеріміз өнерін кәсіпке айналдыруға бел буған. Бүгінде өз ісінің білгір маманы атанып, көпшіліктің ризашылығына бөленіп жүрген ол – жеке кәсіпкер. Іскер азамат ауыл мектебінен тәлім алғаннан кейін Қызылорда гуманитарлық колледжінен «Ағылшын тілі. Аударма ісі» мамандығы бойынша білім алған. «Өзге тілдің бәрін біл, өз тіліңді құрметте» деген нақылды жанына жақын көретін ол сан қырлы әлем тілдерін меңгергісі келеді. Оқу бітіргеннен кейін Жанәділ жеке қызығушылығы бойынша өзінің сүйікті ісі техника жөндеумен айналысып жүреді. Кейін «Мағжан және К» ЖШС-де автоэлектрик мамандығы бойынша жұмыс жасаған. Одан кейін кәсіпкерлікке бет бұрған ол 2021 жылы «Бизнестің жол картасы – 2025» бағдарламасына «Техника жөндеу орталығы» жобасымен қатысып, грант жеңіп алған. Нәтижесінде жеке кәсібін кеңейтіп, бүгінде жеке үйінің ауласынан техника жөндеу орталығын ашып, халыққа пайдалы кәсіп түрінен береке тауып отырған жайы бар. Кәсіпкерлікке бір жола бет бұрып, өз ісін тапқан маман өзімен бірге әзірге бір азаматты жұмыспен қамтып отыр. – Кішкентай кезімнен көлікке қатты қызығатынмын. Солай жан-жақты ізденіп жүріп, саланың қыр-сырын меңгере бастадым. Әрбір өткен жыл мен үшін тәжірибе алаңы болды десем болады. Білгеніміз бір тоғыз болғанымен, білмегеніміз тоқсан тоғыз екені рас. Десек те, тәжірибені шыңдап, ізденіп, түрлі техниканы өңдеуге болады. Шетелдік автокөліктерді жөндеу жұмыстарын да жасаймыз. Сұраныс жоғары. Себебі қазір әр үйде көлік бар. Бір үйде бірнеше көлік егелері бар жағдай да жиі кездеседі. Әрине темір болған соң, бұзылады, істен шығады. Сұраныстың жоғарылығынан кейін орталықты кеңейту қажеттігі туды. Арнайы кәсіпкерлерге арналған бағдарлама негізінде қаражат алып, жұмысты жетілдірдік. Бүгінде кәсіптің несібесін көріп келеміз, – деген кәсіпкер жастарды қорықпай іс бастауға үндеп, мемлекеттің кәсіпкерлерге тиімді жағдай жасап отырғанын айтады. Темір тұлпарды тізгіндеу бар да, оның тілін түсініп, бабын табу бір бөлек. Бүгінде бір ұл мен бір қыздың әкесі жұбайы Ақмарал Шайзатовамен бірге балаларына тәлімді тәрбие беріп, жас­тайынан адал еңбек етуге үлгі көрсетіп келеді.&nbsp; &nbsp;

Сырдариялық жас мемлекеттік бағдарламаның игілігін көруде

Қазалы ауданының халқы түрлі кәсіппен айналысып, тұтынушылардың алғысына бөленуде. Солардың қатарында жеке кәсіпкер Биболат Оразымбет Әйтеке би кентінде қаңылтырдан кез келген бұйым түрлеріне тапсырыс бойынша дайындайды. Қазіргі таңда аудан табиғи көгілдір отынды пайдалануға көшкендіктен жаппай жылу жүйесіне қажетті түтін мұржаларын қолдануда. Мұндай заман талабына сай өнім арнайы қаңылтырдан әзірленеді. Жас кәсіпкер тапсырыстарды қабылдап, өз өлшемдеріне сәйкес сұраныс иелерінің өтініштерін қанағаттандыруда. – Бүгінде Қызылорда облысы бойынша ұсыныстар түсуде. Жақында Астанадан да сұраныстар болды. Дегенмен ол жаққа жеткізу мәселесі қиынға соқты. Сондықтан сонша алыс жерден тапсырыс қабылдамаймын. Бірақ Қызылордаға және Төретамға бірнеше мәрте жасалған сұраныстар жіберілді. Осы күні тек ғана Қазалы аумағынан тапсырыстар қабылдаудамын. Ауылдық округтерге де газ жүргізілгендіктен мұржаларға сұраныс артуда. Сол себепті сырт аймақтың тапсырысын тоқтата тұрдым, – дейді Биболат Бейбітұлы. Оның айтуынша, ауласынан ашылған арнайы цех 20 жылдан бері халыққа үздіксіз қызмет етіп келеді. – Алғаш қаңылтырдан бұйымдар әзірлеуді көршімізден әкем үйренді. Кейін ол ісін толықтай әкеме табыстаған соң жанында көмектесіп жүрдім. Ол кезде шелек, қалақ, кернай, қол жуғыштың багы сынды дүниелерді жасап, базарға өткізетінбіз. Одан соң үй маңынан шағын цех аштық. Бала болсам да сол кезде қызығушылығым күн артып ұлғая бастады. Әскерден отан алдындағы азаматтық борышымды өтеп келгеннен соң кәсіпті жалғастырып кеттім. Ешқандай мемлекеттен несие мен грант алмадым. Маңдай терімізбен тапқан қаражатты айналдырып кеттік. Қазір талапқа сай ғимараттағы ауаны желдеткіш (вентиляция), мейрамханаларға арналған &nbsp;май, бу сорғыш (вытяжка), титан және басқа да бұйымдар әзірлейміз. Дегенмен мұржа мен тез тағам дайындау орындарына және кафелерге ас иісін сорғышқа сұраныс мол болғандықтан бұрынғы жасаған дүниелерді қолға алмаймыз. Олар онсызда базарда толып тұр, – дейді іскер жігіт. Бұл күні Биболат 3 адамды жұмыспен қамтып отыр. Тұрақты тұтынушылар аясы кеңеюде. Еш жарнамасыз елге сапалы ісімен танылған шебердің қызметіне біз де тәнті болдық. Халықтың алғысына бөленген еңбекқор жанның алға қойған мақсаты да зор. Ол тот баспайтын заттан (нержавейка) асханалар мен мейрамханаларға ыдыстарды төңкеретін кептіргіш үстел мен ыдыс жуатын орын дайындауды көздеп тұр. Осылайша күшіне емес, ісіне сенген қаңылтыр бұйымдарын шығарып жатқан Биболат Оразымбеттің кәсібіне береке тіледік. &nbsp;

 Қазалылық кәсіпкер қаңылтырдан бұйым жасайды 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Бүгінде қол еңбегімен айналысып, қосалқы табыс табу мақсатында белгілі бір істі дамытып жүрген жастар баршылық. Сондай адал еңбекпен пайда тауып, кәсібін өрлетіп отырған 26 жастағы Нұрлан Құмарбаевтың шеберлігінде шек жоқ. Нұрлан мектеп бітіре сала жиһаз сататын дүкенге жүк тасушы болып орналасады. Ақкөңіл жігіт сауда үйінің заттарын тасумен қатар, жиһаздарды құрысуға көмектесіп те жүрді. Бұл оған қиынға соқпады, себебі әкесі Жалғасбек кәнігі ұста болған. Одан дарыған осы өнері ақырында нақты бір кәсіппен айналысуына жол ашты. Қазір жас кәсіпкер ағасы Маратпен бірлесіп, шағын цех ашты. Күні бойы ағаш кесіп, сұранысқа сай заманауи жиһаз жасай бастайды. Олар есігі жылжымалы шкаф-купені түрлі дизайнда дайындайды. Үйдің сәнін келтіретін соңғы үлгідегі бұл жиһаз талғамы жоғары тұтынушылардың көңілінен шығатын көрінеді. Бұдан бөлек, көне дивандарды жаңалап, қаптайды. Көрпе жинайтын шкаф пен киім іліп, аяқ киім қоятын түрлі тұрмыстық дүниені сапалы жасап береді. «Білімді болуға оқу керек. Бай болуға кәсіп керек. Күшті болуға бірлік керек. Осы керектердің жолында жұмыс істеу керек», деп Ахмет Байтұрсынов айтқандай, қолдан келгенше еңбектеніп жүрмін. Қазалы көлік-техникалық колледжінде оқып, машинистің көмекшісі мамандығын игеріп шықтым. Дегенмен, қазіргі кәсібіме ерекше ден қойдым. Еткен еңбегіме қарай тапқан табысым да жаман емес. Шүкір, тапсырыс берушілер қатары көбейіп келеді. Арнайы сұраныспен қонақүй мен сұлулық салондарына қажетті жиһаздар жасадым. Дүкен иелерінің талабы бойынша зат қоятын сөрелер құрастырдым. Сондай-ақ, туған күнге арналған естелік сый мен суреттерге рамка салуды да қолға алдым. Әдемілік үшін жарға ілетін айналардың жиегін рамкілеймін», – дейді ағаш шебері. «Ұстамен жақын болсаң ісің бітеді» деген. Нұрланға тапсырыс бергендер тиянақты ісіне риза болып, алғысын білдіріп жатады. Уақыт өте оның қызметіне қайта жүгінетіндері де бар. Жас кәсіпкер бір күнде бар болғаны 3 адамның ғана тапсырысын алып қала алады. Өйткені, адам қолы жетіспейді. Ол мемлекет қолдауынан үмітті. Қаржы алып, бұл ісін дамытып, ұлғайтқысы келеді.&nbsp;

Жас кәсіпкер заманауи жиһаз жасайды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Мемлекет экономикасын жан-жақты дамытудың ұтымды әрі тиімді жолдарының бірі – кәсіпкерлік саласын айшықтау, жандандыру, дамыту. Қазіргі кезде жаңа кәсіп түрін қолға алып, ерінбей еңбек етіп, көптің қажеттілігін өтеп жүрген кәсіпкерлер саны едәуір артып келеді. Бұл бір жағынан жеке тұлғаның өз бетінше еңбекке араласып, тәуелсіз және сүйікті ісімен айналысуына мүмкіндік болса, ал екіншіден тұрғындарға қолайлы жағдай жасап, қажеттіліктерін өтеудің бірден-бір жолы. Мәселен, аудан бойынша біраз кәсіпкер өз несібесін еңбектен тауып отырған жайы бар. Бұл халықтың қажет-жарағын қалаға барып іздемей-ақ, жұмысын жеңілдетуіне жағдай жасап келеді. &nbsp; &nbsp; Өзінің еңбегімен берекелі кәсіп түрін айналдырып отырған бүгінгі кейіпкеріміз – Ерасыл деген азамат. Ол – Айдарлы ауылының тумасы. «Ер – туған жерге» демекші, үлкен қалада білім алып, тәжірибесін толықтырған азамат өзі туып өскен жері Айдарлыға қайта ат басын тіреген. Осында тұрғындардың игілігі үшін аянбай еңбек етіп, өз ауылын көркейтуге күш салуды мақсат еткен Ерасыл 1995 жылдың тумасы. Кішкентайынан әкесінің қасында құрылыс, мал шаруашылығы деген сияқты ер азаматқа тән жұмыстарды еркін меңгерген ол жастайынан үйренген ісін жандандырып кәсіпке айналдырып отыр. Яғни бүгінде цементтен түрлі қалып құйып, төсеніш тас пен жол бойын бөліп тұратын бордюр жасау ісімен шұғылданып жүр. Жаңаша кәсіп түрін шағын ауылда жандандыру үлкен жетістік деуге болады. Ауыл азаматтары бұндай құрылыс заттарын шығарса, тұрғындар үшін бағасы да қолжетімді болмақ. &nbsp; &nbsp; Ерасыл Жұмахметовтің негізгі мамандығы – заңгер. Мектеп қабырғасын тәмамдағаннан кейін Шымкент қаласындағы іргелі білім ордасында білім алып, аталған саланың кәсіби маманы болып шыққан. Кейіпкеріміз заң саласын қанық білу өмірдің кез келген тұсында пайдалы екенін айтады. Оқуы мен тоқуы келіскен ол адал еңбек еткен адамның бәсі биік әрі қоғамға қажет екенін айтады. &nbsp; &nbsp; Ерасыл бастапқыда әкесі Есенкелдінің шаруашылығына қолғабыс етіп, еңбекке араласқан. Таң ертемен басталатын күйбең тіршілікте өзіне керек тәжірибені жинақтай жүріп, жақында цементтен түрлі плита, бордюр құюды кәсіпке айналдырған. Кәсібін жақында ғана бастағанымен, бет алысы жаман емес. Бүгінде Ерасылға сапалы өнім үшін тапсырыс берушілердің қарасы қалың. Ал кейіпкеріміз адал еңбекпен ризық табу өмірлік ұстанымы екенін айтады. &nbsp; &nbsp; – Кәсіпкерлік саласы жан-жақты дамып келеді. Мемлекет тарапынан да кәсіпкерлерге тиімді жағдай жасалып, түрлі бағдарламалар іске асырылып жатыр. Жолдауда да кәсіпкерлерді қолдау, кәсіпкерлік саласын жандандыру туралы сөз қозғады. Бұл аталған саланың жан жақты даму деңгейін көрсетіп отыр. Біз әзірге жұмысты өз қаражатымыз есебінен жүргізіп келеміз. Қажетті аппараттарды Шымкент қаласынан алдырдық. Жұмыс қарқын алып келеді. Алда жоспар көп. Сәтін салса, мемлекеттік грантқа сынға түсіп, кәсібімізді жандандырсақ деген ниеттеміз, – дейді жас кәсіпкер. &nbsp;

Жаңаша кәсіп көзін ашқан кәсіпкер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнерді жандандыруда өз ісін жаңадан бастаған сырдариялық жас шебер үлкен жұмыс атқарып жүр. Аудандағы ең көрікті ауыл саналатын Нағи Ілиясов ауылында жас та болса қолөнер шебері атанған Жұлдызай Қосуақ тұрады. Шебер өзінің негізгі мамандығымен қатар құрақ құраудың хас шебері болуға машықтанған. Бүгінде &nbsp;қолөнер шеберінің қолынан шыққан сәнді бұйымдары көптеген көрмелерге қойылып, көпшілікке таныстырылды. Сондай көрменің бірінде көз жауын алатын керемет бұйымдарын тамашалап, Жұлдызайдың құрақтарынан нағыз шығармашылық ізденісті және бұйымдарының әрқайсысынан жаңашылдықты сезіндік. Жаңа леп, өзгерістер енгізуді оның әрбір құрақ үлгісінен аңғара алдық. – Халқымыз тұрмыс-тіршілігінде қажетті заттарды өз қолымен жасап алған. Әжелеріміз бен аналармыз кілем тоқып, алаша сырған. Ал көрпе-көрпеше мен жастықтарын әдемі ою-өрнектеп әсемдеген. Бұл қолөнер деп аталады. Сондықтан «Өнер көзі – халықта» деп бекер айтылмаса керек-ті. Қолөнер ғасырдан ғасырға, жылдан жылға өзіндік толықтырулармен, өзгерістермен жетіп жатыр, – дейді кәнігі шебер атанған Жұлдызай. Негізінен, Жұлдызай Амангелдіқызы – жас келін. Нағи Ілиясов ауылындағы Қыдырәлиевтер әулетіне осыдан екі жыл бұрын келін болып үлкен шаңырақтын табалдырығын аттаған. Ол қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі мамандығын алған. Жоғарғы оқуды бітіргеннен кейін қол қусырып отыруды қаламаған жас келін бұрыннан қызығушылық танытып жүрген қарапайым қолөнермен шұғылдануды бастайды. Оның әзірге тұскиіз, кілем, текемет секілді өнерді үйренбегенімен, осы өнерге деген сүйіспеншілігі мен талғамы әлі талай жаңа дүниенің өмірге келуіне себепші болары сөзсіз. Шын мәнінде қазақы менталитетімізге сай қыздарымыздың, жас келіндердің қолөнер шеберлігіне жақын болуы қанымызға сіңген қасиет. Ал оны жандандыру, одан әрі кәсіп көзіне айналдырып, табысқа жету еңбексүйгіштікті қажет етеді. Жұлдызай ізденісінің арқасында өзіндік ерекшеліктерімен түрлі ұлттық бұйымдарды қолдан жасауға бейімделген. Оның басты ерекшелігі кішкентай сәбилерге арнап тігетін бұйымдарына баланың есімін жазып, жастықтан бастап, көрпеше, көрпесін дайындап беретінен ерекше. Қазір сәнге айналған мұндай көрпе-жастықтың топтамалары сұранысқа ие екенін айта кеткен жөн. – Қазақтың салт-дәстүрінде дүниеге келген балаларға арналған бесік той, тұсаукесер, шілдехана тойлары көп болады. Осындай тойларға арнап тапсырыс та болады. Сәбидің төсек орнын, бесік жабдықтарын өзіндік ерекшеліктерімен, түрлі ою-өрнекпен дайындаймын. Тігілген бұйымдарым бір-бірін қайталамайды. Әр баланың жасауын өзіндік ерекшелігімен тігуге тырысамын. Ою-өрнектің мән-мағынасы болатындықтан, оларды да талғаммен таңдауға тырысамын, – дейді нағилық жас шебер Жұлдызай . Жұлдызайдың жасы қазір 24-те. Жұлдызай мектептен тыс уақытта, жұмыстан қолы қалт етсе сүйікті ісімен айналысуға тырысады. Әзірге қажетті заттарды өз қаражаты есебінен алып, тапсырыстарды дайындайды. Алдағы уақытта кәсіп түрін кеңейту үшін мемлекеттен берілетін қаржылық қолдауға өтініш беруді де ойлайды. Өзі секілді жас келіншектердің басын біріктіріп, ұлттық нақыштағы құрақ көрпеше құраумен, тігіншілікпен айналысқысы келеді. «Жаңаның бәрі – ұмытылған, ескі нәрсе» деп бекер айтылмаса керек. Жұлдызай шебер халқымыздың осы күні ұмыт болып бара жатқан киіз, тұскиіз, текемет, сырмақ, қоржын, алаша, аяққап, тұтқыш т.б. қайтадан тұрмысымызға жаңарып енетініне сенеді. Сондықтан он саусағынан өнер тамған, қазақтың қолөнерін жаңғыртып жүрген жас шебер әлі талай оқып-білуді мақсат етеді. Жұлдызай қолөнерді қызылордалық шебер Жанат Иманбаевадан бір ай бойы үйренген. Өз ісінің шебері құрақ құраудың қыр-сырын үйретсе, одан әрі ұзақ уақыттан бері танымал әртіс «Шабыт» тігін цехының иесі Гүлшарат Жубаеваның шеберлік сыныбында онлайн оқып, қазіргі күні ізденіс үстінде екен. Қолөнердегі ұстазының шеберлігі мен жауапкершілігі, әрбір үйренушісіне қоятын талабы бастаған ісін өте жоғары деңгейде жасап шығаруға негіз болды. Кәсіби шебер кез келген бұйымды тігу үшін, ең алдымен оның сызбасын дайындап және ою-өрнектерін сәйкестендіріп, содан кейін түстерінің үйлесімділігіне көңіл бөлу керектігін үйретті. Бұйымдарында түрлі-түсті түстерді көп қолданатындықтан, шебердің әр бұйымында бірден көзге түсетін ерекше әдемі рең бар. Жас шебер осындай үйлесімділікке аса мән беріп, тәжірибесіне енгізді. Қазір Жұлдызай тігін тігудің шебері атануды мақсат етіп, қазақтың ұлттық дәстүрлі қолөнерінің бірнеше түрін қатар алып жүр. Қолына алған матадан бұйымды жасарда іс-тәжірибесіне өз қиялын, әдемі ойларын қосып, шабыттана іске кіріседі. Әр оюдың өз атауы және мағынасы бар демекші, оның бір-бірімен үйлесімдігін табу оңай іс болып табылмайды. Қазір шеберлердің көп қолданатын оюы – «қошқар мүйіз». Бұл оюды көптеген бұйымдарға, әсіресе көрпешеге көп қолданады. Мұнан басқа да оюларды жиі қолданатынын айтады. Мысалы «құс қанаты», «қолтық ою», т.б. «Құс қанаты» оюының мағынасы «Ұшқан құстай еркін қанат қағып, бақытты болыңдар!» дегенді білдіреді. Ал «Қолтық ою» оюының мағынасы «Қош келдіңіз! Өз үйіңіздей көріңіз!» деген қошемет белгісін көрсетеді. Осындай ақ тілектерді білдіретін ою түрлерін арнайы қыздардың ұзатылу тойына немесе сәбиге арналған жасауларына қолданады. Бүгінде Нағи Ілиясов ауылынан басқа да елді мекендерден, Қызылорда қаласынан Жұлдызайдың бұйымдарына тапсырыс келіп түседі. Сондықтан шебер әрбір бұйымды тапсырыс берушінің талабына сай, көркем әрі сапалы етіп жасауға аса мән береді. Ол үшін түрлі ою-өрнектерден басқа бүлдіршіндерді қызықтыратын сүреттерге жан бітіреді. – Жұлдызайдың шеберлігіне тәнті болдым. Оның ізденісі мен қабілеті мықты. Жас болған соң, ізденуге де уақыт табады, талғамына сөз жоқ. Алғашқы тапсырыс берушінің бірі болдым десем болады. Балаларға арнап арнайы топтама тіккіздім. Құрақ көрпеше мен көрпесі, жастығы керемет болып шығады. Жұлдызай бұйымның матасына да аса мән береді. Түстердің үйлесімділігі өзінше бөлек. Сондықтан, Жұлдызайға сәттілік тілеймін. Көрмелерге шығып, өзін таныстыратын болса, мемлекет тарапынан қолдау білдірілсе аты танымал шебер болатынына сенемін. Жас келіншектер бос отырмай, осындай іспен айналысса, үйреніп, ізденсе, жұмыс та, табыс та болады, – дейді қызылордалық &nbsp;Наргиз Исламқұл. Қазақ өнерінің болашағы жайында өз ой-пікірін айтқан жас шебер «Менің ойымша жастар қолөнерге өте қызығады, қазіргі кезде ұлттық нақыштағы өрнектелген киімдерді тігетін шеберлер көп. Мен әзірге тек үйренушімін. Болашақта елімізге осы қолөнерім арқылы танылғым келеді» дейді.

Сырдариялық кәсіпкер қолөнерді дамытуда

Халқымыздың ұлттық құндылықтарының бірі – қолөнер. Оны бірі жай мамандыққа баласа, енді бірі шығармашылық жұмыс ретінде қарайды. Алайда қолөнерді жанына серік етіп, тіпті оны кәсіпке айналдырғандар да жоқ емес. Мәселен, Жалағаш ауданының тұрғыны Жұлдыз Смаханова 4 жыл бойы тігін машинасын жанына серік етіп, кәсібінің жемісін көріп отыр.– Өмір деген негізі қызық қой, осыдан 5 жыл бұрын «мен тігінші боламын» деген ой үш ұйықтасам да түсіме кірмеген. Мектепте география пәнінің мұғалімі болып сабақ беріп жүретінмін. Бірақ іштей ол нәрсе ұнамайтынын сездім. Сонымен 2020-2021 жылы карантин кезінде бетперде тапшылығы болып, ауданда сол өнімді тігіп бастадым. Кейін бұл тігін тігу ісі өзіме ұнайтынын, сонымен айналысу керектігін түсіндім. Осылай тәуекелге бел буып, 2019 жылы мемлекеттен 250 мың теңгелік грант ұтып, алғашқы тігін машинамды сатып алдым. Кейін үйде отырып-ақ кәсібімді бастап кеттім, – дейді кейіпкеріміз.&nbsp;«Шебердің қолы алтын» дейді қазақ. Сөзге шебер, іске де ұста халқымыздың мәдениетін паш ететін оның қолөнері екені анық. Асыл тастан сән бұйымын жасаған, көздің жауын алатын ерекше киім үлгілерін тігіп, қазақы нақышты паш етіп жүрген Жұлдыз Абушахмайқызының ісі көпке үлгі.&nbsp;Екі жыл бойы кәсібімен үйде айналысқан кейіпкеріміз, 2022 жылы бар жиған-тергенімен аудан орталығынан, өз күшімен арманындағы тігін дүкенін ашқан. Шеберлігінің арқасында көптеген тапсырыс алып, бір адамды жұмыспен қамтитын дәреже жеткен.&nbsp;Қазақ қашаннан он саусағынан өнер тамған ісмер жандарға кенде емес. Кейіпкердің айтуынша, тігін дегеніміз – тұнып тұрған математика. Себебі дәлдік, есеп, теңдік керек. Тігіншілік өнер бойға шабыт беріп, көңілге шаттық ұялатады. Адамды іскерлікке, икемділікке, дәлдікке баулиды. Зеректік пен ептілікке &nbsp;де тәрбиелейді.4 жыл бұрын кәсібін бастаған Жұлдыз Смаханова қазір тек қана киім қысқартып емес, балабақша, мектеп оқушыларына арналған топтық киімдер де, тойға арналған безендірулерді де, сонымен қатар тақия тігіп, шашбау сырғаларды да жасап халыққа ұсынуда.– Менің тігіншілік өнерде кәсіби білімім жоқ. Қызығушылығым артқан кезде 10 күндік тігіншілерге арналған курстан өткенмін. Алайда бұл теорияға қарағанда тәжірибемен келетінін түсіндім. Себебі маған алғаш тігін тігудің қыр-сырын үйретіп, дәл бүгінгідей жетістікке жеткізген Гүлнар апай болды. Себебі өз дүкенімді ашпай тұрып, алғашында тігінші болып Гүлнар апайдың жанында жұмыс жасадым. Киім тігуде біле бермейтін көп дүниені үйрендім. Осы кәсіпті бастауыма себеп болған, алғашқы ұстаз болған да сол кісі деуге болады. Қазір әйтеуір білмегендерімді интернеттен үйреніп, жаңа үлгідегі киімдерді халыққа ұсынуға тырысамын. Тек киімдермен шектелгім де келмейді, сол үшін қыз жасауына керек заттарды, перделерді тігіп те сатып жатырмын. Қызығы, ешкімнің тапсырысынсыз, ойыма бір нәрсе келсе, соны тігіп шығармайынша тыныныш отыра алмаймын. Тігіп болған соң әрі кетсе екі күннен кейін сол дүнием тапсырыс беруге келген адамдарға ұнап, сатып алып кетеді. Бастысы, сол өз ісіңе деген ерекше махаббат керек сияқты. Сол кезде әр істің берекесі болады, – дейді ол.Иә, тігіншілік, қолөнермен айналысу – бүгінгі заманның ең табысты бизнесінің бірі. Жас болса да тігінші болған кейіпкеріміз өзінің сүйікті ісімен айналысып қана қоймай, қолөнерді кәсіпке айналдырған. Кең көлемде жұмыс жасап жатқанына екі жыл ғана болса да, Жұлдыз ханымның өнімдерін іздеп келетін тұрақты тұтынушылары да бар. Қазіргі таңда дүкеніне тек өзі тігіп қойған заттардан бөлек халық сұранысында жүрген ең қажетті заттарды да әкеліп қойған. Сұхбаттасу барысында сатып алушылардың көптігінінен халық арасында сұранысқа ие дүкендердің бірі екенін де аңғардық.Жеңіл өнеркәсіптің дамуына үлес қосқан тігінші қажетті құрал-жабдықтар мен тауар, ине, жіптердің барлығын сырттан алдыратынын айтып қалды. Өйткені бізде олардың бағасы біріншіден, қымбат болса, екіншіден, сапасы жағынан ақсап жатады. Алдағы уақытта кішкентайлардың бір күнге ғана киетін қазақы киімдерін бірнеше есе қымбат бағаға сатып алғанша, оны өз қиялымен әсемдеп, өзі тігіп, сатылымға немесе жалға беруге шығаруды жоспарлауда.&nbsp;Шынында бүгінде балалардың киімі қымбат. Оны өзімізде тігіп, сату екі есе арзанға түседі екен. Халықпен жұмыстан мол тәжірибе жинаған шебер болашақта киімдерді сызба реттілігімен шығарып, дайын өнімдерді тігуді ойластыруда. Сондай-ақ машина санын көбейтіп, жанына тігінші жастарды тарту мақсаты бар екенін де айтып өтті. Дүкенін кеңейтіп, мерекелік іс-шараларға киетін көйлектер, камзолдар санын арттырғысы да келеді. Әрине бәріне уақыт керек, тігіншінің жанып тұрған көзіне қарап, аз уақытта бұл мақсаттары да орындалатынына сенім арттық.&nbsp;Ешкімге қол жаймай, тынымсыз еңбек ету арқылы үлкен жетістікке жеткен Жұлдыз Смаханованың ісіне сүйсініп қайттық. Өмірге төрт бала әкеліп, отбасының жағдайынан бөлек еңбектен қол үзбей жүрген жанның бұл ісі өзгелерге үлгі болары анық.

Мемлекеттен 250 мың теңгелік грант жеңіп, кәсіп бастаған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz</a> Соңғы жылдары кәсіпкерлік саласына серпін беруде нәзікжандылардың қосқан үлесі зор.&nbsp;Оған мемлекет тарапынан берілетін қолдаудан бөлек, өз қаражаты есебінен шағын және орта бизнес саласында жоғары жетістікке жетіп жүрген кәсіпкер келіншектер дәлел. «Адамды адам ететін еңбек» деген қағиданы ұстанатын&nbsp;Жалағаш ауданының тұрғыны&nbsp;Сәуле Нұрмаханова – кәсіпкерлік саласында өзіндік орны бар, озық келіншектердің бірі. Ол аудан тұрғындарының сұранысына сай жартылай дайындалған өнімдер өндіреді.Бойжеткен кезінен дәмді тағамдар мен тәттілер пісіруге қызығушылығы жоғары Сәуленің сол кездегі арманы шағын асхана желісін ашу болған. Сол арманның жетегінде жүріп, кәсібінен нәсібін &nbsp;тауып жүрген іскер келіншек бүгінде халықтың алғысын алып, талғампаз тұтынушылар көңілінен шығуда.&nbsp;<blockquote>– Негізі бала күнімнен өнерге жақын болдым. Мектепте баян аспабында ойнап, ән айтып сайыстарға қатысып, жүлделі орындарды иеленіп жүргеніммен аспаз болуға деген қызығушылығым басымырақ болды. Қазіргі таңда жетістікке жету үшін өзіңе инвестиция құйып, іздену және білім алып, даму қажет. Заман талабына сай мен де Алматы қаласында мықты аспаздардан дәріс алып, тәжірибе жинадым. Мақпал, Жанат, Сымбат есімді аспаздардың курсына арнайы барып, білімімді жетілдірдім. Содан соң осында келіп кәсіп ашуды қолға алдым. Ал бұл кәсіппен айналысқаныма енді бір жыл болады, – дейді кейіпкеріміз.</blockquote>Қазіргі таңда кәсіпкер келіншек 5 адамды тұрақты жұмыспен қамтып отыр. Ол жартылай дайындалған өнімнің түр-түрін, мәселен, манты, тұшпара, котлет, тефтели, голубцы, жайма, кеспемен аудан орталығындағы «Бағдат», «Сәтті», «Бибігүл ана», «Қаракөз» сынды дүкендердің сауда желілерін қамтамасыз етуде. Айта кетейік, өнім аудан тұрғындарына қолжетімді бағада, «Сәуледен сарқыт» сауда маркасымен сатылуда.Кәсібін ең алғаш екі түрлі өнім шығарумен бастаған Сәуле қазіргі кезде әлеуметтік желіден арнайы парақша ашып, тұтынушылармен тұрақты байланыс орнатқан. Ең алғаш бес қалта манты мен жеті қалта тұшпараны «Сәтті» дүкенінің сөресіне қойған ол бүгінде аудан, ауыл тұрғындарына едәуір танылған, күніне орташа есеппен 25-30 килограмм өнім өндіреді. Оның айтуынша, ең жоғары сұранысқа &nbsp;ие &nbsp;өнім – тұшпара мен жайма. Кәсіпкер келіншек үй өнімдері сұранысқа ие болғандықтан алдағы уақытта тұрғындардың таңдауына сай өнімнің санын еселеп, оларды өзге де дүкен сөрелерінен халыққа қолжетімді етіп, ауылдарға да тасымалдап, кәсібін кеңейтуді көздеп отыр. Мәселен, алдағы уақытта халықтың сұранысы бойынша түрік ағайындардың таңғы асы сигара бөректі қосқысы келетінін айтады. Кәсіпкер келіншек сұхбат барысында сапасы жоғары өнімге сұраныста та көп болатынын тілге тиек етті.&nbsp;<blockquote>– Бұл кәсіпті қолға алғанға дейін, 2000 жылдары таба нан пісіріп, сататынмын. Ол кезде қазіргідей техника дамымаған. Үлкен кісілер біледі, ол жылдары «мылқау пеш» деген болатын. Сол пешпен таба нан пісіріп, ыстықтай дүкен сөрелеріне апарып қоятынмын. Алдағы үлкен жоспарым – цех ашу. Бүгінде фундаменті қаланды. Көктемде ашылу салтанатын жасасақ деген ниеттеміз. Одан бөлек Қытайдан қажетті құрылғыларды алдырғалы жатырмын, – дейді ол.</blockquote>Кейіпкеріміз жартылай дайын өнімнен бөлек қазы, әсіп, түрлі рулеттер, әртүрлі салаттар, ыстық тағамдарды арнайы «Дайын дастархан», «Құтты қонақ», «Ақ отау», «Бай дастарқан» сынды біріктірілген тағамдарды тапсырыспен әзірлейді. Байқасаңыз, қазір кез келген дүкеннің төрінен жартылай дайын тамақтың түрін таңдап жүріп аласыз. Үнемі жұмыстан қолы босамайтын отбасыларға бұл таптырмас мүмкіндік. Тек дайын өнімді үйге апарып пісіре саласың. Бұл да заманның, технологияның дамып келе жатқанының көрінісі, уақыт үнемдеудің бір түрі екені &nbsp;рас.&nbsp;<blockquote>– Мен – Сәуле апаның өнімдерін тұрақты тұтынушылардың бірімін. Себебі кешке жұмыстан асығып үйге жеткенде балаларыма дәмді әрі тез дайындалатын тағам әзірлеу үшін Сәуле апаның өнімдерін жиі пайдаланамын. Балаларым әсіресе тұшпара мен котлетті сүйіп жейді. Сондықтан азық-түлік аларда «Сәуледен сарқыт» маркалы өнімін молынан аламын. Бастысы, өнім таза әрі сапалы, – дейді кент тұрғыны Гүлжайна Ерланқызы.</blockquote>Иә, қазіргі таңда екі қолға бір күрек таппай жүрген әйелдер көп. Сондай-ақ кез келген істі бастағанда тәуекелге бел буып, алған бетінен қайтпай, айқын мақсатына жететіндер де аз емес. Сондай тәуекелшіл жандардың бірі – кейіпкеріміз Сәуле Нұрмаханова. Жеткен жетістігін аудан тұрғындарынан алған алғысына балаған ол, берекелі кәсібі арқылы туған жерінің дамып, көркеюіне өзіндік үлесін қосуды көздейді.

Жалағаштық Сәуле Нұрмаханова жартылай дайындалған өнімдер өндіреді

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; &nbsp;Сөзге шебер, іске де ұста халқымыздың мәдениетін паш ететін құндылықтарының бірі – оның қолөнері. Асыл тастан сән бұйымын, жүннен көздің жауын алатын қолөнер бұйымын жасап, сүйек пен мүйізді қиыстырған халық шеберлерінің ісі – мақтауға тұрарлық өнер туындысы. Қазақ қашаннан он саусағынан өнер тамған ісмер жандарға кенде емес. Солардың бірі – сүйікті ісін шағын кәсібіне айналдырып отырған қазалылық Нұржамал Пірімбетқызы. – Анам жастайынан тігін тігетін. Кішкентайымнан соны көріп өскенім бар, икемім бар, әйтеуір, осы тігіншілікке қатты қызықтым. Ғаламтордан күнде жаңа үлгілерді іздеп, қараудан жалықпадым. Арасында өзіміздің тігіншілерден кеңес сұраған кездерім де болды. Қанша мамандық болса да, бұл өнерге деген сүйіспеншілігім ерекше. Сол үшін, әлі күнге дейін киім тігіп, құрақ көрпе құраудан бір қадам да алыстамадым. Ертеден бері өзінің өміршеңдігін жоймаған бұл өнерді тұтынушы талғамына жəне заманға сай үлгіде нарыққа ұсынып жүрмін. Қазіргі таңда ұлттық киімдерге сұраныс, тек мереке күндері беріледі. Дегенмен, көйлек жеңіне, кеудеше жағасына ұлттық оюымызды бастыратындар да бар. Сонымен қатар, кейбір балабақшалар тапсырысты тұрақты беріп отырады. Сұраныс берушінің көңілінен шығатындай тауар жасау үшін сүйіспеншілікпен, өнерге деген ыстық ықыласпен жұмыс істеу қажет, – дейді жастайынан құрақ құрап, сырмақ сырып өскен тігінші Нұржамал Оспан. Қазақтың өрнекті әшекеймен жасалатын қолөнерінің түрі де, атауы да жетерлік. Солардың ішінде халық арасына көбірек тарағаны – ою-өрнек. Шебердің іс-үлгілерін зерттеу нәтижесінде анықталған ою-өрнектің екіжүзден астам түрі бар екен. – Ою-өрнекте түзу, қисық, доға сызықтар бар. Бұл топқа жататын оюлар мен өрнектер киім безендіруде молынан кездеседі. Ал, ұлттық оюымызды құрметтейтін тұтынушыларымыз да аз емес. Себебі, сұраныстың басым бөлігі, ою-өрнекпен безендіруге беріледі. Әрбір оюды әдемілеп, түзу қию керек. Мұндай уақытта қыздарым, Гүлсім мен Жайнагүл келіп көмектеседі. Ою-өрнектерді әдемілеп, ойып береді, – дейді көпбалалы ана. Бүгінде тігінші жастық тыс, көрпе тыс, перде, киімдер тігеді. Пакеттен де, түрлі дүние істейтіні бар. Қысқасы, тұтынушыдан қандай тапсырыс түседі, қолынан келсе, жасап береді. Бағаны да, қалта көтерерліктей қояды. Бастысы, сапасын да, жақсылап жасайды. – Тігін дегеніміз – тұнып тұрған математика. Себебі, дәлдік, есеп, теңдік керек. Тігіншілік өнер, бойға шабыт беріп, көңілге шаттық ұялатады. Адамды іскерлікке, икемділікке, дәлдікке баулиды. Зеректік пен ептілікке тәрбиелейді. Сол үшін де, екі қызымды іс тігерден жанымнан тастамаймын, – дейді ісмер кейіпкеріміз. Соңғы үлгідегі перделерді де тігетін Нұржамал Оспан көпбалалы отбасы атынан «Бизнес бастау» бағдарламасына қатысып көреді. Дегенмен, қолдау таппайды. Үмітін үзбеген ол, келер жылы тағы да, бағын сынағысы келеді. Бала кезден сурет салуға машықтанып, қолөнермен айналысуды көксеген Қазалы қаласының қызы қазір берекелі отбасының келіні.&nbsp; «Ауылда мүмкіндік жоқ» демей, өзінің қолынан шыққан дүниелерді, сәнді перделер мен көрпе-жастықты әлеуметтік желіде жарнамалап, тапсырыс қабылдайды. «Ендігі мемлекеттен берілген мүмкіндікті ала алсам, кәсібімді дамытып, тігін шеберханамды ашар едім», – дейді Нұржамал Оспан. Бұл күндері ісмер ауыл ішіндегі тапсырыстарды уақытылы, тыңғылықты орындауда алдарына жан салмайды. Күнделікті киім-кешекті қысқарту, төсек-жабдық сырттарын, балабақшаларға қажетті керек-жарақтарды да тігіп жүр. Жалпы алғанда, тігін шеберханасы әр мекенге керек-ақ. Тігіннің тілін түсінетін маман, бұл уақытта үй жағдайында тігіншілікпен айналысып, көптің көңілінен шығып жүр. Тірлігі тиянақты тігіншінің ұқыптылығына тәнті болдық. Ол тұрғынның кез келген тапсырысын орындауға, олардың риза болған көңілді жүзін көруге асық екенін жеткізді.

 Қазалылық ісмер Нұржамал Пірімбетқызы сүйікті ісің дөңгелетуде

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Тереңөзектік Орынкүл Жаппарбергенованың есімі көпшілікке жақсы таныс. Жеке кәсіпкер сауда-саттық саласында 20 жылдан аса уақыт еңбек етіп келе жатыр. Бір жылдары ол – Аманкелді Иманов көшесінің бойынан «Мәлика» азық-түлік дүкенін ашып, тұрғылықты халыққа қызмет көрсеткен болатын. Осы күні ардақты ана жаңа кәсіптің түрін игерген. Отбасылық бизнесті жандандыра білетін Орынкүл Тұрарқызы төрт түліктің асылы саналатын жылқы бағып, тұтынушыларын саумалмен қамтамасыз етіп отыр.Расында, халық алғысын иелене білген Орынкүл апайдың еңбекқорлығы ерекше атап өтсек болады. Осыдан 7 жыл бұрын жолдасы Маратбек Келдібековтің қолдауымен жылқы сауа бастайды. Сол кезден бастап, көшеде бір-бірімен дидарласқан, яғни жүздескен жергілікті халық Орынкүл апайдың саумалын әңгіме етіп, мақтаумен болды. Күніне 7 мезгіл жылқы сауатын оның қызметін дертіне ем іздеген әрбір адам жоғары бағалайды. Себебі, жаңа сауылған саумалды жылы күйінде тұтынушысына ұсынатын Орынкүл Тұрарқызы бір сәтке дамыл таппайды.<blockquote>– Ең алғашқы жылы қораға 3 жылқы байлаған болатынбыз. Күніне 17-18 адам кезекпен саумал ішетін. Таңғы 4:00-ден қораға кіріп, қасқарая дамылдаймыз. 7 мәрте жылқы тұратын қораны тазалап, жем-шөбін дайындаймыз. Әрине, жылқы малына аса күтім қажет. Және де оның бабын табу оңай емес. Мал бағудың қиындықтарын бірте-бірте үйреніп, ел қатарлы еңбек етіп келеміз. Жолдасым екеуміз «Мәлика» азық-түлік дүкенін ашқанда күні-түні халықтың игілігі үшін жұмыс жасадық. Кәсіпті игеру мен сауданы жүргізудің өзіндік қиыншылықтары бар. 2019 жылы дүкенді жауып, жылқы бағудың қыр-сырына қаныққан едік. Айта кетейік, саумалды тұтынушыға ұсыну бір бөлек, жылқының жем-шөбін жеткізу мүлдем бөлек нәрсе. Биыл мал азығының тапшылығы едәуір байқалуда. Жоңышқа мен жемді уақытылы табуға тырысамыз. Бидайды да бөктіріп берген кезіміз болады. Ең бірінші, жылқы малы тоқ болса, мол саумал береді. Сондықтан да халықтың сұранысына сай қызмет етуге мүдделіміз. Саумалдан бөлек, қымыз ашытып сатамын. Көпшілікке 250 грамм саумалды 300 теңгеге, жарты литр саумалды 600 теңгеге беремін, – дейді Орынкүл Тұрарқызы.</blockquote>Негізінен, Орынкүл Жаппарбергенова ауданға белгілі сынықшы Тұрар ақсақалдың қызы. Ал Маратбек аға кәсіпкерлік саласында өзіндік орны бар Ордабаевтар әулетінің перзенті. «Алма ағашынан алыс түспейді» деген тәмсіл бар. Ардақты жандардың немерелері сауда-саттық саласын қайта қолға алуды үнемі ұсыныс ретінде айтып келеді екен. Орынкүл апа дүкен ашу зейнетке шыққаннан кейін ойда жүргенін тілге тиек етті. Біз Орынкүл Тұрарқызымен әңгімелесуге барғанымызда жылқы сауатын уақыт таяған екен. Қолына шелегін ұстаған әзиз ана жылқыларымен тілдесіп, еркелетіп қояды. Бүгінде қос жылқы сауып, 13 адамның сауабын алып отырған «қолы алтын» жанның кәсібіне береке берсін демекпіз.

Сырдариялық кәсіпкер өз бизнесін жандандыруда 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp;&nbsp; Шындығына келгенде, сәулет өнері заман талабына сай әркез өзгеріп отыратыны рас. Нарықтық кезеңде адамдар үй салудың өзіндік үлгісін қалыптастырғаны баршаға мәлім. Қазіргі таңда еуропалық бағытты ұстанатын көпшілік заман ағымына сай заманауи тұрғын үй салуды жөн деп санайды. Осы тұста, құрылыс материалдарын өндірушілер де тұтынушылардың талғамына сай өнім шығаруда. Мысалы, шіркейлілік кәсіпкер Пазылбек Әбішов аудан бойынша жаңа кәсіп түрін ашқан. Ол кез келген ғимараттың сыртқы қабатын қаптауға арналған панельдер шығаратын цех жұмысын іске қосқан.&nbsp; &nbsp; Былтыр жергілікті кәсіпкер Пазылбек Әбішов «Іскер» мемлекеттік бағдарламасына сәйкес 6 пайызбен 4 миллион теңге несие алған. «Бизнес бастау» жобасы аясында арнайы курстан өтіп, сертификат алған шіркейлілік азамат тың кәсіп ашуды жөн деп есептейді. Осы кәсіп жөнінде мәліметті қызығушылықпен іздеген Пазылбек Тынысбекұлы ғимараттың сыртқы қабатын қаптайтын панель шығару технологиясын Алматы қаласындағы цех мамандарынан меңгерген. Құрылыс материалын дайындауға қажетті аппарат құралын Алатау бөктерінен арнайы тапсырыспен алдыртады. Осы кезге &nbsp;дейін жүк көлігімен тауар тасымалдаған тың кәсіп иесі тұрғындар арасында сұраныс артып келе жатқандығын айтып өтті.<blockquote>&nbsp; &nbsp; – Біраз жылдан бері жаңа тың кәсіп ашуды мақсат етіп, ойлап жүрген &nbsp;едім. Бүгінгі күні тұрмыста қолданылатын қарапайым құрылыс заттарын пайдалана отырып, заманауи үлгідегі ғимараттың сыртқы қасбетін қаптауға арналған панельдер шығарудамыз. Алдағы уақыттарда тапсырыс көлемін үлкен көлемде арттырып, аудан аумағында халыққа сапалы қызмет көрсете бермекпіз. Негізі үйдің қасбетіне арналған панельдер тапсырыс берушінің талғамы бойынша түрлі түсті бояумен көмкеруге болады. Панельдің бағасы өлшеміне байланысты өзгеріп отырады. Расында, сапалы өнім шығару үшін төзімділігі берік құрылыс материалдары пайдаланылады. Жалпы, есеппен алғанда 12х12 өлшемді үйге тапсырыс беруші 300 мың теңге көлемінде қаражат жаратады. Үй сыртына жабыстыратын панельдің жарамдылық мерзімі 20-25 жылды құрайды. Ал бояуын 8 жылда бір рет өзгертіп отыруға болады, – дейді кәсіпкер.</blockquote>&nbsp; &nbsp; Цех иесі әзірше бір адамды жұмыспен қамтып отыр. Алдағы уақытта панельдерді орналастыратын бірнеше ұста дайындап, қолға алуды жоспарлап отыр. Өндіріс көлемін көбейтіп, мол табысқа қол жеткізуді де жоспарда. Ол үшін мемлекеттік қолдау шараларына қатысуды жөн деп есептейді. Кәсіпкердің еңбегін жоғары бағалайтындардың саны өте көп. Мәселен, ауыл әкімі Т.Құламқадіров соңғы жылдары елді мекенде кәсіпкерлік саласы жақсы дамып келе жатқанын айтады.<blockquote>&nbsp; &nbsp; – Шіркейлілік кәсіпкер Пазылбек Әбішов «Іскер» мемлекеттік бағдарламасының игілігін көріп, өз кәсібін дөңгелетіп отыр. Әрине, кәсіптің көзін тапқан жанның табысы еселене түсетіні баршаға мәлім. Жалпы, Шіркейлі ауылында «Микробизнес-Қызылорда бағдарламасы бойынша 2 ауыл тұрғынының жобасы құны 14,5 млн теңгеге қаржыландырылған болатын. «Ұлттық жоба» аясында жаңа бизнес идеялар конкурсы арқылы 1 азамат құны 1 млн 380 мың теңге ұтып алды. Ал «Кең дала» бағдарламасы аясында 2 адам құны 26 млн теңге алды. Жастарға арналған 2,2 пайыз несие бойынша 5 азамат құны 20 млн теңгеге құжаттарын тапсырып қаржысын күтуде. Сонымен қоса «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша 15 жоба ұсынылып, олардың жалпы құны 43 млн теңгені құрап отыр. «Іскер» аграрлық несие корпорациясы бойынша 8 азамат құны 27 млн теңге көлемінде қаржы алды. Бұдан бөлек «Бизнес бастау» жобасы арқылы 34 азамат жеңімпаз болып, 41 млн 656 мың 800 теңге алды. Алдағы уақыттарда ауыл азаматтарының жеке кәсіп ашуына жағдай жасалып, нақты қолдаулар көрсетіле береді, – дейді Шіркейлі ауылының әкімі Талғат Құламқадіров.</blockquote>

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Кәсіпкерлік