<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазақ әдебиетінің қалыптасу және даму тарихын зерттеуде елеулі қолтаңбасы бар ғалым Болат Сағынбекұлының туған жері – киелі Төменарық ауылы. Осындағы орта мектепте білім алып жүрген оқушы кезінен-ақ Болаттың жазу өнеріне жақындығы танылып, өлеңдері аудандық төл басылым – «Жаңақорған тынысы» газетінде жарияланып тұрды. Осы жолды өмірлік мақсат еткен ол 1985 жылы КазГУ-дің филология факультетіне оқуға түсті. Ауыз әдебиетінің тынысын ашуда тың тақырыптарға түрен салып келе жатқан ғалымның алпыс жылдық ғұмырында шыққан асуы биік. Жерлесіміздің мерейтойы қарсаңында әріптесі М.Әуезов атындағы әдебиет және өнер институты Қолжазба және текстлогия орталығының директоры, филология ғылымдарының кандидаты Жұмашай Рақыштың мақаласын назарларыңызға ұсынамыз.1990 жылы фольклортанушы ғалым, ұстазымыз Шәкір Ыбыраев ғылымға икемі бар ҚазМУ-дің бес-алты түлегін институтқа қалдыруды көздеді. Әрине, ол кез қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық жағдайдың өте қиын, айлықтың шайлыққа жетпейтін кезі еді. Ал сол жігіттердің көпшілігі қаржылық қиындықтың салдарынан ғылым жолында тұрақтай алмай, басқа салаға кетті. Шыдас берген жалғыз Болат болды. Болат Шәмшидин ағай екеуі Өзбекстандағы Гүлістан қаласындағы жоғары оқу орнына барып, қазақ тілі мен әдебиетінен сабақ берді. Кейін Түркістан қаласында жаңадан құрылған оқу орны Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінде ұстаздық етті. Әйтсе де, Болат әдебиеттану ғылымының қара шаңырағы М. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтынан еш қол үзбеді. Ғылыми жұмысының тақырыбы институттың ғылыми кеңесінде бекіді. Институт жанындағы Диссертациялық кеңестің шешімімен ғылым кандидаты атанды, ғылыми жобаларға қатысып, Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында дайындалған бірнеше ұжымдық монографиялардың жекелеген тарауларын жазды.«Шора батыр» жыры жөніндегі зерттеуі Болаттың ғылым жолындағы алғашқы ізденісі және нық қадамы болды. Ол ғылыми жұмысын жазу барысында жанкештілікпен еңбек етті. Себебі, бір ғана батырлық жыр жөнінде екі диссертациялық жұмыс институттың ғылыми кеңесінде 1998 жылы бір мезгілде талқылауға түсті. Болат «Шора батыр» эпосы және оның ұлттық варианттары (генезис, тұтастану, тарихилық мәселелері)» тақырыбында қорғады. Ал Амангелді Мамытовтың тақырыбы «Шора батыр» жырының поэтикасы» еді.Жырдың тарихи негізін дәлелдеу мақсатында Болат Сағынбекұлы Мәскеу, Тәшкент, Қазан, Алматы архивтері мен кітапхана қорларында терең ізденіп, тер төкті. «Шора батыр» тақырыбындағы кандидаттық диссертациялық жұмысын сәтті қорғады. Ғылыми жетекшісі академик Рахманқұл Бердібай оның ізденісін «докторлық дәрежеде жазылған жұмыс» деп жоғары бағалады.Ол кеңес кезеңінде зерттеу түгілі, аты мүлде аталмайтын аталмыш жырдың ұлттық нұсқаларын текстологиялық және типологиялық жағынан алғаш рет салыстыра зерттеді. Мәтіндік айырымдарды сюжеттер мен мотивтер бойынша кесте түрінде нақты көрсетті. Мен «Қамбар батыр» жырын зерттеуде осы кестені басшылыққа алдым.Болат «Бабалар сөзі» көптомдық жинағының «Шора батыр» батырлық жырына арналған 7-томын (2002) құрастырып, ғылыми түсініктерін жазды. Жинаққа жырдың 1884 жылы араб әрпінде жарияланған «Қисса-и Нәріктің ұғлы Шора батыр», Қазан төңкерісінен кейін «Ер Шора» деген атпен жарияланған нұсқасы мен бұрын еш жерде жарияланбаған «Ертедегі Шора батыр», «Қисса Нәрікбай, Шора» нұсқалары енді. «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы аясында дайындалған «Бабалар сөзі» 100 томдығының 45-томы (2006), Түркияда Анкара қаласында жарық көрген «Қазақ дастандары» жинағының 5-томы (2010) «Шора батыр» жырына арналды.Сонымен қатар Болаттың «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» эпосындағы типологиялық сарындар», «Едіге батыр» эпосындағы рухани рәміздер герменевтикасы», «Алпамыс батырдың» қазақ және қарақалпақ нұсқалары» деген ғылыми еңбектері эпостанушының жан-жақты қарымдылығын танытты.Профессор Тұрсынбек Кәкішевтің авторлық ауыз әдебиеті мен ақындар шығармашылығын зерттеу жайын сөз еткенде: «Ақынды сол өңірде туып-өскен, ақын жыры туғаннан құлағына сіңісті болған ізденуші зерттесе, құба-құп» дейтіні еске түседі. Оңтүстіктің тумасы Болат «Түркістан атырабындағы жыршылық мектеп», «Құлыншақ ақынның жыршылық өнері жайында», «Айтыс үлгісіндегі қазақ өлеңдері: генезисі мен поэтикасы», «Ақын Балмағамбет Балқыбайұлының әдеби мұрасы», «Құлыншақ Кемелұлының жыршылығы туралы жанама деректер» атты ғылыми еңбектер жазды. Сондай-ақ ғалымның отандық ғылымдағы тұлғатану саласында «Б.Кенжебаев – эпостанушы», «Ахмет Байтұрсынұлының қаһармандық эпос жөніндегі теориялық ойлары», «С.Мұқановтың қаһармандық эпосқа қатысты еңбектері», «Мұқаң және «Шора батыр» жыры», «Халық поэзиясының білгірі», «Біз таныған Рахаң», «Қазақ эпостануының сарабдал сардары», «Ә.Қоңыратбаевтың «Алпамыс батыр» жырына қатысты еңбектері», «Ш.Құдайбердіұлының әдебиеттанушылық ойлары» т.б. еңбектері бар.Түркістаннан шыққан ғұлама, ислам уағызшысы, сопылық ақын мұрасының фольклорға қатысы жөнінде «Қожа Ахмет Ясауидің «Диуани хикметі» және қазақ фольклоры» (2011, 2012) монографиясы, «Қожа Ахмет Ясауи есімімен байланысты аңыз, әпсана, хикаялар» жинағы (2009, 2011), «Қожа Ахмет Ясауи кесенесі» анықтамалық кітабы (2009, авторлармен бірге) жарық көрген еңбектері де көп ізденістен туғандығының айқын көрінісі.Болаттың түрік ғалымы Кенан Коч және Алмагүл Исинамен бірге жазған «Қазақ әдебиеті» (2007 жыл) оқулығы да осы саладағы ізденушілер мен шәкірттердің таным көкжиегін кеңейтті. Қазақ фольклоры мен кеңес кезеңіндегі қазақ әдебиеті туралы екі бөлімнен тұратын бұл еңбек Стамбул қаласында жарық көрді.2014 жылы «Фолиант» баспасынан жарық көрген «Шора батыр» монографиясы біздің институттың ғылыми кеңесінде талқыланып, баспаға ұсы¬нылды. Кітаптың қолжазбасын оқып, сарапшы ретінде Болат Қорғанбековтің зерттеу еңбегін жоғары бағалап, баспадан жарыққа шығуын қуаттадық.Сондай-ақ Болат фольклортанушы Тоқтар Әлбеков, Қарашаш Алпысбаева, Жұмашай Рақыш жетекшілігімен орындалған ғылыми жобалар аясында М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында дайындалған бірнеше ұжымдық монографияларға жекелеген тараулар мен мақалалар жазды. Атап айтқанда, «Қазақ текстологиясы: эпостық жырларды мерзімдеу (датировка) мәселелері» (2017), «Қазақ фольклортануының терминдер сөздігі» (2020), «Қазақ батырлық жырларының типологиясы» (баспада).Үнемі ізденісте жүретін ғалым қазақ фольклорының тарихилығы мәселесіне арналған «Халық әдебиетіндегі та¬рих көріністері» ұжымдық монографияның 1-томына (2016) «Шора батыр» жырының тарихилығы» деген тақырыпта тарау жазды. Бұл еңбегінде Ноғайлы дәуіріндегі нақты тарихи оқиғалардың шындығы мен жырдағы көркемделген баяны салыстырылып сараланды. Орыс жылнамаларындағы Чора Нариковичтің бейнесі мен эпос қаһарманының арасындағы айырмашылық зерделеді. Жырдың қазақ және ноғай, қырым-татар, татар, башқұрт, чуваш ұлттық нұсқаларындағы Қазан хандығына қатысты тарихи шындық белгілері көрсетіліп, тарихи деректермен дәлелденді.Қазір Гумилев атындағы Еуразия университеті мен біздің институт арасында тығыз ғылыми байланыс бар. Ал ғалым Болат Қорғанбеков өзінің магистрант шәкірттерін Алматыдағы қолжазба қорларында жұмыс істеу үшін ғылыми тағылымдамаға үнемі жіберіп отырады. Ол ғылыми ізденісті Қолжазба қорында көне қолжазбалармен жұмыс істеуден бастау керектігін жас зерттеушілердің зердесіне ұдайы сіңіріп келеді.Ал бүгін мерейлі 60 жасқа толып отырған әріптесіміз профессор Болат Сағынбекұлы Қорғанбековтың әлі де фольклортану саласында байыпты зерттеулер береріне бек сенеміз. Өйткені оның ғылыми жұмыстарының бағыты сан-салалы: фольклортану, эпостану, Түркістан атырабындағы жыршылық өнер, Ясауитану, сопылық әдебиет. Ал қашан да ізденісі жоғары ғалымның ғылыми ортаға берері де мол болатыны түсінікті. &nbsp;

Қазақ әдебиетін зерттеуге үлес қосқан ғалым 

Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетіне ресми сапармен АҚШ-тың Бас консулы Мишель Еркін ханым келді.Делегация Студенттер сарайында сирек кездесетін ғылыми кітапхана қорымен танысып, музейді көрді. Қонақтар университеттің халықаралық деңгейдегі жетістіктері мен мүмкіндіктерімен танысты.&nbsp;АҚШ пен Қазақстан университеттерінің, АҚШ-тың Қазақстандағы Елшілігінің және американдық кеңестің әріптестік бағдарламасының қолдауымен &nbsp;АҚШ-тың Мичиган мемлекеттік университетімен бірлесіп "Қазақстандағы өңірлік университеттер үшін экология және қоршаған орта туралы ғылымдар бойынша негізгі оқу бағдарламаларын ілгерілету" атты жоба іске асырылды.&nbsp;Бұл жобаға Джордж Вашингтон университеті, Оңтүстік Дакота университеті, Нью-Йорктегі Пейс Университеті және Мейн университеті қатысты.&nbsp;2020-2022 жылдары АҚШ Елшілігі қаржыландыратын педагогикалық университетті дамыту бағдарламасы (pudp) аясында біздің 30 оқытушымыз 72 сағаттық оқудан өтті. Қазіргі олар Сырдария ауданы мен Қызылорда қаласы Ағылшын тілі мектептерінің оқытушыларын заманауи оқыту әдісіне үйретуде.Сонымен қатар, екінші жыл Фулбрайт бағдарламасының стипендиаттары ағылшын тілін оқыту үшін үкіметаралық келісімдер негізінде АҚШ-тың Қазақстандағы елшілігімен біздің университетке келеді.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/A_Sh_ty_Bas_konsuly_yzylordaly_alymdarmen_kezdesti_1_72d9b8fe46.jpg" alt="АҚШ-тың Бас консулы қызылордалық ғалымдармен кездесті 1.jpg">Кездесуде тараптар ынтымақтастық мүмкіндігін кеңейту және білім және ғылым саласындағы байланыстарды нығайту аспектілерін талқылады.Жиын соңында Бейбіткүл Сәрсемханқызы мұндай&nbsp;іс-шаралар өзара тәжірибені байытуға және мәдени өзара түсіністікті нығайтуға ықпал етеріне сенім білдірді. Олардың қолдауы мен университетке деген қызығушылығы үшін алғысын білдіріп, естелік сыйлық табыс етті.&nbsp;Фото:korkyt.edu.kz

 АҚШ-тың Бас консулы қызылордалық ғалымдармен кездесті

Кәсіптік бағдар – кемел болашақ кепілі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; М.Мәметова атындағы Қызылорда педагогикалық жоғары колледжінде оқу-әдістемелік және тәрбие бөлімдерінің ұйымдастыруымен колледжішілік студенттер арасында «Үздік ғылыми жоба-2024» байқауы өтті.Мақсаты - студенттердің ғылыми-зерттеу әлеуетін қалыптастыра отырып, беймәлім құпияны ашуға, бірегей идеяларды ұсынуға, қарастырылатын мәселелерді жаңадан қайта қарастыруға бейімдеп, шығармашылық және танымдық қасиеттерін үздіксіз дамыту.«Үздік ғылыми жоба-2024» байқауы барысында студенттерге алдын ала&nbsp; 6 бағыт бойынша ғылыми-зерттеу тақырыптары беріліп, зерттеу жұмыстарын жүргізді. Ең бастысы білім алушылар колледж тарихы, соғыс жылдарындағы атқарылған жұмыстар, соғысқа аттанған түлектер олардың майдан даласындағы ерліктері жайлы, сонымен қатар колледждің жұлдызды түлектері мен ұстаздарының өмір тарихын зерттейді. Атап айтар болсақ,1- бағыт. «Ұрпаққа ұран- ұлы есім».Кеңес Одағының Батыры М.Мәметова&nbsp; жайлы&nbsp; &nbsp;2-бағыт. «Рухы асқақтар аласармайды».ҰОС қатысқан училище түлектері жайлы&nbsp; &nbsp;3-бағыт. «Нұргүлдің нұрлы кездері»&nbsp;«Нұргүл» ансамблі жайлы4- бағыт. «Қорғасын жауған жылдары. 1941-1945жж».Колледждің ҰОС жылдарындағы тарихы жайлы.&nbsp;5- бағыт. «Ұстаздар ұстаханасынан түлеп ұшқан талантты/жұлдызды түлектер».Колледж мақтанышына айналған түлектер жайлы&nbsp;6- бағыт. «Ұстазым – ұлағатым, үлгі-өнегем».Колледждің ардагер ұстаздары жайлы&nbsp; зерттеу жұмыстарын жүргізді.&nbsp;Білім алушылар байқауға жақсы дайындықпен келіп, өздерінің зерттеп жүрген тақырыптарын ортаға салды. Жан-жақты зерттеу жүргізіп,өздері ғылыми жоба тақырыбы бойынша арнайы сұхбаттар алып, өз ұсыныстарымен бөлісті. «Үздік ғылыми жоба-2024» байқауына белсене қатысқан студенттер арнайы&nbsp; дипломдармен, алғыс хаттармен марапатталды.Айта кету керек, бүгінде елімізде жас ғалымдар отандық ғылымның дамуына сүбелі үлес қосуда. Алыс-жақын шетелдердегі ғылыми&nbsp;орталықта тәжірибе жинақтаған жастар жаңа зерттеу жұмыстарымен, халықаралық рейтингтегі көрсеткіштерімен қуантуда.Бүгінде «500 ғалым» бағдарламасы ғалымдардың әлемдегі беделді ғылыми орталықтарда тағылымдамадан өтіп, шетелдік зерттеушілермен ынтымақтастық байланыс орнатуына мүмкіндік берді. Жас ғалымдарды қолдау жұмыстары жоғары оқу орындарында да жүзеге асуда. Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінде жас ғалымдардың ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізуге арналған ректор гранты конкурсы 3 жылдан бері ұйымдастырылып келеді. Былтыр үздік деп танылған 8 жобаның авторына 1 млн 250 мың теңгеден грант сертификаты табысталды.

«Үздік ғылыми жоба-2024» байқауының жеңімпаздары анықталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің Ғылыми Кеңес отырысы «Құқықтану» білім беру бағдарламасының доценті, заң ғылымдарының кандидаты, білікті ғалым, ұстаз Мәдина Жүсіпбекованың 60 жылдық мерейтойына арналды.&nbsp;Салтанатты мәжілістің тізгінін ұстаған Ғылыми Кеңестің төрағасы, университеттің Басқарма Төрағасы-Ректор Бейбіткүл Сәрсемханқызы ұлағатты ұстазды мерейтойымен құттықтап, жылы лебізін білдірді. Жоғары білім саласын дамытудағы қажырлы еңбегі үшін мерейтой иесіне ҚР Ғылым және жоғары білім министрі С.Нұрбектің «Алғыс хатын» тапсырды.Шарада «AMANAT» партиясы Қызылорда қалалық филиалының атқарушы хатшысы, облыстық мәслихат депутаты Гүлшат Мусаева Қызылорда облысының «Құрмет Грамотасын», Қызылорда облыстық қоғамдық даму басқармасы басшысының м.а. Уалихан Ибраев аймақ басшысы Нұрлыбек Мәшбекұлының «Алғыс хатын» табыстады.Сонымен қатар, құқық қорғау органдарының басшылары мен өкілдері, университеттің оқытушы-профессорлары, Ғылыми Кеңес мүшелері, ғалымның шәкірттері қатысып, мерейтой иесінің тұлғалы бейнесі туралы жақсы пікірлерін білдірді.Мадина Қойшыбайқызы еңбек жолында Қорқыт Ата атындағы мемлекеттік Қызылорда университетінде оқытушы, аға оқытушы, кафедра меңгерушісі, кафедра доценті қызметтерін атқарған. Білікті заңгер, ғалым бүгінде «Заңнама және құқықтық ақпарат институтының хабаршысы», «ҚР Бас прокуратурасы жанындағы Құқық қорғау органдары Академиясының Хабаршысы» журналдарының рецензенті, ҚР облысы Әділет департаментінің адвокаттар және нотариустарды аттестаттау комиссиясының мүшесі, «Желтоқсан ақиқаты» патриоттар қозғалысы республикалық бірлестігінің мүшесі, Қызылорда облыстық ҚХА жанындағы ғылыми-сарапшылық тобының мүшесі. ҚР азық-түлік қауіпсіздігі, құқық пен мемлекеттің даму мәселелері бойынша ғылыми зерттеулер жүргізіп, бүгінгі күнге дейін 100-ге жуық ғылыми мақаласы, 6 оқу құралы және 4 ұжымдық монографиясы жарық көрген.Салтанатты мәжіліске қатысушылар мерейтой иесін құттықтап, марапат сыйлықтарын табыстады.&nbsp;Фото: университеттің әлеуметтік желісінен

Қызылордалық ғалымға құрмет көрсетілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жаһанды дүрліктірген жасанды интеллект пен IT саланың өзге де цифрлық құзыреттілігі Қазақстанға да бейтаныс емес. «Кезінде электр жарығы мен интернетті ойлап табу тіршілігімізді қалай түбегейлі өзгертсе, жасанды интеллекті технологиясының ықпалы да дәл сондай орасан зор. Ол адамзаттың тұрмыс салтын мүлдем басқа арнаға бұрып, жұмыс үдерістерін автоматтандырады. Сондықтан қысқа мерзім ішінде жасанды интеллектіні дамыту үшін барлық жағдайды жасау қажет» деді Президент Қасым-Жомарт Тоқаев.Аталған сала бойынша Сыр өңірінде де жаңа бастамалар мен жақсы жаңалықтар күн санап артуда. Мәселен, жақында Түркістанда өткен «Recodetau» республикалық хакатонына қатысқан резиденттер Үндістан мемлекетіне тағылымдамаға жолдама ұтып алды.<blockquote>– 13-14 сәуір күндері Түркістан қаласында «Respublica» партиясының ұйымдастыруымен өткен «Recodetau» республикалық хакатонына қатыстық. Байқауға 18-25 жас аралығындағы жастар келді. Бір ерекшелігі, қатысушыларға жаңа жобаларды жүзеге асыру, бірегей бизнес жоба жасау, шетелдік компаниялардан тәжірибеден өту мүмкіндіктері қарастырылған. «Recodetau» хакатоны туралы хабар алғаннан кейін Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің білім алушыларынан және мектеп оқушыларынан құралған «Neo Nomad» командасын құрып, қатысуға шешім қабылдадық. Мен веб-сайттың интерфейсін жасауға, Жұлдызай Мұңайтбасова аппараттарды құру бөлігіне, Асылжан Абдуллаев жоба презентациясын әзірлеуге және команда жетекшісі Темірлан Абжанов жобаны идея сатысынан mvp сатысына дейін жүзеге асыруға жауап бердік.Хакатонға еліміздің әр аймағынан 150-ге жуық адам қатысты. Байқаудың шарты бойынша берілген бизнесті цифрландыруға бағытталған 8 тақырып және қосымша табиғи апаттар кезінде жедел әрі оңтайлы шешім шығаруға бағытталған жоба ұсыну керек. Командамен ақылдаса отырып, соңғы жылдары елімізде жиілеп кеткен табиғи апаттар мәселесін шешуге бел будық. Нәтижесінде «ReDabyl» жобасын әзірледік. Су тасқыны секілді табиғи апат кезінде жұмыс істеуге арналған мониторинг және алдын ала болжауға арналған кешенді жүйені құрастыру өзімізге де қызықты әрі ізденіске толы болды, – дейді Kyzylorda Hub бизнес-инкубаторының резиденті, Қызылорда қаласындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің оқушысы Раушан Тұрғанбай.</blockquote>Айта кетейік, жаңа жобаның нәтижесінде сенсорлар нақты уақыт режимінде өзен арналарының бойында орналасқан су деңгейін және басқа параметрлерді үздіксіз бақылайды. Су тасқынын көрсететін шекті мәннен асқан кезде сенсорлар автоматты түрде жауапты органдарға дабыл туралы ақпаратты жібереді де, осылайша мамандандырылған бригадаларды қажетті жерге жіберу арқылы жұмыс күшін азайтуға және автоматизациялауға көмектеседі.<blockquote>– Зерттеуіміз бойынша мұндай цифрланған жүйе жалпы Қазақстанда жоқ және осыған дейін ашық түрде ақпарат алып, анализін көруге мүмкіндік болмады. Ал біз пайдаланған сервер арқылы телефонға дабыл жіберуге, яғни, ашық түрде ақпаратпен танысуға мүмкіндік бар. Идея хакатон ережесі бойынша берілген тақырыптарды көргеннен кейін туындады. Екі күн ішінде жүйенің аппараттық бөлігін, веб сайт пен бизнес анализін жасап үлгердік. Respublica және Codetau ұйымдарының мүшелерімен нетворкинг арқылы үлкен тәжірибе жинақтадық. Сонымен қатар Kyzylorda Hub бизнес-инкубаторының ұжымына алғысымыз шексіз. Бұл жоба – бүгінге дейін жинаған тәжірибеміздің жемісі. Командалық жұмыстың арқасында &nbsp;жүлделі І орын иеленіп, Үндістан мемлекетіне 10 күн тәжірибе алмасуға да мүмкіндік алдық. Қуанышымызда шек жоқ! – дейді ол.</blockquote>Өңірде аталған салаға қызығушы жастарға қолдау да, ойлағанын іске асыруға мол мүмкіндік те бар екенін атап өттік. Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті Kyzylorda Hub бизнес-инкубаторының жетекшісі Жанарыс Алтынбекұлының айтуынша, әр ай сайын жоспарлы түрде жаңа іс-шаралар ұйымдастырылады.<blockquote>– Бұйырса, 3 мамырда облыс тұрғындары арасында «Kyzylorda Hack» облыстық хакатоны өтеді. 500 000 теңгелік жүлде қоры және 1 оқу гранты қарастырылған байқау оқушыларға жақсы мүмкіндік деп ойлаймын. Биылғы ерекшелік – хакатон секциялары бойынша жеке-жеке байқау өткізу жоспарлануда. Жыл соңына дейін 4 хакатон ұйымдастырылатын болады. Айта кетейік, былтыр облыс әкімінің қолдауымен «Smart City Kyzylorda Hackathon» идеялар байқауы өтті. Бесінші мәрте өткізілген байқауға 350 қатысушы, 120-ға жуық жоба тіркелген болатын. Үш секция бойынша әр жеңімпазға қаржылай сыйлықтар табысталды. Сонымен қатар біршама оқушылар Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің білім грантын иеленді. Биыл да талантты, талапты жастарды күтеміз! – дейді ол.</blockquote>Фото: Сыр бойы &nbsp;

Қызылордалық зияткерлер су тасқынына қарсы жүйе ойлап тапты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Бұл туралы Мәжіліс депутаты Асхат Аймағабетов Телеграм каналында жазды, деп хабарлайды<a href="https://baq.kz/mektep-direktorlaryna-ayyppul-salu-problemasy-ushygyp-barady-aymagambetov-329622/"> BAQ.KZ.</a>Мектеп, аурухана, балабақша, колледж сияқты бюджеттік мекемелердің директорларына жүз мыңдаған айыппұл салу проблемасы ушығып барады. Кейін сол 500-600 мың айыппұлды директор қалай және кімнен жинайтыны айтпаса да түсінікті ғой.Мектеп директорларын мектептің үш ауысымды болғаны үшін немесе құрал-жабдықтары мен лабораториялары жеткілікті деңгейде болмағаны үшін айыппұл төлеуге мәжбүрлеу әділетсіз. Өйткені, егер мектеп үш ауысымды болса, бұл директордың кінәсі емес, әкімшіліктің кемшілігі. Бұған қоса, мемлекет тарапынан мектептердің жеткіліксіз қаржыландырылуы да осы мәселелерге әкеледі, - деп жазды ол.Депутаттың пікірінше, &nbsp;құзыретіне жатпайтын, яғни тікелей әсер ете алмайтын мәселелер үшін айыппұл салуды тоқтату қажет.Сондай-ақ, дәрігерлерді өз мамандығынан тыс жұмыс істеуге тартқан, қажетсіз есептерді талап еткен үшін жауаптылыққа тарту құзыретін полициядан алып, бұл өкілеттікті Денсаулық сақтау министрлігінің комитетіне беру ұсынысымды білдірдім.Кезінде біз дәл осындай шешім қабылдап, соның арқасында қағазбасылықпен, мұғалімдерді өзіне тән емес жұмысқа тарту проблемасымен күрес нәтижесін берген болатын. Сонда біз мыңдаған заңды бұзған басшыларды жауапкершілікке тартып, осылайша беттерін қайтарып, жағдайды өзгерткенбіз. Тиісті түзетулерді бердік, - деп жазды Аймағамбетов.Фото: Телеграм каналынан

Мектеп директорларына айыппұл салу проблемасы ушығып барады – Аймағамбетов

Қызылорда кітапханашылары оқырманмен тығыз байланыста

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Би билеу адамның көңіл-күйін көтереді. Сонымен қатар түрлі қозғалыстарды жасау арқылы қан айналымы жақсарып, бой жеңілдеп, ми тамырлары кеңейеді екен. Биді спортқа жатқызудың да өзіндік себебі бар. Өйткені би көп энергияны қажет етеді.&nbsp;Қазіргі таңда баласының биге деген икемін байқаған ата-аналар оларды жастайынан би үйірмесіне беріп жатқанын жиі байқаймыз. Бұл – жас бүлдіршіндердің өнердің биік шыңынан көрінуімен қатар, сұлу да сымбатты, дені сау болып өсуіне зор ықпал ететінін көрсетеді. Сондай-ақ мұндай жастың өнерге, өмірге деген сүйіспеншілігі артып, іскерлікке, еңбекке деген қызығушылығы оянары анық. Би тек сырт келбетті ғана емес, рухани ішкі жан-дүниесінің баюына да өзіндік үлес қосады. Зиянды әдеттерден аулақ болуға баулиды, көркемдік талғамын дамытады. Бүгінде осы саланы өркендетуге өзіндік үлес қосып жүрген жанның бірі – Аймереке Арыстанбекова. Ол 2017 жылы Қармақшы ауданы, Жаңажол ауылдық клуб үйінің директоры қызметінде болған, Қазақстан Республикасы мәдениет және өнер саласының үздігі Серік Сапақовтың қолдауымен ашылған би үйірмесіне жетекшілік етеді. Балғындарды би өнеріне баулып жүргеніне де биыл 7 жыл болады екен.&nbsp;<blockquote>– Жалпы би өнері – әуеннің ырғағымен дене қимылы арқылы көрсетілетін өнер. Әрбір өнер адамзаттың сезімін, қайғы-қасіретін, ойын, түрлі тарихи оқиғаны адамдарға өзіне тән амал-тәсілдермен жеткізуге тырысады. Әр өнердің өзіндік ерекшелігі бар. Би өнері – тілсіз өнер. Оның да айтар мағынасы бар. Мұнда адам ойындағы, жүрегіндегі жазуды би тілімен жеткізе білу басты шарт. Ол үшін қолдың, дененің, саусақтың, буын¬ның әр қимылы үлкен рөл ойнайды. Үйірменің «DM» деген атау бердік. Толық айтылғанда Dance Machines ағылшын тілінен аударғанда «Ең жоғарғы жылдамдықтағы би машиналары» деген мағынаны береді. Негізі арнайы би мектебін бітірмегенмін. Қызығушылық пен жеке кәсіпкерлік ретінде ашылған бұл жұмысым бүгінде мені түрлі биіктерге көтеріп келеді, – дейді Аймереке.</blockquote>Би өнерінің білікті маманның үйірмесінде қазірде 42 шәкірті бар. Біршама аудандық, облыстық және республикалық байқауларда жеңімпаз атанып жүр. Қазіргі таңда би үйірмесі екі бағытта жұмыс жасайды. Бірі – ұлттық өнерді қамтыса, екіншісі – заманауи би жанры. 2022 жылы «Би де бір жұмбақ әлем» атты 5 жылдық есеп беру концертін өткізеді. Иә, ауылда жүріп те үлкен сахнаны бағындыруға болады. Ел көріп, жер көріп бойдағы өнеріңіз арқылы &nbsp;арманға да қол жеткізуге болады. Мұны жаңажолдық биші қыздар дәлелдеп жүр. &nbsp;Атап айтар болсақ, &nbsp;өткен жылы «Таланттар топ жарған күн» облыстық байқауда бас жүлде қанжығасына байлайды. Сондай-ақ «Таланттар академиясы.КЗ» ұлттық құндылықтарын қолдау орталығының ұйымдастуымен Түркістан қаласында өткен «Екі дүние есігі, ер түріктің бесігі – &nbsp;Түркістан!» атты республикалық байқауында да бас жүлдені иеленеді.«DM»-нің биші қыздары жыл сайын өз көрермендерін қайталанбас жаңа би қойылымдарымен &nbsp;қуантып, жадыраңқы көңіл-күй сыйлап келеді. Жақында балалар шығармашылығына арналған ХХVІ «Бозторғай» конкурсының аудандық іріктеу кезеңінде кішіи топ бишілері облысқа жолдама алған болатын. Қазірде осы бүлдіршіндер осы байқауға дайындық үстінде.&nbsp;Адамзаттың бірінші ұстазы атанған ежелгі грек философы Аристотель «Би – адамдардың мінез-құлқын, ішкі жан-дүниесін, әрекетін көрсететін таза ырғақтың көрінісі, себебі би қимылдары туар кезде ырғақтық сурет әдетте оны туғызған сезім күйіне сәйкес келеді» деген екен. Ішкі рухани әлемімізді ашып, сұлулыққа тәрбиелейтін, игі қасиеттерді бойымызға сіңіретін би өнерін дәріптейтін жастарыдың қатары жыл санап артып келеді. Бұл қуантарлық жағдай. Шын өнерді бағалай білетін талғампаз көрермен, дені сау, өнерлі ұрпағымыз көп болғай!&nbsp; &nbsp;

Жаңажолдық жалынды жастың жемісті жұмысы 

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазалы ауданына қарасты Ү.Түктібаев ауылдық кітапханасында «Адал адам» мәдени – тәрбие орталығы тұжырымдамасы негізінде, «Әлем BOOK» жобасы аясында, Қазақстан Республикасының Мәдениет қайраткері, Қазақстан Журналистер одағы сыйлығының лауреаты, Қазақстанның Құрметті журналисі, жазушы, публицист Әлмәмбет Әлішевтің туғанына 85 жасқа толуына орай, жазушының «Батыр болып тумайды» повесінен оқырмандар конференциясы өткізілді.Шара барысында кітапхана оқырмандары К.Сағадинова, А.Смайылова және Б.Әбдіразақов атындағы №88 орта мектептің 8-10 сыныптан &nbsp;Г.Жаңабекқызы, Ә.Өтегенова, Н.Түлкібай, Б.Мұратқызы, Г.Болатбекқызы және тағы басқа да оқушылары қатысып: – Жазушы, көсемсөзші &nbsp;Әлмәмбет Әлішев – жас ұрпақты отаншылдық рухта тәрбиелеуге ерекше мән берген&nbsp;жазушы. Ол – өзінің &nbsp;туған жерінен ешқайда кетпей , өзінің туған еліне, туған жеріне тер төккен елінің адал перзенті болды. Ә. Әлішев ұзақ жыл бойы белгісіз болып, қалтарыста қалған Кеңес Одағының Батыры, Қазалы топырағында дүниеге келіп, латыш жерінде шейіт болған Үрмәш Түктібаевтың өмірі мен жауынгерлік жолын ерінбей-жалықпай зерттеп, «Ормаш Түйтебаев», «Орман Тоқтыбаев» болып қате жазылып кеткен батырдың аты-жөнін қалпына келтіріп, оның бейітін, суретін тауып, Үрмәш батырды халқымен қайта қауыштырды. Повесте Совет Одағының Батыры, Үрмәш Түктібаевтың балалық шағы, өмірі мен жауынгерлік жолы шынайы суреттелгенін, Ү.Түктібаев туралы аталары арқылы есітіп білгендерін, жазушы Ә.Әлішевтің ауылға батыр туралы сұрастырып, зерттеуге келгенін және сол кездегі жұмыста жүрген жұмысшылардың &nbsp;әр ай сайынғы айлық табысынан ұстап, Ү.Түктібаев атынан қор ашып, сол қорға салып отырған, ол қаражатпен ауылдан батырдың ағайындары Латвия жеріне барып қайтқандығы туралы айтылды.«Батыр елінің атын шығарса, елі батырының атын шығарады» дегендей, Үрмәштің есімін қайта жаңғыртып, жазушы Ә.Әлішевтің халқына қайта қосқан еңбегі босқа кеткен жоқ.Ү.Түктібаев есімі «Октябрь» совхозына және №24 мектепке есімі беріліп, «Жеңіс» паркінде ескерткіші орнатылып, көшеге де есімі берілді.Ер есімі ел есінде мәңгі сақталады. Үрмәш Түктібаев – Қазалы ауданы халқының ғана мақтанышы емес, бүкіл қазақ мемлекетінің мақтан тұтар батыры.

Аудандық кітапханада конференция өтті

Қазалыда жетпіс жыл кәсіптік білім берген оқу орны бар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қызылорда қаласындағы 3 IT мектеп-лицейінің 10 «Б» сынып оқушысы Темірбек Нұрдәулет «Ілияс Жансүгіров оқулары» байқауының қалалық кезеңінде «Заманның заңғар тұлғасы» номинациясы (буктрейлер жасау) бойынша ІІ орынға ие болды. Жетекшісі&nbsp; қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Әсия Бекенова.Облыстық халық шығармашылығын дамыту және мәдени-продюсерлік орталығының ұйымдастыруымен «Маржан сөз, қоңыр үн» атты концерт жүргізушілерінің облыстық байқауында 11- сынып оқушысы Жұматай Азат жүлделі ІІ орынды иеленді. Жетекшісі — қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Серікбаева Бибісара.Сонымен қатар, «Табиғатты аяла» жас экологтардың байкауының калалық кезеңінен 6-сынып окушысы Сарсенбаева Ұлжан ІІ орын (жетекшісі Жанаберген Меруерт) және 7-сынып оқушысы Құрманғазы Томирис ІІІ орын (жетекшісі Жылкаев Аскар) иеленді. «Табиғатты аяла» жас өлкетанушылар, экологтар мен табиғат зерттеушілерінің республикалық форумының облыстық кезеңін өткізу ережелері оның мақсатын, міндеттерін, ұйымдастыру форматын, өткізу тәртібін анықтайды. Форумның мақсаты: білім алушыларды табиғатты қорғау қызметіне тарту, экологиялық мәдениетті және туған өлке табиғатына экологиялық бағдарланған қатынасты тәрбиелеу, балаларды қосымша біліммен қамту. Форумның міндеттері: қоршаған ортаны қорғау міндеттерін шешуде олардың кәсіби өзін-өзі анықтауына ықпал ету, білім алушыларды практикалық қатысуға тарту үшін жағдай жасау; білім алушылардың табиғи және жасанды экожүйелерді зерттеу мен сақтау бойынша қызметіне қызығушылықтарын қолдау; білім алушылар мен педагог қызметкерлер арасында шығармашылық байланысты орнату және жұмыс тәжірибесімен алмасу; еліміздің жас тұрғындарында экологиялық мәдениетті және адамзат алдында тұрған ғаламдық мәселелер тарапынан белсенді өмірлік ұстанымды қалыптастыру; балаларды іс-шараларға араластыру арқылы қосымша білім беру жүйесіндегі қамтылуын көтеруге жағдай жасау.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Білім