Еліміздегі кәсіпкерлік сала көңіл қуантарлық жаңалықтарға толы. Оның ішінде өндірісте өзіндік көзқарасымен ерекшеленген, кір жууға арналған ұнтақ шығаратын қызылордалық Дәулет Ізбасарұлы да бар. Ол жасап шығаратын «Ак-Niet» ұнтағы мен сиыр іш майынан жасалатын табиғи сабындары бүгінде экологиялық таза өнім қатарына қосылып, өз тұтынушыларын тауып үлгерді. Кәсіпкермен сұхбаттасудың сәті түсіп, көкейде жүрген сауалымызға жауап алдық.− Дәулет, мамандығыңыз заңгер екенін білеміз. Кәсіпке келу жолыңыз оқырмандарға өте қызық. Екі түрлі саланы бір арнада тоғыстыруыңызға не себеп?− Иә, негізгі салам заңмен байланысты. Колледжде, университетте «Құқықтану» мамандығы бойынша білім алып, осы саланың маманы атандым. Қазір де заңгерліктен алыс кетпедім, екеуін қатар алып жүрмін. 2-3 жұмысты қатар істейтін жастарға қарап мен де қос қызметте істеуге бел будым. Бұл заман талабына айналды. Бұрын 8 сағат болса, қазір 16 сағаттық жұмысқа көштік. Барлығына үлгеруге болады деп ойлаймын.Мен бала кезімнен кәсіпке жақын болдым. Көп балалы отбасынанмын. Ата-анам үйдегі сиырдың сүтін сатумен айналысты. Таңғы 5.00-де сиырды сауады, ал біз тапсырыс берушілерге жеткізетінбіз. Бұл істі кәсіпке айналдырып, сабақтан да қалмай жүрдік. Тұтынушылардың саны артып, отбасылық бизнес дөңгеледі. 9-сыныпта жеке көлігімді, яғни «газель» сатып алдым. Онымен де жұмыс істеп, пайданың көзін таптым.Кейін оқуға түстім, бірақ кәсіпкерлік жүрегімнен де, ойымнан да кетпеді. «Қалай бизнес ашуға болады?» деген сауалға тұшымды жауап іздеумен жүретінмін. Жұмысқа орналасқан соң қызметтік жүктемеме байланыста таңертеңнен кешке дейін жұмыста болсам да, кәсіпті тастамадым. Сонда әкем «Әй, өзіңді қинамашы. Түбі кәсіпкер боласың ғой» дейтін.2019 жылы пандемия басталды. Елге сырттан өнім келмейді, зат тасымалданбайды. Ал карантин уақытында антисептик, сабын секілді тауар тапшы болды. Міне, сол сәтте ішкі экономиканы дамыту керегін түсіндім. Ізденіп, зерттеп сабын өндірісін қолға алу тиімді екеніне көзім жетті. Осылайша кірсабынға тоқталдым. Жұмысты бастау үшін станоктарды көрші Өзбекстаннан алдырттым. Бірақ елге жеткізу қиын болды. Сәті түсіп станок келді. Сабын сатылымға шығып, өзінің тұтынушыларын тапты. Жастардың сөзімен айтқанда «хит» болды.Сабын өндіруді бастағанда көлігімді саттым. Сол қаражатқа шикізат алып, алғашқы қадам жасадым. Жалпы кәсіп бастау үшін көп қаражат қажет екені белгілі. Өндірісте шикізат арқылы өнім шығарасың. Бастапқыда барлығы ойдағыдай бола бермейді. Алғашқы кезеңде көп шығынға ұшырадым. Бұл ретте білікті мамандардың тапшылығы байқалды. Қазақстанда өз ісін толық білетін технолог маман өте аз. Кейіннен өзбекстандық сарапшылармен байланыстық. Бірақ олар қолданатын қоспалар Қазақстанда жоқ екен. Командамен ойлана келе кір сабынға сиырдың іш майын қосу туралы шешім қабылдадық.<img class="image_resized" style="width:45.28%;" src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Auyl_amanaty_auyl_k_sipkerleri_shin_tiimdi_ba_darlama_707e363ebc.jpeg" alt="«Ауыл аманаты» − ауыл кәсіпкерлері үшін тиімді бағдарлама.jpeg">– Неге сиырдың іш майы?– Орта жастағы адамдар мұны жақсы түсінеді. Балалық шағымызда сиыр сойылған кезде іш майын алатынбыз, оны күйдіріп, майға айналдыратын. Ал қалған шыжықты нанмен жейтін едік. Сол май тоңмай болып, тамақ әзірлеуде қолданылатын. Бала кезімізде көріп өскен осы сиырдың іш майын бүгінде өнімімізге қосып жатырмыз. «Ішке пайдалы нәрсе сыртқа да пайдалы болады» деген оймен, 2019 жылдан бері таза, табиғи өнімдерді шығара бастадық.Дамыған заманда адамның денсаулығына зиян тигізетін өнім болмау керек деп есептеймін. Өкінішке қарай, қазір тауардың өзіндік құнын азайтамын деп арзан баламалы қоспаға жүгінетіндер бар. Ал мен мұндайға жол бермеймін. Мысалы, қарапайым сиырдың іш майын алайық. Тандыр самса шыққалы майдың да құны көтерілді. 1 келісі 700 теңге болса да біз таза өнімді қолдануды тоқтатпаймыз.− Кір жуатын ұнтақ туралы айтып берсеңіз…− Ұнтақтың өзі кальциленген сода. Мысалы, қарапайым содаға қосымша заттар қосу арқылы жасалады. Біз де технологтармен ақылдасып, зерттеу жұмыстарын жүргіздік. Кейіннен құрамын нақтылап 8 химиялық зат таңдап алдық. Оның ішінде көпіретін, аллергия бермейтін, киімді жұмсартатын, тазартатын, тоздырмайтын, бактерияларды өлтіретін және кір жуатын машинаға зияны жоқ заттар бар. Өзіңіз де байқаған боларсыз, кейінгі уақытта аллергияға бейім адамдар көбейді. Сол үшін гипоаллергенді заттарды қосамыз. Ал ұнтақты «Ak-Niet» деп атадық. Қаладағы дүкендердің сөресінен таба аласыздар. Түркиядан келген мамандармен де бірге жұмыс атқардық. Біздің өнімдерді тексеріп, өздерінің өнімдерімен салыстырды. Технологтар тауардың құрамынан мін таба алмады. Олардың зауыттары күніне шамамен 5 тонна өнім шығарады.− Заңгер болғаныңыз кәсібіңізге қалай әсер етті?– Құқық саласында қызм ет етуімнің бизнеске пайдасы тиді. Өнімнің зерттеу жұмысы болсын, бағдарламалар немесе басқа да құқықтық мәселелер болсын, мүлдем қиналмадым. Сол білімімнің арқасында мемлекеттік қолдауға ие болдым. Кәсібімді кеңейтіп, сабын мен ұнтақты бөлек өндірудемін. Әуелде екі өнім бір жерде жасалатын. Қазір сабын өндіруге арналған 150м² көлемде цехым бар. Бизнесім аса үлкен емес. Цех форматында жұмыс істеп, 10 адамды жұмыспен қамтып отырмын.− Оқырмандарға кеңес болсын, кәсіпкерлерге қандай мемлекеттік бағдарламалар тиімді?− Ауыл тұрғындарының табысын арттыратын, қолайлы бағдарламаның бірі – «Ауыл аманаты». Қарыз алу шарттары да өте тиімді. Себебі ондағы пайыздық мөлшерлеме әлдеқайда төмен. Яғни кәсіпкерге 2,5%-бен 9 миллион 200 мың теңге қаржы береді. Өндірістің дамуына жағдай жасайды. Кейінгі жылдары мұндай жобалар көбейді. Өте сәтті, жақсы және дер кезінде қолға алынған бағдарлама деп ойлаймын. Сізге қаржы беріп тұрса, неге қолданбасқа?! Сондай-ақ «Өңірлік қаржылай қолдау орталығы» бар. Бұрын 2%, ал қазір 6%-бен 5 жылға несие береді. 2 жыл «демалыс кезеңі» бар. Ал қалған жылға несиені төлеуге кесте бекітесіз. Өзіңізге ыңғайлы кесте арқылы несие төлеу әр кәсіпкер үшін керемет жеңілдік деп есептеймін. Мысалы, мен несие алғанда жаз айында көп сомма төлеуге келістім. Себебі сол кезеңде сабын өте жақсы өтіп, сұраныс артады.− Басқа өңірлерден сұраныс бар ма?− Иә, тапсырыс түсіп жатыр. Күзде өтетін өнімдер жәрмеңкесінде біздің тауарлар бір күнде сатылады. Онда сұраныс өте жоғары. Кейбір қалаларда таныстарымның дүкендері бар. Олар да біздің өнімдерді сұрайды. Солардың ішінде Жезқазған, Сәтбаев қалалары «Ак-Niet» өнімін жақсы тұтынады. Ал Астана – келесі үлкен нарық. Жуырда Астана қаласында Қызылорда өнімдерінің жәрмеңкесі өтті. Ауқымды іс шараға 7 тонна өнім жібердік.– Жастарға кеңес болса…− Кәсіпкер болған соң әр нәрсемен айналысудың қажеті жоқ. Белгілі бір дүниенің шыңына жету керек. Яғни, сабынмен 5 жыл, кейінгі бір жарым жылда ұнтақты қолға алдым. Осы екі кәсіп маған жеткілікті. Бұл өнімдерге әлі де күш салуым қажет. Кәсіп бастау оңай емес. Сіз журналист, ал мен заңгермін. Екеуі біріне бірі ұқсас. Мен кезінде білім алдым, тәжірибе жинадым. Қазір сот процесіне қатыса аламын. Адамдардың құқығын қорғаймын. Сол секілді сіз де моральдық тұрғыдан көп жұмыс істейсіз. Ал кәсіп физикалық тұрғыдан шаршатады.Кеңес сұрайтын жастарға «алдымен 100 теңгені 150 теңгеге айналдырып көр» деймін. Сол секілді кішкентай дүниені дөңгелетіп, кәсіп бастаңыздар.Бұл ретте қолдаудың да маңыздылығын айтқым келді. Кеше әлеуметтік желіге «Туысқандарыма ренжідім» деп видео жарияладым. Бұл менің ғана емес, барлық кәсіпкердің реніші. Мысалы, тойға жүз туысқаныңызды шақырсаңыз, түгел келеді. Ал сіз кәсіп бастап, қолдауға мұқтаж болсаңыз жартысын да таба алмайсыз. Дүкен сөресінде басқа ұнтақтармен қатар біздің өнім тұрса, олар басқа ұнтақты сатып алады. Кәсіпкерлерге жақындарының демеуі ауадай қажет екенін жеткізгім келеді.Енді өндіріс туралы жеңіл мысал алайық. Жалпы адам ұйқыдан тұрғаннан бастап не істейді және не қажет етеді? Тіс пастасы, тіс щеткасы, сусабын, жұмсақ халат – осының бәрі таңертеңгі қажеттіліктер. Міне, адамдардың таңертеңгі уақытта қолданатын өнімдерін тізіп шықтық. Тек таңғы уақыттың өзіне осынша өнім қажет. Мұнан кейін көпшілік кофе ішеді, ал ол көбіне сырттан келетін өнім. Оның орнына жантақ шайын өндіруге болады. Осы орайда өндіруге назар аударып, неге өндіріс ашпасқа? Жас кәсіпкерлер осындай жағдайларды ескерсе деймін.− Әңгімеңізге рақмет!Інжу МАРЖАН

«Ауыл аманаты» − ауыл кәсіпкерлері үшін тиімді бағдарлама

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; «Отбасы орталығында» озық ойлы, креативті кәсіпкерлердің басын қосқан «Creative Orda» бизнес клубы өз жұмысын бастады. Бұл – шығармашыл жандарды бір ортаға жинаған, жаңа бизнес бастамаларды қолдауға арналған алаң.Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әділетті Қазақстанның экономикалық бағдары» атты Қазақстан халқына Жолдауында "Экономиканы өркендетуге және халықты жұмыспен қамтуға ықпал ететін тағы бір бағыт – медиа, кино, музыка, дизайн, білім беру, ақпараттық технология салаларын қамтитын креативті индустрия" деп атап өткен болатын.<blockquote>– Қазіргі заманда азаматтардың шығармашылық әлеуетіне және зияткерлік капиталына арқа сүйейтін «креативті өндіріс» салалары шынайы инклюзивті экономиканы дамытудың қайнар көзі саналады. Бұл аз десеңіз, креативті экономика дарынды әрі шығармашыл адамдарды өзіне тартатын ірі қалалардың дамуына ықпал етуші күшке айналуда. Қазақстанда бұл сала әлі дамымаған. Креативті индустрияның ішкі жалпы өнімдегі үлесі бір пайызға да жетпейді, жұмыспен қамту саласындағы үлесі өте төмен. Дегенмен дарынымен бүкіл әлемді мойындатып жүрген отандастарымыз аз емес.Біз елімізде креативті экономиканың жан-жақты дамуына барлық жағдайды жасауымыз керек. Соның ішінде, зияткерлік меншікті қорғайтын құқықтық тәсілдер қажет. Бұл – өте маңызды мәселе, – деген болатын ел Президенті.&nbsp;</blockquote>Атап өту керек, креативті индустрияға жататын экономикалық қызмет түрлерінің тізбесін бекіту туралы Үкіметтің 6 маусымдағы №448 қаулысы бекітілді. Оған 43 экономикалық қызметтің жалпы жіктемесі енгізілді.Олардың ішінде зергерлік іс, кино және анимация, кітапханалар және музейлер, мәдени мұра, музыка, сәулет және сән, телевизиялық бағдарламалар, фотография, халық кәсіпшілігі, ІТ және геймдевелопмент сынды салаларға қатысты қызмет түрлері бар.&nbsp;Бүгінде аймақта осы салалардың жұмысын жандандыру, жұртшылыққа кеңінен насихаттау мақсатында жаңа жобалар жүзеге асуда. "Анаға тағзым" орталығы басшысының кревтивті индустрия жөніндегі орынбасары Айдана Хабиева шығармашылық пен шеберлікті ұштастырған кәсіпкерлердің клубын құру идеясы осы жылдың басында туындағанын атап өтті.<blockquote>– Орталықта "Креативті индустрия" бөлімі ашылғаннан кейін шығармашыл тұлғаларды қолдау бағытындағы жобаларды бастап кеттік. Соның алғашқысы – көптің көңілінен шыққан "Брендке бір қадам" көрмесі. Көрмеге зергерлік іс, сәндік-қолданбалы және халықтық кәсіпшілік өнерін табысқа айналдырып жүрген шеберлер жиналды. Шара барысында креативті кәсіпкерлер 10 миллион теңгеден астам қаржы жинады.&nbsp;Көрме халыққа да, бизнес өкілдеріне де тиімді болды деп айта аламын. Жиналған жұртшылық ерекше дизайндағы дүниелерге қызығушылық танытып, сауда жасады. Ал кәсіпкерлер елмен тығыз байланыс орнатып, көрме арқылы көбірек табыс табуға болатынын білді. Соның нәтижесінде кәсіпкерлер тарапынан шеберлік сағаттарын өткізіп, ақпараттық қолдау көрсетсеңіздер деген ұсыныс жиілей түсті. Себебі қолөнер бұйымдарын жасаумен қатар, маркетинг талаптарын білу, тұтынушылармен тұрақты байланыс орнату өте маңызды. Бір қызығы қызылордалық танымал кәсіпкердің семинар-тренингтерге қатысу үшін Алматыға жиі баратынын көретінмін. Осыдан кейін ойымда "неліктен бизнес клубты Қызылордада ашпаймыз? деген &nbsp;сұрақ туындады. Соның нәтижесінде сырбойылық шығармашыл тұлғалардың басын қосып, креативті кәсіпкерлердің клубын ашу туралы идеяны жүзеге асырдық, – деді Айдана Маратқызы.&nbsp;</blockquote>«Creative Orda» бизнес клубының мақсаты – жас кәсіпкерлердің ортасын құру, бір-бірімен тәжірибе алмасып, коллаборация жасауына мүмкіндік беру, танымал бизнес өкілдерінің қатысуымен шеберлік сағаттарын өткізу. Бүгінде облыстағы креативті кәсіпкерлер ұлттық брендті әлемдік нарықта танымал ету мақсатында жұмыс істеуде.<blockquote>– Бизнес клубқа тіркелген кәсіпкерлерге арнайы куәлік беріледі. Олар сол куәлік арқылы біз ұсынған тізімдегі киім дүкені, сұлулық салоны, зергерлік дүкендерде 50 пайыздық жеңілдікпен сауда жасай алады. Креативті кәсіпкерлерді қолдау жұмыстары алдағы уақытта да кеңейе береді. Отбасы орталығында ай сайын 2-3 рет көрме өткізіп, қолөнер бұйымдарын ел назарына ұсыну жоспарда бар. Қазір тойдағы рәсімдерде камзол, шапан сыйға беріледі. Ұлттық киімдеріміздің көбі қытай, қырғыздардың өнімі. Алдағы уақытта халық өзімізде өндірілген, Қызылордада жасалған киім, тұрмыстық заттарды тұтынса дейміз, – деді Айдана Хабиева.&nbsp;</blockquote>Аймақта тоқыма бұйымдарын жасайтын қолөнерші аз. «Creative Orda» бизнес клубының мүшесі Айғана Ақатаева – тоқыма бұйымдарын жасаудың шебері. Он жылға жуық медицина саласында еңбек еткен ол бала күтімі кезінде жаңа кәсіпті қолға алған. Бүгінде көпбалалы ана бас киім, аяқ киім, сондай-ақ сүйкімді мультфильм персонаждарын тоқиды. Айтуынша, ойыншыққа деген сұраныс жоғары.<blockquote>– Тоқымамен айналысқаныма 6 жылға жуықтапты. Кейінгі кезде тоқыма тоқуды үйретіңізші деген қыз-келіншектердің қатары көбейді. Бірақ бала күтімімен үйде болғандықтан, сабақ өткізуге арналған орын іздеу қажет болды. Курстың бағасы мен сабақ өткізетін орынды жалға алу ақысы да ойландырғаны рас. Осы орайда "Анаға тағзым" орталығындағы "Креативті индустрия" бөлімі көп қолдау көрсетіп, &nbsp;арнайы кабинетте шеберлік сабағын жүргізуіме мүмкіндік берді.&nbsp;Мамыр айынан бастап 40 адамға тоқыма тоқу өнерін үйреттім. Олардың ішінде 9 жастағы оқушы қыздардан бастап 50 жасқа дейінгі апалар да бар. Бұл салада табыс табу үшін қазіргі медианы, маркетингті тиімді пайдалану керек. Айына 150-200 мың теңге табыс табамын, ал "Анаға тағзым" орталығында өткізілген көрмелер кезінде 300-500 мың аралығында қаржы түсті, – деді Айғана Ерболқызы.&nbsp;</blockquote>Әдемілік пен шеберлікті ұштастырған Айғана тоқыма тоқу өзге дүниені естен шығарып, ерекше демалыс сыйлайтынын айтты.&nbsp;Қазіргі уақытта «Creative Orda» бизнес клубында 30-ға жуық креативті кәсіпкер тіркелген. Олардың ішінде ұлттық өнердің бағасын биіктеткен қолөнершілерден бөлек, картинасы арқылы сан жанарды жаулаған суретшілер, ерекше дизайндағы бұйымдар дайындайтын зергерлер де бар. А.НҰРТАЙҚЫЗЫ Фото: aqmeshit-zhastary.kz

«Creative Orda» ұлттық брендті танымал етуге үлес қосуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Мессенджерлерде 9 және 10 Қарашада ISO халықаралық төлем хабарламаларының форматын енгізуге байланысты Қазақстанда барлық банк бойынша төлемдер мен аударымдар жұмыс істемейтіні туралы ақпарат тарады. Осыған байланысты қазақстандықтарға осы екі күнге қолма-қол ақша ұстау ұсынылатыны айтылған. Ақпаратқа Ұлттық банк пікір білдірді, – деп хабарлайды&nbsp;<a href="https://kaz.tengrinews.kz/kazakhstan_news/tolemder-men-audaryimdar-jumyis-stemeyd-ulttyik-bank-363484/">Tengrinews.kz</a>&nbsp;тілшісі.Желіде тараған ақпарат бойынша, Қазақстанның Ұлттық банкі екінші деңгейдегі банктермен бірлесіп, елдің төлем жүйелеріне ISO 20022 төлем хабарламаларының халықаралық форматын енгізу бойынша жұмыс істеп жатыр. Бұл ретте төлем хабарламаларының халықаралық стандартын пайдалану банктердің өз клиенттеріне қаржылық қызметтер көрсету рәсімін өзгертпейтіні хабарланады.<blockquote>«Бұл жұмыстар карточкалар бойынша төлемдерге әсер етпейді. Осылайша, халықтың төлем карталары, QR-кодтар бойынша есеп айырысуы, мобильді аударымдар, банкоматтардан қолма-қол ақша алу, ұялы байланыс ақысы және басқа да қызметтер өзгеріссіз қалады», – деп хабарлады Ұлттық банк.</blockquote>Бұл ретте банктер өздерінің ақпараттық жүйелерін баптау қажеттілігіне байланысты техникалық жұмыстар жүргізеді. Оларды іске асыру үшін банкаралық қызмет көрсетумен байланысты төлемдерді қабылдау кестесінде қысқа мерзімді өзгерістер болуы мүмкін (қаржы ұйымдары ISO 20022 енгізу қарсаңында демалыс күндері).<blockquote>«Қазіргі уақытта қаржы институттары өз клиенттеріне 2024 жылғы қарашаның аяғына дейін болатын жаңа стандартқа көшу шеңберінде банктердің техникалық жұмыстарды жүргізу уақыты туралы алдын ала хабарлайды», – деп толықтырды Ұлттық банк.</blockquote>Ұлттық банк ISO 20022 қаржы ұйымдары арасында электрон хабарлама алмасудың жалпы әлемдік стандарты бизнес-процестерді автоматтандыру үшін құрылғанын нақтылады. Осы стандартқа көшу нарық қатысушыларына ISO 20022 базасында іске асырылатын жаңа шешімдерге қолжеткізуді қамтамасыз етеді, сондай-ақ банк операцияларын жүргізу кезінде төлем хабарламаларымен алмасудың бірыңғай үлгілерін қолдану есебінен барлық тараптардың шығындарын қысқартады.Фото: Tengrinews.kz / Турар Казангапов

“Төлемдер мен аударымдар жұмыс істемейді“. Ұлттық банк ақпаратқа пікір білдірді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін Арал Аудандық мәдениет үйінде өткен&nbsp; Ұлт-азаттық көтерілісінің көсемі Жанқожа Нұрмұхаммедұлының туғанына 250 жыл толу мерейтойына арналған «Ел қорғаны Жанқожа» атты республикалық ғылыми-танымдық конференцияда 60 жас мерейтой иесі, Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті филилогия факультеті, қазақ әдебиеті және әдебиет теориясы кафедрасының доценті, филология ғылымдарының кандидаты Серікбай Қосанов «ЖАНҚОЖА БАТЫР» ЖЫРЫНЫҢ НҰСҚАЛАРЫ ТУРАЛЫ тақырыбында баяндама жасады. Назарларыңызға баяндаманың толық мәтінін ұсынып отырмыз. "ЖАНҚОЖА БАТЫР" ЖЫРЫНЫҢ НҰСҚАЛАРЫ ТУРАЛЫ" Жанқожа батыр жайында 10-нан аса тарихи жыр-дастандар шығарылып, ел арасына кең тараған. Солардың арасында Мұсабай, Лұқпан, Жөкей, Қарман, Нұрсұлтан, Орнықбай сынды ақын-жыраулардың туындыларын ерекше атаймыз. Жанқожа жайындағы тарихи жырды Н.Г.Веселовскийден бері қарай С.Сейфуллин, Т.Шонанұлы, С.Мұқанов, Ә.Қоңыратбаев, Е.Тұрсынов, С.Қасқабасов, Б.Шалабаев, Н.Төреқұлов, С.Садырбаев, Ж.Тілепов, Б.Жүсіпов, т.б. ғалым-әдебиетшілер зерттеді. Қалай болғанда да Жанқожа батыр туралы тарихи жырлар мен аңыз әңгімелер Сыр бойы халқының жүрегінен өшпес орын алғаны анық. Енді осы кітапқа енген батыр жайындағы&nbsp; жыр нұсқаларының ғылыми сипаттамасына тоқталайық. Мұсабай жырау нұсқасы.&nbsp;Кеңес үкіметіне дейінгі дәуірде, одан бергі кезеңде де ауыз әдебиеті мен фольклорда біраз зерттеліп, сөз болған батыр туралы бірден-бір тарихи жыр мәтіні осы нұсқа екені белгілі. Жырды алғаш жазып алушы XIX ғасырдың соңғы жылдарында Қазалы қаласындағы орыс әскери бекінісінің штабында қызмет атқарған офицер И.В.Аничков өзінің Жанқожа батырдың өмірі мен ерліктерін баяндаған тарихи очеркінде мынадай мәлімет келтірген: «Мен ол деректерді екі жерден жинадым. Оның біріншісі, қазір Қазалы қаласы деп аталатын № 1 форттың коменданттық басқармасының архиві... Екінші бір көз – кейде қиял-ғажайып ертегі сықылды көрінгенімен аса қызықты, батырдың өмірі жайында ел арасында ауызша тарап жүрген аңыз әңгімелер еді. Мен мұның көбін Жанқожаның сарбазы болған, онымен бірге Созаққа дейін бірге барған, 1847 жылғы тамыз айының 21-і күні Жаңақала үшін болған шайқасқа қатысқан, 1850 жылы Қоқан қамалы Қосқорғанды (қазіргі № 2 форт) басып алу кезінде орыс әскерлерінің сапында болған қазақ қолының санатына кірген, кейіннен Жанқожа көтерілісіне қатысамын деп, сол бүлікті басу кезінде жараланған, баяғы бір ат арқасында жүрген шағының белгісі ретінде ақ найзасын қара үйдің іргесіне шаншып қойып, бүгіндері Жаңаарықтағы өз аулында тіршілік кешіп жатқан қарт батыр Байжанұлы Ізтілеудің аузынан естідім. Енді бір әңгімені Жанқожаның інісі Бектің баласы Жұмабайдың қолында отырған батырдың бір әйелінен жазып алдым. Ең көбін батыр туралы әңгіме-аңызды төкпей-шашпай сақтай білген, оның ең жақын туысы боп келетін, барлық айтушылардың әр түрлі нұсқаларын түгелге жуық жинаған, Майдан аталығынан тараған атақты Мұсабай жыраудан есіттім»... «Мұсабай жыраудың толғауы» деп аталатын бұл жыр алғаш И.В.Аничковтың ұсынуымен Петербургте Н.Веселовский бастырған жинақта және сол жылы Қазан университетінің хабарларында жарияланды. Яғни, 1894 жылы осы шаһарда зерттеушінің «Қазақ батыры Жанқожа Нұрмұхаммедұлы» атты тарихи очеркі жарық көргені мәлім. Мұнан соң аталған тарихи жыр 1926 жылы «Жаңа мектеп»журналының № 5 санында аздаған қысқартумен жарық көрді. Басты себебі, Мұсабай жырында орыс басқыншыларын қатты айыптаумен бірге мұнда әрі Орта Азия мұсылмандарының ғазауат тақырыбындағы жыр-қиссаларында ерекше дәріптелетін Араб-Ислам халифатының IV әділетті билеушісі, Мұхаммед пайғамбардың /с.ғ.с/ күйеу баласы – әзіреті Әлидің есімі бірнеше рет аталған-ды. Жыр – толғаудағы:&nbsp;«Қамыстың торғай қонар жел басына, // Ау, орыс, өлем десең, кел қасыма!»&nbsp;деп келетін біраз тармақтар да Кеңестің шовинистік әрі коммунистік саясатына еш үйлеспеді. Осыдан барып, Жанқожа батыр туралы әдепкі эпос ұзақ уақыт жарияланбай назардан тыс қала берді. Т.Шойынбаевтан өзге қазақ тарихшылары да Сыр бойы егіншілерінің азаттық күресінің көсемі Жанқожа батыр қозғалысын реакцияшыл, феодал, билердің жетекшілігімен өтті деп бағалады. Қазақ әдебиеті мен фольклортануда батыр жайындағы жырлар тек өткен ғасырдың 60-жылдарынан кейін ғана зерттеле бастады. Атап айтсақ, Б.Шалабаевтың, содан соң Е.Тұрсынов, С.Қасқабасовтардың зерттеулерінде&nbsp;Жанқожа батыр жайындағы тарихи жырлар алғаш рет ғылыми нысанға айналды. Б.Шалабаев жырды әдеби тұрғыдан қарастырса, соңғы екі ғалым Мұсабай нұсқасын аралық жанрға жатқыза келе, мұнда тарихи жыр мен дәстүрлі эпостың және тұрмыс-салт өлеңдерінің де белгілері сақталғанын айтқан. Көрнекті фольклортанушы С.Қасқабасовтың:&nbsp;«Оқиға болып жатқан кезде, немесе соның артынша туған тарихи өлеңдер бірте-бірте, араға біраз уақыт салып барып шоғырланып, белгілі бір циклге топталып, жырға айнала бастайды. Оны жырға айналдырушылар – сол оқиғаның ішінде болған, немесе оны жақсы білетін өте қабылетті ақын-жыршылар», – деген ғылыми тұжырымдарының Жанқожа батыр жөніндегі тарихи жырларға, оның ішінде Мұсабай жыраудың вариантына да қатысты айтудың қисыны бар. Жанқожа батыр туралы тарихи жырлардың біразының сюжеттік ерекшелігін Н.Төреқұловтың зерттеуінен табуға болады. Мұнда ол Мұсабаймен қатар Лұқпан Кенже ұлы, Жөкей Шаңғытбаев және жыршысы белгісіз тағы бір нұсқаны талдап, бұл шығармалардың әлі де зерттеле түсу қажеттігін жазған. Ал белгілі әдебиет тарихшысы&nbsp;Ж.Тілеповтіңеңбектерінде&nbsp;«Жанқожа батырдың толғауы» да арнайы сөз болған. Зерттеуші Мұсабай жырлаған нұсқаның сюжеттік үш арқауына назар аудара отырып, олардың тарихи сипатына тереңдей талдау жасаған. Атап айтқанда, Жанқожаның Хиуа хандығына қарсы соғысы, Ресей басқыншыларымен арадағы шайқас және батырдың қапыда қаза болуы сынды оқиғаларды ғалым егжей-тегжейлі, салыстыра зерттей отырып, Мұсабайдың жыраулық деңгейін жоғары бағалайды. Сондай-ақ, Ж.Тілепов Мұсабай нұсқасының екі бірдей ерекшелігін атап көрсеткен. Зерттеушінің пікірінше, «Мұсабай&nbsp;-&nbsp;әдеби мұрасы өткен ақырында-ақ орыс және қазақ тілдерінде алғаш жарияланған автор ретінде назар аудартатын кісі». Екіншіден, Мұсабай жырында Иван Иванович атты орыс кейіпкердің болуын ғалым&nbsp;«революцияға дейінгі жыраулық поэзияның алғашқы да соңғы орыс кейіпкері»&nbsp;деп санай отырып, аталған кейіпкердің шынында өмірде болғандығын тарихи деректермен дәйектейді. «Жанқожа батырдың толғауы» атты тарихи жыр жөнінде кезіндегі С.Мұқановтың әдеби очеркінде&nbsp;және Т.Қоңыратбаевтың зерттеулерінде де бағалы ой-пікірлер бар. Жырдың Қазан қаласында жарияланған тұңғыш басылымынан өзге бірнеше нұсқалары ҚР БҒМ ОҒК Сирек қорында сақталған. Лұқпан Кенжеұлы нұсқасы.Едәуір көлемді жырдың бұл нұсқасын 1946 жылы жыршының немере інісі Қаражан Рүстемов жазып алып, Алматыдағы Тіл-әдебиет институтының қолжазба қорына өткізген. Қолжазбадағы деректерге қарағанда Л.Кенжеұлы 1898 жылы Қазалы ауданына қарасты кейінгі Амангелді ауылында туған. Арабша-орысша сауаты мол болған. 20 жасынан бастап, қаладағы халық сотының хатшысы болып қызмет атқара жүріп, елдегі қарт кісілерден Жанқожа батыр жайындағы аңыз-әңгімелерді жинап, үлкен қисса, жыр жазуды мақсат еткен. Алайда небәрі 32 жасында өмірден өткен Лұқпан бұл арманын толық бітіре алмаса да, соңына ардақты батырдың бірнеше ерлік істерін баяндайтын бас-аяғы бүтін, тілі өрнекті, кейінгі ұрпаққа өнегелі жыр нұсқасын қалдырған. Лұқпан нұсқасында Жанқожа батырдың қарақалпақ Тықы, Хиуа бегі Бабажан сарт, түрікпен Әйімбет батырларды жеңіп, Жаңкент, Қазалы төңірегін жаудан тазартумен бірге Сырдың ортаңғы бөлігіндегі Созақ, Қосқорған, Сайрам қамалдарын қиратып, жергілікті қазақтарды Қоқан езгісінен құтқарған жанкешті жорықтары өте әсерлі жырланған. Мұнда жыршы, әсіресе, Жанқожаның түрікпен Әйімбет батырмен жекпе-жегіне және батырдың Кенесары ханмен бірлесіп Созақ бекінісін алу кезіндегі ерлік істеріне ерекше тоқталып, соғыс суретін барынша қызықты әрі шебер тілмен асқақ эпикалық екпінде сомдаған. Осындағы батырдың жорық күйін орындайтын ұраншысы&nbsp;Төремұрат жыраудың&nbsp;бейнесі&nbsp;өте сәтті шыққан. Оның бекініске шабуылдың алдында Шекті батырларын жігерлендірген ұран-жыры көптеген әдебиет, фольклор зерттеушілерінің назарын аударғанын білеміз: Екі жүзді семсердің Балдағы қолда қалғанша, Ат басындай сұм жүрек От болып қаулап жанғанша, Мөлдіреген екі көз Жұмылып қанға толғанша. Тыным алып, ас ішпей, Ат баурынан қан кешпей, Бас кесіліп, ат босап, Ел бетін көрмес күн бүгін! – деп толғаған жырау Кіші жүз батырларының есімдеріне мақтау айтып, жеңіс жолына жалынды тілек, батасын беріп аттандырады. ОҒК сирек қорында Лұқпан Кенжеұлы нұсқасының бірнеше көшірмелері сақталған. Олардың араб және қазіргі қазақ харпінде жазылған біреуін ел аузынан жазып алып тапсырушы – Нағымбек Қарабатыров болса, екіншісін Жанқожаның шөбересі Күрегеннің ұлы Қобылан өткізген".

"Жанқожа батыр" жырының нұсқалары туралы

Қазақ тарихындағы батырлар институты және Жанқожа батыр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Арал ауданында «Ғасырлар тоғысындағы дарабоздар» шарасы аясында Ұлт-азаттық көтерілісінің көсемі&nbsp; Жанқожа Нұрмұхаммедұлының туғанына&nbsp; 250 жыл толу мерейтойына арналған&nbsp;«Ел қорғаны Жанқожа»&nbsp;атты республикалық ғылыми-танымдық конференция өтуде.Конференцияға облыс әкімінің орынбасары Ш.Байманов, ҚР ҰҒА академигі, тарих ғылымдарының докторы, профессор Б.Кәрібаев, Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті филилогия факультеті, қазақ әдебиеті және әдебиет теориясы кафедрасының доценті, филология ғылымдарының кандидаты С.Қосанов, журналист, филология ғылымдарының кандидаты Н.Көбегенұлы, тарихшы-өлкетанушы Б.Қуатов, зиялы қауым өкілдері, ақын-жазушылар, облыстық, аудандық мәслихат депутаттары қатысуда.Ғылыми-танымдық шараны облыс әкімінің орынбасары Шахмардан Асқарұлы ашты. Сонымен қатар «Қазақ тарихындағы батырлар институты және Жанқожа батыр» тақырыбында Берекет Бақытжанұлы, «Жанқожа батыр» жырының нұсқалары туралы» Серікбай Қылышбайұлы, «Бекмырза – Жанқожа батыр серігі» тақырыбында баяндама жасаса, «Жанқожа батыр туралы тарихи өлең жырлардың жаңғырығы және өміршеңдігі» жөнінде Нұрлан Көбегенұлы сөз қозғайды.Фото: Арал ауданы

Арал ауданында «Ел қорғаны Жанқожа» атты республикалық ғылыми-танымдық конференция өтуде

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сырдария ауданындағы әлеуметтік нысан құрылысы мен ауыл шаруашылығы саласында басымдық бар. Биыл 38 млрд теңгеге жуық инвестиция тартылып, 9500 шаршы метр тұрғын үй бой көтерген. Нәтижесінде әлеуметтік әлеует жоғарылап, мемлекеттік бағдарламалар қарқынды жүруде. Мұнан өзге инфрақұрылым, көгалдандыру бағытындағы бастама баршылық. Аудан әкімі Берік Сәрменбаев өзге де жаңалықтарды жеткізді.Әрине, ауданның күретамыры – ауыл шаруашылығы. Мұнда жыл басынан бері 34253 гектар жерге ауыл шаруашылығы дақылы егілген. Диқандар өнімнің бітік шығуы үшін барын салуда. Әсіресе, суды үнемдеу әрі тиімді пайдалану үшін лазерлік жер тегістегіш техникасын пайдалану жүзеге асқан. Бүгінге дейін 13 шаруашылық аталған техниканың 31-ін сатып алып, тегістеу жұмысын ойдағыдай атқара білді. Сондай-ақ жаңбырлатып суару әдісімен 40 гектар жерге күнбағыс, 10 гектар жерге жүгері, 50 гектар жерге бақша дақылдары орналастырылды.<blockquote>– Аудан тұрғындары 420 гектар жерге әлеуметтік маңызы бар картоп, көкөніс, бақша өнімін егуде. Бұл жұмыстарға жастар белсенділік танытып, жұмыла еңбек етіп келеді. Мысалы, «Айдарлы», «Жетікөл», «Аманкелді», «Бесарық», «Шіркейлі», А.Тоқмағамбетов елді мекендерінде жастар бригадалары 70 гектарға бақша дақылын екті, – деді аудан әкімі.</blockquote>Кәсіпкерлік саласындағы санға келсек. Мемлекеттік бағдарламалар сырдариялықтардың кәсіпке бет бұруына мүмкіндік беріп келеді. &nbsp;Жыл басынан бері мемлекет тарапынан 249 жоба қолдау тапса, жыл соңына дейін «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында 27 жоба қаржыландырылмақ.Қаржы құйылған саланың басым дені – тағы да ауыл шаруашылығы. Мәселен, шаруалар «ҚазАгроҚаржы» АҚ арқылы 25 техника мен құрал-жабдық алса, «Аграрлық несие корпорациясы» арқылы 45 жоба қолдау тапқан. Жалпы мемлекет жәрдемі арқылы жүзеге асқан жобалар нәтижесінде 80 жаңа жұмыс орны ашылған.Ауданда инфрақұрылым деңгейі жоғары. Биыл «Ауыл – ел бесігі» бағдарламсы аясында «Шаған» ауылындағы электр желілері жабдықталып, Қалжан ахун елді мекенінде жоба енді басталған. Сондай-ақ Аманкелді, «Қоғалыкөл», «Шіркейлі», Н.Ілиясов елді мекендерінде су ұңғымасы орнатылса, жуырда А.Тоқмағамбетов, Н.Ілиясов ауылдары мен Тереңөзек кентіндегі шағын аудандар «көгілдір отынның» игілігін көрмек.Аудан әкімі қолға алынған өзге де жобаларды бөлісті. Айтуынша, «жасыл экономикаға» көшу тұжырымдамасына сәйкес «Тереңөзек» кентінде қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау полигоны салынуда. Оған қоса биыл «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы бойынша мектеп құрылысы басталатын болады.<blockquote>– &nbsp;Аталған жоба аясында 300 орындық мектеп құрылысы жүргізіледі. Қазіргі таңда мектеп құрылысы аудан орталығындағы 45 апатты жағдайдағы тұрғын жайдың орнына салынады деп жоспарланған. Сол арқылы апатты жағдайдағы тұрғын үйлердің мәселесін тиісті деңгейде шешуге мүмкіндік тууда, – деді Берік Әбдіғаппарұлы.</blockquote>Ауқымды жобалардың қатарында аудандық аурухананың кәріз станциясы, паллиативті медициналық көмек көрсету ғимараты және Аманкелді ауылындағы дәрігерлік амбулаторияны жөндеу жобасы бар. Сондай-ақ көпфункциялы «Руханият» орталығы құрылысы да қарқынды жүруде.

Сырдария ауданында инфрақұрылым деңгейі жоғары

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін Әбдіжәміл Нұрпейісовтің 100 жылдығына орай, «Ғасырлар толқынының дарабоздары» шарасының аясында Ә.Нұрпейісов атындағы әдебиет үйінде «Әлем таныған Әбе» атты салтанатты шарасы өтуде.Ұлы жазушыға арналған шара аудандық мәдениет үйі өнерпаздарының «Теңіз өмір арнасы» тақырыбында қойылымынан басталды.Қасиетті Сыр өңірінде дүниеге келіп,бүкіл ғұмырын ұлтымыздың рухани кемелденуіне және қазақстандықтардың шығармашылық мүмкіндігін әлемдік әдеби аренада танытуға арнаған қайраткер Ә.Нұрпейісовтің өмірі мен шығармашылығы туралы жүргізушілер жан-жақты мәлімет беріп, шараның ашылу рәсімінде облыс әкімінің орынбасары Ш.Байманов сөз сөйледі.Шын мәнінде сөз өнерінің әкесі болған Әбеңнің рухына жасалып жатқан құрмет – ұрпақтың рухани қазынасын молайта түсудің бір жолы.«Қазақ әдебиетінің қара нары» Әбдіжәміл Нұрпейісовтің 100 жас мерейтойы, жалғыз сіз бен біздің емес, бүкіл қазақ халқының, қала берді қазақ әдебиетінің тойы. Ұлысқа игілік болатын игі ізін қалдырып, ұлт классиктерінің жолын лайықты жалғастырған қаламгердің өмірі мен шығармашылығы жайында кеңінен танысу мақсатында қонақтар Ә.Нұрпейісов атындағы әдебиет үйімен танысты. Мұнда Әбе болмысын аша түсетін рухани құнды қазыналар жинақталған. Түрлі тарихи суреттер мен қолжазбалар, Әбенің өзі тұтынған заттары мен сан алуан экспонаттар жиынтығы және классик жазушының өз қолымен қайта өңдеген кітабы қонақтарға ең құнды жәдігер ретінде таныстырылды.

«Әлем таныған Әбе»: Аралда Ә.Нұрпейісовтың 100 жылдығы тойлануда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Тілшілік тіршілікте жүргеннен кейін жақсы дүниелерді қамтып, қуанышты сәттер мен даталы күндерді басылым беттеріне жариялағанды жөн көреміз ғой. Кейде жеке тұлғалардың өмірден алған өнегесі мен қызметтегі жолын өзгелерге үлгі етіп таныстырып жатамыз. Иә, сіз түйсінгендей бұл жолы да статистика саласында сан жылдан бері қызмет етіп жүрген Асқар Әбілдаев жайында қалам тербеуді мақсат еттік.Сандарды сөйлеткен маманның осы салада еңбек етіп жүргеніне 22 жылдан асқан. Әуелгіде Төретам кентінде жетекші маман болып бастаған ол қызметте қырағылық танытып, кейін Байқоңыр қаласында ашылған статистика бөліміне ауысады. Ол жақтың есеп-қисабын жүргізіп, ұлттық халық санағына атсалысқан. Жалпы статистердің жұмысы нақтылықты, талдаудың дұрыстығын талап етеді. Бұл турасында білікті маман өз ісін былай деп таныстырды.<blockquote>– Статистика саласына келген маман ең алдымен жауапкершілікті сезінеді. Әрбір атқаратын жұмысымыз есеп пен нақты көрсеткіштен құралады. Біздің негізгі бағыттарымыз – ауылшаруашылығы, өндіріс, туризм, қаржы, сауда, құрылыс, инвестиция және халық санағы. Осылардың негізінде зерттеу жұмысын жүргізіп, талдап, нақты ақпаратты тиісті салаға ұсынып отырамыз. Кей кісілер қызметімізді толық білмеген соң тек санақ жүргізеді деп ойлайды. Алайда олай емес. Біз барлық іске атсалысып нақты деректерді санмен жеткізіп отырамыз, – дейді Асқар Амангелдіұлы.</blockquote>Өмірде есеп-қисап саласының маманы болуды қалаған кейіпкеріміз Қазақ инженерлік-техникалық академиясын «Экономика және бизнес» мамандығы бойынша бітірген. Бүгінде ол аудандағы статистика бөлімінде бас маман болып қызмет атқаруда. Өзіне жүктелген міндеттерді мінсіз орындап, саланың дамуына зор үлесін қосып жүр.<blockquote>– Бұған дейін Байқоңыр қаласында үш маман қызмет істедік. Ұлттық халық санағын осы аймақта атқардық. Былтыр қысқартуға байланысты мекеме жабылып, ауданға ауысып келдім. Мұндағы әріптестерімді бұрыннан танимын. Әрқайсысы өз ісінің білгірі. Ауданға қарасты мекеме, шаруашылықтың барлығы ай сайын, тоқсан сайын бізге есеп өткізеді. Респондеттерден келіп түскен қандай да бір мәлімет бірнеше бақылау сатысынан өтеді. Әрбір сан нақты болуы шарт. Сондықтан бұл қызметке асқан ыждағаттылық пен темірдей төзім қажет, – дейді білікті маман.</blockquote>

Сандарды сөйлеткен статист

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жалпы адам баласының арманы көп болады ғой. Ал арман адамды алға жетелеп, көптеген ерліктерге, адал, батыл істерге бастау болады. «Армансыз адам – қанатсыз құспен тең» дейді қазақ халқы. Нені, қалай армандайсыз ол адамның өресіне, өзіне деген сеніміне байланысты.&nbsp;Әр адамның жан дүниесінде тамыр жайған өзінің арманы бар. Ол арман бізбен бірге өседі, өркендейді. Осындай арман қуып, болашаққа қадам бастар шақта тұрған жас ұрпаққа бағыт-бағдар керек-ақ. Осы мақсатта кент орталығындағы №121 мектепте «Біртұтас тәрбие» бағдаламасы негізінде аудандық прокуратурасының «Армандар орындалады» жобасы аясында елге қызмет етіп жүрген мектеп түлектерімен кездесу кеші өтті. Бұл жиынға осы мектептен тәлім алып, бүгінде ел дамуы жолында түрлі салада қызмет етіп жүрген түлектер қонақ ретінде шақырылды. Одан бөлек аудандық білім бөлімінің әдіскері Ақтолқын Каналбекова, аудандық прокуратураның прокуроры Нұржігіт Шаймахан, аудандық ата-аналар комитетінің төрағасы Мағауия Әлиев, мектепішілік ата-аналар комитетінің төрағасы Асқар Дәулетбаевтар, мектептің 9-10-11 сынып оқушылары қатысты.&nbsp;Оқушыларға ой салар бұл жиынның басты мақсаты – мамандық таңдау кезеңінде тұрған оқушыларға бағыт-бағдар беріп, дұрыс жол таңдауына ықпал ету. Елге еңбек етудің адам өміріндегі орнын сезіндіріп, оқушылардың қоғамдағы өзгерістерге назарын аудара отырып, азаматтық позициясын қалыптастыру.&nbsp;Мектеп оқушыларының әдеби монтажымен шымылдығын түрген жиын бейнесәлемдемемен жалғасты. Онда Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас әскери-медициналық басқармасының өкілі, денсаулық сақтау ісінің үздігі, Біріккен Ұлттар Ұйымының миссиясына еліміздің тарихында алғаш қатысушы – бітімгерші әскери-дәрігер, 2019 жылғы «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жобасының жеңімпазы медицина қызметінің полковнигі Сәулет Қалдашев өзінің мектептегі оқушы күндерінен бастап, қазіргі жеткен белесі туралы әңгімеледі. Жастарды оқуға, еңбек етуге, елді сүюге, мамандық таңдау да қателеспеуге шақырды. Ал №121 мектептің түлегі, бүгінде ұстазы, ең алғашқы «Үздік аттестат» иегері Эльвира Сыздықова өзі білім лған мектебі, ұстаздық жолдағы өнегелі істерін атап өтті. Туған елге, жерге, білім ордасына деген құрметі ерекше екенін оқушыларға түсіндіре алды. Бұрын мектеп оқушылары Эльвира Құрмантайқызын тек ұстаз ретінде таныса, енді ұстаздарының да осы мектептің түлегі екенін біліп, мамандығына деген адалдығын аңғарды. Бүгінде аудандық К.Рүстембеков атындағы Жыраулар үйінің көшін бастап отырған жырау Айгерім Ешбаева да осы мектептің түлегі екенін мақтан тұтатынын атап өтті. Мектеп уақытына өнер мен білімді қатар игеріп, жан-жақты болудың пайдасын тілге тиек етті. Сөз соңында қонақкәде ретінде жырдан шашу шашып, көп көңілін көтерді. Ал осы мектептің түлектері бүгінде аудандағы қоғамдық даму бөлімінің басшысы Нұрлыбек Сайымов оқушы кездегі қызықты естеліктермен бөліссе, аудандық полиция бөлімі, Жергілікті полиция бөлімшесінің бастығы, полиция капитаны Қуандық Ермаханов мамандығының қыр-сырымен бөлісті.&nbsp;Оқушылар мектеп түлектеріне өздерін толғандырған сұрақтарын қойып, еркін пікір алмасты. Кеш қонақтары аудандық, мектепішілік ата-аналар комитетінің төрағалары ақ тілектерін жаудырып, жас буынға жылы лебіздерін білдірді. Өткен мен бүгінді салыстыра отырып, өнегелі әңгіме өрбітті. Кешті қорытындылаған аудандық прокуратураның прокуроры Нұржігіт Шаймахан мен аудандық білім бөлімінің әдіскері Ақтолқын Каналбекова оқушылардың өмірден өз орын табуы үшін білім алуға, жаңа дүниені меңгерудің ешқашан кеш еместігін тілге тиек етіп, өмірдің жаңа кезеңіне қадам басқалы отырған түлектерге сәттілік тіледі.&nbsp;Мағыналы жиынды түйіндеген мектеп директоры Мұхтар Жұматаев уақыт бөліп арнайы келген кеш қонақтары мен мектеп түлектеріне ризалығын білдіріп, алғыс айтты. Түлектер мен оқушылар арасындағы жарқын жүздесу оқушылар үшін пайдалы болғаны анық. Олар өз арман-мақсатына жетуге болатынын, тек еңбек етіп, іздену керектігін түсінді. Өз саласынының білікті мамандары қай салада еңбек етсе де, елге қызмет ету алғашқы орында екенін жастар санасына сіңіре алды деген ойдамыз. Себебі кездесуге келген оқушылар түлектердің өмір мамандығы туралы ойларын бір деммен тыңдады. Мұндай өнегелі әңгімеге, келелі кеңеске толы кездесулер алдағы уақытта да жалғасын табатыны сөзсіз.

Жоба аясындағы жарқын жүздесу 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Мемлекет басшысы өз Жолдауында халыққа медициналық көмекті қолжетімді ету, ана мен бала денсаулығын сақтай отырып, өлім-жітім көрсеткішін төмендету мемлекетіміздің басты басымдығы екенін атап өткен болатын. Халықтың медициналық мекемелер ұсынатын қызметтердің қолжетімділігі мен сапасы 7,9 пайызға жоғарылады. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің баспасөз алаңында облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Олжас Искаков мәлімдеді.<blockquote>«Биыл 1 қазанға дейін облыстағы бастапқы медициналық санитариялық көмек көрсету ұйымдарына 821 376 тұрғын тіркелген. Аймақ халқына 25 стационарлық 25 амбулаториялық-емханалық, 102 дәрігерлік амбулатория, 27 фельдшерлік акушерлік бекет, 93 медициналық бекет қызмет көрсетеді. Халықтың медициналық мекемелер ұсынатын қызметтердің сапасы мен қолжетімділігіне қанағаттану деңгейі 2023 жылы 2022 жылмен салыстырғанда 7,9% жоғарылап, 58,3-ті құрады, көрсеткіш Республика деңгейінен жоғары», - деді Басқарма басшысы.</blockquote>Мемлекет басшысы өз Жолдауында халыққа медициналық көмекті қолжетімді ету, ана мен бала денсаулығын сақтай отырып, өлім-жітім көрсеткішін төмендету мемлекетіміздің басты басымдығы екенін атап өткен болатын. Халықтың медициналық мекемелер ұсынатын қызметтердің қолжетімділігі мен сапасы 7,9 пайызға жоғарылады. Бұл туралы Олжас Искаков мәлімдеді.<blockquote>«Биыл 1 қазанға дейін облыстағы бастапқы медициналық санитариялық көмек көрсету ұйымдарына 821 376 тұрғын тіркелген. Аймақ халқына 25 стационарлық 25 амбулаториялық-емханалық, 102 дәрігерлік амбулатория, 27 фельдшерлік акушерлік бекет, 93 медициналық бекет қызмет көрсетеді. Халықтың медициналық мекемелер ұсынатын қызметтердің сапасы мен қолжетімділігіне қанағаттану деңгейі 2023 жылы 2022 жылмен салыстырғанда 7,9% жоғарылап, 58,3-ті құрады, көрсеткіш Республика деңгейінен жоғары», - деді Басқарма басшысы.</blockquote>Айта кетейік, аймақта алғаш рет Шиелі аудандық көпбейінді орталық ауруханасында «Үздік тәжірибелік орталық» ашылды. Облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Олжас Искаковтың айтуынша аталған орталық алдағы уақытта бірнеше емханадан ашылады.<blockquote>«Шиеліде ашылған «Үздік тәжірибелік орталық» қолжетімділікті және нәтижелі жұмыс істейді. Сондай-ақ, адам денсаулығына қамқорлық жасауға бағытталған кешенді медициналық, әлеуметтік және психологиялық көмекті қамтамасыз етеді. Алдағы уақытта мұндай орталықтар №3, 6 қалалық емханаларда және Жалағаш аудандық ауруханасында ашылу жоспарлануда», - деді басқарма басшысы Олжас Искаков.&nbsp;</blockquote><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Densauly_73e613a4c7.jpg" alt="Денсаулық.jpg">

Медициналық ұйымдардың қызмет көрсету сапасы жақсарған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қызметтің Қызылорда облысы бойынша департаменті Қызылорда қаласы халқын тұрғын үймен қамтамасыз ету &nbsp;саласындағы сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне сыртқы талдау басталғаны туралы хабарлайды.Талдау барысында тұрғын үй инспекциясы қызметінің ашықтығы, апаттық жағдайдағы және тозығы жеткен тұрғын үй мәселелері, тұрғын үй қорын жөндеу және жаңғыртуға бөлінген бюджеттік қаражаттың тиімді жұмсалуы, тұрғын үйді беру кезектілігін сақтау мен аталған саладағы мемлекеттік сатып алу және т.б. сыбайлас жемқорлық тәуекелдері жоғары бағыттар зерделенеді.Осыған байланысты, қала тұрғындары тарапынан талдау жұмыстары бойынша ұсыныстар мен сыбайлас жемқорлық тәуекелдері туралы ақпарат болған жағдайда, apvo.kzo@mail.ru электрондық поштасына және &nbsp;WhatsApp +7 707 282 21 51 жолдауға, сонымен қатар Департаменттің кезекші бөлімінің 23-06-90 нөмірі арқылы хабарласуға болатындығы жеткізіледі. &nbsp;Фото:gov.kz

Архив