<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;&nbsp; Соңғы жылдары Жосалы кенті бұрынғысынан да көркейіп, көгалданып келеді. Бірқатар маңызы бар істер атқарылып, жылдан-жылға күрмеуі шешілмеген түйіткілді мәселелер де оң шешімін табуда. Жыл сайын игілікті істер атқарылып, халықтың әл-ауқаты біршама жақсарды деуге де негіз бар. Жолдар да жүйелі жөндеуден өтуде. Бұдан бөлек, санитарлық тазарту, көркейту-көгалдандыру жұмыстары да өз деңгейінде атқарылып жатыр. Аяқ су мәселесі де оң шешімін табуда.Дамушы елдің қайсыбірі болмасын әуелі ауыл шаруашылығы мен оны көркейту жұмыстарына ден қоятыны белгілі. Сондай-ақ сол салалардың тамырына қан жүгіртуге күш салады. Өйткені бұқара халық үшін өмір сүруге қолайлы орта қалыптастырмай, дамудың даңғыл жолына түсу мүмкін емес. Ауданымызда да ауқымды жобалар атқарылып жатқанын айта кеткен жөн. Жыл өткен сайын кент ішінде де көңіл көншітерлік жұмыстар жасалып, алға өрлеп келеді.Бүгінде кент ішінде тозығы жеткен кей көшелердің келбеті жақсы. Қармақшы аудан әкімі Жандос Еркінбекұлының қолдауымен тұрғындардың көкейінде жүрген жол мәселесінің түйіні тарқатылуда. Бір кездері көшеміз нашар, жауын жауса лай батпаққа айналады дегендер қазір алғысын айтып жүр. Қазір Жосалы кентінде тұрғындар қоныстанған 122 көше бар. Оның ішінде: 90 көше асфальтталған, 21 көшеге &nbsp;қиыршық тас төселген, 11 көше топырақты көше. Өткен жылы «Ауыл ел бесігі» бағдарламасымен 21 көше асфальтталған екен.Иә, Жосалы біраз жаңарған. Саябақтара да сән кіріп, айналамыз ажарлану үстінде. Жаңадан ашылған дәмханалар, ойын-сауық орталықтары, мекемелер тұрғындарға сапалы қызмет көрсетуде. Сонымен қатар, заман талабына сай салынған спорт кешені, автовокзал, мейрамхана мен автокөлік жөндеу шеберханалары, мемлекет тарапынан ел мүддесіне арналған заманауи үлгідегі мектеп, балабақшалар, әлеуметтік нысандар да кенттің керемет көрінісіне айналды. Сірә, мұны тұрғындар да байқап жүрген болар. Көптен үйден шықпаған жандар орталыққа қарай бас сұға қалса, «мына жерді әдемі етіп қойыпты» деген пікірін естіп қуанып қаласыз.Қазіргі уақытта кентімізде құрылыс жұмыстары қарқынды. Атап айтар болсақ,&nbsp;Т.Рысқұлов көшесіндегі жаяу жүргіншілер жолы мен Жолдыбаев көшесіндегі аяқ су лотоктарын орнату жұмыстары жүргізілуде. Сонымен қатар аймақ басшысының қолдауымен салынып жатқан «Руханият» орталығының құрылысы қызу жүріп жатыр.Жақында жағажай жұмысы да басталмақ. Бұл тұрғындар үшін ерекше тарту болғалы тұр.&nbsp;Сырдария өзені бойындағы бөгеттің К.Тәуекелов көшесінің тұсындағы бөлігі былтыр абаттандырылып, дария жақ бөлігі темірмен қоршауланып, тас төсеніштер төселіп, саябақ орындықтары қойылып, жарықтандырылды. Биыл айналасы көгалдандырылып, көшеттер отырғызылып, автокөлік қоятын орындар дайындалуда. Қазірде бұл жер тұрғындардың бір мезгіл серуендейтін демалыс орындарының біріне айналды. Сондай-ақ аудан әкімінің тапсырмасына сәйкес, балалардың өмір қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында, алдын ала сақтық шаралары қабылданып, қоршалған темір шарбақтың ортасынан бала өтіп кетпес үшін оюлы темірлермен дәнекерленді.Мұндай өзгеріске кент тұрғындары дән риза. Расымен де жыл сайын жаңа жобалар қолға алынып, нәтижесіне де көп күттірмей қол жеткізудеміз. Кейде жоқты тізе бермей, барымызды да бағамдап отырған дұрыс секілді.&nbsp;

Жосалы кентінде жаңа жағажай бой көтерді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Бүгінгі Үкімет отырысының күн тәртібінде қалалар мен ауылдарды сумен жабдықтау мәселесі талқыланды. Су ресурстары және ирригация министрі Нұржан Нұржігітовтің хабарлауынша, бірқатар өңірде, оның ішінде Қызылорда облысында барлық қалалық елді мекендер сапалы ауыз сумен толық қамтылған. Ал, ауылдық елді мекендердің 98,4 пайызы орталықтандырылған ауыз су жүйесіне қосылған.Үкімет отырысынан кейінгі арнайы мәжілісте облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев осы мәселе бойынша жауапты басшыларға бірқатар тапсырма берді. &nbsp;<blockquote>«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы 2021 жылғы «Халық бірлігі және жүйелі реформалар – ел өркендеуінің берік негізі» атты Жолдауында бес жыл ішінде халықты 100 пайыз таза ауыз сумен қамтамасыз етуді тапсырып, «бұл – Үкіметтің алдында тұрған басты міндет» деп атап өтті. Тұрғындарға тұрақты, сапалы ауыз су жеткізу ең өзекті және маңызды мәселелердің бірі болып қала береді. Қазір облыста орталықтандырылған ауыз су жүйесіне қосылмаған 26 елді мекен бар. Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, 2025 жылдың соңына дейін оларды сапалы ауыз сумен қамтамасыз етуіміз қажет», – деді аймақ басшысы.</blockquote><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/447901632_762069792780934_165593905652613473_n_33e265f8b2.jpg" alt="447901632_762069792780934_165593905652613473_n.jpg">Облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының басшысы Медет Усаин 4 қала, 230 ауылдық елді мекеннің 204-і орталықтандырылған ауыз су жүйесіне қосылғанын айтты. Биыл тағы 13 жобаны жүзеге асыруға 5,3 млрд. теңге қаржы қаралған.Жиында қалған елді мекендерді таза ауыз сумен қамту, ҚР Су ресурстары және ирригация министрлігі арқылы жүзеге асырылған жобаларды мерзімінде аяқтау мәселелері пысықталды. Нұрлыбек Машбекұлы көптеген ауыз су ұңғымалары мен су жинау, тарату жүйелерінің тозғанын айтып, оларды ағымдағы жөндеуден өткізуді, күтіп-ұстау жұмыстарын тұрақты ұйымдастыруды тапсырды. Тұрғындар ауыз суды бақша суаруға, есік алдына шашуға, көлік жууға ретсіз жұмсайды. Сондықтан қала және аудан әкімдері халық арасында үнемшілдік туралы насихат жұмыстарын күшейтуі керек.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/448056233_762069699447610_8323769894511462569_n_e881e3e014.jpg" alt="448056233_762069699447610_8323769894511462569_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/448162067_762069956114251_3109709691827148409_n_1de21c1adb.jpg" alt="448162067_762069956114251_3109709691827148409_n.jpg">

Сыр өңірінде сапалы ауыз сумен қамту көрсеткіші жоғары

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Тіл беделі – ел абыройы. &nbsp;Қармақшы аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінін ұйымдастыруымен «Қазақ тілі» қоғамы аудандық филиалы және Қармақшы аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп бөлімімен бірлескен дөңгелек үстел отырысы болып өтті.&nbsp;Жеке кәсіпкерлер арасында ұлттық рухты көтеру, ұлттық құндылықтарымызды (тіл, дін, тарих, мәдениет) насихаттау мақсатында өткен дөңгелек үстел отырысына аудандық мәдениет және тілдерді даму бөлімінің әдіскері Б.Қайырбаев, Қармақшы аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп бөлімінің әдіскері Ә.Скендіров аудандық «Қазақ тілі» қоғамы аудандық филиалының төрағасы Гүлжауһар Раева, қоғамның алқа мүшесі Шегебай Құндақбаев, аудандық кәсіпкерлер палатасының консультанты Жанар Болысбекқызы және жеке кәсіпкерлер М.Серікбаева, К.Әлекеева, Г.Буранбаевалар қатысты. Дөңгелек үстел барысында қазақ тілінің мәртебесін көтеру бойынша кәсіпкерлер арасында ұлттық рухты көтеруге байланысты ұлттық құндылықтарымыз төңірегінде пікір алмасты. Қазақстан Республикасындағы Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 11 шілдедегі №151 Заңының 21-бабы Деректемелер мен көрнекі ақпарат тілі туралы түсіндірме жүргізілді. Кәсіпкерлерге «Кәсіпкер! Қазақ тілі- мемлекеттік тіл, маңдайшаға тек соны іл!» атты плакаттар мен тіл туралы парақшалар таратылды.

Қармақшыда кәсіпкерлерге тіл мәртебесін көтеру жайында түсіндірме жұмысы жүргізілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Ақ халатты абзал жан дегенде өз мамандығына барынша берілген, адамның тәні мен жанын қоса емдейтін білікті дәрігер көз алдыңа келеді. Оның үстіне ол аяулы дәрігер ана деген асыл жандарға қуаныш сыйлап, іңгәлап дүние есігін ашатын нәрестелерді алғаш ыстық алақанымен аялап, ана құшағына ұсынып, ақ жаулықтылардың өміріне жаңалық әкелетін жан болса, ол мамандық иесіне қандай құрмет көрсетсең да жарасымды. Ал біздің бүгінгі кейіпкеріміз Алтынкүл Төлепбергенқызы бүкіл өмірінің шұғылалы сәттерін денсаулық саласының гүлденуіне, ана мен бала саулығына, ұрпақ пен ұлттың көбею жолында тынымсыз еңбек еткен. Білікті дәрігер Қармақшы ауданына қарасты Дауылкөл ауылдық кеңесінде 1951 жылы 5 қазанда дүниеге келген.Әкесі Төлепберген Өмірбаев, анасы Бәтіш Қабылбайқызы Қызылқұм алқабында мал басын көбейтуге атсалысып, мал шаруашылығы саласында ұзақ жылдар бойы абыроймен еңбек еткен. Ата-анасы жемісті еңбектері үшін бірнеше мәрте аудандық кеңес атқару комитетінің мақтау қағаздарымен марапатталған.Осындай өнегелі отбасында дүниеге келген жанның өмір жолына зер салсақ, 1959 жылы Ақжар ауылындағы №28 қазақ орта мектебінің 1-ші сыныбына барып, 1969 жылы Тәйімбет Көмекбаев ауылындағы №185 орта мектепті бітірді. 1 жыл Қуаңдариядағы №186 орта мектепте аға тәлімгер болып жұмыс істейді.Тұлымшағы желбіреген жас қыз онжылдықты бітірісімен бала арманын қанат қылып, өзінің жүрек қалауымен дәрігерлікті таңдаған. Осылайша ол 1970 жылы Ақтөбе қаласындағы медицина институтына түсіп, армандаған мамандығының тереңіне бойлайды. Институт қабырғасында жүріп өзінің жан-жақты белсенділігін көрсетіп, 1976 жылы жоғары оқу орнын ойдағыдай бітіріп, акушер-гинеколог мамандығын алып шығады. Еңбек жолын аудандық емханада дәрігер болып бастап, әйелдер кеңесі, перзентхана, гинекология бөлімдерінің меңгерушісі қызметтерін абыроймен атқарады.<blockquote>–Менің өмір жолымда үнемі жақсылар мен жайсаңдардың жүргеніне шексіз ризамын. Шүкір, жақсы ұстаздар мені еңбек жолымда білмегенімді үйретіп демеді, дәрігерлік мамандықтың құпиясына қанықтырды. Олардың қатарында акушер-гинекологтар Г.Наурызбаева, Б.Қалымбетова, А.Елемесова, А.Төрешбаев, Р.Кәрібаева, Г.Төралиева, хирург Н.Оңайсыновтар бар. Осындай аға буынның үздіксіз тәлім-тәрбиесінің, үздік тәжірибесінің арқасында еңбек жолын аудандық емханада дәрігер болып бастап, әйелдер кеңесі, перзентхана, гинекология бөлімдерінің меңгерушісі қызметтерінде абыройлы еңбек еттім. Бүгінде құрметті еңбек демалысындағы зейнеткермін. Алайда зейнеттемін деп қол қусырып отырмай, өз тәжірибемді жас дәрігерлерге үйретумен келемін, – дейді ол.</blockquote>Иә, осынау өмір тармағында кейбір жандардың пешенесіне осындай жоғары бақ пен биік абырой бұйырады. Бірақ оның бәрі әсте ерен еңбек, жоғары жауапкершілік, өз мамандығына деген құрметпен келеді. Өзі еселі еңбек еткен жылдары ақ халатты мейірімді жан талай нәрестенің кіндік анасы болып, көптің ыстық ықыласы мен батасын алған. Сол аналардың лебізін тыңдау да бір ғанибет!Нұржамал Бектайқызы, Ақжар ауылының әкімі «Алтынкүл дәрігер менің үш баламның кіндік анасы. Ол кісіге алғысым шексіз. Бүгінде 1993 жылы дүниеге келген Нұржан қазір – инженер, 2000 жылғы егіздерім Нұрсұлтан – юрист, Ерсұлтан – экономист. Бұны неге жазып отырмын? Себебі, олардың бойында осы дәрігердей аңқылдаған ақжарқын, жүрегі даладай жанның жылы алақанының, ақжолтай таза пейілінің табы бар деп білемін» десе, дәрігердің шәкірті Әсем Мерекова «Әрбір адамның өзіне тән ғұмыр жолы, тіршілік баяны бар, бірақ еткен еңбек, көрген бейнет, татқан зейнет, алған асу, жеткен биік әркімнің өмірінде әрқилы. Өзінің өнегелі өмір соқпағында сыйластық пен достықтың ұлағатын ұлықтап, үлкенге құрмет, кішіге ізет бола білген жан ол – Алтынкүл Төлепбергенқызы. Менің денсаулық саласындағы ұстазым. Қармақшы ауданының көптеген балаларының кіндік анасы, акушер-гинекологтардың ардақты ұстазы, ақылшы, сыртта жүрсе де акушерлік салаға тілеуші, тілекші. Құлаған жанды жылы сөзімен демей білетін, аналық ақылын айта білетін сондай ақкөңіл, ақжарқын, маған акушер саласының әліппесін үйреткен, қызығушылығымды арттырған, тұлға болуға баулыған ерекше жан. Осынау жылдар ішінде өмірдің талай белесінен табысты өтіп, бүгінде өркен жайған алып бәйтеректей болып, үлкен әулеттің ақылшысы, тілекшісі, алтын діңгегі болып отыр» дейді ол.Иә, «көп тілегі – көл» деген бар ғой. Мұндай алғыс пен батаны қармақшылық аналардың атынан білікті дәрігер, адам жанының арашасысы Алтынкүл Төлепбергенқызы үнемі естіп келеді. Шынында жақсы сөз – жан шырағы, көңіл биігі.Халықтың риясыз көңілінен шыққан ақ батасы қабыл болып, Алтынкүл апамыз бүгінде құрметті еңбек демалысына абыроймен шығып, үлкен әулеттің отанасы, әзиз әжесі болып, жолдасы Ибракім Тасқараев екеуі 4 перзент тәрбиелеп, одан немере сүйіп, ұлағатты ошақтың түтінін түтетіп отыр. Отағасы Ибракім аға болса инженер-гидротехник, эколог, «ҚР Қоршаған ортаны қорғау саласының үздігі», «Қармақшы ауданының Құрметті азаматы».Ел ардақтысы, алтын қолды дәрігер Алтынкүл Төлепбергенқызының медицина саласында ұзақ жылдар еткен еселі еңбегі жоғары бағаланып, ол аудандық, облыстық, республикалық денсаулық сақтау саласының мақтау грамоталарымен, аудан әкімінің алғыс хаттарымен марапатталып, 2011 жылы «Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау саласының үздігі» белгісін өңіріне тақты. Былтыр облыстық перинаталды орталығының 80 жылдығының мерекелік медалін иеленді.Дәрігердің алақанының жылуын сезініп, өмірдің алтын қақпасын ашқан әрбір сәби мен ана өз ісінің шебері, мейірімді жанға өздерінің жүрек түкпіріндегі алғаусыз алғысын жеткізуде. Ал дәрігердің ізгілікке толы жүрегі елі деп еміреніп тұр. Бәлкім дәрігер бақыты деген осы болар.

Ақ халатты абзал жанның адал еңбегі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Әлемдегі ең ардақты да құрметті мамандықтың бірі – дәрігерлік. Адам ауруы асқынып, дерті дендеп, дауа іздегенде ақ халатты жандарға жүгінері анық. Ал бала ауырғанда шыбын жаныңды шүберекке түйіп, онымен бірге жүрегің сыздайтыны сөзсіз. Ондайда өз ісіне берілген білікті де білімді балалар дәрігері бізге көмекке келеді.Елімізде бала дәрігері деген қастерлі мамандыққа саналы өмірін арнап жүрген ақ халатты абзал жандар аз емес. Солардың бірі - бүлдіршіндерге медициналық көмек көрсетудің сапасын арттыруға барынша үлес қосып жүрген білікті маман Мырзахметова Зульфия Қайырбекқызы.&nbsp;2006 жылы гастроэнтерология бағытында кандидаттық диссертациясын сәтті қорғады. жан жақты маман десек болады. Ол — жоғары санатты педиатр, гастроэнтеролог, токсиколог, аллерголог, иммунолог.&nbsp;Өзінің 30 жылға жуық еңбек жолында талай сәбидің саулығын сақтауға үлес қосып, дертіне дауа тапқан маман, Қызылорда облыстық балалар ауруханасының педиатрия бөлімінің меңгерушісі Зульфия Қайырбекқызының есімі аналар қауымына жақсы таныс.1996 жылы Алматы мемлекеттік медицина институтын да үздіктер қатарында қызыл дипломмен бітірді.Қызылорда облыстық ауруханасының клинико-диагностикалық зертханасында дәрігер-лаборант болып бастады. Одан соң балалар соматикалық бөлімінде педиатр, 1999-2002 жылдар аралығында облыстық медицина орталығында қызмет атқарып, облыстық балалар ауруханасына ауысады. Онда үш жыл еңбек етіп, тәжірибе жинап, экология және балалар бөлімін басқаруға жауапты болып бекітілді. Жауапкершілігі мол педиатрия бөлімін де абыроймен атқарып келеді.Дәрігердің күн-түн демей бала саулығы жолында атқарған еңбегі елеусіз қалған емес. Соның ішінде 2018 жылы ҚР Денсаулық сақтау саласының үздігі атануы ол үшін үлкен стимул болғаны рас.Сырқаттанған әр балаға мейірім төге қарап, ыждағаттылықпен емдеп, қажет кезінде уақытпен санаспай қызмет орнынан табыла білетін Зульфия Қайырбекқызы қарапайым мінезімен, адалдығымен, еңбексүйгіштігімен көптің құрметіне бөленіп келеді.

Балалардың бабын білген дәрігер

Фото: Pixabay.com<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы құрбан шалу рәсімін қашықтан өткізуге арналған <a href="https://www.qurban2024.kz/#/kk">qurban2024.kz </a>сайтын іске қосты. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.&nbsp;Сайт қызметін төралқа мәжілісінде ҚМДБ Цифрлық даму бөлімінің меңгерушісі Тимур Серікханұлы таныстырды. Діни басқарманың мәліметінше, халыққа, әсіресе үлкен қалаларда тұратын жамағатқа оңтайлы болу үшін осындай шешімге келген. Биыл да құрбан шалу офлайн және онлайн форматта жүзеге асады.<blockquote>“Онлайн түрде құрбан шалам деушілер сайт арқылы құрбандық малын таңдап, Kaspi QR арқылы қажет қаражатты аудара алады. Қой мен ешкіні жеке адам, ал ірі қара мен түйе малын 1 немесе 7 адам бірігіп шалса болады. Тапсырысыңыз сәтті өтсе, ұялы телефоныңызға SMS хабарлама келеді. Құрбандық шалынған соң оның фото және бейне есебі тапсырыс беруші көрсеткен нөмірге жіберіледі”, – делінген хабарламада.</blockquote>Сайтта белгіленген баға бойынша Астанада бір қойдың құны – 75 мың теңге, ал алматылықтар 72 мың теңгеге бір қой сатып алып, онлайн құрбандық шала алады.Діни басқарма іске қосқан сайтта құрбан шалуға тапсырыс беруге болады. Ет мұқтаж жандарға таратылатындықтан, адамдар құрбан етіне тапсырыс беріп, өтініш қалдыра алады.&nbsp;

Онлайн құрбан шалуға арналған qurban2024.kz сайты іске қосылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Адам баласы болмысынан бір нәрсеге бейім, икемді келеді.&nbsp;Табиғат жаратылысының кереметтігі де осында болса керек. Жүрек қалауыңмен сүйікті ісіңмен шұғылданып, оны кәдеге жаратып, қоғамға пайдаңды тигізсең одан асқан бақыт та болмас.Менің кейіпкерім Марал Ноғайбекова күнделікті жұмысында қиындықпен бетпе бет кездесіп, оны бір кісідей еңсеріп келе жатқан жан. Қиындық деп отырғанымыз күш пен білекті қажет ететін қара жұмыс емес, өмірге сәби әкелудегі жауапкершілік. Марал Тоқтарқызы – өз мамандығы арқылы ананың перзент сүюіне бірден бір себепкер болып жүрген ақ халатты абзал жан. Адам өмірі арпалысқан сәттің талай мәрте куәсі болған кездің әрбір секундың бес саусағындай біліп, көзінің алдынан өткізетін дәрігер Марал Ноғайбекова – аудандық аурухананың «Гинекология» бөлімшесінің меңгерушісі.Ақ халатты абзал жан Марал Тоқтарқызы армандаған мамандығын меңгеру үшін алдымен медициналық колледжде оқиды. Өзі туып-өскен Талдықорған қаласындағы колледжді бітіргеннен соң, жоғарғы білім алу үшін Қожа Ахмет Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің емдеу ісі факультетіне оқуға түсіп, оны 2007 жылы бітіреді. Осы оқу орнында интернатурадан ойдағыдай өтіп, жалпы тәжірибелі дәрігер мамандығын алады.Болашағын медицинамен байланыстырған жас маман көп балалы отбасында туып-өсті. Оның тоғыз бірдей бауыры бар. Қажымұхан есімді інісімен егіз. Марал көп балалы отбасынан шыққан жалғыз дәрігер. Басқа бауырлары мұғалім, қаржыгер, заңгер, әскери қызметкер мамандығын меңгерген еліміздің азаматтары.2005 жылы Сыр еліне келін болып түскенде Марал әлі студент болатын. Оқуын ойдағыдай аяқтауына оның жаңа отбасы – жұбайы мен ата-енесі көп қамқорлық көрсетті. Әрине, бұл жас отбасы үшін көмектің ең үлкені болғаны рас.Мамандығы арқылы әріптестері арасында сүйіспеншілікке бөленген дәрігер әріптесі Нейла Әбішеваны, облыстық жетекші, жоғарғы санатты акушер-гинеколог Күләш Махантаева мен Алексей Хегайды мақтан етеді. Өз ісіне шын берілген жандардың әрдайым қолдау көрсетіп, тәжірибесімен бөлісуге, кеңес беруге даяр тұратын қасиетін жоғары бағалайды.Бибісара ЖАНӘЛІ

Марал Ноғайбекова:  Ана мен бала денсаулығы – қоғамның баға жетпес байлығы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Әрбір ұлт ұрпағымен мақтанады, олар арқылы мәңгі жасайды. Үлгілі отбасының тірегі әке, жылу таратар нұры ана екені сөзсіз. Ел арасында ұлын – ұяға, қызын – қияға қондырып, немере сүйіп, шаңырағынан шаттық лебі ескен өнегелі отбасылардың көптігі қуантады. Сондай мерейлі жанұяның бірі – Сыдықовтар әулеті.Олар Қармақшы ауданына қарасты Қуаңдария ауылының тұрғындары. Ұлы Отан соғысының ардагері Сыдық атайдың кенжесі Қалдан ағамыз 1953 жылы өмірге келген. Батыр әкеден үлгі алып, өміріне адалдықты өнеге еткен ол көлік жүргізіп, қой баққан. Қарапайым жұмысшыдан бастап түрлі қызметтік сатыдан өтіп, бас инженерлік қызметке дейін көтерілген. 1978 жылы іргесі қаланған шаңырақ қазір үлкен әулетке айналуда.Бүгінде отағасы Қалдан Сыдықов пен отанасы Гүлсім Әлиасқарова 3 ұл, 2 қыз тәрбиелеп, 15 немере сүйіп отыр. 40 жылдан астам олар бір шаңырақтың астында тату-тәтті ғұмыр кешуде. Үлгілі шаңырақтың бүгінгі келбеті өзгелерге өнеге. Еңбексүйгіштігінің арқасында ерлі-зайыптылар мақтаулы маман, өнегелі ата-ана атанған.Адам баласы өмірді отбасы арқылы тани бастайды, яғни ең маңызды танымды отбасынан алады. Ата-анасы, бауырлары баланың өмірінде үлкен рөл атқарады. «Ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі» деп бекер айтылмаса керек.&nbsp;Еңбекпен өмірі өрілген шаңырақта өскен ұл-қыздың барлығы дерлік бір-бір мамандықтың иесі. Сан-салада табысты қызмет етуде.<blockquote>– Отбасы – адамды үлкен өмірге дайындайтын мектеп. Ал сапалы білімді, саналы тәрбиені бала өзара түсіністікте, бақытты ортада өмір сүретін, сол бақытты жасай алатын отбасынан алады. Біз де ел қатарлы ұл-қыз өсіріп, солардың тілеуін тілеп отырған жандармыз. Балаларыма қай істе болмасын әділдік танытып, адал еңбекпен нан табу қажеттігін айтып отырамын. Себебі маңдай термен келген заттың құны жоғары, адал адамның мерейі үстем болады, – дейді Қалдан ағай.</blockquote>Отбасындағы ерекше сыйластық, жас буынға ой саларлық тағылымдары, ғибраты мол әңгімелері өзге отбасыға үлгі боларлықтай. Ұрпақтар сабақтастығын жалғаған, мерейі тасыған Сыдықовтар отбасына қандай мақтау айтса да жарасады. Себебі олар бүгінде зейнет жасына жеткенімен, ерлі-зайыптылардың жеке-жеке кәсібі бар. Отағасы Қалдан «Әділет» атты шаруа қожалықтың иесі болса, отанасы Гүлсім тапсырыс бойынша ауыл тұрғындарына киім-кешек, ыдыс-аяқ жеткізіп береді.<blockquote>– 2018 жылы зейнетке шықтым. Содан бері қарап отырмайын деп, шаруа қожалық аштым. Балаларым кейін жалғастырып, алып кетсе бұл бір берекелі кәсіп қой. Мемлекет те бұл бағытты қолдап, түрлі жеңілдіктер жасап жатыр. Менікі жол көрсетіп, бастап беру ғой, – дейді ардақты әке.</blockquote>Үлгілі отағасының өнеге болар ісі мұнымен шектелмек емес. Ол ауыл ішінде береке-бірлікке бастайтын медиатор, сондай-ақ мектептегі қамқоршылық кеңестің төрағасы. Ал ауласында 30-дан астам жеміс ағашы өсіп тұр. Ұрпағының болашағы үшін төрт түлікті түгел өсіріп, табиғи өнім тұтынады. Мұның бәріне үлгеру үшін тынымсыз еңбектің қажет екені белгілі. Бірлігі жарасқан ерлі-зайыптылар кәсіпті де жүргізіп, үй айналасын да көркейтіп, саналы бала тәрбиелеп, ынтымақты өмірі, мәнді тірлігімен айналасына үлгі болып отыр. Мұның сырын сұрағанымызда:<blockquote>– Мен отбасында ер адамның рөлі мен мәртебесі биік болуы керек деп ойлаймын. Балаларға тәрбие беруде әкенің орны ерекше. Бала әкесін асыраушысы ғана емес қамқоршысы, жанашыры ретінде бағалауы керек. Әке – асқар тау, оның берген тәрбиесі мен ақылын ешкім бере алмайды. Ата-ананың шексіз махаббатын сезінген бала ешқашан біреудің ала жібін аттамайды. Бұл – біздің өмірлік ұстанымымыз, – дейді отанасы.</blockquote>Абзал ана сондай-ақ жас аналарға көпбалалы болудан қорықпау керектігін, үлкені өсіп кішкентайына қарап, қолғанат болатынын айтады. Қолындағы келіні Жазира да ене жолын жалғаған көпбалалы ана, әрі ұлағатты ұстаз. Жарасымды жанұяның тағы бір сыры – олардың білімге құштарлығында. Оған бүгінде білім жолын қуған немерелері дәлел. Үлкен немересі Далида Алматыдағы Құрманғазы атындағы консерваторияның ІІ курсында оқыса, онан кейінгі Ақниет пен Әділет мектепті «Алтын белгіге» бітіріп, мемлекеттік грантпен жоғары білім алуда. «Немерелеріміз оқуда озат, сайыста жүлделі. Біз олармен мақтанамыз» дейді ата-әжесі жарқын жүзбен.Иә, отбасының мерейлі әрі өнегелі болуы жанұядағы татулық, бірлікпен өлшенеді. Жарастық орнаған шаңырақтың ғұмыры ұзақ. Адам баласының ажары да, бақыты да – отбасы. Ендеше көпке үлгі боларлық Сыдықовтардай отбасылар көбейсе, қазақы болмысымызды сақтайтын, дәстүрімізді дәріптейтін, салиқалы да салмақты ұрпақтың өсері анық.

Мерейлі отбасы: Жарастық орнаған жанұя

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Кеше &nbsp;Қызылордада Көпбейінді облыстық ауруханада күрделі екі ота жасалды. Жиырма төрт жастағы азаматшаға 45 жастағы әпкесі донор болды.&nbsp;Реципиенттің диагнозы: терминалды бүйрек жетіспеушілігі. Ол ең алғаш 2018 жылы трансплантация жасатқан. Ол кезде ағасы донор болған. Алайда науқас пандемия кезінде COVID-19 дертіне шалдығып, бүйрек ауруын асқындырып алып, бүгін екінші мәрте жасатты.&nbsp;Отаны Көпбейінді облыстық аурухананың директоры, PhD доктор, трансплатолог Жасұлан Баймаханов, директордың хирургия жөніндегі орынбасары Ербол Серікұлы және А.Н.Сызғанов атындағы Ұлттық ғылыми хирургия орталығының Бүйрек трансплантациясы, урология және нефрология бөлімшесінің білікті мамандары жасады. Білікті мамандар өз тәжірибесімен еліміздің барлық дәрігерлеріне онлайн шеберлік сағаты арқылы бөлісті. Операция сәтті өтті.&nbsp;Қызылорда облысында білікті мамандар артып, күрделі оталар жасалуда. Айта кету керек, бұл аймақта жасалған бесінші бүйрек трансплатациясы.Қазір Қазақстанда донорлық органдарға бес мыңнан астам адам мұқтаж. Қызылорда облысында созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі диагнозымен 600-ден астам адам есепте тұр. Оның ішінде гемодиализде - 370 науқас. Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі бар адамдар күн сайын гемодиализ процедурасынан өтуге мәжбүр. Қызылорда бойынша күту тізімінде 191 пациент бар. Сонымен қатар, жыл сайын бұл ауру аймақтың шамамен 100 тұрғынында анықталады.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/f1520a4c_083c_4e4a_b1db_515e599f7185_3e0d2b23aa.jpg" alt="f1520a4c-083c-4e4a-b1db-515e599f7185.jpg">

Қызылордада бүйрек трансплантациясы жасалды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ауылды дамыту мәселелері Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың ерекше бақылауында. Осы орайда «Ауыл аманаты» жобасы қоғамда кеңінен қолдау тапты. Жоба – ауыл дамуының жаңа драйвері. Оның аясында 2029 жылға қарай барлығы 1 миллион ауыл тұрғынын қамтып, 350 мың жаңа жұмыс орнын ашу жоспарланып отыр. Бағдарламаны жүзеге асыруға 2024 жылы 100 млрд теңге бөлу жоспарлануда.Жоба облыста іске қосылғалы бір жылдай уақыт өтті. Осы уақыт ішінде айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізілді. Облыстық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары басқармасы мәліметінше, былтыр облыс бойынша жобаға 3 млрд теңге бөлінген.Нәтижесінде аймақта кәсіпкерлік саласы түрлі жобалар арқылы дами түсуде. Бүгінде мемлекет қолдауымен кәсіп көкжиегін кеңейткендердің үлкен шоғыры бар. Солардың бірі – Жалағаш ауданындағы қалдықсыз өнім шығаратын «Нұр» қап зауыты.Өндіріс ошағынан бір демде күріш, жем, қоқыс салуға арналған 10 мың дана қап шығарылады. Бүгінде зауыттың жұмысын жүйелеуге 4 адам жұмылдырылған. Кәсіп иесі Асылхан Нұрасыловтың айтуынша, шикізат көршілес Өзбекстан елінен келеді. Ал зауыттың маторы болған алып техника Қытайдан арнайы әкелінген.Кәсіпкер бұл кәсіпті бастауды көптен бері ойға түйіп жүрген. Ойға алған жұмысынан өнім алып отырған кәсіпкер алдағы уақытта өнімін тек облыс көлемімен ғана шектелмей, шетелге экспорттауды мақсат етіп отыр. Бұл игілікті істің барлығы «Ауыл аманаты» жобасы аясында алған несиенің арқасында жүргізіліп отыр.Айта кетсек, «Ауыл аманаты» жобасы аясында берілетін шағын несиенің жоғары сомасы 2,5 мың айлық есептік көрсеткішке тең. Биыл айлық есептік көрсеткіш өзгеруіне байланысты, қаржы көлемі де ұлғайды. Мысалы, былтыр 8,6 млн теңге берілетін болса, биыл 9,2 млн теңге қарастырылған.Сондай-ақ бизнес бағытындағы мұндай қолдаулар көп. Мысалы, қайтарымсыз грант беру – кәсіп бастаушылар мен шаруа шеңберін ұлғайтатындарға үлкен мүмкіндік. Осындай мүмкіндікті пайдаланып, көшет сатып, кірісін еселеген жандардың бірі – Айдана Пұсырманова. Ол былтыр қолда бар қаражатқа жылыжайға қажетті материалдар сатып алған. Басқа да қажетті құрал-саймандар алу үшін мемлекеттік бағдарлама көмегіне жүгінеді. Осылайша 1 млн 380 мың теңге қайтарымсыз қаржылай қолдауға ие болған.Жылыжай – табыс көзі. Көкөністің күтімі күпті, бабы мықты болып өсуіне жылыжайдың атқарар рөлі орасан. Дастарқанымызға дайын күйі келетін көкөністердің қандай күтіммен өсетініне көп көңіл аудара бермейміз. Дейтұрғанмен еселі еңбектің арқасында жемісті жұмыс болатынын ескеру керек.Бүгінде Жалағаш ауданы Мөрәлі Шәменов ауылындағы Пұсырмановтар әулеті жылыжай жұмысын жолға қойған. Өз қаражаты есебінен жылыжай салып, сол жерден несібесін алуда. Жылыжайда қызанақ пен қиярдың 2 түрі бар. Бүгінде бағбан өнімдерін дүкен сөрелеріне шығарып, тұрғындар үшін қолайлы бағада сатуда. Кішкентай ауылда көптің алғысын арқалап жүрген бағбан алдағы уақытта жылыжайдағы өнімдердің қатарын құлпынай жемісімен толықтырмақ.Сонымен қатар Жалағаштағы тағы бір жарқын жобаның бірі – балаларға арналған «Ботақан» ойын-сауық орталығы. Орталық ауданның кәсіпкерлік саласына жаңа леп әкелді десек те болады. Бастамаға аудан тұрғындары да дән риза.Кәсіп иесі Еркебұлан Каипов бұл ғимараттың құрылысын 2022 жылы бастаған. Кәсіпкер 2023 жылы «Қызылорда» Өңірлік инвестициялық орталығы» МҚҰ» ЖШС-нің «Микробизнес Қызылорда» бағдарламасы аясында құрылыс үшін 6 %-бен 50 млн теңге жеңілдетілген несие алып, қалған 150 млн теңгесіне жеке қаражаты есебінен құрылыс жұмыстарын жүргізген.Екі жыл ішінде бой көтерген орталық заманауи үлгіде жасақталған. Техникалық қызметкерлер, аниматорлар, даяшылар және тағы басқа қызметтерге 15 адам жұмыспен қамтылған. Жоғары сапалы жабдықтармен жасақталған ойын-сауық орталығы балалардың бос уақытын тиімді өткізуіне мүмкіндік береді. Ата-ана үшін баланың қуанышты жүзін көру – үлкен бақыт. Бұл орталықта ойын алаңдарының түр-түрі қарастырылған және отбасымен тамақтануға да жағдай жасалған.Кәсіп ашып, жұмыс істеймін деген кәсіпкерге мемлекет қашанда көмек қолын созуға дайын. Ауданда «Ауыл аманаты» жобасы аясында өз кәсібін қолға алғандардың бірі – Жазылбек Пірімжанов. Ол өткен жылы өзіне қызмет көрсету көлік жуу орталығына қажетті құрал-жабдықтар алып қаржыландырылған. Бүгінде кәсіпкер бір адамды жұмыспен қамтып отыр.Өз-өзіне қызмет көрсететін орталықтың ашылуы қазіргі заманғы бизнестің ең перспективалы бағыттарының біріне айналды. Еуропада мұндай тәжірибе 2000 жылдардың басынан бері жұмыс істеп келеді. Алайда, біздің елде өзіне-өзі қызмет көрсететін көлік жуу орындары кейінгі уақытта ғана танымал бола бастады.<blockquote>– Кейінгі уақытта ауданда көлік санымен қатар автокөлік жуу орындарының да артқанын байқадым. Осылайша «көлік жуу орнын неге ашпасқа?» деген ой келді. Бизнестің бұл түрі тиімдірек, – дейді Жазылбек Пірімжанов.</blockquote>Орталықта автокөлік иелері өз көліктерін өздері жуа алады, мұнда қажетті жағдайдың барлығы жасалған. &nbsp;Жоба құны 7,6 млн теңге.Иә, расында да бір адам шағын немесе орта кәсіпті қолға алса, бірнеше адамға жұмыс табылады. Мұның өзі үлкен демеу болары сөзсіз. Кәсіпкер, іскер жандарды табу арқылы жұмыссыздықпен, әлеуметтік ахуалмен күресуге әбден болады. Сол үшін де қазіргі кезде ауылдағы тұрғындар, оның ішінде жастар берілген мүмкіндікті пайдаланып, шағын болса да кәсібін бастауды қолға алған.&nbsp;Бұл сөзімізге Жалағаштағы жарқын жобалар дәлел бола алады.&nbsp;Биболат Сәтжан

Жарқын жобалар – жаңа істердің бастауы

Құрбан айт – ең ұлық мереке

Фото: &nbsp;syrboyi.kz<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Елімізде енді 21 жасқа толмағандарға энергетикалық сусындар сатуға тыйым салынады. Бұл норма өткен сәрсенбідегі Мәжілістің жалпы отырысында қамтылды. Мәжілісте «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ойын бизнесі, лотереялар және лотерея қызметі мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңы екінші оқылымда қаралып, қабылданды.Депутат Елнұр Бейсенбаев лудоманиямен күрес жоспары туралы баяндамасында энергетикалық сусындар туралы мәселені көтерді. Айтуынша, балалар арасында энергетикалық сусындарды тұтыну кең таралып кеткен және ол алкогольден де қауіпті.<blockquote>– Құмар ойындарға тәуелді азаматтар түні бойы ұйықтамай құмар ойын ойнау үшін энергетикалық сусындардың негізгі тұтынушылары болып отыр. Сонымен қатар, қаржы мониторингі агенттігінің мәліметтері бойынша, бүгінде 200 мыңнан астам кәмелетке толмағандар үнемі құмар ойындар ойнаған, – деді Е.Бейсенбаев.</blockquote>Депутат бұл қатардағы жасөспірімдер энергетикалық сусынның кесірінен мас күйінде бәс тігуі мүмкін екенін айтты.<blockquote>– Қазір тіпті 10 жасар бала да энергетикті оңай сатып ала алады. Осыған байланысты, Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау үшін 21 жасқа дейінгі адамдарға энергетикалық сусындарды сатуға тыйым салынды, – деді депутат.</blockquote>Күніне 50 мың банка ішіледіОсыған дейін Денсаулық сақтау министрлігі 21 жасқа толмаған қазақстандықтарға энергетикалық сусындарды сатуға тыйым салуды қолдаған болатын. Министрлік әзірлеген балалар мен жасөспірімдерге энергетикалық сусындарды сатуды шектеуді көздейтін арнайы құжат «Ашық НПА» порталына биыл наурыздың басында жарияланды.<blockquote>«Қазақстанда балалар, жасөспірімдер мен жастар арасында олардың денсаулығы мен дамуына кері әсер ететін энергетикалық сусындарды жоғары тұтыну байқалады. Қазіргі уақытта жасөспірімдерге арналған автоматтарда ЭС сатуға толық тыйым салынған жоқ. Дегенмен, елде жасөспірімдердің денсаулығына ЭС әсерін бағалауға және оларды сатуға шектеулерді енгізуге бағытталған іс-шаралар мен зерттеулер жүргізілуде. Қазіргі уақытта 21 жасқа толмаған тұлғаларға ЭС сатуға тыйым салуды енгізу бойынша реттеушілік әсерлерді талдау әзірленді және келісілді», – делінген құжатта.</blockquote>Министрлік зерттеуіне сәйкес мұндай сусындарды тұтыну жасөспірімдерде әдетке немесе тәуелділікке айналады. Бұл дұрыс емес тамақтану әдеттеріне әкеледі. Сондай-ақ физикалық белсенділіктің төмендеуіне және темекі шегу немесе алкогольді ішу сияқты жаман әдеттерге әкелуі мүмкін екен.Энергетикалық сусындар құрамында кофеин мен қанттың жоғары концентрациясы, сондай-ақ жасөспірімдердің денсаулығына теріс әсер етуі ықтимал басқа белсенді ингредиенттер бар. Сонымен бірге энергетикалық сусындарды көп мөлшерде тұтыну жүрек-қан тамырлары проблемаларына, ұйқышылдыққа, тітіркенуге және басқа да жағымсыз әсер етеді.Министрлік мәліметінше энергетикалық сусындар нарығының көлемі жыл сайын артып келеді. «Euromonitor International» деректері бойынша 2022 жылы Қазақстан Республикасының нарығында бөлшек сауда арналары арқылы энергетикалық сусындарды сату көлемі бағаның айтарлықтай өсуіне қарамастан, 2021 жылмен салыстырғанда 25%-ға артқан. Ал 2017 жылмен салыстырғанда энергетикалық сусындарды сату көлемінің өсуі 198%-ды құраған. 2017 жылғы 61,7 мың тоннадан 2022 жылы 184 мың тоннаға дейін ұлғайған.Ең қорқынышты статистика тек бір Алматы қаласының халқы жыл сайын 9 млн литр энегретик тұтынады екен.«Алматы бойынша жыл сайын шамамен 9 млн литр түрлі энергетиктер сатылады. Күніне 50 мың банка ішіледі. Жыл сайын мұндай сусындардың сатылымы сұрыптары мен ассортиментіне байланысты 30-40% өседі. Олар үнемі жаңа аудиторияны тартады. Ағза осылайша біртіндеп энергияны «арзан» жолмен толықтыруға үйреніп, сусынды тұтынуды күнделікті қажеттілікке (тәуелділікке) айналдырады» деп түсіндірілген құжатта.Шетел тәжірибесі&nbsp;қандай?Қалай дегенмен, жаңа норма жастар денсаулығын, ұлт саулығын сақтау бағытындағы маңызды қадам екені сөзсіз. Энергетикалық сусындарды 21 жасқа дейін пайдалануға шектеу қойылуы оларды алкогольдік сусындарға теңестіретін норма деуге болады.Энергетикалық сусындарды шамадан тыс тұтыну балалардағы артық салмақ пен семіздікке әкеп соғады. Бұл – жұқпалы емес аурулардың дамуының негізгі қауіп факторы және Қазақстанда өсіп келе жатқан қоғамдық денсаулық сақтау проблемасы. Осыған байланысты балалар мен жасөспірімдердің денсаулығына, өміріне қауіп төніп тұрғаны анық. Сондықтан мемлекет пен қоғамның өскелең ұрпақ үшін қауіп-қатерлердің алдын алу бойынша шұғыл шаралар талап етілетіні заңдылық.Мамандар денсаулыққа қауіпсіз энергетикалық сусын жоқ деп сенімді түрде айтып отыр. Осындай теріс әсерлерін ескере келе кейбір елдер мен ұйымдар энергетикалық сусындар сатуға тыйым салған. Мысалы, Францияда 2020 жылдан бері мектеп асханалары мен білім мекемелерінде орналасқан автоматтарда энергетик сатуға тыйым салынады. Тыйым балалардың денсаулығын сақтау және дұрыс тамақтануды қолдау мақсатында енгізілген.Ұлыбританияда жалпы тыйым салынбағанымен, үкіметі мұндай сусындарды мектеп асханаларында және мектептерде орналасқан автоматтарда сатқызбауды ұсынады. Кейбір мектептер осы нұсқауларды өз еркімен орындап жүр.Норвегияда 2019 жылдан бастап 18 жасқа толмаған адамдарға арналған дүкендер мен автоматтандырылған машиналарда мұндай сусындар сатуға тыйым салынған. Литвада да 18 жасқа толмағандарға энергетикалық сусындар сатылмайды. Оған семіздік пен қантты шамадан тыс тұтыну жағдайлары себеп болған. Ал Шотландияда 2018 жылдан бері 16 жасқа толмаған балалар энергетикалық сусын сатып ала алмайды. Чилиде 2014 жылы мектептер мен балалар мекемелерінде энергетик сатуға тыйым салынған. Мұндай орындарда оның жарнамасын жүргізуге шектеу енгізілген.Елдегі жағдайды реттеу үшін Денсаулық министрлігі энергетикалық сусындарды сатушының қатысуынсыз сауда автоматтар, өзге де электрондық немесе механикалық құрылғылар арқылы сатуға тыйым салуды енгізуді көздеп отыр.Қанты&nbsp;көп сусындар да&nbsp;қымбаттайдыСондай-ақ Қазақстан Үкіметі құрамында қанты көп алкогольсіз сусындарға акциз салығын салу мәселесін де жыл соңына дейін шешпек. Бұл туралы Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров мәлімдеген болатын. Үкімет бұл салықты енгізу туралы мәселені 2021 жылы көтерген.Денсаулық министрлігі де құрамында қанты көп сусындарға акциз салу ұсынысынан бас тартпайтынын мәлімдеген еді. Мемлекеттік бас санитар дәрігер Айжан Есмағамбетованың айтуынша, бұл талапты Денсаулық министрлігі ойлап тапқан жоқ. Бұл – Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының ұсынысы. Соның негізінде көптеген елдерде құрамында қант көп сусындарға акциз енгізіліп жатыр. Бас санитар дәрігер Қазақстанда артық салмақ пен қант диабетіне шалдыққандардың қатары көбейгенін де атап өтті.Айта кетсек, 2021 жылдың қазан айында «Дені сау ұлт» ұлттық жобасы мақұлданған. Жоба 2023 жылдан құрамында қанты көп сусындарға 20% мөлшерінде акциз енгізуді, 2024 жылы 35%, 2025 жылы 45%-ға дейін арттыруды қамтыған. Бұл бастаманы Денсаулық сақтау министрлігі көтерген болатын. Министрлік қант қосылған сусындарды көп ішу жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті, семіздік пен басқа да ауыр дертке шалдықтыратын алға тартты.Ал тәтті сусын өндірушілер ұлт денсаулығы үшін күрестегі бұл тәсілмен келіспеген. Қазақстанның алкогольсіз сусын өндірушілер қауымдастығы «акциз енгізу – орта және шағын кәсіпорындардың жабылуы, жұмыс орындары мен салықтың қысқаруына әкеледі» деп мәлімдеді.Алайда «Дені сау ұлт» ұлттық жобасы былтыр басқа да 9 жобамен бірге тоқтатылған. Депутат Жанна Асанова бұрынғы Премьер-министр Әлихан Смайыловтан себебін сұраған болатын. Премьер-министр бұдан былай тек нақты әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешуге бағытталған жобалар бекітіледі деп жауап берген.Шын мәнінде, ұлт денсаулығы қымбат па әлде салық саясаты ма? Осыны таразылап көріңізші…&nbsp;Биболат Сәтжан

Архив