<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Актер Арай Көшімбаевтың тұлғалық болмысы Н.Бекежанов атындағы қазақ музыкалық драма театрында сахналанған «Сыған серенадасы», «Адам болып өтейін», «Жүз жылдық махаббат», «Ауылдан келген ару» қойылымынан таныс. Режиссер О.Нұрмахановтың «Бір келіншек» қысқаметражды кинофильмінде, «Марал ишан» туралы деректі фильмде экрандық бейнелерді сомдаған талант Қазақстан Театр Қайраткерлері Одағының қазақ театр өнеріне қосқан үлесі үшін “Құрмет” грамотасымен марапатталған. Өнер адамымен театр тақырыбында әңгіме өрбіттік.‒ Әдетте &nbsp;өнер адамына тән тереңдікті отбасы тәрбиесімен, дала философиясымен байланыстырады. Өнерге әсем өрнек салуда адамды тағы не тәрбиелейді?‒ Шынайылық пен жан дүниенің тазалығы өнер адамын биіктете түседі. Сондай-ақ адам болмысының қалыптасуында білімнің алар орны бөлек. Әдетте әдеби мағынада естілетін ұшқыр қиял, асқақ арман жай сөз болып көрінсе де, осы дүниелер өнер адамын алға жетелейді. Сондықтан халыққа адал еңбек ету үшін алдымен жақсылыққа, өзің сомдаған кейіпкеріңнің тұлғалық болмысына балаша сенуің керек.‒ «Актер деген мамандық ‒ күндіз-түні ұйықтамайтын оқу-тоқуды таңдап алу» деген Оралхан Бөкейдің сөзі бар. Қызығынан қиындығы басым мамандықты сіз қалай таңдадыңыз?‒ Өнерге адам екі жолмен келеді: бірі кездейсоқ, бірі өзі қалауымен өнерді жақсы көрушілер. Сахнаға шынайы сезіммен келген актер бәріне көнеді деп ойлаймын. Мен де бала күнімнен өнерден алыс емес едім. Сондықтан қиын болса да театр сахнасын өзім таңдап келдім деп толық айта аламын. Кейде кейіпкердің болмысына ене алмай, қиналғаннан жаның ауырып, &nbsp;қолыңды бір сілтеп кетіп қалғың келетін сәттер де болады. Бірақ соңына дейін төзіп, бар еңбегіңді жұмсаған образың көрермен көңілінен шығып, қошеметке бөленгенде бәрін ұмытып бір марқайып қаласың. Кәсібіңе деген сүйіспеншілік, өнерге деген адалдық деген осы болар?! Осылайша театрда &nbsp;жаңа күн, жаңа образ, тың қойылым бірінен соң бірі үздіксіз &nbsp;жалғаса береді. Осы орайда Өнер Академиясында тәлім берген Жайлау Ақшабайұлының, театрдағы ұстазым режиссер Хұсейн Әмір-Темір ағаның еңбегі зор.‒ Театр сахнасында жүрген 13 жылда біршама тарихи рөлді сомдаған екенсіз. Айтыңызшы, тарихи тұлғаларды сомдауда қандай да бір тылсым дүние бола ма?‒ Тарихи тұлғаларды сомдауда есте қаларлықтай тылсым дүние болған емес. Бірақ ойдан шығарған кейіпкерлерден гөрі тарихи тұлғаларды сомдау өте қиын. Өйткені, тау тұлғалардың бейнесін сомдау екі есе жауапкершілікті талап етеді.‒ Белгілі бір тұлғаны бейнелеу актер психологиясына әсер ететіні рас. Қойылымнан соң кейіпкердің аурасынан шығу ұзақ уақыт алатын болар…‒ Әрине, ондай сәттер жиі болады. Кейде жүрегің дүрсілдеп «аузыңа тығылады». Сосын «бұл тек қойылым, өзіңе кел» деп басу айтып, сабырға келемін.‒ Аға, қойылымнан соң көрермен көзінен қандай әсер іздейсіз?‒ Спектакльден кейін халықтың шынайы разылығын білдіруін қалап тұрасың. Көз ‒ адамның айнасы. Қуаныш та, күйініш те адамның жанарында жазылып тұрады. Сенің еңбегіңе риза болғаны немесе көңілі толмағанын көрермен көзінен оқуға болады.‒ &nbsp;Кезінде толық бір пьесаны дайындау үшін ұзақ уақыт жұмсалған екен. Ал қазір қойылымның бір-екі ай ішінде дайын болатынын естіп жүрміз. Бұл қаншалықты рас? Қаншалықты дұрыс?‒ Ол енді шығарманың салмағына байланысты. Күрделі шығарманың дайындығы ұзақ уақытқа созылады. Театр репертуарында жеңіл бірақ айтар ойы, мазмұнды мәні бар шығармалар да кездеседі. Сондай қысқа туындыларды аз уақыт көлемінде сахналайды. Бұл жерде актерлардың жұдырықтай жұмылып, өз ісіне мұқият кірісуі өте маңызды.‒ Көрермен мәдениеті төмен деген пікірмен келісесіз бе? &nbsp;‒ Әрине бес саусақ бірдей емес. Театрға келушілердің бәрі бірдей мәдениеті төмен адамдар деп айта алмаймын. Қазақта «бір қарын майды бір құмалақ шірітеді» деген мәтел бар ғой. Кейде залда не үшін, қайда келгенін білмейтін көрермендер де отырады. Сахнадағы болып жатқан дүниенің исі мұрнына бармай, телефонға үңіліп қараушылар да жоқ емес. Ондай жандарға жеңіл әзіл, арзан күлкі керек. Менің ойымша, әр адамның ішкі мәдениеті, көңіл таразысы болу керек. Сонда ғана өзіңе және өзгеге деген құрметің арта түседі.‒ Театр сахнасы ‒ тарих, психология үндескен орын, ал актерге берілген рөл үміт пен үрейдің арпалысы тәрізді. «Қап, осы кейіпкердің бейнесін аша алмадым-ау» деген өкініш сізде де кездесе ме?‒ Әттеген-айлар ара-тұра болып тұрады. Кезінде берген рөлдерді «енді қайталап ойнасам ғой, басқаша жасар едім» деп көңілің толмайтын кез барлық актерде кездеседі деп ойлаймын.‒ Осыдан тоғыз жыл бұрын С.Жүсіптің «Адам болып өтейін» драмасындағы Барғай рөліңіз үшін «Эпизодтық бейнесі үшін» номинациясымен марапатталған екенсіз. Бұдан өзге сіз үшін қайсы кейіпкердің шоқтығы биік?‒ «Эпизодтық бейнесі үшін» номинациясы алғаш берілген марапат еді. Одан кейін де басты рөлге, қосалқы рөлге бекітілдім. Мен үшін барлық рөлімнің өзіндік ерекше орны бар. Ал шоқтығы биік бейне деп Шәмші Қалдаяқов, Мағжан Жұмабаевтың рөлін ойнаған сәтті айтар едім. Әрі болашақта басқа да басты кейіпкерлерді ойнаймын деп үміттенемін.‒ Театрға келген көрермен қоңыр даусыңызды бірден таниды. Ән айту табиғатыңызда бар қасиет тәрізді…‒ Әнді бала күннен айтамын. Кезінде әнші болсам деген арманым да болған, сол мақсатпен Алматыдағы Ж.Елебеков колледжіндемузыкант мамандығында оқыдым. Бірақ денсаулығыма байланысты ән айтуды қоя тұруға тура келді. Дегенмен соның пайдасын қазір театрда көріп жүрмін. Жалпы домбырамен өлең айтқанды жақсы көремін. Шаршағанда домбыраны қолға алып, үйдегілерге «тегін концерт» қойып беріп демаламын (күліп).‒ Әдетте сахнадағы спектакльді көргенімізбен театрдың ішкі кухнясын біле бермейміз. Қойылым барысында рөлге әсер ететін оқыс оқиғалар бола ма?‒ Әрине оқыс оқиғалар жиі болып тұрады. Мысалы, менің сахнада тісім мен мұрным сынған, қабырғам да майысқан. Мұның бәрінен көрермен хабарсыз. Ал сахнада жарақатты сездірмеуге тырысамыз.‒ «Театр ‒ шахмат, ал актер пешкі ме? Жоқ! Әр актер ‒ өзіне &nbsp; бекітілген рөлдің авторы» дейді А.Әшімов. Ал сіз үшін актер дегеніміз кім?‒ Мен үшін актер ‒тұлға мен өнерді қалыптастырушы.‒ Өнерге даярлаған шәкірттеріңіз бар ма?‒ Әзірге шәкірт тәрбиелей қойған жоқпын, бірақ болашақта ізбасарларды дайындайтын боламын.‒ Сұхбаттасқаныңызға рақмет!&nbsp;

Арай Көшімбаев: Адамның ішкі мәдениеті маңызды 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Асқар Шалқарұлы − 1996 жылы 30 наурызда Алматы қаласында дүниеге келген. «Қабілет» мектеп-гимназиясында, Қ.Мұхаммеджанов атындағы №1 мектеп гимназиясында орта білім алған. Қорқыт ата атындағы ҚМУ-дың түлегі. Еңбек жолын «Қазақстан-Қызылорда» телеарнасында жаңалықтар жүргізушісі болып бастаған. Кейін Қорқыт ата атындағы ҚМУ-да студенттер кәсіподақ комитетінің төрағасы, облыстық филармонияда конферансье, «Б-Асқар» серіктестігінің директоры қызметін атқарған. Жасөспірімдер арасында велоспорттан екі дүркін чемпион, кәсіпкер:− Сыр елі сізді тележүргізуші ретінде таниды. Телеарнаға қалай келдіңіз?− Анам Қаршыға Есімсейітова белгілі журналист, ақын. Кішкентайымнан журналистің баласы болған соң сол ортадағы қызу тіршілікті көріп өстім. Анаммен бірге іс-сапарға баратынмын. Үлкендерді көріп тез есейгім келді. Ол кезде мемлекеттің қаржыландыруы аз еді. Тележобалардың жарыққа шығуына кәсіпкерлер көмектесетін. Сол үшін мен кәсіпкерлерге қызығатынмын. Кейін студенттік жылдары телеарнада жүргізуші болдым. Басында аз ақшаға уақытша келісіп бардым. Басшылық менің жаңалық жүргізгенімді ұнатып тұрақты жұмыс ұсынып, айлығымды көбейтті. Мен үшін «Қазақстан-Қызылорда» телеарнасы – үлкен мектеп. Қаншама дарынды ірі додаға баптап қосқан орта. Халыққа тікелей эфир арқылы шығу үлкен жауапкершілік жүктейді. «Жаңа күн», «Өзекжарды» бағдарламасының редакторы әрі жүргізушісі болыпта жұмыс істедім. Бұл ұжымнан үйренгенім көп болды. Әртүрлі тұлғалармен сұхбат құрып, мол тәжірибе жинадым. Бұл ортада білімді де, біліктілігімді де арттырдым.− Кәсіп бастауыңызға не түрткі болды?− Үшінші курста оқып жүріп концерт, телеарнаға барып хабар жүргіздім. Студенттер кәсіподақ комитетінде төрағалық жұмысым бар бәрін қатар алып жүру қиын болды. Тапқан жалақымнан бөлек жұмыстың жауапкершілігі де жоғары еді. Біріне үлгерсем, бірін ренжітіп ұятқа қалғым келмеді. Өзімнің кәсібімді ашқым келді. Бір орында тұра бермей, өзгеру керек екенін ұқтым. Бір уақытта бірнеше жерде жұмыс істеп жинаған азын-аулақ ақшама кәсіп бастадым. Халыққа түрлі қызмет көрсетеміз. Түрлі шараларды ұйымдастырып, мұғалімдерге арналған әдістемелік журнал да шығарамыз. Алайда мемлекеттік тапсырысты алмаймыз. Халықпен жеке ұйымдармен байланыстамыз. Ұжымға көп адамды жұмысқа алып, оның тек үш-төртеуі ғана жұмыс жасағанын қаламаймын. Сондықтан қазір командама тек белсенді жастарды жинақтадым.− Велоспорт мектебіне қанша жасыңызда бардыңыз?− 7 сынып оқитын кезім, теледидардан "Тур де Франс" жарысына көзім түсті. Біздің елдің намысын қорғайтын Александр Винокуровты көрдім. Барлық жарыс күндері жанкүйер болып, осы спортқа қызығушылығым оянды. Уақыт жібермей қаламыздағы велоспорт мектебіне бардым. Жаттыға келе облыстық жарыстарда бақ сынадым. Алғашында 60-50 орындарды қанағат етіп жүрдім. Күнделікті жаттығу, дайындықтан қалмайтынмын. 2009 жылы облыстық жарыста топ жарып, Алматы қаласында өткен ел біріншілігінде үштікке кіріп "Спорт шеберлігіне үміткер" межесін орындадым. 2010 жылы "ҚР чемпионы боламын", "Ұлттық құрамаға кіремін" деп, мақсат қойдым.− Мақсатыңызға жеттіңіз бе?− Кенет ойламаған жерден көлік апатына ұшырап, басымнан жарақат алдым. Бірақ, бір аптаға жетпей қайта жаттығуға қосылдым. Араға 10 күн салмай турникке тартылу барысында жерге құлап, қолымды сындырдым. Бұл мен үшін үлкен сынақ болды. Бірақ ол мені мақсатымнан тайдырған емес. Уақытылы емделген соң, велосипедімді қайта тізгіндедім. Үзілістен кейінгі алғашқы жарысым Астана қаласында өтті. Елдік үлкен сайыста 6-шы орынды еншіледім. Алматы қаласында Ел Чемпионаты басталды. Бірінші күні асығым алшысынан түсіп, қола медаль иелендім. Ертесіне, топтық жарыста тағы да құладым. Бірақ бұл жолы шегінерге жол жоқ еді. Барлық күш жігерімді жинап жарысты жалғастырып, мәреге бірінші болып жеттім. Үшінші күні тағы алтынды жеңіп алдым. Сөйтіп, 2011 жылы Ұлттық құрамаға кіріп, Астана қаласында өткен бес күндікте үш алтын бір күміс еншілеп велоспортты тәмәмдадым. Спортты қойғаныммен велосипед айдауды тоқтатпадым.− Еліміздің велоспорт саласын қалай бағалайсыз?− Қаладағы велоспорт мектебінің түлегімін. Ол − мықты тәрбие ошағы. «Астана» велокомандасы әлемдегі әйгілі топтармен тең. Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Әбішұлының қолдауымен құрылған команданың болашағы жарқын. «Команда да легионерлер көп» деп сын айтатындар бар. Атақты легионерлерді шақыру арқылы бізді әлем біледі, елді таниды. Қазақстандағы велоспорт мектебінің жарысқа дайындау жүйесі жоғары деңгейде. Еліміздің спортшылары Азия чемпионатына барса да, әлемдік додаға қатысса да жоғары нәтиже көрсете алады.− «Темір адам» атануға талпынып жүр екенсіз. Бұл спорт туралы толығырақ айтсаңыз…− Спорт дегеніміз − өмір. Өмір қозғалыстан тұрады. Әрбір адамның алдына қойған мақсаты болады. Мақсатқа кедергілерді еңсеру арқылы ғана жетеміз. Ол үшін бойымызда төзімділік, ерік-жігер, жауапкершілік сияқты қасиет болу керек. Спорт осы қасиеттерді шыңдайды. Қиын спорт түрлерінің бірі – триатлон. Онда 4 км қашықтықты жүзіп өту, 42 шақырымда жүгіру және 180 шақырымды велосипедпен еңсеру керек. Ironman − темір адам деген мағынаны білдіреді. Кім жоғарыда аталған көрсеткіштерге қол жеткізсе, сол «темір адам» атанады. Менің бұл спорт түрін таңдауымның басты себебі айналамдағы адамдарды спортқа, саламатты өмір салтын ұстануға шақыру.− «Жастар ресурстық орталығының» директорының орынбасары болып қызмет істедіңіз. Жастардың қандай өзекті мәселесі бар және ол қалай шешімін табады?− Қызмет бабымен барлық жеті ауданда болып, ондағы ауылдарды аралап, жастармен кездестім. Жастар арасындағы ажырасу, маскүнемдік, төбелесу, ақша жетпеу, отбасылық дау-дамай секілді мәселе бар. Мұның бәрі жұмыссыздықтан шығады. Мен жастардың мемлекеттік бағдарламаларға қатысуына қарсымын. Қайтарымсыз грант мәселені уақытша ғана шешеді. Кешегі атаулы әлеуметтік көмек те солай. Жұмыссыздықпен күресу керек. Барлығын бірдей мемлекеттік жұмыспен қамту мүмкін емес. Кәсіп ашу керек. Фрила́нсерлерді көбейту қажет. Ағылшын тілінен аударғанда freelancer еркін суретші, еркін жұмысшы деген мағына білдіреді. Өз өзін жұмыспен қамтыған азаматтардың санын арттыру қажет. Ауылда еңбекқор жастар бар. Есік алдынан дүкен ашып, монша салып немесе жарнама агенттігін ашып қызмет етіп отыр.− Азаматтық қоғамды дамыту үшін не істеуге болады?− Мемлекеттік сектор қоғамдағы көптеген жұмыспен міндетті мойнына ала отырып, үлкен жауапкершілікті жүктеді. Олай болса, мәселеге кінәлі – тарап әрине мемлекеттік органдар болады. Ал, қоғам өкілдері мен азаматтар көңіл толмаушылығын білдіріп, сын айтып жатады. Яғни жауапкершіліктің барлығы мемлекеттік органда, ал қоғамдық сектор, яғни азаматтар жауапкершілікті бұл жерде сезінбейді. Демек, мемлекеттік сектордың жұмысын жеңілдетіп, көптеген функцияларды, қызметті қоғамдық, азаматтық секторға беру керек. Көптеген дамыған мемлекетте осы жүйе жұмыс жасайды. Сол кезде мыңдаған мемлекеттік қызметкерді ұстап отырудың қажеті болмайды. Мемлекеттік орган мемлекеттік сатып алуды жасап, тек қадағалаушы, бақылаушы функциясын атқару керек. Сол кезде жемқорлық тиылып, қоғамдық сектор мен азаматтар жауапкершілікті сезінер еді.− Болашақта нені армандайсыз?− Шет елде білім алып, түрлі кәсіпті үйреніп, елге еңбек еткім келеді. Халық сенім артып, арқа сүйейтін ардақты азаматы атанғым келеді.− Әңгімеңізге рахмет! &nbsp;

Асқар Құрмаш: Мақсатқа кедергілерді еңсеру арқылы ғана жетеміз

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Сыр халқы Берік Байділдаевты өнерлі азамат есебінде таниды. Бойындағы жыршылық қасиеттен бөлек, асабалық қыры да бар. Ол жырлаған жырдың әсері ерекше. Қолынан домбыра түспейтін Берік Қармақшы аудандық мәдениет үйінен жастар ресурстық орталығын да басқарды. Бүгінде жастардың мәселесін шешуге атсалысуда. Жасыратыны жоқ, нақты цифрмен көрсетпесе де, жастар арасында төбелес болып тұрады. Ал Беріктің мақсаты сол – жастар арасында қылмысты азайту.– Жастардың ортасына келуге не түрткі болды?Мен өнер адамы болған соң жастардың ортасына келуіме көбісінің таңырқай қарайтыны рас. Дегенмен өзім де жаспын. Қармақшылық жастардың жағдайымен етене таныспын. Қандай мәселе бар, оларды қалай жеңуге болады бұл турасында жақсы білемін. Оның үстіне ауылға еңбегімді сіңіргім келді. Ауыл жастарының дені қалаға келген соң да ауылда қалуды жөн көрдім. Мен не себепті ауылда еңбек етіп, туған жерге тер төгіп, неге қолымнан келген көмегімді бермеймін деген ой үстінде жүргенім рас. Реті келген соң орайлы сәт туып, ойды жүзеге асырдым. Елбасының «Туған жерге тағзым» жобасының да мақсаты осы емес пе? Жастардың жұмыссыздық деңгейін төмендету, қылмыстың алдын-алу, жастарды шығармашылыққа баулу, олардың спортпен шұғылдануына септігімді тигізу сынды негізгі жоспар бойынша жұмыс істеп жатқан жайымыз бар.– Жұмыссыз жастар деп қалдыңыз, айтыңызшы NEET &nbsp;санатындағы жастар қанша? Қандай жұмыстар жасалуда?– Жұмыссыз жастардың көп екенін жасыра алмаймыз, бұл тек біздің аудандағы мәселе емес. Облыс, қала тіпті республикада да жұмыссыздық басты проблема. Мұнымен барлығымыз бірге күресудеміз. Ал жұмыссыздықты азайтудың басты жолы – кәсіпкерлікке бет бұруға қолғабыс ету. Қажет болса жоспарын жазып беру, қалайда өтіп кетуге ықпал ету, қайтарымсыз қаржы жастарға алып беру, оларға бағыт-бағдар көрсету, кәсіпті алып кетемін дегенше қадағалау. Жоғарыда айтып өткенімдей, жұмыссыз жастарды жұмысқа қамту мақсатында біршама жұмыстар жасалуда. Былтырғымен салыстырғанда 50 пайызға азайттық. Осылайша жастардың денін кәсіпкерлік бағытына бұрдық. Оларға қайтарымсыз грант алып бердік. «Атамекен» бағдарламасы арқылы 505 мың теңге қаражатты көбісіне алып беруге ықпал жасадық. Несие аламын деген жастарға қолдау білдірдік. Жоспарына сертификат иеленуіне де қолғабыс еттік. NEET негізінен ауыр тақырып, пробацияның ішінде де жұмыссыздар бар. Тұрақты немесе тұрақсыз емес болса да жан-жаққа ұсыныс айтып, жұмыспен қамту орталығына жүгіндік. Жұмыс осылай жүйелі түрде жасалып жатса, жұмыссыздар саны азаяды деген ниеттемін.– Қармақшылық жастар қандай кәсіпке бейім? Қанша жас кәсіпкер бар?– Қазір кім болса да кәсіпке бет бұрғанды жөн санайды. Бір жұмысқа қарап отырған адамды аз кездестіресіз. Бір, екі кәсіпті дөңгелетіп отырғандары да бар. Бүгінде кәсіп ашамын деген адамға ешқандай қиындық жоқ. Қаржылай да, субсидия арқылы да көмек көрсетілуде. Жалпы қармақшылықтар ауылшаруашылығына бейім. Малшаруашылығымен айналысатын қаншама жас кәсіпкер шығуда. Олар өзінің идеясымен грант алды. Тіркеуде тұрған 500-ден аса жас кәсіпкер бар.– Еріктілер жылын қорытындыладыңыздар. Ауданда қанша ерікті бар, қандай шаралар атқарылды?– Ауданда тұрақты түрде көмек көрсететін 40-қа жуық ерікті бар. Жанама түрде жұмыс істейтін 200-ге тарта ерікті бар. Олар Қармақшының тумасы, бірақ өзге жақта жұмыс істейтіндер, кәсіпкерлер. Ерікті түрде қаржылай қолдау білдіреді. Биыл жылды жақсы деңгейде қорытындыладық. Облыс бойынша үш волонтер «Жыл волонтері» атағына ие болды. Оның екеуі – қармақшылық.– Жыл басынан бері қанша қылмыс тіркелді? Алдын алу үшін не істеу керек?– Нақты цифрға тоқталмай-ақ қояйын. Карантинге байланысты жұмыстар онлайн түрде өткізілуде. Мәселен, жастар ресурстық орталығының жанынан видеороликтер жасалды. Үн парақтар таратылды. Рейд жұмыстары да жиі ұйымдастырылуда. Бізбен бірге ішкі істер бөлімі, білім бөлімі де шығып жатыр. Біраз еріктілер де қамтылған. Мүмкіндігінше қылмысты азайту бағытында жұмыс істейміз.– Адам жаңа қызметке келгенде алдына мақсат қояды. Сіз қай бағытқа басымдық бересіз?– Жастар арасында ең өзекті мәселе ол – ажырасу. Бүгінде шаңырақ көтеріп, көп ұзамай айырылысып жатқандар жетерлік. «Үйлену оңай, үй болу қиын» дейді ғой. Бәлкім үй &nbsp;болып, алып кетуді қиындық көреді немесе жар таңдаудан қателесіп жатады. Міне, біз осы бағыт бойынша жұмыс істеуді қолға алдық. Бұл тақырып төңірегінде жастармен бетпе-бет сөйлесуді жөн көреміз. Жас отбасыларға психологиялық жағынан көмектесеміз. Оның үстіне ажыраспауға кеңес береміз. Екінші мақсатым – жұмыссыз жастармен жұмыс істеу, жұмыссыз жастарды азайтуды жолға қою. «Заманына қарай заңы, тоғайына қарай аңы» дегендей, кәсіпке баулып жатырмыз. Бизнис хаб жобасы бойынша ауданымыз екінші орын алды. Келер жылы кәсіпкерлік клубын құрамыз деген жоспарда бар. Аудан экономикасын қалай көтереміз деген сауалды дебатта көтергім келеді. Жас кәсіпкерлердің кәсібін дөңгелету мақсатында кәсіпкерлер бөлімімен, кәсіпкерлер палатасымен меморандумға отыру жоспарымызда бар.– Жастар орталығы әр ауданда бар. Оны аудан, ауыл тұрғындары жақсы біледі. Жалпы жастармен байланыс қандай? Өз еркімен орталық қызметінің жұмысын жиі пайдаланатындар бар ма?– Әр округте жастар жөнінде маман бар. Солармен тығыз байланыстамыз. Жастар бізбен бірлесе жұмыс істейді. Тамыз айында «Демеу» еріктілер тобы құрылды. Оған қаншама жас тартылды. Оның ішінде жас кәсіпкерлер, қызмет істейтін жастардың бәрі бар. 9 желтоқсанда форум өткізіп, жастарды марапаттадық. Онымен қоса жастар мәслихатын құрдық. 10 жасты мәслихат депутаттығына лайықты деп сайладық. Бәрі белсенді жастар, ішінде ақын да, мұғалім де бар.– Келер жылы ең бірінші нені қолға аласыз? Қысқаша тоқталсаңыз…– Биылғы жылдың қиын болғаны белгілі. Қаншама іс кейінге қалдырылды. Жоспарлар да өзгертілді. Аяқ-астынан індетпен күресіп кеттік. Алда не боларын болжай алмаймыз, сондықтан оны уақыт еншісіне қалдыруды жөн санап отырмын. Бастысы, мына індеттен аман-есен құтылайықшы.– Бұған дейін мәдениет саласында жүрдіңіз. Қай орта жаныңызға жақын?– Әр қазақ баласы үшін домбырадан құнды дүние жоқ. Қазақтың ұлттық аспабы қашанда жаныма жақын. Ол мен үшін басты орында. Жастарға келгенім, мәдениеттен кеткендігімді аңғартпайды. Мен өнер адамымын. Жастарға келгендегі мақсатым көп, өзіндік жоспарларым да жетерлік. Облыстық «Ақмешіт жастары» тікелей жастардың басылымы. Осы уақыт аралығында қаншама жасты баспасөз бетінен оқыдым, оның ішінде қармақшылықтар да бар.&nbsp;– Сұқтабыңызға рақмет!&nbsp;

 Берік Байділдаев: Кім болса да кәсіпке бет бұрғанды жөн санайды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Жастарды қолдау мақсатында тағайындалатын «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлығы өткен жылы Сырдың талантты қызы, әнші Ақбота Құснадинге эстрада жанры бойынша берілген болатын. Жүзден жүйрік шығып, үздік деп танылған арудың жетістігі – өнер ордасы саналатын Қызылорданың заңды жеңісі десек болады. Ақботамен ән өнері жөнінде әңгімелескен едік.– Ақбота, «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлығының иегері болуыңызбен құттықтаймын. Жалпы мұндай сыйлық шығармашылығыңызға қаншалықты серпін береді?– Рақмет. Кез келген өнер адамы үшін байқаулар мен дәрежесі жоғары марапаттар шабыт беретіні сөзсіз. Мысалы, өткен жылы Сыр өңірінде дәстүрлі Батырхан Шөкеновті еске алу, оның сыршыл иірімге толы әрбір туындысын насихаттау бағытындағы «Отан-Ана» байқауында топ жарып, ерекше әсерге бөлендім. Сол сәттен бастап өнерге деген жаңа тынысым ашылды. Жалпы 2022 жыл мен үшін жемісті болды. Өйткені қатысқан барлық байқаулардан сүйіншілейтін жағымды жаңалықтарым болды. Рамазан Таймановтың конкурсында да бас бәйгені еншілеп, өнерге үлкен шабыт алдым. Осы жетістіктер негізінде Астана қалалық филармониясы «Дарын» сыйлығына ұсынды. Ұсыныстың өзіне қуанғаным жасырын емес. Өйткені ұжымның құрметінің өзі зор қуаныш сыйлады. Бағыма орай көптің үкілеген үмітін ақтап, мемлекеттік сыйлықтың иегері атандым.– Өнер жолыңызға зер салсақ, DAQ entertainment ұжымы еске түседі. Мұны жоба деп қарауға бола ма?– Арман қуып Астанаға келген сәтте өнердегі аға-әпкелеріміз жатырқамай қолдауын көрсетті. Әсіресе, Майра Ілиясова апайымның қолдауы ерекше болды. Республикадағы байқауларда мені байқап, шәкірті есебінде санады. Халықаралық дәрежедегі кештерде, шетелдегі шараларға қатысуыма септігі тиді. Міне осы қадамдардан кейін DAQ entertainment ұжымына қосылдым. Бұл Дәулет Нұржанов ағамыздың төл туындысы десек болады. Бұл ұжымда жаңа әндер, каверлер жазып, тыңдармандарға ұсынудамыз. Сондай-ақ Майра апайдың «Сағындырған әндер ай» концертінде өнер көрсетіп жүрміз. Жоба деп қарағаннан көрі шығармашылық еркін топ деп айтқанымыз дұрыс. Өйткені әлі де өнерге қосатын үлесі мол. Дегенмен қазір жаңа продюсерлік орталықпен жұмыс істеуге бекіндім. Ұлықпан Жолдасов ағамыздың жаңа тобы құрылып, шығармашылығымыз сол жақта жетілдірудеміз. Алғашқы ән сапарымыз да болды. Бір қызығы топтың алғашқы түсаукесері туған жерімде яғни Қызылорда қаласында өтті.– Тыңдармандарыңыз сізді кавер орындаушы ретінде жақсы біледі. Кавер «ескі» әннің жаңа тынысын ашатын тәсіл деп қарауға бола ма?– Каверді әнді жаңашаландыру, ерекшелендіру деп түсінемін. Ескі әндерді нақышына келтіріп, заман талабына сай етіп тыңдарманға ұсыну деп санап жүрміз. Тыңдарман жақсы қабылдаса, жаман дүние деп қарауға болмайтын шығар. Әрине, каверге қарағанда репертуарда авторлық әндердің болғаны дұрыс. Бірақ кавер айтуда оңай шаруа емес. Өзім каверді «Сағындырған әндер ай» концертінде Ескендір Хасанғалиевтың «Айналайын» әнін айтып бастадым. Негізі ән әлеміндегі бұл жанр қатты ұнайды. Сондықтан ұнаған әндерге жиі кавер жасаймын. Соңғысы «Дос-Мұқасан» тобының «Сен сұлу» әні. Желідегі тыңдармандарым оң бағасын беріп, қолдау көрсетіп жатыр.– Шығармашылығыңызда жеке әндер бар ма?– Әншінің талғамына сәйкес ғұмырлы ән таңдау біздің салада маңызды құбылыс. Себебі біздің басты міндетіміз – ән арқылы халыққа жақсы дүние сыйлау. Мұндай мүмкіндік менде жақын күндері пайда болады. Уақыттың тығыздығына байланысты авторлық әнге енді бағыт алып жатырмын. Ең қуанатын нәрсе алғашқы авторлық әнім әкемнің туындысы. Әкем Марат Пірмаханов музыкадан мол хабары бар маман десек болады. Филормонияда ансамбльдің бас гитаристі. Әкемнің әнін орындау мен үшін үлкен мәртебе. Ал Ұлықпан ағамның жобасында жеке әндер көп. Бұл топтың жұмысы болғандықтан жеке әнім деп қарауға болмайтын шығар.– Үлкен концерттерде өнер көрсетіп жүрсіз. Мұндай сәттерде сын айтылмай тұрмайды. Сынды қалай қабылдайсыз?– Сынды өте жақсы көремін (күліп). Сондықтан жылы қабылдаймын. Сын түзелмей мін түзелмейді деген жақсы сөз бар. Осы сөздің астарын таразылайтын болсақ сын әлбетте айтылуы керек. Өйткені қателікті түзетуге мүмкіндік береді. Енді орынды, орынсыз айтылатын сын болады. Барлығын таразылап, ортақ шешім шығарамын. Әсіресе аға буынның ақыл кеңесіне әрдайым жүгініп тұрамын. Сынның арқасында жетістікке жеттім десем болады.Киім өндіру – өзіндік даму жолы қалыптасқан кәсіп көзі. Бірақ бүгінде сол сүрлеуді жандандыра алмай, бірнеше миллиард құрайтын қаржыны шетел асырып отырғанымыз жасырын емес. Жақында еліміздегі жеңіл өнеркәсіп саласының дамуы мен осы тектес өзекті проблемаларды «Ас-кА» серіктестігінің директоры Дина Махатовамен талқылаудың сәті түскен еді. &nbsp;

Ақбота Құснадин: Жетістікке жету үшін қателесу керек

Қармақшылық жас кәсіпкерлер мемлекет берген мүмкіндікті тиімді пайдалануда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Жастар саясаты – бүтін бір мемлекет пен ұлт болашағының іргетасы. Қазіргі таңда аудандарда орналасқан «Жастар ресурстық орталығы» азаматтардың шығармашылық қабілетімен қатар, әлеуметтік потенциалын да аша алғаны анық. Оған қоса жастармен тікелей байланыс орнатып, туындаған мәселенің бел ортасында жүрген мамандар да салаға қатысты ой-пікірін білдіріп, ақпаратпен тұрақты бөлісуде. Осыған орай жуырда Қазалы аудандық «Жастар ресурстық орталығын» басшысы Нұрбек Ақпанбетов тілдесіп, жастарды толғандырған мәселе төңірегінде пікірін білген едік.– Нұрбек Нысанбекұлы, алғашқы сауалды бүгінге дейін орталық тарапынан атқарылған жұмыстардан бастаған жөн секілді. Басшылыққа келгеніңізге жыл толмаса да айтарлықтай істің біткенін, атқарылған жұмыстың ауқымынан хабардарсыз деп ойлаймын.– Әрине, маған жастармен жұмыс жайы таңсық емес. Аудан жастарының әл-ауқаты, тыныс-тіршілігімен жақын таныспын. Жергілікті билік пен белсенділер тарапынан жасалып жатқан қолдауларды да ауыз толтырып айтуға болатындай. Соның ішінде орталық тарапынан қолға алынған немесе атсалысқан жобалардың да маңызы ерек. Мәселен, жыл басынан бері мекеменің ұйытқы болуымен 300-ге тарта шара өткізілсе, өткен жылы аудан еріктілері әлеуметтік жағдайы төмен 23 отбасыға баспана кілтін табыстап, республика бойынша үздік «Жастар ауданы» атандық.Биылда аталған бастама өз жалғасын тауып келеді. Атап айтқанда, 60 тан астам қайырымдылық жүргізілген. Оның ішінде, 10 отбасыға жылу жүйесі, 10 отбасыға көгілдір отын құрылғысы, 15 отбасындағы балаларға ем алуы үшін қаржылық қолдаулар жасалды. Ал «Жылу сыйла жандарға» акциясы әлеуметтік жағдайы нашар отбасыларға қыстық отын берілсе, ерікті жастар мүкіндігі шектеулі отбасыларға қол көмек жұмыстарын ұсынды. Жалпы, жыл басынан беорі 37 мәдени шара, 21 спорттық сайыс, 27 кеңес беру акциясы, 40–танастам қоғамдық рейд ұйымдастырылған.– Жастар арасындағы ең өзекті мәселе – жұмыссыздық. Аталған олқылықтың орнын толтыру үшін қандай қадам жасалуда?– Аталған мәселені шешу орталық үшін де маңызын жойған емес. Себебі мемлекеттің алға қойған тапсырмасы да, жастар саясатының ұстыны да азаматтардың әлеуметтік жағдайымен өлшенетінін білеміз. Бұл орайда мекеме мамандары жоспарлы кеңес беру акциясын өткізіп, нәтижесінде 4 азамат тұрақты түрде орналасты. Бұдан бөлек, жастардың бос уақыттарын тиімді пайдалану және оларды еңбекке баулу мақсатында «Жасыл ел» жобасы бойынша барлығы 140 жас уақытша жұмыспен қамтылды.Жалпы, аудан бойынша халықты жұмыспен қамту орталығына жұмыс іздеуші ретінде 899 жұмыссыз жас хабарласқан. Олардың арасында 87-сі жұмысқа орналасса, 115-і жастар практикасына, 8-і әлеуметтік жұмыс орнына, 232-сі ақылы қоғамдық жұмысқа орналасқан.– NEET санатындағы жастармен жұмыс қай деңгейде?– Шынында, NEET санатындағы жастардың көбеюі қоғам дамуына кері әсер етуде. Сондықтан аталған топқа жататын азаматтарды анықтау, бағдар беру қолға алынып келеді. Ауданда NEET санаттағы жастарды анықтау жұмыстары екі кезең бойынша жүргізілді. Бірінші кезеңде орталық мамандары ауданға қарасты барлық елді-мекенге барып, адрестік түрде сауалнама жүргізсе, екінші кезеңде сауалнама онлайн (google) форматында іске асырылды. Қос кезең бойынша бұл қатарға жататын 1500-ге жуық.Аталған азаматтарды Қазалы көліктік-техникалық жоғары колледжі, Қазалы аграрлы техникалық колледжі оқыту курс ұйымдастырылуда. Оған қоса 2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы бойынша жұмыссыз жастарды «Халықты жұмыспен қамту орталығы» арқылы қысқа курстарға оқыту қолға алынса, ерікті жастарды «Бизнестің жол картасы бағдарламасы» аясында қайтарымсыз грант конкурсына қатыстыру көзделген, Ал, қалған жасты аудан көлемінде салынып жатырған құрылыс нысандарына, «Жасыл ел» бағдарламасы бойынша жұмысқа орналастыру ойда бар.– Қазалы жастарының қоғамдық жұмысқа араласу, еріктілік көрсеткішін қалай бағалар едіңіз?– Жастар әлеуметтік желіге тәуелді уақытта оларды қоғамдық жұмысқа араластыру, қайырымдылық жұмыстарына қатыстыру маңызды екені анық. Біздің өңірде де ерікті жастардың қатары көбейіп, бірқатар игі іс қолға алынған. Алдағы уақытта да жүйелі түрде жұмыс істеледі. Әсіресе, негізгі бағыт Neet санатындағы, қылмысқа бейім немесе жұмыссыз жастарға берілетін болады. Жоспарланған іс-шаралар мереке аясында шектеліп қалмайды. Бүгінде ауданда екі «Жастар ресурстық орталығы» бар. Бәріміз бірлесе «Жастар тәжірибесі» бағдарламасын насихаттап, маусымдық жұмыспен қамту, тұрғын үймен қамтамасыз ету, бизнес-идеяларды қолдау шарасын жалғастыра бермекпіз. Мұның бәрі еріктілерге қозғау салары белгілі. Себебі жастар жаңалыққа құштар.– Жастардың бос уақытын тиімді пайдалануға мүмкіндік жасау мақсатында нендей жұмыс атқарылды?– Бұл орайда ауыз толтырып айтарлық өзгеріс мол. Мәселен, ауыл жастарының өнерін шыңдау бағытында аудан орталығында гала-концерт ұйымдастырылып келеді. Шара аясында сала мамандарының қатысуымен «Түнгі жәрмеңке» акциясыда үздіксіз өткізілуде. Сонымен қатар, Қазалы ауданында ерікті жастарымыздың ұйымдастыруымен «Көшпелі керуен» жастар жобасының құрамы құрылды. Олар барлық елді мекендерде болып, &nbsp;жастардың бос уақытын тиімді пайдалану және NEET санатындағы жастарды мемлекеттік бағдарламаға кеңінен тарту бағытында үлес қосып келеді. Оған қоса ауыл жастарының ұсыныс-пікірін тыңдап, мәселеге өзге қырынан қарауға септесуде.Бұдан бөлек, Халықаралық жастар күніне орай, аудан көлемінде апталық шара өткізілді. Онда, спорт түрлерінен, инновациялық идеялар жәрмеңкесі, мүмкіндіктер керуені, «Жайдарман ойындары», «Барлық игілік балаларға» жастар акциясы, «ЭКО марафон»сенбілік акциялары ұйымдастырылды. Мереке қарсаңында Қазалы ауданында дәстүрге айналған Ғ.Мұратбаев-тың 120 жылдығына орай республикалық жастар сыйлығын табыстаау кеші өткізілді.Жастар пікірсайысшылар клубы, тоғызқұмалақ, шахмат, &nbsp;сурет салу үйірмесінде уақыт өткізіп, «Мобилография» курсы бойынша сапалы бейне жасауға талпынуда. Алдағы уақытта «Stаnd up» клубы, &nbsp;IT-клуб жұмысын жандандыру жоспарланған.– Әңгімеңізге рақмет!

Нұрбек Ақпанбетов : Жастар жаңалыққа құштар

Қармақшыда туризм саласы дамып келеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Бесік – қазақ ұғымында киелі зат. Оның жасалу жолынан бөлек, сақталу түрінде де тағылым бар. Бесік атадан-балаға табысталса, оның мән-маңызы үстеле береді деген сенім де жоқ емес. Сондықтан қазақ бесікті сақтап, ұрпақтан-ұрпаққа жеткізуге талпынған. Осындай өнегелі жолды ұстанған отбасы Қызылорда қаласында да бар. Шаһарға қарасты Тасбөгет кентінде жүз жыл сақталған бесік бар деген жаңалық бізге де жеткеннен кейін, құнды жәдігерді көруге асықтық. Үй иесі Ахметжан Аманов бізге ата-бабасынан қалған, осы уақытқа дейін қаншама сәби тербелген бесікті көрсетті. Ұсыныс болса, мұражайға тапсыратынын да жасырмады.<blockquote>– Әжем ырымдап, бұл бесікті тығып қойып жүрді. Бастапқыда көрші-көлем сұрап алып кететін. Сосын сәби сүйе алмаған отбасылар келіп, ырымдап жүретін. Әкемнің өзі 1925 жылы дүниеге келген. Байқасам, бесікті әулетімізден төрт ұрпақ пайдаланған. Қазақта бесік әкелу ырымы бар ғой, келіннің төркіні, яғни ата-анасы бесік алып келеді. “Атасының бесігіне жатады” деп жоғарыдан түсіріп, бір жұмадан кейін қайта орап, алып қоямыз. Артынан ерер ұрпақ көп болсын дейміз. Шүкір, Алла берерін тоқтатқан емес. Еш жері сынбасын, бүлінбесін деп сақтап келеміз. Аты-жөнімізді жазып, музейге тапсыруға қарсылығымыз жоқ. Ел көрсін, қарасын, бесіктің құндылығын білсін, – дейді Ахметжан Аманов.</blockquote>Қазақ үшін бесіктен киелі, бесіктен құнды нәрсе жоқ. Бесіктің біз үшін қасиеті ерекше. Тіпті бесікті ашық қалдырмай, қастерлеп жүретініміз де содан. Ата-бабамыз ас қайырғанда айтатын “бесігің тарылмасын, бесігің тербелсін” деген сөздің де өзіндік мағынасы бар.<blockquote>– Бұл бесік ұрпақтан-ұрпаққа сақталып ке¬ле жатыр. Аталарымыз келіндері бала кө¬тере алмаған соң арнайы &nbsp;жасаған екен. Осы бесіктен соң ұрпақтары кеңейіп, егізден босанып, бізге жетті. Жол-дасымның әкесінің өзі осы бесікте жатқан екен. Содан бері қарай есептесек, 107 жыл болған. Енем: “Сенің күйеуің жатқан бесік” деп айтып отыратын. Ерекше ықылас танытып, сақтап отырмыз. Көріп тұрғандарыңыздай, сырлап қойдық. Ұл-қыздарым тербелген бесік қой. Соның арқасы ма, әлде тылсым күш пе, ата-бабамыздың бізге берген батасы болар, өсіп-өніп, ұрпақ тәрбиелеп отырған отбасымыз десек артық болмайды. Немерелерімізді бағып, бесік тербетіп, әже болған жайымыз бар, – дейді Бибігүл Маратова.</blockquote>Биыл Ахметжан Аманов пен Бибігүл Маратованың отасқандарына – 32 жыл. Бүгінде 3 ұл, 4 немересі бар. 2017 жылы “Мерейлі отбасы” байқауында “Өнегелі отбасы” номинациясымен марапатталған.

Жүз жылды сақталған бесік туралы білесіз бе?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Білім беру саласы жыл санап дамуда. Әсіресе, әдістемелік, шығармашылық әлеуетті арттыру ұстаздар алдындағы негізгі міндеттің біріне айналды. Осы орайда Назарбаев зияткерлік мектебінде педагогикалық шеберлік орталығының тренерімен тілдесіп, саладағы тәжірибе туралы ой бөліскен болатынбыз.‒ &nbsp;Гүлнәр Тәңірбергенқызы, білім беру саласындағы соңғы өзгерістерге қатысты қандай жаңаша ой, тың идеямен бөлісер едіңіз?‒ Иә, білім саласы заман талабына сай өзгерістер мен дамуды талап етеді. Сол талаптар ішінде мұғалімнің кәсіби құзыреттілігін дамыту аса маңызды. Оның жолдары көп, мәселен әдістемелік, шығармашылық бірлестіктердегі жұмыс, кәсіби конкурстарға, шеберлік сыныптарына, форумдарға, фестивальдарға қатысу, инновациялық қызметпен айналысу, зерттеу қызметін белсенді жүргізу. Былтырдан бастап «осы құзыреттілігіміздің деңгейі қаншалықты жоғары, өз &nbsp;тәжірибемізге қандай өзгеріс енгізу керек» деген ой туындады. Осы тұрғыда мұғалімнің шығармашылықпен жұмыс жасап, кәсіби дамуы үшін жан-жақты әдістемелік қолдау қажет. Бүгінде білім шекаралары кеңейіп, білім беру онлайн форматта қолжетімді болды. Ендеше тың идея, жаңа серпіліске ынталанып, оқушыларға терең білім беріп, адами құндылықтарды дәріптейтін онлайн алаңның болуы заңды. Осы бағытта «Назарбаев зияткерлік мектептері» ДББҰ Педагогикалық шеберлік орталығының facebook парақшасында &nbsp;«Шамшырақ» онлайн-алаңы ашылды. Бүгінде осы алаңға 35000 педагог тіркеліп, тәжірибе алмасуда. Кәсіби қоғамдастықтар кез-келген өзгеріс пен &nbsp;жаңа бастамаларды іске асыруда таптырмас құрал екенін білесіздер. Сондықтан &nbsp;мектеп мұғалімдеріне қолдау көрсету және онлайн-алаңды танымал ету ‒ біздің мақсатымыз. Осы орайда, «Мектеп тренері» парақшасы да жұмыс істейді. Бұл парақша ҚР мектептерінің әдістемелік активі мүшелерінің және оқу ұйымның өзекті мәселелері бойынша тәжірибесін тарату және диалогты ұйымдастыруға арналған.‒ &nbsp;«Шамшырақ» онлайн-алаңы кәсіби дамуға қалай ықпал етеді? Бұл қаншалықты пайдалы деп есептейсіз?‒ &nbsp;Қазақтың тұңғыш педагогі, ұлы ағартушы Ыбырай Алтынсариннің 180 жылдық мерейтойы қарсаңында ашылған алаң мектеп тәжірибесін дамыту үшін жаңа білім іздеушілерге интерактивті тәсілдерді, тұшымды ойларды ұсынады. Педагогикалық тәжірибені тарату «Қазақ зиялыларының ағартушылық қызметтері», «Сабақты қалай ұмытылмастай өткізу керек?», «Мұғалімнің цифрлық зертханасы», «Мектептегі зерттеу: біздің тәжірибеміз – біздің нәтижеміз», «Білім беру жобалары: digital-ұрпақтың жүрегіне жол табу», «Ата-аналармен диалог» сынды өзекті тақырыптарды қамтиды. Жалпы парақшада сабақтардың бейнежазбалары, шеберлік-сыныптар, шағын дәрісті және авторларымен жүргізген сұхбаттарды көруге болады. Сондай-ақ “Дала қоңырауы” подкастымен тақырыптық сұхбаттарды тыңдауға мүмкіндік бар. Мысалы, &nbsp;Серғали Толыбеков атындағы №3 IT мектеп-лицейінің физика пәні мұғалімі, «Ы.Алтынсарин» медалінің иегері Шолпан Сүйеуова парақшада өз тәжірибесімен бөлісіп, бейнежазбасын ұсынды. «Геометриялық оптика заңдарын қолданып есеп шығару жолдарын үйрету» тақырыбындағы &nbsp;шеберлік сыныбында Шолпан физика пәнін оқытудағы белсенді оқыту тәсілдерінің тиімділігін практикамен ұштастыра отырып, &nbsp;ұтымды жеткізді.‒ &nbsp;Интернетте мұндай сайттар көп. “Шамшырақтың” артықшылығы неде?‒ Мұғалімдер өзіне қажетті өзекті тақырыптар төңірегінде бейнежазбалар мен посттарды көру арқылы көкейіндегі сұрақтарға жауап алып, өз пікірін білдіре алады. Кез-келген тың идеяны жариялап, жаңаша инновациялық әдіс-тәсілдермен танысу, өз тәжірибеңізде пайдалану мүмкіндігі бар. Жаңа идея немесе инновациясы бар мұғалімдер өз сұхбаттарын ПШО-ның Youtube-арнасында немесе филиалдардың FB-беттерінде, баспа БАҚ-та жариялауына болады.‒ Келешекте осы жұмысты жандандыру мақсатында қандай жоспарларыңыз бар?‒ «Шамшырақ» &nbsp;парақшасында облыстың үздік мұғалімдері өз тәжірибесімен бөліседі. Сонымен қатар алаңда &nbsp;кәсіби жобалармен танысып, үздік шеберлік сыныптар, ашық сабақтар мен дәрістерді тыңдауға болады. &nbsp;Ted-мұғалімдердің сөйлеуін ПШО-ның Youtube-арнасында, филиалдардың FB-беттерінде жариялап, &nbsp;жазылушылар арасында «Үздік хабарлама», «Үздік пікір», «Ең белсенді абонент» конкурстар өткізуді жоспарлап отырмыз.‒ Сұхбаттасқаныңызға рақмет!

Гүлнәр Жақсылықова: Тәжірибе үздіксіз ізденісті қажет етеді

 Мейірбек Сұлтанхан: Ардақтайық аяулы Ақмешітті

Айдос Есмағамбетов: Жастар да кез келген саланы жүрексінбей игеріп кетеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Соңғы уақытта экология саласына, әсіресе қоршаған ортаның тазалығына ерекше мән берілуде. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметтің кеңейтілген отырысында мектеп бағдарламасына «Балалардың экологиялық білімі» атты жаңа пән енгізуді тапсырды. Сондай-ақ халықтың экологиялық мәдениетін қалыптастыру бағытында тиісті жұмыстар атқару керегін атап өтті. Осы бағытта аймақта атқарылып жатқан шаралардың жай-күйін білу үшін облыстық экология департаментінің мемлекеттік экологиялық бақылау бөлімінің басшысы Толыбек Тәженұлымен тілдестік.‒ Қоршаған ортаның тазалығы аймақ тұрғындарының денсаулығы үшін аса маңызды екені белгілі. Дәл қазір осы бағытта қандай жұмыстар атқарылуда?‒ Қоршаған ортаны зиянды қалдықтардан қорғау және ірі табиғат пайдаланушылардың жұмысын бақылау – біздің негізгі міндетіміз. Өзіңізге белгілі, жақында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев экологияны жақсарту үшін стихиялық қалдықтардың бей-берекет шашылу мәселесін жою бағытында жұмыстар жүргізу керегін айтты. Осы бағытта департамент қала аумағындағы, халық көп шоғырланатын демалыс орындарындағы, елді мекендер аумағындағы қалдықтардың орналасу дерегін анықтауда. Қазір елімізді цифрландыру жұмыстары қарқынды жүргізіліп келеді. Осыған орай Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі мен «Қазақстан Ғарыш Сапары ҰҚ» АҚ арасында қалдықтар орналасқан жерлерді қашықтан зондтаудың ғарыштық түсірілім қызметін көрсету бойынша келісімшарт жасалды. Жоба барысында ірі көлемде жиналған қалдық орындарын космостан түсіру арқылы анықтауға болады. Осы тұста келесідей маңызды әрі жақсы жаңалықпен бөліскім келеді. Келісімшарт аясында салалық «Геопортал» геосервистік жүйесі іске қосылып, мониторинг арқылы космостық бейнесуреттерді зерделеумен қаланың 50 км-лік радиусы аумағында 228 рұқсатсыз қалдық орындары анықталды. Оның ішінде Қызылорда қаласы аумағында 114, Сырдария аумағында 113 және Шиелі ауданында бір заңсыз қалдық орны бар. Осыдан соң нақты шешімдер қабылдау нәтижесінде біз республика бойынша бірінші болып 228 заңсыз қалдық орындарын түбегейлі жойдық.‒ Заңсыз қалдық орындарына ғарыштық түсірілімге дейін бақылау жүргізілмеген бе?‒ Жалпы аймақ бойынша қалдық орындарын қадағалау жергілікті атқарушы органдардың жауапкершілігінде. Экологиялық кодекстің 292-бабында «жергілікті атқарушы орган тұрғындар үшін арнайы қалдықтарды тастайтын орын дайындап беруге міндетті» делінген. Алайда кейбір елдімекендер типтік жобаға сәйкес келетін палигондармен қамтамасыз етілмеген. Қазір департаменттің бірнеше жыл бойы мәселені көтеру нәтижесінде 147 елдімекенде қоқыс тастайтын жер бөлінді. Бірақ бұл мәселе түбегейлі шешілді деген сөз емес, полигон құрылысын салудың өзі қаржыға келіп тіреледі. Осы ретте айта кетейін, департамент соңғы сегіз айда қоршаған ортаны қорғау саласында 18 субьектіге бақылау шарасын ұйымдастырды. Оның ішінде бес профилактикалық бақылау және қадағалау, алты жоспардан тыс және біліктілік талаптарына сәйкес жеті субьектіге бару арқылы профилактикалық бақылау және қадағалау жүргізді.‒ Ал қоқыс орындарын түбегейлі жоюға қанша уақыт жұмсалды?‒ Барлық жұмыстың сапалы атқарылуына бір жылға жуық уақыт берілді. «Қазақстан Ғарыш Сапары ҰҚ» АҚ аймаққа қайта ғарыштық түсірілім жасағанда жұмыстың 99 пайыз орындалғанына көз жеткізді.Қазір біз Президент бастамасымен халықтың экологиялық сауаттылығын көтеру мақсатында шаралар ұйымдастырудамыз. Экологиялық мәдениет тұрғындар өміріне бірден еніп, тез арада қалыптасып кететін дүние емес. Бірақ жаймендеп жүргізілген жоспардың өзі бүгінде нәтиже беруде. Айталық, біз бір-екі апта бұрын еріктілермен бірлесіп тазалық акциясын жүргіздік. Қазір біздің қатарымызға әлеуметтік желідегі белсенді блогерлер де қосылды. Жақында ғана бәріміз дарияның сол жағалауына тазалық жұмыстарын жүргіздік. Сырттай елеусіз көрінсе де, мұның өзі экологиялық мәдениеттің қалыптасуына ықпал етері сөзсіз.Айта кетерлігі, қалдық өңдеуде қаржы маңызды. Кәсіпкерлер бұл бағытта жоба ұйымдастырып, кәсіп бастаса, пайда қос тарапқа да ортақ болар еді.‒ Сұхбаттасқаныңызға рақмет!&nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Сұхбат