<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Күннен-күнге гүл дүкендері мен флористер көбейген сайын тың идеялар бәсекеге түсіп, соған сай сұраныс та артуда. Тіпті, тірі гүлдердің орнын ұзақ сақталатын, түрлі қажетті дүниелерден жасалған гүл шоқтары алмастырып жібергені жасырын емес. София Қожкенова – тапсырысқа қарай әртүрлі гүл шоғын жасайтын заманауи флорист. Оның туындыларында сабын да, қаптамадағы шоколадтар да, кептірілген жемістер де бар. 20 000 оқырманы бар Софияның кәсіптегі тарихына бірге үңілейік.София Оралбайқызы – Қызылорда қаласының тұрғыны, үш баланың анасы. Жоғары оқу орнында бухгалтер мамандығы бойынша білім алған ол 2018 жылдан бастап аталған кәсіпті қолға алған.&nbsp;<blockquote>«Негізі бұл кәсіпті бала күтімімен отырғанда бастадым. Екі ұлымнан кейін 2018 жылы ерекше ұлды босандым. Диагнозы – даун синдромы. Бәріміз оны «күн-бала» деп атаймыз. Есімі – Самат. Самат дүниеге келген соң біраз уақыт депрессияда жүрдім. Қойылған диагнозды қабылдай алмай, сол жағдайда не істерімізді білмей қиналдық. Бар ойым мен уайымым ұлымның денсаулығы болды. Сол кезде мені қалың уайымнан алып шыққан осы кәсібім әрі хоббиім. Ең алғаш рет құрбымның баласының туған күніне сыйлық апаратын кезде осындай дүниені өзім жасаған едім. Ол кезде екі ұлым мектепте, үшінші балам науқас. Өзім жұмыссызбын. Жолдасым ғана қаражат табатын. Бірақ өзім бұрыннан гүл жасағанды жақсы көретінмін. Сол күні гофра қағаздан сыртқы қабын жасап, арасына шоколад, кәмпит, түрлі тәттілерді қосып, гүл шоғын жасадым. Құрбымның баласы қатты қуанғаны есімде. Менің қызметім – адамдарды қуанту», – дейді батыл азаматша.</blockquote>Флористің айтуынша, өз қолынан шығатын туындылардың бағасы қолжетімді. Ол дайын өнімдердің бағасына өз еңбегінің құнын қосып, жалпы бағасын шығарады. Көңілден қымбат дүние жоқ деп білетін София келген тұтынушының қалтасына қарайтынын жасырмады. Мысалы, 7000 теңгелік гүл шоғын келушінің жағдайына қарай 5000 теңгеге келтіріп, жасап берген кездер де бар екен. Ал әр гүл шоғының бағасы құрамындағы заттарға, көлемі мен сапасына байланысты әртүрлі боп келеді.<blockquote>«Әрине, ассортимент кең емес. Дегенмен әрі қарай осыны дамытып, кеңейткім келеді. Қазіргі таңда бірнеше курсты қатар оқудамын. Мәселен, жақында жеке кәсіпкерлік курсын бітірдім. Флорист ретінде де арнайы, кәсіби білімім жоқ. Бәрі қызығушылықтан басталды. Бірақ салыстырып қарасам, жасаған дүниелерім кәсіби флористердікінен кем емес. Алдағы уақытта кәсіби білімімді жетілдіріп, осы саланы дамытқым келеді», – дейді ол.</blockquote>Айтып өткеніміздей, кейіпкеріміздің гүл шоқтары сабын мен кептірілген жемістерден жасалады. Бұл іске араласқанына жарты жылдан асқан. Флористиканың ішінде дәл осы жемістер арқылы жасалатын түрін оқығысы келсе, де оған мүмкіндігі болмаған. София инстаграм желісінен көріп, өзі жасап көрген көрінеді. Түрлі сайттан қарап, теориялық білім алған. Осылайша кептірілген жемістер арқылы жасалатын гүл шоқтарын жасауға кіріскен. Нарыққа мән берсек, мұндай гүл шоқтары сұранысқа ие. Денсаулыққа да пайдалы. Кейіпкеріміз гүл шоғын кем дегенде бір сағатта, ал күрделі түрін үш сағаттың ішінде жасап шығарады.Ал сабыннан гүл шоғын жасау идеясы туралы ол: «Осылай түрлі туындыларды жасап жүргенде тұтынушыларым арасына гүл қосыңызшы деп сұрайтын. Бірақ тірі гүлді түйірлеп қосып отыру қолайсыз. Көптеп алсам, солып қалады. Сол үшін гүл формасындағы табиғи сабындарды неге қоспасқа деген ой туындады. Қараған адамға тірі гүлден еш айырмасы жоқ. Сыртқы бейнесі де әдемі, әрі ұзақ сақталады. Хош иісті, түрлі-түсті гүлдер ерекше әдемі көрінеді. Сонымен сабынды гүл шоқтарына да сұраныс арта бастады», – дейді ол.Арнайы парақша ашып, мәтін жазуды, сурет таңдауды, инстаграмды дұрыс жүргізуді ешқандай курсқа қатыспай-ақ, үздіксіз іздену арқылы ютуб желісінен, басқа да сайттардан үйренген София Оралбайқызының бүгінгі жетістігі – берекелі кәсібі мен ертеңгі күнге деген сенімі. Оның алға қойған жоспары көп. Ең бастысы – күн-баласын аяққа тұрғызу. Сонымен бірге кәсіпкер Қызылорда қаласынан студия ашып, шәкірт тәрбиелегісі келеді. Арнайы курс ұйымдастырып, шеберлік сыныптарын өткізуді жоспарлап жүр. &nbsp;

София Қожкенова: Флористиканың құпиясы көп

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Қала орталығында жанға жайлы бір орын бар. Онда заманға сай кітап та, трендке айналған тәтті кофе де бар. Тыныштық пен демалыс іздеген жанға таптырмас орта «КitapAl» деген атаумен көпке таныс. Орталықтың басшысы Нұрбек Досболұлымен емен-жарқын әңгімелескен едік.‒ Нұрбек, кәсібіңізді кітаппен байланыстыруыңыздың өзі сіздің кітапты жиі оқитыныңыздан хабар береді. Бұл бала күннен қалыптасқан әдет пе? Кәсіп жайлы айтпас бұрын сіздің кітапқа деген көзқарасыңыз қызық болып тұр…‒ Иә, кітап оқу бала күнімнен қалыптасқан дағды. Отбасында атамның жиі кітап оқып, жазатынын көріп өскен соң &nbsp;кітапқа деген қызығушылығым арта түсті. Айта кетейін, мен Қарағанды облысы, Қаныш Сәтбаев қаласында дүниеге келіп, сол жақта білім алдым. Мектепте жүргенде қосымша &nbsp;қалалық кітапханаға жиі баратынмын. Онда бізге нөмір беретін. Сонда кітапханашымен дос болып, маған «341» деген нөмір емес, «001» деген нөмір берсеңіз деп сұрағаным, сол үшін келесі жылдың бірінші қаңтарын күтіп, соны алғаным есімде. «Ләйлі-мәжнүн» дастанын оқудың өзі қызық болды. Қалаға жақын жердегі Қожамбай ауылына барып, қой бағып жүріп те кітап оқитынмын. Мысалы, сондай күннің бірінде «Мың бір түн» кітабын үйдегілер «кішкентайсың» деп рұқсат бермесе де, тығылып жүріп оқығаным бар. Қазір күніне бір жарым сағат кітап оқуға тырысамын. Бір әдетім, кітаптарды түрлі бағытта оқығанды жақсы көремін, яғни бір мезгілде бес түрлі кітап оқимын. Себебі адам бір тақырыптан жалығуы мүмкін.‒ Бұл әдістің тиімділігі қандай?‒ Кітапты соңына дейін оқу келесі кітапты бастауға деген қызығушылығымды оятады. Жалпы мүлде шаршамай оқитын кітабым отбасы тақырыбындағы кітаптар. Өйткені көкейімде үнемі «Отбасымды қалай үлгі тұтарлық деңгейде қалыптастыра аламын? Отбасылық кикілжің орын алса, оның алдын қалай аламын?» деген сауалдар болады және сол үшін өзімді мүмкіндігінше ақпараттармен қамтамасыз етуге тырысамын. Өйткені бұл қарым-қатынас тікелей баланың психологиясына, тәрбиесіне әсер етеді. Отбасымның дұрыс болуы балаларымның болашағының жарқын болуы деп түсінемін. Жақында ғана «Шабыт» баспасынан шыққан «Бақытты отбасы негіздері» кітабын аяқтадым.‒ Осы уақытқа дейін шамамен қанша кітап оқыдыңыз?‒ Үш жүзден аса кітап оқыған шығармын. Қазір зерттеу кітаптарын оқып жүрмін. Негізі кітаптан бөлек «Ыбырай» білім беру қорында төрағалық қызмет атқарамын. Үздік мұғалімдерді жинақтауды мақсат еткен қор «Қазақстанда білім деңгейі не үшін төмендеп кетті?» деген зерттеу жұмысын жасаған. Сол зерттеумен қатар Стивен Ковиннің «Жасампаз жандардың 7 дағдысы» атты кітабын, Ыбырай Алтынсаринның өмірбаяны жазылған үштомдықты оқудамын.‒ Ең алғаш бизнес жолын қалай бастадыңыз? «КitapAl» жобасы қалай дүниеге келді?‒ Бала күнімнен саудаға жақын болдым. Ең алғаш кәсіпті неден бастаймын деп ойлана келе кітап дүкенін таңдадым. Қазір бұл сала бойынша тоғыз жылдық тәжірибем бар. Бастапқыда менде ешқандай қаражат болған жоқ. Жалақымнан жинап жүріп, Ақтау қаласындағы мешіт төңірегінен кітап сатуға орын алдым. Ең алғаш 160 мың теңгеге кітап әкеліп, оның негізгі бағасына 20 пайыз ақысын қосқан кезде пайдасын көріп, таң қалдым. Екі жылдан соң қала орталығынан «Айдын» деген атаумен кітап дүкенін аштық. Кітап оқыған адам айдың нұрындай жарыққа, жақсылыққа кенеледі деп солай қойғанбыз. Қазір фирманың да атауы – «Айдын кітап». Бірақ арманым супермаркет деңгейіндегі кітап дүкенін ашу болатын. Қосымша тапқан қаражатыма Еуропаға үш-төрт мәрте бардым. Сол кезде міндетті түрде кітап дүкендерін аралап, атмосферасын сезінуге тырысатынмын. Қарап отырсаңыз, «КitapAl»-дағы кітаптар сөресі мен кофейня қызметінің бірігуі сол Еуропадан көрген үлгі еді. Қызылордағы келмес бұрын осындағы кітап нарығын зерттедім. Мұнда Алматы қаласындағыдай «Меломен», «Марвин» сынды кітап дүкендері жоқ. Үлкен кітап дүкенін ашуды мақсат еткен мен Қызылордада кітапқа сұраныс бар екенін түсіндім. Осылайша екі жыл бұрын қалаға отбасыммен бірге қоныс аудардым.‒ Үйде кітап қорын жинақтайсыздар ма?‒ Иә. Мен көбіне кітапты сызып оқығанды жақсы көремін. Шимақтап тастаған кітапты біреуге берген ыңғайсыз. Бір жағынан, менің сызғандарым басқаға кері әсер етуі мүмкін. Сондықтан кітапты міндетті түрде сатып алуға тырысамын және табысымның он пайызын кітап алуға жұмсаймын.‒ Кітап сату табысты бизнес пе? Мұнда айына қанша кітап сатылады?‒ Жалпы кітап бизнесі қоғам сұранысынан қалмайды. Себебі адам рухани азық іздейді, кемелденуді қалайды. Біз қазір электронды нұсқадағы кітаптарды сатуға тырысып жатырмыз. Мен екі жыл бойы үзбей &nbsp;электронды кітап &nbsp;оқыдым, мысалы «Көшпенділердің» үш трилогиясын онлайн бітірдім. Бірақ екі жылдан соң электронды кітаптан шаршадым. Өйткені электронды нұсқа кітапты қолмен ұстап, сезініп оқуға жетпейді. Сондықтан кітап саудасы азаймайды деп ойлаймын.Кітаптың жарамдылық мерзімі жоқ. Сондықтан ауқымды пайда әкелмесе де, бірден байып кетпесең де, тұрақты түрде табысқа жетуге болады. Дүкенде айына шамамен 3000-ға жуық кітап сатылады. «Мазмұндама» қорының, «Атамұра», «Самға», «Қасым» баспасының кітаптары тұтынушылар сұранысында. Өкінішке қарай қазір балалар әдебиеті жоқтың қасы.Осыдан бес жыл бұрын балаларыма ертегі оқып берейін десем, қызықты әдебиет таппағаным рас. Соңғы екі-үш жылда бұл бағытта да өзгеріс бар. «Балалар әдебиеті» жылы жарияланғаннан бері Алматыдағы «Алтын сақа» баспасы жүзден аса кітап басты. Сондықтан қазір балалар әдебиеті де жақсы сатылымға шығуда. Соңғы уақытта әйел адамдар психологияға қатысты кітаптарға жиі қызығады, сондай-ақ Қайрат Жолдыбайұлының «Кемел адам» кітабы да үлкен сұранысқа ие. Жалпы қазір «екі қолға бір күрек дейтін заман» өтті, қазір оқыған, өзін дамытқан адам ғана озады. Сол үшін де кітап бизнесі тоқтамайды.Бүгінде бізге келушілердің орташа жасы 20-35 жас аралығында. Осы орайда жастардың кітапқа деген қызығушылығы жоғары екенін айтқым келеді.‒ Нарық сұранысына сай онлайн кітап сататын дүкендер де бар. Осы тұста бәсекелестеріңіз жайлы сұрағым келіп отыр…‒ Бізде 8000-нан аса кітап бар. Мақтанғаным емес, қала бойынша бәсекелес жоқ. Қазір тек өз-өзімізге бәсекеміз.‒ Сұхбатыңызға рақмет! &nbsp;

Нұрбек Досболұлы: «КitapAl»-да қызылордалықтардың қызығушылығы – басты орында

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Ер бала – отбасының тірегі, елінің қорғаны. Мықты қорғаны болмаған елдің болашағы да бұлыңғыр. Ал намыс туын желбіретіп, мемлекеттің айбынын көтеретін ол – әскер. Ол елдің бетке ұстар айбары. Өрекпігеннің мысын басар қаруы. Халқының қорғаны, тәуелсіздіктің күзетшісі. Әскер – кеудесі от жүректі жастардан құралады. Ал біздің жастарымыз Отан қорғау ісіне дайын ба? Бұл жайында Қармақшы ауданы бойынша қорғаныс істері жөніндегі бөлімнің басшысы, майор Дастан Байдәулетовпен аз-кем әңгімелескен едік.– Дастан Әмірханұлы, жаңа қызметке келгеніңізге де көп бола қойған жоқ. Көпшілік білетіндей, әскери қызметкердің еңбек жолы өңірлерге жиі ауысып тұратымен белгілі. Өзіңіз бен өмір жолыңызбен кеңірек таныстырып өтсеңіз…– Жалпы біз, әскери қызметшілер еңбек жолымыз бір орында шектеліп қалмайды, өңірден-өңірге жиі ауысып тұрамыз. Өзімнің өмір жолымды айта кетсем, 1996-1999 жылдары Қазақстан Республикасы Қорғаныс Министрлігінің Кадет корпусын тәмәмдағанмын. Содан кейін 2004 жылға дейін бірнеше &nbsp;әскери бөлімдерде бөлімше сержантынан, рота сержантына дейінгі лауазымында болдым. 2004 жылдан бастап осы уақытқа дейін жергілікті әскери басқару органында &nbsp;қызмет атқарып келемін.– Қазір көктемгі науқан. Әскерге шақыру жұмыстары қалай жүргізілуде? Ауданға қойылған талаптың нәтижесі қандай?– Әскерге шақыру жұмысы – жер¬гілікті атқару органдары көмегімен атқарылады. Дәрігер, медициналық жабдықтар, көлік, полиция қызметімен &nbsp;қамтамасыз етілген. Дәрігердің барлығы да – білікті сала маманы. Барлығы өз ісінің шебері. &nbsp;Қазіргі уақытта жергілікті атқару органдарының ұйымдастыруымен көктемгі мерзімді әскери қызметке шақыру жұмысы жалғасын табуда.&nbsp;– Әскердің жүгі жеңіл емес. Осы орайда Қармақшының жастары қан¬шалықты әскери қызметте жүр?– Еліміздің аймақтарында әскери қызметте жүрген қармақшылық сарбаздар баршылық. Қазақстан Республикасы Ұлттық Қауіпсіздік Комитетінің шекара қызметіне де азаматтарымыз аттандырылды. Қыста 16-ға толған жасөспірімдердің әскерге тіркеу жұмысы жүргізілсе, 2 рет – күзгі, көктемгі әскерге шақыру комиссиясы ұйымдастырылады. Негізінен жастарда – салмақ жетіспеушілігі, май табан, жүйке жүйесінің әлсіздігі сияқты ауру түрлері кездеседі. Комиссиядан өтуіне бөлімде барлық жағдай жасалған. Жалпы, Қазақстан Республикасы Қа¬ру¬лы күштерінде немесе басқа да әскери құралымдарда қызмет ету үшін денсаулық жағдайы талаптарына сәйкес өте алмай қалған азаматтар үшін емделуге 3 айдан 1 жылға дейінгі мерзім беріледі. Емделгеннен кейін аталған азаматтар қайта медициналық тексерістен өтіп, егер жараса әскерге жіберіледі.&nbsp; Өткен жылы мерзімді әскери қызметке шақырылғандар саны – 88 адамды құраса, 2023 жылдың &nbsp;1 наурызынан &nbsp;бастап бүгінгі күнге дейін шақырылғандар саны – 19 адам.– Отан алдындағы азаматтық борышын өтеуге жастардың көзқарасы қандай? Әскерге баруға не кедергі?– Әр бала әрқалай. &nbsp;Бір бөлігі – әскерге баруға қызығып, ниет білдірсе, екінші бөлігі – немқұрайлық танытып жатады. Әскерге құлқы жоқ жастармен учаскелік инспектор етене жұмыс істеуде. Үйіне барып, ата-аналарымен сұқбат жүргізіп, түсініктеме алуда. Жалтарғандардың дені әлеуметтік жағдай мен жұмыссыздықты алға тартады. Бірі – несиесі барын айтса, бірі – ата-анасына қарап отырғанын себеп қылады. Ал енді бірде ата-анасы асырап отқан баласын әскерге жібергісі келмейтінін ашық айтады. Негізі балалардың әскерден жалтаруына басты себеп – жұмыссыздық. Күнкөріс қамымен де сыртта жүргені көп. Одан бөлек жалтарғандардың арасынан жауапкершіліктің жоқтығы да анық байқалады. Бүгінде &nbsp;«әскер» десе ат-тонын ала қашатындар жетерлік. Неге? Жасыратыны жоқ, қазір әлеуметтік желі мен телеарнадан түрлі жаңалықтар бірінен соң бірі тарап жатыр. &nbsp; Ал, ата-ана үшін әскер әлемі осынысымен қорқынышты болып тұр. Егер әскерге барудан жалтарған жағдайда оларды құқық қорғау органдарымен біріге отырып іздестіру жұмыстары жүргізіледі. Алайда, қандай жағдай болмасын әскерге шақырылған уақытта міндетті түрде келуі тиіс. Заң бәріне ортақ. Қазақстан Республикасы &nbsp;Қылмыстық Кодексі бо¬йынша азаматтың «мен әскерге бармаймын, азаматтық борышымды өтемеймін» деген арызы түссе, 387-бап бабына 1-ші, 2-ші тармақтарына сәйкес шара қолданылады. Өз уақытында келмеген жағдайда әкімшілік кодекс бойынша 647, 648, 649 баптарға сәйкес айыппұл салынады.– Әскерге шақырудан қандай азаматтардың кейінге қалуға мүмкіндігі бар?&nbsp;Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 16 ақпандағы әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы №561 Заңының 35-бабы мынадай себептермен беріледі. Отбасы жағдайы бойынша, денсаулық, оқуды әрі қарай жалғастыру, басқа да себептермен кейінге қалдыра алады. Әйтсе де әр себеп құжаттармен расталу тиіс.&nbsp;– Қазіргі жастың психологиялық, моральдық деңгейі қандай? Бұл әскерге баруға қаншалықты әсер етеді?&nbsp;– Жастардың психологиялық-моральдық деңгейі төмен болғандықтан, әскер қатарына баруға кері әсерін тигізіп жатады. Ондай азаматтармен психолог мамандары жұмыс жүргізіп жатыр.– Жасөспірімдерге әскери-патриоттық тәрбие беру бойынша қандай шаралар ұйымдастырылуда?– Ауданда «Жас сарбаз» әскери-патриоттық ұйым ашылды. Төрағасы – Ерсін Шерепетов есімді азамат. Ол қазіргі таңда білім беру органдарында ерлік сабақтары жүргізілуде. Әскери мерзімін өтеп келген азаматтар да білім беру орындарында кездесулер өткізіп жатыр.– Жастарымызға әскери мамандық иесі атану үшін қандай кеңес берер едіңіз?– Жастарымызға әскери мамандық иесі атану үшін жоғары әскери білім беретін оқу орындарында әртүрлі мамандықпен білім алуы қажет. Сондай-ақ мерзімді әскери қызмет өтеген соң, сол әскери бөлімде келісімшартпен қызмет етуге болады. Мерзімді әскери қызмет өткерген соң, Қазақстан Республикасының барлық жоғары оқу орындарына әскери кафедраға грант негізінде білім алуына мүмкіндік бар.– Уақыт бөліп, әңгімелескеніңізге рақмет!

Қармақшылық жас өрендер әскерге барудан қалыс қалмайды

Кеулімжай Ботабаев: Әрбір білім алушы маңызды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Әр қыз-келіншек күнделікті ас үй жабдығын таза ұстауға тырысатыны белгілі, бірақ бірақ үйреншікті көрінетін бұл әдетті табысқа айналдыруға да болады. Сөзімізге Жаңақорған ауданындағы Кеден Кеден ауылының тұрғыны Гүлнәр Есмаханның жаңа кәсібі дәлел. 34 жастағы “Күміс алқа” иегері қара қазан арқылы қалай миллион теңге табуға болатынын айтып берді.− Қазан тазалау сырттай оңай шаруа көрінгенмен, машақаты көп жұмыс. Бұл бастаманы қалай қолға алдыңыз? Қайдан үйрендіңіз?− Ең алғаш қазан тазалау курсы жайлы инстаграм желісінен білдім. Әйел адам үйдегі барлық дүниенің таза болғанын қалайды ғой. Менде күнделікті асханамда пайдаланатын таба, қазандарым мұнтаздай болсын деген ниетпен курсқа тіркелдім. Тек білім алып қана қоймай, қазан тазалау технологиясын бизнеске айналдыруға болатынын түсіндім. Бастапқыда Жаңақорған ауданынан тапсырыс қабылдап, заттарды алып, тазалап болған соң қайта апарып беріп жүрдік. Бұл жобаны шығыны аз, табысы мол бизнес деп толық сеніммен айта аламын. Әрі кәсібімді тұрақты жүргізуіме инстаграм желісінің, оқырмандарымның ықпалы зор.− Әр әйел адам ас үйдің ханшайымы екені рас. Алайда кейде бәріне бірдей үлгеру мүмкін еместей көрінеді. Ал өзіңіз торт пісіріп, инстаграмда жеке парақшаңызды қызықты етіп жүргізіп, мастер-класс өткізуге қалай уақыт табасыз?− Қазан тазалаудан бөлек аудан, ауыл тұрғындарынан тапсырыс қабылдап, тәтті тоқаштар пісіремін. Аталған жұмыстарды күнделікті жасап жүрген соң, өмірімдегі ең жақсы әдетіме айналдыра алдым деп ойлаймын. Содан болар мүмкіндігінше бәріне үлгеруге тырысамын.− Отбасылық кәсіпке үйдегі жақындарыңыз да көмектеседі екен. Аталған кәсіпті берекелі бизнеске айналдырған отбасыңыз жайында да айтып өтіңізші…− Иә, қазан тазалау барысында жолдасым көп қолдау білдіріп, көмек көрсетеді. Алғашында екеуміз бірге тапсырыс қабылдап, бизнеске қадам жасадық. Әрі кәсіп бастаған уақытта үйде анам да болып, қолғабыс еткен соң, тұтынушылыр тапсырысын ойдағыдай тәмамдау қиынға соқпады. Жақындарымның қай істі болсын жақсы жасай алатыныма сенім білдіріп, жанымнан табылатыны үшін ризамын.− Тапсырыс қабылдау барысында қандай да бір аппарат қолданасыз ба? Жалпы бір тапсырысты толық бітіру үшін қанша уақыт қажет?− Әрине, тазалау жұмыстары кезінде арнайы аппараттың көмегін пайдаланамыз. Тамақ пісіретін табаларды тазалау 15-20 минут уақыт алады. Ал үлкен қазандарды ағарту жарты сағатқа созылады.− Қызметіңіздің құнын қалай бағалайсыз? Бір қазанды тазалау бағасын айта аласыз ба?− Қызметтің құнын белгілемес бұрын қазанның майлылығына, қаншалықты лас немесе кіршең болғанына қараймыз. Әдетте табаларды айнадай етіп жалтыратсақ, еңбегімізді 2000-2500 теңгеге бағалаймыз. Әр ыдыстың жай-күйіне байланысты белгілі бір көлемде нақты баға қойылған. Қазір қазан тазалап, айына бір миллион табыс тауып жүрмін.− Осы уақытқа дейін сізден қанша адам осы әдісті үйренді?− Мастер-класс арқылы 500-ге жуық қыз-келіншек қазан тазалау технологиясын меңгерді. Басым көпшілігі осы бағытта өз кәсіптерін жүргізуде. Ара-тұра еңбектерінің нәтижесімен бөлісіп, сүйінші сұрап отырады.− Алдағы жоспарыңызбен бөліссеңіз…− Алдағы уақытта аудан аумағынан жер алып, қазан тазалайтын орталық ашқым келеді. Өйткені қазір аудан мен ауыл арасында қазандарды тасымалдап жүру біршама қиындық туғызуда. Адал еңбектің арқасында бұл мақсатымызға жететінімізге сенемін.− Сұхбатыңызға рақмет! &nbsp;

Гүлнәр Есмахан: Қазан тазалау – таптырмас кәсіп

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Ел ғалымдары «Болашақ» бағдарламасы арқылы әлемнің жетекші жоғарғы оқу орындарында тағылымдамадан өтуде.&nbsp; Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеттің «Тарих» кафедарасының аға оқытушысы, философия ғылымдарының докторы (PhD) Әзілхан Тәжекеев Германияның Тюбинген университетінде ғылыми тағылымдаман өтіп, жуырда елге оралды.&nbsp; Осы орайда шетелде біліктілігін шыңдаған ғалыммен оқу процесі, бағдарламаның маңыздылығы туралы сұхбат жүргіздік.– &nbsp;Бір жылға жуық уақыт Германияда ғылыми тағылымдамадан өттіңіз. Бұл елдегі білім беру жүйесінің ерекшелігі неде? Германияны таңдауыңызға не себеп болды?– &nbsp;Әр елдің білім саласының өзіндік ерекшелігі болатыны рас. &nbsp;Германияда &nbsp;археологиялық құнды жәдігерлер, ескерткіштерді қорғау саласы бойынша аймақтардың өз заңдары қалыптасқан. Мен Германияның Баден аймағының орталығы Штутгард қаласында білімімді жетілдіріп, ғылыми зерттеу орталықтары мен зертханалар ұйымдастырған қазба жұмыстарына қатыстым. Оқу барысында археология саласы бойынша ғылыми зерттеу жүйесіне ерекше назар аудардым. Не себепті Германия, оның ішінде Тюбинген университетін таңдағаныма келетін болсақ, бұрыннан Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті мен Тюбинген университеті арасында әріптестік байланыс бар. Сондай-ақ, Тюбинген университеті әлемнің үздік оқу орындарының қатарына жатады. Ең бастысы мұнда археология саласы жақсы дамыған. Археологияның барлық кезеңдері – тас, темір, қола дәуірі, ортағасырлық кезеңдерді жеке институт, кафедралар толықтай зерттеумен айналысады. Сондықтан бұл жақта білім алудың маңызыдылығы өте зор.– &nbsp;Шетелде тағылымдамадан өту сізге қандай мүмкіндіктер берді? Тың жаңалықтар көп болды ма?– &nbsp;Бұл тағылымдама маған үлкен мүмкіндік пен ғылыми тәжірибе берді. Тюбинген университетімен қатар Германия археология институтының Бон және Берлин қаласындағы филиалдарында жұмыс істедім. Олардың кітапхана, зертханаларын аралап, жәдігерлерді қалай өңдеп, қалпына келтіретіні, ғылыми мақаланы қалай жазатыны жөнінде деректермен таныстым. Батыс Еуропа археологиясы туралы мағұлматтар алып, археология ғылымында жартылыстану ғылымдарының әдістерін қолдану, біздің елімізде енді дамып келе жатқан «ландшафты археология» туралы қажетті ақпарттар алдым. Алдағы уақытта ғылыми зерттеу әдістерін өзіміздегі зерттеу жұмыстарында қолданатын боламыз.&nbsp;– &nbsp;Оқу процесі қай тілде жүргізілді?– &nbsp;Оқытушылар неміс тілінде сөлейді, бірақ ағылшын тілін жақсы меңгерген. Сондықтан, ағылшын тілінен курсқа қатысып, тілді үйрендім.– &nbsp;«500 ғалым» жобасы бойынша шетелде білім алудың шарттары қандай?– &nbsp;«500 ғалым» жобасы бойынша былтырғыдан биылғы талаптар сәл өзгеше деп естідім. Былтыр біз тапсырған кезде тағылымдамадан өтетін оқу орнынан шақырту алу, алда атқарылатын жұмыстардың жоспары міндетті түрде болуы керек еді. Шақыртушы жақ пен жіберуші тараптың басшылық құрамы &nbsp;жоспарды бекітіп беретін. Себебі, жоспарсыз бару нәтижесін бермейді.&nbsp; Биылғы талаптың бірі – баратын елдің тілін білу керек. Сондай-ақ, ғылыми зерттеу орталығы немесе білім беру мекемесінің атынан бару қажет. Кез келген оқу орнын таңдамай, бұрыннан байланыс жасап жүрген және әлемнің үздік оқу орындарынан шақырту алу да өте маңызды.– &nbsp;Алдағы уақытта қандай зерттеу жұмыстарымен айналыспақсыз?– &nbsp;Алдағы жоспарларымыз ауқымды. Университет жанындағы «Археология және этнография» орталығының бекітілген жоспарына сәйкес жұмыс жүргізетін боламыз. Жанкент қалашығындағы археологиялық қазба жұмыстары енді Халықаралық Түркі Академиясының қызметкерлерімен бірлесіп өткізіледі. Ә.Марғұлан атындағы археология институтымен бірлесіп ғұн, сармат дәуірінің ескерткіштерін зерттеуге бағытталған жобаны бастамақпыз. Бұл жоба аясында Жетіасар ескерткіштерінде зерттеу жүргіземіз. Жанкенттегі археологиялық &nbsp;жұмыстарды қорытындылап, бірнеше томдық еңбек жариялау да ойда бар. Сондай-ақ, Ресей, Германия зерттеу орталықтарының ғалымдарымен бірлесіп жұмыс істемекпіз.&nbsp; &nbsp;

Әзілхан Тәжекеев: «Германияда археология бойынша мол тәжірибе жинақтадым»

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Жастар – қоғамның қозғаушы күші, мақсат пен арманның бейнесі. Кез келген ұлттың жастарына қарап, сол елдің болашағын болжауға болады. Осы орайда қызылордалық белсенді жас, «Go Viral», «ЮНИСЕФ», «Кызылорда Волонтерлері» ұйымының мүшесі, ментор-аудармашы, координатор, «Ejaksu» жобасының авторы Аружан Әбдіржанмен сұхбаттасудың сәті түскен еді.– Аружан, ерікті болу – ерік-жігерді талап ету. Бұл салаға қызығушылық танытып, мақсатты түрде айналысуға не түрткі болды?− Қазір Логистика және көлік академиясында «Логистика» мамандығы бойынша білім аламын. Волонтерлер әлемімен танысқаныма 7 жыл болды. Ал қызығушылығым 5 жыл бұрын басталды. Бұл салаға келмес бұрын 4 жыл таэквондомен айналыстым. Спортты тоқтатқаннан кейін жаңа дүние ашқым келді. Өзімнің хобби, қызығушылығымды зерттей бастадым. Соның нәтижесінде Америкалық елшіліктің қолдауымен Қазақстанның әр қаласында ашылған ұйымдармен таныстым. Солардың бірі – «American Сorner Kyzylorda». Ұйымға 2015 жылы келіп, алғаш рет «volonteer» сөзімен таныстым. Ұйымның белсенді қатысушысы болып, акцияларға, іс-шараларға қатысуға жол ашылды. Ағылшын клубы мен сабағын да ұйымдастырдық. Осылайша волонтерлік жұмысым басталды.− «Еріктілер жылына» тоқталсақ. Қандай іс-шараларға қатыстыңыз?− 2020 жылға дейін бұл салаға көпшілік аса бір қызығушылық танытпайтын. Бізді «бөлек ағым» деп ойлайтын. Президент волонтерлер жылын бекіткеннен кейін біршама өзгеріс болды. Халық өмірінде волонтер түсінігі пайда болды. Қызығушылардың саны артты. Көптеген ұйым ашылды. Әлеуметтік мәселелерді шешуге бағытталған жобалар пайда болды. Тек жастар емес, егде жастағы азаматтар волонтерлікке бет бұра бастады.− Әлеуметтік желіні белсенді қолданасыз және маркетинг саласында да тәжірибеңіз бар. Интернетті табыс көзіне жатқыза аласыз ба?− Иә, әлеуметтік желінің белсенді қолданушысымын. Қолданып қана қоймай, табыс көзіне айналдыра алдым. Желілерде SMM және пиар бойынша коммерциялық, коммерциялық емес жобалармен жұмыс істеймін. Ең алғашқы жұмысым волонтерлік парақшаларды тегін жүргізуден басталды. Бұл мен үшін үлкен тәжірибе болды. Саланың қыр-сырымен танысқаннан кейін көлемді ұсыныстар түсе бастады. Бүгінде киім дүкені және үлкен компаниялардың парақшаларын дамытумен айналысамын. Тек пост жариялау емес, дизайн, мәтін жазу, маркетингтік статистика жүргіземін. PR саласындағы үлкен жұмыс – өткен жылы ұйымдастырылған «Күміс волонтер» жобасы. Сол жоба арқылы грант иегері атандық.− «Кызылорда волонтерлері», Америкалық елшіліктің қолдауымен құрылған «Go Viral» және «ЮНИСЕФ» ұйымдарының қызметіне тоқталсаңыз…−«Қызылорда Волонтерлеріне» 2019 жылы қосылдым. Әлі күнге дейін волонтер қызметіндемін. Түрлі жобада координатор боламын. «Birgemiz: UMIT» жобасы бойынша жұмыс атқарылуда. «GO VIRAL» туралы айтсам, негізгі мақсаты – Қазақстандағы медиа, бизнес саласын дамыту. Өткен жылы Қызылорда қаласының амбассадоры болдым. «ЮНИСЕФ» бойынша да жобалар бар. Жыл сайын өтінім беру арқылы басқа қалаға тәжірибе алмасу мақсатында барамыз. «ЮНИСЕФ» буллингке қарсы жоба ұйымдастырған болатын. Яғни, мектепте орын алатын жәбір көрсету тақырыбын қолға алдық. Мектеп оқушылырына онлайн және офлайн форматта сабақ жүргіздік. «Пайдасы бар карантин» жобасы қолға алынды. Карантин уақытында әлеуметтік желіде белсенді болып, түрлі челлендж ұйымдастырдық. Экология бағыты да шетте қалмайды. Алдағы уақытта жобалар ұйымдастырылмақ. Сол жобаларда ментор-аудармашы қызметінде боламын.− Тәжірибелі волонтер ретінде айтыңызшы, халық көбіне қандай жағдай бойынша көмекке жүгінеді?− Халық арасында әлі де біршама түсініспеушілік бар. Мысалы, қайырымдылық пен волонтерлікті шатастырады. Қайырымдылық – көбінде қаржылай &nbsp;көмек болса, волонтерлар ақша жинамайды. Кіші және үлкен гранттарға қатысып, волонтерлік жобаларға атсалысады. «Эко акция» ұйымдастырамыз. Осыны шатастырмаса екен дейміз. Ал халықтың жағдайына келсек, әлеуметтік, азық-түлік бағасының қымбаттауы сынды мәселе көп. Көпбалалалы аналар жиі көмек сұрайды. Қараусыз қалған қарт адамдар да аз емес. Осындайда үй жинау, аула тазалау, қажетті өнімді апару, тамақ пісіру секілді көмек көрсетеміз.− Бүгінде «Ejaksu» атты жеке жобаңыз бар. Оның мақсаты қандай?− Күміс волонтерлікте жұмыс істеп жүрген кезімде осы жоба туралы идея келді. Идеяның пайда болуына өзім бетпе бет келген мәселе себепкер болды. Әжем – қарт адам. Интернет, қосымшаларды қолдана алмайды. Сондықтан зейнетақысын алу үшін банкке барады, құжаттары үшін ХҚКО-да ұзын-сонар кезекте тұрады. Осы тұста егде жастағы адамдардың уақытын үнемдеу мақсатында компьютерлік сауаттылық тақырыбын қолға алуды жөн көрдім. Цифрландыру жүйесі тек жастарға ғана емес, барша азаматқа қолайлы болса екен деймін. 2021 жылы Astana HUB ұйымдастырған конкурсқа осы жобамен қатысып, 200 мың теңгені құрайтын кіші грант иегері атандым. Қызылорда қаласынан қатысушылар жиналып, волонтерлармен бірге сабақ өттік. Әлеуметтік желіні қолдану, банк қосымшаларын және egov.kz пайдалануды үйреттік.− Алдағы уақытта қандай жаңалықтармен қуантасыз?− Дәл қазір басты назарда – «Biz Birgemiz» жобасы. Төтенше жағдайлардың алдын алу, топ құру, көмек көрсету бағытында жұмыс істеудеміз. Келесі кезекте жеке жобамды ары қарай жалғастырсам деймін. Ойда жүрген 2-3 жоба бар, уақыттың еншісіне қарай жүзеге асырамын.− Облыс жастарының ахуалы қандай?− Волонтерлікте жүргеннен кейін жан-жақты жастармен тығыз байланыстамын. Ортамнан білімді, ақылды, көмекке дайын, жақсылық жасауға асығатын жастарды көремін. Тіпті, солардан мотивация аламын. Қоғамды жақсы жаққа өзгертуге тырысатын, тек волонтерлікте емес, кәсіпте де бой көрсетіп жүргені қаншама?! Әрине, волонтерлік кәсіп көзі емес. Егер адам таңдаған саласының нағыз маманы болса, қоғамға жаңа леп әкеледі. Алайда жастарға қарап келер жаңа толқынның мықты болатынын сеземін. Қоғамда жастардың қай әрекетіне болсын сын айтушылар табылады. «Әлеуметтік желіге желімдей жабысқан жастардан не күтеміз?» деген пікір жоқ емес. Бірақ бұл пікірге уәж айтқым келеді. Әлеуметтік желіні қолдану арқылы да пайдасын тигізіп жүрген жастар бар. Барлығы өзімізге байланысты. Қазақстанның болашағы бар деп нақты айта аламын. Егер жастар талпыныстан таймайтын болса, бұдан да жақсы деңгейге жететінімізге сенемін.Қызылордалықтардың арасында талантты, білімді, енді ғана ел назарын аударып келе жатқан ғылыми, техникалық бағыттағы мамандықтарды игеріп, түрлі жетістікке жетіп жүрген жастар көп. Оларға қарап, замандастарымның сондай батыл, шығармашылық идеяға толы, қоғам үшін пайдалы тұлға екендеріне қуанып, мақтанышпен қараймын. Облыста тұрақты ұйымдастырылып жүрген «Innofest» инновациялық идеялар байқауының қатысушылары жыл сайын жасарып, саны да, сапасы да артып келеді. Ал қатысушылардың көбеюі – бәсекеге қабілеттілікті арттырады. Өңір жастарында сан да, сапа да бар. Мен мұны нық сеніммен айта аламын.− Әңгімеңізге рақмет!

Аружан Әбдіржан: Волонтерлік – кәсіп көзі емес

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Ойынның естісі де, есері де бар. Бой емес, ой жарыстыратын ғасырда смартфонына сыйынған адамдардың басын бір жерге қосып, күнделікті тіршіліктен тыс әлемдік жаңалықтарды, жауабы бар сауалдарды талқыға салу – қызылордалықтардың сүйікті ісіне айналған. «Ломка» деп аталатын ойын айына бір рет ұйымдастырылады. Бұл ойын қызылордалықтарды несімен қызықтырады? Ұйымдастырушылардың мақсаты не? Осы сұрақтар төңірегінде ойынның авторы, ұйымдастырушы Нұржан Батыршаевпен әңгіме өрбіткен едік.– Нұржан, бұл идея қайдан келді?– Өзім Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетін жергілікті және мемлекеттік басқару мамандығы бойынша аяқтадым. Алайда мамандық бойынша жұмыс істеу көңілімнен шықпай, 2014 жылы телевизия саласына келдім. Инженер болып бастаған едім, қазіргі таңда режиссер ретінде қызмет етемін. Ал «Ломка» интеллектуалды ойынын ұйымдастыру – менің хоббиім.Ойынды ұйымдастырып жүргенімізге 4 жылдан асты. 2019 жылдан бастап тұрақты жүргізіп келеміз. Идея қайдан, қашан келді? Досымның Латвияға барып, саяхаттап келген кезі еді. «Сонда жүргенде ерекше бір интеллектуалдық ойынға қатыстым. Сұмдық қызық ойын» деген әсеріне елітіп, қандай ойын екенін, шарттарын, жалпы мақсатын сұрап, түсініп алдым. Өзім де интеллектуалды, көңілді ойындарға қызығатын едім. «Неге біздің қалада да жасап көрмеске» деп ойладым да, жарты ережесін сол жақтан алып, қалған ережесін өзім қостым. Осылайша ойынға қажеттінің бәрін қамтып, қызылордалықтардың менталитетіне, өмір салтына сай ұйымдастырып көрдік. Барлық бизнесте, қолға алған істе қиын болатыны – бастау. Ойынға кіруге арналған билеттерді қағазға шығарып, қаладағы ірі мекемелердің басшыларына кіріп, ойынмен, оның мақсатымен таныстырып жүрдім. Инстаграмм, әлеуметтік желідегі маркетингтің Қазақстанға енді кіріп жатқан кезі. Сонымен не керек, бастапқыда жүзбе жүз жолығып, тікелей жарнама жасап жүрдік. «Коллективпен, достарыңызбен бір команда құрап, қатысуға болады» деп жарияладық. Ол кезде қалада мұндай бағыттағы шаралар атымен жоқ. Кейбір басшылар үркіп, «сенің бір парақ қағазыңа қалай сенеміз, ақшасын алып, алдап кетсең ше» деген сияқты уәжін айтатын. Бүгінгі күні қаладағы 9 банк, мұнай компаниялары, жеке сот орындаушылары, кәсіпкерлер, қаланың интеллектуал қауымы да қалмай қатысуда.– Ойынға кімдер қатыса алады?– Ойын айына бір рет ұйымдастырылады. Әр айдың 10-нына дейін жоспарлы түрде өткізілуде. Жеңіске жеткен командаларға сыйлық беріледі. Бұрын заттай беретінбіз. Соңғы ойындарда жеңімпаздарға ақшалай жүлде беріп жүрміз. Бір командада ең кем дегенде 4 адам, көп дегенде 8 адамға дейін қатыса алады. Команданың құрамына қойылатын талап жоқ. Коллективпен, достармен, көршілермен, отбасымен, тіпті, танымайтын адамдармен де топтасып келуге болады. Әрине, жасқа қойылатын жалғыз талап: 18 жастан асқандардың ғана қатысуына мүмкіндік бар. 60 жастағы қатысушыларымыз да болған. Негізінен қатысушыларымыздың көбі 30-45 жастағы тұрғындар.Біз бастағаннан кейін қала бойынша осы бағытта тағы 3-4 ойын ұйымдастырыла бастады. Бұл – қуанарлық жағдай. Жеке өзіме бәсекелес ретінде мотивация болса, қызылордалықтар үшін рухани, интеллектуалдық жағынан дамудың көрсеткіші, жаңа бағыттағы идеялардың іске асуы. Үш жарым жыл болса да өз деңгейімізді сақтап келеміз. Біздің мақсат – қызылордалықтартың уақытын дұрыс өткізуіне жағдай жасау. Мысалы, қалада қолы босаған адам қайда барады? Бильярдқа, киноға, театрға баруы мүмкін. Ал «Ломкаға» келгендер әрі көңіл көтеріп, әрі миын қозғап, ойланып қайтады. Жақсы ойнаса, сыйлығын алады. Яғни біздің ойында жеңілгендер де ұтылмайды.– Сұрақтар қайдан алынады?– Ойын VII турдан тұрады. І турдан IV турға дейін 7 сұрақтан қойылады. Ал бесінші турда капитандар жарысады. Одан кейінгі кезең «Блиц» деп аталады. VII тур – «Ва-банк». Аталған кезеңдердің әрқайсысы бойынша командалардың балы есептеліп отырады. Сұрақтар да түрлі деңгейде, түрлі бағытта. Тіпті, мектеп бағдарламасының да сұрақтары бар. Облысымыздағы, әлемдегі соңғы жаңалықтар, ең соңғы өнер туындылары, сериалдарға да қатысты сұрақтар болады. Оған мен жауаптымын, барлығын өзім құрастырамын. Сол себепті ешқандай жаңалықты, киноны, кітапты жібермеймін десем болады.Ойынды досым Дастан Жақсыбаев екеуміз ұйымдастырамыз. Ол ойынның техникалық жағына жауап береді. Аппаратура, дыбыс, тағы басқа заттардың дайын болуын қадағалайды. Журналист, филолог Шаттық Байжігіт – ойынның жүргізушісі. Одан бөлек ойынға қатысарда әрбір қатысушының ұялы телефонын, интернетті қолданбағанын бақылайтын қыздар да бар.– Әдемі әңгімеңізге рақмет!

Нұржан Батыршаев: Жеңген де, жеңілген де ұтылмайтын ойын

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Қазіргі таңда әр ауданда «Жастар ресурстық орталығы» бар. Олар аудандағы, ауыл-аймақтағы жастармен тығыз байланысты. Жастарды кәсіпке баулу, жұмысқа орналастыру, ағылшын тілі курстарын тегін оқыту секілді жұмыстарды атқаруда. Соның ішінде жалағаштық жастар сөзді іспен дәлелдеуде. Мәселен, олар ұсынған түрлі жоба ерекшелігімен көзге түсіп, мемлекет қолдауына ие болды. Жуырда ауданның тыныс-тіршілігі, жай-жапсары туралы орталық басшысы Нұржан Амандықпен тілдесудің сәті түскен еді.– Әңгімемізді ауданда атқарылып жатқан жұмыстардан бастасақ…– Жастардың бел ортасында жүргендіктен олардың жұмысы маған етене таныс. Бұған дейін қаншама жоба жүзеге асып, біршама жұмыс атқарылды. Алдағы уақытқа межелеген жұмыстар да бар. Мәселен, Жалағаш ауданы жастарының «Темірқазық» қоғамдық бірлестігінің ұйымдастыруымен «Жалын» жастар сыйлығын беру алдағы жоспар еншісінде. Сондай-ақ «Шабыт» қоғамдық қоры және аудандық жастар ресурстық орталығы ұйымдастыруымен аудан орталығында халық көп шоғырланған орындарда арнайы сала мамандарының қатысуымен кеңес беру шаралары, NEET санатындағы жастарды қоғамдық ортаға тарту мақсатында ауылдық округтерде аймақтық спорттық сайыстар өткізіледі. Сондай-ақ жастар және жасөспірімдер арасында қылмыстың алдын алу үшін түнгі рейд жұмысы, нашақорлықтың зардаптары туралы жоғары сынып оқушылары арасында видеоролик байқауы, жас кәсіпкерлерді қолдау мақсатында сұхбаттар жүргізіліп келеді. «QAZAQSTAN JASTARY» қоғамдық қоры мен орталықтың ұйымдастыруымен жастар арасында әскери спорттық сайыстар, аудандық жайдарман ойындары, психологиялық семинарлар, ерікті жастар қозғалысын дамыту, жастар арасында мерекелік шараларды атап өту жұмыстары жүргізілуде. Өткен жылы 98 шара өткізіліп, оған 4700-ға жуық жас қатысқан. Аудан жастарының шығармашылығын дамыту мақсатында «Жастар кеші», аудандық жайдарман лигасы, ауылдың құндылықтарын насихаттау үшін «Еңбек» лагері, жастардың бос уақытын тиімді ұйымдастыру мақсатында ашық ақпарат көздерінен кинолар және спорттық сайыстардың тікелей көрсетілімі дәстүрлі түрде жүргізіліп келеді.– NEET санатындағы жастар саны қанша?– Негізі NEET жастардың үлесін анықтау қиын іс. Өйткені азаматтар өздерінің жұмыссыз екендігін айтып тиісті мекемелерге тіркелуге құлықты емес. Жастар қала мен аудан, ауылдарға келіп-кетіп жатады. Ресми түрде табысы мен қызметін айтып, тиісті мекемелерге хабар бере қоятындар да некен-саяқ. Ал жұмыссыз ретінде ресми тіркелмеген адамды статистика саласының мамандары «екі қолға бір күрек таппай жүр» деп есептемейді. Жыл басында облыс көлемінде үй-үйлерді аралап, сауалнама жүргізді. Оған біз де атсалысып, аудандағы жастар санын сараладық. Сауалнамаға 15-28 жас аралығында 4915 жас қатысып, соның ішінде 412 жас NEET санатындағы жастар екені анықталды. NEET санатындағы жастармен жүргізілген жұмыс нәтижесі бойынша: 21 жас – студент, 67 жас ақылы қоғамдық жұмыста, 27 жас – мүмкіндігі шектеулі жастар, 69 жас – тұрақты жұмыс орнында, 75 жас – өзін-өзі жұмыспен қамтығандар, 19 жас – жеке кәсіпкер, 38 жас – жастар тәжірибесі, 44 жас – бала күтімінде, 17 жас – көшіп кеткендер, 23 жас – үй шаруасы, 10 жас – жұмыссыз. Осы санаттағы жастарды жұмыспен қамтуға, кәсіпкерлікке тарту үшін тиісті жұмыстар жасалып келеді. Жыл соңына дейін NEET санатындағы жастардың толық мемлекеттік бағдарламаларға қатысуына жұмыстар жүргізілетін болады.– Жас кәсіпкерлерге тоқталайықшы. Жастарды кәсіпке баулу қалай жүзеге асуда?– Өзіңіз білесіз, жастардың басым бөлігінде кәсіп ашамын деген ынта бар. Қаншасы кәсібін аз қаржымен бастап, қолға алып келеді. Біреуі тігін тігіп, тәтті тоқаштар сатумен айналысса, енді бірі пластик терезе шығару, көлік жуу орнын ашу жұмыстарын жүргізіп келеді. Жыл сайын мемлекеттен берілетін қайтарымсыз қаржыны жеңіп алып, кәсібін дөңгелетіп жатқандар бар. Биыл ол қаржының көлемі көбейді. Алғашқы ағындағы жеңімпаздар қаржысын алып, кәсібін бастауда. Қалғандары да қаржының түсуіне байланысты кәсіп санын көбейтетіні белгілі.&nbsp;2022 жылдың соңында ауданда 527 кәсіпкер тіркелсе, оның 221-і жас кәсіпкерлер. Сондай-ақ жыл басынан ауданнан мемлекеттік, үкіметтік және өңірлік бағдарламалар аясында шағын және орта кәсіпкерлікті бастау немесе дамыту бағытында 109 кәсіпкер 2356,3 млн теңгеге қаржылан¬дырылса. Оның ішінен, 9 жас кәсіпкер 37,1 млн теңгеге қаржыландырылған. Ұлттық жоба шеңберіндегі 1 225 200 теңге (400АЕК) қайтарымсыз грант бойынша 63 кәсіпкер қолдау алған, оның 60,3 пайызы жас кәсіпкерлерге тиесілі.– Жастарда тың идея көп. Өзіңіз келгелі қандай жобаны қолға алдыңыз?– Әрине, кез келген идеяны жүзеге асыруға болады. Десе де барлығы қаражатқа келіп тірелетіні анық. Әйтпесе, біраз шаруаны атқарып тастайтын уақыт өтті. Біршамасына тоқталар болсақ, республикалық шағын гранттар байқауына қатысып, Шәменов ауылында коворкинг орталығын аштық. Онда спортпен шұғылдануға да айтарлықтай жағдай жасалған. Сондай-ақ жалағаштық жастар «Тәуелсіздік ұрпақтары» атты грантты жеңіп алды. Мұнда қалай шағын грантқа қатысуға болатыны, қалай ұтып алатыны, ақшаны игеру, есептерін дұрыс өткізу секілді сабақтар оқытылады. Сондай-ақ кешкі мезгілде жастардың уақытын тиімді өткізуге арнайы жоба жасап, ұтып алдық. Жастар үшін гитара, домбыра секілді музыкалық аспаптар тегін берілуде.– Қандай кітап оқып жүрсіз? Болашақтағы жоспарыңыз қандай?– Кітап оқығанды жақсы көремін. Адамның жанына тыныштық сыйлайтын, көп мазаламайтын, ойдан арылтатын нәрсе – кітап. Рухани демалыс сыйлайды. Күнделікті бір сағатымды кітап оқуға арнаймын. Бұл біраздан бері келе жатырған қағида. Белгілі бір межеде бір кітапты оқып бітіруім керек. Кез келген кітапты парақтай салу маған жат. Көбіне тарихи, әдеби кітаптар оқимын. Мәселен, Ілияс Есенберлиннің «Көшпенділер», Бақытбек Смағұловтың «Тағдыр тозағы», Міржақып Дулатов «Бақытсыз Жамал», Бердібек Соқбақпаевтың «Өлгендер қайтып келмейді», Әзілхан Нұршайықовтың «Махаббат қызық мол жылдарын» оқыдым. Сонымен бірге Момбек Әбдәкімұлының «Сүлеймен қарақшы» кітабын екі қайтара оқып шықтым. Өзімнің қатарластарыма да осы кітапты оқу керегін айтып жүрмін.Алдағы жоспарға келетін болсақ, аудандағы жастар орталығының штат санын көбейту керек. Бұл осы жылдың еншісінде. Жастармен тығыз жұмыс істеуде маман жетіспей жатады. Қаншама шаралар өтеді, семинарлар бар, сауалнама жүргізу секілді бастамалар бар. Сонымен бірге ауданмен ғана шектелмей, шалғай ауылдарды да қамтуымыз қажет. Олармен қазіргі таңда да тығыз байланыс орнатылған.– Сұқбатыңызға рақмет!&nbsp;

Нұржан Амандық: Жастардың айтары бар...

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Өткен жылы «Жастар тәжірибесі», «Алғашқы жұмыс орны» жобаларына қатысудың мерзімін ұзарып, еңбекақысын көбейту мүмкіндігін туған болатын. NEET санатындағы жастарды әлеуметтендіруді Мемлекет басшысы: «Жоғары оқу орны, колледж түлектері, білімі жоқ жастардың тұрақты жұмысқа орналасу мүмкіндігі әрдайым бола бермейді. Мұны біз жақсы білеміз. Кездейсоқ нәпақамен күн көріп жүргені бар. Кейбіреулері табыс іздеп, заңнан аттауы мүмкін» деген болатын. Аталған бағдарламаның тиімділігін ескере келе бұл жастарға жасалған тағы бір маңызды мүмкіндік екенін ұғамыз.Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінде журналистика мамандығын тәмамдаған Нұрай Ақжігіттің былтыр осы бағдарлама арқылы алты ай тәжірибеден өтіп, шартты түрде жұмысқа қабылданғанын маман.– &nbsp;Бағдарлама жайлы қайдан естідіңіз?– Бағдарлама туралы жұмыс іздей бастағанда білдім. Шарты бойынша өзіңіз қалаған мекемеде 6 ай мерзімде жұмыс істеуге мүмкіндік беріледі. Мен де соны қалт жібермеуге тырыстым. Алғашқы еңбек жолымды «Өңірлік коммуникациялар қызметі» КММ бастадым.– Қатысу үшін белгілі бір критерийлер көрсетілген, арнайы дайындайтын құжаттары тағы бар…– Ең алдымен жұмыссыз ретінде тіркелу керек және қатысушының жасы 29-дан аспауы міндеттелген. Керекті құжаттарға &nbsp;диплом үлгісі, жеке куәлік, медициналық анықтама және тұрғылықты мекен-жай анықтамасы кіреді.– Президент тапсырмасы бойынша аталған бағдарламаның, сондай-ақ «Алғашқы жұмыс орны» жобасының мерзімі ұзартылды. Бұл – жастардың дамуына бағытталған қолдау. Десе де, оның «әттеген-ай» дейтін тұсы бар ма?– Бағдарламаның кемшілігі болды. Ол – жұмыс істеу мерзімінің аздығы. Биылдан бастап бірнеше өзгеріс еніп, жұмыс істеу мерзімі &nbsp;бір жылға, 18 айға дейін ұзартылды. Бір жыл аз уақыт емес. Бұл мерзім аралығында таңдаған салаға төселіп, қыр-сырын меңгеруге әбден болады дер едім.– Бағдарлама арқылы тұрақты жұмысқа қабылданғандардың бірісіз. Айтыңызшы, практикаға барғанда нені ескеру керек?– Тәжірибеден өту барысында оқу орнымда алған білім көмекке келді. Ізденіс, ынта да маңызды. Қазір ақпарат саласына қатысты жаңашылдықтарды меңгеріп &nbsp;келемін. Бұл ретте білмегенімді үйретіп, қолдау білдірген әріптестеріме алғысым шексіз.– Қоғамда NEET санатындағы жастар кездеседі. Оларды әлеуметтендіруді көздейтін бағдарламаларға жаңашылдық енгізіліп отыр, ал статистикада өзгеріс бола ма? Қалай ойлайсыз?– Биылдан бастап Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, жұмыссыз жастарға үлкен қолдау көрсетілмек. Бұл – жағымды жаңалық. Тұрақты жұмыспен қамтудың түрлі бағдарламаларына қолдау шаралары көрсетіліп, техникалық салаларға басымдық берілуде. Елімізде жастарға арналған осындай бастамалар көбейсе, екі қолға бір күрек таппай жүрген жастар саны азаяды деген ойдамын.– «Жұмыс жоқ» деген сөзді желеу қылатын замандастарыңызға не айтасыз?– Болашақ жастардың қолында демекші, заман талабына сай болуға ұмтылу керек. Мүмкіндік берілген уақытта «зауқым жоқ, жұмыс жоқ» &nbsp;деп бос жүруге мүлде болмайды. &nbsp;Еңбек ету арқылы ғана жетістікке жететініңізді ұмытпау керек. Қазір жаныңыздан бір сәтке қалдырмайтын ұялы &nbsp;телефон арқылы да жұмыс істеп, табыс табуға болады.

Нұрай Ақжігіт: «Алғашқы жұмыс орны» жұмысқа орналасуыма мүмкіндік берді

Талғат Меңдібаев: Кітап құрттарының» 100-ге жуық отырысы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Өз ісімен өзгеге пайдасын тигізіп жүрген жандар қаншама. Хоббиін кәсіпке айналдырған Дина Ордабекқызы арнайы киімдер тігумен айналысады. Кәсіпкермен жеңіл өнеркәсіптің өңірдегі ахуалы жайында тілдескен едік.– «Ас-кА» – өңірдегі арнайы киімдер тігу ісін жолға қойған бірден-бір серіктестік. Бірақ пандемия қай салаға болмасын кері әсерін тигізбей қоймады. Сіздерде қалай, жұмыс тұралаған кезең болған жоқ па?– Біз арнайы киім тігуден бөлек, аяқ киім, жұмыс қолғабы секілді қажетті дүниелерді шығарамыз. Серіктестікте 30 адам еңбек етеді. Карантин көпті әбігерге салған уақытта біздің іске де кері әсері тие ме деген ой мазалады. Бірақ сабақты ине сәтімен. Тапсырыс үзілген жоқ, тұтынушылардың көңілінен шығатын өнімдерді ұсынуды жалғастырдық. Негізі барлығы өзімізге байланысты. Маған мұндайда осы істі қалайда алға сүйреймін деген ниет көмекке келеді. Бұған дейін тәжірибе арқылы шыңдалуға күш салдым, қазір де солай. Бірнеше жыл бұрын «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасының «Іскерлік байланыстар» оқыту жобасының екінші кезеңі аясында Германияда болдым. Мұнда жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары үшін өнеркәсіптік тігін жабдықтары мен көлік жүйелерінің өндірушісі, әйгілі неміс «Dürkopp Adler AG» компаниясымен келісімге қол қойылды. Сондай-ақ, сапар барысында өнеркәсіптік жабдықтар мен оның қосалқы бөлшектерін іріктеу және жеткізу бойынша кешенді қызметтер көрсететін «nabitex Technology &amp; Solutions» инжинирингтік компаниясымен іскерлік кездесу ұйымдастырылды. Дәл осы компаниямен келісімшартқа қол қойдым, тәжірибе жинақтадым. Осындай біліктілікті арттыратын курстар қажет кезде алға басуға мотивация береді.– Шикізат та шеттен келетіні белгілі. Көбіне қай елден алдырасыздар?– Бізде барлығы импорттық шикізатпен жұмыс істейді. Түйме, тіпті жіп жоқ. Бәрін сырттан аламыз. Қазақстан нарығына жеткізілетін импорттық киім-кешек пен аяқ киімдердің 90 проценті Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінен әкелінеді. Біз де Қытай, Ресей елдерінен алуға мәжбүрміз.– Республиканың жалпы ішкі өнімінде (ЖІӨ) 1990 жылдары жеңіл өнеркәсіптің үлесі 15 процентті құраған. Соның нәтижесінде Қазақстанның жеңіл өнеркәсібі КСРО-да ЖІӨ-нің 4 процент берген. Соңғы 30 жылда жеңіл өнеркәсіп алға басудың орнына кері кетіп, ЖІӨ-дегі үлесі 1 процентке де жетпей қалды деген дерек бар. Дамуға не кедергі?– Жеңіл өнеркәсіптің соңғы жылдардағы тіршілігін саралайтын болсақ, республикамыздың өнеркәсіп өндірісі көлеміндегі үлесі 1990 жылы 15,8 процентті құраса, 2000 жылы 2,3 процентке дейін қысқарып, 2011 жылы 0,1 процентке дейін құлдыраған. Еліміздегі жеңіл өнеркәсіп саласында тек 2016 жылы ғана жұмыс істеп тұрған 79 кәсіпорынның 27 проценті жұмысын тоқтатқан екен. Осындайда оның себебі неде деген сұрақ туындайды. Жоғарыда айтқанымдай, импорт кедергі. Тығырықтан шығар жол – өзгенің қаңсығын таңсық қыла бермей, отандық киім-кешек және аяқ киім өндірісін дамыту. Қазақстанда жеңіл өнеркәсіп саласын қарқынды дамытуға мүмкіндік бар, тек қолдауды жалғастыру керек. Бұл мәселе Сенат деңгейінде қаралды. Сенаторлар жан-жақты талдау жасап, Үкіметке 90-нан астам тапсырма берген. «Қазақстанның жеңіл өнеркәсібі: қазіргі жай-күйі және өнімділігі жоғары бизнесті дамыту перспективалары» деген тақырыпта өткен парламенттік тыңдауда тапсырманың 50-ден астамы мүлде орындалмағаны, ал қалғаны формальды түрде ғана орындалғаны анықталды. Алдағы уақытта осы мәселелер мінберден түспеуі тиіс, өйткені сала қолдауды қажет етеді.Сонымен бірге жеңіл өнеркәсіптің әлеуметтік сипаты басым. Онда қызмет жасайтын адам¬дардың 80 проценті – әйелдер екенін ескеру керек.– Әлем елдерінің тәжірибесіне көз жүгіртер болсақ, жеңіл өнеркәсіп саласын дамыту үшін бірқатар мемлекеттер арнайы заң қабылдаған. Ал бізде қалай?– Жеңіл өнеркәсіптің үлесі АҚШ, Қытай, Түркия сияқты дамыған елдерде 12-20 про¬центті құрайды. Қытай, Түркия, тіпті іргедегі Қырғызстан мен Өзбекстан мемлекеттері табысының қомақты бөлігін жеңіл өнеркәсіп тауарларының экспортынан түсіруде. Ал Қазақстандағы қайта өңдеу өнеркәсібі саласындағы жеңіл өнеркәсіптің үлесі төмен. Мәселен, бізде агроөнеркәсіп кешені туралы заң бар. Онда жеңіл өнеркәсіп түсінігі жоқ. Ал жеңіл өнеркәсіптің 20 шақты саласы бар. Егер заңда түсінік болмаса, онда жеңілдік болмайды. Арнайы заң шығару керек. Қазір жеңіл өнеркәсіп бойынша елімізде 1200-дей кәсіпорын болғанымен оның 35-і ғана орта және ірі де, қалғаны ұсақ. Сондықтан мұндағы салықтың 35 проценті орта және ірі кәсіпорындардың үлесіне тиеді. Жеңіл өнеркәсіптен ел бюджетіне түсетін жалпы салықтың көлемі жылына 8-10 млрд теңге көлемінде. Егер Үкімет уақытша нақты салықтық жеңілдік беретін болса, сала да дами түседі. Бұл өндірісті ғана емес, жұмыспен қамтылатын халық санын арттыруға мүмкіндік берері анық.Сондай-ақ, шағын және орта бизнестің қызметіне жасалған талдау, кәсіпкерлермен өткізілген кездесулер барысында аймақта шағын индустриялық аймақтарға сұраныс жоғары екені байқалды. Жергілікті тауарөндірушілердің арасында 3 әлеуетті сала анықталған. Соның ішінде осы тігін өндірісі бар. Бұл бастама қолдауға лайық және оның алдағы уақытта сәтті жүзеге асарына сенім мол.– Сұхбатыңызға рахмет! &nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Сұхбат