<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Жаңақорған төрінде де бұл мейрам көпке қуаныш сыйлады. Биыл орталық алаңға емес, заманауи “PRIME PARK” саябағына жиналған жаңақорғандықтар мерекелік кештің, қазақы салт-дәстүрдің куәсі болып, ұлттық тағамнан дәм татып, шат-шадыман көңіл-күйде болды. Жиылған жұрт алғысын жаудырып жатты.Шыны керек, биылғы Наурыз мейрамында саябаққа жиналған халықтың қарасы көп болды. Ағыл-тегіл келіп жатқан көпшіліктің жүздерінен мерекелік көңіл-күй сезіліп, таңнан саябақ төрінде болды. Қазыналы қариядан, еңбектеген балаға дейін қонақ болып келіпті. Мерекеге келген жұртшылықты аудан әкімі Мұрат Тілеуімбетов құттықтап, жылы лебізін білдірді. – Құрметті жерлестер, қадірлі қауым! Тарихи тамырын тереңнен тартқан Наурыз мейрамы қай кезде де, қай заманда да еңсесі биік елдіктің, іргесі сөгілмес бірліктің мерекесі болып келген. Бүкіл Шығыс халқына, барша түркі жұртына ортақ Наурыз мейрамы – жаңарған Қазақ елінің кешегісі мен бүгінгісін, ертеңі мен болашағын жалғастыратын басты мереке.&nbsp;Ұлыстың ұлы күні – қай кезеңде де еңсесі биік елдіктің, іргесі сөгілмес бірліктің мерекесі болып, ұлттық дәстүрлеріміз бен әдетғұрыптарымыз жаңғыртылып, жалпы адамзаттық құндылықтар дәріптелген. Ұлтымыздың мерейін өсіріп, бар болмысымызды айшықтайтын Ұлыстың ұлы күні – әз Наурыз мейрамы елімізге, әрбір отбасына ауызбіршілік пен қуаныш, құтбереке, бақыт пен молшылық әкелсін! Ұлыс оң болсын, ақ мол болсын! Наурыз мейрамы құтты болсын! – деп ізгі тілегін білдірді. М.Көкенов атындағы аудандық мәдениет үйі ұйымдастырған шараның мәні мен маңызы тереңде. Ұлттық тағамдар мен наурыз көже ұсынған мекемелер мен балабақшалар ұжымына, ұстаздар қауымына жұртшылық алғаусыз алғысын айтты. Қаз-қатар тігілген киіз үй, орталық мешіт алдында жайылған ақ дастарқан мәзірі аудан халқына ұсынылды. Аудандық музей ұжымы көне дәстүрлерден сыр шертетін, күмістен жасалған әшекей бұйымдарын ұсынса, Түгіскеннен келген өнер ұжымы қазақы дәстүрді жаңғыртты.&nbsp;Балаларға базарлық ретінде ойындар ойнатылып, техникалар тегін қызмет көрсетті. Ұлттық спорт ұлықталып, балғын білектілер бақ сынады. Қазақша күреспен қатар қол күрес, гір тасын көтеруден де жігіттер жалындады. Иә, Наурыз – тіршілік біткеннің қайта түлеуі. Жер-Ананың жіпсіп, ақ көрпесін сілкіп тастап, көк шығып, көркеюіміз. Мал атаулының жайылымға шығып, аузымыздың аққа кенелуі. Қыбырлаған жаны бар тіршілік атаулының табиғатпен бірге оянуы. Қыстан қысылып шыққан халықтың жылымық келгенге арқа-жарқа боп қуануы. Наурыз – татулықтың, берекебірліктің мерекесі.&nbsp;Наурыз тойының тағы бір тамаша атрибуттарының бірі – Наурыз көже. Жеті түрлі құнарлы азықтан жасалатын тағам келер жылғы молшылықтың жоралғысы ретінде әрбір шаңырақта міндетті түрде дайындалады. Бұл күні үй иесі дастарханына қыстан сүрлеп, сақтап келген бар дәмдісін салады. Бұл ізгі ниеттің негізгі мағынасыкелген жаңа жыл молшылық, берекелі жыл болсын дегені. Наурыз-бұл өнер мерекесі, еңбек мерекесі. Ұлыстың ұлы күнінде халық бар өнерін ортаға салып, жүзден жүйрік анықталады. Ат шаптырып, аударыспақ ойнап, жамбы атып, балуан күрестіріп, ұлан-асыр той жасайды. Өнер иелері арасында Ақбота Керімбекова мен Наркенже Серікбаева арнайы келіп, әннен шашу шашты. Ауданның өнер ұжымы театрландырылған көрініс қойып, сан өнерден сән берді. – Көктемнің әр күні мереке, ырыснесібеге толы. Наурыз мейрамын асыға күтетініміз рас. Биылғы мереке аудан төрінде жақсы ұйымдастырылыпты. Қуанып жатырмыз, жылдың басы жақсылықпен басталды. Бұйырса, қоян жылы әр шаңырақ шаттыққа толсын, бірілігіміз бекем, ынтымағымыз берік болсын, – деді кент тұрғыны көпбалалы Анаркүл анамыз. Наурыз – достық пен еркіндіктің мерекесі. Олай болса, Наурыз құтты болсын! Төрт түлік сүтті болсын. Асқа толсын қазаның, кең пейілді қазағым! Еңбегің жемісті болсын, жан-дүниең жаңарсын, көңілің сүттей ағарсын! Жаңа жыл ұлысты болсын. Еліміз ырысты болсын! Наурызда айтылған барлық тілек қабыл болады деген наным бар. Бір сөзбен түйіндесек, Наурыз-рухани жаңғыру айы. Рухани бай, өркениетті елге айналайық!

Жаңақорғанда наурыз мерекесі кең көлемде аталып өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қасиетті Рамазан айымен тұспа-тұс келген мерекені Жаңақорған аудандық архиві, аудандық жылжымайтын мүлік, жер кадастор мекемесі және спорт клубы, азаматтарға арналған үкімет мекемесі ұжымы ұйымшылдықпен атап өтті. Тәуелсіздік алған жылдардан бері қарай ұлыстың ұлы күнінің ұлылығын насихаттап, көпке өнеге көрсетіп, елге тамаша тарту жасап жүрген Жаңақорған аудандық архивінің директоры Зағипа Абжелелова ұжымдық наурыз мерекесін атап өтудегі басты мақсатын былай түсіндірді. – Кешегі Кеңестік кезеңде Наурыз мерекесін тойлауға түрлі себептермен тыйым салынғанын да жақсы білеміз. 2010 жылы 19 ақпандағы БҰҰ Бас Ассамблеясының «Әлем мәдениеті» бағдарламасына сәйкес «Халықаралық Наурыз мерекесі» деп аталатын қарар қабылданды.&nbsp;Міне бүгінгі күні – Наурыз – ақ жүректен жаңару және ұлттық дәстүрімізді насихаттап толыққанды салтанатпен атап өтілетін мерекеге айналды. Наурыз – іргесі сөгілмес бірліктің, ауызбіршілік пен ынтымақтың белгісі, ырысы төгілмес тірліктің бастауы! – дейді ол. Ақ дастархан жайылған аулаға көрік беріп, қазақтың ұлттық киімін киген тұрғындар мен ұйым өкілдері жайғасты. Көптен бері көрмей жүрген жандар төс қағыса амандасып, саулық сұрасып жатты. Қазан толы наурыз көжені қайнатқан қыз-келіншектер бар ықыласымен қонаққа дәм ұсынды. Ән мен күйден жыр шашылып, ақ тілектер төгілді. Көпшілік шарада аудан әкімінің орынбасары Бектас Нуридинов, аудандық қоғамдық даму бөлімінің басшысы Әбілғазы Төлегенов, ауданның құрметті азаматтары Серхожа Ыдырысов, «AMANAT» партиясының Жаңақорған аудандық филиалының төрағасы Арман Мәжитов және еңбек ардагері Айша Наубаева жылы лебіздерін айтып, ұйымдастырушыларға ризашылығын білдірді. «Әл-мүмин» мешітінің бас имамы М.Баймұратов құран бағыштап, ақ батасын берді. * Наурыз мерекесі – рухани жаңғыру мерекесі ғана емес кіл мықтылардан кім мықтыны анықтайтын сайыстың да алаңы. Осы күні аудан спортшылары орталық алаңда «Ұлттық спорт-ұлт салауаты» атты ұлттық ойындар ұйымдастырып, жас ұрпаққа ұлыс күнінің маңыздылығын насихаттады. Жасөспірімдер арасында қазақша күрес, асық ату және тағы басқа да ұлттық ойын түрлері ойнатылды. Жастар арасында қазақ күресі, еркін күрес, асық ату, ләңгі тебу түрлерінен аудандық спорттық жарыстар өткізілді. – Ләңгі тебу ойыны ерекше ептілікті талап етеді. Мұны меңгерген талапкерлер аз.Себебі, интернет ойыны озған заманда аяқ-қол қимылынақұлшыныс аз. Сондықтан осындай бұхаралық ойындар жиі өтсе, дәстүрлі ойындарымызға ынта артады, – дейді ләңгі ойынының жеңімпазы Нұрлыбек Жарас. Жеңімпаз жүлдегерлер аудандық мәдениет және спорт бөлімінің грамоталарымен марапатталды.Жастар – ел тірегі. Ұлық мерекенің мәйегін айшықтап, жастық жігерлері мен жалын бітірген жастар ресурстық орталығының ұжымы аудандық ардагерлер үйімен бірлесіп, «Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесі» атты көпшілік шараны өз аулаларында атап өтті. Шарада аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Өмірсерік Тақырбасов, ауданның құрметті азаматы Музарап Махмудов, «AMANAT» партиясының Жаңақорған аудандық филиалының төрағасы Арман Мәжитовтер сөз алып, ел бірлігін нығайтатын бұхаралық мерекенінің маңыздылығын айтты. Аудан өнерпаздары әннен шашу шашып қонақтарға мерекелік көңіл-күй сыйлады.Бұл шараның ерекшелігі, қазақтың ұлттық салт-дәстүрлеріне негізделген спорттық сайыстарды ұйымдастыруында. Ұлдар арасында бұқа тартыс, арқан тарту, гір тасын көтеру, ләңгі ойыны ойнатылды. Қол күресіне білек сыбана шыққан қыз-келіншектер де ұлттық мерекенің сәнін кіргізді. Біз осы мерекенің қадірменді қонағы Рахима Әбсаттарованы әңгімеге тартқан едік. – «Көппен көрген ұлы той» деп текке айтылмаса керек. Ел болып қалуымыз үшін көнемізді жаңғыртып, рухымызды оятып, құндылықтарымыздың қадірін арттырып, келешек ұрпаққа аманаттай білсек болғаны. Осынау ұлы күнде жақсы жандармен қауышып, жанымыз жадырап, рухани күш алдық. Бірлігіміз бен берекеміз ортаймай, ел игілігіне еңбек етейік! – дейді ол.&nbsp;Ажары артқан аққұмда Ауданымыздағы шағын ғана түтіннен тұратын Аққұм ауылында биыл бірінші рет ауыл тұрғындарының наурызы мектеп ауласында ұйымдастырылды. Жалпы аққұмдықтар үшін соңғы бесжылдық толайым жақсылық пен жаңалыққа толы болды. Ең бірінші қуаныш – ауылда типтік жобада жаңа мектеп бой көтерді. Ауыл балары кең де жарық, жылуы жақсы, интернетпен қамтылған заманауи мектепте білім алуда. Екіншіден, бұл ауылда жылдар бойы жол мәселесі өте қиын болып келген болатын. Трассадан ауылға бұрылатын көліктер жаңбырда балшыққа батып, барар жеріне жету мұң болған күндер талайдың жүйкесін жұқатты. Сол жолдарға тас төселіп, ретке келтірілсе өткен жылы асфальтталып, тақтайдай жолмен әп-сәтте жетіп баратын болдық. Міне, осындай жетістіктерге қол жеткен ауылда Наурыз тойы жоғары деңгейде ұйымдастырылғанын көзбен көріп оралдық.&nbsp;Мектеп басшылығына жаңадан барған жас Нариман Жакудаев ауылдағы алтын ұяда жақсы дәстүр қалыптастырмаққа ауыл үлкендерінің басын қосып, батасын алуға ниеттеніпті. Алдын-ала құрылған ақ отаудың айналасын ұлттық нақышта безендіріп, мектеп ауласына кең жайылған дастархан көпшіліктің дайындағы ас мәзірімен берекесі артып, ауыл тұрғындары мерекеде бір кісідей бас қосты. Ел ағасы Тілеухан Мүсілімов құттықтау сөзін айтып, ақ батасын берсе, ауыл имамы Кәдірбек Әуелбеков құран бағыштады. Келесі кезекте мектептің өнерпаз оқушылары «Шаттық» биімен ортаны толтырды. Одан әрі Алдар көсе, Тазша бала, Қожанасыр қонаққа келіп, ұлттық мерекенің мазмұнын арттырды. Ал бастауыш сынып бүлдіршіндері «Наурызкөк» құсы жайлы көріністі тартымды бейнелеп берді. «Қымызмұрындық» дәстүрі мектептің қызметкерлері мен жоғары сынып оқушылары сахналауында жарасымды көрініс тапса, ардагер ұстаз Нәзікай Шораеваның қолынан шәкірттері шашуға ие болды. Бір қуаныштысы, осы жылдан бастап ауылдағы №221 негізгі мектебі он жылдыққа айналды, келер жылы он бірінші сыныпта оқытып, бірінші сыныпта құшағына қабылдаған төл шәкірттерін өзі қанаттандырып шығарып салуға мүмкіндік туып отыр. Міне, соның нәтижесінде бүгінгі наурыз мерекесінде кеудесі көк тіреген бозбала мен бойжеткеннің салтанатты тұрқы туған жер тұрғындарын қойып, сырттан барған біздің де көңілімізді елжіретті. Барлығымыз болып мектеп оқушылары орындауындағы «Наурыз-көктем», «Қазағымның дәстүрлері-ай» әніне қошеметпен қол соқтық. «Берекелі дастархан», «Қара жорға» биі композициялық құрылымының әсемдігімен көрермендерге эстетикалық шабыт сыйлады. Бір дастархан басында емен-жарқын әңгіме-дүкен құрған ауылдағылар жеті түрлі дәмнен жасалған наурыз көжеден дәм татып, арқа-жарқа көңіл-күйлдерін жасырмады. «Қыранның өрендері өнерге құштар Кент орталығындағы талапкерлерге биылғы жылы есігін ашқан «Қыран» мектебінде қазіргі күні 170 бала жетінші сыныпқа дейін білім алуда.&nbsp;Наурыз мерекесіне бұл білім ошағы да үлкен дайындықпен келіпті. Ұстаздардың негізгі құрамы жоғары санатты бұл ұжымда танымал спортшы, әлемдік деңгейде жүлдегер атанып жүрген Жомарт Мамбетов пен Исламбек Нағызхановтың шәкірттері қазақша күрестен Астанада өткен сайыста жүлделі орын алып келгенін естіген едік. Бүгінгі мерекеде сол бағландар ұлттық спорт түрлерінен алаңда өз өнерлерін көрсетті. Мұнан басқа жоғары деңгейде ұйымдастырылған концерттік бағдарламаны жүргізген мектеп хореографы Әлеудин Толғанайдың мол ізденісті жұмыс жасағаны көрінді. Бірінен соң бірі қызықты өрілген қойылымдар мен спорттық ойындар жас бала түгілі үлкендердің өзін таң-тамаша қалдырып, көктемнің әдемі күнінде керемет көңілкүй сыйлады. Ата-әже рөлінде Асылбек Сайпиров, Фарида Маханова ойнаса, бағдарламаны қазақ тілі мұғалімі Береке Әбшенова жүргізді. Шарада сөз алған мектеп құрылтайшылары Әмір Азнабаев, мектеп директоры Шолпан Мажитова тәрбие атаулының төресі – өнердің орны туралы тоқталып, жас ұландарды ұлттық рухта тәрбиелеудегі Наурыз мерекесінің қадірқасиетіне тереңірек тоқталды. ұлт достығын ұлықтаған Дана халқымыз жыл басы санаған наурыз айында ел-жұрт жадырап, ағаш егіліп, тұрғындар бір-бірімен көрісіп, мәз болысып жатады. Көптің басын қосатын осынау ұлық мерекенің жыл сайын әрін кіргізіп, құндылығын арттырып келеміз. Соның бірі – шет елдіктерді тамсандырған Қорғантоғай халқының наурыз тойы. Ертеректен Сырдария өзеніне жақын қоныс теуіп, төрт-түлікті түлетіп отырған қорғантоғайлық ағайын ауызбіршілігінің бекемдігімен ерекшеленеді.&nbsp;Татулықты ту еткен тұрғындар биылғы мерекені де айрықша атап өтті. Көшенің бойындағы жасыл желекке ошақ құрып, қазан асып, ұлттық нақышта киінген ер азаматтар мен қыз-келіншектердің сыртқы келбеті қазақ елінің барлық болмыс-бітімін айқындап тұрғандай көрінді. Әдемі кеште қариялар бата беріп, үлкендер ақылдарын айтса, інілер ізеттілігін көрсетіп келген қонақтардан сыйқұрметін аямады. -Күн мен Түннің теңеліп, Жер анамызға жайқалған көктеммен бірге келетін ұлттық мерекеміз баршамызға құтты болсын. Биылғы жыл еліміз үшін ырыс-несібеге толы, жағымды жаңалықтары көп берекелі болғай, – деді кент тұрғыны Құлахмет Әлменов. Одан әрі арқан тартыс, асық ату, ләңгі тебу, қол күрес, қазақша күрес сынды ұлттық ойындар ойнатылып, мерекенің ажары кіре түсті. Айта кететіні, елде өтіп жатқан саяси науқанға арнайы бақылаушы болып келген даниялық азамат Эрик ТауКнудсен мен ресейлік Иван Филатов қазақ дастарханынан ас ішіп, елдің қонақжай пейіліне тәнті болғанын жасырмады. Мұндай мерекені бұрын-соңды көрмеппін. Бұл не деген керемет мейрам. Қыздардың көйлектері де өте көркем екен. Наурыз көженің дәмі ерекше. Өз еліме барғанда қазақ халқының осындай ұлттық мерекесі барын айтып жүретін болдым. Ертеңгі саяси додада сіздердей пейілі дархан халыққа мықты депутаттар сайланады деп сенемін. Қонақжайлықтарыңызға рахмет, – деп алғысын білдірді Эрик тау-Кнудсен.

Жаңақорған ауданында ұлттық мереке ұлықталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Этоноауыл – ғасырлар дәуірінен мирас болып жеткен ұлттық салт-дәстүріміз бен мәдениетіміз, қазақы болмысымызд паш ететін көлемді кешен. Ұлт аманаты жолында ұлағатты іс атқарып, ата-бабамыздан мұра болып жеткен дәстүрлерімізді көздің қарашығындай аялап, келешек ұрпаққа насихаттап, ұлттық құндылықтарымызды дәріптеп жүрген Түгіскен ауылдық клубының директоры Бақытгүл Тасхожаеваның ұлыстың ұлы күнінде Этно-ауылдың көрінісін көпке көзайым етуі жан тазалығынан туындаса керек.Ақылды технологиялар ұлттық салтдәстүрімізді ығыстыра бастаған бүгінгі күні әдеп-ғұрпынан ажыраған ел жаһандық жұтылуға ұшырауы бек мүмкін. Сондықтан да өшкенімізді тірілтіп, құнды жәдігерлерімізді қайта жаңғырту, бәрінен маңызды. Ауқымды аймаққа қатар-қатар тізілген ақ отаудың маңында ұлттық нақышпен жасанған отыздан аса қыз-келіншектер көрерменге қазақ келіндерінің тұрмыстіршілігінен ажарлы көрініс тарту етті.&nbsp;Күбі пісіп, май шайқап, құрт жайып, келі түйіп, ұршық иіріп, жүн түтіп, сабау сабап, кілем тоқып, киіз басып отырған аналарға қарап, рухтанып қаласыз. Әрине мұндай үлкен ұжымдық жұмысты ұйымдастыру оңай шаруа болмағаны анық. Себебі, бүгінде ағаш күбі, сабау, ұршық, кілем тоқитын аша,тоқпақ, ши сынды жабдықтарды табу қиын. Өткен ғасырдың қойнауына кеткен асылдарымызды іздеп, әр бұйымды күйіне келтіру үлкен ізденісті талап етеді. Бұл туралы этно-ауыл жобасының ұйымдастырушысы Бақыткүл Тасхожаева: – Ата-бабамыздың асыл мұрасын келешек ұрпаққа мирас ету біздің негізгі мақсатымыз. Наурыз мерекесінде этноауылымызды кеңейтіп, өз ауылымыздың қыз-келіншектерін жасақтап, қолынан келген асыл дүниелерді көпке ұсынудамыз. Біздің жас кезімізде аналарымыздың кәдеге жаратқан бұйымдарын көпшілік назарына ұсындық. Бастысы, кейінгі ұрпақ қазақтың салт-дәстүрін білсе, әрі қарай өзгелерге насихаттаса, мақсатымыздың орындалғаны, – дейді ұйымдастырушы.&nbsp;Этно-ауылда көздің жауын алған қазақша киім киген қыз-келіншектер мен апа-әжелердің арасында тоқсан жастағы Салия Шәметқызы: «Анамыздан асыл мұра асырадым. Қара ұн мен талқанды талғажау еткен күндеріміз де келмеске кетті. Қолдан тартылған талқан мен ұнның табиғи құнары мол. Мұны тұтынған адамның денсаулығы мықты, әрі ұзақ жасайды деп ойлаймын, – деді. Ақиқатында, заманауи техника көне бұйымдарды шетке ысырып, құнды жәдігерлеріміз көзден таса болды.&nbsp;Осы олқылықты толтырған түгіскендік арулар көптің назарына ілінді. №209 мектеп ұжымынан Ишанқұлова Жұлдызай, Нәбиханова Сандуғаш Сейтмахан Зарина келі түйсе, Набихан Лаззат құрт жайды. №256 орта мектептің ұстаздары күбі пісуші қыздары Ахметова Самал,Ахметова Арай, Досжанова Зәуре, Батырханова Лаура, Ибрагимова Жадыра, Абдикаликова Асемкүлдің қолынан сұйық айран ұсынылды. «Рауан» балабақшасынан Жумабаева Күнімай мен Асқарова Гүлдана нәзік саусақтарымен жүн түткенде ептілігіне қайран қалмасқа лажымыз жоқ. Райхан Сыздықова, Нұргүл Ыдырысова, Айсара Досымбек, Ұлбала Мұхан Бақытгүл Қойлыбаева, Ақеркеге Базарбай, Зағипа Канлыбаева, Жансая Жуманова, Ақтолқын Абуталипова, Жайна Сайфуллаева, Қарашаш Сейдеметова, Майра Абжаппарова, Нұрбала Джунусованың еңбегін ерекше атап өткен жөн. Көрменің тасымалдау қызметін Келінтөбе, Көктөбе және Қаратөбе ауыл клубының ұжымы атқарды. Көрмеге шыққан бұйымдарды табу да, оны күйіне келтіру де оңай шаруа болмапты. Түкке керексіз болып, әр бұрышта шаң басып қалған жәдігерлерді қалпына келтіріп, оған қажетті шикізаттарды іздеу үлкен жұмыс. Әсіресе, кілем тоқу үшін қажетті жіпті елден табу мүмкін де емес. Арнайы осы көрме үшін сұраныспен жіп алдырған кілемші Нәзгүл Шәмиеваның бұйымдарына елдің қызығушылығы артты.Жастайынан кілем тоқудың қыр-сырын меңгерген шебер: – Қазақтың тақыр және қалы кілеміндей құнды жәдігер жоқ. Аналарымыздың қолының табы қалған өрмекті көзіміздің қарашығындай сақтап, келіндеріме, қыздарыма үйретіп, өсиет етіп жүрмін. Өркениеттің шынар шыңы саналатын кілем тоқу өнерін меңгеру үшін аса ептілік пен шыдамдылық керек. Ауылда шағын үйірме ашып, жас қыздарға кілемше тоқытып, білгенімді үйретіп жүрмін. Бұл менің адами міндетім деп санаймын, – деді ол. Наурыз мейрамында айрықша көз тартқан көрмені аралаған ағайын этнокешеннің ауқымды жұмысын жоғары бағалады. Бұл шынында ғажайып бастама екенін еске салғымыз келеді. Бұл туралы аудандық мәдениет және спорт бөлімінің басшысы Әбілқайыр Сыздықов: – Осындай кең көлемдегі этноауыл ұйымдастырған Түгіскендік әріптес-жерлестеріме алғыс айтамыз. Мұндай жәдігерлерді елден жинау, оны көпшілікке ұсыну үлкен ізденісті талап етеді. Бүгін келі-келісап, ұршық, күбі, ши секілді көне жәдігерлерді көз көріп, рухани күш алдық. Келген меймандар да разылығын айтты. Алдағы уақытта бұл бастаманы одан әрі дамыту үшін жобалар жасалады, – деді.ТҮЙІН. Этноауылдан алған әсерімізді тілмен жеткізу мүмкін емес. Өшкенімізді қайта жандандырып, рухани жаңғырудың мән-мағынасын терең ұғындырған этноауылды көпшілікке ұсынған түгіскендік ағайынның ауызбіршілігіне бас идік. Бабалар ізін жалғап, дәстүр сабақтастығын үзбеу біздің борышымыз. Мұхтар Әуезов айтқандай, «Ел боламын десең бесігіңді түзе» деген сөзбен мақаламызды түйіндейміз.

Жаңақорғанда этноауыл бой көтерді

 Мейірбек Сұлтанхан: Ардақтайық аяулы Ақмешітті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Шаңырақтың шырайын кіргізіп, бүтін бір әулетті бақытқа бөлейтін шыр етіп дүниеге келген шарананың іңгәлаған дауысы. Он екі мүшесі сау, жүрек соғысы қалыпты сәбиді дүниеге әкелу әрбір ата-ананың арманы десек артық айтқандық емес. Асылында, «дені сау ұрпақ – ұлт болашағы» екені баршаға аян. Отау тігіп, шаңырақ көтерген соң екі жастың денсаулығында қандай да бір кінәраттың болмағаны игі. Тіпті, құрсақ көтергеннен бойына біткен баланы аман-сау жарық дүниеге әкелем дегенше алаңдайтын ата-ана болса, туған-туыстар аман-есен қол-аяғын бауырына алуына тілекші болады. Ежелден қазақ халқы бала десе ішкен асын жерге қойып, дүние есігін ашқан сәбиіне сүйсіне қарап, отыз күн ойын, қырық күн тойын жасайтын болған. Әсте, бүгінде бұл үрдіс үзілген емес. Қуанышы қойнына сыймаған соң, сүйіншілетіп, дүркіретіп тойлайтыны содан. Бірақ, қазіргі таңда денсаулығына немқұрайлықпен қарау сынды салғырттықтың салдарынан сан соғып, олқылықтан опық жеп жүргендер аз емес. Тіпті, кейде мамандардың біліксіздігінен де өмірмен қош айтысқан, өмір мен өлімнің арасында қалған аналар қаншама? Сондықтан соңғы уақыттағы ана мен сәби өліміне қатысты түрлі факторларды қарастыруға болады.Әсте, әркім өз өміріне һәм денсаулығына өзі жауапты. Адам өзіне-өзі жаны ашымаса, бөгде біреуден жанашырлық күтуі тіпті қисынсыз. Әсіресе, ана атанғалы жатқан шақта шамадан тыс шаршаудың, күтіммен қарамаудың кесірінен келеңсіздік пен кедергіге тап болуы ықтимал. Мұндайда қорқыныш пен қауіп те сананы сан саққа бөлген соң психологиялық тұрғыда да соққы алады. Жалпы, жүкті болғанға дейінгі және кейінгі кезеңде денсаулыққа көп көңіл бөлу керектігі жиі айтылады.Асылында, қажетті тексерістерге қолды сілтемей, уақытында қаралып тұрғаны тіпті жақсы. Осы орайда, облыстық жастар денсаулығы орталығы жастарға денсаулығына қатысты кеңес беруде, қолдау көрсетуде, тексерістен өткізудің тиімді тұсын қарастыруда қапы қалған емес. Сонымен қатар, жастардың салауатты өмір сүру қағидатын қалыптастыруға үлес қосып жатқандығы ұлт саулығына септігін тигізетіні сөзсіз. Мәселен, былтыр аталмыш орталыққа 19 мыңнан астам жас жүгініп, емдеу -сауықтыру және қажетті кеңес алу бойынша тиімді шараларды қабылдаған. Соның бірі – отбасын жоспарлау алдындағы негізгі міндеттер. Өмірге дені сау ұрпақ әкелу ата-анаға тікелей байланысты болғандықтан жанұя құрғысы келетін жастардың негізгі мәселелеріне назар аудару – орталықтың басты міндеті.&nbsp;<blockquote>– Біздің орталықтың негізгі бағыты – жастарда кездесетін әр түрлі дерттің алдын алу. Сәйкесінше, орталыққа 10-29 жас аралығындағы кез келген жас жүгіне алады. Біз ең алдымен отбасын құрғысы келетін жастарды толықтай профилактикалық тексеруден өткіземіз. Орталықта гинеколог, уролог, дерматолог, психолог мамандар жұмыс істейді. Олар әрбір азаматты жіті тексеріп, қажетті кеңестерін береді. Қазіргі таңда жастар арасында дұрыс тамақтанбау, қимыл-қозғалыстың аздығы және ағзаға керекті дәруменнің жетіспеуі салдарынан көптеген аурулар пайда болады. Бұл өз кезегінде бала жоспарлап жүрген жандарға әсер етпей қоймайды. Сол себепті жанұя құрғысы келетін әрбір жас міндетті түрде денсаулықтарын тексертіп, дәрігерлерден кеңес алуы қажет, - деді облыстық жастар денсаулығы орталығының валеолог маманы Гүлназ Мазқожа.</blockquote>Яғни, баланың жағдайы әке мен ананың денсаулығына тікелей байланысты. Сол себепті, саулық басты назарда болса, нәрестенің де науқас болмайтыны анық. Медицина мамандары айтып өткендей, ағзаның әлсіздіктен алыс, дәруменге бай болуы қаншалықты маңызды болса, дұрыс тамақтануы да деннің сау болуына әсер етеді. Байқасаңыздар, аталған орталықта тек жас отбасылар ғана емес, жасөспірімдер де тексерістен өтіп, керекті кеңесін алып, сұрақтарына жауап таба алады.Сайып келгенде, сәби сүю, өмірге бала әкелу, 9 ай құрсақта көтеріп, іштегі баланың дамуына қалыпты жағдай жасау оңай емес. Пайдалы мен зиян, зақым мен қажет дегеннің аражігін ажыратып, ескеру керек ескертпе һәм ережелерді қаперде ұстаған жөн. Әйтпегенде, қамсыздықтың ақыры қапаландырып, ойсыздықтың орға жығатынын ешкім жоққа шығармас. Залалын кейін көрмес үшін бала көтермей тұрып көрінудің, тиісінше ем қабылдаудың айыбы жоқ.<blockquote>– Өмірге дені сау бала әкелу – үлкен жауапкершілікті қажет етеді. Мәселен, алкогольді сусындар мен шылым шегу адам денсаулығына зиян тигізумен қатар, оның ұрпағына кері әсер етеді. Сондықтан мейінше зиянды әдеттерден аулақ болу керек. Тағы бір айта кететін жайт, дәрігерлер бала жоспарлау алдында ерлі-зайыптыға арнайы алгоритм әзірлейді. Осы арқылы кез келген ауруды ерте анықтап, емделуге мүмкіндік болады,- деді № 1 қалалық емхананың психолог &nbsp;маманы Мөлдір Әбдірейова.</blockquote>«Дүниеде баланың у-шуына жетер не бар?! Одан асқан сазды әуен ойлап табу мүмкін емес» деп Б.Момышұлы айтпақшы, өмірдің мәні мен сәні сәбидің шат күлкісі деп танығандықтан, бейқамдықтан бала өміріне балта шабылып, ата-ана өзегіне өксік жиналмауы тиіс. Ұрпақ саулығының ұлт болашағы үшін маңызды екенін де естен шығармайық.&nbsp;

Аналарға кеңес: жүкті әйелдің күтіну жолдары

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бірнеше күннен бері жалағаштықтар Әз-Наурызды сән-салтанатымен атап өтуде. Амал мерекесінен бері орталық алаңда мерекелік шаралар ұйымдастырылып, аудан тұрғындары наурыз көжеден дәм татса, жергілікті өнерпаздар ұмыт қалып бара жатқан салт-дәстүрлерімізді қойылымдарына арқау етіп, қайта жаңғыртты. Енді міне, аудандық мәдениет және спорт бөліміне қарасты «Наркескен» спорт клубының ұжымы Ұлыстың Ұлы күнін тойлады. Дүбірлі тойға біз де барып, дәстүрлі құндылықтарымызбен сусындап қайттық.Ғимарат алды ұлттық нақышта безендіріліп, киіз үй тігіліп, тіпті балаларға арналған батут құрылды. Ақ түйенің қарны жарылып, Жер-Ана бусанып, тіршілікке жан бітірген Ұлыстың Ұлы күнін тойлауға жиылған жұрт қазақы құндылықтарымызды тағы бір ұлықтап, ұлттық спорт түрлерінен өткен сайысқа да қанықты. Мерекелік шарада аудандық мәдениет және спорт бөлімінің басшысы Ш.Қалыбаев аудандағы аталған саланың дамуына үлес қосып отырған ұжымға, спорт саңлақтарына алғыс білдіріп, Ұлыстың Ұлы күнімен құттықтады.&nbsp;<blockquote>«Бәріңізді Жер-Ананың түлеп, табиғаттың жаңаруымен тұспа-тұс келетін Наурыз мерекесімен шын жүректен құттықтаймын. Тәуелсіз мемлекетіміздің қалыптасуымен бірге жаңғырған наурыз мейрамы көпұлтты Қазақстан халқы үшін сүйікті мерекеге айналып, бірлік пен ынтымақтың, саяси тұрақтылықтың нығаюының негізі болды. Бұл күн мен түннің теңелген күні, молшылықтың мерекесі елімізге береке, байлығын ала келсін. Қазақтың салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы, ұлттық ерекшелігі айқындалатын бұл мейрамды жыл сайын асыға күтеміз. Бір-бірімізге ақ тілек тілеп, ұлыс оң болсын, ақ мол болсын, қайда барсаң жол болсын деп, алдағы келер күндерден ырыс пен молшылық, береке-бірлік, татулық пен шынайы мейірімділіктің ыстық ықыласын ақтаратын да осы – Наурыз мейрамы»&nbsp;, – деген бөлім басшысы Шарабан Мақсұтұлы қашаннан халқымыз күн мен түннің теңелгенін жақсылыққа жорығанын атап өтті.</blockquote>&nbsp;Мұнан бөлек «Наркескен» спорт клубының директоры Ғалымжан Ержанов және бөлім басшысының орынбасары Еркебұлан Жамалатов та Наурыз мерекесімен құттықтап, ұйымдастырылған шараның маңызы зор екенін атап өтті. Жалпы, Наурыз мейрамы ежелден жаңару мен жасампаздықтың, ырыс пен берекенің арқауы болған. Көктің тынысын тыңдап, жердің тамырын басқан, тұрмыс-тіршілігін табиғатпен байланыстырған халқымыз наурызды жақсылықтың бастауы деп білген. Сол сияқты наркескендіктер ұйымдастырған шара өзгеден ерек, нағыз қазақы салт-дәстүрді, құндылықтар мен берекелі тұрмысымызды көз алдымызға әкелді. Тігілген киіз үй, жанында меймандарға наурыз көже ұсынған қыз-келіншектер, азан-қазан көрініс, мәз-мейрам болған балалар, бәрі-бәрі жан дүниемізді жадыратып қоя берді. Меймандардың құттықтау сөзінен соң дастарханнан дәм татып, ұлттық спорт түрлерінен ұйымдастырылған сайысты тамашаладық. Мұнда жас спортшылар, балалар гір тасын көтеру, арқан тарту, ләңгі тебу мен қол күресуден сынға түсіп, кіл мықтының ішінен шын мықтыны анықтады. Ойынның барлығы да тартысты өтіп, соңында оза шапқан дарабоздарға түрлі дәрежедегі дипломдар мен қаржылай сыйлықтар табысталды.&nbsp;Жиылған жұртшылық тіршілік жаңарып, жақсылыққа бастайтын Ұлыстың Ұлы күнінің көжесінен де ауыз тиіп, ұлттық ойындарға да куә болды. Қазан асылып, ұлттық дәм наурыз көжеден де дәм татты. Мұнан кейін мереке Аққұм ауылында жалғасты.

Жалағашта «Наркескен» спорт клубы Наурыз мерекесін тойлады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бағбандық туралы әңгіме қозғалса, бірден Бектай Сүлейменов атамыз ойға оралады. Расында да, Бектай ақсақалдың өзін де, бағын да білмейтіндер некен-саяқ. Оның шаһарға шырай сыйлаған алқабының әдемілігіне сүйсінбеу мүмкін емес. Наурыз мерекесі &nbsp;қарсаңында еңбекті жанына серік еткен бағбанмен жолығудың сәті түсті.Бір қызығы, бұл кейіпкер туралы осыдан 15 жыл бұрын бағына келіп, жазған екенмін. Сенесіз бе, Бектай атаға барып, сәлемдесіп тұрған сәтте, «қызым, есімің кім?», – деп сұрады.&nbsp;<blockquote>«Ата, есімім – Ақтолқын, – дегенім сол еді, «Ақтолқын, сен осы мен туралы жазуға келген жоқсың ба?», – деді.&nbsp;</blockquote>Шыны керек, мен оны ұмытып қалған шығар деп ойладым. Жоқ, ақсақалымыз ұмыта қоймапты. Он бес жыл бұрынғы бақтың аумағы кеңейіп, ағаштар саны да, көшеттер түрі де көбейген. Тіпті күн әлі салқын болса да, туя, арша, қарағай секілді ағаштары жап-жасыл болып жайқалып тұр. Осы уақытқа дейін ол 2 миллионнан астам көшет отырғызып, мол сауапқа кенеліп келеді.Біз бақты аралап…Бір байқағанымыз, биыл мамыр айында сексен үшке қадам басатын қарияның қайраты қайтпаған. Әлі де ширақ қимылдайды. Жүзі жылы, өзі газеттерді оқи береді. Қарапайым келген еңбек иесі күннің салқындығына қарамай, ауласында қызу жұмыс істеп жүр. Содан ес білгеннен бері бағбандыққа бет бұрған &nbsp;ақсақалмен &nbsp;әңгімеміз осы саланың қыр-сыры жайында өрбіді.<blockquote>«Жақында ғана Сарыағаш жақтан келдім. Бақта жүзімнің үш түрі бар. Бірақ көп жылдардан бері «Бычий глаз» жүзімінің сортын іздеп жүріп, Сарыағаштан тауып, әкелдім. Бұл Өзбекстанда жақсы өсетін жүзім. Енді менің бағымда да өсетін болды», – деген ақсақалдың өз ісіне деген ықыласының ерекше екенін сездік. Бір көшетті отырғызуды көздесе, сол мақсатына жетпей қоймайтын қасиеті бар.</blockquote>Қызылордада қысы-жазы жел ұйытқып тұрады, ауасы құрғақ, топырағы тұзды. Сондықтан «Сыр бойында қара ағаштан басқа тал өспейді» деген түсінік қалыптасқан. Бірақ Бектай ақсақалдың бағына келсеңіз, бұл ойдың бекер екеніне бек сенесіз. Мұнда өңірге таңсық қылқан жапырақты ағаштардың түр-түрі бар. Тіпті, жасыл аршаның өзі жайқалып өсіп тұр. Бағбан бабын тапсаң, барлық ағаш түрін өсіруге болатынын айтты.<blockquote>«Есімді білгелі көшет егіп келе жатырмын. Негізі ең бірінші шейін шөп өсіруден бастадым. Ал қаланың сырт жағында 1990 жылдан бері тұрып жатырмыз. Жалпы 25 гектар жердің 5 гектарын баққа арнадым. Басында қиын болды. Бірақ тынбай тіршілік еткеннің арқасында бейнеттің зейнетін көріп отырмын. Қызылордада өсіп тұрған ағаштардың 60 пайызын мен өсірдім. Түрлі ағаштың тұқымын егеміз. Теректің бірнеше түрі, арша, жергілікті қарағай бар. Барлығын қосқанда 20-дан астам түрі бар. Бойы 1,5-2 метр болған кезде қопарып алып, жұртқа бере бастаймыз», – деді бағбан Бектай Сүлейменов.&nbsp;</blockquote>Сексеннің сеңгіріне шыққан қария шаруаның бәрін өзі баптайды. Соның өзінде айнала жайнап тұр. Осылай басталған әрбір іс берекелі әрі оның соңы жемісті болатынына күмән жоқ.Бағбанның хоббиі<blockquote>«Жарты ғасырдан астам ғұмырымды орман шаруашылығына арнадым. Жылына 5-6 мың көшетті баптап шығарамын. Жеміс және сәндік ағаштарды өсіруді хобби әрі жұмыс санаймын. Сағат таңғы бесте тұрамын. Күнделікті жұмысым бауды аралаудан басталады. Таң сәріден кеш батқанға дейін ермегім алқаптағы ағаштар. Наурыз бен сәуір мен үшін қызу жұмысқа толы, яғни көшеттерді сатамын. Баудағы жайқалған ағаштар бейнеттің берекесі деп білемін, Ал жаздың соңы мен күздің кезі жеміс-жидектерді жинау сәті. Сондықтан бос уақыт жоқ, өмірім өзіме ұнайтын еңбекпен өтуде», – дейді бағбан.</blockquote>Қызылордада өспейтін ағаш жоқТіршілікпен етене болғандықтан бағбан әлі тың. 5 гектар аумақтың шаруасын бір өзі дөңгелентіп жүр. Мұнда сәндік ағаштармен қатар, жеміс ағашының 10-нан аса түрі бар. Тәжірибе жасаудың арқасында бағбан тек жылы жақта өсетін анар ағашын да осында жерсіндірген екен.<blockquote>«Анарды өсіріп, жемісін жедік. Шындап келгенде, жемістің кез-келген түрін өсіруге болады. Тек оған ынта мен еңбек керек. Барлық ағаш өседі. Мысалға, арша бұрын өспейтін. Мен осы жерге келгелі бірнеше жыл болды, аршаны өсірдім. Қарағай өспейді деген, қазір қарағай жайқалып өсіп тұр. &nbsp;«Қызылордада ағаш еккенмен өліп қалады» деген нағыз жалқау адамның сөзі», – деді бағбан Бектай Сүлейменов.</blockquote>Дәрігүл әжеміздің дайындағаны бал татидыБектай атамыз сыртта бақтың сәнін кіргізсе, үйдің шуағын келтіріп, ошақтың басында Дәрігүл әжеміз отыр. Екеуінің шаңырақ көтергеніне биыл 63 жыл болады. Алты баладан немере-шөбере сүйіп отырған жайы бар. Дәрігүл әжеміз Бектай ақсақалдың баптаған өнімін суыққа қалдырмай жинап алудың қамымен жүреді. Оның айтуынша, &nbsp;айва жемісінен шырын жасасаң, дәмі бал татиды.<blockquote>«Үйге іліп қойса, иісі жақсы. Тосап жасауға болады. Өзбектер палауға салады. Жаздайғы еңбек қысқа азық. Бірақ көпшілік мұндай еңбектен қашады. Біз қалада тұрғымыз келмейді. Себебі мұнда қаншама еңбек тұр. Атаңның байлығы – бұл. Жазда жақсылап қарасаң, жыл бойы тамағың тоқ болады. Жинап аласың, балаларың да, өзің де риза боласың», – деді зейнеткер Дәрігүл Әбуова.</blockquote>Көшет іздегендер көпБектай атаның бауы үлкен саябақ іспеттес. Қала тұрғындары да &nbsp;бағбаннан 5-6 мың түп ағашты сатып алатын көрінеді.<blockquote>«Еңбекпен ғана табысқа жетуге болады. Қай іске де бел буып, ынтамен кіріссеңіз, оның жемісін бермеуі мүмкін емес. Сол үшін де &nbsp;жеміс бағын күні-түні еңбек алаңына айналдырып келемін. Шүкір, пайдасы жоқ емес. Мысалы, қазір сұранысқа ие аршаны, туяны 7 мың теңгеден өткіземін. Ал жеміс ағаштарының саудасы 600-700 теңгеден басталады. Біздегі базар оңтүстіктің көшетіне толы. Енді қараңыз. Сырттан келген көшеттердің бізге келем дегенше бойындағы су тартатын өте нәзік, жіңішке тамырлары бар, солар кеуіп кетеді, жолда бүлінеді. Екінші жағынан, бұлар жылыжайда өскен. Ал енді анығын айту керек, жылыжайда өскен көшеттердің ғұмыры тым қысқа», – деп ақыл қосты ақсақал.</blockquote>Әңгіме арасында көшет алушылардың қатары көбейді. Бір сәт сатып алушылардың пікіріне үңілдік.«Көктем келсе, Бектай ақсақалды іздейміз. Қарағай, арша, жиде, өрік, алма секілді көшеттерді сатып аламын. Бағасы да қалтаға қонымды. Ең маңыздысы, көшеттер жер талғамай, бірден көгеріп шыға келеді. Өткенде базардан бір көшет ала салып, үй жаққа отырғызғанмын. Ақыры, өліп қалды. Жерсінбеді», – деді қала тұрғыны Махмуд Есенгелдиев.Бектай атаның айтары барКейіпкеріміз тек өз ауласымен шектеліп қана қоймай, аймақты көркейтуге үлес қосып жүр. Тұңғыш Президент саябағымен қатар әуежайға апарар жолдың қос қапталын жайқалту жауапкершілігі Бектай Сүлейменовке артылған.<blockquote>«Махамбетов ауылына бара жатқан жолда канал бар. Әуежаймен екі аралықты жалғайды. Қайбір жылы аймақ басшысының өтінішіне сәйкес, аталған каналдың жағалай қос қапталына 3 қатар ағаш отырғыздым. Ұзындығы – 11 шақырым. Қос қапталдағы 3 қатарды есепке алсаңыз, 66 шақырым. Бейнеттің нәтижесінде сол көшеттер қазір саялы баққа айналды», – дейді бағбан.&nbsp;</blockquote>Әңгіме барысында тағы бір ойын айтты.<blockquote>«Негізі бұл ұсынысты көтергеніме бірнеше жыл болды. Біз де облыстық туберкулезге қарсы диспансері бар. Соның аумағына қарағай ағашын өсірсе деп едім. Неге десеңіз, қарағай туберкулез дертіне бірден-бір ем. Одан бөлінетін оттегі адам денсаулығына жақсы әсер етеді», – деді Бектай ата.</blockquote>Атаның жақсы көретін ағашыӘрине, өз қолымен көшетті жас баладай баптап, үлкен ағаш етіп өсірген әрбір өнімі ақсақалға қымбат. Бірақ соның ішінде аршаға деген көзқарасы бөлек. Аршаға сұраныс жоғары. Оның әсемдігі де бір бөлек. Бұл ағаштың тағы қандай артықшылығы бар деп сұрау салдық.<blockquote>«Аршаны өзім жақсы көремін. Сондықтан алқаптың тең жартысы аршаға тиесілі. «Арша – ағаштың анасы» деген теңеуде қаншама ұлағатты ұғым жатыр. Ертеде небір асыл азаматтарымыз тағдыр тәлкегімен елден жырақ кеткенде бойтұмар ретінде арша ағашының жаңқасын өзімен бірге алып жүріп, елді, туған жерді сағынған кезде ауық-ауық мейірлене иіскеп мауқын басатын болған. Бір жағынан арша – фармацевт. Одан бөлінетін фитоноцидтер денсаулыққа ем. Көп деректерді ақтардым. Сонда оқығаным, арша жылына орта есеппен 1 тоннадан аса шаңды жұтып, айналасына 1,5 мың литр оттегі бөліп шығарады екен. Міне, бұл ағаштың осындай қасиеті бар», – деді ақсақал.&nbsp;</blockquote>Міне, қарияның денсаулығының мықтылығы осында шығар деген ойда қалдық.Бағбан кеңесіЕрте жастан тал егуді мұрат тұтқан ақсақал қаладағы көшет отырғызу мәдениеті қалыптаспағанын да айтып қалды.<blockquote>«Қызылордада ағаш егу мәдениеті қалыптасса, шаһар жасыл желекке оранар еді. Тым науқаншылмыз. Тек наурыз мерекесінде көшет егеміз. Көшетті отырғызуын отырғызамыз, бірақ суландыру жүйесіне мән бермейміз, дұрыс күтіп баптамаймыз. Әрбір ағаштың жайқалып өсуінде үлкен еңбек жатыр. Ынта болса, кез-келген өнім өседі», – деді бағбан.</blockquote>Тілші түйіні: Бақ іші де, ауасы да керемет. Қазыналы қария жеміс ағаштарының бабын келтіріп жүр. Бағбан әр ағашпен сырласып, тіпті еркелете сөйлеседі.«Әрқайсысы менің байлығым ғой. Бұларға да жақсы бап керек. Бабын тапсаң, бағыңа айналады», – &nbsp;дейді қария.&nbsp;Иә, бақтың көз тоймас көрінісіне сырттай қарап сүйсіндік.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/bagban_eb90d8b519.jpg" alt="багбан.jpg"></figure>

Қызылордалық бағбан 2 млн көшет отырғызды

Kyzylorda-news.kz. &nbsp;21 наурызда Шымкент қаласында Қызылорда, Түркістан, Жамбыл, Алматы облыстары және Шымкент қаласы әкімдіктерінің қатысуымен өңіраралық инвестициялық форумы өтті. Қызылорда облысының делегациясын облыс әкімінің бірінші орынбасары Серік Қожаниязов бастап барды. &nbsp;Басты пленарлық мәжілісті Шымкент қаласының әкімі Мұрат Әйтенов ашты. Форумға Сыртқы істер министрінің &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;Алмас Айдаров, Индустрия және инфрақұрылымдық даму Вице-министрі Ілияс Оспанов, ҚР Өзбекстан Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Бейбіт Атамқұлов, ҚР Қырғыз Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Рәпіл Жошыбаев қатысып сөз сөйледі.Қызылорда облыс әкімінің бірінші орынбасары Серік Қожаниязов өңірдің экономикалық дамуы және инвестициялық мүмкіндіктері туралы баяндама жасады. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Форумның іскерлік бағдарламасына сәйкес облыс әкімдігі Германияның «Medal Vervaltungs» фирмасымен Қызылорда қаласының индустриялық паркінде фиброцемент, құрғақ құрылыс қоспаларын және пенобетон блоктарын шығаратын зауыттар салу туралы және «BSD Company» фирмасымен шыны ыдыстар шығаратын зауыт құрылысы бойынша Меморандумға қол қойды.Сонымен қатар, Қызылордадағы «Орда Glass» шыны зауыты шымкенттік «Авангард» серіктестігімен шыны жеткізу туралы келісім-шартқа қол қойды.Айта кетейік, көрмеде химиялық, машина жасау, тамақ, жеңіл, жиһаз өнеркәсібі, құрылыс материалдары мен агро-өнеркәсіп кешенінің 100-ден астам кәсіпорны өз өнімдерін ұсынды.Олардың арасында Арал ауданы тарапынан «Аралтұз» АҚ-ның тұз өнімдері, «Aral Quartz» ЖШС-нің кварц құмы шикізаты, жеке кәсіпкер «Нысанбаев Жансеріктің» шыны талшықты пластик қайық өнімдерін және жеке кәсіпкер «Жолмахан Жұрсұлудың» шұбат өнімдері бар.Көрменің басты мақсаты – отандық тауар өндірушілердің жоғары сапалы және бәсекеге қабілетті өнімдерімен кеңінен танысу, жаңа серіктестер іздеу және өзара тиімді келісімдер жасасу. Көрме отандық өндірушілерді насихаттауға бағытталған және кәсіпорындарды дамытуға, жаңа технологияларды енгізуге және импортты алмастыратын өнімдердің ассортиментін арттыруға ынталандыру болып табылады.Іскерлік байланыстарды орнату үшін әлеуетті тұтынушылар шақырылды: мердігер компаниялар және әртүрлі саладағы жобалық ұйымдар, қонақ үй және мейрамхана бизнесінің өкілдері, сауда және дистрибьюторлық компаниялар және жергілікті атқарушы органдар.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/FB_IMG_1679394028392_98cd8817e7.jpg" alt="FB_IMG_1679394028392.jpg">

Өңіраралық инвестициялық форумы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Шариғатта созылмалы ауруға шалдыққан немесе шамасы келмейтін адамдарға Ораза ұстамауға рұқсат етіледі. Рамазан айына дайындық туралы брифингте ҚМДБ төрағасының орынбасары, наиб мүфти Сансызбай Құрбанұлы осындай мәлімдеме жасады.ҚМДБ өкілі қандай жағдайда Ораза ұстамауға рұқсат етілетінін айтты.<blockquote>"Підия деген нәрсе бар. Ораза тұтуға шамасы келмеген адам (береді - еск.). Тура түсіну керек. Підияны беріп, Ораза тұтпай қоямын деген нәрсе жоқ. Ораза кезінде адам үш сыныпқа бөлінеді. Бір адам дені сау, мүсәпір емес. Ұл ма, қыз ба, оған Ораза тұту - парыз. Екінші бір адам - ауру, уақытша ауру, тұмау. Ораза тұтса, ауруы күшейіп кетеді. Бұл адамға Шариғат рұқсат беріп жатыр. Сол күні аузын ашып, кейін Ораза тұта берсе болады. Жүкті әйел, емізулі әйел - бәрі осы сыныпқа кіреді. Ораза тұтуға шамасы келмейтін ата-әжеміз, созылмалы ауруға тап болған адамдар підия береді. Підия - ертелі-кеш бір адамды тамақтандыру. Жағдайы бар ауқатты адамға 3 мың теңге. Жағдайы келмей тұрғандар, ата-әжелеріміз, зейнетақыға қарап отырғандар пітір садақаны, яғни 535 теңгені 30-ға көбейтіп, соны берсе, олардың мойнынан түседі", - деді Сансызбай Құрбанұлы.</blockquote>Айта кетейік, биыл Ораза 23 наурызда басталады. Бұл туралы ҚМДБ төрағасы Наурызбай қажы Тағанұлы баспасөз мәслихатында мәлімдеген болатын.Еске салайық, бұған дейін биылғы пітір садақа мөлшері белгіленгені хабарланған болатын. Пітір садақаны Рамазан айының бірінші күнінен ораза айт намазына дейін беруге болады.Ақпарат дереккөзі: <a href="https://massaget.kz/basty-zhaalytar-438/80160/">Massaget.kz&nbsp;</a>

Кімдерге Ораза ұстамауға болады? 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қармақшыда аудандық мәдениет және спорт бөлімі, халықаралық "Қазақ тілі қоғамы" аудандық филиалы, облыстық тілдерді оқыту орталығының аудандағы мемлекеттік тіл оқытушысының бірлесуімен кент кітапханасында «Қазақ тілі – ұлт болашағы» тақырыбында дөңгелек үстел отырысы өтті.Халықаралық «қазақ тілі» қоғамы аудандық филиалының ұйымдастыруымен өткізілген игі шара қазақтың ұлттық салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын, тілін, қадір-қасиетін, иба-ізетін, мінез-құлқын, жалпы ұлттық қасиеттерін даралайтын құндылықтарға негізделді.Оған Қармақшы аудандық мәдениет және спорт бөлімінің басшысы Дәурен Ержанов, Қармақшы ауданының Құрметті азаматтары, қоғам белсенділері аудандық қоғамдық кеңес төрағасы Әбдірахман Құлдүйсенов, аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Асқар Мереков, «Ұлт бірлігі – Қармақшы» қоғамдық бірлестігінің төрағасы Шегебай Құндақбаев, Жосалы кенті ардагерлер кеңесінің төрағасы Ерболат Ұзақбаев, аудандық «Қармақшы таңы» газетінің бас редакторы Сәрсенкүл Райымбаева және аудандық қоғамдық даму бөлімінің бас маманы Нұрлан Бейбітов, аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінің директоры Гүлшара Қаниева, аудандық білім бөлімінің әдіскері, аудандық аналар кеңесінің төрайымы Тәжігүл Әбенова, облыстық тілдерді оқыту орталығының аудандағы мемлекеттік тіл оқытушысы Гүлжанат Дүзенова, Қармақшы жастар денсаулығы орталығының психологы Әмина Кетебаева, аудандық жыраулар үйінің маманы Айдынбек Скендіров, аудандық мәдениет және спорт бөлімінің әдіскері Бауыржан Қайырбаев, аудандық оқушылар үйінің бұқаралық-ұйымдастыру бөлімінің жетекшісі Марал Аймаханова, кент кітапханасының меңгерушісі Ақкүміс Қарашаева, аудандық жастар орталығынан ерікті жас Рахат Бақытжанұлы қатысты.Отырыстың мақсатымен «Қазақ тілі» қоғамы аудандық филиалының төрайымы ГүлжауҺар Раева таныстырып, жүргізіп отырды.Халқымыз еліміздің ертеңі саналатын ұл-қыздарын салт-дәстүрмен сусындатып, туған тілін, елін, жерін адал сүюді үйреткен. Осы ретте қонақтар алдымен ұлттық үлгіде безендірілген бөлмеде дастарқан үстінде дидарласып, көктемнің алғашқы күнімен тұспа-тұс келетін Алғыс айту мерекесінің маңызы жайлы әңгімелесті. Ардагер Әбдірахман Құлдүйсенов пен Асқар Мереков ақ тілегін ақтарып, жастарға батасын берді. Белсенді жастар Айдынбек Скендіров пен Гүлжанат Дүзенова тіл туралы өлең оқыды.Бұдан соң іс-шараға қатысушылар оқу залында «Тіл – баға жетпес байлық» тақырыбындағы кітап көрмесімен танысып, әрі қарай дидарласуды үстел басында жалғастырды. Отырысты сауал-сұқбат мәнерінде «Қазақ тілі қоғамы» аудандық филиалының төрайымы Гүлжауһар Раева бастап берді. Онда аудандық мәдениет және спорт бөлімінің басшысы Дәурен Ержанов тіл мәртебесін көтеру жолында талмай еңбектеніп жүрген тіл жанашырларына алғысын білдірді.Қоғамдағы ең өзекті деген тақырыптар ортаға салынды. ХХІ ғасырда шешендік өнер қажет пе, ұлттық киім кию руханиятты жаңғырта ма, ұлттық мінезімізден ажырап қалған жоқпыз ба, ата-ананың перзент алдындағы борышын білесіз бе? – сынды сауалдарға тұшымды жауаптар берілді. Қатысушылар көптің көкейіне орнаған шешендік даналық сөздер, ұлттың, мәдениеттің бет-бейнесін көрсетіп тұратын ғажайып қазақтың киім үлгілері, ұлттық мінезге заман лебінің әсері жайлы ойларын ортаға салса, ата-ананың бойында тазалық, имандылық болса, дүниеге келген ұрпақ та саналы болатыны туралы жан-жақты пікірлер айтылды. Тіл белсендісі Әмина Кетебаева ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың «Үш бақытым» атты өлеңін оқып, көпшілікке рухани сезім сыйлады.Көктемнің алғашқы күніндегі келелі кездесу көптің көңіліне кереметтей әсер қалдырды. Онда қаузалған тақырыптар кімге де ой саларлықтай еді. Ұлттық құндылықтарымыз адам санасына сіңіп, жүрегінен орын алған сайын ана тіліміздің де мәртебесі асқақтап, тұғыры берік бола түсетіні кәміл.&nbsp;

Қармақшыда дөңгелек үстел өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақстанда сайлауға қатысып, дауыс беру құқығына ие 12 032 578 адам бар. Олардың 54,19 проценті, яғни 6 521 860 отандасымыз сайлау учаскелеріне барып, өз таңдауын жасады. Дауыс берушілердің белсенділігі жағынан Қызылорда облысы 64,95 пайыз көрсеткішпен республикада үздік көрініп, бірінші орыннан көрінді. Саяси аламанда шиеліліктер аса белсенділік танытты. Жалпы аудан бойынша 48 мың 762 сайлаушы болса, оның 393-і биыл алғаш рет дауыс беру құқығына ие болған. Азаматтар қалаған кандидатына дер кезінде дауыс беру үшін 40 сайлау учаскесі үздіксіз жұмыс істеді.19 наурыздағы саяси іс-шара ерекше күннің бірі болып есте қалды. Кешегі таңдау жасаған күн тарихқа айналды. Тиісінше «Кімді таңдадық? Не үшін -дауыс бердік?» деген сұрақ үнемі тілге тиек болары анық. Сондай-ақ «Бұл сайлау соншалықты маңызды ма?» деген де ой оралады. Шынтуайтында, бұл сайлауда әр азамат Әділетті, Қазақстанның жайлы тұрмысы үшін аянбай еңбек ететін үміткерлерді таңдады, сайлады. Таңдау мен талғамға келгенде талас жоқ. Дей тұрғанмен, көзі ашық тұрғындар кандидаттарға дауыс бере отырып, елдің алдағы 5 жылдағы заң мен әділдік жолындағы дамуына деген жауапкершілікті де арқалайтыны анық.Бұл сайлаудың бітімі бөлек, болмысы басқа. Себебі Ұлыстың ұлы күнімен қатар келіп отыр. Соған сәйкес әрбір сайлау учаскесінің алдында ақшаңқан киіз үй тігіліп, қазан көтеріліп, дастархан жайылды. Парламент Мәжілісі мен жергілікті мәслихат депутаттарын сайлау науқанында Сыр елі көш бастады.Аудан әкімі Нұржан Ахатов та сайлауға орай №285 сайлау учаскесіне барып, өз таңдауын жасады«Өткен жылы аймағымыз бен ¬ауданымыз үлкен саяси науқанды, яғни -Президент сайлауын абыроймен өткізді. Бүгін де еліміз үшін үлкен саяси науқан Парламент Мәжілісі және мәслихат депутаттарының сайлауы өтуде. Бұл тарихи күнде де халқымыз бірлік танытып, сайлауда өз таңдауын жасау үшін сайлау учаскелеріне келіп, дауыс береді деген үміттемін», – деді аудан әкімі.Бағамдасақ, ашықтық пен таңдау еркіне негізделген бұл сайлау – ел болып ертеңді қамдаудың айшықты көрінісі. Сол себепті шежірелі өлке жұртшылығы өткен сайлауға айрықша маңызбен қарады. Әсіресе, ауданның абыз ақсақалдары көпке үлгі болды. Мәселен, №364, №297 сайлау учаскелерінде таңмен таласа 80 жастан асқан ақсақалдар өз кандидатына дауыс беруге келіп, саяси науқандағы белсенділігі үшін арнайы сыйлықтармен марапатталды. Ал Бидайкөл ауылында «Мерейлі отбасы – 2019» ұлттық байқауының республикалық кезеңінде аймақ абыройын асқақтатқан Қиянбековтар әулеті тұрады. Отбасы бақытын үлгі еткен жандар саяси науқанда ерекше көзге түсіп, өз таңдауларын жасады. Бақытын бала тәрбиесінен тапқан Қалкүл әжей жолдасы, еңбек ардагері Әмір ақсақалмен бірге 6 ұл мен 4 қыз өсірді. Құрсағынан өрбіген құлындарымен бірге бүгінде келіндерінің ақылшы, дана анасына айналып отыр. «Отан отбасынан басталады» деген тәмсілді өмірлік серік еткен ақжаулықты ана ел үшін маңызды науқандарда ұдайы белсенділік танытып, қалыс қалған емес. Бүгінде олар 46 немере, 39 шөбере сүйіп отыр. Мәуелі бәйтеректей тамырын тереңге жайған әулет маңызды күнді жақсылыққа балап, сәбидің тұсауын кесті.Тиісінше ел болашағы үшін маңызды күнде бірліктің үлгісін көрсеткен әулеттің келіндері кезектен тыс президент сайлауында таңдау жасады.Ал мүмкіндігі шектеулі жандар мен қарттар арнайы жылжымалы жәшік арқылы дауыс берді. Сондай-ақ «Инватакси» қызметі де жолға қойылды. Бір сөзбен айтқанда, ешқандай кедергі жоқ.Айта кету керек, соғыстың соңғы сардары Сәрсенбек Байжанов та жылжымалы жәшік арқылы үйден өз таңдауын жасады.&nbsp;«Ең бастысы тыныш заман болсын, бейбітшілік пен тұрақтылығымыз арта берсін! Аспанымыз ашық, еліміз тыныш болсын, – деген соғыс ардагері ақ батасын берді.«Келешегімізді осы сайлаумен байланыстырамыз». Бұл саяси науқанда шаңырақ көтерген жас жұбайлардың сөзі. Иә, дәл сол күні №364, №273 сайлау учаскелерінде жаңадан отау құрған жас жұбайлар өз таңдауларын жасады. Олар елмен бірге кезекке тұрып, өз дауыстарын берді. Жас жұбайларды құттықтап, тілегін білдірген сайлау комиссиясы оларға сыйлық тарту етті.Саяси науқаннан ардагер-ұстаз Майра Бірімжанова да қалыс қалған жоқ. Биыл 95 жылдық белесті бағындырған кейуана – Шиелі ауданының төл құрдасы. Сайлауға қатысып, елдің келешегі жарқын, тыныш, аспанымыз ашық болсын деп бата берді. Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні, саяси науқанда Сыр елі бірлігін көрсетті. Яғни, Сыр өңірі сайлаушылардың белсенділігі бойынша республикада көш басында тұр. Өңірде сайлаушылардың 66,46 проценті өз таңдауын жасады.

Сайлауда Сыр елі көш бастады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы халықты Рамазан айындағы қайырымды істерге белсенді атсалысуға шақырды, деп хабарлайды ҚазАқпарат.<blockquote>«Біз Орталық Азия елдерінің мүфтилерімен, ондағы пәтуа саласына жауапты ғалымдармен ақылдаса келе және ғылыми зерттеулер нәтижесін ескеріп, ортақ шешім қабылдадық. Алла қаласа, биыл рамазан айы 23 наурызда басталады. Ал сәуір айының 17-нен 18-не қараған түн – қасиетті Қадір түні. 21 сәуір – ораза айт мерекесі. Биылғы пітір садақасы жан басына 535 теңге болып бекітілді. Пітір садақасы мөлшері еліміз бойынша екі келі ұнның ортақ бағасы негізінде белгіленді. Пітір садақасын құрма, мейіз бағасымен беруге болады», - деді Бас мүфти орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингіде.</blockquote>Сондай-ақ Наурызбай қажы Тағанұлы шариғат бойынша балиғатқа толған, ақыл-есі дұрыс әрбір мұсылманға Рамазан айында ораза ұстау – парыз екенін еске салды. Алайда, жолаушыларға, сырқаттанған немесе денсаулығы жарамайтын адамдар дертінің асқынуынан қауіптенсе ораза тұтуды кейінге қалдыруға шариғатымыз рұқсат береді. Сондай-ақ жүкті немесе омырауда баласы бар әйелдерге де уақытша ораза ұстамауға болады.Оның айтуына қарағанда, Рамазан айында мүмкіндігінше мұқтаж жандарға көмектесіп, олардың алғысы мен батасын алуға асыққан абзал. «Зекет және қайырымдылық» қоры қасиетті Рамазан айында бірнеше қайырымдылық жобалар өткізбекші. Атап айтқанда, «Шарапатты Рамазан», «Рамазан қоржыны», «Рамазаннан тәберік» сынды ауқымды республикалық қайырымдылық іс-шараларды ұйымдастырады.<blockquote>«Барша халықты сауапты істерімізге үлес қосып, жақсылықтың басы-қасынан табылып, белсенді түрде атсалысуға шақырамын. Осы ретте кәсіпкер азаматтарды, сауда орталықтарының басшыларын қасиетті айдың құрметі үшін халқымыздың тұрмыс жағдайын ескеріп, әлеуметтік маңызы бар тауарлар мен азық-түлік бағасын мүмкіндігінше 10 пайызға дейін төмендетіп, жеңілдік жасауға үндеймін. Жақсы амалдарыңыз өздеріңізге еселеп жақсылық болып қайтатынында күмән жоқ», - деді Бас мүфти.</blockquote>

Архив