<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Ауыл – Ел бесігі» жобасы «Өңірлерді дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының» бір бағыты ретінде біріктірілді. Аталған жобаға облыстың 103 елді мекені арнайы әдістеме негізінде іріктеліп, енгізілді. Нәтижесінде 62 инвестициялық жобаны іске асыруға бюджеттен 5,1 млрд. теңге бөлінді.
Ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған жоба аясында 4 мектеп жөнделіп, 2 ауылға су желісі тартылды, үш ауылдың көшелері жарықтандырылды. 42 жоба ауыл көшелерін асфальттауға бағытталса, Жаңақорған ауданы Шалкия кентінде 150 орындық клуб, Арал ауданы Жақсықылыш кентінде мектепке 100 орындық қосымша ғимарат, Жалағашта 200 орындық оқушылар және 50 орындық өнер мектебі салынуда.
Жоба аясында 298 жұмыс орны ашылды, оның 109-ы тұрақты. Бүгінде 62 жобаның 35-і аяқталып, пайдалануға берілді.

Қызылордада «Ауыл &#8211; ел бесігі» жобасы аясында 62 жоба іске асырылуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/">Kyzylorda-news.kz</a>. Жыл басынан бері облыстан 22,5 млн. долларды құрайтын 66,1 мың тонна ауыл шаруашылығы өнімдері (күріш, балық өнімдері, бидай қалдығы, бидай ұны, сабан, мақсары майы, қауын және қарбыз) өзге елдерге экспортталып, өткен жылдың сәйкесті кезеңімен салыстырғанда 11,8 пайызға артты. Бұл туралы облыс әкімінің баспасөз қызметі хабарлады.
Оның ішінде 97,8% өңделген өнімдерді шетке саудаланған. Өнімдер әлемнің 17 мемлекетіне жеткізілуде.
Барлық экспортталған өнімнің 91,0 пайызын құрайтын облыстың негізгі дақылы – күріш өнімі, Ресей, Қырғызстан, Беларусия, Әзірбайжан, Моңғол мемлекеті, Тәжікстан, Украина, Түркмения және Ирак мемлекеттеріне экспортталған.
Есепті кезеңге 60,2 мың тонна күріш өнімі экспортталып, былтырғы жылмен салыстырғанда 132,0 пайызға артып отыр.
Биылғы жылы алғаш рет облыстан Германия мемлекетіне 421,5 тонна қамыс және Өзбекстанға 136 тонна бидай ұны жөнелтілді. 
Сондай-ақ, Қытай және Ауғанстан мемлекеттеріне 391,5 тонна мақсары майы, Ресей мемлекетіне 1270 тонна қарбыз, 137 тонна қауын экспортталды.

Қызылорданың ауылшаруашылық өнімдері 17 мемлекетке экспортталуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Қазақстанда алты саяси партия тіркелген болса, бүгінде олардың барлығы сайлауалды съезд өткізетін күнді нақтылап үлгерді, деп хабарлайды&nbsp;<a href="https://sputnik.kz/">Sputnik Қазақстан</a>.
Партия өкілдері съездің күн тәртібінде – сайлау іс-шаралары мен тізім және бағдарламалар бекітілетінін растады.
<ul>
<li>11 қараша күні Нұр-Сұлтанда&nbsp;Қазақстан коммунистік халықтық партиясының&nbsp;съезі өтеді.</li>
<li>18 қарашада&nbsp;“Ауыл” партиясының&nbsp;съезі өтеді. Нұр-Сұлтанда ұйымдастырылатын шараға қатысушылар депутаттыққа кандидаттардың тізімдерін, сондай-ақ партияның сайлауалды тұғырнамасын бекітеді.</li>
<li>Жалпыұлттық социал-демократиялық партиясының&nbsp;(ЖСДП) съезі 13 қараша күні Нұр-Сұлтанда өтеді.</li>
<li>“Адал” партиясының&nbsp;(бұрынғы “Бірлік”) басқосуы 16 қарашада Нұр-Сұлтанда өтетіні жоспарланған.</li>
<li>“Ақ жол” партиясының&nbsp;сайлау алдындағы съезі 20 қарашада өтеді. Шешім партияның орталық кеңесінің пленумында қабылданды. Орталық кеңес съездің күн тәртібінің жобасын мақұлдады. Ол үш сұрақтан тұрады: партияның мәслихаттар мен парламент мәжілістеріне сайлауға қатысуы туралы, партиялық тізімдерді бекіту туралы, партияның сайлауалды бағдарламасының жобасы туралы.</li>
<li>Сондай-ақ, Қазақстанның тұңғыш президенті,&nbsp;Nur Otan&nbsp;төрағасы Нұрсұлтан Назарбаев партияның кезектен тыс ХХ съезін өткізу туралы жарлыққа қол қойғаны белгілі болды. Ол 2020 жылдың 25 қарашасында өтеді.</li>
</ul>
Сонымен қатар, Елбасы 2020 жылы 24 қарашада Nur Otan партиясы саяси кеңесі бюросын шақыру туралы жарлыққа қол қойды.

Қазақстанда 6 партия сайлауалды съезд өткізетін күнді нақтылады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Екі бірдей қызылордалық бір алаяқтың арбауына түсіп қалды. Олар пәтерге қол жеткізу үшін бір әйелге 1 млн 100 мың тең берген. Алаяқ пәтер де алып бермей, ақшасын да қайтармай алдап соққан.
Жедел іздестіру жұмыстарының нәтижесінде арызда көрсетілген мәліметтер бойынша күдікті ретінде 29 жастағы бұрын сотты болған Қызылорда қаласының тұрғыны анықталып, ұсталды.&nbsp;
“Аталған деректер бойынша Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодекстің 190 бабының 1 және 3 бөліктерімен (Алаяқтық) сотқа дейінгі тергеп-тексеру амалдары жүргізілуде”, – делінген полиция департаментінің хабарламасында.

Екі қызылордалық алаяқтың арбауына түсіп қалған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қараша айының 1-7 күндері аралығында Қызылорда қаласындағы орта арнаулы оқу орындарында студенттерге ақпараттық түсіндірме жұмыстары жүргізіліп, психологиялық кеңес берілді.
Қызылорда қалалық ішкі саясат бөлімінің қолдауымен «Қызылорда облыстық Жастар одақтары» ҚБ ұйымдастырған шара «Сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға бағытталған ақпараттық түсіндірме шараларын ұйымдастыру және психологиялық кеңес беру» деп аталды.
Шара барысында психолог маман Гүлнар Абдибаттаева қызметкерлер мен студенттерге түсіндірме жұмыстарын жүргізе отырып, арнайы брошуралар таратты.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/whatsapp-image-2020-11-27-at-10.43.31.jpeg" alt="" />

Қызылордада студенттерге кеңес беру шарасы өткізілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда облысында «Болашақ» бағдарламасы мен ҚР Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы түлектерінің арнайы пулы құрылды. Түлектер пулы шетелде және Академияда алған білімдері мен тәжірибелерін облыстағы мемлекеттік қызметшілермен бөлісетін болады.
Бұл туралы ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің Қызылорда облысы бойынша департаменті мен Академияның облыстық филиалы бірлесіп ұйымдастырған онлайн кездесуде мәлім етілді. 
Кездесу «Болашақ» бағдарламасының құрылған күнімен тұспа-тұс келіп отыр. Аталған стипендия Елбасы шешімімен 1993 жылғы 5 қарашада тағайындалған.
Департамент басшысы Рафхат Бисеновтің айтуынша, мұндай бастама аймақта алғаш рет қолға алынып отыр.
<blockquote>
 «Кездесудің мақсаты шетелде және Мемлекеттік басқару академиясында білім алған мемлекеттік қызметшілердің әлеуетін пайдалану. Осы мақсатта аталған түлектердің қатарынан арнайы пул, яғни тренерлер тобын жасақтаймыз. Олар өз кезегінде облыстағы мемлекеттік қызметшілердің кәсіби біліктілігін арттыру бағытында шеберлік сабақтарын өткізеді», – деді Р.Бисенов.
</blockquote>
Шеберлік сабақтары Академияның облыстық филиалы базасында жүзеге асырылады. Бір сөзбен айтқанда, «Өзгерістер агенті» деген атауға ие болатын түлектер жаңа формациядағы мемлекеттік қызметшілерді дайындауға атсалысады.
<blockquote>
 «Филиал базасында жыл сайын 600-дей мемлекеттік қызметші түрлі курстардан өтеді. Олардың қатарында біліктілігін арттырушылармен қатар мемлекеттік қызметке алғаш қадам басқандар бар. Түлектер пулының өз тәжірибелерімен бөлісуі білікті мамандар дайындауға ықпал етеді. Алдағы уақытта «Академия және Болашақ түлектері: ынтымақтастық және бастамалар» тақырыбында облыстық семинар өткізуге уағдаластық. Аймақтағы мемлекеттік қызмет аппаратының кәсібилігін арттыратын «Идеялар фабрикасын» құру жоспарлануда», – деді Академия филиалының директоры Мұрат Әйтімов.
</blockquote>
Сонымен қатар, пул мүшелері облыстың қоғамдық өміріне де белсенді қатысуды жоспарлап отыр. Алдағы уақытта қайырымдылық акцияларына, еріктілер шараларына қатысатын болады.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124519634_3284956921630051_103924566786133048_o.jpg" alt="" />

Түлектер пулы: Қызылордалық мемлекеттік қызметшілерді оқытады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/?doing_wp_cron=1604900456.1962530612945556640625">Kyzylorda-news.kz.</a> Премьер-министр Асқар Мамин “Халық коммунистері” фракциясы депутаттарының зейнет жасын 60 жасқа дейін төмендету туралы ұсынысына жауап берді.
<blockquote>
 “Қалыптасқан экономикалық жағдай, халықаралық тәжірибе, экономикалық және демографиялық факторлар негізіндегі ұзақмерзімді болжамдарды ескеріп, зейнет жасын ұлғайту қажеттілік болып табылады”, – делінген Маминнің депутаттық сауалға берген жауабында.
</blockquote>
Ол зейнеткерлер санының жұмыс істейтін халыққа арақатынасы өсіп жатқанын атап өтті.
<blockquote>
 “Әлемде 65 жастан асқан азаматтардың орта есеппен 10%-тен астамға ұлғайғаны болжанып отыр (2000 жылы 14,3%-тен 2040 жылы 25,7%-ке дейін). Бұл, өз кезегінде, зейнетақы жүйесінің орнықтылығына әсер етеді”, – деді премьер.
</blockquote>
Мамин зейнет жасын көтеру “әлемде қалыптасқан экономикалық және демографиялық ахуалға, сондай-ақ, халықаралық тәжірибеге сәйкес келеді” деп санайды.
&nbsp;<a href="https://sputnik.kz/">Sputnik Қазақстан</a>

Асқар Мамин Қазақстанда зейнет жасын төмендету туралы ұсынысқа жауап берді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/?doing_wp_cron=1604900456.1962530612945556640625">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазгидрометтің мәліметінше, дүйсенбіде еліміздің 14 өңірінде ескерту жарияланды.
Нұр-Сұлтанда&nbsp;бүгін жаңбыр, қар жауады, көктайғақ болады, желдің екпіні секундына 23 метрге дейін жетеді.&nbsp;
Ақмола облысында&nbsp;тұман, көктайғақ, бұрқасын болуы ықтимал, желдің екпіні 15-20 метрге күшейеді.&nbsp;
Ақтөбе облысында&nbsp;да тұман түсіп, көктайғақ болады, желдің екпіні секундына 15-20 метр-ге жетеді.&nbsp;
Алматы облысында&nbsp;қатты жел тұрып, екпіні секундына 17-22 метрге күшейеді.&nbsp;
Атырау облысында&nbsp;желдің екпіні секундына 15-20 метр болады деп болжанып отыр.&nbsp;
ШҚО-да&nbsp;да қатты жел тұрады, екпіні секундына 15-20, 25 метрге жетеді.&nbsp;
Батыс Қазақстан облысында&nbsp;тұман түсіп, жел күшейеді (секундына 15-20 метр).&nbsp;
Қарағанды облысында&nbsp;тұман, көктайғақ, бұрқасын болуы ықтимал. Желдің екпіні секундына 15-20, 28 метрге жетеді.&nbsp;
Қостанай облысында&nbsp;да тұман, көктайғақ күтіледі. Секундына 15-20 метр жел тұрады.&nbsp;
Қызылорда облысында&nbsp;шаңды дауыл тұрып, желдің ұйытқуы секундына 15-20 метрше жетеді.&nbsp;
Маңғыстау облысында&nbsp;желдің екпіні 15-20, 23-28 метр болады.&nbsp;
Павлодар облысында&nbsp;желдің екпіні секундына 15-20 метрге күшейеді.&nbsp;
Солтүстік Қазақстан облысында&nbsp;тұман, көктайғақ, бұрқасын болады деп болжанып отыр, жел секундына 15-20 метрге күшейеді.&nbsp;
Түркістан облысында&nbsp;жаңбыр, қар, тұман күтіледі, жел секундына 15-20 метрге күшейеді.
Төтенше жағдайлар министрлігі жүргізушілерге жолда абай болып, ақырын жүруге кеңес береді. Жаяу жүргіншілер жолдан өткен кезде өте мұқият болғаны абзал.

Қазақстанның 14 облысында ескерту жарияланды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/?doing_wp_cron=1604900456.1962530612945556640625">Kyzylorda-news.kz.</a> Ұлттық статистика бюросы (бұрынғы статистика комитеті – ред. түсіндірмесі) таратқан мәліметтерге сүйенсек, Былтырмен салыстырғанда, қылмыс деңгейі 34,4%-ға төмендеген:&nbsp;2020 жылғы III тоқсанда 126499 қылмыстық құқық бұзушылық тіркеліпті.&nbsp;
Республика бойынша 10 мың тұрғынға шаққанда қылмыскерлердің саны&nbsp;90-ды құраған.&nbsp;Алматы, Нұр-Сұлтан қалалары мен Қостанай облысы еліміздегі қылмыс көп тіркелген өңірлердің көшін бастаса, Шығыс Қазақстан облысы&nbsp;“ең тыныш” аймақ атанды.&nbsp;
Төмендегі статистикадан Қазақстанның өңірлері бойынша қылмыс деңгейін көрсеткішіні көре аласыздар:&nbsp;
<img src="https://stan.kz/download/uploads/news_full1604567494eaa35885628dc560291e1ac910669c9d.jpg" alt="" />
Елімізде ауыр және аса ауыр қылмыстар саны өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 65,2% артыпты. Ең жиі кездесетін қылмыс – біреудің жеке меншігіне жасалған зардап (73,6%). Оның ішінде біреудің мүлкін ұрлау ең жиі кездеседі екен: 2020жылдың ІІІ тоқсанында&nbsp;52,8 мың қылмыс анықталыпты.&nbsp;
Жеке адамға қарсы жасалған қылмыстар саны 7052-ні&nbsp;құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 11,7% аз. Зорлау – 39,6%, қорқыту – 26,4%, адам ұрлау – 24% қылмыстары бойынша төмендеу белгіленді.
Бқған қоса,&nbsp; қасақана кісі өлтіру және адам өлтіруге оқталу саны өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 15,4% артқан.
Еліміз бойынша адам өлтірудің ең жоғары деңгейі Павлодар, Ақмола, Қарағанды, Жамбыл облыстарында, ең төмені Шымкент қаласында байқалады:&nbsp;
<img src="https://stan.kz/download/uploads/news_full1604567494eaa35885628dc560291e1ac910669c9d.jpg" alt="" />
Республиканың құқық қорғау органдары қылмыс жасаған 57,2 мың адамды анықтады (2019 жылғы III тоқсанмен салыстырғанда 23,1% аз), 28,2 мың адам қылмыстық жауапкершілікке тартылды. Бір айта кетерлігі, қылмыс жасаған барлық анықталған адамдардың көпшілігі жұмыссыздар – 82,2%&nbsp;екен.
Орташа алғанда Қазақстанда қылмыс жасаған әрбір жетінші адам мас күйінде, әр тоғызыншысы дерлік – топ құрамында болған.
Қылмыс жасаған адамдардың&nbsp;2,4%- ы – кәмелетке толмағандар.
<a href="https://stan.kz/kilmis-dengeyi-339293/?fbclid=IwAR0i3Qf9osXRDGXShTT0ndkO9s1bGaZ_ljeFHDyuRMpQvppRzDjjaPUUyY8">Stan.kz</a>

Қазақстанның ең криминалды өңірі: Қызылорда қай сатыда?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/?doing_wp_cron=1604900456.1962530612945556640625">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінгі күні, облыста жалпы саны 128 тойхана бар. Өздеріңізге белгілі, пандемия жағдайына байланысты төтенше жағдай мен карантиндік шараларға сәйкес бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің қаулысымен КВИ-ның алдын алу және халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында кейбір кәсіпкерлік қызмет түрлеріне, оның ішінде тойханалардың қызметіне тыйым салынды.
Қызметіне тиым салынған кәсіпкерлік нысандарын қайта жандандыру және&nbsp;басқа салаларға бағыттау мақсатында облыс әкімдігімен «Қызылорда облысының 2023 жылға дейінгі экономикалық даму жоспары»әзірленді. 
Жоспар аясында 10-нан аса тойхана қызметтерін өзге салаларға бағыттады.
Мәселен, Арал ауданында орналасқан «Ақниет» тойханасы киім-кешек сататын сауда нысанына, Қармақшы ауданына орналасқан «Алтын Ғасыр» тойханасы отбасыға арналған киімдер сататын сауда орталығына және «Мәлике Ана» тойханасы балалар ойын алаңы мен кондитерлік өнімдер өндіретін цехына ауыстырылса, Қызылорда қаласында орналасқан «Ұлытау» тойханасы шырындар мен сусындар және «Orda» тойханасы автоматтандырылған лаваш шығару өндірістерін іске қосу бойынша жұмыстар жүргізуде.
Сонымен бірге, бірқатар тойханалар өз бағыттарын құс шаруашылығына, құрылыс материалдары дүкеніне,медицина орталығына қайта бағыттауда.
Бұл бағыттағы жұмыстар әрі қарай жалғасатын болады. 
Осы саладағы кәсіпкерлерге тойхана қызметін қайта бағыттау бойынша қызығушылық танытылған жағдайда облыстық кәсіпкерлік және туризм басқармасының 8(7242)40-10-57 байланыс нөмеріне хабарласуға болады.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124433150_1078619529277911_8540265071024051928_o.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124101816_1078619692611228_9003958699381235239_o.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124177932_1078619765944554_3521029880276440296_o.jpg" alt="" />

Қызылордада тойханалар басқа кәсіпкерлік нысандарына беріліп жатыр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/11/09/">Kyzylorda-news.kz.</a> Достық үйінде Татар этномәдени бірлестігінің ұйымдастыруымен облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының қолдауымен «Татар этносының мәдени күні» өтті.
Татулық пен бірлікті нығайту мақсатында өткізілген шараны «Қоғамдық келісім» КММ директорының міндетін атқарушы Азамат Мукеев ашты.
<blockquote>
 «Тәуелсіздікпен бірге шаңырақ көтерген орталық аталған жылдар ішінде еліміздің өсіп-өркендеуіне өз үлесін қосып келеді. Олардың белсенділері үнемі бас қосып, мәдени салт-дәстүрді жаңғыртуға атсалысып, бабадан қалған бай мұраларын сақтап қалуға барын салуда. Бастысы, олар бірлік пен бейбіт күндердің қадірін терең ұғынған. Сондықтан да өңірдегі ынтымақтың ұйытқысы болған облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясына олардың алғысы шексіз. Пандемия кезеңінде де бірлестіктің мүшелері онлайн режимге көшіп, барлық шараларға, мереке, байқауларға қатысып, өз белсенділіктерін танытты», – дей келе, бірлестіктің мүшелеріне достық пен татулықты берік ету жолында атқарған жұмысы үшін Қазақстан халқы Ассамблеясының 25 жылдық медалін табыстады.
</blockquote>
Татар этномәдени бірлестігінің жетекшісі Галия Гизатуллина «Біздің күнделікті жұмысымыздың басты мазмұны қоғамдағы достық пен келісімді нығайту, жалпы рухани адамгершілік құндылықтарды насихаттау, өскелең ұрпақты патриотизм рухында тәрбиелей отырып, ортақ үйіміздің болашағы үшін жоғары жауапкершілікте болу», – деді.
&nbsp;Сондай-ақ, өңіріміздің дамуына сүбелі үлесін қосқан татар этносының мүшелеріне облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығының меңгерушісі Жағыпар Тажмахановтың Алғыс хатын табыстады.
Мәдени күн аясында тыл ардагерлеріне Татарстан Республикасының Президенті Рустам Миннихановтың құттықтау хаттары да табыс етілді.
Шарада&nbsp; әртүрлі жанрларда ән, би, өлеңдер орындалды. «Жасмин» би тобының өнерпаздары әскердегі күндерді еске түсіретін «Көк орамал» биін орындады. «Сарман» вокалдық тобы мен солистер түрлі тілде өлеңдер оқып, ұлы ақын Абай Құнанбаевтың әндерін шырқады.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124132509_2784355018550327_8261355559337860514_n.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124115262_2784355151883647_810248966022208799_n.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/124053684_2784355055216990_7442572023324780358_n.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/11/123764274_2784354988550330_567360815543201366_n.jpg" alt="" />

Қызылордада Татар этносының мәдени күні өтті

қазақстандық БАҚ-қа бірігу қажет екендігін көрсетті
<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Өткен аптаның соңында шырайлы Шымкент шаһарында республикалық «Qalam» қорының ұйымдастыруымен «Qalam» медиа-платформасының Түркістан, Жамбыл, Қызылорда облыстарындағы баспа және электронды БАҚ-тың бас редакторларына арналған кездесу жиыны өтті. Оңтүстік өңірдегі 3 облыстың маңдайалды басылымдарының өкілдері жиналған айтулы басқосуда еліміздегі ақпарат құралдарының бүгінгі беталысы мен көптеген мәселелері сөз болды.
«Қазақстандық БАҚ-қа бірігу қажет»
Жасыратыны жоқ, әлемдік пандемия қазақстандық медиаға да айтарлықтай әсер етті. Осы кезеңде еліміздегі көптеген ақпарат құралдары өздерінің табысынан айрылды. Қаржылық қиындықтарға кезікті. Басылымдардың таралымы шектеліп, кейбір газет-журналдар өздерінің жұмысын тоқтатуға мәжбүр болды. Бірқатар өңірде тілшілердің жалақысы айлап төленбеді.
Ал ақпарат агенттіктері мен медиа-порталдар, интернет сайттардың кейбірі қауіпті індет кезінде мыңдаған оқырман жинаса, кейбіреулері, керісінше, өз аудиторияларынан айрылып қалып жатты.
Міне, осындай қиындықтармен бетпе-бет келген еліміздің көптеген БАҚ өкілдері ортақ мәселелерді шешу үшін бір платформаға бірігуді жөн деп шешкен.
<blockquote>
 – Осылайша осы жылдың көктемінде Алматы қаласында «Qalam» медиа-платформасы құрылды. Біріншіден, еліміздің бұқаралық ақпарат құралдарына өздерінің мәселелерін ашық айтып, кеңесетін ортақ алаң қажет болды. Екіншіден, 2019 жылдың 18 наурызынан кейін еліміздегі жалпы ахуал өзгерді. Қазақстандағы БАҚ-тың аудиториясы екі есеге өсті. Медиа саласына жаңа мүмкіндіктер ашылды. Үшіншіден, пандемия кезіндегі қазақстандық БАҚ өте қатты соққы алды. Кейбір басылымдар өмір сүруін тоқтатты. Осының бәрі қазақстандық БАҚ-қа бірігу қажет екенін көрсетті. Бұл – барлығы болмаса да, еліміздің біраз ақпарат құралдарына ортақ мәселелерді бірігіп шешуге жасалған қадам. Себебі, «жалғыздың үні, жаяудың шаңы шықпайтыны» белгілі, – дейді аталған медиа-платформаның жетекшісі, республикалық сараптамалық «Exclusive.kz» онлайн-журналының бас редакторы Қарлығаш Еженова.
</blockquote>
Бүгінде аталған медиа-платформаға еліміздің 20-дан астам ақпарат құралдары қосылып үлгерген. Шымкент қаласындағы кездесу – өңірлердегі БАҚ өкілдерімен пікірлесудің қорытынды жиыны. Мұндай кездесулер осыған дейін Алматы, Өскемен, Петропавл, Ақтау қалаларында өткен. Қарлығаш Келерқызының айтуынша, аталған өңірлердегі әріптестеріміз бұл жаңалықты қуана қабылдаған көрінеді.
Медиа-платформа не береді?
Бұл – оңтүстіктегі аталған кездесуге жиналған әріптестеріміздің көкейіндегі басты сауал болды.
<blockquote>
 – Медиа-платформаның басты мақсаты – Қазақстанның тәуелсіз медиа саласында тұрақты әрі тиімді алаң қалыптастыру, – дейді Қарлығаш Келерқызы, – Біріншіден, бұл медиа-платформа өңірлердегі ақпарат құралдарының дамуына бағытталған. Екіншіден, платформа ортақ алаңға біріккен басылымдарға құқықтық көмек көрсетеді. Үшіншіден, кез келген тақырыптағы факт-чекинг, контент алмасу, бірігіп алжа жылжу, тәжірибе алмасуды үйлестіреді. Төртіншіден, өңірлердегі ақпарат құралдарының қаржылық сауаттылығын арттыруды көздейді. Бесіншіден, Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларындағы түрлі ірі компаниялардың жарнамаларын өңірлердегі БАҚ-тарға орналастыруға қолайлы жағдай жасауға атсалысады. Яғни, ақылы қызмет бойынша бағыт-бағдар береді. Алтыншыдан, біріккен түрлі медиа-акциялар ұйымдастыру, өңірлердегі журналистердің біліктілігін арттыру бойынша жұмыс жасайды. Жетіншіден, өңірлерде кенжелеп қалған түрлі жанрлардың жандануына үлес қосуды қалаймыз. Сегізіншіден, түрлі интернет-ресурстардың төл өнімдерінің көбеюіне, мультимедиалық соны жаңалықтарды меңгеріп, өз контенті мен тұрақты оқырмандарын қалыптастыруға үйретеді.
</blockquote>
Осы уақытқа дейін еліміздің БАҚ саласында түрлі медиа-платформалар мен бірлестіктер құрылып, көбісінің жұмысы орта жолдан тоқтағаны белгілі. «Qalam» қоры директорының орынбасары, журналист-сарапшы Нәзира Жәрімбеттің атап өтуінше, аталған алаң ешқандай жасырын мүддені көздемейді.
<blockquote>
 – «Qalam» медиа-платформасы – коммерциялық жоба емес. Мемлекеттен болмаса басқа да ұйымдардан грант ұтып алып, соны жүзеге асыру үшін құрылмаған. Бұл алаңның ешқандай саяси астары жоқ, белгілі бір топтың мүддесіне жұмыс жасамайды. Күнделікті жұмыс барысында кездесіп отырған мәселелерді бірігіп шешсек, бірімізде туындаған мәселе екіншімізге сабақ болса, содан қорытынды шығара алсақ деген оймен ақылдасуға жиналып отырмыз. Атап өтерлігі, қаржылық сауаттылықты айтпағанда, өңірлердегі көптеген бұқаралық ақпарат құралдарына құқықтық көмек керек екендігіне күн сайын көз жеткізіп келеміз. Бір ғана авторлық құқық мәселесінде қаншама шешілмеген түйткілді мәселелер бар. Платформа осындай мәселелердің оң шешілуіне бағыт-бағдар беріп, жан-жақты қолдау көрсетпек, – дейді сарапшы Нәзира Жәрімбет.
 – Маған бүгін басымызды қосып отырған медиа-платформаның бірнеше артықшылығы ұнап отыр. Біріншіден, өңірлердегі БАҚ-тың дамуына үлкен көмек болмақ. Екіншіден, сол ақпарат құралдарына кездескен қиындықтарды шешуге жәрдемдесіп, құқықтық сүйемелдеу жасамақ. Жасыратыны жоқ, қазір кейбір басылымдар өз құқығын қорғау үшін адвокат жалдауға қаржы таппайды. Ал, бұл алаң өзіміздің зеңгерлеріміз арқылы көмектесеміз дейді. Қазақстандық БАҚ ортақ мәселелерді шешу үшін біріге алса, еліміздің медиа саласында үлкен өзгерістер болар еді, – деді жиында қызылордалық танымал журналист Шәкизада Әбдікәрімов.
</blockquote>
«Ортақ алаң тілге бөлінбеуі керек»
Оңтүстік шаһардағы жиынға журналистерден бөлек, саясаттанушылар да қатысты. Олар да қазақстандық БАҚ-тың бүгінгі беталысын бағамдап, өз пікірлерімен бөлісті.
<blockquote>
 – Бүгінгі жиын, ең алдымен, журналистер үшін орны бөлек кездесу болды десем артық айтқандық емес. Себебі, қиындықпен жалғыз арпалысқаннан гөрі көп болып күрескен пайдалы. Қазақта «Көп түкірсе – көл» деген сөз бар. «Досы көпті жау алмайды» деп жатамыз. Міне, осы тұрғыдан келгенде қазақстандық БАҚ бүгінгі өздері атап өткен ортақ мақсат, бір мүдде жолында біріге алса, үлкен жеңісі болар еді. Өздеріңіздің ардақ тұтар ақсақалдарыңыз, қазақ журналистикасының майталманы Намазалы Омашевтің: «Ұлттық мүддені, мемлекеттік мүддені көздеген үлкен бір мәселе көтеріле қалса, біздегі БАҚ-тардың сөзі бір жерден шықпай, әрқайсысы әр түрлі тақырыптарды қозғап кететіні бар. Отандық журналистикадағы алауыздықтың бірінші себебі, отандық БАҚ-тың екі тілге жарылуында. Қазақ газеттері шуылдап айтқан мәселеге орыс газеттері көз жұма қарауы біздің елде қалыпты нәрсе. Ұлттық идеяға, құндылықтарға байланысты тақырыптарда орыс газеттері көп жағдайда қалыс қалады. Ал орыстілді БАҚ көбіне-көп әлеуметтік жағдайларды, мәселен төтенше жағдайларды, әлеуметтік проблемаларды құлпыртып, ушықтырып жазуға келгенде алдына жан салмайды. Екіншіден, қазақ тілді басылымдардың сөзі де үнемі бір жерден шыға бермейді. Оның да өз себебі бар. Кейбір газеттер үнсіз қалған мәселелерді өзге басылымдар құр жібермей, белсене кірісіп жатады. Дегенмен, өз басым, отандық БАҚ-тағы алауыздық бірінші кезекте орыс және қазақ тілді БАҚ-тардың арасында деп есептеймін» деп айтқаны бар. Сондықтан, қазақстандық БАҚ бір платформада бас қосамыз десе, алдымен тілге бөлінбеуі керек, – дейді қызылордалық саясаттанушы, философия ғылымдарының PhD магистрі Нұршайық Әбдуәли.
</blockquote>
Оның айтуынша, кейбір басылымдар қоғамның іргетасын шайқалтуы мүмкін екенін өзі де білмей қалады. «Көзге көрінетіннің бәрі жазылуға және айтылуға тиіс» деген қағиданың ықпалында кетеді. Бұл – бекер нәрсе, ешбір мемлекет өзінде болып жатқан оқиғалардың бәрін емін-еркін жариялай бермейді. Алдымен қоғамға кері немесе тиімді әсерлерін екшеп алып, содан кейін өз мүддесіне ыңғайлап береді.
<blockquote>
 – Демократияның отаны саналатын АҚШ-та журналистер мемлекеттің мүддесі мен жеке бастың мәселесін шатастырмайды. Біздің журналистердің бір сүрінетін жері – осы. Себебі БАҚ туралы заңды жетік біле бермейді, тәжірибелері де кемшін болуы мүмкін, – дейді Н. Кәменұлы.
</blockquote>
P.S: «Qalam» медиа-платформасы кеңінен таныстырылған Шымкенттегі жиын соңында 3 облыстан келген БАҚ өкілдері кеңінен пікірлесіп, өз ойларын ортаға салды. «Ортақ алаңда бірігуден бас тартпаймыз» деген олар жыл соңына дейін Алматы қаласында республикалық масштабта бас қосатын болып тарқасты.
Нұрсұлтан МЫҚТЫБАЙ,
журналист,
ҚЫЗЫЛОРДА – ШЫМКЕНТ – ҚЫЗЫЛОРДА

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары

Қызылордада «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында 62 жоба іске асырылуда

Қызылорданың ауылшаруашылық өнімдері 17 мемлекетке экспортталуда

Қазақстанда 6 партия сайлауалды съезд өткізетін күнді нақтылады

Екі қызылордалық алаяқтың арбауына түсіп қалған

Қызылордада студенттерге кеңес беру шарасы өткізілді

Түлектер пулы: Қызылордалық мемлекеттік қызметшілерді оқытады

Асқар Мамин Қазақстанда зейнет жасын төмендету туралы ұсынысқа жауап берді

Қазақстанның 14 облысында ескерту жарияланды

Қазақстанның ең криминалды өңірі: Қызылорда қай сатыда?

Қызылордада тойханалар басқа кәсіпкерлік нысандарына беріліп жатыр

Қызылордада Татар этносының мәдени күні өтті

ӘЛЕМДІК ПАНДЕМИЯ

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары

Қызылордада «Ауыл &#8211; ел бесігі» жобасы аясында 62 жоба іске асырылуда

Қызылорданың ауылшаруашылық өнімдері 17 мемлекетке экспортталуда

Қазақстанда 6 партия сайлауалды съезд өткізетін күнді нақтылады

Екі қызылордалық алаяқтың арбауына түсіп қалған

Қызылордада студенттерге кеңес беру шарасы өткізілді

Түлектер пулы: Қызылордалық мемлекеттік қызметшілерді оқытады

Асқар Мамин Қазақстанда зейнет жасын төмендету туралы ұсынысқа жауап берді

Қазақстанның 14 облысында ескерту жарияланды

Қазақстанның ең криминалды өңірі: Қызылорда қай сатыда?

Қызылордада тойханалар басқа кәсіпкерлік нысандарына беріліп жатыр

Қызылордада Татар этносының мәдени күні өтті

ӘЛЕМДІК ПАНДЕМИЯ

Қызылордада «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында 62 жоба іске асырылуда