&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;«Мешіт – ізгілік мекені» дейді халық. Орталық «Жанқожа батыр» бас мешітінің салынып пайдалануға берілгеніне де 10 жыл толғанын күнделікті күйбең тіршілікпен айналысып жүріп байқамай да қалыппыз. Мешіттің іргетасы, 2007 жылы Әйтеке би кентінің Жанқожа батыр көшесі бойынан қаланып, қабырғалары тұрғызылып, төбесі жабылды. Содан кейін бөлінген қаржы толық жетіспеуіне байланысты мешіт құрылысы жеті жыл тоқтады. 2013 жылы кәсіпкер азаматтардың аудан халқының көмегімен қаржы жиналып, мешіт құрылысы қарқын алып, 2014 жылдың желтоқсан айының 24-ші жұлдызында ашылу салтанаты болып, халық игілігіне пайдалануға берілді. Мешіттің салынуына бастама көтеріп, оған алғашқы қомақты қаржы бөлгізіп, сауапты іске кіріскен Жанқожа бабаның төртінші ұрпағы Оңтүстік Кореяның елшісі, Сеул қаласының құрметті азаматы, профессор, қоғам қайраткері, 1964 жылы туған жерлесіміз Майдан аталығынан тарайтын ұрпақ өкілі Дархан Бердалиев есімді азамат. Жүрегі жомарт, пейілі кең Дархан бауырымыз бір естелігінде: – Менің еткен еңбегім еленіп, бағаланып, берілген ондаған медаль, тағы басқа марапаттарым жеткілікті. Миллиондаған халқы бар Оңтүстік Корея Республикасының астанасы Сеул қаласының Құрметті азаматымын. Бірақ бәрінен маған Отаным, туған жерім ыстық, қолымнан келетін бір нәрсе болса Қызылордаға, ауылыма болсын деймін. Оның ішінде Қазалы жері, халқы мен үшін ерекше, – деген Дархан Бердалиев. Бұл шынайы көңілімен айтылған сөзінде Дархан бауырымыз тұрды. Өзінің кіндік қаны тамған Қазалы ауданының орталығынан даңқты батыр, әрі әулие Жанқожа батыр көшесі бойынан бабасының атымен аталатын зәулім де, сәулетті имандылық үйін салдырды. Он жыл ішінде, аталған мешіттен жүздеген шәкірт діни дәріс алды. Намаз оқылды. Некелер қиылды. Қаншама сәбиге азан шақырылып, есімдері қойылды. – Діни де, мәдени іс-шаралар өткізілді. Асханасында ас берілді. Діни қиссалар, уағыздар айтылды. Алланың кәламы Құрандар оқылды. Тұңғыш рет қарилар дайындайтын медресе салынып пайдалануға берілді. Онда келешек қаншама қари, хафиздер шығатыны да белгілі. Осы кездің өзінде қарилардың алғашқы түлектері шығып та үлгірді. Алла Тағала осы ізгі амалдардың сауабын Дархан бауырымызға нәсіп еткей демекпіз. Бұл мешіттің сырттан келген белгілі тұлғалардың, қонақтардың тағзым етіп құлшылығын жасап кететін киелі орынға айналғанының біздер куәсіміз, – дейді орталық «Жанқожа батыр» мешітінің діни қызметкері Беганыш Жақсыбай. «Жанқожа батыр» мешітінің іші де, ауласы да, кең құлшылық жасайтын бөлмелері де жайлы, таза екенін халық көріп сүйсінуде. Мешіт пен медресені өз дәрежесінде ұстап тұру да, оңай шаруа емес екені белгілі. Бірақ, жүректеріне иман ұялаған азаматтар баршылық. Солардың, аудан халқының көмектерінің арқасында мешіт көркеюде, гүлденуде, діни қызметкерлердің сапасы жақсаруда. Он жыл ішінде, Қайрат Дәуіржанұлы, Мейрамбек Жәмиев, Берік Мәдиұлы, Нұрдаулет Асқарұлы есімді білікті дін өкілдері имамдық етті. Бақтияр Саламатов, Мұстафа Есмамбетов, Өмірбек Ниетов, Ернұр Кенжемұратұлы, Марғұлан Алтынбек, Зәуре Өтегенқызы және білікті қари Исмайл Омарұлы діни дәріс берудің шеберлік шыңына көтерілгендер. «Жанқожа батыр» мешіті асханасының меңгерушісі Жасұлан Абдурахманұлы, тазалықшы Алмагүл Темірбекқызы және Алмат, Ануар, Ізбасар, Дәріжан, Серік есімді молдаларымыз да мінездері көркем, сауатты да, амалдарға жетік өз қызметтеріне төселген жандар. «Жанқожа батыр» мешіті ашылғаннан бері, діни дәріс алуға келген алпыс, тіпті, жетпістен асқан кейуаналар мен қарияларымыз қазіргі кезде Алланың кәламы қасиетті Құранды өз дәрежесінде оқиды. Облыс бойынша құран оқу жарысынан қазалылық қыз алдыңғы орындардан көрінуі ұлағатты ұстаз – Зәуре Өтегенқызының еңбегінің нәтижесі. Қаншама жастар да, ересек әйелдер мен ерлер де оқып жатыр. Осының бәрі Алла тағаланы мойындап және қасиетті Құран-Исламның рухани көгінде жарық шашқан нұрлы шырақ екенін шынайы жүректерімен сезіне білген бауырларымыздың ізгі амалдарына жатады. Он жыл ішінде алты жыл қатарынан орталық «Жанқожа батыр» мешіті облыс бойынша «Жылдың үздік мешіті», ондағы имамдар «Жылдың үздік имамы» номинациясын иеленді. Мешіт жамағаты бірнеше рет футболдан аудандық, облыстық жарыстарға қатысып, жүлделі орындарды иемденді. Берік Мәдиұлы имам республикалық дәрежедегі медальмен, баспасөз хатшысы Беганыш Жақсыбай Қазақстан республикасы ішкі істер Министрлігінің «Құрметті ардагері» және осы саланың «Құрметті грамотасымен» марапатталды. Халықтың көмегімен жыл ішінде салынып біткен қарилар медресесі және мешіт күмбездерінің алыстан көз тартарлықтай болып қапталып безендірілуі тағы басқа да, жасалынып жатқан ізгі амалдар, жетістіктер баба мешітінің он жылдығы мен батыр бабамыздың 250 жылдық мерей тойларына тарту десе де болады. Бұл үшін уақытпен санаспай, табандылық танытып, көпшілікті ұйымдастыра білген жас та болса, бас бола білген білікті имамдар – Берік Мәдиұлы мен Нұрдаулет Асқарқұлы, мешіт жанашыры – Сәбит Аралбаев, Болатбек Қоңырбаевтардың еңбектеріне Алла да халық та разы деген үміттеміз.&nbsp;&nbsp;

Дархан Бердалиев: Он жыл ішінде, аталған мешіттен жүздеген шәкірт діни дәріс алды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;"Қол жұмылмай – жылынбайды" дейді қазақ. Осынау үш-ақ ауыз сөздің астарында қандай терең мағына жатыр десеңізші?! Иә, бұл жерде ағайынның ортақ істегі ауызбіршілігі, жанашырлығы жайлы айтылған. Дәл осындай ұйымшылдық ұялаған, бақ қонған, ауызбіршілікті алтындай бағалаған жұрт қоныс тепкен орынның бірі – шойын жолдың бойында орналасқан Ақсуат ауылы. Олай дейтініміз, мұндағы әрбір жақсылық әкелер бастамаға, игі іске еңбектеген баладан, еңкейген қарияға дейін атсалысып, қапы қалмайды. Жақында аталмыш ауылға жол түсіп барғанымызда бұған толықтай көзіміз жетті. Ауылда округке қарасты барлық мекеннің оқушыларын білім нәрімен сусындатып отырған жалғыз білім ордасы бар. Ол – №100 "Кеңтүп" орта мектебі. Бүгінде балалардың шамшырағын жағар орында жоғарыда айтып өткендей, округке қарасты шағын елдімекен оқушыларын қоса алғанда екі жүзге жуық бала білім алуда. Тіпті, балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, алыстан ат терлетпесі үшін мұнда жетпіс орындық жатақхана да бар. Бір айыбы сол, мектеп ескіріп, тозығы жетейін деген. Бірақ, келелі болашақ – білімді жастың қолында екенін ұғып, бұған мойымаған ауыл тұрғындары мәселені қолға алған. Жақсылық жасап жарысқан жандарды өзгеге үлгі ету. Біздің Ақсуат ауылындағы сапарымздың мақсаты да осы. Бұл бастаманы ақсуаттық жастар көтеріп, жиналып ауыл ақсақалдарымен кеңескен. Осылайша, мектеп ауласын абаттандырып, кіреберісін қалпына келтірмек болып шешім қабылдап, жылу жинау басталды. Кейінгі буынның бастамасын ең алғашқы болып қолдаған жандардың бірі – ауылдың құрметті ақсақалы Бүркітбай Тілегенов. Ол бұны жастардың аузынан естігенде еш ойланбастан ауыл болашағы үшін жасалып жатқан іске үлесін қоспақ болып, қорасындағы тайын табыстаған. Ауылға жеткенімізде Бүркітбай ақсақалға жолығып, "Аға, ауылдағы әрбір асарда алғашқылардың бірі болып демеушілік жасайды екенсіз. Бұның сыры неде?" дегенімізде, "Балам, несібе-берекені Алла тағала мұқтаж жанға үлестіріп, жақсылық қылу үшін береді. Сол себепті маған берілген нығметпен бөлісуді міндетім деп санаймын", – деді ол. – Өзіміз осы ауылдың топырағына аунап өстік, өндік. Кейін оқу тәмамдап келген соң туған жерге қызмет еттік. Шүкір, Құдай берген жалғыз ұлым, келінім және үш немерем бар. Жалпы, ауылдың жағдайы жақсы. Тек осындағы жалғыз мектебіміздің жағдайы алаңдатады. Көптен ойлап жүр едім. Президентіміздің "Әрбір азамат өзінің туған жеріне үлес қосуы керек" деген сөзі бар. Міне, ел басшысының сөзін ойға түйіп, ауыл жастары бас көтеріп, мектептің жұмыстарын қолға алып, игі істі жүзеге асыруда. Бұл өте орынды ігилікті шара. Әрқашан жақсылықты қолдауға дайынмын. Басқа да, осы ауылдан түлеп ұшқан аптал азаматтардың басын біріктіріп, ауылды одан әрі көркейтуге шақырамын, – деді Бүркітбай Тілегенов. Бүркітбай ақсақалдың батасын алып шыққан соң, мектепке беттеп, бүгінгі жайын көріп қайттық. Ескі, еңкейіп кіріп, еңсеңді түсірер мектеп қақпасын жаңадан тұрғызған. Мектеп директоры Марат Кеулімжаевтың бастамасымен аулаға көшет отырғызуға орындар, арықтар қазылып, тегістелген. – Мектеп алдындағы баспалдаққа қыс бойы жауған қар еріп, мұзға айналып, мұғалім, оқушыларды тайғанақтатып, әбігерге салатын. Жастар жинаған қаржыға ең әуелі осы баспалдақ үстіне аркалы шатыр құрдық. Маңдайшасына мектеп атауын жаздырдық. Жалпы, аудандық білім бөлімі тарапынан тиісті жұмыстар жасалып, қаржылар бөлінуде. Бірақ, бөлінген қаржы тек ішкі жұмыстарға жетіп тұр. Сыртқы жұмыстарына кезек күттірмейік деп, ауыл жастары бастама жасады. Қолынан келгенше, қаражат жеткенше жұмыстарға кірісіп кетті. Бұдан бөлек, алдағы уақытта мүмкіндік болса, аулаға ойын алаңын да салсақ деген ойымыз бар. Қазір кіреберіс пен аулаға құм төселген. Есік алдына көлік қоюға орын жасалды. Барлығы бірден емес, бірақ жайлап, қалыпқа келуде. Ауылымздың саналы жастарына, оларды қолдап-қоштап жатқан барша тұрғындарына туған жерге деген ерекше махаббаттары үшін алғысым шексіз, – дейді Марат Кеулімжаев. Мұнан соң ауыл іргесіндегі шағын үйде тұратын Қойтамбай Нұрбаевқа бардық. Қойтамбай ағаның есімін қойшы болған әкесі атақты ел сыйлаған шопан болсын, өз жолын қусын деген мақсатта азан шақырып қойса да, өмір жолы мектеп қабырғасында балаларды біліммен сусындатып, ұстаздық етумен тоғысқан екен. Зиялы азамат та, мектеп ауласын қайта ретке келтіруге білек сыбана кірісіп, демеушілік жасағандардың қатарынан табылды. – Білім саласында қызмет етіп, тер төккеніме де қырық үш жылдың жүзі өтіпті. Бүгінде сол жылдардағы бейнеттің зейнетін де көріп отырмын. Қазір ізімнен ерген қарындасым, балам, келінім де осы жолды таңдаған. Жалпы, айтқанда мұғалімдер династиясымыз десек болады. Мұғалім болу – үлкен бақыт. Осындай керемет мамандыққа жарты ғұмырымды арнағаныма да еш өкінбеймін. Жас кезімізде мектеп ауласындағы гүлді суғару үшін еш ерінбей, Сырдариядан шелектеп су тасушы едік. Одан қалды спорт зал салатын болып, ауыл тұрғындарына асарлатқанда, ешқайсысы "жоқ" демей, мың саз кірпіштен басып, өз қолымызбен салғанымыз да бар. Қазір бізден кейінгі буынның да, осы салаға жанашырлықпен қарауы қатты қуантады. Жақында жағымды жаңалықты естігенде қолымыздан келгенше қаражат жинап бердік. Кемелді келешегіміз үшін ештеңе де аямаймыз. Түсіністік танытып, бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып жатқан тұрғындарға басымды идім, – деді ардагер мұғалім Қойтамбай Нұрбаев. Бұдан кейін соңғы аялдамамыз ауыл ақсақалдар кеңесінің төрағасы Қуаныш Ырзахановтың үйі болды. Қуаныш ақсақал осы ауылдан түлеп ұшқан барша азаматтарға үндеу жасады. – Ардақтылар жиналған Ақсуат ауылынан Нәжмадин Мұсабаев сынды аудан басқарған, білікті де, білімді азаматтар шыққан. Ал, енді осы секілді мықты азаматтарды ауылды көркейтуге, өсіруге, басталған істі өндіруге шақырамын. Ол кісілер бұл үндеуімді естісе, шет қалмасына сенемін. Өйткені, олардың әрбірінің жүрегінде туған жерге деген махаббаттың шексіз екендігі бәрімізге белгілі. Ақусат ауылынан әлі де, осы секілді мықты азаматтардың топ жарып шығарына кәміл сенімдімін. Алла қаласа, бастаған ісімізді аяқсыз қалдырмай, сәтті тәмамдайық. Ақсуат ауылы №100 "Кеңтүп" орта мектеп ғимаратының сыртқы келбетін жаңалау, оқушылар қауіпсіздігін қамтамасыз ету барысында &nbsp;мектептің сыртқы кіре беріс қақпасын жаңа үлгіде жасауға, мектеп ауласын көркейту-көгалдандыру жұмыстарына белсенділік таныта отырып, қаржылай және материалдық көмек көрсетіп, демеушілік жасаған ауыл азаматтарына алғысымды білдіремін. Соның ішінде, Бауыржан Қожамжаров, Қоныс Досжанов, мектеп директоры Марат Кеулімжайға, Нұрлан Өксікбаев, Роман Есіркеев пен ауылдың ардагер ұстаздары, түлектері және мектептің қызметкерлері мырзашылық танытып, қаржылай көмектерін беріп жатқан барша жанашыр жандарға рахмет! – деді Қуаныш Ырзаханов. Қазақ халқында «Қайырымдылық жасасаң, қайырын өзің көресің» деген тағылымды тіркес бар. Айналаңа жүрек жылуын ұсыну, аялы алақанын тосып, қамқоршысы болу – сауапты істердің бірі, әрбір адамның азаматтық парызы. Әрбір жасалған істе ізгілік бар. Соны түсініп, ауызбіршілігі артқан Ақсуат ауылындағы ағайын көздегеніне жетеді деген сенім мол. &nbsp;

Ақсуат ауылында жаңалық көп 

&nbsp; <a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Облыс әкімі Н.Нәлібаев қызылордалықтарды Алғыс айту күнімен құттықтады.&nbsp;"Сіздерді Алғыс айту күнімен құттықтаймын!Соңғы жылдар бедерінде ғана атаулы күндер қатарына қосылған Алғыс айту күнін жұртшылықтың жылы қабылдауында терең мән бар деп ойлаймын. Өйткені сан ғасырдан бері біздің Ұлы далада үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсету, бауырмалдық, сыйластық сияқты ізгі дәстүрлер орныққан.Сол дәстүрді ұстанған ата-әжелеріміз қуғын көріп, туған жерінен жыраққа жер аударылған неміс, поляк, корей, шешен, тағы басқа ұлттардың өкілдерін бауырына тартты, қамқорлық көрсетті. Осы ізгі ниетті таныған өзге ұлт өкілдері, олардың ұрпақтары әлі күнге дейін қазақтың кең пейіліне ризашылығын айтып келеді.Алғыс айту күнінің көктемнің алғашқы күнімен, Қазақстан халқы ассамблеясының құрылған күнімен орайластырылуы да тегін емес. Жалпы ризашылық білдіру жұртшылықты жақындастырады, қоғамдағы түсіністікті қалыптастырады, адамдар арасындағы сыйластық пен татулықты одан әрі нығайта түседі. Сондықтан бұл мереке бүгінде жалпыхалықтық сипат алды, үлкен-кіші бір-біріне алғыс айту арқылы құрмет пен мейірім арнасын кеңейтті.Бүгінгі мерекеде баршаңызға мықты денсаулық, отбасыларыңызға береке тілеймін! Қастерлі Отанымыздың іргесі берік, еңсесі биік болғай!”, –&nbsp;деді аймақ басшысы құттықтауында.&nbsp;

Облыс әкімі қызылордалықтарды Алғыс айту күнімен құттықтады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев қазақстандықтарды Алғыс айту күнімен құттықтады. Бұл туралы&nbsp;<a href="https://stan.kz/tokaev-kazakstandiktardi-algis-aytu-kunimen-kyttiktadi-396329/">Stan.kz </a>ақпарат агенттігі хабарлайды.Ел президентінің құттықтауын Ақорда жариялады.“Құрметті отандастар!Сіздерді Алғыс айту күнімен құттықтаймын!Бұл – береке-бірлігімізді бекемдей түсетін мереке. Осы күні еліміздің азаматтары бір-біріне ерекше ілтипат көрсетіп, ризашылығын білдіреді. Сондай-ақ татулық, ынтымақ, достық сынды қастерлі құндылықтар жан-жақты дәріптеледі. Мұның бәрі ұлтты ұйыстырудың ұтымды жолы екені сөзсіз.Халқымыздың уақыт сынынан өткен жанашырлық, қамқорлық, мейірімділік сияқты асыл қасиеттері, әсіресе қиын-қыстау кездерде айқын көрінеді. Бүгінде мемлекетімізде ауқымды өзгерістер болып, Әділетті Қазақстанды құру жолында нақты қадамдар жасалып жатыр. Осындай сындарлы сәтте елдік мүддені бәрінен биік қойып, ырыс-ынтымағымызды сақтау өте маңызды.Біз озық ойлы ұлт ретінде көздеген барлық биік мақсаттарға қол жеткізетінімізге кәміл сенемін. Осы орайда тынымсыз тер төгіп, Қазақстанды көркейтуге өз үлесін қосып жүрген азаматтарға алғыс айтамын.Баршаңызға бақ-береке және мол игілік тілеймін! Еліміз аман, жұртымыз тыныш болсын!”, –&nbsp;делінген құттықтауда.&nbsp;

Тоқаев қазақстандықтарды Алғыс айту күнімен құттықтады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Қазалы ауданы әкімі Мейрамбек Шермағанбет аудандық қоғамдық кеңестің мүшелерімен кездесіп, пікір алмасты.Кездесу барысында алдымен, аудандық қоғамдық кеңес төрағасы Талайлы Бөріқұлақов аудан басшысына кеңес мүшелерін таныстырды.Мұнан соң, Мейрамбек Зинабдинұлы ауданда атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталып, алдағы жоспарлар туралы да айтып өтті.Сонымен қатар, алдағы уақытта халықтың сенімінен шығып, ауданымыздың әлеуметтік-экономикалық дамуын арттыру бағытында кеңес мүшелерімен бірлесе жұмыс жасайтындығын жеткізді.Аудандық ардагерлер үйінде аудан әкімі Мейрамбек Шермағанбет ардагерлермен жүздесіп, ауданның тыныс-тіршілігі мен елдегі болып жатқан ахуал жайлы пікір алмасты.Сондай-ақ, ардагерлерге өңіріміздің өсіп-өркендеуіне қосқан елеулі үлестері мен өлшеусіз еңбектері үшін ризашылығын білдіріп, шынайы алғысын жеткізді.Жиында сөз алған аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Оразғали Бекпанов елдегі жағдайды баяндап, аудан әкімінің алдағы жұмысына сәттілік тіледі. Сонымен қатар, жиында еңбек ардагері Ашықбай Тоғымов ауданда атқарылған игі істердің барлығына ардагерлер тарапынан қолдау білдіретіндігін жеткізді.Кездесу соңында Мейрамбек Зинабдинұлы «Қартын сыйлаған елдің, қазынасы мол» дей келе, қазыналы қарттардың ауданда атқарылған әрбір жұмыста еңбегінің зор екендігін атап өтті.Мұнан соң аудан басшысы ардагерлермен бірге ардагерлер үйінің жұмысын көріп, құрметті ардагерлер, елге еңбегі сіңген азаматтармен қазыналы қарттардың құрметіне орай жасалған ардагерлер аллеясымен танысты.

Аудан әкімі қоғамдық кеңес мүшелері және ардагерлермен кездесті

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Сөзге де шебер, іске де ұстаз халқымыздың зор мәдениеті мен өнерін паш ететін құндылықтардың бірі – қолөнер. Ағаштан, темірден, түйін түйген, жүннен көз жауын алатындай бұйым жасаған, асыл тас­тардан сән бұйымдарын соққан, сүйек пен мүйізді, шиді қиыннан қиыстырған халық шеберлерінің ісі – мақтауға тұратын өнер туындысы. Содан да болар, &nbsp;«Шебердің қолы алтын», дейді қазақ. Осындай халық арасында қолынан өнері тамған ісмерлер кездесері хақ.Қолөнер – ежелден келе жатқан кәсіп, қазақ халқының танымал өнерінің бірі. Ол халықтың өмірімен, тұрмысымен бірге дамып, ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отырады. Қолөнер шеберлері табиғаттың әсем көріністерін қолөнер бұйымдарында жиі қолданған. Дүниежүзінің әр халқында бар. Сонымен қатар, әр ел мен халықтың тарихи дамуы мен тұрмысына және тарихи ерекшелігіне, сондай-ақ, эстетикалық талғамына байланысты өзіндік ерекшелігімен өшпес із қалдырып келеді.Соның бірі – бекарыстан билік Нағима Сахиқызы сексен жасқа таяса да, келініне қолғабыс етуден жалыққан емес. Ол жас шағында түрлі дүниені аса шеберлікпен жасап, халыққа ұсынған.<blockquote>– Кезінде барлығын да, табиғи өнімдерден қолдан әзірлейтінмін. Текемет, киіз басу, жүн қырқып, оны иіру, алаша мен өнерлеп ши тоқу сынды істерді қиналмастан рахаттана дайындайтынмын. Қазір сол жас келген соң көру қабілетім нашарлады. Алқынып, тұрған шақта кез келген істі атқара беретінмін. Бүгінде оларға сұраныс жоқтың қасы, – дейді кейуана.</blockquote>Кәріліктің шыңына шыққан На­ғима әже тағдырдың басына салған қиындығына төзіп, іштей тынған жан. Оның айтуынша, жалғыз баласы отыз жасқа жетпей дүниеден озған. Келіні 4 баламен қабырғасы қайыса, күні-түні жылап, ата-енесінің қасында қалған. Нағыз жалындап тұрған жиырма екі жасында жесір атану оған ауыр тиді. Алайда, ата-енесі ағайын-туысты жинап, жан дүниелері қан жыласа да, жас келіннің бағын байламауды бекінді. Сонда, бұл шешімді естіген келіншек солқылдап жылап жібереді де: «Төрт баламды біреуге жәутеңдетіп, пақыр таппаспын. Жұбым жер астында тозатын болса, мен жердің бетінде жүріп тозамын. Не де болса, сіздердің жандарыңызда қаламын. Сіздерді төрт баламмен бірге бағамын. Қалайша, көздеріңізді жәутеңдетіп қалдырып кетейін?! Құдай қосқан қосағымның шаңырағынан ешқайда кетпеймін!» деп, ойын нық жеткізген екен. Содан бері, отыз жыл да өте шыққанын көзіне жас ала еске алды Нағима әжей.Оның айтуынша, екі қызы тұрмыста. Солардың жасауын толық­тай өзі дайындаған. Құрақ көрпе тігіп, өзіне көйлекті де пішіп, тігіп алатын өнері бар көрінеді. Қолөнер ежелден келе жатқан кәсіп түрі болғандықтан, халықтың өмірі және тұрмысымен бірге дамиды. Осылайша, ұрпақтан-ұрпаққа дариды. Көне заманнан келе жатқан бұндай қазақ қолөнері өз халқының дәстүрлі көркемдік мұрасын сақтап қалған. Ұлттық қолөнерде негізінен, шикізат есебінде ешкі мен қойдың қылы пайдаланылған. Себебі, ол аязды күнде жылуды сақтайтын, әрі төзімділігімен ерекшеленеді. Қазақтың дәстүрлі өнері қатарына киіз басу жатады. Кезінде киізді ақ және қара түстен әзірлеген.<blockquote>– Киізді киіз үйдің сыртын жабу мен жерге төсеу үшін және де, кереге керу арқылы өз қажеттілігіне орай пайдалана білген. Одан кебеже, сандық қаптайтын әбдіреқаптар, ыдыс-аяқ салатын аяққаптар жасаған. Киіз шексіз мүмкіндіктерге ие. Барлық өнім түрлерін дайындауға болады. Экологиялық таза өнім. Денсаулық үшін пайдалы, – дейді Нағима Сахиқызы.</blockquote>Ол қара шаңырақтағы бір бөлмені қазақы нақышта әсемдеп қойған. Осында өзінің әзірлеген киіздері мен алашасы, құрақ көрпелері ұлттық нақышта жиюлы тұр.– Жаһандану үрдісі түрлі кәсіптің пайда болуына, әртүрлі жұмыс орнының құрылуына, сондай-ақ, адам идеясы мен қиялының шексіз екенін дәлелдеді. Біздің заманда киіздің басу, алашаның тоқу шартына айрықша мән беретінбіз. Киіз басудағы ою-өрнек ісі ықылымнан қолөнерінің барлық түріне ортақ әсемдеп, әшекейлеудің негізі болып келеді. Ою деген сөзбен өрнек деген сөздің мағынасы бір. Ертедегі қазақ оюлары мазмұны жағынан негізінен, үш түрлі ұғымды бейнелейді. Олар – біріншіден, мал өсіру мен аңшылықты, екіншіден, жер-су, көшіп-қону көріністерін, үшіншіден, күнделікті өмірде кездесетін әртүрлі заттың сыртқы бейнесін береді. Оның қошқармүйіз, сынықмүйіз, қосмүйіз, арқармүйіз, қошқармүйіз, қырықмүйіз, өркеш, шыныгүл, гүл, шытырман, түйетабан, сыңарөркеш, балдақ, қармақ, тарақ, қосалқа, тағы басқа да түрлері кездеседі.<blockquote>Бейнеті көп болғанымен әзір болғанда тұтынушылардан алған нәпақаң іштей қуаттандыратын. Қыздарыма менің көзімдей сақтаңдар деп, бір-бір киіз бен алашадан және құрақ көрпелерін жасауына қосып бердім. Жалаңаяқ жар кешіп, шиттей балаларды жет­кізу мақсатында біреудің қойын қырықтым. Жүнін түтіп, киіз басумен айналыстым. Сол кезде, жалғызымнан қалған тұяқ 2 жастағы немерем қазір шаңырақ көтеріп, шөберелі болдым. Үш қыз немерем тұрмыста. Бүгінде немерем мен келінім ауылда жұмыс болмағандықтан Астанада жұмыс істейді. Шөберені бағып, келінім екеуміз қарашаңырақтамыз. Ауылдық округтің әкіміне алғысым шексіз. Әрдайым көмек қолын созып тұрады. Отын-су, азық-түлікпен қамтамасыз етіп тұр. Қолдауын қашанда үзген емес. Менің тарапымнан, тек, бата берумен шектелемін. Алла разы болсын. Бала-шағасының қызығын көрсін, – деп Нағима Сахиева терең күрсінді.</blockquote>Нағима Сахиқызының бойына бірнеше өнердің даруына анасының нағашысы 10 жасында Әмина деген әжей үйреткен. Кейін ол анасына көмектесе бастаған. Шешесі ұршық иірген. Оны бұғанасы қатпаған Нағима бояп, алаша тоқып, киіз басатын.<blockquote>– Бабалар айтқандай, нені қор етсең, соған зар боласың, ешкім қолдың бұйымдарын керек етпейді. Қазіргі заманда ештеңе жоқ дейді. Жоқ емес, көп дүние. Түйсінгенге ақша білгенге адамның аяғының астында жатыр. Отын жарсаң да, ақша емес пе? Дүкенге жалдансаң, арба сүйресең де, қаражат құралады. Қолыңнан өнер келсе де, бұйырғаныңды табасың. Одан жаман болмадым, – дейді кей­уана.</blockquote>Қазақ халқының талай ғасырлық тарихына бойласақ, ел іші он саусағынан өнері тамған ісмер саңлақтарға кенде болмаған. Олар жасаған өнер туындылары табиғат құбылысы, күнделікті кәсібіне қарай баладан балаға мирас болған. Уақыт озса да, өшпей, ізі жоғалмай бүгінгі күнге жетті.Олай болса, қазақтың ән өнері, қолөнері, зергерлік өнері өзінің төлтума бітім қасиетімен, көркемдік мән-мағынасымен шын мәніндегі халқымыздың ғасырлар тағылымынан өткен асыл қазынасы. Осы асыл қазынаны жоғалтпай, әрі қарай дамыту кейінгі буынның міндеті. «Бүгінгі кәсібің – ертеңгі нәсібің» деп, бекер айтылмаған. Ел арасында сиреп бара жатқан қолөнер шеберлерінің туындыларын, көне мұраларын тауып, оны түрлендіріп жаңғырту және ұлттық қолөнер арқылы эстетикалық тәрбие берудің бірден-бір құрамына айналдыру басты парыз.

 Нағима Сахиқызы: Ұлттық қолөнер – тәрбие көзі 

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Әйтеке би кенттік Мәдениет үйінде ядролық апатқа қарсы халықаралық «Невада-Семей» антиядролық қозғалысының құрылғанына – 35 жыл толуына орай салтанатты шара өтті. Алдымен мерекелік басқосуға қатысушылар «Жеңіс» саябағындағы «Невада-Семей» халықаралық қозғалысына арналған ескерткіш белгіге гүл шоқтарын қойып, Семей сынақ алаңында әскери борышын өтеуде қаза тапқан ардагерлерге құрметпен тағзым етіп, құран бағыштады. Салтанатты шарада аудан әкімінің орынбасары Дәурен Тлеумбетов сөз сөйлеп, «Невада-Семей» халықаралық қозғалысының құрылғанына – 35 жыл толу мерейтойымен құттықтады.&nbsp; Сонымен қатар, сынақ алаңында әскери борышын өтеген ардагерлерді «Невада-Семей» антиядролық жарылысқа қарсы халықаралық қозғалысының 35 жылдығы» медалімен марапаттады. Марапаттау рәсімінен кейін «Невада-Семей» қоғамдық бірлестігінің Қазалы ауданындағы өкілі, ардагер Өмірбек Күлімбетов ел тарихындағы жасалған бұл қадамның маңызына тоқталды.&nbsp; Сондай-ақ, Семей полигонының ардагерлеріне үнемі қолдау білдіріп жүрген азаматтарға шынайы алғысын жеткізді. Шара соңы концерттік бағдарламаға ұласып, Қазалы ауданының өнерпаздары ардагерлерге арнап, патриоттық тақырыптағы әндер орындады.

Сынақ алаңында әскери борышын өтеген ардагерлер құрметтелді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; 1 наурыздан бастап баспанасы жоқ жастар мен отбасылар үшін «Отау» бағдарлама іске қосылмақ. Бағдарламаға қатысып, баспаналы болғысы келетін азаматтар 30 сәуірге дейін otbasybank.kz порталы арқылы өтініш бере алады. Аталмыш бағдарламаға 18 бен 63 жастағы азаматтардың қатысуына мүмкіндік бар. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында «Отбасы банкі» АҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Әділжан Сәулебаев хабарлады.<blockquote>– Бағдарлама ережесіне сәйкес, қатысушының жинақ шотының ашылғанына 18 ай болған және олардың отбасының атында соңғы 5 жылда жылжымайтын мүлік болмауы тиіс. Өтінім беру кезінде депозиттегі жинақ көлемі 1 млн теңгеден кем болмауы қажет. Бағдарламаға өтініштер 30 сәуірге дейін қабылданады. Өтінім беру уақыты аяқталғаннан кейін otbasybank.kz сайтында қатысушылар тізімі автоматты түрде жасақталады. Іріктеуден өткен қатысушылар 40 жұмыс күн ішінде несиелік өтінім бере алады. Банктен оң мақұлдау алған жағдайда несиелік өтінім 6 ай ішінде жарамды болады. «Отау» бағдарламасының шарттары: алғашқы жарна – 20 пайыздан бастап, несие мөлшерлемесінің жылдық көлемі 9 пайыз, ал несиелеу мерзімі – 19 жылға дейін,– деді Әділжан Рахымжанұлы.</blockquote>Биыл облыста тұрғын үй құрылысын салуға барлығы 16 млрд теңге қаржы бөлініп, тиісті жобалар қолға алынды. Сәйкесінше, «Қуатты өңірлер – ел дамуының драйвері» ұлттық жобасы аясында қаржыландырудың барлық көздерінен 701,6 мың шаршы метрді құрайтын көпқабатты тұрғын үйлер пайдалануға берілмек.<blockquote>– Осы жылы тұрғын үй құрылысына облыстық бюджеттен 2,3 млрд теңге қаржы бөлінді. Бюджеттен бөлінген бұл қаржыға 754 пәтерді құрайтын 11 тұрғын үйдің құрылысын жүргізетін боламыз. Сондай-ақ, 5 қабатты 10 тұрғын үйдің тиісті жобасы әзірленіп, сараптаманың оң қорытындысы алынды. Бұдан бөлек, қосымша 7 қабатты 10 тұрғын үйдің жоба-сметалық құжаттары әзірленуде. Ал халықтың әлеуметтік осал топтары үшін 296 пәтерді сатып алуға тиісті қаржы қарастырылды. Айта кетейін, осы жылдың қаңтар айында қаржыландырудың барлық көздерінен 63,5 мың шаршы метр тұрғын үй ел игілігіне пайдалануға берілді, – деді облыстық құрылыс, сәулет және қала құрылысы басқармасы басшысының орынбасары Мәди Әліп.</blockquote>Фото: Қызылорда облысының Өңірлік коммуникациялар қызметі

Қызылордада «Отау» бағдарламасы іске қосылады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; &nbsp;Аудан әкімі Мейрамбек Шермағанбет аудан орталығындағы бірқатар көшелерді аралап, Әйтеке би кентіндегі жол жөндеу жұмыстары жүргізілетін көшелердің жай-күйімен танысты.Биыл Әйтеке би кентіндегі 4 көше асфальтталатын болса, соның бірі – орталық базарға жақын орналасқан С.Сейфуллин көшесі.Аталмыш көшеде алдағы уақытта аудандық бюджет есебінен жүргізілетін орташа жол жөндеу жұмыстарын аудан басшысына Әйтеке би кентінің әкімі Мұрат Әбсұлтанов баяндап, жүргізілетін жұмыстардың барысын түсіндірді.Аудан әкімі мұнан соң 5-ші квартал аумағында орналасқан «Алпамыс» бөбекжай балабақшасының алдындағы автотұрақ салу жұмыстарының жобасыменде танысты.Алдағы уақытта балабақша алдындағы көше асфалтталып, жаяу жүргіншілер жолыда салынбақ.Әйтеке би кенті бойынша биыл атқарылатын жобалардың бірсыпырасымен танысқан аудан басшысы бұл жұмыстардың сапалы әрі уақытылы жүргізілуін тапсырып, кент әкіміне алда жасалатын жұмыстарға бақылауды күшейтуді тапсырды.Фото: Қазалы ауданының әкімдігі

Мейрамбек Шермағанбет кентте атқарылған жұмыстармен танысты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Құндылықтық тұрғыдан алғанда әлемдік діндердің сенімі мен қағидаттарында адамгершілікке негізделген ізгілік, мейірімділік, адалдық, төзімділік секілді игі қасиеттер насихатталады. Мұндай моральдық ұстанымдар мен рухани негіздегі тәрбие адамның және қоғамның ұмтылыстары мен мақсат-мұратын дұрыс арнаға бағыттауға әсер етеді. Осы және өзге де мәселеге қатысты Қызылорда облысының дін істері басқармасының «Дін мәселелерін зерттеу орталығының» бөлім басшысы, дінтанушы Жеңісбек Дәрібаев пікір білдірді.Жалпы, діни құндылықтарға адамгершілік, жанашырлық, әділдік, жақынды сүю және қоршаған ортаны құрметтеу сияқты қағидалар жатады. Көптеген діндер басқа адамдармен үйлесімді өмір сүру үшін этикалық стандарттар мен белгіленген мінез-құлық ережелерін сақтаудың маңыздылығын мойындайды. Соның ішінде негізгі құндылықтардың бірі әділдік болып табылады. Ол әрбір адамның құқықтары мен қадір-қасиетін құрметтеу, қиын жағдайға тап болғандарға жанашырлық таныту, қоғамдағы теңсіздіктер мен әділетсіздіктерді жоюға ұмтылу деген сөз.Сонымен қатар, діндер өз ізбасарларын басқа адамдарға, әсіресе көмекке мұқтаж адамдарға қамқорлық пен жанашырлық көрсетуге үйретеді. Олар үйлесімділік пен бақытқа жету құралы ретінде өзін-өзі жетілдірудің және рухани өсуге ұмтылудың маңыздылығын атап көрсетеді. Жалпы, діндердің ортақ құндылықтары барлық адамдардың бақыты мен әл-ауқатына ықпал ететін моральдық-этикалық принциптерге негізделген жақсы және әділ әлеуметтік өмірді құруды мақсат етеді.Қазақтың ұлы ақыны Абай өз өлеңдерінің бірінде:&nbsp; «Махаббатпен жаратқан адамзатты, Сен де сүй ол алланы жаннан тәтті. Адамзаттың бәрін сүй бауырым деп, Және хақ жолы осы деп әділетті» - деген болатын. Расында, қайсыбір дінді алсаң да адамды сүйіспеншілікке, бір-бірін құрметтеуге, әділ болуға және Жаратушыға құлшылық жасауға шақырады. Діндер Жаратушыны тану тұрғысынан бір-біріне қайшы келуі мүмкін. Алайда, моральдық тұрғыда өзара түсінесе алады. Өйткені барлығында Жаратушыны бар екендігін тану сенімі жатыр.Өткен ғасырда Кеңес дәуірінің қылышынан қан тамып тұрған 30-40 жылдары қазақ жеріне көптеген ұлттар күштеп жер аударылды. Олар өздерінің мәдениетімен қоса діни сенімдерін ала келді. Сол замандағы ата-әжелеріміз тағдыр тәлкегімен елге келгендердің ұлты мен діні бөлек болса да қол ұшын берді. Өйткені, оларға адамзат баласы деп қарады. Өздері құрқылтайдың ұясындай үйде отырса да, оның бір бөлігінен орын берді. Отбасы мүшелері тойып тамақ жейтіндей деңгейде болмаса да, астарымен бөлісті. Бұл аталарымыздың жүрегінде ізгілік пен мейірімділіктің мол екендігін көрсетеді.Елімізде әлем діндерінің көшбасшылары жыл сайын бас қосып келеді. Олардың діни сеніміне қарамастан бірге отыруы – гуманизм құндылығы болып табылады.Жоғарыдағы айтылған құндылықтар кез-келген адам баласының бойынан көрініс тапса, адамның түр-түсіне, ұлтына, сеніміне қарамастан ортақ тіл табыса алатынын айғақтайды.Алайда, бұл құндылықтар кез-келген діни ағымдарда кездеспейді. Соның салдарынан ел ішінде лаң шығарып, қалыптасқан құндылықтарды терістеп, өзгеден өз ұстанымын жоғары қойып, көпшілікке толеранттылық таныта алмайтындар бар. Қорытындылай келе, ата-баба салған сара жолмен жүре отырып, өзге діндерге толерантты көзқараста болу, яғни сыйластық, құрметтеу қағидаларын ұстану маңызды екенін баса айтқым келеді.

Жеңісбек Дәрібаев: Діни ұстамдылық – барлық діндерге ортақ қасиет

&nbsp; &nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; &nbsp;&nbsp;Осы жылдың 1 қаңтарынан бастап Мемлекет басшысының тапсырмасы негізінде «Ұлттық қор – балаларға» бағдарламасы іске қосылған болатын. Аталмыш бағдарламаға еліміз бойынша 6 919 131 бала қатысушы ретінде тіркелсе, Қызылорда облысынан 338 320 баланың тізімі енгізілген. Олардың барлығына бірдей 100 АҚШ доллары 52 цент мөлшеріндегі қаржы аударылды. Белгіленген қаржы жыл сайын Ұлттық қордың өсуі мен инвестициялық кіріс есебінен ұлғайып отырмақ. Бұл жөнінде Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте «Бірыңғай жинақтау зейнетақы қоры» АҚ Қызылорда облыстық филиалы директорының орынбасары Алмас Сәрсембаев хабарлады.- «Ұлттық қор – балаларға» жобасының басты мақсаты – өскелең ұрпақты қаржылай қолдау және оларға ұлттық жинақ есебінен тұрғын үй жағдайларын жақсартуға және білім алуына мүмкіндік беру болып табылады. Өздеріңізге белгілі, 1 ақпанда 18 жасқа дейінгі балалардың арнайы есепшотына Ұлттық қордан алғашқы қаржы аударылды. Бұл қаржы балалардың 18 жасқа толғанға дейін қосымша инвестициялық кіріс әкелетінін атап өткіміз келеді. Ал осы жылы 18 жасқа толатын 304 815 баланың қаржысы БЖЗҚ-да ашылған нысаналы жинақтау шоттарына түсті. Олар өздерінің жинақтарын кәмелет жасқа толғаннан кейін тұрғын үйге немесе білім алуға жарата алады. Қызылорда облысы бойынша 338 320 балаға Ұлттық қордан белгіленген қаржы аударылды, ал оның ішінде биыл 18 жасқа толатын азаматтар саны – 14 182. Биыл туылған балалардың шотына автоматты түрде Ұлттық қордан қаржы аударылатын болады, - деді Алмас Әбдіқалиұлы.Фото: өңірлік коммуникациялар қызметі

«Ұлттық қор – балаларға»: Қызылордада 338 мыңнан астам баланың есепшотына қаржы аударылды 

<h4 style="margin-left:0px;">Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі</h4><h4 style="margin-left:0px;"><a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Өткен жылы Сыр өңірінің мәдениет және өнер саласында көптеген жағымды жаңалық болды. Биыл да осы үрдіс жалғасып, игі шаралар ұйымдастырылмақ. Бұл туралы облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев облыстық мәслихат сессиясында айтты.</h4><blockquote>«Соңғы екі жылда аймақтың мәдениет пен руханият саласында ауқымды жұмыстар атқарылды. Қызылорда қаласында жерлесіміз Марат Дүйсенбаевтың демеушілігімен құны 1 млрд. 700 млн теңге болатын «Анаға тағзым» орталығы ашылды. Сондай-ақ 1 млрд 500 млн. теңгеге салынған «Отбасы орталығы» өз қызметін бастады. Сыр өңірінің мәдени брендіне айналатын «Шірік-Рабат Сақ жауынгері» мен «Сығанақ ханшайымының» алтындатқан мүсіндері облыстық музейге тапсырылды. Алдағы уақытта тарихшылардың ғылыми негіздемелеріне және археологиялық қазба нәтижелеріне сүйеніп, алтын киімді «Түгіскен көсемі», «Жетіасар ақсүйек әйелі» реконструкциялары жасалып, осы күнге дейін беймәлім болып келген, шет елдерде сақталған жәдігерлер көшірмелері ел назарына ұсынылатын болады. Ұлттық құндылықтарымызды дәріптеп, салт-дәстүрлерімізді насихаттау мақсатында халқымыздың жыл басы және жаңару айы – Наурыздан бастап Сыр өңірінде биылғы жылды «Руханият жылы» деп жариялаймыз. Жыл аясында тек мәдени-көпшілік шаралар ғана емес, ауқымды жобалар жүзеге асырылады», – деді Нұрлыбек Машбекұлы.</blockquote><figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/417562670_688351643486083_7072907180579532658_n_1e2aef1f43.jpg" alt="417562670_688351643486083_7072907180579532658_n.jpg"></figure>Еске салсақ, былтыр он жыл бұрынғы үрдіс жаңғырып, мәдениет саласын дамытуға үлес қосқан өнер және әдебиет өкілдеріне «Тұран» арнайы сыйлығы табысталды. Тұңғыш рет 50-ден аса кәсіби музыканттан жасақталған симфония оркестрі құрылды. Мүмкіндігі шектеулі өнерпаздардың шығармашылығын шыңдауға арналған Инклюзивті театр үйірме жұмысын бастады. Қалалық «Жастар театры» өз алдына кәсіби ұжым болып қайта құрылып, шығармашылығын халыққа ұсынды.Желтоқсан айында елордада Астана қаласының 25 жылдығына орай Қызылорда облысының мәдениет және өнер күндері жоғары деңгейде өткізілді. Халық Сыр өнерпаздарының шығармашылығына ерекше ықыласын білдіріп, оң бағасын берді. Алдағы сәуір айында осындай мәдениет және өнер күндері Алматы қаласында ұйымдастырылмақ.Жақын күндері 1000 орындық Өнер орталығы қызметін бастайды, Жыраулар үйі ашылады. Барлық ауданда неке қию залы, кітапхана, музей, архив, жастар сарайы, ардагерлер мен аналар үйі орналасатын «Руханият» орталықтары салынады. Ол үшін облыстық бюджеттен 11,5 млрд теңге жоспарлануда. Балалар мен жасөспірімдердің шығармашылығын шыңдау мақсатында облыс орталығынан «Шығармашылық академиясы» салынады.Ал, Сырдария өзенінің сол жағалауынан Сыр өңірінің құнды жәдігерлері мен экспозицияларын кеңінен дәріптеу мақсатында жаңа өлкетану музейі бой көтереді. Құны шамамен 1,6 млрд теңге болмақ.Өткен аптада облыстағы білім беру ұйымдарының жай-күйіне арналған кеңейтілген мәжілісте Мемлекет басшысының «Адал адам» концепциясы аясында өңірдегі барлық елді мекендегі клубтар мен мәдениет үйлерінде «Адал адам» рухани-мәдени орталықтары ашылатыны мәлім болды. Орталықта балалар мен жасөспірімдер қосымша білім алады.&nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Руханият