<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 2024 жылғы мамырдан бастап әлеуметтік желілерде&nbsp;Hamster Kombat &nbsp;атты ойын танымал болды, бұл ойынның мағынасы телефонның &nbsp;экранына шығатын атжалманды басып, ойын ішіндегі валютаны - монеталарды ұту. Монеталарды ұту үшін жаңа пайдаланушыларды тартып, ойын ішіндегі тапсырмаларды орындау қажет. &nbsp;&nbsp;Қазіргі сәтке бұл &nbsp;ойынды 100 млн пайдаланушы ойнауда. Және олардың барлығы «листингті» күтуде. Ойыншыларға таяуда бұл валютаның криптобиржаға шығатыны және бүгінгі күні сауда-саттықта белсенді қолданылып жатқан Telegram мессенджерінің қолданыстағы монетасы – TON-ға байланыстырылатыны жөнінде уәде етілген. &nbsp;Ойын (әзірше) қаржылай салымдарды талап етпейді, алайда өз ақшасынан және пайдаланушылардан айырылу тәуекелі бар. Себебі күн сайын шығып отыратын жаңа трендтермен қатар алаяқтар да айлаларын асыруға тырысып бағуда. &nbsp;Бейтаныс адамдармен сөйлесуге тыйым салынады&nbsp;Тегін дүниеге құмарларды алдау схемасының бірнеше түрі бар. Оның ең бастысы адамның ашкөздігін пайдаланып, тікелей алдау арқылы оның шоттары мен төлем карталарына қол жеткізу болып табылады.Ойында белгілі бір деңгейге жеткеннен кейін қаскүнемдер әлеуметтік желілер немесе мессенджерлер арқылы &nbsp;ойынға қатысушыларға ойын валютасын не аккаунтты тұтастай сатып алу туралы қызықтыратын &nbsp;ұсыныс жасайды. Олар әжептәуір сыйақы ұсынады, өзін криптосарапшы ретінде көрсетпекші болып, &nbsp;арнайы терминдерді қолданып, сөзге тартады. Олардың басты мақсаты – пайдаланушының банктік картасының деректерін алу немесе оның интернет-банкингіне қол жеткізу және одан неғұрлым көп ақша шығарып алып, ізсіз жоқ болу.&nbsp;Екінші тәуекел – бұл жеке деректердің, сондай-ақ ойыншылардың байланыс деректері мен медиа файлдарының заңсыз жария болуы. Сонымен бірге аккаунтты сатып аламын деген сылтауымен алаяқтар пайдаланушының құрылғысына қашықтан қосылуын сұрайды не компьютерден немесе мобильді телефоннан файлдарды жүктеуге сұрату жібереді. Алынған мәліметтер одан әрі алаяқтық схемалар немесе бопсалау үшін пайдаланылуы мүмкін.Алаяқтар көбіне аккаунтты ұрлауға тырысады. Егер пайдаланушы рұқсат берсе, олар құпиясөздерді өзгертіп, пайдаланушының атынан ақшалай көмек сұрайтын жалған сілтеме жасайды. Ал хат-хабарлар мен бірлескен фотолар алаяқтарға жәбірленушінің жақындары мен достарын шатастыруға әкеп соғады.Алаяқтықтың тағы бір түрі – ойын валютасын немесе аккаунтты сатып аламын деген сылтаумен фишингтік сілтемелер мен вирус-шифраторлар жіберу. Мұндай сілтемені басқан кезде құрылғы сатып алу талабына сәйкес бұғатталуы мүмкін. Не орнатылған вирус пайдаланушының жеке деректері мен қаржылық деректемелерін жинап, белгілі бір кезеңдерде оларды алаяқтарға жіберіп отырады.&nbsp;Жүз сомың болғанша…Ойындағы деңгейіңізді арттыру үшін кейде қосымшаға жаңа ойыншыларды шақыру қажет. Бұл қосымша бонустар береді. Бірақ қосылуға қызығушылық танытатын достар бір кезде аяқталады, бірақ пайдаланушылар санын көбейту талаптары жалғаса береді.Сондықтан алаяқтар ойыншыларға біреуі үшін 200-500 теңге бағаға «реферал» жинап беру бойынша өз қызметтерін ұсынады. Біріншіден, мұндай «сатып алу» жұмыс істейді – және сатып алушы үлкен партияға келіседі. Бірақ ол ақша аударған кезде сатушы бірден ізін суытады.Және бұдан да ауыр қылмыстық схема бар: алаяқтар ойыншыларға делдал болуды ұсынады, яғни олардың картасы транзиттік карта ретінде қолданылады. Алаяқтар ақшаны ойыншының картасына аударады, оларға қаражаттың бір бөлігін өздеріне қалдыруды, ал қалған аударымдарды криптовалюталар арқылы жасауды ұсынады.Егер аңғал ойыншы келіссе, онда ол ақшаны жылыстату және заңдастыру немесе терроризмді қаржыландыру схемасына қатысушы болып шыға келеді. Бұл тіпті қылмыстық қудалауға ұшырау қаупін төндіруі мүмкін.Өзіңізді қалай қорғауға болады?Ақшаға қатысты кез келген ұсыныстарға мән беріңіз, сақ болыңыз және маңызды қаржылық шешімдер қабылдауға ешқашан асықпаңыз.Бейтаныс адамдарға ешқашан жеке деректеріңізді айтпаңыз және жеке басын куәландыратын құжаттардың көшірмелерін жібермеңіз.Картаңыздың толық мәліметтерін ешкімге бермеңіз немесе оның суреттерін желіде жарияламаңыз. Егер біреу Сізге ақша аударғысы келсе, оларға карта нөмірін немесе телефон нөмірін айту жеткілікті.Транзакциялар бойынша деректерді жедел алу үшін SMS/Push-хабарландыру сервисін қосыңыз. Егер сіз жасамаған операция туралы хабарлама келсе, растау кодын енгізбеңіз, банкке қоңырау шалыңыз және ақпаратты нақтылаңыз.Өзіңіздің төлем картаңыз үшін 3D-Secure (VISA) немесе SecureCode (MasterCard) қосыңыз.Егер сіз онлайн-сатып алу жасағыңыз келсе, сайттың шынымен де интернет-дүкенге тиесілі екендігіне көз жеткізіңіз және мекенжай жолағында сайттың жазылуын мұқият тексеріңіз, ол HTTPS-тен басталуы және қасында жабық құлып белгісі бар болуы тиіс.Егер сіз күмәнді сайтта карта деректерін енгізсеңіз немесе оларды алаяқтарға қате хабарласаңыз, картаны бұғаттау үшін банкке қоңырау шалыңыз.Сайттардағы электрондық поштаңыз бен жеке кабинеттеріңіз үшін күрделі құпия сөздерді пайдаланыңыз және оларды ешкімге айтпаңыз. Құпия сөздер әр түрлі, бас әріптермен және кіші әріптермен, цифрлармен және арнайы таңбалармен болуы керек.Электрондық құрылғыларыңызға күмәнді бағдарламаларды орнатудан аулақ болыңыз.Интернет-банкинг сервистерін қосатын құрылғыларда лицензиялық антивирустық бағдарламалық қамтылымды пайдаланыңыз.Фото: fingramota.kz

 Жаңа криптотрендтерден қандай қауіп күтуге болады? 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Ол үшін азамат сотқа өтініш беруге&nbsp;тиіс. Ал құзырлы орган арыз түскеннен кейін 10 жұмыс күні&nbsp;ішінде өтініш берушіге жауап беруі міндетті.&nbsp;Бұл туралы<a href="https://stan.kz/endi-nesiesin-toley-almay-zhurgen-kazakstandiktar-kariz-406142/">&nbsp;Stan.kz</a>&nbsp;ақпарат агенттігі хабарлайды.<blockquote>"Азаматтардың төлем қабілетін қалпына келтіру және банкроттығы туралы" заңға сәйкес несиесін төлей алмаған борышкерлер 5 жылға дейін қарызын кейінге шегере алады. Бірақ бұл кез келген адамға беріле бермейді. Тек&nbsp;бірнеше микроқаржы&nbsp;ұйымдары мен банктен ақша алып, қайтара алмай жүрген жандар өтініш бере алады. Сондай-ақ&nbsp;жалақысы өте аз, өзіне жетпейтін адам болуға&nbsp;тиіс”, –&nbsp;дейді қаржы министрлігінің өкілі.</blockquote>Несиені кейінге шегеру үшін алдымен тұрғылықты жері бойынша сотқа жазбаша немесе электронды түрде өтініш қалдыру керек. Ол үшін кредиторлардың талаптарын орындай алмайтыныңызды, яғни төлей алмайтыныңызды растау қажет. Одан кейін несие сомасы көрсетіледі. Атыңызда қандай мүлік бар екені, яғни үй немесе көлік рәсімделгені туралы ақпарат та беріледі. Өйткені төлем қабілетін қайта қалпына келтірген кезде жалпы қарыз мөлшері мүлік құнынан аз болуы керек және тұрақты табыс болуы шарт.<blockquote>“Қалпына келтіру жоспары қаржы басқарушысымен бірлесіп әзірленеді және сотта бекітіледі. Ол үшін екі жақтың да, яғни борышкер мен қаржы ұйымының келісімі қажет. Айта кетейік, борышкердің өтініші қабылданған жағдайда қарызының үстінен қосылатын пайыз тоқтатылады. Жаңа несие берілмейді”, –&nbsp;деді қаржы министрлігінің МКК дәрменсіз борышкерлермен жұмыс басқармасының басшысы Меруерт Сисембаева.</blockquote>Фото: egemen.kz

 Несиесін төлей алмай жүрген азаматтарға қарызын бес жылға дейін шегеру мүмкіндігі беріледі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазіргі заманның балалары көздерін ашқаннан Дүниежүзілік торға шығуға мүмкіндік беретін түрлі гаджеттерді қолданады. Қазір тіпті оларға қатысты арнайы &nbsp;«digital natives» («цифрлық ұрпақ») термині пайда болды. Бұл жерде интернеттің қауіпі жөнінде айтып отыру өте маңызды, себебі киберқылмыстардың саны, оның ішінде балаларға қарсы қылмыстар саны жылдан жылға өсуде.&nbsp;Балалар интернеттегі қауіпсіздік жөнінде не білулері маңызды екенін Fingramota.kz-пен бірге қарастырайық.&nbsp;«Сілтемеге баспас бұрын, ойлан»Жыл сайын миллиондаған жасөспірімдер білместіктен алаяқтық схемалардың құрбандары немесе оның қатысушылары болып жатады. Бәрі әлеуметтік желіде лайк басудан немесе репост жасаудан басталуы мүмкін. Бұл алаяқтар үшін белгі болуы мүмкін, олар көзді-ашып жұмғанша сіздің балаңызды «иірімге» тартып әкете алады. &nbsp;<blockquote>Алаяқтар белгілі бір сценарий бойынша, &nbsp;яғни бала қызығушылық танытатын салаға немесе ақпаратқа байланысты әрекет етеді, ол жөнінде интернет арқылы біліп алады. Қаскүнемдерге &nbsp;балалармен жабық чаттарда іс-әрекеттесу маңызды, олар баланың телефонына шпиондық қосымшалар орнатуға немесе дербес деректерді &nbsp;жария еткізуге тырысады &nbsp;(ата-анасының карточкасының толық деректемелері, SMS-пен келетін код және басқалар), сондай-ақ ата-анасына, туысқандарға, достарына вирус жұққан файлдарды жіберуді сұрайды.</blockquote>Желіде мұндай топтарды бұғаттау және алаяқтардың жолын кесу өте қиын, себебі белгілі бір уақытқа дейін формалды түрде олар заңды бұзбайды. Және де алаяқ өз құрбанымен жеке әрекеттеседі.&nbsp;Кеңес:&nbsp;Балаларға технологиялардың өзі қауіпті емес, оларды жеке мақсатына қолданатын адамдар қауіпті екенін түсіндіру маңызды. Сондықтан балаларға мынадай нәрселерге «ЖОҚ» деп айтуды үйретіңіз:- бейтаныс сайттарға кіру;&nbsp;- күдікті сілтемелер бойынша өту,&nbsp;- күдікті әрекеттерге қатысу.&nbsp;Балаңыздың гаджетіне антивирустық қосымшаны орнатыңыз және барлық күмәнді және түсініксіз жағдайда балаңыз Сізге немесе Сіздің туыстарыңызға хабарласа алатындығына көз жеткізіңіз.«Жылтырағанның бәрі алтын емес»Балалар көп уақытын танымал әлеуметтік желілерде өткізеді, өздерінің фотосуреттерін, билері, ойындары жазылған бейнероликтерді орналастырады.<blockquote>Бір қарағанда, бұл жерде қауіпті ештеңе жоқ сияқты, бірақ олар өздері және жақындары туралы алаяқтар пайдалана алатын артық ақпаратты жариялауы мүмкін. Мысалы, бұл – ата-анасының шоттарына сілтемелер, төлем карточкасының фотосуреттері, олардың орналасқан жері туралы белгілер. Өкінішке орай, мұндай бейқамдық бүкіл отбасы үшін жағымсыз салдары бар ауыр кибершабуылдарға айналуы мүмкін.&nbsp;</blockquote>Кеңес:&nbsp;Балаларға әлеуметтік желілерде жеке ақпаратты, оның ішінде жасын, өздері оқитын мектептің нөмірін, ұзақ сапарларға, каникулдар мен ата-анасының демалысына қатысты жоспарларды, пәтердің, көліктің немесе үйдің фотосуреттерін, банк карталарын немесе туыстарының кімдер екенін, жүрген жерін және ұялы телефон нөмірін көрсетуге болмайтынын түсіндіріңіз. Мұндай &nbsp;деректерді алаяқтар пайдалануы мүмкін.&nbsp;&nbsp;«Экранның ар жағындағы адамға сене берме»Цифрлық даму дәуірінде балалардың 90%-ы достарымен әлеуметтік желілер арқылы байланысады.&nbsp;<blockquote>Бірақ мұндай әлеуметтік еркіндіктің кемшілігі де жоқ емес: балалар киберқылмыскерлермен бетпе-бет келуі мүмкін. Қаскүнемдер басқа адамның фотосуреттерін пайдаланып, әлеуметтік желілерде балалардың ұқсас немесе тіпті бірдей профильдерін жасайды. Балалар өз құрдастарымен сөйлесіп отырмын деп ойлауы мүмкін, ал шын мәнінде бұл ересек адам болуы мүмкін. Интернетте жеке деректердің түпнұсқалығын тексеру қиын.</blockquote>Алаяқтар балаларды офлайн режимінде кездесуге немесе ақша тарту арқылы оларды көп ойыншы қатысатын ойындарға тартады. Мұндай онлайн ойындардың жұмыс принципі бірдей: балаларға заттарды, мысалы, қобдишаларды нақты ақшаға сатып алу ұсынылады, ал ұтысты қаскүнемдер арнайы сервистердің көмегімен шығаруға кепілдік береді.Кеңес:&nbsp;Балаларды бейтаныс адамдардың достыққа қосу туралы ұсынысын қабылдамауға, кездесуге шақыруына мән бермеуге, күмәнді онлайн ойындарға қатыспауға және оларға жеке деректерін жібермеуге үйретіңіз.Сондай-ақ, баланы интернеттегі жағымсыз ақпараттан қорғаудың әртүрлі техникалық құралдары бар. Ең алдымен, бұл антивирус, оны тек компьютерде ғана емес, смартфондар мен планшеттерде де орнату маңызды. Бұдан басқа, балалардың интернеттегі қауіпсіздігі үшін ата-ана тарапынан бақылау функциялары бар арнайы бағдарламалар бар.Тыйым салған нәрсеге қызығушылығы артатынын ескеріп, баланы интернетті қолданудан толығымен шектемеген жөн. Одан да оған бірнеше маңызды ұсыным беріп, оларды міндетті түрде өзіңіз де қолданыңыз. &nbsp; &nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/2_a6af88bb78.jpg" alt="2.jpg">Цифрлық тазалықты сақтаңыз!&nbsp;Күмәнді сайттарға кіріп, күдікті сілтемелерге өтпеңіз.Егер мұндай сайттарға кіріп қойған болсаңыз, ол жақта сауалнама толтырып, өзіңіз және жақындарыңыз туралы жеке ақпаратты енгізбеңіз.«Спамға» жауап бермеңіз.Пошта немесе мессенджерлер арқылы ешкімге өзіңіздің кредиттік картаңыздың құпиясөзін нөмірін бермеңіз.Сіздің картаңыздың ПИН-кодын, картаның арғы бетіндегі үш таңбалы кодты, SMS арқылы келген кодты айтуыңызды сұрайтын, өздерін банк, құқық қорғау органдарының қызметкерлері деп таныстыратын адамдармен сөйлеспеңіз, хабар жібермеңіз.&nbsp;Өз ұялы телефоныңызды үшінші тұлғаларға бермеңіз және гаджетіңізді қараусыз қалдырмаңыз. Сіздің құрылғыңызға физикалық қолжетімділікке ие болып, алаяқтар оған қауіпті бағдарламалар орната алады.&nbsp;Онлайн-транзакциялар жасаған кезде, поштаңыздың, әлеуметтік желілердегі аккаунттарыңыздың құпиясөзін енгізу кезінде жалпыға ортақ Wi-Fi-ды пайдаланбаңыз.&nbsp;Өзіңізге, балаларыңызға абай болыңыз және қаржылық сауаттылығыңызды Fingramota.kz-пен бірге арттырыңыз!&nbsp;Фото: Fingramota.kz

Балаларды кибералаяқтардан қалай қорғауға болады?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;2024 жылғы 21 желтоқсаннан бастап Қазақстанда алғаш рет микроқаржы омбудсманы институты енгізіледі, ол азаматтардың микрокредит беру туралы шарттар бойынша дауларын, оның ішінде қазақстандықтардың микрокредиттер бойынша мерзімі өткен берешегін реттеу мәселелерін, коллекторлық агенттіктерге берілген шарттар бойынша дауларды қарайтын болады.Микроқаржы ұйымдары клиенттерінің құқықтарын қорғауға оның қалай көмектесетінін Fingramota.kz толығырақ айтып береді.Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚНРДА, Агенттік) бастамасымен 2024 жылы болып жатқан көптеген заңнамалық өзгерістер қазақстандық қарыз алушылардың құқықтарын қорғауға бағытталған. Ол үшін Мемлекет басшысы ағымдағы жылғы19 маусымда қол қойған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне кредит беру кезінде тәуекелдерді барынша азайту, қарыз алушылардың құқықтарын қорғау, қаржы нарығын реттеуді және атқарушылық іс жүргізуді жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңалықтардың бірі – Fingramota.kz бұған дейін жазған банк омбудсманының өкілеттіктерін күшейту және микроқаржы омбудсманы институтын құру.Заңды іске асыру үшін реттеуші тамызда осы жылдың 21 желтоқсанынан бастап күшіне енетін Микроқаржы омбудсманын сайлау, қызметін мерзімінен бұрын тоқтату және жүзеге асыру қағидаларын әзірледі.Микроқаржы омбудсманы деген кім?Бұл – өз қызметінде микрокредит беру туралы шарттар шеңберінде туындайтын барлық мәселелерді шешетін, қарыз алушылар мен микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар (МҚҰ) арасындағы тәуелсіз жеке тұлға, делдал. Микроқаржы омбудсманына МҚҰ клиенттері – жеке тұлғалар ғана жүгіне алады және оның көмегі тегін болады.Мысалы, қарыз алушы микрокредит бойынша борышын уақтылы төлей алмады, төлеу мерзімі өтіп кетті. Ол туындаған проблемамен бейбіт келісімге келу және қайта құрылымдауға өтініш беру үшін өзінің МҚҰ-на жүгінді, бірақ ымыраға келе алмайды. Бұрын қарыз алушы мәселені қаржы реттеушісі арқылы немесе МҚҰ-мен соттасып қана шеше алатын. Енді желтоқсаннан бастап микроқаржы омбудсманына жүгінсе болғаны. Бұл ретте ол қабылдаған шешімді микроқаржы ұйымы немесе қарыз алушымен жасалған микрокредит беру туралы шарт бойынша құқық (талап) берілген тұлға орындауға міндетті болады. Егер тараптардың келісімімен өзге мерзім белгіленбесе, микроқаржы омбудсманының шешімін орындау мерзімі күнтізбелік 30 күнді құрайды.Микроқаржы омбудсманы өз қызметінде мынадай негізгі қағидатты басшылыққа алуға тиіс:&nbsp;- тараптардың теңдігі;- бейтараптық;- микрокредит беру құпиясын және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтау;- тараптардың құқықтарын сақтау және заңмен қорғалатын мүдделерін құрметтеу;- қабылдау рәсімінің ашықтығы және шешімнің негізділігі.Микроқаржы омбудсманының заңда белгіленген өзге өлшемшарттардан басқа жоғары экономикалық және (немесе) заңгерлік білімі болуы; іскерлік беделі мінсіз болуы; қаржылық көрсетілетін қызметтер және (немесе) қаржылық қызметтерді реттеу саласындағы жұмыс өтілі (кемінде бес жыл) болуы маңызды. Оның микроқаржы ұйымында немесе коллекторлық агенттікте, сондай-ақ оның жақын туыстары, жұбайы немесе зайыбы, жекжаттары ҚНРДА немесе Қазақстан Ұлттық Банкінде (ҚҰБ) басшы орындарда жұмыс істемеуі тиіс. Жекжаттар – ата-аналар, асырап алушылар, балалар, оның ішінде асырап алынған балалар, туған бауырлары, атасы, әжесі және жұбайының немесе зайыбының немерелері.Осылайша, микроқаржы омбудсманына өтініш білдірген қарыз алушы тарапынан толық сенім болуға тиіс, сондықтан ол МҚҰ-мен және реттеушілермен үлестес тұлға болмауға тиіс. Мұны ҚНРДА, ҚҰБ және қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын, сондай-ақ микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың, коллекторлық агенттіктердің мүдделерін қорғаумен айналысатын қаржы ұйымдары қауымдастықтарынан бір өкілден тұратын Микроқаржы омбудсманы өкілдерінің кеңесі қадағалайтын болады.Микроқаржы омбудсманы қалай сайланады?Қазақстанда кімнің микроқаржы омбудсманы болатынын да сол Өкілдер кеңесі шешеді.Уәкілетті делдал заң бойынша Өкілдер кеңесі мүшелерінің көпшілік даусымен 3 жылға сайланады. Бұл ретте микроқаржы омбудсманы жасырын дауыс беру тәсілімен сайланады.Микроқаржы омбудсманының сайланғаны туралы ақпарат оның қызметке кіріскен күні көрсетіле отырып, Өкілдер кеңесі сайлағаннан кейін 2 жұмыс күні ішінде Агенттіктің www.gov.kz сайтында орналастырылады.Микроқаржы омбудсманы қандай өтініштерді қарамайды?Микроқаржы омбудсманы мына:- соттың қарауына қабылданған немесе олар бойынша заңды күшіне енген сот актісі бар;- олар бойынша қарыз алушы туындаған жағдайды реттеу мақсатында кредиттік шарт бойынша құқығы (талабы) берілген тұлғаға оның МҚҰ-ға өтінішінің жазбаша дәлелін ұсынбайтын;- істің жаңа мән-жайлары болмаған кезде қайта жіберілген өтініштерді қарастырмайды.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/infografika_kaz_e6305f7457.png" alt="инфографика_каз.png">Микроқаржы омбудсманының шешімімен келіспеген жағдайда, қарыз алушылар немесе МҚҰ сотқа жүгінуге құқылы. Азаматтар микроқаржы омбудсманының әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне қатысты Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігіне:&nbsp;- А15С9Т5, Алматы қ., Көктем-3 шағын ауданы, 21-үй мекенжайы бойынша жазбаша;- &nbsp;E-Otinish жүйелері арқылы;- аумақтық тиістілігі бойынша Өңірлік өкілдер басқармасы арқылы шағымдана алады.Азаматтар «1459» нөмірі бойынша Агенттіктің call-орталығы немесе «Fingramota Online» мобильді қосымшасы арқылы кеңес ала алады.Қаржылық сауаттылығыңызды Fingramota.kz-пен бірге арттырыңыз!&nbsp;

Микроқаржы омбудсманы: ол қандай мәселелерді қарайтын болады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Ағымдағы жылдың тамыз айында Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі банк омбудсманының қызметіне қатысты қаулы қабылдады. &nbsp;2024 жылғы &nbsp;21 желтоқсаннан бастап банк омбудсманының өкілеттілігі кеңейтіледі.Қыста бізді қандай заңнамалық жаңалықтар күтіп тұрғаны және қарыз алушылар одан не ұтатыны жөнінде &nbsp;Fingramota.kz. айтып береді.&nbsp;<blockquote>«Банк омбудсманын сайлау, оның қызметін мерзімінен бұрын тоқтату және жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы» Агенттік Басқармасының 2024 жылғы 16 тамыздағы №53 қаулысы Мемлекет басшысы ағымдағы жылғы 19 маусымда қол қойған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне кредит беру кезінде тәуекелдерді барынша азайту, қарыз алушылардың құқықтарын қорғау, қаржы нарығын реттеуді және атқарушылық іс жүргізуді жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» жаңа заңды іске асыру үшін қабылданған.&nbsp;</blockquote>Мәселен, заңда банк омбудсманы ағымдағы жылғы 21 желтоқсаннан бастап барлық қарыздар, оның ішінде тұтынушылық қарыздар бойынша дауларды қарайтын болады деп көзделген. Осы уақытқа дейін банк омбудсманы қарыз алушылар мен банктер, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арасындағы ипотекалық шарттар бойынша ғана келіспеушіліктерді реттеумен айналысуды жалғастырады. Бұл жұмысты ол 2011 жылдан бері жүргізіп келеді.Банк омбудсманы қазір қандай дауларды шешуде?Банк омбудсманы – бұл өз қызметінде тәуелсіз жеке тұлға және заң бойынша банктер оның шешімдерін орындауға міндетті. Қазіргі уақытта ол қарыз алушы-жеке тұлғалар мен банктер арасындағы ипотекалық қарыз шарттары бойынша дауларды сотқа жеткізбей шешеді. Омбудсманның өкілеттіктері «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» ҚР Заңында жазылған.Банк омбудсманының офисінде азаматтар қарыздардың барлық түрлері, банк өнімдері жөнінде кеңес ала алады.&nbsp;Банк омбудсманы қарыз алушылар мен банктерге өзара ымыраға келуге көмектесетін делдал ретінде әрекет етеді. Егер банк ипотекалық қарыз шартының талаптарын немесе заңды бұзған жағдайда банк омбудсманы көмекке келеді. &nbsp;Мысалы, банк ипотека бойынша пайызды көтерді делік, оның салдарынан сіздің ай сайынғы төлеміңіз де &nbsp;көтерілді. Немесе кредит бойынша төлем мерзімін &nbsp;өткізу мәселелері жөнінде, қиын қаржылық жағдайға душар болған, оның ішінде алаяқтық жолмен рәсімделген кредиттерге байланысты іс-әрекеттер алгоритмі және тағы басқалар жөнінде кеңес береді.Қаржы ұйымдарының клиенттері үшін омбудсманының қызметтері тегін.Бұл ретте, банк омбудсманы &nbsp;аралық немесе азаматтық сотты ауыстырмайтынын атап өткен жөн. Банк омбудсманы институты ипотекалық қарыз шарттары бойынша міндеттемелерді орындау талаптарын өзгертуге қатысты қарыз алушылардың өтініштері бойынша нақты ұсынымдар әзірлейді. Ол сондай-ақ келіссөздер процесінде білікті кеңесші бола отырып, тараптардың кездесулері мен келіссөздерін ұйымдастыруға көмектеседі.Келіспеушіліктерді реттеу бойынша отырыстар мен кездесулер Алматыдағы банк омбудсманының офисінде өтеді. Қажет болған жағдайда, Банк омбудсманы сол жерге бара отырып, өтінішті қарай алады, сондай-ақ кездесулерді онлайн-режимде өткізуі мүмкін. &nbsp;Бұл ретте қаржы омбудсманы барлық дауларды қарастырмайды.Банк омбудсманының қандай өтініштерді қарауға құқығы жоқ?Омбудсман соттың қарауына қабылданған немесе ол бойынша заңды күшіне енген сот актісі бар азаматтардың өтініштерін не істің жаңа мән-жайлары болмауына байланысты қайта жіберілген өтініштерді қараудан бас тартады.&nbsp;Сондай-ақ, егер қарыз алушының банкке жүгінуінің жазбаша дәлелі болмаса, банк омбудсманына жүгінудің қажеті жоқ.2024 жылғы 21 желтоқсаннан бастап банк омбудсманына қандай мәселелермен жүгінуге болады?Банк омбудсманының құзыреті банктік қарыздардың барлық түрлеріне, сондай-ақ цессия шарты бойынша коллекторлық компаниялар мен өзге де қаржы институттарына берілген жеке тұлғалардың барлық қарыздарына кеңейтілетін болады. Цессия - бұл талап ету құқығын беру.Егер қарыз алушының қолданыстағы кредиттер бойынша банктермен даулы сәттері болса, кредиторлар шарттың талаптарын сақтамайды және қаржылық көрсетілетін қызметтерді тұтынушылардың құқықтарына нұқсан келтіреді, мысалы, есеп айырысуда қателік жіберіп, қызмет көрсетуден заңсыз бас тарту немесе қарызды қайта құрылымдау және т.б., онда азаматтар бұл мәселелермен уәкілетті қаржы делдалына жүгіне алады.Осылайша, банк омбудсманының шешімдері қарыздары басқаға берілген банктер мен коллекторлық агенттіктер үшін міндетті болады. Шұғыл қажеттіліктерге кредиті бар қарыз алушылар үшін бұл олардың құқығын қорғауды күшейтуге мүмкіндік береді. Жалпы омбудсманның өкілеттігін кеңейту мемлекеттік органдарға өтініштер санын азайтуға, омбудсман институтының қоғамдағы рөлін арттыруға және азаматтардың мерзімі өткен берешегін реттеу жүйесінің тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/3_5c2675eae1.png" alt="3.png">Қазақстандағы банк омбудсманы кім?2023 жылғы 13 шілдеден бастап банк омбудсманы лауазымына ресми түрде Дархан Нұрпейісов тағайындалды. Заңға сәйкес омбудсман 2 жылға сайланады, бірақ ағымдағы жылғы 21 желтоқсаннан бастап Агенттіктің жаңа қаулысына сәйкес банк омбудсманын қаржы реттеушісімен келісілген кандидаттар арасынан 3 жыл мерзімге жасырын дауыс беру арқылы Өкілдер кеңесі сайлайды.Банк омбудсманының Өкілдер кеңесіне Агенттіктен, Ұлттық Банктен, «Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы» ЗТБ-дан, екінші деңгейдегі банктерден, ипотекалық ұйымдардан, қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғауды жүзеге асыратын қоғамдық бірлестіктен, коллекторлар қауымдастығынан бір-бір өкілден кіреді.Толығырақ "<a href="https://www.fingramota.kz/kk/post/bank-ombudsmany-ol-ne-shin-azhet-zhne-oan-andaj-zhadajda-zhginuge-bolady">Кредиттер" бөлімінен</a> оқыңыздарФото: fingramota.kz

Банк омбудсманы: ол не үшін қажет және оған қандай жағдайда жүгінуге болады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қаржылық сауаттылығын арттыруға бағытталған «Қарызсыз қоғам» жобасы аясында Жосалы кентінде 5 күнге жалғасқан оқыту-семинары аяқталды.&nbsp;Айта кетейік, аудан бойынша жыл аяғына дейін 800-дей адамды оқыту жоспарлануда. Оқытудың алтыншы аптасында 187 білім саласының өкілдері оқытудан өтіп,қаржылық сауаттылықты арттыру курсын сәтті аяқтады.Білім саласының қызметкерлеріне семинарды қаржы эксперті Балдырған Мамен өткізді. Жобаға қатысушылар жобаға қатыса отырып өз қаражатын тиімді басқаруды және шығынды оңтайландыруды, қаржыға қатысты проблемалық мәселелер қалай пайда болатынын, несиелік қарыздар санын азайтудың қандай жолдары барын, алаяқтық әрекеттерді қалай анықтау қажет екенін хабардар болып, қаржылық білімдерін кеңейтті.&nbsp;Апталық дәрісті сәтті аяқтаған Жосалы кенті тұрғындарына аудандық партия филиалының қызметкері А.Тулебеков арнайы сертификаттар табыстады.Өз кезегінде қатысушылар жобаның тиімділігі өте жоғары екенін айтып, ұйымдастырушыларға шынайы ризашылықтарын білдірді.Айта кетейік, азаматтардың қаржылық сауатын ашуына мүмкіндік беретін бұл жоба Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың ерекше қолдауына ие болған.Келесі кезектегі оқу-семинар қазан айында өткізілмек. Қатысуға ниеті бар азаматтарды тегін қаржылық сауаттылығын арттыруға шақырамыз.Жобаға қатысуға ниетті азаматтар 2-22-92, 87079272868 байланыс нөмірлеріне хабарласу арқылы немесе&nbsp;<a href="https://l.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fqogamfin.kz%2F%3Ffbclid%3DIwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1NkbEvSV0WpVlpBRHjc19xn4C6_mztJDAwoaPVnqwsn4DNxZqRKxLSeIQ_aem_Q8yVRaJ3nyLuU58JKdyWyg&amp;h=AT2rVPdvVtJ4-RPy7JEQi8MaYv3_6Vg3V3M5fO8YHpU5z0_QkSWnhOE5dsKbIXQ1y-CQsfozu2_E-1TJQOR1_jYe6MxeztXrbDqhKKcStHuK8nZXOsOfkK_6Zhigp9cEUiB6&amp;__tn__=-UK-R&amp;c%5b0%5d=AT1wpSrWu6k_ZP_Y75lxP-0tKkP_YoSRzpQ8ksBynJkZBF-XRm_Xxuljfjdelg6qsNtfApudmJi_XjpYmOfcwWwVOVLu9DdwjPHvrlM-WVAVTjmkjCxahSuanxtu8ykhWAH1TJk3LOEGXc4MF6H4KcTTUbGgEOHx9UD6cU49wRvJw2vJ7oKSJY8pZlOf0YqPn-uA8qObOEVzn-UCfV8-VZDzzjvG1szDfjeaHa_FAnnsaQ">qogamfin.kz</a> сайты арқылы тіркеле алады.

«Қарызсыз қоғам» жобасы аясында сертификат табысталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;ҚР ҚМА Қызылорда облысы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті екінші деңгейлі банктердің бірінің филиалы кассир-бақылаушысына қатысты сеніп тапсырылған бөтен мүлікті өзінің қызмет бабын пайдалана отырып, аса ірі мөлшерде ақшалай қаражатты жымқыру дерегі бойынша ҚР ҚК-нің 189-бабы &nbsp;4-бөлігінің 2-тармағымен қылмыстық істі тергеген болатын.Атап айтқанда, 2019 жылдың желтоқсан айынан 2023 жылдың қаңтар айына дейінгі аралықта банк бөлімшесінің кассир-бақылаушысы материалдық жауапты тұлға бола отыра, бейнебақылау жүйесі қамтымайтын жерді біле тұра, қайта есептеу кассасынан ақша қаражатын жүйелі түрде жымқырып келген.Сондай-ақ оның банкоматтарға салуға арналған кассеталарға ақшаны толық салмай келгені анықталды.Қазіргі уақытта күдіктіге қатысты сот ісі аяқталды. Күдікті Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 189-баптың 4-бөлігінің 2-тармағымен кінәлі деп танылып 7 жыл бас бостандығынан айырылды. Жазасын орташа қылмыстық атқару жүйесі мекемесінде өтейтін болады.

Қызылордада ірі көлемде ақша жымқырған  банк қызметкері 7 жылға сотталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ақпараты бойынша, ережелер 1 қыркүйектен бастап күшіне енеді.Жеке тұлғаға банк қарыз немесе микрокредит беру кезінде жұбайының (зайыбының) келісімін алу туралы ереже бекітілді. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев заңға 19 маусымда қол қойды, деп хабарлайды <a href="https://kyn.kz/36172/elimizde-nesie-alu-kezinde-zh-bayyny-kelisimin-alu-erezhesi-bekitildi">KYN.KZ</a> ақпарат агенттігі.20 тамызда несие рәсімдеу үшін күйеуінің немесе әйелінің келісімін талап ететін келісім алу ережелері бекітілді.ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ақпараты бойынша, ережелер 1 қыркүйектен бастап күшіне енеді. Қаулы жұбайының (зайыбының) келісімі талап етілетін банктік қарыздың немесе микрокредиттің ең төмен мөлшерін бекітеді. Ол 1000 АЕК (3 млн 692 мың теңге) тең болады. Яғни, несие сомасы 3,6 млн теңгеден асса, ерлі-зайыптының екеуінің де келісімі қажет<blockquote>«Банктік қарыз немесе микрокредит шартына қол қоймас бұрын банк (немесе микроқаржы ұйымы) клиенттің тіркелген некесі бар-жоғын Әділет министрлігінің ақпараттық жүйесі арқылы тексереді. Егер кредит сомасы белгіленген шектен асып кетсе, кредитор жұбайының (зайыбының) банктік қарыз немесе микрокредит беруге келісімін алуға міндетті», — деді қаржы реттеушісі.</blockquote>Несие беруші қарыз алушының жұбайының келісімінсіз берілген болса, несиені есептен шығаруға міндетті болады.Фото: vitvesti.by

«Әйелі рұқсат бермесе банк несие бермейді»: жаңа ереже күшіне енеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Блогер Аршат Ораз жұртшылық назар аудара қоймайтын мәселені қозғады. Ол әдетте, адамдар қолданбай кететін банк картасы кейін проблема туғызуы мүмкін екенін ескертеді,&nbsp;деп хабарлады&nbsp;<a href="http://ulysmedia.kz./">Ulysmedia.kz</a>.Блогердің жазуынша,&nbsp;банк картасы қолымызда жүре бермейді. Үйде жатып қалады. Ал, банктер клиентке өз картасын ұсынған күннен бастап жылдық қызмет ақысын алады. Ол уақытында төленбей, ұмыт қалатын болса, оның иесі кейін белгілі бір мерзімге дейін кредит ала алмай қалуы мүмкін. Бір қызығы, банктер төленбей жатқан қарыз барын клиентке ескертпейтін көрінеді. Соңында жылдар бойы жиналып жатқан өтеусіз қарыз азаматты берешек етіп, несие тарихына «қара дақ» түсіреді дейді автор.&nbsp;Ол өз басынан өткен жағдайды баяндай келе, білместіктен картаның қызмет ақысынан жиналған 66₸ (алпыс алты теңге) қарызды 2,5 жыл төлемей келгеніне көз жеткізгенін айтады. Сол қарыз автордың несие тарихын бүлдіріп, енді несие, ипотека ресімдей алмай жүр. Енді солай 5 жыл «жіпсіз байлануға» мәжбүр. «Жаза» – қатал.<blockquote>– Дәл осындай жағдай жақында бір досымның да басына келіпті. Ипотека алатын кезде ғана біліпті. Енді ол да аяқталу мерзімін күтуі керек. Осылайша талай адамның өмірдегі жоспары өзгереді, түрлі кедергілерге қалады. Қарыздың осы түрін қаржыны бақылайтын мекемелер қайта қарастыруы керек. Қарыз сомасына қарай жазасы да басқаша болуы керек. Мысалы неге 1 тг мен 1 млн тг қарыздың жазасы бір? Осыған жауап іздеймін. Бәлкім @qarzhylyq_sauat жауап табуға көмектесер? - деп жазады блогер.</blockquote>Фото: qaz.ulysmedia.kz

«66 теңге қарыз үшін ипотека бермей қойған»: блогер ұмыт қалған картаның қаупі барын ескертті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> «Қарсызсыз қоғам» жобасы аясында қаржылық сауаттылықты арттыру курсының кезекті оқу аптасы басталды. Жобаның аймақтық жетекшісі Алтынбек Жарылқасынов қатысушыларға жылы лебізін білдіріп, сәттілік тіледі.&nbsp;Жоба аясында түрлі сала өкілдері өз қаржылық сауаттылығын арттыруда. Олардың ішінде кәсіпкерлер, мұғалімдер, әлеуметтік сала өкілдері болса, ағымдағы аптада медицина саласының қызметкерлері жобаға қатысуда.Айта кетейік, қаржылык сауаттылыкты окыту аясында төмендегідей кемектер көрсетілетін болады:отбасылық бюджетті құру, несиелеу шарттарын түсіну, қаржылық есептеулер жүргізу, қарыздарды қайта құрылымдау, бизнес-жоспар жазу, банкроттык рәсімін қолдану (қажет болған жағдайда).«AMANAT» партиясының филиалдарына немесе&nbsp;<a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fqogamfin.kz%2F%3Ffbclid%3DIwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1x8XsBjrbQkIPkVEybnf3tI0Z3fY93jOzK93TF5rq7gSd1WHnSy8B3nq8_aem_R3bb5O83nc3ilX2D3OahAw&amp;h=AT1nV_bCPqxn_O1lmh0-abzR547Xdn6feia04IRkoEb4m5QX0EcempK0-P8vXjFb0E36bbV7aOi0d7Y0drL2n4PyEjSA4qEUt0WoWpgr2BznWoSpdyWP7qF09kpOUCYxg4pm&amp;__tn__=-UK-R&amp;c%5b0%5d=AT288MsEc7bV5_2DKoaZQBuWkksC6a5_GXZpsg5sOnNgRYYdNwof-Fi1j099o3VPC_m43SeJkTKWYO2PSqjVL0I2NI_fTqGB6U93HRfxsVLadG_gZJAuB-HBifiBWnJ1oq9ZbU2SJz5J_GEQPv8NKWeD2twjJNIQS-Cexwlqnz7BmnJXVSdwV1ikZBZgDIKKHWh-IfTekQTzPFDZAEiZ47EkF5hdVH-entPL">https://qogamfin.kz</a> сайтына тіркелу арқылы оқуға жазылуға болады.

«Қарызсыз қоғам» қаржылық сауаттылықты арттыру курсының кезекті оқу аптасы басталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мегаполистегі ірі сауда орталықтарының біріне директор боп тағайындалады деген.Алматы облысында әйел күйеуін Алматыдағы ірі нарықтың директоры ретінде орналастыруға уәде берген алаяқтарға 20 млн теңге қаражат берген, деп хабарлайды <a href="https://sn.kz/sn-akparat-agyny/114584-almatyda-iel-kuieuin-direktor-gyp-ornalastyru-ushin-20-mln-berip-aldanyp-kalgan">Skifnews.kz</a> ақпарат порталы.Бұл туралы 2024 жылғы 22 шілдеде Алматы облысы полиция департаментінің (ПД) бастығы Бауыржан Аленов айтты.Облыстық ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес басқармасының полицейлері Қарасай ауданының тұрғынынан алаяқтық жолмен 20 миллион теңге иемденген ер адамды ұстады. Тексеру барысында алаяқ арызданушының азаматтық некедегі жұбайын мегаполистегі ірі сауда орталықтарының біріне директор лауазымына тағайындау туралы мәселені шешу сылтауымен ақша алғаны анықталды", деп жазды ол Instagram-да.Оның айтуынша, күдікті уақытша ұстау изоляторына қамауға алынды.

Алматыда әйел күйеуін директор лауазымына орналастыру үшін 20 млн беріп, алданып қалған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;"Kaspi Gold" арқылы ақша жинаған мектеп басшылығы сотталып жатыр.Мұнайлы ауданының прокуратурасы «№3 арнайы мектеп» КММ тексеру нәтижелері бойынша мекеме басшылығы тарапынан бірқатар заң бұзушылықтарды анықтады, деп хабарлайды <a href="http://ulysmedia.kz/">Ulysmedia.kz</a>.Атап айтқанда, мектеп басшылығы ай сайын «Kaspi bank» және «Halyk bank» мобильдік қосымшалары арқылы қарамағындағы қызметкерлерден ақша қаражатын заңсыз жинауды жүзеге асырған.<blockquote>“Бұдан басқа, формальды бұйрықтар шығару және жеке тұлғаларға артық сыйлықақылар есептеу негізінде ақша қаражатын заңсыз аудару фактілері анықталды”, &nbsp;–&nbsp;деп жазылған хабарламада.</blockquote>Сондай-ақ, мектеп директоры өз қарамағындағылардан өзіне салынған әкімшілік айыппұлдарды төлеуге мәжбүрлеген.<blockquote>“Аталған арнайы мектептің лауазымды тұлғаларына қатысты лауазымдық өкілеттіктерді теріс пайдалану фактісі бойынша ҚК 361-бабы бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеру басталды, –&nbsp;деп хабарлады Маңғыстау облысының прокуратурасы.</blockquote>Фото: ашық дереккөзден

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Қаржы