<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Кәсіпкерлік саласына қарқын беруді көздейтін мемлекеттік бағдарламалардың жалағаштықтар бүгінде игілігін көруде. Әсіресе бұл бағдарламаның негізгі мақсаты елді мекендерде жұмыссыздық мәселесін болдырмауға бағытталуы екі қолға бір күрек таппай жүрген жандар үшін таптырмас мүмкіндік болып отыр. Олай болмағанда ше, жұмыс іздеп барған адамнан іскер азамат қалыптастыруды көздейтін мемлекеттік бағдарлама өңірде кәсіпорындар қатарының артуына сеп болуда.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Екі жүзден астам аудан халқының кәсіп ашуына демеу болған “Жаппай кәсіпкерлікті дамытудың “Еңбек” мемлекеттік бағдарламасы биыл да іс бастаймын деген жалағаштықтарды қаржылай қолдауға кірісті. Бұрынғыдай емес, жұртқа берілетін қайтарымсыз қаржының көлемі де артқан. Нәтижесінде аудан халқы бағдарлама игілігін көріп, өз жобаларын жүзеге асырудың қамына кірісті. Елмен бірге комиссия мүшелері алдында өз жобасын қорғаған аққошқарлық Айбатыр Сардарбекұлы да Еңбекте жылқы шаруашылығын қолға алсам дейді.&nbsp;Бұған дейін бірнеше мекемеде жұмысшы болған ол бір айлықпен бүтін бір отбасын асырап, жеке табысты арттыру мүмкін емес екенін айтады. Осы ретте мал шаруашылығын қолға алуды көздеген ауыл тұрғыны мемлекеттік бағдарлама көмегіне жүгінуді жөн деп табады. Себебі Айбатырда шаруашылық бастап кету үшін қосымша қаржы көзі де жоқ еді.&nbsp;– Өзім тек Жалағашта ғана емес, облыс орталығына барып та жұмыс жасадым. Алайда айлықпен алысқа бармайтынымды түсіндім. Осылайша кәсіпке аяқ бассам деген ой келді. Ол үшін мен өз жобамның тақырыбын мал шаруашылығына бағыттадым. Себебі өндіріс ошағы болашақ ауылда болғандықтан аграрлық өңірде кәсіптің бұл түрімен айналысушы жан үшін шығын аз болатынын жақсы білемін. Комиссия мүшелері менің жобамды бірауыздан қолдап, маған осыдан бірнеше жыл бұрын 583 400 теңге қайтарымсыз қаржы үлестірді. Тиісті қаржыға екі жылқы алып, әуелі мал басын көбейтудің қамына кірістім. Кейін, яғни мал басы көбейгесін оларды бордақылап, жеке табысқа жұмыс жасадым, – дейді жоба авторы.&nbsp;Айекең осыдан бірнеше күн бұрын сатып алған жылқысын шаруагер жақындарының үйіріне қосып қойған. Мұнан кейін 4 млн теңге пайыздық үстемақысы төмен несие алуға болатынын естіген ол қазір соның жұмыстарына кірісіп кеткен.&nbsp;– 583 400 теңгемен мал алып, оның басын көбейту көп уақытты қажет етеді. Сондықтан комиссия мүшелерінің маған берген кеңесі табылған ақыл болды. Енді 4 млн пайыздық үстемақысы төмен несие алуға талпынып жатырмын. Қаражат қолға тисе, көп ұзамай мен де ауылда үйір жинаймын. Бір жағынан өрісте мал басы арта береді. Келесі кезекте бордақылап сату арқылы жеке табысымды да еселеймін. Бірақ бордақылау ісін кейін қолға аламын. Қанша қаржы алсам да алдымен бір-екі жыл мал басын көбейтемін, – дейді кәсіпкер.&nbsp;Ауыл тұрғындары үшін мал шаруашылығы қолайлы кәсіп екені айтпаса да белгілі. Сондықтан Айбатырдың бұл жобасы болашақта өз жемісін берері анық. Оның үстіне кәсіпкердің алдымен мал басын көбейтуіп алуды мақсат етуі бізді қуантып отыр. Ата кәсіпті алға оздыруға талпынған Айекең осылайша мемлекетке салмақ салмай өріске мал өргізсем дейді.&nbsp;Кейіпкеріміз іс бастауда мемлекеттік бағдарлама игілігін көрген аудан тұрғындарының бірі ғана. Осыдан бірнеше жыл бұрын дәл осы бағдарламамен Жалағашта 200-ден астам жоба өз жұмысын бастаған болатын. Қазіргі таңда қаржылай қолдау тапқан жоба авторлары бір жағынан жеке табысын арттыруға қол жеткізсе, келесі кезекте ауданда аталған саланың алға басуына өз үлестерін қосып отыр.&nbsp;

Ата кәсіптен адал асын тапқан Айбатыр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Егіс даласы жайқалып тұр. Астық алқабының жібек самалы ақырын ғана иілген дәннің сабағын ерекше тербеген көз тоймайтын көрініс. Әр атызға түскен комбайндар алып кемедей сары даланың сәнін келтіріп дала төсін дүбірлетіп барады. Молшылықтың берекесінен нәпақа сұрап, еткен еңбектің жемісін көретін күн де жақын. Биыл егін майданының көрігі қызайын деп тұр. Сыр салысының сабағына тізілген маржандай дәннің иісін айтсай. Ысталған алақанына салған дәннен жер-ананың жұпар иісі аңқып, көкірек сарайын ашып, жадыратып жіберді. Диқан тер сіңген орамалымен бетін сүртті. Шұғыласын аямай төккен мейірімді күнге &nbsp;қарап өрімдей балаларының несібесін беріп жатқан жаратқанға сансыз шүкіршілік етті. Маңдайдан моншақтаған әр тамшы тер еліміздегі тоқшылық пен берекеге бастасын деп тіледі ол.Иә, Нұрадиннің үміті алдамапты. Қырманға құйылған алтын дән осыдан бірнеше жыл бұрын Жалағаш ауданын облыс бойынша жеңіс тұғырына көтерді. Сол жеңіс салтанатының жеңімпаздары қатарында Нұрадин Әмитовтің де есімі ерекше аталып, «Бақ-Дәулет» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі атынан темір тұлпардың иесі атанған. &nbsp;Еңбек бар игіліктің алтын тәжі секілді. Еңбек адамының күнге тотыққан жүзіне, маңдайындағы терең әжіміне қарап шыдамдылығына, қайрат-жігеріне тәнті боласын.&nbsp;Біздің бүгінгі кейіпкеріміз диқан Нұрадин Әмитов – сөзге сараң, мақтаншылықты жаны қаламайтын нағыз еңбек адамы. Ол – жастайынан еңбектің наны тәтті болатынын терең түсінген жан.&nbsp;– Әкемнің тәрбиесі ғой. Қаршадайымыздан шаруаға баулыды. Ол кісіні біраз адам таниды. Әкеміз Қасқырбай Әмитов біраз жыл Аққұм ауылында шаруашылықта бригадир болған. 10 ағайындымыз. Ата кәсіпті жалғастырған мен ғана. 25 жылдан бері &nbsp;егінжайдан нәпақа тауып, отбасымды асырап отырмын. Анамыз қазір 81 жаста. Біздің тілеуімізді тілеп, ұрпақтарының қызығын көруде. Еңбегімізді бағалап, көлік беріп жатқан шаруашылық төрағасы Серік Шуақбаевқа алғыс айтамын. Адал еңбек қана игілікті өмірдің алтын кілті, – дейді диқан жылы жымиып.&nbsp;Кейіпкеріміздің аталған шаруашылықта жұмыс жасап жатқанына бірнеше жылдың жүзі болыпты. Осыған дейін төраға артқан сенімге селкеу түсірмеген диқан былтырғы жылды да толайым табыспен тәмамдады. Биыл да мол өнімнен үмітті Нұрадин әлден көктемгі науқанның қамына кірісіп кетті.&nbsp;Салада ұзақ жылдық тәжірибесі бар кәнігі маман артынан ерген жас буынға да көрген-білгенін үйретіп келеді. Оның сөзінше, ең көп күтімді қажет ететін Сыр салысын өсіріп, одан мол өнім алудың да түрлі тәсілі бар көрінеді. Алайда ол үшін алдымен табандылық пен жауапкершілік қажет. Өзіне осы екі асыл қасиетті серік еткен диқаннан тәлім алған жас буынның да сабақтастықты әрі жалғап, аудан абыройын асқақтатуға өз үлесін қосары анық. Сондықтан жас буынды ауыл шаруашылығы саласында тәрбиелеп жатқан Нұрекеңнің еңбегі өз жемісін берері анық.&nbsp;Қазіргі таңда аталған шаруашылық көктемгі науқанның қамына кіріскен көрінеді. Төраға Серік Шуақбаев осындай кәнігі мамандарына сенім арта отырып, биыл да қамбаны астыққа толтыруға бел буып отыр. Тіректі елді мекендегі іргелі шаруашылықтың күзгі науқанды оң нәтижемен қорытындыларына біз де сенеміз. &nbsp;

Игілікті өмірдің алтын кілті 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Еңбек бар бақыттың алтын қақпасы екенін кезінде данагөй ата-бабаларымыз көрегендікпен айтып, ұрпаққа ұлағат етіп қалдырған. Данышпан абай атамыз «еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей» деп еңбектің наны тәтті екенін тереңнен толғаған. Ал елбасы ғұлама халқымыздың тағдыр тезінен өткен өсиетін қайта жаңғыртып &nbsp;«еңбек бәрін жеңбек» деп &nbsp;жұдырықтай жұмыла &nbsp;тер төгіп еңбек етсек қана тәуелсіз еліміздің болашағы жарқын, бақыты баянды болатынын айтып, елді білек сыбана еңбек етуге шақырды. &nbsp;Олай болса, тәжірибенің де, таланттың да атасы – еңбек екендігі айдан анық.&nbsp;Ал таң құланиектеніп атқаннан қара кешке дейін егіс басында еңбек майданын қыздырған диқанның еңбегі шынында көзге көрінбейтін, ұсақ-түйек күйбең тірлігі бітпейтін, маңдай термен өлшенетін ауыр бейнет. Алқапқа сепкен егіні жайқалып өскенде диқан да кең тыныстап, өзінің өлшеусіз еңбегінің өтемі бар екенін сезініп, киелі Жер-Анадан береке сұрайды. Ал сары алтындай сабағы желмен тербелген күріші бітік шығып, оның өнімі қырманға науадай құйылып, егіншінің даңқын асырып жатса, даламен жаны егіз диқан үшін мұнан асқан бақытты сәт бола қоймас, сірә! &nbsp;Біздің бүгінгі кейіпкеріміз Мырзабай ахун ауылының тұрғыны Самат Балабатыров «Егінші» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде 10 жылдан астам уақыт күрішші болып еңбек етіп келеді. Оның атасы Жармабай бастаған диқаншылық кәсіп бүтін әулеттің берекелі тірлігінің бастауы болып отыр.&nbsp;– Қаршадай күнімізден ащы терге малшынып, дәннің қадірін, бір үзім нанның қадірін сезіндіріп, адал еңбекке баулыған атама мың алғыс. Әкеміз Жадырасын өмірден ерте өтті. Ол кісі де механизатор болған еді. &nbsp;Шиеттей бала-шағаның бар тауқыметін анамыз Үндістан мен атамыз Жармабай көтеріп, шынайы еңбек қана табысқа жетелейтінін, жаман әдеттен аулақ болуға &nbsp;үйрететінін насихаттаумен болды. Соның жемісін жеп, табысқа жетіп отырмын. Күріштің әр гектарынан 78 центнерден өнім алдым. Былтырғы жылдың қорытындысымен озаттар қатарынан көрініп, чемпион атанып, су жаңа темір тұлпар міндім. Еңбек &nbsp;адамы үшін бұдан артық қандай қуаныш керек?!, – дейді диқан.&nbsp;Кезінде даңғайыр диқан Ыбырай Жақаев «Сыр елінің даңқын асқақ көтеріп, мерейін үстем етіп келе жатқан аса бағалы дақыл – күріш өсіру ісі менің диқандық өмірімде үлкен орын алады. Мен бұл дақылды қастерлеп баптауды, гүлдей аялап өсіруді ұнатамын. Өйткені мен мұны халық алдындағы адамгершілік парызым деп білемін» деген екен. Ол өмірінің ақырғы сәттеріне дейін еңбек қана адамды рахат өмірге жетелейтінін айтып, ұлағатқа толы ғұмырын тоқсанға жетсе де терең тебіреніспен толғап, келер ұрпаққа ғұмырнамалық кітап жазып қалдырыпты. Дала академигіне қарап бой түзеген біздің Самат Балабатыровтай жастарымыз дала төсіндегі еңбек майданын қыздырып, қас тұлпардай оза шауып, бәйге алып отыр. Ұлы даланың осындай рухты ұлдары аман болсын!

Даламен жаны егіз диқан 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Дүбірлеген дала төсінде еңбек еткен диқан немесе сушы, яки комбайнер білетін күріш өсірудің құпиясын “қарабура ата-1” шаруа қожалығындағы бас есепші Абдолла ағамыздан сұрасаңыз, бүгінде ұмытылып қалған егіннің шығымы мен оны күтіп-баптауға қатысты ақпаратты жадында қайта жаңғыртып, кәсіби мамандай шаруашылықтан әжептәуір әңгіме тарқатады.Әбекең деп отырған кейіпкеріміз Абдолла Шалқымаев – ауыл шаруашылығы саласында 1994 жылдан бері еңбек етіп келе жатқан білікті маман. Оған ешкімнің дауы жоқ. Салада межелі табысқа қол жеткізіп, кәсібін басқа бағытқа іскер азаматтар талай ауыстырған. Мұндайда білікті кадр үшін жұмыс табу қиын болып па? Бір маусымнан келесі маусымға дейін Абдолла Шалқымаевты жергілікті шаруашылықтардың таласа жұмысқа шақыруы ол туралы жоғарыда айта кеткен мәліметтерді қуаттай түсері анық.&nbsp;&nbsp;30 жылдан аса уақытта аталған саланың түрлі бағытында табанды еңбек еткен ағамыз бүгінде &nbsp;“Қарабура Ата-1” шаруа қожалығында бас есепші болып жұмыс жасайды. Алайда бас маманмын деп шіреніп, кабинетіндегі жылы креслоға жайғасып, компьютерден бас алмай отыру ол кісінің табиғатында жоқ әдет. Керісінше кешегі науқанда еңбеккерлермен етене жүріп, егіс басында жұмыс жасап жүр. “Мамандыққа – адалдық” деген осы шығар сірә.&nbsp;– Былтыр межелі өнімге қол жеткізген шаруашылықтың биыл да жұмысында тоқырау жоқ. Мұның бәрі дала еңбеккерлерінің еселі еңбегінің арқасы деп білемін. Біздің ұжым болып үлкен жетістікке қол жеткізуіміздің басты себебі, мұнда “сен механизаторсың, сен сушысың немесе сен күрішшісің” деген түсінік жоқ. Шаруаның бір жағы ақсап жатса, жұмыла сол олқылықтың алдын алуға күш саламыз. Мәселен, мен мұнда бас есепші болып жұмыс жасаймын. Алайда бұған дейін бірнеше жергілікті шаруашылықтың түрлі бағытында жиған тәжірибемді қазіргі буынмен бөліскім келеді. Мәселен, себілген дән еш кедергісіз бас алуы үшін оған қандай күтім қажет, соның бәрін жас күрішшілерге үйретемін. Мұндағы қажырлы мамандардың жиған тәжірибесін көппен бөлісуге бейім тұрғанынан болар, былтыр ғана ауылда өз жұмысын бастаған шаруашылықтың бүгінде шаруасы шарықтап отыр, – дейді Абдолла Шалқымаев.Кейіпкеріміз “Қарабура Ата-1” ШҚ-ның биыл да оң нәтижеге қол жеткізгенін айтады. Сөйлетсең, дән сеппес бұрын жердің өзіне қандай күтім қажеттігін жетік білетінін аңғара қоясың. Мәселен, жерді күріш орылғаннан кейін бір сүдігерлеген дұрыс көрінеді. Көктемгі науқанға дейін екі рет жыртылған жерде келер жылы арам шөп аз болады. Ал мұндай алқапта жаз бойы бапталған өнімнің шығымы жоғары болатынына шүбә жоқ.&nbsp;Әбекеңнің айтуынша, аталған шаруашылық жыл сайын еңбеккерлерге айлығынан бөлек қосымша сыйақы тағайындайды екен. Шаруашылық төрағасы Дастан Ержанов 2020 жылдың қорытынды науқанында су жаңа темір тұлпарды бас есепші Абдолла Шалқымаевтың да қанжығасына байлағаны туралы сүйінші хабар құлағымызға жетті. Еңбек адамына деген құрметтің біздің қоғамда жоғары бағаланғанын көріп, сүйсінгеніміз де рас.&nbsp;

Еңбекпен еңсе тіктеген шаруақожалық

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жалағаш ауданынан шалғай жатқан жаңадарияда халық саны аз болғанымен кәсіпкерлер қатары артып келеді. Бұл жұмыстар – елді мекеннің еңсесін тіктеуде таптырмас мүмкіндік. Рас, бұл жақта басқа ауылдардай егіс алқабы жоқ. Бірақ жайылымдық жері мол болғандықтан мал шаруашылығын дамытамын деушілер үшін қолайлы болып отыр. Жергілікті халық та осыған бейімделген. Қазір бұл ауылда қорасында мал ұстамайтын үй жоқтың қасы. Адал еңбекпен ата кәсіпті алға оздырған жаңадариялықтар осылайша бастаған ісімен ауылдың берекесін тасытып отыр.&nbsp;Осыдан 4 жыл бұрын «Жаппай кәсіпкерлікті дамытудың «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы аясында қаншама жалағаштық қайтарымсыз қаржыға қол жеткізсе, олардың ішінде жаңадариялықтардың үлесі басым болды. Бірі – тігін цехын ашып, тапсырыс аясында табысқа кенелуді көздесе, енді бірі – дәнекерлеу ісін қолға алуға талаптанды. Қазір бұл жобалар да ауылдың әлеуетін арттыруға өз септігін тигізуде.&nbsp;Аталған мемлекеттік бағдарлама биыл тағы да жұмыссыз азаматтарды қайтарымсыз қаржымен қамтамасыз етті. Жыл аяғына дейін жалғасатын мемлекеттік бағдарламаның алғашқы комиссия отырысына жаңадариялық Дидар Есқалиев та өз жобасын алып келген болатын. Іс бастауға талапты ауыл тұрғынын комиссия мүшелері бір ауыздан қолдап, Дидарға 583 мың теңге қайтарымсыз қаржы берілді.Кейіпкеріміз тиісті қаражатпен ауылда уақ мал өсіру ісін қолға алмақ. Яғни 583 мың теңгеге 16 бас қой алып, олардың санын көбейту арқылы өз-өзін жұмыспен қамтамасыз етпек. Былтыр ауыл іргесіндегі жайылымдық жерден өзіне қажетті алқапты алуға талаптанған жаңадариялықтың бір рет тауы шағылыпты. Мұнымен тоқтап қалар Дидар жоқ. Яғни жайылымдық жер алуға қайта талаптанып, бір жағынан жоңышқа егу де жоспарында бар екен. Дидардың бұл бастаманы қолға алатындай реті бар. Себебі малдың жаздық азығынан мәселе болмағанымен қысқа қажетті азық мәселесін осылайша шешуді жөн деп тапқан.– Қаражат қолыма тиді. Кеше базар бағасын бір бағамдап қайттым. Яғни бұл қаржыға мен базардан 16 бас қой сатып ала алмайды екенмін. Енді көрші ауылдардағы уақ мал өсіруді қолға алған шаруашылықтардан аламын деп шештім. Әзірге өзіме тиесілі жерге қол жеткізе алмадым. Сондықтан уақ малды уақытша ауылда қалыптасқан қой кезекке қосамын. Егер мен өзіме қажетті жерге қол жеткізсем, жоңышқа өсіруді қолға алар едім. Бұл бір жағынан менің мал азығы мәселесін шешуіме де септігін тигізер еді. Жобамның бастамасы әзірге осы. Бірақ кейін пайыздық үстемақысы төмен несие алып, төрт түліктің басқа да түрлерін көбейтуді қолға аламын. Осылайша ірі қара бордақылап, табыс табуға кірісемін. Кешегі комиссия отырысында мемлекет тарапынан кәсіп ашамын деген жандарға үлкен қолдау барына көз жеткіздім. Ауылдастарымды да кәсіп ашуға шақырамын. Бұл – біз үшін таптырмас мүмкіндік, – дейді жоба авторы.&nbsp;Уақ мал өсіру ісі – кейіпкеріміздің алға қойған мақсатының бірі ғана. Төл басын арттыруды көздеген Дидар кейін сиыр алып, оның сүтін де, етін де нарыққа шығару арқылы табыс табуды мақсат етіп отыр. кәсіпкерлікке енді аяқ басып жатқан кейіпкеріміз осылайша саланың серпін алуына өз үлесін қоспақшы.&nbsp;Жалпы Дидардың жобасының жұмыс жасауына ауыл әкімі Ғалым Жаңашов та көмектесетінін айтады. Яғни мемлекеттік бағдарламамен пайыздық үстемақысы төмен несие алып беру үшін мамандар кеңесіне бірге жүгініп, мейлінше қолдайтынын айтады. Жергілікті халықтың әлеуметтік жағдайына зер салған ауыл әкімінің бұл сөзіне біз де риза болдық. Әр ауылда тұрғындарды кәсіпкерлікке бейімдеуде осындай жұмыстар жүргізілсе, ауданда аталған сала көп ұзамай әлі де алға басары анық.&nbsp;Жоба авторы мемлекеттік бағдарлама көмегіне жүгінуде осыған дейін қайтарымсыз қаржыға ие болған ауыл тұрғындары да үлгі болғанын айтады. Көш жүре түзеледі дегендей, бір-біріне қарап бой түзеген бірлігі бекем жаңадариялықтардың бұл ісіне көз сүйсінеді. Қазірдің өзінде аталған бағдарламамен ауылда бірнеше жоба өз жұмысын бастап кетті. Мәселен, халық саны бұл ауылдан 2-3 есе көп ауылдар болғанымен ол елді мекендердің кебйірінде кәсіпкерлер саны Жаңадарияға жете алмай отыр. Бұл жағынан ауыл тұрғындарының көпшілікке үлгі болатындай жүйелі жұмысы барын айта кеткен артық болмас.

Жаңадариялық Дидар уақ мал өсіруді қолға алмақ

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Өнер деген құдірет қой. Әсіресе қыл қаламның қуатымен адамның бейнесін салу – екінің бірінің бағына бұйырмаған қасиет. Оның үстіне ұлы Абайдың бейнесін айнытпай салса, оған қалай таңдай қақпайсың. Ол – бала кезінен осынау сырлы бояудың тылсымына бойлаған &nbsp;жан. Анасының айтуынша, тектілік түбі тереңде екен. &nbsp;Кейіпкерімізге бұл өнер нағашысы жағынан дарыған көрінеді. &nbsp;Қанмен келген текті өнерді бағым деп санап, жас болса да оны киеге балаған Жалағаштың тумасы &nbsp;Медет Қартаңбайұлының жасаған туындылары бүгінде зор сұранысқа ие.Иә, баланың аяқ алысын бақылап отыру да үлкен көрегендік. Жас өреннің бойындағы талантын таныған анасы Жанат Уақбаева ұлын 4 сыныптан бастап аудан орталығындағы Оқушылар үйіндегі суретшілер үйірмесіне береді. Онда үйірме жетекшісі Жұматай Қорғанбаев ұстаздық етіп, баланың бойындағы буырқанған талантын оятып, тылсым өнердің тереңін танытып, тәрбиелеп &nbsp;құпиясы мол өнерге баулиды. Қазір бойындағы талантын шыңдап, үлкен жетістікке жеткен кейіпкеріміздің өзін өнеріне қарап, шәкірт тәрбиелейтін дәрежеге жеткенін аңғарасың.&nbsp;Ол №202 орта мектепте оқып жүріп түрлі жарыстарға, сайыстарға қатысып, бірнеше рет марапат төрінен көрінді. Үкілі үмітін оятқан сәт 2011 жылы ол алғаш рет облыс орталығында Азиада олимпиадасының &nbsp;алауын жағу құрметіне ие болады. Көкірегін шаттық пен патриоттық кернеген өнерпаз олимпиадада Сыр елінің жақсы-жайсаңдарымен қатар осындай құрметке ие болғанына шаттанады. Сөйтіп жүріп, 9 сыныпты бітірген соң 2013 жылы ұстаздарының қолдауымен Шымкент қаласындағы Ә.Қастеев атындағы колледжге грант арқылы оқуға түседі. Онда 4 жыл оқып, сурет өнерінің кәсіби жақтарымен танысып, талай танымал суретшілерден дәріс алады.&nbsp;Мұнан соң оқуын тереңдетуді мақсат тұтқан кейіпкеріміз Астанадағы «Шабыт» академиясына оқуға түсіп, оны тәмамдап шықты. Бүгінде қас өнерді жанына серік қылған Медет жеке тапсырыстармен білім мекемелерінің, түрлі ғимараттардың қабырғасына сурет салып, өзінің кәсібін өрнекті өнерден тауып отыр. Оның қаламынан туған бейнелер бүгінде зор сұранысқа ие.&nbsp;Шынында адамның бейнесін жасау өте қиын дейді кейбір суретшілермен тілдескенде. &nbsp;Ал Медет болса, өзінің шынайы қабілетімен меңгерген өнерін өрістетіп отырғаны үшін бірінші Аллаға, содан соң анасы мен ұстаздарына алғыс жаудыруда.&nbsp;– Егер менің осындай тырнақалды туындыларымды қастерлеп, маған қолдау көрсетпесе, менің де өнерім орта жолда қалып қояр ма еді? Өнер жолы қиын ғой. Ол адамнан шалқар шабыт, ерекше көңіл-күй талап етеді. Оған қоса қажырлы еңбек пен моншақтаған тер төгілмесе, болашағың бұлыңғыр, өнерің тұл болады. Көп адамдардың таланттары көміліп, тасада қалып жатыр. Бұл жағынан жан-жағымда қолдаушыларым бар бақыттымын деп ойлаймын. №202 орта мектептегі ұстаздарыма алғыс айтамын. Жұматай, Қайрат ағайлар болмаса, бәлкім өнерден алыстап кетер ме едім, кім білсін? Қай салада болсын өзіңді көш басынан көру үшін үлкен ізденіс қажет. Мен де бойдағы талантымды шыңдауда көп іздендім. Қазір қолдан шыққан туындыларыма сұраныс жаман емес, – дейді жас суретші.&nbsp;Тұла бойына өнер киесі қонған Медеттің болашағы зор. Небары 25 жасында қаншама биікті бағындырған өнер иесіне баянды бақ, талмас қанат, шығармашылық шабыт тіледік!&nbsp;

Тума таланттың тұғырлы белесі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Алақандай ауылда өсіп, бойжеткен шынашақтай қыздың арманы көп еді. Ол орталыққа жолы түсіп барса, дәрігерлердің отыратын аядай бөлмесінде зыр жүгіріп жүретін ақ халаттыларға қызыға қарайтын. «Мен қашан мектеп бітіреді екенмін? Егер бітірсем, осы кісілер сияқты елге пайдам тиіп, сырқаттарға көмектессем» деп іштей асқақ арманға қол созатын. Бірақ ол орындала ма, әлде сәтсіз шыға ма, өрекпіген жас қыз оған мән бермей, қалай да қайсарлығымен алған беттен қайтпау үшін осы дәрігерлікке қатысы бар пәндерге күш салып оқыды. Ол кезде дәрігер деген мамандықтың да тапшы кезі.&nbsp;Бар ынта-жігерімен ақыры 1982 жылы мектеп бітірісімен облыс орталығындағы медициналық училищеге оқуға түсті. Оқу орнының қабырғасында жүріп түрлі шараларға белсене қатысып, озат студент атанды. Ерекше белсенділігінің арқасында медициналық училищені 1985 жылы ойдағыдай бітіріп, акушер мамандығын алып шыққан жас маман Жалағаш аудандық ауруханасының перзентханасына бала орайтын медбике болып жұмысқа тұрады. Көп ұзамай араға екі жыл салып, 1987 жылы аталмыш ауруханада балалардың аймақтық медбикесі қызметіне ауысады. Осы жылдар Жалағаш ауданының тұрғыны Оразгүлдің маңдай тері тамып, қажырлы еңбек етуімен ерекшеленді. Ол 2018 жылға дейін өз қызметін абыроймен атқарды. Отыз бір жылдық еңбек өтілінде балалардың денсаулығына қарап, науқастанған нәрестелерге, бүлдіршіндерге, кәмелетке толмаған балаларға жәрдем көрсетіп, олардың аналарымен қоян-қолтық жұмыс жасап, сауығып кетуіне бар күшін аямай, адал еңбек етті. Күннің ыстық-суығына қарамай өзіне бекітілген тұрғындардың үйіне барып, ақыл-кеңесін беріп, өзінің ақ халатындай кіршіксіз адалдығымен халықтың батасын алды. Ақ бата мен тұрғындардың ыстық ықыласының арқасында аудан, облыс тарапынан Алғыс хаттар, марапаттар алды.&nbsp;«Мен үшін елдің алғысынан артық байлық жоқ. Шақыртуларға барғанда түрлі қиын жағдайлармен бетпе-бет келдім. Жылы сөз, аялы алақан да жаны жүдеп ауруға шалдыққан адамға өте керек. Әсіресе, бала жаны нәзік, жараланғыш келеді. Олардың жүрегіне жол табу оңай шаруа емес. Өзің ыстық немесе суықтан қиналып тұрсаң да оларға күлімсіреп қарап, ішкі қиындығыңды жеңе білу керек. Өз мамандығыңды құрметтесең, сондай тәуекелдерге барасың. Ең бастысы, ауырған адамға үміт сыйлау парызымыз болу керек. Оның арасында толтыратын қисапсыз көп қағаздарымыз бар. Көпбалалы ана болған соң, оларға қарап, үй шаруасына үлгеруім керек. Бірақ қазір бар қиындықты жеңіп, өз арманыма қол жеткізгеніме өкінбеймін. Қазір кейінгі буын медбикелерге кеңес беріп, білмегендерін үйретіп отырамын. Ақ халаттының абыройын алып жүру оңай емес», – дейді медбике Оразгүл Оспанова.Мейірімді медбике өзі алғаш жұмыс істеген кезде дәріс беріп, тәрбиелеген аға буын ұстаздарын да мақтанышпен еске алады.&nbsp;Олар аймақ медбикесі Аяна Маханова мен аға медбике Ғалия Каракаевалар болатын. «Сол кісілерден ақыл-кеңесті көп алдым. Олар маған үйретуден жалыққан емес. Адам күні адаммен деген сол. Сондай мейірімді жандарға мың алғыс», – дейді ол.&nbsp;Бүгінде Жалағаш ауданындағы Шекер Ермағамбетова атындағы №246 орта мектепте медбикелік жұмысын жалғастырған Оразгүл Оспанова балалармен жұмыс жасауды өзіне бақыт санайды. Тіпті пандемия басталғалы бері оқушылармен жиі араласып, олардың халін біліп тұрады. Олар да оны анасындай құрметтейді, айналасына үйіріліп, білмегендерін сұрайды.&nbsp;«Міне, мен үшін мамандықтың төресі медбике болу» дейді кейіпкеріміз күлімсіреп. «Иә, шынында мамандықтың бәрі жақсы. Тек қалаған мамандығыңа адал болу кез келген адам үшін парыз бен аманат», – дейді ақ халатын ардақтайтын медбике. Расында солай-ау...

Ақ халатын ардақтаған абзал жан

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жалағаш ауданына қарасты Аққұм ауылындағы Баян Аманқұлованың елді мекенде қой шаруашылығын дамыту арқылы табыс табуды жоспарлап жүргеніне де бірнеше жылдың жүзі болыпты. Үшінші топтағы мүмкіндігі шектеулі жанның талабы таудай. Алайда оған өз жобасын тұрғылықты жерінде жүзеге асыру үшін қаражат мәселесі қолбайлау болған көрінеді. Болмаса жайылымдық жері мол тіректі елді мекенде уақ мал өсіру ісін қолға алу жоба авторы үшін таптырмас мүмкіндік екенін жақсы білеміз.&nbsp;Кейіпкеріміздің күн тәртібіндегі мәселесі жуырда кәсіпкерлік саласында серпін қалыптастыруды көздейтін мемлекеттік бағдарламаның арқасында шешімін тапты. Жұмыссыз азаматша осыдан бірнеше жыл бұрын “Жаппай кәсіпкерлікті дамытудың “Еңбек” мемлекеттік бағдарламасы арқылы бағын сынауды жөн деп тапқан. Аққұмдағы жергілікті әкімдік мамандарының кеңесімен өз жобасын әзірлеп, оны комиссия мүшелері алдында қорғауға бел буған еді. Бір қуантарлығы, қайтарымсыз қаржымен қолдау тапқан жобалардың қатарына Баянның да баянды жобасы қосылды. Ол бастапқыда тиісті қаражатқа 13 бас қой мен 1 қошқар сатып алған.&nbsp;– Өзім жұмыссыз адаммын. Бірақ қарап отырғым келмейді. Реті келсе, бір кәсіп көзін тауып, салада өзімнің қолтаңбамды қалдыру арқылы табыс тапқым келеді. Ауылдық жерде мал шаруашылығын дамыту қиынға соқпайды. Себебі бізде жайылымдық жер мәселе емес. Осы жағын ойлана келе қой шаруашылығын дамытуды жобаның негізгі тақырыбы етіп алдым. Құрбан айт, Рамазан сынды дәстүрлі мерекелерде уақ малдың өтімді болатынын жақсы білемін. Алайда мен бірінші кезекте мал басын көбейтуге күш салдым. Содан кейін барып өз өнімімді нарыққа шығардым. Жем-шөптен ауылда мәселе бола қоймайды. Сондықтан қыс мезгілінде болмаса, мал азығынан аса таршылық сезінемін деп те айта алмаймын, – дейді Баян Аманқұлова.&nbsp;Осыған дейін аталған бағдарлама аясында қайтарымсыз қаржыға ие болғандардың қатарында уақ мал өсіруге талаптанғандар да болып еді. Қазір олардың алды жобасының жемісін көріп те жатыр. Кейіпкеріміздің де алдағы уақытта бастаған ісін дамытуға мүмкіндігі мол. Ол үшін тек қаржыны мақсатты жұмсаса жетіп жатыр.&nbsp;Баян Аманқұлова үлкен кәсіпорындар жұмысының бастауы шағын кәсіп болғанын айтады. Өзі де болашақта бұл жобаның ауқымын кеңейтуге күш салмақ ниетте. Тіпті бұл мақсатына қол жеткізсе, өзі секілді жұмыссыз жандардың екі қолға бір күрек табуына сеп боламын деп отыр. Ол үшін үлкен еңбек, талап, қайрат қажет. Бұл қасиеттердің барлығын бойына жиған Баянның бастамасы бізге де ұнап отыр. Себебі мемлекет тарапынан берілетін қайтарымсыз қаржы көлемі шектеулі. Ал мұнымен уақ мал өсіру арқылы табыс табуға мүмкіндік мол.&nbsp;– Жобаны қорғап болғаннан кейін комиссия мүшелері берілген қаражаттың мейлінше мақсатты жұмсалуы қажеттігін ескертті. Бір жағынан жергілікті салық басқармасына тиісті салығымды да төлеп тұруым қажет екен. Кәсіп бастауыма қолайлы жағдай жасап отырған мемлекеттің мұндай жауапкершілігінен қашпадым. Керісінше заң аясында өзімнің жобамды ауылымда жүзеге асырып, кірісімді еселесем деймін. Алдағы уақытта мал басын арттырып алсам, қосымша жұмыс көзін ашу да ойда бар. Ол үшін кәсіпкерлікті дамытуға арналған мемлекеттік бағдарламалар көмегіне жүгініп, шаруамның ширауына дем беруім керек. Оны уақыт көрсетеді. Бастысы, іс бастаймын деген жандарға қолайлы жағдай жасап отырған мемлекетке алғысым шексіз. Қазір халықтың көбісі жаппай кәсіпкерлікке бет бұрып жатыр. Мен де солар секілді салада серпін қалыптастырсам деймін. Ал нәтижесін алдағы уақытта көре жатармыз, – дейді жоба авторы.&nbsp;Айта кетейік, осыған дейін Жалағашта Баян секілді талапты жандардың бірнеше жобасы қайтарымсыз қаржылай қолдау тапқан еді. Кешегі соңғы комиссия отырысында олардың қатарын тағы 15 жоба толықтырды. Бір қуантарлығы, қазіргі таңда мемлекеттік бағдарламаның жемісін көріп, өз ісін өрістеткен жалағаштықтар кәсібінің жемісін көріп отыр. Бірі кондитерлік өнім өндіруді қолға алса, енді бірі тез дайындалатын тағамдар әзірлеу арқылы пайда тапсам дейді. Ал аграрлық аймақта мал шаруашылығын өз жобасына арқау еткен Баянның да бұл бастамасы алдағы уақытта жемісін берері анық.&nbsp;

Қой шаруашылығын қолға алған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Айнұр Шоқанованың Жалағаш аудандық аурухананың «Терапия» бөлімінде тазалықшы болып жұмыс істеп келе жатқанына биыл – 35 жыл. Таңнан қара кешке дейін ерінбей еңбек етіп, тазалық жүргізетін кейіпкеріміздің жұмысы – бүгінгі жастарға өнеге.&nbsp;Ол бөлімшенің тазалығы, медициналық бұйымдардың талапқа сай болуын қадағалап, ауыр жағдайдағы науқастарға көмектесу сынды жұмыстарды қатар алып жүреді. Төзімділік пен шыдамдылықты бойына қатар жиған бұл саладағы еңбеккерлердің жұмысы ауыр, еңбегі адал. Сырт көзге қарапайым болып көрінгенімен бұл жұмыстың қоғамға, науқастардың саулығына тигізіп жатқан пайдасы мол. &nbsp;&nbsp; – Айнұр науқастармен жақсы тіл табысады. Жұмысы тиянақты, таза. Берген тапсырманы дер кезінде орындап, өзінен кейінгі жастарға үлгі болып келеді. Өзіңіз білетіндей, бұл бөлімшеге әртүрлі сырқат түрімен ауыратын науқастар түседі. Жыл он екі ай науқас үзілмейтін бөлімше болғандықтан, мұнда келушілер қатары басқаларға қарағанда көп. Қазір бұрынғыдай емес, тазалықшылардың жұмысы көбейіп, жауапкершілігі артты. Бұрынғы аурухана шағын болғандықтан тазалайтын аймақтары да аз болатын. Ал қазір жаңа ғимараттың іші кең, сондықтан тазалықшылардың да жұмысы ауқымды. Бөлімшелер де бір-бірінен алшақ орналасқан. Қазір жағдайы ауыр науқастарды арнайы арбамен қажетті мамандардан кеңес алуға немесе узи, рентгендерге осы тазалықшылар алып барады, – дейді аудандық аурухана бас дәрігерінің емдеу ісі жөніндегі орынбасары Гүлсім Қаюпова.&nbsp;Кейіпкеріміздің анасы осы «Терапия» бөлімінде кіші аяжан болып қызмет еткен. Айнұр мектеп бітірген жылы, яғни 1989 жылы анасы қатты сырқаттанып қалғандықтан ол анасының орнына жұмыс істеп, оқуға құжат тапсыра алмаған. Артында мектепте оқитын және мектеп жасына жетпеген 6 бауырын жеткіземін деп анасының орнына жұмысқа шыққан кейіпкеріміздің еңбек жолы бүгінгі жас ұрпаққа өнеге. Себебі ол жастайынан еңбекке етене араласқан. Ол кезде аурухана кент орталығынан алысырақ орналасқан. Десе де жолдың қашықтығына қарамай, еңбектен қол үзбеген Айнұр бергі беттен арғы бетке дейін су тасып, «қыстың қамын жазда ойла» демекші, жаз маусымында отын шауып, қыста сол отынды қолдап жағатынын, қыстың күні мұздай сумен еден жуатынын айтты. Осыдан-ақ тазалықшы апаларымыздың бөлімшеде тек тазалық жұмысымен ғана шектелмей, кез келген жұмысын дөңгелентіп әкететінін түсінуге болады.&nbsp;– «Еңбектің наны тәтті» демекші, еңбектенген адам далада қалмайды. Жұмыстың оңайы жоқ. Барлық жерде қиындық болады. Күнде түрлі науқас түсетіндіктен әртүрлі жағдайлар болып жатады. Бірақ Аллаға шүкір, ешқайсысынан жаман пікір алған емеспін. Тазалық саласында жасаған еңбегім ешқашан елеусіз қалған емес. Жаны қиналып жатқан жандарға көмектесіп, қол ұшын созу арқылы олардың алғысы мен батасын алудамын, – дейді кейіпкеріміз.Біз барған бөлімшеде бұрын бар ғұмырын осы аудандық аурухананың тазалығына арнаған ардагер Мәрия Нұрмаханова ем алуда. Мақаламыз осы сала қызметкері туралы болғандықтан апамыздың жағдайын сұрап, ол кісіден еңбек еткен жылдарынан естелік айтып беруін өтіндік.&nbsp;– Мен ең алдымен Сақы Қалыбаев деген ағамыздың шақыртуымен 1966 жылы аудандық ауруханада от жағушы болып қызмет еттім. Кейін хирургия бөлімшесінде тазалықшы болдым. Бір ғана бөліммен шектелмедік. &nbsp;Дәрігерлеріміз «үйренесің, істей аласың» деп сенім артып тұрғанда «қолымнан келмейді» деп айта алмай, кірісіп кете беретінбіз. Бүгінгі жас тазалықшыларды көріп, өзімнің жастық шағым есіме түсіп кетті. Қазір шүкір ғой, барлық жағдай жасалған. Бұрынғыдай қиыншылық жоқ. Аурухана басшылығы мен дәрігерлеріне алғысым шексіз. Маған аурухананың ардагері ретінде қарап, күні-түні ем-шара жүргізуде, – дейді ардагер Мария Нұрмаханова.&nbsp;Айта кетейік, аудандық аурухананың 8 бөлімінің әр бөлімінде 5 тазалықшы, 8 ас таратушы, 8 шаруашылық аяжаны мен дәлізге жауапты 5 тазалықшы бар. Олар науқастармен жылы сөйлесіп, оларға күтім жасап, жиіркенбей асты-үстін ауыстырып, таза жерде ем қабылдауын қамтамасыз етеді. Жұмысының қиыншылығына сабырлықпен төзіп, адал асын маңдай термен тауып жүрген кейіпкеріміздің жұмысы көпке үлгі екені айтпаса да түсінікті.&nbsp;

Тазалық – саулық кепілі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Әлемде ешқашан өшпейтін, даму үстінде жүріп отыратын мамандықтың бірі – медицина саласы. &nbsp;Медицинасы дамыған елдің болашағы жарқын болмақ. Өйткені медицина дамыса, елдің денсаулығы жақсарады, осылайша қоғам дамиды. Ал мемлекеттің басты байлығы адам десек, әрбіріміздің денсаулығымызды бақылайтын ақхалатты абзал жандардың қоғам алдындағы еңбегі еселі екені айтпаса да белгілі. Бүгін біз де жыл бойы науқас үзілмейтін Жалағаш аудандық ауруханадағы «Терапия» бөліміне барып, ақхалаттылардың тынымсыз еңбегін, қарапайым халықтың дәрігерлерге деген ризашылығын көріп қайттық.Біз барғанда дәрігерлер палаталарды аралап, науқастардың хал-жайын білсе, мейірбикелер дәрі-дәрмек пен укол уақытына дайындауда. Науқастардың бірі сондағы мамандар кеңесіне жүгінсе, енді бірі аурухана ішіндегі қалпына келтіру кабинетінде арнайы аппараттармен ем қабылдауда. Жатын бөлмелері тап-таза, кіреберісінде бір жағында әжетханасы, бір жағында суға түсетін бөлмесі орналасқан. Барлық палатадағы бұл бөлмелер түгелдей іске қосылған. Палатаға кіргенде емделушілермен азын-аулақ сұхбаттасқан болатынбыз. Мұндағы кісілер «Бөлімнің дәрігерлері – жан-жақты өте білікті мамандар. Науқастардың диагнозын қоюда, емдеу шараларын жүргізуде көңілімізден шығады. Ауырып күрделі халде келіп, қазір біраз қалыпқа түсіп, аяққа тұрып жатырмыз. Енді бірнеше күн ем қабылдасақ, құлан таза айығып, отбасымызға оралатынымызға сенеміз» дейді.«Терапия» бөлімінің меңгерушісі – Әзизбек Жәмкеев. Жалпы бұл бөлімде 2 пост бар, 3 дәрігер, 1 аға медбике, жалпы 18 медбике, 14 кіші аяжан бар. Бөлімше 33 төсек орыннан тұрады. Оның ішінде 10 кардиологиялық, 10 &nbsp;неврологиялық, 10 терапиялық, 3 ревматологиялық төсек орын. Ал терапияның күндізгі стационарында 15 төсек орын бар. Ақылы палатада 2 орын қарастырылған. Барлық бөлмелер кең, таза, жылы сумен қамтамасыз етілген. Палаталар 2 және 4 орындық болып бөлінеді.&nbsp;– Менің қызмет етіп жүргеніме 15 жыл болды. Емханада жалпы 3 терапевт маман бар. Әрқайсысымыз күніне кем дегенде бес, тіпті кейде он шақты науқас қабылдап, ауруханада барлық тексеру жұмыстарын жүргіземіз. Осылайша күнде науқас қабылдағандықтан ба, бір жыл бойы бөлімшеде бір бөлме де науқассыз қалмайды. Кейбір науқастар естен танып, есін жоғалтып келеді. Негізі ол – ең қиын аурулардың бірі, себебі адам өз есін жоғалтып, өзін-өзі игере алмай қалады. Сол кездері іштегі барлық мейірбикелер, аяжандар бәріміз жұмылып тыныштандыруға тырысамыз, – деген бөлімнің меңгерушісі Әзизбек Жәмкеев ақхалатты абзал жандар деген атқа лайықты болу әр медицина қызметкерінің міндеті екенін айтады.&nbsp;«Дені сау адам – қоғамның басты байлығы» деп ғалымдар айтып кеткен. Осы жолда қазірдің өзінде дәрігерлер белсенді кірісіп жұмыс жасауда. Соның бірін мысалға алсақ, «Терапия» бөлімі осы кезде халық денсаулығын сақтау және қорғау барысында айтарлықтай жақсы жұмыстар атқарып жатқаны белгілі.&nbsp;Өткен жылы бұл бөлімге &nbsp;1 547 науқас түскен. &nbsp;Емделіп жазылып шыққан науқастар саны – 1 532. Ал биыл 5 айда осы бөлімге түскен науқас саны 783 болса, емделіп шыққаны – 753.Жалпы «Терапия» бөлімінің жұмысы күрделі. Мұнда көптеген диагноздағы науқастар емделеді. Мәселен, жүректің ишемиялық ауруы, артераильды гипертензия, өкпенің созылмалы обструктивті аурулары, бронх демікпесі, қант диабеті, анемияның ауыр дәрежелі түрлері, ревматологиялық аурулар, цереброваскулярлы ауру мен дисциркуляторлы энцефалопатия, ми қан айналымының жедел бұзылысының салдары, эплепсия, бел омыртқаларының остеохондрозы, протрузиясы, грыжасы және созылмалы пиелонефрит, созылмалы холецистит пен созылмалы панкреатит сияқты көптеген ауру түрлері бойынша ем-дом жасалады. Алайда бөлімде білікті дәрігерлер де, жұмысына жауапты медбикелер де жеткілікті болғандықтан науқастардың аман-есен үйіне оралуына көмектесіп, ауруханадан шығарда тек алғыс алатын көрінеді.– Мен емханаға қатты ауырып, жағдайым күрделі күйде түстім. Қазір осы «Терапия» бөлімінің дәрігерлері мен қызметкерлерінің арқасында аяққа тұрып, жағдайым жақсарып қалды. Әр қызметкер өз жұмысын тиянақты әрі ұқыпты атқарады. Халықпен сөйлескен уақытта да жылы сөйлесіп, көңілімізді тауып отырады. Жалпы ақхалаттыларға деген алғысым шексіз, – дейді ем алушы Қарлығаш Қолтайқызы.Уақытпен санаспайтын дәрігерлер кез келген шақта науқас жағдайы нашарласа, бүкіл жұмысын ысырып, ауруханаға жетіп келеді. Тіпті сенбі, жексенбі күндері де демалуы екіталай. Себебі адамдар өзінің шексіз байлығы денсаулығын дәл осы дәрігерлерге сеніп тапсырады. Ақхалаттылардың халық арасында абзал жандар деген атауға ие болуы да содан болар.Қазір медицина қарқынды дамыған. Диагностикалық мүмкіншілігі де артқан. Дәрігерлер жүргізіп жатқан ем-дом шипа болып, тіпті ағзаларды алмастыру оталары өмірімізге батыл түрде енгізілді. Көптеген қатерлі инфекциялық аурулардың елімізде мүлдем жойылғандары да бар. Өйткені қазіргі дәрігерлер ол аурулардың шығу себебін, зерттеу жолдарын, клиникалық белгілерін, емдеу тәсілін және профилактикалық іс-шараларды жақсы біледі.&nbsp;Ақнұр АЛТЫНБЕК

Жалағаш: «Терапия» бөліміндегі қызу жұмыс

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Өткен сенбіде Жалағаш ауданы әкімінің орынбасары Ғани Сүлейменовтің қатысуымен Жалағаш ауданының 85 жылдығына және мемлекеттік қызметшілер мен Қазақстан полициясы күніне орай «Марафон – 2024» атты ұзақ қашыққа жүгіруден аудандық жарыс өтті. Оған аудан бойынша 400-ге жуық адам қатысып, жүлделерді сарапқа салды.&nbsp;Марафон ереже бойынша Дәуімбай елді мекеніндегі «Рәміздер» аллеясынан бастау алды. Одан кейін марафоншылар кент көшелерімен жүгіріп өтіп, орталық стадион алдындағы мәре сызығына келіп тоқтады.Жалпы бұқаралық спортты дамыту мақсатындағы спорттық шараға мемлекеттік мекемелердің қызметкерлері, жастар, еріктілер және аудан тұрғындары қатысты.&nbsp;– Нағыз біліктіліктің образы – тек жақсы маман ғана емес, жан-жақты дамыған адам. Ал спорт – теңдестірілген дамудың маңызды құрамдас бөліктерінің бірі. Аудан жастары спорттан ада емес. Олар тек ауданның ғана емес, облыс, тіпті республика көлемінде көк байрағымызды желбіретіп жүр. Бүгінгі марафонның басты мақсаты – сол мамандар арасындағы қашыққа жүгіретін төзімділерін анықтау. Марафонға ауданның әр ауылынан, кент мекемелерінен 400-ге жуық қызметкер қатысуда. Ендеше салауатты өмір салтын ұстануды мақсат еткен әрбіріңізге сәттілік тілеймін, – деді аудан әкімінің орынбасары.&nbsp;Жарыс нәтижесі бойынша І орынды Бұқарбай батыр ауылынан келген &nbsp;Бекнұр Толыбайұлы жеңіп алды.&nbsp;ІІ орынды да дәл осы ауылдан келген Нұржан Шаймырзаұлы иеленсе, Жалағаш кентінің тұрғыны Асқар Бисембай үздік үштікті түйіндеді. Одан бөлек&nbsp;IV-V&nbsp;орын иеленген қатысушыларға ынталандыру сыйлықтары мен алғыс хаттар табысталды. Жеңімпаздар қаржылай және бағалы сыйлықтарға ие болды.

Жалағашта жүгіруден марафон өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Әсіресе еліміздің оңтүстік өңірлерінде жаз мезгілі аптап ыстық болады. Сондықтан болар, тұрғындар табиғат аясында демалып, су айдындарында шомылып, уақыт өткізгенді жөн көреді. Десе де азаматтар суға шомылу сәтінде қауіпсіздік ережелерін сақтамай, оқыс оқиғаға жиі тап болуда. Жаңалықтарға құлақ түріп, көз жүгіртсек, жыл сайын жүздеген адам суға кетіп жатыр. Статистикаға мән берсек, суға кету факторлары еліміздің оңтүстік өңірлерінде, яғни Алматы, Жамбыл, Қызылорда және Түркістан облыстарында жиі тіркелген. Неліктен? Тарқатайық…20 күнде 27 адам суға кеткенТөтенше жағдайлар министрлігінің мәліметінше, елімізде жыл басынан бері 45 адам, ал 1 маусымнан бері 27 адам суға кеткен. Министрліктің халықты қорғау бойынша қабылдаған шараларының нәтижесінде 2020 жылдан бері суға батып қаза тапқандар саны 437-ден 227-ге азайған.&nbsp;Қазіргі таңда су айдындарында 42 құтқару бекеті халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Келер жылы «Шалқар», «Имантау» көлдерінің бойында және Қосшы қаласында 3 модульдік стансаның құрылысы аяқталады. Бірақ ірі су айдындарында 15 станса жеткіліксіз. Сол себепті қосымша ретінде министрлік жазғы кезеңде қайықтармен және құтқару құралдарымен жабдықталған мобильді посттар қоюда. Олар су айдындарына кезекшілік атқарып, патруль жүргізу жұмыстарын жүзеге асырады. Осы жұмыстардың нәтижесінде министрліктің құтқарушылары жыл басынан бері 76 адамды, суға шомылу маусымы басталғалы 24 адамды құтқарған.Сала министрі Шыңғыс Әріновтың Үкімет отырысында келтірген мәліметіне сүйенсек, құтқару бөлімшелерін жабдықтауға қатысты проблемалар бар. Қолда бар қайықтардың көбі жарамсыз күйде қалған. Алайда осы олқылықтарды жою мақсатында қазіргі уақытта заманауи катерлер, жүзу құралдары және дрондар жоспарлы түрде сатып алынуда. Жұмыстың тиімділігін арттыру үшін жағдайды нақты уақыт режимінде қашықтан бақылауға мүмкіндік беретін жаңа технологияларды қабылдау да маңызды. Өткен жылдың қорытындысы бойынша жаңа технологиялардың арқасында құрбан болғандар саны 6 пайызға қысқарған. Бүгінде еліміз бойынша осындай 708 орын жабдықталған, жағажайлардың орналасқан жері туралы деректер 2GIS платформасында орналастырылған.&nbsp;3 мыңға жуық адам жауапқа тартылғанАрнайы мониторингтік топтар суға шығатын қала сыртындағы 31 лагерді және өз бассейндерімен жабдықталған 127 демалыс базасын тексерген. Сондай-ақ су айдындарының жағалауларында спирттік ішімдіктер тұтыну фактілерінің жолын кесу жөніндегі профилактикалық іс-шаралар шеңберінде акваторияларға патруль жүргізілуде. Жыл басынан бері 26 мыңнан астам рейд ұйымдастырылып, 3 мыңға жуық құқық бұзушы жауапқа тартылған.20 бала қаза тапқанКөңілге күйбең түсіретіні, жыл сайын елдегі су айдындарында 200-300-ге жуық суға кететіндердің 100-ге жуығы балалар болып отыр. Нақтырақ айтсақ, суға шомылу маусымы басталғалы 20 бала қаза тапқан. Оқыс оқиғалардың 95 пайызы суға шомылуға тыйым салынған жерлерде орын алса, ал үштен бірінде ата-аналар балаларды қараусыз қалдырған. Әрине, балалар құр сөзбен тыйым салып, ауызша ескерту жасағанды түсіне қоймайды. Сондықтан барлық өңірлерде тиісті мемлекеттік органдар мен әкімдіктер өкілдерінің бірлескен мониторингтік топтары құрылған.&nbsp;Оқу-ағарту министрлігінің мәліметінше, мониторинг топтар су қоймаларының жанында орналасқан қала сыртындағы 31 лагер мен 127 бассейнді қауіпсіздік тұрғысынан зерделеп, санитарлық бақылауды күшейткен. Жазғы демалысты ұйымдастырушыларға арналған балалар қауіпсіздігін қамтамасыз ету тақырыбында республикалық 3 семинар-кеңес өткізілген. Қауіпсіздік нұсқаулықтары, оның ішінде суға түсудегі қауіпсіздік дағдылары қамтылған «Сенің қуанышқа толы жазғы демалысың» атты guidebook мектеп оқушыларына таратылған. Бұдан бөлек биыл осы тақырыпта сыныптан тыс 1 852 интерактивті ашық сабақ және 1 162 оқу-жаттығу өткізілген. Бүгінде білім беру ұйымдарында 10 476 қауіпсіздік бұрышы орнатылса, 2 800 «Жас құтқарушы» үйірмелері жұмыс істейді.&nbsp;Сонымен қатар мемлекеттік жалпы білім берудің міндетті стандарттары аясында балабақшаларда ойын, практикалық сабақтар өткізу, анимациялық роликтер көрсету арқылы судағы қауіпсіздік сабақтары өтсе, мектептерде 4 пән мазмұнында жалпы 38 сабақ қауіпсіздік тақырыбына арналған. Мұнан бөлек биылғы оқу жылында мектептерде судағы қауіпсіздік тақырыбында 2327 сынып сағаты ұйымдастырылған. Ал жаңа оқу жылынан бастап барлық мектепте 1-11 сынып оқушыларына сынып сағаттары аясында апта сайынғы қауіпсіздік сабақтары енгізіледі.&nbsp;857 әкімшілік құқық бұзушылық анықталғанЕлімізде демалушылардың ақауы бар кемелерге мініп, аяғы қайғылы оқиғамен аяқталатын жағдайлар аз емес. Көлік министрлігінің айтуынша, жаппай демалыс орындарында шағын көлемді кемелерді пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі көлік инспекциясының дайындығы биылғы маусымға сақадай сай. Елімізде 5 мыңнан астам өзен, көл және шағын көлемді кемелер пайдаланылатын өзге де су айдыны бар. Шағын көлемді кемелердің жалпы саны 19 мыңды құрайды, олар ең көп тіркелген өңірлер Атырау және Шығыс Қазақстан облыстары, Алматы қаласы, Алматы, Павлодар, Қызылорда, Маңғыстау және Қарағанды облыстары болып табылады.&nbsp;Осы орайда құзырлы органдармен өткен жылғы навигацияда шағын көлемді кемелерде 4 146 тексеру жүргізілсе, нәтижесінде 857 әкімшілік құқық бұзушылық анықталған. Биыл 10 маусымдағы жағдай бойынша 311 шағын көлемді кеме тексеріліп, 98 әкімшілік құқық бұзушылық анықталған. Алдағы уақытта болжам бойынша кем дегенде 4300 тексеру жүргізу жоспарлануда.Сыр елінде 8 оқиға тіркелгенЖаздың бірінші күні Қызылорда қаласы маңындағы «Ягодка» саяжайындағы Сырдария өзенінде шомылып жүрген 2008 және 2009 жылғы екі бала суға кеткен. Оқиға орнына Жедел құтқару жасағы жұмылдырылып, құтқарушылар суасты іздестіру жұмыстарына кіріскен. Олар жағадан 30 метр қашықтан сағат 19:30 шамасында 3 метр тереңдіктен 2009 жылғы жасөспірімнің денесін тапты. Араға 5 минут салып, 35 метр қашықтағы 3 метр су астынан 2008 жылғы тағы бір баланың мәйіті сыртқа шығарылды.&nbsp;Айта кетейік, қаза тапқан екі жасөспірім де – Қызылорда қаласындағы Н.Ілиясов атындағы №9 мектеп-гимназиясының 9 сынып оқушысы. Жалпы жыл басынан бері аймақта 8 оқиға тіркелген.Жалағаш ауданындағы ахуал қалай?Аудандық төтенше жағдайлар бөлімінің мәліметінше, оқыс оқиға көбінесе мектеп жасындағы оқушылар мен спирттік ішімдік ішкен азаматтардың қарапайым ереже талаптарын сақтамауынан болады. Сонымен қатар ауданда суға түсуге белгіленген арнайы жағажайлардың болмауы, суда құтқару стансасының жоқтығы кері әсерін тигізуде. Өкініштісі, былтыр су айдындарында 3 азамат оқыс оқиғаға тап болған, оның 2-еуі – балалар. Биыл суға кету факторы тіркелмеген.&nbsp;Маман кеңесіне бейжай қарамайықБүгінде жылда қайталанатын бұл мәселемен жергілікті билік «Жазғы суға шомылу маусымы кезеңінде су айдындарында төтенше жағдайлардың алдын алу мақсатында атқарылатын жұмыстарының іс-шара жоспарын» бекіткен. Осы орайда кезекшілік кестесі жасалып, аудандық төтенше жағдайлар бөлімі, №11 ӨСБ-нің кезекшіліктен бос қызметкерлері, еріктілер, аудан әкімдігі, аудандық білім бөлімі, аудандық полиция бөлімінің қызметкерлері бірігіп, күнделікті сағат 14:00-ден 21:00-ге дейін дария бойындағы суға көп түсетін орындарында рейдтер ұйымдастырылып, нұсқаулықтар жүргізілуде. Сондай-ақ суға шомылуға тыйым салынған орындарға 45 тақтайша және адам көп жиналатын орындарда және елді мекендерде судағы қауіпсіздік тақырыбында 7 билборд орнатылған.– Жаз мезгілі басталысымен біз аталған мәселе бойынша профилактикалық жұмыстарды барынша күшейтеміз. Әрине, оқыс оқиғалардың алдын алуға тек төтенше жағдайлар бөлімінің мамандары жауапты деген теріс түсінік. Әр азамат табиғат аясына демалғанда, орман-тоғайларда серуендегенде сақтық шараларына бекем болғаны абзал. Осы орайда жазғы демалыста аудан аумағындағы барлық білім беру ұйымдары оқушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ата-аналарымен бірігіп, тиісті шараларды атқарудамыз. Аудандық полиция бөлімі су айдындарында патрульдеуді ұйымдастырып, қауіпсіздікті қамтамасыз ету шараларын күшейткен. Сондай-ақ жабдықталмаған жерлерде суға шомылатын адамдарға түсіндірме жұмыстарын жүргізіліп, тиісті талаптарға сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылуда, – дейді аудандық төтенше жағдайлар бөлімінің бастығы Еркін Назарқұлов.Жалпы, мамандар оқыс жағдайдың алдын алу үшін ел азаматтарын уақытылы ақпараттандыруға назар салады. Атқарылған іс-шаралардың ақпараты облыстық төтенше жағдайлар департаментінің «Facebook», «Instagram» әлеуметтік желісіне және аудан әкімдігінің парақшаларында 16 мақала орналастырылған. Сонымен қатар «Жалағаш жаршысы» газетіне «Бала бақылаусыз болмасын», «Балалардың қауіпсіздігін сақтайық!», «Қауіпсіздік қаперде болсын», «Су айдындарында қауіпсіздік ережелерін сақтайық», «Суда жүзу ережелері мен қауіпсіздік шаралары» тақырыптарында мақалалар жарияланған.Ескертпе!&nbsp;Жақсы жүзе білу – суда қауіпсіз демалудың маңызды кепілі, бірақ есіңізде болсын, тіпті жақсы жүзуші де үнемі суда жүру ережелерін қатаң сақтау керек. Жағадан алыс жүзбеңіз, ескерту белгілері бар жерде емес, арнайы бөлінген және жабдықталған орындарда шомылыңыз. Суға абайлап, баяу кіріңіз, су беліңізге жеткенде тоқтаңыз, суға тез сүңгіп шығыңыз. Ешқашан жалғыз жүзуге болмайды, әсіресе егер сіз өз қабілеттеріңізге сенімді болмасаңыз, жалған апат сигналдарын бермеңіз.&nbsp;Жандос ЖАЗКЕН

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Қоғам