<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Туберкулезге қарсы күрес ешқашан күн тәртібінен түспейді. Жұқпалы індеттің алдын алу мен онымен күрес дүниежүзі бойынша белгілі ұранмен жүргізіледі. Биылғы жылы «Біз туберкулезді жеңе аламыз!» тақырыбын арқау еткен екен. Оқырмандарымызға осы жұқпалы дерт туралы кеңінен ақпарат беру үшін Сырдария аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Самалбек Өмірбаевпен сұхбаттасқан едік.– Самалбек Сүлетбекұлы, туберкулез инфекциялық жұқпалы ауру екені белгілі, осы дерт туралы жалпы халық нені білуі керек?– Туберкулез – негізінен ауа тамшылары арқылы таралатын жұқпалы ауру. Туберкулез туберкулез микобактериясынан туындайды. Бұл микроорганизмдерді туберкулез таяқшалары деп те атайды. Инфекция көзі көбінесе туберкулезбен ауыратын адамдар немесе олардың тұрмыстық заттары болып табылатындығын айта кетейік.Микроорганизмдер адамның тыныс алу жолдарына қақырық тамшыларымен сөйлескенде, түшкіргенде, жөтелгенде, күлгенде немесе шаңмен түседі. Өкпедегі қабыну процесінің дамуымен өкпе туберкулезі дамиды. Туберкулез микобактериясы тек өкпеге ғана емес, басқа мүшелерге де әсер етуі мүмкін, бұл жағдайда өкпеден тыс туберкулез дамиды – сүйектер, буындар, көздер, тері, лимфа түйіндері, жыныс мүшелері және басқа да мүшелер мен жүйелер. Осындай маңызды мәселені біліп, адамдар сақтанып жүрсе, аталған жұқпалы дерттен аулақ болатыны сөзсіз.– Туберкулездің таралуына тоқталса¬ңыз, ол адамға тек адамнан жұғады ма, әлде жан-жануарлардың арасында да кездесе ме?– Инфекция көзі ауру жануарлар мен адамдар. Туберкулезді жұқтырудың жетекші жолдары – ауа-тамшылары. Микобактериялардың сиырдан жұғатын түрі адам үшін ең қауіптісі болып табылады. Патогенді тасымалдау факторлары. Ірі қара мал ауруға шалдыққан кезде туберкулез микобактериясы жануардың сүтімен, нәжісімен, зәрімен бірге сыртқа шығады және көбінесе ауру жасырын түрде, клиникалық көрініссіз өтеді. Жас төл негізінен ауру малдан алынған сүт және майсыз сүт арқылы ауруға шалдығады. Бұзаулардың құрсақішілік инфекциясы болуы мүмкін.– Қандай жағдайда туберкулезге шалдығу қаупі жоғарылайды?– Ауру әдетте туберкулездің белсенді түрімен ауыратын адамдардан ауа тамшылары арқылы немесе туберкулезбен ауырған жануарлардан алынған сүт өнімдерін тұтыну арқылы таралады. Сіздің денеңізде туберкулез бактериялары болса да, сіздің иммундық жүйеңіз аурудың алдын алады. Туберкулезді қоршаған ортаның нашарлығы, дұрыс емес тамақтану, жаман әдеттер және жиі стресс тудыруы мүмкін.– Туберкулездің алдын алуға байланысты оған қарсы екпе көмектесе ме? Негізінен, дертке қарсы екпе алғандар 100 пайыз сақтанған деп айтуға негіз бар ма?– Туберкулездің алдын алудың бір түрі – БЦЖ екпесін салу болып табылады. Екпе жаңа туылған нәрестеге салынатындығы мәлім. Расында балалар 100 пайыз ауырмайды деп айта алмаймыз, бірақ ауырған жағдайда өміріне қауіп төнбейді, жеңіл түрімен ауруы мүмкін. Кейбір ата-аналар балаларына екпе салдыртпай жатады, балаларға зияны тиеді деген оймен. Сондықтан дәрігер ретінде айтарым, екпе алмаған балалар туберкулездің ауыр түріне, менингитке шалдығуы ықтимал. Ал оның зардабы туралы айтудың өзі қиын болар. Осындай жағдайды болдырмас үшін ата-ана түсіністік танытып, баласын қорғағаны дұрыс еді.– Біздің ауданда аурушаңдық көрсеткіші қадай? Салыстырмалы түрде төмендеу байқала ма?– Аудан бойынша 2021 жылы – 8 науқас тіркелсе, 2022 жылы – 11 жаңадан науқас тіркелді, аурушаңдық көрсеткіші 29,1 пайыз. Қуаныштысы, балалар мен жасөспірімдер арасында туберкулез тіркелген жоқ. Облыстық көрсеткішпен салыстырғанда біздің аудан төмен болса да, 2 жылда жоғарылау байқалатындығын жеткізгім келеді. Өйткені тіркелу көрсеткіші зейнет-керлер арасында жоғары болып отыр. Оның басты себебі егде жастағы тұрғындар уақытылы медициналық, соның ішінде флюорографиялық зерттеуден өтуі төмендеген.– Соңғы жылдың көрсеткіші бойынша жасөспірімдер арасында туберкулез ауруы тіркелген жоқ дедіңіз. Бұл екпеге байланысты ма, жалпы «Манту» сынамасының орындалуы қандай жағдайда?– Жоғарыда айтып өткенімдей, 2022 жылы балалар мен жасөспірімдер арасында туберкулдез ауруы тіркелген жоқ. Жыл сайын аудандық емханамен бірлесіп «Манту» жоспары бекітіледі, жоспар бойынша көрсеткіш 100 пайыз орындалып, туберкулез диагнозымен өлім-жағдайы тіркелген жоқ.– Туберкулезге шалдыққанын науқас қалай біледі? Оның белгілері қандай? Негізінен қандай жолмен анықталады?– Көбінесе халықтың арасында әлі де болса жыл сайынғы флюорографиялық тексеруден уақытылы өтуден қашып, келмей жүретіндер кездеседі. Олармен түсіндіру жұмыстарын учаскелік медбикелер жүргізіп, емханаға жетектеп әкелетіндері де бар. Негізінен науқаста салқын тиіп, қызуы көтеріліп, екі аптадан астам жөтел, әлсіздік пайда болады. Бұл белгілер дабыл қағатын жағдай. Науқас әлсіреп дәрігерге қаралғанда, флюорографиялық тексеруден өткізіп, зертхана арқылы анықтап, нақты диагнозы қойылады. Бұл дерттен қорқудың қажеті жоқ. Себебі, туберкулез – емделетін дерт. Уақытылы ем-шара қолданғанда дерттен толық айығуға негіз бар десек болады.– Аталған дертке шалдықпау үшін алдын алу шараларына тоқталсаңыз...– Уақытылы флюорографиялық тексеруден өтіп, жоғарыда айтып өткен белгілері байқалған жағдайда, дәрігерге көрініп емін алған жағдайда алдын алуға болады. Көбінесе интернет арқылы тұрғындар өздері ем-домын үйден жасап, қызуын түсіріп, шамалы жақсы болса дәрігерге бармай сол күйінде жүре береді. Өкпесінде туберкулез қалдығы қалып қояды да, асқынған кезде туберкулездің ашық түрі пайда болады. Сондықтан айтар едім, отбасы мүшелерінің бірі ұзақ уақыт бойына жөтеліп, қызуы түспесе тез арада дәрігерге көрінуі қажет. Бұл ең алдымен жақындарыңызға жұқтырып алмаудың кепілі.– Мазмұнды әңгімеңізге рақмет!&nbsp;&nbsp;&nbsp;

Жұқпалы дерттің алдын алу жолдары қандай?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының мамандары аудандарда МӘМС мәселелері бойынша консультациялар өткізуді жалғастыруда. Халықпен келесі есептік кездесулер ағымдағы жылдың 5 сәуірінде өтеді.Жосалы кенті, сағат 10.00, К.Рүстембеков атындағы Жыраулар үйі;Қатысушылар: Қармақшы ауданы әкімінің орынбасары Ж. Б. Ерқұсаев, «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Б.Т. Исмаханбетов, облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының міндетін атқарушы Ж.М.Шаймбетов, Қармақшы аудандық орталық ауруханасының бас дәрігері Б. С. Нысанбаев.Байқоңыр қаласы, сағат 15.00, «Байқоңыр» кешеніндегі ҚР Президентінің арнайы өкілдігінің мәжіліс залы;Қатысушылар: ҚР Президентінің «Байқоңыр» кешеніндегі арнайы өкілі Қ.Ы. Нұртай, «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Б.Т. Исмаханбетов, облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының міндетін атқарушы Ж.М.Шаймбетов, Байқоңыр қаласы көпсалалы ауруханасы бас дәрігері Т.Ә. Байтілеуов.

Қармақшы ауданы мен Байқоңыр қаласында МӘМС мәселелері бойынша халықпен кездесулер өтеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Жаңақорған аудандық емханада баласын құшақтап жүрген ата-ана аз емес. Бірі жөргектегі баласын құндақтап алса, енді бірі тәй-тәй басқан сәбиін жетектеп жүр. Күніне 10-12 баладан дисплазия анықталуда. Яғни, әрбір 3 бала атаулы дертпен күресіп жатыр деген сөзге саяды. Бұл жөнінде балалар дәрігерлері алаңдаушылық білдіріп отыр.Сәбилерде ортан жіліктің ұршық басы дисплазиясы деген сырқат жайында жиі құлағымыз шалады. Кез келген жаңа туылған шақалақ 1 айдан соң дәрігерлік тексеруден өтуі тиіс. Кейбіріміз сол тексеруді елең қылмай 5-6 ай өткен соң немесе 1 жасында дәрігерге қаратамыз. Сондай немқұрайлылықтың салдарынан дәрігер балаларға "дисплазия" деген диагноз қойып жатады. Яғни, бұл туабітті жамбас ұршығының дамымауы немесе мүлдем болмауынан туындап жататын дерт десек болады. Аңдамаса, ана құрсағында жатқанда-ақ жабысатын бұл кеселдің ақыры сәбиді кемтар етуі әбден мүмкін. Бір аяқтың екінші аяқтан кемдігіне әкеліп соғады. Жамбастағы жіліктің ұршық басы дисплазиясы сәби жатырда жатқан кезінде сүйектерінің дұрыс дамымауынан пайда болады екен. Мұның себептерін мамандар түрлі етіп айтады.Бұл дерт тұқымқуалаушылық, анасының жүкті кезінде түрлі сырқаттармен ауруы, бала маңындағы судың аздығы, экологиялық жағдай, анасының айналысқан кәсібінің зияндығы, болашақ ананың дұрыс тамақтанбауы сынды сан алуан себебі бар. Біздің ауданда да атаулы дертпен ауыратын балалар жетерлік. Жылдан жылға көбеймесе азаймағанын дәрігерлер алға тартады. Осы тұста аудандық емхана травматология Бағдат Бодықовпен тілдесіп, көкейдегі сауалға жауап алдық.– Күніне тексерісімнен өткен он баланың алтауында осы сырқат кездеседі. Жалпы, ұршық бала жатырда жатқан кезден дами бастайды. Әр түрлі мультифакторлы ақаулардан жамбас ұршығының түзілуі кешігеді. Егер, ол уақтылы емделмеген кезде, ол ұршық орнынан тайып кетеді. Содан соң ұршықтың туа біткен шығуы пайда болады.Дисплазия прогрессивті түрде үдей берсе ұршықтың шығуына алып келеді. Біз баланы 1-3-6 айында және 1 жасқа толғанда, яғни, жасқа толғанша төрт рет тексеруден өткіземіз. Егер дисплазия болатын болса ата-аналар емді ертерек бастаса нәтижесі де соғұрлым жақсы болады. Алдымен баланы физиотерапия сәулемен емдеу тағайындалса, екінші массаж, үшінші парапинмен емдеуді ұсынамыз.Егер балада дисплазия анықталса баланы бесікке бөлеуге, арбаға жүргізуге болмайды. Жасына толғанша аяғын жерге бастырмау қажет. Өйткені, баланың аяғына күш түседі. Жылына екі рет жүйелі ем алып, үш жасқа толғанша жалғастыру қажет, – дейді травмотолог.Әйтсе де, балаңыздың болашағына алаңдап, безек қағып, уайымға берілудің қажеті жоқ дейді дәрігер. Өйткені, дертті емдеу оңай. Тек дер кезінде анықтап, кешенді ем жүргізу қажет. Туа бітті дисплазияның ұршығы шығып кеткен және екінші диплазия деген түрі бар. Дисплазия деген ол – ұршықтың басы кальций жетіспеушілігіне байланысты бос болып дамымай тұрады. Негізінде мұны емдеудің сан түрі бар. Мәселен, баланың аяғына шина кигіземіз немесе массаж қабылдайды. Бала перзентханада дүниеге келген сәтте балада дисплазия бар не жоқтығын неанатолог дәрігер анықтайды.Дәрігердің сөзіне сүйенсек, бала дүниеге келгеннен бастап-ақ, бұл аурудың белгілерін байқауға болады. Ең бірінші жамбастағы және сандағы қатпарлардың ассенометриясы, екіншіден, ауырған буын жақтағы аяқ ұзындығының салыстырмалы түрде қысқалығын байқауға болады, үшіншіден, аяқты айналдырғанда сан мен жамбас сүйегінің жалғасқан жерінен сытырдың естілуі, төртінші белгісі аурудың ең асқынған кезі, бір аяқ екінші аяқтан қысқа болғандықтан, аяқты сілтіп басуынан аңғару қиын емес дейді. Ақпараттарға зер салсақ, дисплазияға ұл балалардан гөрі қыздар жиі шалдығады. Осы тұста айта кетейік, сәбидің екі аяғының арасы жөнді ашылмауынан, табандарының сыртқа қайырылып тұруынан, жамбас пен сан сүйектері сызықтарының бірбіріне сәйкес келмеуінен атаулы дертті байқау қиын емес. Сонымен қатар, дисплазияға шалдыққан сәби аяғының ұшымен тұратынын да естен шығармау керек. Біз осы орайда баласы туабітті жамбас буынының дисплазиясына шалдыққан кент тұрғыны Назым Асылбаевамен сөйлескен едік.– Үлкен қызымның жасы 22-де, кішкентайында дәрігерге көрсетіп, тексеруден өткізген емеспін. Сол үшін әлі күнге дейін өкінемін. Қызым үш жасқа дейін жүрмеді. Баста еркелік деп ойладық. Отырған қалыпты алғаартқа жылжитын. Сөйтсем, қызымның жүруге дәрмені келмей жатыр екен &nbsp;жағалайтын болды. Сол кезде бір аяғының екінші аяғынан қысқа екенін аңғардық. Дереу дәрігерге апарып едім, қызымның ұршығы дұрыс дамымай қалғанын және уақыт өткізіп алғанымды айтты. Соған қарамастан, дәрігерлер жауапкершілікті сезініп, қызымды жанжақты тексеруден өткізіп, ем жасай бастады. Аяғына бірнеше мәрте шина кигізіп, гипсте салды. Бір жыл гипспен жүріп, әбден азаптанды. Қазір қызым бой жетті. Өкінішке қарай, аяғын ақсаңдап басады. Қыз емес пе, намыстанады, үйден шыққысы келмейді. Осыдан кейін балаларым болсын, немерелерім болсын туылғаннан кейін араға бір ай салып толықтай дәрігерлерге көрсетіп аламын. Бір жыл бұрын немереме де дисплазия деген диагноз қойды. Дереу массаж алып бастадық. Бір жасқа келгенше 7 курс массаж алдық. Қазір шүкір, жүгіріп ойнап жүр. Осының бәрі ата-ананың сауатсыздығынан екен ғой, – дейді.Жалпы, бұл аурумен ауырған сәбиді әр 3 ай сайын дәрігерге көрсеткен дұрыс. Ал 4 айдан кейін жамбасы мен санын рентгенге түсіруге болады. Егер сырқатты дер кезінде анықтап, ем қолданбаса, бала ертеңгі күні әбіржиді. 4-5 жасында аяғы талады, буынға тұз жиналып, үнемі шаршағыш келеді. Мұндайда массаждың пайдасы өте көп екенін мамандар алға тартады. Балалар массажисті Нұргүл Исмаилова мен сөйлесіп, біраз мағлұмат алған едік.– Қазіргі кезде жас нәрестелер арасында ұршық басының толық жетілмеуі кеңінен тарады. Оның бірнеше себебі бар. Мәселен, аналық жасуша дұрыс дамып жетілмейді және ұрықтың жамбаспен төмен орналасып дамуы немесе ұрықтың ірі болуынан туындап жатады. Бұл жағдайда іштегі нәрестеге жатырдың тарлығынан, ондағы судың аздығына байланысты механикалық қысым көреді. Ол қабынуға алып келеді. Сонымен қатар, жүктілік кезінде әйелде гармондардың бұзылуы, жас аналардың геникологиялық аурулары, жатыр миомасы және баланың жатыр ішілік қимылын қиындатуы мүмкін. Дисплазия салмағы 2 немесе 2,5 кг болып туылған нәрестелерде де байқалады. Сол себепті де, болашақ аналар бойына бала біткеннен денсаулығына жауапкершілікпен қарап, дәрумендерге бай тағамдармен қуаттануы керек.Негізі ұршық басының жетілмеуін дәрігер-ортопед көріп, анықтайды. Есіңізде болсын, баланы 6 айға дейін рентгенге түсіруге мүлде болмайды, узи-ге түсіреді. Содан кейін ғана дәрігер ем тағайындайды. Дисплазияның бірінші емі массаж. Сырқаттың ауыр немесе жеңілдігіне қарай массаждың түрі мен қанша уақыт қабылдайтынын белгілейді. Соған қарай маған көп атааналар келіп, ем алып жатады. Осы тұста айта кетейін, массаждың негізгі қызметі аяқ бұлшық еттерінің жоғарғы тонусын босату және буындардағы қан айналымын арттыру. Массаждың бір курсы он күн болса, дисплазияда 3 курстан 10 курс аралығында жалғасуы мүмкін. Оны баланың жағдайына қарап тағайындайды. Маған күніге 10-12 ата ана баласын әкеледі. Егер ем жүйелі түрде жасалса, атаулы дерттен құлан таза айығып кетеді. Осы уақытқа дейін алдыма келген балалардың барлығы да жақсы болып кетуде. Тағы бір жайт, бұрын баланы бесіктен алған соң әжелер сылап-сипап, аяқ-қолын тартып, жазып отыратын. Қазір ілуде біреу болмаса баланың қол-аяғын тартқылап отырғандарды өте сирек кезіктіреміз, – дейді.Байқағанымыздай, ертеңгі күні сәбиі дисплазия болмас үшін әрбір болашақ ана аяғы ауыр кезінде құнары мол тағамдарды пайдаланғаны дұрыс болар еді. Ас пен судың құрамында иод пен темір көп болуы керек. Сонда ғана дүниеге келетін баланың денсаулығы жақсы болмақ.Осы жерде мына бір мәселені еске салғанның артықтығы бола қоймас. Ертеректе апа-әжелеріміз немере-шөберелерін арқасына салып арқалайтын. Ал қазір ондайды сирек көретін болдық. Көненің көзін көрген апаларымыздың айтуынша, баланы арқалау өте пайдалы екен. Ондайда баланың екі аяғының арасы жақсы ашылатын көрінеді. Нәтижесінде ата-анасы арқалап өсірген балалар дисплазиядан аулақ болатынын уақыт өзі көрсетеді емес пе?

Дисплазия дертінің емі бар ма?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Шын мәнінде, халық арасында аурушаңдық басым. Негізінен, медицина қызметкерлеріне халық денсаулығын жақсартуда зор жауапкершілік жүктелетіні жасырын емес. Өз кезегінде халыққа сапалы медициналық қызмет көрсету үшін медициналық мекемелердің де талапқа сай болғаны жөн. Сырдария ауданына қарасты елді мекендерде тұрғындар фельдшерлік бекеттер, жергілікті емдеу мекемелеріне барады. Олардың қатарында жөндеуді қажет ететіндері бар екендігі анық.Жақында орын алған атқарушы билікпен есепті кездесуде бірқатар ауыл халқы ең алдымен денсаулық сақтау саласына байланысты мәселе көтеріп, оның ішінде емдеу орындарын талапқа сай жаңартуды, жаңғыртуды айтады. Бұл мәселе Сырдария ауданың орталығына жақын орналасқан А.Тоқмағамбетов пен Қалжан ахун ауылдарына тікелей қатысты. Себебі елді мекендердегі медициналық мекемелердің жағдайы бүгінде талапқа сай келмейді.Ақиық ақын Асқар ауылындағы дәрігерлік емхана егемендік алған жылдары, нақтысын айтқанда 1994 жылы типтік жобада салынған. Отыз жылға жуық уақыт ішінде ағымдағы жөндеуден өткізіліп отырған, десе де қазір күрделі жөндеуге сұранып тұр. Негізі ауыл халқы жиындарда жаңадан медициналық мекеме салып беруге ұсыныс айтқан болатын.<blockquote>Дәрігерлік емхана 2008 жылы ағымдағы жөндеуден өтті. Одан кейінгі уақытта да қолымыздан келгенше күтіп ұстап келеміз. Мұнда 5 орындық күндізгі стационар, дәрігерге дейінгі кабинет, қабылдау бөлмесі, акушерлік бөлме бар. Осы мекемеде 10 қызметкер жұмыс істейді. Біз халыққа ем-дом шараларын жасап, денсаулықты жақсартуға тиісті жұмыстарды атқарып келеміз. Тек халыққа қызмет көрсетуде ғимарат талаптарға сай болса екен, – дейді ауылдағы жалпы тәжірибелік дәрігер Гүлжан Абдирова.</blockquote>Жергілікті халық дереу дәрігер көмегіне жүгінері анық. Аудан орталығына жақын дегенімен, елді мекен тұрғындары алдымен ауылдағы дәрігерлік емханаға баратыны белгілі. Ондағы медицина қызметкерлері қажетті ем-дом жасайтыны да анық. Тек ғимараттың іші қан жылым ғана болып, ем қабылдауға келгендер өзін жайсыз сезінсе, оның кері әсер ететіні айқын. Сондықтан да ауыл халқы медициналық мекеменің биыл күрделі жөндеуден өтетініне бек қуанышты.Қалжан ахун ауылындағы фельдшерлік акушерлік бекет те осы жылы күрделі жөндеуден өткізілмекші. Бұл мекеменің фельдшерлік акушерлік бекет ретінде қолданысқа берілгеніне 11 жыл болған. Десе де, қазір ғимарат құрсаумен құрсауланғандығын ескерген жөн.<blockquote>Ауыл халқына медициналық қызмет көрсетіп келеміз. Өткен жылы бізге 2469 адам қабылдауға келіп, 1236 адам ем-дом шарасын қабылдады. Мұнда 5 қызметкер жұмыс істейміз. Медициналық қызмет көрсетуге бөлмелер қарастырылған. Дегенмен қабырғалар сөгіліп тұр, – дейді фельдшер Жанат Жұмаділова.</blockquote>Ауылдағы медициналық мекемелерді жаңарту биылға жоспарланған. Бұл жұмыстар сапалы іске асса, халық денсаулығын жақсартуға, аурушаңдықты азайтуға мүмкіндік жасалмақ. &nbsp;&nbsp;

Сырдарияда медициналық мекемелерге көңіл бөліне бастады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Жергілікті халықтың денсаулығын жақсарту мақсатында кешенді іс-шаралар қабылдану – маңызды рөл ойнайды. Денсаулық сақтау саласында атқарылуға тиісті жұмыстар баршылық. Бүгінде Сырдария аудандық аурухана мен емхананың халыққа қызмет көрсету сапасын арттыру мақсатында бірқатар жұмыстар атқарылуда.&nbsp;Шындығында, Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған «Дені сау ұлт» мемлекеттік бағдарламасы аясында ауқымды жобалар жасалынғаны құптарлық жағдай. Әрине, халық денсаулығын жақсарту жолында медициналық қызмет сапасын арттыру, халықты қолжетімді медицинамен қамтамасыз ету, профилактикалық медицинаны дамыту, ана мен бала денсаулығын қорғау, алғашқы медико-санитариялық көмекті жетілдіру, сондай-ақ аудандағы емдеу және алдын алу ұйымдарының материалдық-техникалық базаларын нығайту, нысаналы индикаторларға қол жеткізу бағытында бір шама іс-шаралар жүзеге асырылуда. Жалпы, профилактикалық медицинаны дамыту бойынша жасалатын жұмыстар халық үшін тиімді. Созылмалы дерті бар жандарды тұрақты түрде профилактикалық тексеруден өткізіп, сырқатынан айықтыруға болады.&nbsp;Көпшіліктің қазіргі уақытта денсаулығы сын көтермейтіні рас. Сондықтан аймақтық дәрігерлер&nbsp; науқастардың аурушаңдық деңгейін төмендетуге барын салады деп сенеміз. Қоғам өміріндегі ең өзекті мәселелердің бірі – ана мен бала денсаулығы екені жасырын емес. Ана мен бала денсаулығын қорғау барысында ескерілетін мәселелер көп. Ананың денсаулығына жіті көңіл бөлініп, жүктілік кезінде немесе созылмалы дерті пайда болған кезінде дәрігер бақылауында болғаны дұрыс.&nbsp;Бұл ретте, аудандық ауруханада «Балалар» бөлімі, «Хирургия» бөлімі, «Терапия» бөлімі, «Жансақтау» бөлімі, «Гинекология» және «Перзентхана» бөлімі, «Оңалту және қалпына келтіру», мен «Паллиативті көмек» бөлімі, «Жұқпалы аурулар» бөлімі бойынша тұрғындарға 110 төсек орын жұмыс жасайды. Бүгінде аталған бөлімдерде науқастарды емдеп-жазуға тиісті іс-шаралар қабылданады. Әрбір бөлімнің өзіндік атқаратын қызметі бар. Сонымен қатар «Қабылдау» бөлімі мен «Жәдел жәрдем» қызметіне жүгінетін сырдариялықтар қатары жеткілікті. Әрине, үй жағдайында сырқаттанған тұрғындарға алғашқы көмек көрсету қауіпті дерттердің алдын алады. Осы ретте, медицинаны дамытуға күш сала білгенде халықтың денсаулық жағдайы жақсара түспек. Қай кез де, медицина мамандарының қызметін жоғары бағалай білуіміз керек.

Жоспарлы ем – халықтың денсаулық жағдайын жақсартады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru/">Kyzylorda-news.kz</a>. Медицина сан түрлі саладан тұрады. Дәрігерлер – науқастың қандай аурумен ауыратынын анықтаса, медбикелер – ем-дом шарасымен айналысады. Ал енді бірі – жедел жәрдем тобында науқастарға қызмет көрсетеді. Біз тілімізге тиек етіп отырған саланың білікті маманы Сәуле Кәрібаева Қармақшы ауданындағы жедел жәрдем бөлімінде фельдшер болып еңбек етеді. Алдымен қысқаша кейіпкеріміздің өмірбаянына тоқталайық. Сәуле Мирамбекқызы 1994 жылы Жосалы кентінде дүниеге келген. Орталықтағы Әбзәли Егізбаев атындағы №121 орта мектепте озат оқушылар қатарында білім алған ол оқу-біліммен қатар, спортқа да бір табан жақындығын көрсетеді. Шыныға білудің денсаулыққа пайдасы зор екенін жастайынан біліп өскен өрімдей қыздың баскетболды таңдауы да бекерден-бекер емес еді. Оның спортқа деген қызығушылығы талай жарысқа қатысып, жүлдегер атануына себепші болғаны бар. Мектеп қабырғасындағы марапаттары отбасында әлі күнге дейін сары майдай сақтаулы тұр.Орта мектеп қабырғасынан түлеп ұшқан әрбір шәкірттің арманы белгілі бір оқу орнына түсіп, маман атану. Теориялық білімді тәжірибемен ұштастырып, еңбек ету. Мұндай биік арман кейіпкерімізді де айналып өтпеді. Әсіресе, оның басқа басқа, медицина саласына деген ынтазарлығы ерекше болыпты. Оған басты себеп – әкесінің жиі ауырып қала беретіні болса керек.<blockquote>«Әкеміз тыныс жолдарының бұзылысымен көп науқастанып жүрді. Денсаулығын жанұямызбен уайымдайтын едік. Сондай сәттерде үйге жедел жәрдем көмегін шақыратынбыз. Фельдшерлер алғашқы көмегін беріп, ем-шарасын жасайтын. Сол кездерден бастап (ұмытпасам 6-7 сыныптарда оқитын кезім-ау) фельдшер болсам деген менде ой пайда болды. Әкеме өзім қарасам, күтімін жасасам жақсы емес пе?! Сөйтіп, осындай үлкен мақсатпен Түркістан қаласындағы медициналық колледжге оқуға түсіп, «Емдеу ісі» мамандығы бойынша бітіріп шықтым», – дейді ол бізбен әңгімесінде.</blockquote>Арнаулы кәсіби оқу орнын аяқтаған жас туған жерге оралып, 2014 жылы еңбек жолын бастайды. Аудандық аурухананың тіркеу бөліміне медбике болып жұмысқа орналасқан оның әрі қарайғы еңбек жолы 2015 жылы жедел жәрдем фельдшері, 2016-2018 жылдар аралығында іс жүргізуші секілді қызметтермен түйіседі. Ал, 2018-ден бастап қазіргі таңға дейін, яғни бес жыл көлемінде кезек күттірмейтін жедел медициналық көмек бөлімінің фельдшері болып халыққа адал қызмет етіп келеді. Он жылға жуық уақыт саланың ыстық-суығын басынан өткізген тәжірибелі маманның бүгінде өз айтары да жоқ емес.<blockquote>«Медицина колледжінде білім алып жүргенімде бірқатар ұстаздарым, атап айтқанда кураторым Р.Кенбаева, сол тұстағы колледж директоры Ғ.Баймұрзаевтар біздерге ақыл-кеңесін айтудан жалықпады. Сабақты ғана емес, өмірлік тәжірибелерімен де бөлісетін. Науқаспен қалай жұмыс істеу керек, сөз қуатының дәріден де шипалы болатынын түсіндіріп бағатын. Облыстық жедел жәрдем стансасында тәжірибеден өткенімізде түрлі шақыртуларға апарып, науқастармен жұмыс жасататын.Соңғы бес жылда білікті басшы Жасұлан Көкеев басқаратын кезек күттірмейтін жедел медициналық көмек бөлімінде фельдшерлік қызмет атқарудамын. Ауысыммен жұмыс істейміз. Ұжымның дені жастар. Ауызбірліктіміз. Көбінесе созылмалы аурумен ауыратын немесе егде жастағы созылмалы науқасы бар кісілерге, инфекциялық ауру жұқтырған науқастарға, жеңіл жарақат алғандарға (оның ішінде күйік шалған, тамақтан уланудан туындаған ауру адамдарға, он екі аптаға дейінгі жүкті әйелдерге) және тағы басқасына көмек көрсетеміз.Фельдшер болу – абыройлы, мақтан тұтарлық мамандық. Бұған дейін аға-апаларымыздан үйреніп тәлім алсақ, қазіргі кезде біз де жастарға үйрететіндей дәрежеге жетіп қалдық. Кәсіби шеберлік, тәжірибе деген осы болар», – дейді ақ халатты абзал жан.</blockquote>Сәуле Кәрібаеваның медицина саласындағы еңбегі ескеріліп, бірқатар мадақтамаларға ие болған. Атап айтқанда, облыстық денсаулық сақтау басқармасы мен «Senim» денсаулық сақтау жүйесі» жұмыскерлерінің салалық кәсіптік одағы» республикалық қоғамдық бірлестігінің Қызылорда облыстық филиалының, аудан әкімінің Алғыс хатымен, аудандық аурухана бас дәрігерінің Құрмет грамотасымен және аудандық медицина қызметкерлері кәсіподақ ұйымының мадақтамасымен марапатталған.Сала маманы отбасында ибалы келін, ардақты ана. 2014 жылы Самат Еркебаевпен бас құраған екеуінің ортасында Эльдар есімді бүлдіршін өсіп келеді. Эльдар – Сүлеймен Есқараев атындағы №27 орта мектептің үлгілі оқушысы, күрес үйірмесінің белсенді қатысушысы.<blockquote>«Адам жанына керекті ең асыл дүние ол – мейірімділік. Менің мамандығымның да ерекшелігі сол мейірім атты асыл қасиетпен астасып жатыр. Науқас адамға дәрі беріп, ине шаншудан да бұрын, жылы сөзіңіз өтімдірек. Өйткені, көп жағдайда өзіміз көзбен көріп жүргендей, адамдар жылы сөзге, жан жылулығына зәру. Ал, көпшілікке айтарым, ауруды өткізіп, асқындырып алмай, оның алдын алған қашан да емдеушіге де, ем алушыға да оң нәтиже беретінін ұмытпаса екен. Денсаулықтың қадірін әркез біліп жүрейікші», – дейді сөзін түйіндеді ол.</blockquote>

Қармақшылық фельдшер қыз тұрғындардың алғысын алуда

Қызметкерлер мен жұмыс берушілер МӘМС қорына төлем жасағанда нені ескеру керек?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Денсаулық сақтау ұйымының айтуынша әлемде 1,5 млрд бала тіс жегі ­ауруларынан зардап шегетін көрінеді. Миға жақын орналасқан тіс ауруымен әсіресе мектеп жасындағы балалар ауырады. Ауданда тіс жегі құртымен ауы­ратын балалардың саны аз емес. Мұндайда мектеп оқушылары педиатриялық дәрігердің көмегіне жүгінеді. Өңірде тіс емдейтін клиникалардың жылдан жылға көбейіп келе жатқаны көңіл қуантады. Олардың барлығы кәмелеттік жасқа толмаған балалардың тісін тегін емдейді. Солардың бірі – «Alma dent» емханасы.Бұл емхана қазіргі таңда халыққа қызмет көрсетіп, аудандағы барша балалардың саулығы үшін нәтижелі жұмыстар атқарып келеді. Біз жуырда аталған тіс емханасының жұмысымен танысып қайтқан едік.Аудан орталығының ортасынан қанат жайған емхананың ата-ана мен балалар үшін алар орны ерекше. Неге десеңіз, тісі ауырған балалардың барлығы бірден осы жерге келіп, тіс дәрігерінің көмегіне жүгінеді. Бұл емханаға 3 жастан бастап, мектеп жасындағы балалар мен ересектер келіп емделе алады. Мұндағы дәрігерлер әрбір науқастың денсаулығына ерекше назар аудара отырып, тіс жегіннің сау ­болуын мұқият қадағалайды.Ауданда тіс ауруынан зардап шегіп жатқан мыңдаған науқас бар. Олардың 60 проценті кәмелеттік жасқа толмаған балалар. Бас пен мидың тамырларына тікелей әсер ететін тіс ауруы жүйке жүйесі ­ауруларына шалдықтырады. Әсіресе сүт тістері енді шығып келе жатқан балаларда тіс қабынуы жиі пайда болады. Ал орта жастағы балаларда ең көп тараған ауру түрі – тісжегі (кариес), одан кейін – тіс ұлпасының қабынуы (пульпит), тіс түбірінің қабынуы (периодонтит), қызыл иек тіндерінің қабынуы (парадонтез). Бұл дерт жасқа да егде тартқандарға да ортақ. Тіс түбіріне ірің түссе, сол іріңді дереу жұлып тастау керек. Әйтпесе, іріңді ошақ жүрекке, бүйрекке әсер етіп, басқа дерттерді қоздырады. Ағзаның қорғаныш қабілетін әлсіретеді. Бірақ көптеген ата-аналар баласының тісі ауырып, мазасы қашса, бірден жұлып тастауды дұрыс деп санайды. Бұл дұрыс емес. Егер сүт түстері зақымданып, шіріген болса ғана, онда оны жұлуға болады. «Alma dent» емдеу емханасының директоры, Дүйсенкүл Тәжікованың айтуынша, ауыз қуысының қабынуын елемеген жағдайда флегмонаға алып келуі мүмкін. Бұл адам өміріне қауіпті. «Сондықтан тіс ауруларын алдын алып, дәрігермен кеңесіп тұрған абзал», – дейді.<blockquote>«Қазір балалар арасында тіс жегіден зардап шегетіндер көбейген. Мұның басты себебі аудандағы су тазалығы процентінің төмен болуы. Судағы антибактериалардың салдарынан тіске кальций, фтор жетіспейді. Ағзаға дұрыс дәруменнің жетіспеуінен тіс жегі өте әлсіз болып келеді. Оған қоса өңірдегі уранның, экологияның нашарлығының салдарынан тіс жегі тез нашарлап кетеді. Тістің ауруы әлемдік проблема болып отырғандықтан, онымен күресу де оңай емес. Сол үшін әр адам өзінен бастап тіске дұрыс күтім жасап үйрену қажет. Мұндайда ата-ананың баласына деген ақылы маңызды рөл атқарады. Бір ауданның өзінде қазір мыңдаған баланың тісінде мәселелер жетерлік. Мәселен, біздің емханаға күн сайын көптеген оқушы тісін емдетуге келеді. Келушілердің ішінде ауруын асқындырып алғандары да кездеседі. Тіс пен ми тікелей байланысты болғандықтан біз барлығына баса назар аударуға тырысамыз. Ал асқынған тістерді ең әуелі рентген арқылы тексерістен өткіземіз. Бізге баланың саулығынан асқан маңызды ештеңе жоқ. Сондықтан әрбір бала өз тісіне қазірден күтім жасап, тіс тазалау гигиенасын сақтауға кеңес береміз», – деді дәрігер.</blockquote>Егер баланың саулығын ойласаңыздар тісті тәулігіне екі рет, таңертең және жатар алдында міндетті түрде жуу қажет. Бұл ретте тіс тазалауға арналған тіс пастасының да маңызын айта кеткен жөн. Ата-аналар көп жағдайда баласына дүкенде сатылатын қарапайым тіс пастасын алып бере салады. Негізінде балаға дәріханаларда сатылатын түрлі шөп-дәрілерден жасалған тіс пастасы тиімдірек болады.Ал мамандардың айтуынша, аптасына бір рет ауыз қуысын тексеріп отырған жөн. Алты жастан бастап баланың ауыз қуысындағы тілдердің саулығы тістің тазалығымен тікелей байланысты. Бала 7 жасқа толғанда тұрақты тістер пайда болып, уақытша тістер түсе бастайды. Ал 12 жаста тұрақты тістердің барлығы шығып болады. Осы уақытта тіс сау болмаса, ауыз қуысы бұзылады. 15 жаста тұрақты тістердің түбірі қатаяды. Егер осы кезде жақтың тістесуі дұрыс болмаса, жақ сүйегі бұзылып, өспей қалуы мүмкін. Дәрігерлердің айтуынша, жақ сүйектің аумағындағы өсінділер 23-25 жасқа дейін өсіп, тұрақталады. Сондықтан баланы жылына екі рет тіс дәрігеріне қарату керек. Егер бала жүйке, жүрек, омыртқа ауруларына шалдыққан болса, жылына үш рет тіс дәрігеріне апарған жөн. Мәселен, төменгі самай буыны омыртқа ауруымен тікелей байланысты екен.

Шиелі: «Alma dent» балалардың тісін тегін емдейді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда облыстық денсаулық сақтау басқармасының мәжіліс залында басқарма басшысы Олжас Искаков медицина ұйымдары басшыларына жаңа жұмысы барысындағы алғашқы апталық лездеме отырысын өткізді.&nbsp;Кездесуге емдеу, алдын алу ұйымдарының басшылары қатысты.&nbsp;Жиында мүгедектікке шығару мәселелері, медицина ұйымдарының конго-қырым геморрагиялық қызбасына дайындық жұмыстары және пробация есебінде тұратын азаматтарға медициналық көмек көрсету барысы қаралды. Одан бөлек өзге де тақырыптар бойынша тарқатылып, медицина ұйымдарының басшылары тарапынан ұсыныстар айтылды.&nbsp;Жиын барысында аймақтың бас дәрігері Олжас Ермекұлы емдеу, алдын алу ұйымдарының басшыларына аталған мәселелерге сәйкес нақты тапсырмалар берумен қатар, алдағы уақыттағы қызметті асқан жауапкершілікпен атқаруды, ана мен бала денсаулығын жақсарту, жүкті аналарға ерекше күтім көрсетуді және халыққа сапалы әрі қолжетімді медициналық көмек көрсету жұмыстарын қатаң жүргізуді тапсырды.Қорытындыға сәйкес, аталған тапсырмалар хаттамаға енгізіліп, алдағы уақытта жүзеге асырылу бойынша шешім етілді.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/1d8b1551_7388_46f4_a542_4f1f0b172e63_6fa6dfa705.jpg" alt="1d8b1551-7388-46f4-a542-4f1f0b172e63.jpg"></figure>

Қызылорда облыстық денсаулық сақтау басқарманың басшысы асқан жауапкершілікпен жұмыс істеуді тапсырды 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Ауыл тұрғындары медициналық көмекті тек аудандық ауруханаларда ғана емес, ірі республикалық медициналық орталықтарда да ала алады. Соның бір дәлелі – Қызылорда облысы Жалағаш ауданының тұрғыны Гүлбану Манасованың Алматы қаласында тізе буынын эндопротездеу отасынан сәтті өткені. Қазір ол Жалағаш ауруханасында оңалтудан өтіп жатыр және дәрігерлерге өз бетінше жүруге мүмкіндік бергені үшін алғыс білдіреді.Гүлбану Манасова бірнеше рет жарақат алған. 2005 жылы күйеуімен бірге ескі үйді бұзып жатқанда, әйел үйінді астында қалып қойған. Сол кезде оң аяғының жамбас сүйегінен ауыр жарақат алған. Дәрігерлер сүйектерді жинап алды, – деп еске алады Гүлбану көзіне жас алып. 15 жылдан кейін тағы бір жарақат. Туыстарымен бірге апатқа ұшырады. Әйел оң аяғының тізесін сындырды.Ота мен емнен кейін ауырсыну басылмады. Жалағаш дәрігерлері науқасты Алматыға тізе буынын эндопротездеуге жіберді.<blockquote>«Мен үшінші топтағы мүгедекпін, жеңілдік санатына кіремін. МӘМС жүйесінің арқасында «Емдеуге жатқызу бюросы» порталы арқылы 2020 жылы Алматыға жіберілдім, дәрігерлер отаны сәтті жасады. Енді өз бетімше жүру, ауыртпалықсыз өмір сүру маған маңызды. Дәрігерлерге және барлық медициналық қызметкерлерге мың алғыс», - дейді Гүлбану Манасова.</blockquote>Қазір әйел жыл сайын аудандық ауруханада оңалтудан өтеді, бұл оған жарақаттардың салдарын азайтуға және аурулардың дамуын бәсеңдетуге көмектеседі.<blockquote>«Отадан кейін науқас көбінесе жатып, көп қозғалмады. Енді қалпына келтіру емінен кейін таяққа сүйеніп, өз бетінше жүріп жүр», - деп атап өтті дәрігер-реабилитолог, Жалағаш аудандық ауруханасының оңалту бөлімшесінің меңгерушісі Әсем Шамитаева.</blockquote>Айтпақшы, ауруханада пациенттерге парафин, лимфодренаждық массаж, емдік дене шынықтыру қол жетімді және «Артромот» аппаратымен пассивті механотерапия қолданылады.Оңалту жарақаттардың салдарын азайтуға, аурулардың дамуын бәсеңдетуге көмектеседі. Қалпына келтіру шараларын ақысыз негізде өтуге болады: тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде – негізгі ауруды, сондай-ақ туберкулезбен ауыратындарды емдеу кезінде; міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде– аурулар мен проблемалардың халықаралық жіктемесі бойынша аурулар тізбесіне сәйкес (https://mkb-10.com/).Айта кетейік, 2022 жылы Жалағаш аудандық ауруханасында барлығы 300-ге жуық медициналық оңалту қызметі көрсетілген. Осы мақсаттарға Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры шамамен 87 миллион теңге бағыттады.Жалпы, өткен жылы өңірде оңалту көмегіне 2 736,8 млн. теңге бағытталды. ТМККК шеңберінде және МӘМС аясынан оңалту қызметтерін көрсетуге облыстың 32 медициналық ұйымы тартылды, оның 14 - і жеке, 18-і мемлекеттік.Ағымдағы жылы оңалту қызметтерінің қаражаты 3 258,5 млн. теңгеге дейін өсті. Бұл дегеніміз, пациенттердің көпшілігі қалпына келтіру емінен өтуі мүмкін. Медициналық ұйымдардың саны да өсті. 2023 жылы Қызылорда облысының тұрғындарына медициналық оңалту қызметтерін 41 медициналық ұйым көрсетеді, оның 23-і - жеке, 18-і - мемлекеттік. &nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/20210519_113804_75049094a1.jpg" alt="20210519_113804.jpg"></figure>

Қазақстандық дәрігерлер  ауыл тұрғынына ауыр жарақаттан сауықтыруға көмектесті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp;Аймақта 680 мыңнан астам адам МӘМС жүйесіне тіркелген. Бұл жалпы өңір халқының 84 пайызын құрайды. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпараттық алаңында өткен брифингте «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Бақыт Исмаханбетов мәлімдеді.&nbsp;<blockquote>«Жүйе іске қосылғаннан бастап облыс тұрғындары қорға 47,8 млрд. теңге аударған. Оның 29,8 млрд. теңгесі жұмыс берушілердің аударымдары болса, қалған 18 млрд. теңгесі жеке кәсіпкерлер мен азаматтық-құқықтық келісімшарт негізінде еңбек ететін тұлғаларға тиесілі. Сондай-ақ, жыл сайын медициналық сақтандыру қаражаты есебінен халыққа кардиохирургия, нейрохирургия, урология, травматология, онкология және хирургия бейіндері бойынша көптеген қымбат оталар жүргізіледі. Бұған қоса, МӘМС жүйесінде көрсетілген қызметтердің ішінде оңалту басым бағыттардың бірі болып табылады. Жыл сайын оңалту қызметтерін алу мүмкіндігі жақсарып,медициналық құрылғылардың да, емдеу әдістерінің де саны артып келеді.Оңалту қызметтерін көрсету үшін өткен жылы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының филиалы 32 медициналық ұйыммен шарт жасасты», - деді Бақыт Торғайбайұлы.</blockquote>Өз сөзінде Қор міндеттердің бірі – пациенттердің құқықтарын қорғау екенін тілге тиек етті. Сондықтан халық медициналық көмек алу кезінде құқықтары бұзылған жағдайда Қорға жүгінеді және келіп түскен арыз-шағымдар ерекше бақылауда болады.Айта кетейік, өткен жылы Қорға облыс тұрғындарынан 1 092 өтініш қабылданып, өңделген.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/338015652_942774820490093_7215327192959438689_n_e1a26acb2c.jpg" alt="338015652_942774820490093_7215327192959438689_n.jpg"></figure>

Қызылордада 680 мыңнан астам адам МӘМС жүйесіне тіркелген

<a href="https://gemotest.ru/info/spravochnik/zabolevaniya/tuberkulyez/">ФОТО</a><a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Сырдария ауданы бойынша 2021 жылы – туберкулез ауруымен 8 науқас тіркелсе, былтыр 11 жаңадан науқас тіркелген, аурушаңдық көрсеткіші 29,1 пайыз. Бұл туралы Сырдария аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Самалбек Өмірбаев мәлімдеді.&nbsp;Бір қуанарлығы балалар мен жас-өспірімдер арасында туберкулез тіркелген жоқ. Облыстық көрсеткішпен салыстырғанда Сырдария ауданы төмен болса да, 2 жылда жоғарылау байқалады. Себебі тіркелу көрсеткіші зейнеткерлер арасында жоғары болып отыр. Оның басты себебі егде жастағы тұрғындар уақытылы медициналық, соның ішінде флюорографиялық зерттеуден өтуі төмендеген.<blockquote>«Былтыр балалар мен жасөспірімдер арасында туберкулез ауруы тіркелген жоқ. Жыл сайын аудандық емханамен бірлесіп «Манту» жоспары бекітіледі, жоспар бойынша көрсеткіш 100 пайыз орындалып, туберкулез диагнозымен өлім-жағдайы тіркелген жоқ. Көбінесе халықтың арасында әлі де болса жыл сайынғы флюорографиялық тексеруден уақытылы өтуден қашып, келмей жүретіндер кездеседі. Олармен түсіндіру жұмыстарын учаскелік медбикелер жүргізіп, емханаға жетектеп әкелетіндері де бар. Негізінен науқаста салқын тиіп, қызуы көтеріліп, екі аптадан астам жөтел, әлсіздік пайда болады. Бұл белгілер дабыл қағатын жағдай. Науқас әлсіреп дәрігерге қаралғанда, флюорографиялық тексеруден өткізіп, зертхана арқылы анықтап, нақты диагнозы қойылады. Бұл дерттен қорқудың қажеті жоқ. Себебі, туберкулез – емделетін дерт. Уақытылы ем-шара қолданғанда дерттен толық айығуға негіз бар», дейді Самалбек Өмірбаев.</blockquote>Туберкулез – негізінен ауа тамшылары арқылы таралатын жұқпалы ауру. Инфекция көзі көбінесе туберкулезбен ауыратын адамдар немесе олардың тұрмыстық заттары болып табылады.Микроорганизмдер адамның тыныс алу жолдарына қақырық тамшыларымен сөйлескенде, түшкіргенде, жөтелгенде, күлгенде немесе шаңмен түседі. Өкпедегі қабыну процесінің дамуымен өкпе туберкулезі дамиды. Туберкулез микобактериясы тек өкпеге ғана емес, басқа мүшелерге де әсер етуі мүмкін, бұл жағдайда өкпеден тыс туберкулез дамиды – сүйектер, буындар, көз¬дер, тері, лимфа түйіндері, жыныс мүшелері және басқа да мүшелер мен жүйелер. Осындай маңызды мәселені біліп, адамдар сақтанып жүрсе, аталған жұқпалы дерттен аулақ болатыны сөзсіз.<blockquote>«Инфекция көзі ауру жануарлар мен адамдар. Туберкулезді жұқтырудың жетекші жолдары – ауа тамшылары. Микобактериялардың сиырдан жұғатын түрі адам үшін ең қауіптісі болып табылады. Патогенді тасымалдау факторлары. Ірі қара мал ауруға шалдыққан кезде туберкулез микобактериясы жануардың сүтімен, нәжісімен, зәрімен бірге сыртқа шығады және көбінесе ауру жасырын түрде, клиникалық көрініссіз өтеді. Жас төл негізінен ауру малдан алынған сүт және майсыз сүт арқылы ауруға шалдығады. Бұзаулардың құрсақішілік инфекциясы болуы мүмкін. Ауру әдетте туберкулездің белсенді түрімен ауыратын адамдардан ауа тамшылары арқылы немесе туберкулезбен ауырған жануарлардан алынған сүт өнімдерін тұтыну арқылы таралады. Сіздің денеңізде туберкулез бактериялары болса да, сіздің иммундық жүйеңіз аурудың алдын алады. Туберкулезді қоршаған ортаның нашарлығы, дұрыс емес тамақтану, жаман әдеттер және жиі стресс тудыруы мүмкін. Туберкулездің алдын алудың бір түрі – БЦЖ екпесін салу. Екпе жаңа туылған нәрестеге салынады. Дегенмен балалар 100 пайыз ауырмайды деп айта алмаймыз, бірақ ауырған жағдайда өміріне қауіп төнбейді, жеңіл түрімен ауруы мүм¬кін. Кейбір ата-аналар балаларына екпе салдыртпай жатады, балаларға зияны тиеді деген оймен. Сондықтан дәрігер ретінде айтарым, екпе алмаған балалар туберкулездің ауыр түріне, менингитке шалдығуы мүмкін. Ал оның зардабы туралы айтудың өзі қиын. Осындай жағдайды болдырмас үшін ата-ана түсіністік танытып, баласын қорғағаны дұрыс», - дейді аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы.</blockquote>Уақытылы флюорографиялық тексеруден өтіп, жоғарыда айтып өткен белгілері байқалған жағдайда, дәрігерге көрініп емін алған жағдайда алдын алуға болады. Көбінесе интернет арқылы тұрғындар өздері ем-домын үйден жасап, қызуын түсіріп, шамалы жақсы болса дәрігерге бармай сол күйінде жүре береді. Өкпесінде туберкулез қалдығы қалып қояды да, асқынған кезде туберкулездің ашық түрі пайда болады. &nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық