<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қоғамға оқу-ағарту, білім, әлеуметтік ахуал қаншалықты қажет болса, денсаулық та соншалықты маңызды фактор атқарады. Өйткені дені сау ұлт қана болашақты жасай алмақ. Біздің қоғамның саламатты көрінісі де ондағы адамдардың денсаулығымен өлшенбек. Оның ішінде ауылдық жерлердегі тұрғындардың денсаулығы, саламатты өмір салты – мемлекеттің басты назарында.&nbsp;Жуырда бірнеше ұлттың алтын бесігіне айналған «Достық мекені» деген балама ат иеленген Қармақшы ауданындағы ІІІ Интернационал ауылында болып, игі жаңалықтарымен танысып қайтқан болатынбыз. Оның арасында елді мекендегі дәрігерлік-амбулаториясына да атбасын тірген едік.&nbsp; «Өткенсіз бүгін, бүгінсіз ертең жоқ» демекші, әрбір өткен жол &nbsp;қатталып жазылған тарих. Аға буынның жүріп өткен абыройлы жолы. Сол себепті де алдымен шағын мекеменің өткеніне аз-кем көз жіберіп, тарихына тоқталып өтелік.&nbsp;Алғашында амбулаторияның іргетасы сонау 1938 жылы қаланып, ауылдық учаскелік Наурызбай ауруханасы болып құрылған. Сол кезде 1 фельдшер, 4 медбике және 1 акушер тұрғындарға денсаулық саласы бойынша қызмет көрсетіп бастаған. 1950 жылы 25 төсектік болып ұлғайтылса, ал 1975 жылы 50 төсектік болып қызмет көрсету аясын кеңейте түскен. Атап айтсақ, рентген кабинеті, әйелдер босандыратын бөлімше болған. Осы уақытта медициналық қызметкер саны 50 адамға жетіп, толымды жұмыс істеген. Оның ішінде 7 дәрігер, 4 акушер, 28 медбике еңбек еткен. Сол кездегі бас дәрігер Әбдіжәміл Сыдықов, дәрігерлер Күлан Ахметова, Жәдігер Әбжаппаров, Құттыбала Сатылғанова, Людмила Ан, Бақыт Қуатова және гинеколог Марат Ермұратовтар жемісті еңбек үлгісін көрсетсе, акушерлер – марқұм Айтан Әлишарипова, Дәметкен Жайсанбаева, Айдаркүл Исаманова, медбикелер – Аршагүл &nbsp;Шүйтенова, Ақжаркүл Тұрабаева, Раунақ Әлжанова, Нелли Кузнецова, Орынкүл Төлегенова, Қаным Бөлекбаева, лаборант Рабиға Сәрсеновалар бар саналы ғұмырын денсаулық саласына арнап, білікті мамандар екенімен көзге түсті.&nbsp;Қазіргі таңда ардагер медбикелер Айымкүл Әбсатова, Сартиназ Байрақтарова, Бибайша Есаманова, Елена Ким, Аслый Мададова, Гүлжамила Тоқтарбекова, Роза Ли, әпкелі-сіңлілі Ақшекер, Бақыт Ізтілеуовалар, акушер Алмира Дауылбаева және мектеп медбикелері – Мария Ким, Зайда Чиквадзе, шаруашылық меңгерушісі Алимаш Байгетеева, аспазшы Гүлнар Төремұратова, ауруханаішілік дәріхананың меңгерушісі Гүлмахарам Бадаевалар саланың ыстық-суығын көтере білген жандар.&nbsp;Бүгінде дәрігерлік-амбулаторияда 1 дәрігер, 11 медбике, 1 шаруашылық бикесі, 3 кіші медқызметкер және басқа да техникалық персоналдар қызмет жасайды. Медициналық қызмет көрсету мекемесін аға дәрігер Зульфия Муханбетова басқарады.&nbsp;Зульфия Алдажарқызы ІІІ Интернационал ауылының тумасы. 1998 жылы Ақтөбе Мемлекеттік медицина акедемиясынан «Емдеу ісі» мамандығы бойынша бітіріп шыққан. Жолдамамен әуеліде Қармақшы аудандық ауруханасына отбасылық дәрігер болып жұмысқа қабылданса, 1999-2000 жылдар аралығында қабылдау бөлімшесінің меңгерушісі және бұл қызметпен қоса жедел жәрдем бөлімшесінің де дәрігері болып қатар қызметтер атқарған. Одан соң туған ауылына дәрігер-терапевт болып келіп, дәрігерлік жұмысын жалғастырған. 2003 жылы білімін жетілдіру арқылы балалар дәрігері ретінде қайта оқудан өтіп, табаны күректей 10 жыл балалар дәрігері болады. Осы жылдар ішінде білікті маман мол тәжірибе жинақтап, басшылық тарапынан үлкен сенімге ие болған. Осындай сенімнің арқасында ол 2013 жылдан бастап қазіргі күнге дейін осы басшылық қызметте абыроймен келеді. З.Муханбетова тәжірибелі дәрігер болумен қатар, ұжымның ұйытқысы да. Қарамағында жұмыс істейтін қызметкерлердің ұйыстырушысы, қай істе болсын алға жетелеп, жол көрсетушісі, бағыт-бағдар берушісі. Бірлігі жарасқан ұжым елді мекен тұрғындарына сапалы қызмет көрсетіп, алғысын арқалауда. &nbsp;Сондай-ақ оның саладағы елеулі еңбегі ескеріліп, 2007 жылы Қазақстан Республикасы «Медицина саласының үздігі» төсбелгісінің иегері атанады. Өткен жылы Қазақстанның "Алтын кітабына" есімі еніп, әріптестеріне өнеге көрсетеді. Емі шипалы дәрігер халықтың сүйіктісіне айналған. Өмірлік серігі Заадин Гейдаровпен бірге 1 ұл, 1 қыз тәрбиелеп отырған бақытты ана.<blockquote>– Медицина – мемлекетіміздің басты назарында тұрған саланың бірі. Біздің де осы реттегі мақсатымыз – халыққа сапалы қызмет көрсету, аурудың алдын алуда скринингтік тексеру, насихаттық жұмыстарын жүргізу. Шағын мекемеде аға медбике Бақыткүл Меңлібаева, жалпы тәжірибелі медбикелер – Қарлығаш Есова, Рысты Қашақбаева, Тұрсынай Қозыбақовалар өз ісінің мықты маманы болса, зертханашы Рабиға Аманова, әлеуметтік қызметкер Света Серікбаева, медбикелер – Хадиша Мададова, Баали Рагибова, Лаура Ералиева, Афида Мададова, Салтанат Жаңабаевалардың да есімдерін ерекше атап өткен болар едім. Амбулатория 2014 жылы заманауи келбетте салынған жаңа ғимаратта орналасқан. 2017 жылы 10 төсектік күндізгі стационар болып белгіленсе, былтырдан бастап 5 төсектік күндізгі стационарға науқастар қабылдап, ем-дом шараларын жасап жатырмыз. Алдағы уақытта да ауыл жұртшылығына саламатты өмір салтын насихаттап, сапалы қызмет көрсете беретін боламыз, – дейді дәрігерлік-амбулаторияның меңгерушісі Зульфия Алдажарқызы бізбен әңгімесінде.&nbsp; &nbsp;</blockquote>

Ауыл медицинасы алға басып келеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жүйе іске қосылған 2017 жылдың 1 шілдесінен 2024 жылдың 1 сәуірге дейін Қызылорда облысының тұрғындары Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына 72,5 млрд. теңге аударды. Бұл туралы «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының директоры Бақыт Исмаханбетов мәлімдеді.&nbsp;Аударылған қаржының 43,6 млрд. теңгесі жұмыс берушілердің аударымдары болса, қалған 28,9 млрд. теңге - жеке кәсіпкерлер мен азаматтық-құқықтық келісімшарт негізінде еңбек ететін тұлғаларға тиесілі.&nbsp;Жинақталған қаржы сенімгерлік басқару туралы келісім бекітілген Ұлттық банкте сақталады және МӘМС пакеті шеңберіндегі қызметтер ақысын төлеуге жұмсалуда.&nbsp; &nbsp;Фото: Нұрболат Нұржаубай

Қызылордалықтар медициналық сақтандыру қорына 72,5 млрд теңге аударды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 7 сәуір – Дүниежүзілік денсаулық күніне орайластырылған кең көлемдегі акция барысында жастар денсаулық орталығы және салауатты өмір сүру салтын қалыптастыру мамандары аудан көлемінде салауатты өмірді қалыптастыруда біршама іс-шаралар атқарды. Атап айтар болсақ, Фейсбук әлеуметтік желісіндегі мекеменің және Жастар денсаулығы орталығының ресми парақшалары тақырыпқа сай көркемделіп, пайдалы ақпараттар легі орналастырылды.Қармақшы аудандық аурухананың, Бастауыш Кәсіподақ Ұйымының, Жастар денсаулығы орталығының фейсбуктегі ресми парақшаларында профилактикалық ақпараттық бағыттағы (скринингтік тексерулерге, басқа да профилактикалық іс-шараларға) «Ашық есік» күніне шақырулар хабарланды.Жосалы кентіндегі Ү.Томанов атындағы №183 орта мектеп оқушылары арасында «Біз біргеміз!» спорттық эстафеталық сайыс өткізілсе, басқа мектептерде тақырып аясында оқушылармен семинар-тренингтер өтті. Ал ІІІ Интернационал ауылындағы №108 орта мектептің мәжіліс залында ата-аналар арасында тақырып барысында сала мамандарымен семинар өтті.Денсаулық мектептерінде «Темекі шегудің алдын алу, темекі шегуден бас тарту тәсілдері», «Дене белсенділігін арттыру» тақырыптарында семинар-сабақтар өткізіліп, тренингтер жасалды. Орта медицина қызметкерлері арасында семинар-сабақ өтіп, эпидемиолог дәрігердің, ПӘК кабинеті дәрігерінің дәрісі оқылды, тренингтер жасалды.Медициналық мамандардың қатысуымен аудандық емхана ауласында «Менің денсаулығым – менің құқығым» атты флешмоб өтті. Қармақшы аудандық емхана дәрігер-мамандары Денсаулық күні қарсаңында Диагностикалық медициналық кешені автобусымен ауылдарға барып, тұрғындарды &nbsp;медициналық тексерулерден өткізді.Сондай-ақ, «Салауатты өмір салтын ұстанатын Қазақстан азаматтарының үлесін» анықтауда адамдардан электронды сауалнамалар алынды. Ақпараттық танымдық материалдар, (инфографикалар, парақшалар, буклеттер) таратылып, ілінді, пайдалы кеңестер берілді.Ауыл тұрғындарына, өз денсаулығын нығайтуда салауатты өмір салтын ұстанудың маңызы, зиянды әдеттерден арылу жолдары насихатталып, ер азаматтар арасында «Темекісіз өмір» тренингтері жасалды. Келушілермен спорттық жаттығулар мен ойындар, жарыстар &nbsp;ұйымдастырылды.«Салауатты қала» жобасына сай аудандық емхананың орта буын медицина қызметкерлері(ерікті жастары) &nbsp;емхана ауласына 65 түп ағаш көшеттерін отырғызып, экологияның жақсаруына, жасыл желектің көбеюіне үлкен үлес қосты.6-сәуірде Қармақшы Аудандық Орталық Аурухана қызметкерлері жаппай сенбілікке шығып, ауданды көркейтуде, көшелердің тазалығын сақтауда белсенділік танытты.Денсаулық күні акциясына байланысты аудандық орталық &nbsp;алаңдағы және емхана дәлізіндегі LED-мониторларда «Денсаулық аралы», &nbsp;салауатты өмір салты туралы бейнероликтер апта көлемінде &nbsp;үздіксіз халық назарына ұсынылды.Халықты өз денсаулықтарына жауаптылықпен қарап,нығайтып, салауатты өмірді таңдаудың пайдасымен сауаттандыру, ақпараттандыруда жастар денсаулық орталығы, салауатты өмір салтын қалыптастыру мамандарының жұмысы алдағы уақытта да тоқтамақ емес. &nbsp;

Қармақшылық ақ халаттылар Дүниежүзілік денсаулық күнін атап өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Кеше Қармақшы аудандық емханасының жылжымалы медициналық кешені Төребай би ауылының тұрғындарына &nbsp;7 сәуір – Дүниежүзілік денсаулық күніне орай, «Менің денсаулығым, менің құқығым!» ұранымен &nbsp;емхананың тар буынды маман-дәрігерлері медициналық тиімді және қолжетімді қызмет көрсетуде.Жылжымалы кешенде сарапшылық деңгейдегі қызметтер, ( УЗИ, ЭКГ, флюрография,лаборант), &nbsp;кардиолог, ультрадыбыстық зерттеулер дәрігері, окулист, терапевт, психолог, невропатолог, эндокринолог, лор, стоматолог, салауатты өмір сүру салтын қалыптастыру маманы және тағы да басқа мамандар қызмет көрсетіп, келушілерді тексеруден өткізді. Сонымен қатар, ауыл тұрғындарынан «Салауатты өмір салтын ұстанатын Қазақстан азаматтарының үлесін» анықтауға байланысты электронды сауалнамалар QR код арқылы алынып, толтырылды. Мұнан өзге тұрғындарға көрсетіліп жатқан амбулаториялық деңгейдегі медициналық көмекке қанағаттанушылығы жөніндегі сауалнама да алынды.&nbsp;Сондай-ақ, ауыл халқының өз денсаулығын нығайтуда салауатты өмір салтын ұстанудың маңызы, зиянды әдеттерден арылу жолдары насихатталып, тренингтер жасалды. Келушілер арасында спорттық жаттығулар мен ойындар ұйымдастырылды. Ақпараттық танымдық материалдар таратылып, кеңестер берілді.&nbsp;

Төребай би ауылы тұрғындарына тиімді медициналық қызмет көрсетілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Елімізде жыл сайын қатерлі ісікпен ауырғандардың саны артпаса, кеміп жатқан жоқ. Мәселен, Қазақ онкология және радиология ғылыми-зерттеу институтының мәліметі бойынша жыл сайын 35 мыңнан астам адам қатерлі ісікке шалдығады, 14 мыңнан астам адам қайтыс болады, есепте әлі 200 мың қазақстандық тұр. Динамикада соңғы 20 жылда онкологиялық сырқаттанушылық орта есеппен 25%-ға өскен. Елімізде онкология – өлім-жітімнің негізгі себептерінің бірі. Ал Денсаулық сақтау министрлігінің дерегінше, ем алып жүрген 210 198 науқас бар. Ведомство қазақстандықтардың қатерлі ісіктің қандай түріне көп шалдығатынын да мәлім етті. Нақты тоқталсақ, сүт безінің қатерлі ісігі &nbsp;14,7% (алдыңғы жылы 15,4%), өкпенің қатерлі ісігі 11,2% (алдыңғы жылы 11,1%), тоқ ішектің обыры 10,4% (2022 жылы 10,1%), &nbsp;асқазанның қатерлі ісігі &nbsp;8,3% (2022 жылы &nbsp;7,9%), жатыр мойны қатерлі ісігі &nbsp;5,51% (2022 жылы 5,54%).Статистикада көрсетілгендей, кейінгі екі жылда өкпенің қатерлі ісігі, тоқ ішектің обыры мен асқазанның қатерлі ісігіне шалдыққандар қатары артқан. Сондай-ақ 2021 жылдан бері онкология жастардан жиі анықталып жатыр. Атап айтсақ, былтыр жарты жылда 28 жасқа дейінгі 454 қазақстандыққа қатерлі ісік диагнозы қойылған. Біздің облыстағы ахуал қандай? Саралап көрейік.Статистика сөйлесе…Облыстық онкология орталығының дерегіне сүйенсек, былтыр аймақта аурушандық көрсеткіші 100 мың тұрғынға шаққанда 159,7, яғни, 1304 жағдайды құраған. &nbsp;2022 жылы 100 мың тұрғынға шаққанда 143,3, яғни, 1186 жағдай болған. &nbsp;Өсу қарқыны 11,4%. Қатерлі ісікпен аурушаңдық көрсеткіші ерлерге қарағанда әйелдер (57,2%) арасында жоғары. Бірінші орында сүт безі қатерлі ісігі (12,9%, 169 жағдай) тұрса, екінші кезекте &nbsp;өкпе қатерлі ісігі (9,5%, 124 жағдай), үшінші орында асқазан қатерлі ісігі (8,7%, 114 жағдай), төртінші жатыр мойны қатерлі ісігі (7%, 92 жағдай), бесінші орында өңеш қатерлі ісігі (5,6%, 74 жағдай) тұр. Науқастардың жасына байланысты айтсақ, &nbsp;59,2%-ы – еңбекке қабілетті жастағы адамдар. Онкологиямен диспансерлік бақылауда тұрғандар былтыр 5432 адамды құраған, 2022 жылы бұл көрсеткіш 4950 болған. Өсім – 9,7%.Мамандар онкологиялық ауруларды ерте анықтау диагностикасы алдыңғы жылмен салыстырғанда едәуір жақсарғанын айтады.<blockquote>– 2023 жылы 0-І сатысында анықталған қатерлі ісіктер саны 2,1%-ға көтерілді және жаңа қатерлі ісіктер жағдайларының жалпы құрылымында 31,7% &nbsp;құрады. Алдыңғы жылмен салыстырғанда ерте сатысында анықталған сүт безі қатерлі ісігі 2 есе, тері қатерлі ісіктері 1,5 есе, жатыр мойны қатерлі ісігінің ерте сатысында анықталу көрсеткіші 1,5 есе, қалқанша безінің қатерлі ісігі 2,2 есе көбейді. Жыл көлемінде барлық БМСК ұйымдарында, яғни емханаларда денсаулық сақтау басқармасының бастауымен құрамында онкогинеколог, рентгенолог, онколог және басқа да онкологиялық орталықтың мамандарынан құрылған мобильдік топ ұйымдастыру-тәжірибелік көмек көрсетіп, аудандарда әкім орынбасарларының қатысуымен үйлестіру кеңестерінің өткізілуі оң әсерін тигізді. III-IV кезеңдердің визуалды локализацияларының асқынған және кең таралған қатерлі ісіктер көрсеткіші 7,2%. Бұл да бекітілген нысаналы индикатордан аспайды және республикалық көрсеткіштен төмен, – дейді облыстық онкология орталығының директоры Нұржамал Мырзағалиева.</blockquote>Онкология – үкім емесТалдау барысында белгілі болғандай, ауру кеш анықталған пациенттердің 80%-да науқас 3-4 жылдап емханаға мүлдем қаралмаған және уақытылы скрининг өтпеген. Мамандар егер ауру ерте, яғни, I-II сатысында анықталса, тез сауығып кету мүмкіндігі бар екенін айтады. Бірақ, науқастардың басым бөлігі дерт ушыққан кезде емделуге келеді. Сонымен қатар &nbsp;қатерлі дертке шалдықса болды жазылмастай көретін түсінік қалыптасқан. Бұл – қате түсінік.Мәселен, 1998 жылы Қызылорда қаласының тұрғыны Римма Кимнің асқазанын толық алып тастады. Кәмелетке толмаған үш баланың анасында қатерлі ісік ерте сатысында анықталды. Дер кезінде емделіп, қайсарлығы мен дәрігерлердің кәсіби шеберлігінің арқасында бұл дертке шалдыққан науқас отыз жылға жуық өмір сүруде. Биыл Римма Ким 70 жасқа толады.<blockquote>– Басында үлкен жараның салдарынан асқазанның жартысынан көбі алынып тасталды. Екі жылдан кейін ісік анықталды. Қазақ онкология және радиология ҒЗИ-дың дәрігерлері бүкіл асқазанды алып тастауға мәжбүр болды. Ас қорыту мүшесінің қызметін ішек қапшығы орындайды. Ауыр оңалту кезеңінен, химиотерапия курстарынан өттім. Облыстық онкологиялық орталықта жылына екі рет ем аламын. МӘМС жүйесінің арқасында дәрі-дәрмек қолжетімді, МРТ, КТ, ФГДС және т.б. тегін өтемін. 90-жылдары мұның бәрі ақылы болды, – дейді Римма Ким.</blockquote>Римма әр науқастың өмірі үшін күресетін облыстық онкологиялық орталықтың мамандарына алғыс білдіреді.«Қатерлі ісік – үкім емес» дейді дәрігерлер. Бүгінде &nbsp;диспансерлік есепте 5 525 пациент бар, оның 2 796-сы 5 жылдан артық өмір сүруде.Скринингтің пайдасыАурудың алдын алуда, ерте сатысында анықтауда скринингтік тексерудің маңызы зор. Әсіресе, қатерлі дертпен күресте қызметі айрықша. Скрининг – бұл сау адамдардың жас ерекшелігіне қарай қауіп факторларын және ауруларды алғашқы сатыда анықтау үшін өткізілетін профилактикалық-медициналық тексеріс. Скрининг емдеудің нәтижесін арттырып, асқынудың алдын алады. Бүгінде Қазақстанда онкологиялық скринингтің 3 түрі бар. Былтыр 34 905 әйел сүт безі қатерлі ісігінің скринингтік тексеруінен өткен, 68 жағдай анықталған. Жатыр мойны обыры скринингтік тексеруінен 26673 әйел өтіп, 200-інде ісікке дейінгі ауру, 26-сында аталған ауру ерте сатысында анықталған. Тоқ ішектің және тік ішектің қатерлі ісігіне скринингтік тексеруден өткендердің саны – 42619.<blockquote>– Облыста қатерлі ісікке күдікті пациенттердің қозғалыс бағытын («жасыл дәліз») мониторингтеу үшін ахуалдық орталық ұйымдастырылып, жұмыс жасайды. Былтыр «Онкоқырағылық І» маркері 99%, «Онкоқырағылық ІІ» 98,7% және «Онкоқырағылық ІІІ» 97,1% жағдайда уақытылы нақтыланып отыр. Ауруларға сапалы медициналық көмек көрсету бағытында түрлі іс-шаралар атқарылып келеді.&nbsp;Онкология орталығы &nbsp;20 жылдан аса уақыт пациенттердің стационарлы ем қабылдауына бейімделмеген облыстық көпбейінді аурухананың әкімшілік-техникалық бөлімінде орналасып келген еді. Бір палатада 7-8 емделушіден жатты, санитарлық торап болмады &nbsp;және &nbsp;1 ғана операциялық зал бар еді. Бұл отаға кезекшілік туындатты. Осы аталған жағдайларды ескере отырып, облыстық денсаулық сақтау басқармасы жаңа ғимаратқа көшу шешімін қабылдап, модульдік орталықтың ғимараты біздің теңгерімге берілді. Бүгінде кең әрi науқастардың ем алуына толық жағдай жасалған онкоорталық өз жұмысын жаңа ғимаратта жалғастыруда. Сондай-ақ емхана бөлімі дәрігердiң кеңесін қажет ететін және жоспарлы ем алу үшін ауруханаға жатуға жолданған пациенттерді де қабылдауда. Жаңа ғимарат санитарлық талаптарға сәйкес &nbsp;алдын ала 2-3 мәрте зарарсыздандырылып, жұғынды алынып тексерілді. Пациенттердің &nbsp;төсек жабдықтары толығымен жаңартылды, көгалдандыру жұмыстары жүргізілді. Әр палата 2-3 ем алушыға арналған, пациенттер үшін арнайы санитарлық тораптармен, желдеткіштермен, орталықтандырылған оттегімен қамтамасыз етілген. Жансақтау бөлімі 6 төсек-орыннан 12-16 төсек-орынға дейін кеңейтілген, жабдықталған 2 операциялық &nbsp;залы бар. Қосымша жаңа компьютерлік томограф, заманауи рентген аппараты, видеоэндоскопиялық аппарат алынды, – дейді орталық директоры.</blockquote>Жаңа тәсілдер – дертке дауаЖаңа ғимаратқа көшкен орталықта мамандар заманауи жаңа емдеу әдіс-тәсілдерін енгізуге мол мүмкіндік алды. Әсіресе, хирургия саласындағы жаңалықтар өз нәтижесін көрсетуде.Атап айтқанда, «Радиочастотная абляция» операциясы енгізілді. Оған облыстық бюджеттен бөлінген 50 млн теңгеге алынған Starmed Оңтүстік Корея аппараттарына қосымша қажетті құрал-жабдықтар қосылып, &nbsp;5 RFA жүргізілген. Конизациялау – жатыр мойны қатерлі ісіктерін ерте сатысында анықтау. Былтыр енгізіліп, 40 ота жасалып, 7 жатыр мойны обырын ерте сатысында анықтауға мүмкіндік берген.Химиоэмболизация (бауырдың химиоэмболизациясы), &nbsp;бұл – ісік түйіндеріне химиотерапия енгізумен бірге ісікпен қоректенетін артериядағы қан ағымын тоқтату арқылы ісіктің өсуін тоқтатуға мүмкіндік беретін эндоваскулярлық-хирургиялық әдіс. Өңеш ісігі бойынша гибридті операциялар – лапароскопиялық және торакоскопиялық әдістерді қолдану арқылы жасалатын өңеш резекциясы операциясы.Сондай-ақ ұйқы безі басының ісігінен туындаған механикалық сарғаю кезінде өт жолдарын эндоскопиялық стенттеу, веналық порт-системаларды енгізуге қол жетті.Осы орайда онкоорталықта былтыр 600-ден астам ота жасалып, саны алдыңғы жылмен салыстырғанда 14,9%-ға &nbsp;артқаны байқалады. Қатерлі дертпен күресте медициналық қызметтің қолжетімділігі мен сапасын арттыру үшін 10 төсектік онкогематология бөлімі, оңалту және психологиялық қолдау бөлімі, госпитальдық фармация бөлімшесі, ситуациялық орталық, пациенттерді психологиялық қолдау қызметі іске қосылып, SOS-бағдарламасы енгізілді. &nbsp;Биыл да бірқатар жаңа әдіс-тәсілдер енгізу жоспарлануда. &nbsp;Атап айтқанда, лапароскопиялық гастрэктомия енгізу көзделген. Бұл – асқазанның бір бөлігін немесе бүкіл мүшені зақымданған ісікпен алып тастау және науқас ауруханаға ұзақ жатқызуды, оңалтуды қажет етпейді, аз инвазивті қолжетімділікпен жүзеге асырылады. Сүт безі обырына арналған Diep қақпақшасымен операция жасау пациенттің тері астындағы май тінімен, іш аймағындағы нервтермен және қан тамырларымен бірге тері жамылғысын кесу – онкологиялық операциялардан кейін сүт безін қалпына келтірудегі алтын стандарт.Мәселелер &nbsp;де жоқ емес, &nbsp;атап айтқанда, өңірде БМСК онкологтары арасында кадр тапшылығы бар. Қармақшы, Жаңақорған, Алексей Сұлтан Ахмет, №3, №4, №5, №6 қалалық емханаларына &nbsp;9 негізгі қызметкер, 9 қосымша жұмыскер қажет. Сонымен қатар &nbsp;онкология орталығында бас және мойын ісіктері бойынша мамандар, тірек-қимыл аппараты ісіктері жөніндегі маман, патоморфолог, нейрохирург кадрларының тапшылығы да өзекті.Фото: Нұрболат Нұржаубай

Қатерлі ісіктің қатері көп

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz </a>Белгілі қазақстандық нейрохирург, ҚР Президенті іс басқармасы Медициналық орталығы ауруханысының директорының орынбасары, жерлесіміз Мыңжылқы Бердіходжаев Қызылорда қаласының көпсалалы облыстық ауруханасында шеберлік сабақтарын өткізеді. Дүниежүзілік денсаулық күні қарсаңында дәрігерлер ми тамырларына күрделі оталар жасады.Рентген - эндоваскулярлық хирургия бөлімшесінің операциялық үстелінде бұрын инсульт алған науқас. Бір айдан кейін ми тамырларының аневризмасы бар 54 жастағы ер адам көпсалалы облыстық ауруханаға қайта түсті. Бұл қауіпті жағдай, дейді дәрігерлер. Аневризманың қабырғасы жарылып, миға қан төгілу қаупі бар.Науқас аман қалды. Ісінген тамырдың, аневризманың қуысына микроспираль орнатылды. Ота кезінде науқас ояу болды. Жергілікті анестезиямен санының артериясы арқылы катетер енгізілді, сонымен ми тамырына микроспираль жеткізіледі.<blockquote>«Алтын сағат» ережесі бар. 8-10 сағат ішінде науқастың өмірін сақтап қалуға, ми бөліктерінің қайтымсыз зақымдануын болдырмауға болады. Бірақ, өкінішке орай, пациенттер көп жағдайда бір күннен кейін келеді. Ал алғашқы белгілер кезінде КТ, МРТ, ангиографияға тексеруден өту керек. Олар МӘМС аясында сақтандырылған пациенттерге тегін»,- дейді көпсалалы облыстық аурухананың нейрохирург-дәрігері Қанат Нәбдинов.</blockquote>Жалпы бұл күні дәрігерлер бас миының әртүрлі патологиялары, оның ішінде ісіктері бар 8 науқасқа ота жасады. Бұл медициналық қызметтер тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі аясында және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде қолжетімді.<blockquote>«Мұндай оталарды шұғыл жағдайларда да, жоспарлы түрде де тегін жүргіземіз. Ми тамырларына оталардың құны Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының қаражатынан шамамен 6 млн. теңгені құрайды.Бұған стенттердің құны, хирургтардың, жабдықтардың жұмысы кіреді. Мысалы, көрші елдерде мұндай ота 15 мың доллар тұрады», - дейді жоғары санатты нейрохирург, ҚР ПІБ Медициналық орталығы ауруханасының директорының хирургия жөніндегі орынбасары Мыңжылқы Бердіходжаев.</blockquote>2023 жылы Қызылорда облысында жоғары технологиялық медициналық көмек көрсету бойынша 97 ота жасалды. Осы мақсатқа Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан 628,5 млн. теңге бөлінді. Биыл жалпы сомасы 668 млн. теңгеге 98 ота жүргізу жоспарлануда.<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/960064fe_68dc_47b8_9174_cda21c190388_c9427545f7.jpg" alt="960064fe-68dc-47b8-9174-cda21c190388.jpg"></figure>&nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/nejro_4_0ea7a57f09.jpg" alt="нейро 4.jpg"></figure>&nbsp;

54 жастағы науқасқа МӘМС есебінен ми тамырына микроспираль орнатылды

Майра Халыбаева: Қай кезде де дәрігер үшін науқастың денсаулығы бірінші орында екені сөзсіз

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;«7 – сәуір дүниежүзілік денсаулық күні» аясында Сырдария аудандық ауруханасы ұжымының ұйымдастыруымен медицина саласы ардагерлерінің денсаулығын тексеру, сырқат белгілерін анықтау мақсатында «Ашық есік күні» өткізілді.Айтулы күн шеңберінде ұйымдастырылған іс-шара барысында талай жыл халық денссаулығын жақсартуда елеулі еңбек еткен ардагерлердің денсаулығын дәрігерлер жан-жақты тексерді. Өз кезегінде кардиолог, эндокринолог, офтальмолог секілді мамандарылған ақ халатты абзал жандар келушілердің шағымын тыңдап, бірнеше бағытта ем-шара тағайындады.Сырқат белгілері анықталған ардагерлерге күтім жасау керектігі ескертілді. Арнайы уақыт белгілеп, дәрі-дәрмек қолданудың ежересі түсіндірілді. Қазыналы қарттардың денсаулығы ұдайы дәрігер бақылауында болады.&nbsp;Негізінен, «7 – сәуір дүниежүзілік денсаулық күні» аудан көлемінде кеңінен аталып өтілуде. Медицина мамандары сан түрлі іс-шара ұйымдастырып, халық денсаулығын жақсаруға қатысты жүйелі жұмыстар атқаруда. Бұл ретте, сала мамандары аудандық емханада арнайы флешмоб өткізіп, мерекеде емхана келушілеріне жақсы көңіл-күй сыйлады. Қазіргі уақытта медицина саласы мамандарының қоғамдық іс-шараларға қатысуында айрықша белсенділік байқалады. Жергілікті халықты сырқатынан айықтырып қана қоймай, сала мамандары қоғамдық іс-шаралардың басы-қасынан табылуда.Сонымен қатар айтулы күн аясында&nbsp;Сырдария аудандық ауруханасының мамандарының ұйымдастыруымен Сырдария аудандық ортаклықтандырылған кітапханада мектеп оқушыларына «Денсаулықтың төрт тұғыры» мен «Денсаулыққа пайдалы 5 кеңес» атты тақырыпта семинар-тренинг жүзеге асты. Дүниежүзілік денсаулық күні – денсаулыққа қамқорлық жасауға және түрлі аурулардың алдын алуға арналған күн. Оқушылар тарапынан семинар барысында сұрақтар қойылып, жауаптар берілді. Ақпараттық танымдық материалдар таратылды. Оқушыларға қазіргі заманауи трендтегі жастарға тренинг өткізілді. Тақырыпқа сәйкес видеороликтар көрсетілді.<blockquote>–&nbsp;«7 – сәуір дүниежүзілік денсаулық күні» шеңберінде аудандық аурухана ұжымы бірнеше іс-шара өткізген болатын. Сала мамандары орталық алаңда 200-ге тұрғынның денсаулығын тексерді. Сонымен қатар медицина саласының ардагерлерінің денсаулығы тексерген сала мамандары, сырқаты бар кісілерге диагноз қойды. Саламатты өмір салтын қалыптыру мапқсатында танымдық іс-шаралар жүзеге асты, – деді&nbsp;Cырдария аудандық ауруханасы бас дәрігердің бастапқы медициналық санитариялық көмек жөніндегі орынбасары Жанар Жұмабаева.&nbsp;</blockquote><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/043a730b_ae1b_46fc_af72_474d26eee285_3aaa626d6e.jpg" alt="043a730b-ae1b-46fc-af72-474d26eee285.jpg">Фото: Нұрболат Нұржаубай

Сырдарияда дүниежүзілік денсаулық күні аталып өтілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;«Біз туберкулезді жеңе аламыз!» Бұл – бір ай бойы ұйымдастырылған «Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес» күніне арналған айлықтың басты ұраны. Осыдан 140 жыл бұрын дүниежүзінде пайда болып, зиян жұқпалы ауру саналған дертті қазақта «құрт» ауруы деп атаған. Ертеректен келе жатқан жұқпалы аурумен күрес айлық аясында емес, жыл бойы жүргізіледі.Әр жылда сан түрлі ұранмен өтетін айлықтың басты мақсаты – тұрғындарға қауіпті дерт жөнінде мол мағлұмат беру, уақытылы флюрографиялық тексерілуден өтудің маңызы туралы жеткізу, манту және диаскинтест сынамалары, квантиферон тест арқылы тексерілуден өту барысында дертті ерте анықтауға, аурушаңдылық деңгейін төмендетуге болатындығы жайлы түсіндірме жұмыстарын жүргізу болып табылады.«Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес» күніне арналған айлыққа Сырдария аудандық ауруханасының мамандары да үлес қосты. Күн сайын елдімекендерде, білім ошақтарында, колледжде, балабақшаларда арнайы акция, семинар өткізіліп, үнпарақтар таратылды және Сырдария аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасымен бірлесіп Шіркейлі ауылында ауқымды акция ұйымдастырылды.<blockquote>– Туберкулез дертімен күреске арналған іс-шаралар аясында жүйелі жұмыстар жүргізілді. Мектеп оқушылары арасында шығармашылық байқаулар өткізіліп, жеңімпаздар анықталды. Ал сала мамандарының біліктілігін арттыру мақсатында арнайы оқытулар жүргізілді. Медицина мамандары әрбір елдімекенде болып, аталған дертке қатысты мониторингтік талдау жасалды. Науқастармен кездесіп, ем алу шараларын қатаң бақылауға алды. Аудан тұрғындарына арнайы үнпарақ таратылып, туберкулезге қарсы тұрудың негізгі амалдары түсіндірілді, – деді фтизиатрия бөлімшесінің меңгерушісі Ләззат Ибраймова.</blockquote>Аудан бойынша аурушаңдық көрсеткіші өткен жылмен салыстырғанда жоғары деңгейде. Нақты цифрларға тоқталсақ, өткен жылы 12 адам осы дертке шалдығып, сырқаттанушылық көрсеткіш 31,6 пайызды құраған. Бұл көрсеткіш аудан көлемінде дерттің таралуы жүз мың халыққа экстраполяция есебімен 68,5 пайызды көрсетіп отыр.Елдімекендер арасында туберкулезбен ауру­шаңдылық көрсеткіші аудандық көрсеткіштен жоғары. Атап айтар болсақ, Шіркейлі ауылы – 125,3 пайыз, Аманкелді ауылы – 66,7 пайыз, Ақжарма – 42,2 пайыз өсу қарқыны анықталады. Есепке алынған 12 науқастың, 9-ы профилактикалық тексерілу арқылы анықталған. Бір науқаста гистологиялық жолмен ішек туберкулезі болып шықты. Көп дәріге төзімді туберкулезбен аурушаңдық көрсеткіші 2023 жылдың 12 айында 5 науқас алғаш рет ауырғандар арасынан анықталып отыр. Туберкулез ауруын әр жаста жұқтыру қаупі жоғары. Әсіресе, бұл ауру балалар үшін қауіпті. Балалардың иммунитет жүйесі толық қалыптаспағандықтан, бала ағзасы әр түрлі жұқпаларға шалдыққыш келеді.<blockquote>– Балалар мен жасөспірімдер арасындағы туберкулездің алдын-алу іс-шаралары жүйелі түрде жүзеге асуда. Сырдария ауданы бойынша 12068 бала бар. Манту сынағы 12 айға жоспарланған. Манту сынағымен қамту аудан бойынша 106 пайыз құрап, оң мәнді болғаны – 478. Туберкулез микобактериясын жұқтырды деген диагнозбен бірінші рет есепке 79 бала тіркелген. Профилактикалық еммен қамтылғаны – 8 бала. Байланыстан ЛТИ саны қажет еткені – 16 бала, қамтылғаны – 16 бала. 2023 жылы 308 бала туылып, БЦЖ вакцинасы 304 балаға салынды. Медициналық қарсылық 4 балада көрсетілген. БЦЖ ревакцинациясына 449 бала жоспарланған. Осы жылдың 2 айында ауданда 1 бала, 1 жасөспірім есепке алынды. Балалар арасында да бұл ауру кең етек алуда, – дейді фтизиатр дәрігер Анар Жаңабаева.</blockquote>Аудан бойынша туберкулездің тұрақты түрімен барлығы 18 науқас есепте тұрады. Оның амбулаторлы емде жүргені – 15 науқас химиотерапиялық емін жалғастыруда. ИРЛ емімен 12, КРЛ емін 5 науқас жалғастырып, 1 науқас 1Г тобында бақылауда тұрады.«Адамның басты байлығы – денсаулық» демекші, уақытылы ем алып, дәрігердің нұсқаулығын орындаса, бұл дерттің де алдын алуға болатынын ұмытпаған жөн.Фото: vkoaids.kz<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/7e35c762_d0c7_4e7a_87bc_263fbf796a3f_e5253b35e6.jpg" alt="7e35c762-d0c7-4e7a-87bc-263fbf796a3f.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/2d3e47d1_5ce8_4d66_a606_ee5d61fcb256_e07e939ebd.jpg" alt="2d3e47d1-5ce8-4d66-a606-ee5d61fcb256.jpg">Фото: Нұрболат Нұржаубай

Кеселмен күресте дәрігерлер аянып қалмайды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp; Әр жыл сайын көктем мезгілінде елімізде Конго-Қырым гемморагиялық қызбасы деп аталатын індет өршитіні белгілі.&nbsp;Сыр өңірінде де аса қауіпті аурудың ошақтары кездеседі. Кенеден келетін кеселдің қауіптілігі – оның соңы қайғылы жағдайға душар ететіндігінде. Былтырғы жылы 6 адам көз жұмған. Сондықтан аймақта бұл кеселмен күресті күшейтуді қолға алу күн тәртібінен түскен емес.Кене – індет тасымалдаушыТабиғаттың көктем мезгілі келісімен ауа-райы күрт жылынып, түрлі жәндіктер де оянып, топырақ астынан сыртқа шығып тіршілігі жанданады. Осы маусымда адам өміріне қауіп әкелетін кененің де сан алуан түрі айналаны қаптап кететінін көріп жүрміз. Әсіресе тоғайдағы өсімдікті, жайылған малдың үсті-басын қаптап кететін кененің арасында вирусты инфекция тарататыны адам өміріне қауіп әкеледі. Аса қауіпті жұқпалы ауру – Конго-Қырым қанды қызбасы деп аталады. Аурудың аты айтып тұрғандай, бұл қызба ең алғаш рет Қырымда тіркелген. Онда ауру кене адамды шағып, вирустың өршуіне әкелгендігі дәлелденген. Бұл дерттің негізгі қоздырғышы адамды кене шаққанда, қанмен жұғады. Сонымен қатар ауруды жұқтырған жануарлардың, төрт-түлік малдың ағзасында болады. Сондықтан адамдар ең алдымен кенеден сақтануы керек.<blockquote>– Кене – қанмен қоректенетін жәндік. Оның иіс сезу қабілетінің дамығаны сонша 100 метр қашықтықтағы адамды сезіп, адамның денесіне жабысып алады. Зиянды жәндік 1 секундта 7 сантиметрге дейін жылжиды. Бір тәулікте 200 мг дейін қанмен қоректенеді. Мал ұстайтындар кененің мал қорада, малдың қиында, құстың ұясында, тоғайдағы өсімдіктердің түбінде шоғырланғанын аңғарады. Кененің бір ғана аналығы 18 мыңға дейін жұмыртқа тастайды. Өте жылдам көбейетін жәндік жұқпалы вирусты бойында 2 жылдан аса уақыт сақтау қабілетіне ие, – дейді аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Самалбек Өмірбаев.</blockquote>Жоғарыда айтылғандай індеттің шығу тарихы Қырымда басталған. Ауру 1944 жылы тіркелгенімен, инфекцияның қоздырғышын мамандар арада 1 жыл өткенде ғана анықтаған. Дәл осы індетке ұқсас ауру кейін Африканың Конго елді мекенінде де тіркеліп, ұқсастығы дәлелденген соң оны біріктіру ұсынылып, оның атауы Конго-Қырым қанды қызбасы деп аталған. Негізінен ауруды жұқтырған адамның бойында қан арқылы жылдам тарайтын вирустан дене қызуы 40 градустан асып кетеді. Басы ауырып, әлсірейді. Бұлшық еті қақсап ауырады. Буындарында да ауырсыну байқалады. Ауру жұқтырған адамның жүрегі айнып, құсады. Екі-үш күннің ішінде жағдайы нашарлап, кене шаққан жерден, мұрнынан, тістің қызыл иегінен қан кетеді. Іші өтіп, бауыры ауырады. Қауіпті індеттің соңы өлімге әкеледі. Сондықтан малшылар кенемен жанасу кезінде оның қанын жалаң қолға, көзге, ауызға тигізбеуі керек. Өйткені кененің қаны ауруды жұқтыру қаупін жоғарылатады. Ал кенеден қорғанудың бірден-бір амалы – ұзын жеңді киім киіп, дененің барлық жерін қымтап, өте сақ болу.Медициналық көмектің маңызы зорКез келген адам өзін кене шаққанын байқаса, дереу медициналық көмекке жүгіну керек. Бұл жайында мамандар былай деп кеңес береді:<blockquote>– Ерте көктемде кененің белсенділігі жоғары болады. Сондықтан кене шаққанын байқасаңыз, медициналық көмек алуға асығыңыз. Дереу дене қызуын бақылап, 14 күннің ішінде қауіпті аурудың алғашқы белгілері пайда болса, науқас ауруханаға жатқызылып, оқшауланып тиісті ем-шара жүргізіледі. Көктемнің алғашқы айлары мен жаз мезгілінде табиғат аясына шыққанда міндетті түрде ашық түсті киім киіп, қымтанып алған дұрыс. Себебі киімге жабысқан кенені ашық түсте бірден көруге болады. Арнайы кенені үркітетін сұйықтықтарды сеуіп алу да қауіптің алдын алады. Табиғаттан оралған соң міндетті түрде киімдеріңізді, денеңізді түгел қарап, тексеріп шығыңыз. Мал ұстайтындарға айтарымыз, көктем-күз айларында қораға кенеге қарсы өңдеу жұмыстарын жүргізіп алу қажет, – дейді басқарманың эпидемиологиялық бақылау және қадағалау, қызметті жоспарлау және талдау бөлімінің жетекші маманы Ұлжан Нұрбаева.</blockquote>Маманның айтуынша, препараттың барлық түрімен ірі қара малды өңдеуді айына 2-3 рет жүргізген жөн. Ол үшін алдын ала мал қораны қоқыстан мұқият тазалап, барлық тесіктерді бітеп тастау қажет. Тесіктерді бітер алдында мазут, автол, креолин жағып қойса да болады. Фермалардың маңындағы жайылымдарда құрғақ бұталарды, ескі шөптерді тамырымен қазу, көктемгі-жазғы мал жаятын жайылымдарда кеміргіштердің індерін уласа елді-мекендерде кенелер санының азаюына септігін тигізеді. Сондай-ақ кенелерге қарсы іс-шаралардың қатарына кеміргіштердің індерін дусттап, адам жүретін жолда бұталарды өңдеу әдісін қолдану жатады. Бұталарды аэрозольді генераторларды пайдалану арқылы дәрілеу жүзеге асырылады. Былтырғы жылы ауданда Конго-Қырым қанды қызбасының 4 ошағы тіркеліп, 5 жағдай анықталған. Арнайы мамандар анықталған ошақтарды залалсыздандыру жұмыстарын жүргізіп, аурудың өршуінің алдын алған.Қолайсыз аймақтардың қатарында 115 елді мекен барБұл жайында Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында облыстық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы Динара Жаңабергенова айтып берген болатын. Негізінен Қызылорда облысы аталған аурудың табиғи ошағында орналасқандықтан, оған қарсы күрес іс-шаралары тиісті деңгейде жүргізілуде. Қазіргі таңда облыста Конго-Қырым қызбасына қауіпті 115 елді мекен анық­талған. Осыған сәйкес, қолайсыз деп танылған аймақтарда кенеге қарсы өңдеу іс-шаралары екі кезең арқылы жүзеге асырылуда.<blockquote>– Облыс бойынша жыл басынан бері 7 адам кене шағу дерегімен медициналық көмекке жүгінді. Қазіргі таңда олардың жағдайы бірқалыпты, өмірлеріне төніп тұрған қауіп жоқ. Конго-Қырым геморрагиялық қызбасының алдын алу мақсатында осы жылдың ақпан айында облыс әкімінің арнайы Қаулысы қабылданған болатын. Осыған сәйкес, кенеге қарсы жұмыстардың сапасы мен тиімділігін бақылайтын арнайы жұмыс тобы құрылды. Сонымен қатар облыста аталған аурудың өршіп кету қаупі бар 115 қолайсыз елді мекен анықталды. Атап айтқанда, Аралда – 11, Қазалы мен Қармақшыда – 16, Жалағаш пен Сырдарияда – 11, Жаңақорғанда – 18, Шиеліде – 20, Қызылорда қаласында – 12 елді мекен есепке алынды. Осы аймақтарда көктемгі кенеге қарсы өңдеу жұмыстары сәуір айының алғашқы онкүндігінде бас­талады деп жоспарлануда. Алғашқы болып оңтүстік аймақтар – Шиелі мен Жаңақорған аудандарында жүргізіледі, – деді Динара Олжабайқызы.</blockquote>Сонымен қатар облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Олжас Искаков Конго-Қырым геморрагиялық қызбасынан сақтану жолдарына тоқталып, аса қауіпті аурудың алдын алу жайын назарға салды.<blockquote>– Тұрғындар кене шаққан жағдайда жедел түрде медициналық көмекке жүгінгені жөн. Өйткені күнді ұзартып алудың соңы қайғылы жағдайға айналуы ғажап емес. Қазіргі таңда біздің басқарма тарапынан тиісті іс-шаралар қолға алынуда. Мәселен, науқастарға арналған қан қоры және емдеуге қажетті барлық препараттар әзірленуде, – деді Олжас Ермекұлы.</blockquote>Ал «Ұлттық сараптама» орталығы облыстық филиалының басшысы Фарида Қалиеваның айтуынша биыл аймақта 4928 гектар жерге кенелерге қарсы залалсыздандыру жұмыстары жүргізіледі және бұл күзгі маусымға дейін жалғасады. Бүгінде КҚГҚ-ның табиғи ошақтарында энтомологиялық зерттеу барысында 3 мыңнан астам кене жиналып, оның 372-не сынама алынған. Нәтижесінде 4 сынамадан оң нәтиже шығып, жұқпалығы – 1,1 пайыз екендігі анықталған.Жалпы Қызылорда облысы аумағында кененің 14-15 түрі мекендейді. Оның ішінде түрлік құрамы бойынша жиі кездесетіні H.Аsiaticum – 26 пайыз, H. Аnatolicum – 3,5 пайыз, D.Daghestanicus 46 пайызға жеткен.Қауіптің алдын алу маңыздыХалқымызда «ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын ізде» деген даналық сөз бар. Сондықтан аса қауіпті аурудың алдын алу маңызды. Осы ретте аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы Конго-Қырым гемор­рагиялық қызбасы ауруымен күресу­дің кешенді жоспарын жасаған. Жос­пар бойынша емдеу-профилактикалық мекемелерде аса қауіпті ауруларға пайдаланатын қорғаныс киімдерінің қорын, дайындығын қадағалайды. Жұмысшы топпен бірлесіп КҚГҚ ауруына қолайсыз елді-мекендердегі жануарларға, мал қораларға кенеге қарсы өңдеу жұмыстарының сапалығын қадағалау жұмыстарын жүргізеді.«Ұлттық сараптама орталығы» Қызылорда облысы бойынша филиалының Сыр­дария аудандық зертханасы КҚГҚ ауруына елді мекендерден, үй жануарларынан және табиғаттан аурудың қоздырғышын анықтау мақсатында кене жинап, зертханаға тексеруге жіберуді жолға қойған. Сонымен қатар уақ малдарды ванна арқылы кенеге қарсы өңдеу жұмыстарын жүргізу кент және ауыл әкімдері, аудандық ветеринариялық станция мамандарына жүктелген. Осындай кешенді іс-шаралар жоспары нәтижесінде өткен жылы ауданда 9 елді мекен – Тереңөзек, Қалжан ахун, С.Сейфуллин, Шаған, Шіркейлі, Қоғалыкөл, Айдарлы, Іңкәрдария, Аманкелді ауылдық округтері қолайсыз деп танылса, биылғы жылы Н.Ілиясов және Ақжарма ауылы қосылып, 11 қолайсыз елді мекен болып бекітілді. Осы қолайсыз елді мекен бойынша қауіпті ауруға қарсы өңдеуге тиіс мал қоралардың саны алынып, қора саны – 3147, оның көлемі 327370 шаршы метр болып белгіленді. Аталған елді мекендерде ірі қара – 29854, уақ мал саны – 20460.Айту керек, 2023 жылы КҚГҚ ауруының қоздырғыштарын анықтау мақ­­са­тында 2644 (358 сынама) кене жина­лып, зертханалық жолымен тек­серіл­ген. Нәтижесінде 7 сынамадан оң нәтиже анықталған. Бұлардың барлығы ауыл­шаруашылық жануарлардан жиналған кене.Биылғы жылы «Конго-Қырым гемор­рагиялық қызбасының алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы, санитариялық-профилактикалық іс-шара­ларды ұйымдастыру және жүргізу жөнінде жұмысшы тобының құрамын және жоспарын бекіту туралы» Сырдария ауданы әкімдігінің 14 наурыз 2024 жылы №65 қаулысы шықты. Қаулы негізінде КҚГҚ ауруының алдын алу мақсатында жұмысшы тобының құрамы бекітілген. Басқарма мамандарының берген мәліметі бойынша осы күні аудандық аурухананың жұқпалы аурулар бөлімшесінде КҚГҚ ауруымен ауырған науқастарға арналған 5 орын қарастырылған. Рибавирин қоры 360 доза, бір реттік қорғаныш костюмі – 500 дана, көп реттік қолданыстағы кос­тюм саны – 120 дана.Иә, адамзатқа төтеннен келетін қауіп пен қатер айтып келмейді. Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы да сондай қауіптің қатарында. Сондықтан ел-жұрттың, мал-жанның амандығы – сақтану мен алдын алуға байланысты.Фото: freepik.com

Фарида Қалиева: Қауіптің алдын алу маңызды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Бүгін орталық алаңда «7 – сәуір дүниежүзілік денсаулық күні» аясында Сырдария аудандық ауруханасының ұйымдастыруымен «Ашық есік күні» өткізілді. Іс-шара барысында ақ халатты абзал жандар жергілікті тұрғындардың денсаулығын жіті тексеріп, анықталған диагноз бойынша кеңес берді.«Ашық есік күні» шеңберінде 200-ге жуық аудан тұрғыны денсаулығында кінәраты бар-жоғын анықтады. Кардиолог, эндокринолог, скирининг, психолог, жастар денсаулығы орталығы дәрігерлері халықтың сырқаттық жағдайын саралап, ауруханаға жолдады. Дәрігерге дейінгі қарау бөлмесінің мамандары Экг мен флюро апаратына түсіріп, қан қысымын, көздің қысымы, бой мен салмақты өлшеді. Ағзадағы қант өлшемі жоғары болған жағдайда денсаулыққа күтім керектігі айтылды.Cырдария аудандық ауруханасы бас дәрігердің бастапқы медициналық санитариялық көмек жөніндегі орынбасары Жанар Жұмабаева айтулы күн бойынша жүзеге асып жатқан «Ашық есік күнінің» маңыздылығына тоқталып өтті.– Жыл сайын дәстүр бойынша «7 – сәуір дүниежүзілік денсаулық күні» аудан көлемінде жоғары деңгейде аталып өтіледі. Мұндай іс-шараның жергілікті халыққа берері мол. «Басы ауырып, балтыры сыздаған» көпшілік дәрігерге тексерілуге келмей жатады. Соның салдарынан адам бойында сырқат белгілері асқынып кетуге деген қауіп жоғары болады. Сала мамандары келушілердің денсаулығына қатысты айтқан уәжін тыңдап, шағымы бойынша сан түрлі жолдама берді. Көпшілік ауырмаудың жолын іздеп, дәрігер бақылауында болуы тиіс. Айта кетейік, ертең медицина саласының ардагерлерінің денсаулығын тексеру мақсатында іс-шара аудандық емханада жалғасын табатын болады, – деді Жанар Әшімқызы.Орталық алаңға жиналған жұртшылық арасында жастар мен ардагерлер қатары көп. «Чернобль» апатын жоюға қатысқан және «Ауған соғысы» ардагерлері дәрігер кеңесіне жүгінді. Жергілікті жұртшылық тұрғындар үшін жасалған сапалы қызмет үшін дәрігерлерге алғыс айтты.&nbsp;

Тұрғындар денсаулығы жіті бақылауда	

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мемлекет тарапынан денсаулық сақтау жүйесінде скрининг тексеріс енгізілген. Уақытында жүргізілген тексерулер аса ауыр ауруларды ерте кезеңде анықтауға және емдеуді бастауға көмектеседі. БАҚ өкілдерімен өткен брифингте Жалағаш ауданының бас санитары Гүлзираш Айымбетова осылай деді.&nbsp;Спикер ауруларды ерте сатысында анықтау және алдын алу үшін профи­лактикалық медициналық тексерудің маңызды екенін айтады. Яғни емханаға бір рет бару арқылы арнайы тексеру әдістерін қолдана отырып, скринингтің түріне байланысты қатерлі ісік немесе басқа да аурулардың болуының ал­дын аласыз немесе олардың пайда болу ықтималдығын уақытында анық­тайсыз.Басқарма басшысы журналистердің «Тексеріс қалай жүргізіледі?» деген сауалын да жауапсыз қалдырмады. Спикердің сөзінше, профилактикалық қарап-тексеру дәрігерге дейінгі, білікті және мамандандырылған кезеңдерді қамтиды. Дәрігерге дейінгі кезеңде 3 жасқа дейінгі балаларда дененің өсуі мен салмағын анықтайды, бас пен кеуде қуысының көлемін өлшейді. Ал 7 жастан бастап физикалық және пси­хо-әлеуметтік дамуын бағалайды, қан қысымын өлшейді, көру және есту өткірлігін анықтайды, ЭКГ-ға түсіреді.Екінші кезеңде теріні және бас терісін, шырышты қабықтарды тек­се­реді, қалқанша без аймағын, паль­па­циялайды, кеуде, омыртқа, аяқ-қол­дарды тексереді, тынысалу, ас қорыту жүйелерінн де тексеру жүргі­зіледі. Патологиялық өзгерістер анық­тал­ған жағдайда баланы бейінді ма­манға қосымша тексеруге жібереді. Маман­дандырылған кезеңді бейінді мамандығы бар дәрігерлер жүргізеді.&nbsp;<blockquote>– Қазіргі таңда Денсаулық сақтау ми­нистрінің алға қойған мақсатта­рының бірі – халық арасында ауруды ерте анықтау және дер кезінде емдеу. Бізде №74 бұйрыққа сәйкес асқынудың алдын алу мақсатында тексерулер жүргізіледі. Скринингтік тексеру – дис­пансерлік есепте тұрмайтын науқас­тарды белгілі бір жас мөлшеріне сәй­кес тексеруден өткізу. Жүректің ише­миялық ауруы, артериялық қан қысымы, қант диабеті, глаукома, сүтбе­зінің қатерлі ісігі, жатыр мойнының қатерлі ісігі және коллоректалді қа­терлі ісік ауруларының алдын алу мақсатында скринингтік тексеру ерлер мен әйелдер арасында 30 бен 70 жас аралығында, 40 пен 70 жас және 50 мен 70 жас аралығында әрбір аурудың мөлшеріне сәйкес жүргізіледі. Соның ішінде жатыр мойнының қатерлі ісігі 4 жылда бір рет және жоғарыда атап өткен басқа дерттерге 1-2 жылда бір рет жүргізіледі. Өзіңіздің тұрғылықты мекен-жайыңыздағы емханаңызда ай­мақтық дәрігеріңіз және медбикеңіз арнайы жоспар құрады. Ол жоспарда әрбір науқас тегі бойынша жоспарға кіреді. Яғни сізді бірінші үш кезеңнен тұратын тексеруге шақырады. Бірінші кезең – тексеруалды кезеңі. Сізге ем­ханаңыздан хабарласып, тексеруге ша­қырады. Емханаға келгеннен кейін сіздің жасыңызға сәйкес белгілі бір тексеріс түрін, мысалы, қатерлі сүт безі ісігіне тексерісті немесе ультрады­быстық тексерулерді жүргізеді. Бұл – екінші кезең. Ал соңғы үшінші кезең – тексеріс нәтижесін ала отырып, сізді арнайы маманға жібереді. Мысалы, маммолог, онколог немесе кардиолог маманына жолдама беруі мүмкін. Осы мамандардың жіті қарауынан кейін сіздің тексеру нәтижеңізге сүйене оты­рып, диагноз қойылып немесе дис­пансерлік есепке алу туралы не сіз­дің денсаулық тобыңызды анықтау ар­қылы тексеруді аяқтайды. Бұл тексе­ріске жататын науқастардың барлығы – диспансерлік есепте тұрмайтын нау­қастар. Яғни бұл – халық арасында аурудың ерте алдын алу үшін жаса­латын жұмыстардың бірі, – деді ол.</blockquote>Осы ретте «Скринингте өту елдің әр азаматы үшін тегін бе?» деген сауал туындауы мүмкін. Кешегі брифингте БАҚ өкілдері осы сауалды басқарма басшысына қойды. Спикердің сөзінше, профилактикалық қарап-тексеру жә­не скрининг бойынша медициналық көмек ТМККК және МӘМС бойынша көрсе­тіледі. Яғни учаскелік дәрігердің қабылдауы ТМККК шеңберінде жүр­гізіледі. Сондықтан бәрі ақысыз әрі сақ­тандырылған тұлға мәртебесі қа­жет емес. Алайда пациентті кон­суль­тациялық-диагностикалық қыз­мет­­терге, мәселен, кардиолог, эндо­кринолог және офтальмологтың кон­суль­тациясы, талдаулар алу, рен­тген­нен өту немесе қандай да басқа тексерулерден өтуге жіберу үшін тұлғаның сақтандырылған мәртебесі болу керек. Өйткені бұл қызметтер МӘМС жүйесінде көрсетіледі. Әлеу­меттік медициналық сақтандыру қоры скринингтік зерттеулерге жыл сайын қаржы бөледі екен.Гүлзираш Айымбетова 30-39 жас аралығындағы әйелдер мінез-құ­лық қауіп факторларын ерте анық­тау мақсатында скринингтен өтуі керек­тігін айтады. Шылым шегу, дұрыс та­мақтанбау, дене белсенділігінің тө­мен болуына немесе алкогольді ша­ма­дан тыс тұтынуға байланысты пациентке салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтану жөнінде ұсынымдар беріледі. Ал 40-тан 70 жасқа дейінгі ерлер мен әйелдер артериялық гипер­тонияны, жүректің ишемиялық ауруын, қант диабетін және глаукоманы ерте анықтау үшін скринингтен өтеді. Қан қысымының, холестериннің, қан глю­ко­засының деңгейі және дене салма­ғының индексі анықталады.&nbsp;<blockquote>– 30-дан 70 жасқа дейінгі әйелдер жатыр мойны обырын ерте анықтауға тексеруден өтеді, оның ішінде ПАП-тест және тереңдетілген диагностика, яғни кольпоскопия, биопсия және гистологиялық зерттеу, бейінді ма­мандардың консультациясын алады. 40-тан 70 жасқа дейінгі әйелдер сүт безі обырын ерте анықтауға екі проекцияда маммографияға тексеруден өтеді. Қажет болған жағдайда тереңдетілген диагностика нысаналы маммография, сүт бездерінің УДЗ, трепанобиопсия, пункциялық немесе аспирациялық биоп­сия, гистология, бейінді маман­дар­дың консультациясы жүргізіледі. 50-ден 70 жасқа дейінгі ерлер мен әйелдерге мокульт-тесттің көме­гі­мен колоректалдық обырды ерте анық­тау үшін тексеруден өтеді, терең­де­тілген диагностика жаппай бейне ко­лоноскопия, оның ішінде наркоз, эндо­скопиялық шерт­пелі биопсия, гис­тологиялық зерттеу ар­қылы маман­дардың консульта­циясын алады.</blockquote>Скринингтен өтерде нені ес­ке­ру қажет? Басқарма басшысы бұл са­уа­лымызды да жауапсыз қалдыр­мады. Спикер көңіл-күйіңізге, ден­сау­лығыңызға ешқандай шағым болмаса да, скринингтен міндетті түрде өту қажет дейді. Яғни профилактика – сіздің денсаулығыңызды қорғаудың ма­ңызды әдістерінің бірі. Әлемдегі медицина қазір дәрігерлердің, мем­лекеттің ғана емес, азаматтардың өз­дерінің де денсаулығы үшін ортақ жауапкершілікті көтеруге шақырады. Сондықтан жасына қарай жасалатын тексерулерді өткізіп алуға болмайды.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық