<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> «Достық үйінде» облыстық ардагерлер кеңесінің ұйымдастыруымен «Денсаулық сақтау &nbsp;басқармасының ардагерлерге қызмет көрсету, сауықтыру, денсаулығын жақсарту бағытындағы жұмыстары» тақырыбында дөңгелек үстел өтті.Басқосуға облыс әкімінің бірінші орынбасары Данияр Жаналинов, ардагерлер қозғалысының белсенділері, денсаулық сақтау саласының ардагерлері мен қызметкерлері қатысты. Сонымен қатар аудандық ардагерлер кеңестерінің белсенділері мен аурухана басшылары онлайн режимде қосылды. Дөңгелек үстел отырысын облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Серік Дүйсенбаев жүргізді.Облыс әкімінің бірінші орынбасары ардагерлердің қоғамдағы, &nbsp;ұлттық құндылықтарды сақтаудағы, насихаттаудағы орнына тоқталып, аға буын өкілдеріне қай кезде де қолдау көрсетілетінін жеткізді.<blockquote>– Халқымыз «Қарты бар үйдің қазынасы бар» деп бекер айтпаған. Елдің бірлігін сақтауда, ұлтты ұйыстыруда аға буын өкілдері, сіздердің еңбектеріңіз зор. Осы орайда ардагерлер денсаулығын сақтауға жеткілікті деңгейде көңіл бөлінуі керек екенін білеміз. Сондықтан бүгінгідей &nbsp;іс-шараның өтуі өте орынды. Қай саланың да өзіне тән қиындығы мен түйткілді мәселелері бар. Сол секілді денсаулық сақтау саласының да қиыншылығы жетерлік. Әйтсе де тұрғындар денсаулығын сақтауда атқарылып жатқан ауқымды жұмыс көп. Облыс бюджетінің 60 пайыздан астамы әлеуметтік салаға жұмсалады. Оның ішінде білім мен денсаулық саласы бірінші кезекте. Осыдан-ақ жанашырлықты, жасалып жатқан жұмыстардың ауқымын білуге болады. Әрине, кемшілік те жоқ емес. Оны білеміз. Сын айтылуы керек. «Сырт көз – сыншы» демекші, біз қанша бақылап отырсақ та кейбір нәрселерді көрмей қалуымыз мүмкін, ал сіздер байқайсыздар. Сондықтан шынайы сын айтылуы қажет. Алайда түйткілді мәселелерді бірден, аз уақытта шешіп тастаймыз деп айта алмаймыз. Бәрі кезең-кезеңімен шешімін табады. Ол үшін жүйелі жұмыстар атқарылып келеді. Бүгін сіздермен салаға қатысты, оның ішінде ардагерлер денсаулығына қатысты ой-пікірлерді ортаға салып, орын алған мәселелерді бірге талқылайтын боламыз, – деді Д. Жаналинов.</blockquote>Басқосуда облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Олжас Ысқақов баяндама жасап, &nbsp;салада атқарылып жатқан жұмыстарға, оның ішінде ардагерлерді сауықтыру, денсаулығын жақсарту бағытындағы шаруаларға &nbsp;тоқталды.<blockquote>– Өткен жылдың қорытындысымен облыс бойынша 816476 тұрғын емханаларға тіркелген. Оның 11 пайызын, яғни, 89600-ін 60 жастан асқандар құрайды. 2022 жылмен салыстырғанда егде жастағы тұрғындар 4795 адамға артық. Жалпы Дүниежүзі денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша 18-44 жас аралығындағылар жастар болып саналса, 45-59 жас аралығы – орта жас, 60-74 жас аралығындағылар егде жас, 75-90 жас аралығы – кәрілік, 90 жастан асқандар ұзақ өмір сүруші болып саналады.Халықтың денсаулығын нығайту – саланың басты міндетінің бірі. Облыста Мемлекет басшысының тұрғындарға медициналық көмек көрсетудің тиімділігін арттыру жөнінде тапсырмаларын орындау мақсатында бірқатар кешенді жұмыстар жүргізіліп, нәтижесінде негізгі көрсеткіштер бойынша оң өзгерістер байқалды. Мәселен, жалпы өлім-жітім көрсеткіші бір деңгейде сақталса, ана өлімі 5,7 есе, сәби өлімі 13,4 пайыз төмендеді. Егде жастағы тұрғындардың денсаулығын нығайтуда сапалы медициналық қызметтің рөлі ерекше. Осы ретте жыл сайын профилактикалық тексеру мақсатында бастапқы медициналық ұйымдарда нысаналы топтарды қарап-тексеру жүргізіледі. Нақтырақ айтқанда, алты нозология бойынша скринингтік тексеруден өтеді. Облыста былтыр 348345 тұрғын тексеруден өткізілсе, оның 99 000-ы, яғни, 28,4 пайызын егде жастағылар құрады. Қазіргі кезде әрбір емханада қарттар денсаулық мектебі жұмыс істейді. Облыста созылмалы аурулармен 163 000 науқас есепте тұрса, оның ішінде 60 жастан жоғары науқас саны – 52589. Былтыр 480535 жедел жәрдем шақыртуы орындалған. Оның 110 мыңы 60 жастан асқандардың үлесінде. Егде жастағылар арасында жиі кездесетін ауру – көз аурулары. Көп арыз-шағым осы көз ауруларын емдеуге қатысты түсетін. Мәселені шешу үшін Қазалы теміржол ауруханасынан көз аурулары бөлімшесі ашылып, жұмысына кірісті. Екінші бөлімше Арал ауданынан және жыл соңына дейін Жаңақорғаннан ашылады деп отырмыз, – деді басқарма басшысы.</blockquote>Сондай-ақ ол саланы құрал-жабдықтармен қамтамасыз ету, мамандар тарту, жаңа нысандар құрылысын жүргізу бойынша атқарылып жатқан жұмыстарды саралады.Дөңгелек үстел отырысында &nbsp;Сайлаубай Әбішев, Асылбек Тоғызбаев, Күләй Ермағанбетова, Олжабай Тобағабылов, тағы басқа ардагерлер сөз алып, бірқатар мәселені ортаға салды. Мәселен, есепте тұратын зейнеткерлерге дәрі-дәрмектің уақытылы берілуі, медициналық қызметтің сапасын көтеру, ауруханаларда ардагерлерге арнайы палаталар бөлу, МӘМС арқылы ардагерлердің сауықтырылуы үшін шипажайларға жолдама беру, &nbsp;зейнеткерлерге &nbsp;экологиялық коэффициенттің төленбейтіні туралы айтты.Облыс әкімінің бірінші орынбасары Данияр Жаналинов пен денсаулық сақтау басқармасының басшысы Олжас Ысқақов сұрақтарға жауап беріп, ұсыныстар назарға алынатынын жеткізді.Соңында ардагерлерге қолдау көрсетуді жалғастыру үшін облыстық ардагерлер кеңесі мен облыстық денсаулық сақтау басқармасы арасында екіжақты меморандумға қол қойылды.&nbsp;

Данияр Жаналинов: Ардагерлердің денсаулығын сақтауға көңіл бөлінуі керек

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қызылорда қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты № 20 кітапхананың ұйымдастыруымен жалпы жастардың, соның ішінде мектеп оқушыларының денсаулығының алдын алу мақсатында «Дұрыс тамақтану денсаулық кепілі» атты дәрігер сағаты болып өтті.&nbsp;Қазіргі уақытта жастар арасында да көптеген аурулардың белең алуы көпшілікті алаңдатуда. Жастар еліміздің болашағы десек олардың жаман әдеттен аулақ болуын бүгіннен қамтамасыз ету керек-ақ. Сондықтан да дәрігер мамандармен осындай бас қосу өткізіп, сұхбаттасу, мәліметтер алу оқушыларға аса маңызды.&nbsp;Денсаулық сағатына қаладағы № 3 емхананың «Салауатты өмір салтын қалыптастыру» маманы Жандарбекова Ағжан Исатайқызы қатысып жастардың көкейіндегі сұрақтарына жауап берді. Денсаулықты осы кезден сақтауүшін салауатты өмір салтын ұстану керектігін атап өтті.Шара барысында оқушыларға арнайы дайындалған бейнебаян көрсетіліп кітапхана қорындағы денсаулықты сақтау туралы кітаптар таныстырылды.Денсаулық шарасына қатысқан оқушылар салауатты өмір салтын ұстану жолдары туралы ақпарат алып, зиянды әрекеттердің, астың адам ағзасына әсері туралы танымдарын кеңейтті.сурет massaget.kz

Қызылордада оқушыларға «Дұрыс тамақтану денсаулық кепілі» атты дәрігер сағаты өтті 

Абзал мен Гүлшаттың отау құрғанына тура бес жыл болды. Бірақ отбасынан сыңғырлаған сәби күлкісі естілмейді. Туыстары Гүлшатты бір емес, бірнеше рет дәрігердің алдына апарды. Алайда, тексерудің қорытындысы оң нәтижемен аяқталмайтын. Абзал болса, қаралуға намыстанып, бой бермейді. Осылай жүріп арада тағы бір жыл өтті. Үміт оты өшкен соң әйелінен күдіктенуді қойып, кінәратты өзінен іздей бастады. Бар күшін жиып, білікті дәрігердің алдына бас сұғады. Қабағы қатулы, жасы егде тартқан ақ халатты жан күрсініп: &nbsp;«балам-ай, өміріңде бір рет болса да, неге атқа мінбедің?» деп сұрақты төтесінен қойды. Аң-таң болған Абзал бұл сұрақтан соң біраз абдырап қалды. Дүниеде ұрпақсыз қалу қандай қасірет десеңші. Бүгінде, осы бедеулік пен белсіздік – басты трагедия болып отыр. Жолын іздеп, әуре-сарсаңға түскендер қатары да аз емес. Ал сіз білесіз бе? Белсіздіктің басты себебі – ердің атқа отырмауынан екен. Мұны ғылым әлдеқашан дәлелдеп қойды. Қалай деймісіз? Өткен ғасырдың алпысыншы жылдарынан бастап тоқсаныншы жылдарға дейін қазақ халқының саны қарқынды өскен. Сол кездегі Алпысбай, Жетпісбай, Сексенбай, Тоқсанбай, Жүзбайлардың өмірге келгенін бағамдай беріңіз. Он құрсақ көтеріп, Батыр ана атанған әйелдер де аз болмады. Бертін келе, бұл үрдіс табалдырығымызды батыстың мәдениеті аттағалы тежелді. Рухсыздандық, құндылықтар жойылуға сәл-ақ қалды. Солай ер жігіттің атқа қонуы ұмытыла бастады. Сол кездегі өмірі жылқының үстінде өткен аталарымыз белсіздіктің не екенін білмеген. Оның емі де осы – ат үстінде серуендеу. Жалпы, қазақ өмірін атпен байланыстырған халық. Олай болса неге аттан жериміз? Аттың құлағында ойнаған жігіттер қайда? Бағзы заманнан бері дайындығы мен шеберлігі мықты сарбаз әрдайым жеңіс шыңынан көріне білген. Ал бабаларымыз сарбаздың жауынгерлік даярлығын ұдайы жетілдіріп отырған. Яки шайқаста қолданатын әдіс-тәсілді бейбіт күндері ұлттық ойын ретінде дамытқан. Әрі қомақты бәйге тігіп, оларды ынталандырған. Мәселен, көкпарды алайық. Бұл – жауынгердің ат үстіндегі ептілігі мен тақымын шынықтыратын жаттығу. Шайқас кезінде жолдасың жараланып аттан ауса оның денесін жерге түсірмей іліп алып құтқару керек. Немесе жау сарбазының тақымға басқан жарағын тартып алу қажет. Осылай көкпар тартып шыныққан жауынгер қиналмай-ақ жеңіске жетеді. Жалпы ат спорты – ат үстінде орындалатын спорт түрі. Бұл спорт бізде қаншалықты дамуда? Бір жылдары «Қазақстан» ұлттық арнасында «Көкпар» ұлттық ойыны көрсетілетін. Күнделікті. Қол соғып, қошеметтеген үлкен буын аз емес еді. Жанымен беріліп, «ал да ал» деп тақымын қысып отыратын. Бертін келе бұл бағдарлама да көгілдір экраннан көрсетілмей қойды. Қош. Одан қалды әлеуметтік желіні шулатқан бейнебаян тарады. Мұнда, қырғыз жұртында өткен көшпенді ойындағы Қазақстан Өзбекстаннан жеңілгеніне қырғыздық жігіттің қазаққа үндеуі, жекуі түсірілген. Бұл да біраз дауға апарды. Жұрт та екіге бөлінді. Бірі – біреудің бабы, біреудің бағы деді, енді бірі – дайындықтың мүлдем болмауын тілге тиек етті. Айтып айтпай не керек, уақыт өте бұл да ұмытыла бастады. Бірақ қашан аттың құлағында ойнаған жігіттер көк туымызды желбіретпек? Ауылда туыс ағам ерте көктем мен күз мезгілінде ұйымдастырылатын ат жарысына қатысатын. Әкесі атсейіс болған. Жылқы баптаудың қыр-сырын үйретіп кеткен. Ұлының жасы келген соң жас жігітті қасына алды. Сондағы ойы бәйгеге қатыстыру. Қанша машықтанғанымен әлгі жігіт жарыстан соң атты суарыпты. Солай аяғына жем түскен екен. Әкесінің көзіндей болған жылқы бір ғана қателіктен көз жұмды. Бұдан біз ат спортының еріккеннің ермегі емесін анық аңғарамыз. Қазекемнің сәйгүлік баптайтыны – жылқы мінезді халыққа тән қасиет. Жалпы, жылқы баптау жеңіл іс пе? Жеңіл болса неге өңірдегі ат спортының бағы жанбай отыр?&nbsp; Аймақтағы ат спорты Жалағаш, Тереңөзек пен Шиеліде жақсы дамыған. Әсілінде Жаңақорғанның орны тым бөлек. Себебі Қызылорда облысы құрама командасының көп пайызын жаңақорғандық жігіттер құрайды. Ал, Қармақшы, Қазалы, Арал аудандарында бұл спорт біршама кенжелеуде. Бірақ бұл салы суға кетті деген сөз емес. Ат спортының дамуына кей ауылдың жігіттері өз үлесін қосуда. Мұны өзіміздің ауданымызда көп өтетін ұлттық жарыстан аңғаруға болады. Қазалылықтардың басым көпшілігінің қызығушылығы аламан бәйге болғандықтан, аударыспақ, теңге ілу, көкпар жарыстары кенжелеп қалған. Алайда ат спортын дамыту мақсатында 2022 жылы жаппай көкпар ойындары 3 мәрте ұйымдастырылса, 2023 жылы 5 рет ұйымдастырылыпты. Қазіргі таңда жастар көкпар ойынына қызығушылық танытуда. Осыған орай, Ұлттық спорт түрлерін дамыту бағытында көкпар ойындарының көкпаршыларына 10 дана бөрік сатып алынған. Биылғы жылға қажетті жабдықтар сатып алу үшін 2 дана ер тоқымға, көкпаршыларға 10 дана бөрік, 10 дана саптама етікке бюджеттік өтінім тапсырылыпты. Жалпы қырыққа жуық ұлттық спорттық іс-шара өткізілді. Соның бірі өткен аптада ғана ұйымдастырылған.&nbsp; – Бұл әсіресе жас өрендерімізге керек спорт түрі. Олардың шынығып, деннің саулығын қатар ала жүріп, ұлттық спортты ауданда өркендетуіне 15 жігіт атсалысудамыз. Мұның барлығы қалтадан шығарылады. Өзге аймақтар секілді ұлттық ойынымыз – көкпарды дамыту үшін бар күш-жігерімізді салып жүрміз. Өзім көкпар төрешісі болып жүргеніме 10 жыл болды. Жақын аралықта аймақ бойынша чемпионат өтеді. Соған Қазалы ауданының атынан төрешілік етемін. 5 күндік семинардан соң 8-9 күн болатын сайыс бас­талады. Бұл біздің өңірдің ұлттық спорт түріне ден қойып, дамуына үлес қосып жатқандығының белгісі. Біздегі ой сол, ауданда ұлттық спорт клубын ашса дейміз. Ерекше балаларға арналған иппотерапия да қолға алынса құба-құп болар еді. Дегенмен мұның барлығы қаржыға келіп тіреледі. Жігіттердің ат спортына әуесқойлығын арттырып, жас ұрпақтың ұлттық ойынға ден қоюына, оның дамуына қолдау қажет, – дейді Қазалы спорт клубының спорт нұсқаушысы Бейбіт Салмаев. Рас, ауданда өтетін ат жарысқа жастардың талабы бар. Қатысып та талай бәйгеден олжалы оралып жүр. Десе де ат спортын дамыту мақсатында оқу пәніне қоссақ қалай болар еді? Әйтпегенде, дене шынықтырудан қашқан талай бозбаланы көз көріп жүр емес пе? «Киберспорт» көсегені көгерте ме? &nbsp;Иә, саусақ деп отырғанымыз тек қолдың күшімен ойналатын ойын. Күш дейміз-ау, күшке жатпас бәлки?! Айтпағымыз жақында ғана спорт түріне енген – киберспорт ойыны. Бұл тек екі қолдың батырманы шертуі арқылы жүзеге асады. Бұған қызыққан жастар да аз емес. Тіпті әлемдік турнирге қатысып, бағы жанғандар тізімі де жетерлік. Бұрын денди, сега секілді ойын аппараты бір үйде ғана болатын. Оған көрші балалар келіп жарыса ойнайтын. Сондағы, «Мортал Комбат» ойынының қыр-сырын меңгеріп, функциясын дәптерге түсіретін-ді. Түрлі сан мен әріпті ойын төбелесінде қолданып, «фаталити» жасағанына мәз болады. Бертін келе компьютер қолжетімді бола бастады. Ғаламтор аз тартылғандықтан ойынды жүктеп алып, онымен біраз әуреге түсетін. Әсіресе, кеңінен таралған «Контер Страйк» ойынын ауыл жігіттері жарыса ойнап, бақ сынайтын. Әлемтор да әр үйге тартылған соң бұл ойынды «сетевой» ойнап, түрлі жарысқа да қатыса бастады. Солай оқуы жайына қалған бала талай сан соққаны бар. Енді, бұл ойындарды спорт түріне енгізіп қойды. Сол кезде ашушаң болып, өзіне әрең келгендері қолын бір сілтесе де ойынның қоржыны қомақты екенін ести сала қайтадан машықтануға көшті. Әлемдік деңгейде бақ сынап, ел абыройын көтергісі келеді-мыс. Жалпы, киберспорт пен ат спортының аражігін ажыратып көрелік. Ат спорты бір орында тұрмайды. Ұдайы қозғалысты талап етеді. Жылқы баптау баланы сабырлыққа, төзімділікке тәрбиелейді. Бастысы жануарға деген құрметін арттырады. Сондай-ақ, ұлттық құндылықты бағалай отырып, баланы ержүрек, батыл, алғыр, әрі шапшаң етеді. Әлгінде айтып өткен белсіздіктің де алдын алады. Ал, киберспорт ше? Бұл ойын баланың интеллектуалдық ойлау қабылетін арттырады дейді. Расымен солай ма? Қазір, ғаламторды ашсаң шимайланған бейнебаяннан көз сүрінеді. Одан ғаламтордың шырмауына түскен кіп-кішкентай баланың өлгісі келетінін анық байқайсың. «Интернетсіз» өмір жоқтай. Психикаға әсер ете ме? Етеді. Ал, киберспорттағы ойын уақытыңды зая кетіріп қана қоймай, «ауру» адамдай шырмауына түсіреді. Тек ойын, ойын деп жынды адамдай «дымың» қалмайды. Олай, дейтініміз, атыс-шабыс ойынынан бір сәтке ұтылса ашуланған баланың сұрықсыз түрін сонда көресіз. Тәрбиелік мәні бар ма? Жоқ. Бұл баланы – қатігездікке тәрбиелейді. Ал, бір орыннан қозғалмай отырған бала қалай қабілетті болады? Күні-түні ойнап, ертеңіне көз жұмғандары да бар еді ғой. Бізге бұл ойын несімен жақын болды? Ата-бабамыз қылыштың орнына «тышқан» алып, найзаның орнына пернетақтамен жауға шапқанын көрдіңіз бе?! Өкініштісі, сол – ат спорты емес киберспортқа көңілдің көп бөлінуі. Жаңа ғасыр талабын алға тартқанымызбен мәңгүрт болып бара жатқанымызды бір сәтке есімізге алайық. Құр жатуды нарық көтермейді«Алма піс, аузыма түс» деп құр жатуды нарық көтермейді дейміз. Иә, кәсібін бас­тап, дөңгелеткендер қатары көп. Оның ішінде, анаубіржылдары көршілес аудандардың бірінде – иппотерапия ашылғанда бөркімізді аспанға аттық. БАҚ-та жарыса жазды. Бұл не деп таңқалғандары да аз болмады. Иппотерапия – жылқы үстінде науқасты емдеу. Әлеуметтік осал топтағы, аурушаң балаларға арналған бұл кәсіп талай балаға үміт сыйлағандай еді. Бірақ, өкініштісі бұл терапия жабылып қалыпты. Аспанға атқан бөркімізді қайта қағып алдық. Бірде, фейсбуктен Мөлдір Әнуарбекқызының жазбасын оқыдым. Марқайдым. Жазбаның мәні мынада, Жоламан есімді жас жігіт жастайынан жылқы малын қадір тұтқан екен. Осы мақсатта ол сәйгүлік баптап, бәйге аттарын жаратады. Жоламанның жүйріктері аламан бәйгелерде топ жарып та жүр. Осындай кәсібін өзі ғана біліп қоймай, жасөспірімдерге үйретуді қолға алған. Баптауындағы 7 сәйгүлікпен (ағылшын, қолтума тұқымдар) мектеп оқушыларына үйрету үшін тегін үйірме ашыпты. Жылқы десе қанымыз қозатын қазақпыз ғой. Үйірмеге жиналған қарадомалақтар қатары көп. Олардың ішінде бұрымдылар да бар екен. Кәсіпкерлерге құлаққағыс дейміз бе, әйтеуір осы ат спортына деген үлесін тигізсе деген ниет біздікі. «Қалауын тапса, қар жанар». Ұлттық кодымызды сақтап қалған да ғана болашақтың тұтқасын ұстар нағыз азамат өседі. Түйін: Ақан серінің Құлагерін білесіз бе? Сері мен жылқының арасындағы сүйіспеншілік жүрегімізді жібітті емес пе? Ақаң оған өзге аттан бөлек қарады. Арнайы құдық қаздырды, қайыңнан қора, жер астынан монша салғызды. Құлагер көз жұмғанда серінің оны күткендегі бейнесі нағыз трагедияның көкесі еді. Осыдан-ақ жылқының қазақ үшін орны тым ерекше екенін бағамдай беріңіз. «Көш – жүре түзелетінін» білсек ат спортының дамуына бір қазақтың баласындай атсалысуымыз керек. &nbsp;Айнұр ӘЛИ Фото: https://photolit.ru/kazaxskaya-dlinnaya#image13

Жылқы – мың бір дерттің дауасы 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазіргі таңда медициналық әлеуметтік сақтандыру маңызды мәселенің бірі болып отыр. Осы тұрғыда «МӘМС жүйесінің мәні неде?»,«Ол не үшін керек және оның тиімділігі қандай?», «Айтулы жүйе аудан жұртшылығы арасында қалай насихатталып жүр?» деген сауалдарға жауап іздеп көрдік.&nbsp;МӘМС – денсаулық сақтау саласындағы әлеуметтік мүдделерді қорғаудың мемлекеттік жүйесі. Қазақстанның барлық сақтандырылған азаматтарына жынысына, жасына, әлеуметтік мәртебесіне,тұрғылықты жеріне, табысына қарамастан тең дәрежедегі медициналық және дәрілік көмекті қамтамасыз етеді. Бұл модель дүниежүзінің бірнеше елдерінде қалыптасқан. Атап айтсақ, Ұлыбритания, Испания, Италия, Швеция сияқты елдерде қолданылады. Біздің ел МӘМС қабылдауда әлемнің 50-ден аса мемлекетінің сақтандыру тәжірибесіне сүйеніп, өз жобасын түзген. Сондықтан да кеңінен насихатталып жатқан әлеуметтік жүйе аралас модель түрінде болмақ. Енді реформаның қажеттілігіне тоқталар болсақ,&nbsp;азаматтар мен жұмыс берушілер арасында денсаулық сақтаудағы жауапкершіліктің болмауы мен медициналық қызмет көрсетудің қиыншылығы, сонымен қатар жеке адамдардың да өз денсаулығына дұрыстап қарамауы себеп десек, керісінше зиянды әрекеттердің алдын алуға, медициналық тексеруден уақытында өтуге көмегін тигізеді. Халық арасында созылмалы аурулар мен денсаулық сақтау саласындағы қаржылық тұрақтылық және ондағы шығындар мәселесі де оңтайлы әсер етеді.Енді әңгімені өзімізге ойыстырсақ. Шиелі ауданы бойынша міндетті медициналық әлеуметтік сақтандыруда бірқатар жұмыстар атқарылуда. Аудандық көпбейінді орталық аурухананың дәрігері Ербол Тұрғанбаевтың айтуынша, 2023 жылғы қазан айында сақтандырылмағандар – 10 886 болып тіркелсе, ал ауданаралық емханаға тіркелгендер саны – 78 280 құрап отыр. Демек, халықтың 86,4% сақтандыру мәртебесі бар деген сөз.<blockquote>– МӘМС туралы туындайтын барлық мәселелерді дер кезінде шешу мақсатында медициналық қызметкерлердің&nbsp; білімін арттыру мақсатында аптаның әр сейсенбі және бейсенбі күндері бекітілген оқу күнтізбесіне сәйкес каскадтық оқытулар өткізіледі. Міндетті әлеуметтік сақтандыру енгізу мәселесі бойынша да ақпараттық түсіндірме жұмыстары жүргізіледі. Халықтың сенімі мен қолдау деңгейін көрсетуде азаматтарды МӘМС жүйесіне қатысудың артықшылықтары мен медициналық қызметтердің сапасына мониторинг жүргізіліп, кеңінен түсіндіріледі.&nbsp;</blockquote>Бұдан бөлек, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға қатысты қызмет түрлерін дұрыс ала алмауына байланысты арнайы бөлме жасақталып, бас дәрігердің бұйрығымен мамандар бекітіліп жұмыс істеуде.Жүйеге қалай катысу керектігі, жеңілдігі бар санаттар тізімі, төлем жолдары қалай жүргізілетіні жөнінде түсіндірме нұсқаулығы бар тақтайшалар келушілерге анық көрінетін жерде ғимараттың әр қабатында орналастырылған, – дейді білікті маман.&nbsp;Айта кетейік, өзектендіруді қажет ететін қалған – 10 886 (13,6%) адамның 3213-і жұмыспен қамтылған. Ал 362 адам өзін-өзі жұмыспен қамтыған. Және 428 – жеке кәсіпкер, 524-і азаматтық шарттар арқылы табыс алатын жеке тұлғалар болса, 134-і дербес төлеуші. Қалған 6225 адамның мәртебесі анықталмаған. Қазіргі таңда кент және ауылдық округтерге өзектендіруге жататын азаматтардың тізімі жолданып, үй аралау жұмыстары жүргізілуде екен.&nbsp;<blockquote>– Жүргізілген жұмыстар бойынша ақпарат «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалына жолданып отыр. Бұл бағытта жұмыстар жүйелі түрде, үздіксіз жалғасуда. Қор тарапынан ай сайынғы жіберіліп отырған сақтандырылмаған азаматтар тізімі мен МӘМС жүйесіне төлемдер жүргізілмеуіне байланысты тізімдерді ай сайын аудан бойынша мемлекеттік кірістер басқармасына, аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөліміне, Қызылорда облыстық «Атамекен» кәсіпкерлер Палатасы Шиелі аудандық филиалына хатпен жіберіп отырмыз, – дейді сала маманы.&nbsp;</blockquote>Мақалымызға арқау болып отырған тақырып өзекті мәселе болғандықтан, бір түйінін шешетін сәт келген секілді. Бұл тұрғыда ұсыныстарда жоқ емес. Біріншіден, халық арасында МӘМС-дың маңыздылығын кеңінен насихаттауды жалғастыру қажет. Екіншіден, жарналарды төлеу көбіне әлеуметтік жағдайларына байланысты жүргізілмей тұр. Осыған сәйкес денсаулық сақтау саласы бойынша біршама қиындықтар туындауда. Атап айтқанда: атқарылған жұмыстардың базаға түспеуі (скрининг, профтексеру т.б.) науқас тиісті ем-тексеру шараларын ала алмауда (жоспарлы стационарлық ем, диагностикалық шаралар (лабораториялық, аспаптық т.б.) Осы түйткілді қолға алмай халықтың бұл жүйеге деген қызығушылығы артпайды. Үшіншіден, уақытша тіркеу изоляторында отырған азаматтардан сот шешіміне сәйкес тиісті анализі алынып түрмеге ауыстыру барысында қиындықтар туындауда. Себебі сотталушы азаматтарда «сақтандыру мәртебесі жоқ», дер кезінде ДУИС-тің ОАД базасына енгізілмеген. Міне, бұл бағытта ІІБ қызметкерлерімен тиісті жұмыстар атқарылуы қажет. Төртіншіден, жұмыс берушілер тарапынан кезекті еңбек демалысына шығушы қызметкерлердің демалған уақытында медициналық сақтандыру жарналары төленбей қалып жатыр. Сол себепті сақтандыру жүйесінен шығып қалуда, жұмыс беруші тарапынан түсіндірме жұмыстары толық жүргізілсе халықтың әлеуеті жақсарады деген ойдамыз.&nbsp;Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру– әлемдік деңгейдегі тәжірибе. Жаңа дүниені қабылдауға қашан да уақыт керек. Әйтсе де, уақыт керек&nbsp; екен деп, одан ұтылуға болмайды. Жүйе енгізілгеніне қарамастан аудандағы бірқатар мәселелер осы күнге дейін толық шешімі табылмай отырғаны жасырын емес. Өзектендіру мен жүйеге тіркеу жұмыстарына шұғыл шаралар қабылдау үшін аудан және кент әкімдіктері мен Шиелі аудандық жұмыспен қамту, әлеуметтік бағдарламалар және азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімдері бірігіп жұмыс жасағандары абзал.&nbsp;

Шиелі ауданы халқының 86,4 пайызы сақтандырылған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін Сырдария аудандық ауруханасына қарасты &nbsp;Қалжан Ахун, Сәкен Сейфуллин, Асқар Тоқмағамбетов ауылындағы емдеу мекемелерінде &nbsp;ауылдарына дәрілік заттардың нормативтық құқықтық заннамаларына сәйкес сақталу ережелеріне және АЛО бойынша науқастардың қамтамасыз етілуі бойынша мониторинг жүргізілді.Мониторинг барысында жалпы тәжірибелік бөлімнің меңгерушісі Ақтоты Жақсылыкова, дәріхана менгерушісі, провизор Бақыт Шакирова, дәріхана фармацевті Сымбат Канибаева жергілікті халыққа медициналық көмекті үйлестіретін сала мамандарына түсіндірме жұмысын жүргізді. Сонымен қатар аталған салаға бағытталған ҚР денсаулық сақтау министрлігінің бұйрықтары негізінде талап етілетін қызмет бөлінісі сараланды. Нормативтық құқықтық &nbsp;заннамаларының &nbsp;сақталуын қадағалануы сала мамандарының қатысуымен жылдың әрбір тоқсаны сайын жүзеге асырылады.– Аудандық ауруханаға қарасты бөлімшелерде дәрілік заттармен медициналық бұйымдардың сақталуына және елді-мекендерде амбулаториялық денгейде науқастардың уақытында дәрілік заттармен қамтамасыз етілуі – аса маңызды. Сондықтан біз сапалы жұмыс жасау үшін жан-жақты қадағалауды күшейтеміз. Әрбір елді мекендегі медицина мамандарына сан түрлі бағыт-бағдаруге тиіспіз. Денсаулық сақтау саласында барлық дүние – қатаң ереже бойынша жүргізіледі. Медицина мамандарына заң &nbsp;мен нәтижелі жұмыс ортақ, – деді аудандық дәріхана менгерушісі, провизор Бақыт Шакирова.Айта кетейік, мониторинг жұмысы ауданға қарасты барлық ауылда жалғасы табатын болады.

Бақыт Шакирова: Медицина мамандарына заң  мен нәтижелі жұмыс ортақ

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Пайдаланбаған ақшаны қайтаруға бола ма, неге МӘМС жүйесі жинақтаушы емес, жеке клиникада МӘМС есебінен қалай емделуге болады? Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры қазақстандықтардың жиі қоятын сұрақтарына жауап берді. &nbsp;1. Мен «жұмыс істемейтін жүкті әйелдер» жеңілдік санатына кіремін, бірақ тіркелген жеке кәсібім бар. Жеңілдік санатына кіретіндер жарна төлеуден босатылады деп естідім. Жеке кәсібім үшін жүргізілген төлемдерді қайтарып ала аламын ба?«Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Заңға сәйкес, жұмыс істемейтін тұлғалар үшін МӘМС жарналарын мемлекет төлейді. Егер жүкті әйел еш жерде жұмыс істемесе, алайда ЖК ретінде тіркелген болса (оның қызметі ресми тоқтатылмаған болса), барлық тиісті төлемдерді (зейнетақы, әлеуметтік, кіріс салығы) жүргізіп отырғандықтан, жұмыс істейтіндер қатарына кіреді. Яғни жеңілдік санатынан шығып қалады. Сақтандырылған мәртебесін сақтау үшін жеке кәсібі үшін МӘМС жарналарын төлеу қажет.2. Егер МӘМС есебінен медициналық қызметтерді алмасам, пайдаланбаған ақшаны қайтарып ала аламын ба?МӘМС-ке енгізген төлемдерді қайтаруға немесе оларды басқа адамға беруге болмайды, себебі жүйе қаражатты дербес бөлуді қарастырмайды. Барлық жарналар мен аударымдар Ұлттық банктегі шотта жинақталады және ол жерден барлық сақтандырылған тұтынушылардың медициналық қызметтерін төлеуге &nbsp;бағытталады.3. Мен жұмыс істемейтін болсам мәртебені қалай аламын? Сізде екі таңдау бар. Біріншісі – дербес төлеуші ретінде жарна төлеуіңізге болады. Екіншісі – жұмыспен қамту орталығына хабарласып, жұмыссыз ретінде тіркеле аласыз. Бұл жағдайда сіз жеңілдік санатына кіресіз және сіз үшін жарналарды мемлекет төлейді.4. Жеке клиникада МӘМС бойынша тексерілуден өтуге бола ма?Медициналық көрсеткіштер болған жағдайда Қормен шартқа отырған жеке клиникаларда консультациялық-диагностикалық қызметтерді алуға болады. Ол үшін өз емханаңыздан жолдама қажет. Медициналық қызмет көрсетушілердің тізімімен Қор сайтына кіріп, «МӘМС-гид», ары қарай «Пациенттер үшін», содан кейін «Клиниканы таңдау» батырмасын басу арқылы танысуға болады (https://fms.kz/osms-guide/patient/vybrat-kliniku/).5. МӘМС үшін қате төленген жарналарды қалай қайтаруға болады? Қате рәсімделген (мысалы, басқа кезең көрсетілген) төлемдерді қайтару үшін «Азаматтарға арналған үкімет» Мемлекеттік корпорация» КЕАҚ-та белгіленген нысан бойынша өтініш жазу қажет және төлемді растайтын құжаттарды қоса ұсыну қажет (нысан fms.kz сайтында «ОСМС-гид» бөлімінде жарияланған). Өтінішті https://eotinish.kz/ электронды платформасы арқылы беруге болады.6. МӘМС-ке қате төленген соманы басқа кезеңдерге қайта бөлуге бола ма? МӘМС-ке төленген төлемдерді басқа кезеңдерге қайта бөлуге болмайды, тек кері қайтара аласыз. Кейін керек кезең үшін төлем жасауға болады.7. Мен студентпін, МӘМС-ке төлем жасауым қажет пе? Күндізгі оқу бөлімінің студенттері МӘМС-ке жарна төлемейді, себебі жеңілдік санатына кіреді. Сондай-ақ жұмыс берушілер күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер үшін МӘМС-ке аударымдар жасаудан босатылған.8. Мұғалімнің шаруа қожалығы болса, МӘМС-ке төлемді қалай жүргізеді? Салық заңнамасына сәйкес шаруа қожалығы қандай да бір басқа нысанда рәсімделмеген болса, ол ЖК ретінде қарастырылады. Егер ЖК қызметін тоқтатпаған болса, ол өзі үшін 1,4 ЕТЖ-ның 5 % төлейді. Осы ретте негізгі жұмысында да жарналар төлеп, мұғалім қызметкері үшін аударымдар жасауы керек. Яғни барлық кіріс көздерінен төлем жүргізіледі.9. Мен мерзімдік қызметімді өтеп жатқан сарбазбын, жарна төлемеймін, бірақ сақтандырылғанмын. Менің сақтандырылған мәртебем қанша уақытқа сақталады? Сіз мерзімдік қызметіңізді атқарып жатқан уақытта жарна төлеуден босатыласыз. Әскердегі қызметіңіз аяқталған соң сізге сақтандырылған мәртебесін сақтау үшін МӘМС-ке тұрақты түрде жарна төлеу қажет.10. Мен жеке компанияда жұмыс істеймін және жалақыны орындалған жұмыс көлеміне қарай аламын. Егер салық салынатын кіріс шегі көтерілетін болса МӘМС-ке жарналарды арттыру туралы ереже кімдерге әсер етпек? Қарастырылып жатқан түзетулерде МӘМС-ке аударымдарды есептеу үшін қабылданатын ай сайынғы кірістің жоғарғы шегін 2025 жылдан бастап 10 ЕТЖ-дан 50 ЕТЖ-ға дейін өсіру туралы сөз болуда. Алдын ала жасалған талдау көрсеткендей, бұл өзгерістер ай сайынғы табысы 10 ЕТЖ (биыл 850 мың теңге) асатын жалдамалы қызметкерлерге ғана әсер етеді. Яғни, егер сіздің жалақыңыз кейде 850 мың теңгеден асатын болса, онда сіз нақты табыстың 2% төлейсіз.Сақтандыру мәртебесін келесі жолдармен тексеруге болады: • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; fms.kz ресми сайты • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Telegram-дағы @SaqtandyrýBot • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1414 байланыс орталығы • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Damumed мобильді қосымшасы • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Halyk мобильді қосымшасы • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; BCC.KZ мобильді қосымшасы • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Kaspi.kz мобильді қосымшасы • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; egov.kz электрондық үкімет сайты – «Медициналық қызметтерді тұтынушы ретінде қатысу туралы және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде аударымдардың және (немесе) жарналардың аударылған сомалары туралы ақпарат беру» мемлекеттік қызметі арқылы. &nbsp;

МӘМС есебінен медициналық қызметті алмаған тұрғындар аударылған қаржыны қайтарып ала ала ма? 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> МӘМС жүйесі туралы жиі келіп түсетін сұрақтарға жауап беруді жалғастырамыз. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының бас сарапшысы Айгүл Аханова түсініктеме берді.МӘМС жүйесінде сақтандыру мәртебесі туралы анықтаманы қалай алуға болады?МӘМС жүйесінде медициналық қызметтерді тұтынушы ретінде қатысу туралы және аударымдардың және (немесе) жарналардың аударылған сомалары туралы ақпарат беру электрондық үкімет порталында 15 минут ішінде жүзеге асырылады. Бұл ақпаратты осы <a href="https://egov.kz/cms/kk/services/health_care/pass171-2_mz">сілтеме</a> арқылы алуға болады:&nbsp;Мен мерзімді қызметтегі сарбазмын, жарналары мемлекет есебінен төленетін азаматтардың жеңілдікті санатына кіремін. Жеңілдік санатында қанша уақыт боламын?Сіз мерзімді әскери қызметті өтеу кезінде азаматтардың жеңілдік санатында боласыз. Қызметіңіз аяқталғаннан кейін сақтандыру мәртебеңізді сақтау үшін міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға тұрақты төлемдер жасау қажет.МӘМС-ке қате төленген соманы басқа кезеңдерге қайта бөлуге бола ма?МӘМС үшін төлемдерді басқа кезеңдерге қайта бөлу мүмкін емес, бірақ оларды қайтаруға болады.&nbsp; Ол үшін «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ-қа өтініш жазып, төлемді растайтын құжаттарды тіркеу қажет. Мемлекеттік корпорацияның мекен-жайларын мына <a href="https://gov4c.kz/ ">сайттан</a> табуға болады &nbsp;Фото: egemen.kz

МӘМС-те сақтандыру мәртебесі туралы анықтаманы қалай алуға болады?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев Қызылорда қаласына қарасты Баймұрат батыр ауылындағы ауысымына 25 келушіге арналған дәрігерлік амбулаторияның ашылу рәсіміне қатысты.Аймақ басшысы ауыл тұрғындарын жаңа нысанның пайдалануға берілуімен құттықтап, денсаулық сақтау саласындағы келелі істерге тоқталды.«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы денсаулық сақтау саласына айрықша көңіл бөліп, халыққа арнаған Жолдауында «Ұлт саулығы жақсы болса ғана, қоғам орнықты дамиды» деген еді. Өздеріңіз білесіздер, көпбейінді облыстық аурухана базасындағы магнитті-резонанстық томография, яғни МРТ аппараты бұзылып, 2016 жылдан бері осы құрал-жабдық болмады. Біз бұл мәселенің шешімін табу үшін бюджеттен қаржы бөліп, биыл 646 млн теңгеге аталған аппаратты алдық. Облыстық перинаталдық орталықтың жүктемесін азайту, жас аналардың медициналық көмекке қолжетімділігін арттыру үшін 1 млрд теңгеге 70 орындық перинаталдық бөлім жасақталды. Бұл – халық денсаулығын жақсарту бағытындағы жұмыстардың бір бөлігі ғана», – деді Нұрлыбек Машбекұлы.Іс-шарада Денсаулық сақтау ісінің үздігі Тұрғанбай Маханов жерлестерін құттықтап, игі тілегін білдірді. Сондай-ақ, мердігер мекеме өкілдері мен ауыл азаматтары марапатқа ие болды.Айта кетейік, амбулатория құрылысын «Бақ-Береке – 2030» ЖШС салды. Құрылыс өткен жылдың шілде айында «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы шеңберінде басталған. Амбулаторияда 9 қызметкер, яғни, 1 дәрігер, 5 орта буын және 1 кіші буын медициналық қызметкер, 2 техникалық қызметкер бар. Дәл осы бағдарламамен өткен жылдың қыркүйек айында Қызылорда қаласы Досан елді мекеніндегі медициналық бекет іске қосылды.Өңірдің медицина саласында жаңа, ауқымды жобалар жүзеге асуда. Мемлекет басшысының бастамасымен қолға алынған «Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында құны 11 млрд теңгені құрайтын 27 нысан салынуда. Өткен жылы елді мекендерде 15 жаңа дәрігерлік амбулатория, 1 медициналық бекет ел игілігіне табысталды. Биыл қалған 11 нысан және 1 ауылдық аурухана, Арал, Қазалы, Шиелі, Жаңақорған ауданаралық көпбейінді ауруханалары жанынан қосымша құрылыстар салынады.Қызылорда қаласында 36 млрд 400 млн теңгеге бір ауысымда 100 келушіге арналған емхана және онкологиялық бөлімшесі бар 300 орындық көпбейінді аурухананың құрылысы басталды. Құны 2 млрд 900 млн теңгені құрайтын Қан орталығы Медицина қызметкерлері күні қарсаңында пайдалануға беріледі.2022 жылы облыстық медициналық жедел жәрдем стансасына 45 жедел жәрдем көлігі алынып, 100 пайыз автокөлікпен қамтамасыз етілді. Өткен жылы денсаулық сақтау ұйымдарына 512,5 млн теңгеге 25 жаңа санитарлық автокөлік табысталды. Облыс тұрғындарының сұранысына сәйкес биыл барлық елді мекендердегі денсаулық сақтау ұйымдарына 200 санитарлық автокөлік алынады.Өткен жылы 9 медициналық нысанға күрделі жөндеу жүргізіліп, 5 нысанның жылу жүйесі газға ауыстырылды. Бұл жұмыстарға 3 млрд 700 млн теңге қаралды. Жақын күндері Жаңақорған ауданындағы көпбейінді аудандық орталық аурухана базасында «Қамқорлық» оңалту орталығы жұмысын бастайды.Медицина саласын дамытуға бюджеттен тыс ресурстар да тартылуда. «Қазақстан халқына» қоғамдық қоры соңғы екі жылда Сыр өңірінің әлеуметтік саласына 4 млрд теңгеге жуық қаржы бөліп, оның 2 млрд теңгесі денсаулық сақтау саласына бағытталды. Бұл қаржыға облыстық балалар ауруханасы базасында «Қамқорлық» реабилитациялық орталығы ашылып, қымбат дәрі-дәрмек, 1 млрд 100 млн теңгенің онкологиялық скрининг жүргізуге арналған жылжымалы медициналық кешені алынды. Мұндай жылжымалы кешен еліміздегі 3 облыста ғана бар. Бүгінде аталған кешен аудандар мен шалғай елді мекен тұрғындарын медициналық тексеруден өткізуде.Биыл қызылордалық дәрігерлер шет мемлекеттердің озық клиникаларында біліктілігін арттыруға мүмкіндік алды. Бұл мақсатқа жергілікті бюджеттен 80 млн. теңге бөлінді.Қазір 10 реаниматолог және 5 кардиолог маман Қазақстанның Түркиядағы бас консулының қолдауымен сол елдегі жетекші медициналық ұйым саналатын «Мемориал» клиникасында тегін біліктілігін арттыруда.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/435871297_728955699425677_9120508745677024685_n_b42bfa1000.jpg" alt="435871297_728955699425677_9120508745677024685_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/435905340_728955572759023_6406104341763470406_n_f362d46df4.jpg" alt="435905340_728955572759023_6406104341763470406_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/436206252_728955422759038_1989986050767359134_n_4bc5a7f4b5.jpg" alt="436206252_728955422759038_1989986050767359134_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/437081329_728955609425686_1235294086287269066_n_2d1f300876.jpg" alt="437081329_728955609425686_1235294086287269066_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/437185210_728955369425710_926610372389242807_n_d5485db146.jpg" alt="437185210_728955369425710_926610372389242807_n.jpg">Фото:&nbsp;Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Баймұрат батыр ауылында жаңа амбулатория ашылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ауаның ластануы кез-келген адамның денсаулығына әсер ететін маңызды экологиялық факторлардың бірі болып табылады. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығын қамтамасыз ету мақсатында атмосфералық ауаның жай-күйі тұрақты бақылауда. Бұл туралы Қызылорда облысының СЭБД басшысы Динара Жанабергенова мәлімдеді.Қызылорда облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің қадағалауында атмосфералық ауаға ұйымдастырылған шығарындылары бар 28 нысан бар. Барлық көздерден атмосфералық ауаға 24 ластаушы зат бөлінеді, оның ішінде жетеуі 1-2 қауіптілік сыныбына жатады.Департаменттің аумақтық басқармалары тұрақты негізде елді мекендердің атмосфералық ауасының жай-күйіне санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг жүргізеді. Атмосфералық ауадан сынама алу жұмыстары магистральды көшелерде, қаланың қоныстану және өнеркәсіп аймақтарында, сондай-ақ облыстың барлық дерлік аудандарында жүзеге асырылады.Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 13 қарашадағы бұйрығымен бекітілген Санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг жүргізу қағидаларына сәйкес санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг халық денсаулығы мен тiршiлiк ету ортасының жағдайына жинау, өңдеу, жүйелеу, талдау, бағалау және болжау арқылы бақылаудың, сондай-ақ халық денсаулығының жағдайы мен тiршiлiк ету ортасы жағдайының арасындағы себеп-салдарлы байланыстарды айқындаудың мемлекеттiк жүйесi болып табылады.Мұндағы мақсат адам денсаулығына тiршiлiк ету ортасы факторларының (химиялық, физикалық, биологиялық, әлеуметтік) әсер етуі туралы дәйекті ақпарат алу, уланулардың пайда болуының және инфекциялық аурулардың, кәсіптік аурулардың өршуінің алдын алу бойынша орындалатын іс-шаралардың тиімділігін бағалау, олардың пайда болуын болжау мүмкіндігі болып табылады.Санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг және орындалатын іс-шаралардың тиімділігін бағалау белгіленген тәртіппен бекітілген санитариялық-эпидемиологиялық нормалаудың мемлекеттік жүйесі құжаттарының (санитариялық қағидалар, гигиеналық нормативтер, техникалық регламенттер, әдістемелік нұсқаулар және ұсынымдар) талаптарына сәйкестігіне жүргізіледі.2024 жылдың І-ші тоқсанындаатмосфералық ауаның 2734 сынамасы алынды, оның ішінде шектеліп рұқсат етілген концентрациядан жоғары анықталған жоқ. Өткен жылдың осы кезеңінде атмосфералық ауаның 3569 сынамасы алынды, оның ішінде шектеліп рұқсат етілген концентрациядан жоғары анықталған жоқ.&nbsp;Фото: inbusiness.kz

Аймақтағы атмосфералық ауаның сапасы тұрақты бақылауда

&nbsp; <a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгінде Сыр медицинасында саламатты өмір салтын қалыптастыру бойынша жүйелі жұмыстар жолға қойылған. Күнделікті Сырдария аудандық ауруханасының мамандары сырқаты бойынша шағымданған жандарға ақыл-кеңестерін айтуда. Негізінен, жүрек және қан-тамыр, онкология дертіне шалдыққан науқастар ұдайы ем мен күтімді қажет етеді. Өз кезегінде Сырдария аудандық ауруханасына қарасты «Оңалту және паллиативтік көмек» бөлімшесінің мамандары сырқаттарды сауықтыруға барын салуда.&nbsp;Негізінен, осыдан бірнеше жыл бұрын ашылған бөлімшеге тәжірибелі дәрігер Гүлфарида Әбдібекова жетекшілік етеді. 20 орынға лайықтандырылған бөлімшеде осы сәтте жергілікті тұрғындар толықтай ем қабылдауда. Білікті мамандар шоғыры қалыптасқан бөлімшеде науқастарға барлық жағдай жасалған. Мәселен, емделушілерге массаж, емдік дене шынықтыру, психолог, логопед, физиотерапия бойынша қызметтерді ала алады. Сонымен қатар қарқынды терапия палатасы толықтай жабдықталған. Бұл ретте, ауыр жарақат алып, ота жасатқан науқастарға сала мамандары көмекке келеді. Өз-өзіне қызмет жасай алмайтын емделушілердің жанынан ақ халатты абзал табылады.– Ақ халатты абзал жандардың негізгі міндеті – емделушілердің денсаулығын жіті бақылап, барлығын оңалту болып табылады. Осы күні денсаулық жағдайына байланысты шағым айтып келген жандардың диагнозы бойынша ем-шара жасаймыз. Әрине, біздің бөлімшеде сала мамандары науқастардың күтіміне жіті көңіл бөледі. Олардың емінің шипалы болуы, сауықтыру іс-шарасының тиімділігін дәрігер ретінде саралауға мүдделемін. Жылдар бойы төсекке танылған, аурумен күресіп келе жатқан жандар қашанда біздің назарымыздан тыс қалмайды, – деді бөлімше меңгерушісі.

Емделушілерді оңалту – ұдайы дәрігерлер бақылауында

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 2024 жылдың үшінші тоқсанында Қазақстанда қыздарды адам папиллома &nbsp;вирусына &nbsp;қарсы вакцинациялау басталады. Қызылорда облысының санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы Динара Жаңабергенова адам папилломасы вирусына қарсы вакцинациялау бойынша дайындық жұмыстары туралы сұқбат берді.− Динара Олжабайқызы, адам папиллома вирусы туралы айтып беріңізші, бұл қандай вирус?<blockquote>– Адам папиллома вирусы – бүкіл әлемде кең таралған, шырышты қабаттар мен теріні зақымдайтын вирустар тобының жалпы атауы. Вирустың 190-нан астам түрі белгілі, олардың кем дегенде 13-і қатерлі ісіктің дамуына әкеледі.АПВ негізінен жыныстық қатынас арқылы таралады және жұқтыру жағдайларының басым бөлігі жыныстық қатынас басталғаннан кейін болады. Вирус тез таралады және жасушалардың қатерлі ісігінің қоздырғышына айналады, сондықтан да қауіпті болып саналады.Көп жағдайда инфекция еш симптомсыз өтеді, сондықтан адамда АПВ бар-жоғын арнайы зертханалық талдаудан кейін ғана білуге болады.</blockquote>− Қазақстанда АПВ-ға қарсы вакциналау қашан басталады?<blockquote>− Жатыр мойны обырының дамуы АПВ инфекциясына байланысты екені ғылыми түрде дәлелденген. АПВ жұқтыру мен жатыр мойны обырының алдын алудың жалғыз әдісі – вакциналау.Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметінше, жатыр мойны обыры әлемдегі барлық қатерлі ісік аурулары құрылымында 13%-ға дейін жетеді. Әлемде жыл сайын жатыр мойны обырынан 300 мыңға жуық әйел қайтыс болады. Қазақстанда жыл сайын 1600-ден астам жағдай тіркеліп, 500-ден &nbsp;астам әйел қайтыс болады. Қатерлі ісік ауруы арасында жатырмойны обыры 5-орында, ал өлім-жітім бойынша – 8-орында тұр.Қазіргі уақытта 125-ке жуық ел (АҚШ, Канада, Аустралия, Бразилия, Венесуэла, Ұлыбритания) өзінің ұлттық иммундау бағдарламаларына АПВ қарсы вакцинаны енгізді. АПВ-ге қарсы вакциналауды енгізу бойынша дайындық жұмыстары басталды. ДДСҰ 9-14 жас аралығындағы қыздарды вакциналауды ұсынып отыр. Осыған байланысты, Қазақстанда биылғы жылдың үшінші тоқсанында 11 жастағы қыздарға екпе салу жоспарлануда.&nbsp;</blockquote>− Вакциналаужұмыстарықалайжүргізіледі?<blockquote>− Вакцина білім беру ұйымдарының егу кабинеттерінде тегін қолжетімді болады. Сондай-ақ, ата-ана өтінішімен вакцинаны тіркелген жері бойынша емханалардан алуға болады.Вакциналау ата-ананың немесе қамқоршының келісімімен, еш қарсы көрсетілім болмаған жағдайда, дәрігердің тексеруінен кейін жүргізіледі. АПВ-ге қарсы вакциналар стандартты 0,5 мл көлемде иық бұлшық етіне егіледі.</blockquote>− Елімізде АПВ-ге қарсы вакциналау кестесі қалай жоспарланады?&nbsp;<blockquote>− ДДСҰ ақпаратына сәйкес, вакциналау кестесі вакцина салынуы тиіс адамның жасына байланысты анықталады.ДДҰ ұсынымын, өндірушінің нұсқаулығын және ҚР-да халықты иммундау жөніндегі сарапшылардың консультативтік тобын ескере отырып, 6 ай аралықпен екі дозадан тұратын қыздарға арналған АПВ-ға қарсы вакциналау кестесі ұсынылған.Айта кету керек, кез келген вакциналау, соның ішінде АПВ-ге қарсы вакциналар ақпараттандырылған келісімді алғаннан кейін ғана жасалады.</blockquote>−&nbsp;Сұқбатыңызға рақмет.&nbsp;Фото:gov.kz

Динара Жаңабергенова: Қауіпті дерттің алдын алудың жалғыз әдісі – вакциналау 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Қазалы ауданында жаңа аурухана салынып, заманауи медициналық құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілді. Ондағы Ангиограф аппараты Қазалымен бірге Арал, Қармақшы аудандары және Байқоңыр қаласы тұрғындарына да қызмет көрсетеді. Денсаулық сақтау ордасындағы кардиология бөлімінің меңгерушісі, кардиолог дәрігер Ләззат Жұбанова жаңадан құрылған ұжымды ортақ іске жұдырықтай жұмылдырып, науқастардың жағдайын жасауға күш салып келеді.Жетпістің желкенін көрген тұста жүрек қыспасына ұшырап, аталған ауданаралық Орталық ауруханасына жедел жәрдем көмегімен келіп түсетіндер қатары қалың. Тіптен, өрімдей жап-жас тепсе, темір үзетін жігіттер де, жүрек қан тамыры ауруына ұшырауда. Осы ауыр халде түсетін науқастарды қара торы, жүзі жарқын, сөзі майда дәрігер қабылдап, өзінің аты-жөні мен қызметін айтып, таныстыруды әдетке айналдырған абзал жан жылы шыраймен қарсы алады.«Жақсы сөз – жан семіртеді» дегендей, дәрігер Ләззат Жұбанованың жылы сөзі, келіп түскен аурудың дертін сейілткендей болады. Палатаға жатқызып, толық тексеруден өткізіп, каронография жасауға рұқсат береді. "Осыдан бес жыл бұрын &nbsp;жүрекке ота жасайтын жерде облыстық медицина орталығының рентген-эндоваскулярлы хирургия бөлімінің меңгерушісі Нұрлан Исмайыловтың жетекшілігімен жоспарлы емдеу шаралары жүргізіліп, қасында жергілікті аурухананың дәрігерлері Кенесары Баспаев, Аян Қазиұлы, фельдшер Қасқырбай Молдабаев, мейіркеш Әлия Сүлейменова, рентген лаборант Ғалымжан Жайылқановтар болды. Білікті дәрігерлердің арқасында ота жеңіл өтті. Бұрын да, облыстық ауруханада Нұрлан Тоқтағұлұлы маған екі рет ота істеген. Бұдан кейінгі ахуалды қолына алған Ләззат ақауы бар жүректі емдей бастады.Біздей қариялардың еркелеген баласындай, өзінен кейінгі жастарға ақылшы анасындай болып жүреді. Әрине, бұндай биязы мінез, тұла бойындағы тектілік бір өзіне жарасып-ақ тұрады. Өз ісіне тиянақты, жауапкершілігі жоғары маман расында үлкен құрметке лайық.Аурудың беті қайтып, сауыққаннан кейін Ләззаттан өмірдерегі жайлы сұрағанымда 1979 жылы 14 сәуірде Қазалы ауданында дүниеге келгенін білдім. 1996 жылы Қ.Сәтбаев атындағы №216 мектепті үздік бітіріп, Ақтөбе қаласындағы медицина институтына түскен. 2004 жылы жоғары оқу орнын ойдағыдай бітіргеннен кейін, Жетес би ауылдық емханасына учаскелік дәрігер болып орналасады. Жаңадан келген жас маманға учаскелік дәрігер болып жұмыс істеу біраз қиыншылықтар туғызады.<blockquote>Аудандық емханаға кардиолог дәрігері болып ауысып, 4 ай Алматы қаласында УЗИ жүрек мамандығы бойынша оқып келіп, 2018 жылы сәуір айында аудандық аурухананың терапия бөлімінде терапевт дәрігер қызметін атқарады. Сол жылы Облыстық кардиология орталығында тәжірибеден өтеді. Ізденімпаздығымен танылған жанға тиісті орындар ауданаралық ауруханадағы жаңадан ашылған кардиология бөлімі меңгерушілігі қызметін сеніп тапсырған", – дейді КСРО Денсаулық сақтау саласының үздігі, Жаңақұрылыс ауылдық ардагерлер кеңесінің төрағасы Сердалы Шалбаев.</blockquote>Сердалы Шалбаевтың айтуынша, сол уақыттағы мезетті еске алған ол ауруханадан шығар кезінде, оның палатасына келген науқас Бердібай Тілеков: «1952 жылғымын, Арал қаласында тұрамын, бұрын ауырмағанмын. Түн ортасында ауа жетпей кеудем қысып жатыр екен. Шұғыл жедел жәрдем шақырттым, кардиолог дәрігер Лайық Бижанова көмегін көрсетіп, осы ауруханаға жедел жәрдеммен әкелді. Бұнда келгеннен кейін Ләззат қызым күтіп алып, тексеруден өткізді. Жүрек тамырым 98 процент бітіп қалыпты, бір ажалдан қалдым. Екі күн жансақтау бөлімінде емдеді, міне, палатаға шықтым, Ләззатқа айтар алғысым шексіз» – деп риясыз пейілін ақтарыла ортаға салған.Осылайша, жүрегі жылы, емі шипалы жандардың басын қосқан Қазалы ауданаралық ауруханасының кардиология бөлімі ұжымының қалтқысыз қызметіне көпшілік дән риза екендігі байқалды.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық