<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Жер бетін мекендеген ұлттардың өзіндік әдет-ғұрпы, салт-дәстүрі, жоралғысы бар.Діні мен тілінен бөлек адамдар салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы арқылы ерекшеленіп жатады. Қазақтың тойдағы әдет-ғұрпы мен жөн-жоралғысының өзі таңды кешке, кешті таңға жалғарлық әңгіме арқауы бола алады. Жөн-жоралғы екен деп, құдалар арасындағы алыс-берісте кейде асыра сілтеп жіберетіндер болады. Сондайларға бір тоқтам керек секілді.Тойға да тәртіп керек&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Тойға реформа жасау керек деген тақырыптың көтерілгені қашшан. Той түгілі, құдайы асының өзін бір тәртіппен, ысырыпсыз өткізуді реттей алмай отырған жоқпыз ба? Көрші өзбек ағайындар 2019 жылы той реформасын жасап, артық жөн-жоралғыны қысқартыпты. «Хабар» жаңалықтарынан көзім шалған ақпаратты басқалар да білсін деген ниетпен арнайы жазып отырмыз.&nbsp;«Хабар» арнасының жазуынша, Ташкент тұрғыны Хабиболла Рахматуллаев қыз ұзатыпжатыр. Үй иесі қазан көтеріп, палау пісірген көрінеді. Палау пісіру көршіміз үшін – заңдылық. Оларда бұл тағамсыз той өтпейді десек те болады. Құда жағы да палау пісіреді екен.&nbsp;– Бізде үйлену немесе қыз ұзату тойы таңсәріде басталады. Екі жақтың ата-анасы, аға-бауырлары жиналып, таңғы палаудан дәм татамыз. Сол дастарханда үлкендер бата беріп, игі тілектер тілейді. Мұндай салт екі жақта да бар. Біз палау берсек, ертең күйеужігіт жаққа кезек келеді. Бастысы, керегін жасаймыз. Артық шығынға өзіміз де бармаймыз,&nbsp;– дейді Хабиболла Рахматуллаев.Тағы бір қызығы, құдалармен таныстық түске дейін аяқталады екен. Онан соң қызды шығарып салу рәсіміне кезек береді.Біздің сөзбен айтқанда, құдалық та, қызды ұзату да күндізгі 3-ке дейін аяқталады. Одан кешігуге, көл-көсір дастархан жаюға болмайды. Ереже бойынша үйлену тойы тек бір күнде өткізілуі шарт көрінеді.Тәртіп деп осыны айтады. Қазақтың тойына да реформа жасалуы тиіс. Бұған мемлекет араласпаса, жәй айтқаннан ештеңе өнбейді. Әйтпесе, тойдың өзі жарыс болып барады. Байдың істегенін, дастарханға қойғанын, құдаға сыйлағанын басқалар жасаймын деп әуре боп жатыр. Қазақ қоғамында несиеге батқан адамның көбеюінің бір себебі – осы.Той тойлаудың да реті болуы шартНесін жасырамыз, «жиғаның тойға шашылсын» деп, той десе басқа дүниені ұмыт қалдырар кезіміз аз емес. Оның үстіне қазіргі кейбір тойлар құр мақтан мен жәй даңғазалық іспетті. Қаламгер Сейфолла Шайынғазы «Егемен Қазақстанға» жазған мақаласында тойдағы даңғазалықты жеріне жеткізе жазыпты. Ол: «Қазіргі таңда осындай даңғаза тойлар біздің ағайындар үшін ақша шашудың көрінісі ғана емес, сонымен бірге тіршілік үшін алаңдамаудың, не өзіңнің, не бала-шағаңның болашағын ойламаудың да көрінісі болып тұр. Өйткені тойда жүрген адам есірік адам, онда ес болмайды. Екі езуі екі құлағында, бір тойды аяқтай беріп келесі тойға дайындалып жатады. Жеке басының қамын ойлай алмайтын, өмірде не болып жатқанынан мүлде хабарсыз бұл сияқтылардың ұлтына тигізер септігі де шамалы. Әлемде бізден жүздеген, мыңдаған есе бай тұратын халықтар бар. Олардың ешқайсысы біз сияқты шашылып той өткізбейді. Біріншіден, әр қадамын ойлап жасайтын ұлттар ондай шашылуға деген қажеттілік бар деп есептемейді. Екіншіден, адал ең­бек­пен келген ақшаны босқа рәсуа ету олар үшін оғаш қылық саналады. Олар ақшаны жартылай ішіліп, жартылай қалып қоятын тамаққа емес, үйлену тойына киетін киімге, одан соң «үйлену тойынан кейінгі саяхат» деп аталатын сапарларға жұмсайды. Сөйтіп ел көреді, жер көреді, сол арқылы тойларын есте қалдыру жағын ойлас­тырады. Ондай тойлардың өнегелілігі де сонда – айта жүретін естелік қалады. Ал біздің тойлардан соң ішіп-жегеніңнен басқа не айтасың?» – деп ойын білдірген.Қарызға той жасауды тоқтататын кез келдіБүгінде ақшасы кем адамның өзі несие алып, той жасауды әдетке айналдырды. Сондағысы біреуден қалып кетпеудің амалы ғана. Біліммен, болмаса өнертабыспен жарысып, бір-бірінен озса бірсәрі дейсің ғой... Той тойлап жарысу дегенді көп адам жақтырмаса да лажсыз сол қадамға барып жатады. Тойдың болғаны жақсы. Әйтсе де қалтаға да қарау керек. Әйипесе Абай хакім айтқандай «біреу тойып, біреу тоңып секіредінің» кейпіне өту түк емес. Аудандық «Қармақшы таңы» газетіне журналист Ардақ Сәкенқызының осы тақырыпты қаузаған мақаласы басылған. Ол: «Қалталы қауымнан қалыс қалмауым қажет деген қаншама қазақ қарызға батып той жасап жүр. Осындайда өз қолың өз аузыңа жетпей жатып, жұртқа жақсы көріну үшін қарызға батқанша, бір күндік мерекені тойлаймын деп, мың күндік берекеден айырылғанша әркім көрпесіне қарай көсілсе дейсің. Барымен базар қылып, шынайы көңіліңмен бір кесе шай ұсынсаң, мейманыңның мерейі тасиды ғой.Көпшіліктің артық кететін тұсы – әдеттегідей ысырапшылдық. Дағдарыста да той. Тіпті, қарызданып, қауғаланса да қазақтың тойы тарқамайды. Бүгінде отбасылық мерейтойларды атап өту үшін қомақты қаржыны қарызға алу қалыпты нәрсеге айналды. Тіпті «тойға арналған кредит» деген термин де бар. Дегенмен, көп жағдайда бұл қадамды жасауға жүрдім-бардым, жауапсыз қараған адам белгілі бір қиындықтарға тап болатыны анық. Арамызда бір күндік қуаныш үшін қаншама жыл несие төлеп жүргендер де аз емес. Бәрі де «жұрттан қалмау керек» деген қағиданы санасына сіңіріп алған. Қалай десек те, «Тапқанымыз тойға шашылсын» деп астамшылықты ақтап алатын да, «Шаршасақ той тойлап шаршайық» деп тілек айтатын да өзіміз. Тойдың көп болғаны, ағайынмен бөлiсер қуанышымыздың тағы да қуанышқа ұласып жатқаны жақсы-ау, дегенмен тек сол тойдан кейiнгi көрiнiс көңiлдi құлазытпаса дейсің мұндайда», – деп ойын түйіндеген.Иман Еркін Рысбекұлы:«Жалпы несие алып той жасаған аса дұрыс емес.&nbsp; Ешкімнен ұялмай, қолда бар несібесімен той жасаған дұрыс. Несиенің харам екенін түсінетін адамдар да бар және түсінбейтін жандар бар. Ниеті дұрыс адамдар, той иесін сынамай-ақ, қонақ болып келеді. Мысалы, той жасауға 5 млн теңге көлемінде қаржыны несиеге алдыңыз. 200-250 адам бірнеше сағатқа тойға келіп ішіп-жеп кетті. Ал сіз бұл бірнеше сағат&nbsp; болған салтанатты жиынға алынған несиені 5-6 жыл бойы төлейсіз.&nbsp;Сондай-ақ, енді отбасы болған жастар бұл несиені жылдап төлейді. Осы жастардың ары қарай дамуына осы несие кедергі болады. Тойды несиеге алудың тағы бір жаман жағы – арты ұрысқа ұласады. Отбасылық ұрыс-керіс ажырасуға әкеп соғады. Ислам дінінде несие беру және алу адамға жасалған зұлымдық болып есептеледі. Яғни, егер жастар бір-бірін жақсы көрсе, екі жақты да қинамай, екі жастың бақыты үшін түсіністік танытқан дұрыс. Мысалы, тойда мүлдем киілмейтін киіттер беріледі. Бұл да артық, қажет емес шығын деп ойлаймын», – деген kursiv.media-ға берген пікірінде.Ретсіз шығынға да тыйым керекӨзбекстанда ретсіз шығын, бей-берекет бәсекелестікке ұласқан бірқатар жөн-жоралғы алынып тасталған.Оның орнына мемлекетке пайдалы іс ойлап табылды. «Егемен Қазақстанның» жазуынша, көршіміз мұндай біркелкі тәртіпке 2019 жылы бүкіләлемдік пандемия кезінде қол жеткізді. Мемлекет той немесе ас беру кезінде ретсіз шығынға қазір де жол бермейді. Мәселен, бұған дейін шаңырақ көтерген жас жұбайлардың үйіне ата-ана және аға-жеңгейлері көйлек-көншік, дәмді тағам алып, артынып-тартынып баратын үрдіс болған. Бұл жайт қоғамда отбасы институтын бұзып, бей-берекет бәсекелестік тудырған еді. Көрші ел билігі оның орнына ел ішінде саяхаттау тәртібін енгізді. Той реформасы ішкі туризмнің дамуына да пайдасын тигізді.– Осы ысырапшылдық дегеннен шығады ғой, мысалы, бұларда «шәлара» деген дәстүр бар еді. Қыз күйеуге шыққаннан кейін 3 күн өткен соң ағайын-туыстары, абысындарын алып, бір автобус боп келетін еді. Ол артық нәрсе деп алып тастады. Сосын келін алғаш келін боп түскенде 3 күн айтта, қыздың анасы 60 тәтті тағам алып келеді. Сол бәсекеге ұласып кеткен соң мемлекет араласып, жоқ қылып жатыр. Соның орнына жас келіндер Самарқан, Бұхараны автобус-автобус болып аралайды, – деп түсіндірді өзбек этнографиясын зерттеуші журналист Гүлнәр Байжанова.«Хабар» арнасының жазуынша, Өзбекстанда кез келген отбасылық басқосу жергілікті мәхәлла комитетінің тікелей қатысуымен өтеді. Аудан, ауыл, аумақтың ақсақалдар алқасы сол жердің тыныс-тіршілігінен хабардар болып отырады.– Мәхәллада кері пікір қалыптаспау керек. Осыны жақсы ұстанған өзбек ағайындар. Көршінің бәрімен жақсы қарым-қатынаста! Өйткені үйіне келетін құдалар көршілерден сұрайды ғой. Сосын жаман атты болмас үшін жақсы тұрады. Мұның бәрі балаларының тағдыры үшін деп ойлаймын. Соны көріп өскен балалар да тәртіпті болады, – деді Гүлнәр Байжанова.Сөз соңыӨзбекстан тойдағы ысырапшылдықты осылай реттеп жатыр. Тәжікстан да бұл мәселені әлдеқайда шешкен. Оларда тойға 150 адамнан артық қонақ келмейді екен. Бізге де той реформасын жасау керек секілді. Себебі не тойшыл болатынымызды, не ойшыл болатынымызды осы бастан шешу қажет. Сіз қалай ойлайсыз, оқырман?Ә.БАТЫРБЕКОВФото: Нұрболат Нұржаубай

Тойшыл боламыз ба, ойшыл боламыз ба?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 2024 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстанда жаңартылатын энергия көздерінен (ЖЭК) өндірілетін электр энергиясының үлесі 6%-дан асып, 6,43%-ды құрады. Бұл — 2020 жылғы көрсеткішпен салыстырғанда екі есе жоғары. Ол кезде ЖЭК үлесі небәрі 3% болған. Бұл өсім «жасыл» экономиканы дамытуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың жүйелі жүзеге асырылып жатқанын айқын көрсетеді.Соңғы бес жылда елде тұрақты оң үрдіс байқалып келеді:<ul><li style="text-align:justify;">2021 жылы – 3,69%,</li><li style="text-align:justify;">2022 жылы – 4,53%,</li><li style="text-align:justify;">2023 жылы – 5,92%,</li><li style="text-align:justify;">2024 жылы – 6,43%.</li></ul>«Жасыл» электр энергиясын өндіру көлемінің артуы жаңартылатын энергия көздері секторындағы инвестициялық ахуалды жақсартуға бағытталған дәйекті мемлекеттік саясаттың нәтижесі болып отыр. Озық халықаралық тәжірибелер енгізіліп, жүйелі қолдау шаралары жүзеге асырылуда, ал нысандардың құрылысы мен пайдалануға берілуі инвесторлардың қаражаты есебінен іске асуда.Бүгінде республика аумағында жалпы қуаты 3 ГВт-тан асатын 154 ЖЭК нысаны жұмыс істейді. Атап айтқанда:<ul><li style="text-align:justify;">63 жел электр станциясы (1 570,05 МВт),</li><li style="text-align:justify;">46 күн электр станциясы (1 222,61 МВт),</li><li style="text-align:justify;">42 су электр станциясы (287,685 МВт),</li><li style="text-align:justify;">3 биогаз станциясы (1,77 МВт).</li></ul>Жаңартылатын энергия көздерін дамыту — еліміздің тұрақты энергиямен қамтамасыз ету және климаттың өзгеруіне қарсы іс-қимыл саласындағы мемлекеттік саясатының негізгі басымдықтарының бірі.

Қазақстанның энергия теңгеріміндегі ЖЭК үлесі 6%-дан асты            

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мемлекет басшысының бастамасымен 2019 жылы Президенттік жастар кадр резервін қалыптастыру бастамасы қолға алынды. Бұған дейін 2019, 2021 және 2023 жылдары өткен үш іріктеуге 60 мыңнан аса үміткер қатысып, 400 азамат резервке қабылданған. Олардың 80 пайызы бүгінде мемлекеттік органдар мен ұйымдарда қызмет атқаруда. Биыл Президенттік жастар кадр резервінің төртінші іріктеуі өтпек. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің Қызылорда облысы бойынша департаментінің басшысы Ерлеген Мендалиев мәлімдеді.<blockquote>– Бұл жолғы іріктеудің басты ерекшелігі – әрбір кезеңде салалық бағыттар бойынша пропорционалды түрде іріктеу жүргізіледі. Яғни, әр бағыт бойынша үміткерлер саны теңестіріліп, арнайы квоталар қарастырылады. Кандидаттарға қойылатын жалпы талаптар өзгеріссіз қалды. Нақтырақ айтқанда, үміткерлер қазақ тілін біліуі керек, жасы 35-тен аспауы тиіс, жоғары білімі және кемінде 5 жыл еңбек өтілі болуы міндеттеледі. Іріктеуге саяси тұлғалар мен «А» корпусындағы мемлекеттік қызметшілер, қазіргі резерв құрамындағы азаматтар қатыса алмайды. Конкурс 6 кезеңнен тұрады және маусым-қазан айларында өткізіледі. Кандидаттардың құжаттарын қабылдау 1 маусымнан бастап бір ай уақыт аралығында арнайы ақпараттық жүйеде онлайн режимде жүзеге асырылады. Екінші кезеңде мәтіндік және сандық ақпаратпен жұмыс істеу қабілеті бағаланса, үшінші кезеңде онлайн режимде эссе жазу форматында өтеді. Одан кейінгі кезең ассессмент-орталық және құзіреттер бойынша сұхбат деген екі блоктан тұрады. Әңгімелесу кезеңін 8-15 қазан аралығында өткізуді жоспарлап отырмыз. Резервке үздік 50 кандидатты қабылдау үшін Ұлттық комиссияның отырысын 25 қазанға дейін өткізіп, сол айдың соңында шешім шығаратын боламыз,- деді Ерлеген Жәрдемұлы.</blockquote>Фото: Қызылорда облысының Өңірлік коммуникациялар қызметі

Президенттік жастар кадр резервіне іріктеудің төртінші кезеңі басталады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Метрлік конвенцияға қол қойылғанына 150 жыл толды. Метрлік конвенция – жаһандық өлшем бірлігінің бастау нүктесі болды. Оның арқасында 100-ден астам мемлекет – АҚШ-тан бастап Жапонияға дейін – бірдей эталондар мен қағидаттарды қолдана отырып, бір-бірін түсініп, әділ сауда жүргізуге мүмкіндік алды.Қазақстан аумағындағы алғашқы өлшеу құралдарының жарамдылығын анықтайтын мекеме 1923 жылы Семей қаласында Омбы тексеру палатасының бөлімшесі ретінде құрылған.Бүгінде Қазақстанның Ұлттық эталондық базасы еліміздегі өлшемдердің бірлігін қамтамасыз етудің негізі болып табылады және 104 мемлекеттік эталоннан тұрады. Оның 50-і – мемлекеттік эталон, ал 54-і – мемлекеттік жұмыс эталоны. Бұл эталондар ұзындық, масса, температура, қысым, электрлік және магниттік шамалар, сондай-ақ физика-химиялық параметрлер сияқты кең өлшем ауқымын қамтиды.Метрология – бұл абстрактылы ғылым емес, күнделікті өмірде әр адам кездесетін практикалық құрал. Дәл өлшемдерсіз тауарлардың сапасын объективті бағалау, ресурстарды дұрыс есептеу, медициналық диагноз қою немесе ғылыми зерттеу жүргізу мүмкін емес.Өлшеу жабдықтарының тіпті болмашы ауытқуларының өзі ауыр салдарға әкелуі мүмкін. Мысалы, медициналық тәжірибеде жабдықтарды уақтылы тексермеу тексеру нәтижелерінің бұрмалануына әкеліп соғады, бұл диагноз қою мен емдеу әдісін таңдауға әсер етеді. Сол сияқты, су, газ немесе электр энергиясы есептегіштерінің қате көрсеткіштері тұтынушылардың қаржылық шығындарына әкеледі.Құрылыс және басқа да салаларда өлшемдердің дәлдігі нысандар мен технологиялық процестердің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.ҚР Сауда және интеграция министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитетінің төрайымы Жанна Есенбекованың айтуынша, қазіргі заманғы және технологиялық жағынан жетілдірілген эталондық база Қазақстанда өлшеу, сынақ және өнім сәйкестігін растау қызметіне халықаралық сенімнің қалыптасуына жағдай жасайды. Бұл өз кезегінде саудадағы техникалық кедергілерді жоюға және интеграция жағдайында тауарлар мен қызметтердің еркін айналымына ықпал етеді.Бүгінгі таңда Қазақстанда 340-тан астам өлшеу құралдарын тексеру зертханалары жұмыс істейді, олар өлшеу құралдарының белгіленген талаптарға сәйкестігін қамтамасыз етеді. Бұған қосымша, калибрлеу бағыты да белсенді дамып келеді. Экономика саласының әртүрлі салаларына қызмет көрсететін 70-тен астам калибрлеу зертханасы бар, бұл технологиялық процестердің дәлдігін арттыруға ықпал етеді.Өнімдердің, қызметтердің және технологиялық процестердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар қолданыстағы нормативтік-құқықтық база арқылы бекітілген. Қазақстан Республикасында метрология саласындағы қызметті реттейтін 13 негізгі нормативтік-құқықтық акт әзірленіп, қолданысқа енгізілді. Оларды іске асыру үшін өлшемдердің кең спектрін қамтитын 700-ден астам ұлттық стандарт қабылданған. Сонымен қатар, денсаулық сақтау, мұнай-газ саласы, өнеркәсіп, ақпараттық технологиялар және әлеуметтік бағыттарды қоса алғанда, экономиканың түрлі салаларында қолданылатын өлшеулердің 14 тізбесі бекітілді.<blockquote>«Өлшеу нәтижелерінің сенімділігі нарықтық қатынастарға қатысушылардың яғни мемлекеттік органдардың, өндірушілердің, жеткізушілердің және тұтынушылардың арасындағы сенімнің негізін қалыптастырады. Мемлекеттік ғылыми метрологиялық жүйе өлшеулердің бастапқы эталондардан жұмыс құралдарына дейінгі ізгілігін (трассабельдігін) қамтамасыз етеді. Бұл — әділ баға белгілеу, адал бәсекелестік пен нарықтың тұрақты дамуы үшін ажырамас шарт», — деді Жанна Есенбекова.</blockquote>Сондай-ақ Қазақстан метрология саласындағы халықаралық байланыстарды белсенді дамытуда. ASTM, API, DIN, AFNOR және басқа елдердің ұлттық метрология институттарын қоса алғанда, жетекші шетелдік стандарттау және метрология ұйымдарымен 70-тен астам келісім мен меморандумға қол қойылған.Бүгін біз өзіміздің калибрлеу және өлшеу мүмкіндіктерімізді (CMCs — Calibration and Measurement Capabilities) халықаралық деңгейде растау жұмысын жүргізіп келеміз. Бұл мүмкіндіктер Халықаралық өлшемдер және салмақтар бюросы (BIPM) шеңберінде жарияланады. Қазақстан CMC жолдары бойынша Орталық Азия елдері арасында бірінші орынды иеленіп отыр.Біздің 119 CMC жазбамыз электр, геометриялық шамалар, масса, уақыт пен жиілік, қаттылық және басқа да өлшеу салаларында халықаралық талаптарға сәйкестікті көрсетеді.Бір қарағанда, CMC дегеніміз – жай ғана халықаралық дерекқордағы жазбалар секілді. Алайда олардың әрқайсысының артында нақты өлшеулерді белгіленген дәлсіздікпен жүргізе алатын дәлелденген және халықаралық деңгейде мойындалған қабілет жатыр.Осылайша, метрология адамның бүкіл өмір саласына – мектептен бастап жоғары технологиялық өндіріс пен медицинаға дейін – әсер етеді. Ол қауіпсіздікті, экономикалық тиімділікті және қоғамдағы сенімді қамтамасыз ете отырып, мемлекеттің тұрақты дамуының негізін қалайды.

Метрология – сенім құралы: Қазақстанның қауіпсіздігі мен экономикасындағы дәл өлшеулердің рөлі 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> ҚР Премьер-министрі Олжас Бектеновтің төрағалығымен оқу жылының аяқталуы, каникул кезінде оқушылардың сауықтыру демалысын, бос уақытын және еңбекпен қамтылуын ұйымдастыру мәселелері талқыланған Үкімет отырысы өтті. Күн тәртібіндегі мәселелерге қатысты бірқатар тапсырма жүктелді. Басқосуға облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев селекторлық режимде қатысты.Өңірімізде оқу жылының аяқталуы, жазғы каникул кезінде балалардың сауықтыру демалысын ұйымдастырудың арнайы кешенді жоспары бекітілген. Соған сәйкес тиісті ұйымдастыру-дайындық жұмыстары жүргізілуде.Биылғы оқу жылын 339 мектепте (300 мемлекеттік, 39 жекеменшік) 184 924 оқушы аяқтайды, 172 116 оқушыны жазғы демалыспен қамту жоспарлануда.Аймақта қала сыртында орналасқан 8 лагерьде, орталықтарда 7 ауысымда 7 мыңнан астам бала демалыспен қамтылады. Бүгінде лагерьлерде ағымдағы жөндеу жұмыстары толық аяқталып, материалдық-техникалық жабдықтары жаңартылды.Бұдан бөлек, «Қазақстан халқына» қорының демеушілігімен 766 оқушы Түркістан, Ақмола облыстарында, 4 583 оқушы демеушілер мен кәсіподақтар есебінен Алматы, Түркістан облыстары мен Шымкент қаласындағы сауықтыру лагерьлерінде тынығады.Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Оқу жылының аяқталуына орай тиісті тапсырма берілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Түркістан облысы Ордабасы ауданы Темірлан ауылындағы Шоқан Уәлиханов атындағы мектеп-гимназияның түлегі Жәнібек Әбілхан Ұлттық бірыңғай тесттен 140 ұпай алды, деп хабарлады&nbsp;<a href="http://turkystan.kz/">turkystan.kz.</a>Ол Ұлттық бірыңғай тестілеуде ирформатика пәнін таңдаған.<blockquote>«Көпбалалы отбасыдан шыққан Жәнібек ізденімпаз, білімді оқушы. Жәнібектің жетістігі – табандылық пен жүйелі дайындықтың нәтижесі.Жәнібек Асқарұлы – арманға жетудің мүмкін екендігін дәлелдеген жастың бейнесі. Оның табандылығы, жауапкершілігі, уақытты тиімді пайдалануы мен өзіне деген сенімі – өзге оқушыларға үлкен үлгі», - делінген Түркістан облысының Білім басқармасының хабарламасында.</blockquote><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/1_02c1b401d4.jpg" alt="1.jpg">Фото: Түркістан облысының Білім басқармасы

ҰБТ-да 140 балл жинау үшін не істеу керек: 140 балл жинаған оқушы сырымен бөлісті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Арал ауданының әкімі Аманжол Оңғарбаев жұмыс сапарымен Тоқабай ауылына барып, ауылда атқарылып жатқан жұмыстарға қанығып, тұрғындардың талап-тілегіне құлақ түрді.Алдымен ауылда жүргізіліп жатқан ауызсу тарту жұмыстарымен танысып, құрылысы басталатын ауызсу айдау станциясының маңында салаға жауапты су шаруашылығы мамандарымен жүздесті.Негізгі бағыт «Арал-Сарыбұлақ» топтық су құбырының Арал-Тоқабай-Абай желілік қосу тармақтарын салу және ауданға қарасты Тоқабай елді мекенін сумен жабдықтау. Ауқымды жұмыс бүгінде қайта жалғасуда. «САПА ҚҰРЫЛЫС 2007» ЖШС мердігер мекеме қазіргі таңда ауыл маңынан су айдау насосты станциясы салынатын орынды белгілеп, тегістеу жұмыстарын жүргізуде. Қазір Тоқабайдың басына дейінгі желілік құбыр толықтай тартылып, Абай бағытына қарай жалғасуда. Тартылып жатқан ауыз су желісінің жалпы ұзындығы 138 шақырымнан әрі болса, Тоқабайдың ішіндегі су құбыры желісінің ұзындығы 16,787 шақырымды құрайды. Бүгінде ішкі желілік жұмыстары аяқталған.Нысан басында аудан әкімі Аманжол Сақыпұлы ҚР Су ресурстары және ирригация министрлігі Су шаруашылығы комитетінің төрағасы Арсен Жақанбаевпен және су шаруашылығы саласының, жауапты мердігер мекеме өкілдерімен жүздесіп, атқарылуы тиіс жұмыстарды бағамдады.Аудан әкімі бұл ауқымды жұмыс Мемлекет басшысының тікелей назарында екенін алға тартып, аймақ басшысы да жағдайды бақылауда ұстап отырғанын жеткізді.<blockquote>– Осы жұмыстар созбалаңға салынып келеді. Өткен жылдың соңында беріледі деген жылт еткен үміттің жырға айналғанына да жарты жылдам астам уақыт өтті. Осы уақыттар ішінде бірнеше мәрте уәделі сөз айтылса да іс аяқсыз қалып келеді. Бұл жолы мұндай келеңсіздіктерге жол берілмеуі тиіс. Көңілі алаң халық күн жұбатып әрең отыр. Қазірдің өзінде ауыз судың қиындығын көріп отырған елге бұдан артық қуаныш болмас. Сондықтан жұмысты жеделдету керек. Ары кетсе алдағы екі-үш айдың шамасында Тоқабайға ауыз су берсек, жылдың соңына дейін Абайды да сапалы суға қосу міндеті тұр, – деді аудан әкімі.</blockquote>Мұнан соң ауылдық округтің әкімшілік ғимаратына барып, кешегі өткен сайлау қорытындысына сәйкес халықтың басым қолдауына ие болып, ауылдық округ әкімі болып сайланған Мұқансерік Әлішевті жаңа қызметімен құттықтады. Аудандық сайлау комиссиясының төрағасы Н.Зағатов ауыл әкімінің қызметтік куәлігін табыстап, ресми таныстырып өтті.Аудан әкімі ауылдық мәдениет үйінде тұрғындармен тілдесіп, жыл басынан бері ауданда атқарылған жұмыстарды баяндап, жүзеге асырылып жатқан ірі жобалар жөнінде тоқталып өтті. Сондай-ақ ауылға ортақ кейбір мәселелерден хабардар екенін жеткізіп, оларды алдағы уақытта шешу жолында жұмыстар жүргізілетіндігін жеткізді.Ауыл тұрғындары істеліп жатқан жұмыстарға оң баға беріп, ауыз су тарту жұмыстарын тез бітірсе деген тілектерін жеткізді. Сондай-ақ елге ортақ кейбір мәселелерді көтеріп, шешу жолдарын қарастыру жөнінде ұсыныстарын жеткізді.Аудан әкімі ауылда қосымша құрылыс жүргізіліп жатқан №248 орта мектеп ғимаратына барып құрылыс жұмыстарымен танысты. Қазіргі таңда демеушілік есебінен салынып жатқан мектеп ғимаратының негізі блогы толық аяқталған. Қосымша екі блоктың құрылысы жүруде. Спорт зал мен асхана және қосымша бөлмелер бойынша ішкі әрлеу жұмыстары жүруде.Қарқынды құрылысқа куә болған аудан басшысы А.Оңғарбаев құрылысқа жауапты мекеме өкілдеріне жағдайды бақылауда ұстап, жұмыс қарқынын бәсеңдетпеуді тапсырды. Мүмкіндік болса ғимараттың құрылыс жұмыстарын қысқа мерзім ішінде аяқтап, ауылдағы мектеп мәселесін түбегейлі шешуге жұмыс жасау керектігін жеткізді.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Aral_audany_auyzsu_m_selesi_5152bd4cda.jpg" alt="Арал ауданы ауызсу мәселесі.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Aral_audany_zh_jeli_zh_mys_2_1250964459.jpg" alt="Арал ауданы жүйелі жұмыс 2.jpg">

Аманжол Оңғарбаев: "Жыл соңына дейін ауызсу мәселесін біржақты ету керек"

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Арал ауданының әкімі Аманжол Оңғарбаевтың кезекті жұмыс сапары Қарақұм ауылдық округіне жалғасты.Мұндағы халықты қазіргі уақытта алаңдатып отырған негізгі мәселе жайылымдық және шабындық жерлерге зиянкестердің көптеп келуі болып отыр. Ахуал соңғы бірер күндікте дабыл қағарлық жағдайға жеткен соң, мәселені көзбен көрмекке келген аудан әкімі А.Оңғарбаев №59 орта мектеп ғимаратында халықпен жүздесіп, жыл басынан бері өңірдегі атқарылған жұмыстарға қысқаша тоқталып өтті.Жүзеге асырылып жатқан ірі жобалар жөнінде айтып, біткен істер бойынша сөз сабақтады. Ауылдағы өзекті деген мәселелер де аудан әкімінің назарынан тыс қалған жоқ. Кейбір түйіткілдер кезең-кезеңімен шешімін тауып келе жатқанына тоқталып, тұрғындар тарапынан түскен өтініштердің барлығы заңдылығына сай қаралып, шешуге жұмыс жасалатындығын жеткізді.Мұндағы ағайынның негізгі мәселесі маусымдық шараларға ұласқан зиянкестермен күрес болып отыр. Бүгінгі күні әлі үлкейе қоймаған шегірткелердің көптігінен ауылдағы қарапайым шаруалар зиян шегемізбе деген үрейде. Осы мәселеге қазірден ден қоймаса кейін кеш болама деген уәж айтады. Бұл бағыттағы жұмыстарды жедел атқаруға келген жұмыс күші әлі күнге дейін түрлі жағдайды сылтау етіп, шегірткелерді улау жұмыстарын толыққанды жүргізе алмай отыр. Осы және ауылға қатысты өзге де мәселелер тұрғындармен болған кездесуде кеңінен талқыланды.Ауылға тартылып жатқан ауыз су мәселесі де сөз болды. Жастар тарапынан ауылдағы қазақ күресінің болашағына алаңдаушылықтың бар екені қозғалып, келешек чемпиондар шығару ісінде лайықты қолдау болса деген ұсыныстар айтылды.Аудан әкімі ел көтерген әрбір мәселенің қайсыбірі болсын орынды екенін айтып, мәселені шешу бағытында жұмыс жүргізілетінін жеткізді.Қарақұмға жасаған сапары барысында аудан басшысы А.Оңғарбаев Абай темір жол станциясына аялдады. Мұнда көп уақыттан бері темір жол перронына қатысты мәселе көтерілген-ді. Жолаушылардың әсіресе егде жастағы жолаушылардың станция маңынан жолаушылар пойызына мініп-түсуде қиындық туындайтыны жиі айтылып жүр. Осы мәселеге қатысты «Қазақстан Темір Жолы» ҰҚ» АҚ басшылығы тарапымен жүргізілген келіссөздер нәтижесінде аталған аумаққа темір жол перронын салу мәселесі қолдау тапқан-ды.Бірінші кезекте осы маңнан ұзындығы 200 метрдей болатын темір жол перронының құрылысына қатысты жоба дайындалатын болады. Бұл жұмыстар ағымдағы жылы нақтыланбақ.Осы мәселені сапар барысында зерделеген аудан әкімі Аманжол Сақыпұлы темір жол станциясының жағдайына қанығып, вокзал қызметкерлеріне ғимаратты күтіп ұстау жөнінде сен-ескертпелер айтты.Мұнан әрі ауыл сыртында үйірлі шегірткелерге қарсы химиялық өңдеу жұмыстарының жағдайымен танысты.«Авиакомпания «Дельта-Юг», жеке кәсіпкер «Багжан» және «Фитосанитария» шаруашылық жүргізу құқығындағы Республикалық мемлекеттік кәсіпорнының Қызылорда облыстық филиалы қолға алған шегіртке зиянкестеріне қарсы фитосанитариялық күрес жұмыстарына бүгінде 4 арнайы жер агрегаттары, 2 аса жеңіл ұшақ, 3 дрон жұмылдырылған. Аудан бойынша 21720 гектар аумақтың қазіргі уақытта 4800-і өңделіп, жұмыстың орындалу көрсеткіші 22 пайызды құрап отыр.Қазіргі таңда Қарақұм ауылдық округінде 2 аса жеңіл ұшақ, Қарақұм, Қосаман, Жіңішкеқұм ауылдық округтерінде 4 арнайы жер агрегеттарымен химиялық өңдеу жұмыстары жүргізілуде. Сазды ауылдық округінде зиянкестерге қарсы 3 дронмен химиялық өңдеу жұмыстары жүруде.Аудан әкімі белгіленген аумақта Ауыл шаруашылығы министрлігі Агроөнеркәсіптік кешендегі мемлекеттік инспекция комитетінің Қызылорда облыстық аумақтық инспекция басшысы М.Оразбаевпен тілдесті. Кездесу барысында жұмыстың мардымсыз жүргізіліп жатқандығы сөз болды. Облыс орталығынан әлі де қолдау беріліп, қажетті техникалар мен жұмыс күшін жұмылдыру мәселесі шешімін таппақ. Аудан әкімі ел көтерген бұл бағыттағы талап-тілектің аса жоғары екенін айтып, жауапты азаматтарға алдағы екі-үш күн уақытта жұмысты жеделдету керектігін ескертті.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Aral_zalalsyzdandyru_m_selesi_2_e818f7b79e.jpg" alt="Арал залалсыздандыру мәселесі 2.jpg">

Зиянкестерге қарсы күрес күшейтіледі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Қазақстанда мектеп күзетшілері қару ұстап жүреді.&nbsp;Бұл туралы&nbsp;<a href="https://stan.kz/kazakstandik-mektep-kuzeshilerine-karu-ystau-ystauga-ryksat-418081/">Stan.kz</a>&nbsp;ақпарат агенттігі 31-арнаның Информбюро жаңалықтар қызметіне сілтеме жасап хабарлады.Бірақ білім ұясында суық қарумен жүруге және пайдалану үшін арнайы&nbsp;лицензиясы болуға тиіс. Осылайша, үкімет оқушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуді көздеп отыр.Ол үшін мектеп күзетшілеріне арналған бірыңғай талаптарды бекітті. Яғни, күзет қызметтерін сатып алу бойынша типтік конкурстық құжаттама әзірленген. Соған сәйкес, күзет қызметіне арнайы дайындықтан өткен 25-50 жас аралығындағы ер адам алынады. Сондай-ақ ұйымның кеңсесі мен қызметкердің сотталмағаны туралы, бастысы қарумен жүруге және пайдалануға арналған рұқсат қағазының болуы маңызды.Сонымен қатар мектепті күзету үшін мекеме кем дегенде&nbsp;2 жедел әрекет ету тобын жасақтауға тиіс.Фото: Ru.freepik.com

Қазақстанда мектеп күзетшілеріне қару ұстауға рұқсат етіледі

БЕС ЖАҢАЛЫҚ: Апталық шолу

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қызылорда облысының Жалағаш ауданында Сырдария өзені бассейніндегі ирригациялық және дренаждық жүйелерді қайта жаңғырту жұмыстары аяқталды.Барлығы 1362,2 шақырым канал қайта жаңғыртылып, 14 617 шағын гидротехникалық нысан ауыстырылып, жаңадан салынды. Сондай-ақ 327,86 шақырым коллектор мен 151 бақылау ұңғымасы қалпына келтірілді. &nbsp;Осы жұмыстардың нәтижесінде жалпы көлемі 15,1 мың гектар ауыл шаруашылығы алқаптарын сумен жабдықтау және мелиоративтік жағдайы жақсарып, суармалы жерлер толық игерілді. Жоба су шығынын 30%-ға дейін азайту арқылы жылына шамамен 95 млн текше метр суды үнемдеуге мүмкіндік береді.<blockquote>«Каналдарды тазарту, шлюздер орнату және басқа да жұмыстардың арқасында су жеткізу жағдайы 35-40%-ға жақсарды. Бұл жүйе диқандарға су тапшылығы жағдайында да жұмыс істеуге көмектеседі. Жалпы нәтижелер өте жақсы», – деді жергілікті шаруа қожалығының агрономы Сұлтанбек Үсенов.</blockquote>Жергілікті шаруа қожалықтары жұмыс нәтижелеріне оң баға беріп отыр.<blockquote>«Бұл жұмыстар Дүниежүзілік банкпен бірлесіп жүзеге асырылып жатқан Ирригациялық және дренаждық жүйелерді жетілдіру жобасының екінші кезеңі аясында атқарылды. Осыған ұқсас жобалар Алматы, Жамбыл және Түркістан облыстарында да жүргізіліп жатыр. Осының арқасында 105 мың гектардан астам жердің суармалы жағдайы жақсарады. Бүгінгі таңда бұл жобалардың 86%-ы аяқталды. Қазірдің өзінде 79,15 мың гектар егістікке су жеткізу жақсарып, жылына 201,8 млн текше метр су үнемдеуге жағдай жасалды», – деді Су ресурстары және ирригация министрі Нұржан Нұржігітов.</blockquote>

Қызылорда облысында 15 мың гектардан астам егістік жер қалпына келтірілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Астанада елдегі тау-кен металлургия (ТКМ) саласындағы корпоративтік университеттердің кеңейтілген форматтағы халықаралық кездесуі өтті. Іс-шара ұйымдастырушысы – Eurasian Resources Group (ERG). Форум Азия аумағындағы EFMD-ге мүше корпоративтік университеттер мен білім беру құрылымдары, қызметкерлерді оқыту саласында еңбек ететін білім беру мекемелері мен қауымдастықтар арасында Қазақстандағы алғашқы тәжірибе алмасу алаңына айналды.Шараның мақсаты – озық тәжірибелер, үздік практикалар мен инновациялық ұстанымдар алмасу мүмкіндіктерін кеңейту. Форумға қатысушылар көшбасшылық, кәсіби білім беру мен қызметкерлерді оқыту мәселерін кеңінен талқылап, халықаралық қауымдастық мойындаған озық кейстермен танысты.Негізгі спикерлердің бірі – CLIP &nbsp;корпоративтік университеті аккредитациядан өту бағдарламаларының жетекшісі, EFMD корпоративтік сервистерінің директоры, доктор Мартин Мерле. EFMD – әлемнің 88 елінде 890 мүшесі бар Еуропалық менеджментті дамыту қоры. Ол менеджмент пен қызметкерлерді оқыту салаларындағы жетекші бизнес-мектептер, университеттер мен корпорацияларды біріктірген. Оқыту мен менеджмент саласындағы озық тәжірибелер алмасуға арналған жаһандық тұғырнама деуге болады. Ол бизнестің бәсекеге қабілеттілігін артыру үшін корпоративтік оқытуға халықаралық стандарттарды енгізудің маңызына ерекше тоқталды:<blockquote>– Біз EFMD тәжірибесінде әріптестер қауымдастығы корпоративтік оқыту стандарттарын дамыта отырып, компаниялардың ісін жетілдіру жолына барынша қарқын бере алатынына талай мәрте көз жеткіздік. ERG-дің бастамасы Қазақстандағы, тіпті Орта Азиядағы &nbsp;корпоративтік оқыту саласына тың серпін бере алады деген сенімдеміз,- деді Мартин Мерле.</blockquote>Форумда ERG-дің корпоративтік университеті халықаралық сертификациялау бағдарламаларда жүлделі орындарға ие болған өзінің білім беру бағдарламаларын таныстырды. Өткен жылы ERG-дің корпоративтік университеті халықаралық EFMD Excellence in Practice Awards 2024 байқауының «Кәсіби білім беру» аталымында «үздік» деп танылған. Ал, биыл ERG-дің Корпоративтік университеті Қазақстан мен ТМД-да алғашқы болып EFMD LIFT Learning Impact стандарты бойынша сертификатталды.Бұл жүлде – білім беру өнімдерін даярлау мен оны басқарудағы жұмыстың сапасы жоғары, әдістемелері мен әзірлемелері толыққанды әрі халықаралық стандарттарға сәйкес келетінін растады. &nbsp;<ul><li style="text-align:justify;">Сертификаттау барысында ERG CU төмендегі 3 тартымды жобасын таныстырған болатын:</li><li style="text-align:justify;">карьерлердегі ауыр жүк көліктерінің жүргізушілерін даярлауда тренажер-симуляторларды пайдалану;</li><li style="text-align:justify;">дәнекерлеуші мамандарды даярлауда сандық, толықтырылған шындық (AR) технологияларын кеңінен пайдалану;</li><li style="text-align:justify;">Strategic Leadership Program (SLP) көшбасшылықты дамыту бағдарламасы.</li><li style="text-align:justify;">ТКМ саласындағы корпоративтік университеттер форумы Қазақстан мен Азияда осы корпоративтік білім беру бағытында жұмыс істеп жүрген құрылымдар арасындағы өзара серіктестікті нығайтуды көздейді.</li></ul><blockquote>– Тиімді корпоративтік білім беру жүйесін дамыту барысында әрдайым әріптестеріңізбен араласып, пікір алмасып отыру маңызды. ERG-дің корпоративтік университеті өзге де корпоративтік оқыту орталықтарының тәжірибесін сыни тұрғыдан зерделей отырып, өзінің озық әдістемелерін ашық паш етіп бірнеше жылда халықаралық деңгейге өсті. Бұл толайым табысқа ERG-дің Қазақстанда корпоративтік оқыту орталықтарының қауымдастығын құру қамындағы новаторлық бастамасының арқасында жетті. Өз кезегінде бұл кәсіби дамуды үздіксіз жетілдіріп отыруға септесетін тұғырнамаға айнала алады, - деді форум сарапшыларының бірі, ERG корпоративтік университеті ғылыми кеңесінің тәуелсіз мүшесі, профессор Валерий Катькало.</blockquote>– Корпоративтік оқыту жүйелерінің қуаты – бизнестің сенімді серіктесі бола алуында. Ол үшін қазіргі әлемнің сын-қатерлеріне уақытылы үн қатып, тиімділікті арттырып отыру маңызды,- деді ERG корпоративтік университетінің директоры Валентина Сатарова. – Біз ERG-де корпоративтік білім берудің халықаралық стандарттарын ұстанып, компанияны дамыту стратегиясын ілгерілету, адамдарымызға инвестиция құю бағыттарында бизнеспен бірлесе, жұмыла жұмыс істеп жатырмыз. Біздің жолымыз – даму жолы!<blockquote>– ERG-дің корпоративтік университтеті – біздің Топты дамытудың стратегиялық құралы. Біз тек адамдарды дамыту арқылы компания алға ілгерілей түсеріне сенімді болғандықтан, адамдарымыздың дамуына тұрақты инвестиция құйып келеміз. Соңғы 2 жылда корпоративтік университет біздің 54 мыңнан астам қызметкерімізді оқытып, симуляторлар мен VR-дан бастап, озық технологиялар мен халықаралық тұғырнамаларды енгізіп, жаһандық деңгейде мойындалды. EFMD Excellence in Practice Awards 2024 байқауындағы жеңіс пен EFMD LIFT 2025 сертификатына ие болуымыз білім беру сапасы, бизнеске қажетті шешімдерді табу мен оның пайдасы – біздің өз саламыз бойынша үздік болуға деген талпынысымыз бен қолға алған жүйелі жұмыстың жемісі, – деді халықаралық форумға ERG-дің Қазақстандағы бас директоры Серік Шахажанов.</blockquote>ERG Қазақстандағы корпоративтік университеттер арасында алғашқы болып тау-кен металлургия саласы кәсіпорындарының бәріне есігін айқара ашып отыр. Топ персоналды дамытуға инновациялық ұстанымдарды қолданып қана қоймай, стратегиялық көзқарас пен көшбасшылықтың жоғары деңгейін паш етіп келеді.ERG Қазақстанда алғашқы болып 6 тау-кен металлургия компаниялары арасында зерттеулер жүргізіп, бенчмарк пен сараптама базасын құрды. Осылай тұрғырнама қаланып, компания өз бастамасын кеңейтуге даяр. Әрі 2025 жылдан бастап кәсіби қауымдастық тарапынан да қолдау тауып, зерттеуге қатысатын компаниялар саны ұлғая түсеріне сенімді.

Архив