<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ақын, композитор Нартай Бекежановтың сырнайы табылды. Құнды жәдігер Шиелі ауданы «Төңкеріс» ауылының тұрғыны Бегайым Сейітжанованың сандығында сақталған.Ауыл тұрғыны Ілесбек қарияның айтуынша, анасы Бегайым әнге бейім, сөзге шешен болған. 1943 жылы 6-7 сынып оқып жүрген кезінде Алматыдан Роза Бағланова келіп, концерт қояды. Сол кеште мектеп оқушылары да ән айтыпты. Көпшілік ішінен дара дауысымен ерекшеленген бойжеткеннің талантына риза болған әнші өзімен бірге алып кетуге ұсыныс жасайды. Бірақ алдындағы ағалары майданға кеткендіктен, қарт әкесі жалғыз қызын жібермепті.&nbsp;<blockquote>– Анамыз Нартай Бекежановтың қарындасы болып келеді. Бала күнімізде үйде бір аспап тұратын. Оны ақ матамен орап, сандығына салып қоятын. Содан неше жылдай сақтаулы жатты, – дейді ауыл тұрғыны.</blockquote>Нартай бұл сырнайымен 1936 жылы Мсәкеудегі қазақ әдебиеті мен өнерінің онкүндігінде ән айтқан. Бұған 1990 жылы «Жазушы» баспасынан жарық көрген «Аманат» кітабындағы сурет дәлел.Қазір құнды жәдігер Нартай ән мектебінің жарқын өкілі Дәулетхан Ізбасқанға табысталған.&nbsp;<blockquote>– Сырнай деген көп табыла бермейтін аспап, табылса да күйі кетіп, жарамсыздау болып жатады. Ал мына сырнайдың орны ерекше. Бұл –атақты Нартай Бекежановтың қолы тиген киелі жәдігер. Марқұм Бегайым анамыздың біздің әулетке құдағилық жолы бар еді. Ұмытпасам 2012-2014 жылдар аралығы болуы керек, қолыма сырнайды енді ұстап Нартай әндерін үйреніп жүрген кезім. Бір күні үйге Бегайым апам қонақ болып келді. Құдағиы қонақ болып келген соң әкем де құшақ жайып қарсы алды. Әңгіме де айтылды, ән де айтылды. Шамамның келгенінше үйренген бір-екі ауыз термемді орындап бердім. Нартайдың әнін айтқанымды тыңдап, Бегайым апам ризашылығын білдіріп, батасын беріп, «бала күнімде әкеммен бірге Нартай үйімізге келіп, талай жырлаған. Әкем маған да өлең айтқызатын еді» деп біршама естеліктер айтты. Бегайым анамыз сол кезде мені жассынды ма, қолындағы құнды жәдігер жайлы тіс жармады.Жақында үлкен ұлы Ілесбек ағамыз хабарласып: «Ізбасхан бір тапсыратын дүнием бар еді, үйге келіп кетерсің» &nbsp;деді. «Анам көзінің қарашығындай қараушы еді. Біздің әулетте өнер жолын ұстанған адам болмады. Нартай атамыздың жырын жырлап, ізінде жүрген өзің ғой», деп қолыма ұстатты, – дейді жас әнші.</blockquote>Асыл мұра осылайша қайта жарыққа шығып отыр. «Өмір – өлшеулі, өнер – өміршең» деген осы болса керек.Тұрар Бекмырзаев &nbsp;

Шиеліден Нартайдың сырнайы табылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Бүгін аудан әкімі Берік Сәрменбаев ауданға алғаш рет гастрольдік сапармен келген Қызылорда қалалық «Жастар» театрының «Сезімді қайтейін?» музыкалық-лирикалық қойылымын тамашалады.Қойылымда жас өнерпаздар махаббат, достық, сыйластық тақырыбында өнерлерін көрсетіп, сазды әндерді шырқады. Жастар сахнада өз рөлдерін жоғары деңгейде сомдап, көрерменнің ыстық ықыласына бөленді.Қойылымнан соң аудан басшысы «Жастар» театрына шығармашылық табыс тіледі.<blockquote>– Биыл облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлы Нәлібаевтың бастамасымен өңірде «Руханият жылы» деп жарияланды. Айтулы жыл аясында мәдениет пен өнер саласына зор қолдау көрсетілуде. Атап айтқанда, 1000 орындық «Өнер орталығы» пайдалануға берілді. Мүмкіндігі шектеулі өнерпаздардың «Инклюзивті театры» құрылды, «Жыраулар үйі» ашылады. Аймақтағы 7 ауданда заманауи «Руханият орталықтары» салынуда. Балалар мен жасөспірімдерді өнерге баулып, шығармашылығын шыңдайтын «Шығармашылық академиясы» бой көтеруде. Бұған дейін 10 жылға жуық үйірме ретінде жұмыс жасап келген «Жастар театры» кәсіби ұжым болып өнер көрсете бастады. Міне, бүгін «Жастар» театры ауданға алғаш рет гастрольдік сапармен келіп, жас буын өкілдеріне ой салатын қойылым қойды. Көптеген туындыларды сахналап, көрерменнің ыстық ықыласына бөленіп келе жатқан ұжымға шынайы алғысымды білдіремін, – деді Берік Әбдіғаппарұлы.</blockquote>Аудан әкімі қалалық «Жастар» театрының директоры Нұрмат Мансұрға «Алғыс хат» табыс етті. Өз кезегінде Н.Мансұр жуырда ғана ұжым ретінде өнер көрсете бастаған театрға қолдау көрсеткен сырдариялықтарға ризашылығын жеткізді.

«Жастар театры» музыкалық-лирикалық қойылымды сахналады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ә.Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап кітапханасында 31 мамыр – Қазақстан тарихының ең қайғылы беттерінің бірі – жаппай саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күніне орай «Ұлт тарихындағы зұлмат жылдар жаңғырығы» атты тарихи-танымдық кеш ұйымдастырылды.Кешке Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің тарих ғылымдарының кандидаты, доцент С.Тайман, Халықаралық Жазушылар және ҚР Журналистер Одағының мүшесі, «Үздік өлкетанушы» төсбелгісінің иегері Ж.Байзақұлы, Қызылорда облыстық мемлекеттік архивінің басшысы Ж.Абзалиева, И.Әбдікәрімов атындағы Қызылорда аграрлық-техникалық жоғары колледжінің оқытушысы Р.Абуова, Т.Есетов атындағы №264 мектеп-лицейі тарих пәнінің мұғалімі Қ.Ақпанов, кітапхана оқырмандары және архив қызметкерлері қатысты.Кеш қонақтары ХХ ғасырдағы саяси қуғын-сүргіннің кесірінен мыңдаған жазықсыз адамдардың қаны мен көз жасына суарылған тарихымыздың шерлі беттеріне тоқталып, Сыр өңіріндегі боздақтарды ақтау жөнінде мағлұмат беріп өтті.Шара соңында «Тарихымыздың қасіретті кезеңі» атты кітап көрмесі және архив қорынан дайындалған құжаттар таныстырылды.

Қызылордада «Ұлт тарихындағы зұлмат жылдар жаңғырығы» тарихи-танымдық кеш өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ұлан-ғайыр аумақты алып жатқан атырабымыз жайлы кезінде этнограф-ғалым Григорий Потанин «Маған бүкіл қазақ даласы ән салып тұрғандай көрінеді» деп айтқан екен. Оның ішінде бір ауылдан ғана жүзден аса жырау шыққан Сыр өңірінің орны ерекше. Дала ойшылы атанған Нұртуған жырауға 40 мың жол өлең жаздырып, қасиет қонған небір дүлдүлдер мен бұлбұлдарға өнер тәжін кигізген киелі мекеннің атағы кезінде шайырлармен шартарапты шарлаған. Бүгінгі біздің әңгімеміздің арқауы сол шайырлық өнерді насихаттап, дәстүрлі әндерді дәріптеп, жыр-дастандарды халық санасында жаңғыртып, жастарға өсиет-өнеге көрсетіп жүрген жас термеші Зүлфия Баймырзаева жайлы болмақ.Балауса қыздың ән әлеміне алғашқы қадамы бірінші сыныпта басталған екен. Ал бесікте жатып әсем әнмен тербеліп, сұлу сазбен сыланған сәби Зүлфияның анасы Айқын мен әкесі Ғабит қазақтың халық әндерін әуелете шырқайтын. Бертін келе әнге елтігені сонша, кішкентай бөбек олармен қосылып, бесікте жатып уілдейтін. Өнерпаз қыз 1990 жылдың 2 тамызында Сырдария ауданы, Шіркейлі ауылында дүниеге келген. Жыршылық өнерге оны алғаш баулыған ұстазы – Майра Сәрсенбаева. Қанатын қаққан жас талантқа мектеп қабырғасында жүріп-ақ қолдау көрсеткен жанашырлар көп еді. Әсіресе әдебиеттен сабақ берген Күміс Қожарипова жас шәкіртінің бойына қазақтың халық ауыз әдебиеті мен жыршы-жыраулар шығармасын терең сіңірді. Жанарынан ұшқын шашып, ән дегенде делебесі қозып, шабыты шалықтап тұратын Зүлфияны ұстаз жүрегі ә дегеннен таныған секілді. Шіркейліліктер қаршадай қыздың талантына қайран қалған-ды.Алғаш 2006 жылы Атырау қаласында өткен Шернияз Жарылғасұлының 200 жылдығына арналған республикалық жыршы-термешілер сайысында жүлделі үшінші, 2007 жылы Орал қаласында өткен Қаламқас Орашеваның 55 жылдық мерейтойына арналған жыр додасында екінші, 2007 жылы Маңғыстау қаласында өткен халықаралық әнші-жыршылар байқауында жүлделі бірінші орынды иемденіп, Сыр өңірінің мерейін асқақтатқан еді.Киелі өнер сахнасына шығару үшін өзін сәйгүліктей баптаған Майра Сәрсенбаеваға оның алғысы шексіз. Қазыналы жырдан шашу шашып, Сыр өңірінің мәртебесін көтеріп жүрген ұстаз шәкіртіне «Қыз Жібек», «Алпамыс батыр», «Қобыланды батыр» және өзге де жыр жауһарын жат­тауға кеңес берді. Кеңес беріп қана қоймай, сазы мен мақамына, домбыра қағысына дейін ерін­бей-жалықпай үйретті. Ән қанатындағы өнерпаздың айтуынша, қасиетті өнер наға­шы жұртынан дарыған. Өнегелі шаңырақтан қазақтың қара домбырасымен шырқалған ән үзілмеген. Әкесі – Ғабит Баймұрзаевтың мамандығы – мал дәрігері. Соған қарамастан Сүйінбай, Жамбыл жырларын орындаса, анасы Айқын Жансымақова дәрігер болған­мен, халық әнін өміріне азық еткен. Көпшілік жиылған той-думанда жұрт қолқаласа орындайтын ән қоржынында қазыналы әндер жетерлік.Мінекей, осылайша, мек­теп бітірген соң өрімдей қызды асқақ арманы Алматы төріне жетелей берді. Сөйтіп, Құрманғазы атындағы қазақ ұлттық кон­серваториясының халық әні бөліміне оқуға түсті. Екі жылдық дайындық бөлімінде оған дәстүрлі әнші Айгүл Қосанова батыс ән мектебінен дәріс берді. Негізгі Сыр бойы жыраулық мектебінің тәлімін белгілі жыршы, филология ғылымдарының кандидаты, жерлесіміз Ұлжан Байбосыновадан алған. Қазақ өнерінің саңлақтарын баулыған білім ордасында Зүлфия есімі елге танылған Ардақ Исатаева, Сәуле Жанпейісова, Еркін Шүкіманов, Тілеулес Құрманғалиев, Рымкеш Жұмаділова сынды өнер қайраткерлерінен сабақ алып, сахна шеберлігіне шыңдалып, тынысы ашылып, өрісі кеңейе түсті. Білім ала жүріп түрлі өнер сайыстарында бақ сынайды. 2011 жылы Атырау қаласында өткен республикалық «Дельфийлік ойындар» байқауында бірінші, 2013 жылы Алматы қаласында өткен «Күміс көмей, жезтаңдай» байқауында екінші орын алып, өзінің өнер додасындағы табысын еселей түседі. Тәуелсіздігіміздің 20 жылдығына орай Түр­кияның Стамбул қаласында болған жа­рыста да терме орындап, шетелдіктерді таңдай қақ­тырған.2014 жылы консер­­­ва­то­рияны тәмамдаған соң араға 1 жыл салып елорда­дағы мемлекеттік академиялық филармониясына қызметке орналасады. Еліміздің жұлдыздарымен бірге ән шырқап, олармен бір шаңырақ астында еңбек етеді. Жас болса да, үлкен сахнаға шығып, өнерде қанаты қатайып, ысылып, өмір мектебінен өтеді. Сыр өңірінде өткен «Өздерің білер Нартаймын» атты байқауда екінші орын алады. Туған жердің сый-сияпатын еншілеп, елордаға қайта оралады. 2016 жылы «Ұлы дала дауысы» халықаралық радиофестивалінде жыраулық өнердің өміршеңдігін паш етіп, бас жүлдемен оралып, ұлы даланың рухты жырларымен елордамызға шашу шашты. 2016 жылы елордамыздың Ресей астанасындағы &nbsp;күндерінде Кремль сахнасында өзінің ұстазы, белгілі жырау Айгүл Қосановамен батыстық үлгідегі жыр-термелерін орындап, жұлдызды жұп құрады. Мұнан соң 2017 жылы «Мен қазақпын» республикалық телевизиялық мега жобасына қатысып, жартылай финалға дейін өнер көрсетті.Былтыр әнші Темірхан Ерғалиевтің 70 жылдығына арналған «Туған дала төсінде, ән боп туған мен болам» атты облыстық дәстүрлі әншілер конкурсында үздік өнер көрсетіп, бас жүлдені жеңіп алды. Шымкент қаласында өткен «Ұлы дала әуендері» атты республикалық байқауда дәстүрлі ән жанры бойынша Зульфия &nbsp;жүлделі ІІІ орынды иеленіп, Сыр елінің &nbsp;мерейін тасытты. Жуырда ғана аймақта өткен &nbsp;түркітілдес елдердің халықаралық «Қорқыт және Ұлы дала сазы» фольклорлық-музыкалық өнер фестиваліне қатысып, қазақ өнерін паш етті. Бүгінде әнші өнерлі шәкірттерді тәрбиелеуде. Зүльфияның облыстық, республикалық конкурстарда лауреат атанып, жетістікке жетіп жүрген Альбина Қонысбаева, Аяулым Әбдумажит, Досымжан Құрманғалиев, Альфия Тәжтай, Толғанай Алдан сынды шәкірттері бар.Сандуғаштай сайрап, аталардан қалған аманатты жыр-термелерді жаттап, түрлі мақам мен сазды орындап, руханияттың алтын тұмасынан жыр-жақұтты маржандай тізіп, құлақ құрышын қандырып жүрген Зүльфияның өнер өлкесіндегі өрнегі жүрегі қазақ деп соғатын кез келген жанды тәнті етеді. Ол бүгінде облыстық филармонияның жыр бөлімінде жұмыс істейді. Оның репертуарында Сыр бойы, Арқа, Жетісу, Батыс, Тарбағатай өңірі жырларымен қосқанда 300-ге тарта ән бар. Өмірлік жары Амандық Жаппарбердиев те өнер саласында жүрген &nbsp;кәсіби жырау. &nbsp;Екеуі бос уақытында жыр, терме жаттап, тариxи дастандарды оқығанды ұнатады.– Мақсатым – дәстүрлі өнердің шыңына жету және көптеген шәкірт тәрбиелеу. Дәстүрлі ән-жыр өнерінің майталмандары, ұстаздарым Майра Сәрсенбаева, Айгүл Қосанова, Ұлжан Байбосыноваға еліктеймін. Өмірлік ұстанымым – ата-анамның, ұстаздарымның салып берген сара жолымен жүру. Ол – адалдық жолы. Тайқазаны жырмен тасыған сұлу Сыр шабытымды шалқытты – дейді ол бізбен әңгімесінде.Г.Асқар

Сыр шайырларының ізін жалғаған Зүлфия

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Дәуір үні іспеттес әрі өнер саласында жүрекке жететін туындылардың дүниеге келуіне өлшеусіз үлес қосатын өнер майталмандарының &nbsp;бірі – композитор.&nbsp;&nbsp;Музыкалық шығарма, әуен, ырғақ, дыбыс арқылы жан дүниеңді тербейтін Бетховен, Моцарт, Чайковский секілді композиторлар әлемдік музыка мәдениетін байытқанын білеміз.Сыр елі – өнер мекені. Ақын да, жырау мен жыршы да, шешен мен ғалым да туған қасиетті өңірде Сыр даласын әсем әуенге бөлеген композитор да бар.«Жасырмай айтар болсам жан сырымды,Тағдырым қарауылға қанша ілінді.Ерліктің қос қанаты деп білем мен,Аяулы Әлия мен Мәншүгімді».Қазақ қыздарына арналған гимндей болған бұл өлеңнің әнін ҚР еңбек сіңірген қайраткері, «Құрмет» орденінің иегері, ҚР Композиторлар одағының мүшесі Рамазан Тайманов жазған.Биыл сазгердің 70 жасқа толу мерейтойына орай бірқатар байқау мен іс-шаралар ұйымдастырылуда. Мәселен Қызылорда облыстық мемлекеттік архивінде «Сырдың сыршыл сазгері» тақырыбында кездесу өтті. Жиынға ҚР еңбек сіңірген әртісі Күлән Қалымбетова, дирижер Мүсілім Әмзе, ҚР Мәдениет саласының үздіктері, композитор Сәбит Ұлықпанұлы мен Талғат Нағашыбаев, БАҚ өкілдері және архив қызметкерлері қатысты.Тағылымды шара барысында Қызылорда облыстық мемлекеттік архивінің басшысы Жанат Абзалиева алғы сөз сөйлеп, өнер иесін мерейтойымен құттықтады. Сондай-ақ, қонақтар өнер жолындағы естеліктерімен бөлісті. Қатысушыларға арнайы бейнеролик көрсетіліп, Қазанғап атындағы Қызылорда музыкалық жоғары колледжінің білім алушылары сазгердің әндерін орындады.Рамазан Тайманов 1954 жылы Қызылорда облысы, Сырдария ауданында дүниеге келген. 1989 жылы Алматыдағы П.И.Чайковский атындағы музыкалық училищені, 2003 жылы Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетін тәмамдаған. Өнер әлемінде өзіндік қолтаңбасы қалыптасқан композитордың 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасына байланысты шығарған «Қазақ қызы» əні сұранысқа ие өлеңге айналды. 1996 жылы Эстонияда өткен дүниежүзілік балалар шығармашылығы фестивалінде «Қызылорда жастарының әні» атты туындысы таңдаулы деп бағаланып, «Алтын қор» қатарына қосылды. 1997 жылы «Айналайын» фестивалінің гимні ретінде Р.Таймановтың «Айналайын» әні таңдалған. «Жас қанат» байқауы мен «Азия даусы» фестивалінде «Қазағым-ай», «Қорқытқобыз» әндері жүлделі 1-орын иеленіп, ал өзі «Ең үздік композитор» атанды. «Қазақ қызы», «Қазағым-ай», «Боздақтар», «Сыңсу», «Махаббат мұңы», «Махаббат көктемі», «Сен мені іздеді деп кінәлама» әндері республика жұртшылығына кеңінен таныс. &nbsp;Жуырда Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің Басқарма төрағасы-ректор Бейбіткүл Кәрімова композитор Рамазан Таймановқа құрмет көрсетіп, «Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің Құрметті профессоры» атағын табыстаған еді.Баға жетпес туындыларымен қазақ музыкасының дамуына үлес қосқан Рамазан Сағындықұлының шығармашылығы болашақ ұрпақ үшін де мәңгілік мұра һәм өшпейтін із болары сөзсіз.&nbsp;Әлия ТӘЖІБАЙФото:aqmeshit-zhastary.kz

Сыр даласынан шыққан саңлақ сазгер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Жақында Қазалыда мәдениет және өнер қызметкерлері күні меркесіне орай «Мәдениет – мәңгілік, өнер – өміршең» атты салтанатты шара өтті.Мерекелік шарада Қазалы ауданы әкімі Мейрамбек Шермағанбет сөз алып, мәдениет және өнер қызметкерлерін төл мерекелерімен құттықтады.<blockquote>– Дана халқымыз «Өнер – ұлттың жаны». Кез келген ел өнерімен, мәдениетімен танылып, бағаланатыны анық. Қазалы ауданының мәдениетінің тарихы да салмақты, өткені мен келешегі кемел. Бүгінгі таңда ауданда мәдениет саласында 350-ге жуық қызметкер еңбек етіп, рухани дүние тәрбиешісіне айналып отыр. Қасиетті топырақта талай айтулы өнер тұлғалары өсіп-өнді. Қорқыт бабамыздың күңіренте тартқан күй-сазы, Роза апамыз бен Мәдинаның әуелете айтқан әні, Кеңес Дүйсекеевтің шығармалары бүгінгі ұрпақтың мәңгі жүрегінде. Осы бір айтулы мереке күні мәдениет пен өнер саласының барша өкілдеріне, әсіресе, мәдениетіміз бен өнерімізді өрістету жолында аянбай еңбек еткен аға ұрпаққа шынайы алғысымды білдіремін, – деді Қазалы ауданы әкімі құттықтау сөзінде.</blockquote>Мерекелік концертте мәдениет саласының ардагері Кенже-Әлі Асқарұлы мен Кәукей ауылдық клубының әдіскері Айзада Шамшыраққызына Қазақстан Республикасы Мәдениет және Ақпарат Министрлігінің «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісі табысталды. Сондай-ақ, мәдениет саласында елеулі еңбек етіп жүрген бірқатар сала қызметкерлері облыс әкімінің, аудан әкімінің, облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының «Алғыс хатымен» және «Қазақстан салалық мәдениет, спорт, туризм және ақпарат қызметкерлері кәсіподағы» бірлестігінің төсбелгісімен марапатталды.Салтанатты шара облыстық, республикалық, халықаралық байқауларда жетістіктерге жетіп жүрген өнерпаздардың концерттік бағдарламасына ұласты.

Қазалыда «Мәдениет – мәңгілік, өнер – өміршең» тақырыбында шара өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Әдебиетте өте күрделі дегенмен тың бір жанр бар.&nbsp;Ол – сатиралық жанр. Шындығында, сатира жанрында қалам тербеу кез келгеннің қолынан келе бермейді. Тек ерекше дара дарын иелері ғана бұл салаға бетбұрыс жасайды һәм батылы барады десе болады.&nbsp;Сатираның сардары атанған Сырдария ауданының тумасы Асқар Тоқмағамбетовті жерлесіміз ретінде мақтан тұтамыз. Алақандай ғана ауылда туып-өсіп, алты Алашқа танылған талантты ақынды сырдариялықтар ерекше құрметтейді. Ардақты ақын бір өлке ғана меншіктейтін тұлға емес, ол – әдебиет әлемінде өзіндік орны бар ұлтымыздың біртуар перзенті. Сол секілді Оспанхан Әубәкіров пен Толымбек Әлімбекұлы да – қазақтың қай қиырына да ортақ тұлғалар, талантты азаматтар. Өмірден өткенімен артына өшпес із қалдырған сатира саңлақтарын сырдариялықтар еске алып, Сырдария ауданы, Асқар Тоқмағамбетов ауылында облыстық мүшәйра өтті. «Асқардың ізімен...» деп аталған жыр мүшәйрасына Арал мен Жаңақорған аудандары аралығынан барлығы тоғыз ақын қатысып, екі кезең бойынша өз туындыларын сахна төрінде оқыды.&nbsp;Жыр мүшәйраны ауыл әкімі Ғабдолла Алданазаров ашып, сатирик ақындардың шығармашылығы жөнінде ой-пікір білдіріп, жас ақындарға сәттілік тіледі. Ақындар алғашқы кезеңде сатира жанрында қалам тербесе, екінші кезеңде Оспанхан Әубәкіров пен Толымбек Әлімбекұлының туындыларын жатқа оқыды. Талапкерлердің туындыларын, сахна мәдениетін меңгеруін ақын, №137 орта мектебінің директоры Бағдат Есназар, аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің бас маманы Ақбота Асанова бастаған қазылар алқасы бағалады. Нәтижесінде екі кезең бойынша ерекше дараланып, талантымен көзге түскен Жаңақорған ауданының ақыны Ақниет Мәулен бас жүлдені жеңіп алды. Ал жүлделі І орын Іңкәрдария ауылының атынан қатысқан Малика Қожақоваға бұйырды. Қос бірдей ІІ орын жалағаштық Мейіржан Қартбай мен облыс орталығынан келген Бек-Сұлтан Бағдатұлына берілді. Сәйкесінше жүлделі ІІІ орын аралдық Жанұзақ Серік пен қызылордалық Нұркелді Өтепбергенге табысталды. Қалған үш ақынға ынталандыру жүлделері берілді. Мүшәйра жеңімпаздары қаржылай сыйлықпен, дипломмен марапатталды. Тағылымы мол іс-шара соңында ауылдық мәдениет үйінің директоры Әсел Ибраева қатысушыларға алғысын айтып, шығармашылық сәттілік тіледі.

Асқар Тоқмағамбетов ауылында облыстық мүшәйра өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаевтың қатысуымен Тасбөгет кентінде бой көтерген екі көпқабатты үйден 150 отбасына пәтер кілті табысталды.&nbsp; Аймақ басшысы қоныстой иелерін құттықтап, игі тілегін арнады.«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Ұлттық құрылтайдың Атыраудағы отырысында «Баспана – жұрттың тұрмыс сапасын танытатын тағы бір маңызды көрсеткіш» деп ерекше тоқталған болатын. Президентіміз халықты тұрғын үймен қамтуға айрықша мән беріп, мемлекет шын мұқтажға жәрдем жасайтынын үнемі айтып келеді.&nbsp;Осындай қолдаудың арқасында кейінгі жылдары еліміздегі тұрғын үй құрылысының қарқыны толастаған емес. Өткен жылы аймақта 4 108 пәтерлік 300 тұрғын үй салынды, 2400-ге жуық пәтер табысталып, 11 мыңнан астам тұрғын өз үйіне қоныстанды.&nbsp;Халықтың жайлы өмір сүруінің басты алғышарты – баспанамен қамту жұмыстары биыл да жалғасуда. Бюджет қаражаты есебінен 13,3 млрд теңгеге 1 269 пәтерлік 67 тұрғын үйдің құрылысы жүргізіледі. Оның ішінде 950-дей пәтер облыс орталығына тиесілі. Жыл басынан бері 462 отбасы қоныс тойын тойлады. Бүгін 150 отбасы баспана бақытына кенеліп, жаңа тұрғын үйлердегі әр пәтер қуаныш пен шаттыққа, балалардың күлкісіне толады. Бұл – әлеуметтің әл-ауқатын арттырудағы мемлекеттік қолдаудың нақты көрінісі», – деді аймақ басшысы.Рәсімде Индира Кенжетаева қоныстой иелері атынан қуанышын жеткізіп, мемлекет және қоғам қайраткері Нажмадин Мұсабаев ақ батасын берді. Өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосқан кент тұрғындары мен құрылысты сапалы салуға атсалысқан мердігер мекеме қызметкерлері марапатталды.Айта кетейік, «Аман құрылыс», «Интегрострой», «AЭS and limited» компаниялары салған көпқабатты тұрғын үйлердің құрылысы өткен жылы тамыз айында басталған еді. Жаңа пәтерлер әлеуметтік аз қамтылған отбасыларға, ата-ана қамқорлығынсыз қалған балалаларға табысталды.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/441966291_753385166982730_704479205225320876_n_7bb6959bb8.jpg" alt="441966291_753385166982730_704479205225320876_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/444228130_753385343649379_887156043644594218_n_4d7edaae2e.jpg" alt="444228130_753385343649379_887156043644594218_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/445077194_753385446982702_6732849648526201987_n_fb26986c4e.jpg" alt="445077194_753385446982702_6732849648526201987_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/445095778_753385540316026_1640937957068768606_n_2134c4a205.jpg" alt="445095778_753385540316026_1640937957068768606_n.jpg"> Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Қызылордада 150 отбасы баспаналы болды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Кеңестік дәуірде көркем шығармаларды көптің алдына шығару үшін арнайы сүзгіден өткізуші еді. Нарық заманы туғанда кімнің ақшасы болса сол өнер адамына айналды. Бұл – әннің де басынан кешкен хәлі. Дәл осыдан бастап талғам таяздады. Тыңдарман талғамын өсіру үшін таңдаулы, сезімге суарылған әндер таңдалу керек еді. Әйтсе де ондай әндерді уақыт өзі сұрыптап, «айқайлағанның бәрі әнші емес, ән шығарғанның бәрі Шәмші емес» екенін таныта бастайтыны анық.Біз тума талант, дарынымен дараланған өнер адамы туралы сөз айтпақпыз. Ол &nbsp;– Сырдың ғана емес, күллі қазақ ән өнерінің қадірлісі &nbsp;Рамазан Тайманов.Композитордың есімі сонау 1986 жылғы тоталитарлық жүйенің көбесін сөккен Желтоқсан көтерілісі кезіндегі қазақ қыздарының қайсарлығын, ұлтжандылығын паш еткен «Қазақ қызы» әнімен асқақтап шықты. Әлі күнге дейін әр жас кеуденің рухын қозғап, елін, жерін сүюге үндейтін осы әннің бойындағы өр рухты алмастыратын жауһар шығарма өмірге келген жоқ.Композитордың «Қорқыт қобыз» әні 2000 жылы республикалық «Жас қанат» конкурсында жерлесіміз Гүлнұр Оразымбетованың «Азия дауысында» жеңіске жетуіне жол ашты. Ал 2022 жылы «Қазақстан дауысы» жобасында жас талант Құралай Мейрамбек осы әнді жаңаша бағытта орындап, жеңімпаз атанды.Композитордың бұл әні – өте күрделі шығарма. Ол жөнінде Рамазанның өзі: «Менің жазған ән мақамым қазіргі айтылып жүргендегіден басқалау болатын. «Жас қанатта» Гүлнұр оны өз мақамына салды. Әндегі жыраулар сарыны, Қорқыт күйі ашылмады. Оны менің жазған түпнұсқадағы мақаммен әлі күнге еш әнші орындай алмай жүр», – дейді. Ал, ендеше! Гүлнұр түпнұсқаға түспей-ақ бүкіл жұртты орнынан тұрғызған болса, «Қорқыт-қобыздың» құдіреті қайда жатыр?!Бұл ән «Азия дауысы» фестивалінің негізін қалаушы, атақты продюссер Мұрат Ерғалиевті де таңғалдырыпты. «Рамазан ән өнеріне революция жасады. Қазақтың күй мақамын эстрадаға алып келді» депті ол. Шынында, &nbsp;баспасөзде «Қорқыт-қобыздан» кейін эстрада қазақыланып, терме-күй мақамдарының кеңінен қолданыла бастағаны айтылып жүр.Рамазан – керемет композиторлығына қоса ұлағатты ұстаз бола білген жан. Гүлнұр Оразымбетова, Мәдина Сәдуақасова, Алмас Кішкенбаев, Серік Ибрагимов секілді қазіргі қазақ ән өнерінің шынарлары – ұстаз Таймановтың шыңдаған шәкірттері.Рамазанның шын талантқа деген жанашырлығы, олардың әрқайсына туған баласындай қарап қамқор бола білген әкелік мейірбандығы – әркез шәкірттерінің аузында жүретін әңгіме. Солардың бірі талантты әнші Серік Ибрагимовке қатысты сөз.Бір жылы әлі балаң Серік Жаңақорғаннан қалалық ән байқауына келеді, бірақ жүлде ала алмайды. Оның тереңінде бұлқынып жатқан дарынын байқаған Рамазан продюссерге: «Осы баланың республикаға баруына көмектесейік» дейді. Өйткені, орын алмаған бала республикалық сайысқа қатыса алмайтын. Сонымен, Серік Алматыға баратын болады. Алайда уақыт жақындағанда ата-анасы баланың бара алмайтынын айтады, оның себебі сахналық киімдері жоқ екен. Рамазан дереу көлігіне мініп, Жаңақорғанға қарай тартады. Баланы үйінен алып шығып базарға апарып киіндіріп, Алматыға алып кетеді. Сол жолы өзімізде бас бәйге, бірінші орын алғандар құр қалып, қатарға ілікпеген Серік екінші орынды олжалап қайтады.Міне, нағыз жанашыр дегенің осы – Рамазанның қамқорлығы. Егер сол кезде дәл осындай қолдау көрсетілмегенде талантты Серіктің тағдыры қалай болар еді?..Рамазан өмірде қарапайым, үлкенмен де, кішімен де «құрдас», маңғаздық, кісімшілік оған жат. Егер оны бірінші рет көрген адам болса, түр-тұлғасына қарап атақты композитор дегенге сене алмасы кәдік. Тіпті, баяғы Жансүгіров поэмасындағы «осы ма, Құлагерің, жүйріктігі қай жерінде…» деп хас тұлпардың тұрқына көп жұрттың таңғалғанындай күйге түсер еді. Ал енді ән деген құдіреттен әмір келсе, онымен иықтасып тұруың қиын, ол – асқақ. «Шабытым келген шақтарда – құмырсқаң да бір, сен де бір, &nbsp;Құдайың да бір, мен де бір» деп Өмірзақ ақын айтқандай, шамасы.Рамазанның әндері әлдебір әсерден емес, әсілі түбі терең жүректен тартып шығаратын жібек тіннің бойындағы қобыз қылшегінің сиқырлы ырғағынан туады. Оны басқаша түсіндіру қолдан келмейді. Түсінгенім, ол өзінің ән көркемдігіне ұқсайды.Біз екеуміз оншақты жыл жас айырмамызға қарамай-ақ дос адамдармыз. Оның өткірлігі өз алдына, бетің бар, жүзің бар демей ақиқатты айтатыны тұлғасына жарасып тұрады. Рекеңнің тұлабойына аса қарапайымдылық пен сол бір &nbsp;қайсар мінездің қалайша қатар сыйып тұрғанына қайранмын. Кереғар күшті біріктіріп ұстау рухы биік адамның ғана әлі келетін дүние болса керек.Құдіретті де, қуатты ән тудыру үшін мұндай қасиеттердің сол болмыстың өзінде болуы міндетті. Рамазан – бұл тұрғыда мойындалған өнер тұлғасы.1996 жылы Эстонияда өткен бүкілдүниежүзілік «Аплаус» балалар шығармашылығы фестивалінде КСРО Халық артисі, әйгілі композитор Раймонд Паульс Таймановтың «Қызылорда жастар әнін» фестивальдің ең таңдаулы әні деп бағалап, эстон өнерінің «Алтын қорына» жаздырып алған. &nbsp; &nbsp;Сонау 1997 жылы оның «Айналайын» әні балалар фестивалінің гимні ретінде қабылданған. Әр композитор өз әнінің гимнге айналғанын армандайды, мұндай бақытқа жеткендер санаулы ғана. Мұны біз «Айналайынға» қатысты ғана айтып отырған жоқпыз. Рамазанның Құдайберген Қазыбековтің өлеңіне жазған «Қазағым», Шәкизада Әбдікәрімовтің өлеңіне жазған «Сыр-ана» әндері де гимнге айналып кетті десек, ешкім &nbsp;де &nbsp;артық айттың демейді.21 мамыр күні мәдениет пен өнер қызметкерлерінің мерекесіне орай Қызылорда қаласындағы «Өнер орталығанда» салтанатты шара өткізілген еді. Осы шарада сөз сөйлеген облыс әкімі Н.Нәлібаев композитор Тайманов &nbsp;әндерін орындаушылардың республикалық конкурсы өтетінін айтып, мерейтой иесінің мерекесі лайықты аталатын болады деген-ді.Күні кеше Рамазан Таймановтың 70 жасқа толуына орай «Сыр-ана» атты республикалық ән конкурсы өткізілді. Еліміздің әр аймағынан келген талантты әншілер сынға түсті. Конкурстың мақсаты композитор Рамазан Тайманов әндерін жас ұрпаққа дәріптеу, оның әндері арқылы елдің рухын биіктетіп, қазақ эстрадасындағы жас таланттардың орындаушылық шеберлігін арттыру болды.Композитордың мерейжасы Сыр өнеріне ортақ мерекеге айналды.Қай саланың майталманы болса да, лайықты бағасын алғаны абзал. Атақ оған емес, оны мақтан тұтатын кейінгі ұрпақ үшін керек.Рамазан Тайманов – ҚР Еңбек сіңірген қайраткері, «Құрмет» ордені, «Шапағат» медалінің иегері, Қызылорда облысының, Қызылорда қаласының, Сырдария ауданының құрметті азаматы. Мұның бәрі – көп жылғы тер төккен еңбектің жемісі.Дүйсенбек Аяшұлы

 Күй мақамын эстрадаға алып келген композитор

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазақ өркениетінің бастауы – өнер және дәстүр құндылығы. Оның ішінде ғасырдан-ғасырға жалғасып, жалпы қазақ қоғамының әр кезеңіндегі тарихи оқиғалармен қатар, ұлт мүддесі, әлеумет ұстанымы, салт-сана, тұрмыс-тіршілік сипатын арқау еткен жыраулық, жыршылық өнердің бүгінгі беталысы, деңгейі өте жоғары. Жуырда белгілі жырау, Жиенбай жыр мектебінің өкілі Серік Жақсығұлов өзінің жыр кешін өткізген болатын. Осыған орай жыраудан жыршылық өнері мен құндыылықтары туралы әңгімелескен едік.– Серік аға, «Жырдария» атты жыр кешіңіздің сәтті өтуімен құттықтаймын. Әсеріңізді бөліссеңіз…– Рахмет! Өздеріңіз білесіздер, Сыр өңірі қашаннан да өнерге оң көзқараста. Өнер мерейі тасып бір белеске көтерілген кеш болды. Әр шығарма орындаған сайын халықтың қолпаштауы, алғаусыз көңілі үлкен шабыт сыйлады. &nbsp;Жыр жәрмеңкесінде сыр сүлейлері Тұрмағамбет Ізтілеуұлы, Шораяқтың Омары, Кете Жүсіп, Махамбет Өтемісұлының толғаулары мен «Көрұғлы» дастаны сияқты көлемді шығармаларға тоқталдық. Аямызды тарылтпадық. Тиісінше алдағы жоспарларға із салдық деп ойлаймын.– Жыр кешіңізді өткізу идеясы қайдан келді?– Идеяның өзі халықтың сұранысынан туады. «Халық &nbsp;қаласа, хан түйесін сояды» деген ұғым бар. Біз қашанда халықтың қызметіндеміз. Облыс әкімдігі, облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының басшысы Мира Жомартқызы, Н.Бекежанов атындағы қазақ академиялық музыкалық драма театры басшысы Мұхтар Мәуленұлы бастаған ұжым шараның жоғары деңгейде өтуіне септігін тигізді. Негізгі мақсат – жыраулық өнерге келген уақыттан бергі тәжірибемен бөлісу. Өнер адамында адымдап келіп, қадамдап шабатын уақыты болады. Профессор Алмас Алматов ағамыздың сөзі бар «Кезеңі келмей, кезегі келмес» деген. Бұл сондай бір сәті келген кеш болды деп есептеймін.– Орындаушылық шеберлігіңізде өзгешелік бар.&nbsp;Десе де бұл шыңы емес шығар…– Бұл – көп жылғы ізденіспен келген нәтиже. Үлкен жырауларды көп тыңдадық. Әрбір жыраудың мақам, саз, ән шақыру, жырлау, мәнерлеп орындау сипаттамасын меңгеруге талпындық. Қадау-қадау жүйріктердің ішінде қадап айтарымыз, Рүстембек жырау, Мұзарап жырау, Жаппар Тұңғышбаев, Шамшат Төлепова, Көшеней Рүстембеков, Қуандық Бүрлібаев, Бидас Рүстембеков, Алмас Алматов сияқты таңбалы жыраулардың жыр қорынан сусындап өстік. Соларға еліктеп, мақам-саздарын үйрендік. Орындаушылық шеберліктің шыңы әлі алда. Өзімді қай кезде де күрделі мақамдар орындап, жетілдіріп отырамын. Әрбір мақамның мәйегіне жетуге, әр дыбыстық жүйеге мән беруге, оның қайырымын орын-орынына түсуіне жұмыс жасадық. Соның нәтижесі міне осы.– Жалпы жыраулық өнер қай кезеңнен бастау алады?– Әр өңірдің өзіне тән өнер сабақтастығы болады. Біздің өңірдегі жыраулық өнер бастау бұлағын Сыр анадан, Қорқыт бабадан алып жатыр десем артық айтқандық емес. Бұл өнер біздің қанымызда бар. Кешегі Күлтегін, Тоныкөк дәуірлері, бертінде Ешнияз сал, Жиенбай жырау, Тасберген жыраулардан қалған мұра. Біз жыраулық өнерді сонау күретамыры үзілмеген кезеңнен бастадық. Бүгінде атамұра өнер жалғасын тауып, жаңғырып жатқаны көңіл құсын көкке шарлатады.– Домбыраны алғаш неше жасыңызда қолға алдыңыз? Кім себепші болды?– Алғаш домбыраны алты жасымда қолға алдым. Өнерге келуімізге ата-анадан алған тәрбиемізбен қатар өскен ортамыздың әсері болды. Әкем Орынбек Шәріпұлы, анам &nbsp;Тұрды Құдайбергенқызы көп септігін тигізді. Кешегі Көшеней Рүстембеков, Қуандық Бүрлібаев, Шамшат Төлепова секілді жампоз жырауларды тыңдай жүріп, туысқандық қатынастарымен де араласқан. Әкем бозбала күнімде белгілі жырау Алмас Алматовқа өз қолымен апарып, табыстағаны күні кешегідей көз алдымда. Содан бері жыраулық-жыршылық әлеміне өз қосымызды тігіп, өнер өлкесіне қадам бастық.– Шәкірт тәрбиелеуде нені бағдар етесіз?– Біз әрбір орындаушының шығарманы дұрыс айтылуына баса мән береміз. Ұстаздық жолы ауыр. Біркелкі мақаммен шектелмей, күллі қазаққа ортақ өнер өкілі болуына баулимыз. Беретін бағдарымыз тек орындаушылық емес, кәсіби шеберлік. Сонымен қатар азаматтық болмысының қалыптасуына да бағыт беріп отырамын.– Жыр қорыңызда қанша қисса-дастан бар?– Сыр сүлейлерінің барлық шығармаларынан орындаймыз. Себебі Сыр бойы жырауларының сонау түркі дәуірінен тамыр алатыны белгілі. Шораяқтың Омары, Балқы Базардың еңбектері мен Тұрмағамбет ақынның бірнеше дастанына бой алдырдық. Сондай-ақ Рахмет Батырбаевтың, Әбзәли Егізбаевтың туындылары және «Бұқарбай батыр», «Шахнама», «Көрұғлы» дастандары бар. Атап айтқанда осылар. Бірақ терме, дастанның барлық түрлері бар. Кешегі «Қобыланды», «Алпамыс» сияқты жырларға дейін бойлап бара береміз. Халықтың сұранысына сай жырлауға толық мүмкіндігіміз баршылық.– Ғылым мен мәдениетте, әдебиет пен өнерде қандай тұстарымыз жетіспей жатады?– Бұл – көлемді тақырып. Ғылым мен мәдениет, әдебиет пен өнер аясы өз кеңістігінде өсіп келеді деп айта аламын. Дегенмен, кешегі ғалымдарымыз Әлкей Марғұлан, Мұхтар Әуезов, Рахманқұл Бердібай, Мардан Бәйділдаевтардың атқарған еңбегінің ізінде көптеген мұраларымызды әлі де жетілдіруіміз қажет. Бұл ғалымдардың жасап кеткен еңбегін жалғастыру – біз үшін үлкен бағыт-бағдар, аманат. Жетіспей жатқан тұсымыз көп. Бүгінгі жыраулардың барлығы мақала жазып, әрбір орындаушының үлкен мектеп қалыптастырған Нұртуған, Нартай, Жиенбай шығармаларын айналымға ендіру мәселесі. Қазақ әдебиетінде толық орын алатын тұлғалардың жыр-дастандарын зерттеу мұраты біздің алдымызда тұрады.– Қазір театрда қызметтесіз. Жыраулық пен театр – екеуі екі бағыттағы сала. Қиындық туғызбай ма?– «Театрдың өзі – синкреттік өнер. Ал жыраулық өнер – даралық өнер шоғыры» дейді профессор Алмас Алматов. Синкреттік – ол жан-жақтылық. Әр саланың, әр өнердің төрт құбыласын түгел қамтып келетін орта. Жалпы осы жыр кешімізді жыр спектакль ретінде ұсынып, жыр кешінің жаңаша форматта өтуі үлкен өзгеріс, тамаша көрініс тапты. Атап айтқанда, режиссер Бақытбек Темірбеков өз қолтаңбасын қалдырды. Театр басшысы, айтыс ақаны Мұхтар Ниязов сценарийге атсалысып, Сыр ана мен Қорқыттың үйлесім табуына үн қосып, үлкен қолдауын көрсетті. Қос саланың қатар тоғысқан тұсында қашанда жаңа келбет жарқырай көрінеді.– Қазақы құндылық қазіргі қоғамда қадірін жоғалтып алған жоқ па?– «Қадірін білген адамға адам қымбат» дейді халық даналығында. Хакім Абайдан: – Бұл өмірде кімнен, неден жеңілдіңіз?» деп сұрапты. Сонда ұлы Абай: «Сөз ұқпайтын ақымақтан күнде жеңілемін» деген екен. Қазақы құндылық қазіргі қоғамда қадірін жоғалтпайды. Егер де соны ел болып көздің қарашығындай қорғай білсе, жас ұрпақ бойына сіңіре білсек, нұр үстіне нұр болар еді. «Жоқ деген жерге, бардың шамын алып бар» дейді ұстазым Алмас Алматов. Жоқ деген сөзден қашуымыз керек. Бар, болады деуіміз керек. Әрқашанда алда жүруге, құндылығымызды кеңінен насихаттауға әрбіріміз үн қосуымыз қажет деп есептеймін.– Соңғы сауал. Жыр кешін аудандарда өткізуіңіз мүмкін бе?– Әбден мүмкін. «Жырдария» атты жыр жәрмеңкесінің облыс орталығында тұсауы кесілді. Жоғарыда атап өткенімдей, бұл – жаңа формат. Халыққа осы үрдісте ұсынсақ жақсы қабылдайды деген ниет бар. Бұл жыр кеші «Руханият жылы» аясында ауқымды шаралардың бірі деп есептеймін.Тұрар Бекмырзаев

Серік Жақсығұлов:  Сыр өңірі қашаннан да өнерге оң көзқараста

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Сырдария ауданына қарасты Нағи Ілиясов ауылында «Жүректен шыққан сырлы сөз» тақырыбымен поэзия кеші өтті.&nbsp;Аудандық басылымның 85 жылдығына орай қоғамдық даму бөлімінің қолдауымен&nbsp;ашық аспан астында ақынға да, тыңдарманға да шабыт сыйлаған кешті жастар ресурстық орталығы ұйымдастырды.Жасыл желекке бөле­ніп тұрған ауыл көркі ерекше көз тартады. Әсем табиғат пен таза ауа үйлесімі жас ақындар жырымен тіпті айшықтала түскендей болды. Ауылдағы «Еңбек аллеясында» республикалық деңгейдегі жыр мүшәйраларының жеңімпазы атанған, өзіндік оқыр­маны қалыптасқан сырбойылық жас ақындар бас қосып, ауыл кешін көріктендіре түсті.Ерекше, еркін форматтағы поэзия кешін аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі басшысының міндетін атқарушы Жеңісбек Үсенұлы мен ауылдық ардагерлер кеңесінің төрағасы, Сырдария ауданының Құрметті азаматы Төребек Жұмабекұлы ашып берді.<blockquote>– Облыс әкімі биылғы жылды «Руханият жылы» деп жариялағанын білесіздер. Атаулы жыл аясында көптеген іс-шара өтіп, мәдениет пен руханият саласында іргелі мекемелер бой көтеріп жатқаны да сіздерге аян. Салада атқарылып жатқан жұмыстардың барлығы халықтың рухани қазынасын байытары сөзсіз. Облыс қана емес, республикалық деңгейдегі жас ақындар ауданға ат басын бұрып, іргелі ауылда бас қосып отырмыз. Талаптарыңызға нұр жаусын, қаламдарыңыз мұқалмасын, – деді Ж.Төрәлиев. Ал батагөй ақсақал Төребек ата ақындарға шалқар шабыт тілеп, тілеулес­тігін білдірді.</blockquote>Жас ақындар Ұлықбек Тәңірбергенов, Ақжол Түменбай, Айдар Сайлауов, Дина Бөкебай және Ақтөре Ибрагимұлы поэзия кешінің құрметті қонақ­тары ретінде төрден орын алды. Содан кейін ақындар кезек­пен өлең оқып, өлең-жырға, поэзияға шөліркеген халық­тың шөлін қандырды. Алдымен туған жер, Отан, отбасы туралы өлеңдерін ортаға салған ақындар махаббат поэзиясына да кезек берді. Одан кейін белгілі өлеңдердің авторы Ақжол Түменбай мен ақын Дина Бөкебай поэти­калық дуэльге шығып, тартысты дуэль көрсетті.Кеш соңына таяу ақын аға-апаларының ізін басып келе жат­қан мектеп оқушылары Айшат Ешмұратова, Нұрахмет Мансұров, Назым Кенжебекқызы, Жансая Әбибуллақызы ақындардың өлеңін оқып, көрерменнің ыстық ықыласы­на бөленді. Жас ақын­дарға аудан әкімінің орынбасары Димаш Байдушевтің алғыс хаты мен естелік сыйлық табыс­талды. Аудандық мәдениет үйінің өнерпаздары поэзия кешін­де қонақ болған ақындардың сөзіне жазылған бірнеше өлеңді орындап, ауыл кешінің сәні мен мәнін үстеді. Ең қызығы, аудандық газеттен поэ­зия кеші өтетіні туралы ақпараттанған жас ақындар аллеяға көптеп жиналып, өз кезегінде жырдан шашу шашты. Жас ақындар аудандық газеттің 85 жылдығына арнаған арнауымен кешті қорытындылады.Ашық аспан астында, әуелеген әсем ән мен сырлы поэзияға қаныққан жұртшылық ризашылығын білдіріп жатты. Республикадағы «Үлгілі ауыл» атанған батыр атындағы ауылдың әдемі табиғаты ақындарға шабыт сыйлап, көрерменнің көңіліне қуат сыйлады.Көтеріңкі көңіл-күйде тәмамдалған кеш­ті ауыл әкімі Сағдат Нұрмағамбетов, аудандық жастар ресурс­­тық орталығының директоры Айгүл Ахметова, мәдениет сала­сының ардагері Күләш Құдабаева қорытындылап, жылы лебіздерін білдіріп, аудандық газеттің мерейтойымен құттықтады. Бірнеше сағат бойына сыршыл поэзиямен жан сарайын толтырған тыңдарман әдебиет әлемінде өзіндік өрнегін сызып келе жатқан жас ақындармен естелік суретке түсті.

«Жүректен шыққан сырлы сөз» тақырыбымен поэзия кеші өтті 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазалы ауданы ықылым заманнан ынта-пейілі өнерге ауған өңір санатында. Ән-жыр, күй десе, ішкен асын жерге қойып, өнерпаз алдында ұйып қалатыны бар. Ол да болса, табиғи болмысымыздағы тектілік пен өнерге деген өреміздің биіктігінен болса керек. Қазалы ауданында көрермен көзайымына айналып, сахна саңлағы болған талантты жандар жеткілікті. Солардың ішінде белгілі күйші, КСРО мәдениетінің үздігі, ҚР Мәдениет қайраткері Орақ Баубековтің шоқтығы биік. Осы орайда, ел сыйлаған өнерпаздың ғұмыр жолы, асқақ рухты өнері жайлы сөз қозғап, сұхбат құрудың реті келген болатын. – Орақ аға, жалпы, өмір өзеніңіз қай жерден бастау алды? – Рахмет. Мен 1948 жылы 15 мамыр күні Арал ауданына қарасты «Көне Бөген» деген жерде дүниеге келдім. Әкемнен сегіз айлығымда қалдым. Бала күнімнен домбыраға құмартып өстім. Біз тұратын жерге іргелес қазақтың қабырғалы қаламгері Зейнолла Шүкіров те тұрды. Мен ең алғаш домбыра тартуды сол кісіден үйрендім. Ол күй «Огонек» деп аталатын. Кейіннен Дәулеткерейдің «Қос алқа» күйін де үйретті. Алғашқы ұстазым Зейнолла ағамыз десем, артық айтқандық емес. Жетінші сыныпты бітірген жылы Қазалы ауданына қарасты Бек¬арыстан би ауылына көшіп келдік. Мұнан соң, Кеңес Одағының Батыры Үрмәш Түктібаев атындағы №24 мектепті тәмамдадым. Мектеп қабырғасынан бастап аудандық, облыстық байқауларда бақ сынадым. Содан соң, сол тұстағы аудандық мәдениет бөлімінің меңгерушісі Кеңес Асанбаевтың тәрбиесінде бол¬дым. Кейіннен белгілі күйші Махамбет Әуезов пен Әбен Жолтаевтан домбырашылықтың қыр-сырын үйреніп, құмарым арта түсті. 1968 жылы жолдамамен Алматы қаласындағы Өнер институтына оқуға бардым. – Негізінен, өнер атаның қанымен, ананың сүтімен дариды. Сізге күйшілік қабілет қалай қонған? Сондай-ақ, шығармашылық еңбегіңізді айтып өтсеңіз? – Алғаш Зейнолла Шүкіровтен әртүрлі күй үйренгенімді жоғарыда айттып өттім. Сосын, менің Балшын әжем жастайынан жырау атанған. Ол кісі домбыраны шебер тартатын. Соған қарағанда, өнерге жақындығым нағашыларымнан қонса керек. Ал, екінші сұрағыңа келсек, қазіргі таңда өзім шығарған 28 күй, 5 ән жарық көріп, көрермен көзайымына айналды. Оның ішінде: «Жанқожа батыр баба», «Қаразым», «Өмір талабы», «Сұлушаш», «Ойлану» секілді күйлерім бар. – Адам бойындағы қандай қасиетті жоғары бағалайсыз? – Кез келген адам бойындағы кішіпейілділік қасиетті жоғары бағалаймын. Үлкенге сәлем беріп, кішіге ізет көрсететін жандарды құрметтеймін. Сонымен бірге, мақтанып асып-таспағанды, «Мен олай едім, мен былай едім» деп көкірегін кермейтіндерді жақсы көремін. Осы ретте, «әдептілік – әдемілік» дегенді айтқым келеді. – Жас күйшілерге қандай кеңес бересіз? – Қазақ күй тарихындағы Құрманғазы, Дәулеткерей, Шалмырза, Қазанғаптардың ешқандай нота білмегендігі белгілі. Сонда да болса, олар біздің қазақ тарихындағы асқан дәулескер күйшілер болды. Осылардың ғұмыр жолдары, тұрмыс-тауқыметі де, әралуан өтті. Мысалы, Құрманғазы өте жарлы болса, Дәулеткерей дәулетті, малды кісі еді. Осы себептен шығар, оның күйлерінің көбі, анаға, табиғатқа, жер-суға, қыз-келіншектерге арналған. Ал, «күй атасы» атанған Құрманғазы орыс отаршылдарынан зор теперіш көрді. Сондықтан да, оның күйлері әрдайым тәуелсіздікке, азаттыққа арналған. Мұнымен қоса, терең ойға, мұң мен шерге толы болып келеді. Шүкір, қазіргі таңда дамыған мемлекетке айналдық. Күйді, нотаны үйрететін музыкалық мектептер көп. Ендігі жас буындар соларға барып оқып, іздену керек деп ойлаймын. – Үйрену керек деп қалдыңыз. Ал, өзіңіз дайындаған, өнер аспанына ұшырған шәкірттеріңіз бар ма? – Әрине, өзім де, осы күй өнеріне біраз ізбасарларымды баулыдым. Олардың бірқатары еліміздің 12 қаласында жүр. Осылардың ішінде Нұркен, Дәулет, Роман деген шәкірттерімді айрықша атап өткім келеді. Бұлардың екеуі Астана қаласындағы Өнер академиясына оқуға түсті. Республикалық Құрманғазы, Нұрғиса Тілендиев атындағы байқаулардың, «Шабыт» фестивалінің лауреаттары атанды. – Қазақ даласындағы сіз мойындайтын ең ұлы музыкант кім? – Жалпы, мен өнер адамдарының көбін құрметтеймін. Бірақ, соның ішінде, өзіміздің жерлес, республикаға есімі белгілі сазгер Кеңес Дүйсекеевті айрықша мойындаймын. Мойындайтын себебім, 1981 жылы телевидениеде жұмыс жасап жүрген кезінде Қазалыға келіп, біздің оркестрімізді көріп, телефильмге түсірді. Одан бөлек, оның әндерінің өзі қандай керемет! Сондықтан, мен үшін ең мықты сазгер сол. – Өмірде өкінетін сәттеріңіз жиі болып тұрады ма? – Өкінетін сәттер дегенде мәдениет, өнер жайындағысын айтайын. Бұл жағына келгенде, аздаған көңіл толмайтын кішкентай өкініш бар. Бұрын Кеңес үкіметі кезінде 1980 жылдары Қарақалпақстан, Өзбекстан, Түркіменстан секілді жерлерде өнер көрсеттік. Мәскеуге, Омбыға, Орынборға сапарладық. Тәуелсіздік алған алғашқы жылдары Әбіш Кекілбаевтың ықпалымен бірінші рет, Алматы қаласында Қазалы ауданының мәдениеті мен өнері күндері өткізілді. Оған КСРО халық әртісі Роза Бағланова апамыздан бастап, Кеңес Дүйсекеев, Мәдина Ералиева, Рүстем Жанаев секілді өнер қайраткерлері бастаған топ қатысты. Шара жоғарғы деңгейде өтті. Кейін, осы құраммен Египетке баратын болып ұсыныс түскен. Сол кездегі облыс, аудан басшыларының қаржы мәселесін шешіп бере алмауынан жол сапардың сәті түспеді. Өнер саласында осындай түрлі жайттар кездесіп тұрады. – «Атамұра» ансамблі туралы айтып өтсеңіз? – Бүгінде көпшілікке белгілі «Атамұра» ансамблі көптеген мәдени шараларға белсене қатысып жүр. Оның құрамындағылар зейнеткерлер болса да, аянбай тер төгіп жатқанын айту ләзім. Басқа салаларда зейнеткерлік болса да, өнерде «ардагер» деген ұғым жоқ. «Атамұра» ансамблінің шығармашылық кешін өткізіп тұрамыз. Әркез жиналған көпшілік жылы қарсы алады. Бұдан бөлек, ел азаматтары арнайы келіп, біздің ұжымға қошеметтерін білдіреді. Алдағы уақыттары да, өнерпаздар өз өнерлерімен ел-жұртты қуанышқа бөлей береді деген сенімдемін. – Әңгімеңізге рахмет!

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Мәдениет