<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қармақшы ауданына қарасты Ақай ауылына барған сапарымызда тұрғындар көгілдір отынның тиімділігін тілге тиек етті. Жыл сайын көмірдің кезегінде тұрып шаршаған жұрт көгілдір отынды асыға күткенін айтады.&nbsp;Қарап отырсақ, біздің тіршілігімізге жан беріп тұрған – жарық, газ. су. Осы үшеуіне жұмсалған коммуналдық төлем адал деп жатамыз. Әсіресе күз-қыс айларында аудан тұрғындары үшін қай-қайсысы да сөнбеуі керек. Осы ретте Жосалы кенті үшін 3 жылдан бері көгілдір отын маздап тұр. Тұрмыс тауқыметі жеңілдеп, өркениетке қарай қадам басып келеміз.&nbsp; &nbsp; Мұндай игілікке қадам басқан елді мекеннің бірі – ауданға қарасты Ақай ауылдық округі. Құрылыс жұмыстары 2022 жылдың тамыз айында басталып, 2023 жылдың 1 қарашасында толық аяқталған. Газ құбыры мен газ тарату желілерінің құрылысын «AKBARS Stroy Ltd» &nbsp;ЖШС мердігер мекемесі атқарған. Былтыр желтоқсан айында көгілдір отын іске қосылып көпті қуантты. Жалпы Ақай ауылдық округінде 1166 үй болса, бүгінгі таңда 648 үй толығымен газға қосылған. Құжатын қамдап, қосылуға дайын отырғандар да жетерлік дейді мамандар. &nbsp;<blockquote>– Бізге пеш жағып, күл шығарудан бұрын отын табу қиын еді. Күзге таяу көмір алу үшін ұзын-сонар кезек &nbsp;болады. Жыл өткен сайын бағасы да қымбаттай түсетін еді. Сондайда от жағып, күл шығармайтын қала тұрғындарына қызығатынбыз. Қазір ол күнге өзіміз де жеттік. Жылда жаз басталса қыстың қамына кірісіп отын, көмір іздейтін едік. Көптен күткен көгілдір отынның пайдасына кенелудеміз. Енді біз де отын жарып, пешке от жағып, күл шығармайтын болдық. Әсіресе әйелім мен келіндерімнің қуанышында шек жоқ. Олар қолдарын ыстық суға малып, жылы үйде уайымсыз тіршіліктерін қамдайтындығына дән риза. Тұрмыс тауқыметі азайып, халықтың әлеуметтік-тұрмыстық жағдайы жақсарды деген осы емес пе? Қазір алыстағы ауылдардың өзі өркениетке қарай оң қадамдар жасап жатыр. Жақында Төретам кенті де газға қосылмақ. Мұндай игілікті істердің қатары арта берсін, – дейді ауыл тұрғыны Қазбек Күншығаров.</blockquote>Көгілдір отын барда көңілдің отының да маздап тұратыны шындық. Ендеше осы игіліктің олқы болмауы жолында аянбай тер төгіп жүрген азаматтарға жұрт алғысы қашанда мол деп батыл айта аламыз. Олардың табысы қаулап, әр үйде газ лаулап тұрсын деп тілейік.&nbsp;Ардақ СӘКЕНҚЫЗЫ

Ақай ауылы көгілдір отынмен қамтылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жас болса да чемпион тәрбиелеп жүрген жанның бірі – Гүлайым Нұрмаханова. Ол жастарды спортқа баулып қана қоймай, жігерлендіріп, рухани күш-жігер беріп, отансүйгіштікке, намысшылдыққа, сергектікке тәрбиелеп жүрген ұстаз. Гүлайым Жосалы кентінің тумасы. Өзі де бала күнінен спортты серік еткен сұлу. Балалық қызығушылығы бүгініне айналып, спорт саласынан алыстамады. Керісінше, спортсүйер сұлуларды жеңіске жетелеуде.&nbsp;<blockquote>– Бала күнімнен спортқа жақын болдым. Бақберген Тәттімбетов ағайымнан самбо күресінің қыр-сырын үйрендім. Өсе келе тыңғылықты жаттығуымның арқасында аудандық, облыстық, республикалық жарыстарда орын алдым. Әрбір спортшының арманы болған Азия биігін бағындырдым. Кейіннен әлемдік байрақты жарысқа қатысып, жүлдемен елге оралдым. Спорттың арқасында ел, жер көріп көптеген жетістікке жеттім, – дейді жас жаттықтырушы.</blockquote>Кент орталығындағы №183 орта мектепте тәлім алған Гүлайым жоғары білімді «Болашақ» университетінен «Спорт және туризм» мамандығын меңгереді. 2017 жылдан бері №16 Балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінде жаттықтырушы болып жұмыс істейді. Еңбек өтілі 7 жылды жуықтаған маманның біршама жетістігі де бар.&nbsp;<blockquote>– Осы салада барлық білген тәжірибелерімді шәкірттеріме үйретудемін. Оқушыларымның ішінде алғаш болып Ұлтай Сейілова жақсы нәтижелер көрсетті. Облыстық, республикалық чемпионаттарда жеңімпаз атанып, самбо күресінен Азия чемпионатының екі дүркін қола жүлдесін иеленді. Белбеу күресінен Әлем чемпионатының қола жүлдегері. Қазіргі таңда Ұлтай тыңғылықты оқу жаттығу жиынында алдағы әлемдік додаға дайындық үстінде. Венера Борисова мен Айниса Орынбасарова қыздарым ел чемпионаттарында қола жүлдегер атанды. Осы қыздарымның артынан спортшы сіңлілері өсіп келе жатыр. Ақбота Жақсылықова, Мадина Бейбітова, Дарина Мұқашова, Айшабибі Амантаевалар республикалық, облыстық жарыстарда топ жарып жүр. Алдағы уақытта бұдан да жақсы нәтижеге жету үшін дайындалу үстіндеміз. Өсіп келе жатқан жас балуан қыздарымыз биіктерді бағындырады деген үмітім мол, – дейді Гүлайым Нұрмаханова.&nbsp;</blockquote>Жалпы спорт темірдей тәртіп пен салқынқанды мінезді қажет етеді. Мұндай талап нәзікжандылар үшін оңай емес. Десе де, ерлермен қатар еңбек етіп жүрген Гүлайым бір жанұяның отанасы. Болашағынан зор үміт күтер 2 перзенттің анасы. Жаттықтырушылық жұмыс пен келіндік қызметті қатар алып жүрген жастың жұмысы да жауапты.&nbsp;<blockquote>– Жаттықтырушы болу – өте жауапты жұмыс дер едім. Ең қызығы, тәрбиелеген шәкірттеріңнің жақсы нәтижеге жетіп қуанғанын, эмоциясын көру. Кейде қыз бала болғасын мықты қарсыласын әзер жеңіп, қуаныштан көздеріне жас алып қалады. Спорт болғаннан кейін кейде дене жарақаттарын алады. Ата-аналарынан аманат етіп алып кеткеннен кейін жарыстан соң үйлеріне аман-сау жеткізгенше уайымдаймын. Ата-ана ретінде оларды да түсінемін. Негізі спорт мінездің қалыптасуына әсер етеді. Спортшы сабырлы, салмақты намысшыл, төзімді болуы керек. Мықты спортшы болу – көп жастың арманы. Бірақ, көбі жарты жолдан тастап кетеді. Спортқа шын құмар баланың ынтасы ерекше болады. Оның ептілігі, жылдамдығы, мінезі, еңбекқорлығы бірден байқалады. Табиғатына қарай кейбір бала уақыт өте келе ашылады. Жеңімпаз атану үшін физикалық жағынан ғана емес, рухани жағынан да мықты дайындық қажет. Жарыста жеңіс пен жеңіліс қатар жүреді. Жеңімпаз болғанда да, жеңілгенде де өзіңді-өзің ұстай білу адамның рухани өресіне байланысты. Жеңіске ұқыптылық пен тиянақтылықтың, еңбекқорлықтың арқасында ғана жетесің. Егер жеткен жетістігіңе рухани әлемің сай болмаса, абыройың аяқасты болуы бір-ақ сәтте, – дейді бапкер.</blockquote>Міне, бойындағы бар білімін өзінен кейінгімен бөлісуге, аудан абыройы үшін қызмет етуге дайын Гүлайымдай жастар көп болса дейміз. Өйткені жауапты жаттықтырушыдан жеңімпаз шәкірт шығатынына сенім мол.&nbsp;&nbsp;Ардақ СҮЛЕЙМЕНОВА

Жетістігі мол жас жаттықтырушы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қарапайым қимыл-қозғалыстың ең жеңіл түрі жаяу жүру десе, бүгінде егде адам түгілі жас жеткіншектердің өзі аяқ тартып, құлшыныс таныта қоймайды. Автокөлік пен қоғамдық көліктер тоқтаусыз жүріп жатқан уақытта бір жерден екінші жерге жаяу бару әлдекім үшін миға қонымсыз болуы мүмкін. Алайда жаяу жүріп қимылдау арқылы бойыңыздағы дертке қарсы үлкен шипа барын бірі білсе, бірі білмес.Жосалы кент тұрғыны Гүлжамал Жиенбаева әжей жаяу жүрудің денсаулыққа нағыз пайдасын білген жанның бірі. Бүгінде кейуананың жасы сексен төртте. Ол жаяу жүруді 2010 жылдан бастап әдетке айналдырған. Оған сол уақытта жиі ауырып, сырқаттануы сеп болыпты.<blockquote>— Денсаулықтың қадірін қартайғанда білесің деп дана халқымыз бекерге айтпаған. Адамның жасы келген сайын сырқаты көбейе түсетіні рас екен. Бұрын жастықпен жұмыстың ауыр-жеңілін елемей, елге қызмет еттік. Жолдасым екеуміз Кеңес уақытында Қармақшы, Иіркөл ауылдарында мал баққан жандармыз. Ол кезде қой санын көбейту керек деген қатаң тапсырма бар. Күннің ыстық-суығына да қарамадық. Әйтеуір абыроймен сол үдеден шығып, бәйгесін алып, елдің құрметіне бөлендік. Бірақ осы тынымсыз жұмыстың та әсері денсаулыққа кейін сыр бере бастады. Балаларымыз болса да кейінгілері тұрмады. Жасым ұлғайған сайын қан қысымым жиі көтеріліп, ауруханаға көп түстім. Маған сол кезде көптің ақылы көмектесті. Қаныңыз қоюланып қалған, көп жүру керек деген кеңестер пайдасын тигізді. Міне, жиырма бес жылдан бері үздіксіз жаяу жүрумен айналысамын. Таң намазынан соң қолыма таяғымды алып, кенттің сыртқы жағын күнделікті жолым бойынша үш-төрт шақырымды артқа тастаймын. Үйге келген соң әрі қарай жарты сағаттық жаттығуға көшемін. Құдайдың құдіретін сезсеңіз таңғы уақытта ауа сондай таза болады. Адамға күш-қуат береді, – дейді әжей.</blockquote>Таяқ ұстағанға тым қарт кісі деп ойлап қалмаңыз. Гүлжамал әжей сырт көзге әлі де тың. Қазір бұралқы иттердің көше кезіп жүретін әдеті емес пе? Содан қорған болу үшін таяқты серік етемін дейді. Жаяу жүргеннің пайдасы бүгінде ол жүрек ауруынан айыққан. Тек күн жылыда ғана жаяу жүрмей, қыста да осы әдетінен жаңылмаған. Аязды күн мен қатты жел соғып, ауа райы құбылғанда жаттығуын үйде жасайды.Әлемдегі кей ғалымдар халықты сырқаттардан арашалап алудың ең қолжетімді әрі тиімді жолы күн сайын таза ауада жаяу жүру екенін айтқан. Американың Онкологтар қауымдастығы қатерлі ісіктің алдын алудың бірден-бір жолы ретінде де жаяу жүруді ұсынған.Рас, мынау тұрған төрт-бес үй әрі тұрған дүкенге көлік мініп баратынымыз жасырын емес. Жас болсақ та жаяу жүруге ерініп, мәшиненің ығына жығыла кетеміз. Осыдан кейін салмақ қосып, толығып кеттім деп уәжімізді айта бастаймыз. Ал бүгінде денсаулықтың қадірін білген Гүлжамал әжей жаяу жүрудің пайдасы зор екенін айтып, саламатты өмір салтын ұстануға кеңес береді.&nbsp;Ерсін СӘДУҰЛЫ

Жаяу жүруді әдетке айналдырған 83 жастағы әжей

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Соңғы жылдары Арал ауданда құрылыс жұмыстары қарқынды дамып келеді. Оны күнделікті көзбен көріп жүрміз. Әсіресе, халық қажеттілігін өтейтін нысандардың бой көтеріп, ел мүддесіне жұмыс істеп &nbsp;жатқаны көңіл қуантады. Әдемі құрылыс нысандары өңірдің &nbsp;ажарын аша түсуде. Құрылысшылардың кәсіби мерекесі қарсаңында &nbsp;саладағы серпінді істерді саралап өтсек.&nbsp;Өтпелі жобалар ретінде «Арал ауданының Сексеуіл кентінде АГТС орната отырып «Бейнеу-Шымкент» магистарльды газ құбырынан бастап газ құбыры тармағын салу» және «Сексеуіл кентіне газ жеткізу құбырының және кварталішілік газ тарату желілерінің құрылысы» жобаларының құрылысы жалғасуда.Оған қоса, «Арал қаласындағы №4 мөлтек ауданға газ желісін тарту құрылыс жұмыстары», Арал қаласындағы 300 орындық Жайлы мектеп құрылысы, Сексеуіл кентіндегі 40 төсектік аурухана құрылысы және демеуші қаражаты есебінен салынып жатқан Тоқабай елді мекендегі мектеп құрылысы биыл жалғасын тапты.&nbsp;Қарқын мұнымен тоқтап қалмақ емес. 2024 жылы &nbsp;құрылыс саласында инфрақұрылымдық жобалары дамытуға, білім беру мен медицина саласының қажеттілігін қолдауға бағытталған жобалар қолға алынды. Олардың қатарында &nbsp;«Арал қаласындағы №1 мөлтек ауданға электр желісін тарту», «Арал қаласы 0,4 кВа әуе желілерін жүргізу», «Арал қаласындағы №5 мөлтек ауданға газ желісін тарту», «Арал қаласы №6 мөлтек ауданға газ желісін тарту құрылыс жұмыстары» және талай уақыттан бері халықтың өтініші мен тілегіне айналған Арал қаласы бойынша кәріздің сыртқы желісінің құрылысы 1-кезеңі де тап осы жылы қолға алынып отыр. Сондай-ақ болашақ ұрпаққа сапалы білім беру мақсатында &nbsp;Ақшатау елді мекеніндегі мектеп құрылысы, Сексеуіл кентіндегі 300 орындық «Жайлы мектеп» құрылысы да басталып кетті. Ал Тоқабай елді мекеніндегі дәрігерлік амбулатория құрылысы &nbsp;осындағы халықтың тілегін қамтамасыз ету мақсатында қолға алынып отыр. Жоғарыда айтылған маңызды жобалар қаржысы шешіліп өз бастауын алған болса енді басталып жатқан жобалардың да ауқымы кең. Жалпы аудандағы құрылыс саласында қарқынды жұмыс атқарылып, маңызды жобалар мәнін табуда. Сөзімізді дәлелдей түсу үшін осы жылы бастау аған жобалардың &nbsp;бірқатарын тілге тиек ете кетсек.&nbsp;Қазіргі күні облыс әкімінің бастамасымен «Руханият орталығының» құрылыс жұмыстары қолға алынған. &nbsp;Мұнда музей, кітапхана, архив, неке қию залы, ардагерлер және аналар, жастар орталықтары сынды бірқатар тарихи-мәдени, рухани ұйымдарды біріктіретін орталық болмақ. Бір ғимарат &nbsp;мәдени-көпшілік шаралар, концерттер, мерекелік кештер өткізіліп, тұрғындар жиі келетін мәдениет ошағына айналмақ.&nbsp;Арал қаласындағы Арал туберкулезге қарсы диспансері ғимаратын «Қамқорлық» ерте араласу оңалту орталығы етіп реконструкциялау» жобасы &nbsp;оңтайлы бастама ретінде қолдау тауып отыр. Биыл шижағалықтардың бірқатар көкейтесті мәселесі оң шешімін тапты. Шижаға елді мекеніне 0,4 және 10 кВ әуе желілерінің құрылысын жүргізу, газ құбыры желілерін салу, дене шынықтыру және сауықтыру кешенінің құрылысы қолға алынды. Сонымен бірге Аманөткел елді мекенінде 150 орындық ауылдық клубтың құрылысы басталғалы тұр.&nbsp;Құрылыс саласындағы атқарылып жатқан тағы бір ауқымды жоба һам халық үшін ақжолтай жаңалық халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына сатып алынатын 124 пәтердің құрылысының жүргізілуі. Еске сала кетейік, өткен жылы осындай 100 отбасы қоныс тойын тойлаған болатын.&nbsp;Салыстырып қарайтын болсақ, аудандағы құрылыс саласындағы жұмыстарда ілгерілеу бар. Мұның бәрі де халық сұранысын қамтамасыз етіп, елдің игілігіне жұмыс істеу мақсатында қолға алынуда. Оған қоса, қаладағы сәулеті келіскен кәсіпкерлік нысандар да жыл сайын қатарын көбейтуде. Міне мұның бәрі &nbsp;елдің дамуын көздейтін бастамалар.&nbsp; Н.МАРАТҚЫЗЫ&nbsp; Фото: ашық көздерден

Арал ауданда құрылыс қарқынды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Статистика Үкімет үшін ғана емес, қоғам үшін де маңызды. Жүздеген жыл ішінде Қазақстанның бұл жүйесі халықаралық талаптарға сай өзгерді. Заманауи технологиялар енгізіліп, жұмысы нақтылана түсті. Қазіргі уақытта статистикалық ақпараттарды жинау және өңдеу барысында жаңа ақпараттық технологиялар кеңінен қолданылуда. Ресми статистикалық ақпаратты пайдаланушылардың қолжетімділігі артты. Осы ретте 2024 жылдың алғашқы жартыжылдық есебінде қай салада болмасын өсім бар. Мұның бәрі – барша сала мамандарының бірлесіп жасаған жұмысының нәтижесі. Бұл туралы Арал аудандық статистика бөлімінің басшысы Еламан Қапанов&nbsp;хабарлайды.Мемлекетіміздің басты капиталы – ел азаматтары. Сондықтан олардың әрқайсысы мемлекетіміз үшін қымбат. Нақты айтар болсақ, статистикалық мәліметтер бойынша, Арал аудан халқы 2024 жылдың 1 маусымына 79 216 адамды құрап отыр. Бұл көрсеткіш облыс аудандары арасында халық саны жөнінен Жаңақорған, Шиелі және Қазалы аудандарынан кейінгі нәтиже болып саналады. Ал аймақ тұрғындарының жалпы саны 844 480 адамды құрап отыр. Ашып айтар болсақ, аудандағы тұрғындардың 37 275-і қала тұрғыны. Қалғаны ауылдық жерлерде тұрады. Халықтың 40 628-ін ерлер, 38 588-ін әйелдер құрайды.Арал уданның даму көрсеткішінде бірінші кезекте өнеркәсіп саласы тұр деуге болады. Өнім өндіріп, оны экспортқа шығарып келе жатқан кәсіпорындар 2024 жылдың алғашқы жартыжылдығында 16 354 млн. теңгенің өнімін өндірді. Бұл көрсеткіш өткен жылы өндірілген өнім көлеміне қарағанда нақты көлем индексімен 114,7 пайызға орындалғанын байқауға болады. Бұл ретте ауданның сыртқы нарыққа шығатын басты өнімдері ретінде йодталған ас тұзы, балық пен кварц құмы және тепловоздар мен жабдықтарды жөндеужұмыстарының қайсысы болса да өсімге ие болды.<blockquote>– Сонымен қатар, өңдеу өнеркәсібі саласында да даму байқалады. Қаңтар-маусым айларында жалпы 11 584 млн. теңгенің өнімі өңделіп шығарылса, бұл нақты көлем индексі арқылы өткен жылмен салыстырғанда 119,8% өсімді көрсетеді.Меншік нысандары бойынша тіркелген заңды тұлғалар саны 2024 жылдың 1 шілдесіне барлығы 525 болса, оның ішінде, жұмыс істейтіндер – 462, қызметін уақытша тоқтатқандар – 112, ал таратылу процесінде 2 нысан бар.2024 жылдың қаңтар-маусым айларында бөлшек сауда тауар айналымының көлемі 5377,9 млн. теңгені құрап, өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 102,8 пайызға өсті. Тауар айналымы жалпы көлемінің негізгі пайызын саудамен айналысатын кәсіпорындар мен жанар-жағармай өнімдерін сататын кәсіпкерлер құрайды.Тағы бір басты қозғаушы саланың бірі – инвестиция, құрылыс саласы екені жасырын емес. Ауданымызда да инвестиция, құрылыс жұмысы жоспарлы түрде жоғарғы деңгейде іске асып келеді. Негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемі толықтай игеріліп, өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 14,6 пайызға артық орындалған. Қаржыландыру көздері бойынша бөлінген барлық қаражат тиісті бағытта мақсатты жұмсалды. Ал құрылыс жұмыстарының көлемі де 110,5 пайызға артығымен орындалды. Көрсеткіште қаладағы жаңа көпір құрылысы, Аққұлақ, Жаңақұрылыс, Аралқұм, Бекбауыл ауылдарындағы жол құрылысы және Сексеуіл кентіндегі газ жүргізу жұмыстары есептелген.Алғашқы жартыжылдықта аудан көлемінде жалпы 14 499 шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілген. Бұл өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 105 пайызға артық орындалып отыр. Осылайша аудандағы басты мәселенің бірі өз шешімін тауып келеді. Ауданымыздың басты кәсібі ауыл, орман және балық шаруашылығында да өсім бар. Нақты қолданыстағы бағамен 3 777,9 млн. теңге өнім өндіріліп, өткен жылдың кезеңімен салыстырғанда нақты көлем индексі 101,8 пайызға артық орындалып отыр.Мал шаруашылығында айтарлық өсім тіркелді. Оның ішінде, ірі қара мал саны 47 516 бас болса, түйе – 37 534 бас, жылқы – 61 401 бас, Шопан ата тұқымы – 37 504 бас және ешкі малы 65 239 бас тіркелді. Үй құстарының саны 4500-ке жетіп отыр. Төрт түліктің ішінде ең кемі жылқы малы 2% өсім алса, қой тұқымы 19,6 пайызға өсім алған.Аудан бойынша 5247 бірлік шағын және орта кәсіпкерлік субъектісі жұмыс істейді. Оның ішінде, 303 шағын кәсіпкерліктің заңды тұлғасы тіркелсе, 3874-ін жеке кәсіпкерлер құрайды. Шаруа немесе фермер қожалықтарының саны 1070-ке жетіп отыр.&nbsp;Биылғы жылдың 6 айлық есептік көрсеткішінде сандар осылай сөйлеп отыр. Алдағы уақытта ауданның әлеуметтік-экономикалық көрсеткіші бұдан да жоғары нәтижелерді көрсетеді деп сенеміз, – деді Еламан Қапанов.</blockquote>

Арал ауданының өсу динамикасы тұрақты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> №60 мекеменің психологиялық қамтамасыз ету тобының психолог қызметкерлері &nbsp;жазасын өтеушілер арасында &nbsp;«Құм терапиясын» &nbsp;өткізді. Құм терапиясы психология аясында пайда болған психотерапия әдістерінің бірі. Бұл әлеммен және өзімен қарым-қатынас жасау тәсілі. &nbsp;шараның негізгі мақсаты ішкі шиеленісті жеңілдету, &nbsp;өзіне деген сенімділікті арттырады және дамудың жаңа жолдарын ашады. Құм терапиясы терең, шынайы өзін-өзі ұстауға, психикалық тұтастықты қалпына келтіруге, өзінің ерекше бейнесін және әлем бейнесін жинауға мүмкіндік береді. Бұл туралы №60 мекеменің баспасөз қызметі хабарлады.Шара барысында жазасын өтеуші азаматтарға психологиялық тренинг жаттығуларын жүргізе отырып, өз ойларынша түрлі суреттер салып, танымдық ойындар өткізу арқылы ашық &nbsp;пікірталас &nbsp;ұйымдастырылды.Мен «құм терапиясы» арқылы балалық &nbsp;шағыма саяхаттадым. Балалық шақ ең бақытты уайымсыз кезең. Өткен шақтың бақытты сәттерін еске алу керемет сезім сыйлайды. Әрі ойымыз бен ішкі &nbsp;сезімдерімізді әңгімелеу барысында босаңсып, жеңілдеп қалдым. Бізге осындай көңіл күй сыйлаған психолог мамандарға &nbsp;алғысымыз шексіз деді,-сотталған.Аталған терапия арқылы адамның шығармашылық, танымдық, интеллектуалдық карым-қатынас құзіреттілігі дамиды. Олар қиындықты бір сәтте естен шығарып, өмірге жаңаша оң көзқараспен қарап, ойша жағымды жағдайларды ойлап жүреді. Мұндай терапиялық тренингтер жазасын өтеуші азаматтардың ой-санасын өзгертіп, оң мінезді қалыптасуына әсері мол дейді,-мекеме психологы Шынар Көлбаева.

Сотталғандармен «Құм терапиясы» жүргізілді 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазалыда туып, өнерімен талайды тамсандырып жүрген талантты жандар жетерлік. Бірі ғылым саласында өзіндік қолтаңбасын қалдырса, енді бірі қазақ өнері мен мәдениетін өркендетуге үлес қосуда. Солардың қатарында талантты жерлесіміз, ҚР Дизайнерлер одағының ескерткіш медалінің иегері, ҚР мәдениет саласының үздігі Құрманқазы Қадыр да бар.Бейнелеу өнерінің хас шебері ретінде бірқатар туындысы Қазақстандағы және шетелдік жинақтарда сақтаулы тұрған белгілі суретші Құрманқазы Қадырмен сұхбаттасудың сәті түскен еді.– Құрманқазы аға, талай дүлділ дүниеге келген қасиетті Қазалы топырағының тумасысыз. Орта мектепті осында тәмамдадыңыз. Одан ары қарай өмір жолыңыз қалай жалғасын тапты?– Мен 1977 жылы Жаңақазалы станциясындағы Ы.Алтынсарин атындағы №421 онжылдық мектепті бітірген соң, Ленинград қаласына оқуға аттандым.1981 жылы Ленинград қаласындағы И.Е.Репин атындағы кескіндеме және сәулет институтының академиялық сурет, 1983-1985 жылдары В.А.Серов атындағы көркемсурет училищесінің кескіндеме бөлімінде дәріс алады. 1989 жылы сол қаладағы қала құрылысы және сәулет өнері мектебінің сәулет бөлімін бітірім. Менің Ленинградқа баруыма себепкер болған жан – менің ұстазым Қабылов Жасылық Санауұлы. Менің дарынымды танып, бағыт-бағдар беріп, талантымды ұштауға үлес қосқан сурет пәнінен беретін ұстазыма мың да бір рахмет айтамын. Жаны жәннәта болсын. Өте керемет жан еді.Бірде сабақта отырған едік, қасыма келіп:«Ертеңнен бастап маған қосымша сабаққа кел» деді. Менің суретшілік кәсібім осылай басталды. Бұл 5-сынып болатын.Одан кейін Алматының Абай атындағы Қазақ ұлттық университетінің көркемсурет және бейнелеу өнері факультетін де үздік тәмамдадым. Сол кезден бері Алматы облысының Еңбекшіқазақ ауданында қала құрылысы және сәулет бөлімінде сәулетші, жетекші сәулетші, Есік қаласында жетекші сәулетші-дизайнер болып қызмет атқардым.– Суретшілік қанмен келген қасиет пе әлде жүре келе дамыған дарын ба?– Суретшілік қанмен келген десекте болады. Өйткені әкем Қайролла ағаштан түрлі тұрмысқа қажетті бұйымдар жасайтын шебер еді.– Кімді ұстаз тұтасыз?– Меніңалғашқы ұстазым жоғарыда айтып өткенімдей Жақсылық Санауұлы деп танимын. Ол маған бәрін берді, менің ағамдай болды. Мәскеуден суретке арналған арнайы аспаптар, красклер алдырып беретін. Бұдан өзге өмір жолымда талай ұстаздар кездесті. Бәрі де жаны жайсаң, шәкіртке берер тәлім-тәрбиесі мол өте жақсы ұстаздар.– Ең алғаш салған суретіңіз есіңізде ме? Бала Құрманқазының қиялы қағаз бетіне қандай бейнені бейнеледі?– Алғашқы салған суретім әрине есімде. Ол ҚАЗ ССР-дің гербі болатын. Мен оны айнытпай салып, іліп қойатынмын. Мұны әкем көріп, «О, бәрекелді, менің балам суретші болады» деп мақтанатын.– Сізді кәдесый жасаудың хас шебері ретінде де танимыз. Қолыңыздан шыққан жауһар дүниелер көздің жауын алады. Әрқайсысының өзіндік ерекшелігі, мән-мағынасы бар. Алғашқы жасаған кәдесыйыңызды қалай атадыңыз? Шығу тарихына тоқталсаңыз...– Алғашқы жасалған кәдесый ол «Құда мың жылдық»деп аталды.Неге құда мың жылдық, өйкені, қазақ бауырмашыл, құдасын құдайдай сыйлағанхаықпыз. Сонау 1990 жылдары егемендігімізіді алып,бөлініп шыға бастаған кезеңде, суретшілерде өз ойларын ортаға сала бастады. Соның ішінде менде бармын. Малды сойып, жіліктеу, оны асып табақ тарту, осы табақтардың ішінде қай табақ кімге тартылады, нендей мән-мағынасы бар барлығы тұнып тұрған тәрбие. Мәселен, жанбас жілігі салынған табақ қадірлі қонағына тартылады. Осы жамбас жілікті сомдап, «Құда мың жылдық» деген кәдесый дүниеге келді. Кәдесыйдың философиялық маңызы зор десем болады.– Сүйекті қолданып та талай туындыны дүниеге әкелдіңіз. Бұл шығармаларыңызбен халыққа айтқыңыз келген ойыңыздың бары анық...– Сүйектен «Жамбас», «Жауырын», «Омпа», «Өткел», «Таразы», «Ақ жол», «Үш биші», «Қызыл елік» атты туындылар жасадым. Менің халыққа айтарым жас ұрпақ, ел болашағы жастарөз мәдениетін, салт-дәстүрін білуі тиіс.Босағаң берік болсын деген ниетпен ертеде аталарымыз кәрі жілікті босағаға іліп қоятын. Үйді бәле-жәледен қырық бір ұрыдан сақтайды деп, жауырын ілген. Жауырынға қарап жол ашқан,болмаса көріпкелдік жасаған бұның бәрінде философиялық маңызы терең ұғым бар. Қарапайым малды союдың өзінде реттілік бар. Қайда қарап сою керек, оның басын қайда қарату, не айту керек, оны жіліктеп асу міне осының бәрі салт-дәстүр. Мен өз шығармашылығым арқылы осылардың мәнін ұқтырғым келеді.– Аға, 2015 жылы Біріккен Араб Әмірліктерінің астанасы Абу-Даби қаласында Әмірліктің бұрынғы шейхы Зайд ұрпақтарының ұйымдастыруымен өткен Халықаралық көрмеге арнайы шақыртумен қатысып, онда қазақ қолөнерінің ерекшелігін насихаттап, сертификат иеленіп қайттыңыз. Алған әсеріңізбен бөліссеңіз...– 2015 жылы Біріккен Араб Әміршілігіне барып қазақ халқының мақтанышы «Құда мың жылдық», «Ақ жол»,«Босағаң берік болсын», тағы басқа жұмыстарды апарып, таныстырдым. Алған әсер өте көп. Оның бәрін сөзбен айып жеткіу оңай емес. Оны тек көру керек.– «Өнер сатылмайды, бағаланады» деп жатамыз. Ең жоғары бағаға бағаланған суретіңіз немесе кәдесыйыңыз...– Өнер ақшамен бағаланбауы керек. Өнердің бағасы оның құндылығында, философиялық маңыздылығында.– «Адам ұрпағымен мың жасайды» дейді дана қазақ. Ұл-қыздарыңыздың арасында әке жолын таңдағандары бар ма?– Әрине бар. Ол менің ұлым Дархан қазір Испания елінде оқиды.– Жерлестеріңіз, Қазалы халқына айтар лебізіңіз болса, мархаббат– Киелі қасиетті Қазалым гүлдене берсін.Бес батыр шыққан Қазалым жайнап, жаңарсын. Газет оқырмандары көп болсын. Осы тұста ұсынысмды айта кетсем деймін.Қазалы ауданының мәдениет бөлімі елден шыққан азаматтарды шақырып, кездесу ұйымдастырып, көрмелер жасаса, қуана қолдар едім.– Уақыт бөліп, сұхбат бергеніңізге, ізгі тілегіңізге рақмет. Шығармашылық табыс тілеймін.&nbsp;Ұлболсын ТАЛАПБАЕВА

Құрманқазы Қадыр: Ленинградқа баруыма себепкер болған жан – менің ұстазым Жасылық Қабылов

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Аталған мәселенің әлі қаралып жатқаны, бірден қабылданбайтыны белгілі болды.&nbsp;Бұл туралы Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева айтты, деп хабарлайды<a href="https://sn.kz/sn-akparat-agyny/117997-alaiaktar-kobeiip-ketti-kazakstanda-kaiyrymdylykk-a-aksha-zhinau-toktatyluy-mumkin"> Skifnews.kz </a>ақпарат порталы.Министрдің сөзінше, қайырымдылық мақсатындағы қаржы жинау тетігі азаматтық қоғамның қатысуымен талқыланады, сосын барып жан-жақты шешім қабылданады. Десе де, Аида Балаева қоғамдық талқылаудың қашан өтетіні туралы дерек келтірмеді. Мәжіліс отырысынан кейін ол БАҚ өкілдерінің сұрағына жауап берді. Ішінде қайырымдылыққа ақша жинауға тыйым салу мәселесі де бар.<blockquote>– Жұмыс тобы құрылды, мәселе талқыланып жатыр. Нақты шешімдер әлі жоқ, өйткені барлық ұсынысты жинап, сарапшылардың пікірін зерттейміз. Мұндай бастамалар жай ғана қабылданбайтынын түсіну керек. Алыпсатарлық, алаяқтық фактілер бар. Осыған орай, қайырымдылық көмек тетігін жетілдіру мәселесін қарастырамыз, – деді ол.</blockquote>Сондай-ақ, ведомство басшысы бұл қадамның көмекке мұқтаж жандарға қол ұшын созу үшін жасалғанын жеткізді.&nbsp;Фото: Time.kz

«Алаяқтар көбейіп кетті»: Қазақстанда қайырымдылыққа ақша жинау тоқтатылуы мүмкін

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz</a> Аралдағы қос кенттің бірі Тербенбесті бауырлай жатқан Сексеуіл. Міне осы Сексеуілде серпінді жұмыс өте көп. Алайда қанша айтсақ та тауыса алмайтын тындырымды тірлігі бар кентті сөз етсек бірінші кезекте есімізге "теміржолшылар мекені" деп аталатын балама атауы түседі. Тоғыз жолдың торабы саналатын бұл жердің атын мәшһүр етіп отырған да сол сала.&nbsp;Халықтың көптен қоныстануына бірден-бір себепші болған осы сала бүгінде шойын жолдың шеберлеріне бай. Ғасырдан аса уақыт бойы барша халыққа қызмет етіп келе жатқан «Қамқор Локомотив» ЖШС Сексеуіл локомотив жөндеу депосы мен Сексеуіл локомотив пайдалану депосы дүйім жұрттың берекесіне баланады.Жергілікті жұрттың құтына айналған қос мекеменің алғашқысы «Қамқор Локомотив» ЖШС Сексеуіл локомотив жөндеу депосы жайлы көп жарнаманың қажеті жоқ. Себебі шаруадан шашау шығармай келе жатқан ұжым 2023 жылғы қорытындысы бойынша «Үздік мердігер» номинациясымен марапатталып жылды оң нәтижемен аяқтады. 2018 жылдан бері «Қамқор Локомотив» ЖШС мен «Wabtec» компаниясымен бірлесе отырып жөндеу депосының қызметкерлері арасында қауіпсіздік пен еңбекті қорғау санаттары бойынша өткізілетін «Алтын дулыға» байқауын жеңіп алды. Осындай ең бір беделді биік бағындырған шойынжолшылар қашан да абырой биігінен бір сәт төмендеген емес. Осының өзі асқан жауапкершілік пен міндеттің маңыздылығын сезіне алуында.Бәйгеге түскен тұлпардай мыңдағын шақырымды артқа тастап, белгіленген жерге аман жеткен тепловоз атаулының барлығы осында келіп дамылдайды. Аман жеткен деуімізде де мағына бар. Өйткені дәл осы депода барлық тепловоздың тынысын қайта ашып, қауіпсіздігіне, жарамдылығына, тұтынуға әзірлігіне толықтай жауапты. Локомотивтердің барлығы түгелдей тексеруден өткен соң сапарды қайта жалғастырады, жарамсызы сонда қалады, қайта жабдықталады.Осынау жауапты жұмыстың қызығы мен қиындығын көріп келе жатқан жандар сала ардагерлерін де ұмытқан емес. Биыл кәсіби мереке қарсаңында «Қамқор Локомотив» ЖШС Сексеуіл локомотив жөндеу депосы директоры Мұхтар Кеулімжаевтың бастамасымен ардагер теміржолшылар аллеясын ашты. Ашылу салтанатында сала үздіктері түрлі марапаттарға ие болып, мерекелік көңіл-күйді сезіне алды.***Бірі тұлпар баптағандай локомотивті жөндесе, сол темір тұлпарларды халық игілігіне жаратып отырған ұжым Сексеуіл локомотив пайдалану депосы. Бұл мекеменің де жетістігі жұртқа мәлім. Қай уақытта да қыруар шаруадан ши шығармай ширыққан машинисттердің ортасында көпке үлгі болып жүрген жандар жетерлік.Локомотив пайдалану депосының да тарихы терең. Өткен ғасырдың алғашқы жылынан, нақтырақ 1900 жылы Арал теңізінің сол жақ жағалауы арқылы Орынбордан Арысқа қарай темір жол құрылысы басталған. Бұл құрылыспен қатар темір жол бойынан шеберханалар мен Қандағаш, Қазалы сияқты үлкен стансалар бой көтерді. Ал 1905 жылы Құмсай (қазіргі Сексеуіл) шеберханасы салынып, Орынбор-Ташкент темір жолы пайдалануға берілген тұста, осы шеберхана Сексеуіл паровоздар жөндеу депосы деп аталды. Міне, содан бері қаншама уақыт өтті, көптеген өзгерістер орын алды. Алайда шойынжолшылардың еңбегі бір сәт толастаған емес. Локомотив пайдалану депосы бүгінде 400-ге жуық жанды еңбекпен қамтып, 150-ге жуық машинистпен, дәл сол шамада машинист көмекшілерінің қызметін халыққа ұсынып келеді.Бірақ біз санды емес, сапаны айтқанды жөн көріп отырмыз. Лайықты мамандарын мақтай берсек әңгіме ұзаққа кетер. Соңғы бір жылдың көлеміне тоқталсақ та көзі қарақты оқырман қай деңгейде екенін өзі-ақ таниды. &nbsp;Осы мекеменің жетекші инженері Рустам Азишев 2023 жылы "100 жас есім" ҚТЖ байқауына қатысып, еңбегімен елге танылған елдегі 100 жас есімдердің бірі атанды. Ал жекелей марапаттар легі тіпті көп. Қашанда ұйымшылдық пен жауапкершіліктің арқасында алға озып келе жатқан депоның жетістігі бірінші кезекте Сексеуіл локомотив пайдалану депосы &nbsp;басшысы Асылбек Ияров пен өндіріс ісі жөніндегі орынбасары Еркебұлан Аяғанов және білікті мамандардың арқасында дейтін болсақ, 40 жылдан аса қызмет қылған Өтегенов Жұмабай «Қазақстан теміржолының құрылғанына 100 жыл» мерекелік медалімен және «Қазақстан теміржолы ұлттық компаниясының құрылғанына 25 жыл» мерекелік медалімен марапатталса, Божбанов Әли зейнет демалысына шығуына байланысты кәсіподақ көмитетінің арнайы марапаты мен сыйлыққа ие болған.Мұнан бөлек Ибраев Берік, Қамбар Ағанасұлы, Бекболат Жолдасов, Тұрлыбек Төлегенов, Тойым Кенжеғараева сынды мамандар арнайы марапат төріне көтерілсе, Мөлдір Төлеубайқызы, Қоңырбаев Аманкелді, Азишев Рустам және Өмірзақов Бердімұрат жыл үздіктері атанған.Қызметтен бөлек қоғамдық жұмыстарға да етене араласатын бұл мекеменің шығар биігі әлі алда. О. ЖОЛДАСОВ Фото:tolqyn.kz

Сексеуіл – тоғыз жолдың торабындағы кент

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz</a> Жыл сайын тамыз айының алғашқы жексенбісін қазақстандық теміржолшылар асыға күтеді. Себебі дәстүр бойынша бұл күні Көлік қызметкерлерінің кәсіби мерекесі аталып өтеді. Бұл мерекенің ежелден тілге жатық атауы – «Теміржолшылар күні», ол темір жол көлігі тасымалы саласында еңбек еткен, әлі де қызмет етіп жүрген, кешегі-бүгінгі барша теміржолшыларды біріктіретін мереке. Сонымен қатар, әрине бұл күн өзін «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ қызметкерімін деп атайтын жүз мыңдаған адам үшін айрықша маңызы бар мереке, магистраль майталмандарының ерен еңбегі еленіп, мерейі үстем болатын күн. Осыған орай, мереке қарсаңында «Арал теңізі» станциясының жұмысымен танысқан болатынбыз.Өз бастауын Арал-Аралсульфат теміржолынан алған қазіргі «Арал теңізі» темір жол станциясы 1906 жылы Орынбор-Ташкент темір жол торабымен байланыстырылды. Сол уақыттан бері елдің экономикалық, әлеуметтік дамуына мол үлесін қосып келеді. Ал 120 жылдық тарихты бастан кешкен мекеменің қауырт жұмыс кестесіне сай, жүк тасымалы пойыздары толастаған емес.Талғат Шүреновтің қарамағындағы «Арал теңізі» станциясы теміржол мекемесінде бүгінде 35 жан қызмет етеді. Негізгі міндеті жүк тасымалы мен жеткізу қызметі болған мекеме 6 айлық есептік көрсеткіште 5850 &nbsp;вагон, яғни 388 121 тонна Аралдың ақ алтыны болған «Аралтұз» тұзын тиеп, жөнелткен. Және 768 вагон басқа қаладан, елден импортталатын азық-түлік, құрылыс заттары мен жанар-жағармай өнімдері түсірілген.Еңбегі ерен қызметкерлер «Қазақстан Темір жолына 1220 жыл» және Көлік қызметкерлерінің кәсіби мейрамы қарсаңында марапат төрінен көрінді. Оның ішінде, облыс әкімінің алғыс хатымен аға тауар кассирі Нұрмағанбетова Сұлушаш марапатталса, Қызылорда Жолаушылар басқармасы бастығының Алғыс хатын тауар кассирі Кусупова Зигаш алды. Сонымен қатар, аудан әкімінің Алғыс хатымен станса кезекшісі Құдайбергенов Қуанышбек, парк кезекшісі Мұратов Оңғар, поезд құрастұрушы Еділбаев Нұрғали және аға тех.кеңсе операторы Матаева Зинегүл марапатталды. Аталған қызметкерлердің шойынжол бойында атқарған қызметтері еленіп, құрметке ие болуының астында қаншама еңбек, кестеге сай жасалған жұмыс пен адал маңдай тер жатыр.Міне, бізге қарапайым ғана көрініп, күнделікті көз алдымызда жүйткіп жатқан теміржол саласының да өзіндік қыры, өзіндік сыры бар. Көзге көрінбесе де, елдің, ауданның экономикалық-әлеуметтік жағдайына үлесі мол сала қызметкерлері құрметтің қай түріне де лайық.&nbsp;О.ЖОЛДАСОВФото: ашық көздерден

Теміржол станциясының тынымсыз тірлігі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;Облыстық жұмылдыру дайындығы басқармасы «Қызылорда облысының басқару органдары мен халықты кешенді құлақтандыру жүйесін құру» жобасын іске асыруда. Жоба бойынша биыл 55 дана сиреналық сөйлеу құрылғысы орнатылған.&nbsp;Сондай-ақ, аталған басқарма облыстық санитарлық эпидемологиялық бақылау департаментімен бірлесіп Конго-Қырым геморрагиялық қызбасының қоздырғыштары болатын кенелерден «қолайсыз» деп анықталған 115 елді мекенге көктемгі және күзгі залалсыздандыру жұмыстарын да жүргізді. Бұл туралы &nbsp;Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында облыстық жұмылдыру дайындығы басқармасының басшысы Марат Құрманбаев айтты.<blockquote>– Биыл су тасқынының алдын алу шаралары бойынша 68 582 дана қап сатып алынды. Сырдария өзенінің су шаруашылығы нысандарына жүргізілген зерттеу жұмыстарының нәтижесімен 26 нысан анықталып, оның ішінен бірінші кезекте атқарылуы тиіс жалпы ұзындығы 6,5 шақырымды құрайтын 7 нысан белгіленді. Ал, болуы ықтимал су тасқынының алдын алу мақсатында екінші кезектегі жөндеуді қажет ететін қорғаныс бөгетінің 18 учаскесіне Қызылорда қаласы мен аудан әкімдіктері тарапынан қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді. Сондай-ақ, осы жылы Арал ауданына қарасты Аманөткел ауылдық округі тұсындағы Сырдария өзенінің оң жағасындағы қорғаныс бөгеті қайта қалпына келтірілсе, Жаңақұрылыс ауылдық округіне қарасты, Аманөткел елді мекенінің тұсындағы «Ералы» каналының екі жағалауы қайта қалпына келтіріп, нығайту және жөндеу жұмыстары жүргізілді. Одан бөлек, Жалағаш ауданындағы Шаменов ауылдық округіндегі Сырдария өзені бойындағы «Сәмит арна» және «Шөмен қайыры» учаскелерінің аралығындағы қорғаныс бөгеті реттелді,- деді Марат Ердаулетұлы.</blockquote><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/466387470_2142742309454603_4377166436434729429_n_18186a0c7f.jpg" alt="466387470_2142742309454603_4377166436434729429_n.jpg">Фото: gov.kz

 Биыл облыста 55 дана сиреналық сөйлеу құрылғысы орнатылған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мемлекет Басшысы Қазақстан халқына Жолдауында Үкіметке «Мемлекеттік сатып алу туралы» жаңа заң қабылдауды және мемлекеттік және квазимемлекеттік сатып алуды бірыңғай платформаға көшіруді тапсырған болатын.Қаржы министрлігімен әзірленген Заң жобасы Парламент Мәжілісі және Сенатымен мақұлданып, 2024 жылдың 1 шілдесінде қабылданды.<blockquote>&nbsp;– Жаңа Заң сатып алу процесінің рәсімдерін оңтайландыруды, сатып алынатын тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсартуды, мемлекеттік сатып алуға қатысушылардың жауапкершілігін күшейтуді және бәсекелестікті дамытуды көздейді. Жаңа заң 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енеді, - деді Өңірлік коммуникациялар қызметінің баспасөз алаңында өткен брифингте облыстық мемлекеттік сатып алу басқармасының басшысы Бауыржан Шәменов.</blockquote>Айта кетейік, қараша айынан бастап Жаңа заңның нормаларын түсіндіру мақсатында барлық аудандардың тапсырыс берушілері үшін облыстық мемлекеттік сатып алу басқармасы тарапынан семинар-кеңестер ұйымдастырылуда.Фото: egemen.kz

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Қоғам