<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазіргі кезде белгілі бір маман иесі атанып, жұмыссыз отырған жастар жетерлік. Иә, кімнен болмасын сұрай қалсаңыз, дипломы бар бірақ жұмыссыз маман. Бұрындары «аш бала тоқ баламен ойнамайды, тоқ бала аш боламын деп ойламайды» демекші, мемлекетіміздегі әлеуметтік ахуалдың сын көтермейтіні жасырын емес. Азық-түліктің сәт сайын қымбаттауы, күнделікті жүрістің өзіне біршама қаражаттың қалтамыздан қалай кетіп қалғанын да аңғармай қаламыз. Тіпті табысының өзі күнделікті шай-пұлынан ауыспайтын отбасылар да жетерлік. «Мұның қасында жұмыссыз жүрген жандар қалай күн көріп жүр?» деген сауал еріксіз ойға келеді.Ал мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев айтқандай «Жаңа Қазақстанды» құрудың негізгі қадамы ең алдымен кедейшілік пен жұмыссыздықты жоюдан бастау алуы тиіс екені анық.–Азаматтардың əл-ауқаты жəне əлеуметтік көңіл-күйі мемлекеттің басты назарында болуы керек. Цифрлармен ойнауды қойып, нақты істерге көшетін кез келді. Мемлекеттік аппарат көп жағдайда «өзін-өзі тиімді жұмыспен қамтушылар», «ресми емес жұмыспен қамту» секілді терминдерді қолданып, жағдайды жасыруды жақсы көреді. Соның салдарынан көп¬теген адам жұмыссыздықпен бетпе-бет келіп, əлеуметтік қорғаусыз қалып жатыр. Бұл – əлеуметтік-еңбек саласын сапалы жаңартуды қажет етеді. Осы мақсатпен мынадай шараларды қабылдаған жөн. Халықтың табысын арттыру бағдарламасын əзірлеу қажет. Жұмыс нақты əрі əрбір азаматқа бағдарланған болуы керек. Басқарудың əр деңгейінде кедейлікті төмендетудің нақты көрсеткіштерін бекіту қажет,–деген болатын Президент.Сонымен бірге мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың әрбір 10 мың адамға 100 жаңа жұмыс орнын ашу жөніндегі тапсырмасына сәйкес Арал ауданыда тиісті шаралар атқарылып келеді. Есепті мерзімде жұмыссыздық деңгейі 5,0% құрап отыр. Былтырғы жылы экономикалық белсенді халық саны 29 778 адам, оның ішінде жұмыспен қамтылғаны 28 277 адам. Жұмыс іздеуші ретінде орталыққа хабарласқан 3144 адамның1578-і жұмыспен қамтылса, оның 627-і тұрақты. Сондай-ақ жыл көлемінде 3000 жаңа жұмыс орнын құру межеленіп, оның 52 пайызы орындалды. Жыл басынан бері 6 бос жұмыс орындары жәрмеңкесі өткізілген екен.–Шыны керек қазір қара жұмыс істегісі келетін жандар өте аз. Көбісіне табысы жақсы, өзіне көп күш түсірмейтін жұмыс керек. Негізі елімізде жұмыссыздықтың алдын алу бойынша түрлі бағдарламалар қарастырылған. Мәселен, мемлекет тарапынан «2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі» ұлттық жоба қабылданғаны барлығымызға белгілі. Атаулы жобаның бірінші бағыты бойынша кәсіпкерлікке белсенділікті арттыру мақсаты көзделген. Оның міндетіне өз ісін ашу және дамыту үшін барынша жағдай жасалады. Міне, «жұмысым жоқ» дейтін жандар өзінің сүйікті ісі арқылы кәсіп ашып, табыс таба алады,–дейді қала тұрғыны М.Олжабаев.Жұмыссыздықтың басты себептерінің бірі жастардың оқыған мамандықтарына сай жұмыс орындарының аз болуы секілді. Тіпті жұмыс көзі мүлде табылмайтын мамандық иесі атанған жастардың өкінішін де көріп жүрміз. Сол үшін өмірдегі маңызды қадамдардың бірін жасамас бұрын болашақты ойлағанымыз жөн. Ал мемлекет тарапынан жұмыссыздықтың алдын алу үшін барынша мүмкіндіктер қарастырылып, жұмыстар атқарыла бермек.Тағы айта кетерлігі, өткен&nbsp;2023 жылдан бері Арал ауданында 1971 адам тұрақты жұмыспен қамтылды. Ел Президентінің 10 мың адамға 100 жаңа жұмыс орнын құру тапсырмасына сәйкес, 1293 орын ашылып, жоспар 124,1 пайызға орындалған.&nbsp;«Қызылорда облысының 2022-2025 жылдарға арналған «Өңірлік жұмыспен қамту жол картасы» аясында 27 жоба бойынша 338 адам жұмыспен қамтылып, жоспар 101,2 пайызға орындалған. &nbsp;&nbsp; Өткен жылдың жаңалығы – Арал қаласында Отбасын қолдау орталығы ашылып, қиын өмірлік жағдайға тап болған адамдарға қолдау көрсету, оларды қоғамға бейімдеу жұмыстарымен айналысып келеді екен.&nbsp;«Халықтың жұмыспен қамтылуы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 1991 жылы қабылданған болатын. Аталған Заң жобасы 1999, 2001 және 2016 жылдары қайта қабылданып, нәтижесінде ауданда халықты әлеуметтік қорғау саласында оң өзгерістер қалыптасты.&nbsp;Халықты жұмыспен қамту бағытында қабылданған түрлі Заңдар мен бағдарламалардың нәтижесінде жыл сайын мыңнан аса жаңа жұмыс орындары ашылып келеді. Осы ретте, 2005 жылы аудан бойынша жұмыссыздар саны&nbsp; 2870 адамдықұрап, жалпы жұмыссыздық деңгейі 8,5 пайызды құрады. Ал, 2023 жылы жұмыссыздар саны 1501 адамды құрап, жұмыссыздық деңгейі 5,0 пайызды құрады.Соңғы 18 жыл ішінде Арал ауданы бойынша жұмыссыздық деңгейі 3,5 пайызға төмендеген. Сонымен бірге 2002 жылы ауданда орташа жалақы көлемі 13&nbsp;683 теңгені құраса, 2023 жылы бұл көрсеткіш 294&nbsp;907&nbsp;теңгеге жетті.

Аралда жұмыссыздық мәселесі шешім тауып жүр ме?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жалағаш – аграрлық өңір, сондықтан жергілікті халық ауыл шаруашылығында іс бастап, кәсібін дөңгелентіп отыр. Бұл ауданда егінмен қатар мал шаруашылығы да қарқынды дамып келеді. Кәсіпкерлер көшпелі қазақ тұрмысынан бастап күні бүгінге дейін жалғасқан ата кәсіптің бұл түрінің де көкжиегін кеңейтуде. Жергілікті халық мал басын көбейту, ірілендіру мен асылдандыруға басымдық беруде.&nbsp;Төрт түліктің ішінде жылқыны бағу мен оның өнімдерін ел игілігіне жарату, оны баптап, басын көбейту нанталап тірлік емес, кәдуілгі өнер деуге келеді. Қазақ деген текті ұлттың қанына сіңген қасиет, өзгеден ерек болмысын аша түсетін ерекшелік. &nbsp;Әсіресе қазақтың маңдайына біткен ұланғайыр сайын даланы үйір-үйір жылқысыз елестету мүмкін емес. Төрт түліктің ішіндегі ең қасиеттісі, қадірлісі, тазасы да жылқы.&nbsp;Қуантарлығы, бүгінде кез келген қарапайым шаруа үшін кәсіпкерлікті мемлекет қаржылай қолдауға дайын. Жеңілдетілген пайызбен несие, қайтарымсыз грант алып, жұмыс істеп жатқандар көп. Соның бірі Мәдениет ауылының тұрғыны Абай Қыстаубайұлы екі жыл бұрын мемлекеттен 1 млн 225 мың теңге қайтарымсыз грант алып, мал бордақылауды бастады. Бала кезінен ата кәсіптің қыр-сырын үйренген ол тәуекел етіп, жылқы шаруашылығын қолға алыпты.&nbsp;Әбекеңнің бұл кәсіпті бастаудағы мақсаты ет бағытында ауылды өз өнімімен қамтамасыз ету. Таңдауы төрт түліктің ішіндегі жылқыға түскен. Ата-бабаларымыздың түліктің ішіндегі ең жақсы көргені де жылқы. Ішсең, сусын, кисең, киім, мінсең, көлік. Бүгінде кәсіпкер қораға 4 бас жылқыны байлапты.&nbsp;– Жылқы – атам қазақ баққан мал, оны барлық қазақ бағуы тиіс. Мен осы атакәсіп арқылы отбасымды асырап отырмын. Мына жылқыларды бордақылап, ауыл тұрғындарына келісін 2000-2200 теңгеден өткіземін. Тіпті кейде аудан орталығынан, Қызылорда қаласынан етке сұраныс түсіп жатады. Ет жеймін деген азамат болса, етпен қамтамасыз етуге дайынмын. Ешқандай қиындығы жоқ. Мемлекеттен барлық қолдауды алып отырмыз. Соның арқасында өсіп-өніп отырған жайымыз бар. Мен осы кәсіпті бастағаныма қуанамын. Жасыратыны жоқ, қайтарымсыз грант ақшасын ешқайда жұмсамай, тек осы кәсібіме салдым. Қазір жылқыларым қоңды. Біреуін жақында өткіздім, түскен қаржыға тағы бір жылқы сатып алдым, – дейді Абай Рүстемов.Кәсіпкердің айтуынша, малға керек жем-шөптен мәселе жоқ, ауыл шаруаларынан сатып алады. Шыны керек, жоңышқаның бағасы жылдағыдан қымбаттаған, мәселен, 1 пресс жоңышқа 800-1000 теңге аралығында бағалануда. Өткен жылы 600-650 теңге маңайында сатылыпты. Дегенмен Әбекең бұған еңсесін түсірмей, керісінше жұмысты ширата түскен. Мемлекеттен қосымша қаржылай қолдау болып жатса, тағы несие алу ойында бар. Сөйтіп келешекте мал басын ұлғайта бермек. Сондай-ақ сауын жылқыларын әкеліп, қымыз өндірісін де дамытуды жоспарлап отыр. Ауылда өскесін болар, кәсіпкер атакәсіптің қыр-сырын бес саусағындай біледі. Бізге байлау¬дағы жылқыларын көрсетіп, бордақылаудың ерекшеліктері мен біз білмейтін әдіс-тәсілдерін түсіндірумен әлек болды. &nbsp;Жалпы, бордақылауда малды сапалы ет пен майды көп алу үшін сояр алдында жемге байлап, қолдан семіртеді. Бордақылау мерзімінің ұзақтығы түліктің түріне, малдың жасына, бастапқы салмағы мен қоңдылығына байланысты. Мысалы, қоңы орташаларын 35-45 күн, қоңы төмендерін 50-60 күн бордақылайды. Бұл кезде жылқы тәулігіне орта есеппен 1-1,5 келі үстеме салмақ қосады. Мал бордақылаудың тиімділігін арттыру үшін түліктің барлық түрлеріне ортақ өсіп-даму заңдылықтары басшылыққа алынуы керек. Жас малды бордақылағанда алғашқы кезде оның салмағы ет пен сүйегінің толысуына байланысты жүреді де, үстеме салмаққа азық аз жұмсалады, ал одан кейінгі салмақтың артуы денедегі майдың түзілуіне байланысты болғандықтан, азық шығыны көп жұмсалады. Дені сау мал ғана тез қоң алып семіреді. Сондықтан бордақылауға қойылған мал бақылауда болуы қажет. Бордақылайтын табын құрамындағы малдың тұқымы, жасы, жынысы, салмағы, қоңы бірдей болғаны дұрыс.Иә, Мәдениет ауылында кәсіппен айналысып, оны отбасылық бизнеске айналдырғандар саны жыл сайын артуда. Негізінен шағын кәсіп иелерінің басым бөлігі атакәсіп – мал шаруашылығына ден қойғандар. Құс шаруашылығы, кондитер өнімдері, наубайхана, көлік жөндеу қызметі, шаштараз секілді кәсіп түрлерімен айналысуды жоспарлап отырғандары да бар.&nbsp;Әрине кәсіпке бейімделу – бүгінгі заман талабы. Ауыл тұрғындарының бұл бағыттағы қозғалысы көз қуантады. Атам заманда қолға үйретіліп, көшпелі халықтың қажетіне жараған жылқы малының қадір-қасиеті ерекше. Жылқы тектес халықтың өзі аттан, қазаны оттан түспеген. Көшпелі замандағы халықтың сенімді серігі, көлігі, әрі қорегі де осы. Төрт түліктің ішіндегі ең тазасы, ең тектісі, адам денсаулығына ең пайдалысы да осы жылқы.

Ата кәсіпті қолға алған

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгінгі күні экономикасы ілгері жылжыған Шиелі ауданында өндіріс, өнеркәсіп орындарынан бөлек кәсіп ашып, табыс тауып отырған жандар аз емес. Оның ішінде мал санын көбейтуден бөлек, құс өсіріп, бал өндірумен айналысатын кәсіпкерлердің де үлесі бар. Ара балының мың сан ауруға ем болатын қасиеті бар екенін көпшілік біледі. Ал, оны өсіріп-баптап, балын алсаң, толағай табысқа кенелерің хақ. Бүгінде осы кәсіппен жан бағып, омартаны кәсіп көзіне айналдырған Шиелі ауданының іргесіндегі Ақмая ауылының тұрғыны Тұрғанбайдың өніміне сұраныс жоғары. Берекелі ісінің бабын тапқан кейіпкеріміздің шаруасын көріп, көңіліміз марқайды.<blockquote>Ең бірінші, кәсіпкер азаматқа бет бұрмас бұрын, стастиканы сөйлетсек, жалпы дүниежүзі бойынша бал өндіруден бірінші орынды аспан асты елі алады екен. Яғни, 1 миллион 400 мың тонна балдың 300 мыңы Қытайдың еншісінде. Еуропалық елдерде Аргентина мен Украинаның үлесі жоғары. Ал, біздің мемлекетте бал өте аз өндіріледі. Статистика бойынша небәрі 8 мыңды маңайлайтын көрінеді. Негізі, әлемдік картада республикамыз жер жағынан 9-орында тұратындығын, тау да, дала да, гүл де барын ескерсек, бұл көрсеткіш көңіл көншітпейді. Ал, оны тозаңдандыратын омарташылар саны өте аз. Яғни, өсімдіктер гүлдейді де босқа қурайды. Осы кәсіппен айналысатын адамдардың қатары қалыңдаса, гүлдеген жерге көшіп барып, рентабельді шаруашылық жасап, жұмыс істеудің мүмкіндігі мол. Ара болмаса қоршаған ортаның, топырақтың құнары жойылады. Енді оған Эйнштейннің: «Жер бетінен ара жоғалса, бес жылдан соң адамзат та жоғалады», – деген сөзін қосыңыз.</blockquote>Еңбекқор адамның тұрмысы берекелі болады. Бүгінгі заманның талабы да осы. «Кәсібіне қарай – нәсібі» демекші, бүгінде өз мүмкіндіктеріне қарай, түрлі кәсіп ашып, ісін дөңгелеткен азаматтардың саны күннен-күнге артып келеді. Ақмая ауылының тумасы Тұрғанбай Тоқтыбаевтың мемлекеттің қолдауынсыз омарташылық кәсіппен айналысып келе жатқанына 40 жылдан асыпты. Ол Өскемен қаласына барып, омарташылардан сабақ алып, 6 айдай арнайы курстарда оқып қайтады. Содан 1986 жылы омарташылық шаруашылығын қолға алады. Бүгінде кәсібін өрге домалатып отырған жетпістің желкенін керген ақсақал жиналған балды базар мен басқа қаларға өткізіп, өз отбасын асырап отыр. Әрине, қасындағы жары Күләш Мырзаханованың да еңбегі елеулі.<blockquote>– Басында бұл кәсіппен айналысу оңайға соқпады. Сырт көзге ара бағу, бал өндіру жеңіл көрінгенімен, жұмысы, қиындығы көп. Қазір бізде 40 ара ұясы бар. Балдың бір келісі – 2000 теңгеге саудаланады. Ара ұяларын Шымкенттен алдырдық. Біздің қолымыздағысы «Карпатка» тұқымы. Аралар бал жинау кезінде әлсіреп, кейбіреулері өледі. Сондықтан араға үнемі күтім жасап, баптау қажет. Ол үшін арнайы дәрумендер беріліп, дәрілер себіледі. Жылдың әр маусымында бұйырған балды аламыз. Сондай-ақ, өзімізден шыққан табиғи, құрамы таза балды жергілікті халыққа арнайы өткізіп тұрамын, – дейді омарташы.</blockquote>Кейіпкеріміздің айтуынша, мамыр айынан бастап, қазанға дейінгі аралықта бал жинау үрдісі жақсы жүреді. Тек аралар жаңбырлы күндері бал жинамайды. Тағы бір ерекшелігі, олар темекі мен ішімдіктің, әтірдің иісін жақтырмайды. Жанына жақындаған адамда осы аталған иіс болса ашуланып, тарпа бас салады. Үнемі қозғалыста болады. Содан да болар, оның ұясының ішінде қысы-жазы 30-35 градус температура сақталады. Міне, жоғарыдағы біз білмейтін тың мәліметтің бәрін кәсіпке ден қойған Тұрғанбай құлшыныспен әңгімелеп берді. Бізде бал араның қыр-сырына қанықтық.

Тұрғанбай Тоқтыбаев: Бал жеген адамның балтыры сыздамайды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Елорданы дамыту мәселелері жөнінде кеңесте құрылыстың ел экономикасының өте маңызды саласы екендігін атап өткен болатын. Сонымен бірге мемлекет басшысы Үкіметтің кеңейтілген отырысында құрылыс саласының тиімсіз пайдаланылуы мәселесі жөнінде де айтты. «Елімізді экономикалық-әлеуметтік дамыту ісінде маңызды рөл атқаратын құрылыс саласының тиімсіз басқарылуы өте өзекті мәселе болып тұр. Мысалы, жобалардың құнын сметалық есептер арқылы анықтау әдістемесі әлемдік стандарттарға сай емес. Инвесторлар уақытын, қаражатын және жұмысқа деген құлшынысын жоғалтып, ақыры құрылысқа рұқсат беретін құжаттар көп талап етілмейтін елдерге кетіп қалады. Үкімет халықаралық тәжірибені негізге ала отырып, инвесторлар үшін жобалық-сметалық құжаттарды бекіту тәртібін барынша жеңілдету керек. Өздеріңізге мәлім, мен осыдан бір жарым жыл бұрын әлемдегі озық тәжірибеге сай келетін Қала құрылысы туралы кодекс әзірлеуді тапсырдым. Бірақ менің атыма бірқатар сарапшылар мен кәсіпкерлерден өтініштер келіп жатыр. Олардың айтып жатқан шағымдары мынадай: қазіргі Кодекстің жобасы қойылған талапқа сай келмейді, бұрыннан бар нормалар ұсынылған, жаңа тәсілдер мен шешімдер жоқ. Сондықтан, Кодекстің жобасын қайтадан мұқият қарап, жетілдіру қажет», - деді Тоқаев.Иә,экономиканың негізгі іргетасы осы құрылыс саласы болып табылады. Сол үшін атаулы саланың дамуы мемлекеттің экономикалық күш-қуаты мен әлеуметтік жағдайының дамуына тікелей байланысты. Бүгінде заман талабына сай етіп салынған құрылыс кешендері аймақтың айбынын арттырып, өңірдің өсіп-өркендеуіне үлес қосуда. Сонымен бірге соңғы уақыттары Арал ауданы бойынша құрылыс саласындағы жұмыстар жоғары деңгейде жүргізіліп келе жатқаны белгілі.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Сала бойынша Арал қаласында осыған дейін аудандық Ішкі Істер бөлімі ғимараты, 5 учаскелік полиция бөлімшесінің ғимараты және Арал қаласындағы №4-ші мөлтек ауданында өкілдік (резиденция) коммуналдық объектісі сонымен қатар сот ғимараты мен аудандық прокуратура ғимараты және халыққа қызмет көрсету орталығы ғимараты бой көтерген.&nbsp;Ауыз су мәселесі – аудан халқы үшін ең маңызды мәселе. Тіршілік көзінің мәселесі бойынша да ілкімді жұмыстар атқарылған еді.&nbsp;«Ақбұлақ» бағдарламасы аясында 2013 жылы 5 елді мекеннің, оның ішінде Жақсықылыш кенті, Қосжар, Сапақ, Жалаңаш, Ақбай елді мекендерінің ішкі су жүйесін&nbsp; кеңейту және қайта жаңғырту жұмыстары жүргізілген болатын.Ал «Нұрлы жол» бағдарламасы бойынша 2017-2018 жылдары 7 елді мекенге, яғни Сексеуіл кенті, Аманөткел, Бөген, Қамыстыбас, Аралқұм, Шижаға, Конту елдімекендерінде ішкі су құбыры желілерін қайта жаңғырту және кеңейту жұмыстары іске асты.Сонымен қатар «Өңірлерді дамыту бағдарламасы» бойынша 4 елді мекеннің, 2018 жылы Қарашалаң, 2020 жылы Шөміш, 2021 жылы Аққұлақ және өткен жылы Көктем елдімекенінде ішкі су құбыры желілерін қайта жаңғырту және кеңейту жұмыстары бағытында барлығы&nbsp; 16&nbsp; жоспар жүзеге асты.«Нұрлы жер» бағдарламасы аясында өткен жылы көптеген жоспарлар орындалды. Олардың ішінде ауыз су, электр желісі мәселесі басты назарда болды. Ауылдық елдімекендердің халқы үшін жақсы жаңалықтар мол болды. Оның мысалы, бөлінген&nbsp; 363,2 млн теңгеге Арал қаласының&nbsp; №8, №6, Жақсықылыш кентінің жаңа мөлтек ауданы және Көктем елдімекені толықтай Арал-Сарыбұлақ топтық су құбырына қосылса, 442,6 млн теңгеге Арал қаласының №6, №8, №5 мөлтек аудандары, Жақсықылыш кентінің жаңа мөлтек ауданы толықтай электр желілеріне қосылды.Сондай-ақ Құланды елді мекеніне 17,5 млн теңгеге блок-модуль қойылды. Бұл өз кезегінде елдімекендер халқының сапалы ауыз сумен қамтылу дейгейін 88,6 пайызға дейін көтерді.2014 жылы аудандық бюджеттен бөлінген 1,5 млн теңгеге Ақбасты елді мекеніндегі ауыз су тұщыту қондырғысының мембрана клапандары жаңадан ауыстырылса, 2015 жылы аудандық бюджеттен бөлінген 1,4 млн теңгеге Ақбасты елді мекеніндегі ауыз судың шахталық құдығына ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілді. Бұл жұмыстар тоқтап қалмай, 2016 жылы аудандық бюджеттен бөлінген 1,6 млн теңгеге Ақбасты елді мекеніндегі ауыз су тұщыту қондырғысының 8 дана мембраналық құрылғылары ауыстырылып, шахталық ауыз су құдығына қоршау жұмыстары жүргізілді.&nbsp;2017 жылы Арал аудандық бюджеттен бөлінген 4,0 млн теңгеге Сазды ауылындағы 3 дана шахталық ауыз су құдығы және Тоқабай елдімекеніндегі ауыз су құдығы ағымдағы жөндеуден өткізіліп, жаңадан шахталық ауыз су құдығы қазылды.Жалпы, құрылыс саласы Арал ауданының экономикалық өсіміне және қарқынды &nbsp;даму жүйесіне тікелей және жанама әсер ете алады. Сон­дай-ақ ол белгілі бір деңгейде халықтың қа­жет­тілігін өтейді. Тиісінше, барлық саланың басында тұрған, маңызды да экономикалық мықты іргетастың көрінісі болып қала бермек.

Құрылыс саласы – берекелі белесте

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жалағашта соңғы жылдары мемлекеттік бағдарламалармен іс бастап, кәсібінің жемісін көріп отырғандар қатары көбейген. Олар іс бастауға мемлекеттік бағдарламалар үлкен мүмкіндік екенін түсінген. Солардың қатарында&nbsp;Жалағаш ауданына қарасты Мәдениет ауылының тұрғыны, кәсіпкер келіншек Ақмоншақ Төлеген де бар. Ақмоншақ Төлегеннің кондитерлік дүкенінде кезекте тұрғандар көп. Біз барғанда арнайы тапсырыспен кондитерлік өнімдер пісіретін кәсіпкер жұмыс үстінде жүрді.&nbsp;Ақмоншақ – былтыр қайтарымсыз грант алып, мемлекет қолдауын көргендердің бірі. Кәсіп иесінің кондитерлік бұрышында сіз іздеген тәттінің бәрі бар. Тоқаш, торттың түрлері, бәліш пен тәттілерді, самса, пицца және нан өнімдері тағы не дейсіз, бәрі-бәрі осында. Ауыл тұрғындары-ақ кәсіпкердің жұмысын қыздырып тұр. Әсіресе жаз айларында тапсырыс көбейеді екен. Тәтті өнімдерді қолдан пісіретін Ақмоншақтың жоспары да жоқ емес. Алдағы уақытта кондитерлік кәсібін кеңейтіп, дамытуды қолға алмақ.&nbsp;– Алғашында болашақтағы кәсібімді қалай бастаймын, қалай дамытамын және оның пайдасы жөнінде көп ойландым. Қайтарымсыз грантқа ие болған кезде алдын ала жоспарланған істерімді лезде бастап кеттім. Қазір кішігірім кондитерлік кәсібім жұмыс істеп тұр. Мен кәсібім аясында өзімнің тәжірибемді жетілдіре түстім дей аламын. Бұған дейін де тәттілер пісіруде өзімнің қабілетім, тәжірибем де болды. Осында тұрмысқа шыққан соң бұл қолымнан келіп тұрған қабілетімнен қол үзіп қалғым келмеді. Сұраныс бар, көріп тұрғаныңыздай, азық-түлік дүкенімнің де саудасы жақсы. Пісірген тәттілерімді, торттарымды, жасаған сусындарымды осы дүкеніме сатылымға қоямын. Ауыл адамдарының да дені үйренген, пісірген өнімдерімді сүйсініп тұрып сатып алады, – дейді Ақмоншақ.Кәсіпкер келіншекпен әңгіме үстінде жас та болса жан-жақтылығына, табандылығы мен ізденімпаздығына таңданғанымыз рас. Өйткені келіншек дүкенінің жұмысын, пісіретін тәттілері мен дайындайтын салқын сусындарын үлгертіп қана қоймай, той-томалақ, мерекелік кештерді безендіруді, тапсырыспен тұсаукесер, қыз ұзату, құдалық сынды мерейтойларға арналған тойбастарлар жасауды да қолға алыпты.– Бұл әрине оңай емес қой. Келін болғасын үй тірлігін, дүкеннің келушілерін, кондитерлік жұмысыммен қатар тапсырыспен безендіруге, тойбастар сыйлықтарын жасауға уақыттың тығыз екені анық. Бірақ жаспыз, ниет болса, үлгеруге болады. Қосымша қолға алған жұмысым бойынша қазірдің өзінде бірнеше тапсырыс алып үлгердім, шүкір, ойдағыдай жасап жатырмын. Бастысы, тапсырыс берушілерден алғыс алып жатырмын. Соған қарағанда жасаған жұмыстарым сұранысқа сай деп есептеймін, – деген кейіпкеріміз мұнымен тоқтап қалмайтынын да жасырмады.&nbsp;Ол мемлекеттен қолдау болса, кәсібінің көкжиегін әлі де кеңейтуге ынталы. Шынтуайтында, кез келген іскер келіншек өз ісінде биіктен көрініп, жетістікке же-туді қалайды. Ал оған қалай қол жеткізуге болады? Әрине оған алдымен үлкен ең-бек керек. Кәсіп бастар алдында жоспар құру, қажетті қаражатты табу – үлкен іс. Кәсіпкер келіншек тапсырысының көптігіне қарамастан көтеріңкі көңіл-күймен жүріп-ақ барлығына үлгереді. Себебі сүйікті ісіңмен айналысу ешқашан адамды шаршатпайды. Тек еңбектену керек. Ақмоншақтың қазір тұрақты тұтынушылары да бар. Кондитерлік өнімдер сөресіндегі торттардың бағасы 3500-7000 теңге ара-лығында. Кәнігі «Медовиктен» бастап, «Қызыл барқыт», «Вупипай», «Бисквитті» торттарды кезіктіресіз. Біз барған кезде дүкеніндегі мұздатқышын жаздың ыстық күндері сұранысқа ие салқын сусындарға толтырып қойыпты. &nbsp;«Алыстан ат терлетіп келіпсіздер, салқын судан ішіңіздер» деген соң Ақмоншақтың өз қолымен дайындаған сусынының дәмін көрдік. Расын айту керек, «Лайм», «Мохито» деп аталатын салқын сусындарының дәмі кәнігі дүкендерде сатылатын сусындардан артық демесеңіз, кем емес. Аядай ауылда отырып, қаншама тірліктің басын құрап, келістіріп, үлгертіп отырған келіншектің адам жатырқамайтын ашық мінезімен сүйсінткені тағы бар. Әңгіме арасында кейіпкердің оқу орнын сұрап, негізгі мамандығынан да ха-бардар болдық. Ақмоншақ Төлеген Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетін Қаржы мамандығы бойынша Экономика және бизнес бакалаврын тәмамдаған. Мұнымен қоса Әскер кафедрасын қаржылық қамтамасыз ету мамандығын алған запастағы офицер. Негізгі мамандығы бойынша жұмыс жасағысы келгенімен ауылда мүмкіндік болмағанын айтады. Сол себепті кәсіпке бетбұрып, тәуекел еткен.&nbsp;Бүгінде ол бұл қадамына өкінбейді.

Жалағаштық кәсіпкер мемлекеттік бағдарламаның  игілігін көріп отыр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жақында шежірелі өлкеде Шиелі аудандық ардагерлер Кеңесінің кезекті ІІІ Пленумы өтті.Пленум жұмысына Шиелі ауданының әкімі Нұржан Ахатов, ғалым, мемлекет және қоғам қайраткері, "Ардагерлер ұйымы" Республикалық қоғамдық бірлестігі Орталық кеңесі төрағасының бірінші орынбасары Өмірзақ Озғанбаев, облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Серік Дүйсенбаев пен пленум мүшелері қатысты.Пленумда алғашқы сөзді Шиелі ауданы әкімі Нұржан Ахатов алып, шежірелі өлкеде атқарылған жұмыстар мен ардагерерге көрсетілген құрмет пен алдағы жоспарлармен бөлісті.Сондай-ақ, пленумда мемлекет және қоғам қайраткері Өмірзақ Озғанбаев, ардагерлер кеңесінің төрағасы Серік Дүйсенбаев, Шиелі аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Өркен Исмаил сөз алып, өнегеге толы орамды ойларын айтты. Әрі аймақта, ауданда ардагерлердің құрметіне жоспарланған жобалар мен тың бастамаларға тоқталды.Пленум қорытындысында жиналғандар&nbsp; «Ардагерлер ұйымының» 2024 жылға бекітілген&nbsp; жұмыс жоспарымен танысып, белсенді ардагерлердің бір тобы&nbsp; аудан әкімінің,&nbsp;облыстық ардагерлер кеңесінің Құрмет грамотасымен және алғыс хатымен марапатталды.

Шиелі ауданында ардагерлер пленумы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Түркістан облысы Бадам ауылындағы Айтбай Шерімқұлов атындағы мектепте тәрбие ісі жөніндегі орынбасар болып жұмыс істеп, алаяқтық жасады деп айыпталған Ұлжан Елмұратова 6 жылға сотталды, деп хабарлады Sadaqmedia.kz ақпарат порталы.Бұл туралы белсенді Құрал Сейітханұлы <a href="https://www.facebook.com/100001133972852/videos/305247385964641/?ref=embed_video&amp;t=0">Facebook</a>-тегі парақшасында жазды.<blockquote>«Сұмдық сот. Балағат сөздер айтатын Ұлжан Елмұратова 6 жылға сотталды. Аз әрине. Бірақ соттың үкімінен кейін анасы мен сіңлілері мені ұрмақшы болып, Жүсіп Ақшора көкем айтқандай осылай жанжал, төбелеспен аяқталды. Олардың ойынша, боғауыз вампирді мен соттатқан сияқтымын. Кейін сыртқа шыққан соң тағы да қырғын болды. Соттың терезесін қиратып неше түрлі өнер көрсетті.</blockquote>Боғауыздың анасы мен сіңлілері мені ұрмақшы болып аңдып жүр. Менікі кінәлім емес қой бұл жерде. Мені өлтіріп кетеміз дейді. Не масқара мынау? Болмыс табиғатым осындай күрескер болып жаратылған соң осындай жалмауыздармен алысуға мәжбүрмін енді», - дейді Құрал Сейітханұлы есімді желі қолданушысы.&nbsp;Еске сала кетейік, ол көлік жүргізушісін және оқушыларды балағаттан видеосы әлеуметтік желіде тарап, қоғамның қатаң сынына ұшыраған еді.Фото: azattyq-ruhy.kz

Соттың терезесін сындырды: Елге «боғауыз завуч» деп танылған Ұлжан Елмұратова сотталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Таяуда облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев төрағалығымен өткен арнайы мәжілісте туризмді дамыту мәселесі қаралып, оның маңыздылығын тоқталды.&nbsp;Мәжілістен кейінгі жиында Арал ауданы әкімі Аманжол Оңғарбаев берілген тапсырмаларды нақтылады.Осы ретте, Арал ауданының туризм саласын дамыту бағытында Т. Әлжанов хабарлама жасап, алдағы жоспарларды атап өтті.&nbsp;Өз кезегінде аудан басшысы аудан көлеміндегі туристік әлеуетті көтеру бағытындағы жұмыстарға басымдық беру қажеттігін ескертті.&nbsp;«-Қамыстыбас ауылдық округіндегі «Қамбаш» жағажайының әлеуеті жазғы мезгілде жоғары екендігі белгілі.Облыстық, тіпті республикалық туристік саланы дамытуда алатын орны да ерекше. Жағажайда демалушыларға қолайлы жағдай жасау үшін кәсіпкерлік нысандар талапқа сай заманауи үлгіде салынғаны дұрыс. Демалушы азаматтардың судағы қауіпсіздік шараларын қатаң бақылаңыздар. Оның ішінде балалардың қауіпсіздігіне аса мән берілсін. Сондай-ақ, биылдан бастап Ақирек тауының маңындағы Арыстан баб кесенесін қайта жаңғырту жұмыстарын қолға алдық. Алғашқы қадамдар жасалды. Киелі мекенді жаңғырту арқылы ауданның туристік әлеуетін көтеру біз үшін мол мүкіндік»-деді, аудан басшысы.&nbsp;Мұнымен қоса, аудандағы тарихи және мәдени ескерткіштер орналасқан аумақтарды ретке келтіріп, киелі орындардың көркейту-көгалдандыру жұмыстарын жоғары деңгейде жүргізуді тапсырды.Жиында өрт шығу қаупі бар кезеңге дайындық жұмыстары да пысықталды.&nbsp;Аудан әкімі тиісті сала басшыларына өрт қауіпті кезеңде туындайтын орман, дала өрттерінің және басқа да төтенше жағдайлардың алдын алу мақсатында рейдтік іс-шараларды жандандыруды, қоғамдық тамақтану орындарындағы сақтық шараларын бағамдап, бақылауға алуды жүктеді.

Туризм саласын дамыту басты назарда

Жалағаш ауданы: Сала жұмысы серпінді жүруде

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Бүгінде қос келінді бір шаңырақ астына ұстауды жаңалық көріп жүрміз. Ал сегіз келіннің бесеуі бір үйге шоғырланғанын естіп пе едіңіз?! Иә, шалыс оқыған жоқсыз. Шиелі ауданында он бір баланың бақытына бөленіп отырған отбасы бар. Бала қызығын көру деген осы болса керек. Қазір ғой Еуропаға еліктеп, есімізден танып жүргеніміз. Әйтпесе көпбалалы болу – қазақтың қанында бар қасиет.Бұл – Шиелі ауданы «Ақтоған» ауылындағы Сейтжановтар отбасы. Бақытын адал еңбектен тапқан әулет ауылдастарының сый-құрметіне бөленіп келеді. Отағасы Әбдімәлік отанасы Бақтыгүл екеуі өмірге 9 ұл, 2 қыз әкелді. Балалары мен келіндерінің бәрі жоғары білімді. Бүгінде сегіз ұлдан 40 немере, 11 шөбере тарап, ұрпақ сабақтастығын жалғастыруда.Тоғызыншы ұл да биылдан қалмай той қылмақ ниетте. Әулеттің қос қызы Сырғаш пен Ақерке аналары секілді ізгілік жолды жаңғыртып жүр. Әке тәрбиесі мен ана мейіріміне бөленген шуақты шаңырақ ұлттық тәрбиені өзек етіп келеді.<blockquote>– Көпбалалы болғаныма шүкір айтып, қуанамын. Балаларым бір-біріне &nbsp;қарайласады, көмектеседі. Ешкімнен көмек күтпейді. Әйел үшін бұдан артық бақыт жоқ, – дейді алтын құрсақты ана.</blockquote>Ұрпақ жалғастығы қай ұлт үшін де өте маңызды. Көпбалалы үйдің балалары бауырмал келеді. Бір-біріне қарайласып, көмектесіп жүрген балаларды көріп сүйсінесің. Бұл – біріншіден, ата-анасынан алған тәрбиенің жемісі.Әбдімәлік ақсақал ұзақ жыл ауылшаруашылық саласында механизатор болып еңбек етті. Жастайынан Жер-ананың қасиетін ұғынып, несібесін молынан тапты. Содан болар жомарт жерге дән сеуіп, ұрпағын еңбекке баулыды. Сөйтті де, егіншілікпен, мал шаруашылығымен айналысты. Уақыт өте келе балалары қолғанат болды. Ұлдары жылқы баптап, күріш екті. Келіндері қымыз сапырып, құрт-май жасап отыр. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» деген, барлығы әулетке ортақ шаруашылық жұмысын бірлесіп атқаруда. Міне, «негізінде бар ізгілік түбінде танылады» деген осы болса керек. Еңбектенген адам тауды да, тасты да қопарады деген ұстанымды бағдар еткен әулет заман көшінен қалмай алға ұмтылып келеді. Әбдімәлік қария әулеттің басты қағидасы – еңбек пен кәсіп екенін айтады.Бүгінде отбасылық кәсіпті дамытып отырған әулет күн көзінен қуат алатын қондырғы орнатып, шағын цех ашты. Биыл 250 гектар жерге күріш, 80 гектарға мақсары, 5 гектарға бақша дақылын егіп отыр. Жалпы, қожалық иелігінде 1263 гектар жер бар. Оның 400 гектары – егістік алқабы, қалған 863 гектары – жайылымдық жер. Қос қария білгенін балаларына үйретіп, келіндеріне қолғабыс болып жүреді. Келіндері де – көпбалалы ана. Үлкен ұлының отбасында жеті бала жетіліп, жоғары оқу орнында білім алуда. &nbsp;Одан кейінгі шаңырақта алтын асықтай алты бала өсіп келеді. Міне, осылайша әрқайсысында кемі 4-5 баладан бар. Барлығы бас қосқанда құдды бір ауыл жиналғандай көңіл құсын көкке шарлатады.Тұрар БЕКМЫРЗАЕВ &nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/1bdf5f72_12f8_4cd2_9127_063829de2b2a_6556b1a2fc.jpg" alt="1bdf5f72-12f8-4cd2-9127-063829de2b2a.jpg">

Бақытын адал еңбектен тапқан әулет

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жақында Арал ауданы әкімі Аманжол Оңғарбаев іс сапармен Жаңақұрылыс ауылдық округінде болып, тұрғындармен кездесті.Ең алдымен аудан басшысы «Қуаныш» шаруа қожалығының тоғанда балық өсіру жобасымен танысып, кәсіпкердің егістік алқабын да аралап көрді.Мұнан соң, елдімекендегі әлеуметтік нысандарды аралап, олардың қазіргі жай-күйін бағамдады. Ауыл халқына қызмет көрсететін нысандардың жұмысымен танысқан соң, мекеме басшыларына ғимаратты талапқа сай күтіп ұстау және тұрғындар үшін жұмыс сапасын арттыру жөнінде тапсырма берді.Ауыл халқымен кездесу барысында Арал ауданы басшысы өңірдегі атқарылып жатқан жүйелі жұмыстар мен оң өзгерістер жөнінде баяндады.«Өздеріңізге белгілі, аудан көлемінде ауқымды жобалар жыл сайын жүзеге асуда. Бүгін аймақ басшысының қолдауымен Ақшатау елдімекенінде жаңа 60 орындық білім ордасының іргетасын қалап жатырмыз. Бұл ауыл халқының көптен күткен қуанышы. Ауданның өзекті мәселелерімен таныспын. Қазіргі таңда, аудан орталығынан құны 3,1 млрд. теңгені құрайтын аспалы көпір құрылысы жалғасып, үстіміздегі жылы пайдалануға береміз деп жоспарлап отырмыз. Білім саласында да іргелі жобалар іске асуда. «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы шеңберінде ауданымызда 4 бірдей 300 орындық мектеп пайдаланылуға беріледі. Оның ішінде, биыл Арал қаласынан және Сексеуіл кентінен салынып жатқан білім ұялары алдағы оқу жылында пайдаланылуға берілетін болса, келесі оқу жылында тағы 2 мектеп жаңа №5 мөлтек ауданында және Жақсықылыш кентінде табысталатын болады»-деп, алдағы уақытта жүзеге асыралатын жобалармен де бөлісті.Басқосуда тұрғындар аудан басшысына өздерін толғандырған ұсыныс-пікірлерін жеткізіп, алдағы жұмыстарға сәттілік тіледі.Кездесу соңында аудан әкімі елдімекен тұрғындарын жекелеген мәселелер бойынша қабылдап, жауапты сала басшыларына тұрғындар өтінішін заң аясында шешуде барша мүмкіндіктерді қарастыруды міндеттеді.Атап өтейік, елді мекен тұрғындарымен өткен жиында ауыл халқына арналған мемлекеттік бағдарламалар мен жеңілдетілген несие алу жолдары түсіндірілді.

Арал ауданы әкімі Жаңақұрылыс ауылдық округінде болды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «AMANAT» партиясы жанындағы «Жастар Рухы» жастар қанаты әлеуметтік, экологиялық, мәдени-бұқаралық іс-шараларды және қайырымдылық пен игі бастамаларды жүзеге асырып келеді.Өз кезегінде партияның облыстық филиалы бастамасымен «Жастар Рухы» жастар қанаты «Ерікті көмекке қызу желі» пилоттық жобасын іске қосты. Жоба Қызылорда облысы әкімдігі және облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының қолдауымен жүргізілуде.«Ерікті-көмекке» пилоттық жобасының мақсаты – әртүрлі төтенше немесе шұғыл қол көмекті қажет ететін жағдайда қызу желі арқылы анонимді немесе ашық түрде ақпарат алып мәселенің шешілуіне ықпал жасау.&nbsp;Әртүрлі санаттағы қоғам мүшелері кез-келген сұрақ, ұсыныс немесе қол көмек сұрау арқылы 109-call-центр орталығына хабарласып ерікті жастардың көмегіне ие бола алады. Жасақталған арнайы еріктілер тобы хабарласқан тұрғындардың мәселесінің бағытын анықтап, мұқтаж жандарға көмек көрсетеді. Атап айтсақ, төтенше жағдайлар кезінде еріктілер штабының жұмысын ұйымдастыру, жалғызбасты ардагер мен егде жастағы кісілерге адресті қол көмек көрсету, мектеп оқушыларына тегін психологиялық кеңес беру, меценаттардың қолдауы арқылы әлеуметік жағдайы төмен отбасыларына қаржылай және материалды көмек көрсету, арнайы іздестіру шараларын ұйымдастыру және т.б.Қазіргі таңда жоба аясында 10 жас қоғамдық негізде жұмыспен қамтылды, 20-ға жуық ардагерге (әлеуметтік жағдайы төмен, жалғыз басты қарт) адресті көмек көрсетілді, «Ізгілік аптасы» барысында түрлі қайырымдылық шаралар ұйымдастырылды. &nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Қоғам