<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Білікті маман, тәжірибелі медбике Гүлжан Жаппасбаеваның аудан медицинасында өзіндік қолтаңбасы қалыптасқан. 25-жылға жуық аудандық ауруханада қызмет етіп келе жатқан сала маманы өзінен кейінгі жас буынға үлгі болып келеді. Шындығында, 2000 жылы ақ халатты жан Қызылорда қаласында фельдшер мамандығын меңгеріп шығады. Жалағаштық бойжеткен оқу бітірегеннен кейін тереңөзектік Нұрмағанбет Алпысбаевпен отандасады.Негізінен, Гүлжан Жаппасбайқызы «Гинекология» бөлімшесінде қызмет ете жүріп, медицинаса саласының қыр-сырына қанығады. Нәзік жандылардың денсаулығына бей-жай қарамай әйел затының күтіміне мұқият көңіл бөледі. Бірнеше буын өкілімен әріптес атанған медбике өмірден көргені мен түйгені көп. 4 перзенттің анасы отбасындағы келіндік міндетті лайықты түрде атқарып, жұмысына да, адалдық танытуда.– Медицина саласында маман ретінде қалыптасуыма сапалы білім мен көптеген тәжірибе себепкер атанды. Осы жылдың наурыз айынан бастап «Балалар» бөлімшесінде аға аяжан қызметіндемін. Әрине, қандай жұмыс болмасын тиісті деңгейде атқаруға тырысамыз. Науқастардың еміне көңіл бөліп, бөлімшедегі медбикелердің қызметін бағытын үйлестіремін. Өзім таңдаған күрделі саланы қос қызым таңдады. Қыздарыма қай кезде де, ақыл-кеңесімді айтып, жұмыста жауапкершілік таныту керектігін жеткізіп келемін, – деді аға аяжан.

Гүлжан Жаппасбаева: Өзім қалаған күрделі саланы қос қызым таңдады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Бүгінде Қызылорда облысында конго-қырым геморрагиялық қызбасының эпидемиологиялық ахуалы тұрақсыз деп бағалануда.&nbsp;Сәйкесінше, жыл басынан бері 108 адам кене шағу жағдайымен медициналық көмекке жүгінген. Оның ішінде конго-қырым геморрагиялық қызбасына 2 күдікті жағдай анықталып, 1 дерек зертханалық жолмен нақтыланды. Бұл жөнінде Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында облыстық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы Әлия Мүтәліпқызы хабарлады.<blockquote>–&nbsp;Еліміздің оңтүстік бөлігінде орналасқан 4 аймақ Конго-Қырым геморрагиялық қызбасынан табиғи ошағы болып саналады. Бұған аталған өңірлердің климаттық жағдайы кененің көбеюіне қолайлы болуы. Қазіргі таңда кенеге қарсы залалсыздандыру жұмыстары белсенді түрде жүргізілуде. Бұдан бөлек, наурыз айынан бастап зоопаразитологиялық топпен бірге кене жинау шаралары басталған болатын. Тиісінше, бүгінгі күнге дейін 11 979 дана кене жиналып, оның 1331-не сынама жасалды. Нәтижесінде, 13 кенеден оң нәтиже анықталды. Сондықтан облыс тұрғындары далалық аймақтарда, мал қорлары жанында жүргенде барынша сақтық шараларын сақтау қажет. Ал, конго-қырым геморрагиялық қызбасының ауру белгілері анықталған жағдайда дереу медициналық көмекке жүгінген абзал,&nbsp;– деді Әлия Мүтәліпқызы.</blockquote>Конго-Қырым геморрагиялық қызбасының жасырын кезеңі – 2-14 күн аралығында.<blockquote>&nbsp; – Негізгі клиникалық белгілері: адамның дене қызуы 39-40 градусқа дейін көтеріліп, қатты бас ауруы, көздің қызаруы болады.&nbsp;Сондай-ақ, мойын, арқа, бел ауруы, жүрек айну немесе құсу, іштің ауруы сынды белгілер орын алады. Жалпы былтыр 1332 адам кене шағу дерегімен медициналық көмекке жүгінсе, биыл 108 жағдай тіркелді. Аталған аурудың алдын алу мақсатында арнайы вирусқа қарсы иммундық плазма кеңінен қолданылады. Осы медициналық ем арқылы ауруды жеңуге мүмкіндік болады, - деді облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының орынбасары Жаныл Исаева.</blockquote>Биыл аймақта 115 елді мекен қолайсыз деп танылды. Осыған сәйкес, 9 сәуірден бастап кенеге қарсы залалсыздандыру жұмыстарының бірінші кезеңі Шиелі, Жаңақорған, Қызылорда қаласында жүргізілді.<blockquote>– Өңірде кенеге қарсы залалсыздандыру жұмыстары 9 сәуір мен 8 маусым аралығында жүргізіледі. Сондай-ақ, арнайы «ЦИПЭК-10%» препараты қолданылатын болады. Қазіргі таңда Сырдария ауданында залалсыздандыру жұмыстары жалғасуда. Бұдан бөлек, кенеге қарсы залалсыздандыру шараларының сапасы мен тиімділігін бақылайтын арнайы жұмыс топтары құрылды. Барлық жағдай тікелей бақылауда, – деді облыстық жұмылдыру дайындығы басқармасының басшысы Марат Ердәулетұлы .</blockquote>Қолайсыз деп танылған елді мекендерде 763 мың бас ауыл шаруашылығы жануарлары бар.– Ал қора, суат, шаңлақтардың жалпы көлемі – 2,9 млн шаршы метр.&nbsp;Жалпы аурудың алдын алудың негізгі жолы - уақ малдарды тоғыту болып табылады. Бүгінде облыс бойынша барлығы 85 мал тоғыту ваннасы болса, оның 54-і типтік үлгіде болса, қалған 31-і қарапайым түрде. Қазір 60 ванна мал тоғытуға дайын, – деді облыстық ветеринария басқармасының бөлім басшысы Ерік Қылышбаев. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/441024213_1997535053975330_670543535142671980_n_121278ccf8.jpg" alt="441024213_1997535053975330_670543535142671980_n.jpg">Фото: qyzyljarnews.kz&nbsp;

Конго-қырым геморрагиялық қызбасының алдын алу шаралары белсенді жүргізілуде

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Халықтың медициналық қызметтердің сапасына шағымдарын төмендету мәселелері облыстық денсаулық сақтау басқармасының және Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының бірлескен селекторлық отырысында қаралды.Талқылауға Қормен шарт жасасқан аймақтың медициналық ұйымдарының басшылары қатысты.ӘМСҚ облыстық филиалының директоры Бақыт Исмаханбетовтың ақпараты бойынша, азаматтардан өтініштер келесі байланыс арналары арқылы келіп түседі: Qoldau 24/7 мобильдік қосымшасы, 1414 байланыс орталығы, Е – Өтініш ақпараттық жүйесі. Ағымдағы жылдың бірінші тоқсанында Қызылорда облысының тұрғындарынан 200-жүзден астам шағым қабылданды. Көбіне медициналық көмектің сапасына қанағаттанбау, медициналық көмек көрсетуден бас тарту, медициналық қызметтерді ұзақ күту және т.б. Медициналық қызметтердің сапасын, медициналық ұйымдардың менеджмент деңгейін арттыру үшін өзекті мәселелерді шешуде өзара іс-қимыл жасау қажеттігі атап өтілді.Мәселен, медициналық ұйымдар басшыларының рейтингін енгізу, олардың функционалдық міндеттеріне шағымданған пациенттер үшін жауапкершілікті енгізу ұсынылды. Сондай-ақ медициналық ұйымдарда халықтың барлық шағымдарын жедел шешу бойынша тиімді шаралар қабылдайтын жұмыс топтарын қалыптастыру. &nbsp;

Медициналық қызметтердің сапасына шағымдарды азайту шаралары талқыланды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Сырдария аудандық ауруханасына қарасты «Хирургия» бөлімшесінде науқастарға отадан кейін немесе сан түрлі дертіне байланысты ем-шара жүргізу – қатаң бақылауда болады. Соңғы 20 жылда аталған бөлімшеде қызмет етіп келе жатқан Гүлмира Тоқсейітова бар мақтауға лайық. Қазіргі уақытта аға аяжан ретінде әр іске ыждағаттылық танытатын жанды көпшілік өз ісінің білгірі санайды.Талай жыл хирургия саласының майталман дәрігерлерінің сенім үдесінен шыққан Гүлмира Сәндібекқызы ешқашан салғырттықа жол бермейді. Үлкеннен тәлім алып, емделушінің бабын тауып, өзі ұстанған бағыттан таймайды. Қызылорда медициналық училищесінде 1988-1991 жылдар аралығында білімін жетілдірген маман «Терапия», «Жедел жәрдем», «Транфузиология» кабинетінде өлшеусіз қызмет етеді.<blockquote>– Біздің бөлімшеде кәсіби біліктілігі жоғары мамандардың шоғыры қалыптасқан. Қай кезде де, емделушінің алғаусыз алғысын естігінде ерекше марқайып қаламыз. 30 жылдан аса уақытта медицина саласында жергілікті халықтың ризашылығына бөленіп келеміз. Бөлімшеде ауыр жарақат алған, дене мүшесі зақымдалған жандар жатқызылады. Сондықтан біз ұқыптылықты, тиянақтылықты – басты қағидамыз ретінде санаймыз. Күні-түні науқастың жағдайына бақылау жасаймыз. Отбасымда жолдасым мен балаларым үнемі қолдау көрсетіп отырады, – дейді Гүлмира Сәндібекқызы.</blockquote>Фото: egemen.kz

Науқас жанының шипагері

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Өз ісінің маманы атану үшін Ақмарал Жолекенова бастапқыда медицина мамандығын таңдаған. Күнделікті емделушінің жағдайына зер салып, дәрігер жанындағы сенімді серікке айналған. Ақмарал Қосымқызы 1965 жылы бұрынғы Қызылдихан савхозында дүниеге келген. Үздіксіз 40 жылға жуық емхана мен үйдің ортасын жол қылған медбикенің еңбегі қай кезде де, өлшеусіз.Талай мәрте үздіктер қатарынан көрінген сала маманы айрықша мінезімен көпке үлгі. Сабырлы қалыптан таймайтын алтын жүректі жанның қызметтегі бағындырған белесі орасан зор. Жас буынды тәрбиелеуде Ақмарал Қосымқызы секілді тәжірибелі мамандар аса қажет. Байыппен жүріп, айналасындағы жастарды әрбір іске машықтандыратын оның біліктілігі жоғары екені мәлім. Әрине, аймақтық мейірбике ретінде бекітілген көше тұрғындарымен байланыс орнатып, олардың денсаулығына жіті қадағалау жасайды. Кез келген адамдың денсаулығына қатысты шағымы бола қалған жағдайда уақытпен санаспай өз жұмысын лайықты түрде атқарады.<blockquote>– Сан түрлі сырқаты бар адамның жай-күйіне қанығу мақсатында көше тұрғындарымен пікірлесіміз. Маған медицина саласында 40 жылға жуық еңбек ету бақыты бұйырыпты. Әрине, осыншама уақытта көптеген сала маманымен қатар жүріп, өз ісімізге адалдық таныттық, – дейді Ақмарал Қосымқызы.</blockquote>

Байыппен жүріп, жастарды тәрбиелей білген 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Аудан медицина саласында жас мамандардың біліктілігін арттырып, жан-жақты білімін жетілдіруге толықтай мүмкіндік қарастырылған. Ауыртпалығы мол салада жұмыс көзін үйлестіруге дағдыланған жас мамандар қатары жеткілікті. Соның бірі – Әйгерім Майрашова. Жас маман басшылыққа өзінің қарым-қабілетін көрсете біліп, 24 жасында «Оңалту және паллиативтік көмек» бөлімшесінің аға аяжаны қызметіне бекітілді.Осыдан 6 жыл бұрын Тереңөзектің келіні атанған Әйгерім Жарасқызы Алматы облысында дүниеге келген. Дегенмен оның балалық шағы ауданға іргелес орналасқан, құт қонған Шиеліде өтеді. Сыр күрішімен аты шыққан аудандағы №219 Ыбырай Алтынсарин атындағы орта мектебінде білім алған жас маман Қызылорда көпсалалы колледжінен «Емдеу ісі» мамандығын меңгеріп шығады. Алғашқы жылдары аудандық емханаға қарасты «Күндізгі реабилитация бөлімінде еңбек еткен медбике бүгінде «Оңалту және паллиативтік көмек» бөлімшесінің жұмысына серпін беруде.<blockquote>– Біздің бөлімшеде ауыр жарақат алып, ота жасатқан науқастарға сала мамандары көмектеседі. Өз-өзіне қызмет жасай алмайтын емделушілердің жанынан ақ халатты абзал жандар ұдайы табылуға тырысады. Әрқашан тәжірибесі толысқан аға буын өкілдерінен ақыл-кеңес сұрап отырамын. Олардың әрбір айтқан бағыт-бағдары мен үшін – өмірлік сабақ екені мәлім, – деді Әйгерім Майрашова.</blockquote>

24 жасында аға аяжан атанған жас маман 

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жаны ізгі, жүзінен тек мейірім шуағы төгіліп тұратын тәжірибелі медбике Роза Сағындық әркез емделушіге шад-шадман көңіл-күй сыйлай біледі. Іргелі ұжымда орнықты ойымен, нақты ұстанымымен қызмет ететін медбикенің медицина саласындағы айтарлықтай қызметін әріптестері ерекше бағалайды.Жалпы, Роза Жаппарқызы осыдан 55 жыл бұрын дүниеге келген. Мектеп қабырғасында жүргеннен денсаулық сақтау саласына қызығушылығы артқан сала маманы 1984-1987 жылдар аралығында Қызылорда медицина училищесінде оқып, мамандық алып шығады. Сырдария аудандық ауруханасының медстатист маманы ретінде 20 жыл қызмет етсе, қазіргі уақытта көз аурулар кабинетінің медбикесі болып жұмыс атқаруда. Күніне көптеген науқастың денсаулығын дәрігер Сәния Оразалиева екеуі жіті тексеріп, арнайы диагноз қойып, сан түрлі ем-шара қолдануға жолдама береді.<blockquote>– Бүгінде медицина саласында сан бағытта реформа жүргізіліп, біршама өзгеріс орын алуда. Сала маманы ретінде заман көшіне ілесіп, жергілікті халық үшін тынымсыз еңбек етіп келеміз. Әрине, адамның көз жанары әркез сау болғанда қалыпты өмір сүруге икемделеді. 20 жыл статистика саласында нақты мәліметті келтіре отырып, ақпарат қорын толықтыруды үйлестірсек, осы күні көз ауруларына шалдыққан азаматтардың жағдайын саралауға мүдделіміз, – деді білікті медбике.</blockquote>Аяулы жан 2 перзенті мен 6 немересіне үнемі өмірден түйгенін, көргенін айтып отырады.

Жаны ізгілікке толы медбике

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгінгі таңда медициналық мамандықта білім алғысы келетіндер қатары артуда. Бұл әрине бізді қуантады. Осы орайда Гиппократ атына адал болып, өз ісің адал атқарып жүрген мамандар жетерлік. Соның бірі – Айгүл Әлиханқызы. Ол «Жұқпалы аурулар» бөлімшесінде әріптестерімен бірге дертті еңсеруге қарсы тұрды.12410 күн. Бұл дегеніміз – ақ халатты абзал жанның табан аудармастан бір бөлімшеде еңбек еткен жылдарының тізбесі. Яғни, 34 жыл бойы нағыз қауіптілігі жоғары бөлімшеде Гиппократ антына беріктігін таныту – нағыз ерлік. Арал ауданында №14 орта мектепте білім алып, медициналық мамандықты Орынбор қаласында меңгерген. Тереңөзекке келін болып келген сәттен «Жұқпалы аурулар» бөлімшесінде қызметке орныққан.<blockquote>– Медбике ретінде маған тапсырылған жұмысты сапалы орындап, емделушіні емдеп жазуға міндеттімін. Біздің бөлімшеде сан түрлі дертке байланысты өзгеге жұқтыру көрсеткіші жоғары жандар ем алады. Науқасты оқшаулап, дәрігер тағайындаған ем-шараны қолданамыз. Өзімізде қауіпсіздікті естен шығармаймыз. Дертіне дауа іздеген жандар үнемі алғысын жаудырып жатады, – дейді Айгүл Әлиханқызы.</blockquote>Бүгінде ардақты ана жолдасымен бірге 5 перзент тәрбиелеп отыр.

Жұқпалы аурулар бөлімшесінің білгір маманы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Емханаға келген әрбір тұрғынға жылы шырай танытып қарсы алатын Шолпан Омар көпшілік арасында мінезінің жайдарлылығымен танылған. Кіндік қаны Тереңөзек топырығына тамғанымен, оның балалық шағы, студенттік кезеңі Атырау қаласында өрбіді.Атырау қаласындағы медициналық колледжді тәмамдаған Шолпан Сматқызының еңбек жолы Сырдария аудандық ауруханасының «Хирургия» бөлімшесінде бастау алады. Сонымен қатар тәжірибелі маман 1994-1997 жылдар аралығында «Айгөлек» балабақшасында жұмыс жасаған. Ал 15 жылдан бері аяулы жан аудандық емхананың «Тіркеу» бөлімшесінде мақтаулы маман ретінде жастарға жол көрсетуде.<blockquote>– Медицина саласында әрбір жұмыстың жауапкершілігі жоғары. Біз күнделікті емханаға келушіні арнайы базаға тіркеп, дәрігерге жол нұсқаймыз. Электронды жүйені күнделікті меңгере түсіп, цифрландыру бағдарламасына ден қоямыз. Базалық жүйенің бөге-шүгесіне қанығып, емханаға келушіге сапалы қызмет ұсынамыз. Көбіне аймақтық дәрігерлердің қабылдау кестесіне сай, жергілікті тұрғындар диагнозы бойынша тексеріліп жатады, – дейді өз ісінің білгірі.</blockquote>Ардақты ана үйдегі отағасы Бақтыбай Ілиясовпен бірге 3 перзент, 6 немеренің ортасында бақытты ғұмыр кешуде.

Аудан медицинасының мақтаулы маманы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Көпбейінді облыстық аурухананың нейрохирургия бөлімшесінде жыл сайын мыңға жуық пациент емделуде, оның алты жүзіне ота жасалады. Ең күрделілерінің бірі – ми мен жұлындағы ісікті алу.76 жастағы Қыпшақбай Қалмахановты дәрігерлер шұғыл түрде ауруханаға жатқызды. МРТ және КТ зерттеу кезінде бел омыртқасында экстрадуральді ісік анықталды. Пациентке ота жасалды. Ісік қатерсіз. Енді ақсақал өз аяғымен жүріп жүр.<blockquote>– «Тәжірибелі дәрігерлер қазір жоқ, болса да, таныс арқылы ота жасайды» деп жиі естиміз. Бірақ олай емес екен. Осы күнге дейін хирург Шынжырбай Оразмаханұлы туралы білмедім. Оған және оның жұмыс тобына кәсібилігі үшін мың алғыс! Мұндай күрделі ота маған тегін жасалды. Осындай мықты дәрігерлеріміз көп болсын, – дейді Қ.Қалмаханов.</blockquote>Жыл сайын облыстың нейрохирургтары ми мен жұлынға 150-ге жуық ота жасайды. Дәрігерлер еліміздің жетекші нейрохирургтарының, шетелдік мамандардың шеберлік сыныптарына қатысып, кәсіби дағдыларын жетілдіреді. Бөлімше жаңа жабдықтармен, құралдармен толықтырылған.Дәрігерлер атап өткендей, мұның барлығы денсаулық сақтау саласы дамытудың және МӘМС жүйесіндегі қаржыландырудың ықпалы.<blockquote>– Біз мұндай оталарды әлі жасамаған кезде пациенттеріміз шетелдік мамандарға жүгінуге мәжбүр болды. Мысалы, Израильде омыртқаға ота 25-50 мың доллар тұрады. Қазақстанда 2,5 млн теңге. МӘМС аясында сақтандырылған пациенттерге осындай оталарды, диагностикалық тексерулерді тегін жүргіземіз, – деп атап өтті жоғары санатты дәрігер, ҚР Денсаулық сақтау үздігі, нейрохирургия бөлімшесінің меңгерушісі Шынжырбай Оразмаханұлы.</blockquote>Биыл аймақта нейрохирургиялық оталарға әлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан 178 млн теңге бөлінді.&nbsp;

Қ.Қалмаханов: Ақ халаттыларға алғысым шексіз

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгінде қатерлі ісік ауруы тек денсаулық сақтау саласының ғана емес, жалпы қоғамның мәселесіне айналып отыр. Елімізде өткен жылдың қорытындысы бойынша онкологиялық есепте 218 мың қазақстандық тұр екен. Сондай-ақ осы дерттен 12 мыңнан астам адам қайтыс болған. Аталған саланың жай-күйін білу үшін аудандық емхананың онколог дәрігері Наурыз Козановпен сұхбаттасқан едік.– Наурыз Козанов, жалпы қатерлі ісік неден пайда болады? Оның пайда болуына әсер ететін ғылыми дәлелденген факторлар бар ма?– Қатерлі ісіктің пайда болу себебі өте көп. Атап өтетін болсам, негізгі ауру себебін созылмалы аурумен байланыстыруға болады. Кез келген патологияның пайда болу себебі – иммун жүйесінің дұрыс жұмыс істемеуі салдарынан болады. Кез келген тірі ағзада рак жасушалары болады. Иммунитеттің онымен күресуге қауқары барда қатерлі ісік болмайды. Ағза әлсіреп, типсіз жасушаларға қарсы тұруға күші қалмаса, олар ұлғая бастайды. Күнделікті стресс, жүйкеге артық жүк түсуі, демалыс пен жұмыс режимінің дұрыс болмауы да иммун жүйесіне кері әсер етеді. Қоршаған орта да маңызды. Ауаның ластануы, айналадағы технологиялар. Радиотолқын да қауіпті. Бірден әсер етпейді, бірақ әсері жылдар бойы жинала береді. Бір қызығы – өмір сүру сапасы артқан сайын онкологиялық ауру қаупі де күшейеді.– Диагнозын ерте біліп, уақытылы ем алатын науқастар санын көбейту үшін не істеу керек?– Елімізде қатерлі ісікпен ауыратын науқастардың 60-65 пайызы емдеуге жіберіледі. Бұл – онкологияның дер кезінде анықталған, бірінші, екінші кезеңі. Жалпы кез келген аурудың диагнозын ерте білу үшін жылына кем дегенде бір рет медициналық тексерілуден өту қажет.&nbsp;– Қазірде скрингтік тексеріс жақсы жүргізіліп келеді. Дей тұра кей адамдар немқұрайлылық танытып жатады. Мұндай жағдайда не істеу қажет?– &nbsp;Қазақстанда скринингтің үш түрі бар. Жатыр мойны обырының скринингісі 30-70 жас аралығындағы әйелдерге жүргізіледі. Төрт жылда бір рет әйелдің жыныс мүшесінен сынама алынып, цитологиялық зерттеуге жіберіледі. Омырау рагына 40-70 жас аралығындағы әйелдерді екі жылда бір рет тексереді. Тоқішек рагының скринингісі 50-70 жас аралығындағы ерлерді қамтиды. Екі жылда бір рет нәжісте қан бар-жоғын анықтау үшін тексеріліп отыру керек. Бұл – медициналық сақтандыруға кіретін тегін сараптама түрі. Денсаулық – ең қымбат байлығымыз. Ол бірінші кезекте өзімізге керек. Сол себепті скринингтік тексеруге немқұрайлы қарауға болмайды. Скринингтік тексеру дертті ерте анықтап, уақытысында шипа алуға көзделген арнайы бағдарлама. Сондай-ақ аурудың ерте алдын алуға мүмкіндік береді. Кез келген дерттің дауасы – уақытында анықтау. Сондықтан дер кезінде скринингтік бағдарламаға шақырған уақытта барып қаралу керек. Еліміздің әр азаматы жасы келгенде осы тексерістен өтуі ауруды алдын ала анықтауға үлкен септігін тигізеді.– Елімізде онкологиялық ауруларды ем¬¬дейтін дәрігерлердің көптеп даярланып жат¬қаны қуантады. Алайда, бұл оң өз¬ге¬ріс саладағы дәрігерлерге деген сұ¬¬¬ра¬¬ныс¬ты қанағаттандыра ала ма?– Рас, онколог дәрігерлер жетіспейді. Бұл ретте әлі де біраз жұмыс істеу керек деп ойлаймын. Әрине, Үкімет тарапынан қолдауға кенде емеспіз, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі жыл сайын онкология саласында мамандар даярлауға квотаны көбейтіп жатыр. Дәрігер көбейген сайын, халқымыздың саны да артып келеді. Соған байланысты дәрігер тапшылығы әлі күнге дейін сезіледі.– Ауданымызда «жаман аурудың» деңгейі қандай? Тұрғындардың көбі қатерлік ісіктің қай түрімен ауырады?&nbsp;– Ауданымызда қатерлі дертпен «Д» есепте тіркелген науқастар саны былтырғы жылмен салыстырғанда азаймай отыр. Көбіне асқазан, өңеш обыры жиі анықталып, науқастар тиісті деңгейде емдерін қабылдауда.– «Ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын ізде» деп жатамыз. Жалпы аурудың алдын алу үшін қандай әрекеттер жасау керек?– Аурудың алдын алу үшін жоғарыда айтқанымдай, медициналық тексеруден уақытылы жылына 1 рет өту керек. Енді ерте диагностикалауға кеңірек тоқтала кетсем деймін. Бұл – қатерлі ісікті емдеудің ең маңыздысы. Өйткені ауруы ерте белгілі болған науқастардың түгелге жуығының жазылып кету мүмкіндігі бар. Яғни обырдың бәрі – өлімге соқтыратын тажал емес. Оған қарсы тұру үшін, күресу үшін сау күнінде әрекет жасау керек.&nbsp;– Айналамыздан осыбір індетті жеңген адамдарды да кездестіріп жатамыз. Олар бұл аурумен қалай күресіп жатыр?– Ондай пациенттер дер кезінде скринингтік тексерден өтіп, сапалы медициналық көмек алып, емін уақытылы қабылдағандар. Әрине, көп нәрсе науқастың ағзасына да байланысты. Дей тұра адамға қайтпас қайсарлық пен рухани мықты болу да маңызды.– Қалай ойлайсыз, қазірде адамдар басты байлығына қалай қарайды?– «Ауруын жасырған өледі» демекші, біздің адамдарда әлі де дәрігерге көрінуді қорқыныш санайтындар бар. Дегенмен, қазіргі уақытта халық арасында денсаулығына мән беріп қарайтындар көбейіп келеді. Адамға керегі бірінші – денсаулық. Сол себепті басты байлыққа жүрдім-бардым қарамау қажет. Саламатты өмір салтын ұстану – бұл сөзді барлығымыз естісек те, ол қағидаларды ұстанып жатқанымыз өте аз. Дұрыс әрі уақытымен тамақтану, дене шынықтырумен айналысу, көп қимылдау, көп жүру, таза су ішу, көкөніс пен жемістерді мол пайдалану, ет тағамдарын мөлшерінен тыс пайдаланбау керек. Сау адамдар жылына бір рет дәрігерге көрініп, түрлі тексерулер мен қараулардан өтіп отыруы керек. Әйел адам болсын, ер адам болсын профилактикалық тексерулерден өтіп отыру, анықталған ауруларды уақытында емдету – денсаулықтың үнемі мықты болып жүруіне септігін тигізеді. Ауырып ем іздемей, ауырмайтын жол іздеуді әр адам өзіне мақсат тұтса, нұр үстіне нұр болар еді.Сұхбаттасқан Ақнұр САҒЫНТАЙ&nbsp; &nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/2b9f9cda_7d1d_48e3_83c9_78d3b87f93a3_fa5f3a0e14.jpg" alt="2b9f9cda-7d1d-48e3-83c9-78d3b87f93a3.jpg">

Наурыз Козанов: Кез келген дерттің дауасы – уақытында анықтау

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp; Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 2020 жылы 1 қыркүйектегі «Жаңа жағдайдағы Қазақстан: іс-қимыл кезеңі» атты Жолдауында отбасылық-демографиялық ахуал &nbsp;зор алаңдаушылық тудырып отырған мәселе екенін айтып, нақты міндеттер жүктеген еді.«Өкінішке қарай, Қазақстанда әрбір алтыншы отбасы бала сүйе алмай отыр. Сауалнама көрсеткендей, отандастарымыздың 20 пайызға жуығы мұны ажырасуға негіз болатын елеулі себеп деп санайды. Біріккен Ұлттар Ұйымының еліміздегі халық санының өсіміне қатысты болжамы Орталық Азиядағы көршілес мемлекеттермен салыстырғанда көңіл көншітпейді. Үкіметке 2021 жылдан бастап «Аңсаған сәби» арнаулы бағдарламасын жүзеге асыруды тапсырамын. Экстракорпоральды ұрықтандыру бағдарламалары бойынша бөлінетін квота санын 7 мыңға дейін, яғни 7 есе көбейту қажет» деп нақты тапсырма берді.Осылайша 2021 жылдан елімізде қосалқы репродуктивті технологиялардың көмегімен отбасылық-демографиялық проблемаларды шешуге жәрдемдесу мақсатында «Аңсаған сәби» арнаулы бағдарламасы іске қосылды.Облыстық денсаулық сақтау басқармасының мәліметіне сүйенсек, 2021 жылы аймаққа 281 квота бөлініп, толық игерілді. Сол жылы ЭКҰ арқылы 119 бала туып, 3 отбасында егіздер дүниеге келді. Ал 2022 жылы бағдарлама бойынша 277 квота бөлінсе, былтыр &nbsp;274 квота берілген. Биыл бөлінген квота саны – 270.Ал бағдарлама әзірленгенге дейін аймаққа бөлінетін квота саны тым төмен болған. Мәселен, &nbsp;2015 жылы &nbsp;34, 2016 жылы &nbsp;35, 2017 жылы 38, 2018 жылы 38, 2019 жылы &nbsp;36, 2020 жылы 44-ті құраған. Нақтырақ айтқанда, 2015 жылдан бері берілген квота саны &nbsp;8 есе өсіп отыр.Жоғарыда айтып өткеніміздей, былтыр 274 квота бөлініп, &nbsp;игерілген. Оның ішінде жүктілік 49,6%, яғни, 136 жағдайда тіркеліп, 11,6%-да &nbsp;түсікпен аяқталған. Өкінішке қарай 31 %-да &nbsp;жүктілік нәтиже бермеген. &nbsp;Есепті кезеңде ЭКҰ арқылы 86 бала туып, 1 отбасында егіз сәби дүниеге келген. Ал &nbsp;51 әйел қазіргі кезде жүкті. Биыл бөлінген 270 квота бойынша бүгінде &nbsp;76 әйел жолданып, орындалу үлесі &nbsp;28,1% құрады.Жалпы облыста ұрпақ өрбіту жасындағы әйелдер саны – &nbsp; 174 931. Қазіргі кезде &nbsp;6320 бедеу отбасы бар. Оларды бедеулігіне сәйкес саралағанда 60,4%-ын &nbsp;әйел (3819), 39,6%-ын ерлер (2501) құрап отыр. Бүгінгі күні &nbsp;750 отбасы квота кезегін күтуде.<blockquote>– Кезекте тұрған отбасылардың барлығы өңірлік комиссия арқылы қаралып, қолданыстағы бұйрықтарға сәйкес жолданады. «Аңсаған сәби» арнайы бағдарламасы шеңберінде жүргізілген ЭКҰ циклдеріне мониторингті, пациенттердің құжаттарын қабылдау және құрылған комиссияға ұсыну жұмыстарын басқарма жүргізеді. Облыстық денсаулық сақтау басқармасының &nbsp;бұйрығына сәйкес пациенттерді емдеу үшін квоталарды бөлуді талдау және ұрықтандыруға жолдама беруді шешу бойынша комиссия құрылған. Комиссия құрамында облыс әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия хатшысы, қоғамдық қорлардың үйлестірушілері, білікті акушер-гинеколог, уролог мамандар бекітілген, – дейді облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының ана мен бала жөніндегі орынбасары Айгүл Асылбекқызы.</blockquote>Айта кету керек, &nbsp;бағдарлама МӘМС аясында қаржыландырылады. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры 2018 жылдан бастап тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде ЭКҰ бағдарламасын қаржыландырады. ЭКҰ-ға жолдама алу үшін тіркелген жері бойынша емханаға жүгіну қажет. Мамандар пациентті бедеулігі бар диспансерлік пациенттердің электрондық тіркеліміне қосады және бірқатар тексерулер тағайындайды. 12 ай ішінде емхананың бейінді маманның қорытындысы негізінде пациенттің құжаттарын жоғары технологиялық медициналық қызметтер жөніндегі жергілікті комиссияға жібереді. Оң шешім қабылданған жағдайда, әйел «Емдеуге жатқызу бюросы» порталына тіркеліп, рәсімге дайындала бастайды. Пациент экстракорпоралдық ұрықтандыру үшін клиниканы өз бетінше таңдауға құқылы.ЭКҰ процедурасы терапевтік жолмен емдеуге келмейтін бедеулік диагнозы қойылғандарға арналған. &nbsp;Оған отбасылық жұптар да, жеке адам да қатыса алады. Міндетті түрде үміткердің ерікті жазбаша &nbsp;келісімі болуы керек. Сонымен қатар, Қазақстан азаматы болуы және Денсаулық сақтау министрлігі белгілеген медициналық параметрлерге сәйкес келуі қажет. Бұл – репродуктивті жас, яғни, 18-ден 42 жасқа дейін, қалыпты соматикалық және эндокриндік мәртебе, жоғары фолликулярлық резерв. МӘМС бойынша ЭКҰ процедурасынан жылына бір рет тегін өтуге болады. Талпынысы сәтсіз аяқталған жағдайда қайтадан кезекке тұра алады.Қандай жағдайда квота берілмеуі мүмкін дегенге келсек, науқасты ұрықтандырудан бас тартудың бірнеше жағдайы болуы мүмкін. Мәселен, жатырдың туа біткен немесе жүре біткен ауытқулары, соматикалық және психикалық бұзылулар, аналық без ісіктері, жедел қабыну және кез келген локализацияның онкологиясы.Айнұр БАТТАЛОВА &nbsp;Фото: Сыр бойы&nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық