<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры жеке клиникаларда МӘМС бойынша медициналық қызметтерді алу мүмкіндігін түсіндірді. Бұл мүмкіндік әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін әзірлеу кезінде бастапқыдан қарастырылған және бүгінгі күнге дейін қолданыста, – дейді Қордың баспасөз қызметі.Ол қалай жұмыс істейді?Қызмет көрсететін емхана өз пациентіне МӘМС жүйесінде жұмыс істейтін кез келген клиникаға жолдама бере алады. Бұл жағдайда пациент медициналық қызмет үшін ақы төлемейді. Себебі көрсетілген қызметті қаржыландыру Қор тарапынан қосалқы орындау шарты аясында жүргізіледі.Қай кезде қолданылуы мүмкін?Егер қызмет көрсететін емханада белгілі бір консультацияны алуға қажетті профильді дәрігер болмасанемесе белгілі бір диагностикалық қызметті өткізуге арналған жабдық жетіспесе пациентті басқа клиникаға жібереді. Мысалы, бірқатар алғашқы медициналық-санитарлық көмек ұйымдарында тіркелген халық саны аз болғандықтан, кейбір тар бейінді дәрігерлер (мысалы, пульмонолог, аллерголог, ангиохирург) болмауы мүмкін немесе УДЗ, рентген аппараттары жоқ. Осындай қызметтер пациенттерге қажет болған жағдайда, оларды емхана қосалқы орындау туралы келісімшарт жасасқан клиникаға жібереді.Сонымен қатар, емханада қажетті мамандар мен жабдық болғанымен, жазылу бір айға толып қалған жағдайлар да кездеседі. Сондай-ақ қажет маман еңбек демалысында болса немесе жабдық уақытша істен шықса осы механизм қолданылады. Мұндай жағдайда пациент қажетті медициналық қызметті алу үшін басқа клиникаға, оның ішінде жеке клиникаға жолдама сұрауға құқылы.Маңызды! Жолдама тек Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының жеткізушілер базасында тіркелген жеке клиникаларға ғана беріледі.Бұл ретте пациенттің емханасы мен аталған клиника арасында қосалқы орындау шартының бар-жоғы маңызды емес. Себебі жолдама жасалған кезде ол ақпараттық жүйеде автоматты түрде қалыптастырылады.Жеке клиникада пациенттер тек консультация алып немесе диагностикалық процедуралардан өтіп қана қоймай, күндізгі немесе тәуліктік стационар жағдайында, оның ішінде МӘМС шеңберіне кіретін әртүрлі операцияларды жасау үшін де ем қабылдай алады.Құқықтарды қорғауЕгер пациент қажетті медициналық қызметке жолдама ала алмаса, ол емхана жанындағы Пациенттерді қолдау және ішкі сараптама қызметіне жүгіне алады. Оң шешім болмаған жағдайда, бұл факті бойынша тексеру жүргізу үшін Қорға ресми өтініш жолдауға болады.Қор атап өткендей, кез келген консультациялық-диагностикалық қызметті пациентке емдеуші дәрігер тағайындайды. Ол пациенттің жағдайын зерттеп, шағымдары мен байқалатын белгілерін бағалайды. Тек тиісті көрсетілімдер болған кезде ғана зертханалық және аспаптық зерттеулерге немесе профильді маманның консультациясына жолдама береді.Естеріңізге сала кетейік, МӘМС бойынша қызмет алу үшін сақтандырылған болу қажет.Фото: freepik.webp

Жеке клиникада МӘМС бойынша медициналық қызметтерді қалай алуға болады?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сырдария&nbsp;ауданының әкімі Берік Сәрменбаев аудан орталығында орналасқан бірқатар дәріханы аралап, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету мәселесін бақылады. Аудан басшысы әлеуметтік маңызы бар негізгі дәрілік препараттардың, сондай-ақ сұраныс жоғары медициналық тауарлардың бар-жоғы, олардың жеткізілу жиілігі мен бағаларына назар аударды.Қазіргі уақытта аудан аумағында 6 дәріхана жұмыс істейді, оның 4-і аудан орталығында орналасқан. Дәріханалар желісінде тұрғындарға қажетті дәрі-дәрмек қоры жеткілікті. Жеткізу кестесі тұрақты, ал препарат бағалары қатаң бақылауға алынған. Соңғы уақытта бірқатар дәрілік заттардың бағасы төмендеп, халық үшін қолжетімді деңгейде сақталып отыр.Аудан әкімі маусымдық инфекциялар мен ауа райының құбылуына байланысты тұрғындар арасында белгілі бір аурулардың асқыну қаупі артатынын атап, ауданның барлық медициналық мекемелері мен дәріханалар желісі қажетті дәрі-дәрмек қорын тұрақты түрде толықтыру және тұрғындар сұранысын қамтамасыз ету керектігін ескертті және тиісті сала орынбасары мен бөлім басшыларына тапсырма берді.Фото: Сырдария ауданы әкімінің баспасөз қызметі

Сырдария: ауданда дәрі-дәрмек қоры жеткілікті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету реформасы шеңберінде Денсаулық сақтау министрлігі баға белгілеудің жаңа жүйесін енгізді.Өндірушінің бағасын тіркеудің бірыңғай тәсілі, маркетингтік және көлік үстемелерін алып тастау, генериктерге бағаны 30%-ға төмендету, сондай-ақ халықаралық рефераттау объективті шекті бағаларды қалыптастыруға және негізсіз қымбаттауды болдырмауға мүмкіндік береді.Нәтижесінде 2026 жылғы сатып алуларда 2025 жылмен салыстырғанда көптеген препараттардың бағасы 50%-дан 300%-ға дейін төмендеді, ал жалпы үнемдеу 36 млрд теңгеден асты.Мысалы, дәрі-дәрмектің келесі атауларына бағаның төмендеуі байқалды: Иматиниб – 9 450 теңгеден 2 348 теңгеге дейін;Бевацизумаб-360 000 теңгеден 77 000 теңгеге дейін;Дәрі-дәрмектерді сатып алу шеңберінде барлығы қымбат онкологиялық препараттарды қоса алғанда, 66 позиция бойынша бағаның төмендеуіне қол жеткізілді.Отандық жетекші фармацевтикалық өндірушілер жаңа қағидаларды қолдады. «Нобель АФФ», «Абди Ибрагим Глобал Фарм», «Химфарм», «Kelun-Kazpharm» компаниялары және басқалары жеткізілетін препараттардың бағасын бейімдеп, желісін кеңейтті.Үнемделген қаражат қымбат емдеуді қажет ететін пациенттерді қамтамасыз етуге жұмсалады.

Денсаулық сақтау министрлігі: 2026 жылға арналған сатып алу шеңберінде дәрі-дәрмектің бағасы 50%-дан 300%-ға дейін төмендеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ағымдағы жылдың 28–29 қарашасы күндері Қазалы көп бейінді орталық ауруханасында жүрек ырғағының бұзылыстары бойынша алғаш рет аритмологиялық жоғары мамандандырылған оталар жасалынып, оқу-шеберлік тәжірибе жүргізілді. Мұндай жоғары мамандандырылған ота Республика бойынша аудандар арасында алғаш рет Қазалы ауданында жасалынып отыр.Күрделі отаға Алматы қаласының №7 қалалық клиникалық ауруханасының интервенционды аритмолог дәрігері, MD, PhD. дәрігер – Ергешов Қанат Алдабергенұлы және облыстық медицина орталығының облыс бойынша штаттан тыс аритмолог дәрігері Лепесов Нұрболат Мылтықбайұлы арнайы шақыртылып, тәжірибе алмасты. Күрделі оталарға аудандық көп бейінді орталық аурухансының рентген-эндоваскулярлық хирургия бөлімшесінің меңгерушісі Баспаев Кенесары Айтуғанұлы мен рентген-эндоваскулярлық хирургия бөлімшесінің интервенциялық аритмолог дәрігері Темірбай Рахымжан Ғалымжанұлы қатысты.Аталған ота түрлері — заманауи медицинаның жоғары технологияларын талап ететін күрделі бағыттардың бірі. Бұл шара аудандағы медицина саласының дамып келе жатқанын, сондай-ақ еліміздегі білікті мамандардың тәжірибе алмасу арқылы кәсіби деңгейін арттырып жатқанын көрсетеді. Бұл бастама жүрек ырғағы бұзылыстары бар науқастарға жоғары мамандандырылған көмекті өңірлік деңгейде көрсетуге бағытталып отыр.Шебер-класс барысында жүрек аритмияларын заманауи диагностикалау, интервенциялық емдеу әдістері жүзеге асты. Атап айтқанда, жүректің ауыр брадикардиясы мен өткізгіштік бұзылыстарында қолданылатын электрокардиостимулятор имплантациясы, жүрек ішіндегі артық электрлік ошақтарды жою арқылы тахиаритмияларды емдеу тәсілі, радиожиілік абляция және пароксизмалды жүрекшелер фибрилляциясы кезінде қолданылатын заманауи әрі тиімді әдіс өкпе веналарының криоабляциясы бойынша оталары жүргізілді.Қазіргі таңда ота жасалған 7 науқастыңда жағдайы тұрақты.Фото: Қазалы ауданы әкімдігі

Қазалы аудандық ауруханасында алғаш рет күрделі оталар жасалынды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Тұмаудың өршуіне байланысты қашықтан оқуға жіберілген оқушы саны артты. 250 мыңнан аса ұл-қыз онлайн білім алып жатыр. Бұл — еліміздегі 903 мектептегі 11500 сыныптың оқушылары. Бүгінге дейін жалпы саны 2 миллионан аса тұрғын инфекция жұқтырған, деп хабарлайды <a href="https://kaz.nur.kz/health/medical-conditions/2314086-tumau-orshidi-qazaqstanda-250-myngnan-asa-oqushy-qashyqtan-oqyp-zhatyr/">"КТК" арнасы</a>.Жабылған сыныптар бойынша Қостанай облысы көш бастап тұр. Онда 155 мектептегі екі жарым мың сыныптың оқушылары үйінде отыр. Шығыс Қазақстан мен Жамбыл облыстарында да қашықтан оқуға жіберілгендер көп. Өйткені бір сыныптағы оқушының 30 пайызынан астамы ауырса, барлығы онлайн білім алуға кетеді.Денсаулық сақтау министрілігінің мәліметінше, қазір тұмау жұқтырғандар саны өсіп, ел бойынша ауруханаларда инфекция жұқтырғандарды қабылдайтын 13 мың орын дайындалған. Бүгінде оның 75 пайызында науқастар жатыр. Ал ауырлау саналатын Гонконг тұмауын жұқтырғандар саны 1200-ден асады. Мамандар ауруын асқындырып алудан сақтану керек дейді.<blockquote>– Бұл ауру асқынса – қауіпті. Әсіресе бес жасқа дейінгі балаға. Мұның арты пневмонияның ауыр түріне әкелуі мүмкін. Құрметті ата аналар, ауру белгілері байқалғанда шұғыл түрде дәрігерге көрсетіңіз, – дейді Денсаулық сақтау вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев.</blockquote>Фото: Нұрболат Нұржаубай

"Тұмау өршіді": Қазақстанда 250 мыңнан аса оқушы қашықтан оқып жатыр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Астанадан Алматыға ұшып бара жатқан ұшақ бортында келеңсіз оқиға болды. Жолаушылардың бірі өзін нашар сезінген.&nbsp;Бұл туралы&nbsp;<a href="https://stan.kz/zhelide-yshak-bortinda-zholaushiga-komek-korsetken-mini-426813/">Stan.kz&nbsp;</a>ақпарат агенттігі&nbsp;хабарлайды.Ұшақта болған оқиғаны қазақстандық әйел Threads жазбасында мәлімдеді. Айтуынша,&nbsp;оқиға таңертең KC622 рейсінің бортында болған.<blockquote>"Ұшақ ұшу-қону жолағына қарай келе жатты, мен ұйықтап қалдым, содан кейін үрейлі айқай естідім. "Бортсерік! Бортсерік! Қыз өзін жайсыз сезініп жатыр, дәрігер шақырыңызшы!" деді", –&nbsp;деп жазды Айгүл Елемес.</blockquote>Жолаушының айтуынша,&nbsp;өзін жайсыз сезінген қызға бір әйел жақындап, оны оята бастады.<blockquote>"Оның қан қысымын өлшеді, ол жоғары болды. Бортсеріктер жүгіріп, майлықтар мен пакет беріп жатты. Өйткені қыз құса бастады. Жанында тағы бір әйел болды. Ол қызбен бірге ұшып бара жатқан, бірақ басқа қатарға отырды", –&nbsp;деді автор.</blockquote>Жолаушыға дәрі, су және шай берілді.<blockquote>"Бортсерік олардан&nbsp;"Сіздер дәрігерсіздер ме?" деп сұрады. Пакет ауыстырып, қан қысымын өлшеп жатқан адам ақырын "Дәрігер" деп, жұмысын жалғастырды. Олар қыздан жағдайын сұрап, әрі қарай ұша ала ма деп сұрады. Қыз "Иә" деп жауап берді. Олар ұшуға дайындала бастады", –&nbsp;деді қазақстандық әйел.</blockquote>Кейінірек жазба авторы көмек көрсеткен дәрігер денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова екенін қосты.Әуекомпаниясы әзірге жағдайға қатысты пікір білдірмеді.&nbsp;Видеодан скриншот

Желіде ұшақ бортында жолаушыға көмек көрсеткен министр Әлназарованың видеосы тарады

Қызылорда қалалық орталық емханасында Ашық есік күні өтті. Мақсаты – салауатты өмір салтын насихаттау, халықты міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі өзекті өзгерістермен таныстыру.Жалпы тәжірибелік дәрігерлері мен бейінді мамандардың қабылдауы барысында тұрғындарға консультациялық-диагностикалық қызметтерге, күндізгі немесе тәуліктік стационарлық емдеуге жолдамалар берілді. Сондай-ақ пациенттер скринингтік және профилактикалық тексеруден өтті.Тұрғындардың бірі Салтанат Алтаева атап өткендей, мұндай шаралар өз денсаулығын бақылап, дер кезінде медициналық көмек алуға мүмкіндік береді.<blockquote>- Елімізде онкологиялық скринингтің барлығына қолжетімді болғаны қуантады. Скринингтік тексерулерден өттім. Сондай-ақ бейінді мамандардан кенес алдым. МӘМС жүйесінде сақтандырылғандықтан, УДЗ және бірқатар зертханалық тексерулерге жолдама берілді, – дейді Салтанат.</blockquote>Қалалық орталық емханада терапевт, кардиолог, невропатолог, эндокринолог және тағы басқа 20-дан астам маман қабылдауда.Терапевт-дәрігер Гүлзира Садықованың айтуынша, Ашық есік күні аясында 200-ге жуық тұрғын кенес алды.<blockquote>– 2026 жылдан бастап МӘМС жүйесінде ауқымды өзгерістер күтіп тұр. Бірыңғай медициналық көмек пакеті, жаңа скринингтер және сақтандыру моделін кеңейту. Мұның бәрі медициналық көмектің сапасын арттыруға бағытталған. «Сақтандырылған» мәртебесіне ие болу – тиімді. Себебі пациент толық әрі кең ауқымды медициналық қызметтерді ала алады, – деп атап өтті Гүлзира Садықова.</blockquote>

МӘМС: Қызылорда қаласының орталық емханасында ашық есік күні өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Желтоқсанда Ақмола облысы мен Астана қаласында әлеуметтік тұрғыдан осал D және E санатындағы азаматтарды әкімдіктердің жарналары есебінен қамту бойынша пилоттық жоба өткізу жоспарланып отыр.&nbsp;МӘМС туралы заңға енгізілген өзгерістерге сәйкес бұл механизм жаңа жылдан бастап ел бойынша іске қосылмақ.&nbsp; Белгілі болғандай, қазақстандықтардың шамамен 60%-ы МӘМС жүйесінде жеңілдік санатына кіреді, яғни олар үшін жарнаны мемлекет төлейді (мысалы, зейнеткерлер, балалар, студенттер, жүкті әйелдер, мүгедектігі бар жандар, ресми тіркелген жұмыссыздар, атаулы әлеуметтік көмек алушылар және басқалар).&nbsp; &nbsp;Қазір Қазақстанда 3,5 миллионға жуық адам (халықтың 17,9%-ы) МӘМС жүйесіне қатыспайды. Олардың шамамен 1 миллионын әлеуметтік әл-ауқаты дағдарыстық (D) және шұғыл (E) деңгейде деп танылғандар құрайды.&nbsp; 2025 жылдың 14 шілдесінде қабылданған заң аясында Президент жергілікті атқарушы органдарға тұрғындарды медициналық сақтандырумен қамту жұмысын күшейтуді және медициналық көмекке жүгінген, жұмыс істемейтін, табысы төмен азаматтар үшін МӘМС жарналарын төлеуді тапсырды.<blockquote>&nbsp; «Әкімдіктер жарнаны D және E санатындағы барлық адамдар үшін емес, нақты МӘМС аясында медициналық қызмет алған азаматтар үшін төлейді. Механизмді мысалмен түсіндірейін. Цифрлық отбасылық карта деректері бойынша, Астанада бұл санаттарға 26 065 адам кіреді. 2026 жылдың басынан бастап оларға МӘМС шеңберінде медициналық көмек алу құқығы беріледі. Ал егер қаңтар айында олардың 5 245-іне медициналық көмек көрсетілсе, онда келесі айдан – яғни ақпаннан бастап және жыл соңына дейін Астана қаласының бюджеті осы 5 245 адам үшін жарналарды аударады. Дәл осындай тәртіппен наурыз айында ақпанда МӘМС бойынша медициналық көмекке жүгінген D және E санатындағы тұлғалар үшін төлем жасалады», – деп түсіндірді Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры басқарма төрағасының орынбасары Сәуле Тәжібаева.</blockquote>&nbsp; Аталған механизмнің техникалық іске асырылуына арналған пилоттық жоба биылғы жылдың желтоқсанында Ақмола облысының және Астана қаласының әкімдіктерімен бірге жүзеге асырылады.&nbsp; &nbsp;Сонымен қатар, Қорда ресми тіркелген жұмыссыздар үшін МӘМС жарналарының төлену тәртібі өзгеретіні атап өтілді: қазір бұл жарналарды республикалық бюджет төлейді, ал 2026 жылдың басынан бастап оларды жергілікті атқарушы органдар төлеуге міндетті. Тек субсидияланатын жұмысқа орналасқан немесе жұмыс берушіде оқып жүрген адамдар бұдан тыс қалады.<blockquote>&nbsp; &nbsp;«Бұл шешім өңірлерге жұмыс орындарын көбірек ашуға, азаматтарға жұмыс табуға көмек көрсетуге, кедейлікті азайтуға және жұмыссыздарды неғұрлым дәл есепке алуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ қиын жағдайға тап болған отбасылардың тұрмысын жақсартуға сеп болады. Нәтижесінде осал топтар медициналық көмекке қолжетімділігін сақтайды, ал 2026 жылы МӘМС жүйесіне шамамен 45,3 млрд теңге түседі, оның 30,4 млрд теңгесі – әлеуметтік осал азаматтар, 15 млрд теңгесі – жұмыссыздар үшін аударылатын жарналар. Бұл өз кезегінде сапалы медициналық қызметті пайдаланатын адамдар санын арттырады», – деп атап өтті Сәуле Тәжібаева.</blockquote>&nbsp; &nbsp; &nbsp; Жарна мөлшері өңірдегі орташа жалақыға сүйене отырып, басқа жеңілдік санаттары үшін қолданылатын ережелерге сәйкес есептеледі.&nbsp;Фото: freepik

Пациент құқығы:  2026 жылы МӘМС кімдер үшін қолжетімді болады?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Инсультке шалдыққан адамдардың жартысынан астамы мүгедек болып қалады. Осындай ауыр салдарын төмендету үшін инсультті бірден танып, дер кезінде көмек көрсете білу керек. Аурудың алғашқы белгілерін қалай анықтауға болатыны және асқынуына жол бермеу жөнінде Қызылорда қаласындағы «ALEXEY SULTAN-AKHMET» ЖШС директорының орынбасары, невролог - дәрігері, эпилептолог Қуанышбек Алмағамбетов сұхбат барысында айтып берді.&nbsp;&nbsp;– Қуанышбек Нұрбергенұлы, инсульт деген не?&nbsp;&nbsp;– Инсульт&nbsp; — ми қан айналымы жүйесінің жедел бұзылуы.&nbsp;Ишемиялық инсульт көбіне тромб немесе эмбол әсерінен миды қанмен қамтамасыз ететін артерияның бітелуі салдарынан дамиды.&nbsp;Геморрагиялық инсульт ми артериясының жарылуынан пайда болып, миға қан құйылуына әкеп соғады.– Инсульт жасарып барады. Қауіп тобындағы науқастардың жас шамасы қандай?&nbsp;– Өкінішке орай, ауру жасы 45-тен асқан адамдарды ғана емес, жастарды да жеңіп отыр. Менің тәжірибемде 18-20 жастағы пациенттер де кездеседі. Олар медициналық оңалтудан өтіп, мамандардың тұрақты бақылауында болады.&nbsp;– Инсульт қалай анықталады?&nbsp;– КТ және МРТ — қан айналымы бұзылысының ошағы мен сипатын барынша дәл анықтауға мүмкіндік беретін әдіс. Атап өтетіні,&nbsp;МРТ инсульттің болатынын немесе оның белгілерін алдын ала анықтай алмайды. Аппарат тек қалыптасқан ишемиялық ошақты, қан құйылуын және зақымданған тамырларды көрсетеді.– 2026 жылдан бастап инсульт тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлеміне енгізіледі.&nbsp;Сақтандырылмаған пациенттер&nbsp;қандай&nbsp;қызметтерді&nbsp;пайдалана алады?&nbsp;– Иә, 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап әлеуметтік маңызды аурулардың 11 нозология бойынша жаңартылған тізімі күшіне енеді. Бұл кейбір заңнамалық актілеріне міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру және медициналық қызметтер көрсету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы ҚР заңында қарастырылған. Алғаш рет тізімге жыл ағымында инсульт нәтижесінде пайда болған эпилепсия және&nbsp;&nbsp;цереброваскулярлы аурулар енгізілді. Бұл емдеу тиімділігін арттыру мақсатында ауруды ерте сатысында анықтауға, дәрі-дәрмекпен тұрақты қамтамасыз етуге және&nbsp;үздіксіз бақылауды ұйымдастыруға&nbsp;мүмкіндік береді. Инсультке шалдыққан науқастарға,&nbsp;МӘМС жүйесіндегі мәртебесіне қарамастан, шұғыл көмек пен стационарлық ем тегін көрсетіледі.– Инсульттің қалай алдын алуға болады? Қандай тексерулер адамның ауруға бейімділігін анықтап бере алады?&nbsp;– Тұрақты түрде скринингтен өту маңызды. Биыл инсульт пен ми қан айналымының басқа да бұзылысының алдын алуға бағытталған скрининг енгізілді. Енді 50 жастан асқан ер адамдар әр екі жыл сайын емханалардан міндетті тексеруден өтуі тиіс. Ми қан тамырларының жағдайын анықтаудың ең қолжетімді әрі дәл бағалау әдісі — УЗИ. Ол аурудың ерте сатысында анықтауға көмектеседі. Егер пациент МӘМС жүйесінде сақтандырылған және артериалды гипертензия бойынша диспансерлік есепте болса, ол жыл сайын тексеруден өте алады.&nbsp;– &nbsp;Инсульттің алдын алуға байланысты қандай кеңес берер едіңіз?– Артериалды қан қысымы мен холестерин деңгейін бақылауда ұстаңыз. Салауатты өмір салтын ұстанып, ұйқыны ретке келтіріңіз, темекі мен алкоголь тұтынудан, сондай-ақ энергетик сусынар ішуден бас тартыңыз. Сонымен қатар, әрине, күйзеліске түсуден сақ болыңыз. Эмоцияналды тыныштық инсульт профилактикасында маңызды роль ойнайды.&nbsp;– Әңгімеңізге алғыс білдіремін.&nbsp;&nbsp;Сұхбаттасқан: Айгүл Аханова

Инсульттен қалай сақтануға болады? 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазіргі таңда әр балада бір смартфон бар. Тіпті бесіктегі балалар да оған тәуелді. Оны бермесеңіз, тағы болмайды. Балалар гаджетке соншалықты үйреніп кеткен,&nbsp;тіпті&nbsp;оны қасынан бір елі қалдырмайды. Бірақ бұл жағдайдың салдары балалардың көзіне үлкен әсер етуде.&nbsp;Соңғы кезде офтальмологтарға жүгінетіндер саны күннен-күнге артып келеді. Мысалы, мектеп оқушыларының 70-80 пайызының көзі дұрыс көрмейді. Бұл, өз кезегінде, көзілдірік киетіндер санының артқанына себеп болып отыр.Статистика бойынша, елімізде әрбір бесінші бала алыстан көрмейді. Дәрігерлер балалар арасында миопияның, яғни алыстан көрмеушіліктің жылдан-жылға көбейіп жатқанын айтады. Офтальмологтар бұл жағдайды көзге шектен тыс салмақ түсірумен байланыстырады. Олар балалардың көз жанарын сақтау үшін гаджеттерді қолдануды шектеуді ұсынып отыр. Бірақ өкінішке орай, бұл мәселені еститін құлақ аз.Мамандардың айтуынша, смартфон немесе компьютерді ұзақ пайдаланғаннан кейін көзге міндетті түрде демалыс қажет. Әр 20 минут сайын көзге аздаған үзіліс жасап, мүмкін болса таза ауаға шығып, тынығып алған жөн. Бұл көздің шаршауын басып, тамырлардың босаңсуына көмектеседі. Дәрігерлер көз ауруын дер кезінде емдемесе, оның асқынып, су қараңғылыққа дейін әкелуі мүмкін екенін ескертеді. Мұндай жағдайда әлемнің дамыған медицинасы да дәрменсіз болуы ықтимал. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне сәйкес, әлемде әр минут сайын бір бала, ал әр бес секунд сайын бір ересек адам көру қабілетінен айырылады.Батыс Қазақстан аймағында балалар мен жасөспірімдердің аурушаңдық көрсеткіштері бағаланды. «М.Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медициналық университеті» КеАҚ (Ақтөбе қ.) және М.Гераци атындағы Ереван мемлекеттік медицина университетінің ғалымдары 2014-2018 жылдар аралығында 11, 13 және 15 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдердің аурушаңдығына талдау жүргізді. Зерттеу нәтижелері бойынша балалар мен жасөспірімдер арасындағы аурушаңдық құрылымында бірінші орынды тыныс алу жүйесі аурулары алады. Екінші орында – асқорыту жүйесі аурулары, үшінші орында – көз аурулары, төртінші орында – қан жүйесі аурулары, бесінші орында – жүйке жүйесі аурулары, ал алтыншы орында эндокриндік жүйе аурулары тіркелді.<blockquote>«Денсаулық сақтау жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі – балалық шақтағы тұрғындардың денсаулығын сақтау және оны одан әрі жақсарту. Осы тұрғыда жиі және ұзақ ауыратын (ЖҰА) балалардың денсаулығын қорғау мәселесі ерекше ғылыми әрі тәжірибелік маңызға ие. Өйткені бұл топтағы балалардың аурушаңдық деңгейі жалпы балалар арасындағы сырқаттанушылық көрсеткіштерін айқындайды. Сондықтан аталған қатерлі топты дер кезінде анықтау және олармен жүйелі сауықтыру шараларын жүргізу балалардың жалпы аурушаңдық деңгейін едәуір төмендетуге мүмкіндік береді, – дейді ғалымдар зерттеуінде.</blockquote>Ал дәрігерлердің айтуынша, балаға ерте жастан смартфон беру – көзге елеулі зиян келтіруі мүмкін. Бас ішілік қысымның жоғарылауынан туындайтын асқынулар, гипертензиялық типтегі ангиопатия және көру жүйкесінің ісінуі көз түбінде өзгерістер тудырады. Осыдан-ақ бас ауруының көру мүшесіне қалай әсер ететінін аңғаруға болады. Сонымен бірге эндокриндік аурулардың (мысалы, зоб), сондай-ақ бүйрек дерттерінің де көзге кері ықпал ететіні белгілі.Облыстық балалар ауруханасының дәрігері Айжан Бақбергенованың айтуынша, миопияның дамуы баланың иммундық жүйесі мен жалпы соматикалық денсаулық жағдайына тікелей байланысты.<blockquote>– Колобома, катаракта, микрофтальм сияқты ақаулар туа бітті пайда болады. Шала туған нәрестелерде туа біткен миопия, гиперметропия, аралас астигматизм және глаукома жиі кездеседі. Көру қабілетінің алыстан нашарлауы – миопия деп аталады және ол балалар арасында өте жиі ұшырасады. Миопия тұқым қуалаушылық арқылы берілуі немесе бала туғаннан оған бейім болып келуі мүмкін. Уақыт өте келе көзге дұрыс күтім жасалмаса, бұл ақау үдеп, баланың жасына байланысты күшеюі ықтимал.&nbsp;Минус рефракцияның 40 жасқа дейін өсуі мүмкін екені де айтылады, – дейді дәрігер.</blockquote>Ата-аналардың шағымы көп. Дәрігерге барсаңыз, ұзын-сонар кезек.<blockquote>– Баламның қолынан смартфон түспейтін. Қолынан алсам жылайтын, ал мен тыныш болсыншы деп ұзақ уақыт бере бердім. Кейін оның телефонға тәуелді болып қалғанын түсіндім. Смартфонды тартып алсам жылап, қайта-қайта сұрайтын болды. Амалсыз қайта беріп жүрдім. Бір күні қасында тұрған затты алып беруін сұрасам, дәл жанында тұрғанын таба алмай қойды. Әуелде байқамаған шығар деп ойладым, бірақ көзінің дұрыс көрмейтінін аңғардым. Дәрігерге барғанымызда, уақытында келгенімізді айтты. «Бұдан былай смартфон ұстатпаңыз» деп қатаң ескертті. Содан бері мүлдем бермеймін. Жыласа да көнбеймін, өзі де үйренді. Ең бастысы – көз жанарын дер кезінде сақтап қалдық, әйтпесе ота жасатуға дейін баруы мүмкін екен, – дейді&nbsp;Ләззат Серікбайқызы.</blockquote>Қазір екі баласы да смартфон ұстамайды. Тек 8-сыныпта оқитын үлкен ұлы сабаққа қажет кезде ғана қолданады, ал бос уақытта телефонға әуес емес.&nbsp; P.S&nbsp;Балаға смартфонды тым ерте жастан беру – оның көру мүмкіндігіне елеулі қауіп төндіреді. Сондықтан ата-аналар гаджет қолдану уақытын шектеуі, үзіліс жасатуды қадағалауы және баланың көру гигиенасын қорғауы аса маңызды.Мөлдір САБЫРЖАНФото: freepik.com&nbsp;

Смартфонның салдары: Көз аурулары үшінші орында тұр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp; Санитарлық дәрігерлер «Балдәурен» бөбектер бақшасында санитарлық нормалардың бұзылғанын анықтаған. Азық өнімдерін сақтауға, кесу құралдарын таңбалауға, сондай-ақ дезинфекциялық режимге қатысты кемшіліктер <a href="https://kaz.inform.kz/news/balalar-tamaktan-ushingan-balabakshanin-brneshe-kizmetker-zhumistan-shettetld-5132b5/">тіркелген.</a>Павлодар облысы Шарбақты ауданындағы «Балдәурен» бөбектер бақшасында тамақтан ұшынған бір топ балаға алдын ала қойылған диагноздар расталмаған.<blockquote>– Балаларға алдын ала қойылған «Анықталмаған гастроэнтерит пен инфекциялық колит және басқалары» диагноздары расталмады. Оларға «Ас қорытудың анықталмаған функционалды бұзылуы» және «Ротавирустық энтерит» диагноздары қойылды, - деп хабарлады өңірлік санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Зәмзагүл Досжанова.</blockquote>Санитарлық қызмет мамандары аталған балабақшада кейбір санитарлық нормалардың дұрыс сақталмайтынын анықтаған. Атап айтқанда, азық-түлікті сақтау, кесу құралдарын таңбалау, дезинфекциялық режимге қатысты кемшіліктер тіркелген.<blockquote>– Медициналық тексеруден уақтылы өтпеген қызметкерлер бар екені белгілі болды. Олар жұмыстан уақытша шеттетілді. Тексеру шаралары әлі аяқталған жоқ, - деп қосты басқарма өкілі.</blockquote>Фото: pixabay.com

Балалар тамақтан ұшынған балабақшаның бірнеше қызметкері жұмыстан шеттетілді  

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Балалар инфекциялық аурулар дәрігері, жоғары білікті педиатр, Астана қаласының №3 қалалық балалар ауруханасы директорының медициналық бөлім жөніндегі орынбасары Роза Өтегенқызы Баженова ЖРВИ және тұмау белгілері кезінде ата-аналарға қайда жүгіну керектігін, қандай асқынулар байқалатынын және баланы вирус маусымында қалай қорғау керектігін егжей-тегжейлі айтып берді.<ul class="todo-list"><li style="text-align:justify;"><label class="todo-list__label"><input type="checkbox" disabled="disabled">Дәрігерге жүгіну шегі кешкі уақытта – сағат 18:00-ден кейін, ата-аналар баланың жоғары температурасын көріп, дереу инфекциялық ауруханаға барады.</label></li></ul>Бірақ көп жағдайда бұл қажет емес, деп атап өтті дәрігер.Алғашқы белгілердегі дұрыс бағыт – күн сайын сағат 8.00-ден 20.00-ге дейін жазылусыз қабылданатын емханалардың сүзгі-кабинеттері мен жедел жәрдем кабинеттері. Сондай-ақ, қажет болған жағдайда мобильді бригаданы шақыру үшін учаскелік дәрігермен байланыста болу керек.Егер баланың жағдайы нашарласа, жиі құсу, құрысулар пайда болса, бала тамақ пен ана сүтінен бас тартса, дереу жедел жәрдем шақыру керек.Өзбетінше емдеуге болмайды!Қазір балаларда қандай асқынулар байқалады?Осы маусымда А тұмауы вирусы(H3N2) таралады. Ол агрессивті ағыммен ерекшеленеді.Негізгі белгілері:* ыстықты түсіретін дәрі әсер етпейтін жоғары дене қызуы, тұрақты қызба,* тырысулар - тіпті қосалқы аурулары жоқ мүлдем дені сау балаларда да байқалады,* ларингит, көмейдің ісінуі,* іштің ауыруы және асқазан-ішек жолдарының зақымдануы,* жалпы уыттану, әлсіздік .Асқынуларға келетін болсақ, Роза Баженовна түсіндіргендей, бұл жоғары температура, айқын ларингит, Рей синдромының даму қаупі (әсіресе дұрыс емделмеген жағдайда), мұрыннан қан кету, құсу, іштің ауыруы мүмкін.Дәрігер ыстықты түсіретін дәрілерге мұқият болуды ұсынды!Парацетамол мен ибупрофенді қатаң түрде жас мөлшерінде қолдану керек.Парацетамолдың артық дозалануы бауырдың зақымдалуына және басқа да ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін.Балаларға аспирин бермеңіз-Рей синдромының қаупі бар.Балалар инфекционисті ата-аналарға вирустармен күресуге көмектеспейтін балаларға антибиотиктерді өзбетінше тағайындаудан сақтандырады. Сондай-ақ, вирусқа қарсы препараттарды бақылаусыз қабылдауға болмайды, тек дәрігердің нұсқауы бойынша және қатаң көрсетілімдер бойынша ғана қабылдау қажет.Егер дене қызуы түспесе, дозаны арттырмай дәрігерге қаралу қажет.Эпидемиологтар қатаң түрде мынадай ұсынымдар беретінін естеріңізге сала кетейік:* адамдар көп жиналатын жерлерден аулақ болу,* қоғамдық орындарда маска кию,* қолды жиі жуып, бөлмелерді желдету<a href="https://t.me/DenMinPR">https://t.me/DenMinPR</a>Фото: pixabay

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық