<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp; Азық-түлік бағасын тұрақтандыру қарапайым халық үшін маңызды. &nbsp;Бүгінде өңірде &nbsp;азық-түлік тауарлары бағасын тұрақтандыру бағытында жүйелі жұмыстар атқарылып келеді. Сондай-ақ арнайы мониторинг жұмыстары да жүргізілуде.Мәселен, өңірде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының баға индексі 98,8 пайызды құрап, республикалық орташа көрсеткіштен 1,5 пайызға төмен қалыптасты. Сондай-ақ, тауарлар мен қызметтерге баға деңгейі республикалық көрсеткіштен төмен. Оны тұрақты ұстап тұруға мән беріліп отыр.Алғашқы кезекте нарықта халық тұтынатын тауарлардың қоры жеткілікті болуына назар аударылып отыр. Өткен жылдан бері көкөніс өсіруші шаруашылықтарды алдын ала 70 пайыз қаржыландырып, форвардтық келісімшарт жасау тәжірибеге енгізілді. Енгізілген өзгерістерден және жүргізілген тауар интервенциясынан кейін көкөніс бағасы өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда біршама төмен. Биыл да бұл бағыттағы жұмыстар жалғасып жатыр.Негізгі азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру үшін ішкі саудадағы делдалдық тізбекті қысқарту және сауда үстемесін 15 пайыздан асырмауды ұйымдастыру міндеттелді. Арнайы комиссия әзірлеген алгоритмге сәйкес бағасы өскен өнімдер бойынша мемлекеттік кірістер департаментінен алынған ақпарат негізінде талдау, мемлекеттік бақылау жүргізу белгіленген. Осы ретте Қызылорда қаласы мен аудан әкімдеріне бағаны тұрақты бақылауда ұстау міндеттелді.&nbsp;Мәжіліс қорытындысымен «Байқоңыр» әлеуметтік кәсіпкерлік корпорациясына әлеуметтік дүкендер мен бұрыштарда 19 әлеуметтік маңызы бар негізгі азық-түлік тауарының үздіксіз сатылуын қамтамасыз ету, әлеуметтік дүкендер қызметін жетілдіру бойынша нақты ұсыныс беру тапсырылды. Одан бөлек, облыстық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары, кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармалары облыстық сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментімен бірлесіп, белгіленген алгоритмге сәйкес делдалдық тізбекті қысқарту бойынша тиісті жұмыс жүргізіліп жатыр.Облыста әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің бағасын бірқалыпты ұстау үшін тұрақтандыру қорының тауарлық интервенциясы мен айналым схемасы негізінде кәсіпкерлік субъектілеріне заем беру арқылы жүргізілуде. Бүгінде тұрақтандыру қорында 43,2 тонна қарақұмық, 22,3 тонна қырыққабат, 62,6 тонна картоп өнімі, 137,4 тонна сәбіз, 150 тонна пияз, 1,2 тонна макарон, 99,4 тонна күнбағыс майы, 2113,6 тонна ұн бар.Сондай-ақ, өткен жылдың күзгі өнімінен форвардтық негізде 4 982 тонна көкөніс өнімін сатып алу жөнінде келісім жасалды. Бұл өнімдердің 1450,4 тоннасы жеткізілді. Бұдан бөлек, Түркістан облысының дихандарымен сәуір, мамыр, маусым айларында қырыққабат өнімін 10-20 пайыз төмен бағамен сатып алу жөнінде келісім жасалды. Нан бағасын негізсіз өсірмеу мақсатында тұрақтандыру қорына 7 339 тонна ұн сатып алынды. Қазіргі таңда облысқа жеткізілген ұн өнімдері наубайханаларға таратылуда. Бағаны тұрақтандыру мақсатында қабылданған шаралардың нәтижесінде, өңірде әлеуметтік бөлке нанның орташа бағасы 99 теңге болып отыр.Азық-түлік тауарларының бағасын нарықтан төменгі бағада сату үшін қала және аудандарда жәрмеңкелер өткізіліп жатыр. Мәселен, жыл басынан бері 104 ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәрмеңкесі ұйымдастырылып, тұрғындарға әлеуметтік маңызы бар азық-түліктер төменгі бағада сатылды.Тұрақтандыру қорында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік қоры жеткілікті. Қазіргі таңда жеткізілген тауарларды 35 әлеуметтік және 8 ірі сауда дүкендерге таратылып жатыр. Қазіргі таңда пияз 30, ал жұмыртқа 50 теңгеден сатылады. Алдағы уақытта басқа да әлеуметтік маңызы бар тауарлардың бағасын төмендету бағытында жұмыстар жалғасып жатыр.&nbsp;Сондай-ақ, облыс әкімінің тапсырмасы негізінде барлық ауданға жуа, картоп, сәбіз өнімдерін тиімді бағада жеткізу бойынша жұмыстар жүргізіліп жатыр.&nbsp; Айта кету керек, облыс әкімдігі жанынан құрылған комиссия ай сайын жергілікті жерде өндірілетін азық-түлік тауарларына (күріш, тұз) бағаны негізсіз көтеру, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын жеткізуші делдалдардың бағасын қадағалайды.Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын сату барысындағы үстемесін асыру бойынша 4 факті анықталған. Асырғандар әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Мемлекеттік органдарда сатып алу кезінде өнімсіз делдалдарды жоюдың оң тәжірибесі бар, 3 мемлекеттік мекемеде 11 өнім бойынша 6 делдал алып тасталып, нәтижесінде баға төмендеп бюджет қаражаты 6 млн теңгеге үнемделді.Жалпы бағаны тұрақтандыру бағытындағы мұндай ауқымды жұмыстар алдағы уақытта жалғасын табатын болады. &nbsp;

Бағаны тұрақтандыру – басты мақсат

Фото: 1obl.ru<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің «Аграрлық технологиялар» білім беру бағдарламасының студенттері Жансая Жақсылық, Дина Ділдабаева, Асемай Құттыбаева, Елдана Нұралиева және қауымдастырылған профессор, философия докторы Нұралы Нұрғалиев Қырғызстан Республикасының «Манас» Қырғыз-Түрік университетінде академиялық ұтқырлық бағдарламасы бойынша тәжірибе алмасуда.Бағдарлама аясында студенттер «Ауыл шаруашылығы» факультетіндегі профессор-оқытушылардың биология-өсімдіктану, жоба дайындау, жылыжай жұмысы бағытында лекциялық және практикалық сабақтарында дәріс алып жүр.<blockquote>«Қырғызстанға келгелі әртүрлі өсімдіктер мен жемістердің өсу барысын бақылап, олар туралы көп мәліметтер алудамыз. Бұл жақтың жылыжайларында құлпынай, рапс, мақта, алманың жаңа сорттары мен көгалдандыру үшін әртүрлі бақшалық гүлдерін өсіреді. Сонымен қатар қызанақтың төрт түрлі (түріктің «Эгей қызғылт», «Алатурка», «Сұңқар», «Алянак» деген ерекше сорттары) сорттарын өсіруге арналған зерттеу жұмысына қатысудамыз. &nbsp;Қызанақтың бұл түрлерін Қызылордаға барған соң егеміз. Академиялық ұтқырлық бағдарламасы аясында біздің терең білім алуымызға жағдай жасалған. Теориялық дәрістерден бөлек, практика өтуге арналған жылыжайлар бар», - деді агрономия мамандығының 3-курс студенті Жансая Жақсылық.</blockquote>«Аграрлық технологиялар» білім беру бағдарламасының қауымдастырылған профессоры, философия докторы Нұралы Нұрғалиев «Манас» Қырғыз-Түрік университетінің профессоры Ахмет Айгүнмен кездесу барысында Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетін таныстырып, білім ордасының 85 жылдығына арналып шығарылған кәдесыйды табыс етті. Нұралы Шайқысұлтанұлы академиялық ұтқырлық бағдарламасы аясында «Манас» Қырғыз-Түрік университетінің студенттеріне дәріс берді.&nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/441159807_986843476518518_607357224843000254_n_c9dd24063f.jpg" alt="441159807_986843476518518_607357224843000254_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/443719540_986843466518519_5399333905900806312_n_4f48f47037.jpg" alt="443719540_986843466518519_5399333905900806312_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/441079853_986843423185190_1128537644797899197_n_d364619119.jpg" alt="441079853_986843423185190_1128537644797899197_n.jpg">

Қызылордалық студенттер Қырғызстанда қызанақ өсіру әдісін зерттеуде

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қала әкімі Серік Қожаниязовтың төрағалығымен өткен мәжілісте қалалық ауыл шаруашылығы мен жер қатынастары бөлімінің басшысы Пахуатдин Шамұратов Қырым-Конго геморрагиялық қызбасына қарсы атқарылған шаралар мен мал тоғыту ванналарын қалпына келтіру барысы туралы баяндады. – Ағымдағы жылдың 16 сәуір күні қала әкімінің орынбасары Айдос Кентуғаевтың төрағалығымен жиналыс өткізіліп, кент және ауылдық округ әкімдеріне жарамсыз мал тоғыту ванналарын қысқа мерзімде &nbsp;қалпына келтіру жұмыстарын жүргізуге тапсырма берілген. Қызылорда облыстық ветеринария басқармасының 17.04.2024 ж. №03-6/367 хатына сәйкес кент &nbsp;және ауылдық округтердің теңгеріміндегі типтік жобада салынған 9 тоғыту ванналарының Қызылөзек, Талсуат ауылдық округтеріндегі ванналары жарамды, қалған кент, ауылдық округтердегі ванналарға күрделі жөндеу жұмыстары қажет ететіндігі анықталған. Бөлім тарапынан кент және ауылдық округтерді аралап мониторинг жұмыстары жүргізілді. Зерделеу жұмыстарын жүргізу барысында 2013-2014 &nbsp;жылдары салынған тоғыту ванналарына бүгінгі күнге дейін бюджеттен күтіп ұстауға қаражат бөлінбеген, – деді жиында бөлім басшысы. Сала басшысы кент және ауылдық округтер әкімдіктері мал &nbsp;тоғыту ванналарына &nbsp;өз деңгейлеріне сәйкес, демеушілердің көмегімен ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізгенін атап өтті. Алайда мал тоғыту ванналлары толық санитарлық нормаға сәйкес келмейді. Осыған орай кент және ауылдық округ әкімдіктерімен қалалық ветеринариялық станциясы бірлесіп кенеге қарсы мал тоғыту жұмыстарын 10 мамырдан 1 қазан аралығында жүргізеді деп жоспарлануда. Сондай-ақ Қызылорда облыстық ветеринария басқармасының мәліметіне сәйкес эпидмаусымдарда мердігер «Дезинфекция» Ақтөбе облыстық бірлестігі» жеке медициналық мекемесі арқылы Ципэк 10 проценттік препараты арқылы кенеге қарсы тоғыту жұмыстары жүргізіледі. Мәжілісте қалалық ауыл шаруашылығы мен жер қатынастары бөлімінің басшысы Пахуатдин Шамұратов шаһар басшысы Серік Салауатұлына кент және ауылдық округтердің балансындағы мал тоғыту ванналарын &nbsp;күтіп ұстау үшін жыл сайын бюджеттен қаражат қосуды және күтіп ұстауды қарастыру туралы ұсынысын білдірді.&nbsp;

Қызылордада 10 мамырдан бастап кенеге қарсы мал тоғыту жұмыстары жүргізіледі

Жетікөл: Мал бордақылау алаңы іске қосылады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>.&nbsp; Бүгін облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев Сырдария ауданына жұмыс сапарымен барып, биылғы алғашқы дән себу рәсіміне қатысты. Іс-шараға ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттары Мұрат Әбенов, Мархабат Жайымбетов, Мұрат Ергешбаев, Қазақстанның Еңбек Ерлері Абзал Ерәлиев, Имамзада Шағыртаев келді.Аймақ басшысы ауыл шаруашылығы саласының ардагерлерімен бірге егіс алқабына дән сеуіп, ел қамбасының астыққа толуына, шаруа еңбегінің нәтижелі болуына тілектестік білдірді. Әрі қарай ауыл шаруашылығы техникаларының, тыңайтқыштар мен су үнемдеу технологияларының көрмесімен танысты.Дән себу рәсімі Н. Ілиясов ауылының егіс алқабында өткен «Дала күні» семинар-кеңесімен жалғасты.Айта кетейік, биыл өңірде 187,5 мың гектарға егін, оның ішінде 78,3 мың гектарға күріш егу жоспарлануда. Өткен жылмен салыстырғанда жалпы егіс көлемі 5,8 мың гектарға, ал күріш көлемі 10,8 мың гектарға тұрақтандырылып, суды аз қажет ететін малазықтық, майлы дақылдар мен картоп, көкөніс көлемін арттыру көзделуде.Аймақта көктемгі дала жұмыстары агротехникалық талаптарға сай мерзімінде жүргізілуде. Қазір 32,2 мың гектар жерге ерте егілетін дақылдар орналастырылды. Кей шаруашылықтар күріш егу мен суға бастыруға 15 сәуірден ішінара кіріскен, бүгін науқан жаппай басталды.Қажетті тұқымы қоры толық, 63,6 мың тонна тыңайтқыштың 59,7 мың тоннасы әкелінген, қалғаны қажеттілікке сәйкес алынуда.Сондай-ақ, 3 799 ауыл шаруашылығы техникасы толығымен жөндеуден өткізіліп, егін егуге қатысуда. Көктемгі дала жұмыстарын жүргізу үшін облысқа Үкімет тарапынан арзандатылған бағамен 12,9 мың тонна дизель отыны бөлінді.Шаруашылықтарға егін егуге 26,7 млрд. теңге керек болса, бүгінгі күнге 25,6 млрд. теңгесі қаржыландырылды.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/438769850_733004579020789_3822788311642976164_n_356fc4117c.jpg" alt="438769850_733004579020789_3822788311642976164_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/438802437_733004592354121_592013372881841310_n_a6e4f331d4.jpg" alt="438802437_733004592354121_592013372881841310_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/438817879_733004752354105_4705508512421111757_n_0cddb3fc1e.jpg" alt="438817879_733004752354105_4705508512421111757_n.jpg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/439914922_733004705687443_6557887101216560572_n_0c7fa4607f.jpg" alt="439914922_733004705687443_6557887101216560572_n.jpg">

Қызылордада егін алқабына дән себілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазір Сырдың бойындағы елді мекендерде далалық жұмыс қызулы. Көктем кіріп, жер жіпсігеннен диқандар қауымы білек түріп жер ризығын дайындаудың қамында жүр. Күн райы өзгермесе сәуірдің соңы мен мамырдың бас кезінде жерге дән себу басталады. Жалпы шыбық шаншысаң мәуелі ағаш болатын Сыр аймағы дән сепкенге аса қолайлы өңір екені баршаға мәлім. Соның ішінде Қармақшы ауданына қарасты Дүр Оңғар ауылының егіс көлемі ауқымды.Ерте көктемнен ақ егіс бастаған дүроңғарлықтар 300 гектар жерге бидай, 650 гектарға жоңышқа, 50 гектарға судандық шөбін еккен. Биылғы дала жұмысындағы жаңалықты «Жаңажол» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің бас агрономы Төлеу Ералиев осылай бастады. Жылда мол өнімге қол жеткізетін шаруашылықтың осы жылы қарқыны өзгеше.&nbsp;<blockquote>– Көктемгі егіс жұмыстарын жүргізуге шаруашылық биыл ерте кірісті. Дәнді дақылдарды жерге орналастырып, енді күріш егуге жұмыс бастап жатырмыз. Биыл 3000 гектар жерге Сыр салысын орналастыру жоспарда бар. Қазір 500 гектар жер жыртылып, дайын тұр. Тыңайтқыштарымызды да жеткілікті әкеліп жатырмыз. Жерді лазерлік тегістеу үшін Ресейден 5 техника алдырттық. Сонымен қатар қосымша 5 ХТЗ техникасын жаңаладық. Ендігі судың келгенін күтіп отырмыз. Биыл тағы су тапшылығы болады деген болжам айтылуда. Бір жаңалығымыз тамшылату әдісімен бақша дақылдарын өсіруді қолға алып жатырмыз. Одан бөлек ауылдың кіре берісіне 5 гектар алма бағымыз бар. Тамшылату әдісі арқылы оның 80 пайызы шығып тұр. Биыл шықпай қалған жемістің орнын толтыру үшін 2300 түп алма ағашы отырғызылды, – дейді серіктестіктің бас агроном Төлеу Ералиев.</blockquote>Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев ауыл шаруашылығы өнім көлемін алдағы 5 жылда 2 есеге арттыру жөнінде тапсырма берген-ді. Осы орайда облысымызда 187 мың гектар жерге дақылдар егілетін болса, оның ішінде күріш көлемі 83,9 мың гектарға егу жоспарланып отыр. Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда егіс көлемі 6,4 мың гектарға, күріш 5 мың гектарға азайтылған. Оның орнына суды аз қажетететін дақылдар егісін көбейтіп отыр. Аймақ басшысы Нұрлыбек Нәлібаев Үкімет отырысының биылғы жылдың көктемгі дала жұмысына дайындық мәселесі қаралаған жиында егінге әзірлік барысын баяндады.<blockquote>– Сырдария өзеніндегі су шаруашылығы жағдайы күрделі болғандықтан, су лимиті әлі белгіленбеген. Мемлекетаралық Су шаруашылығы үйлестіру комиссиясының 86-шы отырысында вегетация кезеңіне су лимиті белгіленгеннен кейін егіс көлемі қайта нақтыланатын болады. Бөлінген лимитке сәйкес күріш егісі әлі де қысқаруы мүмкін. Өңірде көктемгі егін егі жұмыстары наурыз айының бірінші онкүндігінде басталса, мамырда аяқталады. Күріш сәуір айының үшінші онкүндігінде себіле бастайды. Ерте егілетін дақылдар – жаңа жоңышқа, жаздық бидай, арпа, мақсары, қант құмайы жерге орналастырылуда, – деді облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев.</blockquote>Күріш мелиоративтік дақыл болғандықтан, атыздарда су үнемдеудің бірден-бір жолы – лазерлік тегістеу. Биыл күріш алқаптарының 70 пайызы лазермен тегістелмек. Бұл суды 20 пайызға дейін үнемдеуге және өнімділікті 30 пайызға дейін арттыруға мүмкіндік береді. Жалпы елімізде су тапшылығының алдын алуда күріштік көлемін азайту керек деген пікір жиі айтылуда. Бұл тұрғыда суды үнемдеу де маңызды. Дегенмен мамандар күрішсіз аймағымыздың экологиялық ахуалы нашарлап, топырақ тұзданып жарамсыз болатынын айтады. Себебі Сыр топырағының қатты тұздануын күріш егу арқылы шаймаса, аса тұзды топырақта басқа дақылдардан өнім алу мүмкіндігі өте төмен болады. Сондай-ақ топырақтың үздіксіз тұздану салдарынан ауыспалы егіс жүйесі де айналымнан шығып қалмақ.&nbsp;

Қармақшыда көктемгі дала жұмысы қарқынды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Нақ бүгінгі күндері еліміздің түкпір-түкпірінен әлеуметтік парақшалар арқылы құлақтанып, өзін іздеп келушілерді тәжірибелік аймақта будандастырған бақшалығының жаңа сортымен таңқалдырып келе жатқан бағбан әлеуметке баптап отырған алма бағын ерекше жайқалдырып отыр. Әсіресе, Жаңақорған аудан агроөнеркәсібін ілгері апаруда ауыл шаруашылығы мамандарының ғылыми ізденістерді арттырып келе жатқаны көңіл қуантады. Бар өмірін аудан ауылшаруашылығын өркендетуге арнаған сала үздігі Алмасбек Нәлібаевтың алма бағын өсіруді қолға алғанына биыл екінші жыл. Қыраш ауылының солтүстігінде орын тепкен «Омар ата» бауын осы жексенбіде арнайы барып көріп қайттық.&nbsp;Бұл өлкеде бұрын-соңды болмаған, бақша егудің жаңа технологиясы шынында таңданарлық жағдайда екен. Бұл жеке адамның қолынан келетін шаруа емес. Бүгінгі күннің аса өзекті мәселесі – инвестиция тартудың арқасында мүмкін болып отырған тірліктің аржағында туған жердің тұғырын тіктеуге деген азаматтық қолдау тұрғанын да сезініп қуандық.&nbsp;Оның үстіне өңір климатының малға ғана емес, талға да жайлылығы ірі инвестиция тартымдылығына басты себеп болғаны анық. «Астана Финанс» АО мекемесінің тікелей демеушілігімен қолға алынған «Қаратау-Фруд» қарқынды бақ өсіру технологиясының қарапайым бақша өсіру тіршілігінен айырмашылығы қандай?&nbsp;Қаратау етегін жайлаған қалың елдің ата-бабасынан төрт түліктің жайын қамдап, жаз жайлау, қыс қыстау көшіп-қонып жүргені белгілі. Бүгінге дейін мал мен жанға қоныс болып келген Қыраш елді мекенінің «Қайнарбұлақ» маңайында жалғыз ғана су диірмені болғанын білуші едік. Ел-жұрты егіншілікпен айналыспаған соң керізді де керек етпей, жайбарақат жатқан жонға жан бітіп, жалғыз аяқ сүрлеу апаратын ақшаңдақ жолда заманауи алып плантация пайда болыпты.&nbsp;Аумағы отыз гектар болатын қарқынды бақтың қадасын тіктемес бұрын осы істі басыбүтін жауапкершілікке алған майталман мамандар жан-жақты ізденіп, алманың жаңа сортын әбден зерттеп барып іске кірісіпті. Сондағы түйгендері, бақша өсіру үшін жерді дайындап, бабына келтіру бір бөлек, егілген көшет түзу бой тіктеп, бүтін жеміс беру үшін қорғаны мықты болу керек. Оқтаудай түзу сызыққа егілген көшеттер жеке-жеке ұзына бойы қатар тізілген тіреулерге арқа сүйеп нық тұр. Тіреу деп қатар сайын тізілген қадалар, олардың арасына бес қатар тартылған аппақ тросс сымды айтып отырмыз. Ыстық күндері күн көзі күйдірмес үшін төбесіне капрон жамылғы орнатыпты. Міне, осындай жағдайда жеміс ала-құла емес, біртекті қып-қызыл болып өседі екен. Қадасы біздікіндей цемент бағаналар емес, гранит сынды мықты материал, сым дегеннің де сойы бөлек, қалайы сынды майысып тұрған жоқ, қалың, төбесін жапқан тор жамылғысы да біздің ел жасап шығарған зат емес, барлығын шетелден алдырған болып тұр ғой. Бес қатар тізілген қалың тросс сымға сүйенген көшеттер біз келген күні ұйытқып соғып тұрған қатты желге шыдас беріп нық тұрғанына өзіміз де куә болдық. Хош, енді бұл жерге тігілген көшеттердің жайына келейік.&nbsp; Бұл туралы агроном Алмасбек былай дейді:– Бақ өсіруге осы жер таңдалып, бір шешімге келгеннен кейін біз ең соңғы үлгідегі алма бақты өсіруге нартәуекел еттік. Сөйтіп айлап Анталияда болып, жаңа технологияны бүге-шігесіне дейін меңгеруге тырыстық. Отыз гектар аумақтағы көшеттерді көріп тұрсыз, түгел алып тұр. Әрбірі қадаға жүрзілген қалың тросс сымға нәзік жіппен байланып қойылған. Көшеттерді Түркиядан алып келдік. Біздікінен айырмашылығы көшеттердің арасы бір метрден тігіледі, тамыры 40 см-ге дейін ғана кетеді. Тамыры мықты алып кету үшін бірінші жылы гүлдерін жұлып тастадық. Қарқынды бақ отыз гектар аумақты алып жатыр. 4,2 га жер бір клетка деп есептеледі екен. Бір клеткада, яғни бір тақтада 64 түп ағаш бар, онда 83 түйнек алма байлайды, сонда 5312 алма өсіп шығады.&nbsp;– Бақшалықты қалай суарасыздар? – Бақтың жерін дайындаған кезде қада бойындағы сымдарға бірден резеңке трубаларды орналастырдық. Толықтай израйлдік тамшылатып суару әдісін қолдануға мүмкіндік бар.&nbsp;Алма ағашының үш сортын ектік. Мынау тұрған бір жылдық көшеттер. Түгел алып тұр. Былтр күздігүні түркиялық агрономдар арнайы келіп, бақты түгел аралап көрді. Бірінші жыл сабақтарын өздері қырқып көрсетіп берді. Содан соң жергілікті жұмыскерлер болып өзіміз қырқып, қысқа дайындап, су беруді азайттық.Алманың жаңа сортын алғаш егуі¬міз болғандықтан былтырғы жаздың шілдесінен, биылғы қыстың қаңтар-ақпанынан аман шыға ма, шықпай ма деп көңіл күпті болғаны да рас. Осы көктем көңіл бірлеп, алма бағымыз бар деп ауыз толтырып айтуға шама кеп тұр, – деп ақкөңіл ағамыз сырын да, шынын да жайып салды.&nbsp;Осыншама тәуекелге бел буып, қарқынды бақ өсірудің себебі неде екен? Өнімділігінде дейді мамандар. Енапат тер төгіп, бұта сайын сабағын байлап, сәбидей мәпелеген еңбекті айт, есесіне жүз пайыз сапалы өнім береді екен. Құрттап, ерте түсіп қалу, жарамсыздану деген болмайды. Қанша жеміс талы болса сонша өнім аласың. Қазір мұнда 77 мың түп алма ағашы өсіп тұр.&nbsp;Биылғы жылға жобамен гектарына бес тонна қойып отыр екен. Сонда 30 гектардан 150 тонна алма жинауға болады деп межелеп отырғанын айтты.&nbsp; Шаруашылықты одан әрі аралап, техникаларды көрдік. 1 погрузчик, 3 трактор тұр. Мына қаңтарылып тұрған эксковатор қақаған қысқа қарамай котлаван қазып беріпті. Тереңдігі бес метр, ені жүз тоқсан метр, 40 тоннадай су жиналатын котлаванды көру үшін басына бардық. Айнала төрт-бес скважина қазылыпты. Соның екеуінен су атқылап котлаванға құйылуда. Бассейнге Израйл шлангасының материалынан судың түбінен жағаға дейін сапалы резеңке төселсе оның үстіне құйылған су қалай тап-таза болмасын? Бұл не үшін жасалған? Былтыр алма бағын осы жердегі көлден суарып көрген екен, лайлы су, балдыр, шөп-шалам жіңішке резеңкеден өтпей, әуре-сарсаңға салыпты. Шетелдік технологияның нәзік тұсы осы, содан қолдан осындай бассейн жасауға тура келіпті. Төрт-бес скважина қазылыпты, егінге су айдайтын ресейлік моторларды іске қосуда жұмыс істеп жатқан мердігер мамандармен де кездестік. Енді биыл бақшалық судан таршылық көрмейді. Тамшылатып суғаруға қолданылатын жіңішке шлангалармен сондай-ақ ағаш¬тың тамырына қажетті дәрі де жіберіледі екен. Оның есебін компьютер көрсетіп тұр, аппарат арқылы көлемі белгіленіп отырады.&nbsp; Мына тұрған үлкен бөшкелерде 3 тонна гербицид, пестицид тыңайтқыштар сақтаулы тұрғанын білдік.&nbsp;Айналасы ұқыпты қоршалып, төбесі жабылған тап-тұйнақтай бақтың бабын табуда барлық жұмыстар жасалып бітіпті. Енді тек ауа-райы дұрыс болса жемісін жейтін күн алыс емес.&nbsp;Бақшалықтың қарсы қапталына өттік. Мынау ежелден Сасықбұлақ деп аталатын көл ешқайда ақпайды, әр-әр жерде жылтырап жатқан суы бар, айналасына кеп мал су ішетін. Бұл көлшікті де 4 метрге тереңдетіп қаздырып, жан-жағын кеңейтіпті. Маңайында Одақ кезінен бар екі скважинадан су шығып тұр, бұдан барған су ауыл тоғанына қосылып кетеді. Міне, осы жерде айналасын кәдімгі қара сеткамен қоршап қойған елу гектар жерге дәстүрлі бау отырғызылып жатыр екен. Оның қарқынды бақтан ерекшелігі, егу тәсілі дағдылы, жеміс ағаштарының арасы екі метрдей, тамыры бір жарым метрге дейін тереңге кететіндіктен діңі мықты, сондықтан баққа қада қойылмайды, бірақ көшеттер қатарын түзу шығару үшін 1 млн теңгеге тросс жеткізіліп, бекітілу үстінде екен. Қарапайым бақ¬тан жетпіс пайыз өнім алуға кепілдік бар. Жарамсыз қалдықтарын да кәдеге жарату үшін шырын сығатын цех салуды жоспарлап отыр.&nbsp;Техниканың бары жақсы, бірақ мұндағы жұмыстың негізі көзі қол еңбегіне тәуелді. Бұл орайда Бірлік, Қыраш, Жаңарық, Қыркеңсе ауылының жі¬гіт¬терінен бөлек Шорнақтан, Саураннан келіп жұмыс істеп жатқан әйел-аналар қатары аз еместігін байқадық. Еңбекқор апаларымыздың аузынан «Балаларыңызды неге жібермейсіздер?» деген сауалымызға «Олардың да қолдары бос емес» деген жауапты естідік. Жұмыс істеуден қашып, жағдай жетімсіздігіне қоғамды кінәлап шығатын жандарға шынайы өнеге бұл. Еңбекақы жөнінде сұрадық, тасымалдайтын көлігінің ақысы төленеді, жұмыскерлердің түскі асы беріледі, әрбірінің істеген жұмысына қарай күніне 8 мыңнан он алты мыңға дейін қаржы табуына мүмкіндігі бар екен. Дәстүрлі бақшалықта алманың екі түрі – гала мен голдин егілуде, бірі ерте, бірі кеш піседі екен. Ендігі ең бастысы мәселе – алма сақтайтын қойма салынуы керек.&nbsp;Бақшалық жұмысын ұйымдастырып отырған мамандар алдағы уақытта осы маңда жатақхана және асхана салынатынын айтты. Міне, осы кезде жұмыскерлерге жан-жақты жағдай жасалатын болады.Қазіргі таңда инфрақұрылым мәселесі өзекті. Оның ең бастысы – жол. Бақшалыққа қарай теп-тегіс тас жол төселуі керек.Ал аудан агроөнеркәсібін аяққа тұрғызуға келгенде, бір мемлекеттік шаруашылықтың деңгейінен де асырып әлеуетті құрылымды қалып¬тас¬тыра білген кәсіпқой мамандардың тындырымды тірлігін көріп, тәжірибе мен жауапкершілікті қатар арқалаған Алмасбек Омарұлы мен Үмбет Әбибуллаев ағамыздың шынайы іскерлігіне тәнті болғанымызды жасырмаймыз. Бірі ширек ғасыр аудан ауыл шаруашылығын басқарса, бірі білім ошақтарын басқарған жылдары мекеме айналасын гүлдендіріп жіберген іскерлігімен танылған маман зейнеткерлік жаста да тыным көрмей, осыншалықты жетістікке қол жеткізіп отырғаны шынында таң қаларлық. Мына атқарылған істің нәтижесінен өз кәсібінің шын иелерін көріп қуандық.Баян ҮСЕЙІНОВАФото: ҚазАқпарат

Жаңақорған: 30 гектер аумаққа алма бағы отырғызылды 

Ардақ Аймырзаев:  Қуаңдария ауылында дәрігерлік амбулатория құрылысы басталады

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp;&nbsp; Жаңақорған мал шаруашылығы бойынша Сыр өңіріндегі іргелі аудан. Яғни, аймақтағы төрт-түліктің үштен бірі біздің ауданға тиесілі. Сондықтан мал басын асылдандыру, бордақылау, ет бағытындағы атқарылып жатқан жұмыстар жыл сайын жандана түсуде. Әсіресе мүйізді ірі қараның шаруасы ширай бастады. Бүгін ауданда тағы бір жоба жүзеге асты. Асыл тұқымды репродуктор шаруашылығы саналатын «BarysAgro» ЖШС-де модульді мал сою пункті іске қосылды.&nbsp;Қазір «BarysAgro» ЖШС-де отандық 50 бас ет бағытындағы «қалмақ» және ет пен сүт бағытындағы 50 бас асыл тұқымды «әулиеата» қашарлары байлаулы тұр.Ал бүгінгі іске қосылған мол сою пунктің құны – 33,4 млн теңгені құрайды.<blockquote>– Қазір қожалық меншігінде 200 бас МІҚ бар. Алдағы уақытта «Байқоңыр ӘКК» АҚ бірлесіп, 100 бас асыл тұқымды ет бағытындағы МІҚ сатып алу жоспарлануда. Сондай-ақ, вакуумды және консервленген сиыр етін өндіруді қолға алатын боламыз, – деді «BarysAgro» ЖШС басшысы. Айта кетейік, ашылу салтанатына «Байқоңыр ӘКК» Ұлттық компаниясы АҚ-ның төраға орынбасары Мұхтар Жансейітов және бөлім басшылары мен аудандағы ірі-ірі шаруашылық төрағалары қатысты. Жалпы цехтың мүмкіншілігі қандай, басқа да тұрғындар мүйізді ірі қараларын союға бола ма? Жалпы заманауи техникамен жабдықталған мал сою пункті туралы мақаланың толық нұсқасы газеттің алдағы санынан оқи аласыздар. Жаңақорған ауданындағы берекесі дарыған Сүттіқұдық – бағзыдан атакәсіпті арқау еткен берекелі аймақ. Дала дидарының тұмса табиғаты бақташы қауымға қарасып тұр. Осы тұста, ауылдағы ағайынға бабадан қалған атакәсіпті дамытуда мемлекеттік бағдарламалардың алар орны айрықша. Осы тұста, мемлекет қолдауын сезініп, қарекет жасап отырған шаруашылықтың бірі Сүттіқұдық аулының тұрғыны – Махсатхан Раманқұлов. Ол – отбасылық кәсіпті өрістетіп, жылқы мал бордақылауды кәсіп еткеніне бірнеше жылдың жүзі болды. «Бүгінгі таңда «қимылдағанның қыр асатынын» елдің бәрі біледі. Сондықтан да тірліктің көзін тауып, шаруаның тетігін тапса жұмыс жүйелі жүреді. Өзімде мемлекет қамқорлығын сезінбек ниетте осыдан үш жыл бұрын «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ Қызылорда облыстық филиалы арқылы «Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы» аясында 3 миллион теңге несиеге қол жеткіздім. Әуелі «Атамекен» кәсіпкерлер палатасының аудандық филиалы арқылы «Бизнес-кеңесші» оқыту курсынан өттім. Осы мекеме арқылы қаржы институттарына бардым. Одан әрі ауылда атакәсіпті өрістету ісіне ден қойдық. Мал бордақылау кәсібі ауылдағы ағайынға таптырмас тірлік. Әрі үйреншікті жұмысы. Бұқараның жанынан табылған мемлекет қолдауына біз қашанда ризамыз», – дейді Махсатхан Раманқұлов.</blockquote>Расында шағын және орта бизнесті дамытуға мемлекет айрықша басымдық беруде. Нәтижесінде, ауыл-аймақта кәсіпкерлік кең қанат жайып, бизнеске ынталы азаматтардың қатары күн санап артуда. Бұл өз кезегінде аудан экономикасының өркендеуіне өзіндік үлесін қосады. Әсіресе, «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ Қызылорда облыстық филиалы сынды қолдау қорының демеуіне ел риза. Отбасылық кәсіпті талғажау еткен сүттіқұдықтық Махсатханның жары Гүлжахан Төрехожаева биыл тағы да аталмыш қолдау қоры арқылы 4 млн. теңге несие алды. Осылайша, 10 бас жылқыны бордақылаумен айналысып отырған отбасы ауыл-аймақтан бөлек Қызылорда қаласы мен Шалқия кентін ет өнімімен қамтамасыз етіп отыр. Жылқы етіне сұраныс қашанда жоғары екенін жасырмады. Отбасылық бизнес болғандықтан отағасына қашанда жары көмектеседі. Олар кәсіпкер ретінде тіркеліп, уақытылы мемлекеттік аударымдарымды аударып отқанын тілге тиек етті. Бұл да болса, салық базасының ұлғайып, ауыл әлеуетінің артуына үлкен септігін тигізері сөзсіз.Иә, Мемлекет басшысы сайын халыққа арнаған Жолдауында ет өнімдері экспорты әлеуетін арттыруды жүктеуде. Әзірге Махсатхан Раманқұлов ішкі нарықты игеріп, мал бордақылау кәсібіне әбден маманданып алғанша ауыл-аймақ пен аудан орталығын ет өнімдерімен қамтамасыз етуді жоспарға қойған. Соңыра, кәсібін кеңейтіп, көрші облыстарға ет экспорттау жоспары бар. Десе де, бұл отбасының мақсаты айқын. Ол – атакәсіпті арқау еткен ауылдағы ағайынның ахуалын тіктеу. Яғни, қолдау қаржы арқылы «екі қолға бір күрек тауып», ауыл әлеуетінің артуына ықпал ету. Межелі мақсатта кезең-кезеңімен орындалу үстінде. Тек, маңдай терді төгіп, адал еңбек ету керектігін сүттіқұдықтық шаруа естен шығарған емес. Керсінше, оны өмірлік ұстанымға айналдырып, қарекетін жасауда.Осы тұста Аққорған ауылы – бағзыдан атакәсіпті арқау еткен берекелі аймақ. Жазиралы жайылымы төрт түлікті түлетіп һәм төлдетуге таптырмайтын жер. Содан болса керек, аққорғандық Сәдірқожа Атымтаев ауыл азаматтарының басын қосып, «Сәдір ата» ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативін қолға алды. «Біріккен істе береке бар» демекші, мал бордақылау кәсібін дөңгелетіп отырған қожалық әлі де мемлекет қолдауына үміт артады.<blockquote>– Шүкір, бүгінде іріленудің нәтижесінде мемлекет тарапынан үлкен қолдауға ие болдық. Мемлекеттің «50 ауыл» бағдарламасы аясында мүйізді ірі қара малын бордақылау алаңдарын ашуға кооперативтің 24 мүшесіне 46 млн. теңге қаржы алдық. Несие алып, несібін арттырған кәсіпкерлер бүгінде мал бордақылау ісіне әбден бейімделген. Биылғы жылға да кооперативтің 20 мүшесі қаржылай қолдау алуға құжаттарын дайындап, өтінім беріп қойды. Сәтін салса, демеу қаржы қолға тисе, атакәсіпті одан әрі жандандырамыз – дейді «Сәдір ата» ауыл шаруашылығы өндірістік коопертивінің төрағасы Сәдірқожа Атымтаев.</blockquote>Расында ұсақ шаруалардың өндірістік кооперативтерге бірігудің маңызы зор. Өйткені, ет өнімдеріне деген сұраныс қашанда жоғары. Мәселен, «Сәдір ата» кооперативі өткен жылдың қазан айынан бастап, бүгінгі таңға дейін 35 тонна ет өнімдерін пұлдаған. Ең алғашқы ет өнімдерін облыс орталығында өткен «Алтын күз» мерекесінде қызылордалық тұрғындарға саудалаған қожалықтың шаруасы ширақ. Оған қоса, Елбасы жыл сайын халыққа арнаған Жолдауында ет және сүт өнімдері экспорты әлеуетін арттыруды жүктеуде. Әзірге бұл қожалық ішкі нарықты игеріп, мал бордақылау кәсібіне әбден маманданып алғанша ауыл-аймақ пен аудан орталығын ет өнімдерімен қамтамасыз етуді жоспарға қойған. Қазірде 200-ге жуық ірі қара малын байлап отырған кооператив мүшелері өз кәсіптеріне дән риза.<blockquote>– Жасыратыны жоқ, ұсақ қожалықтардың аты бар да, заты жоқ. Бірігуде береке барын бабалар ертеректе айтып кеткен. Осы тұста, мұны шешудің қандай жолы бар деген орынды сауал туындайды. Мал бордақылау кәсібі ауылдағы ағайынға таптырмас тірлік. Әрі үйреншікті жұмысы. Бұқараның жанынан табылған мемлекет қолдауына біз қашанда ризамыз – дейді кооператив мүшесі Бауыржан Үсенов.</blockquote>Осы тұста, аймақ халқының 60 пайызы ауылдық жерде тұратынын ескерсек, кооперативке бірігіп, тындырымды тірлік жасау бұл үлкен қолдау. Яғни, кооперативтерге бірігу арқылы кірістердің артуына, бәсекелестік қабілетін жоғарылатуға, бірлесіп өнім өндіруге, өңдеу және оны тиімді сатуға қол жеткізеді. Әрине, ауылда қорасындағы азын-аулақ малымен күнелтіп отырған жандар жетерлік. Алайда төрт түліктің өнімін өткізу оңай шаруа емес. Бұл тұрғыда өндірістік тұрғыда іріленуден ұтарымыз көп. Мемлекеттің діттеген мақсаты – отандық экономиканың, оның ішінде агроөнеркәсіп кешенінің өзекті мәселесі – осы саланы дамытып, ауылдағы еңбек өнімділігін арттыру. Десе де, аудандағы ұсақ шаруа қожалықтардың ауызбіршілік танытып, өндірістік кооперивтерге бірігіп, аймақ бойынша көш бастауы қуантарлық жайт. Бұл бағытта аққорғандық Сәдірқожа Атымтаев басшылық ететін «Сәдір ата» ауыл шаруашылығы өндірістік коопертивінің мақсаты айқын. Ол – атакәсіпті арқау еткен ауылдағы ағайынның ахуалын тіктеу. Яғни, қолдау қаржы арқылы «екі қолға бір күрек тауып», ауыл әлеуетінің артуына ықпал ету. Межелі мақсатта кезең-кезеңімен орындалу үстінде.Аудандағы атакәсіптің көкжиегі мал шаруасынан көрінеді. Ауылдағы ағайын ежелден айналысып келе жатқан мал шаруашылығы жыл сайын жанданып келеді. Күн сайын мал азығын даярлап, қиындығы мен қияметі көп жұмысты тындырып, кәсіп көзіне айналдырғалы көп болды. Соның қайтарымы жыл сайын төрт түлік төлдеп, бүгінде облыста мал басынан үздік аудан атансақ, аймақтағы жалпы есептің үштен бірін біздің аудан құрайды. Қыста қыстауда, жазда жайлауда жүретін шопандардың да еңбегі елеусіз емес. Жылда озат атанып келеді.<blockquote>– Жалпы ауданда мүйізді ірі қараның саны 80 мыңға жуықтады, қой 350 мыңға, жылқы 26 мыңға, ал, құс саны 22 мыңнан асты. Бұл облыс көлемінде үлкен көрсеткіш. Нақты цифр жыл соңында анықталады. Одан бөлек, төрт түлік азығын дайындаудан да алда келеміз. Былтыр Түркістан облысына экспорт жасасақ, биыл Сыр өңірінің өзге аудандарына тасымалдадық. Баға да қолжетімді, әсіресе, шөптің құны былтырғымен салыстырғанда екі есе төмен түсті. Осы жағдайлардың жүгінен, шаруалардың берекелі кәсібінен үздіктер көшінен түспей келеміз, – деді ауылшаруашылығы бөлімінің басшысы Талғат Зейдалиев.</blockquote>Бізде бұл кәсіптен тек мал басын көбейтіп қана қоймай, ет бағытында да жұмыстар жүйелі жүргізілуде. Соның бірі Қыркеңседегі «Бекарыс – Агрофуд» ЖШС.<blockquote>– Қазір егін науқаны аяқталды, ерте көктеммен ала жаздай төккен тердің жемісін жеп, нәпақаны тауып отырмыз. Енді қыс бойы малдың қоңын келтіріп, төрт түлікті түгендеп, төлдетіп, көктемде жайылымға немесе тауға жөнелтеміз. Мал басын асылдандырумен қатар ет бағытында шаруаны ширатып, өзге өңірлерге экспорттаймыз. Әсіресе, қыста сұраныс көп болады. Ең бастысы, берекелі кәсіптің адал нанын жеп отырған жайымыз бар, – деді қожалық төрағасы Серік Мырзабаев.&nbsp;</blockquote>Міне, мал бағытындағы ата кәсібіміз осылай жалғасып келеді. Сұраныс та өте жоғары, өйткені, тау мен Сырдың бойынан нәр алған жануардың қоңын өздеріңіз бағамдай беріңіздер. Тек субсидия деген ұғымды ырыққа көндіріп, пайдасын далаға жібергеніміз рас. Осыны тыю керек немесе жеке қалтаға емес, жалпы қоғамға пайдасы тиетіндей ету аса маңызды. &nbsp;Фото: astanatv.kz

Жаңақорған ауданы мал бордақылау кәсібін жолға қойған

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Жалағаш ауданына қарасты Жаңадария ауылы бақша дақылдарын егуге &nbsp;өте қолайлы, топырағы құнарлы, аяқсу жолдары жүйелі. Әсіресе, қауын-қарбыз табиғи ауа райымен, яғни, &nbsp;жаздайғы күннің ыстығымен ерекше пісіп-жетіледі.Айталық, 2016 жылы KX «AGRIKO» шаруа қожалығы алғаш рет осында қауын егіп, жоғары сапалы өнім алған. Сол жылы Жаңадария қауыны ел асып, Ресейге экспортталған еді. Бүгінде осы шаруашылық Жаңадария ауылының аумағындағы «Атжайған» деп аталатын учаскеде 12 гектар қарбыз егуде. Бұған қосымша қауын егуді де жоспарлап отыр.Жоба жетекшілерінің айтуынша, бұл қарбыздың сорты бөлек, егу жұмысы да бұрынғыдан өзгеше. Мысалы, арнайы техниканың көмегімен қарбыз тұқымы жерге біркелкі себіліп, артынша пленкамен жабылады. Бақшалық суды аса көп қажет етпейді, өйткені пленка ылғалды сақтайды. Бұл – америкалық «GLOBAL» компаниясының тасымалдауға тиімді, яғни, экспортқа шығаратын қарбыз сорты.Жаңадария ауылының әкімі Рауан Ақпанбетовтың сөзінше, KX «AGRIKO» шаруа қожалығының жетекшісі Иса Арман &nbsp;ауылда қолға алынып жатқан өзге де бастамаларға қаржылай қолдау танытып келеді.Айта кетейік, аудан орталығынан шалғай жатқан Жаңадария ауылы кешегі кеңестік кезеңде қой совхозы болды. Қызылқұмның қойнауында отар-отар қой өріп, берекесі шалқып жататын. Ауыл шаруашылығының бекіткен межесі бойынша қой түлігінен ет өндірумен қатар, жүн, тері өндірісі де өз алдына қарқынды болатын.Біле білсек, тіршіліктің түп-тамыры ауылда жатыр. Бүгінде жаңадариялықтар да «жұмыс жоқ» дегенді желеу етпей, егінін егіп, малын бағып, өз-өздерін қажетті азық-түлікпен қамтамасыз етуге дағдыланған. Фото: nz1.ru

Жалағашта қарбыздың жаңа сорты егіліп жатыр

Егінді әртараптандыру – су тапшылығын шешеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Жүйеге енгізілген ақпаратқа сүйеніп, тапсырманы жылдам әрі оңай орындайтын жасанды интеллектінің зияны туралы айтпаған, жазбаған адам жоқ. Кері әсерімен қатар пайдасын көріп жатқанымызды негізге алсақ, айтарымыз көп. Мәселен, сырбойылық 16 жастағы жас өнертапқыш QazaqGPT жобасы арқылы жасанды интеллектіні қазақша сөйлетті. Бұйрық берсең, сурет салады, дыбыстама жасайды. Бағдарламаға 300 мыңнан астам сөз бен 220 миллиардқа жуық ақпар енгізген. Бүгінде қолданушылар саны артуда. Бұл да бір белес. Алайда Асылжан Абдуллаев бұнымен тоқтамады. Ол «KazHydroTech» жобасын қолға алуда. Бұл жоба аймақтағы су ресурстарын басқару мен ауыл шаруашылығының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған.<blockquote>– Жыл сайын су жетіспеушілігі Орта Азияда геосаяси және геоэкологиялық мәселелерді туындатады. Барлығы судың тапшылығына әкелетін үлкен нонсенс. Проблеманы шешу мақсатында Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің базасында жаңа AI жасауға кірістік. ЖИ орнатылған датчиктер судың мөлшері мен құрамына қарай мониторинг жүргізу арқылы 92% суды үнемдейді, – деді Асылжан Абдуллаев.</blockquote>Жобада Израиль тәжірибесінен алынған тамшылатып суару әдісі қолданылады. Бұл тәсіл өсімдіктерді қажетті ылғалмен қамтамасыз ету арқылы суды пайдалануды оңтайландырады. Жасанды интеллект қосылған сенсорлар топырақ пен атмосфера жағдайын бақылайды, арнайы орнатылған параметрлерге сүйеніп жиналған деректер арқылы тиімді суару уақыты мен көлемі туралы шешім қабылдайды. Сонымен қатар технология тұрғысынан «KazHydroTech» жобасы ауыл шаруашылығының тұрақты дамуы мен қоршаған ортаны қорғауда маңызды қадам.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Ауыл шаруашылығы