«Одан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ».
Ахмет Байтұрсынұлы
1.Абайдың шын есімі –&nbsp;Ибраһим.&nbsp;«Абай»&nbsp;деп әжесі еркелеткен. Анасының есімі – Ұлжан. Ұлжан – Құнанбайдың екінші әйелі;
2. Абай:&nbsp;«Атадан алтау, анадан төртеу едім».&nbsp;Құнанбай қажының 4 әйелі болған. Бәйбішесі Күңкеден – Кұдайберді. Ұлжаннан – Тәңірберді (Тәкежан), Ибраһим, Ысқақ, Оспан. Үшінші әйелі Айғыздан – Халиулла, Ысмағұл туады. Төртіншісі – Нұрғаным. Одан ұрпақ&nbsp;жоқ;
3. Хәкімнің ақын, жазушылықтан бөлек, композиторлық қабілеті де болған. Ол бірқатар өлеңіне әнді өзі жазған. Соның бірегейі –&nbsp;«Көзімнің қарасы»;
4. Ақындық жолына&nbsp;10 жасында&nbsp;түсе бастайды. Ең алғашқы өлеңдерін Көкбайдың&nbsp;атынан жариялаған;
5. Жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы ұлы Абай қазақ, араб, парсы, орыс тілдерін білген. Иран, шағатай (ескі өзбек) тілдерінде жазылған дастан-қиссаларды, ертегілерді оқыған;
6.&nbsp;Ел басқару ісіне&nbsp;13 жасында араласқан;
7. Абайдың алғашқы махаббаты –&nbsp;Тоғжан;
8. Бірінші жары Ділдәға 1860 жылы 15 жасында, екінші әйелі&nbsp;Әйгерімге 30 жасында үйленген. Әмеңгерлік жолмен алған әйелінің есімі – Еркежан. Ол Абайдың інісі – Оспанның қалыңдығы;
9. Ұлы ағартушының 10 баласы болған. Ол небәрі&nbsp;16 жасында&nbsp;әке атанып,&nbsp;36 жасында алғашқы немересін қолына алады. Оның аты – Әубәкір;&nbsp;
10. Саяси қайраткер 21 жасында&nbsp;болыс болып сайланады;
11. Ақынның саяси көзқарасының қалыптасуына ықпал еткен орыс зиялы қауым өкілдері:&nbsp;Е. Михаэлис, А. Леонтьев, С. Гросс, А. Блек, П. Лобановский, Н. Коншин, Н. Долгополов және т.б;
12. Ақын өмірінде&nbsp;176 өлең,&nbsp;«Ескендір», «Масғұт»&nbsp;және&nbsp;«Әзім әңгімесі»&nbsp;поэмалары мен&nbsp;45 қара сөз&nbsp;жазып қалдырған. Сондай-ақ ол&nbsp;шебер аудармашы&nbsp;да болған. М. Лермонтовтың өлеңдерін, А.С. Пушкиннің дастандарын және И.А. Крыловтың мысалдарын қазақ тіліне аударған.
13. Жазушының&nbsp;ғақлиялары (қара сөздері)&nbsp;әлемнің көптеген тілдеріне аударылған. Атап айтсақ, қытай, француз, орыс және т.б. Ал өлеңдері грузин, қарақалпақ, қырғыз, татар, француз, ағылшын, түркмен, ұйғыр тілдеріне аударылған;
14. Ұлы данышпан туралы көптеген мақала, кітаптар жазылып, фильмдер түсірілді. Биыл ақынның туғанына 175 жыл толуына орай арнайы&nbsp;«Abai tv»&nbsp;телеарнасы ашылды;
15. Абай мұрасын алғаш зерттеп бастаған ағартушы ғалымдар мен қайраткерлер:&nbsp;Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынұлы, М. Дулатұлы, М. Әуезов, С. Мұқанов, І. Жансүгіров және т.б.
<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Ruh.kz</a>

Абай Құнанбайұлы туралы 15 дерек

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Адамның бір қызығы – бала деген» деп хакім Абай айтқандай, &nbsp;бала – өмірдің жалғасы һәм ата-ананың көз қуанышы. Тектілігі тегінен тараған қазақ ұлты бала тәрбиесіне ықылым заманнан ерекше көңіл бөлген. Абайдың сөзі – ақылдың көзі. Ұрпақ тәрбиесі селқос қарауды &nbsp;көтермейді. Сондықтан, қаузайтын мәселеміз &nbsp;Абай шығармашылығындағы бала тәрбиесі туралы болмақ.
Абай шығармашылығын &nbsp;зерттеп жүрген ғалымдардың бірі Омар Жәлел Шалқар радиосындағы «Өнегелі отбасы» хабарына берген сұқбатында былай дейді: «Баланың тәрбиесі қайдан бастау алады?» деген сауалға Абай атамыз былай жауап береді: «Баланың ғылым мен білімге деген махаббатының бар болуы білсем деген жан құмарлығының нәтижесінде болады. &nbsp;Баланың негізгі өлшемдерінің себептерін үшке бөледі. Хауассалиим һәм, бұл баланың туысынан болады. Бұл сөз араб тілінен аударғанда «толық сезімді» болып туылуы дегенді білдіреді. Ол анасына байланысты. Екіншісі- &nbsp;тән саулығы, үшіншісі – жақсы ата-ана, жақсы ұстаз, жақсы құрбы», – дейді.
Бүгінгі қоғамда тек үшінші сатысына ғана мән береміз. Түпкі мәні &nbsp;бірінші сатысында. Мұнда тектіліктің мәні жатыр десек те болады. Яғни, «алғаның жақсы болуы» керектігін нұсқайды. Осы орайда М.Ж.Көпейұлының мына тағылымды ойға оралады:&nbsp; «Әйелді оқытқан жақсы, бірақ ол зәру білім алуы тиіс. Ол қандай білім? Әйелдік табиғатын ашатын мәдениет және дін, өнер барлығын білуі тиіс».
Абайдың оныншы қара сөзінде: «Біреулер құдайдан бала тілейді. Ол баланы не қылады? Өлсем орнымды бассын дейді, артымнан құран оқысын дейді, қартайған күнімде асырасын дейді. Осыдан басқасы бар ма? Балам орнымды бассын демек не сөз? Өзіңнен қалған дүние иесіз қалар дейсің бе? Қалған дүниенің қамын сен жемек пе едің? Өліп бара жатқанда өзгеден қызғанып айтқаның ба? Артымнан балам құран оқысын десең, тірлікте өзіңнің жақсылық қылған кісің көп болса, кім құран оқымайды? Қартайғанда асырасын десең, о да – бір бос сөз. Әуелі – өзің қаруың қайтарлық қартаюға жетемісің, жоқ па? Екінші – балаң мейірімді болып, асырарлық болып туа ма, жоқ па? Үшінші – малың болса, кім асырамайды?&nbsp; Демек, мәселе оны асырап, бағып, тамағын тойдырумен ғана шектелмейді. Баланы тәрбиелеу қажет. Абай бұл қара сөзінде балаға еңбек ету турасында айтқан. Сондағысы ғылым мен білімнің жетілдірілгенін қалайды. &nbsp;Алда не болатынын білмейтініміз, тек оны тәрбиелеу өз қолымызда екендігін түсіндіріп өтеді. Өмірден түйгендерін айтады.
Он тоғызыншы қара сөзінде:«Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды-дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады. Естілердің айтқан сөздерін ескеріп жүрген кісі өзі де есті болады. Әрбір естілік жеке өзі іске жарамайды», – дейді.
Баланың &nbsp;ес жиған сәттен әрі қарай жақсы мен жаманды ажыра алуы ата-анаға байланысты. Баланың ұстаздарының жақсы болмағын айтады. «Ұстаздан шәкірт озады» дегендей, ұстазына еліктейді. Мүмкін, ұстаздың білімді болуы, баланың болашағы үшін үлкен маңызға ие.
Жиырма бесінші қара сөзінде: «Балаларды оқытқан да жақсы, бірақ құлшылық қыларлық қана, түркі танырлық қана таза оқыса болады.&nbsp;Әрбіреудің тілін, өнерін білген кісі оныменен бірдейлік дағуасына кіреді, аса арсыздана жалынбайды. Дінге де жақсы білгендік керек. Жорғалықпенен көңілін алсам екен деген надан әке-шешесін, ағайын-жұртын, дінін, адамшылығын жауырынынан бір қаққанға сатады».
Тәрбиесіз берілген білім &nbsp;бала бойына әсте дарымайды. Неге? Өйткені оған шын ниет пен ықылас керек. Сондықтан, тіл білуге ұмтылу керек. Сол арқылы сол елдің мәдениетін ұғынады. Тіпті, дінге де білім керек. Оны түсіну керек.
Омар Жәлелұлының «Харекет» атты еңбегінде «Абай шығармаларындағы «дүние – дос» мәселесі» атты мақаласында: «Әке» және «шеше» ұғымдары ұл мен қыз үшін идеал болып табылады. Осы идеалдарсыз адам өмірінің алғашқы кезеңдерінде, өсіп келе жатқан ұрпақтың қалыптасуы, дамуы еш мүмкін емес. Ал баланың есі кіріп, санасы толыса бастағанда, басқа да идеалдарды іздей бастайтыны анық».
Міне, ғалымның пайымдамуынша баланың өмірге келіп, үлгі тұтатын жандарының көзі ашық, көкірегі ояу болса деген ниетпен айтып тұрғандығын байқаймыз. Қазақта «Балапан ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі», – дейді. Бала өмірінде ең бірінші ата-ананың және отбасының маңыздылығы жоғары. Сондай-ақ, әсіресе, ананың рөлі қаншалықты екендігін айтып өтеді. Сөз жоқ, жаңа туған жас сәби өзін туған шешені таниды. Жәй ғана танып қоймайды, ананың аялы алақанын, өзіне деген шексіз мейірімін, қамқорлығын, мынау беймәлім де түсініксіз, жат әлемдегі жалғыз қорғаушысы бар екендігін, ең алдымен, бастысы тіршіліктің көзі – ананың ақ сүтін беруші ретінде таниды.
Абай өз заманындағы&nbsp; жастарды білімге, еңбекке үндеді. Жастардың өнімді ең­бек етіп, ғылым мен білімге талпынуға шақырды.
«Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат» өлеңінде былайша түсіндіріледі: «Керек іс бозбалаға – талаптылық,
&nbsp;Әртүрлі өнер, мінез, жақсы қылық.
Кейбір жігіт жүреді мақтан күйлеп.
Сыртқа пысық келеді, көзге сынық…».
Жақсыға еліктеп, еңбек етіп, алға ұмтылып, талаптанса дейді. Білімге баулып, болашаққа деген сеніммен өмір сүргенін қалайды. Бәсекеге қабілетті, дені&nbsp; сау, білімі мен біліктілігі қатар дамыған, өзінің ортасынан оза шапқан оғлан тәрбиелеу – әрбір ата-ананың мақсаты. Адам ұрпағымен мың жасайды. Келер ұрпақтың келешегі кемел болсын десек, бүгінгінің баласының &nbsp;білімі мен тәрбиесіне мұқият мән берелік.
Нұрсәуле МҰСАЕВА,
&nbsp;«Қызылорда облысының тілдерді оқыту орталығы» КММ-нің директоры, облыстық Қазақстан халқы ассамблеясы жанындағы Аналар кеңесінің төрайымы.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/nwrsawle-mwsaeva.jpg" alt="" />

Абайдың сөзі &#8211; ақылдың көзі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Абай хакімнің бай мұрасын, оның асқақ тұлғасын биік тұғырға шығару бір күнге байланып қалмайтыны белгілі. Дегенмен, дербес күн белгіленіп, Үкімет тарапынан қаулы қабылдануы бізді тағы бір жаңа белеске көтерді.
Сыр жастары да бұл бастамаға ерекше қолдау танытуда. Атаулы күнге орай облыстық «Жастар ресурстық орталығы» жанындағы Сыр еріктілері фронт-офисінің өкілдері Қосшыңырау ауылдық округіне қарасты Абай ауылының, Абай көшесінде «Birgemiz: Taza Alem» бағыты бойынша сенбілік жұмыстарын ұйымдастырды. Бұдан бөлек, қаймағы бұзылмаған ауылда қайырымдылық акциясының өтуіне мұрындық болды.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.28.30.jpeg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.32.36.jpeg" alt="" />
<blockquote>
 “Көмекке мұқтажға жылылық таныту – ортақ мүдде. Бұл ретте еріктілер осындай атаулы күнде мұқтаж жандарға көмек көрсетуін жалғастырды. Жалпы, бүгінгі мерекеге орай кітапсүйер жастардың шоғырын қалыптастыра білген «Kitap Qurttary» клубымен «Абай жолы» эпопеясы талқыланды. Жастар ерекше жазу стилімен, өзіндік тіл шеберлігімен оқырман қауымға ұсынылған осы бір туындыдан Аба кешкен өмірдің тарихын түсінді. Алдағы уақытта да Bookcrossing форматында Абай Құнанбайұлына қатысты кітаптарды жинақтау жұмыстары жүргізілмек. Абай күні – қазақтың ізгілік пен өркениет өріне басқан тағы да бір қадамы. Бұл күн – жастар арасында біртұтас қазақ баласын бірлікке шақыратын, адамгершілікке үндейтін, қастерлі күнге айналғанын көрсетуде”, – деді орталық директоры Бауыржан Мастеков.
</blockquote>
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.32.35-3.jpeg" alt="" />
Мұнан соң шара қаладағы Абай аллеясында жалғасын тапты. Мұнда тұрғындарға, соның ішінде жастарға ақиық ақынға қатысты тың деректер қамтылған үнпарақшалар таратылды. Танымдық экскурсия да ұйымдастырылды, ол жастарды рухани байытып, сөз зергерінің мұраларымен сусындауына жол ашқаны сөзсіз. Сыр еріктілері фронт-офисінің «Asyl Mura» бағытының үйлестірушісі Әйкерім Әмірханның айтуынша, «Абай сөзі – қазақтың бойтұмары, Абай мұрасы – халықтың ең қасиетті қазынасы». Ұлы ақын еңбектерінің уақыт өткен сайын өзектілігі артып, қоғамдық, рухани әрі мәдени өмірдегі бағыты айқындала береді.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.28.35.jpeg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.28.34.jpeg" alt="" />
<blockquote>
 “Абайды оқыған сайын жаңарып, тазара бересің. Тереңіне бойлаған сайын ойлана түсесің. Мына сұлу дүние есігін ашып, рухани құндылыққа ұмтылғысы келген әрбір адам Абайдың шығармаларымен етене танысу керек. Әсіресе, жастар. Бұл бағытта біз бірқатар шараларды қолға алып отырмыз. Карантин уақытында онлайнның оңтайлылығын пайдалана отырып, әдеби оқуларды ұйымдастыруды да жалғастырамыз. Абай күні – мемлекеттік мәртебесі баршамыздың жүрегімізге ұялап, мәуелі мемлекетке айналуымыздың негізі болатындығы кәміл”, – дейді Ә.Әмірхан.
</blockquote>
Дүниенің кетігіне кірпіш болып қалануды мақсат еткен жастар руханият мерекесіне осылайша атсалысты. Аудан жастары да бұл бастаманы құптап әкетті. Олар дана Абайдың жарық, нұрлы әлемімен сусындаған сайын ғылым, білімге ұмтыла түсеріне сенімді.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.32.35-2.jpeg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/whatsapp-image-2020-08-10-at-16.32.35.jpeg" alt="" />

Қызылордалық жастар ұлы Абайды ұлықтады (ФОТО)

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгін Қызылорда облысының әкімі Гүлшара Әбдіқалықова Абай күні аясында Қызылорда қаласындағы «Мұрагер» мектебіне барып, Абай ескерткішіне арнайы гүл шоқтарын қойды.
Аймақ басшысы айтулы күнде Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойының маңыздылығы мен Абай мұрасын кейінгі ұрпаққа насихаттаудың салмағын саралады.
<blockquote>
 “Бүгін қазақ руханияты үшін айтулы күн. Мемлекет басшысының жарлығымен ұлы Абайдың 175 жылдық мерейтой жылы бекітіліп, республика көлемінде аталып өтілуде. Ұлы Абайды ұлықтау арқылы халқымыздың ұлттық қадір-қасиетін, рухани-адамгершілік құндылықтарын, әдебиетіміз бен мәдениетімізді әлемге тағы бір қырынан таныта аламыз. Абай күнін атап өтудің облыстық іс-шаралар жоспары бекітілді. Жас ұрпақ Абай мұрасын оқу арқылы тәлім мен тәрбие, ізгілік пен адалдықты ту етеді, – деді облыс әкімі.
</blockquote>
Айтулы күнде облыс әкімі білім ошағы ғимаратындағы Абай ескерткішіне гүл шоқтарын қойып, тағзым етіп, «Мұрагер» мектебіне Абай есімі берілетінін атап өтті.
Абай күні аясында аймақта «Абай мұрасының ұлттық әдебиет пен мәдениеттегі маңыздылығы» атты республикалық онлайн конференциясы, «Абай – адамзат тарихындағы ұлы тұлға» тақырыптарында Абай оқулары, халық артисі Ерсайын Төлеубайдың «Абай» спектаклінің онлайн көрсетілімі ұйымдастырылуда. Сондай-ақ, мектеп оқушылары арасында Абайдың қара сөздерін оқудан челлендж, сурет байқауы онлайн форматта аталып өтіледі.
Атап өту қажет, өңірдегі 4 білім беру ошағына, 86 көшеге Абай есімі берілген. Жаңа оқу жылына қарай «Мұрагер» мектебіне Абай есімін беру жұмыстары басталып кетті. Аталған білім ошағында Абай мұралары жинақталатын болады. Сонымен қатар, Қызылорда қаласындағы Назарбаев даңғылының бойында орналасқан аллеяға Абай есімі беріліп, оның қара сөздері тасқа қашалып жазылған. Ал, Абай ауылындағы мектеп ауласына бюсті, «Мұрагер» мектебінің ауласына ескерткіші орнатылған.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/fb_img_1597037596011-1.jpg" alt="" />

Қызылорда облысының әкімі Абай ескерткішіне гүл шоқтарын қойды

Kyzylorda-news.kz. Ұлттық банк Абай Құнанбайұлының мерейтойына орай арнайы монеталар шығарды.
<blockquote>
 «ҚР Ұлттық Банкі 10 тамызда номиналы 500 теңгелік күмістен, номиналы 100 теңгелік мельхиор қоспасынан және номиналы 100 теңгелік нейзильбер қоспасынан «Есте қалатын оқиғалар мен біртуар адамдар» сериясынан «ABAI. 175 JYL» коллекциялық монеталарын айналысқа шығарады. Монеталар шығарылымы ақын және ағартушы Абай Құнанбаевтың туғанына 175 жыл толуына орайластырылған», – делінген Ұлттық банк хабарламасында.
</blockquote>
Елде карантин режимінің ұзартылуына байланысты монеталарды сату мерзімі кейінірек хабарланады. Сату күні туралы ақпарат Ұлттық Банктің ресми сайтында қосымша орналастырылатын болады.
«ABAI. 175 JYL» монеталарының сипаттамасы:
Монеталардың бет жағында (аверсінде) орталық бөлігінде мемлекеттік елтаңба бейнеленген. Елтаңбаның сол және оң жағында «QAZAQSTAN RESPÝBLIKASY ∙ REPUBLIC OF KAZAKHSTAN» деген жазбалар орналасқан. Айналдыра ұлттық ою-өрнек элементтері бар. Төменгі бөлігінде «TEŃGE» жазбасы және күміс монетада монетаның номиналын білдіретін «500» саны және мельхиор мен нейзильбер монеталарында «100» саны бейнеленген.
Монеталардың сырт жағында (реверсінде) Абай Құнанбаевтың мүсіндік портрет бейнесі, күміс және мельхиор монеталарда интерференциялық түрлі-түсті бейнелеу технологиясын қолдана отырып орындалған сия құтысының және қаламұштың стильдендірілген бейнесі орналасқан. Портреттің оң жағында қазақтың киіз үйі (басқұр) декоры түріндегі ою-өрнек таспасы, оның астында Абай Құнанбаевтың туған жылын, 175 жылдығын мерекелейтін күнді және соғылған жылын білдіретін «1845-2020» деген жазба орналастырылған. Оң жағында металдың массасын білдіретін «31,1 g» деген жазба бар. Монетаның жоғарғы бөлігінде «175» және «JYL» деген жазба бар. Сол жақ бөлігінде ұлттық ою-өрнек элементі, күміс монетада монета дайындалған металды және оның сынамын білдіретін «Ag 925» деген жазба бар. Монетаның төменгі бөлігінде латын графикасында «ABAI» деген жазба бар.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/f741894e702617e6bd7c15662f8cf5c2.jpeg" alt="" />
Техникалық өлшемдері:
«Рroof» сапалы монеталар 925/1000 сынамды күмістен, массасы 31,1 грамм, диаметрі 38,61 мм, номиналы 500 теңгелік, таралымы 1 500 данада дайындалды.
«Вrilliant uncirculated» сапалы монеталар МН 25 мельхиор қоспасынан, массасы 15 грамм, диаметрі 33 мм, номиналы 100 теңгелік, таралымы 8 000 данада дайындалды.
«Вrilliant uncirculated» сапасылы монеталар МНЦ 15-20 нейзильбер қоспасынан, массасы 11,17 грамм, диаметрі 31 мм, номиналы 100 теңгелік, таралымы 75 000 данада дайындалды.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/08/47f2aa48ace8e2628dc79144a88ca5e1.png" alt="" />
Монеталар коллекциялық құны бойынша сатуға арналған. Номиналы 500 теңгелік және 100 теңгелік коллекциялық монеталар төлемдердің барлық түрі бойынша Қазақстанның бүкіл аумағында олардың белгіленген құнымен қабылдануға, сондай-ақ банк шоттарына есепке алынуға және аударылуға міндетті, Қазақстан Республикасының банктерінде шектеусіз ұсақталады және айырбасталады. Күмістен дайындалған монеталар кәдесыйлық орамда шығарылады және Қазақстан Ұлттық Банкінің мемлекеттік, орыс және ағылшын тілдерінде нөмірлік сапа сертификатымен жабдықталған. Мельхиор қоспасынан дайындалған монеталар арнайы полиграфиялық орамда шығарылады.
Коллекциялық монеталар Қазақстан теңге сарайында дайындалған.
<a href="https://24.kz/kz/zha-aly-tar/m-denie/item/415057-abaj-nanbaj-ly-bejnelengen-100-zh-ne-500-te-gelik-monetalar-shy-ty">“Хабар 24”</a>

Абай Құнанбайұлы бейнеленген 100 және 500 теңгелік монеталар шықты

Kyzylorda-news.kz. Құрметті жерлестер, өздеріңізге белгілі биыл Абай Құнанбайұлының туғанына 175 жыл. Елімізде, тіпті халықаралық деңгейде хәкім Абайдың мерейтойын лайықты атап өту үшін ауқымды шаралар ұйымдастырылды.
ҚР Тұңғыш Президенті-Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың: «Заманалар ауысып, дүние дидары өзгерсе де, халқымыздың Абайға көңілі айнымайды, қайта уақыт өткен сайын оның ұлылығының тың қырларын ашып, жаңа сырларына қаныға түседі. Абай өзінің туған халқымен мәңгі-бақи бірге жасайды, ғасырлар бойы Қазақ елін, қазағын биіктерге, асқар асуларға шақыра береді», – деген өнегелі сөзі ақын мұрасының мәңгілік өсиет ретінде бағаланатынын айқын аңғартады.
Міне, 10 тамыз дербес «Абай күні» ретінде еліміздегі мерекелік күндердің тізбесіне енуі той тойлау үшін емес, ой-өрісімізді кеңейтіп, рухани тұрғыдан дамуымыз бен оның асқақ мұрасын дәріптеу, ұрпақ жадына мәңгі ұялату мақсатында Үкімет тарапынан қолға алынып отырған ізгілікті шараның бірі деп есептеймін. Тарихта өшпес із қалдырған ғұлама, ойшыл, ұлы ағартушы Абай Құнанбайұлына деген құрмет ұрпақтан-ұрпаққа толастамасын деп тілейміз.
Ләйлә ТӨРЕШОВА,
«Nur Otan»партиясы Қызылорда облыстық филиалы төрағасының бірінші орынбасары

Ләйлә Төрешова: Хәкім Абайға деген құрмет ұрпақтан-ұрпаққа толастамасын деп тілейміз

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>. Қызылорда облысының әкімі Гүлшара Әбдіқалықова сырбойылықтарды Абай күнімен құттықтады.
Қадірлі қызылордалықтар!
Биыл – қазақ халқының ұлы ақыны, ағартушы, ғұлама ойшылы Абай Құнанбаевтың 175 жылдық мерейтойы.
Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Абай сөзі – қазақтың бойтұмары. Абай мұрасы – қазақтың ең қасиетті қазынасы»,- деген өнегелі сөзі бар.
Ұлы Абайды ұлықтау арқылы халқымыздың ұлттық қадір-қасиетін, рухани-адамгершілік құндылықтарын, әдебиетіміз бен мәдениетімізді әлемге тағы бір қырынан кеңінен таныта аламыз. 
Өткен жылы мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен 2020 жыл Абай Құнанбаевтың 175 жылдық мерейтой жылы болып аталды.
Ел Президенті мерейтой жылына орай Абай шығармаларын оқу эстафетасын кішкентай Ләйлімнен қабылдап, жалғастырды. Бұл челлендж тек Қазақстанды ғана емес, бүкіл әлемді шарлап кетті десе болады. Әлемнің атақты адамдары түрлі тілде оқыған ақын шығармалары Абай кеңістігінің кеңейіп, халықаралық деңгейге шарықтағанын көрсетті. Абайдың мерейтойы ЮНЕСКО көлемінде аталатын болады.
Жақында Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен 10 тамыз – АБАЙ КҮНІ болып жарияланды. Алдағы уақытта бұл күн жыл сайын халықтық мейрам ретінде өткізіледі.
Сонымен бірге, жуырда ақпарат кеңістігіне “Ақыл-ойдың айнасы” деген ұранмен “ABAITV” телеарнасы жол тартқаны белгілі. 
Әдебиет және өнер саласындағы үздік шығармаларға берілетін мемлекеттік сыйлық енді Абай атындағы мемлекеттік сыйлық болып аталды.
Мұның барлығы Абай ақынның ұлылығын дүниежүзіне танытып қана қоймай, кемеңгер ойшыл, ұлы суреткердің уақыт талабын заманынан оза шауып түсінуі, дүниетанымы мен философиялық көзқарастарын тереңінен зерттеп, жаңаша танып-білуімізге жол салары сөзсіз.
Биылғы мерейтойлық жылда көптеген ауқымды ғылыми-танымдық, мәдени-әдеби шаралар жоспарланған еді. Алайда, дүниежүзін дүрліктірген коронавирус шаралардың барлығын онлайн форматта өткізуге мәжбүр етті.
Ауыр індеттер Абай замында да болған. Мұхтар Әуезовтың “Абай жолы” романының “Түн-түнекте” тарауында: “Бұл қалаға жаман науқас келіпті. – Құдай ұрған іш ауруы. – Ар жақ-бер жақтан күнде әлденеше адам өліп жатыр. – Мәлік келгендей. Шыбындай қырылып жатыр. – Аты не дейді? Адам естімеген қу науқас бір. Жұрт қашып жатыр қаладан”,- делінген. Сол кезде халыққа індеттің қаншалықты қауіпті екенін түсіндіру мақсаты тұрды. Әсіресе жаназа рәсімдеріне баса мән беру керек болды. Абай Құнанбайұлы өзі білетін Сармолла есімді молда арқылы “Қаза болған адам үйіне, жаназаға мүмкін қадарынша халық аз жиналсын. Мәйіт шыққан үйге көп адам келіп-кету болмасын. Ол үйде ас ішу, халыққа тағам тараттыру, жетісін, қырқын жасау уақытша тоқталсын! Көп молда, шәкірт, мәзін, қарилер бұдан былай осы махаллада барлық ауырып өлген адамдардың үйлеріне қаптап барып, басқа үйлерге және қаптап жүрулерін тоқтатсын” деген сөзін жеткізді.
Тіпті ол халық арасында бас тазалығын сақтау жөнінде базарларды аралап түсіндірме жұмыстарын жүргізді. Қолды қалай дұрыс шаю керектігіне дейін көрсетті. Алайда оған құлақ аспағандар көп болды. Бірақ Абайды тыңдағандар аман қалды. Осылайша ұлы ойшыл халыққа Cақтану Формуласын көрсетті.
Қымбатты жерлестер!
10 тамыз – Абай күні мерекесі баршаңызға құтты болсын!
Өлді деуге сия ма, ойлаңдаршы, 
Өлмейтұғын артына сөз қалдырған? деген сөзімен өзіне ескерткіш қалап, ұрпағына өшпес өнеге, өлмес білімді асыл мұра етіп қалдырған ұлы Абай әлемі – шексіз әлем.
Абай мұрасы – мәңгілік!

Гүлшара Әбдіқалықова Абай күнімен құттықтады

Kyzylorda-news.kz. Мектеп бағдарламасына «Абайтану» оқулығы мен хрестоматиясы енгізіледі. Бұл туралы жақында ашылған «Abai tv» телеарнасының <a href="https://qazaqstan.tv/news/129843/">«Сарасөз» бағдарламасына</a> сұхбат берген Мемлекеттік хатшы Қырымбек Көшербаев мәлім етті.
<blockquote>
 «Қазіргі уақытта ол әзірленіп жатыр. Мұнан өзге, Абайдың ғылыми-зертеу орталығы ашылмақ», – деді Қырымбек Көшербаев.
</blockquote>
Мемлекеттік хатшымен болған сұхбаттың толық нұсқасын 10 тамыз – Абай күнінде «Qazaqstan» және «Abai tv» телеарналарынан көре аласыздар.

Мектеп бағдарламасына «Абайтану» оқулығы енгізіледі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/date/2020/08/05/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысымен 10 тамыз Абай күні болып белгіленді, деп хабарлады <a href="http://Премьер-Министрі">Премьер-Министрінің</a> ресми сайты. &nbsp;
«Қазақстан Республикасындағы мерекелік күндердің тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 31 қазандағы №689 қаулысына толықтыру енгізу туралы «Қазақстан Республикасындағы мерекелер туралы» 2001 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. «Қазақстан Республикасындағы мерекелік күндердің тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 31 қазандағы № 689 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2017 ж., № 53, 343-құжат) мынадай толықтыру енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Қазақстан Республикасындағы мерекелік күндердің тізбесі:
мынадай мазмұндағы 22-1-тармақпен толықтырылсын:
«22-1. Абай күні – 10 тамыз».
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі А. Мамин

Қазақстанда 10 тамыз Абай күні болып белгіленді

Дана Абайдың тіл байлығы

**<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Украинадағы Қазақстанның Елшілігі Абайдың қара сөздерінің украин тіліндегі аудармасын жарыққа шығарды, деп хабарлайды <a href="https://www.inform.kz/kz/abaydyn-kara-sozderi-ukrain-tiline-audaryldy_a3673501">ҚазАқпарат.</a> 
**
Кітаптың таныстырылымы 2020 жылдың 15 шілдесінде Канев қаласындағы Украинның ұлы ақыны әрі суретшісі Тарас Шевченко атындағы музейде өтті. 
<blockquote>
 «Украинадағы Қазақстанның Елшісі Дархан Кәлетаев шараға қатысушыларға Абайдың өлмес мұрасы мен шығармашылығы туралы айтып берді. Аударма авторы – филология ғылымдарының докторы, профессор Николай Васьков Абай шығармасы турасында өз әсерімен бөлісті. Ол Абайдың ұлылығы шығармасында ғана емес, өмір сүру салтында, патриотизмінде, ұлт алдындағы жауапкершілігінде екенін атап өтті», – деп хабарлайды Украинадағы Қазақстанның Елшілігінен. 
</blockquote>
Т.Шевченко атындағы музей директоры Игорь Лиховой Абай мен Кобзарьдың ұқсастығы туралы ой өрбітті. Екі елдің ұлы ойшылдары оның ойынша, адамдарды өзін-өзі дамытуға, әділеттік пен мейірімділікке шақыра отырып, ұлттық санада төңкеріс жасаған. 
Украинадағы қазақ диаспорасының өкілдері Абай туралы білімдерімен бөлісіп қана қоймай, ойшылдың сөздері мен өлеңдерін қазақша оқып берді. 
Шараға сонымен бірге Украинаның жергілікті интелегенциясының, академиялық ортасының, сарапшылар бірлестігінің, сондай-ақ мемлекеттік басқару органының өкілдері қатысты. 
Елшілік музей мен облыстық мемлекеттік әкімшілікке кітаптың бірнеше данасын тапсырды.

Абайдың қара сөздері украин тіліне аударылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Биыл Абайдың «Қара сөздеріне» негізделген деректі фильм көрерменге жол тартады. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметі алаңында өткен брифингіде ҚР Мәдениет және спорт министрі Ақтоты Райымқұлова мәлімдеді. &nbsp;
<blockquote>
 «Өздеріңіз білесіздер, жыл сайын сценарийлер конкурсы өткізіледі. Биыл да сценарийлер конкурсы өтіп, түрлі жанрдағы, ұзақтығы әртүрлі фильмдер, деректі фильмдер, қысқаметражды фильмдерге қатысты бірнеше жоба ұсынылды. Бүгінгі күні Абайдың «Қара сөздеріне» негізделген деректі фильм жобасы іріктеп алынып, қолдау білдірілді. Ол сапалы жоба болатындығына сенім артамыз», – деді министр.
</blockquote>
Оның айтуынша, биылғы жылдың екінші жартыжылдығында аталған фильмнің премьерасын тамашалаймыз.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: АБАЙ-175