<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ермек Көшербаев Қазақстан Республикасы премьер-министрінің орынбасары болып тағайындалды, деп хабарлады Ақорда."Мемлекет басшысының Жарлығымен Ермек Беделбайұлы Көшербаев Қазақстан Республикасы премьер-министрінің орынбасары болып тағайындалды, ол бұрынғы атқарған лауазымынан босатылды", - деп жазылған хабарламада.Ермек Көшербаев туралы не белгіліЕрмек Көшербаев 1965 жылы Алматы қаласында туған.С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін, КСРО Сыртқы істер министрлігінің Дипломатиялық академиясын бітірген.Еңбек жолын1988 жылы Қазақ КСР Сыртқы істер министрлігінде аға инспектор болып бастаған.1997–1999 жылдары Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің көмекшісі болған.2000–2010 жылдары коммерциялық құрылымдарда басшылық қызметтерде жұмыс істеген.2010–2014 жылдары Шығыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары, бірінші орынбасары болған.2014-2018 жылдары Ауыл шаруашылығы министрінің орынбасары, Ауыл шаруашылығы министрлігінің жауапты хатшысы лауазымдарында қызмет еткен.2018–2020 жылдар аралығында Сыртқы істер министрлігінің жауапты хатшысы, Сыртқы істер министрінің орынбасары лауазымдарын атқарған.2020 жылғы қаңтардан бастап – Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясындағы төтенше және өкілетті елшісі.2023 жылдың маусымынан бүгінгі күнге дейін Шығыс Қазақстан облысының әкімі болды.Ермек Көшербаев бұған дейін Шығыс Қазақстан облысының әкімі қызметін атқардыФото: ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметі&nbsp;

Көшербаев премьер-министрдің орынбасары болды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Харбиндегі қысқы Азия ойындарының соңғы жарыс күнінде Қазақстан қоржынына төртінші алтын медаль түсті. Бұл туралы <a href="https://stan.kz/aziya-oyindari-2025-kazakstan-kyramasi-tortinshi-altin-413818/">Stan.kz</a> ақпарат агенттігі хабарлайды.Бұл медальды шайбалы хоккейден Қазақстан ерлер құрамасы салды. Отандастарымыз финалда Жапония құрамасына қарсы өткізді.Алтын үшін таласта қазақстандықтар қарсыластардан әлдеқайда жоғары&nbsp;деңгейде екенін көрсетті. Алғашқы кезеңде Самат Даниярдан пас алған Андрей Буяльский есеп ашты.Екінші кезеңде Дмитрий Бреус пен Роман Старченко таблода есепті 3:0 жеткізді.Үшінші кезеңде Қазақстан құрамасы тағы екі шайба соқты. Кирилл Панюков финалдық ойында дубль авторы атанды. Қорытынды есеп 5:0.Нәтижесінде&nbsp;Қазақстан ерлер құрамасы шайбалы хоккейден 2025 жылғы Азия ойындарының чемпиондары атанды. Алтын үшін таласта еш қарсылық көрсете алмаған Жапония күміс жүлдені жеңіп алды. Ал Оңтүстік Корея хоккейшілері Қытайды 5:2 есебімен жеңіп, қолаға қол созды.Қазақстан құрамасы осылайша өз тарихында бес дүркін Азия чемпионы болды. Бұған дейін отандастарымыз 1996, 1999, 2011, 2017 жылдары жеңген еді. Айта кетейік, Қазақстан хоккейден Азия ойындарын 5 рет жеңген жалғыз команда.Фото: ҚР Туризм және спорт министрлігі

Азия ойындары: Хоккейден Қазақстанның ерлер құрамасы алтын жеңіп алды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қосылған құн салығына (ҚҚС) қатысты халық арасында әлі де сұрақ көп. Бұл мәселені сан-саққа жүгіртудің қажеті жоқ, байыппен қарап, кәсіби мамандар жан-жақты түсіндіріп бергені жөн. Осы орайда Ұлттық экономика министрлігі Салық және кеден саясаты департаментінің директоры Ерлан Сағынаевқа бірқатар сұрақ қойдық.– Ел арасында ҚҚС-ға қатысты сауал аз емес. Түйіні мынаған саяды: Бюджеттегі тапшылықты қыс­қарту үшін Үкімет мемлекеттік шығын­дарды азайтудың орнына ҚҚС мөл­шер­лемесін көтеруге неге көшті?– Бүгінде бюджеттік кірістің 70%-ын табыс көздеріміз құрайды, ал қалған 30%-ы қарыздар мен Ұлттық қордан бөлінетін трансферттер есебінен жабылады. Ұлттық қордан бөлінетін кепілдендірілген трансферт бюджет ережелері аясында реттеледі. Жаңа Бюджет кодексі бюджет шығыстарының өсу қарқыны мен кепілдендірілген трансферт мөлшерін қатаң сақтауды міндеттейді. Сондай-ақ дағдарыс, төтенше жағдайлар және Президенттің тапсырмалары бойынша осы ережелерден ауытқыған жағдайда әрекет ету алгоритмі бекітілген.Ұлттық қордан бөлінетін нысаналы трансферт тек маңызды ұлттық жобаларды қаржыландыруға бағыт­талады. Бұл қаражаттан ел экономикасы­на нақты пайда әкелетін, жаңа жұмыс орындары мен салық түсімдерін көбей­тетін жобаларға ғана қаржы бөлінеді. Бюджеттің ағымдағы шығындарын осы қаражатпен жабуға тыйым салынған. Қазіргі уақытта бюджет тапшылығы жалпы шығыстардың шамамен 30%-ын құрайды. Бұл мәселені шешу үшін жүйелі шаралар қажет, соның ішінде институционалдық және құрылымдық реформалар жүргізілуге тиіс.– Бюджеттің бүйірін қампайт­қанмен, бұл қаржы дұрыс игерілмей қалса қайтеміз? Оған кепілдік болар қандай шаралар қабылданып жатыр?– Экономиканы жаңғырту мен әртараптандыру үшін бірқатар құжат­ қабылданды, олардың қатарында либерализациялау жөніндегі Жарлық, Ұлттық даму жоспары және Ұлттық инфрақұрылымдық жоспар бар. Осы құжаттар негізінде реформалар бірнеше бағыт бойынша жүзеге асырылады. Алғашқысы, инвестициялық саясатты дамыту. Оның мақсаты – инвестициялық ахуалды жақсарту арқылы капитал ағынын арттыру. Инвесторларға арналған рәсімдер жеңілдетіліп, жеделдетіледі. Кедендік және салықтық жеңілдіктер беру кезінде сараланған тәсіл енгізіледі. Белгілі бір көлемдегі инвестиция құй­ған жағдайда, салық заңнамасының тұрақ­тылығына кепілдік беретін Инвес­тициялық міндеттемелер туралы келі­сім жасау мүмкіндігі ұсынылады. Негізгі капиталға салынған инвестициялар мен еңбек өнімділігі артқан са­йын, жоғары және орташа деңгейдегі өңделген өнімдердің өндірісі ұлғаяды. Екіншісі, кәсіпкерлікті дамыту. Мем­лекеттік реттеу талаптары қайта қара­лып, 10 мыңнан астам талап жойыл­ды. Мемлекет меншігіндегі кәсіп­орын­дарды жекешелендіру арқылы бизнестің үлесін арттыру көзделген. Квазимемлекеттік сектордың мем­лекеттік сатып алуларға қатысуы шектеледі, бұл нарықтағы бәсекелестікті күшейтіп, тауар нарығының тиімді жұмыс істеуіне ықпал етеді. Осы өзгеріс­тердің арқасында кәсіпкерлер өз ісін кеңейтуге және дамытуға ынталанады. Үшіншісі, банктік секторды дамыту және либерализациялау. Шетелдік банктердің еншілес ұйым­дары мен филиалдарын ашу шарттары жеңілдетіледі.– 2020 жылдан бері ҚҚС мөлшер­лемесін арттыруға бизнес пен қоғам тарапынан наразылық оқтын-оқтын айтылып келеді. Қазір де қызу талқыланып жатыр. Мемлекет бас­шысы бұл мәселені кәсіби сарапшы­лар талдап, таразылап беруге тиіс еке­нін айтты. Бизнес өкілдерінің, қара­пайым халықтың пікірі, сын-ес­керт­песі ескеріліп жатыр ма? Жалпы, бұл бағытта нендей өзгеріс бар?– Қазіргі салық реформасы мемлекет, бизнес және халық мүдделерінің тепе-теңдігін сақтауды көздейді. Осыған байланысты ҚҚС мөлшерлемесінің өсуі, ҚҚС бойынша есепке қою шегінің төмендеуі, кейбір экономикалық қызмет түрлерін бөлшек салықтан жеңілдетілген декларация негізіндегі арнайы салық режіміне және жалпыға ортақ салық салу режіміне көшіру шара­лары ұсынылып отыр. Бұл өзгеріс­тер бюджетке қосымша 7 трлн теңге көлемінде ҚҚС түсімін береді. Сонымен қатар 2028 жылға дейін бизнестің салықтық жүктемесі 8%-ға азаяды. Бұл әлеуметтік салықтың белгілі бір бөлігін бюджеттен өтеп беру есебінен жүзеге асырылады (қосымша түсімдер есебінен 2 трлн теңге өтелмек).Қорыта айтқанда, бұл реформа фискалдық саясаттың теңгерімділігін сақтау, ҚҚС-ның жанама салық ретін­дегі бастапқы мәнін қайтару, бюджеттің кіріс бөлігін нығайту, салық ауыртпалығын тұтыну, жалақы, пайда арасында әділ бөлу қажеттілігінен туындап отыр.– Мысалы, экспорттаушылар бюджеттен ҚҚС қайтарымын алады. Ол өссе, бюджеттен қайтарылатын қаражат мөлшері артады. Мұның логикасы қандай?– Егер ҚҚС қайтарымы көбей­се, бұл салықтың бюджетке көптеп түсе­тінін білдіреді. Ішкі тұтыну жоғары мөлшерлеме бойынша салық­тандырылатын болады, ал экспорттық операциялар (0% мөлшерлемемен салық салынатын) бұрынғы жүйеде қалады. Осылайша, мөлшерлеменің артуы ел ішіндегі салықтық түсімдерді көбей­тіп, экспорттаушыларға қай­тарым­ды өтеуге мүмкіндік береді.– ҚҚС мөлшерлемесін арттыру халықтың жоғары қарыздық жүктемесі жағдайында инфляцияға әкеледі. Халық пен бизнестің қарыз­дық ауыртпалығы, сондай-ақ несие беру жүйесінің аз ғана банктер арасында шоғырлануы қаржылық тұрақтылыққа қауіп төндіреді. Бұл мәселе қалай шешіледі?– Тауарлар, жұмыстар мен қызмет­тердің құнына, жылдық инфляция деңгейіне және несие көлемінің артуына әсер етеді, бірақ экономикаға оң ықпалы басым болады. Қазіргі уақытта халықтың несиеге сұранысы жоғары болып отыр, әсіресе тұтынушылық несиелеу қарқынды өсуде. Тұтынушылық несие көлемінің артуына бөліп төлеу бағдарламаларының қолжетімділігі, банк секторында цифрлық шешімдердің кеңінен енгізілуі және несиені мақұлдау мен берудің жеңілдеуі себеп болып отыр. Алайда қаржылық тұрақтылыққа тікелей қауіп төніп тұрған жоқ. 2024 жылы қаржылық реттеуші халықтың шамадан тыс қарызға батуының алдын алу және қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау мақсатында бірқатар реттеуші және заңнамалық шараларды қабылдады. Ұлттық банк пен қаржылық реттеуші банк секторындағы жағдайды тұрақты түрде бақылап отыр.– Еліміздің мемлекеттік қарызы қанша? Оны қалай қысқарту жос­пар­ланған?– Мемлекеттік қарыздың тұрақ­ты­лығын қамтамасыз ету Үкіметтің тұрақты бақылауында. Қазіргі уақыт­та белгіленген барлық борыштық көр­сет­кіштер сақталып отыр. 2024 жылғы 1 қа­зан­дағы жағдай бойынша мем­лекет­тік қарыз 30,5 трлн теңгені немесе ІЖӨ-нің 22,6%-ын құрады. Қарыз көлемі мен оны өтеу шығындарының өсуін тежеу үшін бірқатар шара қабылданып жатыр. Атап айтар болсақ, біріншіден, бюджет тапшылығын кезең-кезеңімен қысқарту – 2025 жылы ІЖӨ-нің 2,7%-нан 2027 жылы 1,9%-ға дейін төмендету. Бұл жаңа қарыз алуды шектеуге және мемлекеттік борыштың өсу қарқынын баяулатуға мүмкіндік береді. Екіншіден, жеке табыс көз­дерін ұлғайту мақсатында көлеңкелі эконо­миканы азайту, салықтық және кеден­дік әкімшілендіруді күшейту. Үшін­шіден, несиені негізінен ішкі нарық­тан теңгемен алу. Бұл валюта­лық тәуекел­дерді болдырмай, қарызды өтеу шығын­дарын шектеуге мүмкіндік береді. Со­нымен қатар ішкі қор нарығын да­мыту арқылы шетелдік инвесторлар­ды тарту, бұл қосымша өтімділікті қамт­амасыз етіп, қарыз алу құнын төмендетеді.Алдағы 5 жылға жасалған болжамға сәйкес, мемлекеттік қарыз қауіпсіз деңгейде, яғни ІЖӨ-нің 25%-дан ас­пай­тын көлемде сақталады. Жалпы, мем­лекеттік қарызды басқару саясаты халықаралық тәжірибеге сай келеді. Халықаралық стандарттар бойынша мемлекеттік қарыздың қауіпсіз деңгейі ІЖӨ-нің 50-60%-ынан аспауға тиіс. Елдің қаржылық тұрақтылығы жетекші рейтингтік агенттіктердің жоғары несие рейтингтерімен және тұрақты болжамдарымен расталған. Бұл еліміздің өз борыштық міндеттемелерін орындау қабілетінің сенімді екенін көрсетеді. Халықаралық қаржы ұйымдарының сарапшылары мемлекеттік қарыз деңгейін «төмен» деп бағалап, оның басқарылатын деңгейде екенін және ұзақмерзімді экономикалық өсімге қауіп төндірмейтінін атап өтуде.– Жаңа Бюджет кодексі не ұсынады?– Жаңа Кодексте атқарушы орган­дардың бірінші басшыларының бюд­жет қаражатын тиімді пайдалануы­на және бюджет тәртібін сақтауына жауап­кершілік күшейтілді. Жауапкер­шілік түр­лері кеңейтілді: енді олардың саны 69 (қол­даныстағы Кодексте – 48). Министр­л­ер­дің, әкімдердің және бюджет ба­ғдар­ламалары басшыларының жеке жауап­кершілігі 15-тен 30 құқық ­бұзу­шы­лық түріне дейін көбейді. Страте­гия­лық қателіктер үшін жаңа санкция­лар ен­гізілді. Сонымен қатар мақсат­ты көр­сет­кіштерді нақты бөлінген бюд­жетке сәйкес өзгерту тәжірибесі жойылады.Бұрын даму жоспарлары мен бюджет бағдарламалары бөлінген қара­жатқа бейімделетін, бұл мемле­кеттік органдарға қойылған міндет­терді орындамағаны үшін жауапкер­шілік­тен жалтаруға мүмкіндік бере­тін. Енді жоспарланған және нақты орын­далған көрсеткіштер арасындағы айырмашылық көрсетілетін болады. Жауапкершілік квазимемлекеттік сек­торға да таралады. Жаңа Бюд­жет кодексі жемқорлықпен және жауапсыздықпен күреске тікелей бағытталған. Қатаң бақылау, министрлердің, әкімдердің және мемлекеттік бағдарламалар басшыларының бюджет үдерісінің әр кезеңі үшін жеке жауапкершілігі қаржы басқару жүйесін ашық ете алады. Алайда бұл шаралардың тиімділігі олардың іс жүзінде қаншалықты қатаң қолданылатынына байланысты болмақ.– Әңгімеңізге рахмет.ӘңгімелескенЕлігімай ТӨҢКЕР,«Egemen Qazaqstan»Фото: Нұрболат Нұржаубай

Салық реформасы баршаға тиімді болуға тиіс

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> ҚР Премьер-министрінің бірінші орынбасары Роман Склярды аймақ басшысы Нұрлыбек Нәлібаев «Қорқыт Ата әуежайының» жаңа терминалының жұмысымен таныстырды.<blockquote>«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлының тапсырмасымен, Қазақстан Республикасының Премьер-министрі Олжас Абайұлының қатысуымен 2024 жылы 12 қарашада «Қорқыт Ата әуежайының» жаңа терминалы ашылды. Жобаны іске асыруға «Болат Өтемұратов қоры» 16,6 млрд теңге инвестиция салды, жергілікті бюджеттен инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымға 4,3 млрд теңгеден астам қаражат бөлінді»,– деді Н.Нәлібаев.</blockquote>Әуе айлағының өткізу мүмкіндігі 7 есе, яғни жылына 300 мыңнан 2 млн жолаушыға дейін артты. Жаңа терминал Халықаралық әуе көлігі қауымдастығының (IATA) және Халықаралық азаматтық авиация ұйымының (ICAO) жоғары стандарттарына сәйкес келеді.Бүгінде «Қорқыт Ата әуежайы» арқылы «AirAstana», «Fly Arystan» және «Qazaq Air» әуе компаниялары аптасына 26, атап айтқанда Астана қаласына 16, Алматыға 10 рейс орындауда.Роман Скляр жаңа терминал аймақтың әлеуметтік-экономикалық дамуына, сауда-саттық көлемінің өсуіне оң септігін тигізетінін айтты.Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Роман Скляр әуежайдың жаңа терминалымен танысты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Хоккейден Қазақстан қыздар құрамасы ресми түрде Харбин қаласында өтіп жатқан ІХ қысқы Азия ойындарының күміс жүлдесін иеленді, – деп хабарлайды <a href="https://kaz.inform.kz/news/hokkeyden-kazakstan-ayelder-kuramasi-aziya-oyindarinin-kums-zhuldesne-ie-boldi-aa1a28/">ҚазАқпарат.</a>А тобындағы екінші кездесуде Жапония мен мен Қытай құрамалары кім мықтыны анықтады.&nbsp;Матчтың басты фавориті саналған жапониялықтар 8:1 есебімен жеңіске жетіп, қысқы Азия ойындарының алтын медалін мойындарына тақты.&nbsp;Ал А тобында екі ойында жеңіске жеткен Қазақстан әйелдер құрамасы күміс жүлдеге қол жеткізді.&nbsp;13:30, 14 Ақпан 2025 | GMT +5 Хоккейден Қазақстан әйелдер құрамасы Азия ойындарының күміс жүлдесіне ие болды ХАРБИН. KAZINFORM – Хоккейден Қазақстан қыздар құрамасы ресми түрде Харбин қаласында өтіп жатқан ІХ қысқы Азия ойындарының күміс жүлдесін иеленді.&nbsp; А тобындағы екінші кездесуде Жапония мен мен Қытай құрамалары кім мықтыны анықтады.&nbsp;Матчтың басты фавориті саналған жапониялықтар 8:1 есебімен жеңіске жетіп, қысқы Азия ойындарының алтын медалін мойындарына тақты.&nbsp;Ал А тобында екі ойында жеңіске жеткен Қазақстан әйелдер құрамасы күміс жүлдеге қол жеткізді.&nbsp; Төрт ойынның біреуінде жеңіске жеткен Қытай құрамасы қола медалді қанағат тұтты.&nbsp;Осыған дейін хабарлағанымыздай, Қазақстан құрамасы А тобының соңғы матчында Оңтүстік Кореяны 3:0 есебімен жеңді.&nbsp;Айта кетейік, қыздарымыз А тобындағы алғашқы ойында Жапонияға 0:4 есебімен жол берген болатын. Ал Қытай құрамасына қарсы ойында қазақстандықтар 2:1 есебімен жеңіске жетті.Фото: Сали Сабыров

Қазақстан әйелдер құрамасы хоккейден күміс жүлде иеленді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жыл басынан бері республикалық бюджеттен 346 млрд теңге сомасына зейнетақы төленді, оның ішінде базалық зейнетақы төлеуге – 111,8 млрд теңге, ынтымақты зейнетақы төлеуге – 234,2 млрд теңге қарастырылды, – деп хабарлайды <a href="https://kaz.inform.kz/news/elde-zeynetakinin-ortasha-molsher-kansha-c28142/">ҚазАқпарат.</a>2025 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша зейнеткерлер саны – 2 млн 445 мың адам.<blockquote>- 2025 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша жиынтық зейнетақының орташа мөлшері 143 248 теңге, оның ішінде ынтымақты зейнетақы мөлшері – 95 789 теңге, базалық зейнетақы – 47 459 теңге, - делінген&nbsp;Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі таратқан хабарламада.</blockquote>Бұдан бұрын хабарланғандай, 2025 жылғы 1 қаңтарда базалық зейнетақы төлемінің мөлшері Ұлттық банк айқындайтын инфляцияның болжамды деңгейіне сәйкес 6,5%-ға, ынтымақты зейнетақы 8,5%-ға, яғни инфляция деңгейінен 2%-ға оза отырып ұлғайтылды.Бұдан басқа Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша 2023 жылдан бастап бес жыл ішінде ең төмен базалық зейнетақыны ең төмен күнкөріс деңгейінің 70%-на дейін, ең жоғары – 120%-ға дейін жыл сайын кезең-кезеңімен арттыру жүзеге асырылады.Мәселен, 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап базалық зейнетақының ең төмен мөлшері ең төмен күнкөріс деңгейінің 65%-нан 70%-ға дейін ұлғайтылды, бұл 32 360 теңге болып, оның ең жоғары мөлшері ең төмен күнкөріс деңгейінен 105-тен 110%-ға дейін арттырылып, 50 851 теңге болды.<blockquote>- 2018 жылғы 1 шілдеден бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі зейнетақы жүйесіндегі өтілін ескере отырып, әр алушыға жеке тағайындалатынын еске саламыз.&nbsp;Бұл ретте 1998 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ынтымақты жүйеде жұмыс істеген уақыты, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналары төленген кезеңдер зейнетақы жүйесіндегі еңбек өтіліне қосылады, - делінген хабарламада.</blockquote>Егер азаматтың зейнетақы жүйесіндегі өтілі 10 жыл немесе одан аз болса, сондай-ақ мүлде жоқ болса, базалық зейнетақы ең төменгі күнкөріс деңгейінің 70%-на тең болса, содан кейін 10 жылдан асқан әр жыл үшін оның мөлшері 2 %-ға артады. Ал егер сіздің өтіліңіз 20 жыл болса, базалық зейнетақы төменгі күнкөріс деңгейінің 90 %-ын құрайды. Еңбек өтілі 30 жыл немесе одан көп болса, күнкөріс деңгейінің ең жоғарғы мөлшерінде яғни 110% белгіленеді.Егер бір ай ішінде міндетті зейнетақы жарналары Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына бірнеше рет аударылса, жинақтаушы жүйеге қатысу мерзімі бір айды құрайды.Осылайша міндетті зейнетақы жарналары неғұрлым тұрақты және толық көлемде аударылатын болса, зейнет жасына жеткенде базалық зейнетақы төлемдерінің мөлшері соғұрлым көп болады.Өз кезегінде азаматтың жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері 1998 жылғы 1 қаңтардағы жұмыс өтіліне (кем дегенде 6 ай қажет) және зейнеткерлікке дейінгі кезеңдегі орташа айлық табысына байланысты болады.Прокуратура міндетті зейнетақы жарналарын аудармайтындарға ескерту жасаған еді.Фото: Нұрболат Нұржаубай

Елде зейнетақының орташа мөлшері қанша?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазақтың заңғар ақыны Мағжан Жұмабаевтың: «Жас бала – жас бір шыбық, жас күнінде қай күйде иіп тастасаң, есейгенде сол иілген күйінде қатып қалмақ», – деген сөзі бар. Бала – ізімізді жалғар болашағымыз. Халқымызда &nbsp;«адам ұрпағымен мың жасайды» деген тәмсіл бар. &nbsp;«Тәрбие басы – тал бесік» деген бабаларымыз ұрпақ мәселесіне ерекше көңіл бөлген. Бесікте жатқанында құндақтағы баласын бесік жырымен өсірген. Одан өсе келе халықтық ертегілер мен аңыз-әпсаналарды айтып, &nbsp;небір батырлар жырлары арқылы еркіндік пен әділдікті сүйетін қазақы рухты бойларына сіңірген. Дала мектебінен тәлім алған ата-бабаларымыз болашақта ізін жалғар, тұяғын басар ұл-қыздарына осылайша тәрбие беріп отырған. Қазірше? «Ұлым – ізгі арманым, қызым – қызғалдағым» дейтін қазақы тәрбиенің бүгінгі көрінісі қандай?..БЕСІК ЖЫРЫН АЙТАТЫН АНАЛАР ҚАЙДА КЕШЕГІ?Тәрбие туралы сөз қозғағанда ойымызға бірден «Тәрбие басы – тал бесік» – деген бабадан қалған асыл сөз оралады. Осы сөздің астарында ұғынған адамға көп мағына жатыр. Мақаланы әзірлегенде көпбалалы ана, ақ жаулықты әже Оспанкүл Тағарованы сөзге тартқан едік. Жасы 80-нен асқан ана бесік жырының бала тәрбиесіндегі мәні зор екенін айтты. – Бұл дүниеден мүлдем бейхабар келетін баланың ойы үнемі далада болады. Өйткені, ананы білсем, мынаны көрсем деген ниетпен сәби қолына түскеннің барлығын аузына сала береді. Тіпті, қайдан табатыны &nbsp;белгісіз әйтеуір қолына бесікте жатса да қыл-қыбырды жинап алатын да балалар болады. &nbsp;Айналаны көзбен көріп, қолмен ұстап, иіскеп не дәмін татып зерттейтін бүлдіршіндер үшін бесіктегі тәрбиенің мәні зор. Себебі, сәби өмірге келгеннен кейін не бары бір аптаның ішінде естіп, көріп, анасын танитын көрінеді. Естіп отырған балаға тек жақсы сөздерді айтудың қаншалықты маңызды екенін түсінген аналарымыз бесік жырын айтудан жалыққан емес, – дейді О.Тағарова. Қазір бала туыла салысымен аналары ұйықтату үшін ұялы телефондардың әуендерін қосып қояды. Қосқанда да бесігіне алып барып, бас жағына жастығының астына сәбидің құлағына естілетіндей етіп қояды. Күнде анасының махаббатқа толы нәзік үнін емес, ұялы телефондардағы даңғыраған музыканы естиді. «Балам үшін қазақша ән қосамын» дейтіндер де бар. Мұндайда, еріксіз бесік жырын айтатын, аналар қайда кешегі? деген сауал туындайды екен. Бала үшін анасының үнінен артық ештеңе жоқ екенін ұмытуға болмайды. Оның үстіне ұялы телефондар ересек адамдардың өзіне зиянын тигізіп жатады. Баласының көңілі далада болса да, анасының көңілі балада болуы керектігін бабаларымыз әлдеқашан айтып кеткен. Балаға ана сүтімен бірге ана тілі дарып, бойына ұлттық тәрбие мен салт-сана даритыны дәлелдеуді қажет етпейтін аксиома. Сол себепті, тәрбие мәселесіне келгенде ананың сүті мен тілі, жылылыққа толы құшағы, махаббатқа толы үні басты орында болып табылады.&nbsp;БАЛАҢЫЗ ҚАНДАЙ МУЛЬТФИЛЬМ КӨРЕДІ?Күллі әлемді мойындатқан ғұлама ұстаз Әл-Фараби бабамыз: «Балаға бірінші тәрбие, сонан соң барып білім берілуі керек» – деп айтқан екен. Ал, тәрбие берудің жолы көп. Соның бірден-бірі ретінде баланы жаман әдеттерден аулақ етіп, әрбір қадамын қадағалау деп айтар едік. Сәрсен Білтебаев есімді жасы 70-ке таяған азамат бала тәрбиесінде ойынның да алар орны зор екенін жеткізді. – &nbsp;Бала күнімізде ләңгі теуіп жүрсек те, асық атып ойнасақ та үнемі үлкендердің көз алдында болушы едік. Кімнің ауласына барсақ, сол үйдегі үлкендер сырттай бақылайтын. Көшеде ойнағанның өзінде бір-бірімен қауқылдасып отыратын шал-кемпірлер тәртібімізді қадағалап отыратын. Ойын ойнап жүрсек те назар салып, үлкен тәрбие беретін жандардың ортасында болатынбыз. Қазіргілер бұрынғының балалары сияқты көшеде ләңгі теуіп, шеңбер сызып асық атып жатпайды. Тіпті, кейбір балалар үшін бұл ойындар ертегі мен аңыз секілді болып қалды, – деді С.Білтабаев ағынан жарылып.&nbsp; «Ауруын жасырған өледінің» кейпін кимей, &nbsp;заманға тіке қарайтын уақыт жетті. «Қаланың баласы ондай, қаланың баласы мұндай» деп әңгіме айтатын кез әлдеқайда қалған. Себебі, қаланың да, ауылдың да баласының көрген-баққаны компьютердегі ойындар мен теледидардағы &nbsp;мультфильмдер.&nbsp; Алдымен, компьютердегі ойындардан бастайық. Балаңыздың қандай ойынмен әлек болып жүргенін білесіз бе? Білмесеңіз көңіл бөлгеніңіз жөн. Өйткені, қазіргі ойынның басым бөлігі қырып-жоюға арналған. Жатқан атыс-шабыс. Бірінде террористермен атысса, енді бірінде көшені кезіп білгенін жасап жүреді. Мұндай ойындарда балалар адамды қалай өлтіру қажет, ол үшін қандай қарулар қолданатынын жадыларына әбден тоқиды. Бұл дегенің масқара ғой. Осындай ойындарды ойнап жүрген баламызды бақылауда ұстаймын не болмаса қазақы тәрбие беремін деу бекершілік сияқты. Үнемі теледидардың алдында отыратын балаларымызға да ерекше назар аудармасақ болмайды. Олардың қандай мультфильм көретінін ата-аналар білуі қажет. Себебі, кейбір мультипликациялық &nbsp;фильмдердің маңызы мен мағынасы болмайды. Әйтеуір жатқан далсаса. Мысал ретінде «Губка Бобты» алайық. Басты &nbsp;кейіпкер адам да емес, жануар да емес губка. Оған тағы «Боб» деген есім беріп қойған. Мультсериалдағы оқиғалар тізбегі теңіздің астында өрбиді. Бір күні осы мультфильмді көріп отырған балам: «әке, судың астында да өмір сүруге болады екен ғой» – демесі бар ма. Балама суда адам баласы өмір сүре алмайтынын, оған тек арнайы құрылғылар арқылы түсу қажеттігін түсіндіргендей болдым. Құдай сақтасын, бірақ, осындай оймен суға түсіп кетсе, қандай жағдай орын алатынын өзіңіз де сезетін шығарсыз? Осы типті мультфильмдерде кейіпкерлердің өзі жағымды бола тұра ылғи жаман әдеттерге әуес болады. Сол үшін бір уақыт болса да «осы біздің баламыз не көріп жүр өзі» деп назар аударғанымыз абзал. Біз бұл ойымызбен шетелдің балаларға арналған мультфильмдерін көрсетпеу керек деуден аулақпыз. Олардың ішінде де балаға ақ пен қараны үйрететін көңіл көншітерлік дүниелер жеткілікті. Балалардың барлығы білетін «Саяхатшы Дарада» бүлдіршіндерге санауды, бірге ойнауды, жұмбақтарды шешу үшін ойлануды үйретеді. &nbsp; Қазір құдайға шүкір, отандық телеарналардан қараған адам сүйсінетін, беретін тәрбиесі мол тәлімді мультфильмдер көрсетілуде. Әсіресе, тарихымызбен сабақтасатын, салт-дәстүрімізбен үндесетін мультфильмдердің саны артып келеді. Мәселен, «Балапан» арнасынан берілетін «Әли мен Айя», «Данышпан қарға» секілді мультипликациялық &nbsp;фильмдер балалардың таным-түсінігін кеңейтсе, «Батырлар», «Қазақ елі» сияқты мультфильмдерден тарихын танып біледі.СӨЗ СОҢЫ:Бала тәрбиесіне келгенде босаңсуға болмайды. Бір қытайдан келген қандас бауырымыз «қазақтар балалары қарапайым кесені сындырып қойса жер-жебіріне жетіп ұрсады, қытайлар керісінше ештеңе етпейді, сен осы елдің болашағы үшін еңбек етенін ұлы ғұлама боласың деп өсіреді», – дегенді айтып еді. Мұны естігенде қатты таңдандым. Абай хәкім айтпақшы: «болмасаң да ұқсап бақ» дегенді баламыздың санасына құя бергеніміз дұрыс-ау шамасы. Себебі, жақсылыққа ұмтылғандардың жамандыққа бой алдырғанын көрмеппін.&nbsp;Әзиз ЖұмаділдәұлыФото: Нұрболат Нұржаубай

Жақсылыққа ұмтылғандар жамандыққа бой алдырмайды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бұл мерекенің мақсаты – барлық адамзатты кітап оқуға шақыру. Атаулы күннің қағидасы бойынша досыңызға немесе жақын туысыңызға қызығып жүрген оқулығын сыйлай аласыз. Бүгінде бұл мереке дәстүрлі шараға айналып келеді.Қаламызда кітап оқып парасат пайымын арттырып, зейінімді ашам деген жандардың рухани ортасы бар. Облыс кітапханаларына соңғы жылдары авторлардан 2270 кітап сыйға тартылған. Бүгін Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңына Әбділда Тәжібаев атындағы Қызылорда облыстық әмбебап ғылыми кітапханасының басшысы Нұрлыбек Мыңжас, «Кітап құрттары» клубының мүшелері Нұрболат Олегұлы мен Ізбасар Әмір келіп мерекенің маңызын сөз етті.<blockquote>– Кітап деген – адамның ақыл-ойының жемісі. Әрине кітапқұмарлар бар, сақтайтындай бар, фанаттар бар. Ол түсінікті. Бірақ халыққа көптеп жеткізу керек. Мысалы жапондарды мықты халық деп қабылдаймыз ғой. Ал жапонның бір оқушысы жылына 70 кітап оқуға міндеттелген.Әбділдә Тәжібаев атындағы кітапханамызда да акциялар жиі өтіп тұрады. Біз насихаттай беруіміз керек. Кітап оқу мәдениетін қалыптастыруымыз керек, – деді Нұрлыбек Кәрібозұлы.</blockquote>&nbsp;<blockquote>– Ең алдымен кітап сыйлау күнімен сіздерді құттықтаймын. Кітап құрттары клубы туралы айтатын болсам. Біз 2019 жылы 10 адамнан бастап ашылдық. 6 жыл ішінде клуб мүшелерінің де қатары артты. Біздің де мақсатымыз кітапты насихаттау ғой. Қазірде QYZYLORDA арнасында екі жобамыз бар. 10-11 сыныптарға арналған интеллектуалды «Ziyatker» сайысы және қалада кітап оқуға ынталы жандармен сұхбатқа құрылған «Велософия» хабары. Осындай жұмыстардың басында жүрміз, – деді Нұрболат Олегұлы.</blockquote>&nbsp;<blockquote>– Қазіргі таңда өздеріңіз білесіздер, бизнеске бағытталған кітаптардың жарнамасы жоғары болғандықтан, көркем әдебиеттің жанында жоғары қолданысқа еніп кетеді. Дегенмен көркем әдебиетті оқыған адам оның пайдасын анық біледі. Өзіңмен бір қызығушылықтағы жастармен жолыққанда, олармен бірге даму жолына түсесің. Менің кітаптан тапқан пайдам осы, – деді Ізбасар Төлеубекұлы.</blockquote>

14 ақпан – Халықаралық кітап сыйлау күні

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> «AMANAT» партиясы Қызылорда облыстық филиалының өкілдері партияның «Кітап-AMANAT» жобасы аясында 14 ақпан – Халықаралық кітап сыйлау күніне орай, №1 Қызылорда арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталығында қызмет алушы қазыналы қарттарға кітап сыйлады.Алдымен орталыққа келушілерге жасалған жағдаймен танысып, &nbsp;мұнан соң ардагерлер қауымымен кездесіп пікірлесті. &nbsp;Партияның Қызылорда облыстық филиалының төрағасы Алмасбек Есмаханов қазыналы қариялармен кездесуде ұрпаққа қалдырар ең үлкен мұра – кітап екендігін, өткеннің рухы, келешектің кілті, мәдениеттің биік шыңы да осы кітапта жатқандығын атап өтіп, сыйлаған әрбір кітап өз оқырманын табатынына сенім білдірді. Сонымен қатар, өңірімізде мәдениет пен руханиятты қолдау бағытында партия мен жергілікті әкімдік тарапынан атқарылып жатқан жұмыстар жөнінде ақпарат беріп, олардың ұсыныс - пікірлерін тыңдады.&nbsp;Өз кезегінде ардагерлер қауымы үлкеннің жағдайын білісіп, құрмет пен сыйластықтың белгісі ретінде сыйлыққа кітап ұсынып жатқан партия өкілдеріне ақ батасын беріп, орталық кітапханасының қорына сыйға тартқан кітаптар үшін шексіз алғыс білдірді.&nbsp;Кітап оқу, кітап сыйлау үрдісі тарихқа өңілсек біздің халқымызда &nbsp;ежелден бар. Түркі халқынан шыққан әйгілі ойшыл дана Жүсіп Баласағұн өзінің «Құтты білік» атты даналық кітабын 1070 жылы Қарахандар әулетінің негізін қалаушы Сүлеймен Арсылан ханға &nbsp;тарту еткені тарихтан белгілі. Сондықтан кітап оқу мен кітап сыйлау адамзат қоғамымен бірге жалғасын таба берері сөзсіз.Барша оқырмандарды, кейінгі толқын жастарды кітап оқуға, сол арқылы білімдерін жетілдіруге шақырамыз!Ақпарат үшін: Орталық денсаулығының &nbsp;жай-күйі бойынша басқа адамның &nbsp;тұрақты күтіміне және медициналық көмекке мұқтаж &nbsp;зейнеткерлер мен &nbsp;I, II топ &nbsp;мүгедектігі бар адамдардың &nbsp;тұрақты тұруына арналған коммуналдық мемлекеттік мекеме болып табылады. Бүгінгі күні мұнда стационарлық &nbsp;және &nbsp;жартылай стационарлық жағдайда 255 азаматқа қызмет көрсетілуде.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Whats_App_Image_2025_02_14_at_14_34_51_bf837ad1d3.jpeg" alt="WhatsApp Image 2025-02-14 at 14.34.51.jpeg">Фото: «AMANAT» партиясы Қызылорда облыстық филиалы

Қазыналы қарттарға кітап сыйлады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Балаларды бұл қауіптерден қорғау үшін Freedom Life Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Fingramota.kz қаржылық сауаттылық жобасының қолдауымен «Балалар мен жасөспірімдерге арналған цифрлық гигиена дағдылары» атты тегін онлайн-курсты іске қосты.Курс 8-14 жас аралығындағы балаларға арналған. Оқу платформасы: Freedom Camp. Курс интернеттегі қауіпсіз мінез-құлықтың практикалық дағдыларын үйретеді.Курсқа қатысушылар мынаны үйренеді:<ul><li style="text-align:justify;">- Қауіпсіз парольдер құру және жеке деректерді қорғау;</li><li style="text-align:justify;">- Алаяқтар мен жалған ақпаратты тану;</li><li style="text-align:justify;">- Әлеуметтік желілерде дұрыс қарым-қатынас жасау;</li><li style="text-align:justify;">- Құрылғыларды вирустардан қорғау;</li><li style="text-align:justify;">- Сыни ойлауды дамыту.</li></ul>Курс бағдарламасы қазіргі киберқауіпсіздік талаптары мен балалар психологиясы негізінде жасалған. Барлық материалдар балалардың жас ерекшеліктеріне сай бейімделіп, қызықты форматта және интерактивті тапсырмалармен ұсынылады.Курс тек қауіпсіздікті үйретіп қоймайды, сонымен қатар балаларды қызықтырады. Әр сабақ – кішкентай саяхат, күнделікті өмірден алынған түсінікті мысалдар мен бірден қолдануға болатын практикалық дағдылар қамтылған.Курсқа қосылу үшін: campdigital.ffin.life сайтына кіріңіз. Қатысу үшін компьютер немесе планшет және интернет қажет. &nbsp;Ата-аналар балаларының жетістіктерін жеке кабинет арқылы бақылай алады.Фото: fingramota.kz

Балаларға арналған онлайн-курс іске қосылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мамандар медициналық қызмет бағасының өсетінін болжап отыр. Себебі ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин денсаулық сақтау саласына 10%-дық ҚҚС ставкасын енгізуді ұсынды. Министрлік бұл көрсеткішті төмендетілген деп атайды. Алайда бұрын медицинаға қосымша құн салығы мүлдем салынбаған еді.&nbsp;Бұл туралы&nbsp;<a href="https://stan.kz/baga-shariktap-emdelushiler-azayadi-sarapshilar-medicin-413790/">Stan.kz&nbsp;</a>ақпарат агенттігі 31-арнаның Информбюро жаңалықтар бағдарламасына сілтеме жасап хабарлайды.Салық сарапшысы Айдар Масатбаев денсаулық сақтау нысандарына 10%-дық салықты енгізу емделушілерге дәрі-дәрмек сатып алу кезінде де, ақылы медициналық қызметтерді пайдалану кезінде де жүктелетініне сенімді.<blockquote>“ҚҚС кедейлер үшін салық, өйткені оны түптеп келгенде тұтынушы төлейді. Расында, баға өседі. 10%-бен шектелмейді деп ойлаймын. Ең құрығанда 12-15% жоғары болады, бірақ бұл ҚҚС-тың өзі емес, медициналық қызметтер мен медициналық препараттардың құны. Ол еріксіз көтеріледі деп алаңдаймын”, – деді салық сарапшысы Айдар Масатбаев.</blockquote>Сонымен қатар медициналық көмекке бюджеттік шығындарды кепілдендірілген көлемде реттеу қажет болады. Сарапшылардың болжамы бойынша, салық қазанның басында енгізілуі мүмкін.Жеке клиникалардың иелері бағаның өсуіне байланысты емделушілер саны азайып, қызметкерлердің жалақысы мен жаңа құрал-жабдықтарға инвестицияны қысқартуға тура келеді деп қауіптенеді. Дәрілік заттар мен шығын материалдарының қымбаттауына байланысты өзіндік құн да өседі.Елордалық медициналық орталықтың меңгерушісі Данияр Қалиев мемлекеттік медицинамен бәсекелестік онсыз да әділетсіз дейді . Оның үстіне мемлекеттік емханалар да ақылы қызмет үшін ақша алады.<blockquote>“Мемлекеттік медициналық ұйымдардың ғимарат пен медициналық құрал-жабдықтарды тегін алуға мүмкіндігі бар, бірақ біз мұның бәрін сатып алуға мәжбүрміз. Мемлекеттік медициналық ұйымдар жеңілдетілген жағдайда екен. Осылайша олар медициналық қызметтердің бағасын төмендете алады”, – деді "ICLINIC" медициналық орталығының меңгерушісі Данияр Қалиев.</blockquote>Дәрігер Қайырғали Көнеев те денсаулық сақтау саласына салық салудың ерте екеніне сенімді. Сонда медициналық сақтандыру қоры да 10% салық төлеуі керек.<blockquote>“Теріс салдары өте үлкен. Көптеген медициналық ұйымдаршет қалады, оның салдары тек экономикалық емес, ғылыми-техникалық салдары болады, соңында адыраспен емдеп кетеміз”, – деді балалар невропатологы, қоғам қайраткері Қайырғали Көнеев.</blockquote>Дәрігерлердің пікірінше, Қазақстанға Қытайдағыдай медициналық туристер көптеп келсе, бұл басқаша болар еді. Онда медициналық мекемелер үшін ҚҚС 6%.Фото: Нұрболат Нұржаубай

"Баға шарықтап, емделушілер азаяды": Сарапшылар медициналық қызметтерге қосылған құн салығын енгізуге қарсы шықты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қызылорда облысы бойына экономикалық тергеп-тексеру департаменті бюджет қаражатын жымқырған азаматшаның жолын кесті, – деп хабарлайды Қызылорда облысы бойынша&nbsp;экономикалық тергеп-тексеру&nbsp;департаменті.Халықты әлеуметтік қоғау саласының бас маманы Д.Мухтарқызы &nbsp;2018-2024 жылдар аралығында өзiнiң қызмет бабын пайдаланып, өзіне сеніп тапсырылған бөтен мүлікті аса ірі мөлшерде иемденіп &nbsp;жымқырған.&nbsp;Атап айтқанда, қызметін атқара жүріп, өзіне жүктелген лауазымдық міндеттерге сәйкес қызметкерлердің айлық табысын есептеу барысында үнемделген жолмен артылып қалған ақша қаражаттарын жымқырып, қасақана пайдакүнемдік мақсаттағы ниетін жүзеге асырған.&nbsp;Нәтижесінде 24 700 000 теңге қаражатты бас пайдасына жұмсап, мемлекетке аса ірі көлемде залал келтірді.Тергеп-тексеру барысында сотталушы кінәсін мойындап, оған &nbsp;сот үкімімен ҚР ҚК-нің 189-бабы 4-бөлігі 2)-тармағымен кінәлі деп танылып, 6 (алты) жыл мерзімге бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалып, жазасын қылмыстық-атқару жүйесінің орташа қауіпсіз мекемелерінде өтейтін болады. Онан бөлек ҚК-нің 74-бабының 1-бөлігі қолданылып, он төрт жасқа толмаған баласы бар әйел ретінде жазасын орындау бес жылға дейін, бірақ бала он төрт жасқа толғаннан аспайтын мерзімге кейінге қалдырылып, пробациялық бақылау белгіленді.Фото: Экономикалық тергеп-тексеру&nbsp;департаменті

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары