Kyzylorda-news.kz Бір жылда екі ағам әскерге аттанды, олардан тоқсан сайын хат келеді. Әлгі хатты отбасымызбен отырып оқығанда анамыз еріксіз көзіне жас алатын. Әлбетте, қуаныштың көз жасы ғой, баласының үлкен азамат болғанына марқаяды. Анамыздың сыңсуы созыла бастаса, әкеміз «жамандықты шақырмай отыр» деп тыйып тастайтын.

Екі жылдан кейін ағалаларым бірінен кейін бірі әскерден оралды, бой­ларында айтарлықтай өзгеріс бар, бұрын таңнан кешке дейін үйде бо­латын ортаншы ағамда баяғы жатыс жоқ. Келе салып ауылдың қайнаған жұмысына кірісіп кетті. Ауланың қоршауын жаңалап, қора­ның шаруасын қоса атқарады. Үл­кен ағамда да баяғы күлкі жоқ, ай­тарлықтай жиналған. Не керек, екеуін де әскери өмір екі-ақ жылда ши­ратқаны көрініп тұр.

Біз ағамыздан алған әскери бас киімді көшеде киіп жүруді мақ­тан тұтамыз. Залдың төрінде тұрған әс­кери киімді қайта-қайта қы­зық­таймыз. Сонда ішімізді бір пат­риот­тық сезім билейтін, «мен де ағам сияқты өскенде Отан қорғаймын» де­ген мақсат бізді алға жетелеген. Ол кезде әскерден келген адамға ел­дің құрметі де бөлек еді. Ауыл жас­тары жиналып, әскери өмірді сұрап ағамызды ортаға алады. Ол жаста ойын баласына мұндай бақыт бұйырып па?! Әлгі ортада сөзінің үтір-нүктесіне дейін қалдырмай ұйы­татын ағаларымыз біз сұрағанда қысқа қайырады.

Жалағаш аудандық қорғаныс істері жө­нін­дегі бөлімшесінің бастығы Ер­сайын Бегімқұловтың «Әскери өмір аза­матты жауапкершілікке, ең­бек­сүй­гіштікке үйретеді» деген сөзі өткен шақты көз алдыма әкелді. Ра­сында солай екен, қазір де ауылда жүрген баланың әскерге ба­рып кел­геннен кейінгі өзгерісі бірден бі­лінеді. Салмақтылық, жауапкер­ші­лік, табандылық, еңбек­қор­лық, тізе бер­сең, осындай жақсы қасиет­тер­дің барлығы Отан алдында бо­рышын өтеген баланың бойында тұнып тұрады. Бір сөзбен айтқанда, әскери өмірде шыңдалған бала мен қарапайым адамның айырмашылығы анық байқалады.

Бұрын ауданда әскерге бару үшін медициналық тексерістен өтпей қалған балалар намыстанатын. Кей­бірінің тіпті бойында анықталған кемшілікті түзеу үшін ауылға қайтпай жатып алған кездері де болды. Олар үшін әскери өмір арман еді, бар мақсаты Отан қорғау болатын. 

Қазір ше, сіз қазір де түсінік «баяғы қалпында» дей аласыз ба? Бірлі-жарым болмаса, қазіргі жас­тармен бұрынғы жастардың әс­кери өмірге қатысты түсінігінде ай­тарлықтай айырмашылық бар. Бұ­ған негіз де жоқ емес. Ата-аналар әс­кердегі қайғылы жағдайларға қа­тысты ақпаратты қарап, баласына уайым шегеді. Балаларда да мұндай уайым жоқ емес. Бірақ оларда көбіне «Бір жыл өмірімді босқа өткізіп не істеймін?» деген сауал бар. Міне, осыдан-ақ олардың әскери өмірге деген көзқарасын ұғу қиын емес. 

Түсінген адамға сол әскерде бол­ған уақыт – баланың ең ба­қытты шағы. Себебі ол өз-өзіне қой­ған сауалдай босқа өткен уақыт емес, сен таңнан кешке дейін, түннен таңға дейін уақытпен са­нас­пай Отан қорғайсың, сол тұста қатар­лас­тарыңның, ата-анаң­ның, жұр­тың­ның уайымсыз ұйқыда жатқа­нын еске алсаң, соның барлығы сенің уақыт­пен санаспай Отан қорғаудағы ең­бегіңнің арқасы екенін сезіну үлкен бақыт емес пе?!

Мен оларды «әлгіндей сауал маза­лайды» деп бекер айтып отырғаным жоқ, әскерге бармаған балалардың көбісіне сауал қойғанымда осы сұ­рақты өзіме кері қайырғаны бар. Бастапқыда «мынаның түсінігі қа­лай?» деп бір-екеуіне кейігенім де өтірік емес. Кейін жаттанды сауал өзіме қайта қойыла бергесін іштей ренжитін болдым. Тағы да қайталап айтамын, негізінен азаматтың ең бақытты уақыты – әскери өмір.

Ерекеңе жолыққан сайын «Жал­пы жалағаштық жастардың әс­керге баруға ынтасы қалай?» деген са­уал­­ды жиі қоямын. Сөзінше, аудан жастары Отан қорғауда бел­сенді екен. Бұған бір қуандық, екіншіден, ел болғасын ол тәртіппен жүргісі келмейтіндері тағы болады. Бұлар­мен де түсіндірме жұмыстары жүйе­лі жүргізіледі. Нәтижесін көріп тағы қуандық, жыл сайын ауданнан жүзге жуық бала Отан алдындағы бо­рышын өтеуге аттанады екен. Биыл­дың өзінде көктемде 30 азамат ауданнан әскерге аттанған. 

Қазір әскердегі сарбаздарға бір­қатар жеңілдік қарастырылыпты. Оларды тіпті әскери билет қолына тиі­сімен жұмысқа шақыратындар жоқ емес. Әсіресе мұндай жұмыс осы салада жетіп артылады. Осы­ған дейін әскер қатарында болған жа­лағаштық жастардың көбісі әр салада қажырлы еңбек етіп жатыр. Бір жағынан әскерден келген ба­лаға ЖОО-да білім алуы үшін ҰБТ тапсыруы міндетті емес. Ал әс­кери өмірде жақсы тәртібімен көзге түскен балалардың ЖОО-да мем­лекеттік грантпен білім алуына ар­найы сертификат беріледі. Осыған дейін мұндай мүмкіндікке ауданнан 7 азамат ие болған. Сондай-ақ ау­даннан аттанған бірқатар азамат спорттық сайыстарда көш бастап, дүбірлі додаларда топ жарған. 

Ерекең өзі әскери саланың адамы ғой, әсіресе әскерде болған бала мен қарапайым қоғамда жүрген аза­маттың айырмашылығын олар бірінші байқайды. Бала болсақ та ағамыздың бойынан өзгерісті сезген мен сияқты өзіме «сен әскерде бол­ма­ғансың-ау, иә?!» дегенде ұяттан жерге кірдім. 

Жалпы Отан алдындағы боры­шыңды өтеу кез келген адамның бі­рінші мақсаты болуы керек. Себебі тәуелсіз мемлекеттің болашағы жас­тардың қолында. Ата-аналар да ба­ланы осы мақсатқа тәрбиелесе игі. Себебі Отан отбасынан басталады.

 

Кенжетай ҚАЙРАҚБАЕВ

Тағы да оқыңыз: