<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;Әлемдік қауымдастықтың кейінгі 20 жылдағы болып жатқан оқиғаларына көз жүгіртсек, әлем әлі де сын-қатерлер мен қиындықтарды бастан кешіріп жатыр.Бұл – орнықты дамуға жол бермеу, экологиялық-климаттық мәселелер және басқа да өзекті мәселелер. Сондай-ақ адам­­зат­тың күш-жігерін осы ғаламдық мә­се­ле­лерді шешуге жұмылдыру қажет.Адамзаттың алдағы тағдырына қалай әсер етуге болады? Біріншіден, өзара ынты­мақ­т­астыққа қол жеткізу өркениетаралық түсі­ністікке қол жеткізеді. Біз әртүрлі өрке­ниет­т­ердің арасындағы дамуды түсініп, үйлесімді дамуға ұмтылуымыз қажет. Яғни әлемдік өркениеттің бақшасы гүлденіп тұруы керек. Басқа өркениеттің жетістіктерін мойындай біліп, бір-біріміздің мықты жақтарымызды толықтыра түсуіміз қажет.Пу ЧЖЭН,Қытай буддистер қауымдастығыБас хатшысының орынбасарыEgemen Qazaqstan

Ынтымақтастық кезеңі

Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері Съезін дамытудың 2023-2033 жылдарға арналған тұжырымдамасының маңызы мен оны іске асырудың кейбір тетіктері

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;&nbsp; Қазақ елінің бастамасымен ұйымдастырылған бұл іс-шараның маңызы әлемдік деңгейде жоғары бағаланады. Бұл – халықаралық аренада танылған маңызды алаң. Саяси және діни қайраткерлер бас қосатын жер. Түрлі дін өкілдеріне осындай зор мүмкіндікті беріп отырған Қазақстанның басшыларына өркениеттердің басын қосқаны үшін алғыс айтамыз.Біз Қазақстанның бұдан әрі де дінаралық және өркениетара­лық диалогті дамытуға үлесін қоса беретініне сенеміз. Қазір әлем бұрын-соңды болмаған қиындықты бастан кешіп жатыр. Мұнда ең басты міндет – Алла берген адам өмірін қорғау. Еуропада қасиетті Құран кітаптарының өртелуі алаң­дауымызға себеп болды. Бұл –сөз бостандығы деген желеу­мен жа­са­лып отырған жағдай. БҰҰ бұл әрекеттерді сынға алып, наразылығын білдірді. Біз бәріміз осындай арандатушылық істеріне қарсы бірауыздан өз үнімізді біл­діруіміз керек. Мен саяси көшбас­шылардан әлемді дінаралық қақ­тығыстардан, қатерлерден құтқару­ды сұраймын.Шейх-уль Ислам Аллахшүкір ПАШАЗАДЕ,Кавказ мұсылмандары басқармасының төрағасы

Өркениеттер бас қосқан алаң

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> “ҚХП” Қызылорда облыстық филиалы мен “Жас журналистер одағы” бірлесіп, Қазақстан Халық партиясының 20 жылдығына орай «Дара тұлға» акциясы аясында қоғам қайраткері, өлкетанушы, белгілі қаламгер Сағат Жүсіптің 80 жасқа толуына орай іс-шара өткізді.«С.Жүсіп зерттеулеріндегі нәубет-зобалаң мәселесі (1920-1930 жж.)» атты ғылыми-танымдық конференцияға қоғам қайраткері, өлкетанушы Жүсіп Сағат Есмаханұлы, Қызылорда облысының қоғамдық даму басқармасы басшысының орынбасары, тарих ғылымдарының кандидаты Ибраев Уәлихан Серікұлы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің профессоры, география ғылымдарының кандидаты Омаров Қали Әбдіұлы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің қауымдастырылған профессоры, тарих ғылымдарының кандидаты Оразбақов Айтжан Жұмабайұлы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің аға оқытушысы, тарих ғылымдарының Магистрі Ахметбек Бақытжан Мүкарамұлы, «Жас журналистер одағы» ұйымының төрағасы Баймаханов Самат Түлкібайұлы, партия белсенділері, қала тұрғындары қатысты.Конференция барысында «Қазақ жерінде болған ашаршылық тақырыбындағы Ресей мен Қазақстан тарих мамандары арасындағы тартыстық пікірлер хақында», «Нәубет-зобалаң тарихынан кейбір деректер», «1930 жылдардың басындағы Арал концлагері: жаңа деректер мен дәйектер», «1930 жылғы Сыр бойындағы көтерілістер: себептері мен салдары» атты баяндамадар оқылып, ұсыныс-пікірлер тыңдалып, құттықтаулар айтылды.Іс-шара сонында мерей той иесіне «Қазақстан Халық партиясы» Қызылорда облыстық филиалының төрағасы Қайрат Ерназаровтың құттықтау хаты табысталып, сый-сияпат көрсетілді.

«Дара тұлға» акциясы өтті

Театр сахнасында трагикомедия

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Еліміздің Төтенше жағдайлар министрлігі 22 маусымда Астанада болған ірі өртті сөндірген қызметкерлердің фотосуреттерін жариялады. Жұртшылық желідегі суреттерді қызу талқыға салды. Бұл туралы <a href="https://stan.kz/batirlardin-enbegi-kashan-bagalanar-eken-zhelide-astana-402189/">Stan.kz </a>ақпарат агенттігі хабарлайды.&nbsp;Бұл суреттер желіде де таралып, көпшіліктің назарын аударып қызу талқыға түсті. Көпшілік елімізде өрт сөндірушілердің еңбегі дұрыс бағаланбай жатқынын алға тартты.&nbsp;“Не деген еңбек. Қарапайым адам мына аптап ыстықта көшеге шыға алмай отыр. Ал жігіттер ыстыққа қарамай, ауыр жұмыс киімдерімен, жалын арасында жүр. Оларға жалақыны көтереді деп тек құр уәде береді”, “Бізде тек біреу мерт болса ғана кейін еңбегі еленеді”, –&nbsp;деп бөлісті желі қолданушылары.Еске салсақ, 22 маусымда Астанада "Хан Шатыр" сауда орталығының маңында тұрғын үйден<a href="https://stan.kz/astanada-han-shatir-sauda-ortaliginin-maninda-tyrgin-uy-402181/"> ірі өрт шыққан еді.</a>&nbsp;

Желіде Астанадағы ірі өртті сөндірген қызметкерлердің суреттері қызу талқылануда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp; &nbsp;Қолыңызға алып, оқып отырған «Ақмешіт апталығы» газетінің негізін қалаған Әділхан Бәймен биыл көзі тірі болғанда сексеннің сеңгіріне шығар еді... Өмірден өткеніне де биыл 20 жыл толды. «Жақсының аты, ғалымның хаты өлмейді» деген бар. Әділхан Айтмағамбетұлының аты да, хаты да өлмейді. Оның өміршең істері туралы ұрпағы мен шәкірттері естелік айтты. Әбілда Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапханада Әділхан Бәйменнің шәкірті Нұрлан Көбегенұлы ұйымдастырған басқосуда қаламгердің шәкірттері, үзеңгілес әріптестері, ұрпақтары ол туралы естелік айтты.«Шәкіртсіз ұстаз – тұл» дейді қазақ даналығы. Ұстаздық етіп, ізінен ерген толқынға жол көрсетіп, бағыт-бағдар берген Әділхан Айтмағамбетұлының Сыр бойы журналистикасындағы еңбегі ұшан-теңіз. Әдепкіде бүгінгі «Сыр бойы», бұрынғы «Ленин жолында» біраз жыл қызмет атқарып, бас редактордың бірінші орынбасары қызметіне дейін көтерілді. Елдің еңсесін тіктеу қажеттігі туған шақта тәуелсіздіктің алғашқы жылдары тіл басқармасын басқарып, мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру тұрғысында ауқымды еңбек атқарды. Мұның әрбірінде Әділхан Айтмағамбетұлының азаматтық ұстанымы айқын көрініс тауып тұратын.<blockquote>– Қай кезеңде де ұрпақтар сабақтастығы, оның ішінде кәсіби сабақтастық болу керек. Әдекең еңбек еткен «Сыр бойы» газетіндегі тілшіден бастап жауапты қызметкерге дейін қай-қайсысы да қоғамның мықты тұлғасы болып қалыптасты. Ал өзінің перзентіндей, өзі ашқан «Ақмешіт апталығы» газеті қоғамда өзінің орнын ойып тұрып алған басылымдардың қатарында. Қалалық газет болғанымен, ауқымды тақырыпты, елдік, ұлттық мәселелерді қозғап жүр. Міне, Әдекең салған сүрлеу осы емес пе еді?!</blockquote>Әділхан Айтмағамбетұлы азаматтық ұстанымы ерекше, принциптері бөлек, ізеті мен үлгісі мол жан еді. Мен облыстық телеарнаға қызметке келгенде ең әуелі арнайы іздеп келіп, құттықтаған азаматтардың бірі. Әдекеңнің маған тағы бір жақындығы – менің туған бауырым Айғали Қарабалаевтың ұстазы болғаны. Кез келген университет бере бермейтін нағыз тәжірибелік білімді беріп, оны қалың оқырманның сүйікті журналисі етті. Облыстың ата басылымы «Сыр бойы» газетінің үлкен мектеп екенін осы бір мысалдың өзінен айқын аңғаруға болады, – дейді ардагер журналист Жағыпар Қарабала.Үзеңгілес жүріп қызмет еткен әріптестерінің қатарында болған Жағыпар Аманжолұлы Әділхан Бәйменді елжандылықтың жарқын үлгісі деп бағалайды. Өйткені қиын кезеңдерде ұлт мүддесі жолында еңбек етіп, ұлтқа қызмет етуді міндеті санаған тұлғаның әрбір әрекеті тәуелсіз еліміздің ертеңіне бет алатын.<blockquote>– Әдекең тек шығармашылықпен шектелген жоқ. Ол мемлекеттік қызмет, елдің, тілдің, ұлттың мәселесін шешуде &nbsp;маңдай терін төгіп жүретін еді. Сол уақыттарда Әділхан Айтмағамбетұлы секілді ұлтқа қызмет ететін азаматтар керек болды, олар елдің еңсесін көтерді, ұлттық құндылықтарымызды сақтап қалуда еңбек етті. «Орнында бар оңалар» деген осы. Бүгінде ұрпағынан хабар алып, қуанып отырамын, – дейді Ж.Аманжолұлы.</blockquote>Мен осындай мықтылармен қызметтес болдымЕнді ғана тәй-тәй басып келе жатқан тәуелсіз ел үшін ұлтжанды азаматтар ауадай қажет болды. Сол уақыттарда республика бойынша жалғыз ғана Қызылорда облысында Тіл басқармасы құрылған болатын. Міне, осы басқарманың тізгінін ұстап, ұлтқа қызмет ететін азамат ретінде Әділхан Айтмағамбетұлы таңдалды. Бір кездері әріптес болып, осындай марғасқалардың тәлімін алған Асылбек Жұмабаев та ұлтқа қызмет еткен қайраткер туралы естелік айтты.<blockquote>– Мен осындай мықтылармен қызметтес болдым. Әскербек Рахымбекұлы, Оразбек Мақсұт, Құттыбай Сыздықов, Әділхан Бәймен тәрізді азаматтармен бірге елдің ертеңіне еңбек еттік.</blockquote>Қазір қазақ тілі артта қалды деп жатады. Мен мүлдем келіспеймін. Қазақ тілі артта қалған жоқ, ол дамып жатыр. Тіліміз – тірі, бірақ жаралы. Иә, Әдекең осы мемлекеттік тіл саясатының жүйелі жүргізілуіне ерекше ықпал етті. Сол уақытта мен осындай керемет азаматтармен бірге жұмыс істегеніме қуанамын.Әдекең спортқа жаны құмар кісі еді... Футболда лоторея ойнатылатын. Бірде сол лотореядан Урал мотоциклін Әдекеңнің баласы ұтып алды. Сонда біз Кеңес Махамбетов, Хусейн Сәрсенбаев және мен – үшеуіміз балаша қуандық. Стадионды басымызға көтере шаттандық. Өзгелер бізге таңқалды. Тіпті «Ұтқан сендер емессіңдер, неге қуанасыңдар?» деп сұрағандар да болды. Біз бір-бірімізден көп нәрсе үйрендік. Өзгенің қуанышына қуану да біздің дағдымыз еді.Біз бір-бірімізге жанымыз ашып, болысып жүретінбіз. Бірде бес бөлмелі пәтер босап, оны үш балалы отбасына бергелі жатқанда мен қарсы шықтым. Әдекеңде де, Құтекеңде де бес баладан бар еді. Солардың кезегі де, реті де кеп тұрғанын айттым. Соңына дейін қарсы тұрдым. Бірақ олар өз дегенін істеді.Уақыт көші алға жүре береді. Бірақ Әдекеңдер ешқашан ұмытылмайды, – дейді Асылбек Теңелұлы.Бір заманда қызметте болған осындай азаматтардың кейінгіге берер үлгісі де, айтар ойы да, ақылы да бөлек. Иә, олардың болмысы бөлек. Тіпті, естігеніңді көргендей етіп, көз алдыңа әкелген Асылбек Жұмабаевтың досқа деген сағынышы да оның әрбір сөзінен сезіліп тұрғандай еді...Айтпақшы, Әділхан Айтмағамбетұлының футболға құштарлығы ерекше болған. Жуан жұдырығына өзгелердің басымен бірдей қолғабын киіп, қақпада тұрғанды ұнататын. Тіпті әріптестер арасындағы футболдан жолдастық кездесулердің бірінде ақын Шәкизада Әбдікәрімовтің «Ә, жігіттер, ойнаңдар! Бірақ Әдекеңді де ойлаңдар!» деген сөзі әріптестердің жадында әлі күнге жаттаулы.Қазақтың балаларын қазақша үйрету – біздің басты мақсатымызРедакцияның бас есепшісі Қаламқас Кенесариеваны қызметтестері біздің анамыз деп атайтын. Бір лездеме екіншісіне ұқсамайды. Әрбір жиынды әзілден бастайтын Әділхан Бәйменнің әдеті бүгінде қызметтестерінің жадында сақталған.– Мамандығым есепші болған соң ақша жайын көп ойлаймыз ғой. Айлығымды азсынып, басқа жұмыс іздеймін дегенімде Әдекең «Қаламқас, біздің басты мақсатымыз – қазақтың балаларын қазақша үйрету. Ақша жағы тәуекел» дейтін. Сенесіздер ме, арада неше жыл өтсе де мен осы сөзді Әдекеңнен басқа ешкімнен естімедім. Ол өзін ұлтқа арнаған жан еді. Елге қызмет етейік дегенді үнемі айтатын. Өзінен гөрі өзгенің бақытын көп ойлайтын. Оның көпшілдігінен болар, редакцияға қонақ көп келетін. Мықты-мықты тұлғалар жиі бас сұғатын. Әдекең дүние жинамады. Осы жерде отырған қанша шәкірттері бар. Өзінен кейінгі жастарды елге қызмет етуге тәрбиелеген нағыз ұлтжанды азамат болды, – дейді ол.Бүгінде облыстық «Qyzylorda» телеарнасында абыройлы қызмет атқарып жүрген Нұржан Оспан да осы редакцияның жұмысын жүйелі жүргізуде аз еңбек еткен жоқ. Мықты менеджерлік, ұйымдастырушылық қабілеті жоғары оның да Әділхан Айтмағамбетұлынан үйренгені көп. «Мені жанынан бір елі қалдырмайтын. Қасына кіл мықтыны жинады. Одан үйренгеніміз көп. Әдекеңдей азамат ұмытылмаса екен» дейді Нұржан Жағыпарұлы.Айналаға обьективпен қарап үйренген фототілші Талғат Дәужігітов те осы ұжымда еңбек еткен. Қанша басшының арасынан естен шықпайтын азамат еді деген оның да ойында Әділхан Айтмағамбетұлына деген сағыныш сақталып тұр.<blockquote>– Өмірде тұрақты ештеңе жоқ. Бәрі өтеді, кетеді, ұмытылады. Ал Әдекең ұмытылмайтын азаматтардың қатарында. Мықты ұйымдастырушы. Ол берген тапсырманы демде ұғасың. Қысқа-нұсқа, нық айтады. Кей басшылардың берген тапсырмасын алдына қайта барып сұрап алуға тура келеді, ал Әдекеңнің алдына қайта бармайсың. Ол кісінің осындай қасиеті болатын. Сол кісінің редакторлық еткен уақытында газеттің таралымы 8 мыңнан асып кетті. Бұл оның мықты менеджерлігінен болса керек. Кейбір астарлы нәрсенің өзін бірден ұғып қоятын.</blockquote>Ол «Алдыңа келген адамды алдымен тыңдап ал, сонан кейін барып ой түйесің» дейтін. Кейде кабинетіне келген адамның мұң-мұқтажын бірнеше сағаттап отырып тыңдайтын. Оның осы қасиеті мені таңқалдыратын, – дейді Т.Дәужігітов.Қызмет жолында қазақ радиосында редактор, облыстық партия комитетінде баспасөз жөніндегі нұсқаушы, облыстық «Сыр бойы» газеті бас редакторының бірінші орынбасары, облыстық тіл басқармасының басшысы, «Ақмешіт апталығы» газетінің бас редакторы қызметтерін атқарған Әділхан Бәймен сегіз қырлы, бір сырлы азамат болатын. Иә, оның қаламынан туған туындылар тіпті кітап болып жарыққа шықты. Бір емес, бірнеше рет. Газеттен «Жұлдыз» деген бет ашып, еркін тақырыптағы, сезімге толы туындыларды осында жариялап тұратын.Осы басылымда қызмет етіп, бүгінде өзі бір басылымды тұрақты шығарып, өзі редакторлық етіп жүрген Бибайша Алпысбаева да жұмыс істеді. Мықты маманды дереу танитын Әділхан Айтмағамбетұлының қырағылығы оны да басылым жетекшілігіне алып келіпті.<blockquote>– Жалағашта аудандық газетте жұмыс істеймін. Редакторымыз – Асқар Кіребаев. Әдекеңнің ол кісімен достығы, аралас-құраластығы да бар. Қалаға ауысып келгенімде ол кісі мені жұмысқа шақырды. Балам кішкентай еді, келіспедім. Құдамыз арқылы шықты. Күйеуімді балыққа апарып, оңаша сөйлесті. Ақыры, мені жұмысқа алды. Ол кісі алдына мақсат қойса, соған бәрібір қол жеткізетін кісі еді...</blockquote>Бірде маған бас редактор боласың деді. Ал мен үзілді-кесілді бас тарттым. Бір күні Ахат аға Жанаев екеуі маған бөлек кабинет жасақтап, ішін әрлеп, сәндеп қойыпты. Екінші күні екеуі құдайы-той, шаруалары шығып қалып менен сұранып жүр. Сөйтсем, сыртымнан редактор сайлап қойыпты. Ол кісілердің осындай кеңдігі, керемет қасиеттері бар еді... Қаржылық қиындықтарды қатты уайымдады. Бірақ бәрібір қиындықтан шығар жол табатын, – дейді ол.Сол тұғырдан түспесек деп келеміз...Бүгінде Әділхан Бәймен негізін қалаған «Ақмешіт апталығы» газетінің жарық көргеніне 30 жыл толды. Ал өзі тірі болғанда 80 жасқа толар еді... Бүгінде өмірден өткеніне 20 жыл болды. Уақыт бір орнында тұрмайды, сырғыған сағаттар сан түрлі өзгерістерге ұшыратуда. Бірақ өзгермеген бір нәрсе бар. Ол – «Ақмешіт апталығының» қоғам алдындағы арқалаған жүгі. Елдік, ұлттық тақырыптарға үн қосып, қазақтың ертеңі жайлы ой толғайды. Бүгіннің боямасыз бейнесін қалам ұшымен оқырманға көрсетеді. Иә, біздің де алдымызда үлкен мақсат бар. Басылымды биік тұғырдан төмен түсірмесек дейміз. Газет шыққалы ұмыт қалмаған «Қуақы» да әлі күнге өз тұғырынан тайған жоқ. Әділхан Бәймен жақсы көретін сұхбат жанры да газеттен ажыраған жоқ. Редакция құрамы қанша жаңарса да, мақсат пен мүдде бір.«Әділхан әлеміндегі» отыз жыл бұрынғы ой мен толғам бүгінде сол қазақты биікке көтерсем дейді. Егемен елдің ертеңін жарқын етуге үлес қосуды армандайды. Әрбір азаматтың жеке ойы елдік мүддемен тоғысқанда ғана мақсатқа жетеміз. Біздікі де сол емес пе, қадірлі оқырман!А.Спандияр

Елжандылықтың жарқын үлгісі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сыр елі 100 шайыр шыққан қасиетті мекен. Туымды өнердің туын тіккен өлкеде ұлтымыздың төл өнері жыраулық дарыған таланттар шоғыры толастаған емес. Қазақ халқының маңдайына біткен қасиетті өнер екінің біріне бақ болып бұйырмаған. Ол тек бойға біткен талантты біліммен ұштастырып, тер төккен санаулы жанның пешенесіне жазылған.Бүгінгі біздің кейіпкеріміз Қарақат Ғаниқызы бабадан мирас болған дәстүрлік өнерді жалғастырушы &nbsp;жалындап тұрған жас жырау. Саф алтындай жыр жауһарын бойға сіңіріп, ұзақ дастандар мен хиссаларды жаттап, көрерменге ұсыну өнер өлкесімен жаңа қауышқан өнерпазға оңай емес. Десе де 4 жасынан-ақ әнге елтіген балауса қыздың арманы сахнаға шығып өзіне тән қоңыр дауыспен әуелетіп ән салу болатын. Бүгінде өнер әлеміне қанатын жайған Қарақаттың әр қадамы сәттілікке бастап тұрғандай.«Төрде тұрған домбыраға қол созып, оны нәзік саусақтарымен шертуге құмар болды. Ал әуелеген ән айтылса, бесікте жатып бұлқынып, уілдеп жататын. Ол адамға жақын, ашық жарқын, көпшіл болып өсті. Ауылда мектеп қабырғасында жүріп домбыра үйірмесіне қатысты. Шығармашылығын шектеген жоқпыз. Ата-аналық мейірімімізді төгіп қолымыздан келгенше өнерін қолдап, дем беріп отырдық. Өзіміздің де өнер десе ішкен асымызды жерге қоятын әдетіміз бар. Бақытын ұлтымыздың төл өнерінен тауып, тарлан таланттардың ізін жалғап жүрсе біз үшін үлкен бақыт» дейді анасы Айсұлу.Мектепте жүргенде бойымда әнге деген құмарлық болды. Киелі өнер түп нағашым Райкүл әжемнен дарыған. Ол кісі ауылдағы «Асыл әже» ансамблінде әнші болған. Ауылдық клубта домбыра үйірмесінде Қасым Айтпенбетов ұстазымнан тәлім алып, аудандық, облыстық, республикалық байқаулардың бірнеше дүркін жүлдегері атандым. Бұл менің дүбірлі додадағы алғашқы үлкен жеңісім десем де болады. Грузия елінің Зугдиди қаласында өткен халықаралық байқауда І орынды еншілеп, қазақ елінің абыройын асқақтаттым. Байқауда белгілі ақын, майдангер-ұстаз Темірбек Жүргенов ауылының тумасы Асқар Қожахметов атамыздың республикаға белгілі «Қош болып тұр, Қазақстан аймағым» атты термесі мен халық әні «Ақеркені» орындадым. &nbsp;Бұл әрине, жүрек толқытатын жаңалық. Елден тысқары жерде ән айтып, грузиялықтардың қошеметіне бөленіп, жүлдемен оралу мен үшін өмірдегі үлкен сый болды, – дейді Қарақат.Қарақаттың өнеріне жанашырлық танытып жүрген алғашқы ұстазы Бисенбек Төлеубаевтың айтуынша, жас та болса Қарақат Әбдікәрім өнер саласында өз ізін қалдыруда. Еліміздің байрағын желбіретіп, мәдениетімізді әлемнің түк¬пір-түкпіріне жырлары арқылы жеткізуде. Қазір «Жиенбай» жыраулық мек¬тебін қалыптастыруға күш салудамыз. Сол мектептің басы да міне, осы Қарақаттан басталуда. Ол колледжге келген уақыттан бастап еңбекқорлығымен көзге түскен, болашағынан көп үміт күттіретін шәкіртінің бірі екенін айтады.Небары 18 жастағы Қарақаттың армандары көп. Ол қазір «Қазанғап» атын¬дағы Қызылорда музыкалық жоғары колледжінде білім алып жатыр. Бастапқыда оқу қиын болған. Группаластарының көпщілігі музыкалық мектепті тәмамдап, бұл саладан алғашқы тәлім алғандар екен. Көп ұзамай тынымсыз еңбектің арқасында Қарақат та фортопионо, гитара аспабында ойнауды үйреніп алады. ХVІ республикалық студенттік пәндік кіші олимпиадасында «Жыршылар» номи¬нациясы бойынша ІІІ орын, Мәдениет қайраткері, жыршы-термеші Жұмабек Аққұловтың 80 жылдық мерейтойына орай еткен «Жыр ғұмыр» атты облыстык жыршы-термешілер байқауынан ІІ орын, «Текті сөздің төресі – терме» атты облыстық жыршы-термешілер байқауынан І орын иеленген.Бүгінде жас жыраудың репертуарында Тұрмағамбет Ізтілеуовтің термелері, Базар жыраудың «Мақпал сегіз» дастаны, «Көрұғлы» жыры өзге де ұзақ термелер мен толғаулар бар. Болашақта танымал жырау Ұлжан Байбосыновадан дәріс алуды армандап жүрген Қарақаттың қадамына біз де сәттілік тіледік.

Дәстүрлі өнерді дәріптеген қызылордалық

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сәрсенбіде Қазалы аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөліміне қарасты Р.Бағланова атындағы аудандық мәдениет орталығы "ХАЛЫҚ" мешіті мен бірлесіп "Отбасы" күні аясында "Жайлаудағы ауыл келіні – 2024" атты дәстүрлі аудандық келіндер байқауын өткізді.Байқау "Халық" мешітінің ауласында, ашық аспан астында болды. Келіндер сайысының ашылуында мәдениет орталығы директорының міндетін атқарушы А.Маратқызы мен "Жанқожа батыр" мешітінің бас имамы Н.Асқарұлы сөз сөйлеп, қатысушыларға сәттілік тілеп ашып берді.<blockquote>– Жарық дүниеге Жаратқанның бұйрығымен қыз болып келген жаратылыс иелерінің барлығы бой жетіп, кезі келгенде оң босағадағы орнын ақ шымылдықтың ар жағындағы жаңа өмірге айырбастауы, солайша бір үйдің, бір әулеттің келіні атануы заңдылық.</blockquote>«Келін» дегенде көз алдыңа жүзінен нұры төгілген, ізетті де инабатты, өн бойынан кішілік пен мейірімділік есіп тұратын, талшыбықтай майысқан сүйкімді жан елестейді. Ежелден, сонау ықылым заманнан жаңа табалдырықты имене аттаған сәтінен-ақ жас келін сол отбасы мүшелерінің жүректеріне шырақ жағып, өмірлерінің көкжиегін кеңейтеді. Қиялдарына қанат бітіріп, үйдің қуыс-қуысының бәрін қуанышқа толтырады. «Жаңа түскен келіннің аяғымен» осылай әр шаңыраққа құт-береке енеді. Бүгін міне қазақ келіндері жиналып, үлкен байқау өткелі жатыр. Баршаңызға сәттілік тілеймін! – деді Айгүл Маратқызы.Ауданға қарасты тоғыз ауылдан келген жас келіндер бес кезең бойынша өз өнерлерін ортаға салды. Атап айтар болсақ, "Мен қазақтың келінімін" кезеңінде келіндер отбасындағы сыйластықпен құрметке, береке мен ұштасып отырған жайлы өздері туралы таныстырса, екінші "Қамыр жаю" кезеңінде әрқайсысы қамыр жаюдың әдістерімен тәсілдерін шеберлікпен көрсетті.Ал, "Нан жабу" кезеңінде ашық аспан астында, ауа-райының ыстығына қарамай қатысушылар қазан ошақта нан жапты. Басқа да"Ас адамның арқауы", "Ата салтым – халықтық қалпым" сынды кезеңдерде ұмыт қалған қазақтың ұлттық тағамдарын үйден дайындап әкелді, әдет-ғұрып, дін мен дәстүрге қатысты сұрақтарға да жауап берді.Келіндер байқауында Ү.Түктібаев ауылының зейнеткер ұстазы, батыр ана – Күнқияш Әзбергенқызы мен "Халық" мешітінің әйелдер жамағатының мүшесі – &nbsp;Өтебике Төлебай сынды ақ-жаулықты аналар қазылық етті. Нәтижесінде, байқаудың бас жүлдесін Тасарық аулының келіні Жанайым Асанова жеңіп алды. Бірінші орыны Ғ.Мұратбайлық Мейрамкүл Нартай иеленсе, екінші орынға сарбұлақтық Бағым Тұрмағамбетова жайғасты. Ал үшінші орынды Ақсамал Тасбихқызы мен Балқадиша Айтмұхамбетовалар өзара бөлісті.Сонымен қатар, ақсуаттық Асылгүл Өтебаева "Шебер келін" бағамына лайықты деп танылса, Қ.Пірімов ауылының келіні Мейрамкүл Қабылбаева "Көрермен көзайымы", Асылзат Сейіл "Ибалы келін" және "Дін мен дәстүрді сақтаған келін" бағамын Анар Ермекбаева алды.Байқаудың қорытынды сөзін "Халық" мешітінің бас имамы Бақытжан Қалиев алып, барша қатысушыларға мешіт атынан арнайы, бағалы сыйлықтар табыстады.

Қазалыда "Жайлаудағы ауыл келіні – 2024" байқауы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp; Түбі бір түркі елінің ортақ ойшылы Әбу Насыр әл-Фараби: «Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие керек. Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы, ол келешекте оның өміріне қауіп әкеледі» деген еді. Бұл сөздің растығын өмір тәжірибесі талай мәрте дәлелдегені белгілі. Ата-бабаларымыз тәрбиенің орны бөлек екенін жақсы білген. Өйткені ұрпаққа үлгілі тәрбие бере алу – қоғамның өзін, елдің тірегін қалыптастыру. Соның ішінде балаға өнегелі тәртіп пен құқықтық тәрбие бере білу – құнды қазына.Әрине, балаларға жан-жақты құқықтық тәрбие беруді жетілдіріп отыру – басты парыз. Бірақ сол тәрбие беруде үнемі кеш қалатынымыз ешкімді ойландырар емес. Бабалар баланың тәрбиесі бесіктен бастау алатынын айтудай-ақ айтқан. Бірақ көбіміз бүгінгі ұрпақтың, яғни ертеңгі ел тірегінің ақыл-парасаты мол, мәдениеті озық, саналы өсуі, оның кейін есейгенде жияр біліміне ғана байланысты емес, ең алдымен құрсақтан берілетін иманды әдет-ғұрып, өнегелі салт-дәстүр, ұлттық болмыспен келетін тәрбие көзінде жатқанын ескере бермейміз.Қазіргі жастарды білімсіз, ештеңе көрмеген деп айта алмайсыз. Жастарымыздың дені мектеп бітірісімен, елдегі қалаған оқу ордаларына немесе шетелдің іргелі оқу орындарына барып, әлемнің озық күйі мен білімін игеріп қайтады. Ал бірақ олардың бойында қалыптаған ұлттық тәрбие өзегі бар ма? Өйткені мектепте бозбалалардың топтасып қарашадай баланы төмпештейтіні, үлкенге ізет, кішіге құрмет көрсетілмейтіні, жас қыздардың бірін-бірі шаштан сүйреп, нәзіктіктен жұрдай болатыны, тепсе темір үзетін жігіттердің ұрлыққа түсетіні, көздері жәудіреген көпбалалы отбасыларына бір «жетім бұрыш» бұйырмай жатқанда, мұрты майланған жемқорлардың түйені түгімен асап астамшылық жасайтыны ненің салдары деп ойлайсыз? Сұрақ көп…Бұл сөздің барлығы әлеуметтік желіде хит болған төбелескіш балалардан, ақша бопсалаған, ұстазбен алысқан, топтасып шу шығарған оқушылардан соң ойға оралды.Адамға ақыра, бақыра сөйлеп, ашуын игере алмағандығы тәрбиелікке жатпайды. Өзіңнен үлкен адамға да «сізден» басқа түк айтпайтын көргенді елдің ұрпағы ұсақталып кеткені ме дейсің… Әлде мектептегі білім беру жүйесінің әлсіздігі ме? Осыны саралап көрдік.Осы жайды ескерсе керек, ҚР Оқу-ағарту министрлігі Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес әрбір бала үшін қауіпсіз және бақытты балалық шақты қамтамасыз ету мақсатында зорлық-зомбылықтан зардап шеккен балаларға көмек көрсету бағдарламасын әзірлеуде.Бағдарлама аясында буллингке ұшыраған және зорлық-зомбылықтан зардап шеккен балаларға құқықтық, психологиялық қолдау көрсетіледі. Негізгі мақсат – зорлық-зомбылық құрбандарына көмек көрсету кабинеттері қызметінің бірыңғай моделін құру және көмек көрсету процесінде балаларға қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету.<blockquote>− Әрбір бала зорлық-зомбылықтан қорғалуы тиіс. Көмек көрсету бағдарламасының қабылдануы балалардың салауаттығы және өзін қауіпсіз, жайлы сезінуі үшін жасалуда, − деп атап өтті ҚР Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті төрағасының орынбасары Юлия Овечкина.</blockquote>Бағдарлама шеңберінде зорлық-зомбылық құрбандарына көмек көрсету кабинеттері қызметінің бірыңғай моделі әзірленеді. Сот-медицина сараптамасын жүргізу, полиция қызметкерлерінің сұрақ-жауап алуы осы кабинеттерде жүргізілетін болады. Кабинеттер қызметінің бірыңғай моделін Оқу-ағарту министрлігі әзірлеп, жергілікті атқарушы органдарға осы сынды кабинеттерді ашу стандарты ретінде ұсынатын болады.Бұрын оқушыны мұғалім ұрыпты, мұғалім оқушыға артық шара қолданыпты, қатты ұрсыпты деген оқиғалар көп айтылатын. Қазір мұғалім оқушыны ұру түгілі оқушыға қатты ескерту жасай алмайды. Себебі ең қатты жұмыс жасайтын жалғыз заң бар, ол – «Бала құқығы туралы» заң. Әрине, ешкімді ұрып тәрбиелеу мүмкін емес. Бірақ ескерту жасауға, тәрбиеге шақыруға қорқып қалған педагогтар қауымы қалыптасқанын жоққа шығарма алмаймыз.Қазіргі кезде мұғалімге күш көрсеткен оқушы мен мұғалімге қысым жасаған ата-ана туралы жиі естиміз, он- дай жағдайды күнделікті өмірде де көп көреміз. Бұның соңы жақсылыққа апармайды.<blockquote>– Жүректер қатайып кеткен. Білімде де, тәрбиеде де озық оқушылармен жұмыс жасап, көп балаларды таса- да қалдырамыз, елеусіз. Үйде ата-ана қарамаса, мектепте мұғалімге күш түседі, рас. Не істемек керек? Мендегі мыңның ішіндегі бір идея, смартфоннан, оның ішіндегі, сыртындағы аласапырандардан құтқару керек баланы. Сондықтан «Оқуға құштар мектеп» жобасын тек үздік оқушылармен ғана көрсетіп, көзбояушылық фотомен елді алдамай, мектептің 100% баласын қамтуға тырысайық. Ол мүмкін емес дегендерге ұсынған формуламыз бар. Баланың жүрегі жұмсақ, көңілі кіршіксіз болу керек.Осы тақырыпты қозғап қалсақ, көбінің пікірі «бұрында мектептегі баланың тәртібі жақсы еді» дегенге алып келеді. Оның бірнеше себебін айта аламыз. Мектептерде кілең ер мұғалімдер сабақ берген. Ал қазір мектептерде ары кетсе 5-10 % ер мұғалім бар. Үйінде де, мектебінде де тек әйелдердің қасында жүрген балаға ер адамның айбыны жеткіліксіз болып тұрады. Үйінде «әкең отыр», мектебінде «ағай келе жатыр» деген сөздің өзі-ақ оқушыға салмақтылық дарытар еді, – дейді ұстаз Ержеңіс Әбді.</blockquote>Біз де осы мәселенің себебін бірнеше бөлікке бөліп қарастырып көрсек, бірінші, көзбояушылық – мектептегі тәрбиенің көрсеткішін анықтауда жазылған қағазға сүйену. Мектеп директорының тәрбие жөніндегі орынбасарының кабинетіндегі қағаз неғұрылым көп, сыртқы титулы жылтыр, папкаға жинақы салынуына қарап, сол мектептегі тәрбие керемет деп бағалануы ең басты көзбояушылық.Екінші, мектеп сайтын ақпаратқа толтыру. Мектептің тәрбие жұмысы туралы ақпаратты мектеп сайтынан бөлек фейсбук, инстаграм секілді әлеуметтік желіде қызыл- жасыл фотолармен көмкеру. Ол фотолармен сыртқы көзді алдағанымызбен, сабақтың қай деңгейде өткізілгенін оқушы жақсы біледі.Үшінші, видео челлендждер тізбегі. Оқушы сынып жетекшінің тапсырмасымен «менің жақсы көретін үй жануарым», «демалыс уақытын тиімді өткіземін», «алғыс айту күніне орай» тақырыптарында толассыз толып жатқан видеолар түсіруі. Бұл да оқушыларды мезі ете бастады.Төртінші, мектептегі жалған белсенділік. Оқушыларды жаппай «Жас Ұланға» қабылдау, мектеп президентін, министрлерін сайлау т.б. нәтижесіз науқаншылдық, тәрбиелік мәні төмен қозғалыстар көп. Мысалы, оқу жылының басында мектеп президентін сайлау науқаны өтеді. Үміткер оқушылар орындалуы мүмкін емес уәделер жазылған парақтарын таратып, президент сайланады. Науқан соныменаяқталады. Президент болған оқушы өзінің оқуымен әуре, әдемі уәделер жөніне қалады. Осы қажет пе?Бесінші, мектеп психологтарының жұмысы. Мектепте психологтар шын мәнінде анкета жүргізумен, анкета нәтижесін қағазға толтырумен айналысады. Қиын оқушыларды психологке апару үшін де ата ананың рұқсаты керек, оқушыны психологқа сүйрей бермеңдер деген әңгімелер бар. Себебі психологтың қағаз жазудан оқушымен сөйлесуге уақыты жоқ. Міне, осы да және өзге себептер оқушының долы болып, өз ұстанымынан тайып кетуіне себепші болуы мүмкін.<blockquote>– Ұлттық тәрбиелік білім жас ұрпақты әсемдікті игеруге, сұлулықты сезініп, қастерлеп, оны өз бойына дарыта білуге, яғни, эстетикалық тәрбие бере білуге, ең бастысы рухани даму сипатына жетелейді. Ұлттық тәрбиелік білім беру арқылы жас өскелең ұрпақты халықтың тұрмыс-салты, әдет-ғұрпымен таныстырып, адамның ішкі сезімін, жан дүниесін түсіне білуге бағыттауға ұмтыламыз. Халқымыздың сан ғасырлардан келе жатқан ұлттық мұрасын оқу-тәрбие ісімен сабақтастыра отырып тәрбиелеу, ұмыт қалған салт-дәстүр, ұлттық ерекшелігімізді насихаттап, олардың бойына ұлттық психологияны қалыптастыру – әрбір ұстаздың міндеті.Отбасындағы бала тәрбиесі бүгінгі таңда ғылым мен технологияның даму әсерінен өзгеріске ұшырап бара жатқаны белгілі. Бала ата-ана тәрбиесінен гөрі теледидар мен интернет тәрбиесін алып жатыр десек те болады. Сонда бізболашақ ұрпағымызды тәрбиелерде нендей бағыт ұстауымыз қажет деген ой көкейге ұялайды. Осы жолда бұрынғы дана Абайды тәрбиелеген әже тәрбиесі, Шоқанға әсер еткен Айғаным тәрбиесі бүгіндегі ата-ана мен ата әжелеріміздің ескеруінде болмауы. Яғни, біз балаға ертегі айта отырып, жаттау жаттатқызып, білім мен тәрбиені егіз ұғымда қатар жолға қояр болсақ, отбасындағы ұрпақ тәрбиесі дұрыс жолға негізделері анық. Осы тұрғыда Бауыржан Момышұлы: «Біріншіден, бесік жырын айтатын келіндердің азайып бара жатқанынан қорқамын, екіншіден немерелеріне ертегі айтып бере алмайтын әжелердің көбейіп бара жатқанына қорқамын, үшіншіден, дәстүрді сыйламайтын балалардың өсіп келе жатқанынан қорқамын» деп айтқан, – дейді Абылайхан атындағы №140 мектеп директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Бақытжан Жақсылық.</blockquote>Иә, осы ойды толық талдай кетейікші. Себебі мәселенің шешімі ұлттық тәрбиеде. Ұлы Абай атамыз қазақ отбасындағы кездесетін баланы жасынан алдап түбінде өтірікшілікке, сұм адамшылыққа баулып үйрету сынды тәрбиеге қайшы келетін тұстарды сынға алады. Ондай кемшіліктерді ол өз қара сөздерінде былай жеткізеді: «Әуелі балаңды өзің алдайсың, «ананы берем, мынаны берем» деп бастап, балаңды алдағаныңа бір мәз боласың. Соңында балаң алдаушы болса, кімнен көресің? «Боқта» деп біреуді боқтатып, «кәпір қияңқы, осыған тимеңдерші» деп, масаттандырып тентектікке үйретіп қойып, сабаққа бергенде молданың ең арзанын іздеп, «хат таныса болды» деп, «қу, сұм бол» деп тірі жанға сендірмей, жат мінез қыласың. Осы ма берген тәлімің? Осы баладан қайыр күтесің бе?» – дейді ойшыл.Әрине, баланың сана-сезімі, ақыл-ойы осы нәресте кезінен қалыптасатынын естен шығаратын тұстарымыз көптеп кездеседі. Ал біздің ата-бабамыздың ұлттық тәрбиесі осындай бала тәрбиесін жете ойлап, жан-жақты қарастырып, тәрбие бастауларын нақтылап, негіздей білген.Қазақ отбасында ұлттық тәрбиенің негізі – халықтық педагогика болғандықтан, баланы ұлттық салт-дәстүрлер аясында тәрбиелегенін кәрі тарих та дәлелдеп береді. Яғни, құрсақ тойы, шілдехана, сүйінші, қырқынан шығару, бесік тойы, тұсаукесер, сүндетке отырғызу тағы басқа салт- жоралғылар қатаң ұсталып, басшылыққа алынып отырған. Бұлардың ұлттық ерекшеліктері мен тәрбие негіздері бар. Халқымыздың тәлім-тәрбие беретін әдет-ғұрпы мен салт-дәстүрлері мәдени құндылықтарымыздың ажырамас бір бөлігі. Ал осы құндылықтан ажырап қалған адам ғана су ішкен құдығына түкіреді.&nbsp;Айдар САЙЛАУОВФото:flectone.ru

Қызылордалық мұғалім Бақытжан Жақсылық:  Ұлттық тәрбиелік білім беру маңызды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp; Сығанақ қалашығы – Ұлы Жібек жолы бойындағы шаруашылығы мен әлеуметтік-экономикалық әлеуеті жоғары деңгейде дамыған атақты қалалардың бірі. Ақ Орда мемлекетінің, кейін Қазақ хандығының астанасы болған Сығанақ қалашығы жайлы тарихи деректер аз емес. Десе де ортағасырлық орданың ашылмаған сыры мен зерттелмеген тұстары әлі де көп. Ашық аспан астындағы мұражай жұмыстарын көпшілікке таныстырып, насихаттау мақсатында «Сығанақ тарихы» қоғамдық музейі мен Жаңақорған аудандық мәдениет бөлімінің ұйымдастыруымен көне қалашыққа пресс-тур өткізілді.Қаншама ғасырдың куәсі болған Сығанақ қалашығы Жаңақорған ауданы, Сунақата ауылынан 2 шақырым қашықтықта орналасқан. Дешті даласының атақты хандары жерленген қасиетті һәм қастерлі өлкеде өткен маңызы мол танымдық шараны Жаңқорған ауданы әкімінің орынбасары Бектас Нұриддинов ашып, сөз сөйледі.<blockquote>– Бүгінгі Сығанақ қаласында ұйымдастырылып жатқан игі шараға Астана, Алматы, Шымкент, Түркістан, өзіміздің облыс орталығынан, басқа өңірлерден де арнайы делегациялар қатысып отыр. Бірнеше жыл бойы мемлекеттен тиісті қаражат бөлініп, Сығанақ қалашығына «Казрестоврация» мекемесінің мамандары қазба жұмыстарын ұйымдастырып, қаланың бұрынғы кейпін қалпына келтіруге жұмыс жасауда. Ақорда мемлекетінің, қазақ хандығының астанасы болған, Ұлы Жібек жолы бойынан орын тепкен, тарихи тағылымы мол, ортағасырлық Сығанақ қалашығының қазақ тарихында алатын орны ерекше, – деп атап өтті аудан әкімінің орынбасары.</blockquote>Шара барысында қалашық тарихын зерттеу мен дәріптеу мақсатында көптеген бастамалардың ұйытқысы әрі ұйымдастырушысы болып жүрген, «Сығанақ тарихы» музейінің негізін қалаушы Рысбек Амандықовқа Қызылорда облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы басшысының Алғыс хаты табыс етілді. Мәдени шара әрі қарай «Мирас» антреприза театрының ашық аспан астындағы «Сығанақ сыры» атты қойылымымен жалғасты.<blockquote>– Антреприза термині бір қойылым үшін әр театрдан жиналатын әртістер ұғымын білдіреді. Бұл 2017 жылы қойылған «Һиссамиддин һәм Сығанақ сыры» атты пьесадан үзінді. Яғни аты аталған пьесаның қысқа-нұсқа екі картинасы көрсетілді. Һисамиддин мен оның досы Қожа Ахмед Ясауи екеуі екі қалаға, яғни бірі Яссы қаласына, бірі Сығанақ қаласына келіп ислам дінін дәріптейді. Осындағы Дешті-Қыпшақ қағанатының билеушісі Қадыр Бөке Алып Қыранмен кездеседі. Хорезм шахының елшілері келіп, соғыс үндеуін де осы жерде тастайды. Қойылымда базар маңындағы көріністе Һиссамиддинді құлдар мен кедей жалшылардың қамқоршысы ретінде сомдаймыз, – дейді театр режиссеры Дінмұхамед Әбжаппаров.</blockquote>Қойылымға арнайы қос бірдей локация дайындалған. Олардың бірі қалашықтың сыртқы бөлігі базарды бейнелесе, ал қала ішіне хан ордасы тігіліп, сахналық безендірулер жасалған.&nbsp;Ғұлама Һиссамиддиннің ғұмырнамасынан үзінді қойылымды тамашалаған қонақтар ізінше «Орда Сығанақ» шипажайының екінші қабатында орналасқан «Сығанақ тарихы» музейімен танысып, көне қалашықтан табылған тарихи экспонаттарға таңданысын жасырмады.<blockquote>– 2014 жылдан бастап қалашықтың тарихын зерттей бастадым, тұтас қазақ хандығының астанасы болған орынға арналған музейдің жоқтығын түсіндім. 2003 жылдан бері қазба жұмыстары жүргізілуде. Сонда бұл жерден табылған дүниелер қайда кетіп жатыр? Неге сырбойылықтар осынау тарихи құнды жәдігерлерді өз көзімен көріп, сырын сезіне алмайды? Неге бүгінгі ұрпаққа соны ұсынбасқа? Осындай сұрақтар санамды сілкіп, жан жаққа хат жазып, іздене бастадым. Мемлекеттен тікелей қолдау болмағандықтан «Сығанақ тарихы» деген атаумен қоғамдық қорды ашып, кейіннен 2018 жылы Халықаралық музей күнінде жергілікті музейдің тұсауы кесілді.Мұндағы экспонаттардың көбі археологтардың қазба жұмыстарынан қалған қалдықтардан бастау алды. Қаншама дүние табылды. Бірақ бүтіндері қолды болып, кейбірі сатылып кетті. Тіпті, қазба жұмысын жүргізген археологтардың өздері қалтасына басты. Дегенмен жан жақтан іздеу жұмыстары жүргізіліп, қалашықтың өз заттарымен толықтырудамыз, – дейді музейдің негізін қалаушы Рысбек Амандықов.</blockquote>Шараға арнайы келіп қатысқан Қызылорда облыстық тарихи-өлкетану музейінің мамандары мен мұражай директорының орынбасары Жанар Ахметова тарихи қалашықтың табанынан табылған көне жәдігерлерді Сығанақтың өз мұражайына табыстады.<blockquote>– Бүгін облыстық тарихи-өлкетану музейі қорынан 2022 жылы Қожа Ахмет Ясауи атындағы университеттің археология ғылыми зерттеу институтының осы Сығанақ қалашығына жүргізген қазба жұмыстары барысында табылған артефактілерін осы «Сығанақ тарихы» музейіне әкеліп табыстап отырмыз. Олар X ғасырға тиесілі глазурленген қаптамалар, терракоталар, өрілген қабырғалардың бұрыштамалары секілді құнды дүниелер, – дейді Жанар Ахметова.</blockquote>Талайды тарихи деректерге қанық етіп, таным көкжиегін кеңейткен шараның шарықтау шегі белгілі драматург Сая Қасымбектің «Нұрнама» атты драма қойылымымен қорытындыланды. Аудан әкімінің орынбасары «Мирас» антреприза театрының режиссеры Дінмұхамед Әбжаппаров пен драматург Сая Қасымбекке аудан халқының атынан алғысын білдіріп, аудан әкімінің марапаты мен сый-сияпатын табыстады.&nbsp;Аружан ОРАЛБАЙФото:culttourism.ru

Қазақ хандығының астанасы болған Сығанақ

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Өнер – эстетикалық тәрбие берудің басты құралы. Себебі, өнер адамның рухани дамуы мен дүниетанымының қалыптасуымен әсер етеді. Атадан балаға жалғасып келе жатқан ұлттық қолөнерді өткен ғасырда жоғалтып ала жаздап, егеменді ел болғалы өз мәдениетімізді, салт-дәстүрімізді, рухани-салтанатымызды, болмысымызды қайта жандандырдық. Қазақ қолөнері қайтадан ел арасына, білім ордасына бірте-бірте тамаша үлгілерімен енді.Сырдария ауданы, С.Сейфуллин ауылындағы №137 орта мектепте ұстаз Светлана Баймбетова оқушыларға жан-жақты білім мен тәрбие берумен қатар жаңаша еңбек етуге талпындырып отыр. Орта мектептің білім беру жүйесіне көркемдік талғамды қалыптастыруда сәндік-қолданбалы өнердің тәлімдік, танымдық мүмкіндіктерін пайдаланудың маңыздылығын арттыруда. Міне, осы бағытта 1993 жылдан бері мектепте «Жас суретші» үйірмесі жемісті жұмыс жасап келеді. Үйірме мүшелері шәкірттер аудан, облыс, тіпті республикалық түрлі сайыстарда жүлделі орындарға ие болып келеді.Шебер ұстаздың соңғы бес жыл көлеміндегі жетістіктері мен марапаттары осынау ұзақ жылғы еңбектің нәтижесі. Атап айтқанда, «Білім сапасын арттыруда жаңа технологияларды тиімді қолдану» облыстық семинарда шеберлік сыныбын көрсеткен Светлана Аппазқызы арнайы сертификат алды. Ұлағатты ұстаз жетекшілік ететін үйірменің талантты оқушыларының арасында Ермек Орынбасаров «Мәңгілік ел – Ұлы дала мұраты» атты сурет-байқауына қатысып, жүлдегер атанды. Сурет өнеріне баулыған шәкірті Нұрахмет Мансұров «Отбасы – бақыт мекені» облыстық суреттер байқауында топ жарып, екінші орыннан көрінді. Сонымен қатар республикалық «Рухани Алатау» қоғамдық бірлестігі ұйымдастырған «Арт-талант» шығармашылық байқауының жеңімпазын дайындағаны үшін жетекшісі ретінде Алғыс хатпен марапатталды. Үйірме мүшелерінің қатарында Алуа Темірбек республикалық "Бояулар құпиясы" жас суретшілер байқауының облыстық кезеңінде "Коллаж" номинациясымен марапатталса, Қарақат Құрманғазықызы облыстық байқауға қатысып, жүлделі үшінші орын алып, ұстаз мәртебесін өсірді.Білікті ұстаз Светлана Баймбетова ұстаздық жолдағы қажырлы еңбегі үшін ҚР Білім және ғылым министрлігінің Құрмет грамотасымен марапатталды.Мектептегі көркем еңбек пәнінің мұғалімі үнемі шығармашылық ізденісте жүріп, оқушылардың бойына эстетикалық тәрбие берумен қатар, оқулықтарға, оқу-әдістемелік кешендерге сараптама жүргізуге қатысады. «Оқу әдебиетінің сапасына қойылатын жаңа талаптар аясында сарапшылардың әлеуетін арттыру» тақырыбындағы оқыту семинарында пәндік сараптау комиссиясының жұмысына қатысып, әріптестерінің біліктілігін арттыруына көмек көрсетеді. Сонымен қатар өзі де үнемі оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді бағалау бойынша сарапшылардың оқыту курсына қатысып отырады.Үздік мұғалім, үздік шебер байқауларында жүлдегер атанып, жас суретшілерге бағыт-бағдар беретін ұстаз бірнеше мәрте «Үздік жетекші» номинациясымен марапатталды. Байқауларға оқушыларды қатыстыру арқылы шығармашылығын шыңдауды мақсат етті.<blockquote>– Өткен жылы шәкіртім Аяна Тынымова «Бояулар құпиясы» жас суретшілердің республикалық байқауының облыстық кезеңіне қатысып, ерекше шығармашылық танытты. Айару Зарқұм «Алтын қазына» республикалық көркем және сәндік-қолданбалы өнер бойынша балалар шығармашылығының облыстық көрме-байқауына қатысып, сертификат алды. Ал тағы бір оқушым Нұрбибі Сәрсенғалиева республикалық «DamuBala» сурет байқауында «Менің Отаным – Қазақстан» номинациясымен І орын иеленіп, 50 мың тенге сертификатын алды. Биылғы жылы да оқушыларым «Алтын қазына» республикалық көркем және сәндік-қолданбалы өнер бойынша балалар шығармашылығының облыстық көрме-байқауынан тыс қалмады. Екі оқушымы Нұрай Бердібекова мен Аяна Тыным екінші және үшінші орын алды. Биылғы жылдың тағы бір жетістігі «Бояулар құпиясы» республикалық көркем және сәндік-қолданбалы өнер бойынша балалар шығармашылығының облыстық көрме-байқауына қатысқаны үшін жас суретші Нұрай Бердібекова жүлделі үшінші орын алды, – дейді ұстаз Светлана Байымбетова.</blockquote>Білікті ұстаз биылғы жылы наурыз айында Қазақстан этнодизайнерлер одағының мүшесі ретінде Алматы қаласында өткен халықаралық Этножәрмеңкеде өз туындыларын көрсетуге мүмкіндік алып, көркем еңбек пәнінің мұғалімі ретінде еліміздің түкпір-түкпірінен келген ұстаздармен тәжірибе алмасты.«Ұстаз болу өз уақытын аямай, өзгенің бақытын аялау" деп&nbsp;ұлы жазушы Мұхтар Әуезов айтқандай, &nbsp;уақытпен санаспай, &nbsp;шәкіртінің бойындағы талантын ашуға үлесін қосып келеді.Бибісара ЖАНӘЛІ

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Мәдениет