<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бір жылда екі ағам әскерге аттанды, олардан тоқсан сайын хат келеді. Әлгі хатты отбасымызбен отырып оқығанда анамыз еріксіз көзіне жас алатын. Әлбетте, қуаныштың көз жасы ғой, баласының үлкен азамат болғанына марқаяды. Анамыздың сыңсуы созыла бастаса, әкеміз «жамандықты шақырмай отыр» деп тыйып тастайтын.Екі жылдан кейін ағалаларым бірінен кейін бірі әскерден оралды, бой­ларында айтарлықтай өзгеріс бар, бұрын таңнан кешке дейін үйде бо­латын ортаншы ағамда баяғы жатыс жоқ. Келе салып ауылдың қайнаған жұмысына кірісіп кетті. Ауланың қоршауын жаңалап, қора­ның шаруасын қоса атқарады. Үл­кен ағамда да баяғы күлкі жоқ, ай­тарлықтай жиналған. Не керек, екеуін де әскери өмір екі-ақ жылда ши­ратқаны көрініп тұр.Біз ағамыздан алған әскери бас киімді көшеде киіп жүруді мақ­тан тұтамыз. Залдың төрінде тұрған әс­кери киімді қайта-қайта қы­зық­таймыз. Сонда ішімізді бір пат­риот­тық сезім билейтін, «мен де ағам сияқты өскенде Отан қорғаймын» де­ген мақсат бізді алға жетелеген. Ол кезде әскерден келген адамға ел­дің құрметі де бөлек еді. Ауыл жас­тары жиналып, әскери өмірді сұрап ағамызды ортаға алады. Ол жаста ойын баласына мұндай бақыт бұйырып па?! Әлгі ортада сөзінің үтір-нүктесіне дейін қалдырмай ұйы­татын ағаларымыз біз сұрағанда қысқа қайырады.Жалағаш аудандық қорғаныс істері жө­нін­дегі бөлімшесінің бастығы Ер­сайын Бегімқұловтың «Әскери өмір аза­матты жауапкершілікке, ең­бек­сүй­гіштікке үйретеді» деген сөзі өткен шақты көз алдыма әкелді. Ра­сында солай екен, қазір де ауылда жүрген баланың әскерге ба­рып кел­геннен кейінгі өзгерісі бірден бі­лінеді. Салмақтылық, жауапкер­ші­лік, табандылық, еңбек­қор­лық, тізе бер­сең, осындай жақсы қасиет­тер­дің барлығы Отан алдында бо­рышын өтеген баланың бойында тұнып тұрады. Бір сөзбен айтқанда, әскери өмірде шыңдалған бала мен қарапайым адамның айырмашылығы анық байқалады.Бұрын ауданда әскерге бару үшін медициналық тексерістен өтпей қалған балалар намыстанатын. Кей­бірінің тіпті бойында анықталған кемшілікті түзеу үшін ауылға қайтпай жатып алған кездері де болды. Олар үшін әскери өмір арман еді, бар мақсаты Отан қорғау болатын.&nbsp;Қазір ше, сіз қазір де түсінік «баяғы қалпында» дей аласыз ба? Бірлі-жарым болмаса, қазіргі жас­тармен бұрынғы жастардың әс­кери өмірге қатысты түсінігінде ай­тарлықтай айырмашылық бар. Бұ­ған негіз де жоқ емес. Ата-аналар әс­кердегі қайғылы жағдайларға қа­тысты ақпаратты қарап, баласына уайым шегеді. Балаларда да мұндай уайым жоқ емес. Бірақ оларда көбіне «Бір жыл өмірімді босқа өткізіп не істеймін?» деген сауал бар. Міне, осыдан-ақ олардың әскери өмірге деген көзқарасын ұғу қиын емес.&nbsp;Түсінген адамға сол әскерде бол­ған уақыт – баланың ең ба­қытты шағы. Себебі ол өз-өзіне қой­ған сауалдай босқа өткен уақыт емес, сен таңнан кешке дейін, түннен таңға дейін уақытпен са­нас­пай Отан қорғайсың, сол тұста қатар­лас­тарыңның, ата-анаң­ның, жұр­тың­ның уайымсыз ұйқыда жатқа­нын еске алсаң, соның барлығы сенің уақыт­пен санаспай Отан қорғаудағы ең­бегіңнің арқасы екенін сезіну үлкен бақыт емес пе?!Мен оларды «әлгіндей сауал маза­лайды» деп бекер айтып отырғаным жоқ, әскерге бармаған балалардың көбісіне сауал қойғанымда осы сұ­рақты өзіме кері қайырғаны бар. Бастапқыда «мынаның түсінігі қа­лай?» деп бір-екеуіне кейігенім де өтірік емес. Кейін жаттанды сауал өзіме қайта қойыла бергесін іштей ренжитін болдым. Тағы да қайталап айтамын, негізінен азаматтың ең бақытты уақыты – әскери өмір.Ерекеңе жолыққан сайын «Жал­пы жалағаштық жастардың әс­керге баруға ынтасы қалай?» деген са­уал­­ды жиі қоямын. Сөзінше, аудан жастары Отан қорғауда бел­сенді екен. Бұған бір қуандық, екіншіден, ел болғасын ол тәртіппен жүргісі келмейтіндері тағы болады. Бұлар­мен де түсіндірме жұмыстары жүйе­лі жүргізіледі. Нәтижесін көріп тағы қуандық, жыл сайын ауданнан жүзге жуық бала Отан алдындағы бо­рышын өтеуге аттанады екен. Биыл­дың өзінде көктемде 30 азамат ауданнан әскерге аттанған.&nbsp;Қазір әскердегі сарбаздарға бір­қатар жеңілдік қарастырылыпты. Оларды тіпті әскери билет қолына тиі­сімен жұмысқа шақыратындар жоқ емес. Әсіресе мұндай жұмыс осы салада жетіп артылады. Осы­ған дейін әскер қатарында болған жа­лағаштық жастардың көбісі әр салада қажырлы еңбек етіп жатыр. Бір жағынан әскерден келген ба­лаға ЖОО-да білім алуы үшін ҰБТ тапсыруы міндетті емес. Ал әс­кери өмірде жақсы тәртібімен көзге түскен балалардың ЖОО-да мем­лекеттік грантпен білім алуына ар­найы сертификат беріледі. Осыған дейін мұндай мүмкіндікке ауданнан 7 азамат ие болған. Сондай-ақ ау­даннан аттанған бірқатар азамат спорттық сайыстарда көш бастап, дүбірлі додаларда топ жарған.&nbsp;Ерекең өзі әскери саланың адамы ғой, әсіресе әскерде болған бала мен қарапайым қоғамда жүрген аза­маттың айырмашылығын олар бірінші байқайды. Бала болсақ та ағамыздың бойынан өзгерісті сезген мен сияқты өзіме «сен әскерде бол­ма­ғансың-ау, иә?!» дегенде ұяттан жерге кірдім.&nbsp;Жалпы Отан алдындағы боры­шыңды өтеу кез келген адамның бі­рінші мақсаты болуы керек. Себебі тәуелсіз мемлекеттің болашағы жас­тардың қолында. Ата-аналар да ба­ланы осы мақсатқа тәрбиелесе игі. Себебі Отан отбасынан басталады.&nbsp;Кенжетай ҚАЙРАҚБАЕВ

Биыл 30 азамат әскерге аттанған 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Мұрат Ертуғановтың Жалағаш аудандық қорғаныс істер жөніндегі бөлімінде жұмыс істеп жатқанына біраз уақыт болды. Салада 25 жылдық тәжірибесі бар қажырлы маман жастардың Отан алдындағы борышын өтеуіне жол ашып, олардың әскери өмірде шыңдалуына қолғабыс етуде. Қазір әскер қатарында болған балалардың алды әр салада қажырлы еңбек етіп жатыр. Бірақ олар әлі күнге дейін ақыл-кеңес беріп, олардың өмірден өз орнын табуына сеп болған ағайларын ұмытпайды. Тіпті кей күндері сол балалардың ата-аналары да Мәкеңе алғыс айтып жатады.&nbsp;Иә, ол «мамандыққа адалдық» деген қағидаға берік, әріптестері де кейіпкеріміздің жұмыстағы табандылығы мен жауапкершілігін жоғары бағалайды.&nbsp;<blockquote>– Мәкеңмен әріптес болғаныма біраз уақыт болды, тапсырманы тиянақты орындайды, өз функциясына да мығым. Әсіресе ол әскер қатарына балаларды қа­­былдау алдында ата-аналармен, балалардың өз­де­­рімен үгіт-насихат жұмыстарын жүйелі жүргізеді.&nbsp;Әс­керге баруға енжар балалар болады, кейде ата-ана­лар да балаларын жібергісі келмейтін кездер бо­лады. Осындай кезде біз түсіндірме жұмыстарын жүргіземіз, кейін ата-аналар да, балалар да түсініп, ойы­мыз бір жерден шығып жатады. Біз осындай жұмыстардың арқасында қаншама баланың Отан алдындағы бо­рышын өтеуіне жол аштық. Қазір олардың алды әр салада еңбек етіп жатыр, – дейді аудандық қорғаныс істер жөніндегі бөлім бастығы Ерсайын Бегімқұлов.</blockquote>Шынында маусымында әскерге бала қабылдау, олар­дың әрқайсысының құжатын дайындау, медици­налық тексерістен өткізу, бәрі-бәрі оңай шаруа емес. Салаға сыртынан қараған адамға жұмысы жеңіл сияқты, бірақ әсте олай емес. Тереңінен қарасаң, әскери өмір­дегі жауапкершілік осы әскери комисариаттан басталатындай.&nbsp;Мұрат Ертуғанов жалағаштық жастардың әскерге баруға ынталы екенін айтады. Тіпті маусымында бұл жағынан мәселе де болмайды екен. Бұған бір жағынан жүйелі жұмыстың сеп болғанын да жасырмайды.&nbsp;<blockquote>– Қазір балалар Отан алдындағы борышын өтеуде белсенді. Бірлі-жарым балалардың кейде әскерге баруға құлықсыз болатын кездері де бар. Кейде ата-ана тарапынан да қарсылықтар кездеседі. Біз елді мекендерді аралап, олармен түсіндірме жұмыстарын жүргіземіз. Соның арқасында қаншама бала әскерге барып қайтты. Бүгінде сол балалардың өздері де, ата-аналары да келіп алғыс айтып жатады. Біз сол балалармен мақтанамыз, қазір олардың көбісі әр салада жұмыс жасайды, – дейді Мұрат ағамыз.</blockquote>Кейіпкеріміз 1984-1986 жылдары Украинада Отан ал­дындағы борышын өтеген. Әуе қорғаныс күш­тері қатарында шыңдалған сарбаз әкерде де өзінің табан­дылығымен, қырағылығымен көзге түскен. Сондай-ақ ол балалардың міндетті түрде әскерге баруы керек деп есептейді, себебі әскери өмір азаматты бірінші кезекте тәртіпке, жауапкершілікке баулиды екен.Иә, кейіпкеріміздің бұл сөзіне алып-қосарымыз жоқ және оның бұлай айтуына нақты себеп те жоқ емес. Оның өз ісіне ұқыптылығы, жауапкершілігі бұл сөзін қуаттайды. Ол тек балалардың әскер қатарында бо­луына жол ашумен шектелмейді, 35 жасқа дейінгі аза­маттардың әскери салада жұмыс жасауына, осы салада білім алуына да қолғабыс етеді. Осы жолда атқарған еңбегі де елеусіз қалған жоқ, талай рет ма­рапат төрінен көрінді. Бірақ кейіпкеріміз мұның бәрінен халықтың алғысын жоғары қояды.

Жұмысы жүйелі, ісі тиянақты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қармақшы ауданы бойынша білім бөліміне қарасты №199 орта мектеп базасында «Қазақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі», ардагер ұстаз Бекқадам Әлиасқар Әбілтайұлын еске алуға арналған волейболдан білім саласы қызметкерлері арасында турнир өткізілуде.Бүгінде ұйымдастырылып отырған ІІ Дәстүрлі турнирдің ашылу салтанатына Қармақшы аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Асқар Мереков, аудандық мәслихат төрағасы Әділ Қошалақов және де қоғамдық кеңес төрағасы Әбдірахман Құлдүйсенов, білім бөлімінің басшысы Абдазиева Гульзира Мажитқызы мен аудандық дене тәрбиесі, спорт және туризм бөлімінің басшысы Мырзабаев Нұрбол арнайы қатысып, ұзақ жылдар бойы білім саласында ұстаздық етіп, ұрпақ тәрбиесіне зор еңбек сіңірген ардақты ел ағасының өнегелі өмір жолдарынан естеліктер айтып, турнирді ұйымдастырушыларға өзіндік алғыстарын жеткізді.Ұстаз есімі ұлықталған спорттық додаға биылғы жылы 10 команда қатысып, тартысты ойын көрсетуде. Турнир барысында жеңімпаз атанған командаларға ардагер ұстаз ұрпақтары атынан бағалы сыйлықтар мен ақшалай жүлде қорлары табысталатын болады. &nbsp;

Қармақшыда ұстаз есімі ұлықталған спорттық шара ұйымдастырылуда

Фото: Zakon.kz<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Астананың қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында бүгін, 2024 жылғы 13 мамырда Салтанат Нүкенованы өлтіру ісі бойынша сотқа тартылған Қуандық Бишімбаевтың немере ағасы Бақытжан Байжановқа қатысты сот үкімі жарияланды. Ол қылмысты жасырды деп айыпталады, деп хабарлайды Zakon.kzБишімбаев пен Байжановқа қатысты қылмыстық іс бойынша үкімді судья Айжан Құлбаева жариялады.<blockquote>"Кінәлі деп танылсын (Бақытжан Байжанов - шамамен. ред.). Төрт жылға бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалсын", - деп оқыды судья сот үкімін.</blockquote>

Салтанат Нүкенованың өлімі: Байжановқа қатысты сот үкімі жарияланды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Дана халқымыз «Отан отбасынан басталады» деп бекер айтпаса керек. Отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы. Сыйластық пен жарастық орнаған орта, шағын мемлекет. Ал мықты мемлекеттің қалыптасуы үшін әрбір үйдің, шаңырақтың береке-бірлігі жарасымды, ынтымағы ырысты болуы қажет. Ықылым заманнан бері қазақ ұғымында отбасының орны айрықша. Отбасының қамқоршысы мен тіреуі – ер азаматы, шаңырағының шырайын келтіріп, ырысын еселейтін – адал жары болса, оны береке мен мерекеге толтыратын – балалары. Осы ретте «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» деген тәмсіл сөздің астарына үңіліп, ақиқатын ақтарып көрсек, бала ата-анасына қарап өседі. Міне, бүгінгі әңгіменің ауаны Шиеліде тұратын ерлі-зайыпты Абай Алтынбеков пен Балхаш Томаеваның өнегелі отбасы, өнерлі балалары туралы болмақ.Еңсегей бойлы, ер мінезді, сөзі мен ісі нық азамат, текті әулетінен шыққан отбасы иесі Абай Абдоллаұлы шежірелі өлкедегі балалар музыка мектебінде домбыра классының мұғалімі болып, шәкірттерді білім нәрімен сусындатты. 1999-2021 жылдары осы әуез мектебінің директоры болып, зейнет демалысына шықты. Қызмет атқарған уақыттарда Шиелі ауданы әкімдігінің, облыс әкімдігінің, білім министрлігінің Алғыс хаттарымен марапатталған.&nbsp;«Ерін сыйлаған есікте қалмайды» дегендей, жанындағы жарын сыйлап, балаларына да әкесін бағалауды үйретіп, шаңырағының сәнін келтіріп отырған Балхаш Жексенбіқызы да ақылды, байсалды жан. Өз кәсібінің жай-жапсарын жетік білетін, мамандығының қыр-сырын үздік меңгерген маман.&nbsp;«Шиелінің Шарасының» өмір жолдарына кезек берсек, 1959 жылы 30 қарашада Жексенбі мен Натидың отбасында Қызылорда қаласы, Тасбөгет қыстағында дүниеге келеді. Өзінің балалық шағы, отбасы жайында айтқанда Балхаш Жексенбіқызының жанарында сонау артта қалған қымбат кезеңге деген сағынышын байқадық.&nbsp;<blockquote>– Жанұяда он баланың үлкенімін. Әкем Жексенбі ақжарқын, ақкөңіл әзілқой кісі еді. Бала кезімнен мені ән мен биге, өнерге баулыды. Анам Нати болса, бәріміздің өнерімізді тамашалап, қабақ шытпай жүретін. Анам үнемі бізге өтірік айтпа, ұрлық жасама деп ескертіп отыратын. Үлкендерге құрмет көрсет, батасын ал деп тәрбиелейтін. Осы тәрбиенің бәрі өмірде маған сабақ болды және оған ризамын, – дейді Б.Жексенбіқызы.&nbsp;</blockquote>Иә, ата-ананың үлгілі тәрбиесінде өскен жанның өнер әлеміне деген қызығушылығы арта түсті. Сөйтіп, 1977 жылы Н.Гоголь атындағы педагогикалық университеттің «Музыка және ән» факультетіне оқуға қабылданады. Оқу орнында да белсенді студенттер қатарында болып, өнерін ұштай түсті. Бұл туралы кейіпкеріміз:&nbsp;<blockquote>– Университетке түскен күннен бастап, «Сыр сұлуы» ансамбілінің бишісі болдым. Қазақстанның халық әртісі Дәурен Абировтен сабақ алдым. Оқуды аяқтаған кезде маған «би үйірмесінің жетекшісі» деген куәлік берілді, – дейді.&nbsp;</blockquote>Шынында, өнер жолы қашан да ауыр жол екені мәлім. Ал қыз баласы үшін, тіпті де оңай емес. Күш пен жігер, ақыл мен қайрат өнер жолын қуған адамның бойынан табылуы қажет қасиеттер. Сонымен жоғарғы оқу орнын аяқтап, өмірлік серігі Абай Алтынбековпен шаңырақ көтереді. Шиеліге келгеннен соң аудандық әуез мектебіне қызметке орналасады. Бүгінде екеуі бес қыз, бір ұл тәрбиелеп, өсіріп отырған үлгілі ата-ана.&nbsp;Қазіргі таңда төрт қызы тұрмыста. Оларды әкенің ақылы, ананың ақ сүті ақ жолдан адастырмады. Тұңғышы Гүлзада оқу орнын М.Мәметова атындағы гуманитарлық колледжінде «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша бітірді. Жеті баланың анасы, ұл-қыз тәрбиелеп отырған үлгілі жан. Екінші қыздары Лаура Алтынбекова Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық Консерваториясын жақсы аяқтап, бүгінде Астана қаласындағы «№1 Балалар музыка мектебінің» домбыра сыныбында оқытушы болып қызмет атқарады. Әрі қарай балалары жайлы өздері былай деп баяндады:&nbsp;<blockquote>– Жалпы баланың болашағы жарқын, келешегі кемел болсын деген мақсатта біз де балаларымызды ата-дәстүр салтымен, өнермен, рухы асқақ азамат, ибалы да инабатты етіп тәрбиелеуге тырысамыз. Елімізде отбасыға маңызды орын берілген. Себебі адамзат пен мәдени құндылықтардың ажырамас бөлігі отбасы болып табылады. Отан – ортақ үйіміз. Ортақ үйіміздің шаңырағын шайқалтпай, уығын тіктеп, керегесін кеңейтіп отыру – ортақ міндетіміз.&nbsp;</blockquote>Біздің үшінші қызымыз Алматы Қалалық №4 емханасында клинико-диагностикалық бөлімшесінің бөлім меңгерушісі болып жұмыс істейді. Білікті әрі тәжірибелі маман. Қоса кеткен жөн, қызымыз 2014 жылдан бастап Қазақстан Республикасының Эндокринологтар Ассоциациясының мүшесі. Өзінің ерекше қабілетімен көзге көрініп жүрген Ұлан қызымыз да өнерге жақын. Негізгі мамандығы – архитектор-дизайнер. Бала күнінен суретті, сызуды жақсы көретін. Арманы – асқақ, мақсаты – айқын. Ал Жазира болса 1998 жылы 5 наурызда дүниеге келген. Ол отбасындағы бақытты басты орынға қояды. Жастайынан қолөнерге бейім болып өсті. Бұл қызымыз да шәкірт тәрбиелеп, бар білгенін Like School өнер және спорт орталығында үйретіп жүр. «Бисер өру» үйірмесінде жетекшілік қызметте. Шығармашылыққа жаны құмар Жалғас 2009- 2016 жылдары аралығында аудандық музыка мектебінде Дана Нұрмышева ұстазынан «Фортепиано» аспабы бойынша білім алып, 2017- 2021 жылдар аралығында Қазанғап атындағы музыкалық колледждін тәмамдады. Әрмен қарай білімін жалғастырып 2021 жылы Құрманғазы атындағы қазақ ұлттық консерваториясында оқуға түсті. Қазір сонда фортепиано сыныбы бойынша 3 курс студенті, – деді күлімдеп.&nbsp;Ұрпақ тәрбиесі – ұлт болашағының кепілі. Әр бала атаның қанымен, ананың сүтімен келетін туа бітті қасиеттер секілді ұлттық рухани құндылықтарды да ең алдымен отбасында атаананың тәрбиесімен бойына сіңіретіні сөзсіз.&nbsp;

Шиелідегі өнерлі отбасы

2024 жылы 13 мамырда азаматтық некедегі әйелі Салтанат Нүкенованы өлтіру ісі бойынша айыпталушы бұрынғы ұлттық экономика министрі Қуандық Бишімбаевқа қатысты сот үкімі шықты, деп хабарлайды Zakon.kz.Сот сотталушы Қуандық Бишімбаевтың бұған дейін сотты болғанын атап өте келе:<blockquote>"Қуандық Бишімбаевты кінәлі деп танып, 24 жылға бас бостандығынан айыру туралы үкім шығарылады", деп жариялады.&nbsp;</blockquote>

Қуандық Бишімбаевқа сот  үкімі шығарылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Соғыс… Осы бір сөз айтылғанда майданнан оралмаған оғландарын зарлана еске алып, бір Құдайға аманаттап отыратын, қайғыдан қан жұтқан қайран ана, жар, апа-қарындастың қасіреті елестейді. Иә, Ұлы Отан соғысына ауылдан талай боздақ аттанып, ел мен жер, бейбітшілік үшін жан берісіп, жан алысқаны айтпасақ та белгілі. Қолына қару ұстағаны майданға аттанса, қарттар мен әйелдер, бала-шаға майдан арсеналына айналып, тылда аянбай еңбек етті. Ұрыс даласында атылған оққа қарсы тұрмаса да, тылда еңбек еткен батырларымыз ашаршылықты, адам төзгісіз жұмысты басынан өткерді. Сондықтан Ұлы Жеңіске тыл ардагерлерінің қосқан үлесі өте зор. Соның бірі – Жалағаш ауданының тұрғыны, тыл ардагері Күлбағирам Тұрсынбаева.&nbsp;Мереке қарсаңында редакция ұжымы әжеміздің шаңырағына атбасын бұрып, сұхбаттасуды жөн көрдік. 90 жасқа таяған әжеміз аулада үй тірші­лігімен айналысып жүр екен. Бізді көр­ген әжеміз балаша қуанып қалды.&nbsp;«Соғысқа әкем МұхтарТұрсын­баев­ты және ауылдың ер-азаматтарын алып кетті. Ауылда бас көтеретін ешкім жоқ, ылғи кемпір-шалдар, қыз-келіншектер мен бала-шаға қалған. Мен соғыс бас­талған жылдары 5-6 жаста едім. Ол кезде ауыл халқы тары мен мақсары егеді. Біз таң атқаннан кеш батқанға дейін сол алқаптың басындамыз. Кіш­кентай болсақ та өгізге, атқа арба жегіп, алқапқа дәнді дақылдарды егуге жәр­дем бердік. Күздің кезінде шыққан өнімнің бір түйірін шашпай теріп, май­данға жөнелтіп отырдық. Онымен қоса әжелер балаларына жүннен киім тоқып, үйіндегі азық-түліктерін майданға жө­­­нел­­­­тетін» деп бастады әңгімесін Күлбағирам әже.«Өмір – таусылмайтын күрес» де­­мек­ші, әжеміздің бейнеттің ащы дә­мін татып, тынбай еңбектеніп келе жат­қан жанның бірі екенін әңгімесінен бай­қадық. Әрине, әжеміз айтып отыр­ған бұл деректер біз үшін ертегі секілді, бірақ сонысымен өте қызықты еді. Сон­дықтан әжеме сұрақ қоя отырып, әңгімесін ары қарай жал­ғауын өтіндім.&nbsp;Кейіпкеріміз тағы да біраз ойға шомып, әңгімесін жалғай берді.«Анам алқаптан бір уыс та­рыны қал­тасына салып, үйге алып келіпті. Әрине, бар аналық ойы сол та­рыны диірменнен өткізіп, балаларына талқан дайындап беру болса керек. Бірақ бригадир біліп, бір түйірін де қал­дырмай, алып қойыпты. Сонда анам да, біз де қыңқ еткен дауыс шығармай, ісімізге ұялып, бригадирден кешірім сұ­радық. Қазір ойласам, не деген жанкештілік, патриотизм деймін. Иә, ана­­мыз кешқұрым 2 түйір жүгеріні диір­меннен өткізіп, бізге сол ұннан нан жауып беретін. «Еңбектің наны тәтті» демекші, үйдегі бала-шаға таласып-тармасып жеп қоятынбыз», дейді тыл ардагері.&nbsp; &nbsp;Қаншама қиын күндерді артқа тас­тап, 1945 жылы қасіретті соғыс та аяқ­талды. Күлбағирам әжеміздің әкесі соғысқа 1942 жылы аттанып, 1946 жылы елге оралған. Әжеміз сол кезде не­бәрі 2-3 сыныптың оқушысы екен. Со­ғыстың қайда болғанын, қай жерде жараланғанын, бомбаның асты­нан қа­лай аман қалғанын, соғыстан кейін ауылды дамытуда бойындағы бар күш-жі­герін салғаны туралы әкесінің әңгімелерін кейіпкеріміз тыңдап өсіпті.Иә, батыр әжеміз өткен қиыншы­лық­тардың қайтарымы ретінде қа­зіргі таңда балаларының, немере-шө­бе­релерінің ортасында өмір сүріп отыр­ғанына шүкіршілік етеді. Бүгінде әже­міздің 30-дан астам немере-шөбересі бар. Балалық шағының алаңсыз күн­де­рін ұрлаған сұм соғысты есіне де алғысы келмейді.&nbsp;Ол соғыстан кейінгі жылдары жо­ғары білім алып, ауданымыздың бі­лім саласының да­муына үлес қосады. Аудандағы Т.Жүргенов атындағы да­рынды балалар мектебінде 35 жыл бойы ұстаздық етіп, мықты тұлғаларды тәрбиелеген. Батыр анамыздың тек бір ғана арманы бар, ол «Кейінгі ұрпақ соғыс көрмей, тек бейбітшілікте өмір сүрсе екен» дейді.«Ер есімі – ел есінде». Сұрапыл соғыстың ардагерлерінің есімі тарих­тың парағына алтын әріптермен мәң­гіге жазылып қалары анық. Көзі тірі­сінде құрмет көрсетіп, сыйлай білу – кейінгі ұрпақ, біздің парыз. Сұхбат со­ңында ақжаулықты әжемізден бата алып, көкірегіміз рухқа толы күйде редакцияға жол тарттық.Жандос ЖАЗКЕН

Тыл ардагері Күлбағирам Тұрсынбаева

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 16-17 мамыр аралығында Солтүстік Қазақстан облысы делегациясының&nbsp;Арал ауданына жұмыс сапары жоспарлануда. Алматы, Жамбыл, Маңғыстау, Түркістан, Қызылорда, Жетісу облыстары, Шымкент, Алматы, Астана, Шымкент қалалары және де «Мәңгілік ел жастары – индустрияға!» («Серпін») жобасына қатысушылар қатарындағы және белгіленген квота шеңберінде өңірлерде оқып жатқан ауыл жастары қатарындағы түлектер шығу өңіріне/мемлекетіне қарамастан өңіраралық ерікті қоныс аударуға қатысады.Ерікті түрде өңіраралық қоныс аударуды мемлекеттік қолдау:1) көшуге материалдық көмек беруді;2) тұрғын үйді жалдау (жалға алу) және коммуналдық қызметтерге ақы төлеу бойынша шығыстарды өтеуді;3) қоныс аударуға жәрдем көрсететін жұмыс берушілерге субсидиялар беруді;4) қажет болған кезде техникалық және кәсіптік білім алу үшін оқытуға және қысқа мерзімді кәсіптік курстарға жіберуді;5) жаңа тұрғылықты жерінде жұмысқа орналасуға және кәсіпкерлікті дамытуға жәрдемдесуді қамтиды.Қоныс аударғаннан кейін комиссия отырысына қажетті құжаттарды өткізіп, оң шешім алғаннан соң бағдарлама қатысушыға және оның отбасы мүшелеріне – отағасына және әрбір отбасы мүшесіне бір рет 70 АЕК (258 440 теңге) мөлшерінде көшуге материалдық көмек (көшуге материалдық көмек жаңа тұрғылықты жерге келгеннен кейін) беріледі.Бағдарламаға қатысушының отбасына, оның ішінде жалғызбастыларына он екі айдан көп емес (тұрғын үй алғанға дейін) ай сайын тұрғын үйді жалдау (жалға алу) және коммуналдық қызметтерге ақы төлеу бойынша шығыстарды өтеуге мынадай мөлшерлерде материалдық көмек беріледі:1) қалалық жерлерге қоныс аударғандар үшін:- бір адам үшін – 20 АЕК мөлшерінде (73 840 тенге);- отбасы мүшелерінің саны екеуден төртеуге дейін болса – 25 АЕК мөлшерінде (92 300 тенге);- отбасы мүшелерінің саны бесеу және одан көп болған кезде – 30 АЕК мөлшерінде төленеді (110 760 тенге).2)ауылдық жерлерге қоныс аударғандар үшін:-бір адам үшін 15 АЕК (55 380 теңге) мөлшерінде;-отбасы мүшелерінің саны екеуден төртеуге дейін болған кезде 18 АЕК (66 456 теңге) мөлшерінде;-отбасы мүшелерінің саны бесеу және одан көп болған кезде 21 АЕК (77 532 теңге) мөлшерінде төленеді.Тұрғын үйді сатып алуға – 50% экономикалық ұтқырлық сертификаты беріледі (1160 АЕК- тен (4 282 720 тг) аспайтын сомада).Фото: ortcom.kz

Арал ауданында Солтүстік Қазақстан облысы делегациясының  жұмыс сапары жоспарлануда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жалағаш кентінде орталықтандырылған газ желісі 2021 жылдың &nbsp;шілде айында пайдалануға берілген. Содан бері кенттегі 2 868 тұрғын үй, 12 әлеуметтік, 127 кәсіпкерлік нысан орталықтандырылған газ желісіне қосылған. Қазіргі таңда ауылдық елді мекендерді газдандыру жұмыстары басталып кетті. Аудандық мәслихаттағы «Amanat» партиясы депутаттық фракциясының отырысында аудан әкімінің орынбасары Әліби Байнахатов осылай деді.Кент тұрғындарының 90,7 пайызы газ тұтынадыСпикердің айтуынша, былтыр кент іргесіндегі Ақсу және М.Шәменов елді мекендерін газдандыру жұмыстарын бастауға облыс қазынасынан 83,8 млн теңге қаралған. Биыл газ құрылысына Ұлттық қордан 200 млн теңге, облыстық бюджеттен 36,3 млн теңге бөлінген. Бүгінде қос ауылда да газ құрылысы қарқын алған.&nbsp;Бұдан бөлек Жалағаш кентіндегі «Ақтерек» учаскесіндегі жаңа шағын ауданын газбен жабдықтау жүйесінің құрылысына ел тайқазанынан 603 млн теңге қаралған. Бүгінде ондағы газ құрылысы толық аяқталды.&nbsp;Әліби Қодарұлы аудандағы әлеу­мет­тік нысандардың жылу жүйелерін табиғи газға ауыстыруға «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында қаржы тартылғанын айтады. Мәселен, аталған бағдарлама аясында ауданға ел қазынасынан 25,5 млн теңге бөлінген. Бүгінде «Наркескен» спорт клубы мен аудандық кітапхана ғимаратын табиғи газға ауыстыру жо­лымен қазандықты қайта жаңғырту жұ­мыстары толығымен аяқталған. Ал был­тыр облыстық бюджеттен бөлінген қар­жыға 2 мектептің жылу жүйесін кө­гілдір отынға ауыстыру жұмыстарына жобалық-сметалық құжаттар дайын­дал­ған.&nbsp;Аудан әкімінің орынбасары ауылдық округтерді газдандыру жұмыстары әлі де жалғасатынын айтады. Бүгінде Бұқарбай батыр, Қаракеткен, Далдабай ауылдарында газ тарату желілерінің және жеткізуші газ құбырының құрылысына демеушілер есебінен ЖСҚ әзірленуде. Егер бұл жоба жүзеге асқан жағдайда аудан тұрғындарының 40 пайызы көгілдір отын тұтынады.Электр желілері жаңғыртыладыӘліби Байнахатов елді мекендердің электр желілерін жаңғырту бойынша соңғы жылдары ауданда ауқымды жобалар қолға алынғанын айтады. Қазіргі таңда ауданда электр желілерінің жалпы ұзындығы 457,5 шақырымды құраса, электр жүйелерінің орташа тозу деңгейі – 45,2 пайыз. Былтыр Ақсу, Қаракеткен елді мекендерінің электр желілері күрделі жөндеуден өтті. Ал Жалағаш кенті мен Еңбек, М.Шәменов елді мекендерінің электр жүйесін қайта жаңғырту жұмыстарына жобалау-сметалық құжаттар әзірлеу демеушілер есебінен жүргізіледі. Жоба жүзеге асқан жағдайда аудан бойынша электр жүйесінің тозу деңгейі 25 пайызға азаяды.Спикер ауызсу сапасын жақсарту, жалпы тұрғындардың тәулік бойы оған қол жеткізуіне жұмыс жасалып жатқанын айтады. Сөзінше, аудан тұрғындары толығымен орталықтандырылған ауыз сумен қамтамасыз етілген. 2022 жылы 4 жобаға 1,1 млрд теңге қаржы қарал­ған. Оның ішінде 2 елді мекеннің ауыз су желілерін кеңейту және жаңадан ашылатын «Ақтерек» учаскесінде су ұңғамасы мен су тарату желілерінің құры­лысы іске асырылып, былтыр бұл жоба да толық аяқталған.&nbsp;– Таң елді мекенін шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау үшін жерасты суларын өндіруге арналған №2 Т барлау пайдалану ұңғымасын бұрғылап салу жұмысына жобалау-сметалық құжаттар әзірленіп, сараптамадан өткізілуде. Жоба­лаушы мекеме – «Пройнсет» ЖШС. Одан бөлек Бұқарбай батыр елді мекенінде 1, Жаңаталапта 1 су мұна­расын сатып алу үшін былтыр облыстық басқармаларға бюджеттік өтінім ұсынылды. Алдағы уақытта да тұрғын­дардың сапалы ауызсу тұты­нуына жұмыс жасаймыз, – деді Әліби Қодарұлы.16 көппәтерлі тұрғын үй күрделі жөндеуді қажет етедіАуданда 27 көппәтерлі тұрғын үй бар. 2014-2023 жылдары 10 көппәтерлі тұрғын үйге күрделі жөндеу жүргізілген. Бірақ әлі 16 көппәтерлі тұрғын үй күрделі жөндеуді қажет етеді.Биыл 2 тұрғын үйге күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізуге ел қазынасынан 5,8 млн теңге қаралған. Қазіргі таңда Үркімбаев көшесіндегі көппәтерлі тұр­ғын үй жөнделуде. Дәл осы көшедегі тағы бір көппәтерлі тұрғын үйдің күрделі жөндеу жұмыстары мамыр айында басталады. Мұнан бөлек 3 көппәтерлі тұрғын үйге күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізуге ЖСҚ әзірленеді.Шағын ауданда тұрғындарға 511 жер телімі беріледі2017 жылы Жалағаш кенті «Ақтерек» жер учаскесінде 170 гектарға түбегейлі-жос­парлау жобасы әзірленген. Онда тұр­ғындарға баспана салуға 511 жер те­лімін беру көзделген. Мұнан бөлек 26 көпқабатты тұрғын үй салынады. Бұл аумақта тұрғын үйдің жалпы ала­ңының 125,9 мың шаршы метрі ор­на­­­ластырылады. Осы орайда ин­же­­­­нерлік-инфрақұрылым жүргізу мақ­­­са­­тын­да су ұңғымалары және су жи­­­­нау-тарату кешеніне, тас жолдар, газ, электр мен ауыз су желілеріне жо­ба­­лар әзірленіп, республикалық және облыс­тық бюджеттен су ұңғымалары, су жинау-тарату кешеніне, газ желісіне, электр желісі мен ауыз су желілеріне құ­рылыс-монтаждау жұмыстарына то­лық­тай қаржы қаралған. 2022 жылдың соңында «Электр желілері» пайдалануға қабылданған. Ал былтыр мамыр айында «Су ұңғымалары және су жинау-тарату кешені» нысаны қабылданған. Сондай-ақ ауыз су желілері де толық аяқталды. Былтыр желтоқсанда газ желісінің құрылысы да толық жүзеге асқан.Әліби Байнахатов шағын ауданға инженерлік-инфрақұрылым құрылысы қар­жыландырылса, тұрғын үй салу үшін жер телімін сұраған азаматтардың то­лықтай өтініші ескерілетінін айтады. Жобаның жалпы құны – 2 млрд 506 млн теңге.&nbsp;Жалпы былтыр құрылыс бөлімі та­рапынан бірнеше жоба әзірленген. Олар­­дың қатарында Қаракеткен елді ме­кеніне 150 орындық ауылдық клуб құры­лысына жоба-сметалық құжаттар әзірлеу жұмыстары бар. Қазіргі таңда бұл жоба толық сараптамадан өтіп тұр. Былтыр облыстық мәдениет бас­­қармасына бюджеттік өтінім тап­сырылған. Жоба құны – 639,2 млн теңге. Мұнан бөлек Жаңаталап елді мекеніне 100 орындық ауылдық клуб құрылысына жоба-сметалық құжаттар әзірлеу жұмыстары жүзеге асқан. Бұл жоба да толық сараптамадан өтіп, тиісті басқармаға бюджеттік өтінім тап­сырылған.Спикер алдағы уақытта барлық ны­санның құрылыс сапасы бақылауда бо­латынын айтады. Сондай-ақ ол елді мекенде жүзеге асып жатқан жобаларда жергілікті халықтың да жұмыспен қам­тылуына ерекше мән беріліп жатқанын жасырмады.&nbsp;

Жалағаш ауданында құрылыс қарқынды дамуда

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жуырда Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы» және «Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарына қол қойды.Жаңа заң: Әйелдер мен балаларды қорғай ала ма?Мемлекет басшысы 2022 жылы 16 наурыздағы және 2023 жылы 1 қыркүйектегі Қазақстан хал­қына ар­­наған Жолдауларында әйелдер мен балаларға қатысты зор­лық-зом­­былық үшін жазаны қатаң­да­туды тапсырған. Газетіміздің өткен сандарында жазғанымыздай, ау­дан­да тұрмыстық зорлық-зомбы­лық – бүгінде өзектілігін жоймаған маңызды мәселе. Бұл келеңсіздікпен аудандық полиция бөлімінің қызмет­керлері тәулік бойы күресуде. Осы орайда Жалағаш аудандық полиция бөліміне қарасты жергілікті полиция қызметі бөлімшесінің әйелдерді зор­лық-зомбылықтан қорғау тобының инспекторы, полиция майоры Ұл­босын Ахметовамен тілдескен едік.<blockquote>– Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаевтың бұйрығымен әйелдер мен балаларға қатысты кез келген сипаттағы зорлық-зомбылық үшін жауапкершілікті қатаңдататын, сон­дай-ақ отбасы институтын, кә­ме­летке толмағандардың қауіпсіз­дігін нығайтатын нормалар енгізілді. Тұр­мыстағы зорлық-зомбылыққа тап болған нәзікжандылардың қатары күн сайын артуда. Сон­дық­тан тиісті шараларды дер кезінде қабылдап, алдын алмасақ, соңы қай­ғылы жағдаймен аяқталуы мүмкін, – дейді Ұлбосын Ахметова.</blockquote> Жаңа заң бойынша денсаулыққа қасақана жеңіл зиян келтіру және ұрып-соғу қылмыстық құқық бұзу­шылық ретінде таныл­ған. Денсау­лыққа қасақана ауыр­лығы орташа және ауыр зиян келтіруге қатысты жауапкершілік қатаңдатылған. Нақ­тырақ айтар болсақ, ұрып-соғу (ҚР ҚК 109-1 бабы) – 80 АЕК-ге дейінгі айыппұл және түзету жұмыстары, 80 сағат қоғамдық жұмыстар, қамауға алу – 25 күн. Ал ҚР ҚК 109-1 бабы 2-бөлігі бойынша, яғни қасақана ауыр­лығы орташа және ауыр зиян келтірсе, 200 АЕК-ге дейін айыппұл салу және түзету жұмыстары, 200 сағат қоғамдық жұмыстар, қамауға алу 50 күн болып бекітілген.Сонымен қатар жаңа заңда 16 жасқа толмаған балаларға сек­суал­дық сипатта тиіскені үшін қыл­мыс­тық жауапкершілік енгізілді. Кә­мелетке толмағандарды ұрлағаны және заңсыз бас бостандығынан айыр­ғаны үшін жаза айтарлықтай қа­таңдатылды. Кәмелетке толмаған­дарды жәбірлегені (буллинг, кибер­буллинг) үшін әкімшілік жауапкершілік алғаш рет енгізіліп отыр. Білім беру ұйымдарына кәмелетке толмағандар жасаған немесе оларға қатысты жа­салған заңға қайшы әрекеттер ту­ралы құқық қорғау органдарына дереу хабарлауға міндеттелді.16 жасқа дейінгі балалардың қауіп­­сіз­дігін қамтамасыз ету мақса­тында жол ақысын төлемегені үшін олар­ды қоғамдық көліктен мәж­бүрлеп түсіруге тыйым са­лынды. Қор­ғансыз нәзікжан­ды­лар мен кәмелетке толмаған жас­өспірімдер мемлекеттің жіті назарында.2 мыңнан астам бала зорлық-зомбылыққа тап болғанБылтыр елімізде тұрмыстық зор­лық-зомбылыққа қатысты 100 мыңға жуық арыз-шағым түскен. Оның 2 мыңнан астамы балаларға қарсы жасалған қылмыстарға байланысты. Олардың ішінде кәмелетке тол­мағандарға қатысты 700-ден аса жыныстық қылмыс тіркелген. Яғни күн сайын кемі 6 қылмыс тіркеледі. Оның ішінде азаптау, ұрып-соғу, боп­салау, қасақана қауіп-қатерге душар қылу сынды оқиғалар жиі кездеседі.Осындай заңсыздықтарға барған 79 мың адам әкімшілік жауап­кершілікке тартылса, 1000-ға жуық адамның үстінен қылмыстық іс қоз­ғалған. ҚР Парламенті Мәжі­лісінің де­пу­таты Қарақат Әбденнің айтуын­ша, күн сайын 6 балаға қатысты қыл­мыс жасалып, 300-ден ас­там адам тұрмыстық зорлық-зом­былыққа ұшырайды. Балалар ара­сында 1 күнде 5 қылмыс жа­салса, жылына 150 жеткіншек тере­зеден құлап кетіп, жазатайым жағ­дайға ұшыраған. Былтыр тұрмыстық зор­лық-зомбылық салдарынан 69 әйел мен 7 бала қайтыс болған. Ал жыл басынан бері «102» пультіне тұр­мыстық зорлық-зомбылыққа қа­­­­­­­тыс­­ты 21 мыңнан астам хабар­ла­­ма түскен. 34 мыңға жуық адам әкім­­шілік жауапкершілікке тар­тыл­ған. Еліміздегі отбасылық зорлық-зомбылықтың құрбаны болатын көп жағдайда нәзікжандылар мен кә­ме­леттік жасқа толмаған балалар екені анық. Ал әлемде әр сағат сайын онға жуық әйел немесе қыз өз отбасы мүшелерінің бірінің қолынан жасал­ған зорлық-зомбылықтан қайтыс бо­ла­ды.Аудандағы ахуал қалай?Былтыр Жалағаш ауданында әйел адамға қа­тысты жасалған құқық бұзушылық бойынша 100-ге жуық отбасынан хабарлама түс­кен. Аудандық полиция бө­лі­мінің жер­гілікті полиция қызметі бө­лімшесінің учаскелік полиция инс­пек­­торлары жеке бастың құқық­тарына қол сұғатын әкімшілік құқық бұзушылықтар бойынша ҚР әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 73 бабына сәйкес 93 адамға шара көрген. Бұл тұста былтыр аудан бойынша 37 азамат сот шешімімен қамауға алынған. Оның 15-і осы заң аясында бірнеше мәрте қамалған. ҚР «Құқық бұзушылық профилактикасы туралы» Заңының талаптарына сай тұрмыстық ортада құқық бұзу­шылық жасаған адамдарға қа­тысты 77 қорғау нұсқамасы шыға­ры­лып, аудандық сотпен құқық бұ­­зушылардың мінез-құлқына 22 ерек­ше талап белгіленген. Жыл басынан бері отбасылық тұрғыдағы жанжалдардың 44 де­регі тіркеліп, оның 12-сі әкімшілік кодекстің 73 бабына сәйкес қамауға алынған. Қорғау нұсқамасын бұзған әкімшілік кодекстің 461 бабына сәй­кес 2 азаматқа шара көріліп, қа­мақ­қа алынса, 5-еуіне ескерту бе­ріл­ген. Ерекше талап шектеулерін бұз­­ғаны үшін әкімшілік кодекстің 669 бабының 3 бөлігімен 8 азамат қамауға алынған. Есепті мерзімде атқарылған профилактикалық жұ­мыстардың нәтижесінде 2023 жыл­мен салыстырғанда отбасылық тұр­­­ғы­да жасалған қылмыстар 100 па­йызға төмендеген.Аудандық сот мамандарының мә­ліметінше, былтыр тұрмыстық зор­лық-зомбылыққа қатысты 78 іс қаралған. Оның 31-іне жаза та­ғайындалса, 10-ына ескерту бе­ріл­ген, 21 азамат әкімшілік қа­мауға алын­ған. Ал жыл басынан бері олар 34 істі қарағанын айтады. Оның 5-еуіне ескерту берілсе, 16-сы қа­мауға алынған. 13 іс қысқартылып, 9-ы медиация арқылы татуласқан. Ал 21 азаматқа жаза тағайындалған.Мәселен, А.Е есімді азамат 12 наурыз күні сағат 18:30 шамасында әйеліне мас күйінде былапыт сөздер айтып, отбасы тыныштығын бұзған. Ол бұл әрекетті бұрын әкімшілік жа­за қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде қайталаған. Сондықтан оған 10 тәулік мерзімге әкімшілік қа­мақ­қа алу түріндегі әкімшілік жаза та­ғайындалған.Мамандардың айтуынша, тұр­мыс­тық зорлық-зомбылықтың сал­да­рынан отбасындағы нәзікжан­дар ұрып-соғудың, қорқыту мен қор­­лаудың құрбаны болған. Сал­дарынан сәтсіз отбасылардың саны артып, ажырасуға бел буған отба­сылар қатары да артқан. Мәселен, был­тыр 39 отбасы ажырасса, биыл жыл басынан бері 12 отбасының ша­ңырағы шайқалған.Түйін: Бұл – жалпыға ортақ мә­селе. Шаңырақ шайқа­лмас үшін ата-аналар қыз баланың тәрбиесімен қатар ұл ба­лалардың да тәрбиесіне аса мән берген жөн. Ер бала шаңырақтың тұтқасы деп жатамыз. Ал сол ша­ңы­рақтың тұт­қасы бала күнінен ана­сы мен қыз баланы сыйлап өссе, бо­лашақта шаңырағының берекесін арт­тыратын жарына зорлық-зом­бы­лық көрсет­пейтіні анық.&nbsp;Ақтоты БҮРКІТБАЙ

Тұрмыстық зорлық-зомбылыққа тоқтам бола ма?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Соңғы жарты жылда 500-ден астам қазақстандық автокөлік алаяқтарының құрбаны болды. Алаяқтар өздерінің болжамды құрбандарын кепілдендірілген көлік сатып алу арқылы тартады. Бұнымен мәселе тоқтамайды. Тіпті болашақ жәбірленуші кредитті өз атына рәсімдегені үшін «алым» алады. Fingramota.kz соңғы уақытта күннен күнге үдеп бара жатқан ірі автоалаяқтық схемасы жөнінде айтып береді.&nbsp;Автопрокат алаяқтығының схемасыАлаяқтардың ендігі айласы автопрокат түріндегі алаяқтықтың ірі схемасы, онда бір қарыздың сомасы 12 млн теңгеден 20 млн теңгеге дейін жетеді. &nbsp;Алаяқтықтың бұл түрі адамдарды тартымды болып көрініп, &nbsp;төмендегі талаптардан тұрады:&nbsp;алаяқтар азаматтарға сенім білдіре отырып, банктік қарыз немесе микрокредит ресімдеу арқылы сатып алынатын автомобильдерді жалға беру түрінде бизнеске қатысуды ұсынады; бұл ретте алаяқ бастапқы жарнаны төлейді және бірнеше ай бойы автокредит бойынша ай сайынғы төлемдерді жүзеге асырады; қарызды немесе микрокредитті ресімдеуге келіскені үшін алаяқ азаматтарға ақшалай сыйақы ұсынады; автокредиттерді өз бетінше ресімдегеннен кейін автокөлік алаяққа тиісті құжаттарды (сенімхат, жалдау шарты) ресімдемей беріледі; алаяқ біраз уақыттан кейін азаматтар үшін ай сайынғы төлемдерді төлеуді тоқтатады, құқық қорғау органдарының ақпараты бойынша автомобильдер Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге шығарылады. Қарыз/кепіл шарттарына өз қолымен қол қоя отырып, қарыз алушы өзіне Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес шарттарда көзделген тәртіппен және мерзімдерде қайтаруға міндетті міндеттемелерді қабылдайтынын есте ұстаған жөн.Автокөлік сатып алуға кредит, микрокредит алған кезде кейіннен олардың деректерін ұрлай отырып азаматтарды адастыру қылмыстық құқық бұзушылық болып табылады (ҚР Қылмыстық кодексінің 190-бабы) және айтарлықтай мерзімге бас бостандығынан айыру жолымен жазаланады.&nbsp;Анықтама үшін:&nbsp;Автокөлік құралдарын сатып алуға қаржы берген екінші деңгейдегі банктер мен микроқаржы ұйымдарына қатысты жүргізілген құжаттамалық тексеру нәтижелері бойынша ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі (Агенттік) 2022 жылғы наурыздан бастап 2023 жылғы желтоқсанға дейінгі кезеңде кредиторлар автокредиттерді басқа қолданыстағы кредиттік міндеттемелер болған кезде, көбінесе қарыз алушылардың кірістерін растаусыз бергенін анықтады.&nbsp;Бұл ретте, Агенттіктің алған ақпаратына сәйкес қарыз алушылардың автокредит алу кезінде кредиторлар алдында өзіне қабылдаған барлық міндеттемелерді орындау үшін табысы жеткіліксіз болған. &nbsp;Кредиторлардың бұл бұзушылықтарын алаяқтар бірден өз пайдасына асырады және сенгіш азаматтарды алдайды.&nbsp;Алаяқтардың құрбаны болмас үшін не істеу керек?Кез келген ұсыныстарға әрдайым сын көзбен қараңыз, мейлі ол сату, автокөлік тасымалдау, қажетті құжаттарды ресімдеу және т.б., әсіресе егер сізге нарықтағы бағадан едәуір төмен бағаға көлік ұсынылған жағдайда абай болған жөн.Егер сізге автопрокат қызметі үшін гонорар ұсынылса, онда сізге алаяқтар жолықты деп санаңыз. &nbsp;&nbsp;Сізге банктік қарыздарды немесе микрокредиттерді тиімді шарттармен ресімдеуді ұсынатын делдалдарға сенбеңіз, кредит ресімдеу үшін оларға &nbsp;ақшалай сыйақы бермеңіз.Мәміле шарттары өте тиімді болып көрінсе де, кепілақы, аванс немесе автокөлік сатып алу кепілі ретінде ақша аудармаңыз.Автокөлікті сатып алғанда, сатушыны автоматтандырылған ақпараттық жүйе, сот кабинеті сияқты ашық көздер арқылы тексеріп көріңіз, теріс пікірлердің бар-жоғын тексеру үшін интернет-іздеу жүйелері арқылы сатушының деректерін тексеріңіз.Қарыздар мен микрокредиттер алу үшін тікелей банктерге немесе микроқаржы ұйымдарына жүгініңіз. Кез келген кредит – үлкен жауапкершілік екенін әрдайым есте ұстаңыз.Цифрлық тазалықты сақтаңыз! Бейтаныс адамдарға WhatsApp, Telegram және басқа мессенджерлер арқылы өзіңіз және картаңыз: құпиясөздер, логиндер, кодтар, ЭЦҚ-кілттер және басқа дербес деректер (ЖСН, жеке куәліктің немесе паспорттың нөмірлерін, төлем картасының деректемелерін: картаның артындағы үш таңбалы код (CVV/CVC-код), оның нөмірі, қолданылу мерзімі және т.б.) туралы мәліметтерді бермеңіз. Әлеуметтік желілерде жеке басыңызды куәландыратын құжаттарыңыздың және төлем карталарыңыздың суреттерін жарияламаңыз. Бейтаныс адамдардың нұсқауы бойынша вирустық, тыңшы немесе үшінші тұлғаларға сіздің құрылғыңызды қашықтан басқаруға мүмкіндік беретін (мысалы, AnyDesk немесе TeamViewer) қосымшаларды жүктемеңіз. Фишингтік сілтемелер бойынша өтпеңіз. Күмәнді сайттарда тіркеуден өтпей тұрып, олардың https:/-тан басталуға тиіс мекенжайын тексеріп алыңыз.Алдау дерегін дәлелдеу, оған қоса қаскүнемдерді іздеп табу кейде құқық қорғау органдарының қолынан келе бермейді. Сондықтан мәміле жасамас бұрын сатушыны мұқият тексеріңіз, төлем жасауға асықпаңыз, егер бір нәрсеге күдіктеніп тұрсаңыз заңгерден консультация алуыңызға болады. Сақ болыңыз және Fingramota.kz-пен бірге хабардарлығыңызды арттырыңыз!&nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Қоғам

Биыл 30 азамат әскерге аттанған

Жұмысы жүйелі, ісі тиянақты

Қармақшыда ұстаз есімі ұлықталған спорттық шара ұйымдастырылуда

Салтанат Нүкенованың өлімі: Байжановқа қатысты сот үкімі жарияланды

Шиелідегі өнерлі отбасы

Қуандық Бишімбаевқа сот үкімі шығарылды

Тыл ардагері Күлбағирам Тұрсынбаева

Арал ауданында Солтүстік Қазақстан облысы делегациясының жұмыс сапары жоспарлануда

Жалағаш ауданында құрылыс қарқынды дамуда

Тұрмыстық зорлық-зомбылыққа тоқтам бола ма?

Жалған автопрокат: алаяқтықтың жаңа схемасының құрбаны болмаңыз

Сырдарияда әлеуметтік салаға көңіл бөлінуде