<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің Қызылорда облысы бойынша департаменті, облыстық акімдік және Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті бірлесіп,&nbsp;«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет: құндылықтар мен этикалық қағидаттар» атты республикалық&nbsp;ғылыми-практикалық конференция өткізді.Конференцияға Департамент басшысы Қ.Ахметқалиев, Қызылорда облысы әкімінің бірінші орынбасары Д.Жаналинов, аумақтық кәсіподақтар бірлестігінің төрағасы М.Нәлібаев, Қорқыт Ата университеті ректорының кеңесшісі Басығараев Нұрмантай Асқарұлы,&nbsp;ISO 37001 Сыбайлас жемқорлықа қарсы басқару жүйесінің Жетекші аудиторы Б.Ниязов, сонымен қатар мемлекеттік және құқық қорғау органдарының басшылығы қатысты.Конференцияның мақсаты&nbsp;қоғам арасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті, оның кез келген көрінісіне төзбеушілікті қалыптастыру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім беру және тәрбиелеу жөніндегі қызметті жандандыру.<blockquote>«Сыбайлас жемқорлық – кез келген қоғамның дамуына кедергі келтіретін қауіпті құбылыс. Ол елдің экономикалық өсімін тежейді, әлеуметтік теңсіздік тудырады және халықтың мемлекетке деген сенімін әлсіретеді.Әрқайсымыз&nbsp;бұл індеттің көріністерінен азат қоғам құруға өз үлесімізді қосуға ат салысуымыз керек»,- деді Департамент басшысы Қуаныш Жұмағалиұлы конференцияның ашылуында.</blockquote>Облыс әкімінің бірінші орынбасары Данияр Еренғалиұлы&nbsp;құттықтау сөзінде «Әрбір азамат елінің патриоты болып, сыбайлас жемқорлықпен күресу қажет екенін» айтап өтті.Конференция барысында Х.Досмұхамедов атындағы Атырау &nbsp;университетінің &nbsp;профессоры, заң ғылымдарының кандидаты Ж.Шаяхметова «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру тетіктері» жөнінде айтып өтсе, Жетісу университетінің профессоры, PhD докторы Б.Айтимов &nbsp;«Жоғарғы оқу орындарында комплаенс қызметін енгізудің практикалық мәселелері» туралы баяндады.Іс-шара соңында қоғамға сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру жұмысына белсене атсалысқан бірқатар тұлғалар Департамент басшысының «Алғыс хаттарымен» марапатталды.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/korkyt_15a8111188.jpeg" alt="коркыт.jpeg"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/korkyt_2_a2d436b361.jpeg" alt="коркыт 2.jpeg">

Қызылордада республикалық ғылыми-практикалық конференция өтті

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> “Ауыл” парииясы Қызылорда облыстық &nbsp;филиалы &nbsp;Ауыл шаруашылығы қызметкерлері &nbsp;күні қарсаңында сала мамандарына құрмет көрсетті.&nbsp;Партияның ұсынуымен Өмірзақов Серікбай Ыдырысұлы - ҚР ғылым саласындағы ерекше еңбегі үшін “ҒЫЛЫМДЫ ДАМЫТУҒА СІҢІРГЕН ЕҢБЕГІ ҮШІН” төсбелгісімен, Бәкірұлы Құрманбек - ҚР ғылым саласындағы ерекше еңбегі үшін “ҒЫЛЫМДЫ ДАМЫТУҒА СІҢІРГЕН ЕҢБЕГІ ҮШІН” төсбелгісімен, Бекетова Айгүл Орынбайқызы - ҚР Су ресурстары және ирригация министрлігі “СУ ШАРУАШЫЛЫҒЫНЫҢ ҮЗДІГІ” төсбелгісімен наградталды.Сондай-ақ Сырдария аудандық мәслихат депутаты Динара Ибадуллаева, Күріш институты директорының орынбасары Жанұзақ Байманов “Ауыл” партиясының төрағасы Серік Егізбаевтың “Алғыс хатымен” марапатталды.Сонымен қатар &nbsp;ауыл шаруашылығында еселі еңбек етіп жүрген мамандарға партия филиалының төрағасы С.Өмірзақовтың Алғыс хаты табысталды.

Сала мамандарына құрмет көрсетілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Цифрлық төлем карталарын қолмен ұстап көруге болмайды, себебі олар пластик тасымалдағышта&nbsp;емес, алайда оларды&nbsp;смартфонға&nbsp;оңай байланыстырып,&nbsp;офлайн&nbsp;есеп айырысуға болады. Сондай-ақ,&nbsp;оларды толтыруға, басқа карталар мен шоттарға қаражат аударуға,&nbsp;олар арқылы&nbsp;интернет-сатып алулар жүргізуге болады.&nbsp;Көптеген ата-аналар балаларына виртуалды карталарды пайдалануға рұқсат беріп жатады, алайда олардың&nbsp;көпшілігі онлайн-сатып алулар кезінде мұндай карталарды пайдалану қағидалары мен қауіпсіздік шаралары жөнінде айта бермейді.Виртуалды картаны қалай дұрыс ресімдеу қажеттілігі және оның артықшылықтары жөнінде, сіздер «OYLA» ғылыми-танымдық журналының келесі санынан білесіздер. Танымдық ақпарат, глоссарий, түрлі-түсті иллюстрациялар, коллаждар – осылардың барлығы жас оқырмандарға материалды тез игеруге көмектеседі.Балаларға арналған қосымшалар Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің қолдауымен мемлекеттік және орыс тілдерінде шығарылады.Fingramota.kz&nbsp;балаларға арналған&nbsp;банк картасын&nbsp;қауіпсіз&nbsp;пайдалану&nbsp;қағидалары жөнінде&nbsp;ескертеді&nbsp;–&nbsp;ата-аналар&nbsp;төмендегілер&nbsp;жөнінде&nbsp;баласына үнемі еске салып отырулары қажет:1. Сізде банк картасының бар екендігі туралы барлығына айтпаңыз. Бұл қауіпті болуы мүмкін: картаны ұрлау, күштеп алып қою және т. б.2. Картаны ешкімнің қолына беруге, сондай-ақ фотоға түсіруге болмайды.3. Сіздің картаңызға жазылған деректерді басқа біреуге беруге, айтуға, жариялауға болмайды.4. Әрбір банк картасының құпия коды— ПИН-код болады. Оны онлайн немесе банкоматта енгізген кезде карта бойынша барлық операцияларды жүргізуге болады. ПИН-кодты банктің мобильдік қосымшасы арқылы ауыстыруға болады. Сіз оны жаттап алуға немесе өзіңізге кішкентай парақшаға жазып алуға тиіссіз және белгілі бір жерде, шифрланған түрде сақтасаңыз тіпті жақсы. Оны қалай шифрлау өз еркіңізде. Бастысы, ешкім сіздің кодыңызды шеше алмауы қажет. Ешбір жағдайда ПИН-кодты картаның өзіне жазбаңыз және онымен бірге сақтамаңыз.5. Дүкенде немесе банкоматта ПИН-кодты енгізген кезде пернетақтаны қолыңызбен жауып тұрыңыз, сандарды дауыстап айтуға болмайды.6. Егер сіз банктік картаңызды жоғалтып алсаңыз, бұл туралы ата-анаңызға дереу хабарлау қажет. Ата-анаңыз дереу банкке хабарласып, картаны ешкім пайдалана алмайтындай етіп бұғаттауды сұрауға тиіс. Карта бойынша операцияларды сондай-ақ мобильдік қосымша арқылы онлайн режимде бұғаттай аласыз.7. Телефоныңызда оны кез келген уақытта пайдалана алатындай карточкасын пайдаланатын банктің жедел желісінің нөмірін сақтап қойыңыз. Қандай да бір жағдай туындаса, сіз немесе сіздің ата-анаңыз сол нөмір бойынша телефон соғып, карта бойынша ақпарат алу үшін шынында да банк қызметкері хабарласқанын, немесе шындығында олардың банкі ұтыс өткізгені және карта иелері-қатысушылар үшін SMS жіберіп жатқаны жөнінде нақтылай алады. Қоңырау шалу үшін себептер көп болуы мүмкін. Сізге картаны бұғаттау, «қауіпсіздік қызметінің тексеруі», «қате ақша аударымдары» немесе кез келген басқа «қорқынышты» SMS немесе электрондық пошта арқылы хабарламалар келуі мүмкін. Олардың түпнұсқалығын тексеру үшін банктің ресми нөміріне хабарласқан дұрыс.Қаржылай сауатты адамдар цифрлық төлем карталарын белсенді түрде пайдаланады. Сіз оларды қолыңызбен ұстай алмайсыз, өйткені олар пластик тасымалдауышта емес. Бірақ оларды смартфонмен оңай байланыстырып, офлайн режимде төлеуге, қаражатты толықтыруға, басқа карталарға немесе шоттарға ақша аударуға және онлайн сатып алу жасауға болады.Виртуалды немесе цифрлық картаны алу үшін осы опцияны ұсынатын банктің қосымшасы арқылы өтініш бере аласыз. Егер кәмелетке толмасаңыз, онда сіз үшін виртуалды картаны тек ата-анаңыз немесе заңды өкілдеріңіз жасай алады. Енді жаңа технологиялар цифрлық картаны бір рет басу арқылы жасауға мүмкіндік береді.Негізінен мұндай карталар шығып қана қоймай, оларға тегін қызмет көрсетіледі. Оларды пайдаланып сауда жасағанда кешбэк түсуі мүмкін. Сатып алған заттарды цифрлық картамен жай дүкендерде, сондай-ақ интернет-дүкендерде де төлей аласыз.Дүкеннің веб-сайтында төлем деректемелерін енгізсеңіз, кәдімгі пластик карта сияқты, төлем бетінде виртуалды карта нөмірін, оның жарамдылық мерзімін және үш таңбалы кодты көрсетуіңіз керек. Көп сайттарда сатып алу телефонға келетін тексеру SMS-коды арқылы немесе push-хабарламалар, яғни банктік қосымшаға келетін қысқа хабарламалар арқылы расталады.Виртуалды картаның төлем деректемелерін банктік қосымшаның жеке кабинетінде «Деректемелер» деген бөлімде көруге болады. Кейбір қосымшаларда деректемелерді автоматты түрде көшіру функциясы бар.Виртуалды карталардың ең маңызды артықшылығы – олар интернетте сатып алу кезінде қауіпсіздіктің қосымша деңгейін қамтамасыз етеді. Мұндай карталар негізгі банктік шотпен байланыстырылмайды, тіпті виртуалды карта туралы ақпарат сыртқа таралып кетсе де, негізгі шоттағы қаражат қорғалған күйінде қалады.Картадағы ақшаны алаяқтардан қорғауға көмектесетін банк карталарын қауіпсіз пайдалану қағидалары туралы еске түсірейік.Қағидалар қарапайым және әмбебап:Бейтаныс адамдарға есептік жазбаға кіруге арналған құпиясөзді немесе SMS-пен келген тексеру кодтарын хабарламаңыз.Әрқашан банктен келген хабарламаларды оқып шығыңыз және ата-анаңызбен бірге банктік қосымшадағы операциялардың тарихын кезең-кезеңімен тексеріп отырыңыз. Осылайша сіз алаяқтық шабуылдарды дер кезінде байқай аласыз.Ересек адамдардан онлайн төлемдерді жасау үшін пайдаланылатын құрылғыға вирусқа қарсы бағдарламалық қамтылымды орнатуды сұраңыз.Күмәнді сайттарда картамен төлем жасамаңыз. Әдетте, тиісті сертификаты жоқ сайттардыңа браузері сенімсіз деп белгіленіп тұрадыйді. СӘдетте сайтқа кіргеу кезінде браузердің жолында «қорғалмаған» немесе «not secure» деген жазба пайда болады.Еліктіретін жарнамалық ұсыныстарға сенбеңіз және пошта немесе мессенджерлер арқылы келіп түсетін күмәнді сілтемелерді баспаңыз.Ұялы телефоныңыз ұрланған болса, бұл туралы ата-анаңызға хабарлаңыз. БСізге банктік қосымшаны (бар болса), сондай-ақ телефон нөміріңізді бұғаттап, электронды пошта мен әлеуметтік желілердің барлық құпиясөздерін жаңасына өзгертуіңіз керек.Егер сізге банктен немесе мемлекеттік органдардан маңызды ақпарат берілген қоңырау түссе, телефон тұтқасын дереу қою керек. Интернеттегі немесе телефондағы бейтаныс адамдарға сенбеңіз,ды бұл оқиға туралы ересек адамдарға туралыайтып беріңізхабардар етпеңі;Цифрлық картада сізге жақын болашақта қазіргі немесе алдағы шығыстарға қажет соманы ғана сақтауға болады. Қосымшада сізнегізгі картаңызды пайдаланып онлайн сатып алуға тыйым салуды және виртуалды карта үшін жұмсалатын шығыстарға лимиттерді, мысалы айынан 20 мың теңгеден аспайтындай белгілеуді таңдайй аласыз., дыБірақ мұны тек ересек адамдар өздерінің банктік қосымшасынан жасай алады. Егер қызмет немесе тауар үшін төлем сіздің лимитіңізден асып кетсе, операция жасалмайды.Фото: Fingramota.kz

Сатып алу үшін виртуалды картаны қалайша дұрыс пайдалану қажет

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Экономикалық дамудың макрокөрсеткіштері бойынша Қызылорда облысында оң динамика қалыптасқан. Бұл туралы облыстық экономика және қаржы басқармасының басшысы Қамбарбек Мүбараков Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте хабарлады.Басқарма басшысы атқарылған жұмыстар мен алдағы уақытта қолға алынатын жобалар туралы баяндады. Өңірде өнеркәсіп кәсіпорындарында 903,5 млрд.теңгенің өнімі өндірілді, бұл былтырғы осы кезеңмен салыстырғанда 8 пайызға артық.&nbsp;<blockquote>&nbsp;– Есепті кезеңде өңір экономикасына 478,3 млрд. теңге инвестиция салынды. 697,0 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің көлемі 103,0 пайызды құрады. Оның ішінде, егін, мал шаруашылығының жалпы көлемінде де өсім бар. Жыл басынан бері 29 654 жаңа жұмыс орны құрылды, оның ішінде 11 973 тұрақты жұмыс орны ашылды, - деді басқарма басшысы.</blockquote>&nbsp;Фото: Өңірлік Коммуникациялар Қызметі

Аймақтың экономикалық дамуында өсім бар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сексен бес жылдық тарихы бар Жалағаш ауданында соңғы жылдары жарқын жобалар жүзеге асып келеді. Әсіресе ел ағаларының қолға алған әрбір бастамасының бүгінде ел игілігін көріп отыр. Соның арқасында ауданда, әсіресе ауылдық елді мекендерде тұралаған мәселелер шешімін табуда.&nbsp;Биыл 9 айда жоспарланған макроэкономикалық көрсеткіштерде де өсім қалыптасқан. Тарқатып айтсақ, өнеркәсіп өнімдерін өндіру 29,4 пайызға артып, 29 млрд 362 млн теңгенің өнімі өндірілді. Оның ішінде өңдеу өнеркәсібі шаруашылықтардың күріш ақтау және «Өркен Әлем» ЖШС-ның өндірген өнімі есебінен 241 пайызға артып, 9 млрд 559 млн теңгенің өнімі өндірілді. Былтыр 9 айлықта бұл көрсеткіш 5 млрд 656 млн теңгені құраған. Осыдан-ақ өнеркәсіп өнімдерін өндіру бір ізге түскенін аңғару қиын емес.&nbsp;Биыл негізгі капиталға тартылған инвестиция көлемінде де өсім қалыптасты, яғни 14 млрд 461 млн теңгені құрап отыр. Ал&nbsp; 2023 жылы 9 айлықта бұл көрсеткіш 12 млрд 148&nbsp; млн теңгені құраған. Жалпы қай саланы алып қарасақ та Жалағаштың шаруасы ширағанын аңғару қиын емес. Ауыл шаруашылығы өнімінің көлемі 20 млрд 659,4 млн теңгені құрады. Тұрғын үй көлеміне келсек, 17 523 шаршы метрді құрайтын 112 тұрғын үй пайдалануға берілді. Бөлшек сауда көлемі 2 816,8 млн теңгеге жетті. Құрылыс жұмыстарының көлемі 163,8 пайызға орындалып, 7 млрд 991,8 млн теңгені құрады.Аудан бюджетінің жалпы түсімдер жоспары 102,7 пайызға орындалып, 8 601,7 млн теңгені құрады. Оның ішінде жергілікті кірістер есепті кезеңде 1 млрд 604,1 млн теңгені құрап, жоспар 112,8 пайызға орындалған. Биыл қазанда аудан бюджетінің шығыстар жоспары 99,9 пайызға орындалды. 1 197 900 центнер күріш жиналды.Аграрлық ауданның егін саласында өзіндік орны бар. «Қызылорданың Қостанайы» деген аттың жайдан-жай берілмегенін жыл сайын жалағаштық диқандар ерен еңбекпен дәлелдеп келеді. Биыл да бұл саланы егінші қауым жоғары нәтижемен қорытындылады. 37 218 гектарға ауыл шаруашылығы дақылдарын еккен жа-лағаштықтар мол табысқа кенелді. 19 800 гектар күріш толық жиналып, әр гектардан 60,5 центнерден өнім алды.Сырдың басты дақылы болғасын күрішке арнайы тоқталып отырмыз. Болмаса ауыл шаруашылығы дақылдарының басқа да түрлерінен межеден артық өнім алынды. Бүгінге дейін бидай, арпа, сұлы, қант құмайы, мақсары, картоп, көкөніс, бақша дақылдары толық жиналды. Тарқатып айтсақ, 129 гектар күздік бидайдың әр гектарынан 13 центнерден, 770 гектар жаздық бидайдың әр гектарынан&nbsp; 9 центнерден, 665 гектар мақсарының әр гектарынан 8,7 центнерден, 200 гектар қант құмайының әр гектарынан 41 центнерден, 40 гектар арпаның әр гектарынан 8,2 центнерден, 5 гектар сұлының әр гектарынан 12,8 центнерден, 188 гектар картоптың әр гектарынан 177 центнерден, 1113 гектар көкөністің әр гектарынан 195 центнерден, 1300 гектар бақшаның әр гектарынан 230,5 центнерден өнім алынды. Нәтижесінде Жалағаш кешегі «Алтын дән» мерекесінде «Ең үздік аудан» номинациясына ие болды.Шаруашылықтар техника паркін жаңартуға ден қойды, әлбетте еңбек өнімділігін арттыруда бұл ерекше маңызға ие. Мәселен, биылдың өзінде 1 млрд 670,6 млн теңгеге 26 ауыл шаруашылығы техникасы алынған. Кешегі күзгі дала жұмыстарына ауданда 1027 ауыл шаруашылығы техникасы жұмылдырылды. Оның ішінде 431 трактор, 249 комбайн, 124 жатка, 58 жүк көлігі, 165 трактор тіркемесі бар.Салада серпін барБұрын Жалағаш кәсіпкерлік саласы ақсап тұрған аудандар қатарында еді, бүгінде жергілікті жұрттың кәсіп бастауға ынтасы артқан. Демек, әлеуеметтің әлеуетін көтеретін негізгі сала екеніне елдің толық көзі жетіп отыр. Міне, біз аудан кірісінің еселенуін, жұмыссыздық мәселесін тұсаудағы нәтижелі жұмысты, саланың алға басуымен байланыстырамыз. Әсіресе ауылдағы ағайын шаруаны ширатуда мемлекеттік бағдарламаларды тиімді пайдалануда.Ауданда биыл 3011 шағын және орта кәсіпкерлік субъектісі тіркелген. Оның 95,5 пайызы нақты жұмыс жасап тұр. Былтыр ауданда «Байқоңыр ӘКК» ҰҚ» АҚ арқылы мал шаруашылығы, өндіріс, қызмет көрсету, өсімдік бағытындағы 179,7 млн теңгені құрайтын 22 жоба қаржыландырылған. Нәтижесінде 33 жаңа жұмыс орны құрылды. Биыл «Байқоңыр ӘКК» ҰҚ» АҚ арқылы «Ауыл аманаты» жобасы аясында қаржыландыруға ауданда 318,3 млн теңгені құрайтын 49 жобаның құжаттары әзірленген. Оның ішінде 85,8 млн теңгені құрайтын 15 жоба комиссияда қаралып, 60 млн теңгенің 11 жобасы мақұлданған. Нәтижесінде ауданда жаңадан 11 жұмыс орны құрылады. Бұдан бөлек 115,1 млн теңгені құрайтын 19 жобаның құжаттары жинақталуда.Жол сапасы жақсарғанИә, ауданда соңғы 2-3 жылда жол құрылысы қарқын алып, елдің талап-тілегі ескерілгенін жақсы білеміз. Әсіресе бізді ауылдық жерлерде жол сапасына жіті мән берілгені қуантады.&nbsp;Ауданның автомобиль жолдарының жалпы ұзындығы 240,9 шақырымды құ-райды. Оның 50 шақырымы республикалық, 60,6 шақырымы облыстық, 130,3 шақырымы аудандық маңызы бар автомобиль жолдары.Аудандық маңызы бар автомобиль жолдарының 113,7 шақырымы, яғни 87,3 пайызы жақсы және қанағаттанарлық жағдайда, 16,6 шақырымы қанағаттанарлықсыз жағдайда. Биылдың өзінде жол сапасын жақсартуға 1 млрд 291,4 млн теңге қаралды. 305,1 млн теңгеге Мөрәлі Шәменов ауылына кіреберіс аудандық маңызы бар автомобиль жолына жөндеу жұмыстары жүргізілді. Қазіргі таңда асфальт төсеу жұмыстары толығымен аяқталды. Бір жылда осы ауылдың 10 ішкі көшесіне асфальт төселген.Жалпы ауданда ұзындығы 239,4 шақырымды құрайтын 222 ішкі көше бар. Оның 186,6 шақырымы, яғни 78 пайызы қанағаттанарлық, 52,8 шақырымы қана-ғаттанарлықсыз жағдайда. Биыл 4 елді мекеннің 27 ішкі көшесі жөндеуден өтуде. Яғни Аққұмда 10, Есет батырда 5, Бұқарбай батырда 11, Таңда 1 көшенің сапасына мән берілді. Аққұмдағы 8,4 шақырымды құрайтын 10 көшенің күрделі жөндеу жұмыстарына 457,1 млн теңге қаралған. Оның ішінде биыл жобаны толық аяқтауға 286,8 млн теңге бөлінді. Қазіргі таңда жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Есет батыр ауылының 5 көшесін күрделі жөндеуге облыстық бюджеттен 545,8 млн теңге қаралды. Қазіргі таңда асфальт төсеу жұмыстары толығымен аяқталды. Мердігер мекеме алдағы айда жол құрылысын толық аяқтамақ. Таң ауылындағы екі пәтерлік 10 тұрғын үйге көше жарығы бар автомобиль жолын салу жұмыстарына облыстық бюджеттен 105,7 млн теңге қаралды. Қазіргі таңда құрылыс жұмыстары толығымен аяқталып, нысанды қабылдау жұмыстары жүргізілуде. Бұқарбай батыр ауылындағы 11 көшенің құрылысы да қарқын алды. Жалпы құны 403,1 млн теңгені құрайтын жобаның жуырда ел толық игілігін көрмек.Ауданда биылғы жобаларды толығымен аяқтауға 1 млрд 800,6 млн теңге қажет. Бүгінде жалпы жол жөндеу бағытында құны 5 млрд 773,3 млн теңгені құрайтын 20 жобаны қаржыландыру үшін облыстық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасына бюджеттік өтінімдер тапсырылған.Қос ауылға газ келдіЕстеріңізде болса, осыдан үш жыл бұрын Жалағаш кенті газға қосылған. Қазіргі таңда Жалағаш кентіндегі 2 952 тұрғын үй, 17 әлеуметтік, 131 кәсіпкерлік нысан, Ақсу ауылындағы 92 тұрғын үй орталықтандырылған газ желісіне қосылған.Жалағаш ауданында 7079 отбасы болса, соның бүгінде 43 пайызы көгілдір отын тұтынады. Елді мекендерді газдандыру мақсатында барлығы 1086,2 млн теңге бөлінген. Тарқатып айтсақ, Мөрәлі Шәменов елді мекенін газдандыру жұмыстарына 649,1 млн теңге қаралды. Былтыр облыс қазынасынан 63,8 млн теңге бөлініп, нәтижелі жұмыстың арқасында бөлінген қаржы толығымен игерілді.&nbsp; Биыл Ұлттық қордан 100 млн теңге, облыстық бюджеттен 485,3 млн теңге қаралды. Қазіргі таңда құрылыс монтаждау жұмыстары аяқталып, бөлінген қаржы толығымен игерілген. Бүгінде нысанды қабылдау жұмыстары жүргізілуде. Жалпы бұл ауылда 1003 адам бар, демек алдағы уақытта 300-ге жуық отбасы көгілдір отынның игілігін көреді.Ақсу елді мекенін газдандыруға 517,4 млн теңге қаралған. Былтыр облыстық бюджеттен 20 млн теңге бөлініп, газ құрылысы басталған. Биыл құрылыс монтаждау жұмыстарын жалғастыру үшін Ұлттық қордан 100 млн теңге, облыстық бюджеттен 397,4 млн теңге бөлінді. Қазіргі таңда құрылыс монтаждау жұмыстары толығымен орындалып, қаралған қаржы толық игерілген. Тіпті нысан пайдалануға берілді. Жалпы бұл ауылда 1 674 адам бар, осылайша 200-ден астам отбасының көгілдір отынның игілігін көруіне жағдай жасалып отыр.Ауылдарды газдандыру жалғасудаЕлді мекендерді табиғи газ желісіне қосуды жалғастыру мақсатында Қаракеткен, Далдабай елді мекендерін газдандыру жұмыстарына демеушілік есебінен жобалау-сметалық құжаттар әзірленген. Жобаны қаржыландыру үшін облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасына бюджеттік өтінім ұсынылды. Жоба құны – 1 млрд 148,7 млн теңге. Сонымен қатар Бұқарбай батыр елді мекенін газдандыру үшін жобалау-сметалық құжаттары демеушілік есебінен әзірленіп, мемлекеттік сараптамаға жолданды. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Аудан орталығындағы әкімшілік ғимараттар мен әлеуметтік нысандарды табиғи газға ауыстыру мақсатында биыл бюджеттен 68,4 млн теңге бөлінді. Тарқатып айтсақ, Жалағаш кенті әкімі аппаратының қазандығы табиғи газ желісіне қосылып, пайдалануға берілді. Жобаның жалпы құны 6,2 млн теңгені құрайды. Жалағаш аудандық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің қазандығын табиғи газ желісіне қосу жұмыстарына 19,4 млн теңге қаралды. Бүгінде бұл нысан да көгілдір отынға қосылған. Мұнан бөлек №123 мектеп-лицейін, №246 орта мектебін табиғи газға ауыстыру жолымен қазандықты реконструкциялауды жүзеге асыру жұмыстары аяқталып, нысандар толық пайдалануға берілді.Жалпы 85 жылдық тарихы бар іргелі ауданда ілкімді жобалар жүзеге асуда. Барлық жобаның құрылыс сапасы аудан әкімі Ардақ Ибраимовтың тікелей қада-ғалауында. Болашақта жұрт игілігін көруі үшін әрбір жобаның өміршеңдігі маңызды екенін Ардақ Әбдіғаппарұлы әріптестерінің де қаперіне салып отыр. Біздің көңі-лімізден шығатыны – соңғы жылдары қолға алынған жобаларда ел ішінде тұралаған мәселелердің қамтылуы. Бірінші кезекте елдің талап-тілегі ескерілсе, қалғаны кезең-кезеңімен шешімін табатыны сөзсіз.&nbsp;&nbsp;Кенжетай ҚАЙРАҚБАЕВ

Жалағаш – жарқын жобалар мекені

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Облыс әкімінің қолынан «Ерен еңбегі үшін» медалін алып тұрғанында толқымайын десе де толқыды. Марапатқа қызықпаймын дейтін еді, біреулер құсап оның соңынан қуып әуре де болмады, бірақ одан бұрын өзін сол құрметке лайық көрген таза пейілдің шапағаты шаршаулы көңілге кәдімгідей дем беріп, жүректі толқытты.Ойланып отырса, он жеті жасынан қаламға телінген құштар тілек одан бір суымапты. Ерте есейтіп елдің алдына шығарыпты.Оныншыны бітірген жылы дәрігер болуды мақсат тұтты. Жасынан шаруашылықтың ауыр қосын жеккен ата-ананың саушылықтан ерте қалуы қайтсем соларды емдеп жазамын деген тілекке ойысқандықтан болар, бірақ одан жолы болмады. Жүрегіне жақын қаламға деген құштарлық одан да биік құзіретті - қоғамның жанына батқан сыздауықты сылып тастауға мүмкіндік беретін тағдыр талайын тарту етті.Бойындағы талабын таяныш етіп осы бағытта жоғары білім алуға қол жеткізген қайратты жас бауырларына өзі бас-көз болып, етінің тірілігінен елдік істің шаужайына жармасып, көпті бастар көшелігімен өнеге болған әке жолын әрі қарай жалғады. Алғашқы жылдары жастар ұйымына жетекшілік етіп, шалғайдағы ауылдың сүреңсіз өмірін өміршең мазмұнмен өрнектеудің жолын іздеп басы қатты. Ел әлеуеті мен мәдениетін көтеруде Тәңір сыйлаған шығармашылық қуат тылсым түйсікті түртіп оятып, жарқын жобаларға тыңнан түрен салып, жұлдыздай аққан тұлпар-талаптың жалына жармастырды. Ұлт, нәсіл, шекараға жіктелмейтін адами жаратылыстың әділеттігі қияндағы қазақ баласының көкірегін көкке тіреп, арманын айға біледі. Қызылдың малға жайлы құтты қонысы елге аты шығар жалын кеуде ерлерден де кенде емес екенін іспен дәлелдеу үшін комсомолдар бригадасын құрып оны өзі басқарды.Қолы сәл қалт еткенде ауылдың қалқанқұлақтарына қақпа қорытып, алаөкпе қып доп қуалатты. Волейбол, баскетбол алаңында алдымен өзі алашапқын алдыға түсіп, қатарына ерген іні-бауырды спортқа баулыды. Ауылдан Әлем чемпионын шығарамын деп әлектенді. Еңбегі еш кетпеді. Әлем чемпионы болмаса да намысты қолдан бермес, өңшең сен тұр мен атайын бөріктілерді тәрбиелеп шығарды. Мейлі ғалым, жазушы немесе кәсіпкер бол, спортқа жаны жақын адамның тірлігі өнімді, кәсібіне жүйрік, денсаулығы мықты, мемлекетке де зор пайда әкеледі емес пе? Адами капитал дегеніміз осы. Баланың бәрі дарынды, соның көзін тауып, өзін танытуына, өсуіне, өнуіне жүрек жылуын аямаған қамқорлықты айтыңыз. Осы орайда қияндағы елдімекен мектебінде білім алып жүрген бозөкпенің ерек талабын аңдап, өнер сайыстарына қатыстырған, бүгінде көпке танымал болған қос саңлақ – Асқар Дүйсенбиев пен Бекарыс Шойбековты тәрбиелеп өнер өріне оздырған ердің еңбегі бір төбе.Ал өзінің жеке өміріне келсек, бозбала шақтан жүрек түкпіріне орныққан періште тілек қайда барса да, қайда жүрсе де тіршіліктегі қалт еткен құбылысқа қарауыл қып, қылша мойнын талша етіп, жалқы сәт тыным берген емес. Бүгінге дейін қолынан қаламы түспеген оның қоғамдағы жақсыны да, жаманды да көңіл сүзгісінен өткізіп, жақсыға сүйініп, жаманға күйініп, ар таразысын әділ салмақтай білуі осы табиғатына адалдығынан дер едік.Қолында билігі бар адам төрешілдікке жақын, ауылда көп жылдар директордың орынбасары болып биліктің бір жағында жүрген адамның ақ дегені алғыс, қара дегені қарғыс, көңіл тоқ, уайым жоқ, қамсыз-мұңсыз бір күнді өткізуге беруге болатын еді ғой. Жоқ, cезімге бай, сертке адал Нұрекең қашанда айналаға жүректің көзімен қарай білген тәрізді. Міне, сол кезде көзі көріп, көңілі иланған құбылыстарды ақ қағазға шебер қиюластыруға келгенде табиға тұма таланты көмекке келді. Өмірдегі ұнамсыз құбылыстар, адамдардың теріс мінез-қылықтары, соның салдарынан қоғамды дендеген дауасыз дертті сылып алуда сатираны қару еткен ол осы жанрдың оң жамбасына келетініне сол кездің өзінде нық сенімде болды. Өйткені әжуа тілмен түйреген сөз сойылының діттеген жеріне дөп тиіп жатуы өзгеден бұрын өз көңілін тоқ етті. Соның дәлелі Оспанхан Әубәкіров ағасы алғашқы қадамынан-ақ жанашыр тілектесі болды. Жас талапты үнемі қолдап, өзі өмірден озғанша әріптестік қарым-қатынасын үзбеді.Тіл тазалығы, әдебиет тағдыры үшін бетің бар, жүзің бар демей туғанына да туралығын айта білер әділқазы, әдебиет сыншысы Бақыт Сарбалаевтың оң пікіріне ілігудің өзі дәтке қуат. Қаламгер өзінің 2011 жылы шыққан кітабында Нұрмахан Елтайдың шығармашылық лабораториясына арнайы тоқталады. Сонда Нұрмахан Елтайдың жан-дүниесінің Бейімбет Майлинмен өзектесе өріліп жатқаны туралы айтады. «Нұрмахан Елтай халықтық тілмен қарапайым жазуымен әрбір туындысының әлеуметтік қатпары қалың, астары терең, айтары ажарлы, әдеби байлығы базарлы нағыз Бейімбет Майлин бітімдес сатирик» деп жазады ол.Нұрмахан өзінің төл туындыларымен қоса жүрген жерінде құлақты түрік ұстап ауыл айтқыштарының есті сөз, қаймақты хикаяларын жазып алудан шаршамайтын қалыбымен қазақ әдебиетіне қаншама жауқар дүниелерді қосты. Ол өзінің «Үшінші таим» кітабының «Қақпа алдында» деп аталатын бөлімінде ауыл айтқыштарының сөзін жинақтап беріп, келешек көрерменнің асыл қазынасына айналдыра білді.Сонау жетпісінші жылдардан бастап Нұрмаханның сатирик ақын ретінде өлеңдері аудандық «Коммунизм жолы», облыстық «Ленин жолы» газетінде шыға бастады. Бірқатар сатиралық топтамалары жинақтарға енді. Асқар Тоқмағанбетовтың көзін көрген, тәрбиесін алған, сатираның сарбазы атанған Оспанхан Әубәкіровтен бата алған оның шығармаларын жұрт іздеп жүріп оқитын болды.Осы кезеңдері ол «Жаңақорған тынысы» газеті бетінен ашылған «Көк ине» деген арнайы сатиралық беттің шығарушысы болды. Нұрмаханның шалқар шабытпен жазылған «Қатырамыз», «Ауылдың айтқыштары», «Япырмай, бұл қандай қызық», «Сүйінші дайындаңыздар», «Беті бүлк етті», «Үшінші таим», «Қияға қонған қыран», «Беласар» деген атпен сатиралық өлеңдері, әзіл-қалжың, қызықты әңгімелері, деректі хақаяттары, баспадан шығып оқырманға тарап кетті. Сондай-ақ «Жәннат жер – жайсаң жандар», «Қияға қонған қыран», «Жаңарған өлкенің жасампаз ұрпағы», «Сұңқарлар биікте самғайды» атты деректі кітаптардың авторы.Нұрмахан Елтай талантты сатирик қана емес, мықты журналист. Тоқсаныншы жылдардың басынан журналистикаға ден қойған ол ширек ғасырға жуық уақыт «Сыр бойы» газетінің Жаңақорған және Шиелі аудандарындағы меншікті тілшісі болды. Өтпелі кезеңнің ауыр уақытында облысқа қатынап жұмыс істеу жеңіл болған жоқ. Аудандарда болып жатқан шаралар туралы газеттің сол күнгі санына шығу керек. Қазіргідей интернет жоқ. Нұрекең шараға бастан-аяқ қатысып, оны жол бойы пойызда отырып жазып, редакцияға тапсырып үлгеретін.Ертесіне кезекшілікке газет өндірісіне қатысу үшін жағдай кем, жылуы жоқ мұздай кабинетте қонып, орындықты төсек еткен күндердің нешемесі бастан өтті. Жастығын, денсаулығын алды демесең, көз майын сарқып жазған жауһар дүниелері өңірдің өлмес тарихына, сырлы шежіресіне айналып тасқа басылып қалды. «Өзі бір күндік, сөзі мың күндік» газеттің сарғайған парақтары бетінен оның Қандөздің топырағынан сыр түйген өзгеше өрнекті төлтумаларын көзге сүртіп, көшіріп жазып алып жататын күн де туады әлі. Өйткені әр нәрсе қолдан кеткенде қадірлі ғой өзі. Бастысы, артта қалар ұрпақ аман болсын.Нұрмахан Елтай 2000 жылдары облыстық газетте «Түрлі-түрлі бастар бар» деген әзіл-сықақ бетіне редакторлық жасаумен қатар «Спорт» бетінің де оқырман жүрегіне жол табуына еңбек етті. Сол жылдары мектеп оқушыларына арналған «Хан алшы» атты үнжарияны шығаруды қолға алды. Ауылда тұрып-ақ Жазушылар Одағына мүше болды. Аудан, облыс сахналарында «Ән мен әнші», «Өмір мен юмор», «Қазақы қалжың» деп аталатын жеке шығармашылық бағдарламалары жұртшылықты күлкіге көмді. Осы бағдарламалары арқылы елімізге танымал әншілердің Сыр сахнасында өнер көрсетуніе жол ашты.Бұл оның қаламгерлігімен қатар қоғамдағы қайраткерлігінің бір қыры. Ал отбасында… Сүйіп қосылған жары Орынкүл екеуі бес перзентті өсіріп тәрбиеледі.Жақында жазушының жары Орынкүл Молдағалымқызына арнаған «Аяулы жар» деген естеліктер жинағы жарық көрді. Бұлай еске алып кітап жазам деп ойлап па? Үнемі аттың үстінде, түйенің қомында қаламын қару етіп қоғам тазалығы үшін тіресіп, жағдайы жоқтың мәселесін шешуге, жанары жастының көңілін демдеуге демалмастан жұмыс істеп, құдайдың еңбек демалысында жарытып от басында, ошақ қасында аялдамаған сертіне берік қаламгер енді бейнеттен бел жазып, жанұя шуағына кенеліп отырамын деген уақытта жансерігінен айрылып қаларын қайдан білсін? Әйтпесе, ең әдемі арнауын асыл жарына көзі тірісінде тарту етіп, көңілін шат еткен болар еді. Тағдыр оған жеткізбеді.Кітаптың бірінші бөлімі ағайын-туыс, көрші-көлемнің жүрекжарды естеліктерінен тұрады. Бәрінің айтатыны бір ой, бір пікір – Орынкүлдің керемет кеңпейілдігі, қолының ашықтығы, мінезінің жомарттығы, жоқ-жітікке қолындағысын бөліп беруге бар қайырымдылығы, қонақжайлығы. Қаламгер үшін қосағының осы қасиеттерге ие болуынан асқан нығмет бар ма? Бұл мүмкіндік өзінің де жүрегі жаз ағаның екінші тынысын ашқан, оны көптің ортақ қадірлісіне айналдырған тағдырдың айрықша сыйы болды деуімізге болар.Қайран ағаның қан жылаған көңілін жұбатып, елесінің өзімен жандүниесін тыныштыққа бөлейтін өткен күндер естелігі осынысымен қымбат.&nbsp;Баян ҮСЕЙІНОВА &nbsp;

Сыр сатиригіне «Ерен еңбегі үшін» медалі табысталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Облыстық қоғамдық даму басқармасы аймақтағы қоғамдық-саяси ахуалдың тұрақтылығы мен мемлекеттік тілдің қолданылуын, жастар саясаты мен мемлекеттік ақпараттық саясатты, сондай-ақ, ҮЕҰ арқылы мемлекеттік тапсырысты қалыптастыру саласындағы қызметтерді жүзеге асырады. Жыл басынан бері басқармаға қарасты салаларда ауқымды жобалар қолға алынып, оң көрсеткіш қалыптасқан.&nbsp;Мәселен, биыл тіл орталығы арқылы 205 адам мемлекеттік тілді жетілдірсе, 169 адам орыс тілінен, ал 176 адам ағылшын тілі бойынша оқыту курсынан өткен. Бүгінде орталық тұрақты түрде әлеуметтік желідегі парақшалары арқылы сөздердің дұрыс жазылуы мен ұлттық дәстүрлерді, сөз саптау үлгілерін насихаттау мақсатында «Сөзтүзер», «Ұлылар ұлағаты», «Трендтегі сленгтер», «Ас мәзіріңіз қазақша ма?» сынды ақпараттық айдарларды тұрақты түрде жүргізіп келеді.Қазіргі таңда облыстың медиа кеңістігінде 149 бұқаралық ақпарат құралы болса, оның 13-і мемлекеттік, ал қалған 136-сы тәуелсіз жұмыс істейді. Ашықтықты қамтамасыз ету мақсатында «Ашық диалог» egov.kz порталында &nbsp;Қызылорда облысы әкімінің қатысумен онлайн режимінде түрлі тақырып бойынша интернет-конференциялар ұйымдастырылады. Жыл басынан бері 9 интернет-конференция мен 5 сауалнама өтсе, интернет-конференция бойынша 26 сұрақ келіп түсіп, барлығына онлайн режимде уақытылы жауап берілген.Жыл басынан бері облыста этносаралық саладағы ахуал және этностық топтар арасындағы өзара қарым-қатынас тұрақты әрі қалыпты деңгейде сақталған. Этникалық белгілеріне сәйкес кикілжіңдер тіркелмеген. Соңғы статистикалық ақпаратқа сәйкес, облыс халқының 96,2 пайызы қазақ болса, 3,8 пайызы түрлі этностық топтан құралған. Мемлекеттік этносаясатты жүзеге асыруда облыстық ҚХА құрамында 11 этномәдени бірлестік, аудандарда 4 этнобағытталған үкіметтік емес ұйымдар және 9 қоғамдық құрылым жұмыс істейді. Сонымен қатар, облыста 14 пен 35 жас аралығындағы 244 865 жас есепке алынып, жалпы халықтың 29,3 пайызын құрады. Есепті мерзімнің қорытындысымен жастардың жұмыссыздық деңгейі 3,4 пайызды құраған. Сондай-ақ, өңір жастарын қолжетімді тұрғын үймен қамтамасыз ету мақсатында «Сыр жастары» жеңілдетілген ипотекалық несие беру бағдарламасын жүзеге асырылып жатыр.Фото: Қызылорда облысының Өңірлік коммуникациялар қызметі

Облыстың қоғамдық-саяси тұрақтылығы басты назарда

Аралдағы ағартушылық қашан басталды?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жас ұрпақтың бойында ұлттық сананы қалыптастырып, тарих тармағын танытып, ата-баба мұрасынан сыр шерту жолында музейдің орны бөлек. Өткенге құрметпен қарап, бүгінімізді қадірлесек қана болашақ жарқын болмақ. &nbsp;Қазіргі кезде музейлердің алдында ескі мәдени мұраны сақтау және мәнді құндылықтарды замандастар үшін көрсету, насихаттау мәселелері тұр. Мәдени құнды көне заттарды көрсету, жалпы адамзаттық мәнін ашу арқылы музейге келушілердің адамгершілік, рухани өсуіне әсер ету де басты мақсаты. Бүгінгі кейіпкеріміздің үйі де ХХ ғасырдан бастап тұтас дәуірді көз алдыңа әкелетін музейге айналған.&nbsp;Нұржан Іздібаев 1992 жылы Тоқабай елді мекенінде туып-өскен. Жастайынан ата-әжесінің тәрбиесінде болған ол өзінің бұл қызығушылығы туралы кеңінен сыр шертіп:<blockquote>– Өзім кішкентай кезімнен ата-әжемнің ескі заттарына қызығатынмын. Көненің адамдары қолданған бұйымдарына өте ұқыпты болады ғой. Мен де сол кісілерден көріп ойыншықтарымды, кітаптарды, естелік сыйлықтарды сақтап жүретінмін. Кейін келе заттар көбейді. Оларды лақтыруға қимадым. Осылайша ескі үйдің бір бөлмесіне жинап бастадым, – дейді.&nbsp;</blockquote>Қазір қаладағы мұражай-үйде 800-ге жуық өткен дәуірдің естелігі бар. Олардың басым көпшілігі өткен жылдың сәуір айынан бастап жинақталған.<blockquote>– &nbsp;Негізі үйімнің бөлмесі мұражайға айналады деп ойламаған едім. Дегенмен жақындарым бұл қызығушылығымды білетін. Көбіне үйге келген қонақтар, жолдастарым оларды көріп, жастық шағына саяхат жасап, «ностальгия» алатын. Сөйтіп уақыт өте келе құнды, бағалы деген дүниені сыйлық ретінде ала бастадым. Әлеуметтік желіден көріп, арнайылап өзінің қолданған бұйымын салып жіберуші жандар да табылды. Кейбір көңілім кете қалаған дүниені сатып аламын. Осылайша бір жарым жылдың көлемінде бір бөлме толарлықтай зат жиналды. Олардың ішінде ескі рубльдер, қағаз ақшалардан бастап телефон-теледидарлар, кітап-журналдар, магнитофондар мен кассеталар, ойын түрлері және тіпті ата-әжем қолданған кебеже-сандығы, иінағаш, шапан мен бөрік сақталып тұр. Жалпы бөлмедегі заттарды арнайылап санатқа бөлмей, өзіме ыстық көрінгенін жинақтаймын, – дейді Нұржан Іздібаев.</blockquote>Ескінің көзіне лық толы бөлмеге кіргенде, расымен де, өзге әлемге түсіп кеткендей боласың. Мұнда сонау 1915 жылы шыққан рубльден бастап, осыдан бірнеше жыл бұрын қоғамда кеңінен пайдаланылған техникалар бар. Рубльді көзбен көріп, қолға ұстағанда фильмдегідей ескі көпестің сауда жасағаны еске түскені рас. Коллекционердің айтуынша, мен олай елестеткен алғашқы жан емес екенмін. Ал Нұржан мырзаның өзіне ең құнды дүние атасы тіккен қараша үйдің уығы мен әжесінің кебежесі болса, материалдық тұрғыда ең қымбат зат 1950 жылы пайдаланылған шахта телефоны екен.<blockquote>– &nbsp;Қазір бір-бірінен естіп, арнайылап келуші қонақтар саны артып келеді. Әлеуметтік желі арқылы да қызығушылық танытатын жандар жетерлік. Алдағы уақытта арнайы мекемелерден рұқсат алып, кеңейту жұмыстарын қолға алғым келеді. Оны әзірге уақыт еншісіне қойып отырмын, – деді ол сөз соңында.</blockquote>Нұржан Іздібаевтың рухани азық орнына айналған үйі – көпшіліктің көз қуанышы. Балалық балғын шағына саяхаттағысы келген немесе ата, аға буын өкілдерінің тұтынған заттарына қызыға қарайтын жандарға мол мүмкіндік сыйлап жүрген жер болашақта үлкен музейге айналатыны сөзсіз. Гүлмарал САҚТАПОВА

Үй-музей ашқан азамат

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бақтыбай Ордабаев 1966 Арал қаласында дүниеге келген. Ата-анасы өлкеміздің басты байлығы болған айдынды теңіздің кеме өңдеу зауытында шебер болып қызмет еткен жастың арманы да, талғамы да басқаша еді.&nbsp;Ол туралы өзі:<blockquote>– &nbsp;Бала кезіміз қазіргі жастардың өмірінен басқаша өтті ғой. Ұялы телефон, теледидар жоқ еді. Бағымызға орай, аула алдында «Водник» деген стадион болатын. Уақытымыздың көбін сонда футбол ойнаумен өткіземіз. Одан өсе келе арнайы секциялар ашылып, соған бардым. Алғашқы ұстазым, марқұм Серік Тілеужанов деген кісі болды. Ең бірінші жарысымыз, кәсіби ойынымыз сол мектеп жасында басталған, – деп еске алды.</blockquote>Осылайша өмірін спортпен байланыстырған ол 1985 жылы әскери борышын өтеуге аттанады. Украинада 2 жылдық әскери міндетін атқарып жүргенде де бос уақытын сүйікті ісімен өткізеді. Аралға келген соң кеме жөндеу зауытына жұмысқа тұрады. Ол уақытта ауданаралық жарыстарға зауыттың командасы атынан шығып жүрген Бақтыбай Жарылқасынұлы кейін келе аудан атынан ойын көрсете бастайды.<blockquote>– &nbsp;Жарылқасын Сәменов жаттықтырушымыз болды. Зауыттың командасы болып Арал ауданының атынан облыс, республика лигасына шыға бастадық. Қазақстан Республикасының біріншілігінің ІІ лигасында жүлделі ІІІ орын алғанымыз әлі есімде.&nbsp; Сол жылдары оқу орнына құжат тапсырдым. Осылай Алматы қаласындағы Жоғарғы оқу орнына қабылданып, «Футбол жаттықтырушысы» маманы болып шықтым. Еліміз Тәуелсіздік алған жылы зауыт жұмысынан шығып, 4 жыл «Шапағат» қоғамдық қорында, 2001 жылға дейін «Намыс» футбол клубында жаттықтырушы болып жұмыс істедім. Сол жылдан бері қазірге дейін №19 мамандандырылған балалар-жасөспірімдер спорт мектебінде балаларды спортқа баулып келемін, – деп алғашқы еңбек жолымен таныстырды ол.</blockquote>Иә, 30 жылдан аса еңбек өтілі бар жаттықтырушы бүгінде талай шәкірттің спорт саласында бағын жақты. Олардың алды Қазақстан Премьер Лигасында өнер көрсетіп жүрсе, жақында ғана оқушылары Нұрдаулет Талғатұлы мен Асқар Қолғанатов облыс командасында ойнап, республика чемпионы атанды.<blockquote>– &nbsp;Оқушы балалар спорт мектебіне 7 жасынан бастап қабалданады. Келген әрбір шәкіртке ерекше бап жасап, айрықша көңіл бөлу керек. Әр баланың қыры мен сыры болады. Бәрін бірдей «футболшы» етіп шығару мүмкін емес. Дегенмен бейімі бар, денсаулығы жарайтын, шымыр баланы түбінде спорт саласының бір кірпіші етіп қалауға мүмкіндік бар. Оның өзі қаншама жылдық еңбекпен келеді.&nbsp;Футбол саласына, жалпы спортқа қазір көп көңіл бөлініп жатыр. Ауданда да түрлі секциялар ашылды, бәрі мемлекет тарапынан тегін жүреді. Жастар бос уақытын тиімді өткізіп, қызығушылық танытса, біздің тарапымыздан қолдау әрқашан бар, – деп &nbsp;жаттықтырушы пікірін білдірді.&nbsp;</blockquote>Спорт саласында атқарған еселі еңбегі ескеріліп, кейіпкеріміз бүгінге дейін аудан, облыс әкімдерінің «Құрмет грамотасы» мен «Алғыс» хаттармен марапатталған. Сонымен қатар Қазақстан футбол Федерациясының арнайы төсбелгілерімен де құрметтелді және «Арал ауданының футболдан аға жаттықтырушысы» атағын алды.&nbsp;Қазіргі таңда Бақтыбай Жарылқасынұлы жұбайы Ботакөзбен 2 қыз, 1 ұл тәрбиелеп, немерелерінің қызығын көріп отырған бақытты әулеттің отағасы. Ал өзінің ізін қуған баласы Аян Бақтыбайұлы аудан, облыс құрамасында өнер көрсетеді.&nbsp; Г.МЫҚТЫБАЙҚЫЗЫ

30 жылдық тәжірибесі бар жаттықтырушы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жаңақорған ауданында арнайы сала мамандарының қатысуымен &nbsp;кәсіпкерлікті қодау мақсатында арнайы басқосу өтіп, осы тұрғыда бірқатар ақпараттар берілді. Жалпы Жаңақорғанда шағын кәсіпкерлікке мемлекеттік қолдау тетіктерінің саны артпаса кеміген емес. Мамандар жеңілдетілген пайыздық несие, қайтарымсыз қаржы және субсидия биыл да жалғасын табады дейді. Елдегі төтенше жағдайға байланысты сәл кешеуілдеген бағдарламалар араға көп уақыт салмай қайта жанданбақ.Мемлекеттік жобаларды жүзеге асыруда облыс бойынша Жаңақорған ауданы алдыңғы қатарда. Яғни несие алу мен грантқа ие болуда аймақта көш бастап тұрмыз. Әрине қуанатын жағдай, бірақ келелі іске көлеңке түсіріп тұрған кемшіліктер де жоқ емес. Аз пайызбен несие және грант алғандар қатарында мақсатсыз қаржы жұмсағандар анықталып, сотпен өндірілуге шешім шыққан деректер де бар. Мұндай жағдайларды аймақ басшысы да тікелей назарында ұстап келеді.Басқосуда Қызылорда облысы кәсіпкерлер палатасы және өңірлік кеңес мүшелері аудандағы бизнес өкілдеріне түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, ұсыныстарын тыңдады. Аудан әкімінің орынбасары Бектас Нұрдиновтің қатысуымен өткен жиында облыстық кәсіпкерлер палатасының директоры Пірмұхаммед Сыздықов модераторлық етті.Жиынға қатысушылар алдымен жергілікті кәсіпкерлердің қолынан шыққан бұйымдарынан жасақталған көрмені тамшалады. Онда тігін және қолдан тоқылған тұрмыстық бұйымдардан бөлек бисер және сәндік әшекейлер мен қолдан пісірілген дәмге толы дастархан мәзірі, құрылысқа қажетті жабдықтардан құралған бұйым өзіндік сән-салтанатымен көз тартты. Басқосуда сөз алған Бектас Балғабайұлы жиынның мән-мақсатын түсіндірді. Өз кезегінде палата директоры аймақта кәсіпкерлік саласында нәтижелі жұмыс бар екенін атап өтті.<blockquote>– Сыр өңірі соңғы жылдары кәсіпкерлік саласында жақсы нәтиже көрсетуде. Отандық өнім өндіруде бәсіміз артып, шағын кәсіптің шырайы кіріп келеді. Бұл нәтижеге қол жеткізуде мемлекеттен көрсетілетін қолдауды тиімді ұйымдастырып отырған кәсіпкерлер палатасын іске ынталы азаматтардың ортақ шаңырағы деуге болады. Кәсіпкерлермен тығыз қарым-қатынас орнатып, консультативті кеңес, бағыт-бағдар беруге тырысамыз. Бүгінде өңірлік кеңестің құрамында жиырмаға жуық маман бар. Қолымызға келіп түскен жобаларды жан-жақты сараптап, болашағы бар бизнестің түріне барынша қолдау көрсетеміз. Екіншіден, олардың құқығын қорғауға мүдделіміз. Сайып келгенде, жергілікті өнім көлемін көбейтіп, экспортқа кең жол ашуға тиіспіз, – дейді палата директоры.</blockquote>Ол одан әрі экспортқа жол тартқан бренд тауарлар жөнінде тоқталды. Осы орайда Жаңақорғанда өндіріліп өңіріміздің дүкендері сөрелеріне жайғасқан кір сабын, әжетхана қағазы, гипс өнімдеріне жоғары бағасын берді. Аграрлы саланың ауқымы кең, мал өнімдері мен егіндік дақылдардың шет ел асып жатқанына қуанамыз. Енді үлкен сұранысты ұлғайту мақсатында шағын кәсіпті кеңейту аса маңызды. Бұл іске демеу болатын бағдарламалар жөнінде «Қазпошта» АҚ Қызылорда облыстық филиалы директорының орынбасары Айзат Ізтілеуова баяндады. Бұл бағытта негізінен онлайн платформасы аса маңызды, яғни онлайн дүкендерде электронды сауда қызып тұр. Түрлі мекемелер, тіпті брендтегі компаниялар тауарларын пошта қызметі арқылы алуға толық мүмкіндік бар. Тасымалдау құны да қолжетімді.– Онлайн сауда тек өңіраралық қана емес, әлемдік нарықта да ыңғайлы екенін көрсетті. Осыған орай Астана қаласында үлкен логистикалық хаб ашылды. Бұл бастамасы, тағы үш-төрт аймақтан ашу жоспарда бар. Біздің тарапымыздан саудагерлерге де, тұтынушыларға да тиімді бағдарламалар, жаңа жобалар енгізілуде. Соның бірі – маркетплейс қосымшасы. Бұл арқылы сатушы да, сатып алушы да қосымша қаражат жұмсап шығындалмайды. Түйіндей айтқанда, электронды саудаға қазір алтын көпір дерліктей деңгейде қызмет жасап отырмыз, – деген «Қазпошта» АҚ Қызылорда облыстық филиалы директорының орынбасары Айзат Өмірзаққызының айтуынша, тұтынушыға тауар ұнамай қалған жағдайда кері қайтару қызметін үйлестіруді де мекеме өз жауапкершілігіне алып отыр екен.Облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасының кәсіпкерлікті дамыту және қолдау бөлімінің бас маманы Алуа Есіркеп әлеуметтік кәсіпкерлік санаттар бойынша түсінік берді. Бұл тақырыпта әлеуметтік деңгейге көбірек мән беріледі. «Әлеуметтік кәсіпкерлік санат төрт топқа бөлінеді. Бірінші кезекте мүмкіндігі шектеулі азаматтарға қолдау білдіруге бағытталған. Осал топтарға жататын тұлғаларды жұмыспен қамту, олар өндіретін өнімге қолдау көрсету, демеу болу, олардың жеке бастарына жәрдемші болу және психикалық-педагогикалық қолдау көрсетуге бағытталған. Осы санаттар ішінде алғашқысы сәл жеңілірек. Өйткені жарымжан жандар, көпбалалы аналар, тұрғылықты жері жоқ немесе пробациядағы азаматтарды жұмысқа орналастыру өзге санаттарға қарағанда жылдам жүзеге асады. Қалай дегенде де кәсіпкер төрт санаттың біреуі бойынша өтінім білдіруі керек. Егер комис¬сия мақұлдаса онда кәсіпкер қажетті қолдауын ала алады» дейді жауапты маман. Иә, бұл кәсіп бастауға ынталылар үшін табыс көзі, қарапайым халық үшін жұмыссыздықты шешудің тетігі болмақ.«Ауыл аманаты» кімдерге тиімді?Келесі кезекте ауылшаруашылығы кооперациясы және экспорт бөлімінің басшысы Гүлмира Исабергенова «Ауыл аманаты» жобасы аясында ақпаратқа қанықтырды. Қазіргі кәсіп бастаушылар мен шағын ісін ілгерілетушілерге бұл бағдарламаның берері көп. Аталмыш бағдарлама арқылы қызылордалықтар былтыр 3 млрд теңгеге қол жеткізіп, 700-ден аса жұмыс орны ашылған. Берілген рұқсат бойынша 406 жоба қаржыландырылыпты. Оның ішінде басым бөлігі мал шаруашылығына бағытталған. 216 жоба агроөнім өңдеу, егіншілік, ауылшаруашылығы техникасын алу және мал шаруашылығына бағытталған. Сондай-ақ, ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативтер жал¬пы 716 млн теңге несиеге ие болған екен. 51 өндірістік кооператив құрылып, соның 31-і ғана төмендетілген пайыздық несие алыпты. Ал, биылғы меже қандай?<blockquote>– Биыл Сыр өңіріне 4 млрд 596 млн несие беру көзделіп отыр. Бұл қаржыға 575 жоба мақұлданады. Оның ішінде ауылдарға басымдық беріледі. Былтыр 106 жоба елді мекен кәсіпкерлерне берілсе, биыл олардың саны 146-ға жетті. 600-ден аса жұмыс орны құрылып, шағын кәсіпкерлікке үлкен қолдау болады деген үміттеміз, – деді Гүлмира Рахымжанқызы.</blockquote>Жауапты маман аудандардағы мәліметті салыстырып берді. Биыл қорғалатын жобалардың көбі Жаңақорған мен Шиелі ауданына тиесілі екен. Қос ауданға бөлінгелі тұрған қаржы көлемі 1,5 млрд теңгеге жуық. Жобаның саны 200-ден асады. Осы орайда аудандағы жауапты өкілдер, сала мамандары қорғалуға ұсынылатын 305 жобаның құжаты дайын екенін айтты. Жалпы «Ауыл аманаты» бағдарламасы өте тиімді жоба. Жобаға байланысты аймақ басшысы да қатаң талабын қойған болатын. Әсіресе, мал басын көбейтуге байланысты қатаң тексеруді талап етті. Оның себебі де жоқ емес, несие болсын, қайтарымсыз қаржы болсын мал басын көбейтуге берілген ақша өзге мақсатқа бұрылып кетпеуі керек. Ауданға берілетін 100 жобаның тең жартысынан көбі мал бағытына ойысуы мүмкін. Аграрлы салаға бет бұрсақ ұтылмаймыз.Қызылорда облысы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің түсіндіру жұмыстары мен байланыс орталығы басқармасының басшысы Гүлсара Қарымсақова салық жүйесі бойынша ережелерге тоқталды. «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры АҚ бағдарламаларды жылжыту бойынша бас менеджері Салтанат Абдуллаева «Бірыңғай кешенді бағдарлама» бағытында субсидия, шағын несие мен әлеуметтік кәсіпкерлікке қолдау туралы жан-жақты түсіндірді.Аграрлы сала қолдау күтеді«Аграрлық несие копорациясы» АҚ Қызылорда филиалының несиелендіру бөлімінің бас маманы Айбек Дүйсенов өнімдік бағдарламаларға тоқталды. Өнімдік бағдарламалар ішінде 4 бағыт қарастырылған. «Кең дала», «Агробизнес», «Іскер» және «Жастарды микроқаржыландыру».<blockquote>– «Кең дала» қолдау қоры көктемгі дала жұмысы мен егін жинау науқанына арналған. «Агробизнес» жобасы аграрлы саланың барлық бағытына, атап айтқанда құрал-жабдық сатып алуға, айналым қаражатын толтыру мен құрылыс монтаждауға беріледі. «Іскер» қаржылай қоры Еңбек және жұмыспен қамту бағдарламасының 2021-2025 жылдарға арналған жол картасы аясында өнім өндіруге қолдау білдіреді. Жастарды қаржыландыру бағытына 21-мен 34 жас аралығындағы барлық кәсіп иелері тартылады, тек бағыты айқын, құжаты түгел болуы керек, – деді Айбек Малкайдарұлы.</blockquote>Бұл бағдарлама ауылшаруашылығы саласына арналған барлық кәсіп түрлерін қамтиды. Бұл бағытта жаңақорғандықтардың талапты бастамалары көңіл қуантады. Жиын соңында аудандық полиция бөлімінің көші-қон қызмет тобының инспекторы Бақтияр Нұрманов қысқаша түсіндірме жасады.Кәсіпкерлік саласындағы мемлекеттің қолдауы осылай көрініс тапты. Басты міндеті – отандық өнімнің көлемін арттырып, әлеуметтік мәселенің оң шешілуін толық қанағаттандырып, жұмыссыздықты азайту. Кәсіп бастауға ынталы және мемлекеттік бағдарламаны жіті меңгергісі келетін тұлғалар «Атамекен» ұлттық кәсіпкер¬лер палатасы директоры Асылжан Жолдасбаевқа жолығуына болады.&nbsp;Әлібек ЖАРЫҚБАЕВ &nbsp;

Кәсіпкерлікке қолдау қашан да бар 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Сайыпжамал Әшімқызы – қазақ қоғамында ұзақ жылдар бойы ұстаздық қызмет атқарып, білім беру саласына зор үлес қосқан құрметті ұстаз. Оның өмірі мен қызметі жас ұрпаққа білім мен тәрбие беру ісіне арналған. Сайыпжамал Әшімқызы білім жолында талмай еңбек етіп, өз ісіне деген шынайы сүйіспеншілігімен ерекшеленген. Ұстаздық қызметін ауыл мектебінен бастаған Сайыпдамал Әшімқызы сол кезден-ақ оқушыларының жүрегіне жол тауып, оларға терең білім берумен қатар, адамгершілік қасиеттерді дарытты. Ол балалардың бойына патриоттық сезім, еңбекқорлық, жауапкершілік, достық секілді құндылықтарды сіңіруде үлкен еңбек сіңірді. Жаңақорғандағы Құттықожа ауылының халқы жарты ғасырдан астам бұрын ауыл мектебіне мұғалім болып келіп, жас талаптың көкірегіне білімнің жарық нұрын жаққан аяулы ұстаздары – Сайыпжамал Әшімқызын еске алуға арналған ұлағатты шараның куәсі болды.Бар ғұмырын елдің баласының етекте қалмай, еңсесін биік түзеуіне арнап келген үлкен жүректі тұлғаны көпшілік шараларда көріп қалушы едік, қарапайымдылығы мен қоса қаталдығы, тәкаппар талапшылдығы, бірақ сонымен қатар тұла бойынан кіршіксіз тазалығы аңғарылып тұратын кісілік болмысы біздің де есімізде сақтаулы.Сайыпжамал Әшімқызы 1937 жылы 15 қыркүйекте Жаңақорған ауданында дүниеге келген. 1953 жылы Қызылорда мемлекеттік педагогикалық институтына оқуға түсіп, физика және математика пәнінің мұғалімі мамандығын бітірген. Еңбек жолын 1957 жылы Құттықожа ауылындағы №164 орта мектебінде математика пәні мұғалімі болып бастады. 1961-1967 жылға дейін осы мектепке басшылық еткен. 1967-1981 жылдары оқу-тәрбие ісінің меңгерушісі, 1981 жылдан зейнетке шыққанға дейін осы мектептің директоры қызметін атқарған. Еңбегі бағаланып, бірнеше рет саланың Құрмет грамоталарын, «Еңбек ардагері» медалін, «Қазақ ССР оқу ісінің үздігі» төсбелгісін иеленген.Бүгінгі кеште Сайыпжамал Әшімқызының алдымен мықты математик ретінде есепке жүйрік шәкірттер тәрбиелеп, мектеп атын алысқа шығарған еңбегі ерекше айтылды. Бұл туралы ыстық ықыласты лебізін жеткізген өзінің шәкірті, ізбасары, мектеп директорының міндетін атқарушы Әділ Әбужүсіп арнайы тоқталып, атаулы күні ұстаз құрметі¬не математика пәнінен мектепішілік байқау ұйымдастырылғанын тілге тиек етті. Математика пәні бойынша ұйымдастырылған сынаққа қатысқан 5-9 сынып оқушыларының ішінен топ жарған шәкірттер осы күні көп алдында марапатталып, оларға ұстаздың перзенттері атынан ынталандыру сыйлықтары табыс етілді. Осынау білімге ынтық талапткерлерді шыңдаған ұстаздары Орынкүл Дулатова мен Гүлжаухар Исаева да ұмыт қалмай, лайықты сый-құрметке ие болды.Ұстаз-ана ері Ізбасар екеуі 4 перзентті дүниеге әкелді. Қыздары Рзуан, Маржан, Балжан үшеуі де анасының жолымен ұстаздықты таңдаса, ұлы Орынбасар музыка маманы. Өкініштісі, Рзуан мен Балжанға бұл күнді көру жазбады. Екеуі де мезгілсіз жарық дүниені тәрк етті.Тіршілігінде тәрбиелі отбасынан алған тағылымын ақтап, екеуі де ағарту саласында лайықты орындарын алып үлгерді. Рзуан Қорқыт атындағы университетте аға оқытушы болса, Балжанның аудандық оқушылар үйін басқарған кездегі қоғамдық өмірге қолтаңбасы көптің есінде қалды.Сайыпжамал Әшімқызын еске алу кешінде ауыл халқының ұстаздың өзіне ғана емес, оның отбасына деген қалтқысыз пейілдері аңғарылып тұрды. Көп алдына шығып сөз алған көзкөрген жандардың ықыласты жүрек сөзі бізге осыны ұқтырды.<blockquote>– Бізге Жайпанов Жүндібай және Бегайдар ағай, Сайыпжамал апай үшеуі математикадан сабақ берді. Үшеуі де ауданда математикадан аты озық мұғалімдер болуы ауыл балаларының маңдайын ашты деуге болады. Ауыл мектебі түлектері арасында білімімен тас жарып, ел экономикасы мен элеуеті¬нің қарыштап дамуына лайықты үлесін қосып келе жатқан тұлғалар қатарының көптігі осының дәлелі. Бүгінгі мектепіші¬лік математика пәні олимпиадасында озық шыққан Қожанбек Айғаным, Қал-дар Камила, Камила Мейрамбекқызы болашағынан көп үміт күттіреді, – деді Маржан Синаева.</blockquote>Еске алу кешінде сөз алған ардагер-ұстаз Махан Қошқаровтың сөзі көптің көңілін елжіретті.<blockquote>– Мен 1957 жылы Сайыпжамал Әшімқызы біздің мектепке мұғалім болып келгендегі алғашқы шәкіртінің бірімін. Оспанова Күләш апай екеуі еңбек жолын бірге бастады. Ол кезде оқушы атаулы мұғалімді тік тұрып қарсы алып, алдынан кесе өтпейтінбіз. Төбесі көрінгеннен тастай қатып, артық-ауыс қимыл жасауды әдепсіздіктің көкесі деп түсіндік. Ауылда мұғалімнен артық, мқғалімнен ардақты адам бар деп білмеппіз.Сайыпжамал апай бір жылдан соң ауыл азаматы Ізбасар Синаевпен бас қосты. Ізбасар ағай бізге музыкадан дәріс берді. Күндіз сабақ берсе, кешке ауыл клубында түрлі мәдени шараларды ұйымдастырып жастардың қоғам өмірімен етене араласуына жол ашты.Ізбасар ағайымыздың өмірден ерте озуы төрт баланы өсіріп-жетілдіру тау-қыметін асыл жардың нәзік иығына артып, енді апайға мектеп басшылығы бір бөлек, отбасында да ер адамның орнын басатын апайтөс қайрат, қажырлы мінезді серік етуге тура келді.Балаларының барлығына тастай талап қойып, тәртібін көзден таса етпеді. Барлығын оқытты. Жаны асыл ұстаз өз баласына берген тәрбиесін халықтың баласына екі есе беруге құмбыл. Ал, біз, білімгерлер, жақсы баға алсақ соны мақтан тұттық, – деді ол.&nbsp;</blockquote>Одан әрі ел ағалары Сәулебек Қалыбаев, Мұзаффар Тойымбетовтер сөз алып, ықыласты лебіздерімен бөлісті.Еске алу кешінде Ізбасар мен Сайыпжамал апайдың перзенті, Синаева Маржан сөз алып, әсіресе осы кештің ұйымдастырылуына мұрындық болған аудан білім қызметкерлері ардагерлер кеңесінің төрағасы Аллаберген Ахметовке арнайы алғысын жеткізді. Анасына құрмет көрсетіп жатқан көпшілікке рахметін айтты.Сайыпжамал Әшімқызының ұзақ жылғы тәжірибесі мен терең білімі қазіргі жас мұғалімдер үшін үлгі болып табылады. Ол білім беру саласында ғана емес, сондай-ақ қоғамдық жұмыстарда да белсенділік танытып, ұстаздық қызметінің аясын кеңейтіп, туған өлкесіне үлкен үлес қосты.Осындай ұстаздардың өмірі мен еңбегі болашақ ұрпаққа өнеге болып қалатыны сөзсіз.&nbsp;Баян ҮСЕЙІНОВА &nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары