Kyzylorda-news.kz. Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылғаннан кейін республиканың барлық аймақтарында этномәдени бірлестіктер ашыла бастады. Осы орайда Қызылорда облыстық «Славяне» этномәдени орталығы да өзгелерден шет қалмады. Орталық 1997 жылы 16 шілдеде ашылды. Ширек ғасырда орталық қалыптасу мен дамудың салиқалы жолынан өтіп, көрнекті істерімен, табысты жобаларымен өзін таныта білді.
Қазақстан халқы Ассамблеясының дамуымен қатар «Славяндар» этномәдени орталығы да біршама жетістікке жете бастады. Орталық славян мәдениетінің ошағына айналды. Бүгінде орталық Қызылорда облысындағы ірі этномәдени бірлестіктердің бірі. Орталыққа әртүрлі жастағы тұрғындар келе алады. Мұнда тек славян этномәдени өкілдері ғана емес, сонымен қатар мәдениетін танып білуге қызығушылық танытқан әрбір жанға құшақ жая қарсы алады.
Сыр өңірінің дамуына ондаған жылдар бойы еңбек еткен мықты мамандар аталған орталықты құруға үлес қосты.
Әр жексенбі сайын орталыққа белсенділер жиналып, өзекті мәселелерді шешуге атсалысады. Алдағы күндердегі мерекелерге дайындалады. Қазақ даласындағы өзге этнос өкілдерінің салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарын зерттейді. Байқағанымыздай, қазақ жеріндегі көпұлттар мәдени-ағарту жұмыстарын қалыптастыруға, салт-дәстүрді, музыка мен би өнерін, дәстүрлі мерекелерді дамыту мен сақтауға үлкен үлес қосып келеді.
«Славяне» этномәдени бірлестігінің бірінші басшысы ретінде бастамашыл топпен бірге орталық жұмысының негізін қалаған политехникалық оқу орнының оқытушы Нелли Трофимовна Литвинова болды. Бірлестікті 1998 жылдан бері облысқа танымал, жігерлі, іскер басшы, тәжірибелі ұйымдастырушы Галина Сергеевна Щербакова басқарады. Төрағаның халықпен жұмыс істеуде үлкен тәжірибесі бар. Мектеп директоры қызметін атқарып, бірнеше рет қалалық халықтық Кеңесінің депутаты болып сайланған. Сондай-ақ 8 жыл қалалық атқару комитеті төрағасының орынбасары болып жұмыс істеді. Бір жылдан астам уақыт бойы қалалық мәслихаттың депутаты болып сайланды. Қызылорда облысы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінде кадр бөлімінің және құжат айналымы бөлімінің басшысы болып қызмет атқарды.
«Біз бірлестіктің құрылуына ұйытқы болып, этнос өкілдерінің басын құраған, орталықтың белсенділері болған, бірақ, өкінішке орай, бұл өмірден озғандарды ешқашан жадымыздан шығармаймыз. Атап айтар болсақ, бірлестіктің бірінші басшы Литвинова Нелли Трофимовна, Морозова Ольга Михайловна, Волченко Лидия Александровна, Пшенникова Клавдия Андреевна, Богодухова Гера Трофимовна, Бычкова Людмила Ивановна, Модина Любовь Григорьевна, Кудрявцев Анатолий Иванович, Модин Евгений Семенович, Ұлы Отан соғысының ардагері Колесник Любовь Сергеевна және тағы да басқа білікті мамандары. Олар артына жақсы із қалдыра білді. Біз оларды тек жақсы естеліктерімен ғана есте қалдырып, ешқашан ұмытпаймыз», – дейді Галина Щербакова.
Бірлестіктің жанынан «Сударушки» тобы, «Надежда» жастар тобы мен «Жемчужинка» би тобы құрылды. Бұл жұмыста «Славяне» этномәдени бірлестігі төрағасының орынбасары Данилина Татьяна Николаевнаның сіңірген еңбегі зор.
Бірлестіктің негізгі мақсаты – бейбітшілікті, достықты, тұрақтылықты нығайту, орыс тілін, славян халқының салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын сақтау және зерделеу, ұлтына қарамастан азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу. Сондай-ақ орталық белсенділері мемлекеттік тілді үйренуге талпынуда, көптеген жастар қазақ тілін жетік меңгеріп, түрлі тілде ән шырқайды. Мысал ретінде «Бір шаңырақ астында», «Достықта шекара жоқ», Қазақстан халқының бірлігі күні, Жеңіс күні сияқты іс-шаралардың өткізілуі барысында бірлестіктің жастары қазақ тілінде өнер көрсетеді. Бұл іс-шаралардың барлығы отансүйгіштікке үйретіп, еліне, халқына деген сүйіспеншілікті арттырады.
«Біз жыл сайын бірлестіктің ұйымдастыруымен көптеген іс-шаралар өткіземіз. Бұл балаларға арналған жаңажылдық шыршалар, құймақ пен ыстық шайы бар барлық ұлт өкілдері жақсы көретін Масленица сияқты мерекелер. Сондай-ақ 24 мамырда Славян жазуы күнін, 12 маусым - Ресей күнін атап өту дәстүрге айналған. Бірлестікте ұрпақтар сабақтастығы сақталған. Орталыққа бірлестікті құрушылардың шөберелері, ал аға буын өкілдерінің балалары мен немерелері үнемі келіп тұрады», - дейді Галина Щербакова.
Жыл сайын бірлестік мүшелері атаулы даталарды елеусіз қалдырмайды. Атап айтар болсақ, «Жазушылар мен ақындар шығармашылығындағы күз», «Абай мен Пушкин» шығармашылығына және «Абай» атты әдеби кештер ұйымдастырылған. Өткен жылы тұңғыш ғарышкер Юрий Алексеевич Гагариннің ұшқанына 60 жыл толуына орай Мәскеудегі мектеп пен Қызылорда қаласындағы №5 мектеп оқушылары арасында телекөпір өтті.
Бірлестік облыс орталығындағы көптеген мектептерімен тығыз байланыста жұмыс істейді. Әсіресе №5 мектеппен белсенді түрде іс-шараларды атқарып келеді.
«Бұл мектеп аты аңызға айналған Иван Васильевич Панфиловтың есімімен аталады. Биылғы жылы мектептің әскери нұсқаушысы Вахит Мұхтарұлы Валиевпен бірге 7 мамыр – Отан қорғаушылар күніне арналған оқушылармен басқосу өтті. Сонымен қатар «Анар Бэби» жастар орталығымен, қаладағы №198, 112, 23, 140, 233 мектептермен де белсенді түрде араласып, тығыз байланыс орнатып келеміз», - дейді Галина Щербакова.
Бірлестік жанындағы жастар да өздерінің белсенділіктерін танытып, біліктіліктерін жан-жақты дамытуда. Жас Елена Павлова Қазақстан Республикасындағы Ресейлік отандастар кеңесінің мүшесі. Бірнеше рет Мәскеудегі конференцияларға қатысып, Болгариядаға халықаралық жастар форумына барды. Өскелең ұрпақты тәрбиелеу және патриоттық тәрбие беру ісі бойынша Ямало-Ненецк автономиялық округімен бірлесе жұмыс істейді. Беларусь астанасы – Минск қаласында Жеңіс күніне арналған форумда болды. Сонымен қатар жақында ғана Тәжікстан Республиасындағы жастар форумына қатысты.
Бірлестікте ауқымды жұмыстар атқарып келе жатқан «Надежда» жастар тобы құрылды. Оның белсенділері - Александр Потапов, Виктория Миклина, Эмир Мамедов, Даниил Есин, Ростислав Кувшинов, Салтанат Гасанова, Анна сендірді және т.б. Қазір түрлі бейнероликтерді түсіру және монтаждау, онлайн құттықтаулар сәнге айналды. Жастар тобының мүшелері бейнероликтер түсіріп, қайырымдылық жұмыстарын жүргізеді. Сонымен қатар тыл ардагерлерін көмектесуге үнемі барып тұрады. Өкінішке орай, орталық мүшелерінің арасында Ұлы Отан соғысының қатысушылары қалмады. Биылғы жаз айында олардың соңғысы Любовь Сергеевна Колесник өмірден өтті. Жас белсенділер тыл ардагерінің үйіне үнемі барып, көмек көрсететін еді.
«Біз үнемі мұқтаж жандарға көмек көрсетеміз. Мәскеудегі жерлестер үйінің арқасында мұқтаж жандарға қан қысымын өлшейтін құралдармен, есту аппараттарымен қамтамасыз етеміз. Ардагерлерді санаторийлер мен демалыс үйлеріне жібердік. Біздің ынтымақтастығымыздың арқасында Ресей Федерациясының Бас консулдығы Жаңа жылға тәтті сыйлықтармен көмек көрсетеді. Бұл сыйлықтар ұлтына қарамастан, балалары біздің іс-шараларымыздың белсенділері болып табылатын біз ынтымақтасатын мектептердің оқушыларына беріледі. Белсенділердің балаларын Алматы қаласындағы, Алма-Арасан шатқалындағы демалыс лагеріне жіберуге мүмкіндігіміз бар. Көптеген балалар Қазақстандағы Ресей ғылым және ынтымақтастық орталығының квотасы бойынша Санкт-Петербург, Мәскеу, Астрахань, Псков, Орынбор, Волгоград, Челябск, Екатеринбург қалаларында білім алуда», - дейді Галина Сергеевна.
Қызылорда облысындағы «Славяне» бірлестігі Ресей Федерациясының Қазақстандағы Елшілігі және Алматыдағы Бас консулдықпен тығыз байланыс орнатқан. Олар Алматыдағы «Орыс үйі» жанынан құрылған орыс тілі мұғалімдері клубына мүше мұғалімдерге үлкен көмек көрсетуде. Осы жылы бірнеше мұғалім Санкт-Петербург қаласына біліктілікті арттыру курсына барып, қала бойынша экскурсия жасады. Сонымен қатар орыс тілінде және бастауыш сыныптарда оқушылармен жұмыс жасау бойынша әдістемелік құралдар алды.
«Бірлестік өз жұмысын ерікті түрде жүргізеді. Бірақ мұнда өз ісіне жанын салған қамқор жандар келеді. Бұл Анна Трынова, Лидия Филиппова, Валентина Скорикова, Галина Финансова, Ирина Каратицкая және т.б. Жыл басынан бері көптеген ашық есік күндері өткізілді. Бірлестікке №198, 23, 140 мектептері мен қазақ-түрік лицейінің оқушылары келеді. Мектептерде оқушылармен орыс тілі мен әдебиеті апталықтары өткізіліп, оларға түрлі іс-шаралар өткізуге көмек көрсетіледі. Өзге ұлт өкілдерінің балаларымен тығыз қарым-қатынас орнап, әр этностың мәдениеті мен әдебиетін тану жолға қойылған. Белсенділер қазақ тілін үйренеді, ал мектеп оқушылары славян халқының салт-дәстүрлері туралы көбірек ақпарат алады», - дейді Галина Щербакова.
Бірлестік төрағасының айтуынша, биыл Қызылордаға Алматыдағы Ресей ғылым және мәдениет орталығының өкілі Татьяна Викторовна Барышникова келді. Онымен бірге Тереңөзек кентінде мектеп мұғалімі, орталық белсендісі Мяцова Елена Анатольевнаны 4 және 11 сынып бітіруімен құттықтау ұйымдастырылып, Консулдықтың дипломы мен сыйлықтары табыс етілді. Орталық өкілі жолдасымен бірге үлгілі отбасы ретінде «Отбасы ұзақ ғұмыры үшін Махаббат пен адалдық» медалін алған.
Биыл 8 шілдеде Достық үйінде Отбасы күні аталып өтті. Айтулы мерекеде 25 жылдан астам бірге ғұмыр кешіп келе жатқан отбасыларға Ресей Бас консулдығының грамоталары мен бағалы сыйлықтар табыс етілді. Мяцовтар, Есиндер, Филипповтар, Кувшиновтар, Толстовтар, Щадыло отбасыларына құрмет көрсетілді. Бұл аталған отбасылар бұл бірлестіктің негізін қалаған белсенділердің ұрпақтары болатын. Сондай-ақ аймақтағы әкелермен де көп жұмыс бірге атқарылады. Балалармен бірге әкелер облыстық Қазақстан халқы ассамблеясы жанындағы Аналар кеңесі ұйымдастырған фотобайқауға қатысты.
«Орталық тек мәдени шаралармен ғана айналыспайды. Бізге көмек сұрап, әлеуметтік қолдау іздеп келетіндер көп. Біз де осы мәселелерді шешуге тырысамыз. Өскелең ұрпаққа әскери-патриоттық тәрбие беруде көп жұмыстар атқарылуда. Жуырда Ұлы Отан соғысы кезінде қаза тауып, хабар-ошарсыз кеткен, ескі зиратқа жаппай жерленген адамдарды іздей бастадық. Бейітті қайта қалпына келтіру жұмыстарымен айналысатын адамдарды таптық. Пасха және ата-аналар күні қарсаңында сол зиратта жатқан жауынгерлердің бүгінгі ұрпақтарын апарып-алып келу жұмыстарын ұйымдастырамыз. Иә, мәселе көп, әрине, бірақ жергілікті билік өкілдеріне қолдау білдіріп жатқанына, Достық үйінде кеңсеміздің барына рақмет айтамыз. Бірақ, әрине, проблемалар да бар. Біздің жергілікті билік ескі православие зиратындағы жаппай бейітті абаттандыру және оны тиісті қалыпқа келтіру, Белкөл кентіндегі жаңа орыс зиратының абаттандырылуын қолға алса. Іс алға жылжып, жұртшылықтың, жергілікті билік пен белсенділердің көмегімен бұл мәселелер шешімін табады деп ойлаймын», - дейді Галина Щербакова.
Биылғы жылдың 29 қазанында «Славяне» этномәдени бірлестігінің 25 жылдығы Достық үйінде салтанатты түрде аталып өтті.
Мерекеге қатысушылары фойеде ұйымдастырылған қолөнер бұйымдарының көрмесін тамашалады. Көрмеге этномәдени бірлестіктің жиған заттары мен құнды дүниелер қойылды. Мерекелік шараның шымылдығы бірлестіктің 25 жыл бойы ұйымдастырып, өткізген ауқымды шараларын бейнелейтін бейнероликпен ашылды. Ел дамуы жолында еңбек еткен бірлестік белсенділеріне Қызылорда облысының әкімі Нұрлыбек Нәлібаев пен Қызылорда облыстық қоғамдық даму басқармасының басшысы Мира Қазбекованың Алғыс хаттары мен Ресей Федерациясының Бас консулының Алғыс хаттары табыс етілді.
Сонымен қатар республиканың өзге өңірлерінен де қауымдастықты мерейтойымен құттықтаған жеделхаттар, бейнероликтер мен игі тілектер ағылып жатты. Бірлестік мүшелері ширек ғасыр бойы атқарған ерен істері мен сәтті жобалары туралы жылы естеліктерімен бөлісті. Сондай-ақ алдағы жұмыстарына да шолу жасады. Осы орайда қатысушылар бірлестік мүшелеріне сәттілік тіледі. Мерейтойға арнайы Тараз қаласынан «Калинка» мен шымкенттік «Светоч» топтары көрермендерге әсем әндерді тарту етті. Шарада славян халқының ұлттық билері мен әндері орындалып, бірлік пен келісімге арналған сюжеттер қойылды.
Аймақтағы Достық үйінде орналасқан Қызылорда облыстық «Славяне» этномәдени бірлестігінің есігі баршаға айқара ашық.
