Kyzylorda-news.kz Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев "Жаңа дәуірде мектептің жағдайы мемлекеттің дамуына тікелей ықпал етеді. Ал мектептің қайндай болмағы ұстазға байланысты. Бүгінде педагогика саласы ғылымның ең маңызды тармағының біріне айналды. Сондықтан, бұл салаға түбегейлі жаңа көзқарас қажет. Заманауи технологияның көмегімен білім беру жүйесін жедел әрі тиімді жаңғыртуға болады. Біз білім саласын ең үздік халықаралық стандарттарға сай дамытуымыз керек" – деген болатын. Бүгінде Арал ауданында осы саланың дамуы өте қарқынды. Оған осы мақаламыз дәлел болады.
Білім беру саласы – ауданның айнымас маңызды салаларының бірі. Өскелең ұрпақты білім нәрімен сусындатумен қатар, тәрбие дәнін сеуіп жүрген мұғалімдер де жыл сайын жаңа белестерді бағындырып, өздерінің білім білігін республикалық деңгейде танытып келеді. Аудан мерейін асқақтатқан абыройлы мамандар әркез көпке үлгі. Бүгін біз білім беру саласының өткен жылғы жетістіктері мен жаңалықтарын қорытындылайтын боламыз.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев мұғалімдер мерейін көтеруді әркез назарға алып келеді. «Педогог мәртебесі» заңының шығуы осының басты дәлелі болса, ұрпаққа сапалы білім, саналы тәрбие беріп жүрген жандардың еңбекақысын жылма-жыл еселеп көтеру олардың өз сүйікті ісімен алаңсыз айналысуына мүмкіндік жасап отыр. Өткен жылы білім саласын дамыту бойынша Президент жүктеген міндеттерін орындау бойынша Арал ауданында ілкімді істер атқарылып, алдағы жұмыс жоспары айқындалды. Жалпы алып қарайтын болсақ, ауданда 61 мектепке дейінгі ұйым, 48 жалпы білім беретін мекеме жұмыс істейді.
Балаларды балабақшамен қамту
Ауданы бойынша мектепкедейінгі білім беретін 61 ұйымда 4332 бүлдіршін тәрбиеленуде. Аудандық білім бөлімі мамандарының ақпаратына сүйенсек, 2-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен қамту - 93,5 пайызды құрайды. Ал 3-6 жас аралығындағы бүлдіршіндер балабақшамен толықтай қамтылған. Оларды625 педагог тәрбиелеп, жұмыс істейді.
Соңғы 3 жылда жекеменшік балабақшалар желісі 12 бірлікке өскен. Биылдың өзінде Жіңішкеқұм ауылынан 25 орындық «Еркесұлу» жеке бөбекжай-бақшасы,Қамыстыбас ауылынан 130 орындық «Жансая» жеке бөбекжай-бақшасы пайдалануға берілген.
Инклюзивті білім беру
18 мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымның барлығы логопедиялық кабинет жабдықтарымен қамтамасыз етілді.13 балабақшада арнайы логопед маманы жұмыс жасайды.Балабақшалар бойынша логопедиялық пунктте 100 бала қамтылып отыр.Аудандағы 39 білім беру мекемесінде 429 бала инклюзивті біліммен қамтылған. Ал 29 мектепте арнайы инклюзивті қолдау кабинеттері мен 1 мектептен инклюзивті ресурстық орталық ашылып, арнайы құралдармен жабдықталды.
Арал қаласындағы психологиялық-педагогикалық түзету кабинетінде 15 балаға коррекциялық қызмет көрсетіледі. Сонымен қатар 30 мектепте арнайы 38 маман ерекше білім беруді қажет ететін оқушылармен жұмыс жасайды. Айта кетейік, биыл ерекше білім беруді қажет ететін 42 оқушы бюджет есебінен арнайы оқулықтармен қамтамасыз етілген.
Жалпы білім беру
Аудандағы 48 жалпы орта білім беретін мектепке үстіміздегі оқу жылының басында 17649 оқушы қамтылған. Оларға 2602 педагог маман дәріс береді. Оның ішінде, біліктілігіне қарай шебер, зерттеуші, сарапшы және модератор лауазымын алған ұстаздар үлесі 67 пайызды құрайды.
Аудан мектептеріндегі орын тапшылығын жою мақсатында биыл «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы бойынша 2 мектеп құрылысы басталды.Келер жылы аталмыш жоба аясында тағы 2 мектеп салынып, оқушылар заманауи нысанда білім алатын болады. Қамыстыбас елді мекенінде орналасқан №21 орта мектебінің орын тапшылығын жою мақсатында 100 орындық қосымша ғимараттың құрылысы басталды.
Соңғы 3 жыл ішінде аудан бойынша мемлекеттік тапсырыс есебінен 1579 педагог маман біліктілік арттыру курсынан өтті. 2024 жылы657 педагогті біліктілік арттыру курсымен қамтамасыз ету жоспарланып отыр.Биыл білім саласына бөлінген қаражат мектептерді модернизациялауға, бейнебақылау, дабыл қондырғыларымен жабдықтауға, жылу маусымының дайындық шараларын жүргізуге, ғимараттарды ұстап тұру шығындары мен мектептерді жетіспейтін оқулықтармен, әдеби кітаптармен қамтуға жұмсалған көрінеді.
Қазіргі таңда балалардың экологиялық мәдениетін дамыту мақсатында Арал қаласындағы 5 мектепте жылыжай орнатылған. Облыс әкімінің «Үздік білім беру ұйымы» конкурсы арқылы бөлінген 34 млн. сыйақысының есебінен Ұзақбай Қараманов атындағы №262 мектеп-гимназиясына жылыжай салуға қажетті қаражат алынып, қазіргі таңда жылыжайда өсіру, күтіп-баптау жұмыстары жүргізіліп қана қоймай, алғашқы өнімдер алынып, мектеп асханасында балаларға берілуде.
Енді мектептердің оқулықпен қамтылу жайына тоқталар болсақ. Оқушы мен ұстаз үшін оқулық анымас құрал екендігі айтпаса да белгілі. 2023-2024 оқу жылында 1-11 сынып аралығына жетіспейтін оқулықтар мен электрондық оқулықтар және көркем әдебиеттер алуға қажетті қаражат бөлініп, барлық мектепке толық таратылды.
Биыл аудан бойынша 7 білім ошағы жаңғырту бағдарламасына енгізілді.Аудандағы мектептерде 44 спортзал, 77 жаңа үлгідегі пән кабинеттері болса, 45 мектепте лицензияланған медициналық кабинеттер, 44 мектепте асхана жұмыс істейді.
Мектептерді жарақтандыру
Қазіргі таңда білім беру саласы заман ілгері басқан сайын заманауи технологиялармен қамтылуды қажет етіп келеді. Өмір сүріп отырған кезеңнің талабына сай білім беру ұйымдарын жабдықтандыру да күн тәртібінен түскен емес. Өткен жылы 6 мектепті пәндік кабинеттермен жабдықтауға қаржы бөлініп, 4 мектепке химия және биология кабинеті, 2 мектепке физика кабинеті орнатылған көрінеді.
Мемлекет басшысының мектептерді толық жарақтандыру тапсырмасына сәйкес және балаларды қауіпсіз әрі жайлы тасымалмен қамту мақсатында қаладағы Ұ.Қараманов атындағы №262 мектеп-гимназиясы, №220 орта мектебіне және Аманөткел елді мекеніндегі №73 орта мектепке автобус пайдалануға берілді.
Бүгінде мектептер толықтай интернет желісімен қамтылып отыр десек те болады. Бұл заман талабы. Осы ретте биылғы жылы интернет жылдамдығын 20 мбит/сек-тен төмендетпеу шаралары қолға алынуда.
Және балалардың білім беру ұйымдарындағы қауіпсіздігін қамтамасыз ету оқушылардың түрлі келеңсіздікке тап болуының алдын алады. Осы орайда ауданның барлық білім беру мекемелері ішкі және сыртқы бейнебақылау камераларымен толықтай қамтамасыз етілген.
Биылғы оқу жылында 1-4 сыныпта білім алатын 6741 оқушы және аз қамтылған отбасынан шыққан 4829 бала ыстық тамақпен қамтылған. Буфеттік тағам 4 мектепте үйлестірілді.
Білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмыстары
Ауданның білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысы бірыңғай тәрбие бағдарламасына негізделіп жүргізілуде. Мектеп жасындағы жасөспірімдер арасындағы құқықбұзушылық, қылмысқа итермелеу және жыныстық қолсұғушылық пен буллинг, суицид оқиғаларының алдын алу мақсатында аудандық ішкі істер бөлімімен бірлескен профилактикалық іс-шара жоспары жасалып, түнгі рейд жұмыстары жолға қойылынып отыр.
Балалардың бос уақытын тиімді өткізу үшін мектептерде пәндік, көркемдік-эстетикалық және спорттық үйірмелер мен секциялар жұмыс істейді. Бұл үйірме жұмыстарына 16980 бала тартылып отыр.
Жетім және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға төленетін жәрдемақы уақытылы төленуі қадағалануда. Өткен жылыүй кезегінде тұрған 20 балаға тұрғынүй берілді.
Білім белесін бағындырған шәкірттер
Өткен оқу жылында 11 сынып бойынша 926 түлек бітіріп, Ұлттық Бірыңғай Тестілеуге 727 оқушы қатысты. Орташа балл - 82-ні құраған болса, 100 және одан жоғары балл жинаған бітірушілер саны-152-ге жетті. Мемлекеттік грант конкурсына құжат тапсырған 608 оқушының 516-сы ЖОО-ның грант иегері атанды. Ең жоғары 137 баллды Арал қаласындағы №220 орта мектебінің оқушысы Нұрсұлтан Рысқалиев иеленіп, Республика бойынша үздік үштікке енгендігін мақтанышпен айтуымыз керек.
Сондай-ақ, өткен жылы мектеп бітірген түлектердің арасында шетелдік оқу орнынан түскендер де бар. Олардың біреуі грант негізінде, ал екеуі ақылы негізде шетелдік оқуға мүмкіндік алды. Мемлекеттік грантты еншілей алмаған 158 бітірушіеліміздегі ЖОО-ына ақылы тұрғыда, 231-і арнаулы оқу орындарына қабылданды.
Аудандық оқушылар үйінде 9 бағыт бойынша жұмыс жүргізетін 20 үйірмеге 1185 оқушы, Өнер мектебіндегі 9 мамандық бағыты бойынша үйірмелерге 294 оқушы қамтылған.
Балалардың заманауи техниканы игерудің, пәннің ғылыми-жаратылыстану бағытындағы сұраныстарын қанағаттандыру мақсатында «ІТ-орталық», «Көлік айдау және жөндеу шеберханалары», «Астронавтика», «Неотехнология» клубтарын ашу жоспарлануда.
Мәртебесі асқан мұғалім
Педагогтардың қоғамдағы мәртебесін көтерудің негізі– олардың түрлі конкурстардағы және шәкірттерінің білім додаларындағы жеткен жетістіктері екені даусыз. Биыл аудан ұстаздары мен оқушылары облыстық, республикалық, халықаралық деңгейдегі түрлі байқаулар мен білім бәйгелеріне қатысып үздіктер қатарынан көрінді. Мәселен, 17 педагог облыстық кәсіби байқауларға қатысып, І орын, ІІ орын, ІІІ орын иегері атанса, облыстық олимпиадаға қатысып оқушылардың 12-сі жүлделі орындардан көрініп, 4 шәкірт республикалық кезеңнің Алғыс хатына ие болған. Ал Өмірбек Жолдасбеков атындағы математика және механика бойынша зерттеу жобаларының ХІІІ Халықаралық конкурсына қатысқан №14 мектеп-лицейінің оқушысы Әсел Жеңіс ІІ орын еншілеген.
Жыл сайын өткізілетін, мұғалімдердің мерекесіне айналған дәстүрлі «Үздік педагог – 2023» Республикалық байқауынан №14 мектеп лицейінің орыс тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Жанна Қонарова жеңімпаз атанып, ҚР Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаевтың қолынан «Үздік педагог – 2023» төсбелгісімен қатар, 3 450 000 тг сыйақы қаржы иеленді.
Айта кету керек,мұғалімдердің үздіксіз ізденісінің, кәсіби біліктілігін арттыруының нәтижесінде қазір қала мен ауыл мектептеріндегі алшақтық едәуір азайып отыр. Спорттық сайыстар мен ғылыми жобалар конкурстарынан да жүлделі орын алып, аудан абыройын асқақтатқан мұғалімдер мен оқушылар қатары аз емес.
Әрине, барлығына бір мезетте қол жеткізу мүмкін емес. Дегенмен Мемлекет басшысының, облыс пен аудан әкімінің тікелей қолдауының нәтиждесінде олқылықтардың орны кезеңімен толықтырылып жан-жақты білім алуға, мұғалімдер әлеуетін көтеруге жағдай жасалуда.
Білімді ұрпақ мемлекеттің келешегі, Ұлтты ұлы істерге бастайтын, еліміздің туын көкте желбітететін де бүгінгі жеткіншек екендігі жақсы белгілі. Ендеше оларға жақсы білім алып, мектеп қабырғасында-ақ өздерінің сүйікті ісімен айналысып, болашақ өмір жолының тетігін қарастыру үшін жағдай туғызылып келеді. Бұл тұста аралдық шәкірттерге де оңтайлы жағдай жасалып жатқандығын айтуымыз керек. Ізденімпаз мұғалім мен талабы таудай шәкірттер мерейімізді өсіріп, мәртебемізді көтеріп-ақ жүр. Бұл да білім саласының бірізді жұмысының нәтижесі деуге болады.
Ал осы саланың білгір мамандары жайлы айтарымыз өте көп.
Өткен жылы елорда төрінде 11 жылдан бері дәстүрлі түрде өтіп келе жатқан білім беру саласының үздіктерін анықтайтын республикалық байқауда топ жарып «Үздік Педагог – 2023» төсбелгісін алған, қаладағы №14 мектеп-лицейінің орыс тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Жанна Қонарованың тұлғалық келбетін таныту мақсатында сұхбат жүргізген болатынбыз.
– Сіз тәжірибелі мұғалім екендігіңізді дәлелдеп жүрсіз. Салыстырмалы түрде қарастырып көрейікші, бұрынғы білім беру жүйесі мен қазіргі жүйеде қандай ерекшелік бар?
– Менің мектептің өмірімнің бір бөлшеніе айналдырып, шәкірттердің туған баламдай білім көшіне бастап, жанашылық танытып, сол арқылы биік белестері бағындырып келе жатқаныма да биыл 32 жыл болыпты. Былай қарап отырсақ бұл аз уақыт емес. Осы шылдар ішінде қаншама шәкірттің мерейі өскендігін көрдік. Оларға ақылымыз бен білімді қатар септік. Бұрын білім тек кітапта болдық. Тақта мен бор, қолдан дасалған көрнекіліктермен оқушыны қызықтыруға тырыстық. Қазір жүйе толық цифрланған. Оқушы заман талабына сай білімін толықтыра алады. Мемлекет дамудың даңғыл жолына түсіп, жан-жақты өркениетті меңгеріп жатқан шақта білім беру жүйесі де толықтай жаңартылып, заман талабына сай жабдықталып келеді. Бұрын біз шәкірттерге тың дүние үйрету үшін көп ізденуші едік. Қазір оның бәрі цифрлық жүйе арқылы оңай қол жетімді болды. Мемлекет мұғалімге жақсы жеңілдіктер жасалып жатыр. Жалақының еселеп өскені де білім берушілердің материалдық жағдайын жақсартып қана қоймай, мерейін де өсіре түсті. Қысқасын айсам үкімет мұғалімді өз «панасына» алды.
– Сіз шәкірттерге қандай талап қоясыз?
– Тәртіп, жауапкершілік, адалдық. Ұлт батыры Бауыржан Момышұлының мына бір сөзіне тоқтала кетпеуге болмас. «Тәрбиесіз берілген білім, адамзаттың хас жауы» дейді ғой. Расында тәртіп болмаған жерде еңбек еш кетеді. Ең алдымен оқушыны дұрыс сөйлеу, өзін-өзі дұрыс ұстауға, мұғалімді, үлкенді сыйлауға үйрету керек. Ал жауапкершілік адамның қоғамдағы беделін бекіте түседі. Жауапкершілігі жоқ адамнан ештең шықпайды. Ондайларға үміт артудың өзі артық. Сондықтан оқушының бойына жауапкершілікті сезіну және соған селкеу түсірмеу керектігін сіңіру керек. Және адалдық. Бұл әр адамның бойында болу керек қасиет. Өмірдің өзі жақсы мен жаман, ақ пен қара секілді, адалдық пен арамдықтан тұрады. Адал шәкірт өсіру, тұлға қалыптастырудың тетігі деп ойлаймын. Және оқушының бойына тарыдай кезінен сіңіруге тырысамын.
– Ылғи сіздің биік белестерді бағындырып жүргеніңіздің куәсі болып жатамыз. Бұл ізденімпаздықтан ба, әлде білім мен білігіңіздің нәтижесі ме?
– Сіз санамалап отырған қасиеттердің бәрі ұштасқан кезде адамның жетістікке жетпеуі, биіктерді бағындырмауы мүмкін емес. Мен ойлаймын, мұғалім ол шәкіртке үлгі болуы керек. Оқушыдан білімді, жетістікті талап ету үшін, өзің де сол талапқа сай болуың қажет. Олай болмаған жағдайда қадірің қашып, беделің төменшіктей береді. Тек 45 минутты өткізіп шығу мұғалімнің мүсәпірлігі. Шәкірт тәрбиелеп отырған адам үнемі ізденісте болуы міндетті. Заман мен техника күн сайын қарыштап дамуда. Бұрынғы ескіліктің сарқыншағын сақтау арқылы ештеңге қол жеткізе алмайсың. Терең білімді меңгеру керек. Ол әрине тәжірибемен келеді. Бүгін жұмысқа оналасқан маманнан үлкен жетістік күту де артық. Олар ізденіп, ысылуына мүмкіндік туғызу керек. Ал талай жыл осы салада нәпақа тауып отырған, бірақ бір де бір жеткен жетістігі жоқ әріптестерім де жоқ емес. Өзім алдыма мақсат қоямын. Және соған жету жолында өзімді дамытудан, білімімді жетілдіруден шаршамаймын. Іздеңімпаздық пен білімділіктің арқасында, мақсатыма қол жеткізіп келемін.
– Сіз үшін мұғалім қандай болу керек?
– Мұғалім алдымен өзінің мамандығын жақсы көру керек. Және балаларды тұлға ретіңде тану қажет. Адам өзінің сүйікті ісімен айналысқан кезде жан-тәнімен беріліп істейді. Ол өзінің өмірінің бір бөлшегіне айналып кеткенін де аңдамай қалады. Әсіресе мұғалім болуды таңдаған кезде басқадай мақсатпен емес, өзінің жан қалауымен келуі маңызды. Себебі біз болашақты жетілдірушіміз. Әрбір шәкірт ол болашақ бір-бір тұлға. Олардың шам-шырағы мектептен жағылып, өмір тетігі мектептен қалана бастайды. Сондықтан мамандығын сүйіп келген мұғалім білімді, жылдар өтке келе білікті ұстазға айналады. Бір сөзбен айтқанда мұғалім оқушының обалына қалмай, сауабын алуы керек.
– Сіз қатал мұғалімсіз бе?
– Жоқ, мен талапшылмын. Осы арқылы шәкіртті тани алуға болады. Мен өзім берген білімнің нәтижесін күтемін. Және оқушының жан-жақты ізденісте болғанын қалаймын. Қазір қаталдық танытып нәтижеге жету мүмкін емес. Себебі оқушы өз құқығын жақсы біледі. Өзіміз оқушы кезде ағай, апайлардың қас-қабағынан қорқушы едік. Тіпті таяқтап жатса да ата-анамызға бармайтын менің замандастарым шағымданған емес. Сонда мұғалім бізді ойлағандықтан сондай қадамға барғандығын кейін түсіндік қой. Қазір ол өткеннің еншісінде қалды. Оқушыға қаталдық таныту артық. Тек талап қою арқылы ғана бағамдауға болады.
– Бүгінгі шәкірттердің ерекшелігі неде?
– Бүгінгі шәкірттер ашық, өз көз қарасын білдіре алады. Және шыншыл. 32 жылда мыңдаған оқушы алдымнан өтті. Кейін өзіммен әріптес болып келгендері де бар. Тәуелсіздікпен бірге адамдардың ой өрісі, өмірге деген көзқарасы, психологиясы да дамыды. Қазіргі оқушы өзінің ойын ашық жеткізе алады. Өзіндік ұстанымы бар. Көзқарасын айқын білдіре алады. Бұл жақсы деп ойлаймын. Жастар жаңалыққа құмар. Мен өскелең ұрпақтың болашағынан көп үміт күтемін.
– Ойыңыз бен тәжірибеңізді ортаға салып, сұхбат бергеніңіз үшін рахмет.
Ал былтыр ауданның мерейін асырып Ұлттық біріңғай тестілеуден 137 балл жинап республика бойынша үздік үштікке кірген Нұрсұлтан Рсалиев бәріміздің есімізде. Оның білімпаздығымен биікті бағындырғанын көріп көңіліміз толды. Мәртебеміз өсті. Алайда ол бір ғана шәкірттің жетістігі емес, оның ар жағында қаншама мұғалімнің білімі мен білігі, төккен тері жатыр. Нұрсұлтанға 5-сыныптан бастап сынып жетекші болып, биология пәнінен дайындаған ұстазы Әлібекова Гүлмира Нұртуғанқызы екендігін бірі білсе бірі білмес. Ендеше бүгін біз осы мұғалімді тақырыпқа арқау еттік.
Гүлмира Нұртуғанқызы Арал қаласының тумасы. Ол мектеп бітірген соң Ақтөбе қаласындағы А.Жұбанов атындағы университеті 2004 жылы бітіріп келген соң қаладағы №220 мектепке мұғалім болып қызметке орналасады. Содан бері 20 жылға тарта уақытта білім білігін таныта білген мұғалім талай шәкірттің шамшырағын жаққан.
– 2022-2023 оқу жылында түлеп ұшқан шәкірттерім мен бітірткен 3 сыныбым. Бұл сынып өте ерекше болды. «Алтын белгі», 4 «үздік атестат» иегері өз білімдерімен қорғап шықты. Бұларға 5 сыныптан бастап жетекші болдым. 9 сыныпта балалар бейімділігіне қарай бөлінгенде менің сынбыма физика, биология пәніне биім балалар жинақталды. Әрине Нұрсұлтан әу бастан өзінің жан жақты білімімен танылды. Ол барлық пәнді үздік оқыды. Бәріміз үміт арттық және сол үміт ақталды, - дейді.
Ол шәкірттерін еш уақытта жақсы оқитын, нашар оқитын оқушы деп жіктеп қарамағандығын айтады. Гүлмира Нұртуғанқызы үшін оқушының бәрі бірдей. Тіпті туған баласындай десек те артық емес. Оны өзінің сөзінен аңғартты.
– Бала ең алдымен адамгершілік қасиетті жоғалтпауы керек деп ойлаймын. Мейлі оның білім дәрежесі қандай болсын бәрі бір. Ең бастысы кішіге ізет, үлкенге құрмет көрсете білсе, тәкәпарлықтан аулақ болса, өмірден өз орнын таба алады. Және балаға барлық пәнді меңгеріп сүйіп оқуды мындеттеу де артық. Өзі қалаған пәнді жетік меңгеріп, сол бойынша сүйікті мамандығының иесі атанса түбінде білікті маман болып шығары сөзсіз, - дейді ол.
Гүлмира Әлібекова осы уақытқа дейін талай шәкіртті олемпияда, Ұлттық біріңғай тестілу және ғылыми жоба сынды додаларға дайындап жетістікке жетіп жүрген білікті ұстаз. Өзінің сүйікті мамандығын оқушыға меңгерту жолында аянбайтын ізденімпаз жанның жас мамандарға да айтар бар.
– Менің мерейімді өсіріп, мәртебемді асырып отырған шәкірттерім. Қазақта «Бұлақ көрсең көзін аш» деген сөз бар. Мен де әрбір шәкірттің жанарынан-ақ ұғамын. Талпынысы бар баланы қанаттандыру үшін әркез ізденісте жүремін. Жас мамандар да шәкірттерді түрлі білім бәскелеріне дайындай жүріп өздерін де шыңдайды. Білімдерін де жетілдіреді. Сондықтан мұғалімдік мамандықты таңдаған соң өмір бақи оқу керек деп ойлаймын, - дейді мұғалима.
Ол шәкірт тәрбиелеп, олардан бар уақытын аямай, өзгені бақытын аялай жүріп, мектепте мұғалім, отбасында жар, ана екендігін де естен шығарған емес. Жолдасы Нұрболатпен балаларын өсіріп, жарасымды шаңырақтың үлгісін көрсетіп отыр.
Өз баласынан өзгенікін жоғары қоятын бір мамандық иесі болса, ол тек ұстаздың ғана қолынан келуі мүмкін. Қара танымай партаға қонжиған қара домалақтан білімді де тәрбиелі азамат өсіріп шығару – сол мектеп аталатын киелі шаңырақтың шеберханасында ғана жасалатын ұлы іс деп бағалауға тұрарлық.
Қай кезде де қарамағындағыларға қамқорлық танытып, қол ұшын созуға даяр тұратын жан да сол ұстаз. Ұстаз еңбегінің арқасында әкім де, қара да, ғалым да, дарын да, бәрі-бәрі өз биіктеріне көтеріле алды. Ұстаз салған сара жолмен жүріп, ол нұсқаған сүрлеумен ғана ілгері басты.
Қазір мына ғаламда не көп, мамандық көп. Көрмек түгілі атын енді ғана естіп жатқан небір кәсіп түрлері бар. Бірақ солардың ішіндегі ең беделдісі де, ең мехнаттысы да ұрпақ тәрбиесіне тікелей қатысы бар осы ұстаздық кәсібі. «Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын» дегендей, осы тұста жаны жайсаң, әрі өз ісіне өте жауапты, ұлағатты ұстаз Фарида Мәжікова жайлы ой қозғаудың да реті келіп тұрғандай.
Ж.Әбдірашев атындағы №62 мектеп-лицейіндегі тарих пәнінің мұғалімі, педагог-зерттеуші Фарида Ақниетқызы Мәжікова қырық жылға жуық уақыт бірнеше буын шәкіртті тәрбиелеп, білім нәрін берген білікті ұстаз, аудандағы тарих пәні мұғалімдерінің көшбасшы тәлімгері. Тарих – барлық ұлттық құндылықтарды жас ұрпақ бойына дарытушы пән. Ұлы ғұлама, ғалым әлФараби «Тарихты білмей– өткенді, қазіргі жағдайды білу, келешекті болжау қиын» деп орынды пікір қалдырған. Сан қырлы талантымен танымал Фарида Ақниетқызы мектеп-лицейдегі «Айша бибі» әжелер ансамблінің белді мүшесі, «Үздік авторлық оқу-әдістемелік кешендер және элективті курстар» байқауының аудандық кезеңінің жеңімпазы, «Қазақстан тарихын жаңартылған білім беру мазмұны аясында оқыту әдістемесі» бойынша 9 сыныпқа арналған дидактикалық материалдар жинағының жас мұғалімдерге көмекші құрал ретінде пайдасы мол болуда.
Фарида Ақниетқызы – ұлағатты ұстаз ғана емес, мол тәжірибесін әріптестерімен бөлісе білетін тағылымды жан. Өз ісінің білгірі ретінде өзгеден көмегін еш аяған емес. Әсіресе жас мамандарға жақсы жетекші бола білетіндігі өз алдына. Ұжым мүшелерінің өзара сыйластық пен ауызбіршілікте болуына да өз үлесін қосып келеді.
Ұлағатты ұстаздың ұрпақтарының арасында ардақты жолын қуып, ұстаздық қызмет атқарып жүргендері баршылық. Білікті ұстаздың ештеңемен өлшенбейтін еңбегі мектеп тарихында алтын әріптермен жазылып қала бермек. Санада сайрап тұрар әр сабағы шәкірт жүрегінде мәңгі жаттаулы. Ұстаз еңбегінің өлшеусіздігі, бәлкім, осында жатқан болар. «Бүгінгі күннің қаһарманы» деуге лайық, нағыз ұстаздың өнегелі жолы бүгінгі ұрпаққа үлгі.
"Қ. Қаракөзов атындағы №235 мектеп гимназиясында" болдық. Әрбір келген азаматты зор қошеметпен, ыстық ықыласпен, ізгі ілтипатпен ақрсы алып, мектепке кірген сәттен бастап күй ойнап, ұлттық болмыстың бейнесі анық аңғарылды. Тізіле отырып домбыра тартқан өрендер мен мектептің тарихын, тыныс-тіршілігін таныстырған арнайы пән мұғалімдері білімге құштар шәкірттердің, олардың бағбаны болып келе жатқан мұғалімдердің жаңашылдығы мен білімге деген жанашырлығын танытты. Қазақтың қонақжайлығының бұлжымас қағидасы көрініс тапты. Көргеннің көзі тойып, сүйсініп-ақ қаласың. Ал мектеп мұражайы тіпті тамаша. Көрсең, көзің тояды.
Енді негізгі шараға көшейік. Облыстық білім қызметкерлері ардагерлер кеңесінің ұйымдастыруымен өткен Нұралы Оспановтың "Дара жолы" болатын. Әсем әнмен, зор қошеметпен басталған шараны жүргізген білім саласының ардагері, осы мектепте 13 жыл мектеп директорының орынбасары, 15 жыл осы мектеп директоры болып қызмет атқарған Үрбибі Батырқұлқызы Тасқынбаева бастады. Мектеп көрген әр жанның жанын толқытар әсем сөзбен өрнектей келіп, "Армысыздар, ақылмен түйсініп, жүрекпен сезінетін, пайым-парасатымен, талғам-танымымен танылатын бүгінгі «Өмірі өнегемен өрнектелген» атты дара жол бағдарламасының қонақтары! Әрбір адамның өзіне тән ғұмыр жолы, тіршілік баяны бар, бірақ еткен еңбек, көрген бейнет, тапқан зейнет, алған асу, жеткен биік әркімнің өмірінде әр қилы. Оны сырт көз өздерінше бағалап та жатады. Сондағы жалпының іздейтіні біреу. Ол – кісілік келбет, азаматтық тұлға. Оған яғни адами асқақ қасиетке қанша ғұмыр кешкенімен жеткен де бар, жетпеген де бар. Біздің бүгінгі дара жолымыздың қадірлі қонағы дәл сондай кісілік келбеті, азаматтық тұлғасы, жастарға үлгі болған жан екені даусыз. Саналы ғұмырын жас ұрпақтың рухани сәулеткері болуға арнаған халық құрметтеген парасатты тұлға, Арал ауданының ақсақалдар алқасының төрағасы, Арал ауданы әкімінің жанындағы қоғамдық келісім-кеңесінің төрағасы, Қазақстан халқы Ассамблеясы, Арал аудандық келісім кеңесінің төрағасы, Арал ауданының білім бөлімінің басшысы қызметін атқарған, Қазақстан Республикасы халық ағарту ісінің үздігі, Арал ауданының «Құрметті азаматы», Қызылорда облысының «Құрметті ардагері» төсбелгісінің иегері Нұралы Шүйіншәліұлы Оспанов ағамыз – бүгінгі дара жолдың құрметті кейіпкері" – деп тоқтала кетті.
Кештің алғашқы сұрағы да "Дара жолдың" иесіне қойылды.
– Менің балалық шағым соғыс уақытына тұспа-тұс келді. Әке майданға аттанған кезде мен анамның құрсағында қалыппын. Екі апам болды. Анам күнде пошташының хатын күтеді екен. Бірақ әкем майданнан оралған жоқ, – деп толқып, қиын сәттерді есіне алды.
Одан кейін кеш қонағының бауыры, егеменді еліміздің ең алғашқы сенаторы, Қызылорда облысының, Арал, Қармашқы, Жалағаш аудандарының «Құрметті азаматы», мемлекет және қоғам қайраткері Биғали Әбдікерұлы Қаюпов Нұралы ағамыздың өскен ортасы, ағайындармен қарым-қатынасы, оларға жасаған жақсылықтары жайлы естеліктерін бөлісті.
Биғали Қаюпов та "Сіз" дегенде нең кетеді? "Сен" дегенде не ұтасың?" деп бастаған сөзінде өзіне аға санаған жанның өмірлік өнегесін өзгеге үлгі етерліктей екенін жеткізді. "Облыстық "Сыр бойы" газетіне Нұралы Шүйіншіәліұлы 80 жасқа келгенде сұхбат беріпті. Сол кезде "Мен әкемнің жоқтығын мектепке барғанша білмеді, сезбедім. Анам ел қатарлы өсірді. Бірақ мектептен қайтарда қатарластарымның барлығын әкелері алып қайтып жатады. Міне, сол сәт әлі есімде" депті. Осындай уақытта өсіп, бүгінгідей дәреже жетуі, сіздердің құрметтеріңізге бөленуі сол "сіз, біз" дескен асқан сыйластықтың арқасы" деп әсерлі түйіндей білді.
Одан кейін Нұралы ағамыздың ұстаздық атты ұлы жолды өзі сияқты ұлықтаған әріптесі, ардагер ұстаз Оразбай Сағындықұлы Қосанов бірге жүрген уақыттардан естелік айтып, жастық шақтағы көшбасшылығын, білімге, өнерге деген қабілетін ақтарды. Сол кезеңдердегі көңілді сәттерін, ыстық естеліктерін ортаға салып, жиналғандарды бір желпінтіп тастады.
Кейін 1959 жылы Н.В. Гоголь атындағы Қызылорда педагогикалық институтында бірге оқыған досы Қожамжар Ыбырайұлы студенттік шақтарға кері оралып "Бірге оқу бітірдік. Одан кейін мектепте көп қызмет жасамадым. Мұғалімдіктен алыстап кеттім. Бірақ Нұралының бүгінгідей жеткен жетістіктерін көріп, ұстаздарға деген құрметті сезініп отырып, неге сол уақыттарда мұғалім болмадым" деген ой келеді. Бастысы қай салада жүрсек те әлі күнге дейін сыйластығымыз үзілмей, осындай дос тапқаныма қуанамын деді.
Кеште сонымен қатар қызмет баспалдағында бірге жүрген әріптестері Ұлмекен Шанайқызы мен Райкүл Мансұрқызының, Нұралы ағамызбен қатар қызметтес болған, Қызылорда қаласының білім бөлімін басқарған, «Қызылорда қаласының құрметті азаматы» Гүлзия Жұмағалиқызының естелігін тыңдасақ. лебіздерін тыңдадық. Өздері басшылық жасаған кезеңдердегі түрлі қиындықтар, оларды шешуде сыналған сәттері жайлы, сол уақытты Нұралы Оспановтың ұтқыр шешім тауып, қиындықтан шыға білуі жайлы естеліктерін ортаға салды. Іскерлігі, білімі мен білігі жайында сөз қозғап, ашық-жарқын мінезіне тоқтала кетті.
Ұстаздың абыройы қашанда шәкіртінің шыққан биігімен өлшенеді емес пе?! Бұл шарадан шәкірттері де шет қалмады. Алматы қаласында тұратын шәкірті Дөңес Ақлепесұлы Жақауов бейнеролик арқылы ұстазының ұлағаттылығы жайлы, берген білімі, әлі күнге дейін араласып, ақылын айтып, елге орала қалса жақынындай қонақ ететін кеңдегін ортаға салса, Арал ауданының білім саласы ардагерлер кеңесінің төрағасы, Арал аудандық білім бөлімінің басшысының кеңесшісі Аманкелді Мұқияшұлы Бөлекбаев "Дара жолдың" кейіпкерімен қызметтес болған уақытындағы сәттерді еске алса, Арал қаласындағы Т.Г.Шевченко атындағы №13 орта мектептің музыка пәнінің мұғалімі Жұмагүл Қарасайқызы Қосымбаева ұстазына алғысын айтып, ән арнаса, Арал аудандық «Толқын» газетінің тілшісі Оңталап Жексембайұлы Жолдасов та алғаусыз алғысын жеткізіп, Нұралы Оспановқа арнап өлең оқыды.
Ал Ақтөбе қаласынан арнайы келген Арал қаласындағы №220 мектептің түлегі, ағайдың шәкірті, қазіргі кезде Ақтөбе облыстық Тақауи Ақтанов атындағы драмтеатрының бас әкімшісі, актер Әсет Әділұлы Сейсенов өнер көрсетіп, гитарамен ән шырқады.
Кеш қонатарының арасында Нұралы Шүйіншәліұлының досы, марқұм Бимұрат Үсеновтің қызы, Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің әлеуметтік және тәрбие жұмыстары бөлімінің басшысы Жанар Бимұратқызы әкесінің Нұралы Шүйіншәліұлына арнаған өлеңін оқып берсе, Н.Оспановтың қызы Жанар да барша ұйымдастырушыларға алғысын айтып, осындай ата-анадан тәрбие алғанын мақтанышпен айтып жүретініне тоқталды.
Шара соңында облыстық білім басқармасының басшысы Асқарбек Темірбекұлына Есжанов, облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Серік Әбішұлы Дүйсенбаев, облыстық ардагерлер кеңесінің алқа мүшесі Нәжмадин Түркбенұлы Мұсабаев, облыстық білім және ғылым қызметкерлері кәсіподағының төрайымы Гүлнәр Бабабекқызы Есқалиева, облыстық білім саласы, ардагерлер ұйымының төрағасы Ғалым Башарұлы Бекенов, Арал аудандық білім және ғылым қызметкерлері кәсіподағының төрағасы Жұмабай Мирманов, Қ. Қаракөзов атындағы №235 мектеп гимназиясының башлығына сөз беріліп, игі тілегін жеткізген жандар сый-құрмет танытты.
Иә, өмірін өнегемен өрнектеген жанның дара жолынан көргеніміз, түйгеніміз көп болды. Шара барысында Нұралы Оспановтың спортқа да, өнерге де шеберлігі жоғары болғанын байқадық. Құрметті азаматтың құрметі арта бергей!
Сонымен бірге ауданда жаңа технологияны меңгеру, білімдегі жаңашылдық жайы өте жоғары.
Қазақстан Республикасы тұрғындарының өмір сапасын жақсарту мақсатында«Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы енгізілді. Қазіргі таңда рсепублика бойынша бағдарлама шеңберінде ауқымды жұмыстар атқарылуда. Бұл Жаңа Қазақстанның ақпараттық-технологиялар дәуіріндегі жылдам хабар алудың тетігі. Осыған байланысты қазіргі күні көптеген құжаттамалар электронды форматқа көшті. Қағазбастылық азайып келеді. Әсіресе білім беру саласының цифрлық жүйеге ауысуы балаларға заман талабына сай білім мен технологияны меңгертудің негізі болып отыр.
Осыған байланысты әріптестерімнің шығармашылығын шыңдап, ақпараттық технологияның жаңа қырларын меңгерту мақсатында зияткерлік сабағын өткіздім. Мұғалім шығармашылығы –ізденістен тұрады. Өнер, қиял, тапқырлық, үйрену, даму – бұл ұстаздық деген ұлы мамандық иелеріне тән қасиет. Ескеретіні үйретуші сөз арқылы емес, әрекет арқылы үйретуді басты назарда ұстағаны жөн. Және сол әрекетті үйренуші атқарғаны дұрыс. Сол кезде ғана берген білім сапалы, алған білім өмірлік болары анық. Ең жақсы өткен сабақтың қай жерден, қалай аяқталатынын есте сақтап қаласың. Оқушылары тым-тырыс отыратын мұғалімнің сабағынан, қажетті жерде шулата білген сабақ қызық деп ойлаймын. Педагогикалық тәжірибесі бар ұстаз ретінде «Дәрігер адам тәнін емдесе, мұғалім адам жанын емдейді» деген сөзді ұстаным етемін.
Мұғалім сыныпқа баға қою үшін емес, балаларды шабыттандыру, ең болмағанда, ынталандыру үшін кіру керек. Әр сабаққа шабыттанып кіріп, қанаттанып шыққан мұғалім – бақытты. Бір сабақтың екіншісіне ұқсамайтын берер тағылымы бар. Осыған байланысты педогог мамандарға арналған екі сайтты терең меңгерудің жолдарын әріптестеріме түсіндіріп теориялық және практикалық сабақ өттім.
«Merge Сube» және «Аnyflip» сайтына тіркелу, қалай қолдану туралы түсіндірдім.«Merge Сube» сайттың ерекшелігі биология, химия, жаратылыстану пәндері үшін қызықты дүниелер бар. Мұғалім өзіне қызықты дүниелерді оқушыларға кубиктің көмегімен 3 D форматында көрсете алады. Сондай-ақ «Аnyflip» сайты арқылы 3 D форматыңдағы электронды кітапшаны жасау үшін, алдымен өзіңіздің жасаған портфолияны, авторлық бағдарламаңызды және басқа да дүниелеріңізді «fdp» форматына көшіріп, «Аnyflip» сайтқа жүктейсіз, сілтемесін сақтап алып, қажетті орынға жібере бересіз.
Қазіргі таңда жаңа технологияның жілігін шаққан мамандар бір бағытты бүге-шүгесіне дейін үйренген сауатты технологтардың аз екенін айтады. Бүгінгі қоғам бармақпен басқарылатын заманға айналды. Кез келген мәселе саусақ ұшында сырғанап жатыр. Дәуірлер қозғалысын дәл осы қолдың саласымен көрсетіп берсе болатындай. Алайда, сол саусақты басқаратын адамның миы екенін ұмытпау керек. Ал мидың қорегі білім екені айтпаса да түсінікті. Әсіресе мұғалімдер жаңашылдықтан жырақтамауы керек.
Тағы бір айта кетерлігі мынау. Білімді халық – бәсекеге қабілетті мемлекеттің кепілі. Бүгінгі ұрпақ Марк Цукерберк, Стив Джобс секілді миллиардерлердің арқасында атаңнан қалған малың болса да, білімнің күшімен жетістікке жете алатындарын түсінген. Америка, Жапония, Англия, Финляндия секілді дамыған мемлекеттер білім саласындағы олқылықтарды мыңдаған жылдар бойы зерттеп, бүгінде жоғарғы деңгейге қол жеткізген. Қазақстанда тарихи түрде орталықтандырылған білім беру жүйесі қалыптасқан, оның барлық стандарттары мен бағдарламалары Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігімен бекітілген.
Кейбір елдерде, мысалы Америка Құрама Штаттарында орталықсыздандыру принципі жұмыс істейді және әр штатта білім беру тәсілдері аймаққа байланысты әр түрлі болуы мүмкін. Оксфорд университеті білім алушыларына құшағын кеңінен жайып, есігін айқара ашқан кезде Қазақстанның жерінде Қыпшақ хандығы билік құрған еді. Сол себептен батыс демей, оқу ағарту саласында шетелдің білікті мамандарынан кеңес алып, тәжірибе алмасу өте маңызды. Қазақстанда бірнеше жылдан бері маңызды мәселеге айналған білім сапасын жоғарылату үшін көптеген жобалар жүзеге асырылып, мемлекеттің тапсырмасымен жаңа технологиялармен жабдықталған мектептер салынуда. Дегенмен жаңа оқу жылы басталса ата-аналар білім ордаларындағы орын шектеулігінен қиналып, мектептердің табалдырығын тоздырады. Елімізде оқушыларға 250 мыңнан астам орын жетіспейді. Бұл көрсеткіш үш жылда 1 миллионнан асады деген болжам бар. Сол себепті Үкімет мемлекеттік мектептермен қатар жекеменшік білім ошақтарын да қолдау көрсетуге бел буды. Ресми мәліметтерге назар аударсақ, Республикада 563 жекеменшік мектеп тіркелген. Оның 161-інде қазақша, 104-інде орысша, 298-інде аралас тілде білім беріледі. Жекеменшік мектептер білім алуға қажетті құралдармен жабдықталған, қосымша сабақтар мен демалыс орындарымен қамтылған. Жекенменшік мектептерді жұмысбасты ата-аналар қолдайды. Себебі қалада баланы қараусыз, жалғыз қалдыру өте қауіпті. Ал жекеменшік мектеп таңнан кешке дейін оқушыларды түрлі сабақтарға қатыстырып, ата-анаға сенім мен балаға қауіпсіздік сыйлайды дейді. Сондай-ақ білім сапасының жоғары болғандығы мен білікті мамандардың жинақталуы жекеменшік мектептердің дәрежесін көтеруде.
Иә, бүгінде мемлекеттік білім ордаларында оқу сапасын жақсарту басты мақсатқа айналды. Алдағы екі жыл ішінде елімізде «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында 842 мың оқушыға арналған 401 мектеп салынбақ. Биылдың өзінде 200-ден астам мектеп бой көтереді деп жоспарланып отыр. Дегенмен білім саласындағы мәселені шешудің жолы зәулім мектептерді салумен шектелмейді. Оқушылардың қажеттіліктерін саралай отырып, білім саласындағы басты назарды білікті басшы мен сауатты мұғалімдерді даярлауға жұмсау керек. Отандық сарапшылардың пікірінше, жекеменшік мектептердің көптеп ашылуы бизнес жасаудың жаңа түріне айналуы мүмкін. Білімге бизнес ретінде қарамайтын тұлғалар жоғары білімді қалыптастырады. Сондықтан сала мамандары білім ордаларының заң талабына сай келетіндігін қатаң қадағалап, оқушылардың білім деңгейінің төмендемеуін жіті бақылауы керек дейді. Сондай-ақ жекеменшік мектептегі оқушыларды мемлекеттік білім ордаларындағы оқушылармен бірге түрлі жарыстарға қатыстырар болса, білім алмасып, ой өрістерін кеңейтеді. Біздің білім берудегі басты мақсатымыз жекеменшік және мемлекеттік мектеп деп бөліп қарау емес, жас ұрпақтың білікті маман болып өсуі. Оқу орындарының арасындағы бәсекелестіктің орнына оның мұғалімдер мен оқушылар үшін жасалған жаңа мүмкіндіктер екенін түсініп, еліміздің болашағы білімді ұрпақтың қолында екенін ұмытпауымыз қажет.
Ал кәсіби білім беру бағытында аудандағы ауқымды жұмысты жүзеге асырып келе жатқан білім ордаларының бірі жайлы айта кетсек. Бәсекеге қабілетті маман даярлау – техникалық және кәсіптік білім беретін оқу орындарының негізгі міндеті. Сондықтан кәсіптік-техникалық бағытта білім алушы студентке жаңа технологияларды меңгеру үшін көп оқуға, көп ізденуге тура келеді. Еңбек нарығында сұранысқа ие, бәсекеге қабілетті маман даярлауда WorldSkills қозғалысының үлесі зор. Біздің елімізде WorldSkills қозғалысы күннен-күнге күш алып келеді. Оның мақсаты әрбір елде, аймақтарда, жалпы бүкіл әлемде кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыру және жұмысшы мамандықтардың беделін арттыру, кәсіптік білім беруді дамыту болып табылады.
WorldSkills кәсіби конкурсы студенттерге өңірлік, ұлттық және халықаралық чемпионаттарға қатысуға, өзіне және жұмыс берушілерге өзінің кәсіби қызметке дайындығын дәлелдеуге, атап айтқанда жұмыс берушілерден жұмысқа шақырту алуға мүмкіндік береді. Ал, оқытушылар мен сарапшылар үздік әлемдік тәжірибелерді зерделеуге, оқытудың жаңа әдістері мен технологияларын меңгеруге, кәсіптік стандарттарды қалыптастыруға қатысуға мүмкіндік алады. Колледждер үшін бұл конкурс білім беру бағдарламалары мен материалдық базаны жаңартуға, жұмыс берушілерге – жоғары білікті кадрларды таңдауға, мемлекет үшін WorldSkills стандарттары бойынша чемпионаттарға қатысатын мамандар мен оқушылардың дағдылар деңгейін өлшеуге және салыстыруға мүмкіндіктер береді. Кез келген байқау қатысушылар үшін сынақ болып табылады. Сондай сынақ Арал индустриалды-техникалық колледжіне де келіп жетті.
Арал индустриалды-техникалық колледжі білім алушыларының арасында «WorldSkills Kazakhstan – 2024» Ұлттық Чемпионат облыстық байқауына іріктеу кезеңі өтті. Шараның ашылу салтанатына аудан әкімінің орынбасары К.Бержанов қатысып, бұл доданың білікті кадр даярлау жолындағы өндірістік оқыту мен кәсіптік тәжірибені ұштастырудың маңыздылығына тоқталды. Байқауда білім алушылар «Тігін өндірісі», «Дәнекерлеу ісі», «Автокөлікті жөндеу», «Ағаш ұстасы» құзыреттіліктері бойынша өзара сынға түсті. Байқау колледж шеберханасында өткізіліп, мамандық біліктілігіне сай өнеркәсіптік мекемелерден арнайы келген мамандар төрелік етті.
Байқау алаңында «Сән технологиясы» құзыреттілігі бойынша 180 минут қыз балаларға арналған жилет дайындау тапсырмасы берілді.
«Сән технологиясы» құзыреттілігі бойынша сарапшылар ЖК «Жұмахметова» тігін шеберханасының аға шебері Князбаева Сәнімкүл Әбілдақызы және ЖК «Ай-Аружан» тігін шеберханасының шебері Дүйсенова Алма Серікқызы қатысушыларға сәттілік тіледі.
«Ұсталық жұмыс» құзыреттілігі бойынша алғашқы көмек жинақ сөресін дайындауға 120 минут берілді. «Ұсталық жұмыс» технологиясы бойынша сарапшы ЖК «Оңғаров» директоры Оңғаров Айбек Аралбайұлы қатысушыларға сәттілік тіледі.
«Дәнекерлеу технологиясы» құзыреттілігі бойынша металл пластиналарды фаска шетінен түйістіріп төменгі жағдайда қолмен және металл пластиналарды фаска шетінен түйістіріп тік жағдайда жартылай автоматты және аллюминий листті түйістіріп аргонды доғалы дәнекерлеу жұмыстары жүргізілді.
Сондай-ақ, «Жеңіл автомобильдерді жөндеу және қызмет көрсету» құзыреттілігі бойынша "ВАЗ-2107" автокөлігінің беріліс қорабын бұзып-жинауға және "ВАЗ-2106" автокөлігінің тежегіш жүйесін бұзып-жинап жөндеуге уақыт белгіленді.
Байқау барысында сарапшылар ережеге сай кезең-кезеңімен қатысушылардың технологиялық қауіпсіздік ережелерін сақтауына, шығармашылық қабілеттеріне, жұмыстың сапасы мен көрнекілігіне, жинақтылығына, технологиялық нұсқау карталарды және құрал-саймандарды талапқа сай қолдана білуіне басты назар аударып, төмендегідей қорытынды шығарды. Сонымен «Сән технологиясы» құзыреттілігі бойынша А.Айділдаева І орын иеленсе, «Дәнекерлеу (пісіру) технологиясы» құзыреттілігі бойынша Ж.Жұбаев орынды еншіледі. Ал «Ұсталық жұмыс» құзыреттілігі бойынша С.Отарбаев пен «Жеңіл автомобильдерді жөндеу және қызмет көрсету» құзыреттілігі бойынша Е.Отаралиев жүлдегерлер қатарынан көрінді.
Конкурс нәтижесінде әр құзыреттілік бойынша өз мамандығының қас шеберлері анықталып, сертификат тапсырылып, ««WorldSkills Kazakhstan 2024» чемпионатының облыстық кезеңіне жолдама алды.
Иә, болашақ мамандардың өз құзыреттіліктерін жақсы меңгеріп, іс жүзінде шеберліктерін көрсете білуіне баули білген Алиева Күнзираш, Ахметов Ербол, Үлекешов Нұрболат, Әлібеков Асхат сынды өндірістік оқыту шеберлерінің қосқан үлесі өте зор екенін де айта кету керек.