<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> &nbsp;Бұрынғы Бас мүфти Серікбай қажы Ораз қызметінен денсаулығына байланысты кеткені белгілі болды, деп хабарлайды <a href="https://sputniknews.kz/society/20200207/12764956/Qazaqstan-Bas-mufti.html">Sputnik Қазақстан</a>.
Серікбай қажы Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының IX құрылтайында отставкаға кеткенін жариялады, деп хабарлады Әзірет Сұлтан мешітінің мамандары. Оған денсаулық жағдайы себеп болған.
Серікбай қажы 2017 жылдың 8 желтоқсанында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти болып сайланған еді.
Ол өзінің орнына Наурызбай қажының кандидатурасын ұсынды.
<blockquote>
 “Наурызбай қажы Тағанұлы менің бірінші орынбасарым ретінде көптеген игі жобаларды жүзеге асырды. Дін саласында тәжірибесі мол. Наурызбай қажы Тағанұлының діни басқарма жұмысын жандандырып, жаңа бастамаларға ұйытқы болатынына сенемін”, – деп атап өтті Серікбай қажы Ораз.
 “Құрылтайға еліміздің әр облысынан келген 300 делегат менің кандидатурама дауыс беріп, сенім білдіріп, Бас мүфти лауазымына сайлады. Бұл сенімді абыроймен ақтауға бар күш-жігерімді жұмсаймын. Жоспарлап отырған бірқатар жұмысымыз бар”, – деді ҚМДБ төрағасы, Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы журналистерге берген сұхбатында.
</blockquote>

Серікбай қажы Ораздың қызметінен неге кеткені белгілі болды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Наурызбай қажы Тағанұлы енді Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы болды.
Жаңадан тағайындалған Бас мүфти бүгін Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының кезектен тыс ІХ құрылтайында таныстырылды. Бұған дейін бірінші наиб мүфти қызметінде болған Наурызбай қажы Тағанұлы енді еліміздің мұсылмандарына рухани ұстаздық ететін болады.
Бұған дейін Бас мүфтидің қызметін атқарған Серікбай қажы Ораз Наурызбай қажы Тағанұлына сәттілік тіледі.
Еске сала кетелік, құрылтайға ҚР Ақпарат және қоғамдық&nbsp; даму &nbsp;министрі Дәурен Абаев және еліміздің түкпір-түкпірінен бас имамдар қатысты.
Өтпенов Наурызбай Тағанұлы 1977 жылдың 13 наурызында дүниеге келген.
Білімі:
1993-1997 жылдары Ташкенттегі «Имам Әл-Бұхари» атындағы Ислам институтында оқып жоғарғы діни білім алған.
1999-2001 жылдары ҚМДБ жанындағы Ислам институтын оқыған.
2009 жылы Мысыр Араб Республикасында қысқа мерзімде діни білімін жетілдірген.
2010 жылы Абай атындағы Алматы Мемлекеттік университетінің «Тарих» факультетін сырттай оқып бітіріп жоғарғы білім алған. 2011-2013 жылдары аталған университеттің «Дінтану» мамандығы бойынша магистратурасын бітірген.
2017 жылдан бастап «Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университетінде «Исламтану» мамандығы бойынша PhD докторантурасында оқуда.
Еңбек жолы:
1997-2006 жылдары Республикамыздың түрлі мешіттерінде имамдық қызметтерді атқарумен бастау алған.
2006-2011 жылдары ҚМДБ-ның Қарағанды өңіріндегі өкілі, Қарағанды қалалық №1 орталық мешітінің Бас имамы.
2011-2013 жылдары Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігінің Діни бірлестіктермен байланыстар жөніндегі басқармасының Бас сарапшысы.
2013-2018 жылдары ҚМДБ төрағасының бірінші орынбасары, наиб мүфти, ҚМДБ-ның Астана қаласы бойынша өкілі, «Нұр Астана» орталық мешітінің Бас имамы.
2018 жылдың шілде-қазан айлары ҚМДБ төрағасының бірінші орынбасары, наиб мүфти, ҚМДБ-ның Түркістан қаласындағы кеңсе басшысы, Түркістан облысы бойынша өкілі имамы.
2018 жылдың қазан айынан бастап ҚМДБ төрағасының бірінші орынбасары, наиб мүфти, ҚМДБ-ның Нұр-Сұлтан қаласы бойынша өкілі, &nbsp;Республикалық «Әзірет Сұлтан» мешітінің Бас имамы.
Еңбек жолындағы жетістіктері:
Наурызбай Тағанұлының тікелей жетекшілігімен 2002-2005 жылдары ШҚО, Аягөз қаласында орталық және «Жаңауыл» мешіттерінің құрылысы сәтті жүргізіліп, іске қосылған. 2010-2011 жылдары Қарағанды қаласындағы орталық мешіттің салынуына үлес қосқан. Қарағанды облысында «Сұлу әлем», «Нұрлы мінбер», «Жұлдызды гол» атты жобаларды іске асырған. Республикалық БАҚ беттерінде жарияланған көптеген діни, рухани-танымдық мақалалар мен «Үміт сәулесі», «Мазһабсызбен сұхбат» атты кітаптардың авторы.
Марапаттары:
«Құрмет» орденінің иегері, Аягөз ауданының құрметті азаматы,&nbsp;Қазақтан Тәуелсіздігінің 20 жылдығы медалімен, Қазақтан Тәуелсіздігінің 25 жылдығы медалімен, Қарағанды облысы әкімінің құрмет грамотасымен, Нұр-Сұлтан қаласы әкімдерінің алғыс хаттарымен марапатталған.

Елімізде Бас Мүфти ауысты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> ҚМДБ-ның Қызылорда облысы бойынша өкілдігі, Жаңақорған аудандық мешіті және “Жаңарған Жаңақорған жастары” қоғамдық қорының ұйымдастыруымен Құран оқудан облыстық жарыс өтті.
Қазақстан мұсылмандары діни басқармасына 30 жыл толуына орай, «30 жылдық мерейтойға 30 игі шара» акциясы аясында өткен жарыста ҚМДБ-ның Қызылорда облысы бойынша Бас имамы Болатбек Ұласқанұлы қатысушыларға сәттілік тілей отырып, ұйымдастырушылар мен демеуші азаматтарға алғысын білдірді. Және де Нұр-Сұлтан қаласында өткен І республикалық медресеаралық Құран Кәрімді жатқа оқу жарысында «29-30-пара» аталымы бойынша бас жүлдені иемденіп, кіші қажылыққа жолдаманы жеңіп алған жерлесіміз Ж.Әлиакпарды жамағат алдында құттықтады.
Жаңақорғанда өткен тартысты сайыста облысқа қарасты қала, аудан мешіттерінен келген 50-ден астам үміткер Құран Кәрімді мәнерлеп және 2 парасын жатқа оқу бойынша додаға түсті.
Бағалау ережесіне сәйкес, үміткерлерге қазылар алқасы тарапынан үш сауал қойылып, шәкірттердің Құран аяттарын жаттау қабілеті, оқу мәнері және әуезділігі ескерілді. Қазылар алқасының шешіміне бойынша «Құран Кәрімді мәнерлеп оқудан» Р.Әлихан бірінші орынды жеңіп алса, ІІ-орынды Н.Аююбай, ІІІ-орынды М.Сұлтан мен Р.Өмірбектер иеленді. Ал «Құран Кәрімнің 2 парасын жатқа оқу» аталымы бойынша Н.Нәби, Қ.Мұқамбетқали, Ж.Жәпеков жүлделі І,ІІ,ІІІ-орындарға лайық деп танылса, сайыстың басты жүлдесі – кіші қажылыққа жолдаманы Б.Біржанов қанжығасына байлады.
Байқау соңында жеңімпаздарға қаржылай сыйлықтар таратылып, барлық қатысушыларға алғыс хаттар мен ынталандыру сыйлықтары табысталды.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/02/4kuranoku2.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/02/4kuranoku3.jpg" alt="" />

Қызылордада құран оқудан облыстық жарыс өтті

Kyzylorda-news.kz. Алтай Жанботаның соғым кезінде аттандырған баукеспе барымташылары алыстан жылқы әкеле жатып, жолшыбай Қанжығалы ауылдарының төрт үйір қысырағын қоса айдап кетеді. Жаманат жерде жата ма, қуғыншылар із суытпай дөп басыпты.
Жортуылдап байып, оңай олжаға құнығып тұрған қанды қол Жанботаны маңына жуытпай:
– Еліңнің басты адамы келсін. Қатеден ауысқан болса, малыңның барының көзін, жоғының төлеуін береміз, – деп қайтарады жоқтаушыларды.
Арада ай өтпей Қанжығалыдан Бөгенбай батыр­дың немересі Бапан би Алтайға даугер болып кетеді. Жанбота – ұрт мінезді, батырсымақ, мақтаншақ, даукес бай екен. Даугермен беттескенде-ақ:
—Менің елім еліңнен, ерім еріңнен, жерім жеріңнен, белім беліңнен, көлім көліңнен кем бе?! Тұлпардың өзі бітпейтін, тұяғы кетпейтін, ұры-қарылардың өңешінен өтіп кеткен қырық жылқыңа келесі көктемде қырық құлын ал. Төлбасы сенікі болсын! – деп шіренеді.
Сонда Бапан мырс етіп: 
– Жағалай елің қонбаса, 
Суы тұщы болмаса, 
Мал-жаның бәрі сусындап, 
Мейірі онан қанбаса, 
Көл дегенің немене?! 
Ынтымақ-бірлік болмаса, 
Елдікке мойын бұрмаса, 
Үлкеннің айтқан сөздерін, 
Кішісі қолдап тұрмаса, 
Ел дегенің немене?! 
Еліне құрбан болмаса, 
Абырой-бедел қонбаса, 
Ағайын, туыс, ел-жұрты, 
Батырым-ау деп тұрмаса, 
Ер дегенің немене?!
Шайырлы шөп болмаса, 
Түлігің жайлап тоймаса, 
Қатар өсіп мал мен бас, 
Қуанып елің қонбаса, 
Жер дегенің немене?!
Желден пана болмаса, 
Қарды бөгеп тұрмаса, 
Аңдары қойдай өрмейтін, 
Қызығын адам көрмейтін, 
Қадірі жоқ қырқалы 
Бел дегенің немене?!
Адал жүрек болмаса, 
Сөзіне опа қылмаса, 
Түзулікті бұрмалап, 
Өтірікті шындаса, 
Кең дегенің немене?!
Атан түйе атамай, 
Ат-айғырды матамай, 
Шын икемге келмесең, 
Төл дегенің немене?!
Арыңды сатпа, атың сат, 
Жалған айтып, болма шат. 
Жалған айтып жандассаң, 
Жүрегімде қалар дат.
Тегінде жөнді берерсің, 
Түзулікке келерсің. 
Бекер айтты деп жүрме, 
Түбінде бір сенерсің! – доп аттанып кетеді. 
Жанбота даугердің жаңағы батыра айтқан зілді толғауынан қатты сескеніп, Бапан шешенді нөкерімен тоқтатып, айып-анжысымен қоса бес айғыр үйір жылқы беріп қайтарыпты.
(«Ел аузынан», Алматы, 
«Жазушы», 1989ж.)

Арыңды сатпа, атыңды сат

Ғибратты ғұмыр – көркем жыр

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> ҚМДБ-ның Қызылорда облысы бойынша өкілдігі, “Жастар ісі” секторының ұйымдастыруымен “Асар” акциясы бастау алып, «Біз біргеміз» республикалық эстафетасына үн қосылды.
Еріктілер жылының құрметіне орай бастау алған акцияның алғашқы шарасы – «Біз біргеміз» республикалық эстафетасы болды. Аталмыш акция аясында С.Ықсанов атындағы Қызылорда политехникалық колледжінің ерікті студенттері коммуналдық сала қызметкерлеріне қолдау білдіріп, облыстық «Ақмешіт-Сырдария» орталық мешітінің ауласында қар күресе, қала мешіттерінің имамдары мен белсенді жамағаттары «Қобыланды батыр» атындағы ескерткіш орналасқан алаңды қардан тазартты.
Республикалы көлемінде өткізілген игі шараны Бас имам Болатбек Ұласқанұлы бастаған еріктілер облыстағы барлық мешіттердің қызметкерлері мен жамағаттарына жолдады.&nbsp;
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/29syrzhamagaty2.jpg" alt="" />

Сыр жамағаты «Біз біргеміз» акциясына үн қосты

Әбенің әңгімесі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a><a href="https://kyzylorda-news.kz/">.</a> ҚМДБ-ның төрағасы, Бас мүфти Серікбай қажы Ораз хазреттің тапсырмасына сәйкес, Сыр өңірінің Бас мешітінде ҚМДБ-ның Қызылорда облысы бойынша өкілдігі, «Шариғат және пәтуа» бөліміне қарасты «Діни кеңес беру» орталығы ашылды.
«Ақмешіт-Сырдария» мешітінде ашылған орталықтан кез келген қала тұрғыны өздерін толғандырған сұрақтарына жауап, күнделікті өмірде кездесетін түйткілді мәселелері бойынша кеңес және пәтуа ала алады. Орталықта «Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университеті және Египет Араб Республикасындағы «Әл-Азһар» университетінде білім алған наиб имам Жеңіс Әбибуллаұлы бастаған білікті мамандар аптасына жеті күн 9:00-18:00 уақыт аралығында тегін қызмет етуде.
Сонымен қатар, тікелей қоңырау шалу арқылы, «Telegram», «Whats’App» мессенджерлерінде ерлерге және әйелдерге арналған «діни сұрақ-жауап» топтары ашылып, орталық қызметі қарқынды жүруде.
Назарларыңызға жауапты мамандардың байланыс телефондарын ұсынамыз.
8 707 9 21 4715
8 7242 21 47 15
Мекен-жайы: Қызылорда облыстық «Ақмешіт-Сырдария» орталық мешіті 
Жұмыс уақыты: 9:00-18:00
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/24basmeshitte2.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/24basmeshitte3.jpg" alt="" />

Бас мешітте діни кеңес беру орталығы ашылды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қызылорда қаласы білім бөліміне қарасты Әли Мүсілімов атындағы №101 мектеп-лицейінде “Рухани жаңғыру” бағдарламасы аясында «Жаhандық әлемдегі заманауи қолөнер мәдениеті» тақырыбында қалалық семинар өтті.
Оған қалалық білім бөлімінің маманы Сулушаш Алмасбекқызы және қала көлеміндегі мектептердің мұғалімдері қатысты.
Семинар жоспары үш бөлімнен: ұйымдастыру бөлімі, негізгі бөлім:ашық сабақтар, практикалық бөлім:шебер-сынып жұмыстары жүргізілді. Ұйымдастыру бөлімінде мектеп-лицей директоры Айгүл Алтынбекқызы сөз сөйлеп, еліміздің өркениетті елдер қатарына қосылуы үшін қоғамның әрбір азаматының ой-санасы дамыған, өзіндік ой-пікірі бар, шығармашылық тұлға болуы талап етіледі. Өйткені, мемлекетіміздің келешегінің кемелдене түсуі – тек шығармашыл адамдар қолынан келетін іс. Қолөнердің қашанда заман, өмір ағымымен туындап, дамып отыратындығын айтты.
Көркем еңбек пәні мұғалімдері Мақсат Байділдақызы «Этностильдегі бас киімдер. Тақия, сәукеле» тақырыбында, «Бұйым өру» тақырыбында Гүлбарам Қанжарбекқызы және Алия Данышпанқызы «Өзгеріске ұшырау және тігін бұйымдарды сәндеу» тақырыбында жоғары деңгейде ашық сабақтар көрсетіп, көпшілік ілтипатына бөленді.
Семинардың практикалық бөлімі шеберлік сыныптармен жалғасын тапты. Көркем еңбек пәні мұғалімдері Рысдаулет Әкімбекұлы, Бауыржан Баймағанбетұлы «Қалдық материалдан бұйым жасау», «Аэрография» «Модерн дизайн қазақи ою нақышында салынған өнер мектебі» тақырыбында қолдан жасалған бұйымдарын көрсетіп, заманауи қазақи нақышта жасалынған макеттерін таныстырды. 7 сыныптары оқушылары «Құм терапиясы» тақырыбында құммен сурет салу әдісін көрсетсе, қолдан жасалынған бұйымдарын «Бейнелеу өнердегі заманауи бағыттары» тақырыбында таныстырды. Сондай-ақ қыздар тобына сабақ беретін мұғалімдеріміз «Сән үлгілерінің көрсетілімі», «Жылдам тігілетін белдемше» тақырыптарында жылдам тігілетін киім үлгілерін, трансформация және тігін бұйымдарын сәндеп тігу әдістерін көрсете білді.
Семинардың қорытынды бөлімінде қалалық білім бөлімінің маманы Сулушаш Алмасбекқызы сөз сөйлеп, кері байланыс алды. Семинарда көркем еңбек пәні ұстаздарының түрлі материалдардан: қалдық материалдан, ою нақышындағы қазақи дизайн ғимараты, заманауи бағыттағы өнер туындысы, құм терапиясы мен сән үлгілері насихаттала отырып, пішіндердің ықшам да мәнді үйлесімі, түстердің жоғары талғамы, көздің мүлтіксіздігін, колдың дәлдігін және қиял ұшқырлығын ұштастырып, шебердің өзіне тән тәсілдермен жеткізе білгендігін айтты.
Шара соңында қала мектептерінен келген мұғалімдер жүргізілген жұмыстарға кері байланыстар беріп, өз ұсыныс пікірлерін білдіріп, заманауи өнер туындысы жайында көп мағлұмат алғандықтарын айтты. Өткізілген жұмыстардың көкейге қонымды, тиімді, шынайы екендігіне көз жеткізгендерін айтып, алдағы уақытта өз жұмыстарынан көрініс табатындарын атап өтті.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/22koloner2.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/22koloner3.jpg" alt="" />
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/22koloner4.jpg" alt="" />

Қызылордада «Жаhандық әлемдегі заманауи қолөнер мәдениеті» тақырыбында семинар өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a><a href="https://kyzylorda-news.kz/">.</a> Абайдың қолжазбалары сақталмағаны, ұлы ақынның қол таңбасын «Біраз сөз қазақтың қайдан шыққандығы турасынан» деген жазбасының бір ғана парағымен танып жүргеніміз баршаға мәлім. Сондай-ақ, Абайдың қолымен жазылған «Вадим» аудармасының бір ғана парағы қалған.&nbsp;
Осы орайда Абайдың қолжазбалары түгелдей жоғалып кетуінің сыры неде, деген сұрақ көкейден кетпейді. Неге екені белгісіз, Мұхтар Әуезовтен бастап, абайтанушылардың бірде-біреуі Абайдың қолжазбаларын іздеуді маңызды мәселе етіп көтермейді.&nbsp;&nbsp;
Тарихта Абайдың жеке қағаздары сақталған сандықтың болғандығы, ол сандықты сол кездегі өкіметтің әкімшілік қызметіндегі шенеуніктер, атап айтқанда, уезд бастығы Навроцкий қаттап, алып кеткендігі туралы Алматыдағы Орталық мемлекеттік архивте айдан анық, құжат түрінде сақталған, дәйегі мықты мағлұматтар баршылық.&nbsp;
Түсінікті болу үшін бұл оқиғаны басынан таратайық.&nbsp;
1903 жылы Көкшетау мешітінің имамы Науан хазырет, дәлірек айтқанда, Наурызбай Таласұлы мен сол мешіттің жанындағы мектептің мұғалімі Шәйкен молла (Шәймерден Қосшығұлұлы) бастаған діни азаттық қозғалысқа байланысты Ресей патша үкіметінің ішкі істер министрлігі жүргізген қылмысты іске қатысы бар деп, Абайдың соңынан бақылау қойылған болатын. Сол жылдың қысында Шәймерден Қосшығұлұлы Баянауылдағы Сәдуақас Мұсаұлы Шормановқа, Абайға және басқа да беделді ел ағаларына хат жазып, бүкілқазақтық мұсылман съезін өткізу туралы ақылдасқан. Съезге дайындық ретінде қаражат жиналып жатқанын хабарлаған.&nbsp;
Сақталған архив құжаттарына қарағанда, алғашқы хатқа Абай жауап бермеген. Екінші хатты 1903 жылғы сәуір айында Абайдың өзін Арқат поштасына алып барып, қол қойғызып, уезд бастығы Навроцкий Абайдың қолынан алған. Хаттың мазмұны қазақ тарихшыларына мәлім. Бұл жөнінде осы жолдардың авторы «Абайға хат жазған Шәймерден Қосшығұлов кім?» деген тақырыпта мақала жазған болатын. (Абайдың саяси-құқықтық мұрасы және жаңа кезең. Қарағанды мемлекеттік университетінің баспасы, 1995 ж., 32-52 беттер).&nbsp;&nbsp;&nbsp;
Сақталған құжатта 1903 жылғы 25-сәуірде Абайдың үйін, қора-қопсыға дейін&nbsp; тінткен Семей уезінің бастығы Навроцкий Абайдың қолжазбалары, оқыған кітаптары мен журналдары сақталған сандықты қаттап, Семейге алып кеткен. Әрі қарай Омбыға жөнелткен.&nbsp;
Бұл қағаздарды мұқият зерттеп, «араб әрпімен жазылған қолжазбаларда үкіметке қарсы бағытталған ештеңе табылмағаны» туралы қорытынды жасаған Омбы шенеуніктері Абайдың сандығын қайтару туралы шешім жасаған. Бұл – 1903 жылғы қараша айындағы әңгіме. Обылы қанша, сандықты қайтаруға ниет білдірудің өзі – әділдік қой.
Одан кейін қыс түсіп кетеді, қайдағы бір қазақтың сандығын қыс ішінде шанамен Омбыдан Шыңғыстауға жеткізіп беруі мүмкін десек, қисыны келе қоя ма? Көктемде, сәуірдің 20-25 дейін Ертістен өткел ашылмайтыны тағы бар. Жаз шыға сандықтың иесі – Абайдың өзі қайтыс болды.&nbsp;
Сонымен, Абайдың қағазы салынған сандық Омбыдан қайтпай қалды-ау деп есептейміз. Бұған дәлел ретінде, Алаш көсемдерінің бірі, заңгер Жақып Ақбаевтың жазғанын ұсынуға болады. Ол 1905 жылы 26 маусымда Ресей үкіметіне қазақтар атынан жазған арызында былай деп көрсетеді:&nbsp;«…1903 жылы Петропавл, Павлодар және Семей уездерінде белгілі-белгілі қазақтардың үйіне тінту жүргізілді. Сол тінту барысында олардан тартып алынған кітапханалар әлі күнге иелеріне қайтарылмай отыр…»
Бұл сөздердің Абай үйінен тәркіленген сандыққа тікелей қатысы бар екені күмән туғызбауға тиіс. Осылайша, қазақтың даналық ақыл-ой қазынасына, өнері мен әдебиетіне орны толмас орасан нұқсан келді.&nbsp;
Саяси сенімсіздігі жөнінде Абайға жабылған жаланы, оның үй-жайының заңсыз тінтілгенін, сандықтың тәркіленіп, Омбыға әкетілгенін Жақып Ақбаев жақсы білген. Және ол сандықтың ішіндегі қағаздардың, басқа да әдебиеттердің тарихи маңызын, Абайдың жеке басын, оның қазақ қоғамындағы орнын бағалай білген. Әйтпесе, «сол тартып алынған кітапханалар әлі күнге иелеріне қайтарылмай отыр», деген сөздерді еріккеннен жазбайды ғой.&nbsp;
Ал, Жақып Ақбаевтың Абайға байланысты бұл оқиғаны бүге-шігесіне дейін білгеніне күмән келтіруге болмайды. Оның дәлелдері мынадай: 1904 жылы 8 маусымда Ж.Ақбаев Семей округтік сотына қызметке барған. Өзінің жерлесі саналатын Абайды бұрыннан білетін. Петербургте оқып жүргенде, жазғы демалыста елге келіп, халықтың тұрмысы, патша шенеуніктерінің заңсыз алым-салық алатыны, қазақтарға қорлық көрсететіні туралы орталық басылымдарға мақала жазатыны да мәлім.&nbsp;
Екіншіден, Жақып Ақбаев Абайдың досы, облыстық санақ басқармасында істеген заңгер Н.Коншинмен жақын араласқан. Самодержавиеге, отаршылдыққа қарсы күресте пікірлес болған. Абай мен Коншиннің жақын болғандығы туралы деректер жеткілікті.&nbsp;
Ал, Ж.Ақбаев 1906 жылы күзде саяси қылмыскер ретінде сотты болғанда, өзіне қорғаушылыққа Семейдегі Коншинді таңдағанын қағазға жазып берген.&nbsp;
Міне, Абайдың сандығының қандай жағдайда қолды болғаны туралы әңгіменің ұзын-ырғасы осындай.
Әлбетте, бұл қудалау, Арқат поштасына жетектеп апару, үйін, қора-қопсысын, балаларының қойын-қонышын заңсыз тінту – Абайға моральдық жағынан үлкен соққы болғанын түсінуіміз керек. Кейін, тергеу жұмыстары аяқталып, Абайдың орыс үкіметіне қарсы пиғыл-әрекеттері туралы күдік сейілгеннен кейін де, ұлы ақынның жүрегіне түскен жан-жарасы оңайлықпен жазылар ма? Мұндай жағдайда, үкіметке, оның әділ билігіне деген сенімі жоғалып, өмірден түңілген жанның сандықты іздеуге ықыласы болар ма?&nbsp;
Уақыт легімен келгенде, қазақ даласындағы бұдан кейінгі «арпалыс-алақұйын заманалар», деп Қасым Аманжолұлы айтқандай, шытырман оқиғаларды шолып, айта кетейік.&nbsp;
1904-05 жылдары панисламизм, пантуркизм деген желеумен Ресей үкіметі қазақтың азаттық күресін бастаушы ұлтшыл, оқыған азаматтарын түгелдей қуғындады. Әлихан Бөкейханов, Міржақып Дулатов, Жақып Ақбаев бастатып, түрмеге жапты. Рақымжан Дүйсенбаев сияқты қаламгерлерін Архангельск, Котлас сияқты поляр шеңберінің сыртына жер аударды.&nbsp;&nbsp;
1909-11 жылдары саяси көзқарасы үшін қазақ оқығандары тағы да қуғын-сүргінге ұшырады. Бұдан кейін 1916-17 жылдардың оқиғалары келді. Тағы да қырып-жою, түрмеге жабу, жер аудару науқаны басталды. 1921-22 жылдары жаңа ғана ес жиып, еңсе көтере бастаған хат танитын қазақ көсемдері «ұлтшыл-бүлікші» атанып, тағы жазықсыз жазаға ұшырады. 1925 жылғы «кіші октябрь» науқаны үлкен дүрбелеңнің басы болып, аяғы «кәмпескеге» ұласты.&nbsp;
1929-30 жылдары қазақтың хат танитын азаматтарын жаппай тұтқындау басталды. 1932 жылғы аштық, 1937 жылғы «қызыл қырғын», одан кейінгі екінші дүниежүзілік соғыс, 1950 жылғы жаппай қаралау науқаны… бұл қазақтың есін жиғызды ма?
Міне, осылайша, Абайдың қолжазбаларын іздеу түгілі, есі бүтін азаматтар қара басының қамымен әлек болды.&nbsp;
Бұдан мың жыл бұрынғы жәдігерлерді іздеп, тауып, қалпына келтіреміз деп жатқанда, жүз-ақ жыл бұрын қолды болған, ізі бар Абай сандығын іздестіру керек-ақ. Осы жолдардың авторы Абайдың қолжазбаларын өз әлінше іздеп жүргеніне ширек ғасырдай болды. Омбы қаласына жыл аралатып барғанда, ондағы зиялы деген орыстың көнекөз қарияларды тауып, тілдестім. Ескі Омбының тарихын зерттеп, көңіл аударуға тұрады-ау деген ірі шенеуніктердің үйлерін іздедім. Кейбіреулерінің ұрпақтарын сұрастырдым. Үйлеріне бардым, қартаң кемпір-шалдардан сұрадым.
Жоғары оқу орындарында бұрын жұмыс істеген қарт ұстаздарды іздестірдім. Өлкетанушылар мен тарихшылардың біразына кездесіп, пікір алыстым. Бірақ, үміт ұшқыны әлі көрінбей тұр.&nbsp;
Тіпті, сол кездегі шығыстанушылардың біреуінің қолына түсіп, қызықтырса, Абай қолжазбалары Омбы шегінен шығып, Ресейдің орталық қалаларына, одан асып шет елге кетіп қалуы да ғажап емес. Ұлы сүргін, қанды төңкеріс кезінде бас сауғалап, шет елге ауып кеткен орыс зиялыларының біреуінің қолына түспеді дей аламыз ба?
Осынау көп сұраққа бір ғана жауабым бар: Қалай болған күнде де, Абайдың сандығы, оның ішіндегі қағаздар отқа жағылған жоқ, әлдебіреу күресінге&nbsp; лақтырған жоқ. Ол қағаздардың құнын хат танитын әркім білгеніне шүбә келтірмеймін. Сандықтың ішінде Абайдың араб әлібімен жазған қолжазбалары ғана емес, діни кітаптар, орыс тіліндегі кітаптар, журналдар мен газеттер болған. Абайдың атына келген хаттар болған. Сандықта осы қағаздардың бар екендігі архивте жазылған.&nbsp;&nbsp;
Патша заманында пошта-байланыс қызметі ішкі істер министрлігіне қараған, іс-қағаздарының тәртібі күшті болған. Олар осы уақытқа дейін сақтаулы. Шамам жеткенше қарадым. Мысалы, сол Арқат поштасының бастығы Абайдың атына келген хатты әкімшілік орындарына беруден бас тартып, «Ресейдің пошта Жарғысына сәйкес, хатты адрес иесі өзі қол қойып қана ала алады», деген уәжбен, тіпті, облыстың әскери губернаторының жарлығы бола тұрса да, уезд бастығына бермей қойғаны туралы архивте жазулы тұр. Сондықтан, бір із қалды ма екен деп, Дала губернаторлығының пошта әкімшілігінің архивін де қарап шықтым. Әрине, түгел қарай алмадым. Бәлкім, осы жолды жалғастырып көру керек те шығар.&nbsp;
Қалай да, бұл – мемлекеттік маңызы бар мәселе ретінде арнайы қолға алынып, белгілі бір жүйемен, қолынан келеді-ау деген мамандарды қатыстырып, іздеу шараларын асықпай ұйымдастыратын шаруа болуға тиіс. «Жалғыздың үні шықпас, жаяудың шаңы шықпас», дегендей, бір ғана адамның талпынысы әзір нәтиже беретін емес. Абайдың сандығын, өз қолымен жазған мұра-қазынасын іздеп-табуды ұрпақтардың ұрпақтарына кететін ізгі міндет, азаматтық борыш ретінде түсінсек екен деймін.&nbsp;
Осы сөздерді соңғы 25 жыл бойы «Қазақ әдебиеті» бастатқан бірнеше газетке, ғылыми журналдарға жазып, жиналыстарда жар салып келемін. Бір ғажабы – ешкім селт етпейтін сияқты. Абайды іздейтін ұрпақтардың соңы біз шығармыз. Қазіргі жетпіс-сексендегілердің көзі кеткен соң, іздеу қиын болар. Көтеріп отырғанымды жай мәселе десеңіздер, қолымнан келгені осы ғана, өз сөзімді қайтып алуға дайынмын.
<a href="https://abai.kz/post/103982">Abai.kz</a>

Абайдың қолжазбалары сақталған сандық қайда?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы 2020 жылғы діни күндер кестесін бекітті. Бұл туралы ҚМДБ <a href="https://www.muftyat.kz/kk/holiday/arapa/2019-10-01/27829-2020-zhyildyi-dni-knder-kestes/">ресми сайты</a> хабарлайды.
Кестеге сәйкес, биылғы Рамазан айы 25 сәуірде басталады. Ораза айт мерекесі 24 мамыр ал Құрбан айттың бірінші күні 31 шілдеге сәйкес келеді.
Еске салсақ, өткен жылы Рамазан айы 6 мамырдан 5 маусымға дейін жалғасқан болатын.
<img src="https://kyzylorda-news.kz/wp-content/uploads/2020/01/6ramazan2.jpg" alt="" />

Биыл Рамазан айы қашан басталады?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> MDb сайты 2020 жылы жарыққа шығатын көптен күткен фильмер тізімін жариялады, деп хабарлайды <a href="https://24.kz/kz/zha-aly-tar/bylu-manyzdy/item/362306-2020-zhyly-shy-atyn-k-pten-k-tken-filmder-tizimi-zhariyalandy">«Хабар 24»</a>.
Алғашқы үштікте «Жыртқыш құстар», «Кинодағы Соник» және «Топ Ган: Маверик» тұр.
Төртінші және бесінші орындарға «Өлетін уақыт емес» және «Қара жесір» фильмдері жайғасқан. Сондай-ақ тізімде «Мулан», «Ғажайып әйел: 1984», «Дюна», «Патша адамы: Басы», «Форсаж 9» фильмдері бар.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Руханият