<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Биыл жазда 18 жасар Руслан демалыс кезінде қосымша ақша табу мүмкіндігін іздеді. Досы оған телефон арқылы ақша табуды үйренгенін<a href="https://fingramota.kz/kk/kids-app/publication/zhaadan-bastaandar-investiciyaly-oldanbalardy-alaj-pajdalanady"> айтты.</a>– Сонда қалай? – деп сұрады Руслан.– &nbsp;Мен телефоныма қолданба жүктеп алдым. Ол арқылы түрлі компаниялардың бағалы қағаздарын сатып алып және қайта сатып, арасындағы айырмашылықтан ақша табуға болады.– Қызық екен! Көрсетші.– Бір қарағанда қиын көрінгенімен, бұл аса қиын емес. Арнайы әдебиетті оқып, толыққанды танысып шығу қажет. Қолданбада инвестициялауды үйрететін бағдарлама бар. Мен әуелі он мың теңгеден сала бастадым. Мұнда екеуіміз секілді 18 жастан бастауға болады.Инвестицияларға қызығушылық танытқан Руслан онлайн инвестицияларға арналған қолданбалардың бар екенін білді. Олар қалай жұмыс істейді? Толығырақ қарастырайық.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/icons_54608db0e2.jpg" alt="icons.jpg">Инвестиция&nbsp;– болашақта пайда, пайыз, бонус және т.б. көру үшін қор нарығындағы бағалы қағаздарды сатып алу. Белгілі бір компанияның бағалы қағаздарын онлайн сатып алуға болады, олар – акциялар, облигациялар деген секілді әртүрлі болады.Акция&nbsp;–&nbsp;компанияның үлесі. Оны сатып алу арқылы компанияның белгілі бір үлесінің қожайыны атанасыз және болашақта оның кірісінен түскен пайыз, яғни дивидендке ие боласыз. Акцияларды сату арқылы да ақша табуға болады. Егер оның бағасы көтерілсе, оларды сатып, өзіңіз сатып алған кездегі және қазір сатып отырған аралықтағы баға айырмашылығынан пайда көресіз.Облигация&nbsp;–&nbsp;компанияның қарыз қағазы. Егер оларды сатып алсаңыз, компания белгілі бір мерзімнен кейін ақшаңызды пайызымен қайтаруға уәде береді. Мұның барлығы облигацияларды сату шартында көрсетіледі.&nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/guys_and_phone_ffdb293595.jpg" alt="guys-and-phone.jpg">Тек сенімді компанияларға ғана ақша салған дұрыс, әйтпесе шығынға батып, ақшаңызды жоғалтуыңыз мүмкін. Бұл үшін компаниялардың жұмысын және нарықта не болып жатқанын жақсы түсіну керек. Осындай мүмкіндіктің бар екені туралы ата-аналарыңызды хабардар етіп, қор нарығы жайлы бірге қарастырсаңыздар болады. &nbsp;Инвестициялық компаниялар әдетте бағалы қағаздарды сатып алуға болатын арнайы қолданбалар әзірлейді. Бұл делдал компаниялар брокер деп аталады. Олар ниет білдірген адамдарға бағалы қағаздарды сатып алып, оларды сатқаннан түскен айырмашылықтан пайда табуға көмектеседі. Брокер-банктер де болады. Бірқатар қазақстандық банктердің мобильді қолданбасында инвестициялық шот ашып, қор биржасында сауда жасауға мүмкіндік бар.Қолданбалар Қазақстанда және шетелде, соның ішінде Америка, Еуропа және Азия нарықтарында бағалы қағаздарды сатып алуға және сатуға мүмкіндік береді. Ол үшін осы қолданба арқылы сізге қызмет көрсететін брокер-компаниямен келісімге отыру қажет.Инвестиция үшін қанша қаржы керек және одан түсетін пайда көлемі қандай болуы мүмкін? Сіздің салымыңыз жағдайыңыз бен мақсатыңызға қарай әртүрлі болады. Әрине кіріс те соған байланысты. Дегенмен шығын да болуы мүмкін: сатып алған акцияларыңыздың бағасы өсумен қатар құлдырауы да ықтимал. Ондайда компания дивиденд төлеуден бас тартып жатады. Адал брокерлер мұндай тәуекел туралы ескертеді.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/points_f8c5b7317e.png" alt="points.png">Кей қолданбалар инвесторларға көмек ретінде аналитикалық қызметтерді ұсынады. Олар нарықтағы жағдай туралы, белгілі бір бағалы қағаздардың қалай әрекет ететіні жайлы деректер береді, нұсқаулықтар жасайды және баға ұсыныстарын еске салады. Акцияларды, облигацияларды және басқа бағалы қағаздарды бір дегеннен сатып алуға немесе сатуға болады.Сонымен қатар кей инвестициялық қолданбалар қор нарығына инвестиция салу бойынша тегін оқытуды ұсынады және қолданба арқылы байланыс орнатуға болатын инвесторлардың онлайн-қауымдастығына қосып қояды.Қазақстандық инвестиция қолданбаларында салым сомасы бірнеше жүз теңгеден басталады. Ол сатып алғыңыз келген акцияның құны мен мөлшеріне байланысты. Аталған ақшаны банк картаңызға байланған, өз атыңызға ашылған арнайы брокерлік шотқа аударасыз. Сонда оны қажет болғанда жылдам толтыра аласыз.Брокер-компания өз қызметтері үшін пайыз алады. Комиссия мөлшері және шотыңыздан ақша шешу талаптары әр компанияда әртүрлі. Бұл сіз қол қоятын келісімшартта көрсетіледі;Әдетте қолданбада барлық дивиденд төлемдер аударылатын әмиян болады. Ақшаңызды әмиянда тегін сақтай аласыз немесе банк картасы арқылы шешіп алуыңызға болады.Қазақстанның Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚРҚҚА) тиісті лицензиясы (нақтырақ айтқанда, ресми рұқсаты) бар компаниялар ғана брокерлік қызметпен айналысады. Сонымен қатар өздерінің мобильді қолданбаларын ұсына алады. Лицензияланған брокерлердің тізімін қаржы реттеушісінің сайтындағы «Брокер-дилерлер» бөлімінінен көруге болады. Біздің елде тек екі биржа бар — KASE (Қазақстан қор биржасы) және Astana International Exchange (Астана халықаралық биржасы (AIX)).Фото: fingramota.kz

Жаңадан бастағандар инвестициялық қолданбаларды қалай пайдаланады?  

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Интернет&nbsp;өміріміздің маңызды бір бөлігіне&nbsp;айналғаны сөзсіз. Егер бұрын біз оны жаңалықтар оқу және музыка тыңдау үшін қолдансақ, ендігі уақытта ол арқылы&nbsp;біз&nbsp;тауарлар сатып аламыз, ақша аударамыз&nbsp;және тағы да көптеген шаруаларымызды тындырамыз. Бұл, өз кезегінде, алаяқтар үшін сіздің деректеріңізді, парольдеріңізді қолға түсіріп, сіздің ақшаңызды&nbsp;ұрлау үшін&nbsp;жақсы нысанаға айналды.Fingramota.kz-тің&nbsp;жаңа&nbsp;материалында біз&nbsp;фишингтік&nbsp;сайттардың негізгі белгілерін қарастырып, олардан қорғану тәсілдері жөнінде білеміз.Алдымен біз мысал түрінде фишингтік сайттардың қалай жұмыс істейтінін қарастыратын боламыз. Әсем өзі үнемі сауда-саттық жасайтын маркетплейстен электрондық хат алды. Одан осыған дейін жасаған сатып алулары үшін бонустар түсу үшін өз аккаунтын растауды сұрайды. Онлайн-дүкеннің адалдығына сенімді Әсем хатпен келген сілтеме бойынша өтіп, өзінің дербес деректері мен банк картасының деректерін енгізді. Бұдан кейін қыздан картаның түпнұсқалығын растау үшін 1 теңгеге бақылау төлемін жасауды сұратады. Төлем жасау кезінде картаның артқы жағынан үш таңбалы кодты - CVC кодын (CVV коды) енгізу қажет болды Алайда, Әсем барлық қимылдарды жасап болғаннан кейін оның картасынан 1 теңге емес, 100 000 теңге шешіп алған.Неліктен бұлай болды? Әсем дүкеннің ресми сайтына емес, фишингтік сайтқа өткен. Ол сайттың ресімделгені мен оның сипаттамасындағы ұсақ дәлсіздіктер мен кемшіліктерге назар аудармаған, бұл оған үлкен шығын әкелді. Сондықтан, сіз дәл осындай жағдайға тап болмауыңыз үшін фишингтің негізгі белгілері жөнінде айтып береміз.Бірінші белгісіСайттық жалған мекенжайы&nbsp;(URL)&nbsp;және онда &nbsp;«s»&nbsp;әрпінің&nbsp;болмауыФишингтік сайттың негізгі мақсаты сіздің сеніміңізге кіріп алу болғандықтан, оның мекенжайы түпнұсқаға ұқсас болады, бірақ бір немесе екі қосымша әріптер болады.Мысалы, егер ресми дүкеннің мекенжайы shop.kids.kz болса, алаяқтар былай жазады: shop11.kids.kz немесе shop-kids.kz. Алаяқтар біз мекенжай жолына көп жағдайда назар аудармайтынымызды пайдаланады, ал бұл өте маңызды көрсеткіш. Сонымен қатар, біз алдыңғы мақалаларда бірнеше рет айтқанымыздай, егер мекенжай жолында https:// емес, http:// деп жазылса, онда Сіз алаяқтық ресурсқа тап болдыңыз. «S» әрпі «қауіпсіздік» дегенді білдіреді.Кеңес: өз деректеріңізді енгізбес бұрын әрқашан URL тексеріңіз. Оның https://- ден басталатынына және онда ресми сайттың атауы қатесіз жазылғанына көз жеткізіңіз.Екінші&nbsp;белгіСайттың осал&nbsp;дизайныӘдетте, тез пайда табуға мүдделі алаяқтар егжей-тегжейлі жағдайларға назар аудармайды және эстетика мен әдемі түстер палитрасы туралы ойланбастан, дизайнды қарапайым бағдарламаларда жасайды. Фишингтік сайттарда мәтін ұқыпсыз беттеледі, мәтіні құбылып тұрады, сілтемелері мен бөлімдері ашылмайды.Кеңес: әрқашан сайттың жұмыс істеуін және оның дизайнын тексеріңіз, өзіңізден сұраңыз, бір көзбен қарағанда сізге не ұнамайды? Сондай-ақ, алаяқтар фишингтік сайтты жасауға әбден дайындалуы мүмкін екенін ескерткіміз келеді, сондықтан кез келген жағдайда да сақ болыңыз.Үшінші белгіОрфографиялық қателерБіз стилистикалық қателерді немесе тыныс белгілерінің қателерін анда-санда бәріміз де жіберетінімізді түсінеміз. Алайда, егер сізді дүкеннің сайтына шақыратын хаттың мәтінінде және ресурстың өзінде өрескел орфографиялық және грамматикалық қателер болса, бұл сайтты жауып, антивирустың көмегімен құрылғыларыңызды тазартуға бірден-бір себеп болады.Кеңес: мүмкіндігінше хаттар мен сайттарды оқыңыз. Егер мәтіндегі «Акцыялар тек бір күнге созылды!» немесе «Жалғы мүмкіндікті жіберіп алмаңыз!» сияқты қателер көзге түссе, сайттағы жұмысты жалғастырмағаныңыз жөн.Төртінші&nbsp;белгіЖеке&nbsp;деректерді&nbsp;енгізу&nbsp;талабыНағыз дүкендер мен компанияларға сіздің мекен-жайыңызды, куәліктің немесе төлқұжаттың нөмірін, сондай-ақ әлеуметтік желілердегі аккаунттардың деректерін білудің қажеті жоқ. Оның ішінде егер сіз үнемі бір дүкеннен тауарлар сатып алсаңыз. Егер сізден сайтта дербес деректерді және банк картасының деректерін енгізуді талап етсе, онда сіз фишингтік сайтта екеніңізді біліңіз.Кеңес: кіретін сайттардың қауіпсіздігіне көз жеткізбей, ешқашан оларға конфиденциалды деректерді енгізбеңіз. Одан да қолдау қызметіне қайта қоңырау шалыңыз, сізге шын мәнінде қалпына келтіру керек нәрсенің бар-жоғын нақтылаңыз.Бесінші белгіЖасанды түрде жеделдік пен&nbsp;шұғылдықты&nbsp;жасауЖоғарыда айтып өткеніміздей, алаяқтар – адамның осал жерін жақсы білетін мықты психологтар. Сіздің абайсызда және ойланбастан әрекет етуіңіз үшін фишинг сайттар: «Тездетіңіз, болмаса аккаунтыңыз бұғатталады!» немесе «Деректеріңізді мүмкіндігінше тезірек қорғаңыз!» деген сияқты қысым жасау тактикасын қолданадыКеңес: үрейге берілмеңіз. Компанияның ресми арналары арқылы ақпаратты тексеріңіз – бұл бірнеше минутыңызды алады, сонда сіз ақшаңызды сақтап қана қоймай, жүйкеңізді де жұқартпайсыз.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/09_12_infographics_3_1_kaz_f39ae2c8f2.png" alt="09.12 infographics 3.1 каз.png">Fingramota.kz-тен&nbsp;бірнеше пайдалы кеңес:Барлық төлемдер үшін бір картаны пайдаланбаңыз&nbsp;– интернеттен сатып алуға басқа карта жасатыңыз және онда сатып алынатын тауарлар мен қызметтердің құнына тең сома ғана болсын.Вирусқа қарсы бағдарламаларды қолданыңыз&nbsp;– олардың көпшілігі фишинг сайттардан қорғай алады. Сондықтан сенімді вирусқа қарсы бағдарлама орнатылғанына көз жеткізіп, оны үнемі жаңартып отырыңыз.БҚ-ны&nbsp;жаңартып отырыңыз –&nbsp;құрылғы сізден бағдарламалық қамтылымды жаңартуды жәй әншейін сұрамайды. Мәселе мынада, браузерлер мен операциялық жүйелердің ескірген нұсқаларында алаяқтар өздерінің мүдделері үшін пайдаланатын осал жерлер болуы мүмкін.Күдікті хаттар мен қоңырауларға сақ болыңыз –&nbsp;егер сізге банктің немесе басқа ұйымның атынан қоңырау шалса, ешқашан телефон арқылы деректеріңізді бермеңіз. Ресми нөмірге өзіңіз қоңырау шалыңыз.Банктердің, мемлекеттік органдардың, сүйікті интернет-дүкендердің және басқа да онлайн-сервистердің мекенжайларын&nbsp;күнделікте немесе телефонда сақтаңыз.&nbsp;Осылайша сізде қауіпсіз сайттардың мекенжайлары үнемі болады және сіз оларды абайсызда ашқан мекенжайлармен салыстыра аласыз.Өзіңізге, қаражатыңызға сақ болыңыз және қаржылық сауаттылығыңызды <a href="https://fingramota.kz/kk/post/fishingtik-sajttardy-alajsha-tanua-bolady-negizgi-problemalary-zhne-pajdaly-synymdar">Fingramota.kz</a>-пен бірге арттырыңыз!Фото: fingramota.kz

Фишингтік сайттарды қалайша тануға болады: негізгі проблемалары және пайдалы ұсынымдар 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қаржылық жоспарлау&nbsp;–&nbsp;тұрақтылық&nbsp;пен&nbsp;табысты&nbsp;болашақтың кілті. &nbsp;Түсетін кірістің деңгейіне қарамастан бюджетті сауатты жоспарлай білу&nbsp;қарызға&nbsp;кіріптар етпей, күтпеген шығындардан қорғану үшін қаржы жинауға көмектеседі.Fingramota.kz әрбір адам меңгере алатын жеке қаржыны тиімді басқаруға арналған қосымшалар туралы айтып береді. Сондай-ақ, біз&nbsp;сіздер үшін&nbsp;әлемдік жұлдыздардың пайдалы «қаржылық» кеңестерін таптық, олар өз&nbsp;өмірлерінің&nbsp;мысалында &nbsp;шығындар&nbsp;жасауға жауапкершілікпен қараудың&nbsp;неліктен маңызды екенін&nbsp;дәлелдейді.Жеке қаржыны тиімді басқаруға арналған қосымшалар – бұл кірістер мен шығыстарды түсінудің, сондай-ақ қарыздан құтылуға немесе үлкен сатып алуға ақша жинауға қанша уақыт кететінін түсінудің тамаша тәсілі.CoinKeeperЖеке қаржыны есепке алу бойынша кеңінен танылған қосымшалардың бірі. Барлығы визуалды басқарудың көмегі арқылы: монеталар – шығындардың символы, оларды сіз шығындар бөліміне «көшіріп» отырасыз. Бұл сізге ақшаңыздың қайда кетіп жатқанын көрсетеді.CoinKeeper күрделі күйге келтірмей-ақ, түйсікпен түсінетін құралды қалайтын адамдар үшін өте қолайлы. Сонымен бірге, ақшаны артық жұмсамау үшін қосымшада лимиттер туралы еске салатын функцияны орнатуға болады. Ол үшін қосымшаға лимит сомасын енгізсеңіз болды, ол өзі сіз енгізген шығындарды бақылап отырады.Money&nbsp;LoverБұл қосымшаны әзірлеушілер жазғандай, бұл қосымша – сіздің шығындарыңызды бақылап отыруға, бюджетіңіз бен жинақтарыңызды анықтаудағы «дос көмекшіңіз». Money Lover-ге шығындарды есепке алу, қаржылық мақсаттар қою және бюджетті жоспарлау сияқты функциялар орнатылған. Сондай-ақ, ол банктік шоттармен қатар байланыстырылған.Қосымша күнделікті шығындарды бақылап, ақша жинауды жоспарлағысы келетін барлық адамдарға сәйкес келеді. Тағы бір артықшылығы: Money Lover сіздің бюджетіңіздегі осал тұстарды талдай отырып, оларды жоюға мүмкіндік береді.Toshl&nbsp;FinanceҚосымшада қаржылық жоспарлау геймификациямен қатар жүреді – кейіпкерлер сізге есепті жеңіл нысанда жүргізуге көмектеседі. Сіз шығындар картасын жасай аласыз, бір айдағы барлық ақша ағындарына шолу жасай аласыз, бюджетке зиян келтірместен қанша ақша жұмсауға болатынын біле аласыз. Сондай-ақ, сізге ыңғайлы болу үшін қосымша әр түрлі салалар үшін бөлек бюджеттер жасауға мүмкіндік береді, мысалы, саяхат немесе ипотека.Сонымен қатар, соңғы технологияларды қолдана білу, әрине, керемет дағды, бірақ олардан бос қаржылық лайфхактар пайдалы болуы мүмкін. Біз әлемдік кино, музыка және бизнес жұлдыздарының бірнеше ұсынымдарымен бөлісеміз, бұл оларға ақшаны жоғалтпай, керісінше оны жинақтауға мүмкіндік береді.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/fingramota_kz_1e57f5ca27.png" alt="fingramota.kz.png">Ойланбаған&nbsp;шығындарға&nbsp;«жоқ»&nbsp;деп&nbsp;айтуды&nbsp;біліңіз&nbsp;(Тоби&nbsp;Магуайр,&nbsp;Сара&nbsp;Джессика&nbsp;Паркер,&nbsp;Уилл&nbsp;Смит)Тоби Магуайр – 2000-шы жылдардың нағыз супержұлдызы, бірақ қазір ол киноға сирек түседі. Бұл ретте ол тек ақша табу үшін төмен деңгейдегі фильмдерде ойнай алмайды, себебі өз уақытында ол ақшаны бей-берекет жұмсамай, оны жинақтады. Актер «тек өмір сүру үшін ғана жұмыс істемеу керек» екендігін айтады.Экрандағы әйгілі сәнгер Сара Джессика Паркер кедейлікте өсті, сондықтан әлі күнге дейін ойланбастан жасалатын сатып алудан аулақ, ал балаларына ақылға қонымды тұтыну мен үнемдеуді үйретеді.Голливудта 90-шы жылдары және 2000-шы жылдары «мистер блокбастер» деп атанған актер Уилл Смит өзінің қатысуымен фильмдердің керемет кассаларын меңзеп, ойланбай ақша жұмсамайды. Ол: «Көптеген адамдар өздеріне ұнамайтын адамдарға әсер ету үшін өздері еңбекпен таппаған ақшаны өздеріне қажет емес заттарды сатып алуға жұмсайды,» – деп айтады.Орайы&nbsp;келсе,&nbsp;саудаласудан&nbsp;ұялмаңыз (Леди Гага)Леди Гаганың асқан табысы бар бай әнші әрі актриса екендігімен ешкім дауласпайды. Алайда,&nbsp;ол толығымен қамтамасыз етілгенімен, заттардың сатылымын жақсы көреді және орайы келген кезде саудаласуға тырысады. Сондай-ақ, әнші өзінің жақындарына винтажды сыйлықтар сатып алғанды ұнатады, себебі бұл ... ерекше сыйлықтар. Ол өз жанкүйерлеріне де осылай әрекет етуді ұсынады, себебі бұл бюджетті үнемдеуге көмектеседі.Барынша жеңілдіктерді, купондарды және&nbsp;кэшбекті&nbsp;пайдаланыңыз&nbsp;(Сара Мишель&nbsp;Геллар&nbsp;және&nbsp;Кристен&nbsp;Белл)Сара Мишель Геллар азық-түлік дүкендеріне барғанда купондарды пайдаланады. «Неліктен басқа біреу аз төлейтін нәрсеге көбірек ақша жұмсау керек?». Актриса Кристен Белл де купондарды жақсы көреді және сұхбатында супермаркеттен купондар алған кезде адамдардың таңғаларлық көзқарастары оны қалай қызықтыратынын бірнеше рет айтты.Кіріс түскен кезде әрдайым болашаққа ақшаны кейінге қалдырыңыз&nbsp;(София&nbsp;Аморузо)Атақты бизнесвумен София Аморузо ақша жинаудың маңыздылығын жақсы біледі, себебі ол жүздеген миллион доллар табыс әкелген Nasty Gal дүкенінің банкроттығынан сәтті өтті. Сондықтан кәсіпкер сіздің табысыңыздың кем дегенде 10%-ын кейінге қалдырып, оған қол тигізбеуге кеңес береді. София Аморузоның айтуынша, бұл қарапайым әдет сізге қиын уақытта құтқаратын лайықты ақша жастығын немесе резервтік қорды береді.Өзіңізге жақын болатын жобаларға инвестиция салыңыз &nbsp;(Джаред&nbsp;Лето)30 Seconds To Mars тобының актері және фронтмені технологиялық стартаптарға инвестиция салуды дұрыс деп санайды. Джаред Летоның айтуынша, ол үшін бизнестің адамдардың мінез-құлқын өзгертуі маңызды, ал негізін қалаушылар «қызыққан генийлер» болуы тиіс. Бұл ретте актердің өзі инвестициялау туралы егжей-тегжейлі біледі. Оның инвестициялық портфелі әсерлі, себебі оның атаулары да елеулі: Uber, Airbnb, Reddit. Бұл актердің сәтті инвестицияларының бір бөлігі ғана.Әр адам қаржылық тұрғыдан сауатты болуы тиіс! Бізбен бірге болыңыз және&nbsp;трендтен&nbsp;қалмау үшін&nbsp;Fingramota.kz&nbsp;сайтына&nbsp;жазылыңыз!&nbsp;Фото: fingramota.kz

Әлем жұлдыздары үнемділік пен ақша жинау туралы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Жинақтаушы сақтандыру қаржылық тұрақтылыққа қол жеткізуге, сондай-ақ өзіңізді және отбасыңызды қорғауға көмектесетін құралдардың бірі болып табылады. Әрине, сақтандырушыны, бағдарламаны таңдауға жауапкершілікпен қарау, өз мүмкіндіктерін байсалды бағалау және соларға сүйене отырып мақсат қою қажет. Бұл туралы Fingramota.kz егжей-тегжейлі айтып береді.Қазақстанда жинақтаушы сақтандыру танымалдылыққа ие болуда, себебі ол қаржылық жастықшаны қамтамасыз етіп қана қоймайды, сонымен қатар балаларға білім беру, автокөлік немесе жылжымайтын мүлік сатып алу, зейнетке шығу сияқты ұзақ мерзімді мақсаттарды жоспарлауға мүмкіндік береді. Қарапайым тілмен айтқанда, жинақтаушы сақтандыру депозит пен өмірді сақтандыру функцияларын біріктіреді, себебі сіз:белгілі бір мерзім ішінде тұрақты төлемдер жасайсыз (мысалы, ай сайын аз мөлшерде немесе жылына бір рет ірі сомада. Тоқсанына бір рет ақша салудың нұсқалары бар – бәрі сақтандыру компаниясының шарттарына және сіздің қалауыңызға байланысты);тәуекелдерді (өлім немесе мүгедектік) жабатын сақтандыру қорғауын алыңыз;мерзімнің соңында пайыздармен және басқа бонустармен жинақталған соманы аласыз.Жинақтаушы сақтандырудың қандай артықшылықтары бар екенін жақсы түсіну үшін мысал келтірейік. Айнұр қызының біліміне ақша жинап жатыр деп елестетіп көрейік. Қарапайым депозит оған сәйкес келмейді, себебі ол сыйақы алады, айдың соңында ақшаны үнемі сол жерден аударады. Сондықтан Айнұр өмірді жинақтаушы сақтандыру шартын 10 миллион теңге сақтандыру өтем сомасымен және жылдық 5% кірістілікпен 10 жылға жасауға шешім қабылдады. Енді Айнұр ай сайын шотқа 83 333 теңгеден төлейді.Сіз жақсы, бұл стандартты депозитпен бірдей деп айтуыңыз мүмкін. Бірақ жоқ, бәрі басқаша. Егер Айнұр – мүгедектік алса немесе одан да қайғылы жағдай орын алып – қайтыс болса, онда оның қызы шарт бойынша барлық 10 миллион теңгені алады. Айнұр толық соманы жинай алмаса да, жинақтаушы сақтандыру мұндай мүмкіндікті көздейді. Егер біздің кейіпкеріміз шарт аяқталғанға дейін барлық соманы жинақтай алса, онда ол жинақталған 10 миллион теңгені, сондай-ақ айдасын – 1,5 миллион теңгеден астам алады.Кез келген адам жинақтаушы сақтандыру шартын жасай алады, бірақ 16-18-ден 60-65 жасқа дейінгі жас шеңберін сақтау қажет. Бұл ретте сақтандырылушының жасы сақтандыру шартының қолданылуы аяқталғаннан кейін 70 жастан аспауға тиіс. Алайда, әр түрлі банктер мен компанияларда жас шеңбері бір-бірінен сәл өзгеше болуы мүмкін.Құжаттар топтамасына келетін болсақ, ол жеке болып табылады және сіз қандай жинақтаушы сақтандыруды таңдағаныңызға (балалардың білімі, саяхат, үй сатып алу) және қандай сомаға байланысты. Дегенмен, сізге жеке басын куәландыратын құжат (куәлік, төлқұжат, тұруға ықтиярхат, балалар үшін — туу туралы куәлік) және сақтанушының, сақтандырылушының (егер сіз баланы сақтандырсаңыз) және пайда алушының ЖСН қажет болады. Сақтанушы – ақша салатын адам, яғни сіз; сақтандырылған адам – жинақтаушы сақтандыру қолданылатын адам; пайда алушы – сақтандыру жағдайы басталған кезде төлем алатын адам.Сіз жинақтаушы сақтандыру шартын сақтандыру агенті арқылы ресімдей аласыз, ол сізге шартқа қол қою кезінде де, одан кейін де кеңес береді. Ол құжаттарды жинап, полисті қашықтан рәсімдейді – сізге ешқайда барудың қажеті жоқ. Сіз сондай-ақ жинақтаушы сақтандыруды өз бетіңізше ресімдей аласыз, себебі процесс бұрыннан автоматтандырылған.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/Zhina_tau_a_arnal_an_sa_tandyru_ony_alaj_pajdalanu_a_bolady_fingramota_kz_ac878a9fb9.png" alt="Жинақтауға арналған сақтандыру – оны қалай пайдалануға болады fingramota.kz.png">Жинақтаушы сақтандырудың артықшылықтарыЖинақтаушы сақтандыру – бұл сақтандыру мен жинақтау элементтерін біріктіретін қаржы құралы. Сақтандырудың осы түрінің бірнеше негізгі артықшылықтары:Қаржылық&nbsp;қорғау: Жинақтаушы сақтандыру сіздің қаражатыңызды қорғауды қамтамасыз етеді. Ауру немесе жазатайым оқиға сияқты төтенше жағдайлар кезінде сіз сақтандыру төлемін аласыз.Капиталды&nbsp;жинақтау: Кәдімгі сақтандырудан айырмашылығы, жинақтаушы сақтандыру полистің қолданылу мерзімі ішінде қаражат жинауға мүмкіндік береді. Бұл үй сатып алу немесе балаларға білім беру сияқты қаржылық мақсаттарға жету үшін пайдалы болуы мүмкін.Кепілдік&nbsp;берілген&nbsp;кіріс: Жинақтаушы сақтандырудың көптеген бағдарламалары полистің мерзімі аяқталғаннан кейін кепілдік берілген кірісті ұсынады. Бұл сіздің қаржыңызды жоспарлауға және болашақта сенімді болуға мүмкіндік береді.Икемділік: Жинақтаушы сақтандыру қолайлы мерзімді, жарналар мөлшерін және төлем шарттарын таңдауға мүмкіндік беретін әрт үрлі нұсқаларды ұсынады. Бұл полисті жеке қажеттіліктерге бейімдеуге мүмкіндік береді.Мұра: Сақтанушы қайтыс болған жағдайда жинақталған қаражат мұрагерлерге берілуі мүмкін, бұл отбасына қаржылық қолдау көрсетеді.Қосымша&nbsp;қызметтер: Көптеген компаниялар медициналық тексерулер немесе кеңестер сияқты қосымша қызметтерді ұсынады, бұл жинақтаушы сақтандыруды барынша тартымды етеді.Сақтандыру шартын жасамас бұрын неге назар аудару қажетСақтандыру жинақтау шартын жасамас бұрын төмендегідей ұсынымдарды орындаңыз:мақсатты нақты анықтаңыз – зейнетақы жинақтары, балалардың білім алуына ақы төлеу, резервтік қор, жылжымайтын мүлік сатып алу және т. б;төлемдер сомасын есептеңіз, оны қалай жасау ыңғайлы екенін шешіңіз – ай сайын, тоқсан сайын, жыл сайын. Және міндетті түрде мына жағдайларға көз жеткізіңіз:тұрақты жарналардың мөлшері сіздің бюджетіңізді ауырлатпайды;банкті немесе сақтандыру компаниясын таңдағанда: рейтингін, олардың қаржылық операцияларды жүзеге асыруға ҚНРДА тізімінде болуын, нарықтағы тәжірибені, клиенттердің пікірлерін ескеріңіз;шарттың талаптарын мұқият зерттеңіз: тәуекелдер, күтілетін кірістілік, мерзімінен бұрын алу;бағдарламаларды салыстырыңыз, қажет болған жағдайда қаржы сарапшыларымен және заңгерлермен кеңесіңіз. Осылайша сіз ең тиімді нұсқаны таңдай аласыз. <a href="https://fingramota.kz/kk/post/zhinataua-arnalan-satandyru-ony-alaj-pajdalanua-bolady">Fingramota.kz</a>-пен бірге қаржылық тұрғыдан сауатты болыңыз!

Жинақтауға арналған сақтандыру – оны қалай пайдалануға болады?  

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Биыл жыл басынан бастап банктік қарыздар мен микрокредиттерді алудан ерікті түрде бас тартуды – «Стоп-кредит» сервисін Қазақстанда 855,6 мың азамат орнатты.Fingramota.kz осы қызметтің артықшылықтарын еске түсіріп, сондай-ақ кибергигиена қағидаларымен бөліседі.«Стоп-кредит»&nbsp;сервисі не үшін қажетАзаматтарды алаяқтық кредиттерден қорғау үшін Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі (Агенттік) 2024 жылғы ақпаннан бастап банктік қарыздар мен микрокредиттер алудан ерікті түрде бас тартуды не оны алуды белгілеу жөнінде заңнамалық түзетулер қабылдады. Мұны электрондық цифрлық қолтаңбаны (ЭЦҚ) пайдалана отырып, «электрондық&nbsp;үкіметтің»&nbsp;веб-порталы&nbsp;немесе eGov mobile қосымшасы арқылы жасауға болады.«Стоп-кредит» клиенттік қосымшаны бұзған жағдайда да қаржылық қызметтерді тұтынушыларды қорғауға мүмкіндік береді. Егер сіз осы қызметті белсенді етсеңіз және сіздің атыңызға алаяқтар банктік қарызды немесе микрокредитті заңсыз ресімдеген болса, онда банк немесе МҚҰ оны есептен шығаруға міндетті болады. Мұндай норма Агенттіктің бастамасы бойынша 2024 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілді.Кредит беруге тыйым салуды кез келген мерзімге шексіз рет орнатуға және алуға болады. Банктер мен микроқаржы ұйымдары (МҚҰ) қызметті белсендіру туралы ақпаратты бірден алады, бұл қарыз алушының кредиттік тарихында көрсетіледі. Егер бас тарту белгісі болса, кредиттік ұйым клиентке жаңа кредит бермеу туралы автоматты түрде шешім қабылдайды.Бұл қызметті басқа адамға қосу мүмкін емес екенін ескеру маңызды – әрбір адам мұны өз бетінше жасауы керек. Сондықтан шамалы ақыға «Стоп-кредит» сервисін орнатуды ұсынатын әр түрлі «делдалдарға» сенбеген жөн.«Стоп-кредит»&nbsp;сервисінің артықшылықтары:сервис сіздің дербес деректеріңізді сенімді түрде қорғайды;алаяқтар сізге кредитті ресімдей алмайды, себебі сізде дербес кредиттік есебіңізде көрсетілген тыйым бар;егер сіз ұзақ уақытқа елден кететін болсаңыз, онда «Стоп-кредит" – өзіңізді зиянкестерден қорғаудың жақсы мүмкіндігі, себебі шетелде болған кезде форс-мажорлық жағдайларға дереу түрде ден қою өте қиын болады;барлығын сізге ыңғайлы кез келген уақытта онлайн режимінде жасауға болады;банктер немесе МҚҰ сізді кредиттер мен қарыздар қызықтырмайтындығы туралы ақпаратты бірден алады.Сервисті&nbsp;смартфон&nbsp;және компьютер арқылы қалай пайдалануға болады«Стоп-кредитті» ресімдеу өте оңай, ол бірнеше рет басу арқылы жүзеге асырылады: eGov mobile мобильдік қосымшасында қызмет басты бетте, «Танымал қызметтер» бөлімінде ұсынылған. Әрі қарай, сіз барлық сұратылған деректерді енгізіп, ЭЦҚ көмегімен өтінімге қол қоюыңыз керек. Жеке кабинетте қызмет көрсету мәртебесін қадағалауға болады.Егер сіз компьютер арқылы ресімдесеңіз, онда egov.kz сайтына ЭЦҚ, QR-код немесе логин мен пароль арқылы кіруге болады. Сол жақта «Сервистер» бөлімінде «Ббанктік қарыздар, микрокредиттер алудан ерікті түрде бас тарту» қызметін таңдап, «Қызметке онлайн тапсырыс беру» бастырмасын басыңыз. Мобильдік қосымшадағыдай, қызмет көрсету нәтижесін жеке кабинеттен көруге болады.Егер сіз кредиттер беруді шектеуді алып тастағыңыз келсе, онда сіз eGov mobile қосымшасында немесе электрондық үкіметтің сайтында сондай әрекет алгоритмін орындайсыз, бірақ «Жазылудан бас тартқыңыз келе ме?» деген сұраққа «Иә» бастырмасын басып, электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдаланып қызметке қол қою керек.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/03_12_infographics_kaz_f89957368d.png" alt="03.12 infographics каз.png">Желіде қауіпсіздік қағидаларын сақтаңыз!«Стоп-кредитә» сияқты алаяқтық шабуылдардан қорғайтын бірегей құралдың болуына қарамастан, киберқауіпсіздік қағидаларын елемеуге болмайды.Fingramota.kz сайтынан бірнеше ұсыным:Әрбір&nbsp;аккаунт&nbsp;үшін&nbsp;күрделі&nbsp;және&nbsp;бірегей&nbsp;құпия&nbsp;сөздерді&nbsp;қолданыңыз. Әр түрлі сайттар мен сервистер үшін бірдей құпия сөзді пайдаланбаңыз.Екі&nbsp;факторлы&nbsp;аутентификаттауды&nbsp;қосыңыз. Бұл құпия сөзбен ғана емес, сонымен қатар SMS немесе қосымшаның кодымен де кіруді растауды қажет ететін қосымша қорғау деңгейі.Бағдарламалық&nbsp;қамтылымды&nbsp;үнемі&nbsp;жаңартып&nbsp;отырыңыз. Бұл алаяқтар қолдана алатын жүйенің осалдығын жояды.Күдікті&nbsp;сілтемелер&nbsp;мен&nbsp;хабарламаларды&nbsp;ашпаңыз. Белгісіз дереккөздерден алынған сілтемелерге өтпеңіз және күдікті файлдарды ашпаңыз.Вирусқа қарсы&nbsp;бағдарламаларды&nbsp;қолданыңыз. Олар сіздің құрылғыларыңызды зиянды бағдарламалардан қорғауға көмектеседі.Күмәнді&nbsp;сайттар&nbsp;мен&nbsp;қосымшаларға&nbsp;жеке&nbsp;деректерді&nbsp;енгізбеңіз. Дербес деректерді енгізбес бұрын сайттардың сенімділігін тексеріп, абай болыңыз.Әлеуметтік&nbsp;желілердегі&nbsp;құпиялылық&nbsp;өлшемдерін&nbsp;тексеріңіз. Бөгде адамдардың ақпаратқа қол жеткізуін шектеңіз.Кодтары бар хабарламаларды, оның ішінде 1414 нөмірінен жіберілген хабарламаларды үшінші тұлғаларға бермеңіз.&nbsp;Бұл әдетте кіруді немесе басқа операцияларды растайтын кодтар.Банк&nbsp;деректемелері&nbsp;туралы&nbsp;деректерді&nbsp;үшінші&nbsp;тұлғаларға&nbsp;хабарламаңыз. &nbsp;Егер сіз дереккөздің сенімділігіне сенімді болмасаңыз, бұл ақпаратты ешқашан телефон арқылы немесе интернет арқылы бөліспеңіз.Қаржылық сауаттылығыңызды&nbsp;Fingramota.kz-бен бірге арттырыңыз!Фото: fingramota.kz

«Стоп-кредит»: ол қалай жұмыс істейді және алаяқтардан қорғай алады ма?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін біз қаржылық мақсаттар қою білу және оған қол жеткізу, оның ішінде ақша жинау үшін депозиттер, қосымшалардағы «жинақ қобдишалары» немесе автоматты бағдарламалар сияқты цифрлық құралдарды қалайша қолдануға болатыны жөнінде айтып береміз.&nbsp;ДепозиттерБанк қосымшасында бір немесе бірнеше депозитті берден ашып, оларға атау беруге болады, мысалы, «велосипед сатып алуға», «саяхатқа» және т.б.&nbsp;Депозитті тек кәмелеттік жасқа толған қазақстандықтар ғана аша алады. Балалар ата-аналарынан банктік салым ашып берулеріне көмек сұрай алады. Және де, мүмкіндігінше үнемделген ақшаны сол жерге аударған дұрыс. Бастысы — мұны жүйелі түрде істеп отыру қажет, сонда шоттағы сома да өседі. Табысқа жетудің басты шарты – тәртіп.&nbsp;Депозитттің тағы бір түрі – белгілі бір мерзімге ашылатын және сол кезеңде ақша шешіп алуға болмайтын депозит. Сондай-ақ, толтырып отыруға болатын және төмендетілмейтін қалдыққа дейін ішінара шешіп алу мүмкіндігі бар депозиттер бар. Әдетте, оның мөлшері 1 мың теңге, алайда әртүрлі банктерде талаптар да әртүрлі, олар банктің салым шартында көрсетіледі. Ең дұрысы, ай сайынғы капиталдандыруы бар депозиттерді таңдау. Бұл жерде салым сомасына банк беретін пайыз қосылады. Ал келесі айда сыйақы банк есептеген пайыздарды қоса алғанда, барлық сомаға есептеледі.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/fingr_depozity_bd8860b666.png" alt="фингр депозиты.png">✅Онлайн&nbsp;кестелерШығыс, кіріс және жинақ сомасы әр бағанда көрсетілген кесте көз алдыңызда тұрса, қаржыңызды басқару оңайырақ болады. Мысалы, бір жылда 100 мың теңге жинау үшін айына қанша ақша жинау керек екенін есептейтін кесте құру керек. Ол үшін компьютерде немесе смартфонда кесте жасайсыз. Ондағы әр айдың бағанында кірісіңіз (қалта қаражаты, туған күніңізге деп берген ақша, сатушы қайтарған қаржы) бен шығыныңыз (сыйлықтар, достарыңызбен кинотеатрға бару және т.б.) бар баған болуы керек. Яғни, сіздің кірістеріңіз бен шығыстарыңыздың арасындағы айырмашылық. Осылайша сіз қанша ақша үнемделгенін және қандай шығындарды қысқарту керек екенін көре аласыз.<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/tab_KAZ_01_da215d5d13.png" alt="tab_KAZ-01.png">✅&nbsp;Балансты&nbsp;дөңгелектеуМұндай әдіс күн сайын ақша жинап, бірақ әр тиынды үнемдемей-ақ жинауға көмектеседі. Бұл әдіс балаларға арналған банк картасы барларға қолайлы. Ол үшін күн сайын картаңыздағы қалдықты тексеріп, сома дөңгелек болуы үшін ата-анаңыз ашқан депозитке белгілі бір соманы аударып отыруыңыз қажет. Сіз соманы ондыққа немесе жүздікке дейін дөңгелектей аласыз. Мысалы, картаңызда 5774 теңге болса, 774 теңгені анаңызға немесе әкеңізге депозитке салуы үшін аударуға болады. Әр жолы осылай. Салып отыратын сома көп емес, сәйкесінше бюджетіңізге көп әсер етпейді, бірақ сіздің жинағыңыз барған сайын ұлғая береді. Әсіресе депозит капитализациясы бар банкте болса, көбейеді.&nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/fingramota_c1a5ca8cd8.png" alt="финграмота.png">✅&nbsp;«52&nbsp;апта»&nbsp;ойыныБұл челленджде нақты бір соманы күн сайын емес, аптасына бір рет салып отыруыңыз керек. Бұған ата-анаңызбен қатысқаныңыз дұрыс.Сонымен, кесте сызыңыз, оған 52 ұяшық жасаңыз және депозитке апта сайын қанша ақша аударуға дайын екеніңізді жазыңыз. Мысалы, 100, 500, 1000 теңге немесе одан да көп. Сонымен, егер сіз 100 теңгеден саламын деп шешсеңіз, онда бірінші ұяшықта 100, екіншісінде 200 және әрі қарай өсу ретімен кете береді. Бір жылдан кейін сіз керек соманы жинап шығасыз. Әрине, ақшаны бұлай әрдайым жинап отыру мүмкін болмауы ықтимал. Сондықтан мүмкіндігіңізге қарай бір соманы бір аптада, екіншісін келесі аптада сала аласыз. Ең бастысы — мұны жүйелі түрде істеу.&nbsp;<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/fingr_283d407170.png" alt="фингр.png">Сөз соңында, өз шығындарыңызды бақылау үшін қолдануға болатын тағы бір әдісті айтайық. Ол 60-10-10-10-10 деп аталады. Оның мәні мынадай:Табыстың 60%-ы негізгі шығындарға жұмсалады (тамақ, үйірмелердің төлемі және т.б.);10%-ы тұрақты емес шығындарға кетеді (сыйлықтар, ірі сатып алу);10%-ы ойын-сауық (кино мен театрға бару, ойын-сауық саябақтары және т.б.);10%-ы жинауға (велосипед, жаңа гаджет, саяхат және т.б. үшін);10%-ы ұзақ мерзімді жинаққа (оқу және басқалары).&nbsp;Осы схеманы пайдаланып, өзіңіздің цифрлық «қобдишаңызды» жасай аласыз, ол депозит, онлайн-кесте, немесе қарапайым қағаз конверт болса да болады.&nbsp;Ақша жинау дағдысын неғұрлым тез меңгерсеңіз, үлкен зат сатып алуға қажет соманы жинау мүмкіндігі соғұрлым жоғары болады. Бұл сізге әрдайым ақшалы болуға және кез келген жағдайда өзіңізді сенімді сезінуге мүмкіндік береді.Фото: fingramota.kz

Цифрлық өнімдер арқылы қалайша ақша жинауға және көбейтуге болады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі (бұдан әрі – Агенттік) жанындағы Қаржылық сауаттылық жөніндегі сараптамалық кеңестің бірінші отырысы өтті.Сараптамалық кеңестің басты міндеті – халықтың білімі мен дағдыларын жақсартуға бағытталған елдегі қаржылық сауаттылықты дамытудың стратегиялық бағыттарын әзірлеу және қаржылық сауаттылықты арттыру жөніндегі іс-шаралар мен материалдарға сараптамалық бағалауды қалыптастыру.Сараптамалық кеңеске қаржы ұйымдарының, қоғамдық бірлестіктердің өкілдері, кәсіби экономистер мен қаржыгерлер, бұқаралық ақпарат құралдарының басшылары мен өкілдері, блогерлер мен пікір көшбасшылары кірді.&nbsp;Отырыс барысында Fingramota.kz жобасының өкілдері қаржылық сауаттылық деңгейін әлеуметтанушылық зерттеу нәтижелері, негізгі үрдістер мен проблемалық мәселелер туралы айтып берді.Сараптамалық кеңеске қатысушылар ақпараттық және білім беру жұмысын күшейту бойынша ұсыныстар, сондай-ақ жаңа құжат – Қаржылық сауаттылықты арттыру жөніндегі 2025-2028 жылдарға арналған жол картасына түзетулер енгізді.Мәселен, сарапшылар ең қолайлы бейімделген білім беру және ақпараттық өнімдерді дайындау үшін ел халқын нақты аудиторияға бөлу қажеттілігін атап өтті.&nbsp;Сондай-ақ, кросс-платформалық коммуникациялар және халықты ақпараттық материалдармен, әсіресе Қазақстан өңірлерінде қамтуды арттыру үшін барлық қатысушылардың жұмысын үйлестіру мәселесі шешуші мәселелердің бірі болып қала береді.Fingramota.kz жобасының өкілдері барлық ұсыныстар қабылданып, іс-шаралар жоспарына енгізілетінін атап өтті.&nbsp;Отырыс қорытындысы бойынша 2025 жылға арналған іс-шаралар жоспары, сарапшылармен кездесулер өткізу кезеңділігі және есептілікті қалыптастыру әзірленетін болады.Жаңартуларды Fingramota.kz сайтынан қадағалаңыз.Фото: fingramota.kz

Қаржылық сауаттылықты арттыру жөніндегі сараптамалық кеңес құрылды  

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 2025 жылы «Ұлттық қор –&nbsp;балаларға» жобасы бойынша қазақстандық балалардың&nbsp;арнайы шоттарына биылғыдан көбірек қаражат аударылады.&nbsp;Бұл туралы&nbsp;<a href="https://stan.kz/">Stan.kz</a>&nbsp;ақпарат агенттігі хабарлайды.Ұлттық банк төрағасының орынбасары Әлия Молдабекова биыл аударылатын қаражат көбірек екенін айтты.Қаржы институтының мәліметінше, 10 айда ұлттық банк ұлттық қорды басқарудан 5,3 миллиард доллар табыс тапқан.«Ақша қаңтарда аударылады. Өткен жылы біз әрбір бала үшін 100 доллардан есептедік. 2023 және 2024 жылдар инвестициялық кіріс тұрғысынан өте табыс жылдар болды. Сондықтан жылжымалы орташа деңгей өсіп жатыр. Келесі жылдың қаңтарындағы сома жоғары болады», –&nbsp;деді Молдабекова брифингте.Алайда ұлттық банк нақты соманы атай алмады. Төрағаның орынбасары Ақылжан Баймағамбетовтың айтуынша, төлемдер 2025 жылдың қаңтарындағы бала санына байланысты болады.Бағдарламада ұлттық қордың инвестициялық кірісінің 50%-ы жыл сайын 18 жасқа дейінгі қазақстандық балалар арасында бөлінетіні көзделген. Биыл 18 жасқа толған азаматтар 100,05 доллар алды. Жыл басында елде 6,9 миллион кәмелетке толмағандар болған.Фото: Stan.kz

Қазақстанда келер жылы балаларға көбірек қаржы аударылады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің Ақша-кредит саясаты комитеті базалық мөлшерлемені +/- 1 п.т. дәлізімен жылдық 15,25% деңгейінде белгілеу туралы шешім қабылдады.Шешім жаңартылған болжамдар мен инфляция тәуекелдері балансының бағалауын ескере отырып қабылданды, деп хабарлайды Ұлттық банктің баспасөз <a href="https://kaz.inform.kz/news/ulttik-bank-bazalik-molsherlemen-1525-ga-deyn-koterd-55335f/">қызметі.</a>Қазақстанда жылдық инфляция қазан айында 8,5%-ға дейін өсті.Бұл «Тарифті инвестицияға айырбастау» бағдарламасын іске асыру аясында реттелетін қызметтердің айтарлықтай қымбаттауы мен теңгенің әлсіреуі салдарынан орын алуда. Оған қоса инфляцияның орнықты бөлігі де өсуде. Жоғары ішкі сұраныс жағдайында азық-түлікке жатпайтын тауарлар мен нарықтық қызметтер бағасының өсуі инфляцияның жеделдеуіне ықпал етті. Бюджеттің кіріс бөлігін орындамауға байланысты жалғасып жатқан фискалдық ынталандыру есебінен экономика ішіндегі проинфляциялық қысым сақталуда. Қазан айында халықтың инфляциялық күтулері төмендегенмен, құбылмалы болып қалуда.Жаһандық инфляция жалпы баяулауда. Бұл дамыған экономикалардағы еңбек нарығындағы жағдайдың тұрақтануы және неғұрлым баяу іскерлік белсенділікті қоса алғанда, сыртқы монетарлық талаптардың біртіндеп жеңілдеуіне әкелуде. Алайда сыртқы инфляциялық қысым соңғы айларда артуда. Оған азық-түліктің әлемдік бағасының өсуі, Ресейдегі неғұрлым жоғары инфляция және айтарлықтай бағамдық ауытқулар себеп болуда. Қаржы нарықтарында едәуір өскен құбылмалылық байқалуда, бұл белгісіздік пен инфляциялық күтулердің өсуіне әсер етуі мүмкін.Базалық сценарийде Brent маркалы мұнайдың бағасы болжамды кезеңнің соңына дейін орташа есеппен бір баррель үшін 70 АҚШ долларына дейін төмендету жағына қарай қайта қаралды. Сценарий шарттары бағаның нақты динамикасын, Қытай тарапынан сұраныстың төмендеуін, әлемдік экономиканың баяулауын және Солтүстік және Оңтүстік Америкада өндірудің өсуін ескере отырып қалыптастырылған.2024 жылға болжанған инфляция 8-9%-ға дейін нақтыланды. 2025 жылға арналған болжам – 6,5-8,5%-ға дейін, 2026 жылға арналған болжам 5,5-7,5%-ға дейін өсу жағына қарай қайта қаралды. Инфляцияның орнықты бөлігі 2026 жылы 5%-ға жақын қалыптасады. Жалпы инфляция 2027 жылы нысанаға жақын қалыптасады деп күтіледі. Алдағы жылдарға инфляция бойынша неғұрлым жоғары болжам фискалдық ынталандырудың кеңеюіне, тұрғын-үй коммуналдық қызметтер (ТКҚ) реформаларының жалғасуына, айырбастау бағамының әлсіреуіне және сыртқы инфляциялық қысымның күшеюіне байланысты. Инфляция болжамының тәуекелдері ішкі сұраныс тарапынан қысымның өсуіне, сыртқы инфляцияның жеделдеуіне және инфляциялық күтулердің артуына байланысты. Сонымен қатар мемлекеттік қаржыны тұрақтандыру құралдарына қатысты белгісіздік сақталуда. Реттелетін бағалар мен тарифтерді одан әрі өсуі, оның қарқыны мен мерзімі де болжамның маңызды тәуекелі болып қалып отыр.2024 жылға болжанған Қазақстан экономикасының өсуі 4-4,5% деңгейінде нақтыланды. 2025 және 2026 жылдарға арналған болжам тиісінше 4,5-5,5% және 4,6-5,6%-ға дейін қайта қаралды. Неғұрлым төмен болжамдар мұнайдың сценарийлік бағасының төмендеуіне және бірқалыпты сыртқы сұранысқа байланысты. Ұлттық Банктің бағалауы бойынша болжамды кезең ішінде экономика ішкі ұсыныс мүмкіндіктерінен асып түсетін сұраныстың кеңеюі жағдайында өседі. Бұл орнықты түрде проинфляциялық қысым көрсететін болады.Айырбастау бағамының әлсіреуі, инфляцияның өсуіне байланысты нақты мәндегі пайыздық мөлшерлемелердің төмендеуі, сондай-ақ оның алдағы жылдарға болжамдарының артуы аясында жиынтық ақша-кредит шарттары жұмсарды. Қаржы нарықтарында өскен құбылмалылықпен бірге бұл базалық мөлшерлемені көтеруді қажет етті. Қаржы және энергетика нарықтарындағы құбылмалылықты ескере отырып, Комитет инфляцияны орнықты баяулау траекториясына тезірек қайтару және 5%-дық таргетке жету үшін жақын арада шешім қабылдау кезінде ақша-кредит саясатын қосымша қатаңдату қажеттілігін мұқият бақылайтын болады.Қабылданған шешім факторлары мен болжам туралы барынша толық ақпарат 2024 жылғы 9 желтоқсанда Ұлттық Банктің ресми интернет-ресурсында[1] Ақша-кредит саясаты туралы баяндамада ұсынылады.Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты комитетінің базалық мөлшерлеме бойынша кезекті жоспарлы шешімі 2025 жылғы 17 қаңтарда Астана қаласының уақытымен сағат 12:00-де жарияланады.Фото: Әділет Беремқұлов/ Kazinform

Ұлттық банк базалық мөлшерлемені 15,25%-ға дейін көтерді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жастарға тән&nbsp;максимализм,&nbsp;барлығына бірден қол жеткізуге деген ұмтылыс көп жағдайда&nbsp;қаржылық қателіктерге әкеледі.&nbsp;Fingramota.kz&nbsp;қандай әрекеттерден аулақ болуға кеңес береді.&nbsp;№ 1&nbsp;қателік.&nbsp;Дербес деректеріңізді, банктік картаңызды алаяқтарға беруге, сондай-ақ бейтаныс адамдарға сенуге болмайдыЗаманауи жастар технологиялық прогрестен қалыспай, ІТ-саланың «майын шақса» да оларға тән аңғалдық мен алғырттықтың салдарынан алаяқтардың құрығына түсіп жатады. Олар дропперлер (дроптар), яғни азаматтардан заңсыз алынған ақшаны аударуға байланысты сұр схемаларда делдалдар болулары мүмкін. Мысалы, кәмелетке толған студенттер мардымсыз сыйақы үшін өздерінің банктік карталарын бейтаныс адамдарға сатып жатады. Қылмыскерлер сондай-ақ жастарға бірлесіп бизнес ашуға немесе оларды қаржы пирамидаларына тарту арқылы жоғары кірісті инвестициялық жобаға қатысуға шақырулары мүмкін.Кеңес: &nbsp;Делдал болу арқылы жоғары табысқа кенелтетін ұсыныстарға, жоғары кірісті онлайн-жобалар немесе адамдардың&nbsp;барынша көп&nbsp;санын тарту арқылы ақша&nbsp;табуға&nbsp;уәде&nbsp;беретін&nbsp;немесе инвестицияның қайтарылуына кепілдік беретін компанияларға&nbsp;сенбеңіз. Мұндай уәделерді тек алаяқтар бере алады.Есіңізде болсын, сіз бөгде адамдарға берген немесе сатқан&nbsp;картаңыз заңсыз жолмен алынған ақшаны аудару үшін транзиттік картаға айналуы мүмкін.&nbsp;Дроппер&nbsp;болғаннан кейін сіз заңға сәйкес жауапты боласыз.&nbsp;&nbsp;№ 2&nbsp;қателік.&nbsp;Бюджетті ұтымсыз жоспарлауға болмайдыАдам неғұрлым жас болса, соғұрлым ақшаны үнемдеу немесе кейінге қалдыру туралы аз ойлайды. Жастар шәкіртақыны немесе жалақысын бірнеше күнде жұмсап тастап, айдың соңына дейін өлместің күнін көруі мүмкін. Бұл көбінесе бюджетті тиімсіз жоспарлаудың салдары. Сондықтан, жас буын өкілдеріне, әсіресе студенттерге ең алдымен өз шығыстарын бақылауды үйрену керек.Кеңес:&nbsp;Өз кірісіңізді (шәкіртақы, ата-ана бөлетін қаражат, жалақы және т.б.) міндетті және қосымша шығындарға бөліңіз. Міндетті шығындардан кейін өзіңізде қанша ақша қалатынын есептеңіз, оларға азық-түлік, коммуналдық қызметтер, интернет және мобильдік байланыс, көлік шығыстары жатады. Қалған қаражатты&nbsp;күнделікті&nbsp;шығыстарға&nbsp;бөліңіз.&nbsp;Жеке қаражатыңызды бақылау – тиімді жинақтауға, ұтымды жұмсауға және жақсы өмір сүруге жасалған алғашқы қадам.№ 3. Кредиттерді ойланбай алуға болмайдыЗаманауи жастар&nbsp;тауарлар мен қызметтерді белсенді тұтынушылар болып табылады. Өктем жарнама, әр түрлі маркетингтік амалдар, әлеуметтік желілердегі әдемі өмір насихаты – осының бәрі жастарды «трендте болуға» және соңғы үлгідегі гаджеттер, бренд заттар сатып алуға, танымал мекемелерде уақыт өткізуге итермелейді. Ақша жетіспегендіктен жастар көбінесе тұтынушылық кредиттер ресімдеу арқылы «қарызға өмір сүреді».&nbsp;Алайда, табысты болу немесе табысты болып көріну бір нәрсе емес. Табыс елесі соңында кез келген адамды «кредит шырмауына» түсіреді.Кеңес:&nbsp;Қарапайым бір шындықты естен шығармаған жөн: кредит – болашақ есебінен өмір сүру! Қарыз ресімдемес бұрын сізге бұл шынымен қажет пе, өзіңізге жауапты қаржылық міндеттеме жүктеуге дайынсыз ба, соны ойланыңыз. Жеке бюджетке қосымша ауыртпалық түсірмеуге тырысыңыз. Еліктіретін жарнамаға ермеңіз. Ешбір жағдайда «ескіні» өтеу үшін жаңа кредит алудың қажеті жоқ, оның үстіне талаптары айтарлықтай жақсы болмаса.&nbsp;№ 4. Тек бүгінгі күнмен өмір сүруге болмайдыЖастар бүкіл өмірлері алда деп санайды және қаржылық қауіпсіздік жастықшасы туралы ойлағылары да келмейді. Алайда жеке резервтік қорды қалыптастыруды жастайынан бастаса, онда болашақта өзін күтпеген қаржылық қиындықтардан қорғауға болады. Жеке резервтік қор – бұл ұзақ уақыт бойы мүмкін болатын қаржылық қиындықтарды шешуге көмектесетін белгілі бір ақша қаражатының сомасы.Кеңес:&nbsp;Жинақтаудың ең тиімді әдістерінің бірі – бұл банктік салым ашу. Егер сіз 20 жасыңызда, мысалы, ай сайынғы жалпы кірісіңіздің кемінде 10%-ын&nbsp;жинай бастасаңыз, онда белгілі бір кезеңге дейін қауіпсіздік жастықшасын қалыптастыра аласыз.&nbsp;Резервтік қордан түскен ақшаны күнделікті қажеттіліктерге жұмсауға болмайды.№ 5. Қаржылық мақсаттардың болмауы&nbsp;Жастар көп жағдайда саяхаттауды немесе өз бизнесін ашуды армандайды. Алайда, армандар жүзеге асуы үшін қаржылық жоспар құрып, нақты сол жоспарды орындау керек. Қағазға немесе гаджеттегі қосымшаға өз мақсатыңызды әрі оған қол жеткізу тәсілдерін жазыңыз да, нақты мерзімдерін көрсетуді ұмытпаңыз. Бәлкім, бастапқы кезеңдерде өзіңізді межеленген жолмен жүргізу қиынға соғуы мүмкін. Алайда тәртіптік тәсіл қолдансаңыз, сіз өз арманыңызға бір қадам жақын боласыз.Кеңес:&nbsp;Өз мақсатыңызды іске асыруға қатысты егжей-тегжейлі жоспар құрып, оған қол жеткізу үшін ай сайын жинайтын соманы көрсетіңіз. Өз қаржылық мүмкіндіктеріңізді ескеруді ұмытпаңыз. Қаражат жинау барысында жаппай үнемдеу режимінен аулақ болыңыз. «Көрпеңе қарай көсілу» қағидатын естен шығармағаныңыз дұрыс. Алайда, кейде өзіңізді қуантып, марапаттап отыруды да ұмытпаған жөн. Ойын-сауыққа, мысалы, киноға немесе кафеге жұмсайтын қаражатыңызды бюджетіңіздің шеңберінен асырмай, алдын ала жоспарлап қойыңыз.Жас кезіңізде жасаған таңдауыңыз болашақта сіздің қаржылық әл-ауқатыңызға үлкен әсер етуі мүмкін.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/fingramota_kaz_55f20dfb68.png" alt="финграмота каз.png"></figure>Қаржылық сауаттылығыңызды Fingramota.kz-пен бірге арттырыңыз.&nbsp;

Жастарға қаржылық мәселелерде көмектесетін бес «болмайды»

&nbsp;<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қаржылық мониторинг агенттігінің Қызылорда облысы бойынша департаменті Қызылорда қаласының тұрғынына қатысты заңсыз іс-әрекетке тосқауыл қойылды. Ол ірі көлемде мұнай өнімдерін заңдылығын растайтын құжаттарсыз сатып алып, сақтап және сатумен айналысқан.Қызылордалық азаматша 2018 жылы мұнай өнімдерін көтерме бағада сату үшін серіктестіктің директоры әрі құрылтайшысы ретінде тағайындалды. Компанияның негізгі қызметі мұнай өнімдерін көтерме сату.Күдікті 2019 жылдан 2023 жылға дейін 16 түрлі компаниядан жалпы сомасы 574 728 811 теңгеге 2 422 тонна дизель отынын сатып алған. Осылайша, 2019 жылдан 2023 жылға дейін ол растайтын құжаттарсыз сатып алған 334 тонна дизель отынын 18 мемлекеттік мекемеге және 3 заңды тұлғаға жалпы сомасы 262 151 055 теңгеге өткізген. Сондай-ақ, қылмыстық жолмен тапқан 262 151 055 теңгені заңдастырған.Заңсыз қылмысы үшін сот сотталушыны Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 197-бабы 4-бөлігі 2-тармағымен, 218-бабы 3-бөлігі 3-тармағымен кінәлі деп танып, соңғысына шартты түрде 5 жыл бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалған.Фото: nege kz&nbsp;

Қызылордада мұнай өнімдерін заңсыз сатып, қаржы тапқан азаматша сотталды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек 2028-2029 оқу жылына дейін стипендия 100 пайыз өсетінін айтты, - деп хабарлайды <a href="https://massaget.kz/">Massaget.kz</a> тілшісі.Бұл туралы министр Мәжіліс кулуарында айтты.<blockquote>&nbsp;- Магистратура, докторантура студенттері үшін шәкіртақы жыл сайын 20 пайызға өсіп отырады. 2028-2029 оқу жылына дейін 100 пайызға өседі. Мәселен, докторантураның шәкіртақысын осы уақытқа дейін 500 мың теңгеге жеткіземіз. Бұл - алдағы бесжылдыққа арналған жоспар", - деді министр.</blockquote>Еске салайық, бұған дейін әртүрлі елдердің университеттері мен үкіметтері ұсынатын <a href="https://massaget.kz/news/shetelde-tegn-oku-otbasyilyi-studentterge-arnalgan-6-114401/">стипендиялық бағдарламалар</a> жинағы жарияланған еді.&nbsp;Фото: Tengrinews.kz/ Тұрар Қазанғапов

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Қаржы