<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жыл бойы толымды тірліктермен көш бастаған Арал ауданы жыл соңында тоғай табыстармен қорытындыламақ. Жуырда&nbsp;Арал ауданы жұртшылығы&nbsp;тағы бір&nbsp;қуанышқа кенелді. Ауданда экономикалық маңызы бар жол бойы сервистік қызмет көрсету орталығы мен бірқатар елдімекен халқы ауызсуға қол жеткізді.Мемлекет басшысының «Қуатты өңірлер – қуатты ел» қағидаты ел дамуының негізгі күшіне айналып келеді. Бұл бағытта өңірде жол бойы сервистік қызмет көосету орталықтарының құрылысына басымдық беріліп келеді. Бұған дейін Жаңақорған сынды бірқатар ауданның үлкен трассасы бойында ашылған нысан, жыл соңында Арал ауданында да бой көтеріп отыр.«Батыс Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық автомобиль дәлізінің бойындағы жол сервисті дамыту үшін автокөлікке газ құю компрессорлық станциялары бар көпфункционалды кешендер салынуда. Оған «Qazaq Oil», «Compass», «Алаш Метан», «Dom» сияқты компаниялар тартылып, жобалар кезең-кезеңімен іске асырылып келеді. Жақында тағы екі заманауи газ құю станциясы пайдалануға беріледі деп жоспарланған. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлының биылғы Жолдауында «Кіші Аралды» сақтап қалу және «СексеуілБейнеу» бағытындағы автомобиль жолы құрылысын жеделдетіп бастауды тапсырған болатын. Мұндай ауқымды жобалар тек ауданның емес аймақтың да экономикалық әлеуетін арттыра түспек. Жалпы бүгінгі таңда «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық автомобиль дәлізінің бойында облыс көлемінде 55 жол бойы сервистік кешені жұмыс істейді екен. Ал Арал ауданындағы «PetroRetail» серіктестігінің В санатты кешені 2 миллиард теңгеге салынған. Инвестициялық жоба аясында заманауи талаптарға сай келетін 31 орындық қонақүй бой көтеріп, 20 келушіге қызмет көрсететін қоғамдық тамақтану орны іске қосылған. &nbsp;Жаңа нысанның бой көтеруі ауданның жұмыссыздық мәселесін шешуге де аз да болса үлесін тигізбек. Жол бойы қызмет көрсету орталығында қазір 20 адам тұрақты жұмыспен қамтылған.Ауданға қарасты алыс орналасқан ауылдардағы көптен бері түйіні тарқамаған мәселелерде ақырындап оң шешім тауып келеді. Елімізде шалғай ауылдардың инфрақұрылымын дамыту, ең алдымен сапалы сумен, жолмен қамтамасыз ету тұрғындардың жайлы өмір сүруіне, тұрмыстық жағдайының жақсаруына оң әсер беруге басымдық беріліп келеді. Бұған Мемлекет басшысының өзі тікелей тапсырма беріп, ел аумағын ауызсумен қамтуды биылдан қалдырмай аяқтауды нықтап айтқан еді. Президент тапсырмасы өңірде толық орындалып, барлық елді мекенге ауызсумен қамтамасыз етілді. Соның бірі – аудандағы Ерімбетжаға және Тоқабай елдімекенінде ауызсу берілді. Мемлекет басшысы 2025 жылы еліміздің барлық аймағын ауызсумен 100 пайыз қамтамасыз ету туралы тапсырмасы аясыгнда облыс аумағында 2022 жылдан бері 14 миллиард теңгенің 60 жобасы қолға алынған. Өткен жылдың қорытындысы бойынша өңір халқын орталықтандырылған ауызсумен қамту деңгейі 98,6 процентке жеткен. Биыл тағы 9 елді мекенге ауызсу жеткізілуде.Осы жылы 8 миллиард 100 миллион теңгеге Арал ауданындағы Абай, Тоқабай, 1 миллиард 45 миллион теңгеге Ерімбетжаға, Тастүбек елді мекендерін ауызсумен қамту жобалары жүзеге асып отыр. Қазір 1 миллиард 166 миллион теңгеге Тастүбек елді мекеніне су жеткізу жұмысы жүргізілуде. Осылайша, өңірдегі барлық елді мекен 100 пайыз орталықтандырылған ауызсумен қамтамасыз етілетін болады. Ауданға қарасты Ерімбетжаға елді мекеніне су жеткізу жобасына 1 022 350 миллиард теңге қаражат жұмсалған. Оның ішінде арнаулы қордан 636 325 миллион теңге бөлінген. Ал тоқабайлық тұрғындар үшін ауызсу мәселесі базыналы еді. Бүгінде ауыл жұртшылығы көптен күткен қуанышты күнге де жетті. Енді ауыл тұрғындары таза ауыз суды пайдаланып, қажетіне жарататын болады.&nbsp;

Аралдағы ауылдарда ауыз су мәселесі шешімін тапты

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp;Сыр өңірінде экономикалық дамудың макрокөрсеткіштері бойынша оң динамика қалыптасты. Бұл туралы Қызылорда облысының әкімі Нұрлыбек Нәлібаев елордада өткен Орталық коммуникациялар қызметінің брифингінде хабарлады.Аймақ басшысы атқарылған жұмыстар мен алдағы уақытта қолға алынатын жобалар туралы баяндады.<blockquote>«Президентіміздің, Үкіметтің ерекше қолдауының арқасында өткен 11 айдың қорытындысымен негізгі макроэкономикалық көрсеткіштердің барлығының өсімі қамтамасыз етілді.Жалпы өңірлік өнім көлемі 3 трлн. 100 млрд. теңге (108,1%), жыл қорытындысымен 3 трлн. 700 млрд. теңгеге жетіп, 6,5 пайыздық өсім қамтамасыз етіледі (2021 жылмен салыстырғанда 2 есе артық).Аймақ бюджеті 851 млрд. 300 млн. теңге болып, 2021 жылдан бері 246 пайыз өсті. Оның 56 пайызы (477,6 млрд тг) әлеуметтік салаға бағытталған. Даму бюджетінің көлемі 2021 жылы 47 млрд. теңге болса, биыл 207 млрд. теңгеге жетіп, 4,4 есе артты.Өңірде қолайлы инвестициялық климат қалыптасып, ірі инвестициялық жобалар жүзеге асуда. 2022-2024 жылдары облыс экономикасына 1 трлн. 600 млрд. теңгеге жуық инвестиция тартылса, биылға 631 млрд. 400 млн. теңге жоспарланған. Бүгінде жаңа жобаларды іске қосу арқылы жоспар 750 млрд. теңгеден асып, 13,7 пайызға артығымен орындалды. 2021 жылмен салыстырғанда инвестиция көлемі 233 пайызға өсті, жеке инвестицияның үлесі 70 пайыз.Кәсіпкерлікті қолдауға 2022-2024 жылдары әртүрлі көздерден бөлінген 203 млрд. 81 млн теңгеге 16 634 жоба қаржыландырылды. Оның 37 млрд. 962 млн. теңгесі – мемлекеттік бағдарламалар қаражаты. Биыл 40 млрд. теңгеге 2 464 жоба қолдау тауып, кәсіпкерліктің экономикадағы үлесі 21% болады.Облыс экономикасының негізі саласы агроөнеркәсіп кешенін дамытуға соңғы 3 жылда 43 млрд. теңге қаржы бөлінді. Шаруашылықтар есебінен 41 млрд. теңгеден астам инвестиция тартылды.Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау мақсатында Корея Республикасының жетекші жоғары оқу орындарының бірі Сеул ұлттық ғылым және технологиялар университетімен келіссөздер жүргізіліп, 2023 жылы 6 қарашада Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің базасында Жасанды интеллект институты ашылды.Президент тапсырмаларын жүйелі іске асырып, Әділетті, Қуатты, Қауіпсіз әрі Таза Қазақстанды құру жолындағы жұмыстарымызды әрі қарай жалғастырамыз», – деді Н.Нәлібаев.</blockquote>Айта кету керек, бюджет қаражатын оңтайландыру мақсатында 2022 жылдан бастап әлеуметтік салаға жан-жақты, терең талдау жүргізілді. Нәтижесінде 108 млрд. теңге қаржы үнемделді.Оның ішінде, білім саласынан 64 млрд. 300 млн. теңге, мәдениет және спорт саласынан («Арт-спорт» бағдарламасынан) 15 млрд. 400 млн. теңге, әлеуметтік қорғау саласынан 8 млрд. 200 млн. теңгенің мақсатсыз жұмсалуына жол берілмеді. Бұдан бөлек, әлеуметтік нысандардың құрылысын жүргізу барысында 20 млрд. 100 млн. теңге қаржыны үнемдеу шаралары қабылданды. Бұл қаражат аймақтың ең өзекті деген мәселелерін шешуге, жаңа инфрақұрылымдық жобаларды іске асыруға бағытталуда.Мемлекет басшысының «Туған жерді бірге түлетейік!» бастамасын кәсіпкер-меценаттар, қоғамдық қорлар белсенді қолдап, Сыр өңірін көркейтуге өз үлестерін қосып келеді. 2022 жылдан бері кәсіпкер азаматтар аймақтағы жаңа жобаларға 55 млрд. теңгеден астам қаржысын салды.Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Қызылорда облысының бюджеті 246 пайызға өсті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы, жәрдемақы және әлеуметтік төлемдердің мөлшері артады. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңында сала мамандары айтты. Брифингте алдағы өзгерістер, төлемдердің қайта есептелу тәртібі және азаматтарды әлеуметтік қолдау шаралары туралы баяндалды.<blockquote>– Жаңа жылдан бастап еңбек сіңірген жылдары үшін және жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері 10 пайызға артады. Сонымен қатар, жасына байланысты жаңадан тағайындалатын зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеу үшін ескерілетін ең жоғары табыс мөлшері 237875 теңгеге көбейтіледі. Ең төменгі күнкөріс деңгейі шамасының 70 пайызы мөлшерінде, зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан артық әрбір толық жыл үшін оның мөлшері 2 пайызға артады, бірақ ең төменгі күнкөріс деңгейі шамасының 118 пайызынан аспайтын мөлшерде беріледі. Сонымен қатар, мүгедектігіне және асыраушысынан айрылу жағдайына байланысты мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінің ұлғаюына байланысты артады. Одан бөлек, жаңа жылдан бастап «Күміс алқамен» марапатталған аналардың ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақысының мөлшері 27680 теңгені, ал, «Алтын алқамен» марапатталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, І және ІІ дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен марапатталған көп балалы аналарға ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақының мөлшері 32005 теңгені құрайды,-деді халықты әлеуметтік қорғау саласындағы реттеу және бақылау комитетінің Қызылорда облысы бойынша департаменті басшысының орынбасары Алия Сламжанқызы.</blockquote>&nbsp;Қызылорда облысы бойынша 3293 алушыға еңбекке қабілеттілігінен айырылған жағдайға және 2833 асыраушысынан айырылған жанұяға төлемдер мөлшері ұлғайтылды.<blockquote>– Осылайша, жұмыс істейтін азаматтар алатын төлемдердің жиынтық мөлшері жұмыс істемейтін азаматтарға қарағанда көбірек болады. Бұдан басқа Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне сәйкес бала бір жарым жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты ай сайынғы әлеуметтік төлемнің мөлшері ұсталуға жататын міндетті зейнетақы жарналарын қосымша есептей отырып, бала туу кезектілігіне қарай белгіленген бала күтіміне байланысты мемлекеттік жәрдемақының мөлшерінен кем болмайды. Осыған байланысты, 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қызылорда облысы бойынша осы төлем 5806 алушыға артады. Әлеуметтік төлемдерді қайта есептеу 2026 жылғы 1 қаңтардағы алушылардың қосымша құжаттарды ұсынуын қажет етпейді және автоматтандырылған режимде жүргізілді,- деді Қызылорда облысы бойынша «Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қоры» АҚ филиалының директоры Гүлсім Жұмағалиқызы.</blockquote><img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/zejneta_y_67ec262fee.jpg" alt="зейнетақы.jpg">Фото: Нұрболат Нұржаубай

Зейнетақы, жәрдемақы және әлеуметтік төлемдердің мөлшері артады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қызылорда облысы, Сырдария ауданына қарасты Бесарық ауылы бүгінде аймақтағы ең үлгілі елді мекендердің біріне айналып отыр. Соңғы жылдары ауылдың әлеуметтік-экономикалық дамуы қарқын алып, инфрақұрылымы жаңарып, тұрғындар үшін қолайлы өмір сүру ортасы қалыптасты. Елді мекеннің көркейіп, жаңаша кейіпке енуіне жергілікті кәсіпкерлік құрылымдар мен туған жерге жанашыр азаматтардың қосқан үлесі зор.Бүгінде «Берекелі Бесарық» атауы ауылдың шынайы болмысын айқындайды. Ауыл орталығы абаттандырылып, гүлзарлар мен жасыл желекке бөленген аллеялар тұрғындар мен қонақтардың көзайымына айналған. Жолдары тегіс, көшелері жарық әрі таза. Демалыс саябағы, субұрқақтар мен балалар ойын алаңдары ауылдың ажарын аша түскен.Ауылдың дамуына сүбелі үлес қосып отырған ірі шаруашылықтардың бірі – «Абай-Дәулет» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі. Аталған серіктестік күріш өндірумен қатар төрт түлік мал шаруашылығын дамытып келеді. Сонымен бірге кәсіпорын басшылығы бизнестің әлеуметтік жауапкершілігін де басты назарда ұстап, ауылды абаттандыру, жолдарды асфальттау, әлеуметтік нысандарды жөндеу және демалыс орындарын жаңғырту бағытында тұрақты қолдау көрсетіп келеді.Телевизиялық түсірілім тобы ауылға арнайы келіп, қалаға бергісіз келбетке енген Бесарықтың тыныс-тіршілігімен және «Абай-Дәулет» серіктестігі қолға алған түйеқұс шаруашылығымен танысты. Бұл – ауыл шаруашылығындағы тың бағыттардың бірі ретінде ерекше қызығушылық тудырып отыр.Бесарық ауылында кәсіпкерлік саласы да қарқынды дамып келеді. 2023 жылы «Ауыл аманаты» жобасы аясында заманауи бизнес орталық пайдалануға берілді. Қазіргі таңда бұл орталықта 12 кәсіпкер өз кәсібін жүргізіп, түрлі өнімдер шығарып отыр. Атап айтқанда, пластик құты шығаратын шағын цех тәулігіне мыңдаған өнім өндіріп, нарық сұранысын қамтамасыз етуде. Сонымен қатар қолөнер шеберханасында көрпе-төсек, қыз жасауына қажетті бұйымдар тігіліп, ал наубайханада нан және кондитерлік өнімдер дайындалып, қала дүкендеріне жөнелтілуде. Бүгінде бұл кәсіпорындарда 45 адам тұрақты жұмыспен қамтылған.Ауылдың әлеуметтік-экономикалық жетістігі 2023 жылы жоғары бағаланып, Бесарық облыс бойынша «Үздік ауыл» атағын иеленді. Бұл жетістік – жүйелі жоспарлау мен инвестицияның нақты нәтижесі. Екі мыңнан астам халқы бар елді мекенде жұмыссыздық деңгейі өте төмен. Тұрғындардың басым бөлігі мал шаруашылығымен айналысып, облыс орталығы мен қала нарығын ет өнімдерімен қамтамасыз етіп отыр.Бесарық ауылдық округі әкімдігі аппаратының мәліметінше, 2025 жылға арналған бюджет көлемі 278 млн 397 мың теңгені құрады. Оның ішінде Мәдениет үйіне 50 млн 587 мың теңге бөлініп, жоспарланған жұмыстар толық орындалған. Сонымен қатар 2025 жылы салық түсімдері бойынша 16 млн 135 мың теңге бюджетке түскен. Атап айтқанда, жер, мүлік және көлік салығынан жиналған қаржы 100 пайызға орындалған.Ауылдың санитарлық тазалығы мен көркейту-көгалдандыру жұмыстары тұрақты түрде жүргізіледі. Ішкі аяқ су каналдары тазартылып, 400-ге жуық көшет отырғызылған. Аудандық бюджет есебінен 10 млн теңге бөлініп, балалар ойын алаңы салынды. Сондай-ақ ауылға кіреберіс автожол бойына жарық бағаналары орнатылып, бұл мақсатқа 39 млн теңгеден астам қаржы жұмсалды.Мәдениет саласында да жүйелі жұмыстар атқарылуда. «Бесарық ауылдық мәдениет үйінде» 13 қызметкер еңбек етеді. Мұнда ән, би, қолөнер, домбыра, хор, жайдарман, көркем сөз бағыттары бойынша 10 үйірме жұмыс істейді. 17 жылдық тарихы бар «Жаншуақты» халықтық әжелер ансамблі ауыл мәдениетінің айнасына айналған.Білім және денсаулық сақтау салалары да назардан тыс қалған емес. Мектепте 85 мұғалім қызмет етеді, олардың 98 пайызы – жоғары білімді мамандар. Ал дәрігерлік амбулатория 1570 тұрғынға қызмет көрсетіп, күндізгі стационар, егу және ем-шара кабинеттерімен толық қамтылған. Бір жедел жәрдем көлігі бар.Кәсіпкерлікті қолдау бағытында 2024 жылы «Өңірлік инвестициялық орталық» арқылы бірнеше жоба мақұлданып, ондаған миллион теңге несие берілген. Мал шаруашылығы мен ауыл шаруашылығы техникасын алуға бағытталған жобалар табысты іске асуда.Сонымен қатар «Абай-Дәулет» ЖШС демеушілігімен ауылдағы әлеуметтік мәселелер кезең-кезеңімен шешіліп келеді. Аяқ су жүйесі толық жаңартылып, каналдар тазаланып, жаяу жүргіншілер жолдары салынған. Бұл жұмыстарға ондаған миллион теңге жеке қаражат жұмсалған.Қорыта айтқанда, Бесарық ауылы – мемлекет, кәсіпкер және халықтың бірлескен еңбегінің нақты нәтижесін көрсетіп отырған үлгілі елді мекен. Мұндағы жүйелі даму алдағы уақытта да өз жалғасын табары сөзсіз.

Берекелі Бесарық – тұрақты даму мен кәсіпкерлік өркендеген ауыл

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Соңғы жылдары өңірде ауыл шаруашылығының тың бағыттарына бетбұрыс байқалады. Соның бірі – бұрын-соңды көпшілік тек теледидар мен деректі фильмдерден ғана көріп жүрген африкалық түйеқұсты жерсіндіру. Қазіргі таңда Сырдария ауданына қарасты Бесарық ауылында түйеқұс өсіру табысты кәсіпке айналып келеді.Африка құрлығында кең таралған бұл ірі құсты өңірге әкелуге «Абай-Дәулет» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі демеушілік жасаған. Түйеқұстар Өзбекстан Республикасы арқылы жеткізілген. Табиғаты ыстық әрі ылғалды климатқа бейімделген құсқа бастапқы кезеңде Қазақстанның ауа райына үйрену оңайға соқпаған. Осыған байланысты түйеқұстар әуелі Сарыағаш қаласында бір ай бойы арнайы күтімде болып, карантиннен өткен. Мамандардың бақылауынан кейін ғана олар Бесарық ауылына әкелінген.Алғашында ауыл тұрғындары бұрын-соңды көрмеген ерекше құсқа таңданыспен әрі күмәнмен қараған. Дегенмен уақыт өте келе түйеқұстар жергілікті ортаға бейімделіп, ауыл халқының да көздері үйрене бастаған. Қазір бұл құстар шаруашылықтың бір ерекшелігіне айналған.Сыртқы бейнесі сұсты көрінетін түйеқұстың пайдасы орасан зор. Аталығының бойы үш метрге жуықтап, салмағы 100-140 келіге дейін жетеді. Ал аналығы толық жетілген кезінде шамамен 1 метр 70 сантиметрге дейін өседі. Түйеқұстың еті диеталық өнім ретінде жоғары бағаланады. Қауырсындары сахналық костюмдер мен сәндік бас киімдер жасауға қолданылады. Ал жұмыртқасының салмағы 2,5 келіден 4 келіге дейін жетіп, нарықта ерекше сұранысқа ие.Шаруашылықты жүргізіп отырған «Бесарық» ЖШС директоры Мақсат Биболатов түйеқұс өсіруді қалдықсыз өндіріс ретінде қарастырып, бұл кәсіптен үлкен табыс күтіп отырғанын айтады.<blockquote>– Алғашында 12 түйеқұсты әрқайсысын 400 мың теңгеден сатып алдық. Олардың басым бөлігі – бес жастағы құстар. Кейін тағы бір бөлігін алдырдық, бағасы өзгерген жоқ. Жасы мен салмағына аса мән берілмейді. Қазіргі таңда елімізде түйеқұс өсірумен айналысып отырған шаруашылықтардың жұмысы алға басып келеді. Себебі бұл құстың өніміне сұраныс жоғары. Еті, әсіресе, қан қысымы мен қант диабетімен ауыратын адамдарға өте пайдалы. Сондықтан бұл бағытқа қызығушылық жыл сайын артып келеді, – дейді ол.</blockquote>Мамандардың айтуынша, түйеқұс аса көп күтімді қажет етпейді. Шаруашылықта екі ғана баптаушы барлық жұмысқа үлгеріп отыр. Құстар үшін ашық, кең алаң пайдалы. Алдағы уақытта түйеқұстардың өсіп-өнуіне барынша қолайлы жағдай жасау жоспарлануда. Негізінен түйеқұс 1,5 жасынан бастап жұмыртқалай бастайды. Алдағы уақытта инкубатор құрылғысын сатып алу мәселесі де мамандармен келісілген.Түйеқұстарды азықтандыру аса қиын емес. Оларға жоңышқа, жүгері, бидай секілді жем-шөп беріледі. Уақытылы суарып, күтім жасалса, құстар көп ауырмайды. Ал қандай да бір ауру белгілері байқалған жағдайда Сарыағаштағы арнайы мамандар көмек көрсетуге дайын. Қазіргі таңда шаруашылықтың басты мақсаты – түйеқұстардың санын көбейту. Ал құс басы артқан соң өнімдерін сатуды және сыртқы нарыққа шығуды да жоспарлап отыр.<blockquote>– Көпшілік түйеқұстың өнімдері туралы толық біле бермейді. Негізінде оның терісі, тұяғы, тұмсығы, еті мен жұмыртқасы түгелдей кәдеге жарайды. Терісі өте берік, піл мен қолтырауынның терісіне теңестіріледі. Одан аяқ киім, сөмке және сәндік бұйымдар жасауға болады. Ал еті мейрамханаларда диеталық тағам ретінде жоғары сұранысқа ие, – дейді серіктестік басшысы.</blockquote>Түйеқұстар негізінен сәуір мен қазан айлары аралығында жұмыртқалайды. Бір құс аптасына бір-екі жұмыртқа беріп, бір маусымда 50-60 жұмыртқаға дейін өнім беруі мүмкін. Қазіргі таңда нарықтағы бір жұмыртқаның бағасы 3-5 мың теңге аралығында сатылса, етінің бір келісі 7-12 мың теңгеге дейін бағаланады. Демек, дұрыс күтім жасалып, жем-шөбі уақытылы берілсе, бұл кәсіптің табысы да қомақты болмақ.Қазіргі таңда елімізде түйеқұсты жерсіндіріп отырған фермерлердің қатары артып келеді. Алдағы уақытта Сырдария ауданында да бұл бағытта бәсекеге қабілетті шаруашылықтардың саны көбейеді деген сенім бар. Қазірдің өзінде ауыл тұрғындары арасында түйеқұс сатып алу жолдарын сұрастырып жүргендер аз емес.Айта кету керек, түйеқұстар – жер бетінде миллиондаған жыл бұрын пайда болған көне құстардың бірі. Олар негізінен Африка мен Австралия құрлықтарында тіршілік етеді және шөлейтті аймақтарға жақсы бейімделген. Ғалымдардың деректеріне сүйенсек, шамамен 300 жыл бұрын түйеқұстар Африкадан бөлек Палестина мен Кіші Азия аумақтарында да кеңінен таралған.

Сырдария ауданында экзотикалық құс өсіру табыс әкелуде

Сырдария ауданының даму бағыттары және халық игілігі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қызылорда облысында ағымдағы жылдың 11 айының қорытындысы бойынша барлық негізгі макроэкономикалық көрсеткіштердің өсімі қамтамасыз етілді. Жалпы өңірлік өнім көлемі 3 трлн 100 млрд теңгені құрады.&nbsp;Жыл қорытындысымен 3 трлн 700 млрд теңгеге жеткізіп, өсім 6,5% құрайды. Бұл туралы ОКҚ алаңында өткен баспасөз конференциясында өңір әкімі Нұрлыбек Нәлібаев хабарлады. Оның айтуынша, облыста қолайлы инвестициялық климат қалыптасып, жаңа ірі инвестициялық жобалар жүзеге асуда.<blockquote>«11 айдың қорытындысымен 717 млрд 900 млн теңге инвестиция тартылып, жоспар 13,7%-ға артығымен орындалды. Жыл қорытындысымен 750 млрд теңгеден астам инвестиция тартылады. Экономиканы әртараптандыру мақсатында алдағы үш жылда 2 трлн 800 млрд теңгеге 98 инвестициялық жоба жүзеге асырылып, 12 мыңнан аса жаңа жұмыс орны ашылады. Биыл 300 млрд теңгеден астам қаржыға 27 инвестициялық жоба іске қосылды», - деді спикер.</blockquote>Фото: ortcom_kz

Қызылорда облысына биыл 750 млрд теңгеден астам инвестиция тартылады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> &nbsp;Қызылорда облысының Арал ауданында Тоқабай және Ерімбетжаға ауылдарында жаңа су жүйелерінің салтанатты түрде іске қосылу рәсімі өтті.Әлеуметтік нысандар прокуратура органдарымен мемлекетке қайтарылған қаражат есебінен салынды.Әлеуметтік нысандардың ашылуына облыстық мәслихат төрағасы &nbsp;М&nbsp;Тлеумбетов, облыс әкімінің орынбасары Қ.Нұртай, аудан прокуроры М.Бекпанов және қоғам өкілдері қатысты.Жобаның жүзеге асырылуы 1000-нан астам аудан тұрғынының сапалы ауыз суға қол жеткізуіне мүмкіндік берді.Бұған дейін ауыл тұрғындары ауыз суды тасымал арқылы пайдаланып келгені белгілі, бұл олардың күнделікті тұрмысына айтарлықтай қиындық тудырған.Ауызсу нысандарының іске қосылуы мемлекетке қайтарылған активтердің азаматтардың өмір сүру сапасын арттыруға және әлеуметтік әділдікті қамтамасыз етуге бағытталған тиімді пайдаланылуының жарқын дәлелі болып табылады.Айта кетейік, өңірдегі әлеуметтік нысандардың құрылысы облыстық прокуратураның бақылауында.Бүгінгі күні мемлекетке қайтарылған активтер есебінен Арал ауданында денсаулық сақтау және сумен жабдықтау салалары бойынша жалпы алты әлеуметтік нысан жүзеге асырылуда.&nbsp;&nbsp;Фото: freepik.com

Арал ауданында қайтарылған активтер есебінен салынған жаңа су жүйелері пайдалануға берілді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін Премьер-министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен 2025 жылғы қаңтар-қараша айларындағы әлеуметтік-экономикалық даму және республикалық бюджеттің атқарылу қорытындылары талқыланған Үкімет отырысы өтті. Басқосуға облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев селекторлық режим арқылы қатысты.Үкімет отырысынан кейін аймақ басшысы онда көтерілген мәселелердің маңыздылығын атап өтіп, жауапты тұлғаларға тиісті тапсырмалар жүктеді.«Біз барлық көрсеткіш бойынша болжамды жоспардың толық орындалуын қамтамасыз етуіміз қажет. Өткен 11 айдың қорытындысымен облысымызда негізгі макроэкономикалық көрсеткіштердің оң динамикасы қалыптасты.Қызылорда қаласы мен аудандарда экономикалық өсім бар. Инвестиция, оның ішінде жеке инвестициялар тарту жұмысы нәтижелі жүргізілді. Өнеркәсіп өндірісін дамытудың қосымша көздерін қарастырып, жыл қорытындысымен өсімді қамтамасыз етіңіздер.Меншік түріне қарамастан (ірі, орта, шағын) бірде-бір кәсіпорын есептіліктен тыс қалмауы тиіс.Экономикалық көрсеткіштердің қарқынды өсімі жолында нақты шаралар қабылдаңыздар. Кәсіпорындар ұсынатын есептіліктің уақытылы тапсырылуын, құжаттардың толымдылығын, статистикалық деректердің нақты есепке алынуын назарда ұстау керек», – деді Н.Нәлібаев.Сондай-ақ, жауапты басшыларға жергілікті бюджеттің өз кірістері жоспарын толық орындау тапсырылды.Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Барлық көрсеткіш бойынша болжамды жоспар орындалуы тиіс

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгін ҚР Премьер-министрі Олжас Бектеновтің төрағалығымен Үкімет отырысы өтті. Күн тәртібінде өңдеу өнеркәсібін дамыту және цифрландыру, Үкімет қаулыларының жобалары қаралды. Оған облыс әкімінің бірінші орынбасары Данияр Жаналинов селекторлық режим арқылы қатысты.Үкімет отырысынан кейін облыс әкімінің бірінші орынбасарының төрағалығымен өткен мәжілісте осы және өзге де мәселелер жан-жақты талқыланып, жауапты басшыларға тапсырма берілді.<blockquote>«Өңдеу өнеркәсібінің көлемін барынша арттырып, жыл қорытындысымен оң динамикаға жету үшін нақты әрі жедел шаралар қабылдауды тапсырамын. Өңірдегі ірі өнеркәсіптік кәсіпорындардың өндірістік жоспарын нақтылау керек. Туындаған мәселелерін жедел шешіп, қосымша өсім көздерін анықтаңыздар.Теміржол вокзалдарының сыртқы келбеті ғана емес, жолаушыларға қызмет көрсету деңгейі де жоғары болуы тиіс. «Қазақстан Темір Жолы» компаниясының облыстық филиалы, көрсетілетін қызмет сапасын қадағалаңыздар. Вокзалдар аумағының абаттандырылуын, көгалдандырылуын, санитарлық тазалығын тұрақты бақылау қажет.Қала, аудан әкімдері, тек теміржол вокзалдарының аумағы ғана емес, автовокзалдардың, жолдар мен көпірлердің, жол бойындағы май құю бекеттері мен сервистік кешендердің күтіп ұсталуы назарда болуы керек», – деді Данияр Еренғалиұлы.</blockquote>Биылғы 10 айда аймақта 328 млрд теңгенің өнімі өндіріліп, өңдеу өнеркәсібінде 10,7% өсім тіркелді. Экономиканы әртараптандыру аясында жоспарланған 20 жобаның 13-і іске қосылды, қалған 7-уі жыл соңына дейін пайдалануға беріледі. Соңғы бес жылда өңдеу өнеркәсібінің жалпы өнеркәсіптегі үлесі 12,9% өсіп, өнім көлемі 2,6 есе артты.Өңір кәсіпорындары цифрлық және автоматтандырылған технологияларды кеңінен қолдануда. Шыны зауыты өнім жинау мен тасымалдауда жапон роботтарын, ал шыны кесуде италиялық автоматты пайдаланады.Тампонажды цемент зауытының өндірісіне Siemens басқару жүйесі мен интеллектуалды логистика енгізілген. «Мағжан и К» күріш зауыты кореялық толық автоматтандырылған жүйемен жұмыс істейді.Фото: Қызылорда облысы әкімінің баспасөз қызметі

Өңдеу өнеркәсібін дамыту және цифрландыру мәселелері қаралды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазақстан экономикасы соңғы жылдардағы ең тұрақты әрі сенімді өсім қарқынын көрсетуде. 2025 жылдың он айының қорытындысы бойынша елдің жалпы ішкі өнімі 6,4%-ға артты, бұл көптеген аналитиктер мен халықаралық сараптамалық институттардың болжамдарынан айтарлықтай жоғары. Мұндай өсім ішкі сұраныстың кеңеюі, инвестициялық белсенділіктің күшеюі және негізгі салалардың қалпына келуі нәтижесінде қалыптасып отыр.Айта кету керек, оң серпін экономика салаларының басым бөлігінде байқалады — қызмет көрсету мен саудадан бастап өнеркәсіп пен агроөнеркәсіп кешеніне дейін. Әсіресе нақты сектордың нығаюы анық көрінеді: өндіріс көлемі артып, қуаттар жаңартылып, инвестициялық белсенділік күшеюде.ЖІӨ өсіміне ең үлкен үлес өнеркәсіп саласына тиесілі — плюс 7,3%. Бұл жалпы өсімнің 30%-дан астамын қамтамасыз етті. Сауда және көлік салаларымен бірге өнеркәсіп ЖІӨ өсімінің 70%-дан астамын құрады.Экономиканың жекелеген секторларының өсімге қосқан үлесі төмендегідей:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;көлік және қоймалау — *+20,7%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;құрылыс — *+15,1%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;өнеркәсіп — *+7,3%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;сауда — *+9%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;ауыл шаруашылығы — *+5,4%*;</li><li style="text-align:justify;">байланыс — *+4%*.</li></ol>Өнеркәсіптің өз ішінде тау-кен өндіру секторы 9,6%-ға, өңдеу саласы 5,8%-ға өсті. Өңдеуші өнеркәсіптегі өсім келесі бағыттардағы өндірістің артуымен байланысты:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;машина жасау — *+11,5%, оның ішінде автомобиль жасау — *+13,3%**;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;химия өнеркәсібі — *+10,9%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;тамақ өнімдері өндірісі — *+9,1%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;мұнай өңдеу — *+6,3%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;металл бұйымдары өндірісі — *+14,1%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;құрылыс материалдары — *+5,3%*.</li></ol>Бұл жан-жақты өсім Қазақстан экономикасының бірнеше тәуелсіз драйверлерге сүйеніп, неғұрлым тұрақты әрі әртараптандырылған модельге бет алғанын дәлелдейді. Сонымен қатар, Қазақстан ЖІӨ өсімінің қазіргі қарқыны әлемдік орташа көрсеткіштен әлдеқайда жоғары: ЭЫДҰ болжамынша, биыл жаһандық ЖІӨ небәрі 3,2%-ға өседі.Экономиканың тұрақты өсуіндегі «Самұрық-Қазына» қорының рөліҚазақстан экономикасының ұзақ мерзімді тұрақты дамуы негізгі салаларды жаңғырту және стратегиялық жобаларды қолдау сияқты мақсатты шараларсыз мүмкін емес. Осы міндеттерді іске асырудың басты құралдарының бірі — «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры.Ұлттық компанияларды жаңғыртуға, жаңа технологияларды енгізуге және инфрақұрылымдық жобаларды дамытуға бағытталған инвестициялар өндірістік қуаттардың артуына және экспорттық әлеуеттің нығаюына елеулі әсер етуде. 2025 жылы қор тобының инвестициялық портфеліне жалпы құны 50 трлн теңгеден асатын шамамен 130 жоба кіреді. Оның ішінде 46 жоба — мұнай-газ, мұнай-химия, энергетика, көлік-логистика, құрылыс және басқа да салалардағы жаңа ірі бастамалар. Олардың жалпы инвестиция көлемі – 33,3 трлн теңге.Жаңа жобалар қатарында:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;«Комфортты мектептер» пилоттық ұлттық жобасы — 1,4 трлн тг;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;энергетика нысандарын салу, қайта жаңарту және жаңғырту бағытындағы 18 жоба — 10,3 трлн тг;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;Қазақстан бойынша 5G желісін салу — 536,9 млрд тг;</li><li style="text-align:justify;">«НИНТ» АЭА (Қарабатан учаскесі) инфрақұрылымын салу — 619 млрд тг;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;«Мойынты — Қызылжар» теміржол желісі (320 км) — 566 млрд тг;</li><li style="text-align:justify;">басқа да бастамалар.</li></ol>Қордың қаржылық нәтижелері2024 жылдың қорытындысы бойынша «Самұрық-Қазына» тобының активтері 41,1 трлн теңгеге жетті — бұл өткен жылмен салыстырғанда 11,3% көп және соңғы тоғыз жылдағы ең жоғары өсім. Негізгі көрсеткіштердің барлығында оң динамика байқалады:<ol><li style="text-align:justify;">түсім — *+6,5%* (16,4 трлн тг);</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;меншікті капитал — *+17,7%* (25,6 трлн тг);</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;таза пайда — *+38,6%* (2,4 трлн тг).</li></ol>Қор барлық бағыттар бойынша оң тренд көрсетуде:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;шикі мұнай сату — *+1,2%*;</li><li style="text-align:justify;">жүк теміржол тасымалы — *+11,4%*;</li><li style="text-align:justify;">уран өнімдері сату — *+23,3%*;</li><li style="text-align:justify;">аффинирленген алтын өткізу — *+55%*;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;телекоммуникациялық қызметтер — *+9,4%*.</li></ol>Қор табыстарын экономиканы жаңғыртуға және әртараптандыруға қайта бағыттайды. Бұл мемлекет басымдықтарымен де, қордың қаржылық тұрақтылығымен де үйлеседі.Корпоративтік басқару және тиімділікІшкі басқару процестерінің жетілдірілуі — қор жұмысының маңызды бөлігі. Тәуелсіз директорлардың қатысуы, ашықтықтың артуы және халықаралық тәжірибеге бейімделу операциялық тәртіпті нығайтады. Қордың негізгі мақсаты — ұлттық компаниялар арасында синергия құрып, олардың бірлескен тиімділігін арттыру.Сонымен бірге қор стратегиялық мемлекеттік міндеттерді де, нарықтық тиімділік қағидаттарын да үйлестіре отырып, аралас басқару моделін қолданады. Әлеуметтік маңызы жоғары салаларда — теміржол тарифтері, өңірлік инфрақұрылым — әлеуметтік тұрақтылық басым. Ал бәсекелі секторларда — мұнай-газда — инвестициялық тиімділікке басымдық беріледі.2024 жылы қордың елдің тұрақты дамуына қосқан үлесі шамамен 11 трлн теңгеге бағаланды.Әлеуметтік ықпалы2024 жылы қордың әлеуметтік ықпалы 916 млрд теңгені құрады. Бұл:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;«Қазақстан халқына» қорына аударымдар,</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;Samruk-Kazyna Trust жобалары,</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;қызметкерлерді әлеуметтік қолдау,</li><li style="text-align:justify;">өңірлерге көмек,</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;өндірістік қауіпсіздік шаралары.</li></ol>Қор компаниялары 256 мыңнан астам адамды жұмыспен қамтып отыр.Экономикалық ықпалыЭкономикаға қосқан үлес — 8 256 млрд теңге:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;салықтар — 2 086 млрд тг;</li><li style="text-align:justify;">дивидендтер — 737 млрд тг;</li><li style="text-align:justify;">инфрақұрылымға инвестициялар — 1 928 млрд тг;</li><li style="text-align:justify;">қазақстандық өндірушілерден сатып алулар — 3 505 млрд тг.</li></ol>Экологиялық ықпалЭкологиялық шығындар мен жобаларға бағытталған сома — 543 млрд тг. Бұған:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;экологиялық төлемдер,</li><li style="text-align:justify;">ластануды азайту технологиялары,</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;энергия тиімділігі,</li><li style="text-align:justify;">зерттеулер,</li><li style="text-align:justify;">өндіріс орындарын қалпына келтіру және экологиялық зардаптарды өтеу шығындары кіреді.</li></ol>Экономиканы субсидиялау2024 жылы қор соңғы тұтынушыларға түсетін жүктемені азайту үшін 1,3 трлн теңге көлемінде айқаспалы субсидиялау жүргізді:<ol><li style="text-align:justify;">&nbsp;теміржол тасымалдары — 358 млрд тг (транзит есебінен);</li><li style="text-align:justify;">ішкі нарықтағы мұнай өнімдері — 277 млрд тг («ҚазМұнайГаз» экспорттық кірістері есебінен);</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;газ — 178 млрд тг (транзит және экспорт есебінен).</li></ol>Халықаралық тәжірибеСуверендік қорлар — әлемде кең таралған тәжірибе. Олар ұлттық байлықты жинақтау және экономиканы тұрақтандырудың тиімді құралдары.Өзбекстан 2024 жылы UzNIF — Ұлттық инвестициялық қор құрылды. Портфелі — 1,7 млрд доллар, энергетика, көлік, телеком, қаржы және өнеркәсіп секторларын қамтиды.Әзербайжан Екі негізгі құрылым бар:<ul><li style="text-align:justify;">&nbsp;AIH — 20–22 млрд долл актив;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;SOFAZ — 50–60 млрд долл актив, елдің басты суверендік қоры.</li></ul>Еуропа елдері (Ұлыбритания, Германия) Соңғы жылдары инфрақұрылым, энергетика және зейнетақы жүйелерін қолдау үшін жаңа қорлар құру бастамалары күшейді.2025 жылы әлемде 121 суверендік қор бар (бір жыл бұрын — 104).Өңірлік бөлініс:<ul><li style="text-align:justify;">Солтүстік Америка — 16;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;Латын Америкасы — 10;</li><li style="text-align:justify;">Еуропа — 19;</li><li style="text-align:justify;">Таяу Шығыс — 22;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;Африка — 17;</li><li style="text-align:justify;">&nbsp;Азия — 27;</li><li style="text-align:justify;">Австралия және Тынық мұхиты — 10.</li></ul>Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, «Самұрық-Қазына» сияқты ірі ұлттық қорлар — экономикалық қауіпсіздікті нығайтатын, дамуға инвестиция салатын және елдің ұзақ мерзімді тұрақтылығын қамтамасыз ететін стратегиялық институттар.

Қазақстанның ЖІӨ өсімі әлемдік көрсеткіштен екі еседен асады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Қазан айындағы оң нәтижелер ел экономикасының өсуі бір реттік серпіндерге емес, құрылымдық өзгерістерге негізделгенін көрсетті. Өңдеу саласының кеңеюі, өңірлердің дамуы, экспорт пен өндіріс базасының әртараптанудың барлығы ұзақмерзімді тұрақтылықтың негізін қалайды.Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, 2025 жылғы 10 айда елдің ішкі жалпы өнімі 6,4% өсім көрсетті. Бұл тоғыз айдағы көрсеткіштен 0,1 пайызға жоғары.Өсімнің басты драйверлері қатарында құрылыс, сауда, өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы бар. Олардың барлығында дерлік өңірлік деңгейде оң динамика сақталуда.Маңыздысы нарықта қызып кету белгілері байқалмады. Өсу сапамен және өндіріс құрылымының жақсаруы­мен қатар жүруде. Бұл макроэкономикалық тепе-теңдіктің сақталғанын көрсетеді.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Экономика