<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> АИТВ/ЖИТС &nbsp;– қауіпті індет. Бұл – бір қарағанда қарапайым ауру секілді көрінгенімен, оны жұқтырған адамның дерттен айығуы екіталай. Дүниежүзілік денсалық сақтау ұйымының өзі мұнымен күресудің оңай емес екенінін растап отыр. Хош. Әріге ұзамай-ақ қоялық. Сыр өңірінің өзінде спидпен ауыратын сырқаттардың саны көп. Мақтанатын жағдай емес, әрине. Дегенмен, бүгінде Шиелі ауданы облыс аудандары бойынша аталған аурумен көш басында тұр. Біз де бүгінгі тақырыпты тереңірек зерттеп біліп, көп сұрақтың жауабына қанық болу үшін ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі облыстық орталықтың Шиелі ауданындағы филиалының эпидемиолог-көмекшісі Балабек Қапанұлымен сұхбаттасуды жөн көрдік.– Балабек мырза, жалпы ЖИТС қайдан келген және қандай ауру түрі? Толығырақ тоқталып өтсеңіз.– Тілге тиек етіп отырғанымыз – АИТВ/ЖИТС індеті. Қарапайым тілмен айтқанда, АИТВ (адамның иммун тапшылығы вирусы) жұқпасы ЖИТС-тің (жұқтырылған иммун тапшылығы синдромы) басты себебі болып саналады. Ол АИТВ жұқтырған адамның қаны, шәуеті, қынап сұйықтары, ана сүті, дені сау адамға басқа да биологиялық сұйықтықтар арқылы берілуі мүмкін. Нашақорлардың ине мен шприцті бірнеше рет пайдалануы да АИТВ-ның есірткі қолданушылар арасында таралуына әкеліп соғады.Сонымен қатар АИТВ – адамның иммундық жүйесінің тапшылығынан туындайды. Бұл – қазіргі таңда ғасыр дертіне айналып отыр. Аталған ауру түрі ең алғаш АҚШ-та табылды. Әлем ғалымдары АИТВ жұқпасына қарсы тиімді дәріні жасауға жұмыстар жүргізіп, көптеген жетістіктерге жеткенімен, өкінішке қарай әлі күнге дейін дертке қарсы екпе табылған жоқ. Жоғарыда АИТВ жұқпасының қауіптілігін айттық. Дегенмен, көптеген тұрғындар бұл дертке бей-жай қарайтынын жасыруға келмес. Иә, біз үнемі халықты ақпараттандыру мақсатында көптеген іс-шаралар жұргізіп отырамыз. Ел арасында «Бұл аурдың маған қатысы жоқ» деген түсінік қалыптасқан. Дегенмен, аталған ауру адамның жас мөлшеріне, әлеуметтік статусына қарамайды. Кез келген адамның жұқтыру қаупі өте жоғары. Сондықтан әр адам бұған салғырт қарамай, сақтандыру шараларын жүргізіп отыруы керек.– Әлгінде ғана бұл дерт иммундық жүйенің әлсіреуінен туындайды деп айтып қалдыңыз. Дей тұрғанмен, адамдар иммундық жүйесі әлсіресе, оны қарапайым тұмау немесе әлсіздік пен шаршаудың белгілері деп ойлайды. Қала берді маусымдық өзгеріс деп жылы жауып қоя салады. Айтыңызшы, АИТВ ауруының бұдан басқа қандай нақты белгілері бар?– Вирус жұқтырған кез келген адамды сырт келбетіне қарап АИТВ жұқтырған деп айту қиын. Себебі оны жұқтырған адам сіз бен біз сияқты дені сау болып жүре береді. Алайда, вирус тасымалдаушы адамның вирус жұқтырғаннан бастап басқа адамға жұқтыру қабілеті жоғары болады. Вирус адам ағзасындағы иммунитетті зақымдағаннан кейін бірінші кезекте өкпенің қабынуы, дене қызуының көтерілуі, көп мөлшерде салмақ жоғалту, іштің жиі өтуі сынды белгілері кездеседі.– Бұл дерт қандай жолдармен беріледі?– Ауру негізі үш жолмен беріледі. Бірінші кезекте – қан арқылы. Яғни, науқас қан құйдырғанда, ағзалар мен тіндерді ауыстырғанда, жасанды ұрық салдырғанда және залалсыздандырылмаған медициналық құрал-жабдықтар арқылы беріледі. Екінші кезекте – жыныстық жолмен жұғады. Мәселен, АИТВ тасымалдаушы адаммен қорғанышсыз жыныстық қатынаста болғанда. Үшінші – жүкті анадан балаға берілу жолы болып табылады. Яғни, жүктілік кезінде, босану кезінде және емізген кезде беріледі.– Кез келген ауруды анықтау үшін тексеру жүргізілетіні белгілі. Сіздерде АИТВ-ға тексеру қалай жүргізіледі?– Қазақстан Республикасының кез келген азаматы ел аумағындағы медициналық ұйымдарда СПИД орталықтарында ақысыз АИТВ-ға тексерілу мүмкіндігі бар. АИТВ-ға тестілеу СПИД орталықтары мен филиалдарының ИФА зертханаларында жүргізіледі. АИТВ-ға тестілеу ерікті, міндетті, құпия және клиникалық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі. СПИД орталықтарында жасырын тексеру кабинеттері жұмыс істейді. Бұл кабинеттің мақсаты – АИТВ статусын білгісі келетін кез келген азаматтың құпия (анонимді) түрде тексерілуіне мүмкіндік береді.– Түсінікті. Сіздерде аталған дерттің қауіптілігін ұғындыру мақсатында арнайы профилактикалық жұмыстар қалай жүргізіледі?– АИТВ-нің алдын алу шаралары аудандық білім саласы бойынша білім бөлімімен бірлескен іс-шаралар жоспары негізінде мектептерде, колледждерде және тынығу лагерьлерінде жүргізіледі. Шиелі аудандық медицина ұйымдарымен бірлесе отырып АИТВ-нің алдын алу мақсатында профилактикалық әдістемелік көмектер көрсетіліп, медицина қызметкерлері арасында семинар-кеңестер жүргізіледі. Сондай-ақ жастар ресурстық орталығы және жастар денсаулығы орталығымен бірлесіп жастар арасында түрлі іс-шаралар жүргізіп отырамыз. Бұдан бөлек, бұқаралық ақпарат құралдары көздерінде түрлі тақырыптық мақалалар жариялап отырамыз.– Осы аурумен ауырған адамдарға нақты емнің жоқ екені мәлім. Десек те АИТВ жұқтырған адамдарды емдеу шаралары қай деңгейде жүргізіледі?– ҚР халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы кодекстің 160-бабында толық көрсетілгендей, АИТВ жұқтырған адамдарға тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде олар медициналық көмек және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етіледі.– СПИД орталығының мәліметіне сүйенсек, еліміз бойынша АИТВ дертін жұқтырған науқастарың жалпы саны – 52 533 адамды құрап отыр. Бірақ біз әріге ұзамай-ақ облыстағы статистиканы сөйлетсек…– Жалпы республикада да, біздің облыста да АИТВ-ның індеттік жағдайы күрделеніп келеді. Атап айтқанда, облыс бойынша АИТВ жұқтырғандардың саны 316 адамға жетіп отыр. Оның ішінде шетел азаматтары – 35, баспанасыздар – 3, Қазақстан азаматтары – 278, облыс тұрғындары – 256, басқа облыстан келгендер – 22 адамға жетіп отыр. Ал Арал ауданында АИТВ жұқтырғандар – 16, Қазалы – 19, Қармақшы –13, Жалағаш – 4, Сырдария –5, Жаңақорған –21, Байқоңыр –25, Қызылорда қаласы – 141 адам болып тіркелген. Соның ішінде Шиелі ауданында СПИД жұқтырғандардың саны – 22 адамға жетіп отыр. Бұл – басқа аудандармен салыстырғанда айтарлықтай көп. Шиелідегі мұндай науқастарды әлеуметтік жағдайы мен жас мөлшеріне қарай талдайтын болсақ, 22 адамның 5-уі жұмысшы, 1-уі әскери қызметкер, 10-ы жұмыссыз, 1-уі зейнеткер, 4-уі жүкті әйел, 1-уі бір жасқа дейінгі бала. Соңғы бес жылда ауданда АИТВ дертін жұқтырғандардың саны – 11 адамды құрады. Биылдың өзіне соңғы алты айлықта аталған дертті жұқтырған бір адам анықталды. Оның барлығы расында алаңдатарлық жағдай.– Өзінің АИТВ мәртебесін білгісі келген адам қайда барып, кімнен кеңес ала алады?– Шиелі кенті, Досбол датқа көшесі №13 үйде орналасқан СПИД орталығында ИФА зертханасы жұмыс істейді. Көрсетілген мекен-жайға келіп, тегін ерікті немесе құпия түрде АИТВ-ға қан тапсырып, мамандардан толық кеңес ала алады.– Маңызды мәліметпен бөліскеніңіз үшін, рақмет!

Балабек Қапанұлы: Қауіпті дерттен қорғана біліңіз

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бұл өмірде адамның бірінші байлығы денсаулық екені сөзсіз. Басымыз ауырып, балтырымыз сыздай қалса, денсаулық саласы мамандарының көмегіне жүгініп, жанымызға сая іздеп жатамыз. Себебі, аталған мамандық иесінің ең негізгі міндеті адам өмірін құтқару болып табылады. Ауырған адамдардан өз жүрегіне ұялаған дәрігердің ең жақсы қаиеттерін сұрағанда олар: жылы сөзін, адамдарды топқа бөлмей бәріне бірдей қарайтын қарапайымдылығын, жауапкершілігін айта бастайды.&nbsp;Осы қасиеттер бойынан табылатын білікті дәрігерлердің бірі – Жалағаш аудандық ауруханасының тәжірибелі травматолог-хирургтарының бірі Жарқынбек Сыздықов. Гипократ антына адалдық танытып жүрген азамат бүгінгі күнге дейін көптеген адамдардың өмірін ажалдан арашалап, үлкен алғысқа бөленіп жүр. Қолы жеңіл хирургтің біліктілігін жоғары бағалайтын көпшілік дертіне дауа іздеген сәтте маманның көмегіне жүгінеді.Қай заманда болсын өзіне міндеттелген талаптардың маңыздылығына сай, дәрігер мамандығы – басқа мамандықтарға қарағанда ең қиын және ең ізгілікті мамандық болып саналады. Денсаулық сақтау саласына келген әрбір маман тек күнкөріс қамы деп емес, адам өмірінің арашасы екенін жете түсініп келуі керек. Аудандық аурухананың травматолог-хирургі Жарқынбек Сыдықов «Бір науқасты емдеп, аман-есен үйіне оралуына көмегім тисе, мен үшін соның өзі – үлкен бақыт» дейді. Кейіпкеріміздің күнделікті қауырт жұмыс арасындағы азын-аулақ әңгімесінен көп ой түйдік. Жарқынбек Алтынбекұлы Қарағанды мемлекеттік медицина университетінде жоғары білім алып, алғашқы еңбек жолын Қарағанды қаласы, Х.Ж.Мақажанов атындағы травматология және ортопедия ауруханасында резидент ординатор болып бастаған. Одан кейін Теміртау қалалық ауруханасында травматолог-хирург, 2019 жылдан бастап аудандық ауруханада травматолог-хирург қызметін атқарып келеді. Жұмыс барысында бас, дене жарақаттарынан бастап күйік, үсік, іріңді жарақаттарға дейін ем-дом жасайтынын айтқан ақ халатты абзал жан сынық жарақаттарын және балаларға да дәрігерлік көмек көрсетеді екен. Жарқынбектің жауапкершілігінің ең қиын тұсы әсіресе адам денесінің барлық бөлігінің сынығын қарау екен. Дегенмен қанша ауыр ота түрлері болса да адам өміріне араша болудың өзі мамандығыңа деген сүйіспеншілігіңді одан ары шыңдай түседі дейді. – Жұмыстың қиындығы да, қызығы да қатар жүреді. Медицина саласына қалауыммен келдім, бала кезгі арманым болатын. Мамандық таңдаудан қателеспедім деп айта аламын. Өйткені қызметім қаншалықты жауапкершілікті талап етсе, менде соншалықты ынта-жігер бар. Сондықтан ерінбеймін, әрқашан табандылық танытуды, ізденуді, білім жетілдіруді назарда ұстаймын. Көптеген ауыр жарақаттарға ота жасаймыз. Кейде ауыр жағдайлар да болып жатады. Бірақ сол отадан аман шығып, өмірге қайта келгендей қуанған әрбір науқастың жанарындағы ризашылықты көргенде, алғысын естігенде марқайып қаласың. Міне, біздің еңбегіміздің еленуі осы жерде деп білемін, – дейді кейіпкеріміз.&nbsp;Жас та болса травматолог-хирург, өз ісінің маманы атанып үлгерген Жарқынбек алдыңғы буын ағаларының біліктіліктері, ота кезіндегі, емдеу уақытындағы ақыл-кеңестері үнемі еңбек жолында үлкен тәжірибе болып келе жатқанын да жасырмады. Осындай қиын да ауыр оталарды өткеретін, дененің түрлі жарақаттарын, сынған бөліктерін қайта қалпына келтіруде дәрігерлік көмек бере алатын медицинаның күрделі саласында еңбек етіп келе жатқан ақ халатты абзал жан үшін адам өмірі ең қымбат, денсаулық ең үлкен байлық. Біз де өз кезегімізде адамзатты аялы алақанымен жылыта алатын маман иелеріне тек қана абырой тілейміз.

Жалағаштық білікті дәрігер, білгір хирург           

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Шексіз бұралаңға толы өмір жолында талай адамдармен бетпе-бет кезігетінін рас. Ал денсаулығымыз сыр беріп қалар болса, мамандықтың асылы саналатын ақ халатты абзал жандардың көмегіне жүгінетініміз белгілі. Олардың көмегімен тоқтаған жүрек қайта соғып, үзілген үміттер жалғанады. Жас пен кәріге, жалпы адамзаттың бәріне көмек қолын созып, жанын қоярға жер таптырмай азаптаған ауруынан айықтырып, жанына – дауа, тәніне – шипа болардай ем беріп, сөзінің тәттісімен, көзінің жақсысымен науқастың көңілін көтеріп, өмірге деген құштарлығын арттырып, ертелі-кеш ерінбей, ел үшін еңбек етіп, халықтың алғыс-сауабын арқалайтын абзал жандарды «нағыз ержүректердің» қатарына қоссақ, артық емес.Халқымыз қашаннан: «Бірінші байлық – денсаулық», – деп денсаулықты дүниедегі байлық атаулының барлығынан жоғары қойса, Ата заңымызда: «Мемлекеттің ең басты қазынасы – халық және оның денсаулығы», – деп айқын көрсетілген. Азаматтардың рухани дүниесі мен денінің саулығы – мемлекетіміздің басымдық беріп отырған маңызды міндеттерінің бірі.&nbsp; Дәрігер – адам жанының арашашысы. Сондықтан антқа адалдықты талап ететін жауабы мен сауабы мол сала. – Білікті дәрігерлердің жолымен мен де дәрігерлікті таңдадым. Әрине өте ауыр жұмыс. Себебі соңғы үмітін өзіңнен күтіп, жәудіреген жанары жасқа толып, ажалмен арпалысқан адамды өлімнен құтқарып, қайта оған жарық сәуле сыйлау қандай бақыт десеңізші?! Ол – әрине дәрігердің өзіне ғана аян, үлкен бақыт, дейді дәрігер. Бүгінде Дәуреннің мықтылығы қандай қиындық болса да, қасқайып қарсы тұруға бекінген қай¬сарлығы мен өжеттігі жұмысында жемісін беріп келеді. Сырдария ауданына қарасты Ақжарма ауылында 1991 жылы дүниеге келген біздің кейіпкеріміз Дәурен Сүйіндіков ауылдағы №130 Абай атындағы орта мектепті 2009 жылы бітірген бойда Астанадағы медициналық университеттің хирургия бөліміне оқуға түседі. 2016 жылы хирург мамандығын алып шығып, Жалағаш аудандық ауру-ханасына жолдамамен келіп, жұмысқа орналасады. Әкесі Жаңаберген Сүйіндік, анасы Ұлбала Нұрғалиқызы ұлдарының дәрігер болуын құптап, ақ батасын береді. Осылайша ата-ананың, халықтың батасымен жемісті еңбек етіп жатқан дәрігердің мамандыққа деген адалдығы, жұмысына деген жауаптылығы оны үнемі шыңдарға көтеріп, қанаттандырып келеді.&nbsp;Бүгін де кезекті ота. Түнгі сағат 3-те телефоны безектей жөнелді. Түн баласы ұйықтамай, сергек жатуды әдетке айналдырғанына да алты жыл өтіпті. Тұтқаны көтергені сол еді. «Дәурен тезірек жет. 9 жасар қыз соқырішекпен түсті. Дәл қазір шұғыл ота жасау керек» деді тұтқаның әр жағынан. Әріптесінің бірі екені айдан анық. Негізінен мұндай шақыртулар уақыт таңдамайды, бір жағынан кейіпкеріміз үшін қалыпты жағдайға айналғаны әлдеқашан. «Біздікі құс ұйқы ғой» деп күлімсіреді дә-рігер бізбен әңгімесінде. Біз дәрігермен әңгімелесудің сәтін бірнеше күн күтіп, әрең дегенде кезекті отадан шыққанда орайын таптық.&nbsp;– Апа, өзіңіз көріп отырғандай, менде бос уақыт жоқ десе де болады. Бүгіннің өзінде 3 ота жасадым. Қауіпті кездер де болады. Аллаға сыйынып, дереу іске кірісеміз. Бізде кейін жасаймын, ертең деген жоқ. Хирург болу үшін бірінші жүректілік, біліктілік, ептілік, төзімділік керек. Өзімнің қалаған мамандығым болған соң қандай қиындық болса да төзіп, тәжірибе жинап келемін. Алғашқы жұмысқа тұрған жылдары мен көп жұмыстың құпиясын хирург, білікті дәрігер Мұрат Оспановтан үйрендім. Ол кісі мені өзімен бірге бірнеше оталарға алып барып, білім мен білігімді шыңдады. Қазір жоспарлы, шұғыл оталарды жасаймын.&nbsp; Өмір болған соң әртүрлі жағдайлар кездеседі. Кейбіреулер, көбінде балалар байқамай тиын, қыл, шеге тағы басқа заттарды жұтып қояды. Ота жасауда қазіргі заманауи технологияның бірі эндоскопияны пайдаланамыз. Асқазан жарасын емдеп, өттегі тасты &nbsp;лазермен аламыз. Әйтеуір айта берсек, аурудың түрі көп қой. Хирург болған соң кез келген ота қолымыздан өтеді. Адамның өмірі болған соң одан мүлт кетуге болмайды. Аса сақтық керек. Басқа мамандық иелері қателессе, оған ке-шіріммен қарауға болады. Ал адамды ажалдан арашалайтын дәрігер, әсіресе хирург қателессе, өте өкінішті. Сондықтан көп ізденіп, алған білімімізді ғаламтормен ұш-тастырып, білімімізді курстарда жетілдіріп, жаңалықтарды жіті бақылап отырамыз.&nbsp; Медициналық жаңа құрылғылармен жұмыс жасауды да жетілдіріп келемін. Ең бастысы, саған сенген науқастың үмітін өшірмеу, қолда бар мүмкіндікпен оған көмек¬тесу. Отбасыма оралғанда кішкене өзіме рухани жағынан нәр беру үшін, көңіл толқынын тербеу үшін домбырамен күй тартамын. Сол кезде рухани қуатым артып, жүйкем тыныштанады. Қазақтың күйі деген керемет, жан дүниеңді жадыратады ғой. Менің арпалысқан ішкі әлемімнің дәруі – күй құдыреті, – дейді дәрігер ағынан жарылып.&nbsp;Иә, Дәуреннің жан жары Арайлым Мұстафа да терапевт дәрігер. Ақ халатты арманына балаған жұптар Диас атты перзентті тәрбиелеп отыр. Дәурен бізбен болған әңгімеден кейін шұғыл отаға шақырту алып, тағы бір адамды өмірмен қайта қауыш-тыруға кетіп барады. Алла қадамын сәтті, қолын жеңіл қылғай!

Дертпен күрескен Дәурен дәрігер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Қазалы ауданының орталығы – Әйтеке би кентінен 14 шақырым қашықтықта жатқан Абай ауылында дәрігерлік амбулаторияның іргетасы қаланды.&nbsp;Жаңа нысанның іргетасын қалау рәсіміне аудан әкімі Мұхтар Оразбаев, аудандық мәслихат төрағасы Ғазиз Әліш пен аудан әкімінің орынбасары Жалғас Сүйеубаев және ауыл ақсақалдары қатысты.&nbsp;Салтанатты шарада аудан басшысы бой көтеріп жатқан нысанмен ауыл тұрғындарын құттықтап, халық игілігі үшін салынатын денсаулық нысанының сапалы әрі уақытылы аяқталуы қажеттігін айтты.&nbsp;Сондай-ақ жауапты бөлімге құрылысты орындау барысын ұдайы бақылауда ұстау керектігін тапсырды. Жалпы сомасы 400 миллион теңгеге жуық қаржы құрайтын бұл жобаны мердігер мекеме – «Аман-Құрылыс» ЖШС атқаруда.&nbsp; Жиын соңында ауыл ақсақалдары округте атқарылып жатқан жұмыстарға ризашылығын білдіріп, батасын берді.&nbsp;<blockquote>“Бүгін біз үшін қуанышты күні. Ең басты құндылық – адамның денсаулығы. Осы ретте ауылымызға жаңадан салынғалы тұрған дәрігерлік амбулаторияның уақытыл аяқталып, халық игілігіне берілгенін тілейміз”, – дейді қуанышты тұрғындар.&nbsp;</blockquote>Айта кетейік, биыл Қазалы ауданына қарасты үш ауылда дәрігерлік амбулатория құрылысы басталды. Ол қатарда Бозкөл, Кәукей және Абай ауылдары бар.

Абай ауылында жаңа дәрігерлік амбулаторияның іргетасы қаланды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> «Шаруа жазда жазылады, қыста қысылады» демекші, көктем шығып, жаз келісімен көк шыққан соң ауыл-аймақтарда егіншілер мен мал шаруашылығындағылар қызу тіршілікке енеді. Алайда бұл көпке кеселі келер кене қаптай түсетін уақытпен тұспа-тұс келеді. Бүгінде қансорғыш жәндіктің залалы жалғыз төрт түлікке емес адам баласын да айналып өтпеді. Нақтырақ айтсақ, кененің шағуынан пайда болатын Конго-Қырым қызбасынан облыста 29 жағдай тіркелсе, соның ішінде 3 адам жан тапсырған. Әзірге кенеден келер кесірдің жолын кесу мүмкін болмауда. Мұны мамандарымыз да жасырмайды.&nbsp;Жыл басынан бері облыстың медициналық мекемелеріне кене шағуына байланысты 600-ден астам адам шағымданған. Шиелі мен Жаңақорған аудандарында кене айрықша көп. Өлім-жітімге әкелген екі жағдай да сол оңтүстік аудандарда тіркеліп отыр. Кене шаққан 51 және 77 жастағы ер азаматтар бастапқыда өз бетімен ем қабылдап, қауіпті ауру дендеп кеткен соң медициналық көмекке жүгінген. Ауыр хәлде ауруханаға түскен науқастардың өмірін сақтап қалу мүмкін болмады, дейді дәрігерлер. Жалпы Конго-Қырым қанды безгегіне шалдыққан тағы 8 тұрғын өмір мен өлім арасында жатыр. Мамандар ауру тасымалдағыш зиянкестерден зардап шеккен адамдар 2-3 күн ішінде дәрігерге қаралмаса, соңы қайғылы жағдайға әкеп соғатынын айтады.Эпидемиологтар көктемде облыс бойынша Конго-Қырым қанды безгегінің таралу қаупі жоғары 106 елді мекенді белгілеген. Қазіргі таңда кенеден келетін кесел Қызылорда қаласында және Сырдария, Қармақшы, Шиелі және Жаңақорған ауданында жалпы 10 дерек нақтыланып отыр.&nbsp;<blockquote>“Бүгінде облыста Конго-Қырым геморрагиялық қызбасына күдікті 29 науқас тіркелді. Оның ішінде 10 жағдай нақтыланып, өкінішке орай 3 адам қаза тапты. Қазіргі сәтте қолайсыз деп танылған елді мекендерден бөлек, басқа аумақтарда да қауіпті аурудың алдын алу шаралары тұрақты түрде жүргізілуде. Адамның ауруды жұқтыруы кене шаққан жағдайларда және қанында вирусы бар жануарларды сою кезінде, сондай-ақ науқас адамға күтім жасау кезінде немесе мәйіттің қанымен, ластанған медициналық құралдар арқылы да жұғуы мүмкін. Сондықтан облыс тұрғындарын барынша сақтануға шақырамыз”, – деді облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының орынбасары Жангелді Шайымбетов.</blockquote>Қансорғыш жәндік жайлы не білеміз?Жалпы кене десек есімізге тек ауыл қорасындағы төрт түлікке ғана тыныштық бермейтін көзгі ілінбес жәндік ғана елестейді. Алайда оның да қауіпті ауру тасымалдайтыны, қауіпсізі тағы бар екен.Яғни, қауіпті аурудың аурудың туындауы, тіркелуі, таралуы «иксод» кенелерінің табиғатқа шығуы мен белсенділігіне тікелей байланысты екен. Нақтыласақ, аталған ауруды тудыратын «иксод» кенелері жылы қанды организмнің қанымен қоректенетін болғандықтан, адамдар мен жануарларға аса қауіпті жұқпалы ауру жұқтырып, зиянын тигізуде.&nbsp;<blockquote>“Дене адам ағзасының температурасын 100 метр қашықтықта сезеді, жүру жылдамдығы 5-7 сантиметр секнуд, қоректенуі тәулігіне – 200 милиграм қан, ал қорексіз кене бірнеше жыл тіршілік етеді. Кенелер қора-жайларда, қи қоқыста, құс ұясында, тышқан інінде, өсімдік түбінде болады. Аналығы 5-18 мыңға жуық жұмыртқалайды. Кенелер жұқпалы індет вирустарын 25 ай сақтайтын көрінеді”, – дейді мамандар</blockquote>Ауданда ахуал қандай?Қазалы ауданы – Сырдарияны жағалай жатқан, мал шаруашылығында өзіндік орны бар аумақ болған соң, мұнда да көк кесел жыл сайын шопан менен төрт түліктің ығырын шығарып, әуре-сарсаңға салады. Осы орайда Конго-Қырым қызбасы мен жалпы мал біткеннің жайын білмек болып Қазалы аудандық ветеренариялық станциясының басшысына қоңырау шалған едік.&nbsp;Оның айтуынша, биыл облыстық жұмылдыру басқармасы тарапынан өткізілген конкурс жеңімпазы «Дезифекция ИК» ТС мекемесі жеңіп алған. «Дезифекция ИК» толық серіктестігі Қазалы ауданы көлеміндегі Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы ауруының табиғи ошақтарында 2023 жылғы көктемгі залалсыздандыру жұмыстарын жоспарға сәйкес 13 елді мекен бойынша жүргізген. Атап айтанда, Қ.Пірімов ауылы мен Басықара, Водокачка, Үйрек, Аранды, Қожабахы, Сарбұлақ, №102 бекет, Жанқожа батыр, Ақтан батыр, Ғ.Мұратбаев, Ойынды бекеті және Майлыбас ауылдары.<blockquote>"Көктемгі залалсыздандыру жұмыстарының тиімділігі 98,7% құрады. Облыстық ветеринария басқармасының келісімімен бекітілген ақылы ветеринариялық қызмет көрсету прейскурантына сәйкес ауданымыз бойынша 2 объектіге (325 шаршы метр) кенеге қарсы «Креолин-Х» 2,5% – препараты арқылы залалсыздандыру (дезинсекция) жұмыстары жүргізілді. Сондай-ақ аудан бойынша тұрғындардың қаражаты есебі мен өтініштеріне сәйкес 4000 бас мүйізді ірі қараға, 6300 бас уақ малға, 600 бас жылқыға, 55 бас түйеге эндопаразиттер мен эктопаразиттердің алдын алу мақсатында Айвен, Ивермектин, Аверсект және тағы басқа. ветпрепараттары егілді.&nbsp; Аудан бойынша Шәкен мен Аранды, Тасарық, Майлыбас, Құмжиек, Арықбалық сынды алты ауылдық округте мал тоғыту ванналары салынып, ауылдық округ әкімдіктерінің теңгеріміне берілген. Алайда, қазіргі таңда Құмжиек пен Арықбалық ауылдық округтерінде мал тоғыту ванналары су ұстамай тесіліп қалған. Бұл жайында ауылдық округ әкімдіктеріне хат жолданған болатынбыз. Сонымен бірге мал тоғыту ванналары ауылдық округ әкімдіктерінің теңгерімінде болғандықтан ауылдық округтің ветеринариялық пункт меңгерушілерімен бірлесе отырып, мал тоғыту жұмыстарын ұйымдастыру қажет деп ойлаймын", – дейді Қазалы аудандық ветеренариялық станциясының басшысы Болатбек Амреев.</blockquote>Ауруханаға түскендер саны артқан ба?Өткен жылы ауданда Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы, кене шағу дерегімен 50-ге жуық азамат тіркеліп, барлығы тиісті ем-домын алып шыққан. Ал бүгін ше? Ауданда ауырғандар саны артқан ба? Ақхалаттылар қандай шара жүргізуде? Осы сынды көпті алаңдатып отырған сауалдардың жауабын білмек болып аудандық ауруханаға жол тарттық.<blockquote>"Қазалы көп бейінді орталық ауруханасына кене шағу дерегі бойынша бүгінде 19 жан тіркеліп, ауруханаға түскен. Қазіргі таңда ол азаматтарды медициналық қызметкерлер 14 күндік қатаң бақылауға алған. Әр аймаққа тұрғындар арасында эпидемиологиялық ахуал тұрақтағанша аурудың алдын алу мақсатында үй аралау жұмыстар жандануда. Тұрғындар арасында КГЛ инфекциясының алдын алуда үгіт-насихат, сан ағарту жұмыстары тағы күшейтілуде. Одан бөлек, әрбір кене шағу дерегі бойынша тіркелгендерге жоғарыда атап өткендей мамандар 2 мезгіл бойынша, 14 күн бойы бақылау жұмыстарын жүргізуде", – дейді Күншығар Әбілов.</blockquote>Бір қуантарлығы адам шығыны жоқ. Аталған кеселмен нақты ауырған жандар жағы да жоқтың қасы. Десек те, статистикаға қарап, саябырсып қалғанымыз болмас-ты. Себебі кеселі көп кенемен арпалыс күн қысқарып, түн ұзарамға дейін, яғни күз мезгілі түспейінше бәсеңсімесі анық.

Қазалы: Кене шағу дерегімен түскендер 14 күн бойы бақылауда болады 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Тірек-қимыл аппаратын оңалту (реабилитация) бағдарламасы – бұзылулар немесе бұлшықеттердің, сіңірлердің, байламдардың немесе сүйектердің жарақаттары салдарынан бұзылған немесе мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған дәрігердің бақылауындағы бағдарлама. Тірек-қимыл аппаратын қалпына келтіру бағдарламалары көбінесе адамның жұмысын жақсартады, симптомдарды азайтады және әл-ауқатын жақсартады. Осы тұста Жалағаш аудандық ауруханасында үш жылдан бері қайта қалпына келтіру бөлімшесі тұрғындарға тұрақты қызмет көрсетіп, тірек-қимыл аппараты бұзылған жандарды сауықтыру үшін күн-түн демей жұмыс жасауда.&nbsp;Емделуші көп және жоғарыда айтқандай, аталған бөлімшеде ем алатын науқастардың барлығының жүйке талшықтары жарақаттанған. Атап айтсақ, ондағы дәрігерлер мен медбикелер көбіне инсульт, миокард инфаркт, ауыр бас ми жарақатын алғандар және түрлі жағдайларға байланысты тірек-қимыл аппараты зақымданған жандарды сауықтырады. Жай күндері жүйке жүйесі сау адамның өзі лықсып келген ашуын тежей алмай қалатынын ескерсек, қайта қалпына келтіру бөлімшесіндегі айлап, жылдап төсекке, арбаға таңылып, жамбасы тесілген науқастардың тілін тауып, бабын жасау оңайға соқпайтыны анық. Алайда біз осы мақаламызды жазбас бұрын аталған бөлімшенің біркүндік жұмыс барысымен таныстық.&nbsp;Айтқанымыздай, оңалту орталығының қызметі тәулік бойы тынбайды екен. Дәрігерінен бастап, медбикелер, тіпті техникалық қызметкерлеріне дейін қабағын бір шытпайды, мінездері биязы, сұрағыңа күлімсіреп, жылы жауап береді. Бізді жайдары қарсы алған бөлімше дәрігері Әсем Шамитаева да – өз саласының білікті маманы. &nbsp;&nbsp;– Науқастың ең алдымен тәнін емес, жанын емдеу керек және жанды емдейтін дәрі мен ине емес, жылы сөз. Бойын дерт меңдеген адамға кірбіңсіз көңіл мен жылы сөздің өзі жұбаныш. Жан емделсе, тән де емделеді. «Жаны саудың – тәні сау» деген сөз бекер айтылмаған. Қазірде қоғамдық қарым-қатынас өзгеріп, басқаша сипат алды. Көбіне біз бір-бірімізге тамшыдай болса да кіршіксіз көңілімізді, бір ауыз жылы сөзімізді қимаймыз. Жүрегіміз қатайып, сезімдеріміз семе бастаған. Ал оның салдары денсаулыққа айтарлықтай салмақ түсіріп, түрлі аурулардың туындауына себепші болады. Сондықтан біз жұмыс барысында ең бірінші кезекте науқастармен барынша жылы қарым-қатынас орнатуды жолға қойдық. Қай жерің ауырса, жаның сол жерде. Яғни аурудың ауыр-жеңілі жоқ. Кез келген науқас дәрігерден үміт күтеді. Ал біз мейлінше сол үміт шырағын сөндірмеуге тырысамыз, – дейді Әсем Ортайқызы.&nbsp;Дәрігердің айтуынша, қайта қалпына келтіру бөлімшесі аудан бойынша амбулаторлы-емханалық, күндізгі стационарлық және тәуліктік аурухана деңгейлерінде өз кезеңімен науқастарға оңалту емін жүргізіп келеді екен. 2019 жылы Жалағаш аудандық орталық ауруханасында 5 орындық «Қайта қалпына келтіру» бойынша науқастарды емдеу палатасы ашылып, терапия бөлімшесінің құрамында болған. Ал 2020 жылдан бері қайта қалпына келтіру бөлімшесі болып жасақталып, қазіргі таңда 20 төсекорындық тәуліктік және 5 төсекорындық күндізгі стационарлық қалпына келтіру бөлімшесі жұмыс істеп тұр. Реабилитациялық бөлімшеге «кардиология және кардиохирургия», «травматология және ортопедия», «неврология және нейро-хирургия», «пульмонологиялық» профильдер бойынша ауырған науқастар жоспарлы түрде ем қабылдайды. Сонымен қатар реабилитациялық науқастарды қалпына келтіру мақсатында дәрілік препараттар арқылы ем жасаумен қатар, психологиялық көмек, емдік дене шынықтыру, массаж және физиотерапиялық қызметтер көрсетіледі. Бөлімшеде арнайы оқытылған 1 &nbsp;реабилитолог дәрігер, 1 психолог, 1 емдік физкультура жаттығуларын үйрететін арнайы инструктор, 1 массажист, 2 физиотерапия медбикесі және кезекшілікпен келетін медбикелер мен науқастарға күтім жасайтын кіші аяжандар командалық емдік сауықтыру жұмыстарын бірлесе атқарады.Жоғарыда айтқанымыздай, қайта қалпына келтіру бөлімшесі &nbsp;инсульт алған, омыртқа жотасының жарақатын алған, омыртқа жотасына ота жасалған, ауыр бас ми жарақатын алған науқастар, аяқ-қолдың салдануы, сөйлеудің бұзылысы сияқты аурулардың салдарын қайта қалпына келтіруге жұмыс жасайды. Дәрілік еммен қатар физиопроцедуралар, жылумен емдеу, тоқпен емдеу, массаж, қарқынды дене шынықтыру, механотерапия, эрготерапия, психологиялық ем тәсілдері тағайындалады. Жүректің ишемиялық аурулары: шунттау оталарынан кейін, миокард инфарктын алған науқастар, сонымен бірге травматология ортопедия саласы бойынша аяқ сүйектерінің сынуынан кейін, буын ауыстыру отасынан кейін, туа пайда болған және жүре пайда болған деформацияларды оперативті емдеуден кейін науқастар қайта қалпына келтіру емін қабылдай алады. Науқастар реабилитациялық емге емхананың жоспарлы жолдамасымен портал арқылы келіп ем алады. Бөлімше медициналық құрал-жабдықтармен толық қамтамасыз етілген. Мәселен, жаттығу залындағы тұрақтылықты, тепе-теңдікті сақтауға &nbsp;вертикализатор аппараты инсульттан кейін аяқтан тұруға және Artromat k1 аппараты тізе және жамбас бұлшық еттеріне жасалған отадан кейін жан ендіруге көмектеседі. Ал имитатор аппарат құрылғысы инсульт алғанда, омыртқа жарақаттанғанда және түрлі жағдайдағы мү-гедектікте қолданылады. Одан бөлек веложаттығу, жансызданып қалған аяқ-қолдың нүктелерін оятуға, қимыл-қозғалысты қалпына келтіруге арналған аппараттардың науқастардың сауығып кетуіне ықпалы зор.&nbsp;– Емдік физкультура бөлмесіне келуге ем алушылардың ынтасы жоғары. Демек, бұл аурумен күрескен науқастардың денсаулығына оң әсерін тигізіп, нәтиже беріп жатыр дегенді білдіреді. Бұл жерге келетін науқастардың кішкене болса да әрбір қимылы миына дабыл түсіреді. Яғни ми орталығы бойды билеген ауруды тек қимыл-қозғалыс қана жеңетіні жөнінде ақпарат толқынын қабылдайды. Ал ол ақпарат әрбір науқас адамға үміт сыйлап, жаттығуға деген ынта-жігерін арттырады, – дейді емдік физкультура бөлмесінің инструкторы Ербол Талқанбай.&nbsp;Кемедегінің жаны бір. Бір-біріне демеу болып, жылы сөзбен жұбатқан бөлімшедегі науқастардың бар сенетіні – дәрігер. Иә, сенім – үлкен күш. Ем алушылардың барлығы да өздеріне зыр жүгіріп сапалы қызмет көрсетіп жүрген дәрігерге де, медбикелерге де дән риза.

Қолы шипа, сөзі дәру дәрігерлер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бірінші топтағы мүмкіндігі шектеулі азамат Манарбек Қожахметовтың жасап жатқан жұмысы көпке үлгі. Өзінің массаж арқылы түрлі дерттің алдын алуға болатын қабілетін сезген ол бастапқыда үй-үйді аралап, халыққа қалтқысыз қызмет көрсетті. Кейін елордаға барып, қытайлық профессор Чан Сиян Юден 3 ай дәріс алып, адам бойындағы басқа да түрлі дертті жоюдың тәсілін жетік меңгереді. 2016 жылы «Салта» кәсіпорнын ашып, жалағаштықтарға үздіксіз қызмет көрсетеді.&nbsp;Түрлі дертке дауа тапқан іскер азамат бастапқыда кент орталығынан ғимаратты жалға алады. Сол жерде 3 жылдай жұмыс жасаған Манарбек Қожахметов пен аяулы жары Салтанат Есенбаеваға түрлі дертпен келгендердің қатары көбейді. Алайда бұл нысанды қыс мезгілінде жылыту оларға қиынға соғыпты. Мәкеңнің үш жыл бұрын аудан орталығындағы көпқабатты үйлердің бірін жалға алуы да сондықтан. Біз барғанда Манарбек ағамыз жасқа толмаған балаға массаж жасап жатыр екен. Сөзінше, бұл баланың ұршығы жетілмеген. Ал баланың бойында бұл дерт қалып қойса, өскенде қиын болатын көрінеді.&nbsp;– Маған ата-аналар көбіне балаларын алып келіп жатады. Байқайтыным, олардың бойынан дисплазия ауруы жиі табылып жатады. Яғни ұршықтың дұрыс жетілмеуі. Оның үстіне қазіргі ата-аналар да, әжелер де балажан ғой. Оларды суға шомылдырғанда аяқ-қолын созуға жүрексінеді. Бірақ оларға да кінә артуға болмайды. Себебі қазір дүниеге келген балалардың көбісінің шеміршегі әлсіз. Оны тек массаж арқылы қалпына келтіруге болады. 6 жыл бұрын бастаған кәсібімнің жемісін көріп жатырмыз. Бірақ мен үшін бастысы – халықтың алғысы. Жұмысымның жүруіне оның да өзіндік себебі бар деп ойлаймын. Елордада оқуда жүргенде көбісін практикада меңгердім. Теория тек қай ауруға қалай массаж жасалады, сол айтылады. Практикада жиған тәжірибемнің көп пайдасы тиді, – дейді Манарбек Қожахметов.Отбасылық бизнестің аяққа тұруы бастапқыда қиын болыпты. Бұл тұста Салтанат Есенбаеваның үлкен көмегі тиген. Ол аудан орталығында жарнама үнпарақтар арқылы түрлі дерттің алдын алуға жұмыс жасайтындарын жалағаштықтарға жеткізген. Хабарласқан тұрғындардың үйіне барып ем-дом жасапты.&nbsp;Мәкең кейін кәсібінің көкжиегін кеңейту үшін мемлекеттен 1 млн теңге қайтарымсыз қаражат алған. Бұл абзал жанның әрі қарай да жұмысының ширауына айтарлықтай қолғабыс болыпты. Келушілер қатарында кейін инсульт алғандар да табылған. Ал оларды аяққа тұрғызу үшін қажетті аппараттар қажет. Осы ретте Манарбек Қожахметов мемлекеттен тағы да 2 млн теңге қаржылай қолдау тапқан.&nbsp;– Иә, келушілер қатарында инсульт алғандар да болды. Ондайлар әлі де келеді. Кейбірі аяққа тұрып жатыр, алғыстан басқа айтары жоқ. Оларда мынадай түсінік бар, аяқ-қолдан жан кетті деген. Алайда мүлде олай емес, аяқ-қолда жан болады. Тек оның қимылын жүзеге асыру үшін ми жұмыс жасау керек. Біз массаж арқылы осыны қамтамасыз етеміз, – дейді ол. Қожахметовтер отбасы қазіргі таңда кент іргесіндегі Ақсу ауылына алып баратын жолдың бойында үлкен ғимараттың құрылысын бастап кетті. Құрылысы аяқталған бойда кәсібін сонда көшірмек. Бір жағынан оның көкжиегін кеңейту де жоспарда бар. Іскер азамат мемлекеттен екі рет қолдау тапты. Бұл – тек кәсіпкерге жасалған қолдау емес, бір жағынан халықтың табысын арттыруға қосылған тамшыдай болса да үлес. Мәкең тағы да мемлекет тарапынан қаржылай қолдау болса, басқа да жобаларын жүзеге асыруға ниет етіп отыр.

Шипалы алақан иесі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Бұл – Жалағаш ауданының орталығынан ең шалғай орналасқан Аққыр ауылы. Иә, кезінде мал шаруашылығы бойынша аймақта алдыңғы қатарда болған еңселі елді мекендердің бірі бұл. Айыбы шетте орналасқан демесеңіз, көшелері кең, жарықтан мәселе жоқ, ауыз су жүйесі жаңа, мектебі де күрделі жөндеуден өткен. Не керек, ауылдың біршама көшесіне түсіп, елді мекеннің тынысымен таныстық. Жалпы, соңғы жылдары бұл ауылда көркейту, көгалдандыру бағытында біршама жоба қолға алыныпты. Бірқатар әлеуметтік нысандар да жаңарып, мамандардың кедергісіз жұмыс жасауына мүмкіндік қарастырылған.&nbsp;1,5-2 сағаттай ауылдағы алтын ұяға бөгелдік. Білім ошағының саладағы жетістігі көңіл қуантады. Бір жылда 7 бала мектеп бітіріп, ҰБТ-ға қатысып, жетеуі де грантпен маңдайалды жоғары оқу орындарында білім алуы мұндағы ұстаздардың біліктілігін аңғартса керек. Балабақша, ауыз су жүйесі бәріне аялдадық. Кезек ауылдағы Аққыр дәрігерлік амбулаториясына келді. Медициналық нысан жаңа, мұнда абзал жандардың халыққа емдік шаралар жүргізуіне мейлінше жағдай жасалғаны көрініп-ақ тұр.&nbsp;Иә, бұл нысан 2014 жылдың қаңтар айында ел игілігіне беріліпті. Сол уақыттан бері медициналық ғимарат мыңнан астам халқы бар Аққыр ауылының қажетіне жарап тұр. Аға медбике Сандуғаш Пірімжанова бұған дейін ескі нысанда халыққа емдік шаралар жүргізу қиынға соққанын айтады.&nbsp;– Бұған дейін ауылда 1964 жылы іргетасы қаланған бір ғимаратта жұмыс істедік. Әрине көне нысан болғандықтан ондағы қиыншылықты айтпаса да белгілі ғой. Бірақ антымызға адалдық танытып, алдымызға келген науқасты дертінен айықтыруға бар тәжірибемізді жұмсадық. Әлі де халықтың денсаулығын күзетіп келеміз. Қазақ «Аурудың емін іздегенше, ауырмаудың жолын ізде» дейді. Мейлінше дертпен күрескеннен оның алдын алған абзал болғандықтан халыққа неқұрлым түсіндірме жұмыстарын да жүргізіп отырамыз. Қазір жағдайымыз шүкір ғой, ғимарат жаңа, заманауи медициналық құрал-жабдықтарымыз да жетерлік. Шалғай ауылда денсаулық сақтау саласында айтарлықтай күрделі мәселе жоқ. Мейлінше елдің денсаулығын тәулік бойы күзетуге дайынбыз, – дейді Сандуғаш Әбдірқызы&nbsp;Аға медбикенің саладағы тәжірибелі маман екені көрініп-ақ тұр. «Дәрігердің сөзінің өзі жанға шипа» демейді ме, біз жолдаған бір-екі сауалға жауап бере жүріп, көмегіне жүгінуге келген тұрғындарға да жылы қабақ танытып үлгеріп жатыр. Не дегенмен салада 29 жылдық тәжірибесі бар білікті маман ғой. Аққыр дәрігерлік амбулаториясында барлығы 22 адам жұмыс істесе, оның 12-сі медицина қызметкері екен. Мұнда жұмыс таңғы сағат 8.00-де басталып, түскі сағат 12.00-ден 14.00-ге дейін үзіліс бар. Мұндағы абзал жандар кешкі сағат 18.00-ге дейін науқастарға емдік шараларын жүргізеді. Біз негізгі жұмыс уақытын ғана айтып жатырмыз. Болмаса сала мамандары уақытпен санасу дегенді білмейді. Оған өздері де дағдыланып алған. Түңгі сағат 4-5-терде тұрғындардан қоңырау түссе де қабақ шытпайды. Бұны мамандыққа адалдықтың көрінісі деп түйдік.&nbsp; Аққыр ауылында бүгінде халық саны мыңнан асады. Жергілікті тұрғындарға күндізгі стационар бөлімінен 10 төсек орын қаралыпты. Кейін халық санының аздығына байланысты төсек орын бесеуге қысқарған. Жаңа жоғарыда айтылған &nbsp;халықтың 258-і түрлі дертпен есепте тұрады екен. Мұндағы медицина мамандарының ем¬дік шаралары жергілікті халықтың көңілінен шығып отыр. Тіпті көшеде кезіккен тұрғындардан дәрігерлік амбулаторияның жұмысына қатысты бағасын да білдік, түйгеніміз, аққырлықтардың ондағы абзал жандарға алғыстан басқа айтары жоқ.&nbsp;– Ауылдағы ақхалатты абзал жандар хақында оң пікірден басқа не айтуға болады, бара қалсаң, емдік шараларын көрсетіп, үйде дертпен қалай күресуге болатыны жайында кеңес беріп, мейлінше сенің аурудан құлантаза айығуыңа жұмыс жасайды. Ал мұндай жандарға алғыстан басқа не айтамыз, өзім де жуырда қан қысымым көтеріліп, осында хабарластым. Түні бойы денсаулығымды күзетіп, емдік шаралар жүргізді. Бұл ұжымның жұмысы жайында менің ғана пікірім емес, ауылдағы кез келген адамнан сұрасаңыз еститіндеріңіз осы, – дейді аққырлық зейнеткер Ақзада Шарипова.Сандуғаш Әбдірқызы мұнда көбіне халық қант диабеті, қан қысымы, жүрек қантамыры ауруларымен келетінін айтады. Сондай-ақ маусымында тұмаумен келетіндер де болады екен. Алдына келген науқасты дертінен айықтыруға бар қарым-қабілетін жұмсайтын денсаулық сақтау саласы қызметкерлерінің шалғай ауылда көптеп болғаны дұрыс-ақ. Себебі бұл ауыл мен аудан орталығының арасы айтарлықтай қашық екені айтпаса да белгілі. Ал халық денсаулығын күзетуде уақыт жоғалтпау басты мәселе екенін ескерсек, бұл тығырықтан алып шығатын да Сандуғаш секілді білікті мамандар. Мұндағы мамандар кешегі коронавирус өршіген тұста ауылда да аталған дертке шалдыққандар болғанын жасырмайды. Десе де дәрігерлердің жүргізген түсіндірме жұмыстарының нәтижесінде халықтың екпе жұмыстарына деген көзқарасы өзгеріп, денсаулығына деген жауапкершілігі еселенген. Аға медбике ауыл халқы 100 пайыз вакцинаның барлық түрінен өткенін айтады. Абзал жандар жергілікті халықтың денсаулығын күзетсе, тұрғындар мұндағы мамандардың кеңесіне құлақ асады. Ал мұндай елді мекенде аурушаңдық аз болатыны айтпаса да белгілі. Аққырда болған бір күнімізде түйгеніміз осы болды.

Антына адал абзал жандар

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.kz.</a> Қан тапсыру акциясына Шиелі ауданы әкімі Нұржан Сәбитұлы Ахатов, аудандық мәслихат төрағасы Айтбай Жандарбеков және ауыл әкімдері, мекеме басшылары мен қызметкерлері, бас аяғы 80-нен астам ерікті қатысты.Алдымен, ақ халатты абзал жандар ерікті түрде қан тапсырушы азаматтардың денсаулық жағдайын жан-жақты тексерді. Содан соң керекті мөлшерде қан алынып, артынша азаматтарға шай мен тәттілер ұсынылды.Аудан әкімі "Қан тапсыру акциясының көмегімен қанға мұқтаж бір азаматтың болсын өмірін арашалап қалуға көмегіміз тисе, бізге содан асқан бақыт жоқ. Бүгін қан тапсыруға өз еріктеріңізбен келіп отырғандарыңызға алғысым шексіз", - деп барша ерікті азаматтарға алғысын айтты.Мамандардың айтуынша, жаз маусымында донор қатары азаятын көрінеді. &nbsp;Сондықтан қанға мұқтаж науқастарға аудан тұрғындарының қолдауы ауадай қажет.&nbsp;Жалпы, 18 жастан асқан денсаулығы дұрыс, қайырымды, ең бастысы адам өмірін сақтап қалуға көмегін беруге дайын кез келген азамат донор ретінде қан тапсырып, дәрігерлерден кеңес ала алады. Қан құю арқылы ғана өмірді сақтап қалуға болатын ауру түрі өте көп. Бұған гемофилия, қан аздығы, бауыр қатерлі ісігі пен күйік алу т.б. дерттерді қосуға болады. Аяқасты апат жағдайында немесе күрделі операция кезінде донор қанын құю қажеттілігі де жиі кездеседі. Әсіресе, донор қаны босанған ананың өмірін сақтап қалуға өте жиі қажет.

Шиеліде ауқымды қан тапсыру акциясы өтті

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a>&nbsp; Ұзақ еңбек демалысы кезеңінде медициналық сақтандыру үшін аударуға міндетті ме? Егер кәсіпкердің табысы болмаса МӘМС жүйесіне жарна төлеуі керек пе? Оқырмандардың осы және басқа да сұрақтарына Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалының бас сарапшысы Айгүл Аханова жауап берді2024 жылдан бастап БЖТ болмайды деген ақпарат рас па?Бірыңғай жиынтық төлемін алып тастау Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының шешімі емес. БЖТ жеке кәсіпкер ретінде тіркелмеген өзін өзі жұмыспен қамтыған азаматтар үшін 5 жылға (2019 жылдың 1 қаңтарынан 2023 жылдың 1 қаңтарына дейін) уақытша енгізілген еді әрі оны тек басқа жеке тұлғаларға жеке қосалқы шаруашылық өнімдерін сататын және қызметтер көрсететін жылдық табысы 1175 айлық есептік көрсеткіштен аспаса төлей алады. 2024 жылы сақтандырылған мәртебесін жоғалтпау үшін азаматтар жеке кәсіпкер ретінде тіркеліп немесе дербес төлеуші ретінде жарна төлейді. Егер БЖТ төлеушілердің өткен 1 жылға төлемі болса, 2024 жылдан бастап әр ай сайын дербес төлеуші ретінде төлем жасай алады (2023 жылы – 3 500 теңге). Азаматтардың сақтандырылған мәртебесі болуы үшін, МӘМС туралы заңға сәйкес, 12 айға төлемі болуға тиіс.Ресми түрде жұмыссыз, «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы аясында жеке ұйымдардың бірінде уақытша жұмыс істеймін. Жұмыс беруші мен үшін МӘМС аударымдары мен жарналарын төлеуі керек пе?«МӘМС туралы» Заңның 26-бабына сәйкес азаматтардың 15 жеңілдік санатына жұмыссыз ретінде тіркелген адамдар кіреді. Бірақ егер Сіз жұмысқа турып қызметкер болсаңыз, онда Заңның 14-бабына сәйкес жұмыс беруші Сіз үшін ай сайын МӘМС-ке аударымдар мен жарналарды төлеуге міндетті.2023 жылы жұмыс берушілердің жұмыскерлер үшін аударымдары 3% - ы құрайды, аударымдардың ең жоғары сомасы 21 000 теңгеден аспауы тиіс. Бұл 10 айлық есептік көрсеткішінің 3% - і болып саналады. Азаматтық-құқықтық сипаттағы шарт бойынша жұмыс істейтін қызметкерлер мен жеке тұлғалардың жарналары 2023 жылы табыстарының 2% құрайды. Жарнаның ең жоғары сомасы 14 000 теңгені құрайды. Бұл 10 айлық есептік көрсеткішінің 2% - і болып саналады.Егер кәсіпкердің табысы болмаса, ол нөлдік кіріс тапсырады. Бұл жағдайда қалай болады?Егер жеке кәсіпкер нөлдік декларацияны тапсырса, ол өзі үшін жарналарды төлеуге міндетті, себебі мемлекеттік кіріс органдарында жеке кәсіпкер ретінде тіркеу есебінде тұр.«МӘМС туралы» Заңның 28-бабының 5-тармағына сәйкес ЖК, ШҚ иелерінің, жеке практикамен айналысатын адамдардың ай сайынғы төлем мөлшері 2023 жылы 4900 теңгені (1,4 ЕТЖ-дан 5%) құрайды.«МӘМС туралы» Заңның 31-бабына, 1-тармағына сәйкес, жеке кәсіпкерлер мен жұмыс берушілер төлем жасамаған жағдайда төлем жасалған күнді қоса алғанда, әрбір кешіктірілген күн үшін төленбеген соманың 1,25% мөлшерінде айыппұл салынады.Егер жеке кәсіпкер, оның қызметкерлері зейнеткерлер, студенттер, мүгедектер, көп балалы аналар, тиісті марапаттары бар болса, өзі және жұмыскерлері үшін жарна төлемейді. Барлық басқа жағдайларда, тіпті ЖК басқа жеңілдікті санаттарға кіретін болса да, жарналарды төлеу қажет.Тиісінше, егер жеке кәсіпкер салық органдарымен қызметін және салық есептілігін тоқтатқан болса, жұмыс істемесе және кіріс ала алмаса, бірақ сонымен бірге жеке тұлға бола тұра, үш жасқа толғанға дейін бала күту немесе бала күтімі бойынша демалыста болса, онда бұл адам міндетті медициналық сақтандыру үшін жарна төлеуден босатылады.Ресми түрде жұмыс істейтін адам 56 күндік ұзақ демалысқа шықты. «Сақтандыру» мәртебесін сақтап қалу үшін МӘМС-ке жарнаныі қалай төлейді?&nbsp;Сіздің жұмыс берушіңіз міндетті медициналық сақтандыру төлемдерін дұрыс бөлуі қажет. Егер демалыс бірнеше кезеңді (бір айдан астам) қамтитын болса, онда міндетті медициналық сақтандыру төлемдерін кезеңдерге бөлуі тиіс. Мысалы, сіз тамыз және қыркүйек айларында демалыста болды делік. &nbsp;Бұл жағдайда есепші төлемдерді бір сомада емес, екі түрлі кезеңге (тамыз және қыркүйек) есептеуі керек.Егер сізде қосымша сұрақтар туындаған жағдайда, сіз емхананың анықтама қызметіне немесе өзіңізге ыңғайлы байланыс арнасы арқылы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жүгіне аласыз: fms.kz ресми сайты, 1414 байланыс орталығы, Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы және Telegram-дағы SaqtandyryBot.&nbsp;

Еңбек демалысы кезінде МӘМС үшін жарна аударуға міндетті ме?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Бүгінде «бала тілі – бал» дейтін қазақ, баласының тілі уақытында шықпай, қатарынан қалып бара жатса, алаңдайтыны рас. Айналамыздан «балам дұрыс сөйлемейді», «тілі анық емес», «жақсы логопед маманы керек» деген пікірді жиі естиміз. Бұрын &nbsp;шет елдерде тіл мүкістігі мен ерекше балалардың сөйлеу дамуының тежелуін көп еститінбіз. Ал соңғы жылдарда балалар арасында өзекті мәселеге айналды. Сондай-ақ логопед-дефектолог маманына сұраныс артуда. Оған не себеп? Ата-ана нені ескеруі керек? Осы орайда облыстық балалар ауруханасындағы оңалту бөлімінің логопед-дефектолог маманы Қарлығаш Мәдібекқызымен сұхбаттасқан едік.&nbsp;– Қарлығаш Мәдібекқызы, маман ретінде дефектолог пен логопедтің айырмашылығын айтсаңыз?&nbsp;– &nbsp;Дефектология негізінде үлкен сала, ол &nbsp;логопед-дефектолог, логопед-сурдология, логопед-тифлопедагог, логопед-олигофренопедагог болып бөлінеді. Оның ішіндегі дефектология – табиғи ерекшелігі бар баланың түсінігін қалыптастырып, әлеуметтік ортаға бейімдеу арқылы зейінін тұрақтандыруды мақсат етеді. Ал логопед - сөздік &nbsp;қоры арқылы тілдің мүкістігін, оның бұзылу себептерін жан-жақты жүйелі түрде баланың сөйлеу тіліндегі ақауын зерттеп, оның анық сөйлеуін, дыбыстың дұрыс шығуын қалпына келтіреді. Жалпы, бала өздігінен, ересек адамның ықпалынсыз сөйлеуді үйренбейді, себебі оның жүйке жүйесі &nbsp;жанындағы адамның сөйлеуі арқылы дамиды. Логопед-дефектолог мамандығы бір-бірімен тығыз байланыста.&nbsp;&nbsp;– Бұрын логопед-дефектолог маманы туралы жиі айтыла бермейтін. Қазір бұл мамандық сұранысқа ие. Сондай-ақ логопед-дефектолог саласын &nbsp;қысқа мерзімді курс арқылы оқу жеткілікті саналатын. Бұған не айтасыз?– &nbsp;Иә, бұрын логопед-дефектолог маманы туралы айтыла бермейтін. Соңғы 2 жылда аталған мамандар сұранысқа ие. Оған себеп құрсақта жатқан кезінен баланың дұрыс дамымай, витаминдердің жетіспеуі, балаға көңіл бөлінбеуі, цифрлық гаджетті бала қолына ұстатуы, тұқым қуалау әсерінен тілінде күрмеуі бар және ерекше балалар саны артуда. Өкінішке қарай елімізде бала денсаулығына қатысты күрмеулі мәселе күн санап артып келеді. Бұл тұрғыда логопед маманы курсын оқу жеткіліксіз. Егер балаға шынайы көмектесемін дейтін маман болса, ол жан-жақты ізденіп, оқып, заман талабына сай түрлі әдіс - тәсілдерді үйреніп, дамып отыруы керек. Себебі жыл сайын бала тілін дұрыстауға, зейінін ашуға түрлі құрылғылар шығуда. &nbsp;&nbsp;– Баланың сөйлеу қабілетіндегі бұзылыстар неден пайда болады, оны қалай анықтаймыз?– &nbsp;Баланың сөйлеу қабілетіндегі бұзылыстар сыртқы және ішкі факторға байланысты. Сыртқы себептері: экология, жүйке жүйесінің бұзылысы, қарым-қатынас ортасы, селқостық, цифрлық гаджет, шулы орта. Ал ішкі себептері: анасының жүктілік кезі, босану, генетикалық аурудың берілуі, көру-есту жұмысының бұзылуы, соматикалық ауру, бас миының зақымдануы, гипербелсенділік, жанындағы адамның темекі шегуі, кесар тілігі сияқты құбылыстар баланың тіл күрмеуі мен аутизм болып тууына зиянын тигізеді. Боз баланы емдемес бұрын ең бірінші ата-ананың танымын кеңейтеміз. Себебі әлеуметтік өмірде &nbsp;ата-аналар қателікке бой алдырады. Оны өздері де байқамайды. Үй тіршілігінде бала мазасын алса, сәби кезінен бастап көп жылайтын болса, есімін айтып шақырғанда қарамаса ата-ана дабыл қағу керек. Яғни дәрігерге барып, бала денсаулығын зерттеу керек.&nbsp;Ал тіл кемшілігін сәби кезінен байқауға болады, яғни тілдің жереншегі қысқа болса ана сүтін еме алмайды. Сондай-ақ бала 1 жасқа келіп, тілі шығып сөздерді айта бастағанда бізге логопед-дефектологка көрсету керек. Біз баланың денесін, бұлшық етін тексереміз. Егер бала табанындағы тепе-теңдікті сақтай алмаса, дұрыс сөйлей алмайды және қисық сөйлейді. Осы арқылы тіл ақауын ертерек анықтап, алдын-ала ем жүргіземіз. Бірақ көп ата-аналар баласындағы ақауды 3 жастан асқанда біледі. Себебі үй тіршілігінде жүрген ата-ана баласы жыласа көбіне планшет, ұялы телефон немесе интернеттегі жасына сай емес &nbsp;мультфильмді &nbsp;қосып беріп, &nbsp;уақыт шектеуліктерін қоймайды. Әрине, заманауи құрылғыларды пайдаланған дұрыс, бірақ ол бала тілінің күрмеуіне алып келеді. &nbsp;&nbsp;– Балалардың сөйлеу қабілетін жақсартуда қандай ем-шара қолданылады? Толық сөйлеп, тілі түзелу үшін қанша уақыт қажет?– &nbsp;Әр баланың түсінігі түрліше қалыптасады. Кейбіреуі бір айда, енді бірі деңгейіне қарай 1 жылда қабылдайды. Егерде алдымызға келген баланың түсінігі қалыптаспаған болса, ол кезде соматикалық және проприоцептивті сенсорлық жүйесін, яғни бұлшықет-буын сезімінің анализаторын бастаймыз. Ал түсінігі қалыптасқан, тек сөйлеуінде қана ақау болса шешу жолы интерактивтік тақта, &nbsp;магнитафон арқылы жұмыс, микрафонмен қайталау сияқты заттарды пайдалана отырып, жеке &nbsp;жұмыс дыбыстық ойын түрлерін, &nbsp;сурет бойынша әңгімелеу, ұсақ моторика ойындарын жүргіземін. Негізі баланы қоршаған ортадан алыстатпай, еркіндікке жіберу керек. Бұрын балалар құммен ойнап, талға өрмелеп, балалармен асық, футбол секілді түрлі дала ойындарын ойнаса, қазіргі бүлдіршіндер телефон қарап отырады. Мәселенің бар себебі осында. &nbsp;– &nbsp;Сіздің қабылдауыңызға келетін балалардың көбі қанша жастағы өрендер?– Менің қабылдауыма 2 жастан бастап 9 сынып оқитын тіл мүкістігі мен мүлдем сөйлемейтін балалар келеді. Бір ата-ана, мектеп оқитын, сөйлеп жүрген баласының кейін мүлдем сөйлемей қалғанын айтып келді. Ол баланы зерттеу барысында оның планшет, телефон арқылы мутацияға ұшырағанын байқап, Астана қаласына жібердім. Сонымен қатар жиналыс барысында елімізде мутацияға ұшыраған жастардың бар екені, көбейіп жатқаны айтылды. Бұл да ата-ана үшін ойланатын жағдай. &nbsp; &nbsp;– &nbsp;Жалпы тілдегі ақауды жою үшін жас ерекшелігі маңызды ма?– Бұрын тілдегі ақауды &nbsp;кетіруге 3-4 жас аралықтағы баланы қарайтынбыз. Қазіргі таңда 1 жарым жастан бастап қараймыз. Айтып өткендей барлығы баланың түсінігіне, санасына және науқастың ауру деңгейіне қарай жұмыс жасаймыз. Мысалы, ерекше балаларды біз толық адам қатарына қосылады деп айта алмаймыз, бірақ өзге әлемнен шығарып, қоршаған ортаға бейімдейміз. Ал саналы балаға түрлі жаттығуды қолдану арқылы дұрыс сөйлеуді үйретеміз. &nbsp;&nbsp;– Маман ретінде ата-аналарға қандай кеңес берер едіңіз? Балада тіл кемістігі болмаса да жасалатын күнделікті қандай жаттығу түрін айтасыз?– Ата-анаға айтар кеңесім баланы бесікке бөлеу керек, ойнау керек, өлең, ертегі айту керек. Планшет, телефон беріп немесе қосып қоюға болмайды. Балаға 3 жасқа дейін көңіл бөліп, жануарларды көрсетіп, оның дауысын салу керек. Сөйлей алмайтын баланың тіл шығуына жануарлар, сиыр, жылқы қой, қоян тағы басқа қоршаған ортадағы тірі нәрсені көзбен көрсету-сенсорика. &nbsp;Сенсорика – бұл заттардың сыртқы қасиетін, олардың пішіні, түсі, көлемі, кеңістіктегі орналасуы, сонымен қатар иісі, дәмін сезу. Баланың сөйлеп кетуі үшін ата-ана баласымен мәміле жасап, сөйлесу керек. Мысалы, «қазір мына киімді киеміз, қонаққа барамыз» деген сияқты түрлі сөздерді кішкентай сәби кезінен естісе балада тіл күрмеуі болмайды. Ал ерекше баланы айтатын болсам, алдымен ата-ана баласының кемістігін мойындау керек. Олардың ерекшелігін өз қатарластарымен ойнамай, шыңғырып, айқайлауынан тағы да басқа түрлі іс-қимылдары арқылы байқауға болады. Осыны байқаған ата-ана дефектологка жүгінуі керек. Осы тұрғыда тіл мүкістігі мен балалардың сөйлеуін дамытуға логопед маманы ғана емес ата-ана да бірге бірлесіп жұмыс істесе, берілген тапсырма мен жаттығуды орындаса, нәтиже болатыны хақ.– Сұхбатыңызға рахмет.&nbsp;

Қарлығаш Мәдібекқызы, логопед-дефектолог: Баламен байланыста сөйлесу маңызды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/ru">Kyzylorda-news.</a> Тәуелсіздік жылдарының басында көптеген саланың жұмысы тұралап қалғаны белгілі. Бірақ ел болашағының жарқын болуы үшін жасалған ең әуелгі әрі батыл қадамдардың барлығы дерлік бүгінде нәтижесін беріп жатыр десек, артық айтқанымыз болмас. Әсіресе медицина саласына көрсетілген қолдау жемісін беріп, саланың дамуына үлкен септігін тигізуде.&nbsp;Медицина халық саулығының негізі екенін ескерсек, салаға бағытталған қаржы мен қолдаудың әрқашан өз нәтижесін бергеніне және алдағы уақытта да нәтижелі жұмыстарға жол ашатынына күмән жоқ. Бұл қолдаудың арқасында елдің сапалы медициналық қызметке қолы жеткенін аңғару қиын емес. Бір сөзбен айтқанда, сала қызметкерлерінің жұмысының оңтайлануына үлкен қолғабыс болып отыр.Жалағаш ауданындағы аудандық емханаға жолыңыз түсіп бара қалсаңыз, жүзі жылы, мейірімді дәрігерлердің науқастарға асқан ыждағаттылықпен хал-жағдайын біліп, ақыл-кеңесін айтып жатқанын көресіз. Дәрігерге керегі де осы қасиет, мейірімділік қой. Ал көзінде күн күлімдеген ақхалатты абзал жандардың алдына келген жанды жылы жүзбен қарсы алуы кәсіби біліктіліктерімен қатар, адами тұр-ғысынан да мәдениеті жоғары екенін айқын аңғартып тұр.&nbsp;Негізі медицина саласында ақхалатты абзал жандардың дертке шалдыққан жанды емдеуінің айқын үш жолы бар екені баршамызға мәлім. Біріншісі сөзбен. Екіншісі шөппен, яғни дәрі-дәрмекпен. Үшіншісі пышақпен, яғни ауру асқынып, жоғарыдағы екеуінен көмек болмағанда, көрсеткішіне қарай хирургиялық жолмен емдеу қажет. Осы емдеу жолының алғашқы екеуін ұштастыра білген маман нағыз өз мамандығына дөп келген жандар деп айта аламыз. Таңдаған мамандығына жауапкершілікпен қарайтын, өз ісінің маманы деуге тұрарлықтай ақхалаттылардың қатарынан Жалағаш аудандық емханасының егу медбикесі Айжан Кенбаеваның есімін ерекше атауға болады. Жалағаш жерінде туып-өскен Айжан Бостанқызы – тәуелсіздіктің төл құрдасы. Нағыз еркіндік салтанат құрған кезеңде дүние есігін ашқан бақытты ұрпақ. 1991 жылдың 22 желтоқсанында жарық дүниеге келген кейіпкеріміз отбасы үшін де ерекше перзент, ата-анасының қуанышын еселеген қыз.&nbsp;– Шүкір, қызым – бүгінде медицина саласының қызметкері. Өз жұмысын жауапкершілікпен алып жүруге әркез тырысады. Қай кезде де, кез келген уақытта жұмысын бірінші орынға қояды. Жұмысы ширақ, жүйелі болса, елдің алғысында болады ғой қашанда. Бүгінде осы қызым бір шаңырақтың аяулы келіні, екі баланың анасы атанып отыр. Ата-ана үшін баласымен мақтанғанға не жетсін, – дейді ақхалатты абзал жанның анасы Маржан Омарова.Иә, Маржан апайдың бізбен қуанышын бөлісетіндей жөні бар, «Бала жаман болса, ата-анасын түйе үстінен ит қабады» дейді. Ал өзіңнен үлгі-өнеге алып, жолыңды қуып, халыққа адал қызмет етіп, тек елдің алғысын алса, ата-ана да оның қуанышына марқайып отырады. Бүгінгі кейіпкеріміздің анасының сөзінен осыны ұқтық. Аудан орталығындағы №201 мектеп-лицейін тәмамдап, кейіннен Қызылорда медициналық колледжінде мамандығы бойынша білім алған Айжан Бостанқызы алғашқы еңбек жолын аудандық емхананың жалпы тәжірибелік медбикесі болып бастаған. 2021 жылдан бері емханада егу медбикесінің міндетін атқарады.&nbsp;– Несін жасырайын, медицина саласына аяқасты келе салмадым. Ақхалатты абзал жан атану бала күнгі арманым болатын. Мамандық таңдауда қателеспеу керек дегендей, мен өмір бойы жасайтын жұмысымды таңдауда өзімнің қарым-қабілетіме, ынта-жігеріме сендім. Емханада қызмет ету, алдыңа келген әрбір науқастың саған қарап-ақ жүзіне күлкі үйірілуі міне, біздің «абзал жан» атына лайықты болғанымыздың дәлелі деп білемін. Көптеген үлкен кісілер алғысын айтып, батасын беріп жатады. Бұл мен үшін ең үлкен жетістік деп есептеймін, – дейді кейіпкеріміз.&nbsp;Өз қызметі жайында бір-ақ ауыз сөзбен жауап қатқан Айжан өзінің нағыз маман екенін сөзбен емес, іспен дәлелдейтінін де байқадық. Қиын болсын, қызықты болсын барлығына шыдамдылықпен қарауға дайынмын деген Айжан Кенбаева азын-аулақ әңгімеден соң жұмысына кірісіп кетті.&nbsp;Дұрыс қой, есік алдына адамды үйіріп қойып, жайбарақат әңгімелесіп отыру ақхалатты абзал жандарға тән емес. Біз де мұнан әрі Айжанға қолбайлау болмай, жұмысын сырттай бақылап көрдік. «мейірбике деген аты айтып тұрғандай, дәл осындай жүзі жылы, мейірімді болмаушы ма еді» деп іштей кейіпкеріміздің тыңғылықты ісіне, нәзік болмысына қайран қалдық. Расымен дертке дауа, емге шипа бере алатын тек осы ақхалатты абзал жандар ғана. Біздің ең қымбат байлығымыз – өміріміз осы сала қызметкерлерінің кәсібиліктеріне байланысты. Сондықтан да бұл сала иелеріне үлкен жауапкершілік жүктеледі. Олардың көмегімен ауруымыздан айығып, ертеңімізге үмітпен қараймыз. Алдына барған әр науқасқа ерекше мейіріммен қарап, жылы сөзімен көңіліңді көтеріп, өмірге деген құлшынысыңды арттыратын да осы асыл маман иелері. Жалағаш аудандық емханасындағы Айжан сынды білікті мамандар ендігі жерде халықтың денсаулығын жақсарту жолында аянбай еңбек ете береді деп сенеміз.

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық