<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бала күнінде ауырған қаршадай қыз ауруханаға түсіп, айналасынан ақ халатты абзал жандардың мейіріммен емдегенін көреді. Осылайша, «Мен міндетті түрде ақ халат киіп, адамдарға жақсылық жасап, барлығын емдейтін боламын» деп алдына мақсат қойған кейіпкеріміз Зейпін Уызбаева мектепті үздік бітіріп,арман-мақсатына жетеді. Яғни, Ыбырай Алтынсарин атындағы №10 мектепті бітірген соң, 1985-1988 жылдары аралығында Қызылорда медициналық училищесінде жалпы мейірбике саласын оқып, тәмамдаған.Алғаш еңбек жолын 1988 жылы Ленинск қаласында қазіргі Байқоңырда госпитальда травматология бөлімінде бастаған. Ондағы жұмыс қиын болса да күні-түні науқастардың жағдайын жасап, денсаулығын қадағалаған.Бір жылдан соң отбасын құруына байланысты Қараөзек ауылындағы ФАП-қа фельдшер қызметін атқарған мейірбике қалалық ауруханаға қалай ауысқанын айтып берді.– Тоқырау кезеңі болатын. Ол кезде ауылда акушер, мейірбике және медбике болып үш адам жұмыс істейтінбіз. Ауылдағы адамдар мен балаларға екпе салып, әр адамның денсаулығын қадағалап, қызмет атқаратынмын. Тіпті келіншектердің үйіне барып босандыратынбыз. Себебі, қазіргідей көлік болмайтын. Кейін Қаракөл совхозына қоныс аударып, сондағы жаңадан салынған ауруханада 5 жыл еңбек еттім. Алайда 2010 жылы аурухананың жабылуына байланысты қызметкерлерді екіге бөлді. Яғни ауылдағы емхана бөліміндегі қызметкерлер 2-ші емханаға ауысса, қалғанын қалалық ауруханаға ауыстырды. Міне, осылайша Қызылорда қалалық ауруханасына ауысып, қазіргі таңда физиотерапия бөлімінің мейірбикесі болып қызмет атқарамын, – деді мейірбике Зейпін Молдашқызы.Карантин кезінде отбасы мен өзінің денсаулығына қарамастан ауруханадағы науқастардың жанынан табылып, емделіп жазылуына септігін тигізген. Тіпті оқшауланып бірнеше ай үйіне де бармаған сәттері болған. Осындай өмір мен өлім арасында жүріп адам жанының арашасы болған.<blockquote>– Мейірбике болу бұл жоғары кәсіби шеберлікті талап етеді. Себебі мейірбикелерге де үлкен міндеттер жүктелген. Мәселен, бақылаушылық, науқастың бойындағы физикалық, психологиялық өзгерістерді көретін, байқағыштық қасиеттерге ие болу керек. Сондай-ақ мейірбике болатын адам мейірімді, сабырлы, ұстамдылық пен қатар өзінің сезімталдығын басқара білетін және эмоциялық тұрақтылықта тәрбиеленген жандар болуы қажет. Өйткені ауруханада түрлі жағдай болады. Сондықтан бойында қорқыныш сезімі болмаған жөн. Одан бөлек алдыңа келген науқасқа жақсы қарап, жылы сөйлесу керек. Себебі жылы сөз – адам жанының шипасы. Сол үшін әрбір адамға жақсы қарап, жылы сөйлеу арқылы күш-қуат беріп, емдеуге болады, – дейді Зейпін Уызбаева.</blockquote>Сондай-ақ адамдарға жәрдем беріп, әрбір науқасқа жақынындай қарап, тезірек сауыққанша қолынан келгенін аянбайтынын жеткізді. Адам жаны мен тәнін емдеуді, игі іс жасағанды жаны сүйетін ақ халатты абзал жан бүгінде өзі армандағандай маман иесі атанғаны көрініп-ақ тұр. Себебі ауруханадағы науқастармен ашық-жарқын сөйлесіп, жанашырлық танытып жүргенін сырттай бақыладық.Сондай-ақ науқастардан сұрастыру барысында өте қарапайым жан екенін, қызметіне адал, әрдайым күліп жүретін, ауырып тұрғаныңды ұмыттырып қана қоймай, қолдау білдіретінін білдік. Тіпті мінезі қандай жұмсақ болса, қолы да өте жеңіл укол, системаны білдіртпей салатынын айтуда. Жалпы айтқанда науқастар мейірбикені мақтап, кез келген уақытта жұмысынан бөлек үйге де шақыртып емделетіндерін де жеткізді.Кейіпкеріміз отбасында аяулы жар, қамқор ана және мейірімді әже. Өмірге арыстандай 5 ұл әкеліп, балаларын оқытып, келін түсіріп, одан немере сүйіп отыр. Осындай үлкен отбасының отанасы болып үлгі көрсетсе, қызметте абырой биігінен көрініп еңбек етуде.

Мейірімділік мейірбикеге тән қасиет

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; Қазалы қаласының іргесі 1853 жылы 16 маусымда қаланды. Орнықты қала болып салынуына генерал-адьютант П.А.Перовскийдің қомақты үлесі мол. Ол Сырдария өзені бойымен Ақмешіт қаласына саяхат жасау барысында Қазалы қаласының негізін №1 форт есебінде қалауға ұсыныс жасаған. 1867 жылы №1 форт Қазалы қаласы деген атқа өзгертіліп Россия мен Орта Азия елдерінің қарым-қатынас орталығына айналды. «Қазалы» деген сөз қазақтың «Каза басу» деген сөзінен шыққан. «Каза» деген балықшылардың қамыстан тоқып жасаған балық аулайтын құралының аты. Қазалы қаласының «Қазалы» аталуына екінші бір дерек. Ертеде Байұлының бір тайпасы «Алтын» деген руының «Қазалы» аталығы осы жерге көшіп келген. Қазалы қаласы 1867 жылдан 1928 жылға дейін уезд орталығы болды. Бұған қазіргі Қармақшы, Арал аудандарының территориясы кірген. Уезд бастығы полковник Арзамасов болған. Оның шашы ақ болғаннан кейін, жергілікті тұрғындар оны «Ақбас ояз» атаған. Ол кезде Қазалы қаласында /уезді/ – 89 966 адам болған. 1928 жылы сәуірде Қазақстан жеріндегі әкімшілік-аймақтық бөлініске байланысты Қызылорда және Қазалы уездері таралып, бұрынғы екі уездің негізінде Қызылорда округі құрылды. Округтік комитеттің Қазалы және Қызылорда уездерін аудандастыру жөніндегі қаулысы бойынша 1928 жылы 12 мамырда Қазақстанда алғашқылардың бірі болып Қазалы ауданы құрылып, Қазалы қаласы 1958 жылға дейін аудан орталығы болды. 1958 жылы аудан орталығы Жаңақазалы поселкесіне (қазіргі Әйтеке би кенті) көшірілді.Қазалы қаласында – 7450 мың адам тұрады. Жұмыспен қамтылған халық саны – 3847, өз бетінше жұмыспен қамтылғандар – 1336 адам. Қаладағы – 49 көшенің – 41-і асфальт қабатты, 2-уі гравийленген, 6-уы топырақ қабатты. Сонымен бірге, 32 көше аяқсумен қамтылған. Бұған қоса, 26 көше жарықтандырылған. Тұрғын үйлер 90 пайыз газбен қамтылған. Қалада үш мектеп, бір спорт мектебі, мәдениет үйі, бір колледж, екі кітапхана, екі балабақша, бір шағын орталық, бір медициналық мекеме бар.&nbsp;Бұдан бөлек, Қазалы орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі, «Қазалы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі,Қызылорда облыстық филиалы Қазалы аудандық ветеринариялық зертханасы, «Ғани Мұратбаевтың мемориалдық музейі»,«Қазалысушар» өндірістік учаскесі, Қазалы ауданы білім бөлімінің &nbsp;«Шағала» балаларды сауықтыру демалыс орталығы, Метеостанция, Республикалык орман селекциялық тұқым өсіру орталығы» РМҚК-ны оңтүстік – батыс аймақ филиалы, Қазалы қаласының жастар ресурстық орталығы» орналасқан.&nbsp;Тіркелген шағын кәсіпкерлік субъектілері саны – 794. Оның – 25-і заңды, 768-і жеке тұлға болса, 1-уі шаруа қожалық. Сонымен қатар, 34 азық-түлік дүкені, құрылыс заттар дүкені, екі мейрамхана, бір шайхана, екі дәріхана, бір монша, екі көлік жуу орны, үш ТЖО, екі жанар-жағар май бекеті, бір газ құю бекеті халыққа қызмет көрсетеді.&nbsp;Өткен жылы Қазалыда біршама жұмыстар атқарылып, қала жаңарып қалды. Шағын және моноқалаларда бюджеттік инвестициялық жобаларды жүзеге асыру бағдарламасы аясында 13 көшеге қайта жаңғыту жұмыстары жүргізілді. Б.Қосаев көшесі бойынан шағын спорт алаңы пайдалануға берілді. М.Ерлепесов көшесіндегі шағын спорт алаңына ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілді. Қазалы қаласының 9 (тоғыз) көшесіне тротуар салу жұмыстарыныңжоба-сметалық құжаттары әзірленіп, мемлекеттік сараптамадан өткізу жұмыстары жүргізілді. Қаласының санитарлық-тазалығын қамтамасыз ету күн тәртібінен түспейтін мәселе.Арықтарға аяқ су беру жұмыстары да жүйелі жүргізіліп келеді.&nbsp;Сонымен қатар субсидияланған жұмыс орындарын ұйымдастыру бойынша Қазалы аудандық Мансап орталығы арқылы 112 адам ақылы қоғамдық жұмысқа, 12 адам жастар практикасына және алты адамды «Әлеуметтік жұмыс» жобасымен жұмыспен қамтылған. Ал, 2024 жылыШағын және моноқалаларда бюджеттік инвестициялық жобаларды жүзеге асыру бағдарламасы аясында, Қазалы қаласындағыЖ.Бакишев, М.Рахашұлы, Әйтеке би, Т.Сегізов, Хегай Гер Сек, Ш.Уалиханов, Ы.Жахаев, М.Ерелепесов, Ж.Жабаев, Е.Қожаназаров көшелеріне қайта жаңғыту жұмыстарын жүргізіледі. Аталған бағдарлама аясында тоғыз көшеге тротуар салынбақ. Қаладағы электр желілері де, жаңғыртылмақ. Қазалы қаласын аяқ сумен қамтамасыз ету мақсатында жалпы құны – 10 миллион теңге тұратын 1Д315-50 маркалы үш дана электрлі аяқ су насосы сатып алынып, орнату жұмыстары жүргізілуде.&nbsp;– Орталық алаңды абаттандыру жұмыстарын жүргізу үшін жоба-сметалық құжаттары әзірленіп, қаржысы шешіліп, мемлекеттік сатып алу жұмыстары жарияланды. Алдағы уақытта орталық алаң көркейіп, әр аптаның соңында түрлі мәдени-көпшілік іс-шара өткізуді жоспарлап отырмыз. Қазірдің өзінде балаларға арналған батут қойылып, кешкілік тұрғындар мен қала қонақтарының серуендеуіне ыңғайлы жағдай жасалуда, – дейді қала әкімі Қайрақбай Орынбасаров.Мұнда кәсіпкерлік саласына ден қойылуда. Осыдан төрт жыл бұрын Қазалы қаласы тұрғындары қуанышты жаңалық естіп алаң көңілдеріне сәл де болса медет ұялады. Бұған дейін екі дәріхана халыққа қызмет көрсетсе енді олардың қатары толықты. Әсіресе, қаланың шеткі аймағында тұратын жандар дән риза. Арнайы ашылған «Драцена» дәріханасына келушілердің қарасы қалың. Қырық жылға жуық еңбек өтілі бар фармацевт Күнжамал Бисалиева тұтынушыларға дәріні босатып қана қоймай, білгенімен бөлісе тұрғанды жөн санайды. Дер кезінде ашылған дәріханаға біз де бас сұқтық. Мұнтаздай тап-таза бөлме, жинақы сөрелер, реттілікпен орналастырылған дәрі-дәрмектер бір-бірімен үйлесім тауып тұр. Сәлемімізді күлімсірей қабыл алған Күнжамал апа келген мақсатымызды білген сәтте ағынан жарылды. Әңгіме ауанынан байқағанымыз апайдың немересі – Айгерім Ақбай кәсіпкерлік саласына бет бұрып, Нұр-Сұлтан қаласында арнайы білім алыпты. Жігерлі жас бизнес жоспарын дайындап, оны мамандар алдында қорғап шығады. Ойға алған ісі сәтін салып, қолдау тапқан соң, мемлекеттік бағдарлама арқылы несиеге қол жеткізген. Нәтижесінде, Қазалы қаласынан дәріхана ашып, кәсібін бастап кетті. Айгерім өзі де, фармацевт мамандығын меңгеруде. Алайда, әжесінен үйренері көп екенін жақсы біледі. Қазір халықтың сұранысы жоғары болғандықтан дәріхананың екінші қосымша филиалы іске қосылып, қазалылықтардың ақ батасын алуда.Қырық жылға жуық осы салада еңбек етіп, зейнеткерлік демалысқа шыққан Күнжамал Бисалиева Қызылорда қаласындағы медициналық училищеде білім алған. Әйтеке би кентіндегі «Мерей» дәріханасында еңбек еткен. Жолдасы – Шәкизада Ақбаевтың қызмет бабымен Қазалы қаласына көшіп келген соң, осындағы «Баян» дәріханасында жұмыс істеді. Отбасында бес бала тәрбиелеп, өсірген ата-ана халыққа адал қызмет ету адамдық парыз дегенді ұрпағының құлағына құйып келеді. Қыздарының төртеуі мұғалім болса, біреуі есепші.– Шүкір, халық ризашылықтарын айтып, алғыс білдіруде. Әр келген жанға қажет еткен дәрісін тауып беруге тырысамыз. Жоқ болып қалған дәрі-дәрмектерді дереу жазып алып, тапсырыс береміз. Дәрілер келісімшарт арқылы еліміздің үлкен қалаларындағы «Зерде», «Ақниет», «Аманат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінен жеткізіледі, – дейді Күнжамал апа. Бұл ретте оған қызы Гүлбану көмектеседі. Есепші мамандығын игерген ол, бухгалтерлік жұмыстың қыр-сырын жақсы меңгерген.– Анамызға дәріхана ашып беру біраз уақыттан бергі арманымыз еді. Оны қалай жүзеге асырсақ болады деп көп ойландық. Сөйтіп, жүргенде қызым, Айгерім кәсіпкерлікке бет бұрып, Қазалы қаласынан дәріхана ашсақ, деген ойын жеткізді. Бәріміз бірден құптап, қолдадық. Арнайы білім алып, қалай бизнес бастауға болатынын жан-жақты меңгерген соң тәуекелге бел будық, – деген Гүлбану Шәкизадақызы жас кәсіпкердің алда талай жоспары барын тілге тиек етті.Отбасылық кәсіп иелерінің ендігі мақсаты – дәрі-дәрмек түрін молайтып, жұмысты жандандыру. Халыққа қолдан келгенше, қызмет етуге әзір.&nbsp; «Батаменен ел көгерер» деген тәмсілді ұстанған жандар адамнан алған алғыс кәсіптің берекесін артырарына бек сенімді. «Қазалы» конфетінің тарихы ертеден басталады. Алғашқыда қарабайыр тәсілмен өзге ұлт өкілдері шығарыпты. Кеңес өкіметі тұсында кірпіш зауытының кондитер цехында дайындалған тәттіні Мәскеу телеарнасының күлкіге айналдырғанын көгілдір экраннан көрген шығарсыз. Десе де, сол кездің өзінде Қазалының конфетіне сұраныс мол болатын. Ал, конфетке қажетті қоспалар Украина, Ленинград, Мәскеуден жеткізіліп тұрды. Кеңес одағы ыдырауымен конфет шығару жайы да тоқырауға ұшырады. Жұмыссыз қалған мамандар жан-жаққа тарап кетті. Дәмі тіл үйірген тәтті көзден ұшты.Уақыт өте келе, Фатима Қазбергенова есімді жеке кәсіпкер осы шаруаны қолға алды. Оған іргелі әулеті түгелдей қолдау көрсетті. Жұмысқа білікті де, байырғы мамандар тартылды. Ақыры, конфет шығару қайта жанданды. Әрине, талай рет қиналуға тура келді. Фатиманың сауда саласында жинаған мол тәжірибесі кәдеге жарады. Кәсібі алға басты. Елге танылды. Санаулы адаммен бастаған конфет цехы ұлғайды. Қосымша дүкен, нан цехын ашты.Қазіргі таңда Нұрбек Қазбергенов анасының жолын жалғастырып, конфет цехына басшылық жасайды. Ал, Фатима – шаңырағының ұйытқысы, немерелерінің абзал әжесі.Нақты кезеңде жеке кәсіпкер конфет өнімдерін шығарып, ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуына өз үлесін қосуда. Кәсіпкер мемлекеттік бағдарлама аясында несие алды. Оған конфет өнімдерін өндіретін заманауи құрал-жабдықтар алып, цех жұмысын кеңейткен. Цехта «Қазалы» конфеті өнімдерінің жалбыз (ащы), барбарис, саломка (бор кәмпит), ала кәмпит және өзге де түрлері шығарылып, 7 адам еңбек етеді. Аталған цех – аймақтағы тәтті кәмпит түрлерін дайындайтын автоматтандырылған жалғыз кәсіпорын.&nbsp; «Қазалы» кәмпиті цехы аймақтағы тәтті түрлерін шығаратын автоматтандырылған жалғыз кәсіпорын. Қазіргі таңда, күніне конфеттің сегіз түрінен 500 келі өнім әзірленеді. «Саломка», «Барбарис», «Маусым», «Қазалы» кәмпитіне сұраныс жоғары. Дайын өнімдер Қызылорда мен Ақтөбе, Орал, Ақтау, Атырау облыстарына жөнелтіледі. Өзге облыстардан да сұраныс бар. Айта кетерлігі, өткен жылдың маусым айынан бастап, «Қазалы» кәмпиті өнімдері жаңа үлгідегі қаптамада шығарылуда. Қаптамада ғасырдан астам тарихы бар, ажары алыстан менмұндалайтын Қазалының теміржол вокзалы бейнеленген.

Қазалы қаласында 800-ге жуық кәсіпкер бар 

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Жер бетінде 250 миллионға жуық адам қант диабетімен ауырады екен. Деректерге сүйенсек, әлемдегі әрбір 500-ші сәби мен әр 200-ші жасөспірім қант диабетіне шалдыққан. Біздің елде де кейінгі он жылда қант диабетіне шалдыққандар саны екі есеге артыпты.Ал, Қазалы ауданындағы ахуал қандай жағдайда? Қазалы Теміржол ауруханасы бойынша 18 жасқа дейінгі – 7785 бала бар. Олардың екеуі қант диабетімен ауырады, көрсеткіші – 0,2 % құрайды. 2024 жылдың алты айында бұл диагнозбен науқас тіркелмеген. Осы орайда, балалар дәрігері Шара Байбазароваға жолығып, диабет туралы жан-жақты білуге, оқырманды құлағдар етуге тырыстық.– Шара Кәрібайқызы, жалпы қант диабеті дегеніміз не? Оқырманға жатық тілмен жеткізсеңіз...– Қант диабеті – ұйқы безінің бетта-клеткаларының инсулинді аз мөлшерде шығаруымен осы инсулин гормонының жетіспеушілігінен пайда болады. Осы себепті, барлық зат алмасу түрлерінің, айрықша қант алмасуының бұзылуымен сипатталатын ауру. Қант диабеті инсулинге тәуелді, инсулинге тәуелсіз болып екі түрге бөлінеді. Ең басты себептердің бірі – тамақтану салтының өзгеруі, атап айтқанда қантқа тез айналатын көміртегі бар тағамдарды шектен тыс пайдалану болып табылады. Сол сияқты қажеттен артық тамақтану және дене еңбегімен шұғылданбау семіздікке әкеліп соқтырады. Қант диабетінің көп таралу себептерінің бірі де осы семіздікке тіреледі. Сырқатқа шалдығудың көп себептері тұқымдық бейімдеушілік екенінде айтып өткен жөн. Тұқым қуалаушылықтың әсерінен қант диабеті балалар арасында өте көп таралып отыр. Тағы бір себебі, экологиялық жағдайдың бұзылуы, химиялық өндірістің зиянды әсері. Бұл ауру жас талғамайды. Әйтсе де, бұл сырқат егде адамдар арасында көп кездеседі, оның басты себебі, организмді қоректендіретін қан тамырларының, әсіресе ұйқы безіне келетін тамырлардың қан жүргізу қабілетінің азаюы. Қант диабетінің кең таралуына – ұйқы безінің қабынуы, зақымдануы және ісіктердің пайда болуы да әсер етеді. Қант диабетінің балалардағы ерекшелігі ауру қатты екпінді басталады. Балаларда аурудың жеңіл түрі кездеспейді. Асқынуға бейімді. Бұл қауіпті асқынулар – гипергликемиялық және гипогликемиялық комалар. Екі типтегі диабетте де, қанда қант деңгейі жоғарылайды, гиперкликемия пайда болады.– Қант диабеті екі типке бөлінеді екен. Оларды қалай анықтауға болады?– Қант диабеті – тағамды қорыту кезінде қанға түсетін қантты ағзамыздың жасушаларына сіңіру қиынға соғатын жағдай. Қант – дене жасушаларының негізгі энергия көзі. Инсулин қантты қаннан жасушаларға жылжыту және оны энергияға айналдыру үшін қажет. І типті қант диабетінде ұйқы безі инсулин бөлмейді. ІІ типті қант диабетінде инсулин жеткілікті болуы мүмкін, бірақ, дұрыс жұмыс істемейді. І типті қант диабетінде инсулин шығаратын ұйқы безінің жасушалары жойылып, инсулиннің абсолют тапшылығына әкеледі. Бұл бұзылудың себебі, аутоиммундық процестердің нәтижесінде вирустардың (тұмау вирусы, Коксаки, паратиф, коронавирус және тағы басқа) әсерінен иммундық жүйе өз тіндерін танымай, қарсы антиденелер шығарып, өз ағзасының ұлпаларын жояды. Бұл жағдайда, инсулин синтезіне жауапты жасушалар антиденелермен жойылады.– Қант диабетіне пайда қандай фактор душар етеді?– Біріншіден, вирустық инфекциялар: қызамық, желшешек, паротит, Коксаки вирусы, вирустық гепатит, коронавирустар. Екіншіден, ана сүті – өтемаңызды фактор. Финляндияда жүргізілген зерттеу қант диабетінің осы түрімен ауыратын барлық баланың нәресте кезінде ана сүтімен қоректенбегенін көрсеткен. Үшіншіден, балаға ерте бастан сиыр сүтін беру. Сиыр сүтінде ақуыз бар. Бұл зат ұйқыбезінің бета жасушаларын бұзатын антиденелердің пайда болуына ықпал етеді. Төртіншіден, аутоиммундық реакция факторлары, генетикалық (туабіткен) бейімдік. Ата-анасы (біреуі немесе екеуі) осы ауруға шалдыққан болса, балаларында қант диабетінің осы түрінің даму ықтималдығы жоғары болады. Бесіншіден, психологиялық күйзеліс. ІІ типті қант диабетінің пайда болу себебіне келсек, көп жағдайда артық салмақ, қозғалыстың аздығы және дұрыс тамақтанбау. Бұл факторлардың генетикалық бейімдікпен үйлесуі қауіпті. Бұған қоса, бұрынғы Халықаралық қант диабеті федерациясының президенті Пьер Лефевр атап өткендей, «қант диабетінің әлдеқайда жасарып кеткені ерекше алаңдатады». Кейінгі он, жиырма жыл көлемінде майлы фастфуд өнімдерінің көбеюі, компьютер мен теледидар алдында шамадан тыс көп уақыт өткізу, қимыл-қозғалыстың азаюы балалар мен жасөспірімдер арасындағы семіздікке алып келді. Семіздік – диабетке бастайтын жол.– «Ауру – астан» деп жатамыз. Диабетке душар қылатын тағамдар туралы білсек...– Фастфуд өнімдері, газды тәтті сусындар, консервіленген дайын өнімдер, тәттіні (көмірсу) шамадан тыс пайдалану қант диабетіне алып келеді.Ата-аналардың өз баласының денсаулығына немқұрайлы қарауы,жауапкершілікті толық мойнына алмауында. Бұлай дейтінім, жас организмге зиян екенін біле тұра балаға өздері кола, чипсы алып береді.– Бұл аурудың алғашқы белгілері қалай байқалады?– Суды шамадан тыс көп ішу, әлсіздік, кіші дәретке жиі шығу, салмақ тастау.– Балалардағы қант диабетін емдеу және асқынудың алдын алу жолдары қандай?– Балалар мен жасөспірімдердегі қант диабетінің алдын алу үшін ең алдымен ата-аналар баланың тамақтану сапасына назар аударуы керек, тәттілерді шамадан тыс пайдаланбау, гиподинамия және артық салмақ қосуды болдырмау қажет. Вирустық инфекциялардың алдын алу және уақытылы емдеу, интоксикацияны жою маңызды рөл атқарады. Қант диабетінің бірінші түрін емдеу жолы біреу-ақ. Ол инсулин қабылдау. Қазір инсулиннің көптеген түрі бар. Олар тұрақты инъекциялар режимінде, помпалы инсулин терапиясы әдісімен, немесе инсулин препараттарының тұрақты инфузиясы режимінде де, қолданыла береді. Бұл – толықтырушы терапия, яғни, науқастар ағзада жетіспейтін инсулинді сырттан алады.Қант диабетінің бірінші түрінде науқастар ішкен тағамының көлеміне қарай инсулинді қажетті мөлшерде салады. Қандағы қантты қалыпқа келтірудің ең маңызды шарты – рационал тамақтану. Ең бастысы, дұрыс тамақтану жүйесі қандағы глюкозаның тамақтанғаннан кейін, көтерілмеуіне мүмкіндік береді. Мұндай тамақтану барлық адам үшін пайдалы. І типті қант диабетінің алдын алу екі кезеңге бөлінеді. Біріншісі, аурудың басталуына дейін жүзеге асса, екіншісі аурудың клиникалық кезеңі пайда болған кездегі профилактика.Бастапқы профилактикада ата-анасы қант диабетімен ауыратын балаларға генетикалық зерттеу жүргізу керек. Құрсақішілік және балалар мен жасөспірімдердің инфекцияларының алдын алу. Ұйқы безінің бета жасушаларын бұзатын аутоиммунды процестерді тудыруы мүмкін (сиыр сүті, азотты заттар – нитраттар, токсиндерді) балалар тағамынан шектеу. Жоғары сапалы суды пайдалану. Балаларға газдалған тәтті сусындар мен пластик ыдыстағы кола, фанта, спрайт, лимонад, шырындар мен жасанды сүт бермеу. Екінші кезеңдегі алдын алу шарасы ұйқы безінің бета жасушаларының зақымдану дәрежесін анықтаудан, аутоиммунды агрессиядан қорғауға бағытталған дәрілік терапиядан және инсулярлық аппаратқа күш түсірмеу мақсатында төмен дозалы инсулин терапиясынан тұрады. Қант диабеті – бұл қандағы қанттың (глюкозаның) жоғарылауымен сипатталатын ауру. Қант диабеті балалар мен жасөспірімдердегі барлық эндокриндік аурулар арасында бірінші орында.– Уақыт бөліп, сұхбат бергеніңізге рақмет.Әңгімелескен,Ұлболсын ТАЛАПБАЕВА

Шара Байбазарова: тамақтану сапасына назар аударғандар диабет дертіне шалдықпайды

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Сырдария ауданының медицина саласы қызмет бағыты сан тарапқа бөлінген.&nbsp;Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған «Дені сау ұлт» мемлекеттік бағдарламасы аясында халық денсаулығын жақсарту жолында медициналық қызмет сапасын арттыру, халықты қолжетімді медицинамен қамтамасыз ету, профилактикалық медицинаны дамыту, ана мен бала денсаулығын қорғау, алғашқы медико-санитариялық көмекті жетілдіру бағытында біршама іс-шаралар жүзеге асырылған болатын. Сондай-ақ аудандағы емдеу және алдын алу ұйымдарының материалдық-техникалық базаларын нығайту, нысаналы индикаторларға қол жеткізу бағытында да жұмыстар атқарылып келе жатыр.Өңірлік жоспарды негізге алып Сырдария аудандық ауруханасына &nbsp; &nbsp; &nbsp;34351 тұрғын емханаға қарасты «Бекітілген халық тіркелімі» бағдарламасына тіркелген.&nbsp;Оның ішінде балалар саны-11699, жасөспірімдер-1865, ересектер-20787.Мекеме құрамында&nbsp;аудандық аурухана, ауысымына 250 адам қабылдайтын аудандық емхана, 10 дәрігерлік амбулатория, &nbsp;2 фельдшерлік-акушерлік бекет, 1 медициналық бекет бар. Ал,аудандық аурухана құрамында балалар бөлімі, хирургия бөлімі, терапия бөлімі, жансақтау бөлімі, гинекология және перзентхана бөлімшесі, оңалту және қалпына келтіру, паллиативті көмек бөлімшесі, сонымен қатар жұқпалы аурулар бөлімшелері 110 төсек орында жұмыс жасауда.&nbsp; Бүгінгі таңда аудандық денсаулық сақтау саласында барлығы 716&nbsp;қызметкер, оның ішінде 69 дәрігер, 393 орта буынды қызметкерлері, 123 кіші буынды және 131 басқа да қызметкерлер қызмет атқаруда.«Медициналық оңалтуды қамтамасыз ету ережесін бекіту туралы» &nbsp;ҚР ДСМ 2020 жылғы 7 қазандағы № ҚР ДСМ-116/2020 бұйрығы негізінде 2020 жылдың қазан айында аудандық емханада амбулаториялық медициналық оңалту және қалпына келтіру емі және 10 төсектік күндізгі оңалту бөлімшесі ашылып, 2024 жылдың 3 айында 29 науқас ем қабылдады, жалпы күндізгі стационарда 931 науқас ем алған. Алғашқы анықталған 4945 науқас ішінде 2855 – ересектер, 327-жасөспірімдер, 173- балалар болып табылады.&nbsp;Ағымдағы жылдың 3 айында емханаға келіп қаралу саны – 55511 құрады (2023ж-52391), өткен жылдың есептік кезеңімен салыстырғанда 3120 науқасқа көбейгені байқалады.&nbsp;55 511 науқас ішінде балалар саны -18884, жасөспірімдер саны-5151, &nbsp;ересектер саны-31 276.«Скринингтік зерттеулерге жататын адамдардың нысаналы &nbsp;топтарын, сондай-ақ осы қарап тексерулерді өткізудің қағидаларын, көлемі мен кезеңділігін бекіту туралы» бұйрығының орындалуы барысында &nbsp; &nbsp;өткен жылы қан айналым жүйесі ауруларын ерте сатысында анықтау мақсатында жоспарланған адам саны 3159, оның ішінде ағымдағы жылдың 3 айында 1468 (46,5%) адам тексеруден өтіп, 16 (1,9%) ауру анықталып, барлығы да диспансерлік есепке алынды. Қан айналым жүйесі ауруларынан &nbsp;асқынуының алдын алу мақсатында күнделікті қан қысымын бақылау құралы (СМАД) және ЭКГ-ні күнделік холтермонитерлеу (ХОЛТЕР), Телеметрия &nbsp;аппараттары жұмыс жасауда. Глаукома бойынша жоспарланған жалпы 3879 халықтың 1751 (45,1%) адам &nbsp;қамтылған. Аынқталғаны 2-0,1%, диспансерлік бақылауға алынған. Мұнан бөлек, қант диабеті ауруын ерте сатысында анықтауға жоспарланған 3806 адам, 1734-45,6% тексеруден өткен, оның ішінде 7 ауру, яғни 0,40% &nbsp;анықталды.Ал, сүт безі қатерлі ісігін ерте анықтау мақсатында жүргізілетін скринингке жоспарланған әйел саны 1757.&nbsp;Ағымдағы жылдың 3 айында 544-31,0%. Анықталған ауру саны 15-2,8%. 100% диспансерлік бақылауға алынды.&nbsp;Сонымен қатар, жатыр мойны қатерлі ісігі бойынша жоспар 1210, оның ішінде 465 -38,4% әйел тексеруден өтіп, 16 (3,4%) ауру анықталып, 3 (18,7%)&nbsp;әйел диспансерлік есепке алынған, сауықтыру жұмыстары жүргізілуде.Тік және тоқ ішек қатерлі ісігі бойынша 2102 адам жоспарланып, 684-32,5% тексеруден өтті, анықталған ауру саны -24-3,5%. Диспансерлік бақылауға 2, яғни 8,3% алынған.

Даму белесіндегі денсаулық сақтау саласы

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бүгінде уролог дәрігерге ер азаматтармен қатар, жүгінетін әйелдер &nbsp;саны да жыл өткен сайын артып келеді. Урологиялық аурулардың себебі қандай және қалай оның алдын алуға болады? Осы және өзге де сұрақтарға жауап алу үшін Қызылорда қаласындағы «Medium» урология және андрология орталығының директоры Олжас Байтөреевті аз-кем әңгімеге тарттық.-&nbsp;Уролог ерлерді ғана емдейді деп ойлайтындар бар. Ал шын мәнінде урология саласына не жатады әрі қандай ауру түрлерін емдейді?- Урология зәр шығару жүйесі ауруларымен және репродуктивті денсаулық мәселесімен айналысады. Уролог көп адам ойлап жүргендей ерлерді ғана емес, әйелді де емдейді. Өйткені бүйрек, зәрағар, қуық жынысына қарамастан бәрінде бар. Жұрттың шатасатын себебі, урология сонымен қатар простатит (қуықасты безінің қабынуы), везикулит, уретрит, потенция және фертильдік сияқты ер адамның кіші жамбасына тән проблемаларды шешеді. Әйелдердің репродуктивті денсаулығымен гинекология айнасылады ғой, бұл да сол сияқты. Әйтсе де, әйелге де, ерге де ортақ аурулар бар. Мысалы, жыныстық жолмен таралатын бүйректің, қуықтың қабынуы, несеп тас ауруы, несеп-жыныстық инфекция және тағы басқалар. Олардың шешімімен осы урология айналысады.- Олжас Сапарбекұлы, қызылордалықтар арасында қандай урологиялық ауру түрлері жиі кездеседі?- Урологиялық аурулар барлық жастағы адамдарға тән. Туабітті патологиялар бар. Крипторхизм (іш қуысында тоқтап қалуына байланысты бір не екі еннің ұмада болмауы), гипоспадия (зәр шығару жүйесінің дамымай қалуы), гидроцеле (қабаттардың арасына сарысулы сұйықтыктың жиналуы себепті туындайтын аталық без шемені) және тағы сол сияқты. Ересек ер адамдар арасында қуықасты безінің қатерлі емес гиперплазиясы, яғни простат аденомасы, әйел адамдарда&nbsp;инконтиненция, яғни зәр ұстай алмау дерті кең таралған.Алаңдатарлық жайт, 20 жастан асқан жігіттерде эректильді дисфункция, былайша айтқанда импотенция анықталады. Оның ішінде аурудың бұл түріне негізінен мұнай кеніштерінде, уран өндіріс орындарында, сонымен қатар Байқоңыр ғарыш айлағында жұмыс істейтіндер көбірек шалдығады.- Медициналық орталық тарапынан қандай медициналық көмек көрсетілуде?- Біздің орталық он жылдан бері жұмыс істейді. Мұнда тәулік бойы және күндізгі стационарлар, екі операциялық бөлме, сондай-ақ МРТ, цифрлы рентген аппараты бар.Мамандар қатарында кардиолог, гинеколог та еңбек етеді. Емханадан бізге пациенттерді СМАД (артериалды қысымның тәуліктік мониторингі) пен Холтерге (ЭКГ-ның тәуліктік мониторингі) жолдайды.Қызылорданың урологиялық қызметі Астана қаласынан еш кем емес. «Medium» орталығында соңғы үлгідегі жабдықтар көмегімен МӘМС аясында аз инвазивті оталар жасалады. &nbsp;- Сонда сақтандырылған пациенттер үшін қымбат оталар қолжетімді ғой?-Иә, пациенттер бізге Емдеуге жатқызу бюросы арқылы емханадан жолдамамен келеді. Басты шарт олар МӘМС аясында сақтандырылған болуы керек. Диагностика жасау, ем тағайындау, ота жасау барлығы тегін. Мысалы, біз ай сайын простат аденомасын алып тастау бойынша шамамен 25 ота жасаймыз. Оның құны — 333 мың теңгеден жоғары. Ең қымбат оталардың бірі — бүйректегі ісікті алып тастау құны 727 мың теңгеден асып түседі. Жыл сайын бұл мақсатқа Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан біздің орталыққа 170 млн теңге көлемінде қаржы бөлінеді. Осы жерде МӘМС жүйесі денсаулығыңа инвестиция құю екенін атап өткім келеді. Пациенттер өз құқығын біліп, пайдалана алуы керек. &nbsp;-Урологиялық аурулардың алдын алу үшін нені назарда ұстау керек?-Басты және ең негізгі ереже — аурудың кез келген белгісінде дәрігерге көріну. Салқын тигізіп алмаған жөн. Денені қысып тұратын тар іш киім кимеу керек. Бұл жыныс &nbsp;органдарындағы қан айналымын бұзуы мүмкін. Гигиена талаптарын сақтау. Орынсыз жыныстық қатынасқа түсуден қашу. Темекі шегу, ішімдік ішу әдеттерінен арылып, белсенді қозғалыста өмір сүруге талпыну керек. &nbsp;

Қызылордалықтар арасында қандай урологиялық ауру түрлері жиі кездеседі?

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Облыста 24-28 маусым аралығында репродуктивті денсаулық апталығы өтеді. Бұл шараның басты мақсаты – халықтың репродуктивті денсаулығы туралы толық мәлімет беріп, саламатты өмір салтын насихаттау болып табылады. Бүгін Өңірлік коммуникациялар қызметінің ақпарат алаңына тиісті сала мамандары келіп, апталықта атқарылатын мәліметтермен бөлісті.<blockquote>– Ерлер мен әйелдердің репродуктивті денсаулығын қорғау жағдайларын жасауға қатысты міндеттер Қазақстан Республикасында 2030 жылға дейінгі отбасылық және гендерлік саясатты дамыту тұжырымдамасында белгіленген. Бұл апталық жасөспірімдердің репродуктивті денсаулығының маңыздылығы мен жоспарланбаған жүктілікті және жыныстық жолмен берілетін инфекцияларды (ЖЖБИ) болдырмауды көздейді. Сондай-ақ, АИТВ инфекциясы мен ЖЖБИ-дің таралуының өсуі, жатыр мойны қатерлі ісігін тудыратын адам папиллома вирусының алдын алу қажеттілігі сияқты мәселелерді де шешуге бағытталған. Репродуктивті денсаулық апталығы – репродуктивті денсаулық туралы сенімді ақпарат алудың, білікті мамандарға сұрақ қоюдың және тексеруден өтіп, салауатты болашаққа қадам жасаудың бірден бір мүмкіндігі,– деді Қызылорда облысы әкімдігiнiң отбасы және әйелдер iстерi жөніндегі штаттан тыс уәкілi Гүлнар Жұмашева.</blockquote>&nbsp;Репродуктивті денсаулық – ұрпақты дүниеге әкелудегі және отбасындағы психосексуалдық қатынастағы толық физикалық, саналық және әлеуметтік табысты жағдай.&nbsp;<blockquote>– Жалпы, репродуктивті денсаулықты сақтау – сау ұрпақты көбейту функциясын қалпына келтіруге және оны сақтауға көмектесу. Біз осы ашық есік күндерінде репродуктивті денсаулыққа кері әсер ететін факторлардың алдын алуды мақсат етеміз. Айта кету керек, біз атқаратын іс-шаралар тек апталық аясында ғана емес, үнемі жүргізіліп тұрады,– деді Қызылорда облысының денсаулық сақтау басқармасы басшысының орынбасары Жаңыл Абубакирова.</blockquote>Фото:&nbsp;Қызылорда облысының Өңірлік коммуникациялар қызметі

Репродуктивті денсаулықты сақтау – сау ұрпақты көбейту функциясын қалпына келтіруге көмектеседі

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Бас мемлекеттік санитарлық дәрігер Айжан Есмағамбетова қауіпті инфекциядан биылдыққа екінші бала көз жұмғанын мәлімдеді.&nbsp;Бұл туралы&nbsp;Stan.kz&nbsp;ақпарат агенттігі хабарлайды.Қайғылы оқиға Ұлытау өңірінде болған.<blockquote>"Биыл көкжөтелден екі бала көз жұмды, біреуі – Қарағанды облысында, ал екіншісі – Ұлытауда. Ал олардың екеуі де екпе салатын жасқа жетпеген”, –&nbsp;деп мәлімдеді&nbsp;Айжан Есмағамбетова.</blockquote>Дәрігерлер көкжөтелдің өте қауіпті инфекция екенін айтады. Сөздерінше, ауырған 10 адамның төртеуі одан өлуі мүмкін.Қазіргі уақытта Қазақстанда ай сайын көкжөтелді 350-ден 400-ге дейін адам жұқтырып жатыр. Науқастардың 90%-ға жуығы екпе алмаған.Денсаулық сақтау министрлігі халықты екпеден бас тартпауға шақырады. Елдің бас дәрігері көкжөтелге қарсы француз вакцинасы тиімді дейді.Фото: Pixabay.com

Елімізде биыл көкжөтелден екінші бала көз жұмды

Фото pixabay<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Ешқашан өлмейтін, үнемі даму үстінде жүретін мамандықтардың бірі – денсаулық саласы. Медицинасы дамыған елдің болашағы жарқын болмақ. Халықтың денсаулығы жақсы болса, қоғам да алға қарай ілгерілей береді. Мемлекеттің басты байлығы адам десек, әрбіріміздің денсаулығымызды бақылайтын ақ халаттылардың қоғам алдындағы еңбегі еселі. Халықпен жұмыс істеу қызық әрі қиын. Оған жүктелетін жауапкершілік те көп. Осындай жауапкершілігі жоғары жұмысты абыроймен алып жүргендердің бірі – Нұржамал Әбдірайымова.Ол 1983 жылы Қызылорда қаласындағы медициналық колледжді бітірген соң қармақшылық жігітке тұрмысқа шығып, жолдамамен аудандық аурухананың физиотерапия бөлімшесінің мейіргері болып жұмысқа орналасады. 40 жыл бойы осы бір қызметтен табан тіремей еңбек етуде. Медицина саласында қырық жылға жуық үздіксіз еңбегі елеусіз қалмай, жақында өткен Қазақстан медицина қызметкерлері қоғамының ұйымдастыруымен өткізілген «Жыл үздігі – 2023» республикалық байқауына белсене қатысып, ұсынған жұмыстары үздік деп танылғаны үшін «Денсаулық сақтау ісінің үздігі» ордені мен дипломмен марапатталды.<blockquote>– Әрбір адамның өзіне тән ғұмыр жолы, еткен еңбегі мен жеткен жетістігі болады. Өткен жылы үздіктер байқауына құжаттарымды жинақтап өткізген болатынмын. Нәтижесінде үздік деп танылып, орден мен арнайы диплом алдым. Еңбегім ескерусіз емес. Бас­шылық тарапынан алған марапаттарым бар. Жалпы марапат төрінен көрінген әр адамның кеудесін қуаныш кернейтіні сөзсіз. Әрбірден соң бұл жақсы естелік болып қалады. Айналаң да сенімен бірге қуанып, жылы сөзін арнап жатады. Осы салада ұзақ жыл еңбек еттім. Зейнеткерлік демалысқа шығуыма да аз қалды. Қандай мамандық болса да өз қиыншылығы болады. Бастысы оны жақ­сы көруіңіз керек. Мен бұл жолда қателеспедім. Төзімділік пен шы­дам­дылық, бі­лік­тілік қашан да абырой биігіне жеткізеді, – дейді мейі­рімді медбике.</blockquote>Білікті, жан-жақты адам қашан да айналасындағылардың тілін та­уып, жылы шырай танытады, қолынан келген көмегін аянып қалмайды. Кейіпкеріміз де дәл сондай жанның бірі. Жұмыста да, үйде де ауызбіршілікті, бірлікті алдыңғы орынға қояды. Кейіпкеріміз өмірлік жарымен бірге шаттығы шалқыған шаңырақта қос бірдей азаматты аяқтандырып, бүгінде отба­сының берекесін ұйытып, немерелерін еркелетіп, жарының да қас-қабағын бағып отырған ардақты жан, аяулы әже.Түптеп келгенде біздің ең қымбат байлығымыз – өміріміз осы сала қызметкерлерінің кәсібилігіне тікелей байланысты. Сондықтан да бұл сала иелеріне үлкен жауапкершілік жүктеледі. Басы ауырып, балтыры сыздаған жанның жанына дауа, дертіне шипа бола алатын да осы сала қызметкерлері. Ал денсаулық сақтау саласында талай жыл тапжылмай тер төгіп, еңбегімен елдің ыстық ықыласына бөленіп, үздіктер қатарынан көрініп жүрген жандардың еңбек жолы көпке үлгі деуге болады. Себебі тіршілікке нәр беріп, қалтқысыз қызметін ұсынып, мейірімділік пен жылылықты жанына серік еткен, игілікті мамандық иесі атанған олар қашанда сый-құрметке лайық.Ақнұр САҒЫНТАЙ<img src="https://knadmin.beoblood.kz/uploads/89739ba2_401f_4d6b_afa0_698d44de621b_921786e984.jpg" alt="89739ba2-401f-4d6b-afa0-698d44de621b.jpg">

Нұржамал Әбдірайымова: Біліктілік қашан да абырой биігіне жеткізеді

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp;Еліміздің барлық өңіріндегі 300-ден астам дәрігер, медбикелер, оқытушылар, ғалымдар, медициналық ұйымдардың басшылары, денсаулық сақтау саласының ардагерлері мен сарапшылар «AMANAT» партиясының «Дәрігер Talks» диалог алаңында бас қосты. Олар медициналық қызмет көрсету жүйесінің қазіргі жай-күйін талқылап, отандық медицинадағы өзекті мәселелерді шешу жолдарын ұсынды. Медицинаның қарқынды дамуына үлес қосып жүрген қызылордалық дәрігерлер марапат төрінде бой көтерді.&nbsp;Жиын басында Мәжіліс Спикері, «AMANAT» партиясының Төрағасы Ерлан Қошанов барша қатысушыны өткен Медицина қызметкері күнімен құттықтап, мемлекет әрқашан денсаулық сақтау саласына ерекше назар аударатынын атап өтті. Ол сондай-ақ партияның 70 мыңға жуық мүшесі – медицина саласының өкілдері екенін және олар «AMANAT»-тың маңызды тірегі саналатынын жеткізді.<blockquote>– Мемлекет басшысының ұсынысымен қайтадан «Қазақстанның еңбек сіңірген дәрігері» мемлекеттік наградасы енгізілді. Қоғам дәрігерлеріміздің ерен еңбегін бағалап қана қоймай, олар туралы егжей-тегжейлі білуі керек деп санаймын. Сол себепті де «AMANAT» партиясы осы «Дәрігер Talks» алаңын ашып отыр. Осы жерде медицина қоғамдастығы депутаттық корпуспен және Денсаулық сақтау министрлігімен бірге ашық диалог форматында өзекті мәселелерді талқылап, оны шешу жолдарын айқындай алады. Біздің міндетіміз – әр дәрігердің үнін естірту, – деді ол.</blockquote>Алқалы жиынға Сыр өңірінен бір топ делегат қатысқан болатын. Олардың қатарында ұлты корей болғанымен дәрігерлік қызмет пен отбасы тәрбиесін қатар ұстап, ырысы мен берекесі тарқамаған қазақ шаңырағының келіні болып жүрген партияның белсенді мүшесі, облыстық онкологиялық орталығының химиотерапевт дәрігері Юн Виктория Викторовна да бар.&nbsp;Виктория елімізде онкологияны емдеудің жаңа әдістері енгізіліп, заманауи құрал-жабдықтар сатып алынып, жаңа онкологиялық орталықтар салынып жатқанын тілге тиек етіп, Аспирантурада және алыс жақын шетелдердегі тағылымдамадан алған тәжірибесімен жоғары дозалы химиотерапия әдісін облысымызға енгізіп келеді.&nbsp;Кездесуге қатысушылар Президент Жолдауы мен оның сайлауалды бағдарламасын, сондай-ақ «AMANAT» партиясының сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру қорытындысы бойынша медицина қызметкерлерін қолдау және жалпы денсаулық сақтау саласын дамыту бойынша бұрын-соңды болмаған оң шаралар қолға алынып жатқанына назар аударды.<blockquote>– Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша 2020-2023 жылдар аралығында медицина қызметкерлерінің жалақысы кезең-кезеңімен өсті. Мәселен, дәрігерлердің еңбекақысы 3 еседен астам жоғарыласа, орта медицина қызметкерлерінің жалақысы 2 еседен астам өсті. Бұл дегеніміз – 270 мыңнан астам отандасымыз бен олардың отбасы мүшелері, – деді Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова.</blockquote>Жиын барысында қатысушыларға партиялық және ведомстволық наградалар табысталды.Атап айтсақ, «Абзал» бастауыш партия ұйымының төрағасы, партияның облыстық филиалы жанындағы Экология жөніндегі аймақтық кеңес мүшесі Қалиева Фарида Ыдырысқызы партияның ең жоғары наградасы «Белсенді қызметі үшін» төсбелгісімен марапатталса, партия белсендісі Юн Виктория Викторовнаға «AMANAT» партиясы мен Қазақстандық денсаулық сақтау менеджерлері ассоциациясының «Мейірімді жүрекпен» төс белгісі табысталды.&nbsp;&nbsp;Қорлан САРЫ

«AMANAT»: «Дәрігер Talks» диалог алаңындағы қызылордалық дәрігерлер

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a>&nbsp; &nbsp; Әлем жадында атақты суретші кейпінде есте қалған Леонардо да Винчи 1508 жылы көзі нашар көретін адамдарға арнап суға толған шардың сызбаларын салғанын білесіз бе? Осы үрдіспен басталған жаңашылдық аясында 1637 жылы Рене Декарт бір жағында үлкейткіш әйнек, бір жағында адамның көзіне арналған тетігі бар оптикалық заттың сызбаларын жасаған. Ал 251 жылдан кейін неміс физигі Адольф Гастон Евгений Фик оптикалық күші бар шыны линзаны суреттеген.&nbsp;Бұл дәрігерлердің тәжірибесіне 1889 жылы ғана енді.Көз – адамға тарту етілген нығметтердің бірі. Тұрмыс-тіршілікке мықтап бекінген цифрлы құралдар һәм технологиялар дәл осы көздің қас жауы. Үлкендерді бері қойғанда, жастар мен балалардың көру қабілеттері тым төмен. Осылайша айналада «төрт көзділер» көбейеді. Алысты, жақынды анық ажырата алмай, мұрнының астындағы жазуды да топшылап көретін жасөспірімдердің арасында көзілдірік таққысы келмейтіндер бар. Бағана біз жазғандай «төрткөзді» деген лақап атқа ие боламын дейді ме, көбі ұялатын көрінеді. Осындайда контактілі линзалар көмекке келеді. Линза – көру қабілетін түзетуге арналған, көздің бетіне тікелей қойылатын шағын, дөңгелек, мөлдір құрылғы. Олар көру өткірлігін жақсарту үшін көздің мөлдір қабығын өзгертіп, жарықтың көз торына дұрыс фокусталуына көмектеседі. Қазір олар көзілдірікке балама ретінде қолданысқа кеңінен енді.&nbsp;Дәл осы мөлдір қабықты қолданушыларының айтуынша, линза толық көру аймағын қамтамасыз етеді, қозғалыс кезінде де, белсенді демалыста да кедергі болмайды. Сондай-ақ жаңбыр немесе қар секілді түрлі ауа райында көзілдірік секілді буланып, бұлыңғырланбайды екен.&nbsp;Қызылорда өңірінде оптика саласы қарқынды дамуда. Бұл туралы 5 жылдық тәжірибесі бар кәсіпкер әрі оптометрист маман айтты. Әли Асылбайдың айтуынша, бүгінде қызылордалықтар көзге, көздің күтіміне жақсы қарайды екен.Алдымен біздің өңірдегі жастардың талғамы мен сұранысына тоқталсам деймін. Бұрын көзілдірік немесе линзаны түсінбейтін. Қазір көзілдірік тағатындардың да стилі ерекше. Олар үйлестіріп киюге бейім. Бұл талғамның артқанын білдіреді. Согымен қатар денсаулыққа да аса тиянақтылықпен қарайды. Линза таққанға дейін дәрігердің кеңесіне жүгініп, маркасы мен фирмасына, басқалардың пікіріне қарап, барлығын ескереді. Өзіңіз байқағандай қалада оптикалар жиі ашылуда. Ондағы қызмет көрсету сапалары өте жақсы. Сондықтан аймақта бұл бағыт қарқынды дамуда деп айта аламын. Сондай-ақ бұрын көз ауруларына шалдыққан науқастар басқа қалаға емделуге жол жүретін. Мұның барлығы олар үшін шығын. Ал қазір көз ауруларын емдейтін, мықты мамандар, техника мен құрылғылар, жеке оптикалар бар, − дейді кейіпкер.Тек пайдалы, оң әсері ғана бар деген пайым да дұрыс емес. Линза ұқыпты қолдануды талап етеді, оны сақтайтын контейнер, сұйықтық, көзді құрғаудан сақтайтын тамшыны қоса алып жүру керек. Құрғақ ауада линза көзден түсіп кетуі мүмкін, арнайы күтім заттары, жарамдылық мерзіміне байланысты шығыны көп. Массагеттің мәліметінше, линза тағатын әрбір он үшінші адамда көру қабілеті нашарлап, 50%-да көз шынайнасының қабығы зақымданады. Ұлыбритания офтальмологтары кейінгі жылдары линза тағатындардың арасында көз инфекцияларының көбейгенін айтады. Түрлі бактерия, микроағзалар көзге зиян келтірсе де, британ мамандары күтім жақсы болса, линзадан қауіп жоқ дейді.&nbsp;Линза тағу үшін алдымен дәрігерден кеңес алу қажет. Линзаны көзге кигенде көру аппараты мен қарашықтың аралығында ауа болмайды.&nbsp;<blockquote>− Иә, өзіңіз айтқандай бүгінде жасөспірімдер контактілі линза қолданғанды жақсы көреді. Көзілдіріктің де, линзаның да түрлі эффектілері болады. Линза көзілдірікке қарағанда айналаны толық көруге мүмкіндік береді. Әсіресе, астигматизм кезінде көзілдіріктің екі жағы екі түрлі болғаны көзге ауыр әсер етеді. Ал линза таққанда көру мүмкіндігі де көзілдірікке қарағанда жақсы болады. Алдымен линза түрлеріне тоқталсам, ауа өткізетін (гидрогельді), ауа өткізбейтін (силикон-гидрогельді) және түрлі түсті түрлері бар. Бір күндік немесе бір айлық линза болса, оны уақытынан артық пайдалануға болмайды. Сонымен қатар линзаны міндетті түрде өзінің арнайы сұйықтығында сақтап, сонымен тазалау керек. Линзамен ұйықтауға болмайды. Ол көздің жоғары қабатына кетіп, алуға қиындық тудырады. Сондықтан, ұйқы алдында линзаны шешіп, көзді тынықтыру қажет. Әйтпесе, гипоксия да пайда болуы мүмкін. Соның салдарынан көздің қабыну аурулары туындап, көру қабілеті төмендейді. Әйел адамдар линзаны макияжға дейін тағып әрі суға түскенде линзаны шешкен жөн. Ең бастысы инфекциялық көз ауруы бар, құрғақшылыққа бейім және глаукома сынды дерт кезінде тағуға болмайды, − деді оптометрист маман Алтынай Мейрамбекқызы.&nbsp;</blockquote>Жанардың мұндай түрін дұрыс, бұрыс деп нақтысын айту қиын-ақ. Кімге көзілдірік, кімге контактілі линза тағу еркі өзінде. Бастысы күтімі мен қолданылуы дұрыс болса игі. &nbsp;&nbsp;Інжу МАРЖАНФото:customoptics.ru

Аймақта көз ауруларын зерттеу жұмыстары жүйелі

&nbsp;<img src="http://degdar-news.kz/wp-content/uploads/2024/03/64DFC43E-6A55-4365-BAB8-F09842E9E636-920x425.jpeg" alt="" loading="lazy"><a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz.</a> Әрбір адам несеп-жыныс жүйесінің ауруларына тап болады. Ерлерде жиі кездесетіндердің бірі – қуық асты безінің аденомасы, әйелдерде - инконтиненция. Осы және басқа сырқаттар «Medium» урология және андрология медициналық орталығында МӘМС аясында тегін емделеді.Қызылорда қаласының тұрғыны Ғалымжан Әбілдаев емхана дәрігерінің жолдамасы бойынша келді. 57 жастағы ер адамға қуық асты безінің аденомасы диагнозы қойылды. Науқасқа ота жасалды, барлығы сәтті өтті.<blockquote>«Емдеуге жатқызу бюросының порталы бойынша емхана осы медициналық ұйымға жолдады. МӘМС аясында ота жасалды, қазір емделіп жатырмын. Дәрігерлерге мың алғыс», - дейді Ғалымжан Әбілдаев.</blockquote>Урология және андрология орталығында МӘМС аясында түрлі оталар тегін жасалады. Мысалы, туа біткен крипторхизм (баланың іштегі дамуы кезіңде ендердің біреуі немесе екеуі ұмаға түспей қалуы), гидроцеле (ұманың қуысында сұйықтық жиналуы) немесе гипоспадия (уретраның дамымауы) болса. Әйелдерге дәрет ұстай алмаған жағдайда хирургиялық араласу жасалады. Обструктивті азооспермия (бұл ұрпақты болу арнасындағы бітелу салдарынан сперматозоидтың шыға алмайтын жағдайы) диагнозы қойылған ерлерге оталар қолжетімді.<blockquote>«Оталар аз инвазивті, бұл тіліксіз, кішкене тесіктер арқылы жасалатын хирургиялық оталар. Біз оларды соңғы үлгідегі жабдықты пайдалана отырып жасаймыз. Қуық асты безінің аденомасы кезіндегі отаның құны – 330 мың теңге, бүйректегі кистаны алып тастау – 800 мың теңге. МӘМС жүйесі аясында сақтандырылған пациенттерге диагностика, емдеу және оталар тегін жүргізіледі. Жыл сайын әлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан біздің клиникаға шамамен 170 млн. теңге бөлінеді», - деді «Medium» урология және андрология орталығының директоры Олжас Байтуреев. &nbsp;</blockquote>

МӘМС қоры арқылы көптеген ота түрлерін кезек күтпей-ақ тегін жасата алады

<a href="https://kyzylorda-news.kz/">Kyzylorda-news.kz</a> Дертке шипа, адам жанына араша бола білген медицина &nbsp;мамандығы қоғам өмірінде маңызды рөл атқарады. Жас пен жасамыстың денсаулығына жіті көңіл бөлетін ақ халаты абзал жандар қашанда бар мақтауға лайық. &nbsp;Дені сау адам – табиғаттың ең бағалы жемісі десек, қоғам өмірінде тән рақаты – денсаулық екенін сезінген қаншама адам бар. Жан саулығын жақсартуға барын салған медицина мамандарының өлшеусіз еңбегі қайталанбас ерліктің үлгісі.&nbsp;Елімізде жыл сайын маусым айының үшінші жексенбісінде медицина қызметкерлері күні» кәсіби мерекесі аталып өтіледі. Негізінен, аудан медицинасының тарихы тереңде жатыр. Ең алғаш 1938 жылы Сырдария ауданында 15 төсектің аурухана ашылған. Сол уақыттан бері аудан медицинасы жергілікті халыққа қалтқысыз қызмет етіп келеді.&nbsp; Ел егемендігі алған тұста медицина саласында ауқымды өзгерістер орын алып, дертке дауа тапқан дәрігерлер зор тәжірибе жинақтап, медицина майталмандарына айналды. Осыдан 31 жыл бұрын ауданымызда ел есінде қалған оқиға аудандық аурухананың 175 орынға лайықтандырылған ғимаратқа көшуі еді. Міне, сол уақыттан бері жергілікті халыққа кедергісіз жұмыс істеп келе жатқан аудандық аурухананың &nbsp;материалдық базасы ұдайы жаңартылып отырылады. Осыдан 10 жыл бұрын &nbsp;ауысымына 250 орындық аудандық емхана ашылып, бүгінде аталған емдеу мекемесі аудан халқын қабылдауда. &nbsp;&nbsp; Тәуелсіздік алған сәттен аудандық аурухананы денсаулық сақтау ісінің үздігі Рүстем Садыков, Абдулла Арғынбаев, Жақсыбай Баймурзаев, Сексенбай Ерімбетов, Манат Садықова, Нұржамал Мырзағалиева аудан медицинасының көш ілгері басуына өзіндік үлестерін қосып, қажырлы еңбек ете білді. Іргелі ұжымды қазіргі уақытта білікті басшы Жалғасбек Үсенов басқаруда.Бүгінде Сырдария аудандық ауруханасында 68 дәрігер, 394 медбике, 120 кіші буын қызметкері бар. Сонымен қатар жергілікті тұрғындарға аудандық аурухана базасында «Жан сақтау», &nbsp;«Хирургия», «Гинекология», «Терапия», «Балалар» «Қабылдау», «Жұқпалы аурулар», «Перзентхана»,&nbsp;«Оңалту және паллиативтік көмек» бөлімшесі есігін айқара ашса, ал емханада «Тіркеу», «Жалпы тәжірибелік», «Алдын алу және психологиялық көмек көрсету», «Функцоналды диагностикалық», «Тар буынды мамандар», «Амбулаториялық қалпына келтіру емі», «Күндізгі стационар» «Әкімшілік» бөлімі өз емделушілерін күтеді.«Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында Сыр өңірінде салынған 27 медициналық нысанның алғашқысы – Нағи Ілиясов ауылындағы дәрігерлік амбулатория пайдалануға берілді. Ал өткен жылдың соңында санитариялық жаңа автокөлік пайдалануға берілсе, биыл кәсіби мереке қарсаңында Сырдария ауданына 6 автокөліктің кілті табысталды. Аманкелді ауылдық дәрігерлік амбулаториясына күрделі жөндеу жұмысы&nbsp;жүргізілуде.&nbsp;Өткен жылы Сырдария ауданында 724 сәби дүниеге келген. Оның ішінде, 386 қамшы ұстар, 338 кесте тігер сырдариялық отбасылардың көз қуанышына айналған.Өткен жылы Сырдария аудандық ауруханасының базасында дәрігерлер 93 ота жасап, адам өмірін арашалап қалды.Ілкімді істер&nbsp;аудан мерейін асырып, сала мамандары жоғарғы марапат төрінен көрінуде. Сала ардагерлерін ұдайы құрмет көрсетіліп, арнайы куәлік табысталды.&nbsp;

Қазақстан және Қызылорда облысының жаңалықтары: Денсаулық